OLUF DJURHUUS
VÓNBROT
Skaldsøga
Innan Glyvur 1999
Aðrar bøkur eftir Oluf Djurhuus:
At loysa úr lagdi. 100 ára minningarrit. Innan Glyvur 1984
Leontius. Endurminningar. Innan Glyvur 1998
Skála Handverkarafelag 25 ár. Skála 1986
Tolin trívst. 60 ára minningarrit Skála Arbeiðsmannafelags. Skála 1987
Samstarv. Kongshavnar Havnastýri 1914-89. 75 ár. 1991
I
Maria og Anna Rønne vóru javngamlar og brøðrabørn, vóru vinkonur og altíð saman, um tað var møguligt. Báðar búðu á Brekkustøð í Noregi og vóru føddar í 1741. Heim teirra var eitt vanligt heim um tað mundið, eingin yvirflóð, men heldur ikki nøkur neyðstøða. Tær hjálptu til við øllum tí vanliga arbeiðinum, sum kravdist til lívsins uppihald.
 Nú vóru tær vorðnar 18 ára gamlar og tosaðu um, tá ið tær sum 16-17 ára gamlar hittu dreingirnar Kjeld og Magna, sum vóru tvey ár eldri. Maria argaði Onnu, at hon gjørdist so hugtikin av Kjeld.
 "Á tig tú bara, tú vart ikki minni hugtikin av Magna. Vit eygleiddu tykkum aftan fyri Heyggin Stóra. Tað tóktist okkum, sum tit tá hildu um hvønn annan. Men sig mær, Maria, hví gjørdust tit ikki trúlovað? Eins og Kjeld og eg gjørdust. Men tað er góð tíð til tað enn", helt Anna skemtandi fyri. Hann er leysur enn og er ein raskur og vakur unglingi og sera fryntligur. Eg haldi meg skilja, at hann heldur nógv av tær, tí hann tosar altíð so vakurt um teg", helt Anna fyri.
 Maria segði einki, men mátti tíverri ásanna fyri seg sjálva, at um Magni hevði fríggjað til hana, so hevði hon uttan iva játtað, tí henni dámdi Magna væl.
 Tey høvdu ofta tosað saman, og Magni hevði einaferð sagt henni, at hann var so sera hugtikin av Onnu, men hevði ikki verið nóg djarvur til at biðið um hana, og nú var tað ov seint, men hann skundaði sær tó at siga, at hetta mátti hon ikki gretta hvørki fyri Onnu ella Kjeld. "Hetta má eg bara liva við, hóast tað er svárt", helt hann fyri.
 Maria hevði fyri tveimum árum síðan havt ein dreym, sum aftur og aftur kom fram fyri hana. Hon droymdi, at eitt stórt træ kom rekandi móti landi. Á trænum sat ein drongur, sum var sera vakur á at líta. Men áðrenn træið náddi land, broyttist lotið, so hann lotaði av landi. Hon fær fatur í eitt band, rennur út á eitt nes og tveitir dreinginum bandið. Hann fekk fatur í tað, men tá vaknaði Maria. Mangir dreymar eru ofta løgnir. Tá ið so ein tíð er liðin, er dreymurin gloymdur. Men so er ikki við dreinginum á trænum. Hann fór líkasum ikki úr huganum aftur. Onkur hevði sagt henni, at um hon segði dreymin fyri onkrum øðrum, fór hann at verða gloymdur. Sum so mangt annað hevði hon sagt hetta fyri Onnu, men dreymurin helt á at koma henni til hugs.
 Ein dagin, tá ið Maria er á veg til handils - hetta var ein góðan várdag - kemur ein fremmandadrongur ímóti henni. Hann biður orsaka seg, men spyr, um hon kann siga sær, um nakað posthús var her. "Jú, tað var eitt lítið høli, sum postavgreiðsla var í, hetta í sambandi við, at eitt skip sigldi av og á ímillum Danmarkar og Noregs. Men har var bert opið tríggjar ferðir um vikuna, umframt teir dagar, sum skipið kom og fór. Tað var mánadag, mikudag og fríggjadag. Hetta var ein fríggjadag, og sostatt var opið nú. Tað er ikki so langt hiðani, so eg kann vísa tygum húsið".
 Tey fylgjast so eftir vegnum. Sólin hevði hug at koma fram. Sum so ofta fekst høvi til at tosa um veðrið, og tøgnin varð so á tann hátt brotin. Hann greiðir henni frá, hvussu hann var komin hagar. Hann var við einum skipi, sum skuldi úr Danmark til Føroya. Skipið nevndist Fagnaðarveitslan. "Vit komu í ódnarveður og skipið fórst sera illa, so tað var eingin møguleiki fyri at halda fram til Føroya, og tí komu vit inn her, og her skal skipið umvælast. Tað kemur at taka fleiri mánaðir".
 Meðan tey soleiðis hava gingið og tosað, eru tey komin til húsið. Hann takkar henni hjartaliga fyri. "Vit hittast kanska onkuntíð seinni". "Ja, hví ikki", helt hon fyri og fór sín veg.
 Hetta var eitt løgið møti, hugsaði Maria við sær sjálvari. Tað fyrsta, ið mær rann til hugs, tá ið eg sá mannin, var maðurin á trænum, sum eg droymdi um.
 Maðurin, ið nevndist Andrias, gjørdist so hugtikin av hesari gentu, at hon fór ikki frá honum aftur. Hana má eg hitta aftur. Hesi vøkru og bláu eyguni, hatta krúlluta, gula hárið og tað avbera vakra og fryntliga smílið. Tað tóktist, sum hann longu nú hevði hana í føvninginum. Men hvat hugsi eg fyri mær? Eg eri jú trúlovaður, og tað er jú alment kent heima í Føroyum. Vit drukku jú festarøl fyri innbodnum, Hedvig Hammershaimb og eg.
 Hvussu man Hedvig hava tað heima í Føroyum? Nú eru tríggir mánaðir, síðan eg frætti frá henni, og nú eru eisini tvey ár, síðan vit sóust. Spell, at heimferðin ikki gekst so væl, tí so høvdu vit uttan iva sitið saman í dag og lagt ætlanir um framtíð okkara. Nú eri eg útbúgvin sum teologur og vígdur til prestatænastu sum hjálparprestur á Nesi. Men eg má ásanna, at tað er ikki Hedvig, sum hugtekur meg mest í løtuni, men gentan, sum eg fylgdist við á posthúsið. Fekk ikki so frægt at vita, hvat hon kallaðist. Hon hevur fullkomiliga bergtikið meg, mátti Andrias ásanna.
 Men hevði ferðin gingið sum ætlað, var eg eisini spardur fyri at hitta hesa gentuna, men innast inni vildi hann ikki verið hetta møtið fyri uttan.
 Tá ið Maria var á veg heim aftur, kendi hon seg so væl nøgda. Tað hevði verið so stak hugnaligt at tosa við henda fremmanda drongin. Tað var ikki so frægt, at hon hevði fingið at vita, hvussu hann æt. Hann sá so avbera væl út og tóktist so búgvin. Men hví hon var so upplyft, skilti hon ikki reiðiliga. Hann hevði ikki sett henni nakrar ágangandi spurningar, bara hetta, vit síggjast kanska seinni? Hon vónaði bert, at okkurt lá í hesum orðum.
 Eitt kvøldið, veðrið var av tí fagrasta, hittust Maria og Anna og samdust um at ganga ein túr, og sum orðatakið sigur: tað, sum hjartað er fult av, mælir muðurin, so Maria mátti greiða Onnu frá møtinum við fremmandadrongin. Onnu tóktist, at Maria var so løtt og upplyft, meðan hon greiddi frá møtinum við henda fremmanda. "Hvaðani var hann? Hvat mál tosaði hann?" Hvaðani hann var, visti Maria ikki reiðiliga, men hon metti hann at vera úr Føroyum, men hann tosaði danskt.
 Meðan tey soleiðis ganga, kemur Kjeld ímóti teimum og ger ferðalag við tey. Anna greiðir so Kjeld frá, hvat Maria hevði sagt. "Kom, latum okkum ganga ein túr fram við bedingini og vita, hvussu illa skipið er farið", heldur Kjeld fyri. So fara tey til gongu. Tað var ikki so langt haðani, sum tey vóru stødd.
 Tá ið tey sóu skipið, ógvaðust tey við, hvussu illa tað var farið, og tey hildu, at tað var eitt Guds undur, at tað yvirhøvur hevði vunnið upp land. Meðan tey soleiðis standa og hyggja, kemur maður niður gjøgnum leytaran og leggur leiðina ímóti teimum.
 "Hatta er sami maður, sum eg kom í fylgi við", sigur Maria.
 Tá ið hann so kom nærri, biður hann gott kvøld og byrjar at tosa við tey.
 Kjeld byrjar so at forvitnast um túrin, hvussu langur og strangur hann hevði verið. Áðrenn hann byrjar at greiða frá, fer hann og tekur í hondina á teimum og sigur, at hann eitur Andrias Djurhuus. Tá ið hann so tekur í hondina á Mariu, hevði hann besta hugin til ikki at sleppa henni aftur. Tá ið hann so hevði greitt teimum frá standinum umborð, og tey skuldu leggja leiðina heim aftur, bjóða tey honum at koma við.
 Meðan tey soleiðis ganga, greiðir Andrias teimum frá, hvør hann er. Hann kom úr Føroyum, hevði lisið teologi í Danmark og var liðugur og skuldi heim til Føroya og gerast hjálparprestur hjá pápanum, sum var próstur á Nesi.
 Meðan tey soleiðis hava tosað, eru tey komin til húsini hjá Onnu. Hon biður tey øll koma inn at fáa sær ein kaffimunn. Tey takka fyri og fara inn.
 Meðan tey soleiðis hava hugnað sær og tosað um leyst og fast, er tað vorðið rættiliga seint. Maria reisist og ætlar sær av stað, og Andrias ger somuleiðis og takkar so hjartaliga fyri blíðskapin.
 Tá ið tey koma út í tún, er tað bara Maria og hann, sum eru komin út. "Hvar býrt tú?" spyr hann. "Tað er ikki so langt hiðani", svarar Maria. "Tað er ávegis ímóti bedingini". "So kunnu vit jú fylgjast", heldur hann fyri. Tey fara so til gongu. Veðrið er framvegis gott. Nú er seint á kvøldi, men mánalýsi. Andrias kundi hugsað sær at gingið undir arm við henni, men vildi ikki av ótta fyri, at hon kanska fór at gerast firtin. Tað vildi hann ikki fyri alt í verðini, men vónaði, at tey fóru at hittast aftur.
 "Her búgvi eg", segði Maria.
 "Takk fyri túrin og góða nátt".
 "Góða nátt", segði Andrias. "Men hoyr Maria, skulu vit ikki ganga ein túr aftur í annaðkvøld? Eg meini bara vit bæði".
 "Tað er gaman í", svaraði Maria.
 "So verði eg aftur her um tíggjutíðina í annaðkvøld", helt Andrias fyri. So bóðu bæði góða nátt.
II
Hvat er tað, eg geri? hugsar Andrias. Eg má vera fullkomiliga í ørviti, helt hann fyri seg sjálvan. Nú havi eg gjørt stevnumøti við Mariu. Eg eri jú trúlovaður. Hann gjørdist fullkomiliga ráðaleysur.
 Hann vaknaði snimma morgunin eftir, tí bedingsmeistarin var komin á tal við hann dagin fyri og hevði spurt, um hann ikki hevði áhuga í at kom til arbeiðis, fyri løn sjálvandi. Tað var ymist fyrifallandi, sum hann ikki hevði nóg mikið av fólki til at gera. Tað var mest rudding, máling og annað. Hesum hevði hann játtað. Tað var betur enn at ganga fyri einki í so langa tíð. Og pengar hevði hann sjálvandi lítið av fyri ikki at siga ongar, so hann fór til verka henda dagin. Men tað var næstan ikki løta, at hann ikki hugsaði um Mariu og gleddist veruliga til um kvøldið, tá ið Maria og hann skuldu hittast.
 Loksins var arbeiðsdagurin liðugur. Eftir at hava skaffað, fór hann at vaska sær og lata seg í til at hitta Mariu seinni um kvøldið.
 Klokkan tíggju fór hann í land. Veðrið hevði verið av tí besta um dagin, og enn var rættiliga heitt, og kósin gekk til húsini, har sum Maria búði. Hann vónaði av innasta hjarta, at Maria fór at koma til sjóndar. Hann var nóg illa komin til húsini, tá ið Maria kom oman eftir gøtuni og ímóti honum. Hon var lítið ílatin, var í gulum kjóla við berum ørmum og beinum.
 Hetta tyktist sum ein góður dreymur, men var tann reini veruleiki. Hon kom smílandi ímóti honum og bað gott kvøld. Tey fylgdust síðan lið um lið.
 Tá ið tey høvdu gingið eina løtu, tekur hann undir arm hennara. Hetta tóktist ikki at órógva hana, heldur tvørturímóti, tí hon helt seg bert tættari inn at honum. Tað gjørdist tøgn eitt bil. Andrias fekk líkasum ikki sagt, eftir hansara tykki, tey røttu orðini. Síðani møta tey tveimum hálvvaksnum dreingjum.
 "Gott kvøld, Maria, hevur tú nú fingið drong", siga teir og fara læandi fram við.
 "Hatta vóru kenningar, sum plaga at vera inni hjá okkum, so hesum verði eg ivaleyst tíðum argað við".
 "Sig mær, Maria góða, um so er, verður tú tá hørm um tað?"
 "Nei, als ikki, í øllum førum sær tað ikki soleiðis út, ella hvat heldur tú, Andrias?"
 Hann tekur um miðjuna á henni, hyggur inn í bláu eygu hennara og heldur fyri: "Eg elski teg, Maria. Vit mega fyri alt í verðini ikki skiljast. Tú mást koma heim til Føroya við mær".
 Tað fór sum ein ylur ígjøgnum hana av berari gleði. Tey stóðu og hálsfevndust og kystust sum í einum øðrum heimi. Men endiliga helt Maria fyri: "Hvat heldur tú, at foreldur tíni fara at siga, tá ið tú kemur heim við mær?"
 "Tey verða sjálvandi glað um, at eg havi fingið eina so vakra gentu", helt Andrias fyri.
 Men tá ið Andrias hevði sagt hetta, kendi hann á sær, at hetta fór tíverri ikki at verða so. Í hesi løtu føldi hann seg sjálvan sum eitt útskot. Hevði hann bara ikki havt verið so býttur at trúlova seg, tí Mariu mátti hann so avgjørt ikki missa. Men hvussu skuldi hetta greiðast?
 Tey høvdu sitið og hugnað sær í fleiri tímar, so tað var vorðið rættiliga seint, áðrenn tey vóru á veg til hús aftur. Maria helt, at hon hevði ongantíð verið so væl nøgd og glað fyrr. Tað tóktist, sum hon fleyg oman fyri veruleikan.
 Tá ið tey komu at húsum, kystust tey og bóðu góða nátt. Hon hevði boðið honum at koma inn, men tey samdust um at bíða við hesi vitjan til seinni.
 Dagin eftir hetta komu Kári og Jan sum so mangan á vitjan. Hetta vóru dreingirnir, sum tey høvdu møtt kvøldið fyri. Fyrst sum teir síggja Mariu, læa teir og spyrja, hvar drongurin var og søgdu frá, at Maria var vorðin trúlovað. Hini, ið inni vóru, gløddu við og spurdu, hvør tann hepni var. Maria gjørdi skjótt av og slapp sær út.
 Seinni um dagin sótu Maria og mamman einsamallar inni og bundu. Tað var tøgn eitt bil. So heldur mamman fyri: "Var tað nakað um tað, sum dreingirnir argaðu teg við í áðni?" Tað var tøgn eitt bil. So sigur Maria: "Eg fylgdist við einum føroyingi av tí illa farna skipinum, sum stóð uppi á beding til umvælingar. Skipið kallaðist eitt so løgið navn sum Fagnaðarveitslan".
 Nú gjørdist tøgnin longri, og Maria royndi at skeita yvir ímóti mammuni fyri at vita, hvat hon helt um hetta møtið. Umsíðir sigur mamman: "Maria góða, eg vóni, at tú veitst, hvat tað er, sum tú gert. Minst til, at hetta er ein púra ókendur persónur". "Jú, men eg fekk so stóran tokka til hansara við fyrsta eygnabrá, og hansara tokki til mín var eins stórur, so vit hava avtalað at hittast aftur", svaraði Maria.
 Mamman segði einki meir, men innast inni var hon ikki heilt rólig við hesa støðu.
 Men dagur dettur av degi. Maria og Andrias hittast at kalla hvørt kvøld, og hann kom eisini regluliga í heim teirra og var sera væl umtóktur av øllum í húsinum.
 Men hjá Andriasi sjálvum er støðan alt annað enn góð. Hann er vorðin so ómetaliga góður við Mariu. Hana má hann fyri alt í verðini ikki verða fyri uttan. Men tað er trúlovingin við Hedvig. Hvussu skal hann loysa tað? Maria hevur einki fingið at vita um hesa støðu, og hann fær seg heldur ikki til at siga tað við hana, tí hann er fullvísur í, at so slitnar sambandið teirra millum beinanvegin, og tað kann hann ikki á nakran hátt liva við. Her var ivaleyst bert eitt at gera og tað var at seta seg niður og orða eitt skilnaðarbræv til Hedvig og fáa sent tað av stað. Men tað er heldur ikki møguligt, tí tað verður uttan iva seinni frammi enn hann sjálvur. Eisini helt hann tað vera eitt sindur ómansligt ikki at siga tað við hana sjálvur.
 Niðurstøðan, sum hann kemur til, er henda: Eg sigi hetta við Mariu á heimvegnum, og tá ið vit so eru komin til lands, fari eg beinleiðis til Hedvig og geri tað til einkis við hana. Hetta helt hann eisini vera meira mannsømiligt. Nú lata vit hetta liggja, til heimferðin er byrjað, segði hann við seg sjálvan.
 Hann og Maria eru saman so ofta, sum tað ber til. Tey eru eisini samd um, at tey veruliga hoyra saman. Og Fagnaðarveitslan verður klár at sigla heim um eina lítla viku ella so.
 Heima hjá Mariu er støðan ikki sørt tyngjandi. Móðirin er sera hørm um, at dóttirin nú fer so langt burtur í annað land. Ja, tað er ikki óhugsandi, at tey ikki koma at hittast aftur vegna tann stóra fjarleikan og tað vánaliga sambandið, sum er ímillum londini. Men ein uggi er tað tó, at tey eru komin at kenna Andrias og meta hann vera eitt skilafólk. Í so máta kennir mamman seg trygga.
 Eitt kvøldið kemur Anna á vitjan. Hon var bæði glað og kedd um tað, sum var hent við Mariu. Glað, tí at Maria sjálv var bæði glað og væl nøgd við trúlovingina og hevði gott mót at fara til Føroyar. Kedd, tí tað var hennara besta vinkona. Hon dugdi so illa at ímynda sær eina tilveru uttan Mariu. Hetta mátti hon so bara venja seg við.
 Tosað varð um alt møguligt, bæði skemt og álvara, men tað mesta snúði seg um komandi ferð yvir hav. Hvat hon mátti taka við? Hon hevði longu fingið smáar brúðargávur frá ymiskum. Varð eisini spurd, hví tey ikki heldur giftust, áðrenn tey fóru. Tað hevði verið sera stuttligt. Tað hevði Maria heldur einki havt ímóti, men Andriasi dámdi betur, at pápi hansara gifti tey. Tað helt Maria eisini vera rímiligt.
 "Hvar er Kjeld?" spurdi Maria Onnu. "Hann skuldi onkur ørindi. Hann hevur so nógv um at vera í løtuni, so eg síggi hann so sjáldan", segði Anna. Ein tanki birtist í Mariu. Tað man ikki vera komið vátt í reiðrið, nei, hendan tankan kveistraði hon burtur aftur.
 Og hon fekk sjón fyri søgn, tí løtu seinni kom hann eisini á vitjan. Tey sótu og tosaðu langt út á kvøldið. Tá ið tey so umsíðir fóru og vóru komin út í tún, møttu tey Andriasi á veg inn.
 Nú vóru bert tveir dagar, til Fagnaðarveitslan skuldi sigla, so nú varð stákað av grimd at fáa hetta ymiska pakkað niður, sum Maria skuldi hava við til Føroyar. Maria føldi tað ikki skemmandi at skula fara. Hon meira gleddi seg til at skula seta búgv saman við Andriasi, um tað so var í einum ókendum umhvørvi. Men tað at gerast prestakona, visti hon ikki reiðiliga, hvussu hon skuldi klára. Við Guds og Andriasar hjálp mundi tað fara at ganga.
III
Men hjá mammuni var øðrvísi. Hon var so sera hørm um, at dóttirin skuldi fara so langt burtur, so hon ikki fekk sæð henni til góðar. Men hon royndi at bera tað so í bandi, at Maria varnaðist tað ikki, men Maria ivaðist ikki í, at mamman mundi kenna fjáltur á sær, sum hon heldur ikki helt vera so løgið.
 So kom dagurin, tá ið Fagnaðarveitslan skuldi sigla kl. 10 fyrrapartin. Hon sá væl brædd og snotilig út, við danabrók í húnar hátt, har hon lá við riggarakaiina.
 Hetta ymiska verður koyrt umborð, sum skuldi nýtast á ferðini til Føroya. Eitt sløð av farmi úr Noregi verður eisini koyrt umborð, og so viðførið hjá Mariu. Hon var heppin at fáa sína egnu koyggju. Tey ferðandi vóru bert hon og Andrias og eini hjún úr Havn, Símun og Birita kallaðust tey, sum høvdu búð á gistingarhúsi við vón um at fáa onkran annan fart heim. Men tað hevði ikki hepnast, høvdu bíðað eins leingi og Andrias. Tey vistu væl, hvør Andrias var og eisini, at hann var trúlovaður heima í Føroyum. Annars kendust tey ikki sum so, men tóku so hjartaliga synd í hesi vøkru, dámligu ungu gentu. Tey ivaðust ikki í, at tey fóru at fáa trupulleikar, tá ið komið varð til Havnar. Tey høvdu ofta tosað um, at høvdu tey gjørt rætt, so áttu tey at hava sagt tað við hana, áðrenn farið varð úr Noregi. Men hvat, tað hevði verið at blanda seg. Andrias var í teirra eygum ein hampamaður og ein komandi prestur. Men sum tey plagdu at taka til: Livst so spyrst.
 Tað var nógv fólk komið á kaiina, sum vildu siga Mariu farvæl. Anna, Kjeld, Magni, mamman, stjúkpápin og systkini vóru har. Har var hálsfevning, kossar og grátur. So varð gjørt leyst. Eitt lítið lot undan, og skipið smeyg sær spakuliga út av vágni.
 Tað var eitt lot av landsynningi eystri. Øll segl vórðu heysað, so skipið fekk eina rímiliga ferð, og rímiliga slætt var í sjónum. So komu døgurðaboðini. Øll settust at skaffa. Lagið var gott, og skemtað varð við ymiskum. Tá ið so liðugt var, varð ruddað av borðinum. Mariu so líkt beyð hon sær til at hjálpa kokkinum, so tað gekk alt upp á stás.
 Maria og Andrias sótu og tosaðu uppi á dekkinum. Enn sóu tey land. Hon heldur fyri: "Man eg nakrantíð fara at síggja Noreg aftur? Men tað ger minni, bara eg havi teg, Andrias". Hetta helt hann vera so vakurt sagt. Hon fekk eitt klemm og muss á staðnum.
 Morgunin eftir er einki land at síggja. Lotið er eins frískt og tað hevði verið, so ferðin gekst av tí besta, og framvegis slætt í sjónum, so tað merktist einki til sjóverk.
 Tá ið tey høvdu skaffað morgunmat - Maria hevði eisini verið við til at rudda av - varð farið upp á dekkið. Maria og Andrias settust á ein bonk. Nú skein sólin, og lotið gjørdist enn frískari, so ferðin bara øktist. "Hevði hetta vart við, til vit koma á Havnina, so hevði tað verið gott", helt Andrias.
 Tað var tøgn eitt bil. So sigur Andrias: "Maria góða, tað er nakað, eg skal siga tær. Eg havi ætlað at sagt tær tað fyrr, men gjørdi av við meg sjálvan, at tað skuldi verða, áðrenn við koma til Føroyar. Men góða Maria, ver ikki ill við meg." "Men Andrias góði, hvat er tað?" spurdi hon. "Eg var trúlovaður, tá ið eg fór úr Føroyum." "Trúlovaður", sigur Maria. "Tað kann ikki passa, Andrias". "Jú, tíverri. Vit drukku eisini festarøl, áðrenn eg fór".
 Nú gjørdist tøgn. Maria mest sum stívnar, fær einki sagt. "Men eg havi ikki sagt tær alt", segði Andrias. "Men nógv for nógv", fekk Maria nøtrandi sagt. "Tá ið vit koma á Havnina, fari eg beinleiðis til Hedvig, soleiðis eitur gentan, at siga henni, at trúlovilsið er gjørt til einkis". Maria reisist og strýkur av stað. Andrias skal taka í hana, men hon var farin.
 Tað óhepna hjá Andriasi var, at Birita hevði koyggju við síðuna av Mariu, og tað var forhang fyri teirra rúm og mansrúmið. Hann sá ikki Biritu nakrastaðni, so hon var óivað eisini í rúminum.
 Andrias gekk aftur og fram við vón um, at Birita skuldi koma út, tí so hevði hann lopið inn til Mariu og tosað alt hetta til rættis. Men tað gekk drúgv tíð, men so komu Símun og Birita upp á dekkið at njóta tað góða veðrið. Andrias ger skjótt av og loypur niðurundir og inn til Mariu, sum liggur og stórgrætur í koyggjuni. "Góða Maria, sissa teg tó, hetta fer alt at laga seg, skalt tú síggja". "Ja, fyri teg ivist eg ikki í", svarar Maria. "Nei, fyri okkum bæði", sigur Andrias og tekur um hana. Hon føldi seg púra fyri ongum, men at hann tekur um hana, tyktist kortini sum ein hjálp.
 "Hví hevur tú ikki sagt mær hetta fyrr, so var eg als ikki komin við tær". "Tað var júst tað, sum eg var bangin fyri, og tað vildi eg fyri alt í verðini ikki mátti henda".
 "Eg eri bangin fyri, at tað vera ikki vit bæði, sum koma at giftast", segði Maria. "Jú, sjálvandi verða tað vit", svaraði Andrias. "Tú veitst eins væl og eg, at foreldur hava so ómetaliga nógv at siga, hvussu børn teirra verða gift", segði Maria.
 "Maria góða, eg eri ein vaksin maður, so tað má verða eg, sum avgeri tað". "Vit fáa at síggja, men eg eri ógvuliga hjartkipt. Og hvat verður av mær á eini fjarskotnari oyggj", sigur Maria, sum nú kortini var komin eitt sindur fyri seg.
 Var tað ikki júst hetta, sum mamman hevði verið bangin fyri, men hevði ongantíð sagt tað beinleiðis. Maria hevði eins og følt, at tað lá í luftini, men síðan Andrias var komin regluliga í heimið, og hon helt seg vera komnan at kenna hann, hevði Maria kent á sær, at mamman føldi seg meira trygga, men í hesi løtu føldi Maria seg alt annað enn trygga og var mest sum vís í, at hetta fór at gerast ein lagnuferð. Hetta kendist sum ein dreymur, til Andrias tók tvørtur um hana og kysti hana og helt fyri: "Kom upp á dekkið, veðrið er so avbera gott, og vindurin kennist so líggjur".
 Andrias royndi at práta og skemta og fáa Mariu at verða í góðum lag, men tað hepnaðist ikki. Maria var so fámælt. Hon var snøgt sagt í døpurhuga.
 Maria visti úr Noregi, hvussu stóra ávirkan foreldur høvdu yvir børnum sínum, tá ið um giftarmál var at røða, og mundi tað valla vera øðrvísi í Føroyum.
IV
Men betri veður kundu tey ikki havt ynskt sær ein slíkan túr yvir hav. Men tað var jú hásummar. Men byrurin var so avbera góður, og helt hetta á, so skuldu tey helst kunnað sæð land eftir middag í morgin. Og sum vindurin var nú, so kom valla mjørki heldur, so tað skuldi kunna sæst langt.
 Símun og Birita sita eisini og hugna sær á dekkinum. "Mær tykir synd í hasi vøkru gentuni", heldur Birita fyri. "Hon kom niðurundir í áðni. Eg ætlaði at fara at tosa við hana, men hon leyp í koyggjuna og stórgræt, so eg fekk einki sagt. So eg veit ikki, hvat var hent. Kanska er tað bert longsul". "Men hvussu Andrias ætlar at bera tað í bandi, tá ið vit koma til lands, tað er mær ein gáta", helt Símun fyri.
 Nú nærkaðist nátturðatíð. Maria hevði hjálpt kokkinum næstan allan túrin, so hon fór niðurundir at vita, hvussu til stóð. Kokkurin dugdi væl at tosa, so hann hevði roynt at greitt henni frá ymiskum, sum fyrifórst í Føroyum, so sum frá leið vóru tey vorðin tað, sum tað verður nevnt, kend. Men kokkurin hevði lagt til merkis, at Maria var vorðin so fámælt. Hon hevði ikki tað glaða yvirbragdið, sum hon hevði havt fyrr á túrinum. Hann hevði roynt at skemta við hana, men tað bar einki til. Men hon setti á borðið og stákaðist sum áður, men segði lítið og einki.
 Nú var vorðið seint, so fólkið var við at leggjast til hvíldar, við vón um at síggja Føroyar dagin eftir, tí nú var rættiliga langt síðan, at tey mistu Hetland úr eygsjón.
 Ferðafólkini vóru tíðliga á fótum morgunin eftir, áhugað í at vita, um tey sóu land. Veðrið og somuleiðis byrurin vóru framvegis tað sama, men enn var einki land at síggja. Maria og Andrias fóru niðurundir at skaffa. Maria sat framvegis fámælt. "Satt at siga, Andrias, so føli eg meg longu nú at vera ímillum hamar og ambolt, og tað verði eg, sum komi at verða við sviðusoð, men eg man helst ikki hava annað uppiborið". "Góða Maria, hetta fer alt at laga seg", helt Andrias fyri. "Uttan iva, men so er tað bara fyri hvønn", helt Maria fyri.
 Um tveytíðina helt onkur seg síggja land. So við og við verða tað fleiri, sum síggja land. Nú verður røtt um, hvar tað er. Onkur helt norðarlaga á eystursíðuni á Suðuroy, Lítla Dímun og Stóra Dímun síggjast eisini. Nú kemur skiparin eisini at hyggja. "Skipið hevur ligið væl á kósini", helt hann fyri, "so nú kunnu vit bara seta kós í Nólsoyarfjørð, byrurin verður eins góður fyri tað. Við hetta lag kunnu vit verða frammi eftir middag í morgin", helt skiparin fyri.
 Við kongliga handilin var skriv komið um, at Fagnaðarveitslan var á veg til Føroyar. Hetta hevði prósturin á Nesi eisini fingið boð um og visti, at sonurin var við. Hann og konan og eisini tvær døtur gjørdu so av at fáa skjúts til Havnar. Tey áttu eini fitt hús í Havn, har sum prósturin var vanur at halda til, tá ið hann var í ørindum í Havn.
 Nú nærkast Fagnaðarveitslan Kirkjubønesi. Tað sæst rættiliga væl inn á Nes, so Andrias vísir Mariu, hvar tey koma at búgva. Hon gerst hugtikin av hesi sjón. Tað var alt so fagurt grønt og fjøllini so vøkur og hábarslig. Hon er rættiliga fjálturstungin við tankanum um at møta verfólkunum.
 Loksins ankrar Fagnaðarveitslan upp á Havnarvág. Hetta hava nú tey flestu lagt merki til, eisini prósturin við familju. Tey eru farin oman á vágna við vón um at hitta sonin eftir eina so langa fráveru. Jaktin verður riggað til at fara um borð við eftir tí, sum skal í land. Ein árabátur fer fyrst umborð eftir skjølum, sum fevna um fraktina. Hann kemur skjótt aftur, og við honum koma eisini tey fýra ferðafólkini, sum vóru við.
 Kristin, Inga og døturnar fara oman at taka ímóti. So skjótt sum báturin leggur at træbrúnni, leypa Andrias og Maria upp á land. Hann stevnir beint ímóti foreldrunum. Tey hálsfevnast, og hann verður ynsktur væl aftur komin. Andrias tekur so í hondina á Mariu og sigur nokk so errin: "Hetta er mín komandi kona". Hon tekur eisini í hond teirra. Tey á landi stóðu øll sum eitt stórt spurnartekin. Nú ger prósturin skjótt av og tykist nokk so avgjørdur og sigur við tey: "Farið tit bara til hús. Andrias og eg fara at taka ímóti viðførinum, sum kemur í land við jaktini".
 Tá ið tey so eru farin nakað frá, sigur Kristin við sonin: "Kom, latum okkum fara niðan undir pakkhúsið. Tað er nakað, vit mega tosa um". Andrias hugsar við sær sjálvum: hvat man gamli nú hava í kvittanum? Og tað fær hann eisini skjótt at vita. "Eg vildi gjarna fingið at vita, hvat ætlanin er við hasi gentuni, sum tú kemur heilt úr Noregi við". Bert røddin boðar ikki frá góðum, hugsaði Andrias við sær sjálvum.
 "Vit hava hildið saman so gott sum alla tíðina, sum eg havi verið í Noregi, og ætlan okkara er, at vit giftast skjótast gjørligt". "Tú ert jú trúlovaður, Andrias. Hvussu skal tað greiðast?" "Jú, eg ætli mær beinleiðis til Hedvig at gera trúlovilsið til einkis". Tøgn eitt bil. Men so losnar frá posabandinum, og prósturin heldur fyri: "Hatta kann ikki verða talan um". Nú harðnar málið. Tíbetur er eingin í nánd. "Fyrst gert tú gjøldur burtur úr eini gentu, at síggja til ein hampagenta, sum nú stendur einsamøll í einum fremmandum landi".
 Nú ætlar Andrias at leggja uppí. Har er eingin møguleiki. Hann verður avbitin við brestin. "Nú skalt tú fáa at vita, hvat tað einasta er, sum tú skalt gera. Tað er, at tú og Hedvig framhaldandi eru trúlovað og royna at giftast skjótast gjørligt". 
 Nú fær Andrias endiliga eitt orð inn ímillum. "Trúlovilsið er jú bert ein royndartíð, sum eg skilji á tær, bert fyri annan partin". "Tú vart trúlovaður, áðrenn tú fórt niður. So fórt tú at halda saman við eini aðrari gentu, uttan at hin parturin varð kunnaður. Tað er at ríða ómetaliga niðarlaga, Andrias, og serliga niðarlaga fyri ein komandi prest, sum eigur at ganga undan við einum góðum fyridømi. Mín metan er, at tú ert eins væl trúlovaður í dag, sum tú vart, tá ið tú fórt. Hedvig veit í hvussu so er ikki annað. Niðurstøðan er sostatt henda: Far tú niðan og halt fram við tykkara trúlovilsi. Fert tú niðan til amtmannin og gert dóttrina til ein vrakhosu, so er prestastarvið hjá tær á Nesi í álvarsligum váða. So mikið kann eg avgera". "Hvat so við Mariu?" spyr Andrias. "Tað skuldi tú havt hugsað um fyrr. Mamma tín, systir tín og Maria eru longu á veg við seksmannafarinum inn á Nes. Eg fari norð seinni í kvøld. Tá skal eg tosa við hana".
 Har endaði samrøðan. Andrias streyk av stað, uttan iva í døpurhuga, sum ikki var so løgið.
 Maria metti, at hetta boðaði ikki frá góðum, at hon skuldi í skundi fáast úr Havnini og uttan Andrias. Høvdið stóð at bresta av spenningi og ótta, men at hon ikki varð sett einsamøll á púra ókendum leiðum, var hóast alt ein fyrimunur.
 Tey komu á Nes í øllum góðum. Maria varð sett til borðs. Tey royndu at vera gestablíð og vístu henni eitt nossligt kamar, har sum hon skuldi sova og hava sínar pjøkar.
 Tað var við eitt sindur av ótta, tá ið hon spurdi, nær Andrias fór at koma. Tað kundi ikki fara at verða so leingi. Kristin hevði í hvussu so er ætlað sær heim sama kvøld, var svarið.
 Men í Havn vóru longu søgur farnar í gongd. Tað var Billa á Skøtufløtti, sum fekk at vita, at fremmandaskip lá á vágni. Hon hevði gjørt skjótt av og var á veg oman at frætta tíðindi. Ikki var tað verri, um tey bóru á tað skeiva borðið. Hon hevði møtt Símuni og Biritu í Kloyvu, sum tað varð rópt, har sum tey búðu, sum vóru komin við skipinum. Tey høvdu greitt frá próstasoninum, sum var saman við eini norskari gentu. Nú spílar Billa oyruni og heldur fyri: "Tað er versonur fútans". Jú, tað vistu tey eisini og fóru sín veg.
 Billa ger nú skjótt av og leggur leiðina oman til Gortru í Skursli. Hon sá so væl, hvat ið fyrifórst á vágni. Billa biður góðan dag og Guds frið í húsi. "Kom inn, kom inn", biður Gortra og fer eftir kaffikannuni. "Kom og set teg niður". "Nei, hon skuldi ikki steðga. Tá ið tað sá út, sum um tað fór at koma eitt æl, leyp eg inn á gólvið. Skip liggur á vágni, síggi eg", heldur Billa fyri. "Ja, vorðið sum skip. Hatta er Fagnaðarveitslan, sum mundi gingið burtur á veg úr Danmark, men slapp inn í Noregi. Sum tú sært, er hon nýumvæld og sær út sum nýggj. Har hevur mangt løgið gingið fyri seg í dag", heldur Gortra fyri. "Hvat tá?" spyr Billa og letst einki vita.
 "Prósturin, konan og ein dóttir komu oman á træbrúnna, tá ið árabáturin kom frá borði og legði at brúnni. Har vóru fýra ferðafólk umborð. Tað vóru Símun og Birita í Kloyvu og próstasonurin við eini gentu". "Tað var ikki Hedvig?" spyr Billa. "Nei, fútadóttirin var ikki at síggja har í nánd. Men har gjørdist ein rættiligur skundur", helt Gortra fram. "Prósturin hevði ikki meir enn boðið soninum vælkomnum, so fóru teir niðan undir pakkhúsið, og hini í skundi niðanfrá. Tað tyktist at vera álvarsligt prát undir pakkhúsinum. Har varð sveiggjað við ørmum og kroppi, og loksins rýmdi sonurin".
V
"Billa, kom her og síggj", heldur Gortra fyri og fer yvir til gluggan. "Nú fara tær oman aftur á brúnna. Og hygg, ein bátur kemur eftir teimum. Har er hvørki prósturin ella sonurin við". Nú var nóg mikið av tilfari hjá Billu og Gortru at tosa um. Bæði at leggja saman og eisini at draga frá. "Sum Símun og Birita søgdu, so tyktist tað, sum vóru tey eitt par", helt Billa fyri. "So nú verður standur í fútahúsi, nú dóttirin gerst vrakhosa". "Men", heldur Gortra fyri, "kanska tað er ein genta, sum skal tæna í próstagarðinum". "Hví skuldu tey so akast upp at hvørjum øðrum um borð á Fagnaðarveitsluni, sum vóru tey longu hjún", helt Billa fyri. "Nei, har fer ivaleyst okkurt verri at spyrjast burturúr. Tað er ikki altíð tey fínu, sum skikka sær best".
 Á Nesi følir Maria seg ógvuliga einsamalla. Hon vónar og biður eftir, at Andrias kemur skjótt. Hetta tykist at fara at verða ótolandi í longdini. Nú var klokkan farin av 9 á kvøldi. Maria føldi seg ferðamóða. Hon biður góða nátt og fer upp á kamar sítt.
 Løtu seinni kemur prósturin til hús. "Hvar er Andrias?" spyr mamman eitt sindur bilsin. "Hann man vera farin at fríggja. Hann er jú trúlovaður", heldur prósturin eitt sindur ilsliga fyri.
 "Hvar er tann norska gentan?" spyr prósturin. "Hon er farin at leggja seg", heldur konan fyri. "Hvar?" spyr hann, og fær so eisini tað at vita. So fer hann eisini upp á loftið og bankar á dyrnar. "Kom inn", verður svarað. Hann fer inn og letur hurðina aftur. Maria bíður honum sess. Hon gerst nú veruliga óttafull um sína framtíð. Tað er ikki sørt, at tað byrjar at øra fyri henni. Hon mennir seg upp og letur sum einki.
 Nú tekur prósturin til orða, hábærsliga og siðiliga: "Kona mín og eg eru sera hørm um, at sonur okkara hevur lokkað teg líka til Føroyar og so statt sett teg í eina sera trupla støðu. Men læt meg siga beinanvegin, at tú skalt vera vælkomin at húsast her, og um tú hevur hug at takast við okkurt á garðinum, so er tú vælkomin, tí her er nóg mikið at tríva í, og so skjótt sum tað er ein møguleiki at fáa fart aftur til Noregs, skulu vit siga tær frá. Og sjálvandi gjalda vit tær tað, sum tað kostar". "Orsakað meg", heldur Maria fyri, "men hvat sigur Andrias til støðuna í løtuni?" "Andrias er farin aftur til gentuna, sum hann er trúlovaður við, og tey fara framhaldandi at halda saman. Ein eigur ikki at halda fólk fyri gjøldur", heldur prósturin fyri.
 "Men tað valdast kanska fólk, ha?" "Nei, als ikki Maria, men hevði Andrias havt brotið trúlovilsið, áðrenn hann fór at halda saman við tær, so hevði støðan verið ein heilt onnur frá mínari síðu".
 Men nú kláraði Maria ikki meira. Tað tyktist, sum alt snørdist saman um hana. Hon fall saman við sjóðheitan grát. Prósturin kínir henni um hárið. "Grát bara, Maria, tað er eingin skomm. Eg skilji teg heilt væl, og eg vil eisini biðja fyri tær. Dagarnir fara ivaleyst at lætna so við og við, skalt tú síggja. Vit skulu í hvussu so er gera tað, sum vit kunnu fyri at bøta um hetta stóra mistakið, sum sonur okkara hevur volt". So bað prósturin góða nátt og fór.
 Hóast hesa lemjandi støðu dámdi Maria próstin. Tað var nakað, sum segði henni, at hjartað sat á røttum stað, men hon bað um, at kærleikin til Andrias ikki mátti broytast til hatur, tí innast inni kendist tað so.
 Hon læt seg úr og fór til songar. Men svøvn fekk hon valla í eyguni. Nei, tankarnir fóru at sveima. Teir leitaðu heim til Noregs, til mammuna og øll har heima. Hvat høvdu tey nú sagt um hesa støðu. Hon hevði líkasum havt varhugan av, at hetta var tað, sum hevði plágað mammuna, hóast hon ongantíð hevði sagt tað beinleiðis, og nú hendi tað.
 At hon hevði sovið, varnaðist hon av tí, at nú var klokkan 7 á morgni, og veðrið sá út at vera gott. Hon fór upp og hugdi út. Eitt sera vakurt landslag. Spell, at alt innan í henni ikki eisini var eins vakurt.
 Tað kendist alt so dapurt, so hon fór bara undir aftur dýnuna. Um hálvgum níggju tíðina fór hon aftur á føtur og ætlaði sær at fara niður, men tá bankar á dyrnar, og inn kom sjálv próstafrúan við einum bakka við morgundrekka og bað hana nú fáa sær. Og hon var vælkomin niðurundir aftaná. Tað fór vist at verða terri í dag, og um hon hevði hug, var hon vælkomin at verða við.
 Tað stóðu fleiri kyllingar, og byrjað varð at ríva niður. Hetta var ikki ókent fyri Mariu. Hon royndi at koma í samband við hesi ymisku hoyggingarfólkini. Tey vóru bæði vinalig og blíð, men tað bar ikki serliga væl til at fáa eitt prát í lag, helst tí, at málið var ein trupulleiki. Tað gekk ikki so long tíð, so skilti hon tað mesta, ið sagt varð, og tað hon segði, skiltu tey flestu. Men tankarnir um støðuna fóru ikki úr høvdi hennara. Hon setti sær fyri at skriva til mammu sína, tá ið hon kom aftur á kamar sítt um kvøldið. Nær brøv komu fram ímillum londini, var ógvuliga tilvildarligt. Tað var bert okkurt hendinga vøruskip, sum sigldi millum lond, men tá tóku tey eisini post við.
 Tosið millum hoyggingarfólkini, tá ið Maria ikki var í nánd, var, hví hon mundi vera komin heilt úr Noregi til Føroya at arbeiða, men tað mundi fara at koma fyri ein dag, uggaðu tey seg sjálvan við.
 Eftir lokið dagsverk, tá ið Maria var komin inn á kamarið, settist hon at skriva heim til mammu sína.
 "Góða mamma, tað er við nógvum blandaðum kenslum, eg skrivi hesi orðini. Fyri at siga tað stutt og greitt, so hevur Andrias snýtt meg. Hetta fer at tykjast tær eins løgið og tað tóktist mær. Annan dagin eftir, sum vit høvdu siglt, tá fekk eg nakað at vita frá Andriasi, sum eg ikki hevði droymt um. Tað var, at hann var trúlovaður heima í Føroyum. Tú kanst ætla, at hetta loypti skelk á meg, og í tí løtu, tú lesur hetta, eri eg vís í, at tú eisini fært skelk av hesum. Men góða mamma, nú mást tú ikki gera tað truplari fyri meg enn neyðugt. Hóast støðan er vánalig, og Andrias hevur vrakað meg, so føli eg tað ikki, sum eg hati hann. Eg havi biðið Gud um, at soleiðis má tað heldur ikki komast at kennast.
 Men í hesi vánaligu støðu skal tó sigast, at eg eri sera væl viðfarin bæði av foreldrum og systkjum hansara. Sum støðan er, havi eg onga neyð. Eg vóni bara, at tað fer ein fartur hiðani og til Noregs skjótast gjørligt, hóast eg einki veit. Men foreldrini hava lovað at sagt mær frá so skjótt, sum tey frætta um nakran fart. Og tey skulu syrgja fyri øllum útreiðslum, ið har av stendst. Eg búgvi á einum góðum kamari, og eg verði tikin við í øllum arbeiði, sum fyriferst á garðinum, og øll eru blíð og fryntlig at vera saman við. Tað er hóast alt ein stórur fyrimunur. Men so er tað løturnar, man er einsamallur. Tá tykist alt so nívandi.
 Eg gevist á hesum sinni. Heilsa øllum frá mær og sig bara støðuna fyri teimum, soleiðis sum hon er. Hetta kemur so fyri ein dag fyrr ella seinni. Við vón um at vit fara at síggjast skjótt aftur. Kærar heilsanir, Maria".
 Tað kendist so ómetaliga svárt at sita og skriva heim soleiðis, sum støðan var. Tárini runnu stríð oman eftir kjálkunum, og hon ynskti bara, at hon var heima aftur í Noregi.
 Hon skilti heldur ikki Andrias, at hann ikki kom sjálvur og segði henni støðuna, sum hon var. Ólukkudýrið, hann hevði tað helst ikki alt ov væl sjálvur, hugsaði Maria.
 Hjá Andriasi var støðan alt annað enn góð. Hann hevði av sonnum ringa samvitsku. Hann hevði nú í fleiri dagar verið saman við Hedvig. Hann var eisini góður við Hedvig, og tá ið nú nakað var fráliðið, skilti hann eisini støðuna, sum pápin hevði í hesum máli og gav honum á ein hátt púra rætt, men tók so hjartaliga synd í Mariu. Hann orkaði ikki tankan um at verða hana fyri uttan. Men hann vónaði og bað eftir, at Harrin fyrigav sær hesa synd, og at hann fekk dirvi til at biðja Mariu um fyrigeving og eisini at siga tað, sum fyrifarist hevði við Hedvig, sum enn einki visti, tí uttan iva fór hetta at koma fram av teirri einføldu orsøk, at Símun og Birita í Kloyvu høvdu sæð tey, so Hedvig mátti ikki frætta tað, áðrenn hann sjálvur fekk sagt henni tað.
 Men eitt mikukvøld, hann hevði verið og fríggjað, hetta var um midnáttarleitið, tey vóru einsamøll og Hedvig var í rættiliga góðum lag, heldur Andrias, at nú er best at fáa hetta frá hondini. So verður í hvussu er onnur skuldarbyrðan lyft av herðum hansara.
 "Hedvig góða, tað er nakað, eg má biðja teg um umbering fyri, og eg vóni so inniliga, at tú fyrigevur mær". "Góði Andrias, sig tað bara". "Hedvig, eg havi verið tær ótrúgvur".
 Fyri Hedvig kendist tað sum at verða stungin. Hon stardi bert í gólvið. Hon fekk bara ikki hugt upp. Andrias tók um arm hennara, men hon tók seg skundisliga undan.
 "Góða Hedvig, fyrigev mær". Einki svar. Hon føldi tað, sum um hon einki fekk sagt. Henda deyðatøgnin gjørdist fyri Andrias ótolandi. Tað dró longur og longur út. Loksins spyr Hedvig: "Hvørjari hevur tú verið saman við?"
 Andrias sigur henni nú alla søguna, soleiðis sum hon var farin fram. "Tað var pínufult at fáa hetta sagt", segði hann. "Men góða Hedvig, fyrigev mær hetta. Eg lovi, at hetta skal aldrin henda aftur".
 Nú hugdi Hedvig inn í eygu hansara. "Sig mær Andrias, høvdu tit kynsligt samband hvørt við annað?"
 Nú kundi Andrias hyggja beint inn í eyguni á henni og segði "nei", í tí hann legði afturat: "Tað skuldi ikki verið so ringt hjá tær at trúð, tí vit bæði hava enn ikki havt kynsligt samband við hvørt annað".
 Hedvig krýpur upp í fang hansara og sigur: "Eg fyrigevi tær, Andrias". "Takk", sigur hann, "og nú skulu vit lata hetta vera farið. Hetta hevur pínt meg illa hesar dagarnar, sum vit hava verið saman".
 Tey sótu saman rættiliga leingi hesa náttina. Tá ið tey skiltust, vóru bæði rættiliga væl nøgd.
 Hjá Andriasi var hetta ein veruligur lætti at fáa avgreitt. Nú má eg eisini fáa eina umbering frá Mariu, tá ið eg komi inn aftur á Nes. At tað valla fór at gangast eins væl og við Hedvig, fór ikki at gera hann bilsnan, tí Mariu hevði hann beinleiðis lokkað í óføri, og tað var hann ómetaliga harmur um nú. Hann tonkti so ofta um, hvussu Maria mundi føla seg til passar saman við foreldrunum og systkjunum.
 Um ikki pápin og mamman høvdu verið og tikið ímóti honum í Havn, so hevði hann fyri langari tíð síðan verið farin inn á Nes. Men tað, sum gjørdi hann fjálturstungnan, var at møta Mariu. At møta henni var sum tað kundi verða, men at møta henni og ikki kunna fevna hana og kyssa hana, tað líkasum ørkymlaði hann. "Kosta hvat tað kosta vildi. Í morgin fari eg at fáa mær skjúts inn á Nes".
VI
Á Nesi gekk tað sum vanligt. Maria royndi at doyva kenslurnar við at hjálpa til við ymiskum á garðinum. Hon var von at mjólka. So ein morgun sigur hon við Jóhan, um hon kundi hjálpa til í morgun. Jóhan var uppsitari á garðinum. Jú, tað læt seg væl gera, men hann helt, at tað var bara Gríma - hetta var navnið á kúnni - sum var eftir at mjólka, og hon var rættiliga ómøgulig og ring at fáast við. Hetta var fyrsti kálvur hennara, so hann mátti koma við at halda henni. "Hetta ljóðar rættiliga spennandi", heldur Maria fyri.
 So verður farið at mjólka. Tað gekst rættiliga illa. Jóhan royndi at halda henni so fast, sum hann kundi, og Maria royndi eftir førimuni at mjólka sum frægast. Tá ið tað leið móti endanum, stóð kúgvin rímiliga still, so tey fingu skift orð um mangt og hvat.
 Jóhan hugsaði við sær sjálvum: Ei dáni í, um Andrias var hugtikin í hesi ómetaliga vøkru og dámligu gentu. Hann mest sum ilskaðist inn á bróðurin, at kunna halda eitt so eiggiligt menniskja fyri gjøldur. Tað var stór synd, var niðurstøðan, hann kom til.
 Tá ið tey eru á veg út úr fjósinum, kemur Grækaris í Líð, vanliga nevndur Greiggi, eitt sum gekk og sneytaði og illtonkti alt og øll. Bað góðan morgun og segði eitthvørt um veðrið og fór so sín veg. Tá ið hann var í Havn, bar hann orð fyri at fríggja við Billu á Skøtufløtti. Har vóru mangar søgurnar gittar og sagdar. Hvar var veruligt, varð ikki so stórur dentur lagdur á. Bara søgan var góð og nógv illtonkt, so var í lagi.
 Longri úti kom hann á tal við onkran, sum var í bønum. Hann visti at siga, at Jóhan hjá próstinum kom úr fjósinum við damu í morgun, men læt vera við at nevna, at hon hevði dyllu í hondini. Hevði hann nevnt tað, so var søgan jú spilt. Tí kundu øll nú gera sær sínar egnu meiningar.
 Jóhan segði fyri Mariu, at Andrias ivaleyst fór at koma í dag. Royndi at hyggja, hvussu hon mundi hátta sær. Tað tóktist honum, sum um hon hvakk við, sum hann heldur ikki helt vera so løgið.
 Tá ið Maria hevði vaskað sær og hampað seg sum frægast, fór hon saman við øðrum út í bøin at klúka. Tá ið tað leið móti endanum við klúkingini, er bátur við at leggja at á hamrinum, og har kemur fólk upp á land. Ein teirra er Andrias. Maria mest sum stirðnar, men roynir ikki at lata við seg koma. Hon nøtrar við tankan um at møta honum, men hvat skuldi hon gera. Hann fór valla av stað aftur í dag. Hon fer yvir til Jóhan, sum stóð í túninum og sigur við hann: "Veðrið er gott, eg fari at ganga ein túr niðan í hagan at hyggja meg um". Tað helt hann eisini vera rímiligt. Hon ger skjótt av, fer úr eftir bakkanum og so niðan frá í einum gili, so hon ikki skuldi síggjast frá húsum. Nú gav hon sær góða tíð og vónaði, at Andrias fór aftur til Havnar við bátinum.
 Hon gekk nú og nýtti bæði veðrið og náttúruna, men heimlongsilin gjørdist so svárur sum altíð, tá ið hon gjørdist einasmøll, men so fekk hon eisini grátið í friði og ósædd.
 Tað fyrsta, sum Andrias hugdi eftir, var Mariu, men vildi ikki spyrja. Hann vónaði at koma fram á hana onkustaðni, helt, at hon kanska var í kamarinum. Spurdi okkurt av arbeiðsfólkunum, hvørjum kamari hon svav í. Tekur so dik á seg, tá ið hann helt, at eingin sá og fer at banka upp á hurðina, men einki svar, Tekur varisliga í hurðina og hyggur inn, men har var eingin Maria. Men Andrias helt, at hon mundi fara at vísa seg, tá ið leið út á kvøldið. Ætlanin var at støðast nakrar dagar.
 Maria gekk aftur til hús nøkulunda sama veg, sum hon var farin. Ætlaði at royna at koma ósædd at húsum, so hon kundi sloppið sær inn á kamarið, so eingin sá, men tað gekk ikki, tí Andrias hevði longu sæð hana, tá ið hon kom inn eftir bakkanum og legði beina leið ímóti henni. "Gott kvøld", segði hann. Hon svaraði aftur, ætlaði so at halda fram at ganga, men nú tekur hann um arm hennara og sigur: "Vit mega tosa saman". "Nú er tað so seint", heldur Maria fyri, "tí pápi tín hevur sagt mær alt, sum tú nú ætlar at siga mær. Tað er ikki neyðugt at halda í meg, eg kann ganga leys". "Góða Maria, tú mást fyrigeva mær, at eg bar meg so skammiliga at ímóti tær". "Tað komi eg helst ikki aftur til Noregs fyri, Andrias, men eg havi biðið Gud um, at eg má fyrigeva tær, og at tann kærleiki, eg hevði til tín, ikki mátti broytast til hatur".
 Hon orkaði ikki meira, men fall í sjóðheitan grát. Andrias legði seg hjá henni og skuldi taka tvørtur um hana at ugga hana. "Eg hevði bara ikki trúð hetta um teg", helt hon fyri og bar seg undan honum. "Eg fyrigevi tær Andrias, og læt okkum so ikki tosa meira um hesa keðiligu støðu okkara, men eg vóni, at tú hevur greitt Hedvig frá, at eg als einki visti um tykkara trúlovilsi fyrr enn um borð á Fagnaðarveitsluni". "Tað havi eg longu sagt henni", segði Andrias.
 Maria menti seg upp og fór til gongu inn eftir bakkanum og til hús.
 Andrias lá eina góða løtu og hugdi eftir henni og var sera harmur um hesa gerð sína, men ein stórur uggi var tað, at hann hevði fingið fyrigeving frá hesum báðum, sum hann hevði hagreitt so ómetaliga illa.
 Tá ið Maria kemur í túnið í prestagarðinum, møtir hon Jóhani. Hann sigur smílandi við hana: "Skulu vit fara at mjólka Grímu aftur í kvøld?" "Tað kunnu vit saktans", helt Maria fyri og royndi at tykjast rættiliga glað. Nú stóð kúgvin munandi meira still enn um morgunin, so tey skiftu orð um ymist á garðinum. Maria helt, at Jóhan var fámæltur, men sera blíður og hjálpsamur. Hon fór inn við dylluni, og Jóhan fór at ambæta. Tá ið hon kemur inn, spyr próstafrúan: "Hevur tú verið einsamøll og mjólkað Grímu?" "Nei, Jóhan hevði eisini verið við, og kúgvin var nógv friðarligari í kvøld enn hon var í morgun", helt Maria fyri.
 Nú var mikkjalsmessa farin afturum, og Maria kendi seg framvegis væl á garðinum, og nú vóru tey farin at tosa um, at nú kundi tað ikki vera so leingi, til eitt vøruskip fór at koma.
 Jóhan var farin at tosa um, at nú máttu tey fara at rigga seg til at ganga skurðfjallið, men hann helt, at tað var kanska best at steðga eitt sindur enn. Hann hevði frætt, at tað skuldi lýsast fyri Andriasi og Hedvig komandi sunnudag. Um bíðað varð við skurðinum hálva aðru viku, so varð brúdleypskjøtið tað feskari, og farið var ikki av allari fjalltíð kortini.
 Andrias hevði steðgað á Nesi nakrar dagar. Tá ið tey nú vóru í húsi saman, hann og Maria, komu tey jú at síggja hvørt annað og somuleiðis at sita til borðs saman við hinum. Maria byrjaði einki prát við Andrias. Spurdi hann hana um nakað, so svaraði hon aftur. Meira varð tað ikki.
 Tá ið próstafólkini vóru einsamøll, varð tosað um støðuna millum Mariu og Andrias. Kristin meinti, at hann hevði gjørt rætt, tá ið hann soleiðis hevði givið Andriasi sína greiðu støðu, og Inga var eisini samd við hann í tí, men helt fyri, at tað mátti vera ómetaliga svárt hjá Mariu, og hon tóktist henni ein skilagenta, so tey máttu í øllum førum taka sær væl av henni. Prósturin var púra samdur við konuna í tí.
VII
Ein seinnapart fríggjadag fer Andrias at fáa fatur í tveir mans at koma til Havnar við sær eftir Hedvig. Tey skuldu skriva seg inn hjá pápanum. Skuldu so aftur til Havnar leygarmorgun, tí lýsast skuldi fyri teimum sunnudagin í Havnar kirkju.
 Tá ið báturin ger klárt at fara av stað, kemur Greiggi í Líð leypandi oman og spyr, um leiðin lá til Havnar. Jú, so er, varð svarað. Um tað var møguligt at sleppa við. Tað var gaman í.
 Veðrið var av tí besta, so ferðin suður til Havnar gekst væl. Greiggi loypur upp á land og takkar fyri. Leiðin gekk út á Skøtufløtt. Hann tekur í hurðina, opið er og hann fer inn. Har sita bæði Billa og Gortra í Skursli og drekka kaffi. Hann verður eisini boðin til borðs til eitt krúss við kaffi.
 Tær siga sum við ein munn: Nú er fremmandafólk komið á Nes, høvdu tær frætt. "Jú, so var", helt Greiggi, men hvat hon er komin úr Noregi á Nes eftir, tað skilti hann einki av. "Hatta man vera ein floksa, sum Andrias er komin við". Nú spílar Greiggi oyruni. "Andrias komin við", heldur hann fyri. "Hví tá, hann er trúlovaður við fútadóttrini". Jú, men um borð á skipinum vóru tey sum tvey nýgift, vistu tey at siga frá Símuni og Biritu í Kloyvu. Tey komu saman við teimum. "Ein floksa, søgdu tit. Nú fái eg alt betur at passa. Ein morgun, eg kom fram við fjósinum hjá prósti, tá komu hon og Jóhan hjá prósti einsamøll úr fjósinum". Her vildi hann heldur einki nevna um dylluna, hon hevði í hondini. "Seinni sama kvøld, tey sóu helst ikki meg, tá lógu Andrias og hon í einum gili uttan fyri próstagarðin. Um tey vóru áføst, veit eg ikki, tætt lógu tey saman, tað er líka mikið".
 Hetta var matur fyri Billu og Gortru, tað helt Greiggi seg skilja. "Men", tekur hann afturíaftur, "sum hann skilti á Andriasi, so skuldi hann koma eftir Hedvig og føra hana inn á Nes seinni í kvøld".
 "Um hann skuldi inn aftur í kvøld"? Nei, tað var ikki ætlanin, um hann fekk hús her í nátt. Tað var lagamanni, helt Billa fyri.
 So varð tosað um eitt og annað. Tosið fall aftur á hesa stakkals gentu. Hvussu hon mundi verða móttikin á próstagarðinum. Greiggi hevði ikki hoyrt annað enn, at tað var væl.
 Gortra reisist og heldur fyri: "Eg eri ikki rættsiktað. Eg hongdi landpottin uppyvir, áðrenn eg kom. Har hevur nakað av ull ligið óvaskað leingi, sum eg ætlaði at fáa vaskað í dag. Nú man potturin vera komin upp á kók". Hon takkar fyri seg og fer.
 Hedvig og Andrias eru nú á veg inn á Nes at skriva seg inn. Hetta hevði Maria eisini fingið at vita frá einum av fólkunum á garðinum. Tað, sum hon hevði óttast leingi fyri, var, hvussu hon fór at føla tað at møta hesi kvinnuni, men hon uggaði seg hóast alt við, at tað var ikki hon, sum kom ímillum hana og Andrias, tí hon visti einki um tað trúlovilsið, tá ið hon og Andrias fóru at ganga saman, men hugsaði við sær sjálvari, um tað var møguligt at umgangast at hitta hana, uttan at tað sá margháttligt út, so fór hon at bera tað so bandi. Hedvig skuldi av stað aftur longu í morgin, tí tað skuldi lýsast fyri teimum longu sunnudagin komandi.
 Men Maria kundi havt spart sær allar hesar fyrireikingarnar, tí báturin var ikki komin á støðna, fyrr enn tað var myrkt, so eingin hevði sætt tey, fyrr enn tey stóðu á roykstovugólvinum. Har sótu tá øll húsfólkini við borðið og ótu nátturða, so Maria kom at taka í hondina á Hedvig eins og øll hini.
 Tá ið Hedvig og Andrias vóru komin í einrúm, helt Hedvig fyri: "Ein sera vøkur og fryntlig genta, handan Maria". "Víst so", helt Andrias fyri. So var tað evnið slept.
 Leygardag fyrrapart býður prósturin teimum inn í prestarúmið, har innskrivingin skuldi fara fram. Havd sum vitni vóru konan og Jóhan. Tá ið hetta var fingið frá hondini, heldur próstur, at tað var helst best at fara at eta morgunmat og so sleppa sær suður aftur til Havnar, meðan dagur var. Hetta vóru øll samd um, tí fleiri av húsfólkunum ætlaðu sær at fara í Havnar kirkju, tí tað var har, at tað skuldi lýsast, tí brúðurin búði har. Tað var tí bert Jóhan, sum varð verandi eftir saman við arbeiðsfólkunum. Maria fór sjálvsagt ongan veg, sum eingin helt vera løgið.
 Sunnudagin var Maria heldur tíðliga á fótum, føldi seg mest sum hava ábyrgd av húsinum, nú tað bert vóru Jóhan og hon heima av húsfólkunum. Hon hevði gjørt drekka og sett á borðið. Hon væntaði, at Jóhan mundi fara at koma upp skjótt, tí neytini skuldu mjólkast, um tað var sunnudagur. Og so varð. Tað gekk bert ein løta, so kom Jóhan. Hann líkasum hvakk við, tá ið Maria reistist frá borðinum, fór eftir kannuni og skonkti honum og segði: "Ver so góður". Hann takkaði og helt fyri, at hatta var sum at verða borin á lógvum. "Tú hevur verið tíðliga á fótum í morgun". "Ja", helt hon fyri. "Eg vaknaði tíðliga, helt, at eg líka so væl kundi fara upp". "Hetta er sum at spæla fólk í húsi", helt hann smílandi fyri, men tá royndi hon mest sum at hyggja burtur, men kundi ikki lata vera við at hugsa við sær sjálvari, at tað átti at verið fyri sær, sum lýst skuldi verið fyri í dag, og nú sat hon her sum ein vrakhosa, men hon helt so nógv av Jóhani. Hann hevði verið so ómetaliga hampuligur ímóti sær. Hon var komin her púra fremmand. Men nú tekur Jóhan orðið og sigur læandi: "Vit áttu ikki bert at spælt fólk í húsi". Hann royndi at eygleiða Mariu, men hon bert smíltist aftur ímóti.
 Hann bað manga takk og reistist frá borðinum og helt, at nú mátti hann í fjósið. "Eg skal koma við at mjólka", helt Maria fyri.
 Jóhan hevði fingið ein veruligan alsk til Mariu, men visti ikki, hvussu hann skuldi fáa sagt henni tað á ein slíkan hátt, at hon ikki gjørdist firtin av honum.
 Í Havn eru fólk á veg í kirkju. Millum annað gott fólk er fútin og konan við húsfólki, prósturin og konan við húsfólki, eisini síggjast Billa, Greiggi og Gortra.
 Billa spyr Gortru, um hon hevur sæð elskarinnuna hjá Andriasi. Men nú leggur Greiggi uppí: "Hon hevur annað at gera. Jóhan og hon munnu spæla fólk í húsi inni á Nesi. Ja, hvør veit, uttan iva eru tey einsamøll við hús".
 Nú byrjar fólkið at sessast. Fútin og konan við síðuna av dóttrini Hedvig, við hennara lið Andrias, síðan prósturin og konan. Billa teskar Greiggja í oyrað: "Prósturin situr sum onnur fólk í skipinum í dag".
 Tá ið prædikan loksins er liðug, heldur prestur fyri: "Eg havi eina hjúnabandslýsing. Lýst verður til hjúnalag fyri ógiftum dreingi Andriasi Djurhuus, búsitandi á Nesi, og ógiftari gentu Hedvig Hammershaimb, búsitandi í Tórshavn. Um nakar ætlar at mótmæla ætlaða hjúnabandi, skal sigast frá hjá avvarðandi áðrenn 14 dagar eru farnir".
 Tá ið fólkið kom aftur úr kirkjuni, fylgdust Billa, Gortra og Greiggi aftur til hús. "Kanska fer handa norska at siga til", heldur Billa. "Tað hevur hon ongan møguleika til", heldur Gortra fyri, "hon kann vera við barn". "Nei", heldur Greiggi fyri, "nú hevur hon verið so leingi her, so hevði tað sæst. Heldur ikki havi eg hoyrt nakran nevnt nakað um tað", sigur Greiggi. So statt komst ikki longri við tí evninum. "Men nær fer tað at lýsast fyri tykkum"? spyr Gortra. Men tá gjørdist tøgn.
 Fútin er blíður og býður øllum gestunum heim til hús til eina máltíð, so gestirnir av Nesi fóru ikki heim aftur henda dag.
VIII
Á próstagarðinum á Nesi høvdu Jóhan og Maria lokið dagsverkið. Av tí at tað var sunnudagur, varð bert tað mest átrokandi gjørt.
 Tá ið tey vóru komin inn, fer Maria at matgera teimum báðum. Jóhan fer at vaska sær og skiftir klæði og fer í tey bestu sunnudagsklæðini. Tá ið hann so kemur inn aftur í roykstovuna, heldur Maria fyri: "Nú sært tú út sum ein brúðgómur". "Tað batar so lítið, tá ið brúðurin vantar", heldur hann fyri og hyggur upp á Mariu. Men nú skundar Maria sær at hyggja burtur og angrar sína viðmerking. "Góða Maria", heldur hann fyri, "hygg upp á meg". Hon rodnar, men vendir sær ímóti honum kortini. Hann tekur í báðar hendur hennara og mest sum skelvur á málinum: "Vilt tú gerast kona mín?"
 Tað gjørdist tøgn. Jóhan gerst bangin fyri, at hann hevur sært hana og heldur fyri: "Um ikki, so mega vit framvegis vera vinfólk". Nú hellur hon seg aftur at bringu hansara. "Eg havi hesar síðstu dagarnar ynskt, at tú fórt at seta mær henda spurning".
 Hann tók um miðju hennara og kysti munn hennara og helt fyri: "So eru vit frá nú av trúlovað".
 "Men góði Jóhan, hvat fer pápi tín at siga?" "Eg meti, hann fer at verða stak væl nøgdur. Hvat fær teg at hugsa soleiðis, tí eg eri púra vísur í, at hann hevur verið sera harmur um ta støðu, sum tú komst í av hansara ávum". Hann helt seg ikki kunna gera annað.
 "Jóhan góði, kom og fá tær, nátturðin er klárur".
 Tey sessast við borðið, bæði eins væl nøgd. Tey tosaðu um alt millum himmal og jørð og løgdu ætlanir um eitt og annað.
 Eftir eina lítla tøgn heldur Jóhan fyri: "Maria góða, skulu vit ikki siga teimum tað, tá ið tey koma aftur í morgin, at vit eru trúlovað".
 "Eg havi einki ímóti tí, men eri eitt sindur hjartkipt um, hvat tey fara at siga", heldur Maria fyri. "Hvat um eg verði rikin av aftur húsum? Tá verði eg verri fyri enn nakrantíð". "Ja, men góða Maria, so komi eg við tær", var Jóhan kvikur at svara, "men eg eri púra vísur í, at tað fer ikki at henda".
 Nú var vorðið seint á kvøldi. Maria heldur, at hon má fara at leggja seg, tí tað má farast tíðliga upp aftur í morgin. "Eg fari eisini at leggja meg", heldur Jóhan. "Tín song er rímiliga breið, so eg komi bara eisini í títt kamar", heldur Jóhan, "men so mega vit vera á fótum aftur, áðrenn arbeiðsfólkið kemur".
 Jóhan og Maria lógu saman hesa náttina. Hetta var somuleiðis fyrstu ferð, at Jóhan hevði verið saman við konufólki. Hann var bara so upplyftur og glaður. Tað var sum at liva í einum rúsi, og so saman við Mariu, sum hann hevði ynskt og biðið eftir, og nú tyktist tað, sum um bønin var hoyrd, og hann mátti í sínum stilla sinni takka Várharra.
 Mánadagin eftir kom fólk úr Havn við próstafólkunum, men Andrias varð verandi í Havn. Og tað fyrsta, sum tey siga, tá ið tey hittu Mariu, var, at tey høvdu frætt í Havn fyri álítandi, at Fagnaðarveitslan var væntandi á Havnina í dag ella í morgin og skuldi aftur til Noregs komandi viku, so nú fór at hepnast at sleppa aftur til Noregs. Maria mátti viðganga, uttan at lata við seg koma, at tað kendist sum at seta í hálsin, men Jóhan var kvikur at leggja uppí og helt fyri, at Maria fór ongan veg. Øll hugdu bilsin, men nú var tað upp á Jóhan. Hann reisist róliga, fer yvir til Mariu, tekur í hond hennara, og bæði stilla seg mitt á gólvið og taka um hvørt annað, og so sigur Jóhan hart og týðiliga: "Maria og eg eru samd um at trúlovast. Er tað ikki so, Maria?" Og svarið var hart og týðiligt "jú".
 Nú stóðu øll sum kánus eitt fitt tíðarbil. Men so reisist sjálvur prósturin, fer yvir til teirra, tekur um Mariu og sigur henni hjartaliga til lukku og fær ikki dult fyri og sigur, at hetta hevði hann so inniliga ynskt skuldi henda. "Hjartaliga til lukku bæði tvey. Hetta skulu vit hátíðarhalda komandi sunnudag. Skulu vit ikki verða samd um tað"? spyr hann alt húsfólkið. Tað varð svarað jú sum vit ein munn.
 Men longu mikudagin fær Maria bræv á fyrsta sinni úr Noregi. Fer upp á kamar sítt at lesa. Brævið var rættiliga langt:
 "Tað nítir mær í hjartað at lesa bræv títt, og eg hugsi dagin langan bert um teg, og hvussu tú mans hava tað, og Andriasi, sum vit hildu so nógv av, eru vit sera skuffað, men tað, at tú ert væl móttikin av hinum í húsinum, er okkum ein stórur uggi. Nú bíða vit so spent eftir, til ein fartur kemur úr Føroyum til Noregs, so vit aftur kunnu vera saman.
 Hiðani er vist ikki stórvegis at frætta, men ikki púra sørt hóast alt, men halt tær nú fast, tí tað, sum eg nú fari at skriva, kemur tær helst dátt við. Tað er komið til einkis millum Onnu og Kjeld, og tosið um gitingar eru nógvar at hoyra. Summi meina, at tað er hann, sum hevur narrað, og onnur, at tað er hon, sum hevur skuldina, men hvat tað sanna er, veit eg ikki. Eg havi eisini hoyrt, at Anna og Magni eru sødd at spáka eftir vegnum, uttan at nakað er lagt í hetta. Tit fýra vóru so ofta saman, og nú ert tú ikki her at gera ferðalag við teimum. Kanska tú longu hevur fingið bræv frá Onnu. Um so er, veitst tú uttan iva meir enn eg. Tit vóru jú bestu vinkonur báðar.
 Góða dóttir, nú vóni eg, at tað skjótt verður fartur aftur higar, so hetta óhepna val títt fær enda. Kærar heilsanir, mamma tín".
 Maria hevði eisini fingið bræv frá Onnu og ljóðaði tað soleiðis:
 "Mín góða vinkona. Eg var ómetaliga kedd at hoyra um tína ólukkuligu støðu, og eg vóni, at vit so statt skjótt fara at hittast aftur. Havi longst so ómetaliga nógv eftir tær. Nú veit eg ikki, um tú longu hevur frætt frá mammu tíni. Hevur tú tað, so hevur tú helst eisini frætt, at tað er komið til einkis millum meg og Kjeld. Eg rokni við, at tú ert sera bilsin. Tað eri eg fyri alt tað eisini. Tað endaligu orsøkina gjørdi eg ivaleyst sjálv. Kjeld var vorðin so løgin hesa seinastu tíðina. Eg sá hann so sjáldan. Hann og Doffi (Kristoffur) vóru altíð saman bæði til eitt og annað, so var tað hetta og hatta, sum teir skuldu.
 So hendi tað, at eg fór í brúdleyp hjá Sonju og Jóannesi. Sum tú veitst, hava tey leingi verið trúlovað. Kjeld kom ikki við. So sita vit fleiri ung saman, har ímillum var Magni eisini. Har stóð ein fløska við sterkum á borðinum, og eg hevði drukkið nakað. Ja, eg veit, at nú øtast tú. Tað geri eg fyri alt tað eisini. Veit ikki, hví eg fann upp á tað. Eg var at kalla full. Magni, sum tú veitst, drekkur ikki, og heldur ikki hetta kvøldið. Eg minnist kortini alt, sum gekk fyri seg. Magni kemur yvir til mín, teskar mær í oyrað: "Anna, drekk ikki meir". Tá fyrst sansaði eg, hvat eg hevði gjørt. "Kom út við mær", sigur hann. Vit fara so. Hetta var rættiliga tíðliga um náttina. Vit fóru inn til okkara. Tey vóru øll í brúdleypi, so vit vóru einsamøll. Vit setast á eina sovibrík í glasstovuni. Eg fekk ein slíkan tokka til hansara. Hann tekur varisliga um meg, heldur meg tætt inn at sær, og vit leggjast á bríkina. Eg var í einum rúsi. Fór beint eftir splittu hansara. So gekk leikur mest sum av sær sjálvum, og í tí eg merki lim hansara, sigur hann hesi orðini: "Anna, eg havi elskað teg í mong ár. Vilt tú gerast kona mín?" Tað kendist bara so vakurt og fjálgt alt saman. Eg ivaðist onga løtu og svaraði ja og meinti tað veruliga eisini. Eg havi sjálv altíð verið sera hugtikin av Magna. Eg helt bert, at hann ikki hevði somu kenslur fyri mær.
 Nú gjørdist hetta brævið rættiliga langt, men tá ið eg nú havi sagt tær alt hetta, sum eg ætlaði at bíða við, til vit hittust aftur her heima, so fari eg eisini at siga tær, at henda samlega okkara fekk fylgir. Eg eri við barn, men eg veit ikki, hvør ið er fegnari av okkum báðum. Góða Maria, hetta var so gott at fáa sagt onkrum. Eg havi ikki enn fingið sagt tað við mammu og pápa. Eg haldi, at tey eru eitt sindur hørm um, at trúlovilsið millum meg og Kjeld kom til einkis. Eitt er at siga teimum, at Magni og eg eri trúlovað, tað hava tey kanska longu gitt, men at siga, at eg eri við barn, tað tori eg als ikki. Vit hava tosað um, at tað besta er helst, at vit gifta okkum sum skjótast, ið hvussu so er áðrenn tað fer at síggjast á mær. Men eg vóni so inniliga, at tú tá er komin heim aftur.
 Góða Maria, eg fari at enda her og ynskja tær alt tað besta. Vónandi síggjast vit skjótt. Tú átti at gjørt mær tann beina at brent brævið, so tað ikki kemur í hendurnar á óviðkomandi, tí hetta er bert ímillum okkum báðar. Kærar heilsanir, Anna".
 Maria sat eina góða løtu og tonkti, kundi ikki lata vera við at hugsa um Magna. Tað, sum hann hevði sagt henni um alskhugin, hann hevði til Onnu. Hon kundi lítið ætlað, hvussu glaður hann nú var. Og hon unti honum tað eisini so hjartaliga, og kundi tað so sanniliga eisini av røttum, tí sjálv var hon nú eisini bæði glað og upplyft.
 At verfólkini gjørdust glað og vælnøgd, var ein ómetaligur lætti hjá Mariu, tí tað var tað, sum hon hevði stúrt mest fyri ikki fór at henda, av ringum royndum sum vituligt var.
 Eitt tað fyrsta, sum hon nú mátti gera, var at skriva heim, so brøvini kundu fara við Fagnaðarveitsluni í komandi viku. Hon byrjaði at skriva til mammu sína.
 "Góða mamma, túsund tøkk fyri brævið, sum eg júst nú havi lisið. Eg kann lítið ætla, hvussu hørm tú hevur verið, tá ið tú fekst brævið frá mær. Eg var sanniliga sjálv púra fyri ongum og visti ikki míni livandi ráð. Men góða mamma, nú er støðan ein heilt onnur. Eg eri vorðin trúlovað við Jóhani, bróður Andriasar. Hann hevur ikki verið trúlovaður áður. Hann er uppsitari á garðinum. Hann líkist nakað Andriasi í útsjónd, men als ikki í verumáta, er ikki so prátingarsamur, róligur og sera dámligur. Bert spell, at tað skal vera so langt ímillum okkum. Og nú komi eg av góðum grundum ikki heim á hesum sinni, men kanska verður tað onkuntíð um ikki alt ov leingi. Tá koma kanska vit bæði, og hvør veit, kanska við onkrum barni. Men nú mást tú ikki misskilja meg. Eg veit ikki av nøkrum barni sum er. Vit skulu komandi sunnudag halda eina trúlovilsisveitslu her í próstagarðinum. Tað gleði eg meg veruliga til. Øll eru so glað um støðuna. Tað tykist nú fyri mær, sum um hetta er nakað, tey hava vónað skuldi henda. Eingin er glaðari enn sjálvur verfaðir. So nú føli eg meg veruliga væl, mín elskaða mamma. Nú kanst tú róliga taka tær av løttum mína vegna.
 Eg fekk eisini bræv frá Onnu. Og tað er, sum tosað er um har heima, at Magni og hon eru trúlovað, og sum eg skilji, eru tey ovurfegin um støðuna, so har verður uttan iva brúdleyp fyrsta dagin.
 Tað varð lýst fyri Andriasi og Hedvig síðsta sunnudag. So tað verður helst brúdleyp um tvær vikur. Skurðfjallið er heldur ikki gingið, tí kjøtið til brúdleypið má helst vera so feskt sum møguligt. Men nú verður farið á fjall fyrsta dagin, sigur Jóhan. Tá verður nóg mikið at tríva í. Tað verður alt flett upp, so tað verða nógvar vembur at vaska, men tað er góð manning, bæði av konufólki og monnum, so tað fer óivað at gangast væl.
 Hav tað nú so væl, og nú er ikki neyðugt hjá tær at harma meg, tí eg eri nú sera væl nøgd og ivist onga løtu í, at Jóhan og eg fara at trívast væl saman. Góða mamma, heilsa øllum frá mær, sum eg kenni. Kanska fara vit at síggjast um ikki alt ov nógv ár. Nú fari eg eisini at skriva til Onnu. Kærar heilsanir, dóttir tín Maria".
 "Góða Anna, stóra tøkk fyri brævið. Av tí at eg las brævið frá mammu fyrst, gjørdist eg ikki skelkað um tað, at tað var komið til einkis millum teg og Kjeld, men sum hon segði frá, var hon ikki vís í, at tú og Magni vóru trúlovað. Eg var sera fegin um at hoyra, at tit høvdu funnið saman, men at tú fórt at drekka teg fulla, hevði eg ikki trúð, um tú ikki sjálv greiddi frá tí. Men hvat, vit eru øll bert vanlig menniskju og tískil ikki fullkomin. Men brævið mátti eg lesa fleiri ferðir, áðrenn eg brendi tað. Vit hava altíð sagt hvørjum øðrum alt. So statt fer hetta eisini at vera millum okkum báðar, og eg eri eisini fullvís í, at tú ikki verður full aftur.
 Nú haldi eg, at eg fari at siga tær nakað, sum eg lovaði Magna ikki at siga. Tað er, at hann segði, at hann bar ein slíkan tokka til tín, men hevði ikki torað at biðið um teg, av tí at hann óttaðist fyri, at tú fórt at siga nei. So hendi tað, at tú og Kjeld fóru at halda saman. Eg haldi, at hann gjørdist púra fyri ongum hvat konufólki viðvíkti. Eg vóni heldur ikki, at Magni nú leggur nakað í tað, at eg havi sagt tær hetta. Eg kann lítið ætla, hvussu glaður hann nú er. Nú mást tú heilsa honum mangar ferðir frá mær og ynskja honum til lukku.
 Men nú skalt tú hoyra nýggj tíðindi frá mær. Eg eri eisini vorðin trúlovað. Tað er við beiggja Andriasar. Hann eitur Jóhan. Vit eru vorðin púra býtt av hvørjum øðrum, so tað verður eingin heimkoma hjá mær á hesum sinni. Tú fert tíverri helst ikki at síggja meg í brúdleypi tykkara. Eg haldi eisini, at tit skulu gera skjótt av og gifta tykkum.
 Her verður eisini brúdleyp í næstum. Tað lýstist fyri Andriasi og Hedvig síðsta sunnudag. Hetta kann eg nú skriva tær, uttan at tað nervar meg tað allarminsta, og tí var tað so ómetaliga gott, at Jóhan og eg funnu saman. So statt kann eg nú umgangast Andrias sum ein svág. Ótrúligt, heldur tú ikki? Men eg stóð veruliga mína roynd, tá ið eg kom higar. Eg var illa fyri. Bjargingin varð, at verfólkini tóku sera væl ímóti mær, av tí at tey vóru ógvuliga hørm um, at Andrias hevði borið seg so skilaleyst at.
 Góða vinkona. Nú gevist eg á hesum sinni. Kanska fara vit at kunna skriva ímillum okkara eitt sindur títtari. Kanska fara skipsfartirnir at verða eitt sindur oftari og kanska eisini meira skipaðir. Vit kunnu vóna tað besta. Kærar heilsanir, Maria".
IX
Nú nærkast sunnudagurin, og stákast verður av álvara í próstagarðinum til komandi festarøl. Har vóru øll í eins góðum lag. Gestir fóru eisini at koma úr Havnini, Hedvig og Andrias, fútin við frúu, og onnur vóru eisini boðin við. Maria helt, at øll arbeiðsfólkini eisini áttu at verða boðin við. Hetta tyktist at verða eitt sindur ivingarsamt, men prósturin var ikki í iva. Ynskti Maria tað, so skuldu tey sjálvandi eisini verða boðin við.
 So byrjaði veitslan við alskyns mati og drekka. Boðið varð til borðs. Øll hildu sær at gamni og skemtaðust. Vísir vórðu eisini sungnar. Tá ið so nakað var liðið út á kvøldið og fólkið fór at mettast, reisist prósturin og helt fyri: "Góði sonur og okkara elskaða verdóttir. Kona mín og eg ynskja tykkum hjartaliga til lukku við hesum trúlovingardegi tykkara og vóna tykkum alt tað besta í komandi tíðum, og tá ið tit fara at giftast, sum eg rokni við tit gera, so eru konan og eg samd um, at tit verða búgvandi her, tí sum eg havi skilt - um tað ikki er so, rættar Andrias meg ivaleyst - so er ætlan teirra at búgva á Heygnum, sum tey eisini eru væl komin til. So kann eg eisini til skemtanar siga, at um Maria ikki fekk prest, so fær hon kortini prestagarð". Tá hoyrdust látur og lógvabrestir í stovuni. Síðan helt hann fram: "Eg fari at enda við at ynskja tykkum Guds signing í lívi tykkara". Síðan varð sungið.
 Tá ið sangurin var liðugur, reistist Maria og helt fyri: "Verfaðir, eg sigi tær stóra tøkk fyri tey góðu ynskir og tilboð um búpláss. Eg kann við gleði siga, at hetta er fyri meg ein góður dagur og so at fáa hesi góðu orð júst frá tær, verfaðir, tí mín fyrsti fundur við teg var júst ikki so hjartaligur frá mínari síðu, sum tú uttan iva væl skilur. Eg havi gloymt alt, og eg ivist ikki í, at vit fara at samstarva væl saman í framtíðini. Eg fari eisini at nýta høvi til at takka vermóður og verfamiljuni. Eg kann eisini takka tær, Andrias, sum nú gjørdist svágur mín. Eg má beinanvegin viðganga, at tøkkin til tín var ikki stór, tá ið eg á fyrsta sinni kom til Føroya. Eg fari at biðja um, at alt hetta nú verða gloymt. Áðrenn eg sessist, skal eg eisini nevna Hedvig og ynskja henni alt gott í komandi tíðum. Eg ivist onga løtu í, at vit fara at samstarva væl saman.
 Øll eygu stardu upp á Mariu, bilsin av hennara vøkru orðum og ikki minst hennara vøkru útsjónd. Tá ið hon var setst, rungaðu klappini um alt hølið.
 Undir borðhaldinum høvdu fleiri lagt merki til tvey ung, sum tyktust at vera sera góð. Tey arbeiddu bæði á garðinum. Per kallaðist drongurin og gentan Ása. Bæði vóru úr somu bygd, úr Djúpadali. Hann var einasti sonur ein stórbónda, ognarbónda, Símun í Niðristovu. Og hon var einasta dóttir Sáru og Lávus á Bø. Hon var ein vøkur og skilagóð genta, men foreldrini vóru stutt sagt eitt einki og kláraðu illa upp. Av hesum sama dámdi Ásu best at vera burtur. Sára og Lávus fingu onkran tíman frá ognarbóndanum, men álit hevði hann einki á teimum, og tey tímdu minni og keglaðust fyri tað mesta.
 Per og Ása vóru veruliga hugtikin av hvørjum øðrum. Eftir veitsluna vóru tey farin í eitt skýmaskot og høvdu sitið har og fríggjað ein part av náttini. "Eg elski teg, Ása", helt Per fyri. "Eg elski eisini teg, men hvat heldur tú, pápi tín fer at siga, at tú heldur saman við mær?" "Tá ið vit bæði eru samd um tað, so mega hini vera líka glað", segði Per. "Men tú veitst, at soleiðis er tað bara ikki. Tað er snøgt sagt foreldrini, sum avgera, hvørjum børnini giftast við. Eg eri vís í, at eg verði ikki góðtikin sum sonarkona í heimi tykkara", segði Ása. "So mega vit flyta burtur at búgva. Eg vil onga aðra konu hava uttan teg". So varð hon bæði kroyst og fekk ein muss. "Flyta burtur at búgva, heldur tú. Man eg fara at hava eitt so stórt virði sum ein stórur ognargarður?" "Men góða Ása, eg vil bert hava teg til konu, so tosa vit ikki meir um tað".
 Tey fóru so hvør til sítt. Hittust so aftur til arbeiðis dagin eftir. Teimum dámdi væl at arbeiða á próstagarðinum. Símun helt, at sonurin hevði gott av at síggja aðrar umstøður. Hevði hann ánað, at sonurin helt saman við Ásu hjá Sáru og Lávusi á Bø, hevði verið viðvent í holuni, tí hann var ein rættiliga stoltur og ærukærur persónur. Í hugaheimi hansara skuldi sonarkona hansara helst vera dóttir ognabóndan í Geil, sum var einasta barn. Sostatt hevði ognin tvífaldast, so tað mátti verið tann gongda leiðin hjá soninum. Tað ætlaði hann eisini at syrgja fyri.
 Dóttir Geilarbóndan var ikki vøkur, varð eisini hildin at vera eitt sindur dølsk. So tað vóru ikki teir nógvu fríggjararnir, sum runnu gáttina niður hjá Geilarbóndanum. Men teir, sum høvdu ognina í huga, men hildu kærleikan uttanfyri, sóust av og á. Men Geilarbóndin metti Per í Niðristovu høgt og hevði einki havt ímóti at fingið hann sum verson.
 Mánadagin eftir veitsluna varð boðað til skurðfjall á próstagarðinum. Farast skuldi á fjall mikudagin kl. 8. So nú varð gjørt klárt til fletting og tað, sum har til hoyrdi.
 Mikudagurin kom við besta fjallveðri. Jóhan stóð nú í túninum við øllum fjallmonnunum og royndi at skipa fyri. Per í Niðristovu, sum Jóhan hevði stórt álit á, varð biðin um at verða ovasti maður og at hava hundin Kvikk við sær og royna at skipa gonguna sum frægast omaneftir. Jóhan sjálvur skuldi rigga rættina til. Síðan fór fólkið til gongu niðan brekkuna.
 Raksturin hevði gingist væl. Alt var komið í rætt, og lagið var av tí besta. Konufólkið var komið á rættina við mati og drekka, og ein av gentunum var Ása í Bø. Og ikki so løgið stóðu hon og Per so vinarliga og tosaðu saman. Eyguni vóru fleiri, sum hugdu tann vegin, og ikki var sørt, at gitt varð, at har fór par at spyrjast burturúr. Men tey, sum kendu umstøðurnar í Djúpadali, hugsaðu sítt.
 Menn vóru rímiliga væl nøgdir við lombini. Veðragjólingarnir verða gjørdir upp. So varð seyðurin sleptur út aftur úr rættini, og skurðurin varð rikin heim.
 Eftir eina stóra og góða máltíð fóru menn undir at fletta og konufólkini at vaska vembur. Tað fór fram í ánni, so tað var eitt petti at bera. Ikki varð hildið, at genta var giftingarfør, um hon ikki kláraði at bera sjey vembur í ánna í senn. Ása var ein teirra, sum vaskaði, og sum altíð vildi hon ikki, at hennara partur skuldi ligga eftir. Og innast inni hevði hon eisini giftingarhug. Hevði so fingið sær sjey vembur og klárar at bera tær. Hetta sær Per og er skjótur at leypa til. "Hetta fert tú ikki at bera einsamøll". Hann tekur vemburnar og ber tær út í ánna fyri hana. Nú fara hinar genturnar at gnisa og spyrja, hví hann bara ber vemburnar fyri Ásu. Hann er skjótur at svara skemtandi aftur: "Eg fari ikki at lata komandi konu mína bróta sær ryggin". So var tað eisini sagt.
 Hatta aftursvarið høvdu tey ikki júst væntað. Øll á garðinum vistu, at tey bæði hildu saman, men roknaðu ikki við, at hann fór at viðganga tað, so nú kom annað prát í krókunum. Fleiri hildu, at tað fór ikki verða so einfalt hjá Peri at taka Ásu á Bø til konu. Tað hildu serliga tey, sum vóru væl kend í Djúpadali. Tey sóu eins og Símun í Niðristovu fyri sær, tá ið Per kom við Ásu á Bø undir armi. Fór hann ikki at skýggja upp fyri illveðri, var tað løgið, men øll vóru samd um, at hon var av raskastu gentum og ikki minni skilagóð og vøkur.
 Nú var slaktið frá hondini. Brúdleypskjøtið var útvalt og hongt fyri seg í hjallin, klárt at fara suður til Havnar við, tí brúdleypið hjá Hedvig og Andriasi skuldi standa í Havn.
 Í Havnini varð stákað av øllum alvi til brúdleyps. Har varð bakað og vaskað. Tá ið so kjøtið var suður komið, var tað kókað og skinsað og rullupylsur gjørdar í hópatali.
 Nakað frammanundan hevði fólk verið og boðið í brúdleyp. Talið gjørdist ikki so stórt, men góðskan av fólkinum var hildin at vera ófør. Tað vóru jú fútin við húski og hansara fylgisveinar og próstaparið við sínum fylgi. So vóru tað offurpørini, tey skuldu vera fleiri. Fremst varð hildið, at Maria Rønning og Jóhan Djurhuus skuldu ganga. Tá ið Maria fekk tað at vita, hugsaði hon við sær sjálvari, at bert fyri nøkrum mánaðum síðan hevði tað ikki komið upp á tal. Hon hevði heldur ikki farið í brúdleypið, um hon so varð boðin av sjálvum brúðgóminum. Men nú gleddi hon seg veruliga at fara í brúdleyp og ikki minni av at ganga undir arm við Jóhani.
 Kirkjuklokkan í Havnar kirkju ringdi fyri brúðarpari, sum kom gangandi við fylgi niðan móti kirkjuni í stásklæðum. Nú skuldi hetta parið, sum so nógv tos hevði verið um í krókunum, vígast av sjálvum próstinum.
 Har var hópur av fólki komin at skottast. Teirra millum var Billa á Skøtufløtti í fylgi við Greiggja í Líð. Nú hevði hann búð har í fleiri vikur. So statt vóru tey tveyeini í húsi og tóktust sum hjún uttan at vera gift. Men skomm var ikki skapt í Billu og hvaðna verri í Greiggja, so nú vóru nærum øll eygu vend ímóti teimum. Hildið varð, at tey vóru ótrúliga djørv og gingu fyri við einum vánaligum fyridømi fyri tey ungu. Men av teimum var helst ikki annað at vænta. Hatta vóru bert Billa og Greiggi. Innast inni vóru fleiri av teim dømandi í somu ella kanska verri skóm, um saman um skuldi verið tikið. Men orðatakið, sum sigur "tað, sum eyga ikki sær og oyra ikki hoyrir, nervar ikki hjartað", kom óivað væl við í hesi støðu.
 Nú er brúðarfylgið á veg úr aftur kirkjuni. Tá ið tey vóru komin útum, smullu skotini, mong og títt. Eisini varð ynskt til lukku og øll góð ynski á vegnum. Síðan varð leiðin løgd til brúdleypshúsið, har borðini stóðu skrýdd og kokkarnir klárir at borðreiða.
 Hetta gjørdist eitt stórfingið og væleydnað brúdleyp, sum vardi væl eftir middag týsdagin. Tá byrjaðu fólk so smátt at biðja farvæl og takka fyri seg. Summi høvdu fingið sær ein lúr miðskeiðis í brúdleypinum og vóru tískil rættiliga væl fyri. Trivið varð eisini í okkurt kvæði og sligið ring. Mariu tókti hetta sera áhugavert. Jóhan og hon royndu seg á gólvinum, og tað gekst ótrúliga væl.
 Mikudagin komu so øll fólkini aftur á Nes, og tann vanligi dagurin byrjaði aftur. Men fyrst komandi sunnudag varð sagt, at Andrias skuldi innsetast sum hjálparprestur í Nes prestakalli, sum var 20. sunnudag eftir trinitatis.
 Eftir at festarølið var drukkið fyri Mariu og Jóhan, vóru tey at kalla altíð saman at fyrireika arbeiðið. Øll vóru samd um, at Maria hevði sera gott hegni at umgangast arbeiðsfólkið á ein avgjørdan, men eisini sera vinarligan hátt.
 Einaferð, tey eru stødd í fjósinum einsamøll, tekur Jóhan um miðju hennara og heldur fyri: "Skulu vit ikki biðja pápa skriva okkum inn í kvøld, so kann Andrias lýsa fyri okkum komandi sunnudag. Heldur tú ikki, at tað hevði verið hóskiligt?" "Góði Jóhan, gjarna fyri mína skuld". "Ja, men so er tað avgjørt".
 Eftir at nátturðin var etin, fór pápin inn á skrivstovuna. Jóhan og Maria fara aftaná og pikka á hurðina. "Kom inn", er svarið. "Ná, tað eru tit bæði. Hvat siga tit?" Jóhan sigur ørindini. "Ja, men tað er gaman í".
 Síðan verða tey innskrivað. Prósturin heldur fyri: "Tað var stuttligt, tí so verður tað Andrias, sum kemur at lýsa fyri tykkum eftir innsetanarprædikuna. Tað verður sjáldsamt".
X
Per og Ása arbeiða framvegis á garðinum. Teimum dámar væl og hava ongar ætlanir um at siga upp. Men tey hava ofta tosað um at fara ein túr til Djúpadals at vísa seg sum trúlovað. Ása er ómetaliga spent at vita, hvussu støðan fer at verða í Niðristovu. Hon má viðganga, at hon er rættiliga ivasom. Tað er so tað, hvat tað verður. Tey tora eisini so illa bæði at biðja um farloyvi í eina viku ella so.
 Men so ein dagin, Maria og Jóhan standa í túninum, rópar Jóhan á Per og spyr, um hann kann fara at umvæla básin hjá Grímu. "Hon breyt hann í morgun. Tú kanst bara binda hana út í tún so leingi".
 Nú tá ið bert tey trý standa og tosa, tekur Per seg saman og spyr, um tað hevði verið møguligt hjá honum og Ásu at fingið farloyvi í einar 4-5 dagar. Tey høvdu væl kunnað hugsað sær at farið til Djúpadals at vitja eina ferð í næstu viku. Tey søgdu bæði við ein munn: "Tað er gaman í. So nógv hava vit heldur ikki at gera í løtuni, so tað skulu tit bara fara". 
 Per fer at umvæla básin. Tað gekk bæði skjótt og væl. So fer hann at leita eftir Ásu og siga henni hesi góðu tíðindi. Tey gera so av at fara týsdagin í komandi viku. So fingu tey eisini prestainnsetanina við.
 So kemur sunnudagurin. Nú var farið at kólna, og eitt lítið kavafølv fjaldi jørðina. Hann lotaði eitt lítið sindur av norðri. Andrias og Hedvig vóru flutt inn á Heyggj dagin fyri og høvdu riggað seg so nøkulunda til. So har sá út til at fara at verða gott at búgva. Prædikuna hevði hann eisini gjørt lidna, men var sera spentur, hvussu tað mundi fara at ganga.
 Nú ringir kirkjuklokkan, og nógv fólk eru á veg í kirkju. Øll eru spent at hoyra henda nýggja prestin, men hann var sjálvandi ikki fremmandur har á staðnum. Hann høvdu tey kent frá barni av, men hann hevði av góðum grundum hesi seinastu árini verið nógv burtur. Prestarnir úr Norðoyggjum og Havn vóru eisini komnir til bygdina at vera hjástaddir til innsetanina.
 Fólkið setti seg, mannfólkið høgrumegin, mannfólkamegin, og konufólkið vinstrumegin, konufólkamegin.
 Maria setti seg undir liðini á Hedvig, heldur frammarlaga í kirkjuni. So byrjar sangurin, inn koma prósturin, Andrias, havnarprestur og norðoyarprestur spakuliga inn eftir gólvinum og sessast frammi í kór.
 Gudstænastan byrjar sum vanligt við inngangsbøn, sangi og epistli. So varð aftur sungið. Síðan fer Andrias fram fyri altarið, og prósturin byrjar setanartaluna soleiðis: "Vit lesa hjá Matteusi í 22. kapitli, ørindini 36 til við 39: "Meistari, hvat er hitt stóra boðið í lógini?" Men hann segði við hann: "Tú skalt elska Harran, Gud tín, av øllum hjarta tínum og av allari sál tíni og av øllum huga tínum!" Hetta er hitt stóra og fyrsta boðið. Men eitt annað er enn, ið er hesum líkt: "Tú skalt elska næsta tín sum sjálvan teg!" Og í 40. ørindi: "Í hesum báðum boðunum hongur øll lógin og profetarnir."
 Hesi orð vil eg leggja tær í geyma, nú tú fert at byrja tín prestagerning. Tí tað er meinigheitin, tú nú gerst sálarhirði fyri og skal vegleiða, tá ið heitt verður á teg. Og serliga vil eg minna á orðini um at elska næsta tín sum sjálvan teg. Tað, tú gert móti øðrum, má ikki vera øðrvísi og verri enn tað, tú kundi gjørt móti tær sjálvum". Av hesum orðum komu eyguni á Hedvig og Mariu at møtast, og innast inni ivaðust tær ikki í, at hetta varð sagt sum ein áminning til Andrias og tað púra av røttum, tí tað, ið gjørt varð móti teimum, hevði Andrias ikki viljað varð gjørt ímóti sær.
 Talan helt fram við góðum ráðum og ynskjum. Og til síðst við tí meira formliga, við kongaskrivi og kollatsi.
 Síðan varð sangur sungin, og Andrias fer síðan á prædikustólin, har sum nú øll eygu verða vend ímóti. Týðiliga og harðmæltur byrjar hann við faðirsins, sonarins og heilaga andans. Hetta heilaga evangeliið skrivar Matteus evangelistur í 22. kapitli, ørindini 1 til 14 og ljóða tey soleiðis í Jesu navni.
 Eftir at teksturin var lisin og fólkini vóru setst aftur, heldur hann fram: "Í dag eru vit boðin í brúdleyp, og fyri fáum døgum síðan buðu vit í brúdleyp, og tað gleðiliga hendi fyri okkum, at tey, ið boðin vóru, komu. Um ikki so var, høvdu vit verið sera hørm, tí alt var tilgjørt, og høvdu tískil roynt at boðið øðrum eina ferð enn, so tann tilgjørdi maturin ikki skuldi fara til spillis.
 Í dag eru vit øll boðin í brúdleyp. Tað er Gud, sum býður okkum at koma. Hetta er sum so ofta, tá ið Jesus tekur orðið, ein myndatala um himmiríkið, sum vit øll eru boðin av kongssoninum, sum er Jesus Kristus, at koma í. Himmiríkið er gjørt til reiðar til okkum øll vegna sonin, sum doyði og reis upp av deyðum. Í dag eru vit boðin, men gevið gætur, ikki tvingað, tí vit hava frían vilja, um vit fara í brúdleypið ella lata vera. Men eitt kann eg siga tykkum við fullari vissu, at vit øll eru gróðursett í honum. Tí kunnu vit øll koma, hava vit vent honum bakið. Hvør av okkum má ikki ásanna, at tað er hent, bæði eina ferð og tríggjar ferðir, men vit hava av Guds náði fingið loyvi til at venda aftur til gróðursetanina, bert um vit vilja, og fylgjast við Jesusi, eisini her niðri, til vit at endanum verða sæl um allar ævir. Gud hjálpi okkum hagar, við eru boðin í brúdleyp. Amen!
 Síðan havi eg eina hjúnabandslýsing. Tað lýsist til hjúnalags fyri ógiftum dreingi Jóhan Kristiani Djurhuus, búsitandi á Nesi, og ógiftari gentu, Mariu Rønning, ættaðari úr Brekkustøð í Noregi, búsitandi á Nesi. Um nakar hevur nakað lógligt at mótmæla hesum ætlaða hjúnalagi, skal sigast frá hjá prósti áðrenn 14 dagar eru farnir. Men her vilja vit biðja fyri teimum. Kæri faðir, ver tú hjá teimum og styðja tey í ætlan teirra og gev teimum kraft til at liva saman í sátt og semju, teimum til gagns og øðrum sum gott fyridømi".
 So var kirkjugongdin komin at enda, og fólkið var á veg til hús. Flestøll vóru samd um, at tað hevði verið ein góð prædika. Øll hildu, at hon var nóg so stutt. Summir av teim eldru hildu, at hon var alt ov stutt. Teir høvdu bert fingið eyguni saman, so segði hann amen.
XI
So kom týsmorgun. Per og Ása vóru tíðliga á fótum og riggaðu seg til at fara til gongu til Djúpadals. Tað var rættiliga langt at ganga. Tað tók okkurt um 4 tímar. Um fjall máttu tey eisini, men ikki serliga høgt og rímiliga væl gongt.
 Tá ið tey sóu oman til Djúpadals, kendist tað so heimligt. Per helt fyri: "Her verður ikki so galið hjá okkum at búgva". "Góði Per, eg rokni við, at tað verða onkrir trupulleikar, áðrenn vit sita sum hjún í Niðristovu". "Hav tú bert gott mót, eg skal onga aðra konu hava enn mína elskaðu Ásu á Bø", helt Per fyri og gav henni eitt kroyst og koss. So lá leiðin oman at húsum, og hann skuldi fara inn í Niðristovu. Skuldu so hittast aftur seinni um kvøldið. Per skuldi koma inn á Bø.
 Nú fara Ása og Per hvør sína leið at húsum. Nú Ása fer um garðaliðið, er tað farið frá og liggur slætt á bønum við einum steini omaná. Grótgarðurin er eisini rapaður í støðum, men tað var so vanligt. Hevði nakað av vindi verið, so hendi tað tíðum. Kom at hugsa um, at pápin mangan varð biðin um at laða garðin upp aftur, tá ið maimánaður var byrjaður. Hon var sera góð við foreldur síni, men tey høvdu einst so illa. Hon visti ikki hví. Av somu orsøk gjørdist heimið ikki tað, sum hon kundi hugsa sær. So statt eisini øðrvísi enn flestu heim, hon kom í sum barn. Hon kendi ein vissan ótta um hesa støðu, tá ið Per fór at koma á vitjan í heim hennara.
 Áðrenn hon varnaðist, stóð hon longu í túninum. Kettan sat á trappusteininum, reistist og fór ímóti henni og streyk henni um beinini. Hon fer inn í durin, kettan aftaná, bankar varisliga á roykstovudyrnar. "Kom inn", ljóða orðini.
 Tá ið Ása opnar hurðina, reisast bæði í senn og leypa ímóti henni og siga mest sum við ein munn: "Er tað tú góða, væl komin. Vit hava longst so eftir tær. Hvussu hevur tú havt tað?" "Tað veit væl við hjá mær. Tað eru stak fitt fólk at vera hjá". Síðan greiðir hon frá teimum ymisku hendingunum, henni hevði verið fyri. Men so heldur hon heldur spakmælt fyri: "Eg eri eisini vorðin trúlovað". Nú spíla tey gomlu eyguni og smílast eitt sindur. "Við hvørjum góða?" "Við Peri". Nú hvøkka tey gomlu við, men royna ikki at vísa tað. "Hvørjum Peri?" "Í Niðristovu". Tað gjørdist tøgn eitt fitt bil. "Til lukku við tí!" "Nú skal eg fara at gera tær ein drekkamunn. Tú ert nakað móð og svong at hava gingið henda langa vegin".
 Meðan mamman stákast, er Ása var við, at hetta heim hennara er munandi broytt. Her var vorðið so ruddiligt og reint, og nú kemur pápin inn aftur við einum tjógvi í hondini og setir á borðið.
 Ása má hava hesa broytingina á orði. "Ja, hjá okkum er bara alt væl nú, og pápi tín arbeiðir at kalla hvønn dag hjá Geilarbóndanum. Tað kom av tí, at ein maður, sum arbeiddi hjá honum, gjørdist sjúkur. Hann fekk tað, tey kalla 'doyði niður øðrumegin'. So hann er ikki arbeiðsførur longur. Vit kunnu eisini siga tær sum er, at vit eru eisini broytt, takka verði vitjanina hjá prósti, tá ið hann var her seinast. Hann er eitt so gott fólk. Áðrenn hann fór av stað aftur, bað hann eina bøn saman við okkum. Tað var eins og vit broyttust. Tað lætnaði so fyri ondini. Vit fingu ein sovorðnan tokka til hvørt annað og sóu fyri okkum, at vit høvdu ikki borið okkum sømiliga at. Heldur ikki hvat ið tær viðvíkti. Vit áttu at havt verið eini nógv betri foreldur fyri teg. Og nú biðja vit teg so inniliga um umbering fyri tað, vit ikki gjørdu fyri teg. Pápi tín er eisini hildin heilt uppat at njóta spiritus. Tað tóktist, sum um hann ikki hevði tamarhald á nýtsluni longur".
 Ása gjørdist so glað. Hon átti ikki orð fyri tí og kom at hugsa um, hvussu móttøkan hjá Peri mundi hava verið. Nú rópar mamman á Ásu: "Kom og síggj, hvat pápi tín hevur gjørt". Hon dregur eitt forhang frá, og nú koma tvær nýggjar koyggjusengur til sjóndar. Tær eru eisini uppreiddar. "So nú kunnu vit væl taka ímóti gestum", heldur mamman fyri. Ása gerst bara meir og meira ovfarin og glað. Hon hevði eisini verið so rødd fyri, hvussu Per mundi fara at føla seg, tá ið hann kom á vitjan. Nú gleddi hon seg til, at hann kom.
XII
Per fór eisini sína leið at húsum. Gekk sum vanligt oman gjøgnum neytageilina. Hon sá út, sum hon plagdi. Holan, sum var máað inn undir bakkan, var har framvegis, kanska enntá ein mun størri. Hevði síni barnaminni frá hesi holu. Kom serliga nú at hugsa um ein dagin, hann hevði rikið neytini í hagan. Tá ið hann kom oman aftur, fór Ása inn í holuna. Hann fór eisini inn til hennara. Hon var so kedd, mest sum græt. Hon var tá 9 ára gomul, hann var 11. Hann spurdi, hvat ið feilti. Hon segði, at pápin var fullur, og at hann deildi mammuna. Hann royndi at ugga og segði, at tað fór helst at laga seg. Mintist, at hann turkaði tárini burtur við ermu síni. Honum tókti so synd í henni, men hann helt ikki, at tann hendingin var orsøk til, at tey nú vóru trúlovað, tí tað gekk long tíð frá hesari hending, til hann sá hana aftur. Kom heldur ikki í tankar um hendingina, fyrr enn hann nú sá holuna.
 Nú hann nærkaðist túninum, komu báðir hundarnir ímóti honum. Hóast hann hevði verið leingi heimanífrá, kendu teir hann beinanvegin. Hann klappaði teimum og tosaði við teir. Teir tóktust glaðir og runnu rundan um hann.
 Tá ið hann lat roykstovudyrnar upp og bað góðan dag, gjørdust foreldrini ovurfegin um at síggja hann har í dag. Pápin var skjótur at spyrja, um hann nú var komin fyri at verða. "Nei, ikki á hesum sinni", helt hann fyri.
 Mamman fer beinanvegin at rigga drekka til. Tað gekk bert ein løta, so sita øll trý og hugna sær við borðið. Tey royna at siga frá ymiskum, sum er fyrifarist og spyrja um tíðindi av Nesi.
 Lagið var óføra gott, so Per heldur, at nú er helst rætta løtan at siga teimum tíðindini um trúlovilsið. Per heldur so fyri: "Eg eri vorðin trúlovaður, síðan eg fór heiman". "Trúlovaður", siga tey bæði við ein munn. "Nú fari eg at gita", helt pápin fyri. "Helst er tað Helena í Geil. Tað skuldi ikki verið ringasta valið", heldur pápin fyri. Nú fer Per at flenna. "Nei, ikki er tað Helena í Geil. Er hon ikki vorðin trúlovað enn?" spyr Per. Nei, ikki tað tey vistu. "Hvør er tað so?" verður spurt. Tað gekk ein løta. So heldur Per fyri: "Tað er Ása á Bø". Nú gjørdist steðgurin munandi longur. Per eygleiddi pápan. Tað tóktist, sum gjørdist hann bæði gulur og grønur í senn. Nú var sanniliga einki smíl at hóma. Mamman royndi at fjasast við fyriklæðið, mól tað aftur og fram og visti ikki, hvat hon skuldi. Hevði ikki hug at sára Per, men var púra vís í, at hann fór at draga toru á luftina. Og so varð.
 Símun heldur fyri: "Tað kemur ikki upp á tal, at Ása hjá Sáru og Lávusi á Bø gerst verdóttir okkara, og tað so langt burtur frá. Tað skalt tú gloyma alt um frá hesi stund. Eitt slíkt rekavætti. Ikki talingur um.
 Rekavætti. Tá rann fjúsið út hjá Peri. Hann sprakk upp í loft. "At kalla gentuna hjá mær eitt rekavætti, tað skal koma tær aftur um brekku". "Eg fari bara at spyrja: "Hvat fyri brekku eigur tú at koyra meg aftur um", helt pápin fyri. "Tú eigur ikki sýru í vegg, skalt tú minnast til. Øll ognin er okkara, skalt tú hava í huga, og hon verður ikki givin tær, fyrr enn Ása á Bø er slept. Tað fari eg at standa við".
 "So er málið avgreitt fyri mítt viðkomandi. So havi eg bert eftir at biðja farvæl". Hann reisist og fer út og klamsar hurðina aftur. Mamman fer leypandi og stórgrátandi aftan á honum og rópar á Per. Hann var tá komin eitt fitt petti frá húsum og steðgar, til mamman kemur.
 "Góði Per, soleiðis mega vit ikki skiljast. Tað man fara at laga seg". "Góða mamma, tað kvíði eg fyri. Men vit bæði høvdu uttan iva komið til sættis". Hann kisti mammu sína góða nátt. "Eg fari helst at gista hjá Sáru og Lávusi á Bø í nátt, uttan iva teir dagarnar, sum vit verða her. Síggi eg pápa fara frá húsum, skal eg koma inn á gólvið til tín. Hav tað nú so væl, mamma". "Jesus fylgi tær".
 So leggur hann leiðina inn á Bø, fer inn og pikkar upp á. Hann verður boðin inn og fær sess. "Ert tú longu her?" spyr Ása. "Tað sær so út", helt hann fyri og smíltist. "Eg helt kanska, at vit skuldu gingið ein túr. Hevur tú ikki hug til tað?". "Jú, tað kunnu vit væl". Hon sigur við foreldrini: "Vit fara at ganga ein túr í bygdini, men verða ikki so leingi. Vit koma bæði aftur higar".
 Tá ið tey komu nakað frá húsum, sigur Per fyri Ásu, hvat ið fyrifarist hevði. "Góði Per, eg visti tað fór at verða soleiðis. Hetta hevur tú ikki uppiborið bara fyri mína skuld, so eg haldi, vit mega bara halda okkum frá hvørjum øðrum". "Góða Ása, meinar tú tað?" "Ja, men hugsa um alt tað, sum tú er borin til". "Nei, mín elskaða. Handa ognin hevur einki virði fyri meg afturímóti tær. Eg kann ikki verða teg fyri uttan. Eg ivist ikki í, at vit finna onkran útveg til at klára dagin og vegin. Góða Ása, vit mega halda saman. Tað skal nokk alt laga seg".
 "Veitst tú, hvat pápi gitti, tá ið eg segði, at eg var vorðin trúlovaður. At tað helst var Helena í Geil. Hvat heldur tú? At eg fari et býta teg um við Helenu. Nei, aldri á ævini. Men Ása góða, eg má gista hjá tykkum hesar dagarnar. Hvat sigur tú til tað?" "Tað er gaman í. Har er gott pláss. Hjá okkum er so nógv broytt til tað betra, at eg eri púra bilsin. So eru tey vorðin so sera góð við hvørt annað. Tað er bara vælsignað".
 Tey nýttu túrin. Gingu runt ymsastaðni og mintust aftur á ymiskar hendingar sum børn. Tey mintust hetta so hatta, hvørt í sínum lagi. Nú var eisini vorðið púra stilli og klárt, og mánin lýsti so bjartur. Tey fingu mest sum ikki í lag at fara inn aftur.
 Per var so ómetaliga glaður um, at Ása og hann høvdu funnið saman. Hann hevði gingið og vónað tað í longri tíð. Tað var spell, at tað skuldi koma til ilnar millum hann og pápan, tí hann visti, at tað píndi Ásu, at tað skuldi henda fyri hennara skuld. Per var púra vísur í, at um Ása var komin í húsið í Niðristovu, høvdu tey verið bilsin av hennara dugnaskapi. Tað var Per vísur í, tí hon var eitt sovorðið stásfólk.
 Hetta kvøldið, tá ið Marin og Símun í Niðristovu vóru løgst, varð lítið tosað. Tað hevði tað eisini verið um dagin, eftir tað at Per og Símun høvdu havt hesa uppgerðina. Marin breyt tøgnina. "Eg fati teg ikki, at tú kundi fáa teg til at reka okkara einasta son út av húsinum. Per er eisini av skilabestu dreingjum". "Ja, tað letur sanniliga til. Hann hevur krøkt seg upp í dóttur Sáru og Lávus á Bø. Vorðið sum skil. Tað kemur ið hvussu so er ikki upp á tal við mínum vilja. Hann átti eisini at kunnað tolt at fingið eini góð ráð frá pápa sínum uttan at leypa á dyr í øðini. Heldur ikki tað tykir mær skilagott".
 "Eg haldi tað vera sera harmiligt at reka drongin á dyr. Hann hevur verið burtur í fleiri mánaðir. Kemur so vælnøgdur heim og so verða móttikin á ein slíkan hátt, og tað av pápa sínum. Eg sigi sum er, at hetta klári eg ikki. Símun, hetta fer at leggja meg í grøvina".
 Onnur orð vórðu ikki søgd hetta kvøldið, men Marin lá og vakti tað mesta av náttini og vónaði, at Per fór at koma heim at leggja seg. Men har kom eingin drongur.
 Dagin eftir fer Símun tíðliga á føtur. At hann hevði sovið serliga væl, kundi hann ikki siga. Tá ið hann so hevði ambætað neytunum og givið seyðinum og annað, fer hann inn at fáa sær morgunmat. Maturin stóð á borðinum, tá ið hann kom inn, men har varð lítið tosað. Tá ið hann var liðugur, sigur hann við konuna: "Eg fari burtur í haga. Eg meini, at eini trý veðurlomb ganga eftir í haganum". Serliga væl kryddað var aftursvarið ikki. Tað var bert so.
 Per hevði sæð pápa sín farið niðan um grótgarðin. Sigur so við Ásu: "Eg fari ein túr heim í Stovu. Eg veri rættiliga skjótur aftur". "Ja, sjálvandi", helt hon fyri.
 Tá ið hann so kom inn, gjørdist mamman so ómetaliga glað. "Tað var frálíkt, at tú komst, góði. Kom og fá tær morgunmat. Hann stendur á borðinum". "Takk, mamma. Hvussu var lagið á gamla í morgun?" "Tað var ikki nógv tosað. Hann fór at vita, um ikki okkurt veðurlamb gekk eftir í haganum".
 "Hvar hevur tú sovið í nátt?" spyr mamman. "Eg havi sovið inn á Bø". "Hava tey pláss fyri gesti?" "Ja, har er nóg mikið av plássi. Har standa tvær óbrúktar koyggjur til taks", sigur Per. "Har má vera nógv broytt", heldur mamman fyri. "Ja, tað er tað eisini, sigur Ása. Hon kennir seg mest sum ikki aftur. Og Lávus er púra givin at drekka". Hon helt tað vera so vælsignað.
 Per og mamman sótu leingi og tosaðu bæði um leyst og fast. Tey tosaðu eisini nakað um tað, sum fyrifarist hevði kvøldið fyri. "Heldur tú, mamma, at eg skuldi bara hildið við pápa og narrað Ásu og so farið at borið upp bønarorð við Helenu í Geil?" "Nei, tað haldi eg ikki", svaraði mamman. "Takk mamma, tað var frálíkt hjá mær at hoyra. Tí tað kemur ikki upp á tal hjá mær at narra Ásu. Hana eri eg so ómetaligur góður við og hon við meg. Eitt lív uttan hana hevði eg ikki kunnað livað. Fyrr skal henda ognin rúka mær av hondum - hon verður ikki býtt um við Ásu".
 Per reisist og biður manga takk. "Eg fari at vitja kenningar í grannalagnum. Eg sovi inni á Bø aftur í nátt".
 Í skýmingini kemur Símun at húsum. Er fáorðaður, men konan metti hann ikki vera í ringum skørum. Hon helt seg kenna hann og atburð hansara. Tey sessast bæði við nátturðaborðið. "Nú, sást tú hornalombini?" spyr hon mest sum fyri at fáa sagt nakað. "Ja, eg fekk rikið tey oman um garðarnar. Tey komu millum annan seyð, men tá varð so skýmligt. Tey fara helst ikki niðan aftur í kvøld".
 "Nú eg gekk handa túrin í haganum, kom eg til sættis við meg sjálvan. At eg gjørdi ov nógv av í gjár. Og kanska gjørdist eg eisini ov illur. Tá verður ofta ov nógv sagt, sum ein ikki júst ætlaði at siga. Eg fari hereftir ikki at leggja meg útí, hvat ið Per fæst við á hesum øki. Kom eisini at hugsa um, at eg ofta og tíðum havi dømt Lávus á Bø ógrundað. Kom at hugsa um, at um tað var eg, sum var í somu skóm sum Lávus og kanska eisini fallin til drykkjuskap, hevði eg ikki verið smittin mætari, og tann ognin, sum eg siti við, er ikki komin av mínum ávum. Hetta er tað, sum eg havi arvað. Men tá ið eg sjálvur skal siga tað, meti eg meg hava røkt tað væl.
 Nú legði konan uppí. "Tað kann eingin siga tær ímóti. Eg eri ógvuliga fegin um, at tú er komin til hasa niðurstøðu, tí Per hevur verið her inni í dag. Vit komu eisini at tosa um tað, sum fór fram her í gjár. Hann segði, og tað í ramasta álvara, at hann býtti ikki hesa ognina um við Ásu á Bø. So mátti hann heldur royna at finna sær okkurt annað sum lívsbreyð".
 "Marin góða", helt Símun fyri. "Far tú inn á Bø í morgin og tosa við Per. Sig honum, at eg biði hann um umbering fyri tað, sum fór fram í gjár, og at hann og Ása eru vælkomin her í húsið". Hann gjørdist mest sum ovfarin av sær sjálvum, at hann skuldi kunna fáa sagt hetta, sum hann so stutt síðan hevði verið hart ímóti.
 Marin takkaði Gudi innantanna fyri broytingina, sum manni hennara hevði verið fyri, og hon segði við hann: "Eg skal so beint í hvøld fara inn á Bø".
 Hon fer út í hjall, tekur eitt skinsað tjógv úr eini tunnu, bindur eitt toystykki rundanum, sum hon ætlar at taka í hondina við sær. Hon kendi ein vissan fjáltur á sær, tí hon var ikki von at hava sína dagligu gongd inn á Bø, kundi hon fáa frið í lag millum pápa og son og verdóttir, vildi hon so í hvussu er royna tað.
 Hon hampar seg eitt sindur og fer so til gongu við tjónum undir armi. Tá ið hon kemur inn í durin, hoyrist hugnaligt prát og látur úr roykstovuni. Hon pikkar á hurðina. "Kom inn", verður rópt. Sára reisist og heldur leiðina móti hurðini. Marin letur hurðina upp og biður gott kvøld og Guds frið í húsi. Sára gerst púra bilsin, men roynir ikki at lata við seg koma. "Kom innum, vit sótu júst og spældu grivjass", helt hon fyri. "Eg ætlaði at tosa tvey orð við Per". Per reisist, fer ímóti henni. Tey fara so bæði út í tún. Hon sigur honum so alla søguna og biður hann so bønliga um at koma á vitjan í morgin og taka Ásu við sær. "Stóra tøkk, mamma. Og tað vilja vit fegin, men kom tú nú innum". Tey fara so bæði inn. Sára býður sess. Hon hevur hongt ketilin uppyvir og fer nú at borðreiða. Marin tekur pjøkan og stingur Sáru hann í hondina. "Her er eitt lítið smáting. Ikki mást tú forsmáa meg".
 Tey sótu øll fimm og tosaðu um ymist, meðan tey drukku kaffi. Tey væntaðu tann nýggja prestin til Djúpadals komandi sunnudag. Tað varð hildið, at hann dugdi væl at tala. Eisini hildu tey tað vera løgið, men ikki minni stuttligt, at fyrsta lýsing, sum hann hevði, skuldi verða fyri beiggjanum og tí norsku gentuni, sum hann uttan iva sjálvur hevði ætlað sær at giftst við. At hon var eitt stásfólk, tað vóru tey bæði Per og Ása samd um. "Tað er nakað síðan, at fólkið var farið at tosa um, at Jóhan og Maria vóru óvanliga nógv saman og ofta tveyeini. Tá vænta vit at sleppa í brúdleyp", helt Per fyri. "Tað er sjáldan, at arbeiðsfólkið verður boðið við", hildu Sára og Lávus fyri sum við ein munn. "Ja, men vit vórðu boðin til festarølið hjá teimum".
 "Nú er vorðið seint, og nú varð eg sitandi her fyri kvøldið". "Sitið tygum endiliga", helt Sára fyri. "Tað er ikki oftari enn so". "Nú man Símun skjótt koma at leita". Marin biður góða nátt og takkar fyri seg. "Støkkið inn á gólvið hjá okkum onkuntíð. Tit skulu verða hjartaliga vælkomin".
 Tá ið Sára hevði ruddað av borðinum, fara Klávus og hon í song. Tey ungu sita so eftir einsamøll. "Per góði, hvat vildi mamma tín her í kvøld?" fregnast Ása. "Eg havi eini gleiðilig tíðindi til tín í kvøld, ja til okkum bæði fyri alt tað". "Nú gerist eg altrá eftir at vita, hvat tað er".
 Og Per byrjar at greiða frá. "Tað var pápi, sum hevði biðið mammu fara higar at hitta meg og biðja meg um eina umbering fyri tað, sum fyrifarist hevði okkara millum. Hann hevði heldur einki ímóti, at vit bæði hildu saman, men meira gleddi seg til, at vit fóru at giftast og bað meg endiliga koma yvir og hava teg við.
 Ása stóð mest sum málleys eina løtu. "Hatta vóru eini ómetaliga góð tíðindi fyri meg at hoyra, men nú má eg spyrja, hví er pápi tín komin til hesa niðurstøðu?" "Tað hevði mamma eisini spurt hann. Hann svaraði, at hann hevði handlað fullkomiliga ábyrgdarleyst og ómenniskjaligt og vildi fegin biðja um eina umbering og royna at gera alt gott aftur".
 Seinnapartin leygardagin fer Per við Ásu undir arm á vitjan í Niðristovu. Ása var ikki sørt fjálturstungin at heilsa upp á verfólkini á fyrsta sinni. Per er fyrstur inn og biður góðan dag. Ása gongur aftan á og heilsar somuleiðis. "Væl komin", siga Símun og Marin mest sum í senn. "Komið og setið tykkum niðurat".
 Marin sat og bant ein myrkamorreyðan bul. Ása sigur beinanvegin: "Kom, lat okkum báðar binda. Tað havi eg ofta gjørt á próstagarðinum". Tær sita nú báðar og binda. Símun hyggur so vælnøgdur at teimum, men sigur einki. Hann biður Per koma við sær út í fjósið at hjálpa sær við einum bási, sum var brotnaður. Meðan teir fáast við básin, nýtir Símun høvi at biðja sonin um umbering fyri tað, sum farið var fram teirra millum. "Tað skal alt verða gloymt frá mínari síðu. So skulu vit ikki tosa meir um tað".
 Básin høvdu teir fingið í góðan stand og høvdu tikið hond í ymist í fjósinum. Símun hevði fyrr um dagin fingið hendur á hornalombunum og heldur við Per, um teir ikki skuldu tikið og flett tey. "Eg meini ikki, at tey gima". "Tað skuldi so einki verið í vegin við tí. Tað var so líka til. Tað er skjótt at fletta tvey lomb". "Ja, vit taka eitt í part". Og so varð gjørt. Tað tók bert lítla løtu, so var tað fingið frá hondini. So fer hann inn til Marina eftir íløtum til avroðini. Onnur fær hann Peri og heldur fyri: "Takið hetta heim á Bø við tykkum. Sig, at eg skal koma við krovinum, tá ið tað er so frægt stadnað.
 Tá ið teir so kom inn aftur, seta konufólkini nátturðan á borðið. "Nú gjørdu vit bulin mest sum lidnan", helt Marin við Símun og flenti við. "Men tvey arbeiða dupult so skjótt sum eitt". Tey settust øll fýra við borðið. Tosað varð um mangt og hvat, hvussu gingist hevði við hoynum, um eplini fruktaðu væl, um skurðurin hevði roynst væl, og um tað hevði gingist væl at bjarga torvinum.
 Tá ið tað so var vorðið rættiliga seint á kvøldi, fara Per og Ása at rigga seg til at fara heim aftur. Avroðini høvdu tey við í viðføri, so Sára var ovurfegin og helt fyri: "Hetta seti eg bara í hjallin í kvøld, so fari eg í holt við blóðmørin mánamorgunin, men rullupylsuna geri eg bara í kvøld, tað er so skjótt".
 Nú er sunnumorgun, og fólk gera seg til at fara í kirkju. Tey høvdu sæð prest komið dagin fyri. Prestur helt til í Geil. Hann kom altíð dagin fyri, av tí at tað var so langt at ganga av Nesi til Djúpadals.
 Øll fara frá húsum, áhugað í at hoyra henda nýggja prestin. Eisini Per og Ása fara í fylgi við Sáru og Lávus á Bø. Tað vóru glómur í fólki, tá ið tey sóu hesi fýra koma gangandi í fylgi, og tey gløddu ikki minni, tá ið tey sóu Ásu ganga undir armi við Peri. "Hvat man Símun í Niðristovu siga til hetta sambandið?" eru tað fleiri, ið tutla saman.
 Men Per og Ása eru ovurfegin, tí nú hevur alt lagað seg til tað góða fyri tey, tí nú kunnu tey ganga út og inn bæði í Niðristovu og inni á Bø í sátt og semju.
 Á veg inn í kirkjuna koma tey í fylgi við Símun og Marina, sum so blídliga heilsa teimum. Nú standa fólk sum sligin á nevið og gløa. Her mátti eitt undur vera hent, at Símun í Niðristovu tók ímóti Ásu inni á Bø sum verdóttur og harafturat við einum smíli. Nógv kann broytast her í verðini, vóru fólk samd um.
 Kirkjugongdin var at enda komin, og fólkið var á veg aftur til hús, samd um at hava hoyrt eina góða prædiku. Men tað varð ikki júst hon, sum var aðalevnið í Djúpadali. Tað var heldur trúlovilsið millum Per og Ásu, sum fór sum rótasúpan runt bygdina.
 Tá ið Per tók í hondina á presti í forkirkjuni, spyr hann prest, um hann fer út aftur á Nes seinnapartin. Hann játtar. "So kunnu vit fylgjast, tú Ása og eg fara eisini av stað aftur í dag". "Ja, men so passar tað so avbera væl", heldur prestur fyri.
 Prestur hevði gjørt skjótt av, fingið sær ein bita og var síðan farin inn á Bø. Nýtti somuleiðis høvi til at heilsa upp á hjúnini. Helt síðan fyri við tey ungu, at tað var best at fara av stað sum skjótast, so tað hepnaðist at fáa dagræði aftur til hús.
 Per og Ása vórðu boðin vælafturkomin á Nes. Maria spurdi Ásu, tá ið tær vóru tværeinar, um tey høvdu sagt foreldrunum frá trúlovilsinum. "Ja", segði Ása. "Hvussu gekst?" spurdi Maria. "Jú, samanumtikið gekst tað avbera væl", helt Ása fyri. Maria kundi ikki lata vera við at siga fyri Ásu, at hon og Jóhan skuldu giftast um 14 dagar. "Verður tað stórt brúdleyp?" Maria metti tað verða rímiliga stórt. "Tað kemur at standa í próstagarðinum og møguliga onkrum grannahúsi, so sum tørvur verður á.
 Ein dagin fær Maria bræv, og tað er aftur frá mammuni. "Góða dóttir, nú hevði eg glett meg, at tú fórt at koma heim aftur. Satt at siga so leingist eg eftir tær, og eg tori at siga vit øll. Eg vóni so inniliga, at hesin Jóhan, sum tú nevnir, og tú elska hvørt annað, at tú ikki bert gert hetta í berum ráðaloysi, av tí at tú vart so álvarliga lumpað, men eftir at hava lisið bræv títt mangar ferðir, verði eg alt meira vís í, at tað fer at gangast tykkum væl, sum eg so sanniliga vóni.
 Vinkona tín Anna og Magni skulu longu giftast komandi sunnudag. Tá ið tú fært hetta brævið, eru tey uttan iva longu gift. Sum eg havi frætt, skulu tey ikki gera stórt brúdleyp. Tey tykjast í hvussu so er at vera ómetaliga góð.
 Kjeld er ikki trúlovaður aftur, tað eg havi frætt. Hann var inni á gólvinum hjá okkum fyri stuttum. Um eg fór at skriva til tín, so mátti eg endiliga heilsa tær mangar ferðir, men vit nevndu ikki við einum orði um Magna og Onnu.
 Hiðani er einki nýtt at siga frá. Nú er veturin rættiliga komin her. Her er fitt av kava niðurkomin, og tað er rættiliga kalt. Sum tú veitst, so er vanligt, at mataráin frystir til, og tað er eisini hent nú, so tað er ofta trupult at fáa nakað av vatni. Men soleiðis er tað næstan á hvørjum vetri, so tað hevur ein eisini vant seg til.
 Góða Maria, hav tað nú so gott. Kanska frætti eg frá tær um ikki so langa tíð. Tað hevur víst seg, sum at fartarnir hava verið heldur títtari í seinastuni.
 Kærar heilsanir, mamma tín".
 Stákast varð óført á próstagarðinum til komandi sunnudag, tá ið uppsitarin á próstagarðinum Jóhan Djurhuus og tann norska Maria Rønning skuldu giftast. Brúdleypið skuldi standa á garðinum og eisini á Heyggi, hjá Hedvig og Andriasi. Øll arbeiðsfólkini á garðinum vóru boðin við, og teirra millum vóru eisini Per og Ása. Tey vóru eisini biðin til offurfólk. Tað vóru tey eisini ógvuliga fegin um.
 Millum øll tey bodnu vóru eisini tveir bøndur í grannabygdini Reynalíð, sum sótu so sera illa um sátt sínámillum. Teir toldu stutt sagt ikki sjónina av hvørjum øðrum. Og tað løgna av øllum var, at festararnir undan teimum vóru bestu vinmenn og høvdu verið tað frá dreingjaárum av.
 Tað at hesir báðir gjørdust festarar, var púra av tilvild. Tað var ein seks marka garður, sum hjúnini Andras og Elin sótu við. Tey vóru barnleys, næstu skyldfólk, tey áttu, vóru børn hjá triðja ættarliði, sum júst vóru hesir unglingar, og vinmenninir Hanus og Jógvan. Teir høvdu tosað sínámillum um at søkja hetta festið og luta tað sínámillum, soleiðis at teir fingu tríggjar merkur í part. Hetta varð so gjørt og kom eisini í lag, og hjálparmaður teirra var tann táverandi presturin á Nesi. Umsóknina hevði hann latið fútanum, sum seinni heitti á hann um at vera til hjálpar, tá ið býtið skuldi fara fram. Býtið fór eisini fram í sátt og semju, sum tað eisini sømdi seg millum vinir. Tá ið so býtt varð innangarðs, helt prestur, at teir skuldu marka tað við at leggja øsku undir ein rættiliga stóran stein. Hetta varð so gjørt bæði væl og virðiliga. So hevði prestur skrivað eitt skjal, sum hann sjálvur fór av stað við. Hvat stóð á tí, vistu teir av góðum grundum ikki.
 Hanus og Janus vóru báðir trúlovaðir og fóru so alt í einum at byggja hús á hvør sínum festi sjálvandi, men húsini stóðu rættiliga nær hvørjum øðrum, so har var javnan vitjað millum húsanna. Teir fóru báðir at dyrka meira lendi innangarðs, so teir kundu føða í hvussu so var tvær kýr í part. Festini komu at bera nøvnini Norðistovufestið hjá Hanusi og Suðurstovufestið hjá Jógvani. Men tað óhepna hendi, at Jógvan í Suðurstovu gjørdist álvarsliga sjúkur, og so statt kom steðgur í veltingina hjá honum. Hjá Hanusi í Norðistovu gekst betur. Hann hevði fingið velt væl meir enn til tvær kýr, meðan Jógvan bert hevði nóg mikið til hálva aðru kúgv.
 Ein dagin Hanus og konan sita og eta døgurða, heldur Hanus fyri: "Eg átti at boðið Jógvani at sligið økið hjá okkum frá Suðurstovufestinum og norður ímóti Giljum, tí so hevði hann kunnað havt tvær kýr. Hann hevur fult hús av børnum eisini, so tað hevði komið væl við hjá teimum, og vit hava nóg mikið av hoyggi umframt". Tað helt konan eisini, at hann skuldi gera. Tað hevur altíð verið eitt sera gott grannalag okkara millum, og tað er sanniliga ein stór gleði at hava.
 Sum sagt so gjørt. Jógvan var sera takksamur fyri tilboðið, og tað økið hevði Jógvan síðan brúkt í mong ár. Hann fekk tíverri ongantíð heilsuna aftur.
 Bæði hjúnini vóru nú fyri langari tíð síðan farin undir grønu torvu og høvdu alla sína tíð havt eitt stak gott grannalag.
 Nú sótu synirnir við festinum, Mikkjal í Norðistovu og Jóannes í Suðurstovu. Eina ferð helt Mikkjal seg minnast - tá var mamman vorðin gomul og pápin var deyður nakað áðrenn - at hann hevði sagt, at jarðarstykkið sunnan fyri Gilja og markið í Suðurstovu hoyrdi til festið í Norðistovu. "Pápi tín lænti Jógvani stykkið, av tí at Jógvan hevði mist heilsuna". Men Jóannes í Suðurstovu hevði brúkt stykkið alla sína tíð og visti ikki betur, enn at tað hoyrdi til festið.
 Men ein dagin heldur Mikkjal fyri seg sjálvan, at hann átti at sagt hetta fyri Jóannesi. "Tí hann hevur ikki meiri tørv á stykkinum nú, enn Mikkjal hevði sjálvur".
 Ein dagin, teir hittust - tað gjørdu teir so mangan og vóru rímiliga góðir grannar - sigur Mikkjal hetta fyri Jóannesi. Tað gjørdist tøgn eitt bil. So sigur Jóannes heldur avgjørdur: "Hatta góðtaki eg ikki, sum um einki hevði verið".
 Hetta gjørdist ein samrøða, sum fekk álvarsligar fylgir fyri vinalag teirra. So ein dagin - hetta var eftir tað, at Jóannes hevði hoyggjað hetta nevnda stykkið, og tað var væl av eftirgróðri vaksið aftur á stykkinum - fer Mikkjal við tveimum kálvum og setur teir í tjóður á stykkið. Tað gekk ikki long tíð, so hevði Jóannes flutt kálvarnar av aftur stykkinum. Mikkjal fer so aftur til hansara og spyr, hví hann hevur flutt kálvarnar. "Tú eigur sjálvur nógva jørð, so teir hava einki at gera á mínari jørð. Eg havi sagt tað við teg, at stykkið hoyrir til Norðistovfestið". "Men tað góðtaki eg als ikki; í øllum føri má eg fáa eina betri grund til krav títt".
 Mikkjali dámdi ikki serliga væl at blanda mammu sína upp í hetta. Tað var gamalt, at tey deyðu skuldu hava frið.
 Hetta gjørdist til reinan fíggindaskap húsanna millum. Um nakað varð nevnt teirra millum, var tað við briksli og eiðum, og hetta hevði nú staðið við í áratíggju. Fleiri børn vóru eisini í báðum húsum. Tey høvdu heldur einki samband við hvørt annað.
 Men bæði Mikkjal og eisini Jóannes høvdu eitt gott samskifti við uppsitaran á próstagarðinum. Av hesi somu orsøk er tað eisini, at teir eru bodnir í brúdleypið hjá Jóhani og Mariu.
 So upprann dagurin, tá ið Maria og Jóhan skuldu giftast. Sjálvur prósturin gifti tey. Øll, sum vóru og skottaðust í kirkjuni henda dag, vóru á einum máli um, at vígslutalan var avbera vøkur og søgd á ein hátíðarligan hátt. Tað tyktist, sum øll góðynskini veruliga komu frá hjartanum.
 Brúdleypið vardi í tríggjar dagar. Har varð etið og drukkið, og eisini gekk dansurin væl. Tað vóru teir, sum høvdu fingið nóg so nógv upp í høvdið. Hetta kom mest til sjóndar, tá ið drunnurin fór í umfar við nátturðaborðið. Tá komu ofta nærgeingin og dálkandi orð um varrarnar. Tað gekk ikki long tíð, so var handfast millum Mikkjal og Jóannes, men har komu góðar kreftir til hjálpar og skildu teir sundur, men orð sum tjóvur, lygnari og onnur vórðu slong eftir hvørjum øðrum. Serliga ringt hevði tað verið hesa seinastu tíðina, tí Mikkjal hevði havt samband við fútan og spurt, um hann ikki hevði ein møguleika at fingið hetta avgreitt. Hetta var komið Jóannesi fyri oyru. Tað, sum ikki hevði verið áður, varð tá.
 Eitt, sum ikki gjørdi tað betur, var, at eitt kvøldið, sum Jóannes kemur í hoyløðuna, leypa Hanus, elsti sonur Mikkjals, og Súsanna, dóttir Jóannesar, hond í hond út úr løðuni, men Jóannes var ikki seinur og fekk í herðatoppin á dóttrini. Hanus fór so einsamallur víðari. Jóannes spyr Súsonnu, hvat tey bæði gjørdu í hoynum. Hon visti ikki. "Hvør tá mundi vita tað? Norðistovubóndin kanska?" Hann gav henni ein klams í afturpartin. Hon gjørdist so illa við, at hon við gráturødd kallaði pápa sín fyri eitt dýr. Hon var langt á seytjandi ári. Pápin trívur í hana og heldur fyri: "Síggi eg tykkum bæði aftur í hoynum, so verður tú flongd í bera reyv".
 Jóannes var so sintur, at hann hevði bestan hugin at farið inn í Norðistovu eftir Hanusi og givið honum ein upp á kjaftin, men til alla lukku gjørdi hann tað ikki.
 Annars var Hanus av vakrastu og prúðastu dreingjum og hartil raskur og gekk nógv á einogtjúgunda ári.
 Gerandisdagurin var byrjaður aftur á próstagarðinum, og uppsitarafrúan byrjaði so við og við at leiða arbeiða á garðinum saman við manninum. Øll vóru samd um, at tað var gott at arbeiða á garðinum undir teimum. Hon var avgjørd í sínum avgerðum og vildi hava tað at ganga skjótt og væl. Var heldur ikki pírin í mati. Tey fingu bæði nóg mikið og gott at eta.
 Per og Ása starvaðust framvegis á garðinum. Tað tyktist teimum, sum arbeiddu har, at tað ofta vóru tey, sum vórðu biðin um at standa á odda fyri teimum ymsu arbeiðunum, og varð tað eisini gjørt bæði væl og virðiliga og í bestu semju við arbeiðsfólkið.
 Men ein dagin koma boð úr Djúpadali til Per, frá mammuni, at tað stóð ikki so væl til heima. Um hann ikki kundi koma á vitjan. Per gjørdist rættiliga kløkkur av hesum boðum og sigur tað so fyri Ásu, at hann má fara at biðja um farloyvi.
 Ása verður eisini eitt sindur illa við og heldur, at hann skal fara heim beinanvegin, tí so fær hann dagslýsi til Djúpadals.
 Per hittir bæði Jóhan og Mariu í senn og sigur, hvussu vorðið er og spyr, um hann kann fara beinanvegin. Tað halda bæði, at hann skal fara, og Maria heldur fyri: "Eg skal skunda mær at gera tær ein matpakka, sum tú skalt hava á vegnum, tí tað er so langt at ganga. Far tú og skøð teg og lat teg væl í, so skal eg hava matpakkan kláran og ein mjólksopa at hava við".
 Per fer so at hitta Ásu. Hon fær bæði koss og verður umfavnað. Hon biður hann ansa eftir sær og heilsa heim.
 Veðrið var hampiligt gott, somuleiðis eisini geingið.
 Per dugir ikki at ímynda sær, hvat kann vera hent heima. Tá ið hann fór heiman, stóð alt væl til. Hann vónaði ikki, at tað var nakað álvarsligt.
 Men spenningurin veksur, nú hann nærkast bøgarðinum. Tá ið mamman sær hann koma oman at húsum, fer hon út í tún ímóti honum og býður honum vælkomnum. "Nú stóð ikki so væl til hjá okkum, góði". "Hvat er áfatt?" spyr Per. "Tað hendi so brádliga. Pápi tín doyði niður øðrumegin og fær ikki gingið, men hevur alt vit og skil og fær tosað sum áður. Hann vildi so fegin hava, at eg sendi boð eftir tær. Ætlanin er at fáa eitt áttamannafar til Havnar í morgin eftir lækna". "Vónandi fer tað at laga seg", heldur Per fyri og fer inn.
 "Góðan dag, papi, nú, hvussu veit við?" "Nú stóð ikki væl til, sonur mín. Komi eg ikki aftur á føtur, so mást tú taka um endan", helt hann fyri. "Læknin veit kanska onkur ráð í morgin, so tað fer kanska at laga seg", helt Per fyri.
 Tá ið mamman og Per koma uttar í roykstovuna aftur, helt hann fyri við mammuna: "Hondin er eisini deyð". "Ja, eg haldi tað er øll liðin". "Nær hendi tað?" spyr Per. "Tað var í fyrradagin. Hann var í ferð við at slakta Grímu. Hann hevði ikki meir enn fingið stungið hana, tá ið hetta hendi. Hann fekk so dánt høvdið av henni, so kláraði hann ikki meir. Hann bað meg fara eftir Lávusi á Bø at taka yvir. Tað var ikki at siga. Hann kom alt í einum, hjálpti mær so at fáa pápa tín inn og fór so og fletti kúnna. Tað gekk eisini bæði skjótt og væl. Pápi tín var mest sum ovfarin, so skjótt hann fekk tað frá hondini. Fekk eisini skorið hana í fjórðingar og hongt hana upp. Pápi tín bað hann taka annan afturfjórðingin heim við sær. Hann takkaði so mangar ferðir fyri. Hann skuldi koma aftur eftir honum seinni".
 Per var komin til eina niðurstøðu. Tað var, at hann mátti siga upp á próstagarðinum og koma aftur til Djúpadals at verða. Hetta segði hann fyri mammu síni, sum gjørdist so ovurfegin . "Hetta er tað, sum eg havi vónað. Hví biður tú ikki bara Ásu koma eisini, so kunnu tit bara giftast inn her sum skjótast. Tað hevði pápi tín eisini verið ómetaliga glaður um". "Men pápi gerst kanska frískur aftur". "Tað kunnu vit bara vóna. Um so verður, skuldi hann kortini latið teg fest, so kundi hann betur tikið sær av løttum".
 Báturin var komin við læknanum, lá bert og bíðaði, til læknin kom oman aftur. Avtalað var, at hann skuldi skjútsast suður aftur til Havnar, tá ið vitjanin var av.
 Læknin tosaði við Marina um mannin. Hann hevði ikki góðar vónir, men at hann kortini var sloppin nokk so væl, av tí at hann kundi tosa. Men tað kundi væl henda, at hann kundi koma at ganga aftur. Hann skuldi bara binda frið í ein mánað ella so. So kundi hann byrja at venja seg aftur. "Nú skulu tygum bara vita, hvussu fer. Eg støkki inn aftur á gólvið, tá ið eg komi aftur til Djúpadals á vitjan".
 Dagin eftir fer Per aftur á Nes. Hevur eisini gjørt av við seg sjálvan, at hann fer at siga upp á garðinum, hóast tað fór at verða við sorgblídni, tí hann hevði trivist so ómetaliga væl á próstagarðinum. Ein høvuðsorsøkin var kanska tann, at Ása eisini var har. Hann hevði í hyggju fyrst at tosa við Ásu um at fáa hana eisini at siga upp.
 Tað fyrsta fólkið, hann sá, tá ið hann kom í túnið í próstagarðinum, var júst Ása. So hann fekk bæði koss og klemm við tað sama. "Nú, hvussu stendur til heima?" fregnast Ása. "Tað er ikki nakað serligt", heldur Per fyri. "Vinstra lið er øll deyð, men hann fær tosað og er púra klárur. Veitst tú hvat, Ása? Eg fari at siga upp her á garðinum og flyta aftur til Djúpadals". "Góði Per, tað skilji eg væl. Tað haldi eg eisini, at tú skalt gera fyri teirra skuld". "Veitst tú, hvat eg haldi hevði verið tað besta?" "Nei, tað veit eg ikki". "Skal eg siga tær tað?" "Ja, tí nú gerist eg forvitin". Tað var, at Ása á Bø eisini kom við.
 "Mær dámar væl her, og eg haldi, at tey eru eisini nøgd við tað, sum eg havi avrikað, men eg hevði heldur einki havt ímóti at flutt aftur til Djúpadals, serliga nú, tá ið tú flytur". "Skal eg ikki eisini siga upp fyri teg?" "Ger bara tað", svaraði hon.
 Per fer nú beina leið at hitta Jóhan og Mariu. Bankar á roykstovudyrnar. "Kom innar", verður svarað. "Góðan dag". "Góðan dag, Per, hvussu veit við heima hjá tykkum?" "Tað stendur ikki væl til, øll vinstra lið er deyð á pápa, og læknin var ivasamur, um tað fór at verða stórt betur, men meinti, at hann skuldi binda frið í ein mánað og so royna at venja seg upp aftur. Tað kundi verða, at tað fór at batna so mikið, at hann kundi ganga aftur. Men eg eri komin fyri at siga upp, eg má fara aftur til Djúpadals. Fari eisini at takka tykkum so mangar ferðir fyri ta tíð, eg havi verið her. Ása bað meg eisini siga upp fyri seg. Hon kemur eisini at siga farvæl seinni". Hann tekur so í hond teirra, men gerst so rørdur, at hann má venda sær burtur. Hjá uppsitarahjúnunum gjørdist støðan nakað tað sama. Tey takkaðu honum so mangar ferðir fyri tíðina, hann hevði verið her. Tey fóru at sakna tey nógv.
 Tað gekk ein løta, so kom Ása eisini at siga farvæl. Eisini henni takkaðu tey mangar ferðir fyri tíðina, hon hevði verið har og vónaðu, at tey onkuntíð fóru at koma á vitjan og ynsktu teimum alt tað besta í Djúpadali.
 Í Reynalíð var støðan millum stovubøndurnar eins vánalig sum áður, kanska heldur verri, helst hjá Jóannesi eftir tað at hann hitti dóttrina saman við Hanusi í hoyløðuni. Hann ætlaði í hvussu so var at steðga tí sambandinum um so var, at tey høvdu eina ætlan við tí.
 Jú, sanniliga høvdu tey eina ætlan, tí tey høvdu hitst aftur eftir ta ferðina. Eitt góðveðurskvøld, mánalýsi var, høvdu tey sitið saman í eini gróthústoft og tosað um sambandið teirra millum. "Skulu vit ikki bara trúlova okkum, Súsanna? Eg eri so ómetaliga góður við teg", heldur Hanus fyri. "Eg elski eisini teg", fekk Súsanna sagt. "Men tað er stórt spell, at støðan millum húsini er so vánalig. Eg beri ótta fyri, at pápi verður í øðini, tá ið hann fær tað at vita. Veitst tú, hvat hann segði við meg hitt kvøldið í hoyløguni? At hann skuldi fleingja meg í bera reyv, sá hann okkum saman aftur eina aðru ferð. Hvat hugsar hann fyri sær, fleingja eina vaksna gentu. Nei, tað ger hann helst ikki kortini. Hann var bara so illur tað kvøldið", helt Súsanna fyri.
 "Veitst tú av, at trætumálið um hatta jarðarstykkið er endað hjá fútanum?" spurdi Hanus Súsonnnu. "Ja, tað gjørdi ikki støðuna mætari hjá pápa, tað gjørdi ikki støðuna mætari hjá pápa, tá ið hann fekk tað at vita", helt Súsanna fyri.
 Nakrar dagar eftir hesa hending verður fútin skjútsaður úr Havn og inn á Nes, og leiðin gekk í próstagarðin. Ørindini vóru at royna at fáa tvídráttin um jarðarstykkið millum stovubøndurnar í Reynalíð í rættlag aftur.
 Fútin sigur seg hava funnið okkurt skjal, sum sigur, at táverandi presturin, Mathiasen, var biðin um at verða hjástaddur, tá ið Stovufestið skuldi lutast í tvey. Hetta vóru páparnir til núverandi festarar. Fútin spyr nú próstin, um ikki okkurt skjal kann finnast á próstagarðinum um hetta mundið, sum tann táverandi presturin kann hava skrivað í sambandi við hetta býtið. Um so var, kundi hetta mál uttan iva verða avgreitt.
 Niðurstøðan hjá fútanum verður so tann, at prósturin setur hjálparprestin at kanna øll skjøl frá hesi tíðini. "Finnur hann so eitt skjal, sum greitt vísir markið millum núverandi stovufestir, so lat meg vita tað. Vit kunnu so fáa at síggja, hvussu vit víðari fara fram við málinum".
 Eftir eina góða máltíð verður fútin skjútsaður suður aftur til Havnar.
 Andrias prestur fær so uppgávuna at loysa og fer so beinanvegin at leita eftir skjølum frá áðurnevndu tíð. Skjølini frá tíðini, tá ið Mathiasen var prestur, kemur hann rættiliga skjótt framá. Tey vóru ikki so heilt fá heldur. Tað tyktist, sum hann hevði havt rættiliga gott skil á tí skrivliga. Tað gekk ikki so long tíð, so kom eitt rættiliga illa farið skjal, gulligt á liti, til sjóndar. Har stóð um býtið av Stovufestinum. Uttangarðs var markið Mógvagil, sum var eitt rættiliga stórt og týðiligt gil, sum býtti Stovufestið í tveir rættiliga javnar partar. Um hetta mark hevði ongantíð verið nøkur ósemja. Men tá ið tað kom til innangarðsjørðina, tá fór gilið mest sum í tvíningar. Tá verða settir ein rættiliga stórur steinur í erva og ein niðri á bakkanum og so ein ímillum báðar, allir við øsku undir. Hesin góði Mathiasen hevði eisini gjørt eina strikumynd, sum vísti steinarnar. Viðmerkt var eisini, at øska lá undir.
 "Nú skuldi málið so verið greitt. Eftir tí er markið júst so, sum Norðistovubóndin hevur tvíhildið um. Hvussu tað so fór at gangast at fáa Jóannes í Suðurstovu at viðganga nevnda mark, mátti tíðin so bara vísa".
 Tá ið so Andrias ein dagin er í Havn, fer hann inn til verfaðirin við skjalinum. Fær so eisini uppgávuna frá fútanum at tosa báðar bøndurnar til sættis. Andrias mátti viðganga, at tað fór valla at verða lætt.
 Nakað eftir hetta fer Andrias at royna seg sum semingsmann. Hann fer ein seinnapart fyrst á vitjan hjá Jóannesi í Suðurstovu. Hann hevði í øllum førum einki inni við nakran teirra.
 Andrias bankar á roykstovudyrnar í Suðurstovu. "Kom inn", verður svarað. Hann biður gott kvøld og Guds frið í húsi. "Gott kvøld", verður svarað aftur, "væl komin, ger so væl og sessast". Konan stendur og spinnur við rokkin, er skjót at taka fyriklæðið av sær og gremur seg um, at har er so óruddiligt. Tað heldur hann ikki sakar. "Hetta sær man hvat er, her eru jú øll virkin, so eg komi bara til ónáðir". Bóndin sat og karðaði. Onkur genta sat og nappaði, ein vaksin sonur sat og knívfílaði eitt roð. Ljóst var eisini inni, kolan hekk undir bitanum við trimum veikum brennandi. Konan biður hann koma innar í glasstovuna at sessast. Jóannes leggur karðarnar frá sær og fer innar í glasstovuna við.
 Konan heingir ketilin uppyvir og fer at rigga til ein kaffimunn og fer at seta á borðið. Prátað verður um ymist, serliga um tað, sum fæst av jørðini. Tá ið tað so líður nakað út á kvøldið, og prestur ger seg til at reisast, heldur hann fyri: "Eg ætlaði at tosa við tygum tveireinir, um tað er møguligt". "Sjálvandi", heldur Jóannes fyri. Konan fer skundisliga uttar aftur í roykstovuna og letur hurðina stillisliga aftur eftir seg.
 Prestur harkar og veit ikki reiðiliga, hvussu hann skal byrja. Jóannes sigur einki, situr bert og bíðar. So kemur tað endiliga frá presti: "Eg eri á ein hátt sendur eini ørindi av fútanum". Nú ánar Jóannes ilt. Brýrnar líkasum síðkast á honum nú, og hann verður sera álvarsligur á at líta. "Hetta er, giti er rætt, ordri frá hasum lúshundinum í Norðistovu, sum hevur gingið sum ein plága hesa seinastu tíðina. Tað tykist, sum um tað fer at standa við og versna".
 Prestur er skjótur at taka orðið. "Hvat er ímillum Mikkjal í Norðistovu og fútan, veit eg av góðum grundum einki um, men eg kann siga, at tað finnast skjøl, sum eg eisini sjálvur havi sæð, og tey vísa so í hvussu er, til annað er staðfest, at Norðistovubóndin hevur rætt". Nú harðnar Jóannes á málinum: "Løgið tykist tað mær, at hann skal hava rætt at leggjast á eitt stórt jarðarstykki, sum verður og hevur verið nýtt á hesum garði alla mína tíð, og eisini langt áðrenn. Eg fari undir ongum umstøðum at ganga við til at avhenda hetta stykkið uttan einari nágreiniligari frágreiðing".
 Nú tekur prestur orðið aftur. "Eina tílíka frágreiðing meini eg, at eg kann vísa fram. Eg kann eisini, uttan at eg fái víst skjøl, greiða frá, hvussu málið er farið fram, um tygum hava áhuga í tí". "Sjálvandi havi eg áhuga í tí", var svarið.
 Prestur byrjar á skynsamasta hátt og so væl, sum hann nú eina ferð er førur fyri, við at siga: Eg skilji tygum væl, Jóannes, og ivist ikki í, at eg eisini hevði gjørt á júst sama hátt sum tygum. Mær er litið upp í hendur av sjálvum fútanum at greiða hesa ósemju, sum er íkomin millum festini. Eg havi enn ikki verið inni hjá Mikkjali í Norðistovu, men eg havi sæð skjøl, sum eru rættiliga greið, og vísa tey eisini markið, sum Mikkjal í Norðistovu heldur upp á. Hví hesin tvídráttur er íkomin millum festararnar, finst eingin skrivlig frásøgn um, men harafturímóti ein sera væl grundað munnlig frágreiðing".
 Nú leggur Jóannes uppí: "Nú vildi eg fegin fingið at vita, av hvørjum munni henda frásøgn er komin?" "Tað fái eg ikki sagt tær í dag, men møguliga seinni, men eg kann nú greiða tær frá, hvat henda frásøgn sigur: Tá ið Stovufestið varð lutað sundur, var tað millum Hanus, pápa Mikkjals, og Jógvan, pápa tín, sum vóru bestu vinmenn til teirra doyggjandi dag. Men áðrenn pápi tín fekk velt nóg mikið til tvær kýr, sum ætlanin var, sveik heilsan. Men hjá Hanusi gekk tað munandi betur, og tá ið hann hevði fingið velt munandi meir enn til tvær kýr, sigur hann við pápa tín: "Slá tú bara stykkið sunnan fyri Gilja, so fært tú eisini havt tvær kýr, tí tað hevur tú so sanniliga brúk fyri við so nógvum børnum". Pápi tín fekk heilsuna aftur. Soleiðis kom hetta stykkið at verða nýtt av Suðurstovufestinum".
 Jóannes hevði sitið púra stillur og lurtað, og innan í honum tyktist tað, sum okkurt so við og við var byrjað at tiðna, men tað, sum í so mong ár hevði verið fryst, kom ivaleyst at taka sína tíð at blotna.
 Prestur helt seg vera komnan málinum nærri og sigur so við Jóannes: "Nú hevði eg fegin viljað, at tú og Mikkjal saman við mær hittast á innangarðsmarkinum og kanna, um nú øska finst undir teim steinum, sum víst verður til í skjalinum, sum eg havi. Skulu vit siga, at vit hittast um nón í morgin. Eg skal geva Mikkjali boð um hetta. So haldi eg, at eg fari at takka fyri meg á hesum sinni og orsaka, at eg havi órógvað tygum í tøtingini". Prestur biður síðan farvæl og fer. Jóannes fylgir honum í durin, men er sera fámæltur.
 Sum avtalað varð, møtast Andrias prestur, Jóannes, Mikkjal og tveir hjálparmenn dagin eftir við innangarðsmarkið millum festini. Jóannes og Mikkjal líkasum skeita eftir hvørjum øðrum. Nakað prát kemur ikki í lag teirra millum. Prestur førir orðið og biður hjálparmenninar lætta steinunum á. Teir hava eitt jarnbrot við. Tað gongur skjótt at hyggja undir steinarnar, og tað sæst týðiliga, at øska er undir. Tá ið tann síðsti steinurin verður lættur á og øskan kemur til sjóndar, ger Jóannes skjótt av og fer í skundi til hús. Prestur biður hann steðga eitt bil. Hann letst ikki at hoyra, og burtur verður hann.
 Prestur tekur so til orðanna við teir, sum eftir eru og sigur: "Hetta er einki ivamál. Hetta er markið, sum er millum stovufestini. Hetta verður fyrsta dagin kunngjørt fútanum. Vit hava so ikki meir at gera her". Hann takkar fyri hjálpina. So verður farið til hús.
 Jóannes hevði eina sátu standandi á stykkinum. Tíðliga morgunin eftir sæst Jóannes bera hoyggj av stykkinum, men komdi sær ikki at tosa við Mikkjal, men í sínum stilla sinni mátti hann viðganga at hava gjørt Mikkjali órætt og vónaði, at hann seinni fekk dirvi til at biðja Mikkjal um eina umbering, og at teir aftur gjørdust góðir grannar.
 Hetta sama kvøldið, sum menn høvdu gingið oman og niðan eftir markinum millum stovufestini, vóru tað mong runt alla bygdina, ið høvdu eygleitt, og tí var tað heldur ikki so løgið, at tað evnið varð umrøtt á rekatrænum, tá ið menn hittust har hetta kvøldið, sum so mangan áður. Hetta nevnda rekatræ hevði ligið tvørtur um eina sornhúsgrund í fleiri ættarlið. Tað var bæði langt og hartil tjúkt. At tað var komið at liggja har, segði søgnin, var tí, at tað skuldi vera eitt olmussutræ. Reynalíð var gott rekapláss. Ein bygdarmaður, sum hevði verið staddur í havsneyð, hevði lovað, um hann náddi upp land og fann eitt rekatræ, so skuldi øll bygdin eiga tað. Hann skuldi einki eiga at geva í olmussu uttan tað, sum hann møguliga fann. Træið sigst hann at hava funnið, men hvussu tað er komið har at liggja, sigur søgnin einki um.
 Hetta kvøldið varð tosað og spurt, hvat ið menninir høvdu gjørt. Teir kendu bøndurnar, eisini tveir bygdarmenn, men ivi tók seg upp um fimta mannin. Onkur hevði kent tað fyri prest, onnur hildu ikki, men tað gekk bert lítið bil, so komu báðir teir, sum høvdu hjálpt, eisini á staðið. So gekk skjótt at fáa hetta avdúkað. Síðan varð spurt, um teir komu til nakra niðurstøðu. Jú, tað komu teir. Mikkjal í Norðistovu fekk allan rættin. Men, løgdu teir afturat, orð varð ikki talað teirra millum.
 Per og Ása eru fegin um at vera afturkomin til Djúpadals og trívast væl. Per býr í Niðristovu og Ása inni á Bø. Samanhaldið húsanna millum er vorðið so avbera gott. Í mun til áður kann tað nú sigast at vera mest sum eitt hús.
 Hjá Símuni var støðan lítið batna. Kundi nú koma upp at standa, tá ið hann fekk hjálp. Var kann komin at standa, so kundi hann saktans verða standandi eina góða løtu uttan hjálp. Tað megnaði hann ikki at byrja við.
 Ein dagin Ása sum so mangan var á vitjan, var vermamman í ferð við at knoða breyð. Nú biður Símun hjálpa sær á pottin. "Ja, men eg kann kanska fara", heldur Ása fyri. "Vilt tú tað?" spyr vermamman. "Eg kann saktans royna". Sum sagt so gjørt. Símun hugdi eitt sindur bilsin. So helt Ása fyri: "Eg skal hjálpa tygum". Tá so hetta var gjørt, og Ása hjálpir honum aftur í buksurnar og fær sett hann á stólin, fær hann við síni frísku hond í hondina á Ásu og heldur fyri, mest sum við gráturødd: "Mín góða verdóttir, hvat tú ert eitt vælsignað menniskja. Eg fari nú, meðan vit halda hvørt annað í hondina, so inniliga at biðja um fyrigeving fyri tann hátt, eg fyrr havi víst móti tær. Tú hevði tað so sanniliga ikki uppiborið. Eg skal siga tað enn eina ferð. Eg havi fingið bestu verdóttir í heiminum og vóni nú, at tit skjótt fara at giftast inn her. Mamma tín og pápi tín hava í hesum døgum verið okkum sera góðir stuðlar". Ása kundi ikki annað enn taka fyriklæðið upp fyri eyguni og turka gleðitárini burtur og geva verpápanum ein koss á kjálkan. Ása kundi sanniliga siga, at hetta fløvaði hennara hjarta. Tað kendist eisini, sum um hesi orð veruliga komu frá hjarta hansara.
 Bert eitt ár eftir, at Andrias og Hedvig giftust, fær hon eina dóttur, men tað syndarliga hendi, at Hedvig doyði í barnferð. Standurin hjá prestinum á Heyggi á Nesi gjørdist vánaligur av hesum. Nakað eftir hesa hending kom Andrias í prát við bróðurkonuna Mariu og helt fyri við hana: "Um tú nú ikki vart gift, so høvdu vit kunnað giftst nú". Tá helt Maria fyri: "Nú hevði eg ikki viljað býtt um".
 Í sínum stilla sinni kom Maria at hugsa um, um Várharra mundi revsa Andrias á henda hátt hennara vegna. Hon gjørdist so kløkk, at hon stillisliga bað: Eg havi fyrigivið Andriasi tað, sum hann gjørdi ímóti mær, og takk, at tú so náðiliga vendi lagnu mínari til tað besta. Styrk tú framvegis meg og tað barn, eg sjálv beri undir belti. Kom tú eisini Andriasi til hjálpar og styrk hann í hesi sváru tíð. Hon kendi ein slíkan lætta á sær eftir hesi orðini.
 Tá ið tey so fóru hvørt til sítt, sigur hon við Andrias: "Eg havi biðið fyri tær". "Takk Maria", var svar hansara. Tey fóru síðan hvørt til sítt.
 Tá ið Maria kom til hús eftir at hava hitt Andrias, sat ein kona og bíðaði henni. Rein og nosslig sá hon út, men tað sást, at hon átti ikki ov mikið at vera í. Hon var heil, men nógv stopp sóust. Hon bað matmóðurina orsaka, at hon soleiðis kom. "Eg gekk mær ein túr eystur í Reynalíð í dag, kom fram á tveir deyðseyðir, sum helst hava ligið nakað leingi, tí fuglarnir hava beint fyri tí mesta, men eg tók ullina við mær. Dreingirnir standa við henni uttanfyri". Maria fer so út við konuni, sær so dreingirnar, sum áttu at fingið bæði nýggjar hosur eins og troyggjur. Maria heldur fyri við konuna: "Skulu tygum ikki bara hava ullina?" "Tað sigi eg so mangar ferðir takk fyri, og Gud vælsignið tygum". "Men steðgi mær eitt bil", heldur Maria fyri og fer út í hjallin, tekur eitt tjógv og nøkur blóðmørsindur og stingur í ein pjøka. "Hygg, tak hetta eisini heim við sum eina tøkk fyri, at tygum søgdu frá". Konan gerst so ovurfegin, at hon veit ikki, hvat hon skal siga, men takkar enn eina ferð so hjartaliga fyri.
 Tá ið Maria kemur inn aftur, spyr hon Jóhan, hvat tað var fyri ein sera dámlig kona. "Hatta var ein einkja við tveimum dreingjum. Hon verður rópt Katrin Inni á Bakka. Hon er eitt stásfólk, men hevur ómetaliga lítið at liva av".
 Tá ið Katrin og dreingirnir komu aftur til hús og fóru at vita, hvat tey høvdu fingið, vóru glómur í teimum. Eitt gott tjógv og fýra stór pylsindur. Tá gjørdist sonn frøi í húsinum. Eina landtunnu áttu tey, so smátt var nú heldur ikki, so nú var at vaska ullina, turka hana og fáa spunnið hana til tógv, tí teimum vanta bæði hosur og troyggjur.
 Maria hevði verið var við, at tá ið Jóhan hevði nevnt Katrina sum einkju, so eins og lá í orðinum, at tað var okkurt løgið farið fram í sambandi við hetta. Hon gerst eitt sindur forvitin og spyr, hvussu maður hennara doyði. Tað var tøgn eitt bil, so heldur Jóhan fyri: "Hetta er ein heldur long søga, sum greiða helst ongantíð fæst á. Jógvan Inni á Bakka, sum maðurin kallaðist, og Jákup í Toft, vóru bestu vinmenn og eisini nógv saman. Tað, sum sigst, er, at báðir gjørdust sera góðir við Katrina, men hetta sigur eingin seg at hava hoyrt frá Katrini sjálvari. Katrin giftist so við Jógvani. Eingin hevði lagt merki til, at Jákup hevði latið hetta við seg koma. Gekk eisini ofta inn í heim teirra. Men stutt eftir at tann yngri drongurin var føddur, hann hevur ikki verið meir enn hálv árs gamal, tá hendir so tað, at Jákup í Toft biður Jógvan koma á flot við sær. Hann segði, at tað hevði bragdað heilt væl eysturi á Nesi. Veðrið var gott. So varð farið av stað. Katrin spyr Jógvan, nær hon kann vænta hann aftur. Hann helt um einar tríggjar tímar.
 Hesir tímar gingu og meir enn tað, men eingin bátur kom, og so varð farið at leita, men tá var vorðið myrkt, men veðrið var framvegis gott. Leitað var um tær leiðir, sum teir ætlaðu at fara, men uttan úrslit. Móti midnátt varð hildið uppat at leita og avrátt varð at taka leitingina upp aftur, tá ið tað fór at lýsa dagin eftir.
 Standurin Inni á Bakka var ótolandi. Nakrar konu komu at ugga Katrina og lovaðu at sova har um náttina. Tað var Katrin sera fegin um.
 Um middagsleitið dagin eftir funnu teir bátin, ið var rikin inn í eina gjógv. Hann var rímiliga heilur, men har vóru eingir menn. Sagt varð, at nógv blóð var at síggja ymsastaðni í bátinum, og ein partur av eini hond skuldi eisini vera sædd, so gitingar vórðu, at teir vóru komnir upp at klandrast um Katrina, og at ætlan Jákups var at verða av við Jógvan, so hann kundi ognast Katrina, sum hann skuldi hava verið so ómetaliga góður við. Men tað løgna er, at eingin hevur frætt hetta frá Katrini sjálvari".
 Maria hevði sitið sum í lestri, meðan maðurin hevði sagt frá, og í sínum stilla sinni hevði hon fingið hug til at fáa hetta avdúkað, tí hevði Katrin hoyrt hetta, sum hon nú sjálv hevði lagt oyrað til, mátti tað pína hana ómetaliga nógv. Hon vónaði ikki, at Katrin hevði hoyrt hesa søguna. Maria segði við seg sjálva. Katrina Inni á Bakka fari eg at vitja um ikki so langa tíð.
 Inni á Bakka hevði Katrin fingið nóg mikið at gera við ullina, sum hon hevði fingið. Fyrst mátti hon henta allan mosan úr ullini, síðan vaska, turka, nappa og síðan spinna, men hetta varð gjørt við gleði, tí tað var alneyðugt. Tí, sum hon plagdi at siga, at dreingir slíta tíbetur nógv. Um ikki so var, hevði ikki alt verið rætt vorðið. Teir hjálptu eisini væl til. Teir dugdu báðir at nappa. Tann eldri, sum nú var tíggju ára gamal, dugdi eisini at karða, so tað gekk skjótt fram á við ullini. Teir gleddu seg eisini til at fáa nýggjar hosur, og mamman hevði hildið, at tað fór eisini at røkka til troyggjur til báðar. Teir hildu, uttan at siga tað fyri mammuni, at teir gingu meiri stoppaðir enn hini, men altíð heilir.
 Ein seinnapart, veðrið var gott, sigur Maria við Jóhan: "Eg fari eitt legg Inn á Bakka at vitja Katrina. Eg taki okkurt smáting við". "Ja, ger bara tað. Hon plagar at vera blíð". Maria tekur eitt skinsatjógv við og rættiliga væl av ull eisini.
 Hon pikkar upp á dyrnar. "Kom inn", verður rópt. Hon biður góðan dag og Guds frið í húsið. Katrin gerst eitt sindur lot, men roynir ikki við seg koma og býður henni inn og at sessast. Hon skuldi vera vælkomin. "Eg tók eitt smáting við", sigur Maria og rættir Katrini. "Hetta er sanniliga ikki smáting. Eg sigi so stóra takk fyri. Eg fari so beint at heingja ketilin uppyvir, so vit fáa ein drekkamunn.
 Meðan Katrin setur á borðið, verður tosað um ymist. Katrin fær líkasum tokka til uppsitarakonuna. Áðrenn hon varnast, kenst tað, sum at tær eru vinkonur, hóast hetta er fyrstu ferð, at hon er inni á gólvinum á Bakka.
 Meðan tær sita og drekka, og tosað verður, spyr Maria, um tað er langt síðan, at maðurin doyði. "Tað verða skjótt átta ár, síðan hann gekk burtur við báti saman við vinmanni sínum Jákupi í Toft. Teir vóru altíð saman, um tað bar til. Hann var ógiftur og kom nógv inn hjá okkum". Hon flennir við og heldur fyri: "Onkur segði við meg, at hann var hugtikin av mær, hevði bara ikki fingið upp í lag at biðið um meg. Vit vóru vinfólk, tað tori eg at siga, men aldri hevði hann nakrantíð so mikið sum nærkast mær á nakran hátt, so eg eri fullvís í, at hann hevur á sama hátt sum eg følt seg sum vinfólk við húsið".
 Maria lætst, sum hon ikki kendi tilburðin og fær Katrina at siga sær søguna. Tá ið so Katrin sigur frá, at báturin varð funnin, og at tað segðist, at blóð var at síggja fleiristaðni, og at tað segðist, at ein partur av eini hond eisini skuldi síggjast í bátinum, tað metti hon bara at vera leyst tos. "Um so var, hevði limurin verið tikin heim og jarðaður í kirkjugarðin, heldur tú ikki eisini tað?" spyr hon Mariu. "Jú, tað haldi eg eisini", heldur Maria. "Men sakkøn halda, at tað er hvalur ella brugda, sum hevur amast upp á bátin og beint fyri teimum. Tað haldi eg eisini er mest sannlíkt. Blóðið kann vera komið frá veiðuni, sum hevur verið umborð, tá ið hann er álopin". Tað helt Maria eisini kundi vera ein góð grund fyri vanlukkuna.
 "Nú er vorðið seint, so eg má fara at sleppa mær til hús, áðrenn Jóhan kemur at leita". Maria hevði nú fingið tað at vita, sum hon hevði ætlað og var nú púra vís í, at Katrin hevði góða samvitsku um, hvat var fyrifarist um borð á bátinum. Maria føldi tað sum ein stóran lætta, at Katrin ikki helt seg hava nakra ringa samvitsku av tilburðinum, sum fram var farin, tá ið menninir gingu burtur. Var tað ikki so, hevði lívið hjá Katrini ikki verið at hildið út.
 Tá ið Maria kom aftur at húsum, helt Jóhan fyri: "Nú gjørdi tú rættiligan steðg. Eg var um reppið at fara at leita". "Katrin var ómetaliga blíð og bað meg endiliga støkka inn aftur á gólvið".
 "Tað kom eitt bræv til tín, stutt eftir at tú vart farin Inn á Bakka".
 Maria lesur brævið. Tað er frá vinkonuni Onnu:
 "Góða Maria. Sum tú longu kanst ætla, so eru Magni og eg gift. Tað kennist so vælsignað, og um ein mánað vænta vit at fáa ein arving. Tað gleða vit okkum ómetaliga nógv til.
 Tað er hent nakað her í bygdini, sum hevur skelkað okkum øll. Tað tykist, sum um tað er lagstur ein skuggi yvir bygdina. Og so haldi eg eisini, at øll blása tað so nógv upp. Tað, sum er hent, er, at fleiri hava sæð Kjeld og Doffa havt samband við hvønn annan sum hjún. Hetta er klagað til myndugleikarnar, og teir hava verið til forhoyr. Kjeld brúkti óhøviligan og vanvirðandi orðadrátt við dómaran og hevði ikki noktað fyri tí, sum teir vóru klagaðir fyri. Dómur varð feldur stutt eftir. Teir fingu fimm koyrilssløg í part fyri óflýggjaligan atburð, og Kjeld fekk eisini fimm koyrilssløg á beran kropp, alment, fyri at hava nýtt óhøviligt orðalag við dómaran. So tú kanst ætla, at støðan í bygdini er sera døpur. Men eingin sigur seg vita, hvør tað er, sum hevur klagað, men flestu halda tað vera ómetaliga illa gjørt. Hetta gongur sum rótasúpan um alla bygdina, og hvørki Kjeld ella Doffi eru at síggja millum fólkið longur. Tað eru tey, sum halda, at tað er ikki løgið, um teir fara at beina fyri sær. Hvat hava tey, sum meldað hava, tá vunnið? Tað eru hóast alt fleiri, sum biðja og vóna, at tað ikki skal henda. Maria, tá ið eg skal vera púra erlig, so haldi eg, at tílíkt ofta er hent áður og framvegis fer at henda. Og heldur tú ikki, at tað, sum tvey havast at, átti ikki at rakt onnur? Ella havi eg her kanska ein løgnan hugburð. Eg eri rættiliga áhuga í at fáa at vita, hvat ið tú heldur. Magni er púra samdur við meg, men er skelkaður, at slíkt skal vera hent Kjeld, tí teir vóru og eru framvegis vinir, men hevur ikki sæð hann, síðan hetta hendi.
 Annars er einki at frætta hiðani. Tað gongur alt sína vanligu gongd. Eg tosaði við mammu tína herfyri. Hon hevði tað væl og bað meg heilsa. Eg segði fyri henni, at eg fór at skriva til tín. Nú gevist eg á hesum sinni. Nú mást tú hava tað so væl. Kærar heilsanir, Anna".
 Maria var púra skelkað, tá ið hon hevði lisið brævið og komdi sær ikki at siga tað fyri Jóhani, tað mátti bíða til eina aðru ferð, tá ið hon var komin aftur fyri seg eftir skelkin. Henni tókti so hjartaliga synd í teimum. Doffa kendi hon so lítið, men Kjeld hevði hon verið nógv saman við. Hevði aldri droymt um, at hetta skuldi fyrifarast honum. Hon var eisini púra samd við Onnu í, at hetta átti ikki at komið øðrum við, sum stóðu uttanfyri, og hon helt, at valla varð nakar bukaður til lídni. Tað fekk uttan iva bara mótsettar fylgjur.
 Tá ið Maria hevði lagt brævið frá sær, helt Jóhan fyri, at hann hevði havt vitjan av Peri. "So mátti tú verið komin eftir mær". "Ja, tað ætlaði eg eisini, men hann segði, at hann kundi ikki steðga. Hann skuldi inn á gólvið hjá Andriasi eisini og so aftur til Djúpadals. Men hann beyð okkum í brúdleyp komandi sunnudag". "Hvat sigur tú, tað var stuttligt, men heldur tú, at eg kann ganga til Djúpadals, eg eri rættiliga nógv við barn". "Vit kunnu taka tað hóvligt. Tú væntar teg ikki fyrr enn um hálvanannan mánað, og tú livir stak væl". "Tað kundi verið stuttligt", helt Maria fyri, "so hevði eg sæð Djúpadal og eisini, hvussu Per og Ása búðu".
 Millum stovufestini í Reynalíð var støðan ikki nógv broytt. Men eina ferð Mikkjal og Jóannes gingu fram á hvønn annan, høvdu teir heilsast. Tað høvdu teir ikki gjørt í langa tíð. Jóannes hevði sæð Hanus í Norðistovu og dóttrina Súsonnu gingið saman, men nú helt hann, at støðan var ein onnur. Høvdu tey hug at trúlova seg, so fór hann ikki at mótmæla tí. Hann hevði nevnt tað fyri konuni - hon kallaðist Malan - men helt, at hon gjørdist so fámælt, so tað hevði ikki verið tosað meir um tað.
 Mikkjal hevði eisini verið varur við, at Hanus og Súsanna vóru meir enn væl, og tað gav honum álvarsligar trupulleikar og ikki minni Maluni, konu Jóannesar.
 Tað hendi eitt kyndilsmessukvøld. Tað varð altíð hildið sær á gamni í Reynalíð á kyndilsmessu. Har varð dansað, etið og drukkið. Mikkjal hevði verið í góðum lag, meira enn hálvfullur, og Jóannes á sama hátt, men hevði gjørt ov nógv av og var sostatt avdottin. Var eisini nýliga giftur, so Malan var eitt sindur skuffað, hálv ill um støðuna. Mikkjal var væl upplagdur, heldur við Maluna: "Á kyndilsmessu mega øll vera í góðum lag í Reynalíð. Lat okkum bæði fara at dansa. Konan mátti fara til hús við soninum". Tað var Hanus, sum tá bert var trý ára gamal.
 Tá ið tey høvdu dansað seg móðan, fóru tey útum at svala á sær. Hann helt, at Malan eisini hevði drukkið. Tey endaðu so í hoyløðuni hjá Mikkjali. Tað, sum hann var sera keddur av, var, at tey høvdu havt samband við hvørt annað, men hann helt, at tað var eingin, sum visti nakað um tað, uttan tey bæði. Men ein mánað eftir ella so hevði Mikkjal verið á vitjan hjá Jóannesi sum so ofta, tí teir gingu nógv inn til hvønn annan, men henda dagin var Jóannes burtur í haga. Tá ið so Mikkjal skal fara av stað aftur, sigur Malan við hann: "Eg eri við barn, og tú ert pápin". Mikkjal gjørdist mest sum lamsligin, men heldur so fyri: "Hvat gera vit so?" "Ja, mítt uppskot er tað, og eg vóni, at tú heldur tað sama, at vit gera einki við hetta. Eg eri ómetaliga góð við Jóannes. Hann trýr sjálvandi, at hann er pápin". "Ja, men ert tú vís í, at tað eri eg?" "Ja, tað eri eg púra vís í, og eg eri ómetaliga hørm um, at eg gekk við til hetta, og tað var í einum rúsi". "Ja, Malan, eg skilji ikki meg sjálvan, at eg skuldi finna upp á slíkt, tí eg vildi ikki fyri alt í verðini verið konuna fyri uttan, og vit eru so ómetaliga góð hvørt við annað. Eg eri eisini ómetaliga harmur um, at eg var konuni ótrúgvur og dugi ikki at skilja, at eg gjørdi tað". "Heldur tú ikki, at tað er best, at vit látast, sum um einki er hent, tí so bjarga vit jú tveimum familjum?" spurdi hon. "Eg eri púra samdur".
 Og nú vóru seytjan ár farin, og tað var eingin, sum nakrantíð hevði ivast um ótrúskap í familjunum millum Norðistovu og Suðurstovu.
 Ein dagin Mikkjal kom gangandi gjøgnum túnið í Suðurstovu, gloppar Malan hurðina og biður hann koma inn. Hon var einsamøll inni. "Tað er nakað, sum eg má fáa at vita frá tær. Sum tær kunnugt, so eru Hanus og Súsanna farin at ganga saman. Hvat sigur tú til tað?" "Eg havi einki sagt, men eri í døpurhuga um støðuna. Men sum vit avtalaðu fyri skjótt átjan árum síðan, so skuldu vit ikki nevna hesa hending aftur". "Tað hava vit eisini hildið, og tað hevur gingið fyrimyndarliga væl", helt Malan fyri. "Men nú er støðan fyri meg heilt ótolandi. Skulu vit so bara standa og hyggja at, meðan tvey systkin giftast?" "Hvat skulu vit annað? Fara vit nú at rudda upp í hesum her, sum vit hava fyrigivið okkum sjálvum og síðan biðið Várharra um fyrigeving fyri syndir okkara, so fara vit at forkoma okkum sum familjum, og ikki tær at siga, so hevur samanhaldið okkara millum, ja, eg meini nú millum Jóannes og meg, ikki verið serliga gott, men ivist ikki í, at vit um stutta tíð aftur gerast góðir vinir. Men skal hetta málið nú fram í ljósið, so verða vit splittað sum familjur. Tað er eingin ivi um. Og tað eri eg, og eg kenni meg vísan í, at tú ert tað eisini, ómetaliga harmur um. Tað havi eg hug at umgangast, um tað á nakran hátt er møguligt". "Eitt er púra vist. Um vit siga hetta fyri øðrum teirra, er málið avdúkað", helt Malan fyri. "Ja, tað er sjálvsagt", legði Mikkjal aftrat.
 So henda samtala førdi ikki til nakra niðurstøðu. Mikkjal fór tískil av stað aftur, í døpurhuga eins og Malan.
 Men nakað væl eftir hetta kemur Súsanna til hús eitt kvøldið. Bert mamman var uppi, hini í húsinum vóru øll løgst. Mamman sá, at okkurt var áfatt. Hon var ikki, sum hon plagdi at vera, og Hanus var heldur ikki við. "Súsanna góða, feilar nakað?" "Nei, einki serligt". "Hvar er Hanus í kvøld?" spyr mamman. "Hann fór til hús. Vit eru komin ásamt um at halda uppat at ganga saman. Hanus sigur, at hann hevur fingið tokka til eina aðra, men hevur ikki enn havt samband við hana. Hann helt, og eg eri eisini samd við hann í tí, at vit eru ikki forelskað longur, men føla okkum meira sum systkin. Vit eru eisini altíð komin saman sum børn, so vit gjørdust samd um, at vit skiltust sum vinir". "Ja, tað er eingin annar, sum skal avgera tykkara støðu, og sjálv haldi eg, tá ið hatta kemur mær til hugs tykkara millum, so er tað ikki tann rætti kærleikin at stovna eitt hjúnaband upp á", helt mamman fyri.
 Tá ið Malan fór til songar hetta kvøldið, føldi hon seg lætta um hjartað, ja, so lætta sum hon ikki hevði følt seg leingi. Hon var eisini vís í, at tað sama fór at henda Mikkjali, tá ið hann fekk tað at vita.
 Snimma ein góðveðursmorgun fer Jóannes út í tún. Nú sær hann Mikkjal koma út við eini kúgv. Hann heldur, at hon helst er til tarvs. Mikkjal hevði eisini tarvin hetta tíðarskeiðið. Annars høvdu teir skifts um at hava tarv annaðhvørt ár.
 Jóannes ger skjótt av og fer beina leið yvir til Mikkjal og hugsar við sær sjálvum: nú fari eg at biðja Mikkjal um eina umbering fyri tað, sum hent er okkara millum. Hann biður Mikkjali góðan morgun og rættir honum hondina og biður so inniliga um umbering fyri tað, sum hent var teirra millum. "Skuldin er mín", sigur Jóannes. Mikkjal gjørdist so glaður í huga, at hann mest sum grátandi tók og hálsfevndi Jóannes og helt fyri: "Hetta havi eg vónað leingi. Men skuldin er sanniliga ikki bert tín. Eg átti at havt tosað við teg og eisini greitt tær frá, hvat mamma segði mær um stykkið, sum pápi hevði boðið pápa tínum vegna bilandi heilsu. Teir vóru jú bestu vinmenn, eins og vit hava verið og skulu nú framvegis verða. Tað eri eg ómetaliga glaður um". "Og somuleiðis eg", legði Jóannes aftrat. "Eg skal hjálpa tær at fáa tarvin út til kúnna". "Nei, hon er ikki til tarvs, hon hevur brotið básin. Eg fari nú at gera hann aftur, so eg koyrdi bara kúnna út so leingi".
 Tað var ein væl nøgdur Jóannes, sum nú var á veg aftur til hús. Og tað fyrsta, sum hann segði við konuna, vóru hesi gleðiligu tíðindi, sum hon eisini var sera fegin um.
 Nú varð dagur í viku í Djúpadali, sum tikið verður til. Henda sunnudag giftust Per og Ása. Nógv avbygdarfólk var komið í brúdleyp, og øll úr Djúpadali vóru eisini við. Høvuðsborðhaldið stóð hjá Símuni í Niðristovu, og kaffiborðið stóð hjá Sáru og Lávusi á Bø. Ása hevði roynt at gjørt tað so hugnaligt, sum tað nú eina ferð bar til, og har var bæði nossligt og hugnaligt, og Sára sjálv var kaffikokkur, og tað varð hon næstan altíð biðin til, tá ið okkurt var á vási í Djúpadali.
 Millum gestirnar í Djúpadali var bóndin í Geil við húski. Tað tyktist, sum Helena, dóttir teirra, hevði fingið dromg. Tað tyktist mongum løgið, at Geilabóndin hevði góðtikið verandi verson. Hann var púra ognarleysur, men av vakrastu og prúðastu unglingum og hartil sera raskur. Hevði verið og var framvegis húskallur á einum bóndagarði í grannalagnum. At Geilarbóndin hevði góðtikið ein ognarleysan verson kom ivaleyst av tí, at úrvalið av fríggjarum var ikki stórt, fyri ikki at siga einki. Eisini varð nógv tosað um, at júst hesin drongurin, Brandur at navni, hevði gingið saman við eini sera vakrari arbeiðskonu, sum æt Jórunn. Hon var ein sera dámlig genta. Hví hon varð býtt um við Helenu, hildu øll vera løgið, men flestøll hildu, at tað var helst garðurin og ikki Helena, ið hevði áhuga hansara.
 Símun í Niðristovu var væl nøgdur, nú sonurin var giftur. Sjálvur var hann eisini væl nøgdur við sonarkonuna. Tað, at hon var ognarleys, hevði einki at siga, tí hon hevði allar aðrar dygdir, sum ein bóndakona skuldi hava og hartil vøkur. So máttu fólkini í Djúpadali halda tað, tey vildu. Tað kom so ikki at broyta hansara støðu, men tá ið samanum kom vóru øll í bygdini á einum máli um, at dugnaligari konu kundi Per ikki havt fingið, sjálvt um hon ikki var komin í húsið við nógvari ogn. Og umdømi hennara broyttist heldur ikki, sum árini gingu, heldur øvugt. 
 Aftur til fríggjaran á Geilargarðinum. Har var støðan ikki so einføld. Brandur og Jórunn høvdu hildið leingi saman og vóru sera ásttikin av hvørjum øðrum, men bæði vóru heilt ognarleys og høvdu sostatt ongan møguleika at setast í búgv, og hetta píndi tey ómetaliga nógv.
 Eitt góðveðurskvøld, Brandur og Jórunn gingu túr, mánin skein og stjørnurnar glampaðu á himmalhválvinum, heldur Brandur eitt sindur lágmæltur fyri: "Eg havi borið upp bønarorð fyri Helenu í Geil". Jórunn skrykti seg leysa. "Hevur tú?" spurdi hon. "Ja", var svarið. "Og so gongur tú undir arm við mær". Tað er eisini tað, sum er mítt størsta ynski. Eg elski teg, Jórunn, meir enn nakað annað her á jørð". "Ja, men nú skilji eg als einki, og so fríggjar tú til Helenu". "Men Jórunn, veitst tú hvat? Tað er garðinum, eg havi áhuga í, als ikki Helenu. Um eg kundi fest garðin, so kundi eg sum frá leið skilst frá Helenu og tikið teg til konu". "Ja, men góði Brandur, hatta er als ikki tú. Heldur tú ikki, at vit bæði kundu klárað okkum onkursvegna sum gift?" "Jú, kanska í neyð og armóð, og eg vil tær ikki so ilt". "Ja, men so hava vit bert eitt at gera, og tað er, at vit eftir hetta ikki mega ganga saman meira". "Kunnu vit ikki kortini í loyndum?" "At gifta teg við eini gentu, og tað við ráddum huga, og hava meg sum elskarinnu? Góði Brandur, eg kenni teg als ikki, og eg eri vís í, at hetta er heldur ikki tú. Eg skilji tað als ikki". "Eg veit heldur ikki, um eg skilji meg sjálvan. Jórunn, hvat eg hevði ynskt, at tað var tú, sum var dóttir Geilarbóndan".
 Jórunn føldi seg so niðurnívda. Bað góða nátt og fór til hús. Og ta náttina græt hon á tamb og fekk ikki Brand úr huganum.
 Hjá honum gekst heldur ikki frægari. Hann sá bara Jórunn fyri sær. Tað vakra myrka hárið, tey mildu bláu eyguni, tær vøkru reyðu varrarnar og tað góða stillføra lyndið. Hvussu hann skuldi koma ígjøgnum alt hetta við Helenu? Og hvør segði, at sjálvur Geilarbóndin fór at góðkenna hann sum sín verson? Hann átti jú ikki sýru í vegg. Hann hevði ikki sagt Jórunn ósatt. Hann hevði verið saman við Helenu enntá tvær ferðir, og hann helt seg merkja, at hon góðkendi seg. Men hon hevði helst ikki havt teir mongu fríggjararnar. Hann hevði eisini fregnað hana um, hvat ið pápi hennara fór at siga, tá ið hann frætti, at hon gekk saman við honum.
 Brandur og Helena giftust, og Jórunn var í kirkju henda dagin eins og tey flestu í Djúpadali. Men hvat Jórunn ynskti, at tað var hon, sum var brúðurin. Brandur var hennara eitt og alt. Sjálvt nú hann kom eftir kirkjugólvinum við eini aðrari gentu, bar hon ikki hatur til hansara. Kanska tí hon visti, at støðan hjá Brandi var eins ótolandi sum hennara egna.
 Nú vóru fleiri ár runnin, og hjúnalagið hevði verið nøkulunda. Brandur var komin til ta niðurstøðu, at Helena var ein góð kona. Var fávitskut, men arbeiðssom og nærløgd, og hevði passað hann og bæði børn teirra rímiliga væl. Men at tað hevði gingið so væl, serliga tá ið tey høvdu samband hvørt við annað, vildi hann í sínum stilla sinni takka Jórunn fyri. Tað var altíð hon, sum í hansara hugaheimi var fyrimyndi og ikki Helena.
 Nakað ovarlaga í hagapartinum við Geil var eitt hválv, sum gekk nakað inn í fjallið, soleiðis at har kundi tú sita turrur. Tað lívdi eisini fyri vindi, so tað kendist sum at vera inni. Staðið varð eisini rópt Uppi í Hválvi. Høvdu steinarnir har inni kunnað talað, høvdu tær mongu loyniløturnar, sum Brandur og Jórunn høvdu havt saman, mangan verið komnar í ljósmála. Í fleiri ár høvdu tey mangan hitst har, uttan at nakar hevði varnast tað.
 Jú, steinarnir høvdu mangan hoyrt gremjan og eymkan um støðuna, sum ikki átti at vera so, men tey vóru so bergtikin hvørt av øðrum, at tey kundu ikki lata vera. Brandur hevði mangan biðið Jórunn komið at arbeitt á Geilargarðinum heldur enn á grannagarðinum, har sum hon var. Men hon hevði ikki viljað, tí, sum hon var von at siga, so verða vit skjótari tikin á bóli. Ringt er sum er.
 Mongum brestur ætlan, sigur orðatakið. So gekst eisini teirra millum. Í bygdini búði eisini ein gamal drongur, nevndur Pætur í Tippinum, men vanliga eyknevndur Kólus, hetta av tí, at hann var sera forvitin og hevði ikki ov nógv av øðrum at gera. Hann helt seg hava lagt til merkis, at tá ið Brandur var farin í hagan, so bar tað ofta á, at Jórunn fór eftir torvi. Hetta gav honum nakað at hugsa um, serliga av tí at hann visti, at Jórunn og Brandur høvdu hildið saman áður. So forvitin sum hann var, setti hann sær fyri at fáa hetta kannað. Hevði heldur ikki verið smávegis tíðindi at komið við.
 Ein góðveðursdag fer Brandur sum so mangan frá húsum burtur í haga, sum heldur ikki var so løgið. Hetta sær Kólus. Men hann sær einki til Jórunn, men hann er lítið meir enn gingin undir, nú fer Jórunn við leypi. Kólus setur sær nú fyri at fáa hetta avdúkað. Hann hevði roynt tað onkuntíð áður, men eydnan hevði ikki tá verið við honum. Hann helt, at tey hugdu kanska serliga væl eftir sær, tí hann hevði hoyrt, at hann varð nevndur Kólus. Nú fór hann ikki frá húsum, fyrr enn hon eisini var gingin undir. Tá leggur hann frá húsum og fer ein ordiligan umveg. Nú kundi hann sita undir einum stórum steini, Stórhavið, sum hann varð róptur. Haðani kundi hann eygleiða krónna, sum Jórunn tók torv úr. Nú fær hann blóð á tonna, sum tikið verður til, tí nú sær hann leypin, men onga gentu, so nú var bara at bíða. Hon mundi fara at koma til sjóndar fyrr ella seinni. Veðrið var eisini gott, so hann gav sær góðar stundir, men tíðin gjørdist ov long fyri Kólus. Hann fór sær ein túr longur niðan. Hann sá eisini væl inn í Geilarhagan, men sá heldur einki til Brand. So mundu tey kortini hava hitt hvørt annað, uggaði hann seg við. Og so var. Tá ið hann nærkaðist hválvinum, koma Brandur og Jórunn út haðani. Tey hvøkka við. Brandur svór við. "Sært tú handa dumma hundin har niðri", heldur hann við Jórunn. "Ja", heldur hon fyri, "og nú eru loynuløtur okkara ikki loyndar meir". "Hetta var ólukksáligt", heldur Brandur fyri, og hugsar við sær sjálvum: hatta var steinur oman á byrði, tí í hválvinum hevði Jórunn júst greitt frá, at hon var vorðin við barn, sum hann heldur ikki helt vera so løgið, men undraðist, at tað ikki var hent fyrr.
 "Góða Jórunn, nú fara vit at fáa trupulleikar". "Ja, tað er púra vist, men vit hava tað eisini uppiborið. Sjálvgjørt er vælgjørt, sum tikið verður til", svarar hon.
 Brandur heldur fyri við Jórunn: "Onkuntíð havi eg hugsað, men tó aldri vónað, at um tú hevði fingið ein annan drong - men tað er nú ov nógv sagt, tí tú hevur ongan drong, men mann - so høvdu vit kanska kunnað hildið okkum frá hvørjum øðrum". "Brandur, eg havi havt fleiri dreingir í boði, men tað kemur mær ikki til hugs, og eg fái heldur ikki spælt sjónleik fyri mær sjálvari, tí tað er bert teg, sum eg elski og havi aldri havt tokka til nakran annan. Tað er tí, at tað hevur gingið, sum tað hevur. Eg havi mangan roynt at fingið teg úr tonkum mínum, men eg megni tað ikki. Tað endar altíð við, at tað er samfelagið, vit liva í, sum fær skuldina, og tann háttur, sum hildin verður í hevd í samfelagnum, sum fær skuldina og ongantíð eg sjálv. Og við hvørt haldi eg tað av røttum. Hetta er eitt reint bóndasamfelag. Tað eru teir, sum ráða og skipa fyri, sjálvt um tað eru vit, sum gera tað møguligt. Og nú kann eg siga tit - tú ert jú eisini bóndi - sum gera tað møguligt hjá tykkum at liva og látast, sum tit vilja, meðan vit ognarleysu fáa ikki loyvi at giftast, men kanska eisini av røttum, tí hvaðani skulu vit fáa til hús, matna og klæðir, so at ein kann verða sín egni". Jórunn helt, at tað føldist sum ein lætti, hetta, sum hon her hevði sagt. Aftur her kendist tað, sum hon bar í bøtuflaka fyri sær sjálvari.
 Brandur hevði ikki klovið í tvey, meðan hon hevði havt orðið, men innast inni var hann púra samdur við Jórunn. Hann hevði júst verið í somu skóm. Men nú tók eisini hann til orðanna: "Jórunn góða. Eg eri púra samdur við teg. Tað er júst tí, at samfelagið er soleiðis háttað, at eg eri giftur við eini konu, sum var festari, og ikki við henni, sum eg elski. Men so kann eg eisini siga tær, og nú av egnum royndum, at tað, sum ein garður sum Geilargarðurin gevur, tá ið húskallar og arbeiðskonur hava fingið mat og ta ull, sum er neyðug til klæði teirra, tá er lítið og einki eftir enn til viðlíkahald av garðinum. Tað er tann sanni veruleiki, mín góða Jórunn, men eitt skalt tú vita, at so leingi sum eg eri á lívi, skalt tú og komandi barn títt als ikki líða neyð. Men eg haldi, at skal tí arbeiðandi fólkinum verða nøkulunda lív lagað, má finnast ein annar liviháttur. Tað verður ongantíð av gørðunum, at fjøld av fólki fer at liva av á henda hátt".
 Men Kólus hevði gjørt ein góðan dag. Hann fór síðan fullur av tíðindum aftur til hús. Nú hevði hann nóg mikið at siga fólki. Tað gekk eisini stutt tíð, so fóru tíðindini, sum maðurin tók til, sum fretur eftir gleri, runt bygdina. Stórur dentur varð lagdur á, at hetta mátti koma fyri oyruni á Helenu í Geil. Fyrr var tað ikki fullgjørt. Og hon fekk tað eisini at vita, men gjørdist ikki so ovfarin, tí hon hevði í longri tíð hildið, at sambandið millum Brand og hana ikki var, sum tað átti at vera millum hjún. Hon helt ikki, at tað hevði nakrantíð verið, sum tað átti. Men í allar mátar hevði hann verið sera góður at umgingist, men hann segði ofta lítið, og hon føldi tað ofta, sum um hon varð hildin uttanfyri.
 Sum tíðin leið, sást týðiligt, at Jórunn var við barn. Nakar eigarmaður var ikki kendur, so Kólus var ikki iva um, at tað var Brandur í Geil, og sostatt kom meira kjøt á slaturin hjá honum. Eisini hetta var komið Helenu fyri oyru, men tá gjørdist hon ógvuliga hørm. Men av tí at hon var so lítið til vit, dugdi hon ikki so væl at meta um støðuna og hvørjar fylgjur, tað kundi fáa fyri hana, men eitt var hon hóast alt fegin um, og tað var, at foreldur hennara ikki upplivdu hetta.
 Ein dagin, Brandur kom inn, fámæltur sum altíð, stakst upp á hana at siga hetta við Brand og vita, um hann fór at játta tað fyri sær. Hon legði varisliga fyri: "Veitst tú, hvat fólk siga?" "Tey um tað", svarar Brandur. "At Jórunn er við barn". "Hon um tað", svarar hann. "Og at tú skalt eiga tað". "Eg um tað". "Nú doyggi eg av skomm, Brandur". "Tú um tað", svarar hann. Og soleiðis endaði samrøðan um hetta evni, so Helena fekk ikki meir at vita, enn hon visti frammanundan.
 Helena var sjúk, men hevði ikki viljað sagt nakað um tað. Hon hevði bara vónað, at tað fór at javna seg, men síðan hesi tíðindi fóru at ganga um mann hennara, gjørdist støðan ikki mætari. Hon kendi seg fullkomiliga niðurundirkomna.
 Ein dagin, tey sita tveyeini við borðið, heldur hon fyri við Brand: "Eg orki ikki longur. Hetta hevur staðið við rættiliga leingi, og tað tykist mær bara at versna. Skal eg senda boð eftir lækna? Eg haldi, at tað hevði verið betur at fingið tað kannað, men heldur tú ikki, at vit fyrst skuldu spurt Líggjas í Tøvu?" Hann var tað, sum tey nevndu, heimadoktari. Hann visti ofta nógv góð ráð, og tað var ikki so sjáldan, at tað vísti seg at hjálpa. So hann var tíðum boðsendur. At fáa fatur í lækna var ikki so einfalt, tí so skuldi bátur skjútsast til Havnar, men tað var sjáldan tann stóri trupulleikin á einum bóndagarði.
 Brandur sendur so boð eftir Líggjasi. Tað fyrsta, sum hann verður varur við, er, at hon er svunnin rættiliga nógv og hugsar, at tað líkist mest tæringi, men sigur tó einki. Hon greiðir so frá, hvussu hon følir seg. Hann biður hana kóka tríggjar og ein hálvan pott av vatni og lata tríggjar koppar av korni, helst ikki ov turrum, í og lata tað kóka í tríggjar tímar, síðan síla tað ígjøgnum lørift og lata tað kólna. "Av hesum løgi skalt tú drekka hálvpott um dagin í sjey dagar. Tá man tað fara at lætna hjá tygum".
 Helena heldur so fyri: "Eg eri eisini vorðin so skurvut um bókin og ryggin. Hvat kann tað vera?" "Tað vildi eg helst sloppið at sæð. Kunnu vit bæði ikki fara í glasstovuna?" spyr hann varisliga. Tey so gera. Hon byrjar nú at lata seg úr. Hann tykist vera sera áhugaður og hevur mest sum hug at hjálpa til. Men tá ið hann sær, hvussu ónossligt tað sær út, og at tað hevur breitt seg rættiliga víða, heldur hann seg aftur at hjálpa til við úrlatingini. Hann spyr nú, um tey eiga eina kvígu, sum er komin í mánað. Nei, tað eiga tey ikki, men hon heldur, at á grannagarðinum hava tey eina kvígu, sum bert vantar tríggjar vikur í at kálva. Tað er ikki verri. Honum dámdi serliga væl trítalið.
 Ráðini eru hesi: Royn og fá onkran at lofta lortinum, sum kemur frá kúnni, í eitt ílat, men hann má ikki nerta við flórin áðrenn. Smyr tunt upp á skurvið og bint um við onkrum plaggi og lat tað liggja á í eitt samdøgur. Turka tað síðan av aftur, men nýt endiliga ikki vatn og royn eina ferð aftur. So fer tað helst at hjálpa.
 Tá ið nú Líggjas ger seg kláran at fara, spyr Brandur, hvat hann skyldar. Hatta gjørdist eitt sindur drúgt. Eigur tú ein bógv, so takki eg fyri hann. Brandur fekk honum bógvin, og so var tann vitjanin av.
 Ráðini vóru uttan iva væl meint, men tey hjálptu bara ikki. Helena gjørdist bert klænri og viknaði alt meir og meir.
 Brandur hevði ikki góða samvitsku av at hava hildið eitt menniskja fyri gjøldur, ella rættari tvey. Hann gekk í seg sjálvan, men líkasum at bera í bøtuflaka fyri seg sjálvan, so høvdu Helena og hann einst nøkulunda væl. Tvær væl skaptar gentur hevði hon eisini føtt teimum, sum nú vóru fýra og seks ár, men nakað kærleikslív hevði hann ongantíð kent saman við Helenu, og tað av góðum grundum, tí hann hevði ongantíð mist ástarhugin til Jórunn. Tey høvdu eisini við avráddum huga hildið hann við líka. Mátti eisini viðganga, at hann hevði verið væl og virðiliga passaður av Helenu. Lønina, sum hann hevði latið henni aftur fyri, var ótrúskapur, sum hon nú hevði funnið út av. Sum hann skilti av spurningunum um Jórunn, helt hann seg eisini merkja, at tey svørini, sum hann gav, fekk Helenu at skilja, at tað var hann, sum var pápin. Var hann nakar maður, átti hann at sagt henni sannleikan og biðið hana so miriliga um umbering fyri tað, sum fram var farið teirra millum.
 Hann gjørdi stutt og greitt av og setti seg á koyggjustokkin hjá Helenu. "Helena góða". Hon hugdi brádliga upp, av tí at hon var ikki von við, at setningarnir vóru kryddaðir við góða. "Eg fari so bønliga at biðja teg um umbering fyri tað, sum eg havi gjørt ímóti tær. Eg havi verið tær ótrúgvur, og eg eri eisini pápi at barninum, sum Jórunn nú ber undir belti".
 "Brandur, eg kann við góðari samvitsku siga góði við teg, tí eg var og eri framvegis góð við teg. Eg havi havt illtanka um, at tú vart mær ótrúgvur. At eg nú fái tað váttað, kemur mær ikki serliga dátt við. Tú helt jú saman við Jórunn, áðrenn tú fríggjaði til mín. Eg var eisini tá ivasom, um tað var av góðsku, at tú fríggjaði til mín, tí tað er einki yvir at dylja, at Jórunn sá munandi vakrari út enn eg. Og so varð eg býtt um við hana. Eg hugsaði eisini mangan um tað, og eg haldi nú eisini, at eg havi fingið rætt, at tað var garðin, sum tú í roynd og veru fríggjaði til og ikki til mín. Eg kom sostatt at verða tær eitt haft um beinini, meðan tú framvegis helt saman við Jórunn í loyndum. Men tað, sum framvegis ger meg bilsnan, er, at vit bæði, hóast hetta, kortini fingu tvær elskuligar gentur, sum eg eri, og eg haldi eisini, at tú ert, ómetaliga góð við.
 Brandur góði, nú havi eg helst stutta tíð eftir at liva í. Tað veit eg av góðum grundum, tí pápi doyði av tæring rættiliga ungur og somuleiðis mamma, og hjá mær tykist sjúkan at arta seg á sama hátt. Tú skalt eisini vita, at eg eri ikki serliga bangin um meg sjálva, av tí at eg trúgvi, at eg eigi eitt ævigt lív eftir deyðan. Eg eri ikki í iva um, at tá ið eg eri deyð, tá giftir tú teg upp aftur við Jórunn. Heldur tá eitt sindur spotskliga fyri: sostatt fært tú bæði garð og Jórunn. Men lova mær eitt. Takið tykkum væl av gentunum, sum nú koma at verða móðurleysar. Eg havi hildið, og onnur hava eisini sagt tað, at Jórunn er eitt stásfólk. Í løtuni fái eg meg so illa at trúgva tí, at hon hevur gjørt hetta ímóti mær, men kærleiki spyr ikki um vit og skil, men fremur oftast sín vilja, og so mega ofta onnur bløða.
 Brandur, aftur til spurning tín. Eg fyrigevi tær hetta. Lova mær at ansa væl eftir børnum okkara. Sig hetta ynski mítt eisini fyri Jórunn".
 Brandur sat sum negldur at koyggjustokkinum við hond hennara í sínari. Hevði ikki fingið orðið upp. Hvørt orð, hon hevði sagt, var farið sum svørð ígjøgnum hann. Alt tað, hon hevði nevnt, var júst tað, sum var hent honum. Hann føldi seg ikki lítið skammfullan og fann snøgt sagt ikki orð at bera í bøtuflaka fyri seg sjálvan. Helena lá nú bert og stardi upp undir ovara koyggjubotn, tyktist at vera rættiliga móð.
 Langt um leingi helt Brandur fyri: "Stóra tøkk skalt tú hava, og tú skalt vera púra vís í, at eg skal taka mær væl av gentunum, og hví skalt tú ikki gerast frísk aftur. Tað hendir jú eisini, og tú ert ung enn". "Um so varð, so gjørdist støða tín bert truplari. Brandur, tú skalt eisini hava tøkk fyri tað tol, tú mangan hevur víst mær. Stundum helt eg, at eg hevði átalu uppiborna, men tú deildi ongantíð. Tað var so stórur lætti fyri meg og ikki minni fyri genturnar, sum eru góðar við meg. Brandur, gev mær ein vatnsopa. Eg eri so turr í hálsinum, og tað líkasum sortnar fyri eygum mínum".
 Tá ið hon hevði drukkið vatnið, fekk hon skjálvta um allan kroppin. Eftir lítið bil doyði hon.
 Brandur føldi seg illa til passar. Fór út í tún eftir gentunum. Tók eina í hvørja hond og fór at hitta Líggjas, heimadoktaran. Ofta var tað hann, sum heitt var á at kanna, tá ið deyðin vitjaði. Annars vóru tað tveir líkskoðarar, sum valdir vóru at kanna líkini tríggjar ferðir, áðrenn lokið varð lagt á kistuna.
 Fleiri harmaðust Brand, nú hann hevði mist konuna. Men tey flestu hildu, at hann sjálvur var atvoldin til deyða hennara, nú tað var komið fram, at hann hevði verið henni ótrúgvur. Onkur fór so langt sum at siga, at tað var lukkutíð fyri hann, tí nú kundi hann gifta seg við Jórunn, og so mettu tey skommina vera fullkomna. Hvat fram var farið millum hann og Helenu á deyðastrá, var enn ongum kunnugt uttan honum sjálvum.
 Jarðarferðin var farin fram í megn og mæti, so sum tað nú sømdi seg á einum bóndagarði. Andrias prestur hevði havt gravtaluna, og har vórðu søgd mong og góð orð um hesa ungu bóndakonu, sum so brádliga hevði lagt frá sær. Sjálvandi vórðu eisini søgd nógv og góð orð til bóndan og døturnar, sum so brádliga høvdu mist sína elskaðu konu og mammu. Nú tað vóru fleiri, sum hugdu í gólvið og hugsaðu, at prestur mundi vita lítið.
 Tá ið jarðarferðin var lokin, vórðu øll boðin í ervið á Geilargarðinum. Har varð borðreitt við øllum góðum, og tey, sum høvdu hug, fingu eisini upp í steypið, sum tað nú eisini sømdi seg á einum bóndagarði.
 Tá ið nú alt var ruddað av eftir ervið, kendi Brandur seg eitt sindur móðan og setti seg á bríkina í roykstovuni fyri líkasum at rinda møðina. Meðan hann situr soleiðis, komu myndir fram fyri hann, ein fyri og onnur eftir. Hann mintist sum smádrongur, hvussu smátt mamma hansara mangan hevði havt tað. Pápin var deyður á ungum árum av lungnabruna. Hann spældi ofta saman við dreingir hjá bóndum og øðrum ognarmonnum, hetta av tí, at mamman gjørdi alt fyrifallandi arbeiði á teimum ymsu gørðunum, men hann helt seg minnast, at hon var væl dámd, har ið hon var. Av tí sama kom helst tað, at hann eisini kláraði rímiliga væl upp við sínar leikbrøður, men hann fekk tíðum at hoyra, at hann var fátækur og mátti finna seg í minni enn teir, og tað líkasum skein ígjøgnum, at tað mátti hann finna seg í. Men tað kundi hann als ikki góðtaka. Hann metti seg eins raskan sum teir, hann leikti saman við. Hann kom eisini at hugsa um, eina ferð ein av leikbrøðrunum hevði kallað hann fyri mammudrong og rekavætti. Hesin drongurin var eitt ár eldri enn hann sjálvur. Hann mintist, hvussu óður hann var vorðin. Teir ruku saman at berjast. Tá tyktist tað, sum um hann var tann knávari og fekk hin í eitt runudíki og fekk hildið honum har. Hann byrjar at gráta og rópar á pápa sín, sum var har í nánd, um hjálp. Pápin sær, hvussu vorðið er, og skundar sær yvir til teirra, tekur í herðatoppin á Brandi og leggur hann á lærið og gevur honum eina ordiliga fleingju og tveitir hann so frá sær. Nú letur í tí, sum kom upp úr rununi: "Hatta hevði tú gott av".
 Hann mátti viðganga, at tað neit honum fast. Hann fór grátandi til hús og lovaði sær sjálvum: tá ið eg verði stórur, skal eg gerast bóndi, so míni børn skulu hava tað eins væl og rúmsátt sum onnur.
 Hann gjørdist bóndi, men helt sjálvur á ein heldur lumpnan hátt. Men eitt var, sum hann var so ómetaligur glaður um, og tað var, at hann hevði fingið fyrigeving frá Helenu fyri sítt heldur ódámliga mistak.
 Hann reistist, gekk aftur og fram eftir moldgólvinum, kom so at hugsa um tað, sum Helena hevði sagt: Tú fert at giftast uppaftur við Jórunn, men lova mær tað, at tit verða góð við genturnar.
 Dagin eftir jarðarferðina fór Brandur at hitta Jórunn. Hon búði í eini lítlari smáttu saman við foreldrum sínum. Hann pikkar á dyrnar. "Kom inn", verður svarað. Brandur biður góðan dag. Tey svara aftur eitt sindur fjálturstungin. Vóru eitt sindur illa við, at Geilarbóndin so brádliga stóð mitt inni á gólvinum. Ikki tí, har hevði hann mangan staðið áður ta tíð, hann helt saman við Jórunn, men síðan hann var giftur við Helenu, hevði hann ikki verið inni har. Tey gomlu høvdu enn ikki hoyrt slatrið, sum Kólus hevði gingið runt við. Oftast er tað so, at tey næstu hoyra slíkt seinast. Men at Jórunn var við barn, dugdu tey at síggja, men hvør pápin var, tað ánaðu tey ikki. Mamman hevði eina ferð roynt at spurt hana eitt sindur varisliga, men svarið var, at tað man fara at koma fyri ein dag, tá ið barnið er føtt. Síðan hevði hon ikki fregnað hana meir.
 Brandur spurdi Jórunn, um hann kundi hitta hana tveyeini. "Ja, vit kunnu fara út at ganga", var svarið. Tá ið tey komu út í tún, sigur hann henni alt, sum fram var farið millum hann og Helenu. At hann eisini hevði sagt henni, at hann var pápi at tí barni, hon skuldi føða. Men tað besta av øllum var, at hon hevði fyrigivið honum ótrúskapin. Hevði eisini sagt, at tá ið hon var deyð, fór hann at giftast upp aftur við henni, og harafturat bað og bønaði hon okkum um at verða góð við genturnar.
 Nú eri eg komin at spyrja, um tú ikki kemur at halda hús hjá mær, í morgin sum ein annan dag? Men góði Brandur, hvat heldur tú, at øll bygdin fer at siga um okkum?" "Tað verður helst ikki øðrvísi enn tað, tey longu hava sagt. Eg meti heldur ikki, at tað er tað, sum er mest umráðandi í løtuni. Fyri genturnar haldi eg, at tað hevði verið frálíkt, um tú komst í húsið sum skjótast, og at tú eisini vart har, tá ið tú skalt føða, ella hvat sigur tú?"
 "Góði Brandur, eg eri stórliga í iva, um tað er rætta løtan hjá mær at flyta inn, men sum tú veitst, so vildi eg helst verið har, sum tú ert. Men kona tín er ikki meir enn kólna, so kemur tú alt í einum við mær inn í heimið. Heldur tú ikki, at tað fer at tykjast bygdarfólkinum løgið?" "Ja, eg veit, hvat tú heldur, men tá ið nú øll bygdin veit, at vit hava hildið saman í loyndum og hava eisini gitt, og tað av røttum, at eg eri pápi at barninum, so verður støðan millum okkum og bygdarfólkið ikki øðrvísi. Tað, sum er eri glaðast fyri, er, at Helena fyrigav mær, áðrenn hon doyði, og eg helt eisini, at tað skein ígjøgnum, at tú fórt at verða ein góð mamma fyri genturnar. Skulu vit so ikki lata bygdarfólkini um, hvat ið tey vilja halda?" "Brandur góði, tú hevur helst yvirtalað meg í hesum sum í so mongum øðrum".
 Hann gjørdist so fegin um at hoyra hesi orðini, at hann tók og hálsfevndi hana við einum kossi. "Men Brandur góði, nú fái eg ein trupulleika við at greiða hetta fyri foreldrum mínum, tí tey fara ikki at verða samd við teg um, at hetta er tað besta fyri meg. Eisini verða tey sera hørm, tá ið tey fáa at hoyra, at tú ert pápin at barninum. Men sum tey góðu foreldur tey eru, so veit eg, at eg fái fyrigeving frá teimum hóast alt. Eisini havi eg so mangar ferðir biðið Várharra um fyrigeving fyri hesa stóru synd mína, og tað kennist í hjarta mínum, at eg eri bønhoyrd. Eisini kennist tað, sum at eg frá honum havi fingið eina uppgávu at taka mær av døtrum tínum. Eg havi stundum hugsað, um Helena hevur biðið Várharra um hetta, og um hon eisini man hava kent tað á sama hátt í sínum hjarta".
 Brandur hevði staðið við stórum áhuga og lýtt á Jórunn, og hann helt fyri: "Eg haldi, at tað var júst tað, sum gjørdi Helenu so trygga á deyðastrá".
 Brandur og Jórunn fóru nú hvør til sín. Tá ið Jórunn kom inn til sín sjálvs, spyrja mamman og pápin sum við ein munn: "Hvar hevur tú verið so leingi? Vit vóru vorðin eitt sindur óttafull, um tað mundi vera hent tær nakað". Jórunn hugsaði við sær sjálvari: Hetta er helst rætta løtan at siga, sum er.
 "Góðu tit. Tað er veruliga hent mær nakað, og tit verða helst ómetaliga skuffað, tá ið tit fáa at hoyra tað, sum hent er. Eg fari eisini so inniliga at biðja tykkum um fyrigeving fyri gerðir mínar. Eg kláraði tað ikki øðrvísi, men vóni, at tað nú fer at verða, sum tað eigur".
 Jórunn greiddi teimum nú frá øllum, sum fyrifarist hevði og bøtti ikki um nakað. Tey sótu alspent og lýddu á. Tíðum kendist tað, sum vórðu tey stungin við nálum, men fingu líkasum ikki orðið upp. Men tá ið Jórunn var komin til endan og greiddi teimum frá, at hon nú fór at flyta inn til Brand fyrsta dagin, tá løgdu tey uppí og hildu tað vera sera óheppið. "Kona Brands er ikki so frægt sum kólnað, og so flytur tú longu inn til hansara. Hetta dámar okkum illa". Ja, tað helt eg sjálv, men tá ið hon so greiddi teimum frá, hvat fram var farið millum Brand og Helenu á deyðastrá, gjørdust tey eisini mest sum samd við Jórunn. "Tað ert tú, sum tekur avgerðina. Vit fyrigeva tær og ynskja tykkum alt tað besta". "So vóni eg, at tit koma ofta at vitja okkum. Kanska koma tit bara at passa meg upp, tá ið eg skal eiga?" "Tað átti ikki at verið so ómøguligt", hildu tey fyri.
 Longu annan dagin eftir hetta flutti Jórunn í bóndagarðin í Geil. Tá fekk Kólus eina av sínum størstu uppgávum at ganga hús úr húsi at greiða frá ólevnaðinum, sum fór fram í Geil. Og tað vóru heldur ikki so fá, sum eisini hildu tað vera løgið, og fyri ein part stór skomm at bera seg so skilaleyst at.
 Brandur og Jórunn búðu nú saman sum hjún, hóast tey ikki vóru gift, men høvdu í hyggju at giftast so skjótt og so stillisliga sum møguligt. Komandi sunnudag skuldi prestur koma til Djúpadals og hava altargongd. Brandur og Jórunn høvdu tá í hyggju at tosa við hann um hetta. Hann búði framvegis í Geil, tá ið hann var á vitjan.
 Sunnudagurin kemur, og fólk rigga seg til at fara til altars. Seinast prestur hevði havt altargongd, høvdu Brandur og eisini Jórunn verið til altars, men hvør í sínum lagi. Høvdu eisini í hyggju at fara til altars í dag, men sjálvandi hvør í sínum lagi. Kólus var eisini í kirkju henda dagin, men var ikki til altars. Tað hevði hann verið, seinast altargongd var. Vanligt var at fara til altars aðruhvørja ferð. Annars varð hildið, at ikki alt ruggaði rætt, og Kólus fylgdi væl við í hesum, tí tá so komið var úr aftur kirkjuni, varð mett um, hví hesi ella hasi høvdu verið til altars tvær ferðir upp í slag. Oftast hildu tey seg hava funnið eina ella aðra orsøk, um ikki annað, so varð gitt, at tey máttu hava syndað í meira lagi. Men Kólus visti at siga, at bæði Brandur og Jórunn høvdu verið til altars tvær ferðir upp í slag. Tað skiltu øll væl. Har mátti vera nógv at biðja um fyrigeving fyri. Tað varð hildið at vera rættiliga ágangandi, at tey komdu sær í heila tikið at koma millum fólk.
 Tað var prósturin sjálvur, sum hevði verið í kirkjuni henda dagin. Sum vant át hann døgurða í Geil eftir gudstænastuna. Tey, sum sótu til borðs saman við próstinum, vóru bert Brandur og Jórunn og døtur Brands. Brandur tekur seg saman og spyr próstin um møguleikan at fáa tey gift so skjótt og so stillisliga sum gjørligt. Hann metti tað at verða gjørligt um fjúrtan dagar, og tað kundi fara fram í próstagarðinum, og ráddi teimum eisini til at fáa hetta gjørt, serliga fyri teirra egna umdømi.
 Vikuna eftir hetta fáa tey bræv frá próstinum, sum sigur, at tað er møguligt hjá teimum at giftast leygardagin í aðru viku. Um tað er teirra áhugi, letur tað seg gera at gifta tey kl. fýra í próstagarðinum og at siga frá hósdagin, um tað er í lagi.
 Tey vóru bæði fegin um tilboðið og vóru eisini samd um at fáa hetta gjørt. So varð eisini tosað um, hvussu tey skuldu bera seg at viðvíkjandi hesum degnum. Samdust so um, at tey ikki skuldu siga frá, áðrenn tey vóru gift, men lata tríggjar arbeiðskonur rigga eina máltíð til til alt arbeiðsfólkið, foreldur og næstu grannar og senda eitt fólk at boða frá um at koma til hesa máltíð kl. níggju á kvøldi, av tí at tey ikki náddu at verða við hús aftur fyrr enn kl. átta hetta sama kvøld.
 Hesin leygardagurin kemur. Veðrið er rímiliga gott, men fólk høvdu ikki verið var við, at Jórunn og Brandur vóru burtur, so tey vóru eitt sindur spent, hví tey vórðu boðin til eina máltíð ein vanligan leygardag. Tað hevði eisini eydnast teimum at koma aftur til hús ósødd, av tí at tað var vorðið rættiliga skýmligt, tá ið tey komu aftur at húsum.
 Tá ið so fólkið kom, varð borðreitt við øllum góðum. Eisini stóð mjøður á borðinum til ein og hvønn. Borðreitt varð bæði í roykstovuni og glasstovuni. Tá ið so fólkið var setst, kom bóndaparið til sjóndar í búna og spenniskóm. Tey buðu øllum at vera hjartaliga vælkomnum. Brandur greiðir so frá, hvat ið fyrifarist hevði og biður skeinkjararnar fara runt við steypinum. So varð byrjað at eta. Tá ið so steypið varð borið runt á øðrum sinni, var smædnin líkasum burtur, og nøkur hildu røðu við góðynskjum fyri framtíðina. Tá ið so máltíðin var komin at enda, taka nakrir mans og kvinnur seg saman og bjóða sær til at skipa brúðarvísuna fyri teimum. Borðini vórðu nú ruddað av í skundi, og so varð farið upp á gólv, og dansað varð so út ímóti morgni. Tá fór hvør til sín.
 Hjá brúðarparinum var hetta ein stórur lætti at kunna hyggja medmenniskju síní í eyguni við góðari samvitsku.
 Sum frá leið tyktist tað, sum øll í bygdini fóru at tosa meira vinaliga um brúðarparið í Geil. Tey bóru orð fyri at vera góð at arbeiða hjá, og arbeiðsfólkini fingu nógvan og góðan mat. Eisini gjørdist satt vinalag millum bóndagarðarnar í Niðristovu og í Geil. Tað tyktist, sum Ása og Jórunn komu at sita serliga væl um sátt.
 Barnið, sum Jórunn átti, var ein stórur og vakur drongur. Hann gjørdist sum vera man miðdepilin í húsinum. Genturnar gjørdust sera fegnar um lítla beiggjan og vóru eisini sera góðar við Jórunn, so saknurin um mammuna gjørdist ikki so svárur fyri tær, men tann eldra helt seg síggja, at pápin var eisini meira prátingarsamur og hjálpti meira til í húsinum, enn tá ið mamman livdi.
 Tíðindini, sum Kólus nú kom við um bóndaparið í Geil, høvdu nú ikki sama áhuga sum áður, tí tað tyktist, sum fólkið nú hevði góðtikið tey sum skilafólk. Øðrvísi var við Kólusi sjálvum. Hann varð tíðum argaður við Barbu á Brekku, sum var ein gomul genta, sum altíð deildi inn á alt og øll. Var ikki av vakrastu konufólkum, skeitti rættiliga illa og hevði stóra og heldur skeiva nøs.
 Nakrir hálvvaksnir dreingir høvdu verið og lúrt. Eina ferð høvdu teir sæð Kólus fara inn til Barbu, myrkt var, so teir vóru slopnir ósæddir tætt at smáttuni. Har hoyrdist týðiligt prát, bæði vóru líka harðmælt. Teir høvdu hoyrt hann biðið hana koma í koyggjuna við sær. Hon hevði líkasum játtað, men hann man hava verið nakað ágangandi, tí hon gerst heldur rísin og spyr, um tey ikki skulu mussast fyrst. Hesum man hann ikki hava havt serligan áhuga fyri.
 Eftir hetta kom Kólus mangan at hoyra um henda fríggingartúrin við Barbu. Tað var tíðum, tá ið ungdómurin møtti Kólusi, at spurt varð, um hann aftur hevði verið og fríggjað við Barbu. Men tá var skilagott, at frástøðan til Kólus ikki var ov stutt, tí annars var lúsingurin vísur.
 Men hvussu var og ikki, so spurdist par burtur úr Barbu og Kólusi. Um tað var vegna vantandi úrval ella hvat, vistu djúpadalsbúgvar ikki, men valla av kærleika, tí tað var næstan ikki dagur, at tey ikki deildust um eitt ella annað. Og ungdómurin gekk eisini hugagóður vetrarkvøldini at lurta eftir, hvussu leikur fór Uppi í Tippinum. Og tað gjørdist mangan stuttligt hjá teimum, sum lógu og lurtaðu. Eitt kvøldið, hann setist at eta døgurða, hann var lítið meir enn byrjaður, so letur í honum: "Hetta er ikki meir enn hálvkókað og salt sum úr tunnuni. Hevur tú ikki vatnað tað út?" Barba er kvik at svara: "Hví hevur tú ikki sett tað á vatn? Men tú hevur annað at gera, tí so hevði okkurt sleygið gloppið tær av hondum, tá hevði ikki verið nógv at reika bygdina runt við". "Og halt tú kjaft, tú ert verri sjálv. Hevði tað av illum verið kókað. Torv hevur tú ikki borið til húsið, síðan vit giftust, so tað hevði ikki verið nógv kókað av tínum ávum". Soleiðis var orðalagið teirra millum. Lukkutíð áttu tey eingi børn. Sostatt høvdu tey eisini betri tíð at deilast.
 Men eitt vóru menn samdir um, og tað var, at Kólus var av bestu seyðamonnum. Kendi avbera væl seyð. Hevði eisini røktað í ognarhaga við rættiliga nógvum eigarum, og allir vóru samdir um, at betri seyðamann fingu teir valla.
 Men tað, sum órógvaði Kólus, var tað, at lomb hvurvu. Og tað ódámliga var, at tað sást ikki tekin til nakað sum helst. Hann leitaði mangan, bæði í erva og neðra uttan úrslit. Niðurstøðan, hann kom til, var, at tað mátti vera seyðatjóvar, sum vóru atvoldin til missin. Hann setti sær fyri at fáa greiðu á hesum. So forvitin sum hann nú einaferð var, píndi hetta hann, serliga eisini av tí, at Barba var von at arga hann við tí. Helt mangan fyri, tá ið hann segði frá um seyð, sum vantaði, og sum hann helt vera stolnan: "Tað er vánaligt, ikki at finna fram til tað, tú, sum kólar eftir øllum". Og so plagdi hon at læa so forhánisliga.
 Men eitt heystið, tá ið tað leið móti skurðfjalli, setti hann sær fyri, at nú skuldi hann fáa hetta avdúkað, um tað so kom at kosta honum fleiri vøkunætur. Nakað miðskeiðis í haganum stóð eitt gróthús, sum nýtt varð til torv. Tá ið tað tók at skýma, fór hann frá húsum og niðan í gróthúsið at leggja seg at lúra. Barba plagdi mangan at siga við hann, tá ið hann legði frá húsum: "Tað skal loysa seg at fara niðan í fjøllini at kóla og síðan sova dagarnar burtur". "Halt tú kjaft, tú svevur bæði dag og nátt, snorkar sum ein gomul kelling, so tað er sjáldan høvi at fáa blund í eyguni". Hatta var tað vanliga orðalagið teirra millum. Soleiðis hevði tað altíð verið.
 Men so hendir nakað. Tá ið farið var um midnátt, hoyrdust fótafet nærkast gróthúsinum. Hvat nú, um teir koma? Húsið stendur opið og nógv torv var inni. Kólus ger skjótt av, klívur upp á torvflónna og ekur seg tætt inn ímóti vegginum, so tað var næstan ikki møguligt at síggja hann í myrkrinum. So nú var bert at liggja kvirrur.
 Tað var ikki niða, so kolmyrkt var ikki. Júst sum teir koma fram við hurðini, heldur annar fyri: "Her er opið. Tað byrjar at regna. Vit fara bara inn at kroka. Hetta er helst bert eitt æl. Hetta er ikki gamansleikur, vit hava fyri. Verða vit sæddir, er straffurin ikki tespiligur". "Hví skulu vit verða sæddir. Tað hevur hepnast tvey undanfarin ár", heldur hin. "Men tá ið eg skal siga sum er, so vildi eg helst verið hetta fyri uttan, men man eigur ikki matartuggu, og børnini maktast burtur. Tað er ikki hugaligt at síggja. Tað sker meg í hjartað at síggja tey, so eg veit eingi onnur ráð". "Ja, støðan hjá mær er tann sama", heldur hin fyri.
 Hetta vóru ættarfólk hjá Kólusi. Annar var trímenningur hansara og kallaðist Bjarni Jónsson. Hin, so løgið tað ljóðar, nevndist Jón Bjarnason. Hann og Kólus vóru fermenningar. Men Kólus fekk ikki greiðu á, hvør tað var. Kendi teir heldur ikki á málinum. Men tá ið tað slítur í, heldur annar fyri: "Latum okkum fáa hetta frá hondini". "Hvussu bera vit okkum at?" "Jú, tað lættasta verður at reka nakrar ær við lombum inn í gjáartippið. Har er so torført hjá seyði at sleppa upp úr aftur. Tað fer ivaleyst at hepnast okkum at fáa hvør sítt lamb". So hildu teir av stað. Tað var so tað, sum Kólus fekk at vita, men hann var fegin um, at teir ikki høvdu ánilsi av, at hann hevði hoyrt alt tað, sum teir høvdu sagt. Tá ið teir vóru komnir eitt vet frá húsinum, fer Kólus aftan á og roynir alt tað, hann kann til tess ikki at verða sæddur. Teir leggja leiðina niðan móti gjáartippinum og fáa rikið nakrar ær í tippið, og tað eydnast teimum at fáa hvør sítt lamb. Tey vórðu so niðurbundin og løgd á herðarnar, og so fóru teir til gongu oman brekkuna so skjótt, sum teir orkaðu. Og Kólus eltir teir, men passaliga langt frá. Tá ið teir koma oman til bygdina, er tað um miðju nátt. Nú ánar Kólus, hvør tað er, men vil mest sum ikki trúgva sínum egnu eygum. Leiðin gekk beinleiðis til úthúsið hjá Bjarna, og báðir fara inn.
 So nú var Kólus ikki longur í iva um, hvørjir menninir eru, men hann hevði síðst av øllum roknað við, at tað vóru teir, skyldmenn og kendi teir rímiliga væl. So nú vóru góð ráð dýr. Hann hevði ómetaliga ringan hug at melda teir, og fingu teir so at vita, hvør tað var, sum hevði meldað, fekk hann óvinir fyri lívið. Tað kom ikki at verða gamansleikur at umgangast teir eftir tað.
 Hann tók leiðina heim til hús, meir at siga harmur um, at hann var komin eftir, hvørjir seyðatjóvarnir vóru. Tá ið hann kom inn, royndi hann so ósæddur sum møguligt at sleppa sær í koyggjuna, men Barba vaknaði. Var skjót at spyrja, hvussu tað hevði gingist við kólingini í nátt. "Halt kjaft!" var svarið. So var ikki meir tosað teirra millum ta náttina.
 Kólus sovnaði rímiliga skjótt, men droymdi ein heilan hóp um seyðatjóvarnar. Hann hevði meldað skyldmenninar. Teir vóru funnir sekir, vórðu húðflongdir og brennimerktir á kjálkan, sum kom at síggjast alla ævi teirra sum skomm og ávaring fyri onnur. Teir høvdu eisini fingið at vita, hvør hevði meldað og lovaðu at hølva hann av og brenna kjálkan á honum við eldpokaranum. Kólus settist upp undir seg við levind og skríggj. Barba stakk leys upp úr koyggjuni. "Hvat í Jesu navni bagir? Ikki var synd at grýtt náttpottin í skonina á tær, sum tú leikar í".
 Kólus vaknar, sum tikið verður til, við kaldan dreym, og fekk ikki blund aftur í eyguni ta náttina, men legðist at hugsa um støðuna. Men vegna dreymin var hann komin til ta niðurstøðu, at hann fór ikki at melda. Men hvat so, skuldi hann bara lata standa til? Men tað kundi hann ikki, tí so kom hetta bara at halda áfram. Enn visti hann ikki, hvat tað var fyri lomb, sum stolin vóru. Tað vóru fleiri í haganum, sum áttu bert eitt og tvey lomb, sum vóru eins illa fyri sum mong onnur, men hann segði við seg sjálvan: fyrst fari eg at vita, hvør ið hevur mist lombini.
 Hann var tíðliga á fótum og fór við tað sama, sum tað var vorðið ljóst, burtur í haga. Hann fann skjótt út av, hvør tað var, sum hevði mist lombini. Tíbetur var tað frá einum, sum átti mest av seyði í haganum.
 Á veg aftur til hús legði hann ætlan um, hvussu hann skal greiða støðuna. Hann kendi rímiliga væl Jón og helt, at hann kundi tosa við hann um hetta og greiða honum frá, hvussu hann kundi hugsað sær at loyst trupulleikan.
 Hann fer longu dagin eftir, um nónleitið, at hitta Jón. Er líkasum í døpurhuga um, hvussu hann skal orða seg sum best, og serliga soleiðis, at tað ikki kemur ilt í Jón, soleiðis at alt endar í berum orðadrátti og meir ella minni í illum.
 Hann hittir Jón einsamallan í túninum. "Góðan dag, skyldmaðurin"."Góðan dag, tú ert ikki ørindaleysur her á leið". "Nei, eg havi ørindi, sum eg ætlaði at tosa við teg um". Jón kundi hugsað sær at boðið honum inn, men tordi ikki, tí konan var í holt við slaktið, og tað við ringum tannabiti, tí hon var hart ímóti at viðgera tjóvagóðs. Men hvat, børnini vóru meir og minni svong, og hvat rørdi meir eitt móðurhjarta enn at síggja børn síni svong, hóast hon væl kendi orðafellið: hæleren og stjæleren får samme løn.
 Kólus royndi at byrja so sámiliga sum gjørligt. "Eg var burtur í haga í gjár". "Ja, men tað manst tú so tíðum vera", heldur Jón fyri. "Jú, so er, men eg saknaði tvey lomb", helt hann fyri og sá við tað sama, at Jón gjørdist rættiliga illa við. Jón royndi heldur fjálturstungin at spyrja, um hann hevði leitað víða. Tí hesa tíðina kundu veðurlombini ofta reika langt frá mammuni. Men Kólus svarar: "Tað eru tvey gimburlomb, og eg havi ongar áneyðir at leita". Nú gjørdist Jón reiðiliga ræðslusligin. "Ongar áneyðir. Hvat meinar tú við?" "Um tú lovar mær ikki at gerast illur, so skal eg siga tær søguna, akkurát hvussu lombini eru horvin". "Er tað meg, tú ætlar at legga undir stuldur?" "Nei, eg ætli ikki at leggja nakran undir stuldur. Eg sá við mínum egnu eygum teg og Bjarna fyrranáttina taka lombini". "Hatta mást tú greiða mær gjøllari frá, Pætur í Tippinum. Annars verður ikki væl úr, og hvat ið Bjarni ger, standi eg ikki til svars fyri". "Latum okkum sessast á steinin her í túninum, so skal eg greiða tær frá øllum, sum eg sá". Hann sigur nú frá allari tilgongdini, og tá ið tað leið móti endanum, smokkaði Jón heilt saman og spurdi mest sum við gráturødd: "Ætlar tú at melda okkum?" "Nei, svarar Pætur, "ikki er blóðið tynri enn vatn. Eg veit, at eg verði eyknevndur Kólus. Tað kann eisini vera ein grund til, at so er, men eg kann eisini vera tættur sum krukkan, og vil eg gera tað í hesum føri og vóni, at tú eisini sigur tað við Bjarna". "Eg skilji tykkum væl, full hús av børnum. Eg veit, hvussu trupult tað er at fáa mettuna hvønn dag. Tað havi eg kent á mínum egna kroppi. Hevði eg so eisini havt fleiri at metta, ivist eg í, um eg ikki eisini kundi komið í somu felluna". Hann tók í hondina á Jóni. "Latum okkum skiljast sum vinir". "Hetta skal eg ikki gloyma tær", helt Jón fyri og fór inn. Konan spyr alt í einum, hvat Pætur í Tippinum vildi her. "Tað kunnu vit tosa um, tá ið vit eru tveyeini", helt Jón spakuliga fyri.
 Tá ið tey so vóru løgst hetta kvøldið, greiðir Jón henni frá øllum, sum Pætur hevði sagt og sæð. "Jesus náði okkum", helt konan fyri. "Eg havi alla tíðina verið bangin fyri, at hetta fór at koma fyri ein dag. Nú verður tú tikin og dømdur og húðflongdur og brennimerktur á kjálkan sum seyðatjóvur sum eitt ræðudømi fyri onnur, eins og gjørt varð við Janus á Mýru í grannabygdini. Hetta orki eg als ikki at hugsa um. Men vit hava ikki annað uppiborið", var niðurstøðan, hon loksins kom til. Jón tekur um konuna. "Sissa teg nú eitt sindur. Pætur og eg skiltust sum vinir. Hann lovaði, at hetta skuldi ikki koma um hansara varrar". "Hevur tú so gott álit á Kólus? Tað eru ikki fleiri enn so. Tað man fara at ganga sum rótasúpan um bygdina eftir stuttari løtu", helt konan fyri. "Eg eri vísur í, at hann meinti tað, serliga tí at hann tók í hondina á mær, tá ið hann lovaði tað. Nú er eftir hjá mær at fáa sagt tað fyri Bjarna, og at vit sjálvi ikki fortala okkum".
 Jón fer henda sama dagin at hitta Bjarna. Jón sigur honum alla tilgongdina. Bjarni gerst heilt forfardur. "Tað var ólukksáligt, og so at verða sæddur av Kólusi eisini. Eitt, sum einki kann hava inni við seg sjálvan. Hevur gingið runt bygdina og sleygað, so tú kanst verða vísur í, at eisini hetta kemur skjótt runt bygdina. Eg veit ikki onnur ráð enn at leita til fremmand lond, hvussu tað so skal gerast. At verða húðflongdur og brennimerktur á kjálkan fyri allari bygdini, tað klári eg ikki. So taki eg heldur lívið av mær". "Leika nú ikki so í. Eg haldi, at tað, sum Kólus lovaði mær í dag, fer hann at halda. Í hvussu so er geri eg einki, fyrr enn eg hoyri tað frá øðrum. Eg havi eisini lovað mær sjálvum, at stjala seyð skal eg ikki gera aftur, so skal eg heldur doyggja í hungri. Eg eri púrs vísur í, at um tað hevði verið onkur annar, sum hevði sæð okkum, so høvdu vit verið meldaðir". Tað er ómetaligt álit, sum tú hevur á Kólusi í dag", helt Bjarni háðandi fyri. "Ja, eg trúgvi tí, hann segði. Hann vildi ikki klaga skyldfólk síni. Blóðið var tjúkkari enn vatn hóast alt", helt hann fyri. So nú eru tað vit báðir, sum fyri alt í verðini ikki mugu fortala okkum", helt Jón fyri.
 Kona Jón, sum æt Petrina, hevði liðið so ómetaliga nógv í sínum ungu døgum. Systir hennara, sum var munandi eldri, var gift við bóndanum í Uppistovu. Petrina, sum tá var fylt 16 ár, var farin at tæna har á garðinum. Svágurin, sum fyri tað mesta bert varð róptur Uppistovubóndin, var tá um 35 ára aldur. Hann gjørdist so sera hugtikin av Petrinu, men hann royndi, alt tað hann kundi, at hava tamarhald á sær sjálvum, tí hann hugsaði við sær sjálvum, at hann lættliga kundi gera gentuna so rædda, at hon fór at siga tað fyri systrini, og so gjørdist gølan fullkomin, og so kom vátt í reiðrið teirra millum, og tað vildi hann avgjørt heldur ikki, tí hann helt nógv av konu síni. Men tær natúrligu kreftirnar eru ikki so einfaldar at hava tamarhald á, og tað mátti Uppistovubóndin eisini so vissuliga sanna.
 Tað hendi eitt kvøldið, at tey vóru tveyeini og skuldu ambæta neytunum. Petrina var stødd í hoyggjhúsinum og fylti hoyggj upp í leypin, sum bóndin so kom eftir at bera til neytini. Ta einu ferðina, hann kemur aftur við tí tóma leypinum, stendur Petrina og fyllir í tann, sum hann skal hava við sær aftur. Petrina var vorðin nakað heit og hevði so smoygt sær úr troyggjuni. Henda sjónin gjørdist ovboðin fyri Uppistovubóndan. Hann fer alt í einum og tekur um miðju hennara. "Nú ert tú ómetaliga vøkur, Petrina", helt hann fyri. Hon mest sum stívnaði av ræðslu og fekk ikki orðið upp. Hann byrjar at káva uppi á henni, eisini á teimum mest eymu støðunum. Hon føldi tað eisini rættiliga vælgerandi. Hetta var fyrstu ferð, at hon fríggjaði við mannfólki. Hon var eisini góð við svágin hjá sær, men hevði aldri hugsað tankan, at tey skuldu hava samband við hvørt annað.
 Men hvussu var og ikki, tey vóru í einum slíkum kærleiksrúsi, at ikki fyrr enn avhæsað var, kom samvitskubitið. "Hvat er tað, tú gert?" helt Petrina fyri. "Tú ert giftur við systur míni. Hvat heldur tú, at hon fer at siga, tá ið hon fær hetta at vita?" "Góða Petrina, vit mega ikki gretta orð um hetta fyri nøkrum. Tað mást tú lova mær, tí eg kann ikki fyri alt í verðini verða konu mína fyri uttan". "Ja, men tað var júst tú, sum byrjaði". "Eg eri eisini sera keddur av, at eg ikki hevði tamarhald á mær sjálvum. Men tú gjørdist mær so ómetaliga tølandi. Men eg lovi tær, at eg ongantíð skal gera hetta ímóti tær aftur, og um eg skuldi fallið fyri freistingini, so ger mær tann beina at vísa mær burtur í stundini". "Nú føli eg tað, sum tað bert var mín skuld, at tað kom so langt, sum tað kom", helt Petrina fyri. "Nei Petrina, skuldin er mín, og eg vil siga næstan mín aleina".
 Tá ið Petrina var komin til sín sjálvs, gjørdist samvitskan henni sera átrokandi, og spurningar byrjaðu at koma. Hví vísti eg hann ikki frá mær? Hon mátti viðganga, at hon nýtti tað eins væl og hann. Og hvat um hon nú var við barn? Tað kundi hon saktans vera, tí hvørki hon ella hann høvdu gjørt nakað fyri, at tað kundi umgingist. So nú gjørdist hon beinleiðis rødd. Tí var hon við barn við svági sínum, so mundu trupulleikar fara at stinga seg upp hjúnanna millum, og hvat mundu tey fara at halda um hana? Tá fór hon helst at gerast eitt satt tvætt. Men hon hevði havt regluliga mánasjúku í rættiliga langa tíð, so tað mundi fara at koma at vísa seg um einar fjúrtan dagar, tí tá skuldi hon aftur farið at bløtt.
 Á garðinum gekk alt sum vanligt. Tey lótu, sum um einki var farið fram, og eingin ánaði nakað. So her kundi orðatakið sannast, at tað svíður ikki at hjartanum, ið oyrað ikki hoyrir og eygað ikki sær. Men hjá Petrinu var støðan alt annað enn góð, tí hon var snøgt sagt bebbarødd. Tí hvat um hon nú var við barn? Og eingin pápi uppgivin. Tað ætlaði hon sær í hvussu so er ikki at siga, tí tað tænti ongum endamáli uttan tað, at tað gjørdist skilnaður hjúnanna millum, og fleiri mannalagnur vórðu oyðilagdar. Tá var tað betur, at bert hon læt lív, sum uttan iva gjørdist lagna hennara, tí av royndum visti hon, at ein slík teys varð søkt í havið. Hon fór rætt og slætt at verða kallað hora, og slíkar fingu ikki kristna jørð.
 Nú fóru teir fjúrtan dagarnir skjótt at vera gingnir, og enn røktist ikki fyri nakrari bløðing hjá Petrinu, so hon tyktist nú at broytast munandi. Tyktist ikki so løtt og væl nøgd, sum hon annars var von. Var fámælt, men eitt hevði hon sett sær fyri, og tað var, at hon ætlaði sær ikki at gretta hetta fyri Uppistovubóndanum.
 Í bygdini var ein kona, sum var sera væl umtókt millum manna. Varð eisini aloftast bert rópt Góða Marin. Hon hevði sera lætt við at tosa við tey ungu. Kom eisini nógv í samband við tey, hetta av tí, at hon var sornkona í bygdini. Tá ið latið var av sorni, komu mong ung at tosa við Góðu Marina. Hon hevði eisini serligt hegni at síggja á teimum ungu, tá ið okkurt bagdi teimum. Fekk eisini mangan ungan at lata seg upp fyri sær, og ikki so sjáldan greiddi hon trupulleikarnar bæði minni og størri, og gjørdi hetta sítt til, at øll vóru væl í øgn við hana.
 Petrina hevði mangan verið í sornhúsinum saman við øðrum. Marin hevði eisini havt ein alsk til Petrinu. Kanska serliga tí, at hon altíð var so løtt og væl nøgd. Men tað, sum neit Marina í hjartað, var júst Petrina. Hon segði lítið og einki, tóktist fjar og í døpurhuga. Hetta sá Marin so týðiliga, sum heldur ikki var so løgið, tí í veruleikanum gekk Petrina og hugsaði um at taka lívið av sær, tí nú var henni fullgreitt, at hon var við barn. Sostatt visti hon hvørki út ella inn við lívi sínum. Eina náttina hevði hon droymt, at hon forgjørdi sær. Hon hevði tikið ein knív og síðan skorið lívæðrarnar av. Tað hevði hon eisini mangan hugsað um í veruleikanum. Tá ið hon so vaknar aftur í himmalinum, møtir hon mammu síni, sum var deyð fimm ár frammanundan. Hon kom ímóti henni og helt fyri: "Á góða, ert tú nú eisini komin? Eg visti, at tú hevði fingið fyrigeving eins og so mong onnur, sum hava biðið um tað". Hon vaknar, og kaldasveittin spríkti út um alt andlit hennara. Hon bað um, at tann dreymur, sum hon júst hevði droymt, gjørdist veruleiki. Henni eydnaðist ikki at sovna aftur. Hon kendi seg so einsamalla, sum eitt fólk kann verða.
 Seinnapart á degi komu fleiri ung at hitta Petrinu og vildu hava hana at koma við í sornhúsið. Hon royndi at látast sum einki og fór. Góða Marin var bæði blíð og týð sum altíð. Hevði hon frammanundan hildið, at Petrina sá illa út, var tað ikki mætari nú, og Marin var ikki í iva um, at har bagdi okkurt álvarsamt. Eina ferð, tær vóru einsamallar, skundar Marin sær at siga við Petrinu: "Kom inn á gólvið hjá mær í kvøld, eg hevði so fegin viljað, at vit tosaðu saman tværeinar". Petrina skundar sær at siga: "Eg skal koma", og síðan fekst høvi ikki til meira tos, tí tá komu fleiri onnur eisini har.
 Petrina hevði ikki fyrr verið inni á gólvinum hjá Marini, men har var so hugnaligt, hvør fjøl skein. Ketilin hekk eisini í skerðinginum og var við at koma upp á kók. "Kom og set teg niður, eg fari júst at koyra á kannuna, so vit fáa ein munn. Tá liggur betur fyri at tosa bart út", helt Marin fyri.
 Tá ið skonkt var, og tær vóru byrjaðar at drekka, helt Marin fyri: "Tað, sum vit tosa um her, verður bert okkara millum. Tað skalt tú vera púra vís í. Eg havi fyri nakað síðan lagt til merkis, at tað er okkurt, sum pínir teg, og sum ein ofta ikki kemur longur við, fyrr enn tosað verður við onkran annan. Og um eg kann hjálpa við onkrum, so skalt tú vita, at tað bert verður okkara millum, líka mikið hvat tað so er. Sig mær, Petrina, hvat er tað, sum bagir?"
 Petrina situr bert og hyggur niður og er um at skera í grát, men sigur so endiliga við gráturødd: "Mær stendur helst ikki til bjarging. Eg havi sjálv verið um tað, sum hent er, og eg komi helst eisini sjálv at bøta fyri tað við deyðanum". Nú ógvast Marin við og grunar, hvat ið er áfatt. Tað, sum vónandi ikki skuldi verða meinbogin, er ivaleyst júst tað, sum hent er. "Góða Petrina, sig tú mær alt, so skulu vit ivaleyst í felag greiða støðuna".
 So byrjar Petrina at greiða frá tilgongdini, men vil ikki siga, at pápin at barninum er Uppistovubóndin. Tað hevur hon mest sum lovað sær sjálvari aldri at siga, tí hon veit, at kemur tað út, so verður tað ikki bert henni, men mongum øðrum til fals. Tá ið hon nú er liðug at greiða frá støðuni, og Marin hevur fingið at vita, at hon er við barn, spyr hon: "Hvør er pápin?" "Eg grunaði handa spurningin, men tað havi eg lovað mær sjálvari á ongum sinni at siga, hvørki nú ella á deyðastrá". "Eg skal aldri meir spyrja um tað, og eg hugsi eisini, at tað er ikki so átrokandi nú, um tað verður tað seinni, veit eg ikki, men sig mær so eitt, hvussu langt er tú komin?" "Um leið ein mánað". Marin klappar henni á herðarnar: "Miss bert ikki mótið. Kom aftur til mín um eina viku. Tá havi eg helst funnið ein loysn". Petrina reisist og lovar at koma aftur. Hon kendi seg væl betur til passar, nú tær vóru tvær um støðuna.
 Dagin eftir riggar Marin seg til ferðar. Hon ætlar til Reynalíð at hitta Rasminu. Henda Rasmina er mostir Petrinu, giftist ognarmanni í Reynalíð. Marin og Rasmina vóru vinfólk, hóast Marin var nakað eldri. Tær høvdu havt nógv saman, bæði í gaman og kanska ikki minni í álvara. Serliga var samanhaldið teirra millum gott, tá ið støðan hjá Rasminu var eins og støðan hjá Petrinu, men munurin var hóast alt øðrvísi hjá Rasminu. Hon hevði tá ein drong, sum hon visti vildi taka sær av barninum, um hann fekk at vita, hvussu vorðið var. Tað, sum hon var bangin fyri, sum heldur ikki var so løgið, var tað, at hon var ognarleys og tískil góðtóku verforeldrini hana ikki. Men hon var eitt sovorðið stásfólk og hartil røsk og dugnalig, so tað kom at falla væl í lag. Tey giftust og høvdu tað avbera væl saman.
 Men tað, sum Marin hevði í hyggju, var, at Rasmina tók Petrinu til sín, og serliga væl skuldi hetta ligið fyri júst nú, tí Rasmina var sjálv komin langt við barn. Tað kundi so eita, at Petrina fór at passa Rasminu.
 Marin er nú stødd hjá Rasminu í Reynalíð. Hetta vóru jú ikki bestu tíðindini at frætta hjá Rasminu um systurdóttur sína, og støðan var eisini sera hættislig og álvarsom. Tað at verða við barn uttan pápa kundi skjótt enda við deyðarevsing, so hetta var sanniliga ikki gamansleikur.
 Tað at Petrina kundi koma til Reynalíð var eingin vansi. Tað kundi saktans eita, at hon skuldi passa Rasminu upp, men trupulleikin var, hvussu berast skuldi í bandi, at fólk ikki fingu frænir av, at Petrina var við barn, tí hon var ung og kløn, og tað kom sostatt ikki at ganga long tíð, til tað fór at koma til sjóndar.
 Tosað varð nú bæði langt og leingi millum vinkonurnar um, hvussu hetta best kundi loysast. Men tað gjørdist ikki so einfalt at koma til nakra niðurstøðu. Ein afturvendandi spurningur var, hvør pápin mundi vera. Marin tyktist vera vís í, at tað fór Petrina aldri at siga. "Íðan, tað er tápuligt av henni, tí um tað er ein drongur um sama aldur, og tey lova at halda saman, so verður revsingin ikki nær til so hørð, sum um tað verður eitt leysingabarn, sum borðið verður í heim".
 Men eitt gjørdust vinkonurnar samdar um, og tað var, at tær máttu hjálpa Petrinu á best møguligan hátt. Tær samdust eisini skjótt um, at Marin mátti gista í Reynalíð, so kanska tá ið tær høvdu sovið, vóru tær komnar til eina nýtiliga loysn á hesum álvarsmáli.
 Gitt varð eisini nógv teirra millum um, hvør tað kundi vera, sum var pápi at barninum, og hví Petrina ikki vildi út við tí málinum, "men", helt Maria fyri, "kanska hon fer at siga tað fyri tær, og so broytist støðan kanska heilt".
 Dagin eftir vóru báðar rættiliga snimma uppi, men hvørgin teirra hevði sovið nakað serligt, tí tær vóru skjótt sagt í døpurhuga um, hvat gerast skuldi Petrinu til hjálpar. Men tær vóru fyrst og fremst samdar um, at Petrina skuldi koma til Rasminu, og tað skuldi ljóða, at hon skuldi passa hann, so kanska tær báðar komu til eina skilagóða loysn.
 Henda dagin fer Marin so aftur til Djúpadals við teirri vón, at Petrina fór at hyggja inn aftur á gólvið, sum avtalað var teirra millum. Av góðum grundum visti Marin einki um, at Petrina gekk við tonkum um at taka lívið av sær, tí so niðurundirkomna tóktist Marin ikki, at hon sá út til at vera.
 Men tá ið Petrina kom í einrúm, var tað júst tankin um at forgera sær, sum hon baldist mest við, men í allari neyðini hevði hon ikki slept trúnni á Gud, hóast hon helt, at synd hennara var ov stór, so at Gud valla kundi fyrigeva henni hana. Men hóast hetta, so fall hon tíðum á knæ, bønaði og bað um fyrigeving og at hann mátti vísa henni eina loysn, so hon kom burtur úr trupulleikanum, og kundi so við Guds hjálp byrja av nýggjum. Stundum tyktist tað, sum um hon hoyrdi røddir, sum søgdu: Eg havi fyrigivið tær hetta, og eg vil veita tær lætta, trúgv bert.
 Tá ið vikan var farin frá tí, at Petrina hevði verið inni á gólvinum hjá Marini, var hon farin at hugsa um at fara inn aftur til hennara, sum tær høvdu avtalað. Hon hevði sum so mong onnur veruliga fingið tokka til Marina. Hon tóktist so fryntlig og góð, so nú skilti hon væl, hví hon oftast varð rópt Góða Marin.
 Ein seinnapart ger Petrina so álvara av at støkka inn á gólvið hjá Marini. "Kom inn, Petrina góða, nú var eg farin at leingjast eftir tær. Hvussu hevur tú tað?" "Millum okkum sagt ikki væl. Eg veit bara ikki, hvat eg skal taka mær fyri". "Nú skal eg siga tær nakað, sum eg eisini vóni, tú verður glað fyri. Eg havi verið í Reynalíð og tosað við Rasminu, mostur tína". "Við mostur", heldur Petrina fyri. "Ja, vit eru bestu vinkonir og hava verið tað í langa tíð". "Hevur tú sagt nakað fyri henni? spyr Petrina.
 Nú gjørdist Marin eitt sindur ivasom um, hvussu hon skuldi málbera seg. Tað tyktist, sum um Petrina ikki hugaði hetta. Nú gerst tøgn eitt bil. So heldur Petrina fyri: "Tú hevur ikki sagt henni, at eg eri við barn?" Nú gekk aftur ein løta. Nú tekur Marin orðið aftur: "Lurta nú eftir, og lat meg tosa liðugt, áðrenn tú brýtur meg av. "Jú, eg havi greitt Rasminu frá øllum trupulleikanum, sum tú ert komin í, og hon hevur hátt og heilagt lovað ikki at gretta hetta fyri nøkrum, og tað eri eg púra vís í, at hon ikki ger. Og avtalað okkara gjørdist, at tú skuldi fara til Reynlíð at passa hana, hóast hon bert er í 6. mánaði. Tað skuldi ljóðað, at hon livdi ikki so væl og skuldi royna at binda frið mest møguligt. Hon bað meg eisini heilsa tær mangar ferðir, og at tú skuldi verða hjartaliga vælkomin".
 Nú tekur Petrina orðið. "Veitst tú hvat, Marin? Eg haldi ikki, at eg megni at fullføra burðartíðina. Eg haldi eisini, at tað er líka mikið, tí tá ið barnið er føtt, tá verður mamman uttan iva dripin. So skal barnið liva eina ella aðrastaðni, móðurleyst, og tá ið tað so verður vaksið, fær tað at vita, at tað er ein horuungi, og at mamman varð avlívað við søkking. Heldur Marin, at tað er nøkur framtíð hjá einum barni? Eg havi hesa síðstu tíðina álvarsliga hugsað um at tikið lívið av mær". Hon gerst nú fyri ongum og sker í grát.
 Nú ger Marin skjótt av og fer yvir til hennara og roynir eftir førimuni at ugga. "Góða Petrina, nú mást tú ikki leypa framav, tí tú trýrt, og tú hevur aftur og aftur biðið um ein útveg. Nú mást tú bíða, til Gud svarar, og eg eri fullvís í, at hann fer at gera tað". Og Marin helt fram: "Nú skalt tú gera, sum eg og mostur hava avtalað, so fert tú ivaleyst at síggja, at tað finst ein útvegur. Sum tú veitst, so er Rasmina eitt sovorðið stásfólk". Tað visti Petrina sera væl. Kanska var tað henni, sum Petina hevði mestu tiltrúgv til, mátti hon viðganga.
 Hon segði upp á Uppistovugarðinum við teirri grundgeving, at hon mátti hjálpa Rasminu, tí hon hevði tørv á hjálp vegna barnferðina. Men samvitskan hjá Uppistovubóndanum var alt annað enn góð, og hann mátti viðganga fyri sær sjálvum, at tað fór at kennast sum ein lætti, at Petrina ikki var á garðinum, tí hann hevði trupulleikar við at halda seg frá henni, men tíbetur var tað bert hent ta einu ferðina. Men hvat ið hent var við Petrinu, visti hann einki um. Og tá ið hon einki hevði sagt, so var uttan iva einki hent, men hann visti fullvæl, at av sínum ávum kundi hon saktans vera við barn. Men tann tankan kveistraði hann, og tað við gleði, burtur, tí um so hevði verið, so var hjúnalag teirra rættiliga komið í vanda, og tað vildi hann fyri alt í verðini ikki skuldi henda.
 Rasmina mostir tók væl ímóti Petrinu, og hon royndi at fara so væl um hana sum gjørligt. Men hon gjørdist eitt sindur illa við, tá ið hon sá hana, tí hon helt, at hon var so nógv svunnin. Henni tókti, at hon var bæði følin og bleik, men vildi tó ikki lata við seg koma, men setti sær fyri, at tað skuldi hon fáa bøtt um.
 Men sum tíðin leið, gjørdist støðan hjá Petrinu einki mætari, heldur verri, og hon helt seg mest fyri seg sjálvan. Men ein dagin rópti hon rættiliga hjartkipt eftir Rasminu mostir. Hon leyp skundisliga inn til hennara. "Hvat bagir góða?" Eg haldi, at eg havi mist fostrið". Hon tekur rekkjuváðina oman av, og har sá ikki nossligt út. Har var nógv blóð og onnur illa luktandi evja. Tað sást mest sum ikki nakað skil á nøkrum fostri, men hon var tíbetur givin at bløða, so Rasmina royndi so væl, sum hon nú kundi, at ugga Petrinu og helt, at hon skuldi leggja okkurt høgt undir lendarnar á henni. "So skulu vit vera á varðhaldi. Um tú fert at bløða, mega vit senda boð eftir lækna". "Nei, ikki fyri alt í verðini", bað og bønaði hon mostur sína um. "Nei, tað haldi eg heldur ikki verður neyðugt", uggaði Rasmina hana. Sjálv metti Rasmina, at hetta var hent, av tí at Petrina hevði so gott sum einki etið ta síðstu tíðina, og at fostrið tískil var hungrað.
 Hetta gjørdist sostatt bjargingin hjá Petrinu, tí um barnið hevði verið føtt, so hevði tað endað við einari gølu so ella so og kanska enntá við deyða.
 Sjálv var Petrina ikki í iva um, at Várharra hevði bønhoyrt hana, i nakað eftir hetta hevði hon droymt, at ein eingil kom til hennara og segði: "Tú eryt vorðin bønhoyrd av Gudi".
 So við og við kom Petrina fyri seg aftur, hóast hon føldi seg eitt sindur snýtta av at hava mist barnið, men hon var kortini glað um, at hetta hevði hepnast henni og eisini, at tað bert vóru Góða Marin og Rasmina mostir, sum høvdu frænir av, at hon var við barn. Hon var eisini púra vís í, at tær fóru ikki víðari við tí.
 Hon kom nú eisini at passa Rasminu, sum átti ein væl skaptan son. Hon gjørdist nú serliga góð við hann, hetta helst av tí, at hon sjálv kundi átt ein tílíkan ella dóttir. Hvørja ferð hon tók sær av hesum lítla, kom hetta fram fyri hana, og tað helt á líka, til hon giftist og sjálv fekk børn. Men tað gekk long tíð, áðrenn hnon tordi at koma í samband við nakran drong. Men seks ár eftir hetta kom hon at ganga saman við Jóni, og tey gjørdust góð og giftust.
 Alt hetta kom fram fyri Petrinu, nú hon tók slakt upp av seyðastuldri. Men hon var eisini greið yvir, at hetta var ikki nakað, sum hóvaði Jóni, men svongdin noyddi hann til hetta, og serliga var tað børnini, sum nívdi mest, at síggja tey svong.
 Men Petrina, og fyri alt tað eisini Jón, hevði nú fingið ein rættiliga hvøkk, og tað av Kólusi. Men Petrina tonkti í sínum stilla sinni: Kanska var tað Várharra, sum hevði sent Kólus at siga Jóni støðuna, sum kundi gerast hættislig, bæði fyri hann og Bjarna. Kanska var tað júst bønir hennara, sum vóru hoyrdar, um at koma til hjálpar í hesi støðu, sum kanska nú fór at fáa ein enda. Men at tað júst var Kólus, sum skuldi koma við hjálpini, tyktist henni eitt sindur løgið, men helt fyri við seg sjálvan: Guds vegir eru ikki okkara vegir, so Gud kundi brúka Pætur á Tippinum, sum ikki var so høgt í metum millum manna.
 Men spenningurin var stórur hjá Jóni og Bjarna, og báðir ivaðust í, um Kólus fór at klára at halda tað dult. Gjørdi hann ikki tað, so stóð lagna teirra veruliga í vanda, men báðir høvdu lovað, at stjala seyð skuldu teir aldri gera aftur.
 Men Pætur á Tippinum var eisini í trongstøðu. Hvat skuldi hann siga, tá ið eigararnir fóru at sakna lombini. Hann visti sær eingi onnur ráð enn at siga ósatt, at hann hevði funnið lombini deyð, og at ravnurin var farin so illa við teimum, at hann hevði grivið tey niður. Men honum var eisini greitt, at spurt fór at verða eftir skinnunum, og kanska serliga eftir ullini. Hann ætlaði bert at siga, at eftir hansara tykki var einki nýtandi. Hann vónaði at fáa fyrigeving fyri tað, sum hann hevði hug at kalla eina hvíta lygn.
 Men nú var rættiliga langt fráliðið, so hann metti ikki, at handa gølan fór at koma fram aftur, í øllum førum ikki av hansara ávum. Men hann helt seg eisini vita, at tosað varð í krókunum um seyðastuldur. Hann hevði eisini hoyrt, at tað vóru eigarar í haganum, sum høvdu latið orð fallið um, at teir vóru ikki so vísir í, um ikki lombini kundu verða endað í tippinum. Hetta harmaði hann almikið, tí var tað nakað, sum hann hevði andstygd fyri, so var tað stuldur. Men eisini var hann greiður um, at við at lata Jón og Bjarna sleppa, varð hann ikki minni illtonktur fyri tað, men uggaði seg við, at samvitska hansara á hesum øki var í lagi, um tað kanska knípti á øðrum økjum.
 Nú eru mong ár liðin. Á Nesi situr Maria í djúpum tonkum og hugsar um lagnu sína og eisini um barnaár síni í Noregi, sum hon ongantíð fekk høvi at vitja aftur. Nú var longsulin heldur ikki stórur at koma heim aftur. Hennara kæra móðir var fyri langt síðani deyð, somuleiðis fosturpápin, tann veruliga pápan mintist hon so lítið, at hon ivaðist í, um hon yvirhøvur mintist hann ella um tað ikki bert vóru frásagnirnar, sum sagdar vórðu um hann, sum tóktust so veruligar.
 Hon sat og stardi oman á lendingina á Neshamri. Mintist, tá ið hon á fyrsa sinni steig á land har. Tá tóktist tað, sum um verðin fyri hana fór í grús. Hon gjørdist álvarsliga bangin fyri, at tann, sum hon elskaði so høgt, nú hevði svikið hana, og skuldin var helst pápans, tí hví vóru teir eftir í Havn og tær koyrdar inn á Nes, og hví var Andrias ikki komin til hennara og sagt, hvussu støðan var og hvussu hon framvegis fór at verða. Hon hevði grátið seg í svøvn, nátt eftir nátt, í fleiri vikur upp í slag, og í barmi hennara bilgdist hon við hatur, fyrst móti Andriasi, sum hevði ført hana í óføri við beráddum huga, og so pápa hansara, sum hon ikki var í iva um hevði høvuðsskuldina í hesum.
 Hon hevði mangan biðið Várharra um at taka haturstankarnar úr huga hennara, tí henni tókti tað so óhugnaligt og serliga tí, at tað var ikki tað, hon sum barn og vaksin var ald upp til. Og nú kundi hon við vissu siga, at hon var bønhoyrd, tí sum rímiligt var, hittust hon og Andrias tíðum. Henni tókti eisini synd í honum, tí hann hevði fingið so stóra mótgongd, hevði mist tríggjar konur rættiliga stutt ímillum. Kom eisini at hugsa um, at tað júst var hann, Gud hevði brúkt at geva henni tað lív, sum hon í roynd og veru var sera takksom fyri. Hevði fingið ein góðan mann og fýra vælskapt børn, sum nú øll høvdu fingið sítt egna. Kom eisini at hugsa um verpápan, sum hon á fyrsta sinni ikki hevði stóra virðing fyri, men sum seinni kom at gerast henni ein sonn fyrimynd. Serliga var tað hetta, at ein kundi ikki hava fólk fyri gjøldur. Tað varð sagt við Andrias, sum hevði verið ótrúgvur móti Hedvig vegna hana. Slíkt átti ein ikki at gera móti medmenniskjum sínum. Í dag skilti hon hann sera væl.
 Maria hvøkkur við. Nú hevði hon helst sitið í tímar í so djúpum tonkum og start oman á lendingina, sum nú sást í mánalýsinum. Aldurnar drógu so seigan niðan og oman aftur.
Eftirmæli
Henda skaldsøga er sprottin úr søgnum um ta norsku kvinnuna, sum kom til Føroya at gerast prestakona á Nesi í Eysturoy. Av tí sama havi eg valt at nýta nøvnini á teimum, sum um hetta mundið búðu á Nesi, og somuleiðis havi eg eisini nýtt bygdarnavnið Nes. Men hetta er ein skaldsøga og hevur tískil einki við tað søguliga sindrið, sum er komið á prent hesi kvinnu viðvíkjandi. Tað lítla, sum fram er komið, er ivaleyst bert íkomið sum skemtiligt undirhald. Øll onnur fólkanøvn og bygdanøvn eru tilvildarliga vald. Hendingarnar fara fram í árunum o.u. 1750 til 1800.
 Sum áður nevnt er Maria Rønning hugskotið til skaldsøguna, men lívshátturin í Føroyum um hetta mundið er eisini ein aðaltáttur í søguni, t.d. bóndasamfelagið við sínum húskalla- og arbeiðskonuvirksemi, men í søguni verður eisini serligur dentur lagdur á tann grefliga stættamun og kanska eisini hugburð tá í tíðini.
 Eisini verða slatur og sleyg og illgitingar av ymiskum slag havd á lofti. Somuleiðis tann háttur, sum nýttur varð, tá ið gingið varð saman í hjúnalag. Tað vóru at kalla bert foreldrini, sum avgjørdu, hvørjum dóttirin ella sonurin skuldi giftast við. Hetta hevði sjálvandi nógvar trupulleikar við sær og uttan iva eisini nógvan ótrúskap. Tað kemur eisini til sjóndar í søguni. Eisini eru onkur dømi um ástarleikir, sum hildu á í loyndum, eftir at gingið varð saman í hjúnalag, hetta orsakað av tí, at ikki var møguligt at giftast, átti tú ikki eitt minsta mark í jørð. Hvørjir trupulleikar høvdu ikki stungið seg upp av hesum í dag?
 Av tí at fátækadømi og neyðstøða ráddi um landið alt hjá teimum ognarleysu, uttan undantak, vóru seyðatjóvarnir ikki so sjáldsamir. Revsingin, ið tílíkir tjóvar fingu, hevði verið rættiliga hørð, ofta við deyðarevsing, hálshøgging og heinging, men um hetta mundið var hon linkað nakað. Nú var revsingin oftast koyrilsfleingja, húðfleingja, brennimerki og tílíkt. Nortið verður eisini við seyðatjóvar í søguni.
D R E K A S K I P I Ð .
Í borgini.
 - Flyt teg, Petite, søgdu beiggjarnir og skumpaðu ótolnir undir lítlusystrina. Hetta er einki fyri teg. Gentur skulu ikki duga at lesa. Og tú ert so lítil eisini.
 Petite merkir lítil. Hon fór skjótt at fylla tíggju ár, men var lítil á vøkstri. Treisk var hon. Hon helt ikki undan fyri beiggjunum, men kleiv upp eftir bakfjølini á einum av teimum høgu stovustólunum, sum teir sótu í. Har rakk hon at síggja upp um akslarnar á teimum.
 Og so gjørdi hon seg upp aftur minni og sat pinnastill, at strangi lærarin ikki skuldi raka við seg.
 Bókin, sum lá á borðinum, var stór og tjúkk. Á brúnu blaðsíðunum trokaðust svørtu stavirnir. Lærarin suffaði og turkaði sveittan av pannuni. Riddarasynirnir vóru tornæmir. Tað var strevið arbeiði at læra teir at lesa.
 Petite harafturímóti var nom. Hjá henni var hetta spenn-andi spæl. Meðan lærarin baksaðist við beiggjarnar, lærdi hon seg sjálv at týða hasar kringlutu krotirnar. Men hon segði ikki fyri nøkrum, at hon dugdi at lesa. 
 Heldur átti Petite at lært seg at seymað vakrar dúkar, sum stóru systrarnar. Tær sótu um dagarnar við vindeygað í onkrum kamari í borgini og seymaðu. 
 Viðhvørt setti mamman seg hjá teimum at læra tær. Men Petite tímdi ikki at seyma. Tað var ikki stuttligt, og hasin mjúki silkitráðurin fløktist í heilum.
 Tá ið Petite var minni, royndi hon viðhvørt at krúpa upp á knøini á mammuni. Tá suffaði mamman:
 - Tú rukkar kjólan hjá mær. Set teg á ein stól sum 
systrarnar.
 Ella eisini bað hon onkran av tænastufólkunum hava Petite. 
 Mangan ynskti Petite sær onkran at spæla við. Beiggjarnir tímdu ikki at spæla við hana, tí hon var genta. Og systrarnar vóru so stórar, at tær spældu ikki longur.
 Systrarnar høvdu longu fingið síðar, fínar kjólar sum mamman, og tær dugdu at bera seg vakurt og dansa yndisligar dansir. Viðhvørt sluppu tær við mammuni og pápanum í veitslu í øðrum borgum har um leiðir.
 Petite bað eftir, at tað fór at verða leingi, til hon noyddist at læra seg alt hatta. Henni dámdi so væl at hoppa og renna, og hon dugdi væl at spæla einsamøll.
 Har var eisini nógvastaðni at spæla, tí borgin var ógvu-liga stór við høllum og longum, myrkum gongum.
 Mungaði hon eftir onkrum góðum, rann hon niður í køkin. Har sat steikivendarin og vendi væl angandi steikjum á teini uppi yvir blaktrandi eldinum. Honum dámdi væl, at Petite kom rennandi.
 Kokkurin gav henni mangan upp í nevan av rosinum ella eina søta, kleiggjuta hunangskøku ella nakrar sukrutar mandlir.
 Viðhvørt sníkti Petite seg aftan á tænarunum oman í rákøldu kjallarahválvini. Har tóku teir øl úr stórum tunnum. Einsamøll tordi hon ikki oman hagar.
 Steingólvini í borgini vóru hørð og køld. Men av og á eydnaðist sólini at troka seg inn ígjøgnum trongu vindeyguni í borgarmúrinum. Tá longdist Petite eftir at sleppa út.
 Hon rann upp ígjøgnum snyrlatrappurnar í einum av torn-unum. Allarovast stóðu hermenn hjá pápa hennara á varðhaldi. Teir hugdu eftir, um fíggindi kom at borgini. 
 Petite stóð á tá at hyggja upp um múrin. Langt niðri lá ljósagrøna fløtan. Men har vóru eisini myrkir skógir og ein breið á, sum rann fram við borgini.
 Hon vildi sleppa oman hagar. Tað var stuttligt og friðar-ligt í hugnaligu borgini, men tað var ikki stuttligt altíð at vera innistongd innan fyri tjúkkar múrar.
 Skógurin við mjúka grasinum og angandi blómunum lokkaði. Hon vildi so fegin sleppa oman hagar at vita, hvussu har sá út. Men tað var ikki lætt at sleppa oman hagar. Rundan um borgina var ein djúp vallgrøv við vatni. Skuldu fólk tvørtur um grøvina, máttu tey ganga eftir einari brúgv.
 Brúgvin var ein vindibrúgv, sum kundi vindast upp við tjúkkum jarnketum. Við vindibrúnna stóðu menn, sum ansaðu eftir, hvørji fólk fóru út ella komu inn í borgina.
 Víkingar á veg.
Av og á kom sendimaður ríðandi til borgina. Hann rætti fjós-dreinginum í borgargarðinum teymarnar. So fylgdu menn honum upp trappurnar til riddarasalin.
 Har tók pápi Petite ímóti sendimanninum. Hann lurtaði álvarsamur eftir tí, sendimaðurin hevði at siga. Stundum kom sendi-maðurin úr landi langt burturi frá Fraklandinum, har borgin var.
 Hetta kvøldið hevði sendimaður verið. Hann mundi hava onkur skelkandi tíðindi, tí tá ið húsfólkið settist við døg-urðaborðið, var rukkan millum rísnu eygnabrýrnar á riddaranum djúpari enn vanligt.
 - Pápi leskar næstan ikki hesa frálíku hjartarsteikina, teskaðu børnini. Og hjartarsteik er tað besta, hann fær. Men hygg, hvussu nógv vín hann drekkur! 
 Heldur ikki nart hann siropsbudingin við róma, tey fingu omaná. 
 Eftir døgurða settu børnini seg við ein av stóru eld-unum, sum brunnu í myrku, køldu borgarhøllunum. Tey grundaðu, hví pápi teirra var so tungur í huga.
 - Eg veit! Eg lurtaði við hurðina, teskaði ein tænari. Sendimaðurin segði, at víkingar høvdu rænt nógvar býir fram við ánni longri niðri. Teir stjólu alt, teir fingu hendur á og bóru tað um borð í skipini. So settu teir eld á húsini.
 Riddarabørnini lurtaðu púra forfard. Víkingar høvdu tey hoyrt um fyrr. Víkingarnir komu siglandi norðaneftir og søgdu seg vera handilsmenn. Men tað var minni enn so altíð, teir komu at keypa ella selja.
 - Teir drepa bæði fólk og fæ, helt tænarin fram. Teir drepa ikki øll. Raskar unglingar taka víkingarnir við sær og selja teir til trallir uppi í køldu Norðurlondunum.
 - Trallir? spurdi Petite. Hvat er tað?
 - Trælir, segði tænarin harðliga. At verða trælur hjá víkingunum er verri enn at doyggja.
 Petite bliknaði. Men so segði hon:
 - Nú eru víkingarnir farnir. Er so eingin vandi longur?
 - Sendimaðurin væntaði, at fleiri fóru at koma, suffaði tænarin. Hvør veit? Kanska koma teir heilt niðan higar. 
 - Pápi hevur sagt, at víkingarnir ræna bara býir úti við strondina, segði ein beiggi Petite. Teir hætta sær ikki niðan eftir ánni við hasum stóru skipunum.
 Tænarin mutlaði okkurt og legði tvær tungar klótur í eldin. Riddarin fór skeivur, tað visti hann. Men hvør torir siga harra sínum ímóti?
 Tann elsti beiggin leyp upp við knýttum nevum.
 - Koma teir, so skulu teir fáa av at vita. Vit hava nógvar hermenn her á borgini. Og vápn, svørð, pílabogar og spjót. Vaktarmenninir, sum standa uppi á múrinum, síggja teir, tá ið teir koma. Vinda vit brúnna upp beinan vegin, sleppa vík-ingarnir ikki inn.
Krógvaða skipið.
Riddarin sendi fleiri menn enn vanligt upp á borgarmúranar. Teir stóðu alla tíðina og hugdu oman eftir ánni.
 Við smáu gluggarnar í borgartornunum stóðu menn til reiðar. Teir høvdu fingið boð um at skjóta, um onkur kom ov nær.
 Men riddarin kendi seg ikki tryggan. Hann savnaði saman allar gullpengar, silvurskálir og prýðislutir, sum vóru á borgini. So læsti hann alt niður í tvær kistur. Eina myrka nátt fór hann einsamallur út í urtagarðin og gróv kisturnar niður.
 Dreingirnir sluppu undan at sita stillir inni og lesa í hasi køvisligu bókini. Nú sluppu teir at dystast við svørðum og at skjóta við boga niðri í borgargarðinum.
 Onkuntíð riðu teir kapp. Eisini royndu teir, hvør ið oftast kundi skumpa hin av hestinum við spísku lansunum.
 Teir hildu hetta vera spennandi og stuttligt og hugsaðu ikki um, hví teir skuldu læra alt hetta. Stuttligast hildu teir vera at svimja og kava í djúpu vallgrøvini.
 Petite var øvundsjúk. Hon, ein genta, slapp hvørki at ríða ella berjast ella svimja. Hon slapp at sita uppi á kant-inum á vallgrøvini og hyggja at.
 Ein dagin skein sólin heitari enn vanligt. Niðan fyri borgina breiddi svalligi og loyndarfulli skógurin seg. Inni ímillum trøini og klettarnar glógvaði áin sum silvurketan á kjólanum hjá mammuni.
 Nú gloymdi Petite eitt. Hon gloymdi, at tað var vanda-mikið at fara út úr væl vardu borgini. Áðrenn hon fekk hugsað seg um, hevði hon sníkt seg útum, og vaktarmaðurin sá hana ikki. 
 Tað var, sum føturnir spelaðu sjálvir av stað. Og eitt, tvey, trý, so dansaði hon eftir gøtuni inn í skógin.
 Hvøssu rossaberjarunnarnir fingu fatur í síða kjólan og skøvaðu beinini á henni. Petite legði einki í, um hon fekk ilt. Runnarnir vóru tungir av sevjutum, dimmbláum berum. Hon hentaði og át. Hon varnaðist ikki, at sevjan rann niður eftir høkuni og setti reyðar blettir í hvítu blusuna.
 Sum tað var stuttligt at sleppa at henta sjálv! Heima í borgini varð alt, sum hon skuldi eta, lagt upp á fín, stór føt. Og misti hon niður á seg, kom í stundini ein tænari og turkaði burtur av henni.
 Ein haruungi sprakk út úr grasinum. Petite gloymdi berini og leyp eftir honum. Hugsa sær, at sleppa at fanga hann og taka hann heim við sær í borgina! Hon kundi goyma hann undir skinn-inum í songini hjá sær. So fór hon ongantíð aftur at vera einsamøll í myrkrinum.
 Leingi hevði Petite ynskt sær okkurt dýr, sum hon átti sjálv at kela fyri og vera góð við. Men pápi hennara helt, at tað vóru nóg nógv dýr í borgini. Í hestafjósinum stóðu fimtan ríðingarross. Sjey kettur runnu eftir rottunum í borgini. Og fýra stórir hundar hildu vakt innan fyri portrið. 
 Eingi av hasum dýrunum vóru fitt at kela fyri. Ein haru-ungi hevði verið nógv stuttligari.
 Men haruungin vildi ikki verða fangaður. Hann gjørdi eitt hopp og var burtur, áðrenn Petite slapp at nema við gráa skinn-ið. Petite var treisk, sum hon var von. Hon bara rann. 
 Longri og longri burtur frá borgini fór hon. At enda kom hon til ein høgan, svartan klett, sum hon viðhvørt hevði sæð úr borgarvindeygunum. So langt hevði hon ongantíð torað fyrr.
 Haruungin man hava krógvað seg hinumegin klettin, hugsaði hon og fór at vita.
 Kletturin gekk næstan út í ánna, og vatnið skolaði hótt-andi tætt við føturnar á henni.
 Har var hált og vátt at ganga. Hon noyddist at styðja seg at klettinum ikki at glíða og detta útí. Hon hevði ongantíð lært at svimja sum beiggjarnir.
 Umsíðir kom hon aftur um klettin. Men hvat var hatta? Tætt við klettin lá ein undarligur bátur. Hann var nógv størri enn hinir bátarnir, sum vanliga sigldu eftir ánni.
 Petite nøtraði, so bangin var hon. Hatta mátti vera eitt víkingaskip, sum lá har! So var tað eydnast víkingunum at koma heilt niðan higar, hóast áin rann stríð her.
 Skipið lá og krógvaði seg millum land og ein hólm í ánni. Alt var so friðarligt um borð, men tveir stórir menn við skjøldrum stóðu og hildu vakt. Skjøldrarnir glógvaðu reyðir og gulir ímóti grønu trøunum.
 Nú hugdu vaktarmenninir illtonktir yvir hagar, sum Petite var. Hon tordi næstan ikki at anda. Hugsa sær, at teir høvdu hoyrt hana!
 Teir munnu bíða, til tað verður myrkt, hugsaði Petite. Tá leypa teir á borgina. Eg má skunda mær heim at siga frá. 
Sníkjandi fótafet í myrkrinum.
Ísakøld og skelvandi kleiv Petite heim um aftur høga klettin. Hon misti skógvarnar. Áarsteinarnir vóru so hvassir at ganga á. Haruungan hevði hon gloymt. Nú hugsaði hon bara um at koma heim aftur so skjótt, sum til bar. 
 Umsíðir slapp hon út úr skóginum og sá tryggu borgina hevja seg yviri á slættanum.
 Nú eri eg skjótt heima aftur, hugsaði hon og royndi at renna.
 Men tá ið hon var komin næstan til vallgrøvina, hoyrdist ógvisligt skrambul. Tað vóru tjúkku jarnketurnar, sum vóru festar í vindibrúnna. Spakuliga lyftist brúgvin upp.
 Petite rætti seg eftir henni og nísti. Men ov seint var. Hon rakk ikki upp. Vaktarmenninir í torninum høvdu sæð skipið, men teir høvdu ikki sæð Petite. Hon var so lítil og kløn.
 Eg seti meg at bíða, hugsaði hon. Teir munnu skjótt fara at síggja meg.
 Tað var farið at myrkja, og lotið kendist kalt eftir ein so heitan dag. Petite skalv í tunnu blusuni.
 Sólin fór skjótt niður. Eina lítla løtu afturat litaðu seinastu strálurnar borgina gyllinireyða. Men skjótt hvarv sólin hinumegin skógin.
 Nú var náttin komin. Mundi nakar fara at síggja hana í svarta myrkrinum? Piprandi lurtaði hon eftir fótafetum av vík-ingunum. Teir kundu koma hvørja løtu.
 Og rætt hevði hon. Løtu seinri hoyrdi hon sníkjandi fóta-fet. Ein flokkur av monnum hómaðist í skógjaðaranum. Tigandi nærkaðust teir borgini.
 Teir bóru spjót og skjøldrar, sum hinir báðir vaktar-menninir umborð á skipinum. Summir høvdu tung svørð.
 Tá ið víkingarnir sóu, at vindibrúgvin var uppi, østu teir seg upp. Teir skiltu, at inn í borgina sluppu teir ikki. Í illsinni brestu teir skjøldrarnar saman og rópaðu sovorðið, sum Petite ikki skilti.
 Hjartað í Petite bankaði av ræðslu.
 Bara teir ikki finna meg, hugsaði hon og krógvaði seg í nøkrum runnum.
 Men ein víkingur hevði longu sæð hana og kom rennandi. Petite royndi at renna undan, men hon hevði so ilt í sárunum í fótunum, at hon snávaði í grasinum. 
 Víkingurin treiv í armin á henni við knotutu hondini. Tá royndi hon at rópa, men fekk ikki. 
 Í staðin beit og sparkaði hon. Men einki hjálpti. Sterkur sum ein tarvur slongdi hann hana upp á økslina og flenti. So bar hann hana um borð í skipið.
Fangi í víkingaskipinum.
Maðurin, sum bar Petite, var ógvuliga ljótur, og hon ræddist hann. Hóast tað var myrkt, sá hon, at hann hevði onga nøs. Tvørtur um kjálkan hevði hann eitt breitt, reytt arr.
 Beiggjar Petite vóru vanir at siga, at tað vóru teir óføru menninir, sum høvdu arr. Arrini søgdu frá, at maðurin var ikki ræddur í bardaga. 
 Tann nasaleysi lyfti Petite um borð í skipið. So bant hann eitt tog um miðjuna á henni. Hin endan á tognum bant hann í ein bekk úti í borðinum.
 Petite nísti og klóraði og royndi at sleppa leys. Men einki hjálpti. Hann flenti bara og tveitti henni eitt seyða-skinn. 
 So ætlar hann ikki at drepa meg, hugsaði Petite. Hann ætlar kanska at hava meg til træl?
 Hon hugsaði um tað, tænarin á borgini hevði sagt. At vera trælur hjá víkingunum var verri enn at doyggja.
 Áðrenn tann nasaleysi fór í land aftur, peikaði hann á eina tóma træbyttu, sum stóð aftan fyri nakrar tunnur. So segði hann okkurt á hasum undarliga málinum.
 Petite ballaði seg inn í skinnið og royndi at gera seg lítla. Men hvørki Nasaleysi ella hinir víkingarnir brýggjaðu seg um hana longur.
 Teir kyndu eld inni á áarbakkanum og fóru at steikja kjøt, sum teir stungu upp á tein. Har sótu teir so og gjørdu sær av góðum. Feittið glinsaði í skegginum. Teir smaksaðu og slafsaðu, tá ið teir sugu merg úr kjøtbeinunum.
 Allir kulkaðu vín í seg úr stórum leirkrússum. Skjótt gloymdu teir at vera tigandi. Teir róptu og skrálaðu.
 Petite stakk høvdið út undan seyðaskinninum og lurtaði niðan móti skóginum.
 Nú munnu tey heima í borgini hava varnast, at eg eri ikki har, hugsaði hon. Menninir hjá pápa fara at koma at bjarga mær. Víkingarnir hoyrast langar leiðir.
 Hon kagaði varisliga upp um stokkin. Hon sá ongar menn enn, men hon var ikki so bangin longur. Og hann skuldi fáa tað, hasin Nasaleysi...
 Kjøtið sjóðaði og brúnkaðist, tað luktaði væl. Nasaleysi bar eyga við Petite.
 Hann tók knívin úr slíðranum og skar ein bita av kjøt-inum. So tveitti hann kjøtbitan yvir til Petite. Hon loftaði honum. Kjøtið var heitt. Hon brendi seg í fingrarnar.
 Tað mátti kólna eina løtu, áðrenn hon fekk bitið í tað.
Men tá ið tað var kólnað, át hon grammliga, sum hundarnir heima í borgini. Hon hevði bara etið ber, síðan hon rýmdi. 
 Eti eg meg metta, meðan eg bíði eftir monnunum hjá pápa, orki eg at renna líka skjótt sum teir gjøgnum skógin, hugsaði hon.
 Tá ið víkingarnir við eldin vóru lidnir at eta, tóku teir at linkast. Teir breiddu skinnini út á vøllin og løgdu seg at sova. Tveir skuldu vakja.
 Sovna teir, so vera menninir hjá pápa skjótir, hugsaði Petite. Teir bíða bara hinumegin stóra klettin.
 Hon ballaði seg aftur inn í skinnið og lurtaði. Tað einasta, hon hoyrdi, var snorkið frá víkingunum. 
 Eg vil sleppa heim!
Alt í einum var ein ógvisligur stoytur í skipinum, og Petite leyp upp. Tað var ljóst! Hon hevði sovið. Morgunin var longu komin.
 Skipið lá ikki longur inni við land, men sigldi oman eftir ánni. Tað hevði rent á ein stóran flúr, sum lúrdi í ánni. Men skipið stóð ikki. 
 Víkingarnir sótu tveir og tveir á hvørjum bekki. Teir róðu við longum árum, sum stungu út ígjøgnum hol í skipa-borðunum.
 Í framskutinum stóð ein maður og hugdi eftir flúrum. Hann royndi at síggja teir, meðan tíð var. Av og á peikaði hann og rópti á mannin, sum stóð í bakskutinum og stýrdi við ár.
 Petite togaði skinnið upp um høvdið og græt. Eingin av monnunum hjá pápa hennara var komin at hjálpa henni. Hvussu fór nú at verða? 
 - Eg vil sleppa heim, græt hon. Eg vil sleppa heeeiim!
 Men eingin hoyrdi hana. Og høvdu teir hoyrt hana, høvdu teir ikki vitað, hvat hon segði.
 Hon græt, til eingi tár vóru eftir. Tá lyfti hon skinn-inum eitt sindur at hyggja at monnunum, sum róðu. 
 Teir vóru í gráum, síðum brókum og høvdu bundið hosubond-ini undir knøunum. Skjúrturnar vóru skitnar, men tær høvdu onkuntíð verið hvítar. Uttast vóru teir í bláum ella reyðum møtli, sum teir hildu saman við blonkum spennum á aðrari økslini.
 Hárið á víkingunum var so undarliga gult ella grátt. Stríputar stríggjur stungu niður undan hjálmunum. Andlitini vóru næstan fjald í ljósum tvískeggjum. Eyguni gløddu at henni, blá sum vatnið.
 Øll fólk, sum Petite enn hevði sæð, høvdu svart ella dimmbrúnt hár og brúnsvørt eygu. Tað hevði Petite eisini. Hon skalv og undraðist á, um víkingarnir vóru rættilig menniskju.
 Víkingarnir noyddust at vera í hjálmi, tí av og á kom ein skúrur av gróti ella pílum sendandi út úr runnunum fram við áarbakkanum.
 Tá skrálaðu víkingarnir hóttandi og tóku eftir skjøldrunum, sum hingu uttanborða. So vendu teir skipinum ímóti landi. Fólkini, sum krógvaðu seg inni millum trøini, flýddu, og skipið kundi halda leiðina fram ótarnað.
 Men rópini og gangurin gjørdu Petite upp aftur bangnari, enn hon var. Hon fekk ilt í búkin.
 Eg vil so illa...., hugsaði hon hjartkipt. Men hvar skal eg fara?
 Heima í borgini var eitt lítið rúm í torninum, bygt út yvir borgargryvjuna. Í rúminum var ein bonkur og eitt hol. Har fóru tey, tá ið tey skuldu hjálpa sær sjálvum, og alt fór niður í vatnið í borgargrøvini.
 Hvussu gjørdu teir her?
 So hugsaði hon um træbyttuna, sum Nasaleysi hevði peikað á. Kanska ætlaði hann, at hon skuldi taka hana?
 Hon tók byttuna við sær aftur um tær stóru tunnurnar, at eingin skuldi síggja. Nú livdi hon betur í búkinum. Skundisliga tømdi hon byttuna út um stokkin, niður í ánna.
Nasaleysi og gylta svørðið.
Sólin var uppi nú, og áin var breiðari her enn heima við borgina. Fram við ánni var skógurin grønari. Men eina-staðni peiggjaðu svørt trø upp ímóti himmalinum. Tey líktust trøllafingrum.
 Kámur roykur ringdi seg spakuliga upp úr jørðini. Har lógu uppkolaðu leivdirnar av einari bygd. Ein kona skavaði í øskuni við einum pinni. Hon græt.
 Tá ið hon sá víkingarnar, rópti hon og hótti við pinninum eftir teimum. Teir flentu háðandi eftir henni og róðu hóvliga framvið.
 Um kvøldið hildu teir ímóti landi. 
 Ætla teir at sova her? hugsaði Petite.
 Nei. Víkingarnir tóku við sær vápn og skjøldrar. So lupu teir í land, fjaldir í myrkrinum. Petite grunaði, hvat ið nú fór at henda.
 Eisini hesaferð var, sum hon væntaði. Løtu seinri litaðu logarnir kvøldarhimmalin eldreyðan. Hon krógvaði seg undir skinninum og helt so fast fyri oyruni, sum hon orkaði. Men hóast tað, eydnaðist henni ikki at halda burtur rópini og køvandi roykluktin.
 Hon helt tað vera óendaliga leingi, áðrenn víkingarnir komu aftur. Teir komu dragsandi við øllum, teir høvdu rænt. Einari tunnu av víni, tveimum tunnum av øli, einari tægu við breyði og nøkrum bundum av klæðum. Vatn høvdu teir eisini við sær aftur í stórum leirkrukkum.
 Nakrir av víkingunum knossaðust við eina kistu. Hon líktist kistunum, sum pápi hennara gróv niður í garðin heima í borgini. Teimum, sum hann goymdi ríkidømið hjá sær í. 
 Mestur eru gull og silvur í hasari kistuni eisini, hugsaði Petite. Kanska prýðislutir.
 Nú komu teir seinastu víkingarnir aftur til skipið. Teir høvdu við sær tvey feit svín, og eitt lamb, tað jarmaði. Men tað var ringt at fáa dýrini inn um stokkin. Tey bardust at sleppa leys.
 - Einki hjálpir at halda ímóti, suffaði Petite.
 Víkingarnir høvdu eingi fólk tikið við sær umborð hesa náttini. Petite hugsaði um, hvat mundi vera av teimum. Var tað eydnast teimum at krógva seg, ella...?
 Nasaleysi stóð leingi tigandi á áarbakkanum og skolaði spjótið. Tætt hjá honum lá eitt svørð, sum Petite ikki hevði sæð fyrr. Tað skygdi sum gull. Á festinum glógvaði ein stórur, reyður gimsteinur. So vakurt svørð átti pápi hennara, riddarin, ikki. 
 Pápi... Hann var ikki komin at bjarga henni. Tað sveið í bróstinum, so vónsvikin var Petite, hvørja ferð hon hugsaði um hann.
 Eg má royna at flýggja og sleppa heim aftur sjálv, hugs-aði hon.
 Men knútarnir á tognum vóru so fastir, at hon fekk teir ikki upp. Tað einasta, hon hevði at gera, var at bíða. Onkuntíð skuldi hon lumpa víkingarnar.
 Svínini og lambið fóru at verða ferðafelagar hennara eina tíð. Svínini dámdi henni einki. Tey luktaðu so illa. Og trýnini vóru so vamlisliga bleyt, tá ið tey stumpaðu undir hana. 
 Tá dámdi henni betur lambið. Ofta kreyp hon tætt inn at tí og leitaði sær ugga í bleytu ullini og klóku eygunum. Tað var, sum skilti lambið sorg hennara.
 Ein dagin hvurvu áarbakkarnir, og endaleyst vatn var allastaðni. Petite visti, at hetta var havið. Pápi hevði sagt henni, hvussu havið sær út. 
 Heilt frammi á skipinum var eitt drekahøvd úr træ. Ein reyð tunga stakk út úr gapinum. Aftan var skipið skapað sum eitt drekasporl. 
 Tá ið skipið kom nakað út frá landi, sigldu víkingarnir ikki beint út í hav. Teir lótu drekan venda nøsina norðureftir fram við strondini. Men fyrst skuldu teir seta segl.
 Seglið var puntut, sum talvborðið hjá pápa. Puntarnir í talvborðinum vóru svartir og hvítir. Í seglinum vóru teir gulir og reyðir, sum skjøldrarnir hjá víkingunum.
 Masturin var mitt í skipinum. Hon hevði tvær ráir. Seglið var fest í ráirnar.
 Men meðan víkingarnir settu seglið, setti tað seg fast í erva. Seglið vildi hvørki upp ella niður. Víkingarnir skrálaðu og skryktu sansaleysir í dragið.
 Nasaleysi var størstur av øllum um borð. Men heldur ikki hann rakk upp at loysa seglið.
 Tá peikaði onkur á Petite. Nasaleysi loysti togið, sum var bundið í bekkin. So blakaði hann togið upp um ránna.
 Nú kundu teir draga Petite upp. Hon var so løtt, at ráin losnaði ikki. 
 - Av!
 Togið skar í hendurnar á henni, og masturin var ræðuliga høg. Tað kitlaði øtiliga illa í búkinum, tá ið hon hugdi niður í villa, skúmandi sjógvin. Hon ristist á hondunum, men tað eydnaðist henni at loysa seglið. 
 Tá ið hon kom niður aftur, flenti Nasaleysi vælhýrdur og tveitti henni eitt súrepli afturfyri. 
Vit tveita hana í havið.
Víkingarnir sigldu sum oftast fram við strendurnar. Um kvøldar-nar fóru teir í land og settu tjøldini upp. Men stundum máttu teir sigla á opnum havi. Tá noyddust teir at vera um borð eisini um náttina.
 Hann, sum stóð í bakskutinum og stýrdi, nevndu teir stýrismannin. Hann sá á sólini, mánanum og stjørnunum, hvussu hann skuldi sigla.
 Tá ið tað var skýggjað ella mjørki, tók hann ein lítlan, hvítan stein og helt hann ímóti ljósinum. Petite undraðist á, hvat var inni í steininum. Sat onkur inni í honum, sum segði manninum, hvussu hann skuldi sigla?
 - Sólsteinur, segði stýrismaðurin og rætti henni steinin.
 Hon helt hann móti ljósinum, sum hon hevði sæð hann gera. Í fyrstuni sá hon einki undarligt. Hon kikaði ymsastaðni, og brádliga skygdi í steininum, og hon hómaði okkurt.
 - Sólin, segði maðurin og peikaði tann vegin, hon hevði hildið steinin, tá ið hann broyttist, og hon sá ígjøgnum hann.
 Hetta var óhugnaligt, og hon rætti honum henda undarliga steinin aftur. Hetta mátti vera gandur, vísa monnunum veg, bæði tá ið skýggjut var og toka. Annað kundi tað ikki vera.
 Hon hevði fegin viljað vitað meira um sólsteinin, men stýrismaðurin og hon skiltu ikki tungumálið hvør hjá øðrum.
 Enn hevði Petite bara lært seg nøkur fá av teimum orð-unum, sum víkingarnir róptu sínámillum.
 - Kom!
 - Upp!
 - Matur!
 So stillisliga, sum hon kundi, lærdi hon seg orðini, meðan hon boraði nøsina inn í ullina á lambinum.
 Ein dagin kom illveður. Petite fekk sjóverk og spýði í træbyttuna. Men hetta var ikki so ringt. Verri, tá ið eingin vindur var. Seglini hingu sum følnað blomstur. Skipið kom ikki úr stað, og víkingarnir ótolnaðust.
 Ein teirra tók Petite og helt henni uttanborða. So skrál-aði hann okkurt, sum hon ikki skilti.
 Petite var ræðslusligin. Ætlaðu teir at tveita hana fyri borð? Hildu teir, at havgudurin fór at geva teimum byr, um hann fekk hana afturfyri?
 Í somu løtu maðurin skuldi tveita hana, treiv Nasaleysi í kjólan hjá henni. Hann peikaði upp í mastrina. Kom seglið fast aftur, var hon góð at hava. Hvønn annan skuldu teir draga upp í mastrina?
 Víkingarnir vistu, at Nasaleysi hevði rætt. Trútutir settu teir Petite niður aftur á bekkin. So skjótt, sum hon orkaði, leyp hon yvir til lambið og krógvaði seg hjá tí.
 Eina lítla løtu seinri lyfti lambið høvdið og skimaðist. Eitt harðligt vindblak kom kveistrandi eftir sjónum og fylti seglini. Skipið fekk ferð á og streyk, sum ein livandi dreki, móti Norðurlondum.
 Víkingarnir kvóðu og grinu. Teir sluppu frá at rógva, í staðin tveittu teir seg á bekkirnar at hvíla seg.
 Nú galt um at nýta byrin væl. Nú góvu teir sær ikki stundir at fara upp á land og seta tjøld upp, hóast strondin var nær. Nátt og dag struku teir norðureftir í drekaskipinum.
 Tí gjørdist Petite bilsin, tá ið teir eitt kvøldið stevndu móti landi. Mundu teir fara eftir vatni? Sjógvur er so saltur, og hann er vandamikil at drekka. 
 Ella, var eingin matur eftir? Svínini høvdu teir etið, og einki var eftir í víntunnunum. Men lambið var eftir og ein tæga av breyði.
 Ella... Hugsa sær, at teir skjótt vóru heima? Petite skalv um allan kroppin. Tá ið skipið kom til víkingalandið, fór hon at verða trallur. Nei, trælur. Trælir var tað, hasi fólkini kallaðu trallarnar.
 Hon blundaði og sá fyri sær tey heima hjá teimum. Mammu. Beiggjarnar. Pápa... Og borgina. Tað hugnaligu, friðsælu borg-ina, har gott var at búgva.
 Hevði eg bara sloppið heim aftur, hugsaði hon, so skuldi eg verið skikkilig og aktað væl sum systrarnar.
Petite verður seld.
Fram við landi stungu undarligar smáar oyggjar seg upp úr sjónum. Tær vóru naknar og berar, sum høvdið á gomlum monnum. Men longri inni vóru oyggjarnar størri. Og á nógvum teirra vuksu bæði gras og runnar.
 At enda sigldi skipið inn í eina vík, við høgum fjøllum báðumegin. Nú var lagið gott á víkingunum. Og so gjørdi ein eitt gallróp og peikaði.
 Høgt uppi á einum kletti stóðu tvey fólk og veittraðu við báðum ørmum. Tey róptu okkurt, og víkingarnir veittraðu aftur. Tað var, sum høvdu fólkini har uppi væntað teir, og nú var gleðin stór, tí teir vóru afturkomnir.
 Petite longdist eftir at sleppa í land at renna. Sárini á fótunum vóru grødd. Men hon var so stív í beinunum. Hon hevði eisini sitið still umborð so leingi.
 Skjótt sleppi eg kanska úr hesum bandinum og sleppi at renna í grøna grasinum, hugsaði hon. Og kanska sleppi eg at vaska mær?
 Hon var so skitin nú, og tað bar ikki til at vaska sær í tí salta sjónum. 
 Tá fór hon at hugsa um, at hon fór at gerast trælur.
 Men at vera trælur hjá Nasaleysa mundi ikki fara at verða heilt ringt. Hann hevði ikki verið so óreinur við hana sum hinir.
 Nasaleysi hevði bæði rætt henni skinnið og træbyttuna og eisini eitt sindur av mati viðhvørt. Og tað var hann, sum hevði bjargað henni, tá ið hinir ætlaðu at kasta hana út til havsins gudar.
 Ljótur var hann, sum eitt trøll. Men á tí longu ferðini hevði hon vant seg við løgna andlit hansara.
 Innast í víkini var ein brúgv. Oman fyri brúnna hómaði hon nøkur smá, grá hús. Gørn hingu at turka, og ein stór, tjúkk ketta kom mjarrandi oman til skipið. Hon helt óivað, at teir høvdu fisk um borð, og ætlaði at bidda sær ein bita.
 Hini bæði, sum stóðu uppi á klettinum, vóru farin renn-andi heim frammanundan at siga frá, at víkingarnir komu nú. Og nógv vóru longu komin oman at taka ímóti teimum.
 Tá ið skipið spakuliga komu inn at brúnni, vóru nógv at taka ímóti endunum, sum víkingarnir tveittu í land. Stutt eftir lá skipið bundið við brúnna.
 Víkingarnir, sum høvdu verið so harðrendir úti á sjónum, flentu. Teir hálsfevndu konu sína og purlaðu hárið á børnunum. Teimum hevði kanska eisini longst? Longst eftir sínum, sum Petite.
 Petite sat pinnastill millum tunnurnar um borð. Men skjótt noyddist hon at førka seg, tí víkingarnir skuldu taka alt uppúr, sum teir høvdu við sær. 
 Teir bóru mangt í land. Kistur, tunnur, mjúk skinn og boltar av klæði. Tað var øgiliga nógv, teir høvdu goymt niðri í skipinum.
 Skjótt fóru teir at koma eftir henni eisini. Hon gjørdi seg so lítla, sum hon kundi. Hon var ræðuliga bangin. Alt var so fremmant. Hetta undarliga tungumálið gelti í høvdinum á henni. Og her var kalt. Hon var upp aftur kaldari her enn úti á sjónum.
 Og nú tagnaðu øll uppi á brúnni. Trampandi hestahógvar nærkaðust á vegnum millum húsini. Ein maður kom ríðandi á einum stórum, brúnum hesti. Hann var í vøkrum, reyðum kyrtli, og spennið á økslini var stórt og blankt.
 Hann heilsaði víkingunum og hugdi at øllum, teir høvdu borið upp á brúnna. So peikaði hann á nakrar tunnur og ein bolt av klæði.
 Men hann var ikki nøgdur enn og spurdi, um teir einki annað høvdu. Tá leyp Nasaleysi um borð og loysti togið, sum Petite var bundin í bekkin við. So lyfti hann hana upp á brúnna og bar hana yvir til hestin.
 Maðurin á hestinum hugdi eina løtu at Petite og nikkaði. So tók hann ein silvurpening upp úr skinnpunginum og rætti Nasaleysa hann. Nasaleysi sá út, sum var hann nøgdur og knýtti togið, sum var á Petite, í saðilin á hestinum. Hann knýtti dupultan knút.
 Meðan hann knýtti knútin, murraði hann. Petite hevði ongantíð fyrr hoyrt hann murra. Nú skilti hon. Hon hevði alla tíðina hildið, at hon skuldi vera trælur hjá Nasaleysa. Men nú hevði hann selt manninum á hestinum hana og fingið væl av pen-ingi afturfyri.
Trælur millum trælir.
Maðurin setti fótin í ístígaran, tveitti seg upp á hestin og koyrdi undir hann. Hesturin fór til gongu.
 Togið, sum Petite var bundin í, táttaði, og hon fór dettandi aftaná.
 Tá ið eg var úti og reið við pápa, slapp eg altíð at sita frammanfyri hjá honum í saðilinum, hugsaði hon. Her noyðist eg at renna aftaná sum ein hundur.
 Við lútandi høvdi og eygunum fullum av tárum, hekk hon uppi í hestinum. Hvat annað var at gera?
 Alt hitt, sum maðurin á hestinum hevði keypt frá víking-unum, var lyft upp í ein vogn, sum onkur annar skuldi koyra heim á garðin. Petite hoyrdi, hvussu vognurin skramblaði. Skramblaði og skramblaði...
 Hon hevði so ilt í beinunum, og sum frá leið hoyrdust klamsini frá hógvunum og skramblið frá vogninum sum dun í høvdinum á henni.
 Tað sortnaði fyri eygunum, og hon hoknaði niður á vegin. Tað hjálpti einki, at maðurin á hestinum skumpaði undir hana við koyrlinum og rópti, at hon skuldi reisa seg upp aftur.
 Petite hoyrdi einki. Og hon merkti heldur ikki, at hon var tikin upp og løgd á skinnbundini í vogninum.
 Sum eitt grátt og skitið lítið knýti kom hon at enda til garðin hjá manninum. Hon varð minsti trælur á garðinum.
 Tá ið Petite umsíðir vaknaði, lá hon inni í einari kroysu á einum ráligum moldgólvi. Har var bølamyrkt inni. Hon hevði onga hóming av, hvar hon var, og royndi at reisa seg upp.
 Tá fekk hon aftur ilt í beinini. Nú mintist hon, at hon hevði hingið uppi í einum stórum, brúnum hesti. Og fyri tað... Skipið. Langa ferðin saman við víkingunum.
 Nú eri eg trælur, hugsaði hon ólukkulig. Nasaleysi seldi meg.
 So varnaðist hon, at hon var ikki einsamøll í myrkrinum. Onkur rørdi seg undir liðini á henni. Nú snorkaði onkur, og onkur hostaði og snísti.
 Tað luktaði illa, og tað var næstan sum at sova hjá svínunum um borð á skipinum. Men her var einki mjúkt lamb at balla seg hjá. Hon lá pinnastill og bíðaði. Hvussu fór at verða, tá ið lýsti?
 Petite bíðaði ikki leingi. Trælirnir skuldu til arbeiðis, áðrenn sólin kom upp. Krúpandi skoraðu teir seg ein og ein út úr trongu greinakroysuni, sum teir búðu í.
 Petite fór aftan á teimum. Hon sá teir ikki enn, men hoyrdi, hvussu teir teskaðu og mutlaðu undarlig orð. Sum 'grátt undir steini' førkaðu teir seg tvørtur um túnið yvir at einum eldi. Har oystu teir okkurt upp úr einum potti og supu gramm-liga.
 Petite smoygdi sær aftaná, og onkur rætti henni ein munn av tunnum soði úr einari træskál. Soðið smakkaði ræðuliga illa, og hon skumpaði ílatið frá sær. Ein avpiðað hond treiv eftir ílatinum.
 Í ljósglæmuni frá eldinum hómaði Petite skepilsini rundan um seg. Tey vóru grá og krýkin og skitin. Hárið var svart og uppaftur strýggjutari enn á víkingunum.
 Tey hugdu forvitin at henni og numu við tunnu blusuna. Blusuna, sum einaferð hevði verið hvít og mjúk og blettut av leskiligari rossaberjasevju.
 Ein trælkona togaði Petite við sær inn í kroysuna og royndi at lokka blusuna frá henni. Afturfyri rætti hon Petite eitt, sum líktist einum gomlum sekki.
 Neglirnar á konuni vóru sundurstoknar, og tær rivu í tunnu blusuna. Men Petite var treisk og læt ikki blusuna frá sær. Klæðini vóru tað einasta, hon hevði við sær heimanífrá.
 At enda læt hon seg í gráu klæðini uttaná. Tey prikaðu. Hevði hon ikki havt blusuna innanundir, hevði hon ikki tolað hatta hvassa klæði.
 Her ætli eg mær ikki at verða, hugsaði hon. Eg rými, fyrst ið til ber.
Hon flýggjar.
Konan peikaði á eina tægu og fór til gongu burtur frá smáttuni, og Petite í hølunum á henni. Sólin var ikki komin upp enn, so Petite sá bara beint niður fyri føturnar á sær.
 Konan steðgaði og fór at grava eftir rótum í moldini. Petite skilti, at soleiðis skuldi hon eisini gera. Men røturnar sótu fastar. Hvussu Petite so skrykti, fekk hon onga rót upp.
 Konan tveitti ein greinarstubba yvir til hennara at grava við. Tá gekk betur. Men tað var torført kortini, og nú skilti Petite, hví neglirnar á konuni vóru so sundurstoknar.
 Tá ið lýsti, sá Petite, at nógvir trælir tóku røtur upp. Teir fyltu tægurnar við rótum og dragsaðu tær heim í garðin.
 Allan dagin hildu trælirnir á, og teir fingu einki at eta fyrr enn um kvøldið. Petite angraði, at hon hevði ikki roynt at sopið av hasum vamlisliga soðnum.
 Tá ið tey at enda sluppu heim úr kálinum, sá hon, at nógv onnur hús lógu til garðin, har búðu húsbóndafólkini og hjálpar-fólkini. Hon hoyrdi kýr belja og hestar neggja. Í skógjagaranum gingu svín og grópaðu, og nakrir seyðir jarmaðu longur burturi.
 Matarroykur kom úr einum húsum, og ein sveinur kom renn-andi ígjøgnum túnið við einari steik. Men hon var ætlað hús-bóndafólkunum.
 Í pottinum uppi yvir eldinum hjá trælunum smákókaði sama tunna soðið sum í morgun. Petite drakk so nógv, sum hon fekk. Og tá ið hon tveitti seg í hoyggið inni í trælakroysuni, stein-sovnaði hon.
 Í nógvar dagar tóku trælirnir røtur upp. Aftaná vóru teir sendir út at savna greinabrenni. Petite gjørdi lýðin tað, hon var biðin. Hon græt ikki longur og hugsaði ikki longur um at flýggja, tí altíð vóru trælir hjá.
 Og so tað... Hvagar skuldi hon fara í hasum hættisliga skóginum? Hon fór at doyggja úti!
 Ein dagin, tá ið hon kom heim í garðin við einum føvningi av brenni, hoyrdi hon róp og skríggj. Ein gamal trælur hevði gloymt at lata liðið aftur inn í byrgið, har ungrossini gingu á beiti.
 Nú lá hann á bønum og fekk koyrilin hjá húsbóndanum um kroppin. Sveinarnir og trælirnir vóru sendir út at leita eftir rossunum.
 Petite fór eisini at leita. Men tað vóru ikki rossini, hon hugsaði um. Tað var hasin neyðars trælurin. Hon hoyrdi enn rópini, og smellirnar frá koyrlinum.
 Petite hevði so stutt bein, og tí rann hon aftast. Og so sá hon, at hon var einsamøll millum høgu trøini. Hon steðgaði á, hugdi rundan um seg og tók at renna so skjótt, sum hon orkaði ein annan veg.
 Hon rann og rann so langt frá trælunum og rossunum og húsbóndafólkunum, sum hon kundi. At skógurin var myrkur og hættisligur, hugsaði hon ikki um.
 Skóleys rann hon í mjúka mosanum inni millum høgu trøini. Ikki fyrr enn nú sá hon, at trøini her í víkingalandinum líkt-ust ikki trøunum, sum vuksu heima hjá teimum.
 Tey vóru dimmari grøn og høvdu spískar nálir í staðin fyri bløð. Nálirnar stungu, komst tú ímóti teimum ella traðkaði tú á tær, sum vóru niðurdotnar.
 Langt uppi yvir henni dunaði vindurin í trækrúnunum. Tað ljóðaði so óhugnaligt, at hon ræddist. Greinarnar peiggjaðu, sum langir armar ella kjólar. Niðri undir teimum vóru djúp hol.
 Petite rann ikki so skjótt nú. Hon var bæði móð og svong. Útlúgvað kastaði hon seg niður í mosan. Men har tordi hon ikki at liggja leingi. Skjótt fóru tey at jagstra hana heldur enn rossini.
 Hon mátti krógva seg. Men hvar? Jú, har! Deyðamóð kreyp hon inn undir eitt av teimum høgu trøunum, og har sovnaði hon.
 Greinarnar fjaldu hana so væl, at hon sást ikki. Tær vóru so tættar, at heldur ikki strálurnar frá morgunsólini sluppu inn til hennara. 
 Petite svav og svav, og tá ið hon vaknaði, var komið til middags. Nú var hon ikki móð longur. Men hon var so svong, at tað grenjaði og sveið í búkinum. Einasta, hon orkaði at hugsa um, var matur.
 Varisliga kagaði hon út. Mundu sovorðin sevjumikil rossa-ber vaksa her, sum í skóginum heima hjá teimum? Hon hevði eingi sæð, meðan hon rann, men tá hevði hon sovorðnan skund.
 Hon menti seg upp og kreyp útundan. Men eingi ber vóru at síggja. So fór hon aftur til gongu gjøgnum skógin. Og hvat sá hon! Nógvastaðni glógvaðu smá, reyð ber í øllum tí grøna. 
 Hon át nøkur. Berini vóru súr, men hon var so svong, at hon át tey kortini. Hugagóð rann hon frá túgvu til túgvu. At enda var hon næstan mett.
 Nú tóku tankarnir at klárna.
 Eg eri sloppin undan at vera trælur, hugsaði hon. Men hvussu skal eg sleppa heim aftur í tryggu borgina? Hvussu langt burtur í verðina hava víkingarnir tikið meg við sær? 
 Hvussu skal eg vita tað, grundaði hon aftur. Hvørja leið liggur tað stóra Fraklandið?
 So rann henni í hug, at næstan alla tíðina var sólin aftan fyri skipið, tá ið víkingarnir sigldu burtur frá Frak-landinum. Ið hvussu so er mitt um dagin.
 Skal eg sleppa heim aftur, noyðist eg at fara hin vegin, hugsaði Petite. Ímóti sólini.
 Hon gekk og gekk. Men alt í einum hoyrdi hon róp og geyl og hógvar, sum dundu í jørðini. Tað mundi vera henni, teir vóru úti og leitaðu eftir. Púra hjartkipt leitaði hon eftir einum stað at krógva seg.
 Og tað var ikki so torført, tí skógurin var fullur av trøum við myrkum holum undir. Tá ið fylgið fór framvið, sat Petite væl fjald undir einum træi. Men aftaná var hon so skelkað, at hon tordi ikki útundan aftur.
 Nú fer at skýma, hugsaði hon. Sólin fer niður. Tá fari eg ikki at síggja, hvønn veg eg skal ganga. Líka frægt at vera her og royna at sova.
 Hon ballaði seg og vant hvassa trælabúnan rundan um beru føturar. So einsamøll sum nú hevði hon ongantíð verið. Hon kundi ikki gera við tað, hon fór at gráta.
Gáva gudanna.
Niðri í Fraklandinum var summar enn. Men her uppi í Norðurlond-um, higar, sum víkingarnir høvdu tikið Petite við sær, var heystið komið. Leyvið og grasið var følnað. Men enn vóru nøkur bláber eftir ymsastaðni. 
 Ein kona, sum æt Bóal var farin út í skógin at henta bláber. Hon plagdi at turka tey. So kundi hon kóka bláberja-greyt til sín og mannin Stein, tá ið veturin kom.
 Nærindis bygdini høvdu tey longu hentað øll bláberini. Tí var Bóal henda dagin farin longri burtur enn vanligt. 
 Tað verður skjótt myrkt, hugsaði hon. Best man vera at sleppa sær heim aftur.
 Í somu løtu hon bendi seg niður at henta tey seinastu reyðu berini, hoyrdi hon eitt undarligt ljóð har yviri undir einum granntræi.
 Hon gloymdi berini og fór varisliga yvir hagar.
 Nú hoyrdi hon ljóðið aftur. Eitt neyðarsligt eymk. Kanska var tað ein revaungi, sum stóð fastur í eini trærót? Ella ein krákuungi, sum var dottin úr reiðrinum? 
 Nei, ikki so seint á árinum, hugsaði Bóal. Heystið er longu komið. Nú eru næstan allir ungar fullvaksnir.
 Nei, hatta ljóðaði heldur sum eitt barn.
 Bóal setti tæguna frá sær og kagaði inn undir granntræið. Í fyrstuni sá hon einki. Tað var ov myrkt. Men so... Hon hevði gitt rætt. Har lá eitt barn og græt. Tað var ein genta.
 - Ert tú vilst, stakkalin? spurdi hon. 
 Petite hugdi ræðslusligin upp á Bóal og otaði seg so langt inn undir granntræið, sum hon slapp. Hvat var tað, konan segði, á hasum undarliga málinum? Hon mundi vera komin eftir Petite at fáa hana heim aftur til hinar trælirnar.
 - Tú ert so køld, at tenninar glinta, segði Bóal og otaði seg inn undir træið.
 Har ballaði hon Petite í heita turriklæðið. So setti hon seg við bakinum inn ímóti granntrænum og tók Petite upp í fangið.
 Petite tagnaði. Tað var so gott at vera í heita, mjúka turriklæðnum. Hon tordi ikki at røra seg.
 Leingi sat Bóal og ruraði Petite, sum var hon eitt lítið pinkubarn. Petite dámdi at verða rurað og sissaðist.
 Men Bóal sat og hugsaði um, hvussu vandamikið tað er hjá børnum úti í skóginum. 
 Tað er so skjótt at villast millum trø, sum líkjast so nógv, hugsaði hon. Og aftan fyri steinarnar lúra bæði trøll og vill dýr.
 Bóal hugsaði eisini um tað, sum summi menniskju gjørdu við børn, sum tey ikki vildu hava. Tey løgdu tey út í skógin at doyggja. Tað vardi ikki leingi, fyrr enn úlvarnir høvdu skrætt børnini sundur, ella tey doyðu av tosta og svongd.
 Var barnið dreingjabarn, settu tey tað út í skógin, tí tað var ússaligt ella tí, at tað hevði okkurt brek. Men var tað gentubarn, var tað nóg mikið, um tey heldur vildu havt ein drong.
 Børn, sum tey vildu hava, gjørdu tey ikki sovorðið við. Tey vóru borin inn til húsfaðirin á garðinum. Og tók hann barnið upp í fangið, var tað tí, at barnið skuldi sleppa at liva.
 Bóal tók fastari um Petite.
 - Tú ert ov stór at verða sett út til úlvarnar, segði hon hugsanarsom. Tað man vera okkurt annað, sum ger, at tú ert einsamøll úti í skóginum. Ja, nú haldi eg, at eg veit!
 Bóal átti einki barn sjálv. Men hon og Steinur høvdu so inniliga ynskt sær eitt. Bóal hevði ofta sníkt seg yvir á offurplássið at biðja gudarnar lata seg fáa eitt.
 Oftast hevði hon biðið til eina gudinnu, sum æt Froya. Øll hildu, at tað var Froya, sum ráddi fyri, hvør skuldi fáa avkom bæði dýr og menniskju.
 Bóal hevði ofrað alt, hon hevði ráð at lata, til gud-innuna. Kjøt og korn. Ja, eisini vakra hálsbandið, sum var vovið við stórum perlun, hevði hon givið Froyu. Men barn hevði hon ikki fingið.
 Ikki fyrr enn nú.
 Tað má vera Froya, sum hevur lagt barnið her, so at eg skal finna tað, hugsaði Bóal. Eg eigi gentuna! Endiliga havi eg fingið barnið, eg havi biðið um so leingi!
 Hjartað í Bóal hoppaði av gleði.
 Eg fari at skunda mær heim við henni, hugsaði hon.
 Tægan við bláberunum stóð eftir á mosatúgvuni. So fór hon støplandi heim aftur, so skjótt, hon orkaði. Alla tíðina helt hon Petite fast inn at sær.
Ein svartálvur úr helheimi.
Í fyrstuni var Bóal so glað. Men áðrenn hon kom heim aftur í bygdina fór hon at ivast.
 Mundu tað ikki vera gudarnir, sum høvdu sent gentuna! - Mundi hetta vera ein heilt vanlig genta, sum bara var vilst?
 Og mundi onkur í bygdini kenna hana og vita, hvaðan hon var?
 Er tað so, fara tey at taka hana frá mær aftur, hugsaði Bóal og steðgaði. Tað er ikki ráðiligt at fara gjøgnum bygdina. Eg fari ein umveg.
 Í staðin fyri at fara beint fram eftir gøtuni, fór hon aftur um húsini. Nú hon kendi fløvan av lítla barnakroppinum, vildi hon ikki missa gentuna aftur. Hon vildi sleppa at vera mamma hennara.
 So stillisliga, sum hon fekk, sníkti hon seg aftur um verkstaðin hjá leirkerasmiðinum. Roykur setti út úr ovninum, sum leirkerasmiðurin brendi føtini og krukkurnar í. Men sjálvur hevði hann so nógv at gera við leirklumpin, hann elti, at hann ansaði ikki eftir, at Bóal fór framvið.
 Tá var verri við svínunum, sum gingu og rótaðu í køst-inum. Tá ið Bóal fór framvið teimum, rinu tey ilsliga og runnu í allar ættir.
 Gæsnar í hylinum fóru at gáka og tóku í turriklæðið hjá henni. Bangin kveistraði hon tær burtur og skundaði sær ígjøgnum tøssuta bøin.
 Nakrar konur lógu á knæ í ánni og vaskaðu. Tær hugdu for-vitnar eftir Bóal. Men Bóal vendi sær frá teimum og ballaði turriklæðið fastari um Petite.
 Umsíðir var hon heima aftur. Hon kreyp inn ígjøgnum lágu dyrnar í smáttuni við Petite í føvninginum. Ótolin kveistraði hon tvær hønur burtur, sum lógu og skrukkaðu á sovibeinkinum. So setti hon Petite á beinkin. 
 Petite skimaðist rundan um seg. Hjá henni, sum var von við stóru, høgu hallirnar í borgini, var smáttan undarliga lítil. Mundu fólk búgva soleiðis?
 Petite hevði ongantíð fyrr verið í einari vanligari bygd, alt var nýtt hjá henni. So rann henni í hug trælakroysuna. Sammett við hana var henda smáttan bæði stór og nosslig.
 Bóal hitaði mjólk yvir eldinum til Petite og koyrdi eitt sindur av hunangi í. Petite drakk stórar munnar. Hon helt, at hon ongantíð hevði drukkið nakað, sum smakkaði so væl.
 Hon fekk ein turran breyðbita afturvið. Hann dyppaði hon niður í mjólkina, so tað var lættari at tyggja. Tá ið Bóal sá, hvussu svong Petite var, flenti hon og vermdi tað, sum eftir var av mjólkini. Hon gav fegin gentuni sín mjólksopa eisini.
 - Klink, klink, ljóðaði av og á úr einum skýli tætt við smáttuna.
 Har sat Steinur gróthøggarin og høgdi.
 Eg má vísa honum barnið, hugsaði Bóal.
 Men hon bíðaði kortini so leingi, hon kundi. Hon var ikki vís í, at Steinur vildi lata hana hava barnið.
 Umsíðir tordi hon ikki at bíða longur. Hon rópti, og klinkini tagnaðu úti í skýlinum. Steinur kom og hugdi inn ígjøgnum dyrnar.
 Ryggurin var bogin, og hárið líktist gráum geitarskeggi. Annað beinið var burtur niðan fyri knæ. Hann styðjaði seg við einari greinahøkju, sum rakk upp undir hondina.
 - Hygg hvat eg fann í skóginum, teskaði Bóal og peikaði á Petite. Gudinnan Froya hevur hoyrt, hvat eg havi biðið hana um.
 Í fyrstuni segði Steinur einki. So spýtti hann tríggjar ferðir út um gáttina. Bóal visti. Hann helt, at tað vóru trøll í nánd og vildi reka tey burtur.
 - Hvussu kanst tú vita, at hon er ikki av skógarfólkinum? mutlaði Steinur. Kanska er hon ein svartálvur, sum er klivin upp úr jørðini.
 Hann vendi andlitið á Petite upp ímóti ljósinum, sum enn kom niður ígjøgnum ljóðaran í takinum.
 - Eg havi sæð nógv fólk. Men ongantíð havi eg sæð nakran við so svørtum hári ella so myrkum eygum. Og lítil og vesalig er hon. Hvør veit? Kanska er hon burtur, áðrenn vit vita av.
 Bóal físti.
 - Svong var hon, ið hvussu so er, og tað hugsi eg ikki, at svartálvar eru. Hon drakk mjólkina skjótari enn nakar kálvur. Nei, hon er sum tú og eg.
Petite verður Ása.
 - Hvussu eitur tú? spurdi Steinur og bendi seg niður yvir Petite.
 Petite beit munnin saman og førkaði seg eitt sindur.
 - Hon er bangin, segði hann. Ella dugir hon ikki at tosa.
 - Lokkasvarta ella Rádýraeyga, kunnu vit rópa hana, helt Bóal og stakk fingrarnar varisliga ígjøgnum hárið á henni.
 Eftir longu ferðina var hárið skitið og fløkt sum ein tóvi, ikki mjúkt og blankt, sum tá íð genturnar greiddu henni heima í borgini. Men Bóal helt, at hárið á Petite var tað vakrasta, hon hevði sæð.
 - Nei, segði Steinur. Hon skal hvørki eita Rádýraeyga ella Lokkasvarta. Skulu vit hava gentuna, skal hon eita Ása eftir mammu míni. Eitur hon Ása, so er tað, sum eiga vit hana sjálv.
 - Vit eiga hana sjálv, brosaði Bóal og rætti seg upp. 
 Nú visti hon, at Steinur ætlaði, at hon skuldi sleppa at eiga gentuna. Hann fór ikki at geva henni navnið á mammu síni, uttan so var. Og hóast hann lætst bæði harður og tvørur, skilti hon, at hann var líka so glaður um gentuna, sum hon.
 Tað kvøldið bant Bóal ein krans av gyltum heystleyvi og prýddi hann við reyðum royniberum. Kransin setti hon á høvdið á Petite. Steinur fylti upp í eitt horn við skúmandi øli.
 - Vit geva tær navnið Ása, segði hann hátíðarliga, og aftaná drukku øll trý ein munn úr horninum.
 Ása físti og hostaði. Hon hevði ongantíð drukkið øl fyrr.
 Men um kvøldið fór Steinur út í skógin. Hann ofraði til varavissu bestu øksina til gudin Óðin. Hann bað, at Óðin skuldi verja tey og gentuna, um so óndar maktir høvdu sent hana.
 Frá tí degi var riddaradóttirin Petite steinhøggara-dóttirin Ása.
 Allan tann fyrsta dagin sat Ása samankropin á sovibeink-inum, har Bóal hevði sett hana. Hon var køld og skultraði sær, hóast Bóal legði meiri brenni enn vanligt í eldin. Heldur ikki turriklæðið hjá Bóal fekk varma í hana.
 Bóal kókaði greyt og súpan av rótum og kjøti. Ása sat hugagóð og seyp alt, sum hon fekk, og móti kvøldi var hon betur fyri.
 - Tú mást lata teg í eina troyggju uttan á hasa tunnu blusuna, segði Bóal og nart við tað fína, hvíta klæðið.
 Trælabúnan hevði hon goymt burtur. Hon segði við Stein, at hann skuldi vaskast. Men hon krógvaði hann, at eingin skuldi síggja hann og kenna hann aftur.
 Blusuna vildi Ása ikki lata frá sær. Bóal nart varisliga við hana. So vakurt klæði hevði hon ongantíð sæð fyrr.
 Hennara serkur var vovin úr líni, sum vaks á økrunum stutt frá bygdini. Og hasin grái selakjólin var úr ull av teirra seyði. Klæðið hevði hon sjálv vovið á vevinum, sum stóð við bróstið í stovuni.
 - Blusan er vøkur, men hon lívir einki, segði Bóal. Best man vera, at eg seti meg at seyma klæði til tín beinanvegin. Tú mást vera heitt ílatin, tá íð veturin kemur. Skógvar mást tú eisini hava. Tað ber ikki til at ganga skóleys í kavanum. Og so mást tú hava eina húgvu eisini.
 Hon læt klædnaskrínið upp og fann nøkur klædnastykki, sum lupu av, tá ið hon hevði vovið.
 - Henta ber kunnu vit, tá ið klæðini eru liðug, segði hon. Tá fara vit báðar út at henta.
 Hon tosaði við Ásu, hóast hon einki svar fekk.
 Eg haldi, at hon skilur, hvat eg sigi, hugsaði Bóal, men hon torir ikki at svara.
 - Hevði eg vitað, hvat tú ræðist, lítla mín, suffaði hon og kíndi Ásu eftir kjálkanum. Og hvussu hevur tú fingið hasi ljótu arrini á føturnar?
 Tá ið tað var songartíð, breiddi Steinur eitt skinn á beinkin við eldin. Har skuldi Ása sova. Nú var hon heit, men enn helt hon fast í trygga turriklæðið hjá Bóal.
Ravnar Óðins.
Um náttina svav Ása illa. Hvørja ferð hon var burtur, droymdi hon, at stórar, knotutar hendur rættu seg eftir henni í myrkr-inum. Viðhvørt stakk hon upp og rópti av ræðslu.
 Tá ið brennið brakaði í eldinum, droymdi hon um bygdina, sum víkingarnir høvdu sett eld á. Og nú var hon so heit og sveittaði. 
 Bóal svav heldur ikki væl. Men, hon fekk ikki sovið, tí hon var so glað. Aftur og aftur fór hon á tá eftir moldgólvi-num at hyggja, um Ása var har enn.
 Eg noyðist at vita, um tað bara er ein dreymur, at eg eigi eina dóttur sjálv, hugsaði hon.
 Steinur snorkaði tungliga. Men mitt um náttina vaknaði hann, tí Ása gnísti. Hann øtaðist.
 So ógvisliga gnístir einki menniskja, hugsaði hann. Eg vóni, at Óðin hoyrdi meg, tá ið eg bað til hansara. Eg bað, at Ása skal vera eitt menniskja og ikki ein svartálvur.
 Í somu løtu hoyrdi hann ein hásan ravn gorra úti. Nøgdur legði hann seg á hina liðina.
 Gorrið er eitt svar frá Óðini, hugsaði hann.
 Ja, mestur var tað annar ravnurin hjá Óðini, sum sat við smáttuna. Teir itu Hugin og Munin og flugu út í verðina at vita, hvat menniskjuni høvdust at.
 Hvørt kvøld flugu teir heim aftur og settu seg á herð-arnar á Óðini. Teir teskaðu í oyrað á honum tað, teir høvdu sæð.
 Steinur hevði hoyrt ógvuliga nógv um gudarnar, og hann var vísur í, at alt var satt. Hann hevði hoyrt, at gudarnir búðu í einum garði, sum æt Ásgarður.
 Av og á fór Óðin at ríða. Hann átti ein hest, sum æt Sleipnir. Sleipnir var ógvuliga stórur og hevði átta bein. Tað buldraði sum toran, tá ið hann tvísporaði millum skýggini.
 Steinur hevði hoyrt annað um Óðin eisini. Hann visti, at Óðin var klókastur av øllum gudunum. Óðin hevði ofrað annað eygað at sleppa at drekka úr vísdómsins keldu. Og tí var tað til hansara, at Steinur fór, tá ið honum tørvaði hjálp.
 Um morgunin fór Steinur út aftur í skýlið at arbeiða. Ása vaknaði av hasum jøvnu høggunum. Hon hevði hug at fara at vita, hvat hatta mundi vera. Men hon tordi ikki.
 Bóal fór eftir beinkambinum at greiða hárstríggjurnar á Ásu við. Tær vóru tær beru nálir og bos. Tá ið hon endiliga var liðug at greiða Ásu, setti hon seg at seyma.
 Ása hugdi at, og eyguni fyltust við tárum. Hon hugsaði um mammu sína og systrarnar, sum vóru vanar at sita og seyma heima í borgini.
 Bóal dugdi væl at seyma, og nýggju, heitu klæðini hjá Ásu vóru skjótt liðug. Men enn var Ása køld. Heystið var komið av álvara nú. Um næturnar geys illa inn ígjøgnum rivurnar í stovu-veggjunum.
 Ein morgunin tók Bóal eina tægu og peikaði yvir ímóti skóginum. Hon mátti skunda sær at henta bláber, meðan nøkur vóru eftir. Bóal hevði sitið nógvar dagar at fáa klæðini hjá Ásu liðug.
 Ása væntaði, at Bóal vildi hava seg við. Inn í skógin tordi hon ikki aftur. Kanska leitaðu tey eftir henni enn! Men Bóal risti við høvdinum. Hon vildi ikki hava hana við. Enn tordi hon ikki at lata hini í bygdini síggja Ásu.
 - Ver tú eftir hjá Steini, segði hon. Eg fari at henta bláber. Bláber.
 - Bláá-ber, teskaði Ása. Bláá-ber.
 Bóal brosaði.
 - Tú dugir at tosa, flenti hon. So ert tú ikki dumb.
 So peikaði hon á seg sjálva og segði:
 - Bóal.
 - Bóó-al, tók Ása upp aftur.
 Men tá ið Bóal peikaði á Ásu og segði Ása, svaraði hon:
 - Petite. 
Gullhógva.
Steinur hevði skund við steininum, hann var í holt við. Ása slapp at sita hjá honum úti í skýlinum. Men hon var bangin enn og gjørdi seg so lítla, at hon sást næstan ikki.
 Steinur læt hana vera. Hann kýtti seg at høgga strikur og snúningar niður í stóra, gráa steinin. Saman myndaðu strikurnar og snúningarnir tekin og løgin skap. 
 Tá ið tey høvdu sitið eina løtu, var Steinur varur við, at Ása sat og hugdi at sær. Eyguni eygleiddu hamaran og meit-ilin.
 - Aaa. segði hann og streyk eftir nøkrum strikum við fremstafingri.
 Ása kom varisliga nærri. So kagaði hon upp um økslina á honum, sum hon var von at hyggja upp um økslina á beiggjunum, tá ið teir lærdu seg at lesa.
 - Aaa, segði Steinur og peikaði aftur. 
 Men Ása risti við høvdinum. Hatta var ikki a. Tað visti hon, tí hon dugdi at lesa. Nipin kreyp hon inn aftur í myrka krókin.
 Løtu eftir nærkaðist hon aftur. Hon sá, at ein av snún-ingunum í steininum líktist einum dreka. Einum dreka, sum í framstavninum á víkingaskipinum.
 - Dreki, segði Steinur.
 - Dreek-i, teskaði Ása.
 Nú dugdi hon eitt orð afturat á málinum hjá Bóal og Steini. Um kvøldið, dugdi hon nøkur orð afturat. Hon hevði lært seg orðini steinur, hamari og meitil.
 Í skýmingini kom Bóal aftur við fullum tægum av bláberum. Ása hjálpti henni at reinsa tey og leggja tey at torna.
 Eg hjálpi til við øllum, tey biðja meg um, hugsaði Ása og fór at taka upp av gólvinum. Hevði eg sloppið undan at farið oman til sjógvin ella langt inn í skógin. Tí eg vil ongantíð, ongantíð aftur gerast trælur.
 Tá ið Ása var Petite, hevði tað ongantíð verið neyðugt, at hon hjálpti til við nøkrum. Tá var hon riddaradóttir, og borgin var full av tænarum.
 Men nú, hon var Ása, lærdi hon seg næstan alt, sum tænararnir í borgini gjørdu. Hon vaskaði matíløtini og bar brenni inn. Hon átti eisini at bera vatn inn. Men vatnbyttan var so tung. Hana orkaði hon ikki at lyfta við klønu ørmunum.
 Hon var farin at halda tað vera stuttligt at hjálpa Bóal. Gólvið var reint og nossligt, tá ið hon hevði tikið upp av tí. Skitnu íløtini vóru rein, tá ið hon hevði vaskað tey.
 Tá ið nógv brenni var inni, visti hon, at tey fóru at hugna sær við eldin um kvøldið. Men tað var eisini gott at hava okkurt at gera. Tá hugsaði hon ikki so oftani um, at hon var ikki heima hjá teimum.
 Tað besta, hon visti, var at fáast við hestin hjá Steini, Gullhógvu. Steinur fekk illa gingið við einum beini. Skuldi hann onkustaðni, noyddist hann at ríða.
 Gullhógva var ikki stór og hábærslig, sum hestarnir hjá pápa hennara. Hon var eitt lítið, loðið rossatandur við gul-hvítum feldi og stóð í einum horni í skýlinum.
 Ásu dámdi at hoyra tað hugnaliga ljóðið, tá ið Gullhógva át hoyggj.
 Viðhvørt kíndi hon mjúka múlan á Gullhógvu ella streyk eftir tjúkka feldinum. Múlin var mjúkur sum fínastu klæðini hjá mammu, og feldurin loðin, sum hvíta kápan hjá henni. Kápan, sum mamma slongdi um herðarnar, tá ið pápi og hon riðu í veitslu.
 Hóast Ása var farin at venja seg við at búgva hjá Bóal og Steini, longdist henni oftani heim til teirra. Tá legði hon andlitið inn ímóti hálsinum á Gullhógvu, at tey skuldu ikki síggja, at hon græt.
 Gullhógva var ikki einasta dýrið Bóal og Steinur áttu. Tey áttu eisini eitt svín, sum skuldi geva teimum flesk í vetur. Í skóginum gingu nakrir seyðir og nakrar geitir, sum tey eisini áttu. Soleiðis fingu tey mjólk og ull og geitarhár. Geitirnar funnu sjálvar matin, tær ótu.
 Bóal var glað, tá ið hon sá, hvussu væl Ása dugdi at fara við Gullhógvu. Hon segði:
 - Tær verður dugur í. Tá ið tínar hendur verða sterkari, skal eg læra teg at karða og spinna. Men at virka bond at seyma upp á kjólan, skalt tú læra longu í vetur.
 Gátuføru teknini.
Bóal og Steinur vóru betri við Ásu, hvønn dag sum fór. Bæði óttaðust tey, at onkur fór at koma og taka hana frá teimum. Og tí tordu tey ikki at vísa hinum í bygdini hana.
 Men bygdin var lítil. Tað vardi ikki leingi, fyrr enn fólk vistu, at Bóal og Steinur krógvaðu onkran í smáttuni. Tey fóru at forvitnast og gjørdu sær smáørindi inn á gólvið.
 Ikki hevði verið neyðugt hjá Bóal og Steini at stúra, eingin hevði sæð Ásu fyrr. Og eingin visti um nakra smágentu, sum var horvin.
 At enda tordi Bóal at siga teimum, at hon hevði funnið Ásu undir einum granntræi úti í skóginum. Hon segði eisini, at gentan var gáva til hennara frá gudunum.
 Tá ið Bóal og Steinur ikki hoyrdu, kallaðu hinu Ásu, Ása býtisbarn. Men tað dámdi ikki Bóal.
 Fólk numu varisliga við svarta hárið á Ása og hugdu at myrku eygunum.
 - Sum hon er fitt, søgdu tey við Stein og Bóal.
 Men tá ið tey vóru komin útum, teskaðu tey sínámillum:
 - Eitt barn, sum sær soleiðis út, kann ikki koma frá gudunum. Tað má koma frá trøllunum.
 Tað var ikki bara tí, at Ása ikki líktist hinum børnunum, at tey søgdu tað. Teknini, sum Steinur risti, róptu tey rúnir, og rúnir og gandur hoyrdu saman. 
 Av tí at Steinur dugdi at rista rúnir, ivaðust fólk ikki í, at hann eisini dugdi gand. Tí mundu tað vera trøllini og ikki gudarnir, sum góvu honum og Bóal eitt barn.
 Nógv ræddust Stein. Hóast tað, fóru tey inn til hansara, tá ið okkurt var áfatt. Summi bóðu hann kvøða eina trøllarímu, at tey kundu fáa eydnu á veiðiferðum ella í stríði.
 Onnur bóðu hann rista trøllarímuna í eitt træpetti ella ein stein, sum tey kundu bera uppi á sær. Tey hildu, at rúnirnar fóru at verja tey fyri vandum.
 Fólk vildu ikki vera óvinir við Stein. Tí søgdu tey ikki hart, hvat tey hugsaðu um Ásu. Men eitt kvøldið fór Ása yvir til skósmiðin við einum skóm. Tað hevði regnað, og gøtan var runut.
 Alt í einum datt hon um ein greinarstubba í myrkrinum. Hon skurslaði knøini og fekk eitt stórt sár á høkuna. Og hon dálkaði nýggju klæðini. 
 Eina aðra ferð hevði hon mjólkað geitunum, sum gingu á beiti í skógjagaranum. Mjólkina bar hon varisliga í einari dyllu. Tá kom ein steinur sendandi og rakti dylluna, og hon misti hana úr hondini. Mjólkin rann út í grasið.
 Ása hevði hvørki sæð, hvør ið helt á greinarstubbanum, ella hvør kastaði steinin. Men hon visti nú, at fólkið í bygdini vildi ikki hava hana har.
 Við Stein og Bóal segði hon, at hon var gliðin ella dottin. Hon vildi ikki gera tey bangin og ótrygg. 
 Fyrr tordi hon ikki at fara út í skógin. Nú tordi hon heldur ikki at fara inn í bygdina. Hon vildi vera so nær Bóal og Steini, sum hon kundi. Hjá teimum var hon trygg.
 Best dámdi henni at sita og hyggja at Steini, tá ið hann risti rúnir. Hon setti seg so nær honum, at hon sá hvørja striku, hann risti í steinin.
 - Aaa, segði hann og peikaði á eina av rúnunum.
 - Sss, segði hann og peikaði á ta næstu. Ttt...
 Ása brast út úr at flenna. Nú skilti hon. Aið hjá Steini sá ikki út sum hennara a, men tað var eitt a. A kan verða skrivað so ymiskt.
 Setti tú bókstavirnir hjá Ásu saman, fekst tú eitt orð. Mundu orð koma úr rúnunum eisini? 
 Orðini í bókini heima søgdu frá onkrum. Søgdu rúnirnar eisini frá onkrum? Nú helt hon hesi longu snúrandi rúnarrøðini vera spennandi.
 Ása spurdi, og Steinur svaraði sum frægast. Men Steinur hugsaði mest um, hví hon fór at flenna. Frammanundan hevði hon verið so bangin og forsøgd.
 Ása tók ein stein og risti eina rún í moldgólvið. Beint við risti hon teknið, sum tað sá út á hennara máli.
 Dagarnir gingu, og hon lærdi meira og meira. Tá ið vet-urin kom, skilti hon næstan alt, sum Bóal og Steinur søgdu. Hon dugdi eisini at lesa tað, sum stóð á steininum. Har stóð:
 Sterki reisti steinin
 yvir son sín Viðar víking.
 Viðar fór við skipi sínum
 til Fraklands
 at vinna sær gull.
Tá ið Ása skilti, hvat ið stóð á steininum, kom fjáltur á hana. Viðar víkingur hevði verið í hennara landi og leitað eftir gulli.
 Veit Steinur, hvussu víkingarnir skikka sær, tá ið teir ogna sær gullið? hugsaði hon.
 Men hon tordi ikki at spyrja hann. Hon visti væl, at hon nú var í Víkingalandi. Men ongantíð fyrr hevði hon hugsað um, at Bóal og Steinur vóru av tí fólkinum. 
 Eg fari ongantíð at siga, hvaðan eg eri komin, teskaði hon Gullhógvu í oyrað tað kvøldið. Og eg fari ongantíð at siga teimum, hvussu eg kom higar.
Miðgarðsormurin og Ragnarok.
Steinur segði frá mongum, meðan hann høgdi. Ásu dámdi at lurta.
 Hann segði frá gudum, ódjórum, trøllum og jatnum. Hann segði, at ein gudur var, sum æt Froyur. Froyur ráddi yvir tí, sum veksur á bønum. Froya, sum Bóal hevði tosað um, var kona Froy.
 - Ein annar gudur eitur Loki, segði Steinur. Loki kann skapa seg um til alt, sum hann vil, eisini til eina flugu ella ein eiturkopp.
 Hann bendi seg yvir ímóti Ásu og teskaði:
 - Loki eigur ein son, sum er eitt villdýr, hann eitur Miðgarðsormurin. Hann ringir seg um jørðina og bítur seg sjálvan í stertin.
 So mundi tað vera Miðgarðsormurin, sum skvatlaði so illa, at skipið fór at rulla, tá ið vit sigldu, hugsaði Ása og skultraði sær.
 Men hon segði einki um longu ferðina higar. Heldur einki segði hon um Gud og Jesus og Mariu moy, sum tey bóðu til heima hjá teimum. Myndir vóru av teimum í borgarkirkjuni.
 Steinur segði frá um gudar sínar:
 - Ein tann mætasti eitur Tórur. Hann eigur ein hamara, sum eitur Mjølnir. Tá ið hann kastar Mjølnir uppi í luftini, síggjast toruljós. Hvussu so langt, ið Tórur kastar hamaran, kemur hann aftur í hondina á honum av sær sjálvum.
 Einaferð, tá ið tað hevði regnað, lýsti ein stórur, vakur ælabogi uppi yvir skóginum. Steinur segði, at ælabogin eitur Litbrá, og at tað var gudurin Heimdal, sum spenti hann millum jørðina og himmalin.
 Ælabogin man vera øgiliga stórur, hugsaði Ása. Hann sóu vit eisini heima í Fraklandinum.
 - Onkran dagin fer ælabogin at slitna, segði Steinur. Tá verður Ragnarok. Tá slokna sólin og stjørnurnar. Jørðin skrædn-ar, og havið skolar inn yvir landið. Himmalin verður bøla-myrkur.
 Ása skalv.
 - Nær verður Ragnarok? teskaði hon. 
 Men Steinur sissaði hana.
 - Tað verður ikki enn. Og tú skalt ikki vera bangin. Tá ið Ragnarokið er av, fáa vit eina nýggja jørð. Hon er grøn og vøkur, og kornið veksur av sær sjálvum. Og eingin fer at vera bangin, og eingin fer at syrgja. 
 Hann blásti okkurt puið burtur av steininum.
 - Hvat dámar tær hann? Er hann ikki vakur?
 Ása nikkaði.
 - Hví skal víkingurin Viðar hava ein stein? spurdi hon.
 - Tí hann var so dugnaligur og djarvur, svaraði Steinur. Hann bygdi sær fýra stór skip og fylti tey við jarni og íkorna-skinnum. Tá ið hann kom heim aftur, vóru skipini full av gulli og silvuri og sterkum trælum. Tað var ikki lítið at fáa aftur-fyri hatta sindrið av jarni og skinnini.
 Eg veit, hugsaði Ása. Og Steinur veit óivað eisini, hvussu hasin Viðar gjørdist ríkur.
 Ása stakk upp og hugdi upp á Stein. Hvussu hevði Steinur mist beinið? Hevði eisini hann verið víkingur? Nasaleysi hevði mist nøsina.
 Hevði Steinur verið víkingur, so vildi hon ikki sita hjá honum longur. Hon hevði hildið, at tey bæði vóru vinir. Men nú...
 Inni í smáttuni sat Bóal og vav.
 - Hjálp mær at greiða hesa fløkjuna, bað hon. Tá ið eingin fløkja er, gongur skjótari at veva.
 Ása sat og segði einki. Men at enda noyddist hon at spyrja Bóal, um Steinur hevði verið víkingur.
 - Nei, tað er hann ov fittur til, flenti Bóal.
 - Men beinið? spurdi Ása.
 - Ein úlvur beit tað av, tá ið hann var lítil, svaraði Bóal. Hann hevði tøtlað sær ov langt burtur frá bygdini.
Ása einsamøll.
Tað seinasta, Steinur risti í steinin, var:
 Rúnarristarin Steinur
 ringjandi rúnir
 steinsins risti.
Síðan blandaði hann ein lit, sum lýsti reyðari enn blóð. Við litinum málaði hann varisliga hvønn snúning og hvørja rún. 
 - Nú er steinurin liðugur, flenti hann nøgdur. Nú kann Sterki koma eftir honum.
 Og Steinur hugsaði, at nú fór hann endilga at fáa løn fyri arbeiðið. Hann hevði havt steinin í gerð í meira enn eitt hálvt ár.
 Hesa tíðina høvdu Bóal og hann verið noydd at liva av tí, tey skóru á lítla akrinum við smáttuna. Tað var minsti akur í bygdini.
 Eisini áttu tey eitt svín og nakrar seyðir og einar tvær geitir, men tað var ikki nógv at liva av. Gullhógva gav teimum ongan mat, men sjálv skuldi hon hava hoyggj at eta.
 Og av tí at Steinur fekk ikki gingið sum hini, noyddist Bóal at gera næstan alt arbeiðið við dýrini og jørðina einsa-
møll.
 Tá ið Steinur hevði fingið aftur fyri steinin, kundu tey keypa sær hoyggj og korn og røtur frá hinum í bygdini. Og kanska kundu tey keypa sær ein lítlan grís eisini. Stóra svínið noyðast tey at drepa til hávetursblótið.
 Og eitt afturat, tey vóru trý nú, so teimum tørvaði meiri mat.
 - Sterki kemur neyvan fyri hávetursblótið, segði Bóal. Tað fer hann sjálvandi at halda í kongsins garði. Og lítið hugsar hann um, at vit skulu liva.
 Sterki var fúti hjá kongi, og tí var hann bæði ríkur og mætur. Fútarnir kravdu skattin inn, sum fólkið læt kongi. Men meira enn so, at nakað av skattinum hvarv niður í lummarnar hjá teimum sjálvum.
 Sterki hevði gjørt av, at steinurin skuldi reisast við eina brúgv, sum nógv fólk gekk eftir. Har kundu tey síggja steinin og lesa um son hansara Viðar.
 Men brúgvin var langt burturi frá Túgvukeri, har Steinur og Bóal og Ása búðu. Og av tí at steinurin var ógvuliga tungur, fór tað at verða torført at flyta hann hagar.
 Gøtan var smøl og brøtt nógvastaðni. Og í støðum var eingin gøta, so teir noyddust at draga steinin ígjøgnum skógin.
 At hava steinin í einum vogni bar ikki til. Hjólini fóru at brotna. Einasta, ið var at gera, var at hava hann á einari sletu.
 - Sterki kann ikki koma eftir honum, fyrr enn nógvur kavi er, segði Bóal. Og ísurin á vøtnunum skal vera nóg tjúkkur at fara eftir.
 - Kavi? spurdi Ása. Hvat er tað?
 Steinur og Bóal hugdu bilsin at henni. 
 - Hvaðan kemur tú, ongantíð sæð kava?
 - Úr...
 Ása tagdi. Nú mundi hon sagt tað. Hon læsti varrarnar saman og leyp á dyr.
 - Steðga, rópti Steinur. Nú skalt tú siga okkum tað.
 Men Ása var heppin, tí í somu løtu bankaði ein maður á hurðina. Hann vildi sleppa at tosa við Stein.
 Ása ræddist fólkið í bygdini, hóast tað, sníkti hon seg inn í bygdina. Við eina smáttu sótu smábørn og gjørdu sær kýr burtur úr grannkonglum og pinnum.
 - Vita tit, hvat kavi er? spurdi hon.
 Tey hugdu við stórum eygum upp á hana og runnu av stað at krógva seg.
 Nú komu tvær gentur á hennara aldri dragsandi eina tægu við brenni. Tær høvdu hentað brennið úti í skóginum og tugdu viðarkváðu, sum tær høvdu pilkað burtur av granntrøunum. Viðar-kváðan var seig og leskilig.
 Tá ið tær sóu Ásu, gnisaðu tær og skumpaðu undir hvør aðra. So tóku tær fastari í tæguna og runnu av stað.
 Ása fór heim aftur, men Bóal sá beinan vegin, at okkurt var. Hon peikaði á eina rótarúgvu og segði:
 - Hjálp mær at flysa. Vit hava nógv at gera, í morgin ári fara vit at drepa svínið. Hávetursveitslan verður skjótt.
 Men Ása helt seg undan.
 Tey rópa meg Ása býtisbarn, hugsaði hon. Og tað er rætt. Eg eri bæði Ása býtisbarn og Ása einsamøll. Men innan í mær eri eg Petite úr stóra Fraklandinum. 
Hvør veit, hvaðan vetrarins vindar koma?
Tá ið hávetursveitslan nærkaðist, lá bøurin berur við sama lag, og tað var leingi myrkt. Sólin orkaði bara upp eina lítla løtu um hádagin, og luftin var tey beru skýggj.
 Næturnar vóru svartari enn sótið undir pottinum hjá Bóal. Trøll og aðrir óndir andar bíðaðu eftir at sleppa at høgga klørnar í menniskju og dýr.
 Hann, sum noyddist út í myrkrið, helt einari lykt ella einum blaktrandi bikkyndli framman fyri sær.
 Summi høvdu til varavissu ein lítlan jarnhamara hangandi í leðurreim um hálsin. Hamarin var merkið hjá Tóri. Tey trúðu, at Tórur vardi tey, sum høvdu hamara uppi á sær. 
 Roykurin frá kókaðum rótum og blóðpylsu dreiv upp ígjøgnum ljóaran í flagtekjunum. Tað luktaði eisini væl av fleski og livur.
 Hávetursblótið var størsta veitslan á árinum. Hóast smátt var við mati allar aðrar dagar, var einki spart tá.
 Á hávetursveitsluni bóðu øll til sínar gudar. Tey bóðu um góðan skurð á akrunum og nógvan fisk í nótirnar. Tey bóðu eisini um nógv avkom, bæði til dýrini og til sín sjálvs.
 Eisini bóru tey træmyndir gjøgnum akrarnar. Myndirnar vóru av gudum. Tey drupu eisini dýr at æra gudarnar. Nakað av kjøtinum brendu tey til gudin, og tað, sum eftir var, ótu tey sjálv.
 Fyri at blíðka gudarnar rættiliga, ofraðu tey stundum menniskju. Tey søktu tey í vøtn ella keldur.
 Á veitsluni eftir blótið, drukku tey nógv av skúmandi mjøði og ótu so nógv, sum tey orkaðu av matinum.
 Og meiri mjøður, ið varð drukkin, ógvisligari gjørdist veitslan. Ása ræddist og krógvaði seg aftan fyri Bóal. Hon vildi nógv heldur sloppið heim, men hon tordi ikki einsamøll út í myrkrið.
 Alt í einum skríggjaði hon. Mjøðurin hevði gjørt menninar djarvar. Ein maður hevði tikið í hana og drigið hana yvir at eldinum.
 - Nú vilja vit vita, hvaðan gentan er komin, rópti hann. Vit tola ikki, at ein trøllaungi veksur upp saman við okkara børnum.
 - Slepp gentuni! segði Steinur strangliga.
 Maðurin, sum ikki vildi vera óvinur við Stein, aktaði.
 Steinur reisti seg upp og segði eina yrking. Hann sum dugdi at rista rúnir, dugdi mangan eisini at yrkja. Steinur bar fram:
 - Hvør veit
 hvaðan vetrarins kveistrandi 
 vindar koma?
 Hvør veit
 hvør ið vekur 
 vársins vøkstur
 hvílandi í jørðini?
 Hvør veit
 hvaðan vinir koma?
 Vælkomin verði hon
 hvørjar gøtur hon enn hevur troðið.
Veitslufólkið lurtaði. Leingi sótu tey kvirr og hugsaðu um tað, Steinur hevði sagt. At enda reisti ein gamal maður seg, hann hevði sítt, hvítt skegg.
 Hann var elsti maður í bygdini. Tí hevði hann mest at siga. 
 - Eingin veit, hvaðan vindurin kemur, segði hann. Og tó dámar okkum fríska vindin. Og eingin veit, hvør ið vekur vársins vøkstur. Og tó er hann neyðugur hjá okkum.
 Hann peikaði á Ásu:
 - Eingin veit heldur, hvaðan gentubarnið er komið. Men frá hesum degi er hon ein okkara.
 Veitslufólkið mutlaði:
 - Ja, frá hesum degi er hon ein okkara. 
Tá ið himmalin logar, halda jatnirnir veitslu.
Eftir hávetursveitsluna slapp Ása at liva sum hini børnini í bygdini. Tey skuldu hjálpa til so væl, sum tey dugdu. Og tað, tey ikki dugdu, máttu tey skunda sær at læra seg. 
 Nógvar hendur skuldu til, tí nógv var at gera við dýr og akrar og pottar og at vaska. Bara tey smæstu børnini sluppu at spæla.
 Men av og á sluppu tey størru børnini at stuttleika sær. Og so var tað dagurin, tá ið veturin kom av álvara. Ísur legðist á vøtnini. Kavaflykrurnar hurlaðu niður úr luftini.
 Tá ið Ása vaknaði, var kaldari í smáttuni enn vanligt. Bøurin var hvítur. Í fyrstuni helt hon seg droyma. Tað var, sum hevði onkur stoytt ein stóran posa av dúni niður yvir bygdina.
 Hon stakk hondina niður í hetta hvíta og føldi, hvussu kaldur kavin var. Oyssh! Hatta var ræðuligt. Men so sá hon, at kavaflykrurnar vóru vakrari skapaðar enn ein blóma.
 Hon loftaði kavaflykrunum við vøttinum. Men bara hon andaði á tær, bráðnaðu tær til smáar glitrandi vatndropar.
 Av tjørnini hoyrdist látur og róp. Børnini í bygdini vóru farin at skreiða. Bóal læt Ásu í eina skinnhettu og knýtti væl saman undir øsini. Uttan á troyggjuna hjá Ásu bant hon turriklæðið hjá sær.
 - Skunda tær yvir til børnini, segði hon og koyrdi undir Ásu. 
 Ása var lítið fyri at fara, men so rann hon av stað. Láturin og gleðirópini av tjørnini drógu hana til sín. Kavin lá í stórum fannum, og hon sakk langt niður, tá ið hon steig.
 Tá ið børnini sóu hana koma, stóðu tey og søgdu einki eina løtu. Men so tók ein stór genta Ásu við sær út á ísin. Hini komu aftaná, og tey lærdu Ásu at skreiða.
 Huiiij!
 Skjótt fór hon strúkandi av stað sum ein hvirla.
 Um kvøldið sleit í. Himmalin var nú grønur allur, sum hann var. Hvítar og ljósareyðar glæmur fóru blaktrandi eftir luftini. 
 Børnini stóðu tigandi og hugdu upp ímóti hesum vakra. So teskaði ein drongur:
 - Tá ið himmalin logar, halda jatnirnir veitslu. Vit skulu skunda okkum heim, so teir ikki taka okkum.
 Rópandi runnu tey um kapp heim aftur í bygdina undir lýsandi himmalinum.
 Ása var reyð um kjálkarnar og køld um hendurnar, tá ið hon kom inn. Tað var øgiliga langt síðan, tað hevði verið so stuttligt. 
Ein jagstrað hind.
Tað var nógv kaldari nú, men geitirnar gingu úti enn. Tær jarmaðu neyðarsliga um næturnar av kulda. Geitarskeggini vóru fryst til glerpípur og glintaðu hvørja ferð, geitirnar rørdu seg.
 Nakrir menn í bygdini fóru at kasta nót. Men teir komu aftur við ongum. Nótirnar vóru stívar av ísi og skygdu sum lokkanet. Kuldaskaddan hekk niður á sjógvin.
 Tá ið Bóal vildi hava vatn, bræddi hon kava uppi yvir eldinum. So slapp hon frá at fara út og bróta hol í ísin, sum lá oman á kelduni. Tað hjálpti upp á hendurnar, sum vóru sund-urstoknar og knyklutar av gikt.
 Steinur var so kaldur um hendurnar úti í skýlinum, at hann fekk ikki hildið hamaranum og meitlinum. Hann var farin í holt við ein annan stein nú. Men Sterki hevði ikki verið eftir sínum enn.
 Viðhvørt mátti Steinur inn at verma seg við eldin. Ása kreyp eisini so nær eldinum, sum hon tordi. Hon hevði nógva ull í fanginum, sum hon skuldi pilka nálir og lyng burturúr. Ullin mátti vera mjúk og væl karðað, tá ið Bóal skuldi spinna. 
 Eingin troystaði sær út í kuldan. Viðhvørt noyddust Ása og Bóal útum at skumpa kavan frá hurðini. 
 Men so ein dagin skein sólin. Tungu kavaskýggini hvurvu. Ása hugdi yvir á tjørnina og hugsaði um, hvussu stuttligt tað var at skreiða úti á blanka ísinum.
 Tá ið Bóal sendi hana út í skýlið eftir brenni, sníkti hon seg burtur frá húsum, sum hinaferð í borgini.
 Hjartað bankaði ógvisliga undir troyggjuni, tá ið hon vassaði ígjøgnum kavan. Men úti á tjørnini var kavin fokin burtur. Ísurin glitraði í sólini sum silvurspennini hjá mammu.
 Ása fekk sær renningarlop og fór sum eitt fok eftir ísinum.
 Tá sá hon okkurt, sum rørdi seg millum trøini inni á landi. Ein rádýrahind leyp út á ísin. Men hon fekk ikki fótað sær. Hon gleið og gleið, og so datt hon.
 Ein pílur kom hvínandi gjøgnum luftina. Onkur jagstraði hindina.
 - Nei! rópti Ása og tveitti seg niður yvir skelvandi dýrið.
 Hon hugdi kvikliga rundan um seg. Men ein pílur afturat kom sendandi. Hann bar við aðra eygnabrúnna á Ásu. Hon fekk ilt, og blóðið dryppaði niður á turriklæðið.
 Hindin var útlúgvað og lá pinnastill. Ása hugsaði ikki, at tað kundi vera vandamikið, hon lá still og vardi hindina við kroppinum.
 Tað dukaði í oyrunum, og hvítir neistar skygdu fyri eyg-unum á henni. So hoyrdi hon kviklig fótafet eftir ísinum og vendi sær. 
 Har stóð ein drongur, eitt sindur eldri enn hon. Hann hevði pílaboga í hondini og ein húsa við pílum á bakinum. Frakkin var skínandi grønur.
 Hon skundaði sær at turka blóðið av kjálkanum og reisti seg upp. Hindin slapp á føtur og helt inn móti landi, so skjótt sum hon var ment.
 Drongurin tók beinan vegin ein píl afturat úr húsanum og spenti bogan. Men Ása tók í armin á honum. Eyguni glógvaðu av øði. 
 - Tú skjýtur ikki.
 Hann læt bogan falla. 
 - Eg skjóti, tá ið eg vil.
 - Tað gert tú ikki.
 Tigandi stóðu tey har og metaðust við eygunum. At enda brast drongurin í látur. Hindin var horvin millum trøini. Tað var ov seint at skjóta.
 - Hvør ert tú?
 - Dóttir Stein, rúnaristaran í Túgvukeri. 
 - Dóttir Stein? segði drongurin. Men eyguni á tær eru sum kol, og hárið líkist svartari ull. Soleiðis síggja bara træla-børn út. Sig sum er, at tú ert trælur hjá Steini. Ikki dóttir hansara.
 - Tað verður tú um, físti Ása og vendi sær frá honum. Í Túgvukeri hevur eingin ráð at hava trælir. Her gera vit sjálvi tað, sum skal gerast.
 - Trælur ella dóttir... Tað er Stein, eg skal hitta. Vís mær, hvar hann býr. Hindin gjørdi, at eg misti fylgið hjá mær burtur.
 Tigandi gingu tey eftir ísinum yvir at skóginum. Ein hestur stóð bundin í eitt høgt furutræ. Drongurin loysti teym-arnar og leyp upp á hestin. 
 - Gakk frammanfyri, segði hann strangliga.
 Ása stríddi seg ígjøgnum kavan, og hann reið aftaná. Hvat vildi hesin drongurin Steini? Fór hann at biðja Stein um at hjálpa sær? Kanska hevði hann mist okkurt, sum Steinur kundi hjálpa honum at ganda fram aftur? Tað bar ongantíð til at gita, hvørji ørindi tey høvdu, sum komu til Stein.
 - Hevur tú ilt? spurdi drongurin. Tak eitt sindur av kava og trýst hann inn ímóti eygnabrúnni.
 Ása steðgaði á og gjørdi, sum hann segði. Tað hjálpti. Tað tætnaði, blóðið rann ikki longur niður eftir kjálkanum.
 Tá ið Ása nærkaðist bygdini, sá hon slóð í kavanum. Hógvar og mannaføtur høvdu gingið har. Málageip og neggjan dundu inni millum trøini og smátturnar.
 Drongurin koyrdi undir hestin og reið fram um hana og yvir ímóti nøkrum ókunnumonnum, sum stóðu við húsini hjá Bóal og Steini. Fólkið í bygdini krógvaði seg, men Ása sá, at tey kagaðu út ígjøgnum duragloppini.
 Tað man vera Sterki, sum er komin, hugsaði hon. Nústani kom hann eftir steininum.
Bláari enn hav og himmal.
Og rætt hevði Ása. Tað var Sterki, sum var komin. Drongurin við boganum var við í fylginum. Sletan, sum steinurin skuldi flytast við, stóð til reiðar at føra tunga førningin.
 Neyðugt var at spenna fimm hestar fyri sletuna. Teir skavaðu ótolnir við hógvunum í kavanum. Nakrir trælir bóru teimum hoyggj og vatn.
 Hevði eg ikki vitað, at teir vóru trælir, so hevði eg hildið teir vóru trøll, hugsaði Ása.
 Hon hugdi at tógvahárinum og gráu, skitnu klæðunum. Ryggirnir vóru kropnaðir, og hendurnar vóru sum fuglakløur.
 Tað skar hana í hjartað at síggja teir. Hon visti, hvussu ringt tað var hjá teimum. Hugsa sær, hevði hon enn verið ein teirra! Hugsa sær, var tað ikki eydnast henni at rýma!
 Piprandi krógvaði Ása seg. Hon var bangin, at onkur skuldi kenna hana og vita, at hon var rýmd.
 Men einki brýggjaðu menninir í fylginum seg um hana. Teir stóðu í einum trunka við skýlið, og litføgru kyrtlarnir lýstu móti hvíta kavanum. Upp á beinini høvdu teir heitar leður-stivlar.
 Drongurin við pílaboganum sat enn uppi á hestinum. Hann hugsaði heldur ikki um Ásu. Hann rópti á ein træl, sum leyp til at halda hestinum.
 - Hvør av monnunum er Sterki? teskaði Ása í oyrað á Bóal, sum stóð í durunum.
 - Eingin, svaraði Bóal. Sterki og Steinur eru inni í skýlinum og hyggja at steininum. Men hvat hevur tú gjørt við eygað?
 - Eg skøvaði meg av einari grein í skóginum, leyg Ása.
 Hon hevði ongan hug at tosa um handa erpna dreingin, sum segði, at hon líktist einum træli. Hann sat uppi á hestinum og spældi kongur. Men hvat dugdi hann ímóti beiggjunum hjá henni?
 Bóal hevði longu funnið eitt lokkanet. 
 - Lokkanetið lekir sár, segði hon og legði tað á sárið á eygnabrúnni. Men tú fært eitt stórt og ljótt arr. Spell, tú, sum ert so vøkur.
 - Arr vísa, at tú ert djarvur í stríði, segði Ása. Tað sigur...
 Í somu løtu gekk hurðin í skýlinum. Fáligir eygleiddu menninir Sterka. Var Sterki ikki nøgdur, fór ikki at verða stuttligt, hvørki hjá Steini ella monnunum.
 Men Sterki var nøgdur. Hann rætti vinstra arm upp. Um armin hevði hann ein gullring, sum ringdi seg sum ein dreki. 
 So tók hann ringin av og setti hann á armin á Steini.
 - Valaarbeiði, skal verða væl lønt, segði hann.
 Steinur hevjaði armin við gylta ringinum og segði:
 Steinur skrýddi
 stein Sterka.
 Sterki skrýddi Stein.
 Snúðraðu snúningar steinsins
 skulu støðugt
 skrýða sæti sítt.
Sterki flenti, so tvískeggið dandaði.
 - Góð skaldaørindi tola at verða søgd meira enn eina ferð, segði hann. Og so bað hann Stein siga ørindið eina ferð afturat.
 Sterki læt seg úr gráa úlvaskinsfrakkanum og legði hann um herðarnar á Steini og segði:
 - Gævi vargavarmin
 vildi vermt vin mín!
Síðan rópti hann á trælirnar, at teir skuldu lyfta steinin upp á sletuna.
 - Bara hann ikki brotnar, nú hann skal flytast, segði hann og streyk eftir gráa steininum.
 Men Steinur uggaði hann:
 - Er steinurin hin rætti, so heldur hann. Eg havi sjálvur tikið hann.
 - So eri eg óttaleysur, segði Sterki.
 Steinurin helt. Ása, Steinur og Bóal stóðu eftir í durunum og sóu sletuna við tunga steininum hvørva millum granntrøini. Tað var, sum var tað ein vinur, sum fór. Og fóru tey nakrantíð at síggja steinin aftur?
 Ása hugsaði ikki so nógv um steinin. Hon stóð og hugsaði um eyguni í dreinginum. Tey vóru so glógvandi blá. Ja, bláari enn havið og himmalin.
 B A B Y B L U E S .
1. 
"Pápi? Skal eg gera okkurt, pápi? Tendra sjónvarpið? Skal eg geva tær ein kaffimunn?" Eg má fara nú. Skúlabussurin fer at koma hvørja løtu. Fer hann undan mær, so missi eg aftur ein skúladag. Men eg haldi, at lærararnir leggja einki í tað. Ein næmingur minni at stríðast við.
 "Eg eri farin, pápi. Veri skjót aftur." Hann svarar ikki. Eyguni eru so fjar. Eg haldi, at hann er ússaligari í morgun.
 Vit hava bara hálvan skúladag. Hava fingið frí seinrapartin. - Eg komi aftur úr skúla, og átjan-hjólarin hjá Frankie-beiggja stendur uttanfyri, hann og hin beiggi mín, Kenny, sita í arbeiðsklæðum inni í stovuni. Tað eru teir ikki 
vanir at gera, so nú er okkurt. 
 Frankie sigur: "Eg haldi, tú skalt seta teg." Hann setur seg hjá mær og tekur í armin á mær. "Pápi er vánaligur, ógvuliga vánaligur. Og tað gerst einki við. Hann fer skjótt at doyggja."
 Eg renni upp á loft og inn í kamarið hjá pápa, og vit hyggja upp á hvørt annað, men tað er, sum sær hann meg ikki. - Har er lítið eftir. 
 - - - - - - - - - - - - - 
Og hevði Jimmy ikki verið hjá mær, ta fyrstu tíðina aftaná, so veit eg ikki, hvussu tað hevði verið vorðið við mær. Meðan pápi lá at doyggja, var eg nógv úr skúla, og tað endaði við, at eg fór úr skúlanum. Jimmy var einasti vinur, eg hevði at tosa við.
 Jimmy er drongur mín. Við hvørt klandrast hann við mammu sína og pápa sín. Hann er strevin hjá teimum at fáast við. Rýmir, tá ið tey biðja hann vera inni, gongur úti og strýkur við vinmonnunum, R.B. og Slug og Toker og teimum. Teir stjala ikki og brúka ikki knív og sovorðið, sum summi halda. Serliga er tað R.B., sum hevur ringt orð á sær. Jimmy sigur, at R.B er ógvuliga villur, men óður í høvdinum er hann ikki. 
 R.B. og Jimmy eru vinmenn. R.B., tað er Rainbow. Mamma Jimmy er ill inn á R.B., tí tá ið hann gavst í skúlanum í heyst, fór Jimmy eisini úr skúlanum. Einasta, ið melur í høvdinum á R.B., er grafittið og jarnbreytarvognar. Nei, ikki so nógv jarnbreytarvognar longur, heldur múrar og brúgvar og onnur støð, har tað ber til at mála uppá. Jimmy heldur R.B. vera framúr at mála.
 Við hvørt kemur Jimmy ikki til hús fyrr enn út móti morgni. Og mamma hansara situr uppi og bíðar og deilir, men hann letst sum luft, smoyggir sær upp loftstrappurnar og klamsar kamarshurðina aftur eftir seg. 
 Fyrstu ferð, eg sá Jimmy og fór at tosa við hann, er fyri okkurt um einum ári síðan. Nei, eg haldi, tað var, beint áðrenn vit fóru í skúla aftur. Eg siti uppi á einum beinki, siti ikki rættiliga uppi á honum, eg mestsum hangi uppi á bonkarbakinum og sletti við beinunum. Tað er í gongini framman fyri sjón
bandahøllina. 
 Og Jimmy kemur út haðani saman við Rainbow og Slug og nøkrum øðrum dreingjum. Eg visti beinan vegin av hasum eygunum, hvussu hann var. Tey eru blá sum himmalin, ella sum ein blá kúla, sum tú sært tvørturígjøgnum. Hann hyggur beint upp á meg. So fari eg yvir til hansara. Eg kenni nakrar gentur, sum hann fylgist við við hvørt. Tær halda hann vera eldri, enn hann er. Hann sær so frekur út, heldur seg vera, tá ið hann stingur hasi eyguni. 
 Og eg haldi, at gentan hjá honum tímir ikki at hava hann longur. Tú veitst, ætlar at narra hann. Hatta havi eg hoyrt, men eg sigi tað ikki við hann. Eg spyrji hann bara, um hann koyrir. "Jaa, ert tú svøk?"
 "Hevur tú koyrikort?"
 "Neeii."
 So sigi eg: "Íðann, hvussu ber tað so til, at tú gongur við HASARI didduni?" Handa er av tí slagnum, sum bara sær motorsúkklur og bilar og teir, sum duga at koyra. Nú var eg órein.
 Seinri sá eg hann við hvørt niðri í skúlahøllini. Vit fóru í sama framhaldsskúla. Mestur hevur hann gingið aftan á mær onkun dagin úr skúlanum, tí hann veit, hvar eg búgvi. 
 So eitt kvøldið ganga eg og nakrar aðrar gentur niðri á sølutorginum. Jimmy og eg hava ikki sæst síðan hin dagin við sjónbandahøllina. Tá ið eg síggi hann, føli eg, at eg rodni. Eg veit, at eg var ljót við hann hin dagin. Eg haldi, eg eri eitt sindur góð við hann longu.
 Eg fari yvir til hansara og sigi: "Hví tosar tú ikki við fólk?"
 "Eg kenni eingi fólk," sigur hann.
 "Eg kenni heldur eingi, men eg tosi við teg. Her tosa øll við øll, og tey...... ja, alt í lagi." Hann flennir og skumpar undir meg við økslini, og eg skumpi afturímóti, og hann letst, sum hann er illur við meg, og vit tuskandi upp hagar, sum bilarnir standa, og spáka so út á vegin.
 Soleiðis komu vit saman. Og nú tosar hann - um alt møguligt. Eg haldi, hann er eitt sindur góður við meg eisini.
2.
Eg og Jimmy fylgjast ofta nú. Halda til niðri á sølutorginum og spæla sjónvarpsspøl inni í spælihøllini. Bilurin hjá mær rennur altíð útav.
 R.B. kemur inn, og hann og Jimmy fara yvir í ein krók at teska saman, og teir skeita yvir á meg, og so koma R.B. og Jimmy yvir hagar, eg standi, og Rainbow sigur: "Kemur tú við út at bumba?"
 Ja, tað kundi verið stuttligt; men eg veit ikki - eg tori forbiðið illa. Og, verða vit tikin! Nei, eg vil ikki hugsa um tað. - Frankie-beiggi verður svakur! Men Jimmy hevur hug at fara. "Ja, eg komi!" sigi eg.
 Út at bumba er at fara út í býin at gera grafitt. Rainbow er í einum bólki, teir kalla Spektrum, ella bara Spek. Teir spræna máling í øllum møguligum litum. Fara oftani yvir á jarnbreytarstøðina um næturnar, men nú er okkurt gjørt við vognarnar, málingin rínur ikki við, so nú er tað ikki stuttligt longur. Í staðin grafitta Spek-dreingirnir á plakatsúlur og undir vegbrúm og ymsastaðni fram við høvuðsvegnum.
 Og vit bæði Jimmy av stað við R.B. Skulu møta Slug og Toker undir brúnni. Vit hava súkklu, men R.B. biður okkum koma við sær í pickuppinum hjá Slug. So koma vit til eitt pláss, og har setur hann bilin, vit ganga so eitt sindur afturat og klíva upp um eina píkatráðgirðing. Allastaðni eru skelti, sum siga: EINGIN ATGONGD, STONGT FYRI ALMENNINGINUM, ØRINDALEYS VERÐA REVSAÐ.
 Rainbow rættir mær eina sproytufløsku, og eg at spræna. Hetta er stuttligt. Tað er gul máling í hjá mær. Eg hugsi ikki longur um ávaringarskeltini. Bara gula máling allastaðni á múrin. 
 Jimmy hevur ta reyðu fløskuna og Toker ta bláu, og vit spræna og eru heilt óð í høvdinum.
 Rainbow hevur ein tjúkkan, svartan tóvpenn í hondini, hann ruslar hesi kátu krákuklórini við honum. Hann skrivar SHABAZ, og BOOM, og so skrivar hann AR#@". Og nógv annað tvætl, sum eg ikki lesi. Hann er ikki sum vit - spæla og tvætla. Alt, sum Rainbow teknar er vágaligt, fúlt og frekt, listarligt og skemtiligt - fínar og grovar og flúgvandi strikur, og tær leypa í eyguni á tær. Hann teknar ein mannaskølt. Eldur físir út úr eygunum á skøltinum, men hetta er ikki eldur, hetta er ein ælabogi. Hetta er hansara frámerki - hansara navnaspjaldur. Eingin annar teknar hetta, tí so fáa tey av at vita frá hinum í bólkinum. Hetta er sum við Frankie í bilsendaranum. Hann hevur sítt egna kalliljóð, og allir hinir kenna tað.
 R.B. steðgar. Lurtar eina løtu, - sigur so: "Tit, vit mugu spjaða okkum." Hann leggur fingurin at vørrunum, og vit skilja, hvat ið er: púra kvirr, og so burtur hiðani.
 R.B. og vit sníkja okkum húkandi burtur í hølunum á Slug og Toker. Tað er myrkt, og vit síggja lítið. Nú eru vit hjá bilinum aftur. Men eingin R.B. 
 Eg eri hjartkipt. Havi ilt í búkinum. So hoyra vit okkurt inni millum trøini og síggja Rainbow koma haltandi yvir ímóti bilinum. Blóð er á skjúrtuni. Eg veit ikki, um tað er hann, sum bløðir, ella hvat tað er.
 Slug setur bilin í gongd og skrúvar yvir á húsa-grastónleikin. Hann, sum koyrir, ræður tónleikinum. Tá ið vit nærkast okkara grannalag, steðgar hann bilinum, og Toker rættir mær eina feita: "Annie?"
 Eg fái mær ein guv og rætti hinum. 
 Rainbow sigur: "Onkur hevur slatrað. Teir vistu, at vit vóru har. Eg legði til ein av teimum. Teir verða skjótir eftir mær. Men teir hava ongan bil."
 Slug koyrir meg og Jimmy yvir aftur á torgið til súkklurnar. Leygarkvøld er, og seinasta filmsýningin hevur gingið í okkurt um ein tíma nú. Eru Marko-dreingirnir úti og lúra? Og hava teir sæð, at vit komu út úr bilinum saman við Slug og Rainbow?
 Vit leypa upp á súkklurnar og títta oman longu brekkuna, einasta brekka í býnum, her er slætt allastaðni. Ein vegsamanrenning, sum Frankie er vanur at siga. Hetta er ikki býur, sigur hann, bara nakrir vegir, sum møtast. Hiðani sleppur tú í allar ættir - til Indiana, Michigan, Kentucky - eisini til Florida, um tað skuldi verið. Beint nú hevði Florida ikki verið av leið. Eg eri køld. Eg eri í handskum, men eg havi naglakulda. Vit koyra skjótt. Mestsum flúgva ígjøgnum myrku smoguna aftan fyri posthúsið, eftir bilplássinum við sølumiðstøðina, koma út undan aftur við bankan, koyra fram við dimmum húsum, sum standa myrk, sum býr eingin í teimum. Og eg hoyri hjólini sjóða, súkklurnar fúka avstað, sum vóru vit seinastu mannabørn í allari verðini. Ferðsluljósini broytast nú - summi blunka reytt enn. Á hornunum niðri við hvítvøruhandilin tendrar ein bilur ljósini, og Jimmy og eg súkkla upp aftur skjótari. Bilurin rullar út frá kantinum og sneiðir eftir fyrsta vegi til høgru. Tað lætnaði fyri ondini.
 Vit strúka fram við kirkjugarðinum, har pápi liggur. Eg minnist lítið aftur av tí, sum var tann seinrapartin fyri jól, tá ið pápi doyði. Onkur hjálpti okkum. Frankie gjørdi alt tað neyðuga. Kistan tóktist so lítil. Beiggjar mínir søgdu, at hon var so løtt at bera. Pápi var stórur maður, men hann minkaði burtur, tá ið hann fekk blóðkrabban. Fastir mín og beiggjar mínir og eg og Jimmy! - Eingin annar fylgdi. Pápi átti ongar vinir. Sólin skein tann dagin, men fyri mær var tað myrkt ella so. 
 Eg súkklaði í hølunum á Jimmy, og vit súkkla og hugsa einki. Eg kenni vegirnar og hyljarnar ógvuliga væl, tí eg havi altíð súkklað úti í býnum. Eg kenni meg trygga um náttina, tað er, sum verjir myrkrið meg. 
 Vit eru næstan heima hjá okkum, og Jimmy súkklar spakuligari, tá ið vit koma til høga garðin. Høgi garðurin er óhugnaligasta stað her um leiðir. Tá ið vit vóru smá, pentaðu vit søgur saman um spøkilsi og annað, og so spelaðu vit avstað. Og húsini innan fyri garðin - har eru eingi børn ella nakað. Og um veturin er eingin slóð at síggja í kavanum, sum gongur eingin um dyrnar í hasum húsunum.
 Vit eru komin til garðin nú, og Jimmy steðgar og stingur tærnar inn ímillum múrsteinarnar, og eitt, tvey, trý, so situr hann uppi á garðinum. Eg royni eisini at sleppa upp, men eg detti niður aftur. 
 So seta vit okkum í kavan og hella okkum at múrinunum. So eltir hann eitt kavablak, og eg eisini eitt, og vit at kasta. Og Jimmy ger, sum børn plaga at gera - roynir at ruða meg í kavan.
 Hann heldur mær - og í fyrstuni veit eg ikki, hvat ið er, kanska ætlar hann at mussa meg ella okkurt - men tekur so at oysa kava í andlitið á mær, og vit at flenna, og eg taki í armarnar á honum, og áðrenn vit vita av nøkrum, sita vit og hálsfevnast.
 Og so, mussar hann meg. Og eg mussi hann beinan vegin aftur. Og tað er, eg veit ikki, tað er, sum leggi eg einki í, hvat ið verður. Eg kundi sitið soleiðis í ævir. Hansara muður at mínum munni, og hann luktar eitt sindur av tyggigummi og eitt sindur av bilhúsi.
 Eg veit ikki, hvussu leingi vit sita. Eg hugsi ikki um pápa, ella at Frankie kanska er afturkomin og situr uppi og lúnast og bíðar eftir mær. Alt er Jimmy, eg og Jimmy. So koyrir hann hondina inn undir jakkan hjá mær, og eg merki, at hann er so ógvuliga uppøstur. Hann andar so ógvisliga. 
 Hetta er fyrstu ferð vit mussast og sovorðið. Og eg tori ikki - tori ikki hatta, og tori ikki at siga nei. Bangin, at hann fer frá mær, sigi eg nei. Eg var ikki.... Eg hugsaði ikki....
 So sigur hann: "Kom Annie, lat meg. Tú vilt eisini, tað veit eg." 
 Og eg: "Nei, eg veit ikki." 
 Jimmy situr inn ímóti garðinum, hendur í favn. Eg veit ikki, um hann er illur við meg ella okkurt. Hann sigur einki. Eg veit ikki, hvussu leingi vit sótu soleiðis. Og eg hugsi, hvussu ber tað til, í áðni var alt so gott, og nú er alt av hundinum til. Eg eri køld og eg skelvi. 
 Og so hendir okkurt, okkurt løgið. Jimmy tekur í hondina á mær. Vit hyggja hvørt upp á annað. Vit eru gandað ella okkurt. Vit hoyra ljóð, kanska eru tað bara trøini, ella, ella.... Gøtuljósini eru farin at røra seg! Nú er púra myrkt, nei, ikki heilt myrkt, okkurt er, okkurt margháttligt, gandur ella okkurt sovorðið.
 Jimmy tekur meg upp úr kavanum. "Kom burtur hiðani." Eg eri longu uppi á súkkluni. Hjartað dukar so hart, at eg vænti, at tað fer at leypa út úr bróstinum á mær. Einasta, eg hugsi, er at sleppa burtur hiðani - burtur frá garðinum og úr myrkrinum. Síggi fyri mær skjúrtuna hjá R.B. við øllum blóðinum. Eg hoyri einki, fyrr enn eg eri á horninum tætt við hjá okkum, við Ray's Pizza og Rosie's og matvøruhandilin. Her er ljós allastaðni, men einki fólk. Tá ið vit eru komin inn í garðin við matvøruhandilin, leggi eg meg fram á súkklustýrið at fáa ondina aftur.
 Og nú standa vit her við húsini hjá okkum og siga einki, hyggja hvørt upp á annað. Og Jimmy kveistrar okkurt burtur úr hárinum á mær. "Annie, hatta er.... hatta er í lagi. Tú skalt ikki...."
 Eg gloppi úthurðina - lastbilurin stendur ikki uttanfyri. Við hvørt, tá ið Kenny og konan hava klandrast, svevur hann í stovuni hjá okkum. Har er eingin inni nú. Eg taki í hondina á Jimmy, og so leiði eg hann inn við mær.
 B A B Y B L U E S .
1. 
"Pápi? Skal eg gera okkurt, pápi? Tendra sjónvarpið? Skal eg geva tær ein kaffimunn?" Eg má fara nú. Skúlabussurin fer at koma hvørja løtu. Fer hann undan mær, so missi eg aftur ein skúladag. Men eg haldi, at lærararnir leggja einki í tað. Ein næmingur minni at stríðast við.
 "Eg eri farin, pápi. Veri skjót aftur." Hann svarar ikki. Eyguni eru so fjar. Eg haldi, at hann er ússaligari í morgun.
 Vit hava bara hálvan skúladag. Hava fingið frí seinrapartin. - Eg komi aftur úr skúla, og átjan-hjólarin hjá Frankie-beiggja stendur uttanfyri, hann og hin beiggi mín, Kenny, sita í arbeiðsklæðum inni í stovuni. Tað eru teir ikki vanir at gera, so nú er okkurt. 
 Frankie sigur: "Eg haldi, tú skalt seta teg." Hann setur seg hjá mær og tekur í armin á mær. "Pápi er vánaligur, ógvuliga vánaligur. Og tað gerst einki við. Hann fer skjótt at doyggja."
 Eg renni upp á loft og inn í kamarið hjá pápa, og vit hyggja upp á hvørt annað, men tað er, sum sær hann meg ikki. - Har er lítið eftir. 
 - - - - - - - - - - - - - 
Og hevði Jimmy ikki verið hjá mær, ta fyrstu tíðina aftaná, so veit eg ikki, hvussu tað hevði verið vorðið við mær. Meðan pápi lá at doyggja, var eg nógv úr skúla, og tað endaði við, at eg fór úr skúlanum. Jimmy var einasti vinur, eg hevði at tosa við.
 Jimmy er drongur mín. Við hvørt klandrast hann við mammu sína og pápa sín. Hann er strevin hjá teimum at fáast við. Rýmir, tá ið tey biðja hann vera inni, gongur úti og strýkur við vinmonnunum, R.B. og Slug og Toker og teimum. Teir stjala ikki og brúka ikki knív og sovorðið, sum summi halda. Serliga er tað R.B., sum hevur ringt orð á sær. Jimmy sigur, at R.B er ógvuliga villur, men óður í høvdinum er hann ikki. 
 R.B. og Jimmy eru vinmenn. R.B., tað er Rainbow. Mamma Jimmy er ill inn á R.B., tí tá ið hann gavst í skúlanum í heyst, fór Jimmy eisini úr skúlanum. Einasta, ið melur í høvdinum á R.B., er grafittið og jarnbreytarvognar. Nei, ikki so nógv jarnbreytavognar longur, heldur múrar og brúgvar og onnur støð, har tað ber til at mála uppá. Jimmy heldur R.B. vera framúr at mála.
 Við hvørt kemur Jimmy ikki til hús fyrr enn út móti morgni. Og mamma hansara situr uppi og bíðar og deilir, men hann letst sum luft, smoyggir sær upp loftstrappurnar og klamsar kamarshurðina aftur eftir seg. 
 Fyrstu ferð, eg sá Jimmy og fór at tosa við hann, er fyri okkurt um einum ári síðan. Nei, eg haldi, tað var, beint áðrenn vit fóru í skúla aftur. Eg siti uppi á einum beinki, siti ikki rættiliga uppi á honum, eg mestsum hangi uppi á bonkarbakinum og sletti við beinunum. Tað er í gongini framman fyri sjónbandahøllina. 
 Og Jimmy kemur út haðani saman við Rainbow og Slug og nøkrum øðrum dreingjum. Eg visti beinan vegin av hasum eygunum, hvussu hann var. Tey eru blá sum himmalin, ella sum ein blá kúla, sum tú sært tvørturígjøgnum. Hann hyggur beint upp á meg. So fari eg yvir til hansara. Eg kenni nakrar gentur, sum hann fylgist við við hvørt. Tær halda hann vera eldri, enn hann er. Hann sær so frekur út, heldur seg vera, tá ið hann stingur hasi eyguni. 
 Og eg haldi, at gentan hjá honum tímir ikki at hava hann longur. Tú veitst, ætlar at narra hann. Hatta havi eg hoyrt, men eg sigi tað ikki við hann. Eg spyrji hann bara, um hann koyrir. "Jaa, ert tú svøk?"
 "Hevur tú koyrikort?"
 "Neeii."
 So sigi eg: "Íðann, hvussu ber tað so til, at tú gongur við HASARI didduni?" Handa er av tí slagnum, sum bara sær motorsúkklur og bilar og teir, sum duga at koyra. Nú var eg órein.
 Seinri sá eg hann við hvørt niðri í skúlahøllini. Vit fóru í sama framhaldsskúla. Mestur hevur hann gingið aftan á mær onkun dagin úr skúlanum, tí hann veit, hvar eg búgvi. 
 So eitt kvøldið ganga eg og nakrar aðrar gentur niðri á sølutorginum. Jimmy og eg hava ikki sæst síðan hin dagin við sjónbandahøllina. Tá ið eg síggi hann, føli eg, at eg rodni. Eg veit, at eg var ljót við hann hin dagin. Eg haldi, eg eri eitt sindur góð við hann longu.
 Eg fari yvir til hansara og sigi: "Hví tosar tú ikki við fólk?"
 "Eg kenni eingi fólk," sigur hann.
 "Eg kenni heldur eingi, men eg tosi við teg. Her tosa øll við øll, og tey...... ja, alt í lagi." Hann flennir og skumpar undir meg við økslini, og eg skumpi afturímóti, og hann letst, sum hann er illur við meg, og vit tuskandi upp hagar, sum bilarnir standa, og spáka so út á vegin.
 Soleiðis komu vit saman. Og nú tosar hann - um alt møguligt. Eg haldi, hann er eitt sindur góður við meg eisini.
2.
Eg og Jimmy fylgjast ofta nú. Halda til niðri á sølutorginum og spæla sjónvarpsspøl inni í spælihøllini. Bilurin hjá mær rennur altíð útav.
 R.B. kemur inn, og hann og Jimmy fara yvir í ein krók at teska saman, og teir skeita yvir á meg, og so koma R.B. og Jimmy yvir hagar, eg standi, og Rainbow sigur: "Kemur tú við út at bumba?"
 Ja, tað kundi verið stuttligt; men eg veit ikki - eg tori forbiðið illa. Og, verða vit tikin! Nei, eg vil ikki hugsa um tað. - Frankie-beiggi verður svakur! Men Jimmy hevur hug at fara. "Ja, eg komi!" sigi eg.
 Út at bumba er at fara út í býin at gera grafitt. Rainbow er í einum bólki, teir kalla Spektrum, ella bara Spek. Teir spræna máling í øllum møguligum litum. Fara oftani yvir á jarnbreytarstøðina um næturnar, men nú er okkurt gjørt við vognarnar, málingin rínur ikki við, so nú er tað ikki stuttligt longur. Í staðin grafitta Spek-dreingirnir á plakatsúlur og undir vegbrúm og ymsastaðni fram við høvuðsvegnum.
 Og vit bæði Jimmy av stað við R.B. Skulu møta Slug og Toker undir brúnni. Vit hava súkklu, men R.B. biður okkum koma við sær í pickuppinum hjá Slug. So koma vit til eitt pláss, og har setur hann bilin, vit ganga so eitt sindur afturat og klíva upp um eina píkatráðgirðing. Allastaðni eru skelti, sum siga: EINGIN ATGONGD, STONGT FYRI ALMENNINGINUM, ØRINDALEYS VERÐA REVSAÐ.
 Rainbow rættir mær eina sproytufløsku, og eg at spræna. Hetta er stuttligt. Tað er gul máling í hjá mær. Eg hugsi ikki longur um ávaringarskeltini. Bara gula máling allastaðni á múrin. 
 Jimmy hevur ta reyðu fløskuna og Toker ta bláu, og vit spræna og eru heilt óð í høvdinum.
 Rainbow hevur ein tjúkkan, svartan tóvpenn í hondini, hann ruslar hesi kátu krákuklórini við honum. Hann skrivar SHABAZ, og BOOM, og so skrivar hann AR#@". Og nógv annað tvætl, sum eg ikki lesi. Hann er ikki sum vit - spæla og tvætla. Alt, sum Rainbow teknar er vágaligt, fúlt og frekt, listarligt og skemtiligt - fínar og grovar og flúgvandi strikur, og tær leypa í eyguni á tær. Hann teknar ein mannaskølt. Eldur físir út úr eygunum á skóltinum, men hetta er ikki eldur, hetta er ein ælabogi. Hetta er hansara frámerki - hansara navnaspjaldur. Eingin annar teknar hetta, tí so fáa tey av at vita frá hinum í bólkinum. Hetta er sum við Frankie í bilsendaranum. Hann hevur sítt egna kalliljóð, og allir hinir kenna tað.
 R.B. steðgar. Lurtar eina løtu, - sigur so: "Tit, vit mugu spjaða okkum." Hann leggur fingurin at vørrunum, og vit skilja, hvat ið er: púra kvirr, og so burtur hiðani.
 R.B. og vit sníkja okkum húkandi burtur í hølunum á Slug og Toker. Tað er myrkt, og vit síggja lítið. Nú eru vit hjá bilinum aftur. Men eingin R.B. 
 Eg eri hjartkipt. Havi ilt í búkinum. So hoyra vit okkurt inni millum trøini og síggja Rainbow koma haltandi yvir ímóti bilinum. Blóð er á skjúrtini. Eg veit ikki, um tað er hann, sum bløðir, ella hvat tað er.
 Slug setur bilin í gongd og skrúvar yvir á húsa-grastónleikin. Hann, sum koyrir, ræður tónleikinum. Tá ið vit nærkast okkara grannalag, steðgar hann bilinum, og Toker rættir mær eina feita: "Annie?"
 Eg fái mær ein guv og rætti hinum. 
 Rainbow sigur: "Onkur hevur slatrað. Teir vistu, at vit vóru har. Eg legði til ein av teimum. Teir verða skjótir eftir mær. Men teir hava ongan bil."
 Slug koyrir meg og Jimmy yvir aftur á torgið til súkklurnar. Leygarkvøld er, og seinasta filmsýningin hevur gingið í okkurt um ein tíma nú. Eru Marko-dreingirnir úti og lúra? Og hava teir sæð, at vit komu út úr bilinum saman við Slug og Rainbow?
 Vit leypa upp á súkklurnar og títta oman longu brekkuna, einasta brekka í býnum, her er slætt allastaðni. Ein vegsamanrenning, sum Frankie er vanur at siga. Hetta er ikki býur, sigur hann, bara nakrir vegir, sum møtast. Hiðani sleppur tú í allar ættir - til Indiana, Michigan, Kentucky - eisini til Florida, um tað skuldi verið. Beint nú hevði Florida ikki verið av leið. Eg eri køld. Eg eri í handskum, men eg havi naglakulda. Vit koyra skjótt. Mestsum flúgva ígjøgnum myrku smoguna aftan fyri posthúsið, eftir bilplássinum við sølumiðstøðina, koma út undan aftur við bankan, koyra fram við dimmum húsum, sum standa myrk, sum býr eingin í teimum. Og eg hoyri hjólini sjóða, súkklurnar fúka avstað, sum vóru vit seinastu mannabørn í allari verðini. Ferðsluljósini broytast nú - summi blunka reytt enn. Á hornunum niðri við hvítvøruhandilin tendrar ein bilur ljósini, og Jimmy og eg súkkla upp aftur skjótari. Bilurin rullar út frá kantinum og sneiðir eftir fyrsta vegi til høgru. Tað lætnaði fyri ondini.
 Vit strúka fram við kirkjugarðinum, har pápi liggur. Eg minnist lítið aftur av tí, sum var tann seinrapartin fyri jól, tá ið pápi doyði. Onkur hjálpti okkum. Frankie gjørdi alt tað neyðuga. Kistan tóktist so lítil. Beiggjar mínir søgdu, at hon var so løtt at bera. Pápi var stórur maður, men hann minkaði burtur, tá ið hann fekk blóðkrabban. Fastir mín og beiggjar mínir og eg og Jimmy! - Eingin annar fylgdi. Pápi átti ongar vinir. Sólin skein tann dagin, men fyri mær var tað myrkt ella so. 
 Eg súkklaði í hølunum á Jimmy, og vit súkkla og hugsa einki. Eg kenni vegirnar og hyljarnar ógvuliga væl, tí eg havi altíð súkklað úti í býnum. Eg kenni meg trygga um náttina, tað er, sum verjir myrkrið meg. 
 Vit eru næstan heima hjá okkum, og Jimmy súkklar spakuligari, tá ið vit koma til høga garðin. Høgi garðurin er óhugnaligasta stað her um leiðir. Tá ið vit vóru smá, pentaðu vit søgur saman um spøkilsi og annað, og so spelaðu vit avstað. Og húsini innan fyri garðin - har eru eingi børn ella nakað. Og um veturin er eingin slóð at síggja í kavanum, sum gongur eingin um dyrnar í hasum húsunum.
 Vit eru komin til garðin nú, og Jimmy steðgar og stingur tærnar inn ímillum múrsteinarnar, og eitt, tvey, trý, so situr hann uppi á garðinum. Eg royni eisini at sleppa upp, men eg detti niður aftur. 
 So seta vit okkum í kavan og hella okkum at múrinunum. So eltir hann eitt kavablak, og eg eisini eitt, og vit at kasta. Og Jimmy ger, sum børn plaga at gera - roynir at ruða meg í kavan.
 Hann heldur mær - og í fyrstuni veit eg ikki, hvat ið er, kanska ætlar hann at mussa meg ella okkurt - men tekur so at oysa kava í andlitið á mær, og vit at flenna, og eg taki í armarnar á honum, og áðrenn vit vita av nøkrum, sita vit og hálsfevnast.
 Og so, mussar hann meg. Og eg mussi hann beinan vegin aftur. Og tað er, eg veit ikki, tað er, sum leggi eg einki í, hvat ið verður. Eg kundi sitið soleiðis í ævir. Hansara muður at mínum munni, og hann luktar eitt sindur av tyggigummi og eitt sindur av bilhúsi.
 Eg veit ikki, hvussu leingi vit sita. Eg hugsi ikki um pápa, ella at Frankie kanska er afturkomin og situr uppi og lúnast og bíðar eftir mær. Alt er Jimmy, eg og Jimmy. So koyrir hann hondina inn undir jakkan hjá mær, og eg merki, at hann er so ógvuliga uppøstur. Hann andar so ógvisliga. 
 Hetta er fyrstu ferð vit mussast og sovorðið. Og eg tori ikki - tori ikki hatta, og tori ikki at siga nei. Bangin, at hann fer frá mær, sigi eg nei. Eg var ikki.... Eg hugsaði ikki....
 So sigur hann: "Kom Annie, lat meg. Tú vilt eisini, tað veit eg." 
 Og eg: "Nei, eg veit ikki." 
 Jimmy situr inn ímóti garðinum, hendur í favn. Eg veit ikki, um hann er illur við meg ella okkurt. Hann sigur einki. Eg veit ikki, hvussu leingi vit sótu soleiðis. Og eg hugsi, hvussu ber tað til, í áðni var alt so gott, og nú er alt av hundinum til. Eg eri køld og eg skelvi. 
 Og so hendir okkurt, okkurt løgið. Jimmy tekur í hondina á mær. Vit hyggja hvørt upp á annað. Vit eru gandað ella okkurt. Vit hoyra ljóð, kanska eru tað bara trøini, ella, ella.... Gøtuljósini eru farin at røra seg! Nú er púra myrkt, nei, ikki heilt myrkt, okkurt er, okkurt margháttligt, gandur ella okkurt sovorðið.
 Jimmy tekur meg upp úr kavanum. "Kom burtur hiðani." Eg eri longu uppi á súkkluni. Hjartað dukar so hart, at eg vænti, at tað fer at leypa út úr bróstinum á mær. Einasta, eg hugsi, er at sleppa burtur hiðani - burtur frá garðinum og úr myrkrinum. Síggi fyri mær skjúrtuna hjá R.B. við øllum blóðinum. Eg hoyri einki, fyrr enn eg eri á horninum tætt við hjá okkum, við Ray's Pizza og Rosie's og matvøruhandilin. Her er ljós allastaðni, men einki fólk. Tá ið vit eru komin inn í garðin við matvøruhandilin, leggi eg meg fram á súkklustýrið at fáa ondina aftur.
 Og nú standa vit her við húsini hjá okkum og siga einki, hyggja hvørt upp á annað. Og Jimmy kveistrar okkurt burtur úr hárinum á mær. "Annie, hatta er.... hatta er í lagi. Tú skalt ikki...."
 Eg gloppi úthurðina - lastbilurin stendur ikki uttanfyri. Við hvørt, tá ið Kenny og konan hava klandrast, svevur hann í stovuni hjá okkum. Har er eingin inni nú. Eg taki í hondina á Jimmy, og so leiði eg hann inn við mær.
3
Hann má hava eygleitt meg, tí hann tekur ostin niður av ovastu hill - eg røkki ikki upp - og blakar hann niður í kurvina hjá mær. Rainbow starvaðist í málingahandlinum hjá Sparky, so eg skilji ikki, hvat hann ger í matvøruhandlinum á okkara horni í hvítum fyriklæði og hárið greitt slætt aftureftir.
 "Sparky gav mær fótin," sigur hann, sum veit hann, hvat eg hugsi. "Tey leita kanska eftir málingadósum!" Hann lær. Men láturin dunar onkustaðni inni í bróstinum, og eyguni eru myrk, sum vóru rullugardinurnar fyri. Og tú sært ikki, hvat hann hugsar.
 Eg veit ikki, hvussu hann fekk meg uppá hjá sær. Eg hugsaði ikki, og Franki fer at koyra 100 km umvegis at fáa døgurða frá mær í kvøld. R.B. gevur Harleyini gass, og so flúgva vit gjøgnum gøturnar, sum eiga vit bæði vindin og himmalin. Hárið blaktrar, og eg krøki meg í leðurjakkan, sum er hann eitt gandateppi.
 Vit koyra heim til teirra. Jimmy sigur, at eingin hevur nakrantíð verið heima hjá R.B. og teimum, hvørki Toker ella Slug. Og heldur ikki Jimmy. Fólk tosa so nógv undarligt um, hvussu tað er heima hjá teimum, sum búgva tey í einum helli ella onkrum, bara tí at eingin nakrantíð hevur verið inni har. Og tey siga, at mamma hansara er so órein og sovorðið, og at hann eigur ongan pápa. Pápin rýmdi, tá ið Rainbow var lítil.
 Tað er myrkt at koma inn, og eg síggi ikki, hvar eg skal seta fótin. Men onkustaðni anir eitt ljós. Vit fara longri inn, og so síggi eg eitt. Tað situr samankropið í einum stórum stóli. Tá ið eyguni hava vant seg við myrkrið, síggi eg stóru, dimmu eyguni, sum skína í lampuljósinum. Hasi eyguni kenni eg. 
 Eg hoyri R.B. teska blídliga: "Eg havi eina vinkonu heim við mær, mamma. Hon eitur Annie. Hon er genta Jimmy, mamma."
 R.B. tosar øðrvísi, tá ið hann tosar við mammu sína. Eg fari yvir til hennara og rætti henni hondina, men mamma R.B. situr bara og hyggur beint fram. Eg verði skøkk.
 "Mamma er blind," sigur Rainbow. "Hon sær einki, men hon veit nógv. Hon lurtar eftir tí, sum eg síggi, hon lurtar, tá ið eg droymi um litir."
 Hann leggur hond mína í hennara hond. Eg fái meg illa at trúgva, at eg eri heima hjá R.B. og síggi mammu hansara. Eg havi hoyrt nógv um svartan gand og illbønir - einki um eina fitta, blinda mammu.
 Hon heldur um hondina á mær við báðum sínum, kínir mær í lógvanum við báðum tumlunum. Hondin trilvar upp til andlitið, strýkur eftir nøsini, eygunum og hárinum á mær. Tað er, sum hyggur hon at mær við hondunum. Enn er hon tigandi. Men so sigur hon, sum við seg sjálva: "Vøkur, ógvuliga vøkur." So tekur hon aftur í hondina á mær, men nú er okkurt. Fyrst situr hon tigandi eina løtu, og so sigur hon: "Leingist tær eftir onkrum at tosa við um okkurt, kom so til mín. Eg eri altíð inni." Tað er, sum hómar hon okkurt annað. Og eg fái gásarhold.
 - - - - - - - - - - - - -
Tað er myrkt nú. Sunny, genta Frankie, er ikki komin enn, men eg hoyri Frankie. Hann blæsur motorin út tvær ferðir og trýstir á floytuna, tá ið hann kemur til hús, at eg skal vita, at tað er hann, og øll, sum búgva her um leið, hoyra tað eisini. Viðfestivognin setur hann frá sær yviri við handilshúsið, men partin við stýrhúsinum setur hann uttan fyri hjá okkum.
 Frankie kroystir meg, tveitir taskuna á gólvið, letur køliskápshurðina upp, alt í senn.
 Og eg sigi: "Óluksáligandi. Eg brendi spaghettisósina." Eg mundi farið at grátið, eg veit ikki hví. 
 "Tvætl í teg, sessan, hetta smakkar! Heimagjørdan døgurða!" Tað físir upp úr ølfløskuni, tá ið hann brettir proppin av. "Og tað eitur ikki óluksáligandi, tað eitur óluksáligt!"
 Fyri tað mesta flenni eg bara og argi afturímóti og sigi, at tað eru bara býttlingar sum roykja og sovorðið. Men í kvøld.... eg veit ikki. Kanska eri eg bara móð. Eg og Jimmy, vit.... eg veit ikki, hvussu tað ber til, at tað er so veldugt at gera tað - og Jimmy teskar orðið Annie í oyrað á mær, teskar og teskar - og aftaná, tá ið vit halda um hvørt annað. Hevði eg havt onkran at spurt, men eg veit ikki, eg kenni ongan, sum veit nakað um sovorðið. 
 "Nú, góða. Bagir nakað?" Frankie fær sær ein stóran ølmunn. "Einki lag á tær?"
 Duraklokkan ringir tíbetur, og eg sleppi frá at tosa ella penta okkurt saman.
 Frankie er kátur. Blundandi letur hann úthurðina upp og heldur fevnandi armarnar fram: "Sunny, góðasta, mussa meg!"
 "So, tað heldur tú, tín kávari!" Frankie spílar eyguni upp. Rainbow! Hann stendur har við turriklæðnum hjá mær.
 Frankie hevur fingið hatta løgna eygnabráið, sum eg kenni so væl. Tá ið hann var lítil og sá onkran pína smábørn í skúlagarðinum ella okkurt sovorðið, var hann frá sær sjálvum. Honum dámar ikki at verða hildin fyri gjøldur, og honum dámar heldur ikki, at onnur verða hildin fyri gjøldur. Hann hyggur upp á R.B., sum hugsar hann, hvat er hatta fyri eitt, stendur á gáttini hjá okkum og kallar meg kávara?
 Nú síggi eg, at R.B. er, sum eg haldi, at pápi hevði hildið hann verið: motorsúkkluleðurjakki við síðum, trevsutum svartskitnum hári, bundið aftanfyri upp í ein ófantaligan hestahala, sum mesta hárið er kropið burturúr og hongur og strýggjar niður fyri eyguni. Og langur er hann, nógv longri enn Frankie. Og klænur. Hann hevur arr á kjálkanum og tatooprikking á arminum - hansara eyðkennismerki - skølturin við ælabogalitaða eldinum úr eygunum. Stendur har, hendur í favn, og heldur litprikkingina upp fyri andlitið á Frankie.
 Eg hyggi upp á Frankie, og eg hyggi upp á Bainbow, og eg verði bangin. Eg helt, at Rainbow og Jimmy vóru bestu vinir. Biði eftir, at Frankie fer ikki at gera okkurt býtt.
 Eftir hetta vil Frankie ikki hoyra um R.B. Tað er, sum ger hann seg dulan, tá ið tað er R.B. Eg sigi við Frankie, at R.B. er ikki, sum hann heldur, men Frankie lurtar ikki eftir. Fyri tað kundi Frankie verið øvundsjúkur inn á Rainbow, ella okkurt. Jimmy er drongur mín, hví er hann ikki øvundsjúkur inn á hann? Við hvørt haldi eg, at eg eri ein kleppur um beinið á Frankie. Hevði hann ikki meg at ansa eftir, kundu Sunny og hann giftst.
 Heldur ikki Jimmy dámar, at R.B. kemur rennandi á dyrnar her. Eg royni at siga honum, at vit eru vinir, bara vinir. Vit eru ikki góð, vit mussast ikki ella sovorðið. Einasta, eg nemi hann, er, tá ið eg eri uppi á Harleyini hjá honum. Men Frankie vil ikki hoyra um, at eg fari út at koyra. Og hann heldur, at eg bara geri tað fyri at arga seg. Nú sigi eg honum tað ikki, um eg fari út at ganga.
4. 
Eg eri eitt sindur hyldlig nú. Ikki so, at tað sæst. Eg knappi ovasta knappin upp, tá ið eg havi etið. Við hvørt um kvøldarnar fari eg við dreingjunum yvir til tjørnina. Allastaðni eru somu skeltini, sum undir brúnni: ØRINDALEYS HALDIÐ TYKKUM BURTURI! ATGONGD BANNAÐ! Frankie sigur, at tey fara at byggja eigaraíbúðir ella eitt sjúkrahús ella okkurt annað har, men enn sæst einki til nakað.
 Onkuntíð fara Jimmy og eg einsamøll yvir hagar. Men sum oftast tendra vit bál av greinum og burturkasti og festa okkum í vindilin og sita og hugna okkum. Neistarnir fúka, sum stjørnukastarar. Men vatnið í tjørnini er svart og stilt, har sæst einki. Einasta ljós er reydliga glæman frá býnum har yviri. Tá ið heitt er í veðrinum, fara vit at svimja, skemtast og kappast um, hvør er fyrst útí. Vit hava ikki svimjiklæði við, so dreingirnir venda sær burtur, tá ið eg fari útí. Men, sum nú í farnu viku, eg veit ikki, eg hættaði mær ikki rættiliga. Eg eri ikki tjúkk, tað er ikki tað. Mær dámdi bara ikki at fara útí. Eitt kvøldið gjolla vit okkum saman við Slug og Toker - vindilin gongur runt, og vit síggja mánan reka eftir luftini. Nú sigur R.B.: "Eg smekki til, eg skíti á tað, eg grýti jarnbreytarvognin undir í berum silvuri, blankur og skínandi, veldugt."
 Er tað Rainbow, veitst tú ikki altíð, um tað er veruleiki ella dreymur ella hvørt um annað. Til dømis situr hann nú og tosar um, at hann tekur myndir av sínum eyðkennismerki, og blitzið á fototóli hansara klývur himmalin sum toruljós ella okkurt.
 Tað er sovorðin ófriður á Toker. Hann fær ikki sitið stillur. Reisir seg upp og fer rennandi fram við tjarnarbakkanum, og so rópar hann: "Rainbow!"
 "Hvat?"
 "Vit sleppa við? Í lagi? Allir? Og Annie?"
 "Tað er í lagi."
 "Tveit mær ta reyðu." Rainbow letst at tveita honum eina dós við sprænimáling. Slugger leggur uppí. Hann rennur yvir til ein stein har yviri hjá Toker.
 "Komið higar - øll! Hygga hesin! Vit físa nøvnini á okkum upp á hann. Hoyra tit ikki, at steinurin sigur: "Málið meg!""
 R.B. tekur í Slug aftanífrá, og Slug snarar sær, til reiðar við nevunum. "Hey tú, ver góður..."
 "Einki tvætl her, eg skuldi bara binda tær turruklæðið. Og dekan, málingin luktar." R.B. skumpar undir armin á Slug. "Skikka tær væl".
 Eg látist at medda móti R.B. við litsprænaranum. Og so... hugsi eg um tað allar allar versta, eg veit.
 "Markodreingirnir!" rópi eg. R.B. er snarur, vendir sær og letst at medda við onkrum vápni. "Vit knalla teir niður!" Jimmy loypur yvir og setur hendurnar í bringuna á R.B. at skumpa hann burtur. "Hey, tú, hatta er einki at láta lív fyri."
 So apar Jimmy sær eftir Dog Face, tí sterkasta Markokúllinum. Hann rembir sær, sum Dog Face, stingur undirmunnin fram sum bulldoggur og sigur: " Góði ikki, tú, góði ikki sláa. Eg lovi at vera góður." Jimmy og R.B. nevast til stuttleika og flenna í kíki. Jimmy er meinlíkur Dog Face, tá ið hann ger sær hatta undirbitið. 
 Eg eri útlúgvað og vát um reyvina. Bálið logar eitt sindur, og vit sita tætt saman. Einasta, sum sæst, eru høkurnar. Vit líkjast grýluskortum ella onkrum sovorðnum.
 Og Rainbow sigur: "Og so leggi eg til við sprænidósini, og so hoyri eg ljóð. Tað er ikki fólk. Eg haldi, tað er vaktarhundurin inni á vendiplássinum hjá jarnbreytarvognunum. Og eg hyggi aftur um meg, og har stendur hatta beistið - tað ljótasta, eg havi sæð! Og tað ger seg til at leypa á meg. Murrar sum eitt svakt. Brennir eyguni eftir mær. Eg royni at sleppa burtur, men standi fastur í móruni ella onkrum. Sleppi ikki av fetanum."
 Nú orka vit ikki meir. Eg siti næstan í fanginum á Jimmy, og Slug og Toker sita so tætt saman hinumegin Rainbow, at teir líkjast stórum risa við tveimum høvdum. Og eg vænti, at Frankie fær propp, tí eg eri úti so seint. 
 Alt er garvilt nú, og eg eri púra í ørviti. R.B. nevnir navnið á mær.
 "Annie!" sigur hann. "Annie!" Hatta ljóðar ikki sum Rainbow á málinum. Snjallur og klænmæltur, sum lítla systirin hjá Jimmy. Eg veit ikki rættiliga, um hann ger seg upp ella er skeivur, ella hvat. Í hvussu so er, smílist hann ikki. Eyguni.... tað er, sum sær hann okkurt, vit ikki síggja. Eg fái gásahold. Hann gevst við tosinum, situr púra kvirrur, sum burtur í øðrum heimi, sær okkum ikki.
 So hyggur hann beint upp á meg, við hasum øru eygunum, røddin er aftur, sum hon eigur, men nú teskar hann: "Tað er tú, Annie. Tú og Jimmy. Tit eru inni á jarnbreytarplássinum, men eg síggi tykkum ikki. Eg má fáa tykkum út haðani, men eg fái ikki rørt beinini." 
 Vit senda stúgvin runt. Rainbow fær sær ein stóran guv, ristir við høvdinum, sum er hann um at rakna við ella okkurt. Eg sigi: "Vit fáa skil á tí!" Rainbow svarar ikki, situr bara stillur. Løgið, sum tað er í búkinum alla tíðina, meðan Rainbow tosar, eg haldi, vit eru ikki einsamøll.
 "Onkur er har yviri," sigi eg.
 R.B. hvøkkur við. "Annie, ikki siga sovorðið tvætl. Hatta er einki stuttligt."
 Og so standa teir rundan um okkum, fýra kanska fimm knevlar. Hava teir hoyrt søguna hjá R.B.? Teir koma nærri. Eg eri bebbarødd. R.B. og Jimmy reisa seg upp. Eyguni í Rainbow eru stór, svørt - tóm. Jimmy hevur hendurnar í lummunum, ger seg til reiðar, mannar seg upp. Toker og Slug fara fram ímillum Jimmy og R.B. Tað er, sum svarta myrkrið livir. Eg haldi, eg hómi tveir markodreingir og kanska onkran annan eisini. Men eg veit ikki rættiliga! Við mær eru teir ikki fleiri enn vit. Men R.B er størstur, í hvussu so er.
 Teir tosa hart. R.B. og Jimmy fara yvir ímóti teimum og siga okkurt, sum Toker og Slug og eg ikki hoyra. Tá ið teir koma aftur, siga teir einki. Hinir dreingirnir rýma. Hatta gekk ov skjótt. Eg skilji einki av hesum.
 Seinri segði Jimmy fyri mær, at Rainbow fer yvir til jarnbreytirnar seinri í kvøld.... Og tá vera tað bara R.B. og Dog Face.
5.
Eg bað, at tað bara var tað, at eg var fitnað og - at tað fór at fara av mær aftur. Eg stúrdi fyri, at Jimmy fór at fara frá mær. Vit hugsaðu ikki um at brúka nakað, eg og Jimmy, so vit eru bæði um tað. Ikki bara Jimmy. 
 Eg gekk og bíðaði í alt summar. Men, tá ið eg.... tá ið eingin ivi var longur, mátti eg gera okkurt. Eg veit, tað er ørt. Fyrst at bíða so leingi og nú.... nú eri eg púra fyri
ongum.
 Eg fari oman til Rosie at fáa mær ein kaffimunn og umráða meg. Standi við diskin - stoyti mjólk í, mær dámar so væl mjólk í kaffi, og sigi hey ella okkurt við Rosie. Rosie er gomul, fimmti ár, haldi eg, og kaffistovan hjá henni hevur altíð verið her. Henni dámar so væl at sjóða og sleya og lurta eftir øllum møsninum, sum fólk koma við. 
 Eg orki ikki at tosa við hana í morgun. Og har kemur Beans bilstjóri, lagsbróðir Frankie. Teir kalla hann Beans í biltelefonini, tí at hann hevur búð í Boston.
 Eg sigi: "Hey, Beanie, eg má tosa við Frankie. Veitst tú, hvar hann er?"
 " Sjálvandi, lítla prinsessa."
 Beanie sigur altíð prinsessa við meg, sum eri eg átta ár. - Hevði hann vitað. - Eg gálvi eftir honum, men mær dámar hann. Eg kenni meg so trygga, tá ið hann sigur sovorðið, eg veit ikki hví.
 Eg havi altíð sæð út sum ein smágenta. Eg havi vakurt hár, eitt sindur ljóst brúnt, livandi, og tað ber á reytt, og eg eri kløn - í hvussu so er, var eg kløn. Nú gangi eg í stórum skjúrtum og troyggjum uttan á buksunum, at eingin skal síggja tað - og eg riggi væl, haldi eg!
 Beans rindar, og vit fylgjast yvir til lastbilin hjá honum, hann stendur hinumegin søluskálan. Hann lyftir meg upp í stýrhúsið og rópar í biltelefonina.
 "Roadrunner, ert tú har, Roadrunner. Beanpot rópar Roadrunner. Yvir."
 Tað er heitt í bilinum, og eg eri farin at linkast og krúpi afturum, har Beans er vanur at leggja seg, tá ið hann ikki koyrir, eg balli meg inn í eitt blátt teppi við hvítum borda við hestahøvdum. Mær dámdi so væl at koyra við Frankie, tá ið eg var lítil. Og eg vildi vera bilstjóri, tá ið eg varð stór. Eingin at beita meg higar og hagar. 
 Eg má hugsa um, hvat eg skal siga við Frankie. Hvussu eg skal siga honum tað. Men eg eri so lin. Einasta, eg síggi, eru grafitt, stórir gulir og bláir rundingar: SPEK, SHABAZ, JIMMY ELSKAR ANNIE, og so mamma Rainbow hina ferð inni hjá teimum. Hon visti tað, longu í vár - eg veit ikki hvussu - . Og tú góðasti, tá ið eg hugsi um í summar. Við hvørt, tá ið eg hjálpti Rosie við morgunmatinum, vamlaðist eg av luktinum av steiktum fleski og eplum. Eg eti ongantíð um morgnarnar. Eg hugsi við mær, at hetta er eitt sindur verri. Men hetta var øðrvísi. Eg átti at grunað tað. Og hasin forbrendi buksuknappurin, sum altíð fór upp.
 Eg havi sjálvandi durvað, tí tað næsta, eg veit til mín, er, at Beanie trýstir so harðliga á lufttrýstbremsurnar, at tað hvínur í, og hann setur bilin inn á eitt lastbilapláss. Eg veit ikki, hvar vit eru. Eg hyggi ikki eftir, hvussu vit koyra. 
 Lastbilurin hjá Frankie og einir tíggju aðrir standa har. Hansara viðfestivognur er fullur av stáli. Eg havi bara einaferð gjørt sovorðið fyrr, og ta ferðina var pápi ógvuliga vánaligur, so Frankie skilur, at nú er okkurt.
 Telefon er á borðinum her, vit sita. Sigarettguvan kemur køvandi ímóti mær bæði aftanífrá og frammanífrá, eg fái ilt fyri hjartað og royni ikki at spýggja. Frankie sigur einki. Hann situr álvarsamur og hyggur at mær. Eg veit, hann hugsar, at her ruggar ikki rætt.
 Matgentan kemur, og Frankie biður um kaffi og steiktan høsnarunga við eplamorli, sós og grønum bønum. Hon sigur, at bønirnar eru fyrsta floks í dag. Eg veri vánaligari hvørja løtu, sum gongur. Eg orki ikki at hugsa um at skula síggja Frankie eta allan handa matin. 
 "Bara vatn," sigi eg, tá ið matgentan hyggur upp á meg. Frankie biður hana geva mær eitt sindur av te og bláberjatertu. Hann sær væl, hvussu vánalig eg eri. Hann heldur altíð, at bláberjaterta hjálpir.
 Hetta er torførari, enn eg helt. Frankie er elstur, og hann ansaði altíð eftir mær í barnaárunum. Hann er góður við meg og alt tað - men vit duga ikki so væl at tosa saman. Hann heldur meg enn vera smágentu, tað heldur Beanie eisini. Lítlasystir Frankie.
 Matgentan kemur við kaffi, te og tertu. Eg leggi bara tunguna á, men eg eri kvik at seta koppin niður. Drekkað er so heitt. Frankie hyggur beint upp á meg. Hann rættir seg yvir um borðið og leggur hondina á armin á mær.
 "Eg havi roynt at verið góður við teg og verið um teg, síðan pápi fór. Men - nú bagir okkurt."
 "Annie?" Eg hyggi beint niður í borðið. Eg tori ikki at hyggja upp á hann. Matgentan setur skundisliga frá sær. Eg síggi málaðu neglirnar og pirrurnar á handarbaki hennara. Frankie dámar hetta einki.
 Tá ið eg gloppi munnin - eg meini við, tá ið eg sigi honum tað - sigi orðini, fari eg at gráta. Eg sigi honum tað, sum tað er. Frankie lurtar.
 Hann rættir mær ein pappírsserviett at snýsa mær uppí. Og hann hyggur at mær og ristir við høvdinum, sum trýr hann mær ikki.
 "Ein gás, ein stór, tápulig bløka, tað er tað, tú ert, systi." Frankie er í øðini. Eg havi ikki sæð hann so illan. Tað er ikki tí, at eg eri tjúkk. Hann er ikki illur um tað. Men tí at eg kom ikki til sín fyrr. Tað er tað, sum særir hann. Hann skilur ikki, at eg bíðaði so leingi at siga sær tað - eg leit ikki á seg.
 Hann rópar, at eg kundi sjálv havt kannað, um eg var við barn. Og hann sigur, at eg kundi fingið at vita tað beinan vegin, eg fekk illgrunan. - Eg veit, at tað er, sum hann sigur. Og hann veit meira um sovorðið, enn eg helt. Hann sigur, at eg skuldi, í hvussu so er, havt tosað við onkran, verið komin til sín ella farið til fastur ella mammu R.B. ella onkran annan. Men eg orkaði ikki. Og tú góðasti, sum eg havi verið býtt. Men pápi fekk einki at vita, og tað er gott.
-------------
Læknin segði, at vit skuldu koma í dag. Frankie og eg fara inn, og eg verði kannað, og so fari eg út aftur í bíðirúmið. Eg eri púra vís í, at tað fer at bera til - eg vil ikki hava hetta barnið. Frankie heldur um meg og klappar mær á herðarnar. Eg haldi, at hann eisini roynir at sissa seg sjálvan. Hann hevur havt nógv stríð av mær nú í seinastuni.
 Eftir hitt kvøldið við Rainbow og Dog Face yviri á jarnbreytarøkinum, fór Frankie á politistøðina við Jimmy, at fáa Rainbow leysan móti veðhaldi. Jimmy sigur, at Dog Face var ikki einsamallur. Nakrir av hinum marcodreingjunum komu og hjálptu honum. Jimmy stendur aftan fyri ein góðsvogn og sær tað. Hann ivast at leggja uppí, tá ið løggan kemur og tekur teir allar. Jimmy veit ikki, hvussu løggan visti tað. Hann sigur, at Dog 
Face helt ikki orð. Eitt, sum ger Jimmy í øðini, er, tá fólk halda ikki orð. Hann og Rainbow tosa mangan um, at einki er so forkolað sum tað.
 Hurðin inn í læknastovuna gongur, læknin kemur út og sigur, at her er einki at gera. Eg eri komin í sjeynda mánað. Eg noyðist at ganga tíðina út. 
 Sært tú, tað var tann dagin, at vit skuldu fara inn onkustaðni at taka fostrið. Frankie kennir onkran. Vit høvdu ætlað at gera tað og ikki siga tað fyri nøkrum, heldur ikki Jimmy. Men eg var longu í 25. viku, og læknin sigur tað vera hættisligt fyri meg. Eg kann doyggja av tí.
 Tá ið eg hoyri hetta, fari eg rættiliga at gráta. Jimmy verður í øðini. Og so rýmir hann frá mær. Og tað verður tað ringasta av øllum. Mín besti vinur rýmir. Frankie tekur um herðarnar á mær og fær meg upp at standa. Eg orki ikki sjálv. Nú eru vit komin út úr læknahúsunum, og lítil súkkludrongur snarar hálsin næstan av knóranum at hyggja eftir okkum, og ein kona við keypinetið hyggur at mær, sum heldur hon meg vera svaka ella okkurt.
 Frankie heldur, at vit skulu siga tað fyri Jimmy og teimum hjá honum, eisini Kenny, beiggja mínum. Eg orki ikki at gera tað. Frankie stúrir fyri, hvat tey hjá Jimmy fara at siga, eg stúri fyri Jimmy. Eg má sjálv siga honum tað.
 Tað er gráligt í veðrinum og smáregnar, og hárið á mær er frísut, purlar ikki. Hetta er ein av teimum døgunum, tá ið følnaða leyvið liggur og rýkur, og tað er skjótt at glíða, tá ið tú rennur, eisini tá ið tú ert í renniskóm.
 Jimmy spældi við á skúlaliðnum í basebólti. Longu áðrenn hann gavst í skúlanum, ynskti hann eftir, at onkur kendur venjari fór at raka við seg. Hann sló bóltin langt út um vøllin, og venjarin lætst rísin, eingin peningur var til bóltar. Men hann var ikki illur. Hann gjørdi tað, hann kundi, at fáa Jimmy ikki at fara úr skúlanum.
 Eg gangi, eg hyggi ikki at nøkrum, og eg hoyri brestirnar frá gassanum. Tað eru Jimmy og Slug og Toker og nakrir aðrir dreingir har aftan fyri húsini hjá teimum. Har er stórt óbygt øki. Børn spæla bólt har og gera ónáðir og sovorðið. Har er einki uttan ókrút og sigarettstubbar og tómir øldunkar og brúktar hítir og fløskubrot. Tað bera órudd. 
 Eg gleivi upp um niðurtraðkað stik og sovorðið, sum liggur og sløðist. 
 Jimmy sær meg koma og steðgar spælinum. Hyggur upp á meg og sigur við hinar: "Síggjast seinri." Eg haldi, eg síggi ræðulig út.
 Hann kemur rennandi yvir ímóti mær - og dekan, hann er fittur. Ljósa hárið purlar eitt sindur og skínur í regninum, og hann er sólbrendur, tí hann er so nógv úti. Sum eyguni eru blá.
 "Hvat sigur tú?" Hann stendur beint hjá mær.
 "Jú, veitst tú...." sigi eg, sum eri eg veruliga bangin. Ikki bangin, sum tá ið markodreingirnir komu fram á okkum úti við bálið. Tað kvøldið hevði eg ilt í búkinum, so bangin var eg. Nú havi eg bæði ilt í høvdinum og búkinum. Og eg skelvi, so køld eri eg. Hjartað dukar, og eg orki næstan ikki at standa.
 "Hví sært tú soleiðis út um hárið?"
 Eg stingi fingrarnar ígjøgnum tað og sigi okkurt býtt um, at tað regnar, men hann stendur bara og hyggur at mær. Og eg hugsi: nú spilti eg spælið hjá teimum, men kortini sigi eg einki.
 So heldur hann fyri: "Fara út at ganga?"
 Hann gongur eitt sindur undan mær eftir vegstubbanum, sum endar yviri í bilkøstinum. Vit sita á einum dunga við gomlum bildekkum, og eg hyggi at hesum buklaðu, deyðu Fordunum og Chevrolettunum við knústum framrúti og sovorðnum, og so sigi eg tað, sum tað er. Kann ikki tiga við tí longur.
 "Eg eri upp á vegin. Og tað er einki at gera við tað, tað kann ikki steðgast ella nakað, eg eri komin ov langt nú. Og eitt sigi eg tær, eg ætli mær ikki at giftast við tær. Kortanei, at eg giftist við tær."
 Jimmy stendur og hyggur at mær, og hóast holdið er dimt, so er hann bleikur, eyguni løgin, mest sum svørt, og hann er so tigandi, stillur. Havi ongantíð sætt hann so tigandi, tí vanliga er hann ongantíð í frið, skal eg siga tær, men nú stendur hann sum negldur.
 Og tá ið hann so sigur okkurt, fái eg einki við av tí.
 Hann mutlar bara, at hann hevur gjørt hetta við meg, á ja, alt hevur hann gjørt, og so okkurt møsn, at vit mugu rýma, fara onkustaðni, og at hann skal ongantíð fara frá mær, hvat ið so verður. 
 Onkursvegna fái eg mannað meg upp: "Jimmy, lurta eftir mær, vit fara ongan veg. Eg havi beiggja mín. Tú hevur mammu tína og pápa tín. Vit rýma ikki. Vit mugu siga hetta fyri teimum."
 Eg og Jimmy, vit hoppa niður av bildekkunum og fara aftur at ganga, royna mestsum at eggja hvør øðrum skumpa undir hvørt annað. Vit ganga bara, siga lítið, hugsa ikki um, hvar vit ganga, hond í hond. Og nú eru vit á okkara horni. Vita ikki av, fyrr enn vit eru her. 
 Neonskeltini í sølugarðinum glógva reyð niðri í vátu gongubreytini. Jimmy fer inn, og hann og Rainbow koma út aftur. Vit fara inn hjá Rosie, og R.B. skundar undir okkum, at vit skulu seta okkum í innasta bás. Rosie veit, hví vit seta okkum har. Innasti básur merkir: halt teg burtur. Á, tú góðasti, nú eri eg longu aftur inni í kaffistovuni hjá Rosie - eg fái meg illa at trúgva tí, at alt havi eg gjørt, at vit longu eru inni aftur her. 
 R.B. vendir sær ímóti mær, so ímóti Jimmy. Tá ið Rainbow tosar, sært tú tonnina, sum Dog Face breyt. "Nú, eingin inni? Svara maður." Hann festir sær í tvær sigarettir og rættir Jimmy aðra. Rosie setur nakrar colair á borðið og fer frá okkum. Eingin talar. R.B. hyggur beint inn í eyguni á mær. Hann kennir meg væl nú. Hann sær, at eg eri illa fyri. So snarar hann sær ímóti Jimmy. "Hey, tú, hvat hava tit gjørt? Dripið onkran? Sleppi eg ikki longur at ganga einsamallur undir ringum orði?" Rainbow fær Jimmy at smílast eitt sindur.
 "Nei, tú, so ringt er tað ikki, men.... tað er tað, at eg skal, at vit skulu...." Jimmy tekur hendurnar upp fyri andlitið. Hann orkar ikki at siga tað. Jimmy er harður av sær, tá ið tað er at berjast við markodreingirnar. Teir ræðist hann ikki. Men at siga, at hann hevur gjørt gentu sína tjúkka, gongur illa. 
 "Eg skal hava smá," sigi eg. "Og tað gerst einki við tað, eg eri komin ov langt. Og Jimmy er ræddur, væntar, at pápi hansara fer at buka seg, og at Frankie fer at kasta hatur á seg, ja, kanska drepa seg."
 Eyguni í R.B. eru kolasvørt. "Nei, gamli, einki skal nakar gera tær nakað, hoyrir tú!" Eg royndi eisini at siga Jimmy hatta, tá ið eg segði honum um barnið. Frankie er ikki 
illur við okkum - hann er illur, tí eg segði honum tað ikki beinan vegin, og at eg tosaði ikki við nakran.
 R.B. var so fittur við Jimmy. Tað var Jimmy, vit skuldu stuðla, tí hann eigur foreldur og eina lítla systur. Hann ræðist pápa sín og mammu sína, - ja, Gud veit, ræðist mammu sína! Jimmy er heilt ússaligur.
--------------
"Gott at pápi doyði, áðrenn hetta kom uppí." - Og sigur Frankie hatta einaferð afturat, spýggi eg. Sigarettin liggur og rýkur í øskubikarinum, og hann festir sær í eina aðra, tá ið handa er liðug. Hann veit væl, at eg hyggi.
 "Eg fari at leggja av, lítla sessan. Tað er bara nú...."
 "Ikki kalla meg hatta. Eg eri ikki lítil!" Eg hyggi hvassliga upp á Frankie. Eg haldi, eg rópi. Eg trúgvi ongum longur. Tað brennir í kjálkunum. Eg veit, at eg síggi ræðulig út. Hann setur ølina frá sær, tveitir sigarettina í vaskið og tekur undir armin á mær.
 Betri at fara út - ganga - gera okkurt. Luftin er svallig. Náttarravnarnir sita og hugna sær inni hjá Rosie, og her er tjúkt í royki. Men gott er, her er betri, tryggari ella okkurt. Rosie kemur yvir við einum kaffimunni og einari cola, og skeitir yvir á Frankie, sum vita tey bæði alt nógv betur. Frankie og Rosie - hví havi eg ikki.... - Nú skilji eg okkurt, sum eg ikki havi skilt fyrr. Frankie reisir seg upp og sigur okkurt við Rosie.
 Er tað meg, tey tosa um? Hann kemur aftur við gulu telefonbókini. Fyrst leita vit undir pinkubørnum, men har er einki. So undir ættleiðing, barnavinalig ættleiðing, tøkubarnahjálp, burðarvæntan - tøkubarnaupplýsingar og sakføraratænastur.... her eru tveir teigar afturat. Nógv ræðuligt hevur staðið at lesa í bløðunum. Frankie ivast í, um øll hesi heimini hava loyvi. Hvussu vita vit, um tey eru góð við børnini? Eg siti og eygleiði Frankie, men eg sigi einki. Eg eri bara so móð.
 Frankie festir sær í eina Camel afturat og andar roykin niður. Hann sigur, at onkur fólk mugu vera, sum inniliga vilja taka eitt lítið barn til sín. Fólk, sum kanska ikki kunnu fáa børn sjálvi. Ein, sum Frankie kennir, Pete, ein lastbila-
stjóri, eigur eina systur, sum er sosialráðgevi. Hann má tosa við Pete.
 Og tað endaði við, at Frankie greiddi alla fløkjuna. Og hann segði mammu og pápa Jimmy, hvussu vorðið var.
6. 
Makey koyrdi Jimmy til hús tveir dagar upp í slag. Sigur, at hann ger einki. Gongur sum burtur í øðrum heimi og fer bara at meiðsla seg í smiðjuni. So fer pápi Jimmy at tosa við Mackey, teir báðir hildu saman í krígnum í Vietnam. Einasta, Jimmy tímir, er at fáast við Harleyina, sum hann keypti frá tveimum gentum yviri við vatnið í summar. Pápi hansara sigur, at súkklan er eitt lasafar. 
 Eg standi úti í bilhúsinum hjá teimum við einari vánaligari lykt at lýsa Jimmy at skrúva í motorinum. Telefonin ringir. Jimmy tekur hana inni í køkinum, skelkir, tá ið hann sær, at hann hevur slóðað nývaskaða køksgólvið hjá mammu síni.
 "Hvør? pápi? Hann er ikki.... Eg haldi, tú hevur ringt skeivt.... Hvat sigur tú? Hvønn tosi eg við? Slug? Tú, hvør?..." Hann legði telefonina á! "Jimmy. Hann segði, 'Jimmy' og so 'hey, pápi'." Jimmy stendur líkbleikur, við knýttum nevum og sovorðnum løgnum eygnabrá. "Hann meinti við meg. Hann segði 'Jimmy' og so, 'hey, pápi'."
 Eg verði sjúk av hesum. Eg visti, tað fór at verða so. Men Jimmy var... Eg haldi ikki, Jimmy væntaði tað - ikki so skjótt.
 "Annie, hvussu vita tey tað? Vit hava ikki sagt tað fyri nøkrum enn."
 Bara Rainbow.... men hann hevur einki sagt! Tað er púra vist. Hvør er tað so? 
 Bilhurðin klamsar, men vit hoyra tað ikki. Og nú stendur mamma Jimmy har og hyggur at mær og at Jimmy. Og hon sær, hvussu gólvið sær út, og at hornið liggur ikki á telefonini. Men okkurt fær hana at tiga, okkurt við andlitinum á Jimmy.
 "Bíða eitt sindur, mamma," sigur hann spakuliga, spentur á málinum. Hann rópar ikki, og hann loypur ikki út. Hann stendur bara, sum sær hann eitt spøkilsi. Mamman tveitir honum ein klút.
 "Turka hatta upp, áðrenn pápi tín kemur!"
 Eg taki eina tvøgu undan borðinum. Og eg og Jimmy at 
vaska, sum fer hetta at bjarga okkum frá onkrum. Mamma hansara kínir mær um høvdið. Eingin sigur nakað. Hvør hasin so var í telefonini - skjótt bar hann at.
 Mamma Jimmy sær, at hornið liggur ikki á. Hon setur ein kaffislett inn í erovnin og tendrar hann. "Setið tykkum niður, bæði." Hon hyggur upp á okkum.
 "Hvør var hatta?"
 Jimmy grenjar altíð inn á mammu sína, at hon deilir so illa um óruddið á kamarinum og um dreingirnar, hann fylgist við. Eg veit, at hon mangan deilir, men hon deilir ikki nú. Tað er, sum eru vit vaksin ella okkurt. Frankie tosaði við hana, so eg veit, at hon veit tað. Eg fjáltri eitt sindur. Nú ætlar hon at tosa við okkum.
 "Hatta var eingin, mamma!" sigur Jimmy spakmæltur. Eg hyggi strangliga upp á hann, men hann stendur krýkin og hyggur niður í gólvið. 
 "Jimmy!" Mamma hansara tekur í armin á honum og trýstir hann niður á stólin. Hon er sterkari, enn hon sær út at vera.
 "Jimmy, lurta eftir mær. Hetta er ikki lætt. Tað veit eg." Hon hyggur upp á meg, sum veit hon alt longu, og eg sissist eitt sindur.
 "Fólk fara.... fólk fara at tosa og sneyta. Hvør okkara fær sítt, so vit mugu stuðla hvørt annað.
 Jimmy orkar ikki at hoyra meira. Hann klamsar hurðina aftur og fer út at renna, í gummistivlum, gevur sær ikki stundir at lata seg í renniskógvar.
 Eg veit væl, hvat hann hugsar. Vit hava tosað so nógv um hatta. Vit síggja okkum eingi ráð. Einki er at gera. Hann hevur bara okkurt arbeiði av og á, fór úr skúlanum í úrtíð, ongar pengar, og um mamma hansara kann taka barnið, ella ein av systrunum ella kanska Frankie. Og hvat hendir - um vit vilja hava barnið aftur? Og barnið, hevur fingið foreldur, fólk, sum hava tikið tað til sín sum barn sítt. Og tað fer at siga: hvar hevur tú verið, pápi? Hví vildi tú ikki hava meg hjá tær?
 Skulu vit lata tað burtur - okkara barn? Jimmy svølgir aftur og aftur, tá ið hann sigur hetta. At barnið ongantíð fær at vita, at vit vóru foreldrini, at Jimmy var pápi at tí, og at vit vóru góð við hvørt annað. 
 Hann segði, at aftaná fór hann heim. Føturnir gingu bara, hann hugsaði ikki um tað. Sveittin rennur av honum, og hesa ferð deilir mamman ikki, og systirin sigur ikki háðandi: "Hvalspýgg!" Mamma hansara hyggur bara upp á hann, og hann sigur: "Jaa, okay, mamma, vit mugu.... vit mugu tosa um hetta. Seinri."
------------
Eg kóki spaghetti, Frankie fer at koma, og nú ringir duraklokkan. Eg vil ongan hava inn. Kanska er tað Jimmy, ella fastir? Men tey hava lykil sjálvi. Hvør er tað so? 
 Út ígjøgnum síðurútin síggi eg tvey brún høvd, ein hestahala. Á, tú góðasti, Bonnie og Nancy. Ikki nú! Hví koma tær beint nú? Eg eri ikki liðug, eg.... Nú ringir aftur.
 "Bíða eitt sindur, eg komi beinan vegin!" Eg bindi hárið upp í hestahala, blusan er eitt sindur stutt, kemur bara eitt 
sindur niður um buksulíningina. Eg lati hurðina upp, og har standa tær báðar, Bonnie og Nancy, og hyggja at honum - búkinum sjálvandi. Ella gera tær tað? Áh, Gud, vita tær tað longu, ella hvussu?
 "Vit hava verið yviri í Pizzani hjá Ray. Og so ætlaðu vit, tú veitst, so hildu vit, at vit skuldu hyggja inn," segði Nancy.
 "Ja, tú veitst," sigur Bonnie, og so flenna tær býtt.
 "Hvussu er vorðið hjá tykkum í skúlanum?"
 "Á, tað veit eg ikki." Bonnie og Nancy fara aftur at flenna. 
 "Nancy, Sig henni tað," sigur Bonnie. "Sig henni um Joey!"
 "Ja, tú skuldi sæð hann. Hann er í mínum telduliði. Og dekan, hann er fittur. Og teir vøddar! Og so sparkar hann fótbólt. Vit eru farin at ganga saman. Men hann er sjáldan úti um kvøldarnar, tí ger hann einki við hinar lærugreinirnar, sleppur hann ikki at sparka fótbólt. Hann hevur bjóðað mær í skúlaveitslu í næstu viku."
 "Men skúlamaturin, hevði tú vitað. Eg spýggi av honum," sigur Bonnie. "Og so vamlisligur! Eingin troystar sær at eta hann, og áðrenn matsteðgurin er, er lukturin allastaðni. Mary heldur, at hon hevur fingið ilt í búkin av honum." 
 "Og hugsa tær til. Eg veit ikki, hvat tú heldur! - Tey hava sett nakrar dreingir at halda skil á! Summir eru yngri enn vit, og teir skulu eitast at hjálpa okkum, um okkurt er. Men teir leggja einki í nakað. Og ætla vit at sníkja okkum út um skúlan, siga teir bara: 'Farið bara, farið, vit siga tað ikki'."
 Eg lurti bara við hálvum oyra eftir svassinum hjá Bonnie og Nancy. Eg sigi bara, jaa, so, ája og okkurt sovorðið, men eg eri ikki uppi í tosinum. Tað er, sum eru tær langt burturi frá, og eg vil bara hava tær út aftur. 
 Tær spyrja meg ikki um nakað. Hvat eg geri ella okkurt. Tær eru so.... alt hatta um skúlaveitslu og fótbólt og kantinumat.... hatta hugsi eg ikki um. Tað er, sum kemur hatta mær ikki við - eg havi annað at stríðast við.
 Og vit, sum eru vanar at grína og fjanta alla tíðina, og mest at ongum.
 Og alla tíðina hugsi eg: Vita tær tað? Tað er sum hatta við Jimmy og telefonini - tær koma bara at hyggja at búkinum á mær, so at tær kunnu renna út og slatra um tað. Ikki so frægt at tær spyrja, hvussu eg livi ella nakað.
 Kanska hevði eg, ja, bara kanska, hevði eg sagt okkurt um tað, spurdu tær, men tær spurdu ikki.
 Eg siti í stóra bólstraða stólinum hjá pápa. Tær gera seg til at fara, og eg sigi: "Tit finna sjálvar út. Eg fari í bað."
 Nú eri eg illavorðin, men eg kann ikki gera við tað. Eg toli tær ikki. Hurðin klamsar, og tær fara gneggjandi oman eftir vegnum. Eg kundi havt hug at farið út við Bonnie og Nancy, men eg veit, at tað verður seinur dagur, at eg fari í býin aftur.
7.
Frankie koyrir í gamla Ford-pickupinum, og hann hyggur beint fram. Hugsi við mær: Hvat skal hetta til? Hvørjum skulu allar hasar konurnar hjálpa mær við? Mær veit væl við, sum er. Mær nýtist einki!
 Varrarnar á Frankie eru læstar so fast saman, at tað sær út, sum hevur hann ongar varrar, og hann heldur so fast í róðrið, sum var tað lívið um at gera.
 "Eg haldi, vit royna tað," sigur hann.
 Alla tíðina, pápi lá sjúkur, hevði Frankie eisini meg at ansa eftir, og tað tímdi hann ikki væl. Hann hevði sítt at fara til.... gentur og sovorðið. Og nú hetta omaná.
 Frankie og pápi. Frankie er elstur. Og Kenny var so ungur, tá ið hann giftist og flutti heimanífrá. Pápi var bestur við Frankie. Tað søgdu øll. Altíð var tað, Frankie-góði her, og Frankie-góði har. Næstan sum brøður.
 Pápa dámdi at vita, hvat ið Frankie gjørdi, og hvar hann skuldi, til bilkappingar, ella á ølstovur ella okkurt. Eg haldi, at ta tíðina, pápi var vánaligur, var tað bara Frankie, hann vildi hava hjá sær. Frankie fekk pápa at flenna. 
 Nú eru vit her, eini smá timburhús, tætt við eina brandstøð. Eg havi bestan hugin at venda aftur.
 Ein kona letur upp, og eg síggi ongan annan. Ongar tambaðar búkar ella nakað. Vit koma inn í eitt rúm við stórum brúnum skriviborði, og har hanga allar hasar smáu myndirnar av nýføðingum uppi á veggjunum, eini hundrað ella okkurt sovorðið. Og allastaðni hesin løgni lukturin, nakað sum í matarhøllini í skúlanum. Har stendur ein mynd av einari prúdligari konu á skriviborðinum beint framman fyri, har sum eg siti, og hon rættir seg at kyssa hondina á einum skallutum gomlum manni í hvítum kjóla.
 Frankie sær, at eg hyggi at myndini. "Hatta er pávin," sigur hann. Síggi eg ikki tað! Hatta er ikki mannfólkasjónleikari í konufólkaklæðum. 
 Ein myndug kona kemur inn, og Frankie reisir seg upp og skumpar undir meg, at eg eisini skal reisa meg upp, sum er tað at heilsa tjóðarmerkinum ella onkrum. Sovorðið fær meg at piprast. Tey hyggja at mær og tosa við meg, sum er tað løgið, at eg eri tjúkk. 
 Hetta er sama kona sum á myndini. Hon smílist, rættir mær hondina og sigur: "Eg eiti Lu." Frankie teskar spakuliga, men eg haldi, at konan hoyrir, at hann biður meg taka í hondina á henni. 
 Kanska vil hon, at eg skal mussa hondina. Eg hugsi sovorðið ørt, tá ið eg eri soleiðis fyri, tú veitst, sum nú. Men komi eg at hugsa um okkurt skemtiligt, sum tað, at mussa hondina á henni, so man fara at laga seg.
 Men Lu smílist blídliga upp á meg og letst, sum hoyrdi hon ikki Frankie. Hon sigur við meg, at tað eru vit báðar, sum skulu tosa saman. Tað er meg, tað snýr seg um - ikki beiggja mín, ella húsfólkini, ella barnið.
 Og hon ætlar ikki at siga mær, hvat eg skal gera. Eg má sjálv at taka avgerðina um barnið, og hvat skal verða av tí. Eg ivist ikki longur: eg skal lata tað frá mær. Men hon sigur aftur og aftur, at eg skal hugsa meg væl um, hvat ið best er fyri meg og fyri barnið. Og eg eigi longu nú at vita, hvat eg skal gera, skuldi eg angrað. Stuttligt? 
 Hetta er sum á skrivstovuni hjá skúlastjóranum ella hjá skúlasálarfrøðinginum. Men henda kona er sosialrágevi - allmannaráðgevi ella okkurt. 
 Hon hevur vakurt hár, heilt ljóst og er stuttklipt, og hon smílist nógv, eitt sindur still, men blíð og fyrikomandi. 
 Hon sigur mær og Frankie um ein unglingaverja, sum kemur at hjálpa okkum at finna eitt heim til tað lítla. Tá ið eg hoyri orðið unglingaverji, fari eg at hugsa um R.B., hann slapp so væl burtur úr hasum við politinum eftir bardagan við Dog Face. Alt, politiið gjørdi, var at geva honum ein unglingaverja. Eg veit ikki rættiliga, hvat ein unglingaverji veruliga ger. Men hasin gjørdi so tað, at R.B. fór at vaska tokvognar og múrar og undir vegbrúm, hann hevði mest sum eina skrá "at vaska upp og niður" at ganga eftir. Einasta, ið melur í høvdinum á R.B. nú, er aftur at sleppa at gera okkurt ógvisligt.
 ".... skjøl um fólk, sum vilja taka børn í fostur." Nú var eg vist í øðrum heimi eina løtu. Lu sigur aftur okkurt um, at eg og Jimmy sjálvi kunnu gera av hjún, sum okkum dámar, og kanska sleppa vit at hitta tey eisini.
 Vit skulu ganga til unglingaverjan eina ferð um vikuna. Tað er eitt øgiligt roks at lata barn frá sær. Pappír at skriva, um næstrafólk okkara, um vit hava arvaligar sjúkur og nógv annað. Konan, nei, unglingaverjin, fer at hjálpa okkum.
 Tá ið eg og Frankie høvdu tosað við Lu, fari eg inn í eina stovu tætt við skrivstovuna hjá Lu. Frankie fer inn í eina aðra stovu, ætlað foreldrum - og hann er bara beiggi mín. 
 Her inni, sum eg eri, eru gentur, sum allar ætla at lata barnið frá sær, nei, lat meg heldur siga, geva øðrum barnið í varðveitslu. Lu sigur, tú letur ikki barnið, tú gevur øðrum tað til uppfostran.
 Her inni er sofa og lampur og gólvteppi og nógv annað og nakrar gentur, og summar av teimum hava størri búk enn eg. Tað er ikki so undarligt, tí hóast eg eri í sjeynda mánaði, sæst lítið á mær. Eg eri einki tjúkk. Eri bara tyngd eini 10 pund.
 Lu sigur, at eg eri tann nýggja gentan. Hetta ger meg eitt sindur smædna. Genturnar siga, hvussu tær eita. Bara hon ikki biður meg taka hasi nøvnini upp aftur. So spyr hon tær, hvussu tær liva.
 Ein genta, sum eitur Cara, tosar um, at hon longu hevur latið barnið frá sær - givið øðrum tað - fyri mánaði síðan. So eg skilji ikki, hví hon gongur her! Men hon sigur, at hetta var ein svár avgerð at taka. Tá ið hon lá á sjúkrahúsinum, vildi hon hvørki síggja ella nema barnið. Og tað vistu sjúkrasystrarnar. Men so, sigur hon, helt hon, at hon mátti sleppa at síggja dóttrina bara eina ferð, at hon ikki alt lívið skuldi ganga og grunda um, hvussu hon sá út.
 Hetta var sovorðið, hon ikki hevði hugsað um, fyrr enn barnið var komið í verðina, sigur hon. 
 Í gjár vitjaði hon eina vinkonu, og tá ið hon sá barnið hjá henni, skar hon í grát. Hon heldur, at hon kann ikki vitja fólk, sum eiga smábørn, hon fer bara at gráta um sítt egna barn.
 Cara fær ikki steðgað grátinum. Tárini renna bara. Og Lu sigur, at hon skal bara lata tey renna, tí tað lættir so væl. Cara roynir ikki at gráta, men hon fær ikki hildið sær. 
 Hetta er ov ógvisligt, og eg vænti, at eg fari eisini at gráta. Onkrar av hinum gentunum taka pappírslummaklútar upp úr lummunum. Tað er, sum verður hetta ongantíð av. 
 Men so, Cara turkar eyguni og situr púra still. Eingin talar orð, heldur ikki Lu. 
 Um eina løtu sigur Cara: "Eg vænti, at soleiðis fer tað altíð at verða hjá mær. Men, eg má alla tíðina hugsa, at hetta er tað frægasta, ið er. Eg kann ikki ansa barninum nú, og heldur ikki í bræði, og so fer at verða ov seint. Soleiðis noyðist eg at hugsa. Og so javnar tað seg." 
 Men allar, sum inni eru, hava fingið okkurt at hugsa um, tá ið Cara tegir. Ikki veit eg, hvat tað er. Løgið er tað, kanska er tað bara tað, at hon gavst at gráta og eymka seg. 
 Ein genta, Inga, situr í einum brúnum pinnastóli. Hárið á henni er ljóst, næstan hvítt. Hon rennur alla tíðina fingrarnar ígjøgnum tað at fáa tað at liggja aftureftir, men tað vil ikki liggja aftureftir. Hon er komin átta mánaðir nú, og hon er ógvuliga tjúkk. Og tú góðasti, eg vóni, at eg verði ikki so tjúkk sum hon og fari at síggja út, sum havi eg etið eina bowling-kúlu. Inga er komin onkustaðni frá langt burturi, onkustaðni hinumegin á jørðini, eg haldi úr Póllandi ella Kina, ella onkustaðni. Løgið at hoyra hana tosa, eg skilji hana næstan ikki.
 Í fyrstuni var hon góð við dreingin, sum eigur barnið, sigur hon. Hann var fyrsti drongur hennara. Inga tekur aftur upp til hárið og snúrar ein lokk um fingurin, næstan sum eitt av børnunum hjá Kenny ger við handa býtta suttuklútin - men Inga er fjúrtan ár. Hon tegir eina løtu, stendur og starir, sigur so: "Hann svór, at hann fór ikki at gera meg tjúkka."
 Hon er, sum eg, komin í sjeynda mánað og skilur einki. Hon heldur bara, at alt er ikki, sum tað eigur, eingin mánasjúka og sovorðið. Men hon er ongantíð komin regluliga hjá henni. Bróstini eru vaksin ómetaliga nógv, og hon hevur ógvuliga ilt í teimum. Men heldur ikki tað....
 Ein av hinum gentunum heldur fyri: "Ja, hvussu kunnu vit vita, at okkurt er í ólagi, bara tí at vit hava fingið hesar her" - hon kávar eftir bringuni á sær - "hesar boppurnar. Eg havi ongantíð havt stóra.... tú veitst, bringu. Og eg hugsaði, áh, sum tær eru vaksnar nógv ...." Vit smáflenna allar eitt sindur, men hetta er einki at flenna at.... - hatta, hon sigur, vita vit alt um. 
 Inga sigur okkum, hvussu tað er at ganga til kanningar. Har siga tey, ja, stakkalin, tú ert við barn. Og hon fær seg ikki at trúgva tí. Drongurin hevur logið fyri henni. Hetta vardi hana ikki, og nú er ov seint at gera nakað. Hon hatar handa drong. Barnið er ikki komið enn, men hon sigur, at hon vil hvørki eiga ella hava tað.
 Eg hugsi við mær, Jimmy og eg eru góð við hvørt annað! Jimmy er ikki bara pápin. Jimmy er vinur mín.
 Summar gentur øsa seg upp, tá ið Lu sigur, at páparnir eru sjeikarnir hjá teimum. Tað var einastu ferð, eg hoyrdi hana siga sovorðið býtt. "Ikki sjeikarnir hjá okkum," sigur Cara, "men páparnir, barnapáparnir."
 "Ja," sigur Inga, "ikki sjeikarnir, kortanei."
 So eg veit ikki, hvat ið ringast er, at vera góð við pápan, ella at hata hann. Eg verði so.... eg veit ikki, alt er av hundanum til. 
 Ein onnur situr og tosar - ella teskar har yviri í stóra djúpa stólinum í horninum. Eg sá hana ikki í fyrstuni. Robin sær so ung út, sum eitt tólváragamalt ella okkurt, og so hevur hon fleiri pund av varrasmyrsli og langar reyðar negl, og so tenninar - smáar, hvítar - kanska er tað varrasmyrslið, sum fær tenninar at síggja soleiðis út. Ikki er meira enn vika síðan, hom fekk barnið.
 Og so kemur hon heim aftur, og systrar hennara hyggja at myndunum, hon tók av barninum inni á sjúkrahúsinum og siga, hvussu fitt tað er! Men tær skilja einki petti. Tær væntaðu, at hon fór at fjanta og fjáka sum fyrr. 
 Robin sigur, at hon var toluliga væl fyri, tá ið hon kom aftur av sjúkrahúsinum, men so kallar elsta systirin hana "lítla" - sum tá ið Frankie rópar meg "sessan". Tá tendraði hon. 
 "Tær skilja einki." Robin er ill og grætur.
 Og Lu heldur fyri, at nú hevur Robin átt barn, og tað vita systrarnar einki um, hvussu tað er. Tær eru bara, sum tær altíð hava verið, hvussu skulu tær skilja nakað?
 Álvaratos, nógv, Lu sigur, er oman fyri tað, eg skilji. Men tá ið hon sigur tað, ljóðar tað, sum veit hon sjálv, at tað er satt, sum hon sigur. Og hon fær teg at trúgva sær. Hon kann siga, hvussu alt fer at verða - sum dugir hon gand. Og hon sigur, at hon hevur ongantíð átt barn sjálv. Men eg haldi, hon hevur sæð ov nógvar, sum hava átt barn.
 Eina løtu sigur eingin nakað, so hyggur Robin upp á meg og sigur: "Annie, hvussu er vorðið? Hvat fert tú at gera?"
 Eg eri eitt sindur smæðin, veitst tú. Men, at enda sigi eg: "Tað var eftir at pápi var deyður. Eg var illa fyri. Tað 
var so ringt at missa pápa. Tað mundi vera í mars mánaði, eg visti, at okkurt var heilt galið. Eg gáaði ikki um tað í fyrstuni. Eg livdi ikki væl, men gjørdi einki við tað. 
 Eg hugsi, eg vil ikki vera upp á vegin, og eg haldi, eg eri ikki upp á vegin, og eg droymi, eg eri ikki upp á vegin, ja, so eri eg kanska ikki upp á vegin. So geri eg einki í heilar seks mánaðir. Tað er, sum hjá Ingu. Og nú ber ikki til at gera nakað."
 "Og hvat ætlar tú nú?" spyr Robin.
 "Eg vil ikki hava barnið sjálv. Tað er tað einasta, eg veit." 
 Cara sigur: "Pápin og tú, ganga tit saman?"
 "Jaa. Vit eru bestu vinir." 
 "Jú, men," sigur Cara, "men tú og hann ...."
 "Jimmy," sigi eg. "Hann eitur Jimmy."
 "So, tú og Jimmy ganga saman. Hann er eitt rætt mannfólk meðni. Tað verður kanska tað, at tú fert at hava barnið sjálv."
 "Nei, tað ber ikki til," sigi eg. "Vit eru so ung. Jimmy sekstan, og eg bara.... Og eg gangi heldur ikki í skúla. Eg fór úr skúlanum, tá ið pápi lá sjúkur. Onkur mátti vera heima hjá honum."
 "Men um pápi tín hevði livað," sigur Cara, hvat heldur tú, hann.... hvat heldur tú hann.... nei, sama ger." Cara hyggur upp á meg. Og nú hyggja allar hinar genturnar eisini upp á meg.
 Eg havi ongantíð sagt tað fyri nøkrum fyrr, heldur ikki fyri Frankie: "Veitst tú, hvat pápi hevði sagt? Hann hevði sagt, at eg skal hava barnið sjálv."
 "Hann hevði ikki latið meg.... hevði ikki.... oje.... Hevði pápi livað, hevði alt hetta, alt hetta...."
 Nú orki eg ikki longur. Eg royni, men eg fái ikki - tárini renna, gráturin, eg ongantíð fekk grátið um pápa, tí eg noyddist at vera birg og vaksin. Nú gráti eg um pápa og um lítla barnið inni í búkinum, sum eg sleppi ikki at hava. Onkur tekur um meg, og eg hoyri tos. Ein kínir mær og gevur mær ein tekopp í hondina. Og eg veit, at eg havi grátið - leingi.
 Lu sigur, at gevi eg mær ikki stundir at syrgja og sovorðið, so hvørvur sorgin ongantíð. So fari eg at syrgja altíð. Tað ljóðar so løgið, hatta hon sigur, at eg skal syrgja, men so skal eg eisini halda uppat. Ella sum Robin sigur: hon græt, og alt tað, og so hugdi hon at klokkuni og segði, nú er liðugt. Tað er sum.... sum at vera tvey fólk. Hon helt uppat at gráta og setti seg at gera neglinar.
8.
Lu sigur, at eg skal yvir í mammuhúsið at vera, har læra tær seg við dukkum. Eg skal búgva her í eina viku, tí Frankie heldur, at tað liggur ikki fyri hjá sær at koyra meg aftur og fram um dagarnar, nú hann koyrir langar teinar. Og honum dámar ikki, at eg eri uppi á motorsúkkluni hjá R.B.
 Eg havi kamar saman við tveimum gentum, sum hava búð her í tveir mánaðir. Eg eri ikki von at búgva saman við berum konufólki, men hesar báðar eru fittar. Báðar siga, at tær lata ikki barnið frá sær. Onnur, Maria, er ógvuliga tjúkk, hon kundi brostið hvørja løtu, men Doreen er sum eg, tað sæst lítið á henni, og hon fer at eiga skjótt.
 Nú seinrapartin gav ein stuðulskona okkum hvør sína stóra dukku og segði, at vit skuldu látast, at tær eru livandi børn. Í eina heila viku sleppa vit ongastaðni, uttan vit hava dukkurnar við okkum. Fara vit út, skulu vit antin hava tær við, ella biðja onkran ansa teimum ella okkurt.
 Og eisini skulu vit geva dukkuni navn, sum er hon okkara egna barn. Eg havi gjørt av, at mín skal eita Joey. Tann hjá Mariu skal eita Sam, hóast hon er gentudukka, og tann hjá Doreen eitur Dorethy.
 "Maria, beiggi tín er her!" rópar onkur í neðra. 
 Einar fimm minuttir seinri kemur Maria stórleypandi upp og sigur, at beiggi hennara biður okkum koma við yvir til tjørnina, har eitt torg ella okkurt er. Radiobilar og karussellir innandura, og har verður opið í allan vetur. Hvussu skulu vit nú gera? Doreen og eg hyggja hvør upp á aðra. Báðar hugsa vit um, hvat vit skulu gera við hesar býttu dukkurnar. Doreen tekur Dorethy og stingur hana niður í ryggsekkin so bara høvdið kemur uppundan, og eg hugsi við mær: sjálvandi, eg balli bara Joey í hetta turruklæðið og bindi hana um miðjuna á mær. Maria tekur Sam, og vit so fjantandi oman trappurnar.
 "Tú, Annie, hetta er Nick beiggi mín." Hann og Doreen kennast. Nick og eg hyggja hvørt upp á annað. "Ja, og nú mundi eg gloymt tey - hesi smáu børnini hevur tú ongantíð sæð fyrr. - Dorothy." Hon peikar á gulhærdu dukkuna í ryggsekkinum hjá Doreen. "Og hasin, hvussu var tað ... jú, Joey. Og henda, bam-bambarim-bambaram - systurdóttir tín, og hon eitur Sam."
 Nick hyggur at okkum, sum hugsar hann: lat gá, at fara á torgið við systi og tveimum vinkonum, men við hasum margháttligu dukkunum - ert tú svakur! Og síggja vit vinmenninar ella onkran, sum eg arbeiði saman við! Ikki undarligt, um hann hugsar soleiðis. Eg standi sjálv steinbýtt eina løtu. 
 Onkursvegna fáa vit troka okkum inn í Ford-lasafarið hjá Nicki og fúka av stað eftir akvegnum, og fimta hvørt minutt kagar hann aftur um seg og spyr, um pinkubørnini og vit sita væl og sovorðið. Eg haldi, at hann skemtar sær óført. Lurtið í bilinum larmar av tí harðasta.
 Vit royna bæði karussellirnar og radiobilarnar. Mær dámar betur radiobilarnar. Doreen er bangin, so eg seti meg upp í bilin hjá henni, og eg stýri. Vit koyra skjótari og skjótari. Eg haldi, tað er stuttligt at renna á hinar við fullari ferð. Tað er frálíkt, tí hvussu hart eg renni á, so er eingin skaði.
 Alt í einum hoyrist neyðarróp: "Steðgið! Hoyra tit! Steðgið! Eg misti barnið, barnið hjá mær datt úr."
 Hetta er ræðuligt, og eg hugsi: á Gud, hvat er hatta? Eg vendi mær, har stendur Maria, hon er lopin út úr bilinum, men allir hinir koyra enn við fúkandi ferð. Og ansingarmaðurin hoyrir hana ikki. Og hon rennur yvir at fáa hendur á dukkuni. Eg hugsi við mær: nú renna teir á hana. Hon fer at eiga skjótt, og nú verður hon yvirkoyrd. Eg skundi mær at koyra yvir hagar, hon stendur og hýkur, at verja hana fyri hinum bilunum, sum enn koyra við nógvari ferð, og alt í einum verður elið slitið, og alt verður tøgn.
 Ansingarmaðurin rennur yvir til Mariu, og hann er ikki blíður.
 "Tykkara teysar! Ætla tit at forgera tykkum! Út hiðani, út allar samlar, áðrenn eg sendi politiið eftir tykkum!"
 Hann er spinnandi óður, og Maria er skjót at rippa Sam upp av gólvinum. Doreen og eg royna at krógva okkara dukkur, meðan vit skundisliga sleppa okkum út, og øll hyggja at okkum. Tað er, sum er tað ein ævi at koma til úthurðina. Fólk flenna at dukkunum og spísku búkunum og øllum.
 Nick leggur armin um Mariu, og vit øll yvir í ein pylsuvogn. Maria og Doreen drekka cola. Eg keypi sjokulátamjólk, og Nick fær sær eina øl.
 "Tú,.... Annie, hatta, hatta..." sigur hann, "Takk fyri. Hevði tú ikki verið so kvik yvir til Mariu, so hevði hon, tú veitst, so hevði hon...."
 "Hatta er í lagi," sigi eg.
 Vit til gongu aftur, men eingin sigur nakað, øll hugsa um hetta ógvisliga, sum hent er. Og at Nick eisini er komin upp í hetta.
 "Tit, skal eg ikki bera okkurt av børnunum? Heldur tú ikki tað, Maria, kom, lat meg læra meg at bera systurdóttrina!" Hann trívur eftir Sam, setur hana upp á halakukk og fer rennandi av stað við henni.
 Og allar aftaná, og Maria rópar: "Nicholas, hon er so pinkalítil, kom aftur við henni og tað í stundini, ella skal eg.... eg skal...." Nick kemur aftur við dukkuni og tveitir Mariu hana. Hon fær í beinið á henni. "Nú, einglabarnið, hatta ætlaði eg ikki," hjúklar hon fyri Sam. 
 Doreen tveitir sína dukku yvir til Nick. "Lær teg heldur við Dorethy, hon tolir meira av." Nick tekur Dorethy undir hondina, sum er hon ein fótbóltur. Eg seti Joey upp á halakukk og renni aftan á Nicki. Yvir eftir lítlu gøtuna til tjørnina. Burtur frá torginum. Vit renna allar í hølunum á Nicki, sleingjandi við hesum útstappaðu kloddadukkunum.
 Spønir detta niður úr Dorethydukku, og annað beinið hongur skeivt. Men Nick ansar tí ikki. Hann rennur avstað. Og vit aftaná, renna og flenna og skumpa undir hvør aðra og missa hasar fjákutu dukkurnar niður og blaka tær ímillum okkara allan vegin yvir til tjørnina. Vit seta okkum í ein trunka í grasinum og verða vátar um reyvina, men tað ger einki. Hetta er fyrstu ferð leingi, at alt er í lagi. Eg fái andað aftur. Tað er sum í himmiríki.
 "Tit, komið og síggið Dorethy," sigur Doreen.
 Nick hyggur at beininum á dukkuni. "Eg haldi, tað er brotið. Vit mugu á sjúkrahúsið við henni." 
 Men Doreen er bangin, hon veit ikki, hvat hon skal siga við stuðulskonuna og við Lu. Allar dukkurnar eru vátar, og Dorethy er illa farin. 
 "Hey, tit, nú veit eg." Maria er farin upp á ein stein at standa, og vit liggja opnar í sandinum. Búkurin á Mariu stendur so langt fram úr henni, at vit síggja næstan ikki høvdið á henni.
 Beint sum vit øll stara upp á Mariu og bíða at vita, hvussu hon ætlar at sleppa okkum burtur úr hesum hurlivasanum, fái eg øgiliga ilt. Sum ring mánasjúkupína ella okkurt, og nú rennur okkurt flótt oman eftir lørunum á mær. Eg kreppi beinini upp undir meg og haldi hendurnar um búkin. Og tú góðasti, eg haldi, tað kemur nú! Jú, tað kemur nú!
 Doreen og Nick lyfta meg upp og styðja meg fram við tjørnini yvir aftur í bilin. Okkurt um fimta hvønn minutt fái eg ógvuliga ilt í búkin, og eg má steðga, men so minkar tað burtur, og eg fái gingið aftur.
 Eg eri aftur í bilinum nú. Onkur hevur lagt eitt gamalt teppi um meg. Onkustaðni hómi eg dukkurnar, sum liggja hurl um burl. Maria mintist til tær. Nick koyrir skjótt, og eg hoyri hann mutla fyri seg sjálvan: "Koyr á, hin rádni. Drív á. Á Gud. Hjálpir tú mær burtur úr hesum, lovi eg at verða skikkiligasti drongur í okkara grannalag. Eg skal gera alt, sum tú sigur. Hjálp mær burtur úr hesum, Gud! Bara hesa ferð."
 Tað hvínur í, tá ið Nick steðgar, tí at ferðsluljósið lýsir reytt. Blunkljós nærkast aftanífrá. Ein bilhurð klamsar.
 "Vís mær koyrikortið." Ein politimaður hyggur inn ígjøgnum síðurútin, sær meg, og í næstu løtu troka vit okkum aftur ígjøgnum ferðsluna.
 Eg hoyri ein lúður ýla, og nú síggi eg reyða blunkljósið frammanfyri, og vit koyra so skjótt, at hevði eg ikki verið so vánalig, hevði eg verið deyðarødd. Men eg eri deyðarødd. Eg væntaði ikki, tað fór at verða so skjótt. Eg ætlaði, at Jimmy skuldi koma, og at vit fóru á sjúkrahúsið saman, og nú kemur alt í senn, og eg fái ikki stundir til nakað. 
9.
Sjúkrasystirin stendur við songina hjá mær. Eg haldi, hon veit ikki, at hon átti at spurt meg fyrst. Spurt um eg vil síggja barnið, og halda á tí. Tað eiga tey at gera, tá ið barnið skal verða fostrað burtur. Og nú stendur hon her við mínum barni í ørmunum. 
 "Her er barn tygara, Annie Easter." Hon rættir knýtið heilt upp at andlitinum á mær. Og eg taki hana til mín - á Gud. Dagin eftir mugu tær hava fingið alt at vita um meg, tí tær koma ikki við barninum, tá ið tíð er at geva tí. Men tá ið eg gangi yvir til endan í gongini og síggi, at eitt barn liggur púra einsamalt inni í barnastovuni, renni eg yvir í sjúkrasystrastovuna og sigi: "Kom við henni, eg vil hava hana nú, beinan vegin."
 Jimmy kemur inn við Frankie og Kenny og fastur, og vit hyggja øll at barninum, og eina lítla løtu látist eg - nei, eg látist ikki, eg gloymi alt - hon er okkara barn. 
 Frankie og øll fara útum at tosa við sjúkrasystrarnar ella at roykja, ella hvat tey fara til, og Jimmy og eg sita við barninum. Vit tosaðu leingi, hvørji fólk skuldu fáa hana í fostur, men okkum dámdi væl tvinni hjún. Báðum leingist ómetaligt eftir einum barni. Vit vildu fyrst av øllum, at tey skuldu vera góð við hana. Og vit vildu, at hon skuldi fáa nógv dýr - hundar og kettur og alt, og hava kamar sjálv. 
 Men onnur hjúnini skrivaðu, at konan var lærari í málaralist og søgdu, at tey høvdu áhuga fyri tónleiki eisini. Vit tóku tey. Kanska fer hon at verða nakað sum Rainbow, tá ið hon veksur upp, duga at tekna ella mála ella okkurt. Hjúnini vildu fegin hitta okkum, men Jimmy helt ikki. Onkuntíð seinri fara vit kanska at siga henni, hvussu tað var hjá okkum tá - um hon ikki hatar okkum, tí vit lótu hana. 
 Sosialrágevin heldur, at vit skulu geva henni navn, áðrenn vit lata hana, og ikki bara siga "tað" ella "hon", tá ið vit hugsa um hana.
 Tá ið Frankie og Kenny koma inn aftur, sigur Frankie, at geva vit barninum navn, so latið okkum kalla hana upp eftir mammu. Jimmy og eg hyggja upp á hvørt annað. Jimmy leggur hondina á armin á mær og hyggur at tí lítlu: "Ja, tað gera vit."
 So sigur Frankie: "Nú eitur hon Emily. Lítla Emily." Hann tekur í lítlu hondina og mussar hana. Kenny kínur fótin á Emily. Vit eru øll so ... ja, vit hyggja upp á hvørt annað, sum um... tað er, sum er alt so løgið og syrgiligt - hví gera vit hetta? 
 Frankie sigur: "Eg fari at fáa mær ein guv. Bilurin, hann er, ja, hann er.... eg má í smiðjuna við honum. Síggjast í morgin, góða." Frankie mussar meg á høvdið.
 Kenny klappar mær á armin. Og fastir - eg haldi, tár standa í eygunum á henni, ella er tað andlitssmyrslið - hon mussar meg. Tey fara, og eg og Jimmy sita og halda í hondina hvørt á øðrum eina løtu. Hann sigur, at eg lukti sum Emily av onkrum putri til itlabarnið og mjólk. Og eg sigi, at hann luktar sum bilsmiðja. 
 So vendi eg mær ímóti Jimmy, hyggi beint inn í andlitið á honum, inn í eyguni á honum. "Heldur tú, at hon fer at fáa sovorðin? Sovorðin lítlabarnablá eygu? Hárið á mær, eyguni á tær - hugsa tær til!"
 Jimmy kroystir meg ógvisligari og fastari enn í áðni. Eg fái ilt í bringuna av honum. Tað er mjólkin. Tey hava givið mær okkurt at steðga mjólkini, men eg havi ilt enn."
 "Á, Annie!"
 Vit sita og halda um hvørt annað og nerta pannurnar saman. Hyggja upp á hvørt annað og siga einki. Tað er, sum síggja vit inn í hvørt annað. Sum síggja vit.... nei, eg veit ikki rættiliga, hvat tað er, vit síggja. Tað er so stilt inni, at eg hoyri fosturhjartamátaran, sum gentan í innaru stovuni hevur uppi á sær. Hon hevur ikki átt enn. Tey siga, at hon hevur gingið ov leingi. 
 Eg og Jimmy. Vit.... vit siga einki. Ikki eitt orð. Fara vit at tosa, verður tað bara til grát. Eg føli, at Jimmy er tungur. Eg kenni tað á mær, at hann fer at rýma, renna burtur hiðani, finna Rainbow og gera okkurt býtt, okkurt. Men eitt veit eg, hann má sleppa út hiðani. Eg hevði eisini rýmt, hevði tað verið eg.
----------------
Eg liggi í songini og blundi, forbiðið og strevið, eg eri so móð. Tos úti á gongini. Kundi verið málið í Rainbow, men eg veit, at hann er tað ikki. Hann hevur sagt, at hann torgar ikki sjúkrahús.
 Eg gloppi eyguni og síggi Doreen og Mariu og Nick standa so álvarsom rundan um seingina hjá mær.
 "Hasar dukkurnar," sigi eg. Vit hyggja upp á hvørt annað og froysa útúr.
 Nick rættir mær eitt tyssi við baldursbráum: "Frá okkum øllum, til tín og barnið."
 "Til mín og Emily."
 "Til tín og Emily," taka tey upp aftur.
 Frálíkt at síggja tey. Tað er, sum hava vit kenst altíð, og so hava vit bara koyrt í radiobilum og sovorðið. Hatta var ein rokalig ferð út á sjúkrahúsið, veit eg. Maria sigur, at læknarnir ætla at skunda undir verkirnar, tí hon hevur gingið ov leingi.
 "Nick, hvussu hevði verið hin dagin, høvdu allar tríggjar fingið verkir í senn?" sigi eg. Nick letst, sum hann svímar.
 "Halga-trý, hasin politimaðurin var bangin. Ein sovorðin nalvungi. Hann segði, at hann ongantíð fyrr hevði verið við, tá ið onkur skuldi føða. Og hann bað, inniligari enn eg, at vit skuldu koma á sjúkrahúsið, áðrenn nakað hendi." 
 Bara tveir dagar síðan? Undarligt, kundu verið ár. Og Nick og Maria og Doreen. Tað er, sum hava vit kenst altíð, eru góðir vinir. Kanska er "altíð" ikki so drúgt hvørja ferð. 
 Sjúkrasystirin kemur inn og sigur, at vitjanartíðin er liðug. Tíð at fara. Hon fer út, men kemur inn aftur beinan vegin og sigur, at hon gloymdi at geva mær eitt, eina rullu av pappíri ella okkurt. Hon veit ikki, hvat tað er.
 Tað líkist einum brúnum sjálvtøkuposa, men tað er eitt langt pappírspetti, longsta pappírspetti, eg havi sæð, longri enn seingin hjá mær. Doreen og Nick rulla tað út. Har stendur JIMMY, ANNIE, EMILY við ljósareyðari pístrmáling. Og við einum stórum hjarta rundan um. Vit hyggja at hesum, og eg hugsi við mær: Rainbow.
 Í morgin kemur sosialrágevin eftir Emily. Eg biði eftir, at í morgin kemur ongantíð. Eg kann ikki torga sosialráðgevan. Tá ið øll eru farin út frá mær, leggi eg meg at gráta. Eg havi ongantíð í lívinum kent meg so einsamalla. Ongantíð.
10. 
FYRST HETTA! SO HETTA! SO HETTA! við stórum reyðum stavum. Eg verði í ørviti av øllum leiðbeiningunum - eg seti klokkuna at ringja og fari í holt við tað. Eg skal verða reyðhærd, tað siga tey, at mamma var - helst verður Emily eisini reyðhærd. Tá ið eg.... síggi eg nakrantíð Emily aftur, so sigi eg við hana, at hárið á mær eigur ikki at vera reytt. Á, sum eg eri býtt, eg má hava nógv handklæði. Eg klíni svansið, sum líkist reyðum rakikremi, upp í hárið á mær. Tá ið hetta skal vera so óskaðiligt, hví noyðist eg so at vera í hesum forbidnu gummihandskunum, teir sita verri uppi á mær, enn vóru tað hosurnar hjá Frankie.
 Jimmy og Frankie munnu hava fylgst, tí nú standa teir báðir í hurðini inn í baðirúmið og hyggja steinbýttir at mær. Eg eri í einari gamlari T-skjúrtu og avkvettum cowboybuksum. Eg síggi ikki, hvussu vorðið er við Frankie - kanska halda teir, at eg síggi skemtilig út við hesi reyðu málingini í hárinum. Eg sigi við teir: "Eg havi sett klokkuna." Teir skilja ikki, hvat eg geri, at eg má ansa klokkuni, og at eg kann ikki steðga hesum fjasinum nú, tí so verður endin, at hárið verður morreytt ella okkurt.
 Teir standa bara har og gána, skilja einki, og eg kroysti meira burtur úr tupuni og látist at koma eftir teimum, og klína hetta upp í hárið á teimum, fara teir ikki út í stundini. Jimmy rættir seg eftir rakikreminum hjá Frankie - sum bjóðar hann av at skúmkríggjast.
 Frankie hyggur bilsin upp á meg og ristir við høvdinum, sum skilur hann ikki gentur... ella man hann halda meg vera í ørviti. Men eg síggi á honum, at honum dámar væl, at vit tvætla. Hann letur hurðina aftur, og eg hoyri, at hurðin í køliskápinum gongur, og at sjónvarpið verður tendrað. 
 Jimmy stendur aftan fyri meg og heldur um miðjuna á mær. Vit skulu skriva til hennara - tað var Lu, sum segði, at vit skulu gera tað - til hana at hava, tá ið hon verður vaksin - so hon veit eitt sindur um meg og Jimmy, men eg sigi einki enn. Jimmy kínir mær upp eftir bakinum og nemur við nakkan á mær við nøsini. Og eg sigi: "Bíða, lat meg fáa hetta kleiggið úr hárinum fyrst." Eg seti høvdið undir kránan, og alt hatta reyða hvørvur niður í holið í vaskinum. Eg haldi ein eygnalappa fyri eyguni, og eina løtu eri eg um at missa ondina.
 Og siga nýggju foreldrini henni tað ikki og geva henni ikki brævið frá okkum og hálsahylkið, vit fara at keypa henni. Kanska eru tey sum eg. Tá ið eg eri bangin, geri eg ikki altíð tað, eg skal. Á Gud, beint nú er okkara barn onkustaðni í einum øðrum húsum, og nú vaska tey henni.... halda hana inn at sær og eru góð við hana. Eg fái ikki hugsað um tað. Eg orki ikki. Vatnið hevur runnið seg heilt reint nú. Hvat var tað, eg ætlaði? Á, jú, vøddavenja. Tað er soleiðis, sum Clara sigur, hon helt seg ikki til at ala barnið - og tað gera eg og Jimmy heldur ikki, ikki enn á sinni, og so verður tað ov seint.
 Eg sakni hasi kvøldini saman við Lu, tá ið hon tosaði okkurt um kenslur. Eg skal læra meg at tola pínuna, tað var tað, hon segði. - Lætt at siga -. Men hvussu skalt tú sleppa undan pínuni?
 Og dekan, sum tað nú er reytt! Eg líkist henni, hvussu er tað, hon eitur - hin sjónleikarakonan, sum pápi altíð tosaði um, Rita onkur við reyðum hári. 
 Frankie rópar: "Annie, kemur tú ikki at fáa tær? Døgurðin er liðugur."
 Og eg eri - eg kann ikki. Eg veit ikki, um eg orki út hagar. Eg síggi ikki út, sum eg eri eg - eg veit ikki, hvør ið eg eri. Eg gloppi hurðina.
 Heima hjá okkum taka vit bara úr grýtuni og seta okkum onkustaðni - við sjónvarpið ella fara inn í kamarið, men í kvøld er borðreitt við blómum og øllum. 
 Jimmy hyggur upp á meg. Frankie hyggur eisini. So reisir Frankie seg og kemur yvir til mín. Eina løtu ræðist eg, at hann fer at sláa meg! Men Frankie tekur undir armin á mær, sum eri eg Sunny ella ein vaksin ella okkurt, og hann líkasum tekur um herðarnar á mær og førkar stólin til mín at seta meg á. 
 Og Jimmy sigur: "Hatta klæðir tær. Frálíkt."
 Frankie rættir okkum borðiskarnar, á tremur av spaghetti og tomatsós, meinlík - ja, reyð, sum hárið á mær. 
 Jimmy roynir at drýggja sær matin. Hann etur altíð so skjótt. Hann kutar kjøtbollarnar sundur í smáar bitar. Eg síggi meg sjálva í speglinum aftan fyri Jimmy - látist: hvør er hatta? - Eg veit ikki rættiliga, men eg haldi, hatta riggar væl. Frankie drekkur ølið og sluprar spaghettiið, sum hann er vanur, og eg sigi, at vit skulu fara at skriva hatta brævið til Emily.... til hana at hava, tá ið hon verður stór. 
Eitt sindur um hesa bók.
Tey vildu fáa eitt barn, men tey fingu einki sjálvi. Tí fóru tey einastaðni, har smábørn vóru, sum ikki áttu mammu og pápa. Tey gingu gjøgnum stovur, við nógvum vøggum við smábørnum. Eitt barn - og tað var eg - tók um fingurin á pápa og vildi ikki sleppa aftur. Pápi og mamma hildu, at eg var tað fittasta og elskuligasta barn, tey nakrantíð høvdu sæð. Tey vóru beinan vegin góð við meg. - Og tey ivaðist ikki - eg var barnið, tey skuldu hava heim við sær at eiga.
 Hetta er søgan, mamma segði mær ein seinrapart stutt fyri 5-ára føðingardag mín. Gardinurnar í kamarinum vóru fyri, og mamma sat undir mær. Tá í tíðini vistu 5-ára gomul børn vanliga ikki, hvaðan børnini koma. Eg helt, at storkurin kom við teimum. Men tá ið mamma hevði sagt mær sína søgu, var tað mær tað sama, hvaðan onnur børn fingu mammu sína og pápa sín, hjá okkum var tað øðrvísi. Eg var ikki sum onnur børn. Ringast var, at tað kom sovorðin órógv á mammu, tá ið hon segði mær frá hesum. Eg veit nú, at tað var tí, hon var bangin, at eg fór ikki at verða góð við seg longur, ella at eg fór at verða ill við seg. Eg minnist, eg tók um hana og spurdi, um hon hevði ilt nakrastaðni. 
 Eg nevndi ikki fyri nøkrum, uttan bestu vinkonu míni í barnagarðinum, hvussu mamma og pápi høvdu funnið meg. Tá ið eg var hálvvaksin, søgdu sosialrágevin og fólk frá ættleiðingarstovninum við mammu og pápa, at tey skuldu tosa við meg aftur, um, hvussu tey høvdu fingið meg. Tey søgdu, at tað fór at vera gott í uppvøkstrinum.
 Mamma og pápi løgdu bløð og blaðgreinir um børn, sum vóru vaksin upp hjá fremmandum, inn í kamarið hjá mær, men tey tosaðu ongantíð rættiliga um tað. Hetta var enn so torført hjá teimum at tosa um, og tað visti eg. Tá ið eg las onkra sovorðna grein, bar eg meg ógvuliga løgiliga at. Onkra løtu hevði eg hug at tosa um hetta, men so gjørdist eg í øðini. Eg kundi deilt mammu og pápa og rópt: "Hví liggja hasi fjákutu bløðini og rekast allastaðni? Eg tími ikki at hoyra um hatta!" Sjálvandi var hatta ikki allur sannleikin. Eingin grunaði, at eg eisini vildi gjørt alt, at sloppið at tosa um tað. Á ættleiðingarstovninum søgdu tey við mammu og pápa, at segði eg einki, skuldu tey bíða at tosa um tað.
 Leingi, ógvuliga leingi spurdi eg ikki um nakað. Men tá ið eg umsíðir varð vaksin og hugsaði meira, vágaði eg mær at spyrja tey, hvaðan eg kom. Eg sá, at mammu og pápa dámdi tað bara væl, tey vóru glað. Tey søgdu mær frá øllum, tey vistu og mintust, tá ið tey fingu foreldrarættin, men tey vistu ikki, hvørji míni lívfrøðiligu foreldur vóru, ella hvar eg kundi finna tey. 
 Í mínum uppvøkstri vóru øll ættleiðingarskjøl í ríkinum New York undir lási. Nú á døgum er lagaligari at fáa hendur á skjølum, men lógirnar eru ymiskar í teimum ymisku amerikansku ríkjunum.
 Fyri sjey árum síðan - og tá hevði eg leitað leingi - fann eg at enda lívfrøðiligu ættarfólk míni: pápan og ein sambróður, sum líkist mær nógv - tað er bara skeggið. Lívfrøðiliga mamma mín er deyð fyri nógvum árum síðan.
 Hesa søguna um Annie og Jimmy havi eg skrivað soleiðis, sum eg havi hugsað mær, hvussu tað visti við hjá lívfrøðiligu mammu míni og lívfrøðiliga pápa mínum - og hvussu eg haldi, tað var hjá teimum at lata barnið frá sær.
Hope H. Wurmfeld
BO R HOLMBERG:
 Agnas og ljósið
Macintosh/Word
 Skrámyndir: Eva Kraft
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
- Eg vil ikki, geylaði hon. Eg vil ikki!
Martin helt fast um armin á henni og dró og sleipaði hana yvir til kamarið hjá henni. 
 Hon sperdi ímóti alt tað, hon var ment. Hon krøkti seg um armin á honum og gjørdi seg tunga sum grót, men hann var nógv tann sterkari. 
 - Eg vil ikki inn at leggja meg, geylaði hon. Eg vil sleppa at vera uppi saman við tær. 
 Martin varð standandi við tann reyða hvíldarstólin í stovuni, sum henni dámdi so væl at leggja seg í. Men ikki nú. Nú vildi hon sleppa at sita í sofuni saman við honum við poppkornum og Portello og hugna sær. 
 Hann tveitti hana niður í stólin, sum hevði hon verið ein lítil dukka. Sum hevði hon ikki verið størri enn Gullgrúkurin. 
 - Tú skalt leggja teg, segði hann. Klokkan er nógv. Tú er longu sloppin at vera uppi ein heilan tíma longur enn tú átti. Eg skal hyggja at einum videofilmi. Og tú skalt sova. 
 - Eg vil eisini sleppa at síggja hann, ýldi Agnas. 
 - Hann er ikki fyri børn, segði beiggi hennara. 
 Hann tivaði eitt sindur av møði. Hann streyk sær við hondini ígjøgnum hárið og kláaði sær síðan á hálsinum. 
 - Hann er ljótur, segði hann. Tú fært ikki blund í eyguni í tveir mánaðir, sært tú hann. 
 - Eg vil vera saman við tær, geylaði hon. 
 Hon var í náttkjóla við smáum bláklokkum á. Hon ballaði føturnar inn í náttkjólan og vermdi teir undir honum. Beiggin hevði sett knyklar í brýr. Andlitið á honum var so samankroyst á at líta, sum hevði risalabbi kleimt tað saman. Hon skeitti upp á beiggja sín. 
 - Far mars í song við tær, segði Martin. 
 - Eg vil sleppa at síggja film saman við tær, bønaði hon. Góði. 
 Andlitið blíðkaðist, og hon helti vanga. Hon tók í náttkjólan og vermdi seg um føturnar. 
 - Legg ikki í at gera teg upp, segði Martin. Tú skalt í song. Hann er alt ov óhóskandi hjá børnum at síggja. Filmurin er um ein drápsmann, sum drepur fólk frá hond. 
 - Ein framhaldssending, segði hon. Tað man eg kunna sleppa at síggja. 
 - Ein hópdrápsmaður, segði Martin. Eingin framhaldssending. Fert tú sjálvboðin, ella skal eg bera teg?
 - Tú ert býttasti beiggi, sum til er, geylaði Agnas og kroysti seg inn í tann reyða hvíldarstólin.
 - Alt í lagi, segði Martin. Tú fekk tveir kostir í at velja. Nú ræður um at lyfta. 
 - Bíða eitt sindur, segði Agnas. Eg skal bara busta tenn. 
 - Ja, ger tað, segði Martin. Alt í lagi. 
 Agnas flutti føturnar burtur út tí fjálga reiðrinum, hon hevði gjørt sær við náttkjólanum og spakk upp úr hvíldarstólinum. 
 - Tú fært fimm minuttir. Ert tú ikki løgst tá, so verður tú flongd, segði Martin. 
 Tað var so ljósið í húsinum, og har var stovan við teppunum, sum bara lógu har og bíðaðu eftir henni og Martini, og har stóð tann bláa skálin við poppkornum. Tað vóru tey óbakaðu eftir, men tey kundi ein sita og súgva eina løtu. Og so fór Martin kanska eisini at biðja hana kláa sær á bakinum, og so skuldi tað vera ein harðrendur filmur. Ikki alt ov harðrendur, bara so passaliga. 
 - Kvika tær! rópti Martin. 
 Hon bustaði sær tenninar, so at froðan stóð frá.
 - Nær kemur pabba? spurdi hon.
 Tað kendist stuttligt at práta við tannbustini í munninum. 
 - Eg veit ikki, segði Martin. Um tveir minuttir skal eg sita framman fyri sjónvarpinum. 
 Pápin var hjá Jørundi og Brittu. 
 Agnas hugsaði um tey, men hon bustaði tær báðar nýggju tenninar serliga væl. 
 Jørundur var nógv hægri enn pápin og púra berskøllutur við einum reyðum pannubandi um húgvuna. Og Britta var rund og bøllut við stórum bróstum, sum komu undir alt. Einaferð hevði annað av bróstið rent tvey gløs um koll á borðinum. Fín gløs, sum pápin hevði arvað, og hann hevði verið ovursintur og sagt, at Britta átti at fingið bróstini sogin fyri fiti. Hann hevði ikki sagt tað við hana, men tá ið tey vóru farin. 
 Agnas var liðug at busta sær tenninar. 
 - Tú manst vera býttasti stóribeiggi, sum til er, segði hon. 
 Fanansligasti, hugsaði hon. Tað kendist ikki sørt ljótt at hugsa soleiðis. Ein so ljót illbøn. Fanansligasti. Hon royndi at siga orðið. Upp aftur í saman segði hon tað spakuliga fyri seg sjálva. 
 Hon fann fleiri orð. Hon leitaði og fann øll orð og segði tey. Allar illbønir, sum hon mintist til. 
 Martin stóð í durunum. 
 - Ert tú ikki liðug enn, tín fingrasleikjari, segði hann. Annars ein góður orðalisti, tú hevur. Skal eg siga tað fyri pápa tínum? 
 - So skal eg siga fyri honum, at tú snúsar og lesur fúl bløð, segði hon. 
 Hon sneiddi sær so svinn fram við honum og setti nasarnar í ský, fór niður í kamar sítt, tveitti pettið burtur og blakaði øll krámidýrini í ein dunga á gólvinum og kreyp saman í seingini. 
 Men svøvnurin vildi ikki koma. Brádliga var hon klárvakin. Hon sprakk upp ígjøgnum trappurnar og inn í stovuna. Martin sat framman fyri sjónvarpinum. Hann hevði eina nýggja rúgvu av poppkornum framman fyri sær. 
 - Fyrigev mær, ýldi Agnas. Fyrigev, at eg segði sovorðið býtt við teg. 
 Martin stakk eitt poppkorn í munnin. 
 - Esj, segði hann. Kom og legg teg her. 
 Hann klappaði við hondini á sessin undir liðini á sær. Har lá tað reyða teppið við frynsum, sum hon kundi snúra millum fingrarnar. 
 - Fái eg nøkur poppkorn? teskaði hon og royndi at hyggja, hvat ið var at síggja í sjónvarpinum. 
 Martin nikkaði. 
 Agnas tók sær upp í lógvan og mjeskaði í seg, meðan hon skeitti at myndunum í loyndum. 
 - Ikki hyggja, segði Martin. 
 - Eg liggi við bakinum til, segði hon og kreyp nærri honum. Hon strekti beinini út og legði tey aftur um hann. Hon lurtaði eftir ljóðinum av filminum og sá, hvussu beiggi sín helt trúliga fram at jagla poppkorn. 
 - Fyrigev mær, segði hon inn í pútuna. 
 Pútan gjørdist vát av orðunum. 
 - Hon var ikki sørt barnslig. 
 - Hmm, segði Martin og hússjaði hana. 
 - Fjákut. 
 Martin klappaði øðrum beini hennara. 
 - Jú, men viðhvørt noyðist ein at vera tað. Barnsligur. Hóast ein er rættiliga stórur. 
 - Ert tú tað nakrantíð? Barnsligur? 
 - Á, ja, meir enn so, segði hann. 
 - Nær, meðni? 
 - Ver nú tigandi og legg teg at sova. Eg skal síggja filmin. 
 Hann helt fast um vinstra fót á henni. 
 - Barnsligur, segði hon eina ferð aftrat inn í pútuna. 
 Og so sovnaði Agnas at enda. 
 Agnas og Mirjam
Agnas sveittaði av royndini. 
 Oy, sum spurningarnir vóru nógvir. Og so torførir teir vóru. Tvær heilar síður, og enn hevði hon bara svarað einum einstøkum spurningi. 
 Lærarinnan hevði spurt um gongustjørnur. Tvær gongustjørnur hevði Agnas skrivað. 
 Jupiter og Pluto hevði hon svarað. 
 Men har vóru nógvir aðrir spurningar. 
 Í spurnakappingini í sjónvarpinum, Jeapardy svarar tú ikki. Har spyrt tú, hugsaði Agnas. 
 Hvat eru Jupiter og Pluto? 
 Hvussu verður læran um rúmdina rópt, var ein spurningur, sum lærarinnan hevði funnið uppá. 
 Agnas beit í pennin og jaglaði eitt stórt gult petti burtur og skeitti at Mirjam, men Mirjam legði hondina oman yvir pappír sítt og krógvaði tað, hon hevði skrivað. 
 Agnas beit í pennin og skrivaði at enda: 
 Stjørnurnar. 
 Og so fór hon at hugsa um halastjørnuna. 
 Pápin hevði víst henni hana í vár. Hon hevði ein hala, og hann sást hvørt kvøld. 
 Til ein av spurningunum skrivaði hon tað sum svar. Hon greiddi frá halastjørnuni. Hon visti enntá, hvussu hon æt. Bopp-Hale æt hon, og tað fóru at ganga fleiri túsund ár, áðrenn nakar fór at síggja hana aftur. 
 Tað skrivaði hon, og at sólin kann skaða húðina, og at fólk hava spælt golf á mánanum. 
 Mirjam var liðug. Hon hevði lagt pappír síni saman og sat og hugdi beint út í skúlastovuna. Hárið á henni var krunkasvart, sum alfalt. Men mjúkt. Einaferð var Agnas sloppin at taka í hárið á henni. Tað var so tjúkt eisini og mestsum skygdi, og glansur stóð av tí. 
 Agnas skrivaði ikki meira, bara navnið á sær ovast. 
 Agnas Amanda Lövstrand skrivaði hon og teknaði eina lítla sól og eitt hjarta øðrumegin við. Amanda var torførasta navnið at skriva. 
 - Nú gera vit ein støðg, segði lærarinnan. 
*
- Dugdi tú alt? spurdi Agnas Mirjam. 
 Mirjam sat við telduna. Hon hevði tikið eina uppslagsbók um teldufløgur fram. 
 Ein yvirskrift kom á skíggjan. 
 Har stóð Astronomi .
 - Ja, sjálvandi, læt í Agnas. 
 Bókavørðurin kom framvið við djúpari rukku í pannuni og brillunum í einum snóri. 
 - Skalt tú ikki til hús? spurdi Agnas. 
 Mirjam reisti seg upp av stólinum. Hon var í einum stórum svørtum jakka við stórum knøppum, ið líktust øðum. Buksurnar buktaðu niður á skógvarnar. 
 - Kom, so fara vit, segði hon og skumpaði undir Agnas. 
 Tær búðu uppi á einum heyggi saman við nógvum øðrum fólki í reyðum og gulum húsum. Stóðst tú uppi á einum hamri tætt hjá sást tú oman í býlingin. Hann lá sum í einari lítlari grýtu, sum hevði onkur ókendur úr erva sett hús og vegir har niðri. Brekkan var long og gjørdi teg pøstan. Agnas tivaði og helt, at Mirjam gekk alt ov skjótt. 
 Í fyrstu húsunum, har vegurin sneiddi til vinstru ovarlaga í brekkuni, búðu Mirjam, Jógvan og Maria. Og Carlos, sum var beiggi Mirjam. 
 - Støðgar tú eina løtu? spurdi Mirjam og snaraði einum av øðuknøppum sínum. 
 - Eg noyðist til hús, segði Agnas. 
 Í roynd og veru noyddist hon ikki. Eingin var inni og bíðaði eftir henni. Pápin fór ikki at koma fyrr enn klokkan fimm. Bara Martin mundi vera inni. 
 Onkuntíð helt Agnas, at tað var eitt sindur trupult at hitta húsfólkini hjá Mirjam. 
 Ella ið hvussu var Mariu. 
 Mariu tímdi hon ikki at hitta. 
 Ikki í dag. 
 Og so stóð altíð ein sovorðin glansur av húsunum. Har var altíð onkur inni. 
 Maria var altíð har, tá ið Mirjam kom heim. 
 Tað var ikki bara tað, at Mirjam var røsk til alt, hon hevði eisini Mariu. 
 - Tað var ikki so torført, stjørnufrøðiroyndin, segði Agnas, áðrenn hon helt fram niðan ígjøgnum brekkuna. Tað smakkaði so væl í munninum at siga "stjørnufrøði". 
 Handloddini
Carlos og Martin sótu í stovuni og hugdu at sjónbandi, tá ið Agnas kom heim úr skúla. 
 - Hví eru tit inni? segði hon. 
 - Úlvurin er sjúkur, segði Martin. Far avstað við tær!
 - Tað er lærarin, segði Carlos. 
 - Tit hava skulkað, segði Agnas. Tit verða báðir settir eftir. 
 - Far nú avstað við tær, segði Martin og sá út, sum ætlaði hann sær á føtur. 
 - Hevur tú havt ein góðan dag? segði Carlos. 
 - Far avstað, segði Martin. 
 Agnas setti seg í tann djúpa, reyða stólin. Hann var úr floyali og var ógvuliga mjúkur. Hann var sum ein kettlingur. Men kettu slapp hon ikki at hava. Martin var ovurviðkvæmur. Tá ið hann kom í nánd av kettu, bólgnaðu eyguni á honum upp. 
 Hann kíndi við hondini eftir klæðinum og reisti seg.
 Handloddini lógu á lítla borðinum tætt hjá. Svørt og tung vóru tey á at líta. Tey kundu kanska verið nýtt sum bókastuðlar. 
 Hon fór eftir tveimum bókum og legði tær ímillum handloddini. Tað sá vakurt út. 
 Síðan royndi hon. 
 Hon tók eitt handlodd upp í aðra hondina. Hon stóð og helt á tí eina løtu. So rætti hon armin út og lyfti loddið. Hon helt á tí eina løtu við kreptum armi. 
 Hon legði handloddið frá sær aftur á borðið og fekk sær luft. Eina ferð aftrat royndi hon, men tað eydnaðist henni bara at vika ti eitt lítið vet. Hon legði tað frá sær aftur og javnaði bøkurnar út aftur.
 Ein dag skal eg basa tí. 
 Ein dag skal basa teimum! Báðum tveimum. Upp um høvd. 
 - Flyt teg, segði Martin. 
 Hann og Carlos báðir vóru á veg niður í kamarið hjá Martini. 
 Carlos brosaði til hennara. 
 Hann hevði eina pirru á pannuni. Agnas hugdi við áhuga at henni. Hon var gulgrøn á liti. 
 Teir turnaðu niður ígjøgnum trappurnar. 
 Martin læt hurðina aftur. 
 Agnas sníkti seg niður ígjøgnum trappurnar og stóð við dyrnar hjá Martini og lurtaði. 
 Síðan læt hon hana varisliga upp. 
 Carlos og Martin sótu framman fyri telduni. Á skíggjanum sást ein nakin genta. Hon stóð og gleivaði langt. 
 - Tví vorði tykkum, segði Agnas. 
 Carlos skundaði sær at skrúva niður fyri ljósinum, so at skíggin gjørdist púra svartur. 
 - Út! rópti Martin og tóktist reisa seg upp. 
 Agnas tók dik á seg. 
 - Fúlir hundar! rópti hon. 
 Hon fór upp ígjøgnum trappurnar og setti seg aftur í tann reyða sjólin.
 Hon hugdi illbrýnt at handloddunum og rætti hondina út og nart við annað.
 Tað kann ikki vera so ómøguligt at fáa tey yvir høvd, hugsaði hon við sær. Ein dag skal tað eydnast mær... 
 Fyrsti kavin 
Um miðjan oktober legðist fyrsti kavin. 
 Pápin skrivaði upp í eina bók á hvørjum ári, tá ið hann kom. 
 Hann var ikki so tíðliga í ár. 
 Í fjør var hann komin sjeynda oktober, men varð ikki liggjandi. Alt endaði í krapa.
 Nú ver sekstandi oktober. Tá kom kavin. Tíðliga um morgunin kom hann. Agnas sat við borðið í køkinum, pápin var longu farin. Hon hevði snoddað at límfingrum hansara, tá ið hann vakti hana, og hon hevði tikið ein lítlan límbitil burtur, sum hevði sett seg fastan á fremstafingri. Og so var hann farin, men fyrst hevði hann fylt varmafløskuna við kakao og smurt henni tvær breyðfrísar av harðbreyði og við mysuosti. 
 Martin hevði sett ein seðil á dyrnar hjá sær, har hann hevði skrivað: 
 Agnas! 
 Vekur tú meg, verður tað tín síðsta gerð í hesum lívinum!
 Hon sat einsamøll við borðið og hugdi at kavanum. Hon lygndi við eygunum, og alt gjørdist hvítt. Hon hugdi aftur. Kavaflykrurnar komu flákrandi, støðgaðu á, og síðan dalaðu tær og løgdu seg á jørðina. Vøllurin uttan um húsini var longu hvítur. 
 Hon vildi so fegin vekja Martin og siga honum frá kavanum. 
 Hon reisti seg frá borðinum og fór niður til dyrnar hjá honum og stóð og lurtaði. Varliga gloppaði hon hurðina. Martin lá opin við gapandi munni. 
 - Martin, teskaði hon, men hann kvaklaðist ikki. 
 Hon teskaði navnið á honum fleiri ferðir, men hann bara svav. 
 Hann mundi ikki vera deyður? At hugsa sær, um hann eisini var deyður... 
 - Martin! rópti hon tað dýrasta, hon var ment. 
 Hann kvakk við og snaraði høvdinum og leit seg bilsin íkring. Tá ið hann sá systur sína í durunum, toygdi hann seg niður, fekk fatur øðrum Reebok-skónum og tveitti hann eftir henni. 
 - Út! rópti hann. 
 - Kavin er komin, segði Agnas og læt hurðina aftur eftir sær. 
 Ringiklokkan ringlaði. 
 Tað var Mirjam. 
*
Alt gjørdist hvítt henda dagin. 
 Tað tóktist, sum legði onkur eina dýnu oman yvir alt og fjaldi tað morreyða. Tað kendist, sum gjørdist alt brádliga ljósari, sum tá ið tú blundar fast og síðan næstan letur eyguni upp aftur. Tá ið stjørnurnar í høvdinum vóru horvnar. So hvítt gjørdist tað. Morreyða deyðagrasið sást ikki longur. Um gøturnar og vegirnar legðist kavin eisini, ið hvussu var eitt skifti. Nakrar flykrur festu seg í trøunum. Og á teimum bláu bingjunum, sum stóðu tætt við Konsum-handilin, lá kavin eisini sum eitt tunt mjølv. 
 So var tann skúladagurin komin at enda, og tað var eftir heimvegnum úr handlinum, at Agnas sá bingjurnar við kava á. 
 Hon helt seg langt frá teimum. 
 Hon vildi ikki síggja tær. Men hon hugdi aftur. Á teimum smáu svørtu opunum við tí svarta gumminum. 
 Tað kendist aftur í øllum kroppinum. Hon vildi burtur haðani sum skjótast, men hon mátti gera tað aftur í dag. Hon hevði gloymt, at hon í roynd og veru ikki skuldi valt hesa leiðina, men fara aftur um Konsum og fara ígjøgnum brekkuna niðan í skúlan. 
 So hevði hon ongan sætt. Men nú noyddist hon kortini hagar. 
 Ta tungu lúkuna orkaði hon ikki at fáast við, men hon fór yvir at tí svarta munnanum. Hon setti posan frá sær við tí, hon hevði keypt, toygdi seg upp á tá, og við skelvandi hondum trýsti hon tað svarta gummið inn og rópti: 
 - Er nakar har? 
 Hon toygdi seg so høgt upp, sum hon var ment, og royndi at kaga inn, men har vóru bara dagbløð hurl um burl. Hon rópti eina ferð aftrat at vissa seg, men svar kom einki. 
 Hon gjørdi tað sama við hin, tann við pappíløtum og maisflykru-pakkum. 
 Men svar fekk hon einki. 
 Hon legði posan í handarkrikan og avstað. Ikki fyrr enn hon var komin eitt sindur burtur haðani, dró hon andan stillisligari. 
 Enntá á kirkjugarðinum var kavin lagstur. Steinarnir vóru á at líta, sum vóru teir latnir í húgvur. 
 Í kvøld fer pápin at skriva í bókina hjá sær, at kavin er komin. 
 Agnas og Douglas
Í matarløtuni sat Agnas undir liðini á Douglas.
 Douglas slapp ikki at ganga við keppinum í matarhøllini ella í skúlastovuni. Hann sat á honum, so at tað skuldi ikki stingast upp á nakran at stjala hann. Men annars gekk hann javnan í honum. Tá ið tímin var liðugur, ripti hann hann til sín og setti hann á skallan. Næstan allir dreingir gingu við keppi við navninum á einum íshockeyliði. Douglas hevði liðið hjá Foppas, Colorado Avalanche. 
 - Tað er í Denver, í USA, var hann vanur at siga. Í Colorado. Hóast framborið Kolloradøu.
 Hann hevði framvegis fimm autografar við navninum á Peter Forsberg undir. Hesar undirskriftirnar hevði hann útvegað sær um summarið, tá ið Foppa hevði verið í býnum og hevði staðið á trappuni á Arken, og hálvur býurin var komin saman har. Douglas hevði sent mammu sína og pápa sín, mammusystrar sínar og pápasystrar og var sjálvur farin fram tríggjar ferðir, og honum hevði eydnast at útvegað sær átta autografar. Tveir hevði hann selt Kevin og Oskari.
 Og ein hevði Agnas fingið. 
 Hon hevði fest hann við einari teknistift á uppslagstalvuna í kamari sínum. Pappírið var heldur rukkut, men hon hevði brúkt strúkijarnið at javnað tað við og hekk ovast á talvuni, so at tað var sjónligt. Tætt undir liðini á tí hevði hon eitt gullligt karamellupappír av einari Rollo, sum hon hevði fingið frá Douglasi. 
 Við ongum keppi gjørdist andlitið á honum størri. Hann hevði ring í øðrum oyranum, og hann var snøggur um høvdið. Ljóst var tað og sást næstan ikki. 
 Yvirvørrin hevði ein lækka á miðjuni, so at hon líktist einari lítlari vøggu. 
 Tað var fiskur, og Douglas hevði bara fingið sær mjólk og fimm bitar av harðbreyði og líka nógvar margarinpakkar. Uttast á borðinum hjá Agnas lá eitt epli og ein evarskalítil fiskabiti, toskur. 
 Douglas læt pakkan upp og kroysti margarinið út til ein tjúkkan klump og fór so at jagla tað grova breyðið. 
 Eitt epli endaði við einum bresti á pannuni á honum. Hann hugdi rundan um seg. Lærarinnan sat, sum var hon sovnað. 
 - Tað var Oskar, teskaði Douglas til Agnas. Eg skal løna honum tað aftur í fríkorterinum. 
 Hann stakk ein lítlan margarinpakka í skjúrtulumman, lærarinnan sá tað ikki. 
 Mundi hon sova í veruleikanum? 
 Hon hevði í øllum førum latið eyguni aftur, og munnurin stóð hálvopin. 
 Agnas hugdi hugtikin at henni. Skótt fór hon at ríða yvir um borðið. 
 Nú, hugsaði Agnas. 
 Øll tagnaðu, øll bara gløddu at Elnu. Høvdið sveiggjaði aftur og fram. 
 Nú, hugsaði Agnas. 
 Hon hugdi at Douglasi um somu tíð, sum hon vendi sær ímóti henni, og nasar teirra rendu eitt andarhald hvør á aðra. 
 - Oy, segði Douglas. 
 Tað sveið eitt sindur í nøsini á Agnas, men tað var ein fjálgur sviði. 
 - Nú ríður hon skjótt yvir um borðið, teskaði Agnas. 
 Øll gapaðu. Høvdið á Elsu sveiggjaði í størri og størri bugar. Agnas helt ondini. 
 Alt í einum ristist høvdið á henni, og Elna læt eyguni upp. Tað var sum ein hurð, sum verður skrædd upp og stendur og sendist í vindinum. 
 Lærarinnan leit seg íkring við víðopnum eygum. 
 - Ná, segði hon. Eru vit liðug, meðni? 
 Agnas reisti seg í somu løtu sum Douglas, og tá ið tey skutu stólarnar inn, bóru hendur teirra hvør við aðra. 
 Douglas helt avstað. Agnas ivaðist í, um hon skuldi halda aftan á hann. Hon valdi at skunda sær avstað í staðin. Tá ið hon kom út í ytra gangin, stóð Oskar har við margarininum smurdum út um alt andlitið. Men hann bara flenti. Einki sást til Douglas.
 Agnas sá uppblásta jakkan hjá Douglasi. Hann var dimmbláur. Hon hongdi sín undir liðini á hansara. Síðan streyk hon við hondini eftir bakinum á jakkanum hjá honum, sum vildi hon royna at javna hann. 
 Dansigittaristurin
Pabba átti tveir bilar. 
 Annar var ein sovorðin lítil lastbilur opin aftan. Har lógu rullur við teppum og øllum sløgum av maskinum, knívum og lími, sum hann brúkti, tá ið hann arbeiddi. Og tað gjørdi hann næstan altíð. Alt lá hvørt um annað. Tann bilurin var hvítur, men altíð skitin. Hann líktist tonnunum á Arvid Anderssoni, var Agnas von at hugsa við sær. 
 Arvid var ein gamal maður, sum stundum var vanur at hyggja inn at fáa sær ein kaffimunn, tá ið pabba var inni. Hann stoytti sær kaffið á skálina og slupraði tað í seg, og so lygndi hann við eygunum. Tá ið hann prátaði, sóust bara tenninar. Og tær líktust lítla lastbilinum hjá pápanum. 
 Hin bilurin var ein reyður, gamal Golf. 
 Í honum sótu tey bæði nú, Agnas og Stig. 
 Soleiðis æt hann, pápi hennara. 
 Stig Lövstrand. Teppileggjari. 
 Hann var tvey og fjøruti. 
 Tá ið hann helt um bilróðrið, sá Agnas petti av lími, sum sótu føst á hondunum. Og knúgvarnir vóru ljósagráir. 
 Hon sat ikki framman. Tað slapp hon ikki. 
 Pápin sló við aðrari hondini eitt sindur á róðrið, sum lurtaði hann eftir tónleiki. Men tað gjørdi hann ikki. Tað gjørdi Agnas. Hon hevði Walkman. Hon lurtaði, men hon eygleiddi hendurnar og nakkan á pápanum. Hárið gekk eitt sindur niður um kragan, men ovari á høvdinum var hann púra skallutur. 
 Tey fóru á veg út á flogvøllin eftir pápabeiggja hennara. Hann var eisini einsamallur, men hann var skildur. Hann æt Jørundur og var gittarleikari í einum tónleikarbólki. 
*
Jørundur gekk í svørtum hatti, hann var í svørtum stivlum og síðum skinnfrakka. Og hevði eina lítla skjáttu í hondini. 
 - Firvaldsagnas! segði hann. 
 Hann tveitti hattin avstað ímóti pabba og syfti Agnas upp á herðarnar eina løtu. 
 Hann setti hana niður aftur og trýsti nøsina á henni upp og tók fast um hondina, so at Agnas helt, at hon fór at brotna. 
 Hann sló pápan á herðarnar. 
 - Vorðið sum gleimur at koma higar eitt vikuskifti, segði hann. Hvussu fer lívið við tær? 
 - Berar plágur, segði pabba, men hann smíltist. 
 Agnas sat aftanfyri við ongum gongulurti á heimvegnum. Jørundur hevði sítt og purlut hár, og tað hekk langt niður um kragan. 
 Av og á vendi Jørundur sær ímóti henni, trýsti nøsina á henni upp og segði: 
 - Virvaldsagnas.
 Hann smábríkslaði og sló taktina á tólborðið. 
 - Her var kavi, læt í honum. Í komandi viku fari eg mær eitt legg til Kanariuhólmarnar. 
 - Summi hava tað gott, segði pabba. 
 Jørundur vendi sær aftur ímóti Agnas. 
 - Hvussu er vorðið við Firvaldsagnas? segði hann. 
*
 Um kvøldið fóru Martin og pápin út, og Jørundur sat framman fyri sjónvarpinum og fekk sær ein lítlan. 
 - Ein tunt blandaðan, segði Jørundur.
 Drammurin var gin og grapevatn ella vodka og appilsindjús. Jørundur hevði tvær fløskur við sær og hevði í heilum glasið á lofti og vísti pabba, at glasið var tómt. 
 Agnas varð rend í song, men hon sníkti seg skjótt upp aftur og setti seg í trappurnar og royndi at lurta eftir teimum. Hon hevði dýnuna við sær og gjørdi sær eitt lítið ból í einum trappustigi. Tað var sum eitt reiður. 
 Hon hoyrdi glintan av gløsum og mølmandi mannamál teirra og ljóðið úr sjónvarpinum. Hon durvaði, men vaknaði brádliga. Sjónvarpið var farið at surra. Hon hoyrdi fótafetini á pápanum, tá ið hann hann fór yvir at sjónvarpinum, og síðan varð kvirt. Jørundur hostaði. 
 - Ein lítlan aftrat? segði hann. 
 -Lat gá, segði pabba. Um tað nú er ætlanin, at vit skulu gera enda á tí, tú hevur tikið við tær. 
 Hann var harðmæltari og øðrvísi á málinum. Tað var lætt at hoyra á málinum á tilkomnum fólki, at tey høvdu drukkið. Á pabba hoyrdist tað beinanvegin. Eitt leygarkvøld, tey høvdu verið hjá Göran og Brittu og fingið sær døgurða, hevði pápin eisini spýð. Hann hevði verið soleiðis undarliga harðligari á málinum, og so var hann farin út í baðirúmið, men Agnas hevði hoyrt, at hann spýði fleiri ferðir. 
 - Ja, tað er ikki altíð so lætt, segði Jørundur. Eru tað fimm ár nú? 
 - Meir enn fimm, segði pabba. Fimm ár og tveir mánaðir. Tað var í august. 
 Nú var hann spakmæltari. Tað var, sum fekk hann ikki orðini reiðiliga upp. 
 - Meir enn fimm ár, síðan...
 Og so alt í einum fór hann at gráta. Hann græt hart, græt frá sær sjálvum, og Jørundur hússjaði og uggaði. 
 Agnas reisti seg, og við dýnuni uttan um seg rýmdi hon inn aftur í kamarið. Tað grælaði í búkinum á henni, sum var eitt ormareiður í honum. 
 Íshokkey
Mirjam og Agnas stóðu við hegnið.
 - Halló, Douglas! rópti Agnas. 
 Hann sá so stórur út. Andlitið sást næstan ikki. Hann hevði rimar fyri tí. Tað orðið hevði Agnas lært seg. Og hópin av øðrum nøvnum, sum høvdu samband við íshokkey. 
 Douglas var tann, ið hevði lært hana tey. 
 Tað var í tilhaldsrúminum, og tey vóru tveyeini, í vikuni frammanundan. Hann hevði sitið við blaðnum um íshokkey, tóktist púra burtur í øðrum heimi. Og Agnas hevði næstan fingið høvuðpínu av at grunda um okkurt at siga við hann. 
 At enda hevði hon fingið eitt orð upp. 
 - Rangstaddur, segði hon. 
 Og tá hevði hann hugt upp. 
 - Hvat? segði hann.
 - Rangstaddur, tók Agnas uppaftur. Hvat er tað? 
 Og síðan hevði hann greitt henni frá ikki bara um rangstøðu, men um at sleppa hokkibóltinum ímillum tveir spælarar, um skipan á vøllinum, um fyrstafimmaran, um verju. Og um andlitsrimar. Tað vóru tær, sum gjørdu, at andlitið næstan ikki sást. 
 Búnarnir vóru reyðir. Douglas hevði nummar 21 eins og Foppa. 
 Nú stóð hann í gleivstøðu, lútaði við høvdinum heldur framboygdum, til reiðar at byrja. Í álopsøkið. 
 Dómarin slepti bóltinum, og Douglas trokaði seg fram. Tað var líkt til, at hann hevði hug at stútast. Bóltin fekk hann við sær. Hann slapp fram um verjuleikaran, og kom aftur um málbúrið, og haðani sendi hann bóltin til Kevin, sum sló eitt snórabeint skot beint á krossin. 
 Douglas vísti ein lítlan dans við stuttum, bráðum skoytulopum og reyk fram ímóti Kevini. Teir hálsfevndust, sum høvdu teir ikki hitst í bæði ár og dag. 
 - 2-0, segði Agnas. Nú basa vit teimum! Kom so, Douglas! 
 Hon tritlaði eitt sindur við fótunum at halda hitanum. 
 - Óført skot, Kevin, segði Mirjam. 
 - Men tað var Douglas, sum gjørdi tað grova arbeiðið. 
 Hetta var seinni hálvleikur, og tað vóru bara nakrir minuttir eftir at dystinum. Men lítið fólk var og hugdi at, mest mammur og pápar. Og dreingir, sum ikki spældu við, men sum kortini vildu hyggja at. 
 Og Mirjam og Agnas. 
 - Hvussu leingi er eftir? spurdi Mirjam. 
 Agnas peikaði á klokkuna. 
 - Tað tekur eina øgiliga tíð, segði Mirjam. 
 - Tað er væl nýtt tíð, segði Agnas.
 Væl nýtt tíð. Tað hevði Douglas eisini lært hana. 
 Mánadagin kundi hon práta við hann um dystin. Hon ramsaði tigandi fyri seg sjálva orðini, sum hann hevði lært hana. Red line offside, hugsaði hon við sær. Hvat var tað? Jú, har var ein reyð strika. Kanska kundi hon spyrja pápa sín. 
 Tað var ikki so áhugavert longur. Tað var ein annar fimmari á ísinum. 
 Hon hugdi upp á klokkuna. Ein minuttur og trý sekund vóru eftir. 
 Nú var tað fimmarin hjá Douglasi. Fyrsti fimmarin. Og framvegis stóð 2-0.
 - Nú vinna teir tað, segði Agnas. 
 Tá skuldi bólturin gevast upp aftur miðskeiðis á ísinum. Douglas stóð til reiðar. Hann fekk bóltin við sær, sló hann yvir til Kevin, sum kom aftur um málbúrið, men lókaði bóltin frá sær. Mótstøðumenninir gjørdu álop. 
 - Neiiii, hoyrdist eitt vónbrotið ýl, men ein av bakkunum spilti teimum spælið. Agnas helt tað vera Oskar. Hann spældi yvir til Douglas, sum varð kroystur út á veingin, so at tað rungaði eftirí. Hjálmurin fleyg av. Hann varð liggjandi. Dómarin støðgaði spælinum. 
 Nei, hugsaði Agnas. Nú hevur hann ikki meitt seg... 
 Douglas kom sær á føtur. Hann setti hjálmin á høvdið aftur og læt seg betur í fingravøttirnar. 
 Agnas klappaði. 
 Tað gjørdist bara til eitt bóltkast aftrat. Síðan hoyrdist endaliga bríkslið.
 - Óført, Douglas! geylaði Agnas. 
 - Endiliga var hetta liðugt, segði Mirjam og fór til gongu. 
 - Vit vunnu, segði Agnas. Hvønn helt tú vera bestan? 
 - Kevin, segði Mirjam. 
 - Eg haldi Douglas, segði Agnas. 
 Tær komu út á vegin. Har stóð kirkjan. Lyktir á veggjunum lýstu hana upp. Hon var hvít, hvítari enn kavin. 
 Agnas var beinfryst um føturnar. Tær fóru at renna at royna at fáa hita í seg aftur. Tær runnu so, at tær kikkaðu eftir ondini. Ljós var heima hjá Mirjam og teimum. Har inni sat pápi hennara. Hann hevði lodnar eygnabrýr og var loðin um allan kroppin. Tað hevði Agnas sætt summarið fyri, tá ið hon hevði fylgst við teimum í Paradísbaðið. Maria var lítil við mjúkum hondum. 
 Agnas fór ikki inn til Mirjam. 
 Mirjam veittraði, áðrenn hon læt úthurðina upp. Heldur ovari í brekkuni búði Agnas. 
 Pápin var inni. Hann stákaðist í køkinum. 
 - Hey, pabba, segði Agnas. 
 - Maturin verður skjótt liðugur, segði hann.
 Í dag var málið á honum sum vanligt, og eingin grátur hoyrdist á røddini heldur. 
 Agnas tók bæði handloddini, boygdi armarnar og royndi at lyfta, men hon fekk tey bara upp undir akslarnar. Hon tivaði av møði. 
 Nei, hon var ikki vorðin sterkari. 
 Alhalgan 
Martin bar lyktina, og Agnas hevði ljósið í lummanum. Úti var bølamyrkt, hetta var fyrsta november, og leygardagur var. 
 Tey høvdu fingið sær at eta, og pápin hevði tikið alt límið burtur av fingrunum. Agnas hevði verið í Konsum-handlinum og var farin øvutan veg heim. Hon hevði keypt svínalundir og skorið tað í smáar bitar og lagt tað á tríggjar skálir, og Martin hevði kókað rís. Í felag høvdu tey gjørt eina sós av tomatum. Men tað var Martin, sum hevði fest í fonduegrýtuna. 
 Maturin var næstan liðugur, tá ið pápin kom til hús. Hann var til arbeiðis, hóast leygardagur var. 
 Fyrst tók hann handloddini, ið lógu á tí lítla borðinum við tann djúpa, reyða stólin, og fylgdi venjingarskránni, meðan hann lurtaði eftir trimum løgum á fløguni við Elmore James, sum var tann einasta, hann var vanur at spæla. Tá ið triðja lagið var liðugt, var hann eisini liðugur. Eina ferð hevði Agnas hugt at fløguni og roknað út, hvussu leingi venjingarskráin vardi. Átta minuttir og fjøruti og trý sekund hevði hon fingið tað til. 
 Síðan fór hann undir brúsuna og skravaði allar límleivdir burtur. Onkuntíð hevði hann ilt í knøunum, tá ið hann hevði staðið ov leingi á gólvunum og lagt teppi síni á. Tá kundi tað bera á, at Agnas mátti kroysta og gníggja knøini á honum. 
 Agnas setti tríggjar borðiskar fram, knívar og gaflar og tey góðu víngløsini, sum tey bara áttu fýra av, tí Britta var komin undir og brotið tvey teirra við sínum stóru boppum. 
 Áðrenn pápin var liðugur, royndi Agnas loddini. Men hon hevði ikki ment seg. Ikki so mikið sum í trý sekund var hon ment at halda teimum í herðahædd. Hon taldi sekundini, sum hon hevði lært seg úr einum amerikonskum filmi. 
 - Eitt Mississippi, tvey Mississippi, trý Missi... 
 Síðan orkaði hon ikki meira, og armarnir duttu beint niður, og hon stúrdi fyri, at hon fór at missa loddini á gólvið. 
 Ein fagran dag skal hon lyfta tey upp í herðahædd og halda teimum har í fimm sekundir. Ikki bara eina ferð, men tvær... 
 Og tá ið hon var vorðin so sterk, skuldu tey upp um høvdið í fimm Mississippi eisini!
 Síðan høvdu tey fingið sær fondue og drukkið Loranga. Pabba hevði fingið sær eina øl. Tey høvdu ikki sagt so nógv, men tey høvdu sitið har øll trý. Tað var ikki vanligt. Leygarkvøldini var Martin altíð úti og svav út á seinnapartin dagin eftir, men í kvøld var hann inni, og Agnas visti hví. Men tey søgdu einki um tað. 
 Kjøtið steiktist í grýtuni. Agnas hevði valt ein gaffil við reyðum prikki, gaffilin hjá pápanum var bláur, og tann hjá Martini grønur. Hon lætti kjøtinum á við gaflinum, men kjøtið var ikki reiðiliga liðugt. Hon kom undir gaffilin hjá pápanum og smíltist, men hann var bara so móður og álvarsamur á at líta. 
 Síðan hevði Agnas tikið av borðinum og fylt uppvaskimaskinuna og vaskað tey trý gløsini við hond. 
 Og nú vóru tey á veg. 
 Tey fóru oman ígjøgnum brekkuna, tey gingu á rað. Martin fyrstur og pápin aftastur. 
 Meiri kavi var lagstur, og við vegin lógu nú fannir, sum ikki vóru so høgar enn. Tey gingu tigandi, og hjá Agnas var ormurin kropin inn. Hon rópti tað ormin, tað var okkurt, sum ringdi seg ígjøgnum allan kroppin á henni, sum vildi tað út, sum vildi tað, at hetta skuldi fáa ein bráðan enda. Viðhvørt, sum tá ið hon kom bingjunum ov nær, noyddi hesin ormurin hana at halda til beins haðani. Men hann gavst tó ikki at krúpa, fyrr enn hon var komin aftur og hevði vissað seg um, at eingin óviti hevði leitað sær inn hagar. Tá kom friður á ormin. 
 Kirkjan var upplýst, og tá ið tey komu inn í kirkjugarðin, sóu tey, at á flestum grøvum bleiktraðu ljós, og nøkur fólk komu gangandi fram við rásunum við lykt í hondini. 
 Agnas visti vegin til grøvina hjá teimum, hon kundi tí gingið hagar við bindi fyri eygunum. Hon hevði eina ferð roynt at blundað og var komin snórabeint fram. 
 Nú taldi hon eisini. Tað var ein háttur at fáa ormin so toluliga at binda frið. 
 Seksti fótafet beint fram, síðan fjúrtan fet til høgru, og har stóð steinurin. Hann var hægri enn teir flestu, men grefligur og við einari lítlari rósu niðri í vinstra horni. Men tað sást ikki nú. Og navnið sást heldur ikki. 
 Amanda Lövstrand. Tríati og sjey ár, tríggjar mánaðir og fýra dagar var hon vorðin. Tað hevði Agnas roknað út. Men nú sást einki. Tað var alt ov myrkt. 
 - Hevur tú ljósið?
 Martin teskaði næstan. 
 Pápin stóð eitt sindur aftan fyri tey. Agnas gav Martini ljósið. Lyktin hevði skjól, og hann setti ljósið varliga á har, sum tað skuldi vera. 
 - Hvør vil sleppa at tendra?
 Tað var aftur Martin og líka tigandi. 
 Ljósini bleiktraðu um allan kirkjugarðin. 
 Pápin trein fram. 
 - Eg kann tendra, segði hann. 
 Tað var lognarveður, og hann fekk eld í við fyrsta svávulpinninum. 
 Og tá sást steinurin. Rósan, navnið og árstølini. 
 - Tað brennur í fimm dagar, segði Martin. 
 Hinir bæði søgdu einki. Agnas vildi hava hendur tætt aftur at hondunum á hinum, og hon tók bæði í hondina á pápanum og Martini, og ormurin legði seg stillan. 
 Hvør er Douglas? 
- Títt óargadýr! geylaði Elna. 
 Andlitið á henni var sprotareytt, og eygu hennara glógvaðu sum brandar. 
 Líkt var til, at hon ætlaði at leggja til Douglas, men hon sissaðist. 
 - Hevði tú havt eitt hárstrá, skuldi eg roytt teg, segði hon í staðin. 
 - Eingin slær óvitar, segði Kevin, sum sat undir liðini á Douglasi. 
 Elna rendi eyguni í hann og blunkaði hvassliga og bilsin við eygunum. Hon tóktist eisini hava hug at geva honum ein dyggan brest. 
 Aftanfyri sótu Agnas og Mirjam. 
 Agnas hevði skrivað ein seðil til Douglas. Ætlanin var, at Douglas skuldi skriva ein Jeopardy- spurning. Svar hennara var: Besti hokkeyspælari í skúlanum. Og hann skuldi havt svarað: Hvør er Douglas? 
 Men nú fekk hon ikki sent hann. 
 Hví var lærarinnan so ill? Douglas hevði jú bara kastað ein pappírsbólt. Tvørtur um stovuna sum vanligt, fyri at raka Oskar. Men fyri tí nýttist henni ikki at øsa seg so. 
 Agnas ripti í troyggjuna hjá henni. 
 Lærarinnan hyggur rísin yvir ímóti henni. 
 - Hvat bagir tær, genta?
 - Eg skilji ikki taluna, segði Agnas. 
 - Tú mást bíða, til tú eigur, segði Elna. Nú skal verða friður her. 
 Hon stillaði seg við borðið hjá Douglasi. 
 - Nú er liðugt við hesari blakingini, so veitst tú tað, segði hon. 
 Douglas brosaði og nikkaði til hennara.
 Agnas ripti í troyggjuna hjá lærarinnuni. 
 - Minnist tú, tá ið tú vart um at sovna í matarhøllini? segði hon. Eg stúrdi fyri, at tú fórt at falla í óvit.
 - Nú fara vit aftur til arbeiðis! rópti Elna. Og einki við at kasta. Hava tit skilt? 
 Hon fór upp aftur til pultin og peiggjaði við lyklatyssinum og ripaði tað við einum bresti á borðið. 
*
Agnas og Douglas høvdu gjørt sær hvíldarstólar í kavan. 
 Tveir minuttir eftir av fríkorterinum. Tey vóru tveyeini eftir úti. Nú fóru tey at verða ov sein. 
 Tey spældu Jeopardy. 
 - Hann eigur tríggjar brøður og eina systur og er snøggur um skallan, segði Agnas. 
 - Hvør er Douglas? segði hann. 
 - Hann spælir í fyrstafimmaranum, segði Agnas. 
 - Tað eri eg, segði Douglas. 
 - Tú mást seta ein spurning, segði Agnas. 
 - Nú eigi eg, segði Douglas. Hon er fitt og søt. 
 - Hvør er Mirjam? segði Agnas. 
 - Skeivt, segði Douglas. Nú stendur tú á minus hundrað krónum. 
 - Hvør er rætti spurningurin, meðni? segði Agnas. 
 - Hvør er Agnas? segði Douglas. 
 Hann reisti seg og sprakk avstað á skák frá vinstru til høgru móti skúlastovuni. 
 Agnas royndi hvíldarstól hansara. Hann var betri at sita í enn hennara. Hon var vát aftan og royndi at turka vætuna burtur. 
 Hann er fittastur, eiggiligastur og tann besti, helt hon. 
 - Hvør er Douglas? rópti hon hart, meðan hon rann. 
 Nú fór Elna at skelda hana. Men tað var tað vert!
 Gravarlyktin 
Agnas blundaði. Ormurin rørdi seg bara eitt sindur. Seksti stig beint fram og síðan eina bráða sneiðing og so fjúrtan til høgru, og hon rakti næstan beint. 
 Tá ið hon læt eyguni upp, var grøvin hjá mammuni tætt høgrumegin hana. 
 Í grøvini, hon var endað frammanfyri, lógu eini gomul hjún, men tey høvdu fingið eitt langt lív og vóru vorðin næstan áttati. Arni og Ruth Berglund itu tey og høvdu fingið ein stein við krossi á. Hann var púra slættur og ljóst gráur, har nøvnini stóðu. 
 Mamman var bara vorðin tríati og sjey ára gomul, tríggjar mánaðir og fýra dagar. Steinurin hevði eina húgvu av kava, og ljósið brann framvegis. 
 Martin hevði sagt fimm dagar, hetta var tann fjórði. Og ljósið brann við klárum loga. 
 Í morgin fór tað at slokna. 
 Hvønn dag eftir skúlatíð hevði hon verið og hugt at ljósinum. Enn brann tað.
*
Dagin eftir kavaði.
 Men lyktin lýsti. Lyktin var klakað, men ljósið brann. 
 Agnas vildi ikki fara inn á grøvina. Nú lá kavi har, men hon toygdi seg so langt, sum hon fekk. Og tá sá hon. 
 Har var eitt nýtt ljós komið at standa. 
 Onkur hevði verið har og sett eitt nýtt ljós á grøvina hjá mammuni. Hvør mundi tað vera? 
 Tað var einasta lyktin, sum lýsti í kirkjugarðinum. Og tað var á grøvini hjá Amandu Lövstrand. Allastaðni var myrkt. Bara steinarnir og kavin sóust. Men á grøvini hjá Amandu Lövstand var ljós. Ikki bleiktrandi ljós. Støðugt brann tað, og kortini flákraði kavin niður. 
 At tað ikki hevði stungist upp á hana sjálva. At hon ikki hevði fingið tað hugskot, at eyðvitað skuldi tað lýsa á grøvini hjá mammuni, og hon skuldi sjálv havt sett eitt ljós. 
 Kanska var tað bara mamman av øllum teimum, ið har lógu, sum var vorðin tríati og sjey ár, tríggjar mánaðir og fýra dagar. Á grøvini hjá Arna og Ruth Berglund var eingin lykt. Á ongari aðrari grøv stóð nøkur lykt eftir alhalguna. 
 Bara hjá grøvini hjá Amandu Lövstrand. 
 Agnas kroysti eitt sindur av kava saman at leggja rundan um lyktina. Tað gjørdist sum ein kavahola. Tað kendist so hugfarsligt at síggja ljósið. Tað var fjálgt og trygt hóast alt. Har niðri, sum mamman hevði ligið so leingi, í fleiri ár, mánaðir og dagar, mundi vera kalt og einsligt. Men lyktin gjørdi ein glotta í øllum hesum myrkrinum.
 Nú var bara friður og sæla í búkinum á Agnas. 
 Um fimm dagar fór hon at seta sítt egna ljós har. Fór hon hagar hvønn dag, var lætt at síggja, tá ið ljósið fór at vera um at vera útbrunnið. 
 Henni nýttist ikki so mikið sum at fara hagar hvønn dag. 
 Fór hon týsdag, hósdag og leygardag, var tað kanska...
 Men hvør hevði sett nýtt ljós á grøvina hjá mammuni? Kanska var tað soleiðis, at ljós hevði verið har altíð, hvønn vetur? 
 Í dag kendist tað so hugfarsligt, at hon fór beina leið til bingjurnar og trýsti tað svarta gummið inn og rópti hart: 
 - Er nakar her? 
 Men svar kom einki. 
 Myrkrið 
Brádliga fór ljósið. 
 Tað var so snópisligt. Sum hevði onkur klipt allar leidningar av við einum óhvøssum saksi. Sjónvarpið gjørdist svart, og alt ljós hvarv. Alt gjørdist bølamyrkt. 
 Agnas sá einki petti. Hon støkk upp úr sofuni, hon rendi undir borðið og fekk ilt í annað knæið. 
 Hon skar í gallróp. 
 - Martin! rópti hon. Martin!
 Hon trilvaði seg út til trappurnar við hondunum fyri sær og snávaði um tann reyða hvíldarstólin. 
 Hvar vóru trappurnar? Martin mátti vera inni í kamari sínum? 
 Hon fekk um trappuhaldið. Nú græt hon. 
 Hon rópti navnið á Martini. 
 Og sá alt í einum eitt bleiktrandi kertiljós. Niðast í trappunum. Og sá andlitið á Martini lýsa ímóti sær. 
 Og hoyrdi málið í honum. 
 - Nú, nú, segði hann. Kom inn til mín. Eg havi kertiljós. 
 Hann møtti henni í trappunum. Hann hevði ljósið í aðrari hondini og hana í hinari. Og alt myrkur var sum slúkt upp. 
*
- Eg sat og las, segði hon. Og knappliga gjørdist alt svart. 
 - Nú, nú, segði Martin. Tað var bara streymurin, sum fór. 
 Tey sótu bæði á seingini hjá honum. Undir liðini hvørt á øðrum sótu tey, koddar aftan fyri bakið. Á borðinum bleiktraði ljósið. 
 Hann helt framvegis í hondina á henni. 
 - Tað varir eina løtu, áðrenn ein venist við myrkrið, segði hann. 
 - Hvussu leingi heldur tú, tað verður myrkt? segði hon. 
 Nú vildi hon, at tað skuldi drýggja. Tað var gott at sita her undir liðini á Martini. Og við skuggunum í kamarinum. Og ljósinum, sum glampaði av á telduni, stereonum, bókahillini og teirri stóru taskuni, sum hann goymdi hokkeyútgerð sína í. 
 - Eg var eisini myrkaræddur, segði hann dáttliga. Tá ið eg var lítil. Ja, minni enn tú. 
 Hann slepti hondini á henni og legði armin um herðarnar á henni. 
 - Tá vóru bara mamman og eg bæði. 
 - Áðrenn hon hitti pabba, teskaði Agnas. 
 - Einaferð var eg púra einsamallur inni, bara eina lítla løtu. Mamman var bara úti og spákaði eina løtu. Vetrardagur var, sum nú, og eg sat og lurtaði eftir tónleiki. Tað var so ljóst og trygt, og mamman var bara burtur í eina lítla løtu. Tá fór streymurin. Eg haldi ikki, eg nakrantíð havi verið so ræddur. Eg helt bara á dyr. Eg var í náttklæðum, men eg rann ígjøgnum kavan og inn til grannarnar. Vit búðu í einum lítlum húsum tá. 
 Hann tagnaði. Agnas legði høvdið inn at økslini á honum. 
 - Mamman gjørdist púra frá sær sjálvari, helt hann fram. Gøtulyktirnar sloknaðu eisini. Hon var hildin til beins heim til hús sum eitt býtt, tí hon skilti jú, at eg fór at ræðast. Og so var eg ikki har. Hon hevði leitað allastaðni og rópt navnið á mær hart. Hon var frá sær sjálvari av ótta um meg. So ringdi telefonin. Tað vóru grannarnir. 
 - Átti tú ongan pápa? segði Agnas. Neyðars tú. 
 Martin svaraði ikki. Hann krøkti armin burtur av økslini á henni og reisti seg. 
 Hann fór eftir ljósinum á borðinum og helt tí framman fyri andlitinum. 
 - Agnas Lövstand, segði hann harðmæltur. Nú eri eg komin at taka teg. 
 - Nei, Martin! ýldi Agnas. Ikki soleiðis. 
 Tá kom ljósið brádliga aftur. Tað blunkaði eitt sindur í perunum, sum ivaðist ljósið, men so kom tað afturíaftur. Og í næstu løtu hoyrdist ljóðið úr stereonum. 
 Hart kom tað. Tað rungaði í øllum kamarinum. 
 Og mitt á gólvinum stóð Martin við tí bleiktrandi kertiljósinum framvegis framman fyri andlitinum. 
 Føðingardagsveitsla
Allur skúlaflokkurin var har. 
 Uttan Klára, tí foreldur hennara vóru Jehova vitni og hildu ikki føðingardagar. 
 Juan var í einum blá- og reyðrondutum fyriklæði. Hann var tann, sum gjørdi hamburgararnar. Tey høvdu borðreitt á einum longum borði í matarhøllini, og undir loftinum hingu skreytbendlar og ballónir. Eitt prentað kort lá við hvønn sess. Agnas stóð at lesa á einum. Hon sat beint yvir av "besta hokkeyspælaranum í skúlanum". Oyrnaringarnir slettust. 
 Oskar hevði eina ferð sagt, at tað týdningarmesta, sum skilti dreingir frá gentum, var tað, at dreingir høvdu bara ring í øðrum oyranum. 
 Oskar hevði ongan oyrnaring. 
 Men hann hevði frøknur og eygnabrýr, sum vóru alljósar. Tær sóust næstan ikki. 
 - Gerið so væl, segði Juan og legði ein hamburgara á bara eitt breyð. Síðan kundu tey leggja á tað, tey vildu. Leyk, tomatir, agurku, rækjusalat og mangt og hvat annað. Og Gullknokkur? 
 Agnas fekk sær ikki leyk. 
 Við borðendan sat Mirjam. Tað var hennara føðingardagur. 
 Eingin hevði havt gávur við sær. Tað var eftir boðum frá Mirjam. Í staðin skuldu øll koma við einum gulltíggjara. Hesar pengarnar ætlaði Juan at senda Bjarga Barninum. 
 Douglas legði alt, sum rúmtist upp á hamburgara sín og gapaði, sum ætlaði hann at gloypa honum í einum munni. 
 Agnas beit heldur varliga í sín. 
 - Takk fyri at tit komu, øll somul, segði Maria. 
 Hon var so lítil og kløn, men við sama svarta, glinsandi hári sum Mirjam. 
 - Frálíkir hamburgarar, segði Douglas og turkaði sær um munnin. 
 - Ómetaliga góðir, segði Kevin. 
 Eftir máltíðina róptu tey hurrá fyri Mirjam og sungu Ja, má hon liva.
 - Nú mugu tit fara niður í kjallaran, meðan vit rudda upp, segði Juan. 
 Douglas hevði kíkað tríggjar hamburgarar í seg og klappaði sær á búkin. 
 Men tað var Kevin, sum takkaði fyri matin. 
 Hann reisti seg upp, sprotareyður um andlitið. 
 - Mamman heilsaði og segði, at eg skuldi takka fyri, segði hann. 
*
Í kjallaranum stóð sodavatn og kips og góðgæti á einum lítlum borði, og á einari hill stóð eitt stereo. Mirjam valdi fløgu. 
 Dreingirnir stóðu í einum króki, og genturnar í einum øðrum. 
 - Nú verður dansur, segði Mirjam hart. 
 Men eingin lætst um vón. Douglas og Oskar stóðu og fírdu hvør undir annan. Mirjam rópti á Agnas. 
 Tær stillaðu seg mitt á gólvið og fóru at svinga sær eitt sindur. Síða hárið á Mirjam slettist og flákraði um høvdið á henni. Hon flenti. 
 - Nei, halt turran, helt Kevin.
 Hann tók Douglas við sær. 
 Teir stillaðu seg ikki langt frá gentunum og fóru at hoppa og støkka, sum var eldur í reyvini á teimum. 
 - Er hatta dansur? segði Mirjam. 
 - Krígsdansur, segði Kevin. 
 - Komið tit eisini uppí, segði Douglas og ripti í nakrar aðrar. 
 Og at enda fóru øll somul upp á gólv at reika. Tey stukku aftur og fram, tey hoppaðu eftir tónleikinum, og Douglas og Kevin ýldu sum indiánar. Eingin dansaði rættiliga. 
 Bara Sandra. Hon veipaði við ørmunum og titaði aftur og fram. Hon mól í kring, sletti við hárinum og hevði hendurnar høgt yvir høvd. Hon ringdi seg fram. Hon blundaði. Hon spenti fingrarnar út. Hon fór niður í spagat. Hon snurraði eina ferð aftrat og rætti armarnar so høgt upp, sum hon fekk. 
 Í næstu løtu fóru Kevin og Douglas at herma eftir henni. 
 - Eg má fáa mær okkurt at drekka, segði Agnas. 
 Hon stóð við borðið og sá Sandru og Douglas ringja seg fram, og hon hvølvdi skjótt glasið við Loranga í seg, og tað stakk rangt. Hon hostaði og harkaði, og drykkurin spruttaði úr munninum á henni. Júst tá var fløgan liðug. Øll vendu sær við og gløddu at henni. 
 Hon rodnaði upp um bæði oyru. 
 Mirjam kom rennandi til hennara. 
 - Hvussu bar tað til? segði hon. 
 - Tað stakk bara rangt, hostaði Agnas. 
 Eingin hevði stungið nýggja fløgu inn. Tað tóktist, sum var alt longu liðugt. 
 Oskar, Kevin og Douglas máttu fara. Teir skuldu tíðliga upp at spæla íshokkey í Kramfors. 
 Agnas royndi at síggja ein síðsta feril av honum. 
 Og so við eitt vóru øll farin. Tað var, so feyk ein glaða brádliga ígjøgnum húsini. Bara Mirjam og Agnas vóru eftir. Juan og Maria ruddaðu í gildisstovuni. Maria turkaði ein blett burtur við einum klúti. Tað var Loranga-drykkurin hjá Agnas. 
 - Hetta var ein frálíkur føðingardagur, segði Agnas. 
 Hon læt seg í jakkan. Tað hevði ikki eydnast so væl. Og heima var eingin kløn, lítil Maria við hvítum tonnum, sum turkaði blettir upp. 
 Tað vóru bara trý hús ímillum Mirjam og Agnas uppi í brekkuni. Tað lýsti meira í hinum húsunum enn í hennara. 
 Men pápin var inni. Hann sat við borðið í køkinum og loysti eina krossorðagátu. Hann lyfti hana upp til sín og helt henni tætt inn at sær. 
 - Hvussu er vorðið við tær? segði hann við sínari blíðu rødd. 
 Hendurnar á honum luktaðu av lími. Skeggstubbarnir kitlaðu hana í nøsina. 
 - Vilt tú hava okkurt? segði hann. Ein bita at eta. 
 - Eg át hjá Mirjam, segði Agnas. 
 Hon fór um alt húsið og tendraði allar lampur, allar smálampur í vindeygunum, í hvørjum króki, í baðirúminum, í ganginum og loftslampurnar í hvørjum rúmi. 
 So hugdi hon at handloddunum. 
 Svørt og sum stoypt føst í borðið stóðu tey har hvørt undir liðini á øðrum. Hon andaði djúpt, físti hart ígjøgnum nøsina, og so tók hon á. 
 Hon helt tey inn at økslunum við boygdum ørmum og taldi. 
 - Eitt Mississippi, tvey Mississippi, trý Mississippi, fýra Missississi, fimm... 
 Hon blundaði, tað øraði næstan fyri eygunum á henni. 
 - Mississippi. 
 Hon læt armarnar lúta. 
 Hon stóð leingi og tivaði. Og so lyfti hon aftur. Hon fekk loddini upp. Hon taldi tigandi fyri seg sjálva, og tað eydnaðist henni at telja upp í trý...
 Lútandi framyvir av tyngdini fór hon yvir at borðinum og læt loddini detta niður við einum bresti. 
 Hon var á veg. Skjótt, so. Skjótt skulu tey upp um høvdið eisini. 
Hvør tendrar ljósið? 
Hon hevði ljósið í lummanum. Hon kroysti tað allan vegin til kirkjugarðin. 
 Hon blundaði ikki, men hon taldi fótafetini. Hon vendi sær við og sá slóðina av fótum sínum í kavanum. Annar fóturin peikaði eitt sindur úteftir. 
 Í lummanum lá ljósið. Hon tók um tað við hondini. 
 Nú skuldi hon tendra tað. 
 Fjøruti og sjeynda fótafetið. 
 Hon varð standandi. 
 Hon hevði gloymt svávulpinnarnar! Ljósið hevði hon, men ongar svávulpinnar. Fanans lort, hugsaði hon. Men so mintist hon til, hvar hon var stødd. Hon gníggjaði sær um munnin við vøttinum, sum royndi hon at turka orðið burtur. 
 Henni nýttist ikki at tendra nakað ljós. 
 Har stóð longu eitt nýtt ljós á grøvini. Tað lýsti við klárum loga. 
 Agnas var ikki komin í nóg góðari tíð hesa ferð heldur. Onkur annar var, sum hugsaði um grøvina hjá mammuni. 
 Tað var mestur pabba, sum setti ljósið har. Tað var einki undarligt í tí. Tað mundi ikki vera so, at tað bara kom hagar av sær sjálvum. Og heldur ikki kundi tað vera so, at tað var Gud ella onkur av hjálparfólkum hansara, sum settu tað har. 
 Tí at tað skuldi lýsa á grøvini hjá Amandu Lövstand, hóast hon hevði verið deyð í so nógv ár, mánaðir og dagar. 
 Nei, tað mundi mestur vera pabba. 
 Slóð sást í kavanum. Rættiliga stórir føtur. Hon legði annan vøttin í eitt av sporunum. 
 Har rúmtist ein vøttur aftrat. 
 Júst tveir vøttir rúmtust í fótasporinum. 
 Hon legði seg á knæ, og við hondini fylti hon fótasporini við kava og royndi at gera grøvina slætta og vakra. 
 Við einum sjóði sloknaði ljósið í lyktini. 
 Hon hevði sløkt ljósið hjá mammuni. 
 Hon sprakk upp og helt til beins heim tað dýrasta, hon var ment. 
 Hon rann allan vegin niðan ígjøgnum ta longu brekkuna, fram við húsunum hjá Mirjam og teimum, fram við stóru, reyðu húsunum hjá Oskari og teimum. 
 Eingin var inni. 
 Hann fann eina eskju við svávulpinnum í einari køksskuffu. 
 Hesa ferð tók hon sparkaran, og tað leið skjótt eftir oman ígjøgnum brekkuna. Men tá ið hon kom út á vegin, raktu skinnararnir sandin, og hon datt av sparkaranum og sló nøsina í. Hon turkaði eitt sindur av blóði og snori burtur við hondini og helt rennandi fram oman í kirkjugarðin.
 Í kirkjugarðinum gekk hon. 
 Seksti fótafet beint fram, fjúrtan til høgru. 
 Har stóð steinurin, tann grefligi steinurin. 
 Ljósið brann! 
 Skógvarnir hjá pápanum
Skógvarnir hjá pápanum vóru alt ov stórir til tveir smáar vøttir. Skógvarnir vóru sprotnaðir og sóu út, sum høvdu teir stigið á lím. Omaná vóru teir gulnaðir. 
 Agnas skravaði eitt sindur av lími burtur. Onnur lissan var slitnað. Og teir vóru alt ov stórir. 
 Teir líktust bátum. 
 Agnas fór eftir Gullknokki og legði hann í annan skógvin. Hon fylti baðikarið við vatni og læt Gullknokk sigla eina løtu í yvirvaksna skónum hjá pápa sínum. 
 Gullknokkur tóktist fegin. Hon blundaði og duffaði á vatninum. Nakrir vatndropar vóru komnir í gula hárið á henni. 
 - Nú noyðist tú at fara einsamøll, segði Agnas. 
 Hon leitaði í einari av skuffunum í ganginum og fann einar reiðiliga langar lissur og skifti tær um við tær uppslitnu hjá pápanum. Eisini tann skógvin tók hon við sær út í baðirúmið og legði bjørnina við einum armi í hann. Hon dugdi ikki at blunda. Nú duffaðu báðir skógvarnir hjá pápanum í vatninum. Teir vóru á siglingarferð. 
 Agnas fór inn í stovuna. Pabba sat framman fyri sjónvarpinum. Annað beinið lá oman á hinum, og inniskógvurin var á at líta, sum var lív komið í hann. Pápin driftaði við fótinum. Tað gjørdi hanna altíð, tá ið hann sat niðri. Tað var altíð okkurt, sum rørdi seg. Men mest var tað fóturin. 
 Agnas læt hann úr øðrum inniskónum og setti seg hjá honum í sofuna við inniskónum í fanginum. 
 - Hvussu er vorðið við tær, góða? segði pabba. Hevur tú einki at gera? 
 - Hvussu langt er til Afrika? segði hon. 
 - Tramans langt, segði pabba. 
 - Til Kiruna, meðni? 
 - Jú, kanska einar sjey hundrað kilometrar. 
 - Tað er rættiliga langt. 
 - Ætlar tú tær út at ferðast? segði pabba og flenti. 
 - Fólk spýggja helst nógvar ferðir, segði Agnas. Um vit fara til Kiruna. Ella til Afrika. 
 Fóturin á pápanum gjørdist stillur. 
 - Ert tú ikki birg? segði hann. 
 Hann tók inniskógvin og tveitti hann út á gólvið og setti Agnas við einum dumsi á knæið á sær. Hann kroysti búkin á henni og kitlaði hana undir armarnar.
 - Búkinum á tær bagir so einki, segði hann. 
 Agnas toygdi seg eftir fjarstjóranum og skifti rás. 
 - Sløkk fyri tí, segði pabba. Hevur tú hug at práta? 
 Agnas fór eftir inniskónum og setti hann aftur á driftandi fótin á pápa sínum. 
 - Tað lýsir enn á grøvini hjá mammu, segði hon. 
 Pápin tók hana upp aftur í fangið. 
 - Tað er onkur, sum skiftir ljós á grøvini, segði Agnas.
 - Tað er Martin, segði pápin. 
 - Martin? 
 - Frá alhalguni til á nýggjárinum setur hann ljós. Tað hevur hann gjørt á hvørjum ári. Eg helt, at tú visti tað. 
 Hann tók um herðarnar á Agnasi og hugdi upp í síggjandi andlit hennara. 
 - Tað hevur ikki rættiliga javnað seg hjá honum. Hann átti jú bara Amandu. Vit bæði hava jú hvørt annað. 
 - Men vit hava eisini Martin!
 - Ja, tað hava vit. Og hann hevur okkum. Tað er soleiðis, eg meini. 
 Pápin kláaði sær í skallanum, og inniskógvurin datt av fótinum. 
 - Um eg sigi sum so, meðni, at hann hevði Amandu, mestsum áðrenn vit bæði komu, segði hann. Hann var fimm ára gamal, tá ið eg hitti mammu. So kom eg, og so komst tú. 
 - Og hann eigur ongan rættiligan pápa sum eg? 
 - Hann hevur bara meg. Og so hevur hann jú teg!
 Hann kitlaði Agnas undir armarnar, setti hana niður á gólvið og rætti seg eftir inniskónum. 
 Agnas fór eftir vøttunum og fór niður í kamarið hjá Martini. Hurðin var læst, men uttanfyri stóðu Reebok-skógvar hansara. 
 Vøttirnir rúmtust so dánt í skónum. 
 Seks bókstavir í Amandu 
Mirjam dugdi at stava luttøku, friðarligur og noyddur. 
 Hon dugdi at stava øll orð. 
 Hon visti eisini, hvussu nógvir bókstavir vóru í orðunum.
 Segði Agnas kirkjugarður, so var Mirjam so røsk at rokna, at tað tók henni bara eitt sekund at siga, at orðið hevði níggju bókstavir. 
 Tær sótu í kamarinum hjá henni. Mirjam á seingini, og Agnas sokkin niður í ein djúpan sekkjastól. 
 - Áklæði? segði Agnas. 
 - Seks, kom tað sum eitt skot frá Mirjam.
 Agnas taldi á fingrunum og nikkaði. Hon hugsaði um orð. Hon hugsaði um ljós, gravarlyktir og fótaspor, men hon segði lastbilur. 
 - Níggju, svaraði Mirjam. Tú mást velja nøkur torførari orð!
 Agnas umráddi seg. 
 - Efektiv, segði hon. 
 - Átta, svaraði Mirjam. 
 Agnas taldi á fingrunum. 
 - Skeivt! rópti hon. Tað eru sjey. 
 - EFFEKTIV, segði Mirjam. Tað verður átta. 
 - Kunnu vit ikki gera okkurt annað? segði Agnas. 
 Hon kreyp sær burtur úr sekkinum og fór yvir at vindeyganum. 
 Kavin dungaði niður, og úti á gøtunum brummaði ein gulur traktorur við skuffuni fullari av kava. Tað var pápi Douglas, sum koyrdi traktorin. Fannirnar vóru høgar, og á húsunum yvirav, har Sandra búði, sást bara vindeygað á aðru hædd. 
 - Hevur tú skrivað íVinabók mína? segði Mirjam. 
 - Tvær ferðir, segði Agnas. 
 - Vit kunnu eisini taka ensk orð, helt Mirjam fyri. 
 - Hvussu tá ensk orð? 
 - Tú sigur eitt enskt orð, og eg sigi, hvussu nógvar bókstavir tað hevur. 
 - Glamour, segði Agnas. 
 - Sjey, segði Mirjam. 
 - Skulu vit fara inn til Sandru? spurdi Agnas. 
 - Sandra Nilsson, trettan bókstavir, segði Mirjam. 
 - Agnas Amanda Lövstrand? segði Agnas. 
 Mirjam hugsaði seg um í trý Mississippi, áðrenn hon svaraði. 
 - Tjúgu. 
 Agnas taldi á fingrunum. 
 Amanda hevði seks bókstavir. Líka nógvar sum Martin. 
 - Rætt, segði Agnas. Hvussu gert tú? 
 - Lætt sum at lata seg í sokkarnar, segði Mirjam. Skulu vit fara inn til Sandru? 
 * 
Sandra líktist mammu sínari. 
 Hon hevði alljóst hár. Sítt var tað. Men mamman hevði longri neglir. Hon hevði málað tær bláar. Hon gekk í høghælaðum skóm og strekkbuksum og var í hvítari blusu. Hon stóð í køkinum og fekk sær ein royk. Við aðrari hondini rørdi hon í einari grýtu.
 Sjónvarpið stóð frá í køkinum. 
 Av og á vendi mamman sær við og hugdi. 
 - Skulu vit fara niður til mín? segði Sandra. Og hyggja at einum sjónbandi. 
 Hon var hægri enn bæði Agnas og Mirjam. 
 - Tímir tú at gera okkum poppkorn? segði hon við mammuna. 
 Hon vendi sær við. Hon hevði sigarettina í munninum, og roykurin rak upp um andlitið á henni. Hon hugdi at neglunum. 
 - Eg geri tey í erbylgjuovninum, segði hon. 
 Sandra fór til gongu. 
 Agnas nart við hondina á Mirjam. 
 - Eg noyðist til hús, segði hon. 
 Hon ripti jakkan til sín og rann allan vegin til hús. 
 Myrkt var um alla lonina. Hon ringdi á duraklokkuna, men eingin svaraði. 
 Við endanum á kustinum skrivaði hon í kavan teir seks bókstavirnar A M A N D A, áðrenn hon læsti upp og reikaði um øll húsini og tendraði øll ljósini. 
 Í tí reyða hvíldarstólinum 
Agnas sat í tí djúpa, reyða stólinum. Hon hevði tað lítla, reyða teppið og snúraði teir smáu trevsarnar. Hon snúraði teir so, at fingrarnir gjørdust heilt heitir. 
 Hon krympaði eyguni so fast saman, sum hon var ment, og royndi at fáa myndir av mammuni fram fyri seg. 
 Douglas fekk hon fram. Tað var lætt. Hann stóð har fyri henni og flenti við holinum mitt í munninum. 
 Martin fekk hon eisini fram, men hann var illur og kastaði skógvar eftir henni. Pabba sást ikki, men hon kendi angan av honum. Lukturin var har. Hon snoddaði, og tað var rætt sum hon kendi límluktin og sá andlitið á honum. Álvarsamt var tað. Men tað var har. Tað var einki fyri. 
 Douglas, Martin og pabba gjørdust skjótt heilt týðiligir. Tað var, sum kundi hon nortið við teir. 
 Men mammuna. 
 Hon blundaði upp aftur fastari, men tað var, sum fjaraði mamman bara burtur og hvarv. Bara brot av henni vóru týðilig. 
 Munnurin. Ein reyðan munn sá hon. 
 Har stóðu tær saman, mamman og hon báðar, og báðar stóðu við varrastift í hondini. Framman fyri tí stóra speglinum í ganginum stóðu tær. Og mamman rendi munnin fram úr sær og smurdi varrarnar á sær blóðreyðar. Tær varrarnar komu, tá ið Agnas blundaði. 
 Og hárið. Tað var í seingini, og hárið lá breitt út eftir koddanum, men har vóru eingi eygu, bara tað ljósa hárið. 
 Men ikki gjørdist hon týðilig. 
 Agnas blundaði aftur. 
 Hendurnar komu til sjóndar. Smáar vóru tær, klæntrasligar, og tað sást næstan ígjøgnum tær, og tær rættu seg fram ímóti henni sum at nerta við hana. 
 Men tað vóru bara hendur. Einki andlit. 
 Martin mundi minnast, hvussu hon sá út. Hann hevði kunnað fingið hana fram fyri seg líka lætt, sum Agnas fekk pabba fram. 
 Síðan segði hon orðið. 
 - Krabbi, segði hon, og tað kyldi um allan kroppin, tá ið hon hevði sagt tað. So taldi hon á fingrunum og kom til, at tað orðið eisini hevði seks bókstavir. 
 Við kirkjugarðsgarðin 
Leygardagin spælti tónleikabólkurin hjá Jørundi í Bingolotto. 
 Teir vóru fýra í bólkinum, allir vóru í reyðum jakka og hvítum buksum. Jørundur hevði síða hár sítt í einum hestahala. Tað sá ljósari út í dag. Hann stóð fremstur undir liðini á sangaranum. Hann sveiggjaði aftur og fram við gittaranum og smíltist. 
 Appendix æt bólkurin. 
 - Tað merkir blindgørn, segði Martin. Lat aftur fyri hasum skreljinum. 
 Hann stóð á miðjum gólvinum og hevði latið seg í jakkan. Hann stóð hendur í lumma. 
 Eingin hevði nakað val, men pabba segði: 
 - Eg má sleppa at síggja tað, tí annars verður Jørundur firtin. 
 - Men eg fari so, segði Martin. 
 Tá ið hann kom fram við tí reyða stólinum, lyfti hann loddini. Hann helt teimum við útrættum ørmum og hugdi inn í veggin. 
 Agnas taldi upp í tríati og átta Mississippi. 
*
Tá ið Martin var farin, fekk Agnas skund. 
 Hon læt seg í tær bláu yvirálsbuksurnar og jakkan, hálsturriklæði og húgvu við fúkandi ferð. 
 - Eg fari yvir til Mirjam eina løtu, rópti hon.
 Pabba hugdi upp og nikkaði. 
 So fekk hon samvitskubit, tí at hon læt hann sita einsamallan eftir við Appendix. 
 - Eg verði skjót aftur, rópti hon. Spæl løgini hjá Jørundi inn. 
 Kalt var úti. Agnas fór ikki inn til Mirjam. 
 Hon tók sparkaran og fór við fúkandi ferð umvegin oman í bygdina. Har var eingin sandur, sum hon kundi renna seg í. 
 Hon fór oman í kirkjugarðin. 
 Hon gekk allan vegin yvir at grøvini hjá mammuni. Har var einki menniskja, men ljósið brann. Hon gekk fram við grøvini og líka yvir at kirkjugarðsgarðinum og stillaði seg har at bíða. 
 Kalt var at standa still í hálvamyrkrinum, men henni nýttist ikki at bíða so leingi. 
 Tað var Martin, sum kom. 
 Hann lyfti gravarlyktina upp. Hon lýsti á andlit hansara eina løtu. Síðan læt hann hana upp og tók ljósið út. Við tí til hjálpar tendraði hann eitt nýtt. Síðan setti hann gravarlyktina niður og stóð framman fyri grøvini. Púra stillur stóð hann. Tað ljóðaði, sum segði hann okkurt. Leingi varð hann standandi. Í skýmingini stóð Agnas óvikalig, meðan ormurin kreyp aftur og fram í kroppinum á henni. 
*
Agnas náddi at síggja síðsta dansin í Bingolotto. 
 Jørundur stóð og sveiggjaði við gittara sínum, og aftaná var hann tann, sum takkaði. 
 Pápin spældi inn. 
 - Nú verður hann helst fegin, poppslánurin, segði hann. 
 Hann blaðaði í sjónvarpsblaðnum og skifti rásir eina løtu, og síðan trýsti hann á OFF, legði fløguna við Elmore James á og fór yvir at borðinum og gjørdi fyriskipaðu skrá sína við handloddunum. Tað var á at líta, sum fimlaði hann við smásteinum. 
 - Eg fari út eina løtu, segði hann, tá ið hann var liðugur. 
 Tá ið Agnas var vorðin einsamøll, kom hennara høvi. 
 Fyrstu ferð gekst væl. Hon helt ikki armarnar útrættar sum Martin, og hon fekk tey bara upp undir akslarnar, men hon megnaði fimm sekund. 
 Hon gjørdi ein lítlan støðg. Hon gníggjaði hendurnar, mýkti akslarnar. Síðan tók hon loddini upp aftur. 
 - Eitt Mississippi, tvey Mississippi, trý Mississippi... 
 Tað kendist, sum fór økslin úr lið, men hon herdi seg í huga. 
 - Fýra Mississippi. 
 Bara eitt sekund aftrat!
 Hon tivaði og beit á kampi.
 - Fimm Mississippi. 
 Tá ið hon lavaði við ørmunum, setti hon seg á gólvið, og annað loddið datt niður við einum bresti. 
 Men Agnas bara smíltist. Hon var á veg. Brátt skulu tey upp aftur hægri!
 Gávan 
- Vit kunnu so heilsa upp á hann, segði Agnas. 
 - So verða vit kanska smittað, segði Mirjam. 
 Tað vóru tjúgu kuldastig úti, og Mirjam hevði eitt reytt hálsturriklæði, sum fjaldi helvtina á andliti hennara. 
 - Eg komi ikki við, segði hon. 
 - Góða, segði Agnas. 
 Hon hevði keypt hokkeymyndir og eitt blað sum gávu. 
 Tað var Douglas, hon skuldi heilsa uppá. 
 Douglas búði ikki uppi í brekkuni. 
 Hann búði niðri í bygdini, í einum rættiliga stórum gulum húsum. Har búðu hann og eldru brøður hansara Benny, Bill og Dick. Og ein yngri systir, sum æt Dolores. 
 Øll høvdu fingið fárasjúku. 
 - Góða, segði Agnas eina ferð aftrat og helti vanga. 
 Hon sá bara eyguni á Mirjam og eitt sindur av tí dimma hárinum. 
 - Sjálvandi verður ein glaður um, at onkur kemur at vitja, tá ið ein er sjúkur. Hugsa um teg sjálva!
 Tað sást á eygunum á Mirjam, at hon umráddi seg. 
 Agnas helti upp aftur meiri vanga. 
 - Vit bara geva honum tað, tú hevur keypt, segði Mirjam. Og so fara vit... 
 Agnas nikkaði íðin. 
 Tær gingu fram við kirkjuni. 
 Agnas hugsaði um ljósið hjá Martini. Tað brann helst eisini nú. Hon minkaði ferðina. Skuldi hon taka Mirjam við sær og vísa henni gravarlyktina? 
 Hon støðgaði á. 
 - Hvat er? segði Mirjam. 
 Agnas boygdi seg niður og togaði í lissurnar. Síðan reisti hon seg upp aftur og fór til gongu aftur. 
 Nei, hon skuldi einki vísa Mirjam. 
 Tær komu fram við ICA-handlinum og Tógvi og Heimavirki, sum mamma Sandru átti. 
 Á bilalaðnum við Keypsamtøkuna stóðu bilar við motorinum í gongd. Bingjurnar sóu næstan út at frysta. Ísur var á lúkunum. Í dag kundi Agnas ikki rópa, tí Mirjam var við. 
 Lítið av fólki var á gøtuni. Inni í Keypsamtøkuni tóktist vera heitt. 
 Tær gingu ígjøgnum bygdina, fram við bankanum og Allman næstan líka oman á krossvegin. Har vóru húsini. Í túninum stóðu tríggir lastbilar og ein traktorur. 
 Nú iðraði Agnas seg. Tað kitlaði eitt sindur í búkinum. 
 - Bara aftur og fram, segði Mirjam. 
 Agnas nikkaði. Vøtturin var beinfrystur. Hon trýsti á ringiklokkuna, og tær hoyrdu tað ringja inni. 
 Men tað vardi eitt sindur, áðrenn nakar læt upp. 
 Agnas lætti hondini og skuldi ringja eina ferð aftrat, tá ið hurðin fór upp. 
 Tað var mamma Douglas, Irena. 
 Hon var stór og vaggaði, tá ið hon gekk, men andlitið á henni var rósulitt. Hon helt hendurnar fram fyri seg. Tær vóru hvítar av mjøli. 
 - Hvussu er vorðið við Douglasi? segði Agnas. 
 - Nú eru góðar vónir um lív, segði Irena. 
 - Tú kanst bara geva henni tað, teskaði Mirjam. 
 - Vit hugsaðu um at heilsa upp á hann, segði Agnas. 
 - Tað er kanska ikki so skilagott, segði Irena. Hann er uppsvølpaður. 
 Hon turkaði mjølið burtur av fyriklæðinum. 
 - Tey hava verið reiðiliga sjúk øll somul, segði hon. Men eg skal heilsa teimum, at tit hava verið her. 
 - Eg havi okkurt lítið her, segði Agnas. 
 Hon tók pakkan upp úr innlummanum á jakkanum. Hann var ballaður inn í reytt pappír við hvítum bondum, sum Agnas hevði kurlað við einum saksi. Á ein seðil hevði hon skrivað: Góðan bata, Douglas. Frá Agnas. 
 Hon hevði viljað givið honum tað sjálv. 
 Tað kendist torført at rætta tað fram. 
 Mjøluta hondin á Irenu tók ímóti. 
 - Tað er bara okkurt lítið, segði Agnas. 
 - Hann verður helst glaður, segði Irena. Tað var fitt av tær. 
 Mirjam ripti í armin á Agnas. 
 - Eg skal heilsa honum frá tykkum, segði Irena. Og enn eina ferð takk. 
 Hon gníggjaði rósulittu kjálka sín og fekk ein hvítan blett í andlitið. 
 - Kom nú, segði Mirjam og togaði í armin á Agnas. 
 Agnas hugdi upp ímóti húsunum. Okkurt rørdi seg innan fyri eitt vindeyga. Gardinan varð drigin til viks, og vindeygað varð latið upp. 
 Eitt andlit kom til sjóndar. Tað var Douglas. Stórt var tað. Tað sá út, sum vóru hálsurin og andlitið vaksin saman. Hann lyfti aðrari hondini og veittraði. 
 Agnas skuldi júst rópa, tá ið hon hoyrdi eina óða rødd innan úr húsunum. 
 - Ert tú vorðin óður í høvdinum? geylaði Irena. 
 Douglas varð riptur burtur úr vindeyganum, og tað varð latið aftur við einum bresti. 
 - Kom nú, segði Mirjam. 
 Agnas varð standandi við aðrari hondini og skuldi veittra. Kom nú fyri teg aftur, hugsaði hon. 
 - Men kom nú, segði Mirjam og togaði í jakkan hjá henni. 
 Hann vildi síggja meg, hugsaði Agnas. Hann gjørdi alt fyri at síggja meg, og kanska hoyra málið á mær. 
 - Sum hann var uppsvølpaður, segði Mirjam. Hann líktist einum fótbólti. 
 Agnas gekk undan við longum fetum. 
 Hann vildi síggja meg, hugsaði hon. 
 Seint á kvøldi 
Agnas lá vakin. 
 Hon læt hurðina vera gloppaða. Hon hoyrdi, tá ið Marin kom, hon hoyrdi hann lata hurðina aftur. Fjart hoyrdi hon stereo hansara. 
 Nú man hann vera lagstur, hugsaði hon. 
 Hon læt Gullknokk og bamsuna við einum armi liggja eftir í seingini, men sjálv fór hon upp. 
 Varliga læt hon hurðina upp og sníkti seg út. 
 Hon kagaði ígjøgnum lyklaholið á hurðini inn til Martin. Tónleikurin hoyrdist framvegis, men tað tóktist púra myrkt har inni. 
 Hon læt hurðina upp. 
 Jú, hann lá í seingini. 
 Agnas fór yvir til hansara. Hann lá samankropin og vendi sær inn ímóti bróstinum. 
 Agnas rætti hondina fram og kíndi honum um kjálkan. 
 Martin hvakk við. 
 - Hvat er? segði hann. 
 Líkt var til, at hann var á veg upp. 
 - Tað er bara eg, segði Agnas. Eg kann leggja meg hjá tær, um tú ert keddur. 
 Martin tendraði ljósið. 
 - Hvat ólukkan? Ert tú vorðin óð í høvdinum? 
 - Heldur tú, at tað er trupult at liggja einsamallur, kann eg leggja meg hjá tær. 
 - Trupult? segði Martin. Droymir tú? 
 Og mjúkari á málinum: 
 - Far og legg teg, segði hann. 
 - Um tú ert keddur... 
 - Far og legg teg! 
 - Ljósið á grøvini og tað. Mamman og tað. At tú tendrar ljós... 
 - Tað er einki at tosa um, segði Martin og sløkti lampuna. 
 Hann vendi sær burtur aftur. 
 Agnas streyk honum ígjøgnum hárið. 
 - Tað er einki, teskaði Martin. Far nú. Tú skalt liggja og sova um hesa tíðina. 
 - Eg hugsi eisini um mammuna, viðhvørt, segði Agnas. 
 - Far nú! rópti Martin. 
 Hann settist upp undir seg og boygdi seg niður ímóti gólvinum, sum ætlaði hann sær at taka skógvin og tveita hann eftir henni. 
 Agnas skundaði sær út. 
 - Tað er ikki lætt hjá honum, Martini, segði hon við Gullknokkin, tá ið hon kom inn í kamar sítt. Eg má vera góð við hann. 
 Hon legði dukkuna við høvdinum ímóti sær, tá ið hon kreyp niður undir dýnuna. 
 Douglas lúnast
Tá ið Douglas kom aftur, var andlitið minni aftur.
 Hann segði einki við Agnas um gávuna í tí reyða pappírinum, tá ið hann kom um morgunin. Hann segði ikki nógv. Hann lúnaðist. At hann hevði verið sjúkur var ikki alt. Hann var heldur ikki sloppin at vera við í steypakappingini.
 Tað var tað einasta, Oskar og Kevin prátaðu um um morgunin. Steypakappingina, sum teir høvdu vunnið. 
 - Tú skuldi verið við, segði Oskar. 
 - Spell, at tú vart sjúkur, segði Kevin. 
 - Men vit bastu teimum kortini, segði Oskar. 
 - Vit fingu teir, segði Kevin. 
 - Tað var fyri bestum, at vit ikki fingu fárasjúkuna, segði Oskar. 
 - Vit vóru frískir og raskir, segði Kevin. 
 - Halt kjaft, segði Douglas. 
 Og í tímanum langaði hann linjuálina so fast á hondina á Oskari, so at tað sang eftirí, og Oskar skar í róp. 
 Elna hvakk við uppi við pultin og sprakk upp. 
 - Her hevur verið friður, segði hon. Men nú byrjar hetta óskilið aftur. 
 Oskar gníggjaði sær um hondina og sletti við henni, sum vildi hann svara onkrum. 
 Douglas bíndi dapur niður í borðið. 
 - Nú skulu vit hava frið her, segði Elna. 
 Agnas skrivaði ein seðil og sendi Douglasi hann. 
 Hann er tíggju ferðir betri hokkeyspælari enn Oskar og Kevin. 
 Hon sá hann lesa hann, og tá ið hann hugdi upp, orðaði Agnas spurning sín. 
 Hvør er Douglas? 
 Tá brosaði hann kortini, Douglas.
 Agnas veittraði til Elnu. 
 Elna kom drálandi yvir til hennara. 
 - Hvussu er vorðið? segði hon. Eru nakrir trupulleikar? 
 Agnas vísti við fremstafingri, at Elna skuldi boyggja seg niður. 
 Elna setti knyklar í brýr, men lútaði seg kortini nærri. 
 - Ein eigur at vera fittur ímóti teimum, sum hava verið sjúk, segði Agnas. Og ikki skeldast. Ein eigur at lívga um tey. 
 Elna flutti seg. 
 - Hoyr, segði hon. Legg einki í at vera so munnløtt. Og so hevur tú eisini stavað skeivt. Medesin eitur tað ikki. Tað skal varai. Medisin. 
 Hon sletti við hárinum og setti seg tivandi uppi við pultin. 
 Agnas fór fram at spíska blýantin.
 Tá ið hon kom aftur, legði hon leiðina fram við Douglasi. 
 Hann styðjaði høvdið niður ímóti aðrari hondini og pettaði viskileðrið sundur. 
 - Gott, at tú ert frískur aftur, teskaði hon. 
 Hann sló við longutong á nøsina og nikkaði játtandi. 
 - Takk, annars, segði hann. Fyri gávurnar. 
 - Tað var so lítið, segði Agnas. 
 - Agnas! rópti Elna. Far fram til talvuna og skriva medisin, friðarligt ogvælkomin! 
 Har lá bara ein pennur. Ein bláur. 
 Agnas stakk hann í lumman. 
 - Her er eingin pennur, segði hon. 
 Elna dró skuffuna í pultinum út. 
 - Er onkur, sum etur teir? segði hon. Her havi eg fleiri. 
 Hon legði ein reyðan fram, ein svartan og ein bláan. 
 Við honum skrivaði Agnas: medisin. 
 Við tí svarta skrivaði hon: friðarligt. 
 Við tí reyða skrivaði hon: Vælkomin, Douglas!
 Pabba og Martin 
Agnas vaknaði av einum ræðuligum levnaði uppi í ganginum. 
 Hon skeitti at klokkuni. Hon var farin av tvey. 
 Ein sovorðin gangur hoyrdist har uppi, at tað ljóðaði, sum tveitti onkur við innbúgvi. Hjartað fór at duka. Var tað ein tjóvur? 
 Var tað onkur, sum ætlaði at drepa pabba? 
 Kvik sprakk hon út úr kamarinum og inn í kamarið hjá Martini. 
 Men har var eingin. 
 Tá hoyrdi hon røddirnar í erva. 
 Málið á pabba og Martini. Hon sníkti seg upp ígjøgnum trappurnar og stóð og lurtaði. 
 Martin ljóðaði á málinum, sum hon ongantíð hevði hoyrt fyrr. 
 Hann hevði drukkið.
 Hann tvætlaði og gekk seg inn í veggin, og so datt hann. Tað ríkti og brakaði, sum vóru húsini um at verða rend um koll.
 Agnas hoyrdi, hvussu hann grulvaði seg upp á føtur aftur. 
 Hon sníkti seg longri. 
 Nú sá hon hann. Hann stóð og riðaði á og royndi at lata seg úr jakkanum. 
 Teir vóru næstan við dyrnar. 
 - Ja, soleiðis, segði pabba. Far nú og legg teg, so verður tú frægari í morgin. 
 Hann legði armin um Martin og læt hann úr jakkanum, meðan hann royndi at halda honum á fótum. 
 - Hvat leggur tú í tað, bullaði Martin. Tað skítur tú á. Tú hevði helst verið ovurfegin, um eg bara hvarv. 
 - Ja, soleiðis, segði pabba. Legg teg her í sofuna, so verður tú nógv frægari í morgin. 
 - Ovurfegin hevði tú helst verið... 
 - Hatta práta vit um í morgin, segði pabba. 
 - Tað er bara eg, sum... 
 - Ja, soleiðis, lat teg nú úr klæðunum. Tú hevur bara drukkið ov nógv. Í morgin er alt í lagi aftur. 
 - Mamma drakk ongantíð nakað. Og hon roykti heldur ikki. 
 - Lat teg nú úr!
 - Men hon fekk lungnakrabba kortini. 
 - Hatta tosa vit um í morgin, segði pabba. 
 - Tú skítur helst á hana! Tú skítur helst á meg!
 Pabba slepti honum, og Martin datt aftur. 
 Agnas kreyp nøkur stig niður. 
 Pabba stóð uppi yvir Martini. 
 - Nú lurtar tú eftir mær! rópti hann. So tosa vit um tað nú, meðni! Amanda er deyð. Eg sakni hana so illa, at eg eri um at missa vitið. Men hon er deyð. Hoyrir tú meg! Og eg havi teg og Agnas, og vit trý eru eitt húski. Hoyrir tú meg! Tað eru vit, sum liva! Hoyrir tú meg!
 So smokkaði hann saman niður á gólvið. Hann legði høvdið á Martini á knæið á sær. 
 Nú smágræt hann. 
 - Hoyrir tú meg, teskaði hann. 
 Hjartað í Agnas dukaði. Hon vildi ikki longur vera har, hon dró føturnar eftir sær niður ígjøgnum trappurnar og inn í kamar sítt. 
 Hon helt fyri oyruni og taldi upp í hundrað Mississippi.
 Tá ið hon tók hendurnar burtur aftur, valdaði fullkomiligur friður undir lonini. 
 Øll trý 
- Greið okkum frá Amandu, segði Agnas og skrúvaði niður fyri sjónvarpinum. 
 Tað vóru eftirtekstirnir til sendirøðina Reiðaríið:
 Pabba hugdi at neglunum og pilkaði eitt sindur av lími burtur. Síðan kveitti hann upp á Martin, sum sat við enskbókini fyri andlitinum. 
 - Tað eru tíðindini, segði hann. 
 Martin legði bókina frá sær. 
 Stig hugdi at neglum sínum. 
 Ormurin kreyp í búkinum á Agnasi. 
 Hon mintist seingina og allar koddarnar og mammuna so bleika og klæna. Og røddina, sum ljóðaði so móð. Tá ið hon hevði tosað eina løtu, var tað sum litaðist alt andlitið blátt. 
 So mátti Agnas fara út, men pabba og Martin vóru eftir. Tað mintist hon. Og at hon varð vakt á miðjari nátt og slapp inn aftur í kamarið. Eingin græt, men tað tóktist, sum var luftin tjúkk inni. Og mamman lá pinnstill. Tann blái liturin var burtur, ein lítil reyður blettur var á øðrum kjálkanum. Eingin talaði orð, men pabba hevði staðið og hildið hondina á pannuni á mammuni alla tíðina, og Martin hevði sitið og hugt niður. 
 - Vit noyðast at siga henni farvæl nú, hevði pabba sagt. 
 Og hann hevði tikið hondina á mammuni fyri at skaka henni. Síðan hevði hann lagt andlitið tætt inn at hennara. Martin hevði gjørt tað sama. 
 Agnas hevði heldur ikki grátið. Tá. Tað hevði hon gjørt seinni. Tað mintist hon. 
 Og hon hevði eisini tikið í køldu hondina á mammuni. 
 Eisini andlitið var kalt, sum var vetur úti. Men tað var ikki á vetri. Blomstur høvdu vaksið í garðinum. Tað mintist Agnas. 
 Síðan var hon farin út úr kamarinum, og pabba hevði ballað mammuna. 
 Dagin eftir var kamarið tómt og seingin uppreidd. 
 - Eg minnist ikki so væl, segði Agnas. Tá ið hon...
 Hon hevði ikki hildið lyftið. Tað var so myrkt, sum var hon í kjallaranum í húsunum hjá abbanum, sum var tað eisini grivið niður har úti í kirkjugarðinum. 
 - ... doyði, segði hon tó at enda. 
 Pabba harkaði. 
 - Tú vart so lítil. Vit vildu hjálpa tær. 
 - Eg sá hana í kistuni, segði Martin. 
 Hann reisti seg og legði enskbókina stillisliga frá sær á borðið. 
 Team 9, las Agnas. 
 Martin fonglaðist á hillini við sjónvarpinum. 
 - Hon var í hvítum sokkum, segði hann. Og kjálkarnir vóru púra slættir. Kistan tóktist meststum ov stór. Hon sá so lítil og hjálparleys út. 
 - Men hon hevði fingið frið, segði pabba. Hon hevði ikki ilt longur. 
 - Eg sá hana í seingini, segði Agnas. 
 - Hon hevði skrivað niður, hvussu hon vildi hava alt gjørt, segði pabba. 
 - Sálmarnar og alt, segði Martin. Tað var síðst í august. Gravarferðin. Sjey og tjúgunda. 
 - Sólin sá, segði pabba. Og vit bóru kistuna. Tað vóru eg og Jørundur og abbarnir báðir. 
 - Eg vildi eisini bera, segði Martin. 
 - Tú gekst undan okkum í staðin, segði pabba. Og tú hjálpti til at lora hana niður.
 - Eg, meðni? segði Agnas. 
 - Tú fylgdist við abbanum, pápa hennara. Vit høvdu øll rósur. Sum vit løgdu í grøvina. 
 - Eisini eg? segði Agnas. 
 - Eisini tú, segði Martin. 
 - Hon vildi, at vit skuldu halda saman, segði pabba. Øll trý. 
 Hann reisti seg og fór yvir til Martin og legði armin um herðarnar á honum. 
 Ormurin í búkinum á Agnasi var kropin burtur og hevði lagt seg í frið. 
 Hon trýsti á tann reyða knøttin á fjarstýraranum á sjónvarpinum, og so valdaði friður inni. 
 Hon fór yvir at hillini til teir báðar og trokaði seg inn ímillum teirra. 
 - Øll trý, segði hon. 
 Douglas í skuffuni
Douglas stóð í skuffuni á gummigeitini. Hann hevði vent keppinum øvutan veg. Hann stóð við høgru hond á mjødnini. Hann hevði sett smáar rukkur í pannuna. 
 Hann setti ljósini og skreytbendlar upp yvir gøtunum. 
 Tað var pápi hansara, sum koyrdi gummigeitina og lyfti ta gulu skuffuna upp. 
 Douglas sveimaði høgt uppi í luftini. 
 Hann helt í annan endan á bandinum. Hin var bundin fastur í posthúsið.
 Gummigeitin var á veg móti hinum endanum á gøtuni. 
 - Ansa eftir, at tú ikki dettur! rópti Agnas. 
 Hon fylgdi við, smárann aftaná og sá, hvussu gøtan fyltist við ljósum. 
 Skuffan rætti seg út sum ein tunga. Douglas stóð eitt sindur samanringdur, men so fetti hann sær á og bant leidningin fastan í krókin á reyða vegginum á ICA-handlinum. 
 Nú hingu ljósini yvir hesum gøtustubbanum. 
 Douglas tók í keppin at vita, um hann sat á høvdinum. 
 Pápin toygdi seg út úr stýrihúsinum og rópti til hansara, hvat hann skuldi gera. 
 Agnas fekk ilt í nakkan av at hyggja. 
 Douglas elti eitt lítið kavablak og kastaði. 
 - Lofta! rópti hann. 
 Hann flenti í kíki, snaraði keppinum eitt umfar og hoppaði eitt sindur í skuffuni. 
 Kavablakið endaði við einum tjumsi ein metur frá Agnas. 
 - Ansa tær! rópti hon og helt fyri eyguni.
 Pápin legði seg út av vindeyganum. 
 - Nú sissar tú teg, hoyrir tú! rópti hann. 
 - Her lýsa vit upp! skrólaði Douglas. Her geva vit jól!
 - Set teg niður, so fara vit, rópti pápin. 
 Hann var í svartari topphúgvu og hevði stórar brillur. 
 Eyguni á honum vóru sum tekoppar av brillunum. Tað hevði Agnas sætt eina ferðina í bíðirøðini í Keypsamtøkuni. Hann hevði vent sær við og prátað við hana. 
 - Tú gongur í sama flokki sum Douglas, ha, hevði hann sagt. 
 Hann hevði stórar hendur. Tað var teimum, hon fyrst hevði hugt at, men so hevði hon hugt upp og sætt eyguni. Púra grá vóru tey og stór sum sodavatnstøppar. Bara annað eygað hevði hugt at henni. 
 Gummigeitin fór av stað. Douglas sat í skuffuni og veittraði til Agnas. 
 Hon smárann aftaná og hugdi at, tá ið Douglas gjørdi jól í býarpartinum. 
 Uttan fyri Konsum støðgaðu teir. 
 Har stóðu bingjurnar. Ein lúka stóð opin. 
 Agnas kagaði at skuffuni og at bláu bingjuni, sum var ov full. Douglas hevði reist seg. Í hondini hevði hann ein reyðgulan skreytbendil. Pápin koyrdi varliga ímóti gongubreytini. Skuffan varð lyft drálandi og varliga. 
 Agnas blundaði. Fyri sær sá hon, hvussu Douglas datt oman sum ein tungur steinur. 
 So hugdi hon aftur. 
 Skreytbendilin hekk har, sum hann átti. Douglas snúraði keppinum. 
 Bláa bingjan hevði latið kjaftin á sær upp, sum hevði hon okkurt at siga. 
 Agnas veittraði til gummigeitina, har hon fór. 
 Hon gekk ímóti bingjuni. 
 Hon hugdi uttan um seg, áðrenn hon lyfti gummið og rópti spurning sín. 
 - Er nakar her? 
 Tá ið hon hevði sett spurningar sínar og einki svar fingið, helt hon út aftur á gøtuna. 
 Har var tann gula gummigeitin, og Douglas stóð í skuffuni, sum hevði hann ongantíð gjørt annað. 
 Hon veittraði eina seinastu ferð, men hann sá hana ikki. 
 Tað skýmdi longu. Brátt skuldu ljósini tendrast. 
 Agnas var køld, men hon ætlaði sær at bíða, líka til ljósini vórðu tendrað. Hon fór at bíða, hóast tað vardi í nógvar tímar. 
 Hon beit í vøttin og læt seg úr honum. Hon blásti á hendurnar, og síðan fór hon út í kirkjugarðin.
*
Agnas stóð við kirkjuna. Haðani fór hon at síggja alla gøtuna. 
 Hon hevði verið í kirkjugarðinum, hevði talt fótafetini, og hon hevði sætt ljósið. Tað nýggja ljósið, sum Martin hevði sett har. 
 Nú vóru fleiri lyktir har. Ikki so nógvar sum um alhalguna, men í støðum bleiktraðu ljós um kavan. 
 Hon vildi hugsa um røtt mál, tá ið hon stóð við ljósið. Hon vildi hugsa um mammuna. Hon vildi minnast løtuna, hon vildi vera álvarsom. Stundum bar ikki til. Sum nú.
 Nú tá ið hon bíðaði eftir ljósunum eftir gøtuni. 
 Hon hevði ikki fingið verið so leingi har inni. Okkurt dró hana, sum vildi okkurt hava hana burtur haðani og út á gøtuna. 
 Nú bíðaði hon. Gøtulyktirnar lýstu, men ikki jólaljósini. Hon stóð spent og bíðaði. 
 Tað var Douglas, sum skuldi tendra. Hann var tann, sum hevði hongt ljósini upp. Hann var tann, sum hevði staðið uppi í skuffuni. 
 Hon skjálvtaði í kuldanum. 
 Tá ið tey vórðu tendrað, var hon ikki reiðiliga fyrireikað. Hevði hon blundað? 
 Brádliga var tað bara har. 
 Tað glampaði, fjálga ljósið yvir gøtuni. 
 Hjá Mirjam 
- Kunnu tit ikki bjóða Douglasi eisini? segði Agnas. 
 Mirjam mól eitt svart hárstrá um hondina og krympaði eyguni saman. 
 - Tað er jú húskið, sum er boðið, segði hon og læt eyguni upp aftur. Húskið hjá tykkum. 
 Hon rendi undirvørrina fram úr sær við tunguni og gløddi at Agnas.
 - Tað eru tú, Martin og pápi tín. Og tað verður bara døgurði. 
 Agnas royndi at renna undirvørrina fram úr sær eisini. Hon fór yvir at speglinum at vita, hvussu tað sá út.
 - Undirvørr, segði Agnas. 
 - Níggju, svaraði Mirjam. 
 Agnas fór yvir aftur at seingini. 
 - Á ein hátt hoyrir hann eisini upp í húskið.
 - Á hvønn hátt, meðni? segði Mirjam. 
 - Á ein hátt, segði Agnas. 
 Mirjam hugdi upp á hana. 
 - Viðhvørt ert tú so undarlig, segði hon. 
 - Asj, segði Agnas. Eg bara skemtaði. 
*
Sjey vóru tey. 
 Fýra børn. 
 Tveir pápar. 
 Ein mamma. 
 Mammur vóru ólíkar á at líta. Tað vóru øll sløg av teimum, helt Agnas. Einaferð hevði hon sætt Irenu og Mariu hvørja undir liðini á aðrari. 
 Tað var í Keypsamtøkuni. 
 Irenu og Mariu. Mammu Douglas og mammu Mirjam. 
 Tvær mammur. 
 Onnur var stór, men við ongum mjøli á kjálkanum, hin var lítil sum ein genta. Kløn og neyðarslig var hon við glitrandi svørtum hári. 
 Agnas hevði hugsað við sær, at Irena kundi tikið Mariu og stungið hana í taskuna, vildi hon.
 Og so var tað mamma Sandru. 
 Hvussu hevði Amanda sætt út, um hon var vorðin meir enn 37 ára gomul, tríggjar mánaðir og fýra dagar?
 Hevði hon havt mjøl á kjálkanum? 
 Hon hevði so ikki havt blámálaðar neglir. 
 Sjey vóru tey. 
 Og ikki átta. 
 Og Douglas var heldur ikki við. 
 - Vælkomin, segði Juan. 
*
Tað var kjøtgrýta við gularótum og ertrum og kili. Bønir og rís var afturvið. Har var paprika og pipar, sum sveið á tunguni. Og eitt tunnligt, gulligt bleytt breyð. 
 Pabba og hini vaksnu drukku reyðvín. 
 Martin og Carlos fingu sodavatn sum Mirjam og Agnas. 
 Tú skalt ongantíð aftur drekka sterkt, hugsaði Agnas. Hon vildi siga tað. Hon vildi siga tað við Martin og Carlos, at teir bara skuldu drekka sodavatn. Altíð. 
 Orðini lógu og darraðu á tunguni. Tey vóru á veg út. 
 Tað var sum at halda sær, tá ið tú skalt pissa. Hon beit saman tenn, og tað eydnaðist henni at goyma tað, sum bilgdist í barmi hennara. 
 Pabba sat sum burtur í øðrum heimi, sum hann onkuntíð gjørdi. Sum var hann hjástaddur, men kortini burtur. 
 Men Juan veipaði við ørmunum og prátaði. Eisini um hendurnar var hann loðin, og yvir kraganum purlaðist eisini okkurt. 
 Martin og Carlos fyltu seg, og síðan hvurvu teir inn í kamarið hjá Carlosi. 
 - Hetta var gott, segði Agnas. 
 Pabba nikkaði. 
 - Jú, hetta var gott. Sterkt, men gott. 
 - Hon er ófør at gera mat, Maria, segði Juan. 
 Hann tók í hana, tá ið hon kom framvið, og setti seg undir hana. 
 Pabba flenti. 
 Mirjam bað eisini um at sleppa frá borðinum. 
 Agnas segði: 
 - Kanska skuldu vit hugsað um at leitað okkum til hús aftur, pabba. Tað fer at verða seint. 
 - Ja, kanska hevur tú rætt, segði hann.
 Hann reisti seg. 
 - Hetta var hugnaligt, skoytti hann uppí. 
 - Støðgar tú ikki? spurdi Mirjam. 
 Agnas risti við høvdinum. 
 - Tað er so seint, segði hon. 
 Tey vórðu standandi í durunum eina løtu. Tey takkaðu fyri seg og søgdu eina ferð aftrat, at tað hevði verið hugnaligt. Juan stóð afan fyri Mariu og helt um hana. Hendurnar vóru stórar á lítla búki hennara. 
*
Komin til hús tendraði pápin sjónvarpið og setti seg niður. 
 Agnas kreyp upp í fangið til hansara. 
 - Tú hevur bara meg, segði hon. Og Martin. 
 - Tað er einki bara, segði pabba. 
 Agnas fekk um eitt límpetti á øðrum tumlinum á honum. Hon reiv tað burtur. 
 - Eri eg tung? segði hon. 
 Pápin flenti við.
 - Løtt sum ein fjøður, segði hann.
 - Tú dugir eisini væl at gera mat, segði Agnas. 
 - Og tú ert ófør at práta, segði pabba. 
 - Hvussu tá práta? 
 - Eg hugsi um hetta kvøldið... Um mammuna. Og Martin... Nú hevur hann sissað seg. Tað var gott, at tú prátaði um tað. 
 - Um at mamman var deyð og tað? 
 - Ja, segði pabba og gnagaði knúgvan á fremstafingri. 
 Agnas kroysti seg nærri honum.
 - Eg sakni hana eisini, segði hon. 
 - Ja, tað gera vit øll, men vit mugu líkasum ikki hugsa ov nógv um tað. Tá verður tað so tungt. Sum tað hevur verið hjá Martini. 
 Hann geispaði. 
 - Kanska skuldu vit bara farið at lagt okkum, segði hann. 
 Agnas sprakk niður á gólvið, men varð standandi framman fyri pápa sínum. Hon hugdi gjølla at honum. 
 - Tú sleppur at liggja í mínari song, vilt tú, segði hon. 
 Jólaútstilling
Ljósini brunnu í gøtuni. 
 Í hvørjum húsi var ljós. 
 Í hvørjum handilsvindeyga var ljós.
 Niðan ígjøgnum brekkuna høvdu tey tendrað jólatrøini í gørðunum. Onkur hevði ljós í fleiri litum. 
 Alt var ljóst. 
 Enntá kavin lýsti hvítur. 
 Við bingjurnar stóð nú tað stóra jólatræið. Nú fekk eingin sníkt seg inn í myrkrið har, tá ið jólatræið stóð tendrað tætt hjá. Ein slíkan dag fór eingin at leita sær inn í myrkrið í bingjunum ein sovorðnan dag. 
 Fólk vóru úti. Í nakrar tímar fór gøtan at vera full av fólki. 
 Tey vóru fýra: Agnas og Mirjam og Kevin og Douglas. 
 Kevin og Douglas gingu nakrar metrar undan. 
 Douglas hevði vunnið fýra Daim í sjokulátulutaspælinum og beyð teimum. Agnas slokti burtur av sínari. Hon seyg sjokulátuna varliga burturav, til bara tað harða var eftir.
 - Tað er tú, sum hevur tendrað! rópti Agnas. Ljósini. 
 Douglas vendi sær við og gjørdi eina keipu til hennara. 
 Tey vórðu standandi. Kevin var í hokkeytroyggjuni hjá MoDo. Hon rakk líka niður á knøini á honum. 
 - Eru tað ikki góðgætispakkar eisini? segði hann. 
 - Jú, klokkan sjey, segði Mirjam. 
 Agnas hugdi at urinum. Hon var trý korter til. 
 - Hava vit sætt alt? læt í Mirjam. 
 Tey fóru yvir aftur á torgið. Har stóðu fýra skúrar við lutasølu. Í einum potti brann ein vermandi eldur. Ein riðil av børnum stóð og bíðaði eftir, at pakkarnir við góðgæti skuldu verða býttir út. 
 Douglas keypti tveir nýggjar lutaseðlar. 
 Hann skundaði sær at balla teir upp og hirdi teir síðan í eldin. 
 - Í fjør tók eg fimm góðgætispakkar, segði Kevin. 
 - Vit eru um at vera vaksnir frá sovorðnum, segði Douglas. 
 Men tey vórðu standandi. Kevin og Mirjam trokaðu seg fram til hini børnini, sum bíðaðu. 
 Agnas tók í jakkan hjá Douglasi. 
 - Takk fyri Daimið, segði hon. 
 Douglas stóð tætt við eldin, sum lýsti andlitið á honum upp. 
 Agnas helt í jakkan hjá honum. 
 Hann hugdi bilsin at honum. 
 Agnas trokaði seg tættari inn til hansara. Hon hevði andlit sítt tætt við hansara. Douglas gjørdi keipur. Hann blundaði, skeyt yvirvørrina upp, og síðan gjørdist hann púra álvarsamur. 
 Agnas tók í oyruni á honum og blundaði. 
 Hon hoyrdi hann anda, og alt í einum kendi hon munnin á honum ímóti kjálkanum á sær. Hann var ísakaldur, og við eitt nart hann brádliga við varrarnar á henni. 
 - Nú er hann her, segði Douglas. Nú er tað byrjað. 
 Agnas læt eyguni upp aftur. Douglas hugdi yvir ímóti Samvinnubankanum. Har stóð jólamaðurin. 
 Men tað var pápi Oskar. Tað var hann á hvørjum ári. 
 Douglas var longu á veg yvir hagar. 
 Agnas beit í annan vøttin og læt seg úr honum. Hon nart við hondini við munnin á sær. 
 Síðan helt hon aftaná. 
Amanda eftir mammu? 
 Agnas stóð við tann djúpa, reyða stólin. 
 Hon var einsamøll inni. 
 Loddini lógu har. Myrk og tung vóru tey á at líta. 
 Hon andaði inn. 
 So tók hon um tey. Tey vóru nóg tung at halda inn at kroppinum. 
 Síðan helt hon hendurnar út frá sær og tók á. Hon fekk tey upp undir akslarnar sum vanligt. 
 Hon andaði inn aftur, og so lyfti hon. 
 Tung og ófantaliga komu tey upp um høvd. Hon rætti armarnar upp. Nú vóru tey har, sum tey skuldu vera. 
 Eitt Mississippi. Tvey Mississippi. Trý Mississippi. Fýra... 
 Nei, ikki batti... 
 Armarnir fullu niður. Hon boygdi seg framyvir, og loddini brustu saman við einum bresti framman fyri henni. 
 Henni eydnaðist at halda á teimum, og hon legði tey niður á gólvið við einum dumsi. 
Hon kroysti og gníggjaði akslarnar á sær. Hon hevði eitt sindur ilt í teimum. 
 Fyrstu ferð yvir høvd!
 Og í næstan fýra sekund hevði hon megnað tað! 
 Hon setti seg í hvíldarstólin og hugdi at loddunum við rukkum í pannuni. 
 Úthurðin gekk. 
 Tað var Martin. 
 Hann tveitti jakka og húgvu á gólvið. Taskan fleyg í einum sveipi niður ígøgnum trappurnar. 
 Hann kom turnandi yvir ímóti Agnas við hondunum aftan bak. 
 Agnas reisti seg hálvavegna upp úr hvíldarstólinum at vita, hvat tað var, sum hann krógvaði. 
 Martin gløddi bilsin at loddunum. 
 So smíltist hann við. 
 - Eg havi eina lítla gávu, segði hann. 
 - Tað er ikki jólaaftan enn, segði Agnas. Hevur tú lisið listan hjá mær?
 - Eh, gáva, segði hann. Tað er nakað, vit hava gjørt í skúlanum. Tað er eitt navnakort. 
 Hann legði pappírið á borðið, har loddini vóru von at standa. Tað var skrivað á teldu. 
 Soleiðis sá tað út: 
Systir mín Agnas
Í Svøríki eru 12 685
konufólk við navninum Agnas .
Vanliga rópt: Agnas 
Agnas merkir: 
"tann óspilta" 
Navnadagur 21/1.
-----
Agnas hevur eisini 
samband við lamb! 
 Agnas Amanda Lövstrand 
Kelinøvn: 
Lítlanevið Eftirnavnið fekk 
Bloytan langabbi hennara sær. 
Fiskabeitan Hann æt Markusson, 
 men var føddur í einari
 bygd, sum eitur Lövsjö.
Annað navnið: Amanda
Amanda merkir: 
"hon, sum eigur at Agnas eitur Amanda 
verða elskað" eftir mammu sínari,
Navnadagur 26/10 sum er deyð. 
Agnas las pappírið. 
 Hon las tað upp aftur í saman. 
 Alt festi seg í huganum á henni. Men mest festi navnið Amanda seg. 
 - Merkir tað hatta? segði hon. Amanda? 
 - Ja, ja, segði Martin. Hatta við bloytuni og fiskabeituni fann eg bara uppá.
 - Fiskabeita? 
 - Ja, agn... 
 - Hon, sum eigur at verða elskað, segði Agnas. 
 - Tað gjørdu vit, segði Martin. 
 - Ja, tað gjørdu vit, segði Agnas. 
 Hon hugdi aftur at pappírinum. 
 - Tann óspilta? spurdi hon. 
 - Sum ein nunna, segði Martin. Tú fert ongantíð at fáa tær mann.
 - Víst skal eg tað, eg skal hava Douglas!
 Hon skeitti upp á beiggja sín. 
 - Tá ið eg nú ikki kann fáa teg, legði hann aftrat. 
 Lars Douglas Jönsson
Mirjam Isabella Vasquez. 
 Agnas segði navnið hart fyri seg sjálva fleiri ferðir. 
 Tað ljóðaði vakurt. Men hvat ið navnið merkti, visti hon ikki. 
 Tað var næstan líka vakurt sum Agnas Amanda Lövstrand. 
 So royndi hon eitt annað navn. 
 Lars Douglas Jönsson. 
 Tað ljóðaði ikki so væl. 
 Douglas var gott, men einki skuldi hon eita Agnas Amanda Jönsson. 
 Hon skuldi varðveita Lövstrand! So kundi Douglas siga, hvat hann vildi. 
*
Agnas hitti Douglas í Bókahandlinum. 
 Jólatónleikur fylti rúmið. 
 - Keypir tú jólagávur? spurdi Agnas. 
 Douglas gjørdi keipur. Hann blundaði, rendi framtenninar langt fram úr sær og undirvørrina inn undir tær.
 - Ikki gera teg upp, segði Agnas. 
 - Eg skal bara keypa hokkeymyndir, segði Douglas. 
 - Hví eitur tú Lars? segði Agnas. 
 Douglas stakk eitt langt tyggigummi inn í munnin og jaglaði. 
 - Tað er jú eftir pabba, segði hann við fullum munni. 
 - Men Douglas, meðni? segði Agnas. Hví eitur tú tað? 
 - Líka veit eg, segði Douglas. 
 - Tað er í øllum førum snøgt, segði Agnas. 
 - Nú noyðist eg at fara, segði Douglas. Vit síggjast. 
 Hann blundaði aftur og gjørdi somu keipuna aftur við tonnunum og vørrini. 
 Hann læt úthurðina upp og var horvin. 
 Agnas risti við høvdinum og suffaði. 
 Lars Douglas Jönsson, hugsaði hon. 
 - Kann eg hjálpa tær við nøkrum? segði krambakonan. Tað var mamma Kevin. 
 - Eg skal hava jólapappír, segði Agnas. Og eina bók. 
 Eina jólagávu til Mirjam Isabellu Vasquez. 
 - Pappíri hava vit nógv av, segði mamma Kevin. Tað er verri við bókum. Kom inn higar, so kanst tú hyggja sjálv.
 - Lars Douglas Jönsson, segði Agnas. 
 - Hvat segði tú? segði mamma Kevin. 
 - Pappír og eina bók, segði Agnas. 
 Alt í einum varð henni dátt við. 
 Douglas hevði jú ongar hokkeymyndir keypt! 
 Hann hevði bara gjørt keipur og var so farin.
 Hann mátti venja seg av við hasa ljótu keipuna, hugsaði hon við sær. 
 Við skutara 
Skutarin var reyður. Martin sat á honum og ýldi. 
 Agnas hugdi út. 
 Martin veittraði til hennara og støðgaði motorinum. 
 - Kemur tú við? 
 - Ert tú sloppin at læna hann? 
 Hon hugdi bilsin at beiggja sínum. 
 - Eg skal høgga eitt jólatræ. 
 Hann tók øksina upp, sum hann hevði havt undir jakkanum. 
 - Lat teg í, so sleppur tú við. 
 Agnas skundaði sær inn og læt seg væl í. 
*
Agnas frammanfyri hjá beiggja sínum. 
 Hon var púra ballað inn í hann. 
 Martin setti ferð á, so at motorurin brummaði. 
 - Ein Yamaha, hundrað hestar! rópti hann. 
 So hildu tey av stað oman á vegin og niðan ígjøgnum skutaraslóðina. 
 Agnas fekk lotið í eyguni. Martin hevði nógva ferð á. Tá ið hann snaraði, legði hann seg út í hitt borðið og læt hana fylgja við í buginum. 
 Tey koyrdu fram við skutarahúsinum og niðan ígjøgnum ta brøttu brekkuna. Skutarin hvein. Agnas kreyp inn til Martin. 
 - Tú koyrir so skjótt! rópti hon ígjøgnum dunið. 
 - Eingin vandi, segði Martin. Eg haldi í teg. 
 Nú vóru tey høgt uppi á heygnum. Haðani sást oman um allan býarpartin. Martin koyrdi eina ferð í ring, og bæði lútaðu seg framyvir og støðgaðu. 
 Hann sløkti motorin. 
 Ein roykur av bensini rak Agnas í nasarnar. 
 - Stuttlig ferð, helt hann fyri.
 Hann tók øksina og helt út í kavan øðrumegin við skutarasporið. Agnas fór aftaná. 
 Martin hugdi at smáu jólatrøunum. Hann gróv kavan burtur og hugdi gjølla at teimum. Til endan var hann nøgdur. 
 - Hvat heldur tú? segði hann. Er hetta passaligt?
 - Hatta sær frálíkt út, segði Agnas. 
 Hann hevði øksina á loft og fór at høgga. 
 - Ber tað til bara at taka eitt træ so hissini? segði Agnas. 
 - Hvør skuldi forðað mær? segði Martin. 
 Hann tivaði og tók træið upp á økslina og fór yvir aftur til skutaran. 
 Agnas gekk í fótasporum hansara. Tey vóru alt ov stór. 
 Martin fatlaði træið fast og syfti Agnas upp á skutaran. 
 Tað kitlaði í búkinum á henni av látri og gleði. 
 Hon kreyp inn aftur til beiggja sín, og tey fóru við flúgvandi ferð oman aftur í bygdina á tí reyða skutaranum. 
 Eina gávu aftrat 
Fráfaringardagin bíðaði Douglas eftir Agnas í skúlagarðinum. 
 Hann hevði vent keppinum aftur og fram sum vanligt og helt hendurnar aftan bak, sum krógvaði hann okkurt. 
 Mirjam og Agnas komu gangandi.
 - Kanst tú bíða? spurdi Douglas. 
 - Eg fari til gongu, segði Mirjam. 
 Agnas varð eftir. Hon beit í annan vøttin. 
 Douglas hugdi uttan um seg. 
 Hann rætti høgru hond fram. 
 Hann hevði eina gávu, sum var pakkað inn í jólapappír.
 - Hon er til tín, segði hann. 
 Hon hevði onga jólagávu keypt!
 - Eg skal einki hava! segði hon. 
 Douglas snaraði keppinum rættan veg við hinari hondini. Hann rætti henni framvegis gávuna. 
 - Eg fekk frá tær, tá ið eg var sjúkur, segði hann. 
 - Men hatta er jú ein jólagáva, segði Agnas. 
 - Tað er bara okkurt smávegis, segði Douglas. 
 Hann læt hondina dala. Keppurin fjaldi eyguni á honum. 
 - Men tú kanst taka ímóti henni? segði hann.
 - Eg hugsaði ikki, at vit skuldu keypa hvørjum øðrum jólagávur, segði Agnas. Eg havi bara keypt til Mirjam. 
 - Tú kanst dekan fari taka ímóti henni kortini, segði Douglas. 
 Hann sparkaði í kavan. 
 Agnas bukkaði seg niður og royndi at hyggja inn undir skuggan á keppinum. 
 - Tað er ov tíðliga, skilur tú. Skilur tú? Vit eru bara komin saman eitt stutt skifti. Skilur tú? 
 - Tak hana for helviti! rópti Douglas. 
 Hann tveitti pakkan fyri føturnar á Agnas og tók til beins burtur frá skúlanum. 
 Agnas stóð eftir. 
 - Skilur tú? rópti hon. 
 Fimm Mississippi 
- Gullagnas, segði Jørundur. 
 Hann kom í leigubili av flogvøllinum. 
 Síða hárið á honum hekk langt niðan fyri kragan. Hann hevði eisini eitt reytt band um tað. 
 - Tú noyðist at draga hold á teg, skalt tú gera tær vónir um at vera jólamaður, segði pabba. 
 Jørundur hevði eina fløgu við sum jólagávu, sum tey lótu upp longu í ganginum. Hon var við Appendix. Gomul, góð dansiløg. 
 - Lortatónar, teskaði Martin til Agnas.
 Tey vóru fýra sum vanligt jólaaftan. 
 Pápin, Jørundur, Martin og Agnas. 
*
Jólagávan frá Douglasi var ein pakki við hokkeymyndum og eitt, sum líktist einari Coca-Colafløsku. 
 Pappírið uttanum var grønt sum skógurin. Agnas setti tað fast á uppslagstalvuna við teknistiftum undir liðini á autografinum hjá Foppa og Rollo-pappírinum. 
 Hann má skilja, at vit bæði hoyra ikki rættiliga saman enn, hugsaði hon. 
 So hugdi hon í eina av bókunum við nøvnum, sum Martin framvegis hevði heima. 
 Douglas hevði ongan navnadag!
 Men hon kundi keypa honum okkurt í føðingardagsgávu tann 5. februar. 
 Soleiðis verður tað, hugsaði hon. 
*
Tá ið tey høvdu etið, fóru tey út á grøvina og skiftu ljósið. 
 Nú kavaði eitt sindur, smáar, lættar flykrur komu dalandi. 
 Agnas gekk aftast. Tá ið tey komu inn í kirkjugarðin, vendi hon sær við og hugdi at fótasporunum, sum tey høvdu gjørt. Í fótasporunum hjá Martini rúmtust báðir vøttir hennara. Sporini hjá pabba og Jørundi tóktust líka stór. Hennara vóru tey minstu. 
 Tað var Martin, sum tendraði. 
 Eingin talaði orð. Jørundur bustaði við hondini burtur følvið, sum var lagst á síða hár hansara. 
 Pabba rætti aðra hondina fram, sum ætlaði hann sær at siga okkurt. Martin hugdi at steininum. 
 - Skulu vit fara? spurdi Agnas at enda. 
*
Agnas tendraði eitt ljós í kamari sínum. 
 Hon sníkti seg til tað. Hon visti, at hon slapp ikki at hava ljós brennandi. Men hon skuldi ansa væl eftir tí. Hon hevði lagt jólagávurnar í ein lítlan stakk á skriviborðið. 
 Ljósið stóð á náttborðinum. 
 Eitt einsamalt ljós lýsti kamarið upp. 
 Úr kamarinum hjá Martini hoyrdi hon fløguna. Hana, sum hon hevði givið honum. Tað var U2. Hann spældi hana fleiri ferðir. 
 Tá ið tónleikurin tagnaði, og hon hevði lurtað eftir øðrum ljóðum, men einki hoyrt, trýsti hon á knøttin á skriviborðslampuni og blásti ljósið út. Hon sníkti seg upp í gangin. 
 Í vindeyganum lýsti jólastjørnan. 
 Loddini lógu á borðinum. 
 Hon knýtti lógvarnar fleiri ferðir og gníggjaði sær innan í teimum. 
 So tók hon um tey svørtu loddini. 
 Tað var lætt at fáa tey ájavnt við akslarnar. 
 Hon gleivaði eitt sindur, og so tók hon á. Treyðir toygdu armar hennara seg uppeftir. Hon dró andan tungliga. Nú vóru tey har. 
 Hon teskaði: 
 - Eitt Mississippi, tvey Mississippi, trý Mississippi, fýra Mississippi. 
 Í dag skal hon basa teimum. 
 - Fimm Mississippi. 
 Hon læt armarnar falla. Nú vóru teir ájavnt við akslarnar. Hon hoykti seg varliga niður á knøini, boygdi seg yvir borðið og læt loddini detta. 
 Hon hevði bast teimum!
 Hon setti seg í tann djúpa, reyða stólin og ballaði føturnar inn í náttklæðini við bláklokkum. 
 Hon hugdi at loddunum. 
 Hví var hon ikki fegnari? 
 Hon hevði hildið, at tað fór at kennast betur. Sum at hava fingið fult tal av stigum til eina roynd. Men so var ikki.
 Tað var ikki so merkisvert. 
 Hon slepti fótunum út úr fjálga reiðri sínum og fór til gongu niður ígjøgnum trappurnar. 
 Fimm sekund yvir høvd var einki at vera so errin av. 
 Hon mátti kunnað megnað tíggju. 
 Hon varð standandi á einum trappustigi. 
 Jú, tíggju skal eg megna. Skjótt. 
 Jólamorgun 
 Eisini í ár hevði hon ovsovið seg. 
 Heldur ikki í ár hevði hon sætt kyndlarnar fram við gøtunum her uppi í brekkuni. Kortini var hon tíðliga á fótum, tí tá ið hon smoygdi sær upp, var púra kvirt inni. Øll tóktust sova. 
 Jørundur lá í gestakamarinum. Varliga gloppaði hon hurðina. 
 Hann lá opin, men skallin lýsti púra berur. Ikki eitt einasta hár hevði hann á høvdinum. 
 Agnas gapaði við. 
 Á stólinum við seingina lá hárkollurin! Hann lá oman á buksunum og hvíldi seg sum eitt góðsligt dýr.
 Hon helt fram til næsta kamar. 
 Pappa svav eisini. Hann hevði drigið dýnuna upp um høvdið og snorkaði hart. 
 Agnas læt hurðina aftur. Sum alt var kvirt. Hevði eingin verið uppi og sætt kyndlarnar? 
 Hon varð standandi við handloddini. 
 Nei, ikki so tíðliga á morgni. 
 Men brátt skal hon basa tíggju Mississippi yvir høvd!
 Hon smoygdi sær niður ígjøgnum trappurnar og inn í kamarið hjá Mortani. Har var tómt. Seingin var uppreidd. 
 Hon sprakk upp aftur ígjøgnum trappurnar og kagaði inn á blanka skallan á Jørundi eina ferð aftrat. Hann svav við hondunum samanløgdum á bringuni. 
 Hon fór inn í kamarið hjá sær og setti seg á seingina og ballaði føturnar inn í náttkjólan. Á gólvinum lá skíðifjøl, sum hon hevði fingið frá pabba. Hon fór upp á hana, sum fór hon við fúkandi ferð oman ígjøgnum eina brekku. 
 Hvar var Martin? 
 Hon smoygdi seg úr náttkjólanum og læt seg í jólagávubuksur sínar og jólagávutroyggjuna. 
 Tað brakaði í trappunum. 
 Hon læt hurðina upp. Tað var Martin. Hann helt hendurnar rundan um seg, sum hevði hann okkurt undir jakkanum, sum hann ikki vildi vísa. 
 - Hvar hevur tú verið? spurdi Agnas. 
 - Ert tú nøgd við troyggjuna? segði hann. 
 Hann hevði latið hurðina upp, og hann stóð hálvur innandura. 
 - Hon var fyrsta floks, segði hon. Takk eina ferð enn!
 - Nú skal eg sova, segði hann. Vek meg ikki!
 - Hvar hevur tú verið? spurdi hon eina ferð aftrat. 
 Men tá hevði hann latið hurðina aftur. 
*
Úti var ljóst. Kyndlarnir vóru sloknaðir, men træføturnir eftir gøtuni, har teir høvdu brunnið, stóðu eftir. 
 Agnas fór ikki umvegin. 
 Hon fór eftir tí vanliga vegnum oman í bygdina. Tað skygdi av kavanum. 
 Hon kom fram við skúlanum og rann tann síðsta teinin yvir í kirkjugarðin. 
 Hon blundaði.
 Síðan gekk hon seksti fótafet beint fram. Hon snerkti eitt sindur við eygunum fyri at síggja, at hon var á rættari leið, áðrenn hon sneiddi til høgru. 
 Fjúrtan fótafet. 
 Hon endaði framman fyri grøvini hjá Arna og Ruth Berglund. 
 Høgrumegin hana stóð steinurin. Kavin skygdi sum ein hvít húgva á honum. 
 Tað vóru fótafet í kavanum framman fyri grøvina. 
 Hon kendi tey aftur. 
 Tá sá hon. 
 Gravarlyktin var burtur. Har var einki ljós, sum lýsti á grøvina hjá Amandu Lövstrand. Onkur hevði tikið lyktina burtur. 
 Hon hugdi uttan um seg. Nei, hon var ikki longur har. 
 Alt í einum skilti hon. 
 Hon stóð púra still og hugdi at steininum. Amanda Lövstrand, las hon aftur. 
 37 ár, tríggjar mánaðir og fýra dagar gjørdist hon. 
 Einki ljós lýsti longur á grøvina. 
 Men tað nýttist heldur ikki. 
 Tað var alljóst uttan um Agnas. 
 
 Guðrún Helgadóttir
 Tað er lagamanni
 Martin Næs
 týddi úr íslendskum
Guðrún Helgadóttir:
TAÐ ER LAGAMANNI
Martin Næs týddi úr íslendskum
Upprunaheitið: Ekkert að marka! Reykjavík, 1996
5.
Tað var eldur í hjá Lenu - og vit komu framvið
"Tú ert aldri heima hjá okkum longur," Svein Ári, segði mamman. "Eru vit so keðilig?"
"Tað er ikki beinleiðis tað," segði eg, og eg visti ikki, hvussu eg skuldi vera. Eg kendi á mær, at eg ornaði um alt andlitið.
Ikki kundi eg siga við hana, at eg helt tað vera nógv stuttligari heima hjá Áka og teimum. Eg kundi heldur ikki siga við hana, at eg helt pápa og mammu Áka onkursvegna vera stuttligari enn míni egnu foreldur. Ella dámligari. So hevði eg sárað hana. Men soleiðis var tað.
Á ein ella annan hátt er heimið hjá teimum so fjálgt og hugnaligt. Serliga bilhúsið hjá pápanum, har hann hevur verkstað. Í ringum veðri er einki so gott sum at pjakast við okkurt har inni. Vit eru enntá í holt við at smíða eina sletu har úti. Eina rættiliga sletu, sum til ber at skreiða á. Pápi Áka ætlar at leggja okkum lag á.
Heima hjá Áka og teimum er eingin gangur. Telefonin ringir nærum aldri. Alt er bara so friðarligt.
Og so er tað Áki.
Hann sjálvur, Áki, er frálíkur. Hann er bara nakað so snildur. Ikki ein ræðuskítur sum eg. Og hann fær eitt ótal av góðum hugskotum.
6.
Eg eri ótrúliga heppin, at eiga hann sum vin. Hann er tann fyrsti rættiligi vinmaðurin eg eigi, síðan eg gavst at vera saman við Evu. Tað var eftir ruðuleikan við hasi taskuni, vit funnu. Vit báðir eru eisini altíð saman, eg og hann.
Áki er ikki hvør sum helst, veitst tú. Hann er til dømis so ótrúliga fittur í hondunum. Hann dugir avbera væl at smíða, klippa og líma. Og so er hann góður til skúlating eisini. Hann dugir enntá at yrkja vísur. Eg haldi, at hann er skald. Eg meini tað. Hann er sjáldsama dugnaligur.
"Tíma tit ikki at fara eitt legg til handils fyri meg, góðastu," segði mamma hansara, sum kom inn í bilhúsið við Balduri, lítlabeiggjanum, í føvninginum. "Mær vantar kaffi og sukurmolar at bera ommuni, neyðardýrinum." Omman er langomma Áka. Hon býr á ellisheiminum, tí hon er heilt í ørviti. Hon etur dagbløðini. Tað sigur Áki ið hvussu so er. Best gagnast henni lýsingarnar. Hesin drongurin er heilt ótrúligur.
Baldur beiggi flenti og pjátraði og vildi sleppa við okkum. "Um mamma fær eina gentu, so skal hon eita Skvaldur," segði Áki. "Ella Tjaldur."
"Gevst við hasum tvætlinum," segði mamman og risti við høvdinum.
"Ja, keyp so eisini nakrar bananir," segði hon og gav Áka pengar.
"Hanarnir munga eftir bananunum," segði Áki.
Mamma hansara flenti. "Tú ert ikki rættsiktaður," segði hon.
Vit lótu okkum í kavadraktirnar og vassaðu gjøgnum skalvarnar yvir til krambúðina. Hann kavaði av møkum, og vit sóu valla eina sponn frá okkum.
7.
Tá ið vit vóru áraka grannagøtuna, segði Áki: "Hygg, hvat er hatta?"
"Hvat?" Eg hugdi tann vegin, sum hann peikaði.
Tað gekk eitt lítið bil, áðrenn eg skilti, hvat hann meinti við. Vau, tað reyk úr einum kjallaraglugga í einum av húsunum í gøtuni. Rættiliga tjúkkur roykur.
"Mundi eldur verið í?" spurdi eg eitt sindur býttisliga. 
"Hatta er hjá Ellu og teimum," segði Áki. "Henni sjálvari, Ellu, sum mamma kennir. Kom."
Vit spentu avstað yvir til húsini. Gardinan í einum av gluggunum stóð í ljósum loga.
"Vit mugu vita, um hon er inni," segði Áki og rann oman trappuna. Hann bankaði upp á hurðina av øllum alvi. Eingin svaraði. Vit bankaðu báðir tveir, og eina góða løtu seinni læt ein gomul kona upp. Hon dró eina telefon eftir sær í sera longum snóri. Hon tosaði við onkran.
"Er eldur í hjá tær?" spurdi eg.
Konan hugdi hvassliga at okkum. "Skammið tykkum! Kunnu tit ikki finna upp á okkurt frægari enn at ringja uppá hjá fólki fyri at arga tað?" segði hon.
Hon langaði hurðina í og helt fram at tosa í telefon.
"Hon er steinør, handa konan," segði Áki.
Eg rann fram um húsini. Nú logaði gardinan, øll sum hon var, og tað brakaði í rútinum.
"Hvat gera vit nú?" spurdi eg.
"Vit fáa onkran at hjálpa okkum," segði Áki.
Vit skimaðust ráðaleysir í kring, men har sást neyvan so frægt sum yvir til næstu hús. Alt 
9.
í einum hómaðu vit eitt mannfólk hinumegin gøtuna.
Vit róptu báðir tveir, alt tað vit vóru mentir: "Hann sjálvur! Hey! Hey! Eldur í!"
Maðurin skygdi hond fyri eygu og hugdi yvir til okkara. So kom hann stórleypandi.
"Er nakar inni?" spurdi hann, tá ið hann sá eldin í glugganum.
"Ja, vit varskógvaðu hana, men hon vildi ikki trúgva okkum. Hon helt bara, at vit gjørdu ónáðir. Hon klamsaði hurðina beint í gronina á okkum."
"Guð náði meg," segði maðurin. Hann rann yvir at hurðini og dukaði harðliga á hana fleiri ferðir. "Lat upp, menniskja, rópti hann, lat upp!"
Umsíðir varð hurðin gloppað eitt vet, og Ella hugdi útum. "Skammið tykkum," segði hon, tá ið hon bar eyga við okkum.
Maðurin leyp á hurðina og ripti Ellu út í kavan. Hon rópti neyðarróp, sum um onkur ætlaði at gera seg inn á hana, og gjørdi seg til at berjast ímóti við kjafti og klóm, men maðurin dró hana við sær fram um húsini og vísti henni á eldin. Nú reyk eisini út gjøgnum hurðina.
"Á, Jesuspápin hjálpi mær," segði hon og smokkaði niður í kavan. Telefonina hevði hon enn í hondini, og nú rakk snórurin ikki longri.
"Halló? Halló?" hoyrdist úr horninum. Hon legði tað at oyranum. "Ja, farvæl, Guðrun bestan. Eg ringi teg upp aftur seinni," segði hon og læt telefonina detta niður í kavan. So skar hon í sjóðheitan grát. Neyðardýrið. 
Fólk tustu til, og onkur læt seg úr ulpuni og ballaði Ellu í hana. Maðurin rann yvir í 
10.
krambúðina á horninum og kom aftur alt fyri eitt. "Teir koma straks," segði hann.
Sløkkiliðið kom ótrúliga skjótt, og alt varð á gosi í gøtuni. Ein maður, sum kom framvið, fór inn um ein glugga, har eingin roykur var, og blakaði alt møguligt innbúgv út. Fleiri onnur komu og hjálptu til. Onkur ballaði neyðars Ellu inn í eitt teppi, har hon sat grátandi í skalvinum. Hon var so evarska lítil og gomul. Kettan hjá henni hevði verið onkustaðni úti, men kom nú yvir til hennara at leggja seg. Hon físti at sløkkiliðsmonnunum. Pelsurin var ývin við gulum og svørtum strípum.
Tað gekk skjótt fyri seg at sløkkja eldin. Sløkkiliðsmenninir søgdu, at hann gjørdi kanska fyrst og fremst um seg inni í vaskistovuni. Men eldur var eisini kyknaður inni í gongini.
Konan, sum býr í erva, kom koyrandi og leyp rópandi út úr bilinum hjá sær. Hon helt, at tað var íbúðin hjá henni, sum brann. Hon sissaðist tó skjótt og tók Ellu við sær uppá. Kiskan helt titandi aftan á teimum.
"Hetta fer at verða gott," segði ein av sløkkiliðsmonnunum og turkaði sær um andlitið. "Tit taka tykkum av konuni," segði hann við øll tey, ið stóðu har í einum trunka, og onkur segði, at honum nýttist ikki at stúra fyri henni.
"Sum tað var heppið, at handa gamla uppdagaði eldin so skjótt," segði ein úr mannamúgvuni.
"Hoyr, hann sjálvur," segði Áki. "Vit ...."
Eg klípti hann í armin. "Kom, drongur. Sig sum minst. Tað verður heilt víst skrivað um hetta í bløðunum, og eg kann ikki torga, at tað stendur nakað um meg. Tað er ivaleyst, at pápi mín altíð er har. Tað er hasin tingsessurin, tú veitst. Kom bara við."
11.
Vit høvdu næstan gloymt, hví vit vóru har. "Krambúðin, hann sjálvur," segði eg, og vit fóru til gongu yvir hagar.
Øll í krambúðini høvdu havt eyga við sløkkiliðnum og sussaðu nú hvørt í munnin á øðrum um, at hetta kundi havt verið vandamikið. "Tú tegir," teskaði eg. 
Og Áki helt sær. Kanska hevði hann góðan hug at siga við øll, at í roynd og veru var hann tann fyrsti at síggja roykin, men eg slapp at ráða.
Mestur gjørdi tað honum tað sama. Soleiðis er hann, hesin góði Áki.
"Hvar í víðu verð hava tit verið?" spurdi mamma hansara eitt sindur múlatrútin, tá ið vit komu aftur við kaffinum, sukurmolunum og bananunum.
"Vit bjargaðu henni sjálvari, Teleellu," segði Áki. "Tað var eldur í hjá henni."
"Hvussu ofta havi eg ikki bannað tær at rópa hana so," segði mamman ørg. Ella og hon kendust. "Tað er henni væl unt at tosa í telefon. Hon, sum er so einsamøll. Meinar tú tað veruliga, Áki? Kom nakað til skaða hjá henni?"
"Ja, tað skal eg siga tær," segði Áki og segði henni alla søguna.
"Sum tað var gott, at tit sóu roykin," segði hon og rósti okkum fyri at hava borið okkum rætt at. "Tú ert ikki fyri ongum," segði hon og mussaði Áka á kjálkan. Mær kíndi hon um hárið.
"Tað var heppið, at tú bað okkum fara at keypa," segði eg. "Annars vóru øll húsini brunnin í grund."
"Skulu vit ikki bara takka langommu?" segði Áki rísin. "Hon má altíð hava rokaða skál av sukurmolum já sær, so at hon ikki etur dagbløðini øll sum tey eru. Vit vóru so leingi ávegis, at nú hevur hon mestur etið minningarorðini eisini." 
"Á-k-i," segði mamman hansara.
12.
Ver bara púra kaldur - lat vera at leika í
"Sum tú ert farin at líkjast abbanum, Svein Ári," segði Sissal omma og hugdi at mær, sum um eg ikki var serliga nógv verdur. Hon meinar sjálvandi Geir abba. Hon kann als ikki torga hann, tí hann tímdi ikki at vera giftur við henni longur og fann sær eina aðra konu.
"Eg kann ikki gera petti við tað," segði eg púra kaldur. Soleiðis eri eg nevniliga í dag. Púra kaldur. Eg gjørdi av, at soleiðis skuldi eg vera, tá eg gavst at vera hjá Lauru ommuni eftir skúlatíð. Tá ið alt rokið av hesi góðu tasku var liðugt, og vit bæði, Eva og eg, ikki longur spældu við hvørt annað.
Áki helt meg vera í so siðiligan.
Mamma gavst at arbeiða, tá ið pápi fór á ting, og so segði hon, at mær nýttist ikki at vera hjá Lauru longur. Men eg veit væl, at tað var ikki tann einasta orsøkin. Tey vóru heilt á gosi vegna pengarnar, sum Eva og eg funnu, og hon vildi rætt og slætt ikki, at vit bæði spældu við hvørt annað alla tíðina. Eg hoyrdi, at hon segði við pápa: "Eingin gloymir hetta málið, meðan hesi bæði børnini hanga saman í tíð og ótíð. Hvat verður tað næsta, tey fara at finna uppá?"
13.
Eva er enn hjá Lauru. Eg síggi ofta, at hon fer hagar. Viðhvørt kemur á meg sovorðin tráan at sleppa við. Men tá ið ein drongur er níggju ár, er sera tápuligt altíð at vera saman við eini gentu, tað veit eg. "Bara tú ikki gert teg vátan aftur um náttina, elskaði," segði mamma. Sjálvandi gjørdi eg ikki tað, hóast eg gavst hjá Lauru. Tað er einki mark fyri, hvat handa konan kann finna uppá.
Hon sjálv, Laura, bjóðar mær viðhvørt yvir at vitja. Tá hon fyllir, tá ið Eva fyllir og so framvegis. Hon er frálík. Men eg smæðist so illa, tá ið eg eri komin, so tá má eg bara vera púra kaldur.
"Mær lysti at vita, hvat varð gjørt við pengaranar, sum børnini funnu," segði Sissal omman fyri hundrandu ferð. Hon segði hetta, hvørja ferð hon kom á gátt hjá okkum.
"Eg vil ikki hoyra eitt orð aftrat um hasar pengarnar. Sjálvandi tók løgreglan teir," segði mamma, og Sissal omma tagdi við ringum tannabiti.
"Veitst tú hvat, Sissal omma? Tú skal lata vera at øsa teg upp. Ver bara púra køld sum eg," segði eg og brosaði við øðrum munnklovanum, júst sum ein filmshetja. Eg havi vant og vant, til eg dugdi at brosa á henda hátt.
Sissal omma hugdi at mær og sá løgin út, men hon segði einki.
Ei undur í, at hon er uppøst. Geir abbi, hasin gamli jassurin, átta og halvtrýss ára gamal ella okkurt sovorðið, hevur fingið eitt barn. Ella tann nýggja konan hjá honum, um rætt skal vera rætt. Hon er bara nøkur og tretivu. Hon er einki petti eldri enn pápi mín og mamma. Sjálvandi er tað steinørt.
Mamma er einki serliga fegin heldur. "Hetta ber ikki til," segði hon, tá ið hon frætti tað.
14.
Tíbetur var valið av, tá ið barnið kom í verðina, so pápi mín varð kortini tingmaður. Tað er vist so, at hjá tingmonnum má alt vera so grúuliga vanligt. Eingi frávik.
Men tann lítli drongurin - Brynjálvur eitur hann - er øgiliga fittur, og nú eru øll so fegin um hann. Enntá Sissal omma. Hon kom einaferð framvið, tá ið mamma skuldi ansa honum eina løtu, og hann pjátraði við hana og flenti við, tá ið hon hugdi at honum. Fyrst mundi hon grátið, men so flenti hon. Og tá flenti hann uppaftur meira.
Men hetta er ikki tað einasta, sum fram er farið. Mamma skal eisini fáa eitt barn. Um ein mánað. Tey vaksnu eru steinklikkað. Sum um tað ikki var nóg mikið við okkum trimum, mær, Lív og Andor. Sissal omman heldur hetta eisini vera heilt burturvið.
"Er ikki nóg mikið við tveimum unglingum og so Svein Ára aftrat?" segði hon. Hon sigur, at Geir abbin hevur alla skyldina. Pápi er sum togaður úr tonnunum á honum.
Og nú er Hallgerð omma komin. Hon er mamma mammu. Hon flutti til okkara av Ísafjørðinum, tí at Sigurð abbi doyði. Og fyri at hjálpa mammu, nú tá ið pápi aldri er heima longur. Aldri. Og tá ið hann er heima, tá tosar hann í telefon. Eg skilji ikki, at hasin maðurin tímir.
Sissal omma mundi svímað, tá ið hon hoyrdi um Hallgerð ommuna.
"Handa sleggjan," rópti hon. "Ætlar tú at hava hana búgvandi inni? Tú verður ør," segði hon við mammuna.
 "Vist er mamma nakað illsint, vælsignað veri hon," segði mamma og flenti við. "Men tú venur teg við hana. Hon meinar tað ikki so illa."
15.
Hvat ber til at gera í øllum hesum hurlivasanum?
Vera púra kaldur. Tað einasta rætta. 
Púrasta kaldur.
16.
Eg kann ikki torga, at skrivað verður um meg í bløðunum
Nógv broyttist, tá ið pápi kom á ting.
Eg veit ikki rættiliga hvussu. Summi eru øðrvísi við meg. Onkursvegna. Til dømis fólk í summum handlum. Sum var eg vorðin frægari á onkran hátt. Eisini summir av lærarunum. Tú kennir teg sum eitt býtt.
Summir dreingir háða meg harafturímóti uppaftur meira enn fyrr. Teir siga ymist um pápa. At hann er ein rættiligur toskur og sovorðið. Serliga tá ið okkurt hevur verið um hann í bløðunum. Eg haldi hetta vera so keðiligt. Sjálvandi átti eg at knúsað teir sundur, men eg ræðist teir bara so illa. Teir høvdu hølvað meg av. Eg eri kanska ein ræðuskítur. Eg veit, at tað helt Eva viðhvørt, hóast hon ikki segði tað beinleiðis. Mamma sigur alla tíðina, at eg má vera fittur, tí at pápi er tingmaður. Eg hevði nógv heldur ynskt, at hann var timburmaður sum pápi Áka. Tann maðurin er altíð so sinniligur.
Vit eru eisini heima hjá teimum meginpartin av tíðini. Heima hjá Áka og teimum. Serliga síðan Hallgerð omma flutti inn til okkara.
Hon ræður so ruddiliga fyri borgum heima hjá okkum. Mamma má leggja seg í heilum vegna tað lítla barnið. Hon er tjúknað heilt øgiligt. Og Hallgerð omma ruddar dagin 
17.
langan, vaskar, strýkur og ger mat, so eingin sleppur at gera nakað. Hon ætlaði enntá at baða mær - BAÐA MÆR - men tá gjørdi eg bart. Eg rópti so hart, at mamma kom stórleypandi og bjargaði mær.
"Svein Ári fer altíð sjálvur í bað, mamma góða," segði mamma.
"Neyvan dugir hann at vaska sær nóg væl," segði Hallgerð omma. "Ei undur í, at øll eru grá av lús her í Reykjavík."
"Hvat er tað fyri møsn tú sigur, mamma góða," segði mamma. "Eru lýs á Ísafirði? Her í Reykjavík eru ongar, ikki tað eg veit."
"Tað havi eg lisið í bløðunum," segði Hallgerð omma avgjørd.
Eg læt hurðina aftur so hjartansfegin og læt tær báðar tjakast í friði og náðum um lúsina her í Reykjavík.
Heilt óvæntað kom pápi heim til nátturða.
"Hvat fáa vit?" spurdi hann bragdligur, tá ið hann sessaðist.
"Lippur við eplum og garnatálg," segði Hallgerð omma snjøll.
Pápi hugdi við.
"Ja, her í húsinum verða hasir klattarnir, sum tit rópa pitsur, ikki longur bornir á borðið," segði hon. "Her verður borðreitt við íslendskari kjarnaføði. So vita tit tað!"
"Megasnilt," segði Andor og seyg snor upp í nøsina.
Mamma smáflenti. Hon var onkursvegna vorðin so glað.
"Hvat eru lippur fyri nakað?" spurdi Lív.
"Veitst tú ikki tað?" segði Hallgerð omma og øtaðist við. "Tað er vøddin beint undir skegginum á toski."
18.
"Nettupp," segði pápin hugsanarsamur. Pápi er vorðin so áhugaður í øllum. "Nettupp tað, ja."
"Eg visti ikki, at toskar høvdu skegg," segði eg.
"Á, jú, skeggtráðurin hongur viðhvørt uppi á lippuni," segði Hallgerð omma. "Tað síggja øll, sum hava eygu í høvdinum."
"Kanska eisini yvirskegg?" spurdi Andor.
"Stuttligur," segði Lív.
"Jaso, hatta er áhugavert," segði pápi. "Stuttligt hevði verið at vita, hvussu stinnur fiskimálaráðharrin er á hesum økinum," segði hann og hugdi skálkakátur at mammu.
"Hann veit heilt vist einki um lippur," segði mamma og flenti. "Fyri Guðs skyld, lat vera at halda røður um lippur niðri í tinginum. Tað kundi verið misskilt."
"Megafeitt," segði Andor. "Øll høvdu hildið, at tú tosaði um okkurt syrgiligt, og fóru bara at lippa."
"Tá ið høvi býðst, má eg fáa greiðu á, hvat fyri mál verður tosað í hesum húsinum," segði Hallgerð omma og hugdi illbrýnd at okkum øllum. Men hon sissaðist, tá ið øll fingu sær uppaftur á borðiskin.
"Hetta er ikki so galið," segði Andor. "Sum saltfiskur. Ella okkurt sovorðið."
"Vita tit hvat," segði Lív andbráð. "Tað var eldur í heima hjá Ellu."
Og nú kundi eg ikki bara mær at siga frá avrikinum hjá okkum báðum, Áka og mær.
Pápin lýsti upp. "Vóru tit teir fyrstu, sum sóu roykin?" segði hann og bíndi at mær.
Eg segði teimum nágreiniliga frá tí, ið fram fór. Eg havi nevniliga tikið ta avgerð at siga nágreiniliga frá øllum. Tað lærdi eg av øllum roksinum við taskuni á sinni.
19.
"Hetta má eg lata blaðmenninar í tinginum fáa frænir av," segði pápi hugtikin. "Væl gjørt, sonur mín."
Eg stívnaði, har eg sat. Eg var eitt verri dylhøvd. Sjálvandi átti eg at vita, at hann fór at sleyga um hetta.
"Tú sigur ongum frá hesum, pápi," segði eg. "Góði, ikki siga nakrari blaðsneyt frá hesum. Tað kundi komið mynd av mær í bløðunum."
"Sannleikin skal fram í ljósmála," segði pápi. "Tað hevur tú fingið at vita, góðasti, at tú skalt altíð siga satt."
Telefonin ringdi.
"Sig, at eg eri ikki heima," segði pápi, tá ið Lív støkk avstað at svara.
"Sum sjálvandi er sannleikin sjálvur," segði Hallgerð omma, og hugdi hvassliga at pápa.
Pápi rodnaði. Men hann segði ikki eitt orð.
"Skitt," segði Andor og seyg snor upp í nøsina.
Myndin kom. Mynd av okkum báðum, mær og Áka. Onkur býttlingur kom og tók mynd av okkum í skúlagarðinum. Síðan ætlaði hann at fara at tvassa okkurt við okkum, men eg gjørdi honum púra greitt, at eg tosaði aldri við blaðmenn. Hann skrivaði kortini um málið. Tað stóð har alt samalt. At Áki og eg høvdu uppdagað, at tað reyk úr einum kjallaraglugga í Vesturbýnum. Eg segði við handa tápulingin, at Áki sá roykin fyrst. Men tað stóð ikki eitt orð um tað. Undir myndini var hesin tekstur: Svein Ári er sonur Guðlaug Geirsson, tingmann. Tað var einki um pápa Áka og ikki ein bókstavur um tað, at vit eisini eiga mammur. Oman fyri greinina stóð: "TOSI IKKI VIÐ BLAÐMENN," 
20.
sigur Svein Ári Guðlaugsson. Øll gjørdu sjálvandi gjøldur burtur úr mær í skúlanum. Og pápi var í sjeynda himli.
"Tað mátti ikki loyst seg at tvassa um hatta," segði Hallgerð omma. "Hóast teir av tilvild komu malandi framvið."
Hon sjálv, Hallgerð omma, er hóast alt ikki so heilt vónleys.
"Hetta kláraðu dreingirnir bara væl," segði pápi, men hann var eitt sindur snópin á at líta.
"Ikki vænti eg, at tú hevði verið so ágrýtin at fingið skrivað um børnini hjá tær í bløðunum, um tað vóru ónáðir tey gjørdu," segði Hallgerð omma.
Pápi bliknaði. Hann gjørdi seg til at siga okkurt, men beint tá ringdi duraklokkan.
Hallgerð omma reisti seg og fór fram. Hon kom straks innaftur.
"Okkurt mannfólkaskepilsi spyr eftir tær har úti," segði hon við pápa.
Mamma fekk láturkrampa, tá ið gesturin kom innar saman við pápa. Hetta var vist onkur av ráðharrunum, ein grúuliga fínur maður. Hon hugdi at Hallgerð ommu.
"Huhh," segði Hallgerð omma og tók borðiskarnar av borðinum.
21.
Hønuframsýning hjá Ellu og dansiframsýning hjá Sissal ommuni
Ella flutti inn í kamarið hjá Áka, meðan pápi hansara umvældi íbúðina hjá henni. Hon var ikki so grúuliga illa farin. Og tað var okkum fyri at takka.
Vit báðir, Áki og eg, vóru ofta hjá honum. Tað var so ótrúliga stuttligt at hyggja eftir øllum lutunum hjá Ellu. Til dømis átti hon eitt hønusavn. H-Ø-N-U-R! Hon átti ein heilan hóp av hønum. Allar støddir og ymisk snið. Hon segði, at eingin í øllum Íslandi átti fleiri hønur enn hon. Fyri Guðs skyld, far væl við pipphønunum hjá mær, segði hon í heilum. Ella hevði einaferð havt ein høsnagarð og var vist hampuliga væl fyri fíggjarliga, men so giftist hon við einum manni, sum ætlaði at ríka seg upp, og hann setti ein minkagarð á stovn. Og so varð galin endi. Minkarnir sluppu í heilum út úr búrunum og ótu hønurnar hjá Ellu. Hinar, sum komu undan, góvust at verpa. Endin varð, at einki var eftir av høsnagarðinum. Tá fór hon at savna glashønur.
Tað var ótrúliga nógv av alskyns lutum inni hjá Ellu. Sum um hon var væl fyri fíggjarliga. Men pápi Áka segði, at tað bar ikki til. Hon sjálv, Ella, hevði einans ellisrentuna at dúva uppá.
22.
"Viðhvørt ferðast hon uttanlands," segði Áki. "So má hon vera rík?"
"Lat okkum ikki hugsa meira um tað?" segði pápi hansara. Men tað tyktist, sum hann øtaðist við.
Ella bað hann umvæla íbúðina væl og virðiliga, tá hann nú kortini var í gongd. Og hon legði líka í kostnaðin. Alt tilfarið varð rindað beint í hondina.
Hetta var stak løgið. Tað hildu vit, ið hvussu so er.
Tað var eisini eitt aftrat, sum var løgið. Innast í gongini var ein hurð, sum var stongd. Pápi Áka royndi at lata hana upp, men tað eydnaðist ikki. Og vit royndu eisini. Vit vóru um at skrædna av forvitni at vita, hvat var har inni.
Ella segði tað vera óneyðugt at gera nakað við kamarið. Og pápi Áka læt sær tað lynda.
Onkra hendingaferð komu løgin menniskju á gátt og spurdu eftir Ellu. Tey vistu einki um eldsbrunan og vórðu heilt bilsin at hoyra um hann. Tað tyktist, sum hetta ørkymlaði tey. Men hesi fólkini løgdu aldri nøkur boð eftir seg og lótu heldur ikki heilsa Ellu.
"Tann gamla fjalir mestur út yvir okkurt, sum vit ikki ána nakað um," segði pápi Áka og flenti spakuliga. "Hvat mundi tað verið, ið hon finglast við í loyndum?"
"Vit gevast ikki, fyrr enn vit koma til botns í málinum," segði Áki lágmæltur. Og eg visti, at so fór at verða. Alt eydnast, sum Áki setur sær fyri.
Tað var enn stuttligari heima hjá Áka og teimum, eftir at Ella var komin. Hon var so øgiliga stuttlig. Andlitið málaði hon sum ein ung dama og gekk í skóm við høgum 
23.
hælum. So roykti hon sum ein trolari, og øll vóru um at kódna. Hon kundi sita dagin langan og loysa krossorðagátur ella leggja kabál. Og hon tosaði uttan íhald. Tá ið mamma Áka ikki hevði stundir at tosa við hana, so tosaði hon bara við seg sjálva. Ella í telefonini.
"Hetta er heilt greitt ein ørvitisknokkur," segði Hallgerð omma, og so var tað málið avgreitt. "Uttan so at tú gert ov nógv av," segði hon við meg.
"Eg sigi altíð sum er," segði eg. "Tað havi eg sett mær fyri."
"Tað er eisini tað besta," segði Hallgerð omma. "Ja, tað man vera longst sum best. Ein lygn kemur sjáldan einsamøll."
Íðan, so einfalt var tað ikki. Viðhvørt, tá ið eg segði satt, bað fólk meg ikki vera so óhøviskan. Tað er ótrúliga løgið, at tað kann vera ljótt at siga sannleikan. Kortini var tað kanska so hina ferðina eg segði sannleikan um Sissal ommu. Tað var, tá ið vit skuldu í Tjóðleikhúsið á sinni at síggja eina dansiframsýning, sum hon sjálv hevði stílað fyri. Tá hon kom innum heima hjá okkum, var hon í einum spildurnýggjum kjóla. Hon mól í klingur á gólvinum og spurdi meg, øgiliga uppgjørd: "Riggar omman ikki bara væl?"
"Nei," segði eg, tí eg helt hana als ikki rigga nakað serligt beint tá.
"Svein Ári!" hvein mamma. "Skikka tær væl!"
Vit fóru maður av húsi at síggja hesa góðu framsýning. Áki slapp við. Og pápi kom eisini.
Sissal omma var hjartansfegin um, at pápi kom við. Hann var ikki vanur at tíma sovorðið. Kortini hevði mamma hansara verið dansilærari í tjúgu ella tretivu ár. Ella hundrað. Hann segði seg hvørki skilja upp ella niður í sovorðnum sprelli.
24.
"Forsetin verður hjástaddur," segði Sissal omma." Og ráðharrin."
"Vit fara øll," segði pápi bragdligur. Pápi okkara hevur rætt og slætt áhuga fyri øllum beint nú. 
"Bara eg ikki fái verkir í Sjónleikarhúsinum," segði mamma. Hon var so vøkur í einum nýggjum kjóla tvørtur um tann ovurvaksna búkin.
"Djísus kreist," segði Lív. "Um tú nú eigur barnið mitt undir framsýningini!"
Vit báðir, Áki og eg, sóu út sum tveir tápulingar. Í rættiligum mammuklæðum. Uppsnollaðir og greiddir við vatni. Vit fingu næstan ikki gingið. Vit vónaðu bara, at genturnar í flokkinum ikki vóru til staðar. Andor segði kortanei at fara, og eg haldi, at pápi var bara fegin.
"Hann er heilt vist ikki nakað at vísa fram, vesalavætti," segði Hallgerð omma og flenti spakuliga. "Buksurnar rekast niðri á hælunum, og hendurnar darla langt uppi í ermunum. Og so handa ullinta húgvan, ið hongur niður fyri eyguni. Hana høvdu seyðamenninir misunnað tær í gomlum døgum."
"Ver ikki so ótrúliga klikkað," segði Lív. "Hetta er mótin beint nú."
Vit settust øll inn í jeppin. Toyota Forrønner. Eitt avbera gott akfar. Sissal omma, Hallgerð omma, pápi, mamma, vit báðir, Áki og eg, og so Lív.
Vit settu jeppin frá okkum aftan fyri Tjóðleikhúsið, og Sissal omma fór inn tí megin, tí at hon mátti vera aftan fyri pallin saman við dansarunum. Pápi helt, at hann átti eisini at fara inn har, og mamma var so snópin, at hon visti ikki, hvussu hon skuldi vera. Hann var komin upp í miðja trappuna, tá ið hann umsíðir skilti, at ákoðararnir nýttu eina aðra inngongd.
"Tað er eyðsæð, at tú ert ikki nakar gerandisgestur her á leið, góða barnið," segði Hallgerð omma við einum speiskum smíli.
25.
Eg gjørdi av at lata vera at siga við hana, at hetta var fyrstu ferð, pápi var í Tjóðleikhúsinum. Eg hoyrdi nevniliga, at hann segði við mammu ein dagin, at tey máttu gevast at vera fastir haldarar til framsýningarnar hjá Býarleikhúsinum, nú hann var komin á ting. Nú átti hann heldur at rinda eitt haldaragjald til Tjóðleikhúsið. "Tað er jú landið, sum rekur tað," segði hann. "Og satt at siga, so havi eg aldri verið á gátt har. Men sig tað ikki fyri nøkrum."
Vit fóru sum sagt inn um høvuðsdyrnar, og alt gekk sum fótur í hosu.
Pápi hevði úr at gera við at heilsa fólki og fáa eitt skilaorð inn allastaðni. Viðhvørt var hann farin at tosa við ein nýggjan yvir økslina á tí, hann tosaði við frammanundan. Tað var heilt eyðsæð, at hann var í ørviti. Neyðars pápi, at vera tingmaður.
"Eg trúgvi aldri, eg fái nakað burtur úr hesum," segði Hallgerð omma rættiliga hart, tá ið hon las skránna.
Mamma bað hana ikki leika so í.
Áki og eg høvdu frammanundan hugsað tað sama sum hon, men Áki segði við Sissal ommu á veg higar, at alt nýtt var spennandi. Bara leypa út í tað, segði hann.
Hetta helt Sissal omman vera væl sagt. "Tú ert forvitin á rættan hátt," segði hon. "Hevur eitt opið sinni, bestin hjá mær."
Pápi varð øgiliga glaður, tá ið hann uppdagaði, at vit sótu undir liðini á ráðharranum. Og mamma setti upp sítt søtasta smíl, tá ið hon heilsaði ráðharrafrúuni. Hetta gekk alt samalt sum smurt - fram til steðgin.
Í steðginum fingu vit kola, og pápi helt á fram at tosa við øll. Mamma var tigandi og sá følin út.
Pápi sá eisini móður út, tá ið vit sessaðust aftur. Eitt lítið bil seinni svav hann.
26.
"Klíp hann, so at hann ikki snorkar," teskaði Lív stúrin.
Tað var als ikki so galið at síggja dansararnar snúra á tónum aftur og fram fleiri milliónir ferðir. Men løgini vóru einki serlig. Ein av monnunum blakaði eina gentu tvørtur um pallin og beint í armarnar á einum øðrum manni. Øgiligt.
"Vau!" segði Áki. Hann stuttleikaði sær óført.
Men tá varð tað. Mamma reistist í stólinum og tók um armin á pápa.
"Jesus náði meg," segði hon. "Vatnið fer."
Vatnið? Vit báðir, Áki og eg, hugdu at hvørjum øðrum. Einki vatn var á pallinum. Ráðharrafrúan, sum sat undir liðini á mammu, reistist eisini og boygdi seg niður. Hon fann eitt lummaturriklæði í taskuni og turkaði sær skógvarnar.
"Guð í himlinum," segði hon.
Og nú raknaði pápi við alt í einum. "Vit mugu fara," segði hann. Hann bað fólkið í stólaraðnum reisa seg upp, so at hann og mamma sluppu framvið. Kortini sótu vit á fremsta rað, men mamma var bara so tjúkk. Allir áskoðararnir gløddu at teimum, og tað var kanska bara gott. So vistu øll av okkum. Eg veit nevniliga, at pápi ynskir, at øll skulu fáa tað við, tá hann er til staðar. Altíð.
Hann bað Hallgerð ommu sita í frið og hava okkum hjá sær. So fóru tey bæði avstað.
Ráðharrafrúan sessaðist aftur og helt fram at turka skógvarnar. Ikki kundi mamma hava skvett vatn á hasa konuna! Hon hevði einki drekkandi hjá sær, har hon sat. Alt í einum fekk eg ein hvøkk. Ein rættiligan skelk. Mundi hon havt pi ..., rætt og slætt pissað í buks? Ha?
28
Tíbetur vístu dansararnir avbera fløktar snildir, so øll klappaðu. Tað bar tí til at spyrja Hallgerð ommu, hvat var á vási.
"Ver bara róligur," teskaði hon og klappaði mær á knæið.
"Mestur er barnið á veg. Har er einki óvanligt á vási."
"Hvussu kann hetta menniskjað finna uppá at fara í leikhúsið full upp undir báðar hendur," segði ráðharrafrúan við mannin hjá sær. "Hetta eru teir italsku skógvarnir hjá mær, bara tú veitst tað."
Framsýningin gekk sína gongd, og meðan tann eina av gentunum mól í klingur um allan pallin - eg helt, at hon ætlaði heilt fram í salin - hoyrdu vit sirenuýl uttanfyri.
"Hetta er helst sjúkrabilurin," teskaði Hallgerð omma. "So er alt í fínasta lagi."
Nú kundu vit slappa av, og framsýningin var umsíðir at enda. Øll klappaðu, og dansararnir bukkaðu ferð eftir ferð. Brádliga rætti onkur av teimum hondina út, og inn kom Sissal omma. Hon var í tí nýggja kjólanum, og eg veit bara ikki hvat. Eg lúgvi ikki. Lógvabrestirnir rungaðu, tá ið hon kom. Hon neig og brosaði, og eg helt hana næstan síggja unga út har uppi á pallinum. Geir abbi hevði kanska als ikki skift konuna hjá sær út, hevði hann sæð hana í hesum líki.
Ein hýruvognur bíðaði eftir okkum uttan fyri leikhúsið. Tá ið vit komu útum, rópti onkur: "Frú Hallgerð Eiriksdóttir! Frú Hallgerð Eiriksdóttir!"
"Ja, mín sann. Mestur er tað eg," segði Hallgerð omma heldur enn ikki bilsin.
Maðurin stappaði okkum inn í ein hýruvogn og koyrdi okkum heim.
Vit høvdu akkurát sett okkum við einum drekkamunni, tá ið pápi ringdi og segði, at ein genta var borin í heim. 
29.
Vit vistu enn ikki, at tað var í meira lagi av henni. Ella við øðrum orðum ein .....
30.
Tað er ikki smávegis, sum kann koma fyri hjá okkum 
- eg meini í húski mínum
Tað er heilt ótrúligt, hvat kann koma fyri hjá okkum. Eg meini í húski mínum.
Vit fóru sjálvandi út á føðideildina at vitja mammu, og so sluppu vit at síggja ta nýggju gentuna. Hon var ikki so galin. Eg helt tó, at hon líktist bara øllum øðrum nýføðingum. Eg skilji als ikki, hví konufólkini aftan fyri rútin ikki bara vísa øllum tað sama barnið. Heldur enn at fara støðugt eftir nýggjum børnum. Øll siga kortini tað sama, tá ið tey síggja børnini: "Yndislig! Er hann ikki undurfullur? Hygg, hvussu frálík hon er." Tað er tað bera roks at fara aftur og aftur eftir nýggjum børnum. Tey eru jú øll eins.
"Heldur tú, at hetta fer at laga seg?" hoyrdi eg pápa teska í oyrað á mammu, tá ið vit komu inn aftur.
"Ja, ja, hatta hevur ongan týdning," teskaði mamma.
"Er hon ikki vøkur?" spurdi hon okkum.
"Øgilig gella," segði Andor.
"Megafitt," segði Lív.
Eg segði einki.
31
Eg veit ikki hví, men eg visti, at okkurt var áfatt. Eg eri bara so øgiliga skarpur í sovorðnum førum.
Hurðin fór upp, og inn kom ein kona í hvítum kitli.
"Tað stendur ein blaðmyndamaður frammi í gongini. Sleppur hann at taka mynd av tykkum?" spurdi hon.
Eg sá, at pápi bliknaði. So kom hann fyri seg. "Um tú tekur lítluna við, so hav eitt teppi um hana," segði hann við konuna. "Ver nú ordiligur, Gunnleivur," teskaði mamma.
"Tú kanst aldri vita, hvat ið nýtt verður ímóti tær," teskaði pápi. "Í hasum starvinum ber alt til."
Lív hugdi at teimum. "Er nakað galið við barninum?" spurdi hon skelkað.
"Nei, nei, góða Lív, hon er so yndislig, sum hon kann vera," segði mamma og hugdi at pápa. Hann var enn følin á at líta.
Barnið kom, vavt inn í teppið, og myndin varð tikin. Andor hálaði húgvuna niður um eyguni. Ikki hevði eg havt hann við, um eg slapp at ráða. Men tey eiga hann, so har gerst einki.
"Eru tit ikki í sjeynda himli?" spurdi blaðmaðurin, sum fylgdist við myndamanninum.
"Jú," segði pápi. Hvat annað kundi hann siga? Skuldi hann kanska siga, at hann var ótrúliga vónsvikin? Dylhøvd!
"Hava tit funnið nakað navn?" spurdi blaðmaðurin og griflaði niður á pappírið.
"Ja, tað haldi eg," segði pápi. "Hon verður uppkallað eftir mammu mínari."
"Tær fara at eita akkurát tað sama. Sissal Gunnleivsdóttir. Tað hava vit gjørt av."
32.
"Kanska verður hon ballettdansari sum omman?" segði blaðmaðurin skemtandi.
Pápi hvakk við. Hann bliknaði.
"Er ikki nóg mikið nú?" spurdi hann, og menninir fóru.
"Kann eg halda henni?" segði Lív.
Mamma rætti henni barnið.
Lív brosaði og tók teppið uttan av gentuni, fyri at síggja hana alla. Hon var øtiliga lítil, men eisini ógvuliga søt.
"Á, Guð," segði Lív brádliga. "Hon hevur ...."
"So, so, nú skal eg taka hana," segði pápin kaldliga og ripti gentuna frá Lív.
"Hon hevur - hevur ellivu tær," segði Lív.
Pápi hugdi rísin at henni. "Er neyðugt at roksa um tað nú?" segði hann. "Tit gretta ikki eitt orð um hetta." Hann hugdi gjølla at okkum.
"Hoyr meg, Gunnleivur," segði mamma. Nú var tað hon, sum var firtin. "Gevst við at stúra fyri hasum. Handa evarska lítla táin er bara ein lítil snippur, sum fer at hvørva. Tað er einki bein í henni, so teir binda bara fast um hana, og so dettur hon av. Hatta hevur lítið og einki upp á seg og verður gjørt í heilum her á deildini."
Pápi var ikki heilt róligur. Eg visti, hvat hann hugsaði. Kanska helt hann, at hetta fór at koma at standa í blaðnum. Til dømis kundi staðið tvørturum alla forsíðuna: DÓTTIRIN HJÁ GUNNLEIVI GEIRSSYNI HEVUR ELLIVU TÆR. Og øll høvdu flent. Tað er tað versta, hann veit. Tingmenn eru kanska ikki til at flenna at. Soleiðis havi eg skilt tað.
Vinkona mammu kom við blómutyssi, men tá var diddan farin innaftur á barnastovuna, 
33.
so hon hugdi at henni har. Onkursvegna segði eingin av okkum eitt orð um hesa góðu eykatá. Heldur ikki mamma.
Í jeppinum á veg heim fór eg at hugsa um, hvussu stuttligt tað hevði verið at siga frá hesum í skúlanum. Eg helt hetta nevniliga vera eitt sindur stuttligt. Men kanska var best at lata tað fara. Tá pápi nú gjørdi so nógv av. Eg visti ikki enn, um eg fór at siga Áka frá hesum.
Tá ið eg kom niðurundir at eta nátturða, hoyrdi eg løgnan gang úr køkinum. Eg mundi dottið afturav. Hallgerð omma skeldaði pápa út, sum var hann ein hundur. Mín egna pápa. Og hon var enntá ikki mamma hansara, men mamma mammu.
"Tú átti at skammað teg, vaksin maður, hoyrdi eg hana siga. "Lítla Bára hjá Jógvani hjá Gugguni hevði bara eitt bein. Og ikki hoyrdi eg nakran gráta um tað. Takka heldur Guði fyri, at tú fekst eitt vakurt og frískt barn, tín tápulingur." Og so langaði hon nevan í okkurt, sum helst var køksborðið. Tað hoyrdist glintan av gløsum ella koppum, sum hoppaðu á borðinum.
Eg visti ikki, hvussu eg skuldi vera. Sjálvandi mátti eg halda við pápa. Tápulingur! Tað segði hon. Og pápi er enntá tingmaður. Hallgerð omma mátti vera meira enn lítið ør. Kortini var nakað um tað, sum hon segði. Men so øgiliga frek nýttist henni ikki at vera. Hvat var tað nú, ið Sissal omma rópti hana? Sleggja. Er tað ikki ein sovorðin ovurvaksin hamari? Eg haldi tað. Sissal omma hevur mestur rætt. Og nú var hon við at buka pápa flatan sum turran fisk.
34.
Eg hostaði so hart, sum eg orkaði, áðrenn eg fór inn í køkin. Men pápi líktist als ikki einum fløtum fiskapetti. Hann stóð har við køksvaskið í fanginum á Hallgerð ommu og segði uppaftur og uppaftur: "Orsaka meg, góða vermamma, orsaka meg. Eg eri ein býttlingur. Eitt dylhøvd. Eg skammi meg so. Hetta hevur einki upp á seg."
Og Hallgerð omma kíndi honum, sum um hann bert var tíggju ár gamal og segði aftur og aftur: "So, so, góði, vit lata hetta fara. So, so, góði."
Eg fái meira og meira varhugan av, at vaksið fólk er als ikki vaksið. Ið hvussu so er ikki fyrr enn tað er avgamalt.
"Ná, so her verður bara kelað," segði onkur beint aftan fyri meg. Andor hugdi at Hallgerð ommu og pápa, har tey stóðu við vaskið, um hann annars sá nakað fyri hasi húgvuni.
Pápi brast út úr at flenna, og alt í einum var hann so bragdligur. "Rópa Lív," segði hann. "Vit fara at eta."
Sissal omma kom til døgurða. Hon kemur í heilum fyri tíðina. Eg haldi, at henni dámar so væl matin hjá Hallgerð ommu. "Guð í himlinum veit, at eg havi ikki etið kálball, síðan eg giftist, segði hon."
Hallgerð omma harkaði.
Eg kundi ikki lata vera at hugsa um tað, at Geir abbi var kanska firtin, tí at hann aldri fekk kálball, og tí rýmdi hann bara. Men eg veit ikki, um tað veruliga var so.
Sissal omma helt hetta við tánni ikki hava nakað upp á seg. Hon flenti bara at tí. "Sjálv hevði eg havt fleiri tær fyri neyðini," segði hon glað. "Um tær so vóru tólv í tali."
35.
"Hevur eingin sæð blaðið?" spurdi Lív brádliga. Hon rann inn í stovuna eftir tí og rætti pápa tað.
Myndin av okkum var á baksíðuni. Ein góð mynd. Enntá litmynd. Lív og eg riggaðu stak væl, og tann lítla diddan var so søt. Eisini mamma og pápi. Aftan fyri okkum var ein svørt húgva. Tað var alt, sum sást av Andori. Men tað var í lagi.
Yvirskriftin var heldur ikki so galin. Pápa nýttist ikki at stúra so øgiliga. Har var ikki eitt orð um tærnar á didduni. Yvir myndini stóð bara: EITT EYDNURÍKT HÚSKI. Og undir henni stóð: "Vit eru sera eydnurík," segði Gunnleivur Geirsson tingmaður, sum fekk eina dóttur í gjárkvøldið.
"Eg helt, at tað var kona tín, sum fekk eitt barn," segði Sissal omma. "Tak meg ikki í tí. Tú átti kanska at ligið á føðideildini, lílti mín, í staðin fyri hana."
Systkini flentu øll í kíki. Men nú var mær ovboðið. Hvussu illa bar til at fara við pápa eitt og sama kvøld? Og hann sum er tingmaður! Rópa hann tápuling, góði, lítli mín! Eg spyrji bara!
"Hesi konufólkini gera meg púra øran," segði hann og flenti. Og ikki var tað løgið, at hann tók so til orðanna. Men tað undraði meg, at hann bara flenti at tí. Eg skilji ikki vaksið fólk. Eg skilji minni og minni av tí.
Men pápi var stak nøgdur við myndina.
Eisini Sissal omma. Hon var so erpin av navninum á didduni. Hon leyp á pápa og mussaði hann sundur og saman.
So helt hon á at lesa greinina um barnið. Alt í einum brast hon út úr at flenna. "Hygg her, hvat stendur á húgvuni hjá Andori!"
36.
Vit tustu øll yvir til Sissal ommu, sum sat við blaðnum. Á húgvuni, sum var aftan fyri okkum á myndini, stóð við stórum, reyðum bókstøvum: KISS ME.
"Ótrúliga bjartskygdur," segði Lív.
"Tápulingar!" segði Andor. Hann leyp á føtur, skrykti húgvuna, sum lá á køksborðinum, til sín, og so var hann horvin.
"Sum tú ert órein við hann," segði Hallgerð omma firtin. Men eg sá, at hon hevði ringt við at lata vera at brosa.
"Eg taki hann við mær til dystin leygardagin," segði pápi.
"Eg noyðist kortini at fara og hyggja."
37.
Vit máttu fregnast um, hvagar Ella fór á miðjari nátt
Mamma kom heim við tí lítlu didduni, og alt gekk upp á stás. Nú hevði hon bara tíggju tær, og tað sást enntá als ikki, at eina ferð vóru tær ellivu. Bara ein evarska lítil, reyður blettur var eftir á øðrum fótinum.
Harafturímóti var tað ikki so gott, at tað tyktist, sum um hon hevði ellivu raddarbond. Í minsta lagi. Hon græt so hart um næturnar, at øll vaknaðu. Pápi segði, at hetta var ikki til at halda út. Hallgerð omma flenti bara at honum og bað hann sleppa sær til arbeiðis.
Men mangt er løgið heima hjá okkum. Tað ber næstan ikki til at siga frá tí, men tað kom undan kavi, at Andor dugdi best við henni. Andor!!! Av øllum fólkum. Hann var ótrúliga fittur við hana. Hann, sum altíð er so súrur við meg og Lív. Vit sleppa aldri inn í kamarið hjá honum. Hann steingir tað altíð. Nú tók hann lítlu didduna tútbrølandi inn hagar. Hallgerð omma segði, at hon visti altíð, at hann var eitt góðdýr.
Eg má viðurkenna, at eg tímdi als ikki at lurta eftir tí lítlu didduni. Hon hevði kanska magakrampa. Tað segði Hallgerð omma.
38.
"Og tað fer av henni við tíðini," segði hon. "Tað einasta, ið um ræður, er at hesi vælsignaðu børn sleppa at liva."
Nú gjørdist eg bilsin. "Liva ikki øll lítil børn, sum verða fødd?" spurdi eg.
"Á, nei," segði Hallgerð omma." Ikki er tað altíð so."
"Men hví verða tey so fødd?" spurdi eg, og okkurt tungt kendist í búkinum. Eg havi tað onkuntíð soleiðis, tá ið eg tosi um okkurt ræðuligt.
"Ja, hevði eg bara vitað," segði Hallgerð omma.
Soleiðis var tað í heilum. Tá ið eg spyrji tey vaksnu um okkurt týdningarmikið, so vita tey einki. Einaferð spurdi eg mammu, um tað ikki hevði verið nógv frægari, at Sissal omma og Geir abbi ongantíð vórðu gift. Hon flenti bara og segði, at tað var frálíkt, at tey giftu seg, tí annars hevði pápi ikki verið til. Tað hevði eg sjálvandi ikki hugsað um. Ikki soleiðis beint tá.
"Men so hevði hon kanska gift seg við onkrum øðrum," segði eg og helt meg vera hampuliga skarpan.
"Ja, men so hevði hon fingið heilt onnur børn," segði mamma. "Um hon yvirhøvur hevði fingið nøkur."
"Hvør ræður fyri sovorðnum?" spurdi eg.
"Tað veit eg ikki," segði mamma og flenti.
Nei, ikki visti hon. Sjálvandi ikki. Tey vita aldri nakað av týdningi.
Eg gjørdi av, at nú skuldi eg sova í friði og náðum alla náttina. Men so mátti eg yvir til Áka at sova. Eg segði einki við mammu, um at tað var orsakað didduni. So hevði eg sárað hana. Hon er so viðkvom beint nú. Hallgerð omma sigur, at tað er tí, at hon gevur bróst.
39.
Hallgerð omma helt tað vera eitt gott hugskot, at eg gisti hjá Áka. Sum um hon var fegin at sleppa av við meg. Hon gav mær rein klæði frá innast til uttast, men tá ið hon hevði ballað eyka undirbuksur inn í náttklæðini - og enntá uttan um tannbustina - spurdi eg, hvussu leingi hon helt, eg fór at verða. Hon er beinleiðis klikkað, handa konan. Viðhvørt haldi eg, at hon heldur seg enn vera á Ísafjørðinum - og at alt er innikavað.
Tað er so hugnaligt at balla seg heima hjá Áka. Ella svevur annars beint nú í hansara kamari, men vit sluppu at sova í tí lítla skotinum, sum vanliga er goymsla. Tað var frálíkt. Kanska enn betri.
Vit hugdu øll í sjónvarp. Baldur svav sum ein steinur. Tann drongurin rópar ikki kvøldið á tamb, sum gentubarnið heima hjá okkum, ið øll mala í klingur um. So borðreiddi pápi Áka við eini sera góðari køku, sum hann sjálvur hevði bakað. Og kakao afturvið. Hann tendraði enntá eitt kertuljós. Eg helt tað vera so hugnaligt. Tað er so, at mamma Áka er lærari, og pápin tekur sær tí eins nógv av húsarbeiðinum sum hon. Tað er so høgligt hjá honum at hava verkstað við hús. So er hann altíð heima. Eg eri eitt sindur avundsjúkur inn á Áka vegna hetta.
Vit sovnaðu ikki beinanvegin, tí at vit høvdu ymist at tosa um. Tað ber til at siga Áka frá øllum. Hann viðgongur alt. Til dømis viðgongur hann, at hann hevði hug á Hjørdis, sum gongur í B-flokkinum. Hann sigur, at tað kitlar niður eftir rygginum, tá ið hann sær hana. Eg haldi tað vera so flott av honum at viðganga hetta. Eg hevði ynskt, at eg eisini kitlaðist á henda hátt, men tíverri er einki tílíkt á vási. 
40.
Eg segði honum eisini frá nøkrum. Hesum við tónum á didduni, hóast eg ikki hevði ætlað tað, men hann sigur heldur ongum frá tí. Hann helt tað vera veruliga snilt.
Vit vóru um at sovna, tá ið eg hvakk við. Okkurt hvin hoyrdist uttan úr gongini, sum um onkur sníkti seg í kring harúti.
Mær runnu ránsmenn í huga, og eg prikaði í Áka. Vit hugdu hvør at øðrum og fóru so fram á gólv.
Áki førkaði handtakið á hurðini evarska spakuliga og loraði hurðina upp. Vit hugdu varisliga gjøgnum rivuna, men sóu einki í fyrstani, tí tað var so myrkt. Men so sóu vit nakað.
Vit lótu hurðina spakuliga aftur og hugdu stóroygdir hvør at øðrum.
"Nú dámar mær einki," segði Áki. 
"Sama sigi eg," segði eg.
Ella sníkti seg fram eftir gongini, ílatin sum um hon ætlaði sær útum.
"Er henda konan vorðin steinør," segði Áki.
"Kanska gongur hon í barndømi sum langomma tín?" teskaði eg.
"Nei. Hon er ikki petti forkálkað," segði Áki avgjørdur. "Hon minnist alt. Eisini hvat fór fram í fornøld. Mamma sigur, at hon er sera vitug."
"Men okkurt bagir henni," segði eg. "Fer út á miðjari nátt. Okkurt hevur sligið klikk. Skulu vit vekja foreldrini hjá tær?"
"Nei, eg havi eitt betri hugskot," segði Áki. "Vit fara aftan á henni og kanna málið. Tað kemur fyri, at fólk bara fer útum og hvørvur med alla."
Okkurt kreyp oman eftir rygginum á mær. Helst var tað ikki hatta kitlið, sum Áki tosaði um. Heldur eitt slag av skjálvta.
42.
"Meinar tú at fara út á myrkari nátt?" spurdi eg eitt sindur vesaligur.
"Vit kvika okkum í klæðini!" teskaði Áki avgjørdur.
Tað tók okkum onga tíð at fara í klæðini. Og skógvar við karðalási eru frálíkir. Einki hóvasták av teimum.
 Tá ið vit sníktu okkum út á trappusteinin, var Ella komin út á gøtuna. Hon var als ikki í høghælaðum skóm. Nei, hon var í løriftsskóm, kowboybuksum og myrkari ulpu.
"Hetta er ótrúliga loyndarfult," teskaði Áki.
Tað var ikki orðið. Hon gekk kvikliga inn eftir gøtuni og setti beina kós heim til sín sjálvs. Hvat ætlaði henda konan at gera í øllum hurlivasanum, ið har var? Pápi Áka var um at vera liðugur við íbúðina.
Tá ið vit sóu, at hon ætlaði hagar, bíðaðu vit í friði og náðum. Vit høvdu ongan skund. Vit lótu hana sleppa inn í íbúðina og hildu síðani aftan á henni. Tíbetur læt hon ikki hurðina aftur. Sveiggjaði bara við henni, sum um hon luftaði út. 
Hon tendraði ikki ljósið, so tað var lagamanni at sníkja seg inn í tað myrkasta skotið í gongini, og har stóð enntá ein stór træpláta, sum vit kundu goyma okkum aftanfyri. Hjartað á mær stóð at bresta, men Áki var ótrúliga róligur.
Vit sóu ikki, hvat Ella fjasaðist við, men vit kendu roykin av sigarettini. Vit hoyrdu ikki betur, enn at hon sat har og roykti og hugdi út í luftina. Á miðjari nátt. Hetta var ikki, sum tað átti at vera.
"Hvat ger handa konan?" teskaði Áki argur.
Eg risti við høvdinum. Eg var eitt sindur hjartkiptur av tí heila. Eg eri ikki nakar víkingur.
43.
Alt í einum fingu vit ein hvøkk. Onkur pikkaði spakuliga á úthurðina. Vit hoyrdu Ellu fara yvir hagar.
"Eru hønurnar í góðum standi?" spurdi ein maður, ið stóð uttanfyri.
"Hvat fyri stødd?" hoyrdu vit Ellu spyrja.
Hønurnar! Hetta varð bara meira og meira ørt. Kom fólk higar í náttarmyrkri at hyggja eftir glashønum? Eg haldi, at eg lati vera at verða vaksin. Tey vaksnu eru fullkomiliga stein-etandi-í-ørviti.
"Ta størstu," segði maðurin." Tvær."
Ella kom innar og gekk yvir til tað kamarið, ið ikki mátti latast upp. Vit hoyrdu hana snara ein lykil og fara innum. Hon var bara burtur eitt andartak, so kom hon fram í gongina við einum ella øðrum og rætti manninum tað.
"Hvussu nógv?" spurdi maðurin.
Vit hoyrdu ikki svarið, men tað var einki at ivast í, at maðurin gav henni pengar. So hvarv hann, og hon fór inn aftur í stovuna og setti seg helst mitt í ruðuleikanum.
"Keypir fólk HØNUR á miðjari nátt?" teskaði eg og gloymdi næstan, hvussu hjartkiptur eg var. "Glashønur." Hetta var so burturvið, at eg hevði mestan hug at flenna.
"Hønurnar eru í stovuni," segði Áki." Í einum kassa. Pápi setti tær har."
"Eigur hon fleiri aftrat inni í kamarinum?" spurdi eg, men Áki setti ein fingur á varrarnar.
Og so varð aftur pikkað á úthurðina.
Ella var skjót at lata upp, og hesa ferð var tað ein kona - ella genta - sum segði:
"Eru hønurnar ókey?"
44.
"Hvat vilt tú hava?" spurdi Ella.
"Tær minstu. Tólv. Hetta er fyri Sigurðbeiggja."
Oyruni mundu dottið av okkum, so bilsnir vóru vit.
Tólv smáar glashønur. Til ein ella annan Sigurðbeiggja, sum hevði tær fyri neyðini á miðjari nátt. Bar ikki til at bíða. Droymdu vit kanska?
Nei, hetta var als eingin dreymur.
Tað læt til, at Ella fór eftir hesum góðu hønum inn í tað stongda kamarið, ið hvussu so er fór hon inn hagar og kom beinanvegin út aftur.
"Her eru pengarnir. Teir passa," segði gentan, og so var hon horvin.
Eina ferð enn fór hon inn í stovuna. Tað vardi eitt lítið bil. So læt onkur úthurðina upp. Tað ýldi eitt sindur í hongslunum. Ella hevði eyðsæð ikki latið heilt aftur. Hon var sum eitt fok úti í gongini.
"Vilja tit gera so væl og banka uppá," segði hon avgjørd.
"Orsaka," segði ein maður, komin nakað til árs." Hevur tú hasar hønurnar enn?"
"Hvussu nógvar?" spurdi Ella.
"Tríggjar stórar og seks hálvar," segði maðurin. "Tað er fyri Guðmund."
Alt gekst sum áður. Ella fór inn í tað loyndarfulla kamarið eftir onkrum, og maðurin rindaði og fór avstað.
Nú gekk ein drúgv løta. So hoyrdu vit Ellu fara á føtur.
Hon læt seg í ulpuna, tað hoyrdu vit. Nú hevði eg vant meg við myrkrið, og tá ið eg boygdi meg fram um kantin á plátuni, sá eg, at hon fór inn í kamarið við einum lítlum svørtum kassa. So kom hon út aftur og stongdi.
Síðani gekk hon út eftir gongini, fór útum og smekkaði hurðina aftur.
45.
Vit hugsaðu báðir tað sama. Vóru vit nú innistongdir?
Men tað vísti seg, at tað var lagamanni at lata hurðina upp innanífrá. Og eitt lítið bil seinni sníktu vit okkum útum. Vit sóu Ellu hvørva um hornið á okkara gøtu.
Vit kluvu ikki í tvey á veg heim aftur. Eitt ljós varð tendrað í kamarinum, har Ella svav, og nakað seinni slóknaði tað aftur. Ímeðan bíðaðu vit undir einum runni við trappuna.
Alt í einum hvukku vit við. Okkurt kom úr erva, av himmalinum, og datt ljódliga niður.
Vit hugdu niður, báðir tveir. Ein kiska stóð har og risti sín gulstríputa pels. So hugdi hon at okkum, og tað var glampi í teimum gulu eygunum.
"Hetta er, Guð hjálpi mær, kiskan hjá Ellu," stunaði eg." Bara hon ikki fer at mjavva og vekir øll."
"Hon mjavvar aldri," segði Áki. "Mamma sigur, at hon kemur hvørt kvøld og setur seg á rimaverkið á altanini, til Ella hevur sløkt ljósið inni hjá sær. So fer hon heim aftur til konuna, sum tekur sær av henni. Mamma heldur, at hon dugir als ikki at mjarvva."
Kiskan bíndi at okkum eina lítla løtu. So físti hon og fór avstað.
Inni svóvu øll sum steinar, tað var einki ivamál, so vit sluppu inn í kamarið, uttan at nakar varnaðist. Har inni lótu vit okkum kvikliga úr klæðunum og ballaðu okkum væl undir dýnurnar.
"Hvat er í veruleikanum á vási?" spurdi eg. "Tú, Áki, eingin keypir hálvar ella heilar glashønur á miðjari nátt. Tað veitst tú. Eingin uttan ørvitisknokkar."
"Veitst tú hvat, Svein Ári, eg skilji einki av øllum hesum. Eg má bara siga sum er. Ber 
46.
tað til, at hesar hønurnar eru so virðismiklar? Eru tær kanska listaverk ella okkurt sovorðið?"
"Og kanska vil Ella ikki, at fólk fær frænir av, hvussu virðismiklar tær eru? Heldur tú ikki tað?" legði eg aftrat.
"Tær eru avbera ljótar," segði Áki. "Minnist tú, hvussu býttur hanin sær út, við blóðreyðum reyki og andskræmiliga gulum beinum? Tað ber ikki til, at hetta kann vera nakað í námind við list."
Ella hvat? Tey vaksnu eru í summum førum so heilt ótrúlig, beinleiðis klikkað.
Mamma og pápi tóku okkum eina ferð við sær til eina nýmótans listaframsýning, og har var einki uttan hoyggj sett upp í kyllingar. Pápi helt tað vera áhugavert, men eg helt tað vera heilt burturvið. Eg hevði enntá orð á tí, og mamma rodnaði, tí beint tá stóð hon og tosaði við konuna, sum hevði stillað hoyggið fram.
"Hoyr," segði Áki og geispaði. "Veitst tú, at klokkan er eitt.
Vit mugu fara at sova. Vit finna eina loysn í morgin."
Ta náttina droymdi eg, at Áki var ein hani, og hann rann kring allan skúlan við skiftiundirbuksunum, sum Hallgerð omma hevði ætlað at givið mær við. So vaknaði eg við ein hvøkk og rann beint út á vesið. Annars hevði eg gjørt seingina váta. Og so hevði eg steindoyð.
Eg haldi, at tað er ov nógv á vási hjá mær.
Meira enn gott er. Eg meini tað.
47.
Summi siga bara okkurt
Tá ið vit vórðu vaktir næsta morgun, var alt sum tað plagdi har í húsinum. Uttan tað, at vit vóru ræðuliga illa fyri.
Mamma Áka spurdi, um vit høvdu ligið og tvassað fram á miðja nátt, men Áki segði ísakaldur, at vit vóru sovnaðir við ein brest.
Hann sigur ikki altíð satt, hesin Ákin. Kanska var tað eisini so, at alt varð bara ein vavgreytur, um øll søgdu sannleikan. Tað eri eg farin at halda. Men eg ætli kortini at halda á við at siga satt. Vera sera nágreiniligur. Annars fløkist alt.
Ella svav sjálvandi sum ein steinur inni í sínum kamari. Tað var eyðsæð, at pápi og mamma Áka høvdu ikki illgruna um nakað. Áki og eg hugdu hvør at øðrum og vóru sera álvarsamir.
Alt í einum varð eg varugur við nakað. Á borðinum var EIN HØNA. Gjørd av glasi. Eggini, sum mamma Áka hevði kókað, vóru inni í búkinum á henni, og tann ovari parturin varð nýttur sum lok. Við høvdi og nevi og øllum somlum. Eg var um at seta breyðbitan í rangastrúpan. Var mamma Áka kanska onkuntíð farin upp á miðjari nátt at keypa eina hønu frá Ellu? Eg kundi ikki halda mær.
"Hvaðani hava tit fingið hesa hønuna?" spurdi eg.
Áki hvakk við og hugdi grummur at mær. So hugdi hann at hønuni, sum um hann sá hana fyri fyrstu ferð.
48.
Hann var ørkymlaður.
"Hon sjálv, Ella, gav mær hana einaferð," segði mamma hansara. "Hon savnar sovorðið, legði hon flennandi aftrat."
"Um hon ikki ger," hugsaði eg og fegnaðist um, at hon hóast alt ikki hevði keypt hønuna á miðjari nátt.
"Eg kann so svørja uppá, at eg havi aldri áður verið varur við hasa hønuna," segði Áki, tá ið vit komu útum. "Alt tað heila er við at verða ein stór fløkja." Vit flentu allan vegin út í skúlan, mestur tí vit høvdu sovið alt ov lítið.
Úti á vøllinum sá eg Andor. Hann sá enn móðari út enn vit. Eg spurdi hann, um hann einki fekk sovið fyri diddunu, men hann ønti ikki aftur. Tað er eyðsæð, at hann kann hvørki torga meg ella Lív, bara hasa lítlu gentuna. Og kortini grætur hon alt samdøgrið. Eg hugsi, at børn eru óivað bæði yndislig, frálík, undurfull og alt hitt, sum fólkið hevði á orði har úti á føðideildini, bara tey eru nóg lítil.
Ella - ja, nettup - ella bara meðan tey einki duga sjálv. Uttan kanska at gráta.
So rann mær alt í einum í huga, at kanska fekk eg eisini hetta skoðsmálið, tá ið eg var nýføðingur. Tað hevði eg aldri hugsað um. Eingin sigur, ið hvussu so er, soleiðis við meg longur. Aldri. Eingin sigur nakað, hóast tann lítla pissar og kukkar dagin langan. Hon er bara so yndislig, siga tey. Hvat høvdu tey sagt heima við hús, um eg hevði gjørt so? Í buksurnar enntá? Eitt er vist. Tey høvdu ikki sagt, at eg var yndisligur. Tá ið eg hevði tað fyri at sova øgiliga fast, so eg gjørdi seingina váta, fór mamma við mær til lækna. Sum um tann einasta atvoldin kundi vera, at eg var deyðasjúkur. Eg var bara seks ár ta ferðina. Als ikki vaksin. Ja, mangt er løgið her í lívinum.
49. 
So grúuliga løgið.
Tað var sera stuttligt í skúlanum. Eg haldi tað altíð vera stuttligt har. Vit sluppu at tekna Ísland. Vit litaðu grønt, har okkurt veksur, men grátt og svart har eingin gróður er. Jøklar liggja um stóran part av landinum. Eg var ikki heilt greiður yvir tað frammanundan, hvussu grúulig fjøll og jøklar eru í hesum landinum. Andrea, lærarin hjá okkum, er eitt stás. Áki sigur, at hon hevur skemtingarlyndi. Hann sigur eisini, at har eri eg so eiðasørur. Tað bilar ikki. Tað er víst strevið at vera skemtingarsamur og samstundis altíð siga satt. Tað haldi eg, ið hvussu so er.
Og so fekk eg eitt hugskot. Nakað, sum eg aldri havi hugsað um áður. Tey, sum skriva søgur, gera bøkur, tey lúgva heilt øgiliga. Heilt vist. So havi eg rætt. Hann sjálvur, Áki, verður skald. Tað ger honum ikki mun at lúgva eitt sindur.
"Eg havi hug at fara út at sparka," teskaði Áki alt í einum. Eg hugdi út. Veðrið var so frálíkt. Nøkur børn vóru úti og sparkaðu, og tað var ófriður á øllum flokkinum.
Áki fetti sær á. "Andrea," segði hann. "Eg haldi at tú átti ikki at tímað at undirvíst meira." 
Andrea hugdi bilsin at honum. So brast hon út úr at flenna.
"Tú ert ein jassur, Áki," segði hon. Hon hugdi at klokkuni. "Tað eru tíggju minuttir eftir," segði hon so. "Um tit ganga spakuliga út, so skulu tit fáa frí beint nú."
Øll ætlaðu at fara at leika í, øll uttan eg, men hon sissaði tey. Og vit sluppu út á vøllin uttan ov nógva málageipan. Áki er heilt sjáldsamur. Hann kann fáa fólk at gera alt møguligt fyri seg.
Hví tað skuldi verða beint nú, tá eg var so svøvntungur og deyðamóður, veit eg ikki. Men eg skoraði eitt mál. Tað kemur annars næstan ikki fyri. "Flott klárað," segði ein stórur 
50.
drongur, og eg varð veruliga glaður. Kanska eg átti at vant meira.
"Sum tað er gott at síggja teg," segði Hallgerð omma, tá ið eg kom heim. Onkursvegna eri eg so avhildin í dag. Kanska verði eg bara yndisligur eisini.
Tann lítla gentan var friðarlig, og alt var so hugnaligt. Pápi kom enntá heim til døgurða. Plukkfiskur, rugbreyð og íslendskt smør afturvið. Tað varð ikki longur borðreitt við Kjærgården og tílíkum í hesum húsinum. Hallgerð omma segði, at hon dugdi ikki við sovorðnum samanblandi.
"Hvat gjørdu tit í skúlanum?" spurdi pápin. Heppið, at hann ikki spurdi, hvat hevði verið á vási í nátt!
"Vit lærdu vistfrøði og sovorðið," segði eg. "Um gróðurbelti og tílíkt. Tað var stuttligt."
"Puh-ha," segði pápin. "Fólk hava umhvørvismál á heilanum. Skjótt fara vit helst at bíta gras."
Í Degi og Viku var frásøgn úr tinginum. Pápin sprakk upp og skrúvaði harðari frá. "Sssss," segði hann við okkum.
"Vit mugu leggja alla orku í at verja um gróðrarøkini í landinum og at basa teirri oyðing, ið fer fram," segði pápi mín í sjónvarpinum. "Umhvørvismálini mugu verða sett í hásæti."
Eg sníkti meg at hyggja eftir pápa. Men hann hugdi bara at sær sjálvum og sá nøgdur út.
Eg var eitt sindur bilsin. Viðhvørt mótsigur hann sær sjálvum. Hevði pápi verið meira støðufastari, hevði tað verið nógv betri. Men kanska noyðast tingmenn at mótsiga sær sjálvum. Eg fari at spyrja Hallgerð ommu um hetta, tá ið høvi býðst. 
51.
Áki kom eitt rend yvir til okkara aftan á nátturða.
Og vita tit, hvat hann segði! Ella hevði greitt teimum frá, uttan at nakar spurdi hana, at hon hevði sovið sum ein steinur alla náttina. Hon segði seg enntá sova betur har hjá teimum, enn tá hon var heima hjá sær sjálvari!
"Hon lýgur sum eg veit ikki hvat," segði Áki.
Eg mátti eisini ásanna, at hon var ikki serliga sannførandi.
"Tað er einki skil í tí, hon sigur," segði Áki. "Sigur seg til dømis ikki eiga pengar, men so er hon bara farin til London onkran dagin, og tað er dýrt. Aldri sleppa pápi og mamma nakað sum helst. Tey eiga ikki eitt reytt oyra."
Vit tosaðu eitt sindur aftur og fram um, hvørji stig vit skuldu taka í hesum málinum - hesum við høsnasøluni - men vit funnu eingi ráð. Ikki sum var. Heldur enn einki at gera, so spældu vit nøkur fá telduspøl, men onkursvegna var tað ikki so spennandi sum fyrr.
Tá ið Áki var farin, fekk eg ein drekkamunn í køkinum saman við Hallgerð ommu. Mamma var inni í kamarinum saman við didduni, og Andor og Lív vóru onkustaðni. Eg spurdi hana, hvar pápi var, og Hallgerð omma segði, at hann arbeiddi inni á skrivstovuni.
"Mundi hann skriva eina umhvørvisrøðu?" segði eg, og hon smírdist.
Alt í einum spann øði í meg. Eg ætlaði nettupp at spyrja hana um hesar mótsagnirnar. Men hon mátti endiliga ikki halda seg vera. Hon skal ikki gera gjøldur burtur úr pápa mínum.
Eg reistist og fór í øðini inn í kamarið. Eg var enn illur, tá ið eg legði meg at sova.
52.
Bíðað verður eftir fríggjadegi og dúgliga verður bakað
Pápi Áka var næstan liðugur at umvæla íbúðina hjá Ellu. Vit mólu ofta um beinini á honum, meðan hann arbeiddi. Íbúðin var nógv flottari enn áður. Ella keypti nýggj ljós og eitt hav av teppum og pútum. Ymist sovorðið, sum mamma kundi hugsað sær. Hon hevði ikki ráð, men hjá Ellu var tað lagamanni.
"Hon má vera knasandi rík," segði Áki.
"Ja, ellisrentan hjá Ellu, bestuni, er ótrúliga drúgv," segði pápi hansara og flenti í kíki. "Hon eigur mestur okkurt undir madrassuni, handa daman."
Eg má viðganga, at eg hugdi undir madrassuna, men har var einki. 
Vit vildu so fegnir sagt honum frá høsnasøluni, men gjørdu av at lata vera. Fyrst máttu vit vita meira um málið.
So flutti Ella aftur heim til sín sjálvs. Mamma Áka læt allar hurðar upp á víðan vegg fyri at sleppa av við roykdunstin. Hon varð sera bilsin, tá ið hon uppdagaði, at Ella hevði ulpu og løriftsskógvar í viðførinum, men vit báðir vistu betur enn so.
"Hon hevur ikki sett fótin útum, uttan tá ið hon skuldi hyggja eftir
53.
umvælingararbeiðinum heima við hús," segði mamma Áka. "Og tá fór hon skinklandi avstað í høghælaðum skóm, uttan mun til hvussu tað viðraði."
"Ikki hvørja ferð," hugsaðu vit báðir, men vit søgdu einki.
"Men tað var nú bara stuttligt at hava hann búgvandi," segði mamma hansara og smíltist. "Hon er nakað heilt fyri seg."
"Tað er ikki orðið," hugsaðu vit báðir og tagdu.
Vit báðir og pápi Áka hjálptu henni at fáa alt borið aftur upp á pláss. Og tá uppdagaði eg nakað. Hønurnar vóru ikki færri nú, enn tá ið vit komu har fyrstu ferð. Hon hevði als ikki selt burtur av hønunum í stovuni. Ikki eina einastu eina. Hon mátti eiga eitt fult kamar av hønum.
"Hvussu skulu vit kanna hetta?" spurdi Áki hugsanarsamur. "Nú hon er flutt, og pápi ikki er har longur."
Eg var rættiliga ráðaleysur.
"Eg kundi sjálvandi komið yvir til tín og sovið har aftur í nátt," segði eg. "Tað er aldri friður at sova heima hjá okkum, ikki síðan tann lítla kom. So kundu vit farið yvir hagar og hugt eftir, um fleiri koma at keypa."
Áki helt hetta ljóða skilagott.
"Men," segði hann, "fyri fyrst kundu vit farið hagar aftan á skúlatíð. Tá tað skýmir. So síggja vit, um fólk eisini kemur um dagin."
"Nettupp," segði eg ovurfegin. "Áki, veitst tú hvat, kanska seldi hon bara um náttina, meðan hon var hjá tykkum. Tí at pápi tín var har um dagarnar. Ella vil ikki, at nakar veit, hví hon er so rík."
Vit vóru ovfarakátir. Hetta lá raðið fyri, tá ið vit endiliga høvdu skilt, hvussu vorðið var.
54.
Eg helt hetta vera líka so stórsligið sum hina ferðina, tá ið pápi greiddi frá, at eitt kilo av fjaðrum vigaði tað sama sum eitt kilo av jarni. Ótrúliga einfalt, tá ið tú hevði skilt tað.
Og ein av døgunum fóru vit yvir hagar um fimmtíðina. Tað var eingin kavi, og tí var bølamyrkt í garðinum. Vit goymdu okkum aftan fyri ein runn og bíðaðu. Men vit vóru stak óhepnir. Ein maður kom og spurdi um hønurnar. Í somu løtu kom konan í erva at læna smør frá Ellu, og Ella segði við mannin, at hann var vælkomin inn á gólvið at hyggja eftir hønunum.
Konan fór avstað við smørinum.
"Eg átti at skammað meg, Ella góða," segði konan umberandi í durinum. "Eg havi aldri hugt eftir hesum hønusavninum hjá tær. Eg eri vorðin var við, at nógv hava áhuga fyri tí".
"Tað er í lagi, bestan," segði Ella siðilig. "Tú hyggur eftir teimum onkuntíð, tá ið høvi býðst. Tað fer ongan veg."
Vit hugdu hvør upp á annan. "Fer ongan veg!" Um okkurt fór nakran veg, so vóru tað nettupp hesi hønuskrímslini.
"Ikki fyrr enn fríggjadagin?" hoyrdu vit mannin siga, og hann ljóðaði hálvavegna keddur.
"Nei, eg eigi einki, sum nyttar, fyrr enn tá," segði Ella avgjørd. "Einki fæst av sær sjálvum, og hesin eldsbrunin hevur ikki gjørt tað betur."
Ella klappaði manninum vinarliga á økslina og segði, at hesa ferð mátti hann leita eftir hjálp aðrastaðni.
"Leita aðrastaðni!" Okkum nýttist ikki orð. Vit hoyrdu beinleiðis, hvussu tankarnir brakaðu í heysinum hvør hjá øðrum. Vóru sum sagt fleiri hønuseljarar í býnum? 
55.
Álvaratos, var tað so grúuliga stuttligt at eiga glashønur, at fólk gjørdust beinleiðis ørkymlað, tá ið tær ikki vóru at fáa.
Vit gjørdu av at bíða at gera meira við málið til næsta fríggjadag. Og tað var leingi at bíða, tí í dag var fríggjadagur. Einki at takast við í eina heila viku.
Eg var annars so heppin, at ymist annað var á vási. Lítla diddan skuldi nevniliga doypast næsta sunnudag.
Hallgerð omma bakaði og matgjørdi. Smákakur, randalín, ljósar lagkøkur við súltutoy og brúnar lagkøkur við hvítum kremi ímillum løgini, um eg skal greiða nágreiniliga frá øllum. Summar av køkunum rullaði hon saman. Mamma undraði seg endaleyst um, hvussu røsk hon var.
"Slíkt hevur tú sæð fyrr, gentubarn," segði Hallgerð omma við mammu. "Hevur tú kanska gloymt tað?"
"Sjálvandi minnist eg køkurnar hjá tær, mamma góða," segði mamma. "Men tú veitst, at eg havi aldri verið serliga stórur bakari."
"Nei," segði Hallgerð omma. "Eg havi aldri skilt, hví tú varð so ótrúliga lítið húslig."
"So øgiliga hjálparleys eri eg heldur ikki," segði mamma firtin.
"Jú, tað haldi eg," segði Hallgerð omma. Og so fullu ikki fleiri orð um hetta málið.
Neyðars mamma. Men hon tekur tað ikki so tungt.
Tað besta við øllum hesum hóvastákinum var, at eg slapp at skava deiggið innan úr skálunum og eta tað. Tað hevði eg ikki gjørt áður og aldri vitað, at tað bar til. Men Hallgerð omma gav mær hetta hugskotið.
"Ljótt er at hoyra," segði hon. "Hevur tú aldri smakkað deiggj, stakkalin hjá mær. Etur 
56.
tú ikki deiggj á ungum árum, kemur lítið og einki burtur úr tær. Tað má eg siga. Nei, henda Reykjavíkin."
Pápi fór beinanvegin í holt við skálirnar, tá ið hann kom heim. Tað var eyðsæð, at hann visti, hvussu væl tílíkt smakkar. Hann hevði etið deiggj í stórum nøgdum, tá hann var smádrongur, segði hann. Hallgerð omma varð ovfarin, tá ið hann segði, at Sissal omma er ein óførur bakari. "Ja, mangt hoyri eg," segði hon. "Eg helt, at hon hevði øll síni kynstur í beinunum."
Og pápi kveylaði deiggj í seg sum ein óviti. Kanska var nakað um tað, sum Hallgerð omma segði. Maðurin var jú sloppin á ting.
57.
Gentan varð doypt, og pápin hevði eydnuna við sær
Alt húskið fór í kirkju klokkan ellivu sunnumorgunin. Ella sagt við øðrum orðum, vit fóru avstað klokkan hálvgum ellivu og bíðaðu inni hjá presti, til farið var í holt við gudstænastuna.
Akkurát soleiðis var tað. Sissal omma og Hallgerð omma vóru báðar við. Ja, Geir abbi við. Kona hansara var heima við lítla Brynjálvi. Vit sótu á sama beinki øll sjey mamma og pápi við didduni, vit trý systkini, og Hallgerð omma, sum sat ímillum Geir abba og Sissal ommu, so at tey ikki fóru at klandrast.
Hetta varð eitt øgiligt baks. Ikki av teimum báðum. Tey steintagdu. Men lítla systir skrálaði í heilum, sum um onkur gjørdi henni ónáðir, og tá ið gudstænastan var komin í gongd, vant hetta veruliga upp á seg. Undir liðini á Sissal ommu sat ein gamal maður og svav, og mitt í einum sálmi skar diddan brádliga í sjóðheitan grát. Tann gamli maðurin raknaði alt í einum við og segði so hart, at øll hoyrdu: "Hvat fanin gongur fyri seg?" Eg hugdi hjartkiptur at prestinum og bíðaði bara eftir, at hann fór at blaka okkum øll út. Men eg helt, at hann hevði hug at smílast. Hann er grúuliga ungur til at vera prestur. Eg sá, at sveittin lak av mammu og pápa.
58.
Vónandi varð pápi valdur innaftur, hóast hann átti eitt sovorðið barn.
Umsíðir var farið at doypa gentuna. Sissal omma bar hana, og hon helt á at skrála, meðan presturin spurdi, hvussu barnið skuldi eita. "Sissal," segði omman. Varrarnar á henni rørdust, men eingin hoyrdi eitt einasta orð, tí diddan leikaði so í. Presturin mátti boyggja seg heilt inn yvir ommu fyri at vita, hvat hann skuldi doypa hana. Andor segði seinni, at hann helt, at presturin ætlaði at mussa Sissal ommu, og vit mundu pissað í buks av honum, sum vit flentu.
Endiliga eydnaðist prestinum at fáa greiðu á navninum, og hann bað Guð og øll hini, tú veitst, vælsigna hana. Eg haldi eisini, at hann bað hann vælsigna okkum hini. Men tá ið hann so fór undir at skvetta vatn á hana, varð hon í øðini. Og aftrat øllum fór Sissal omma at gráta. Tárini runnu í stríðum streymi oman eftir kjálkunum, og eg væntaði hvørja løtu, at hon fór eisini at ýla. Men so skilti eg, at kanska var hon bara so hjartansfegin fyri navnið. Tey vaksnu gráta nevniliga viðhvørt av gleði. Tað havi eg sæð.
Frammi í forkirkjuni ynsktu øll okkum tillukku. Ja, Geir abbi mussaði enntá Sissal ommu á kjálkan. Omma turkaði sær aftaná við lummaturriklæðnum, og Hallgerð omma smírdist. Øll máttu tosa við pápa um okkurt, og ein maður fór at roksa um onkra kvotuskipan, sum pápi heilt greitt ikki visti av, men tá togaði mamma í armin á honum og segði, at nú mátti hon sleppa til hús.
Tað var øgiliga gott at koma heimaftur og fáa at eta. Mamma hevði gjørt ein samankókaðan rætt av høsnarungum, sum stóð púra klárur, tá ið vit komu. Hallgerð omma segði, at hon hevði aldri etið hønur, og tað gjørdi hon heldur ikki hesa ferð.
60.
Eg mundi brostið útúr, tá ið eg uppdagaði, at tað vóru hønur, vit ótu. Heppið, at tær ikki vóru úr glasi. Hallgerð omma hevði aldri í lívinum farið út á miðjari nátt at keypt hønur, hvørki livandi ella deyðar.
"Eingin hevði lagt lag í hesi óargadýrini, vurpu tey ikki," segði hon.
Aftan á døgurða fóru vit øll í holt við at gera klárt til veitsluna, sum skuldi byrja klokkan hálvgumfýra.
Og ein rættilig veitsla, tað varð tað.
Tey flestu, sum pápi og mamma kendu, vóru boðin. Og øll góvu lítlu Sissal eina gávu. Skeiðir, armbond og hálsketur, og ein kona gav henni ein serviettring. Eg skilji ikki, hvat hon skuldi gera við alt hetta skramblið. Tann einasti, sum hevði eina skilagóða gávu við, var Geir abbi. Hann sníkti seg inn í kamarið til mammu, sum gav didduni bróst, og har gav hann henni tríggjar posar av Pampers blæum. Hann veit væl, hvat lítil børn hava fyri neyðini. Mamma helt hetta vera eina frálíka gávu.
Gestunum dámdi stak væl tað, sum borðreitt varð við. Øll søgdu, at mamma bakaði heilt øðrvísi køkur, enn øll onnur. Og mamma segði einki. Hon smíltist bara. Men um eg skal siga sum er, so smíltist hon, sum um hon sjálv hevði staðið fyri øllum. Tað má hava verið av óvart. Hallgerð omma var júst tá úti í køkinum.
"Hetta er ein heilt nýggjur veitsluháttur," segði ein hugtikin kona. "Frálíka tjóðskaparligt. Kann eg sleppa at herma eftir tær, næstu ferð eg havi gestir? Eg eri so kedd av øllum hesum pyntinum. Alt hetta kivi- og mangotvætlið. Á Guð, á Guð."
Mamma helt tað vera í fínasta lagi.
Gestirnir gjørdu seg av sonnum inn á randalínurnar hjá Hallgerð ommu. Tey kveylaðu í seg alt sum var. 
61.
Bæði flatar køkur og upprullaðar. Og heingikjøtsbreyðið hvarv sum døgg fyri sól. Eg taldi átta rimmar breyðføt. Og so pannukøkurnar! Tær upprullaðu pannukøkurnar við súltutoy og róma hvurvu, áðrenn tær komu á borðið. Eg fekk ikki talt føtini. Ein maður fekk sær tríggjar rómapannukøkur í senn upp á borðiskin. Eg helt hann næstan vera óhøviskan.
Og tá ið so Hallgerð omma kom innar við einum rokaðum rugbreyðsfati við lambsposteik uttan eitt einasta petti av grønum til pynt, neig tann eini maðurin hálvavegna fyri henni. Hann tók tvey breyðstykki, hóast hann hevði tvey rosinkøkupetti og eina sandkøkuflís á borðiskinum frammanundan.
"Soleiðis eiga veitslur at vera," segði hann og streyk sær um búkin.
"Á, ja," segði Hallgerð omma.
Eg sá, at Hallgerð omma var eitt sindur erpin. Hon visti nevniliga, hvør hevði matgjørt, hóast eingin annar ánaði nakað.
Jú, ein av konunum hevði skilt tað. Hon blinkaði til ommu við øðrum eyganum, tá ið hon fekk sær av kleynunum og segði, at tað var Vestfjarðardæmi á teimum. Tá smíltist omman fegin og segði: "Kann tað vera?"
Sissal, sum øll nú rópa lítlu didduna, svav næstan allan dagin. Tað var bara gott, tí at eingin hevði serligan áhuga fyri henni. Eg hevði næstan gloymt, at hetta var hennara veitsla.
Pápi og teir flestu menninir tosaðu alla tíðina um aðrar tingmenn, og konurnar prátaðu um tað, hvussu lítið menninir hjá teimum sóust við hús. Eg tók veruliga synd í summum av konunum. Ein av teimum segði, at hon kendist valla við mannin hjá sær. Ein og hvør kundi ballað seg hjá henni um kvøldarnar. Neyðardýrið.
62.
Summir av monnunum sótu á tingi saman við pápa, og eisini tann eina konan, men hon tosaði kortini við konufólkini. Eg helt hana vera so stuttliga. Hon segði, at tað var tørvur á fleiri konum á tingi. Menninir vóru sovorðnir serskøltar.
Og eg eri samdur. Eg hoyrdi nevniliga tann eina mannin siga, at ráðharrin, sum í heilum tosar í telefon við pápa, er ikki nógv verdur, klombrutur og eg veit ikki hvat. So kom hesin góði maður alt í einum inn á gólvið, tí hann mátti tosa við pápa um eitt ella annað. Hann ánaði ikki, at har var veitsla í húsinum, og hann var als ikki bjóðaður. Men tá ið hann var komin, gjørdust øll so ótrúliga heilag, sum um hann var nakað heilt serligt. Øll fóru at bjóða honum kaffimunn og køkubita, og tað var týðuligt, at hann var meira enn lítið svangur. Men mestur høvdu tey rætt. Hann var ikki serliga hegnigur. Hann misti trý rullukøkupetti á gólvið og eina sandkøkuflís, so at súltutoy kom upp á buksurnar. Hallgerð omma mátti fara eftir einari tvøgu at turka gólvið og gníggja súltutoyið úr buksunum. Honum dámdi harafturímóti alt so væl, at hann varð bara verandi. Eg haldi, at hann gloymdi bart út, hvørji ørindini upprunaliga vóru.
Allur barnaskarin spældi uppi á loft, men nú komu tey oman í stovuna, eitt fyri og annað eftir. Mamma skeyt upp, at pápi skuldi spæla gittara og syngja fyri teimum. Hetta var eitt frálíkt hugskot. Pápi spældi og sang ymist, sum børnini kendust við, og teir báðir, Geir abbi og hann, kvóðu eitt so skemtiligt kvæði. Tað kom rættiligt lív í. Tað endaði við, at øll sungu, bæði tingmenninir og konurnar hjá teimum, og Geir abbi við. Sjálvt Lív og Andor sungu saman við teimum.
"Ja, tú dugir meira enn at mata teg," segði ráðharrin hugtikin við pápa, og pápi varð so 
63.
glaður. Alt tað, sum teir søgdu um henda mannin, var helst bara møsn. Hann má vera væl dámdur, tí teir vóru so grúuliga hampuligir við hann. Og hann stoytti einki meira niður.
Vit vóru deyðagivin, tá ið gestirnir fóru. 
"Hetta var avbera væl eydnað," segði pápin. "Hjartaliga takk fyri, elskaða," segði hann við mammu.
"Tað er gaman í," segði Hallgerð omma, ið tók av borðinum.
Vit brustu øll útúr at flenna.
"Takk, mamma góða," segði mamma við Hallgerð ommu, og Hallgerð omma varð so glað.
"Eg skal so svørja uppá," segði Lív. "Eg haldi, at Geir abbi og Sissal omma eru næstan vorðin vinfólk aftur. Vita tit, hvat eg sá inni á skrivstovuni? Ha? Lítli Brynjálvur sat hjá mammu síni og flenti og pjátraði. Sissal omma sat við lítlu Sissal í føvninginum, og Geirabbi sat beint undir liðini á henni. Heilt tætt hjá henni. So ætlaði hann at kína lítluni um hárið, men tók feil av knokkinum á henni og hondini á Sissal ommu. Tað er umleið tað sama hárið á lítlu Sissal sum á handarbakinum á ommu. Og hann, sum sær so illa. Sissal omma læt hann bara kína sær aftur og aftur, og tann nýggja konan hjá honum flenti í kíki."
"Megafeitt," segði Andor.
"Og hvat halda tit, at Sigrun segði? Hon segði: Heldur tú ikki, at eg má fara at senda hann á Lágargarð? Og so flenti hon uppaftur meira. Hon er góð, er hon."
"Ja, hetta gekk alt so avbera væl," segði pápin. "Tað var í tøkum tíma, at vit bjóðaðu øllum teimum, sum hava stuðlað mær so dyggiliga."
64.
"Ja, heppin vart tú at fáa hetta barnið," segði Hallgerð omma.
"Ja, tosa ikki um," segði pápin.
Og beint tá hoyrdist eitt skerandi hvin. Barnið var vaknað. Eg veit ikki, nær lítla Sissal sovnaði aftur. Tá hevði eg ið hvussu so er sovið leingi. Beint áðrenn eg sovnaði, mintist eg til, at eg hevði als ikki hugsað um Áka allan samlan dagin. So skilti eg betur pápan og øll hini tingfólkini. Tey hava sjálvandi bara so øgiliga nógv um oyruni, at tey minnast ikki til børnini hjá sær í fleiri dagar á rað. Og heldur ikki tey, sum tey eru gift við.
Eg hvakk við á miðjari nátt. Eg droymdi, at onkur ókunnumaður kreyp undir dýnuna hjá mær, og eg helt at tað var pápi. Eg vaknaði vátur í sveitta.
65.
Andor hevur trupulleikar og luktar illa
Tað tyktist sum eg ikki hevði sæð Áka í eitt mannaminni. Vit høvdu so nógv at tosa um. So nógv, at Andrea flutti okkum frá hvørjum øðrum í skrivitímanum.
"Tá ið fundur er, eigur fólk ikki at verða flutt frá hvørjum øðrum," segði Áki, og øll flentu, eisini Andrea.
"Hvat skal eg gera við teg?" segði hon og risti við høvdinum.
Vit hildu, at vikan mundi ongan enda tikið. Kortini var ymist á vási. Flokkurin fór útferð oman í fjøruna, og tað var sera spennandi. Vit savnaðu saman gággur og skeljar av ymiskum slag. Summar av teimum vóru komnar langt upp á land. Sjógvurin var onkuntíð komin nógv longri niðan. So fór landið at vaksa. Hetta er heilt ótrúligt. Eg haldi, at eg ætli at verða vísindamaður og kanna alt møguligt sovorðið.
Andor eigur eina stóra vísindabók. Geir abbi gav honum hana. Einaferð sníkti eg meg inn í kamarið hjá honum at hyggja í hana, men hann blakaði meg útaftur og stongdi. Andor er aldri fittur við meg. Og kamarið hjá honum er altíð læst.
Áki savnaði einki. Hann togaði alla tíðina í Hjørdis. Eg skilji ikki, hvussu hann tímir. Hon bara hvínur. Tað er ivaleyst av gentuhvini í mínari familju.
66.
Tann lítla er annars vorðin nógv frægari. Hon grætur ikki so illa longur. Læknin sigur, at magakrampin er linkaður. Og eg má viðganga, at hon er øgiliga søt. Eg haldi, at eg eri vorðin eitt sindur góður við hana.
Eitt havi eg hug at spyrja onkran um. Eg veit bara ikki hvønn. Hví skalt tú endiliga vera góður við eitt barn, sum mamma tín fær? Hóast okkurt annað barn er nógv fittari og stuttligari? Er tað ein lóg, sum sigur tað? Ikki tí, eg eri góður við Andor og Lív, hóast tey eru soleiðis sum tey nú einaferð eru. Einki serliga stuttlig.
Tað hjálpir heilt vist einki at spyrja Hallgerð ommu um hetta. Hon sigur bara, hvørja ferð eg spyrji um okkurt: "Ja, hevði eg vitað."
Eg tosaði um hetta við Áka. Men hann hevði ikki nakran serligan áhuga fyri tílíkum viðurskiftum. Heldur ikki, ta ferðina eg hugsaði í heilum um, hvussu fjøllini hava rúgvast upp. Men hann segði seg halda, at hetta við systkjunum hevur okkurt við blóðið at gera. Tað ber ikki til.
Eitt er tó heilt greitt. Tú verður grúuliga keddur, tá ið okkurt bagir. Onkrum í tínari familju.
Ein morgunin, tá ið eg læt meg í, hoyrdi eg óvanligan gang úti í gongini. Mamma rópti á Andor. Hon dukaði á hurðina ferð eftir ferð, men eingin svaraði. Eg helt, at hon var bangin. Pápi var farin til arbeiðis, men nú kom Hallgerð omma eisini út í gongina.
"Guð hjálpi mær," hoyrdi eg mammu siga. "Eg fái ikki vakt barnið."
67.
Tað gekk eitt langt og annað breitt, áðrenn Andor læt upp.
Hann var stak løgin og ótrúliga illa fyri. Og so luktaði hann so óluksáliga illa. Hann hevði verið í føðingardag kvøldið fyri. Hann mátti hava verið seinur aftur.
Mamma rak meg oman at eta morgunmat, og so skuldi eg avstað í skúla. "Og eisini tú, Lív," segði hon sum um hon var í øðini inn á okkum øll. Hvat var á vási?
Hallgerð omma læt okkum eta tveir borðiskar av havragreyti við harðari hond og bað okkum so kvika okkum avstað.
Eg hevði tað ikki gott í skúlanum. Eg kenni altíð á mær, tá ið okkurt er áfatt. Eg kann ikki gera við tað. Tað lætnaði veruliga, tá ið eg sá Andor í døgurðasteðginum. Sum eg varð fegin. So mátti hetta fara at laga seg.
Kortini hevði eg ampa á mær. Andor og nakrir aðrir dreingir, sum eg aldri hevði sæð hann saman við áður, hingu saman í einum trunka í skúlagarðinum, og teir sóu nipnir út. Einki petti sáttligir ella kaldir.
Tað var deyðakvirt heima hjá okkum, tá ið eg kom inn. Ikki eitt ljóð frá gentuni. Eg hugdi inn í stovuna, og har var eingin. Endiliga fann eg mammu og Hallgerð ommu inni í køkinum. Hvørgin av teimum varð var við meg. Eg helt, at hjartað gavst at sláa í bringuni á mær. Ein ístøppur kendist í búkinum
Mamma græt. Hon helt á einum blaði.
"Nú hava teir sjálvandi skrivað okkurt ljótt um pápa," hugsaði eg, og øðin spann í meg.
68.
"So, so, góðasta," segði Hallgerð omma. "Hann er bara eitt barn. Hetta fer at laga seg. Nýt nú skilið, bestan. Verðin forgongur ikki av hesum."
Barn! Tað kundi ikki vera pápi. Tað var gott.
"Hey," segði eg fyri at siga okkurt. Eg varð alt í einum so glaður.
Mamma sníkti seg at turka eyguni og helt, at eg hevði ikki sæð nakað sum helst.
"Hey, góðasti," segði hon, og røddin var onkursvegna so visalig. "Hvussu var í skúlanum?"
"Gott," segði eg, men tað hoyrdi hon ikki, tí at hon segði, at hon mátti taka sær av Sissal.
Hallgerð omma fór eftir rugbreyði við rullupylsu og einum rullukøkupetti til mín. Vit eiga enn ov mikið frá dópsveitsluni. Heilar dungar, vavdar inn í staniolpappír.
"Bagir nakað?" segði eg og hugdi beint at henni.
"Á, nei, nei," segði hon, og nú visti eg, at eisini hjá henni var tað lagamanni at lúgva. Nú var hon eisini farin at tvassa.
Eg toygdi meg eftir blaðnum. Á forsíðuni var mynd av løgreglumonnum og nøkrum dreingjum. Oman fyri myndina stóð: FULLIR UNGLINGAR FLUTTIR BURTUR. Eg blaðaði víðari. Eg tímdi ikki at lesa um nakrar unglingar. Mær dámar ikki unglingar. Tað var bara einki stuttligt í hesum blaðnum.
Alt í einum frysti okkurt inni í mær. Mamma las júst hetta blaðið. Unglingar! Andor var unglingi. Og hon var so øgiliga kedd. Eg blaðaði aftureftir. Og so las eg allan tíðindastubban. Føðingardagsveitsla í Vesturbýnum varð til ein ruðuleika. Foreldrini hjá 
69.
dreinginum, sum fylti, vóru burturstødd, men tá ið tey komu heim, var alt innbúgvið smildrað. Unglingarnir, sum flestir vóru fimtan ára gamlir, vóru allir dýrandi fullir. Hetta stóð í blaðnum. Teir høvdu fingið klørnar í onkra óhumsku, sum teir so drukku.
Eg slepti blaðnum og hugsaði. Andor var í føðingardegi í gjárkvøldið. Men tað kundi ikki passa, at Andor hevði drukkið brennivín! Ikki Andor. Mamma hevði ofta sagt vinkonunum, at hann var ein fittur unglingi. Eingir trupulleikar av honum.
Og nú stirðnaði eg allur sum eg var. Lukturin úr kamarinum! Var tað ikki júst soleiðis, brennivín luktaði? Einaferð leyp ein bumsur á pápa niðri í miðbýnum og segði: Tú ert mín tingmaður og einki annað! Hann fekk neyvan staðið á beinunum. Nú mintist eg. Tað var tann sami dunsturin. Guð hjálpi mær, var Andor nú ein bumsur?
Eg sníkti meg at hyggja betur at myndini, men tað bar ikki til at kenna Andor á henni. Tað sást bara í ryggin á onkrum dreingjum við rakaðum knokki og í reyvasíðum buksum, og teir vóru allir eins á at líta.
Eg rýmdi upp í kamarið. Eg kikkaði eftir ondini. Tað var serliga hetta, at Hallgerð omma eisini var farin at lúgva. Íðan var eg eitt barn, sum átti ongan góðan. Púra einsamallur. Eg kundi enntá ikki tosa við Áka um hetta. Tá ið hann ringdi, segði eg, at eg hevði ilt í høvdinum.
Eg haldi, at eg sovnaði frá øllum hesum trupulleikunum. Tá ið eg vaknaði, var pápi komin heim. Á alljósum degi. Eg toygdi meg út yvir rimaverkið á trappuni og sá, at tey sótu í stovuni; mamma og pápi og Andor. Andor græt. Neyðars hann.
Tey vóru kortini einki ill við hann. Men tað var púra greitt. Hann hevði verið við í hasum ballinum. Og hann hevði drukkið okkurt slag av brennivíni. So frægt hoyrdi eg. 
70.
Mamma helt um hann, sum um hann var eitt pinkubarn. Pápi var grúuliga álvarsamur.
"Hvussu í víðu verð kundi tú finna upp á hetta, elskaða barn?" segði mamma aftur og aftur upp í saman.
Andor græt og græt. Hetta var ørkymlandi á at líta. Sum tá tey vaksnu gráta. Tað er tað versta, eg veit.
"Eg visti ikki, hvat hatta var fyri nakað," stunaði hann. "Eg skal so svørja upp á tað. Vit drukku bara øll somul. Eg helt hetta var kola ella okkurt sovorðið. So varð eg so løgin, og so minnist eg einki meira."
"Hvar í víðu verð fingu børnini hendur á hesum?" spurdi pápi.
"Eg áni tað ikki," segði Andor.
Pápi gekk aftur og fram um gólvið. 
"Hetta má ikki leka út," segði hann. "Hetta má ikki leka út."
"Gunnleivur," segði mamma og var í øðini. "Eg leggi einki petti í, hvør hoyrir hvat. Vit mugu tosa við foreldrini hjá øllum hinum børnunum. Vit mugu steðga hesum beinanvegin. Tú mást rætt og slætt savna alt hetta fólkið saman og tosa um málið. Drongurin kundi verið endaður í geglinum. Summi av foreldrunum noyddust eftir børnunum oman á løgreglustøðina."
"Eg rýmdi vist, áðrenn alt varð ein hurlivasi, eg var so ússaligur," segði Andor.
"Og hvussu slapst tú heim?" spurdi pápi
"Eg minnist ikki. Eg haldi, at Hallgerð omma læt dyrnar upp."
Hallgerð omma! Hon, sum einki skuldi vita! Eg taki hana aldri aftur fyri fult.
71.
"Ert tú greiður yvir, hvørjar fylgjur hetta kann fáa?" segði pápin, og nú var hann illur.
"Hetta fer ikki at koma fyri aftur, pápi, tað lovi eg," segði Andor grátandi. 
Eg gjørdi av at renna yvir til Áka. Heima hjá okkum var alt so ræðuligt.
Vit smíðaðu eitt sindur, men tað var einki lag á mær. Áki sá tað kanska, men hann spurdi ikki um nakað. Hann segði bara, tá ið eg fór heim aftur: "Farvæl, tað var einki um teg." 
72.
Sjálvandi veit eg, hvat fer fram í einum balli
Hetta lagaði seg eftir tveimum døgum. Tað vórðu hildnir fundir um hesa góðu føðingardagsveitslu, bæði heima hjá onkrum av børnunum og eisini í skúlanum. Pápi tosaði eisini við løgregluna, so einki stórmál spurdist burturúr. Haldi eg.
Andor sat inni hvørt kvøld og var so fittur við alt og øll. Hann passaði Sissal í heilum og hjálpti Lív at rokna.
Men pápi kom kortini illa fyri av øllum hesum roksinum. Hann skuldi halda røðu frá tingsins røðarapalli júst tann dagin, og hon var óivað sera miseydnað. Onkur annar tingmaður helt fyri, at pápi hevði als onga grein í tí, hann segði, og segði seg aldri hava hoyrt sovorðið tvætl. Og hann hevði helst rætt. Tað stóð um hetta í bløðunum.
Mær tókti so synd í pápa.
Men mamma er løgin. Pápi var heilt fyri ongum av hesum, men hon helt lítið um tað.
Tað ber illa til at gera um seg, tá ið heimið er á gosi av øðrum trupulleikum, segði hann, meðan hann mól aftur og fram og hugdi illur at Andor, sum sat undir lítlu Sissal í sofuni.
73.
"Teir trupulleikarnar loysa vit í felag, Gunnleivur," segði hon. "Einki annað hevur týdning, hvørki góðar røður ella ringar."
Eg helt ikki, at pápi var samdur við henni, men hann gretti ikki eitt orð aftrat um hetta. Hann tosaði í telefon alt kvøldið.
Og umsíðir var tað fríggjadagur.
Okkum báðum, Áka og mær, nýttist ikki at siga eitt einasta orð í skúlanum tann dagin. Báðir vistu, hvat vit ætlaðu at gera aftan á skúlatíð. Vit bóðu hinar dreingirnar siga við venjaran, at vit kundu ikki koma til fótbolt. Vit høvdu kortini ikki fingið spælt, so spentir vóru vit.
Hann kavaði aftur, so vit lótu okkum í kavadraktir. Tíbetur vóru tær myrkar, báðar tvær, mín var svørt, og tann hjá Áka var myrkablá. Betri kundi tað ikki vera. Vit lótu okkum eisini í kavastivlar, so at vit ikki skuldu verða kaldir úti í runnunum hjá Ellu.
Klokkan var fimm minuttir yvir fimm, tá ið vit komu hagar, skal eg vera heilt nágreiniligur. Eg ætli mær at halda á at vera neyvur, hóast eingin annar veit, hvat tað vil siga. Tað var ísakalt, og vit máttu bara liva í vónini um, at okkurt hendi nakað skjótt.
Leingi var púra friðarligt, og vit vóru vorðnir kaldir. Men alt í einum hoyrdu vit ein bil og sóu, at tað var ein hýruvognur. Onkur kom um hornið, onkur loyndarfullur. Tað var ein maður í svørtum frakka. Hann hugdi seg í kring, sum var onkur eftir honum.
Hann ringdi ikki uppá, soleiðis sum vanligt er, men pikkaði so hissini á hurðina. Ella kom beinanvegin í durin.
Hann segði einki, tí hon gjørdi skjótt av og togaði hann rætt og slætt innum. So læt hon aftur. Vit kendu okkum so ruddiliga lumpaðar.
74.
Maðurin kom skjótt útaftur við eini stórari pappeskju í fanginum. Hann troðkaði seg inn í bilin við henni og helt burtur.
"Lump," segði Áki og snýsti sær.
"Sssssss," segði eg. Longri niðri í gøtuni steðgaði ein annar bilur. Ein maður og ein kona komu út úr honum og fóru inn í krambúðina hinumegin gøtuna. Nakað seinni komu tey gangandi yvir til húsið hjá Ellu.
"Tey koma higar," teskaði eg.
So endurtók søgan seg. Tey pikkaðu uppá, og nú skiltu vit, at øll bankaðu á sama hátt. Fyrst tvey løtt pikk, so eitt sindur harðari tvær ferðir. Tað var eyðsæð, at hetta var eitt tekin.
"Alt í lagi?" segði maðurin lágmæltur, tá ið Ella kom í durin. "Nógvar pipphønur, ha?"
Ella hálaði tey innum og læt aftur.
Hetta var vónleyst.
Tey fóru avstað aftur við tveimum stórum posum í part.
"Hoyr, Svein Ári, "segði Áki. "Eitt veit eg, ið hvussu so er. Tað eru ikki hønur, hesi fólkini keypa. Tey keypa okkurt heilt annað. Tey steðga so stutt har inni, veitst tú? Var tað hønur, tey keyptu, so skuldu tey hugsað seg um og valt burtur úr allari rúgvuni. Sum í einari krambúð. Tá hon nú eigur so øgiliga nógv av teimum."
Áki hevði púra rætt. Tað var okkurt løgið við hesum.
Vit vóru um at frysta í hel, tá ið vit alt í einum hoyrdu málageipan. Fýra ungfólk, tvær gentur og tveir dreingir, komu um hornið. Hetta vóru unglingar, tit vita. Tey bóru seg at, sum vóru tey meira ella minna klikkað.
"Setið tykkum her," segði annar drongurin, "eg taki mær av hesum. Eg dugi snildini at snýta ta gomlu."
Hini settust niður í kavan, hóast tey ikki vóru í kavadrakt. Tey bara blakaðu seg beint á 
75.
reyvina, og genturnar flentu ein hálvkøvdan látur. Tær hildu um munnin, so at tær ikki hoyrdust so væl.
Drongurin bretti upp ulpukragan og bankaði uppá hjá Ellu. Á sama hátt sum hini.
Hon kom beinanvegin. Tá hon sá hann, himpraðist hon eitt sindur við.
"Hvat kann eg hjálpa tær við, bestin?" spurdi hon so ovurvinarlig.
Drongurin harkaði. "Eg skuldi koma eftir einari stórari fyri Guðmund," segði hann. "Eg eri sera seinur upp á tað."
Ella himpraðist aftur eitt sindur við, men so fór hon innum. Hon kom útaftur við einum ella øðrum í einum posa. Drongurin gav henni pengar.
"Hetta passar," segði hann, og Ella læt aftur.
"Vauuu," segði drongurin spakuliga, og hini reistust. Men tey fóru ikki avstað. Tey gingu inn í garðin og stillaðu seg aftan fyri sólveggin, sum pápi Áka hevði smíðað fyri Ellu á sinni.
Drongurin læt posan upp og dró eina kolafløsku upp úr honum. Men vit sóu væl, at tað var ikki kola, sum var í henni. Løgurin var ljósari enn vanligt kola. Hann skrúvaði proppin av og fekk sær ein lítlan. So rætti hann hinum fløskuna, og tey munnaðu sær øll somul á.
"So er bara at kvika sær til hetta góða ballið," segði onnur gentan, og tey hvurvu flennandi út á gøtuna.
Eg visti ikki, hvat Áki hugsaði, men nústani visti eg alt.
Eg visti bara alt ov væl, hvat unglingar gera, tá ið teir ballast, ið hvussu so er summir unglingar. Teir drekka brennivín. Og verða púra ørir. Og so verður alt á gosi heima hjá teimum.
"Nei, nú skilji eg einki," segði Áki. "Púrt einki."
"Kom," segði eg. Eg kundi ikki greiða Áka frá hesum beint har. Eg visti enntá ikki rættiliga, um eg yvirhøvur skuldi gera tað. Tey heima hjá honum vóru vinfólk hjá Ellu. 
76.
Og eg hevði hoyrt pápa siga, at tey, sum selja unglingum brennivín, eru brotsmenn. Tí nú visti eg heilt greitt, at Ella seldi ikki nakrar hønur. Hon seldi øllum hesum fólkunum brennivín.
Eg hevði torført við at hugsa greitt. Kundi ein gomul kona vera brotsmaður? So høvdu pápi og mamma Áka hýst einum brotsmanni, uttan at vita av tí. Mamma Áka helt Ellu vera eitt skilafólk. Eg hevði bestan hug at gráta. Eg vildi helst ikki vita meira um hetta málið.
Henda góða Ella hevði enntá selt lutaseðlar fyri flokkin hjá pápa undan valinum. Tað hevði eg næstan gloymt. Hon hevði ofta sagt, at pápi var ein dugnaligur politikkari. 
"Áki," segði eg, og eg ljóðaði sum eitt vaksið fólk. "Eg má fara heim at eta. Vit skulu tosa um hetta seinni í friði og náðum."
Eg helt, at tað øraði fyri Áka.
"Á, ja," segði hann. "Eg eri hálvdeyður í kulda. Farvæl, vit síggjast," segði hann í túninum hjá teimum.
Eg var eisini eitt sindur heilavillur. Og alt í einum uppdagaði eg, at eg var einki frægari enn hini. Á ein hátt leyg eg fyri mínum besta vini. Við einki at siga. Akkurát sum Hallgerð omma. Tramin havi tað. Akkurát sum øll hini.
Tað var steiktur blóðmørur til døgurða og rísingreytur omaná. Mær dámdi væl henda matin. Eg mungaði næstan aldri eftir pitsum longur. Minnist næstan ikki, hvussu tær smakka. Heldur ikki burgarar og fronsk epli.
Eg hevði eisini annað at hugsa um.
77.
Pápi var seinur og varð á gosi, tá ið hann sá blaðið. Har var aftur ein stubbi um unglingatrupulleikar. Og eisini ein frásøgn um fólk, sum selur hesum ungu vín og ríkar seg upp av tí.
"Hesir ótangarnir mugu takast," segði pápi og var í øðini. "Teir mugu verða búraðir inni. Hesi bølmennini spæla sær við at oyðileggja børnini í hesum landinum. Eg ætli mær við hesum á tingborð skjótast til ber."
Høvdu mamma og pápi Áka vitað. Ella, sum tey altíð fjálga um og hjálpa, arbeiðir miðvíst við at oyðileggja børnini í landinum. Tey høvdu svímað.
Hvat kundi eg gera? Mundu tað vera serlig fangatippi til gamlar konur? Og hvat skuldi eg siga við Áka? Hann hevði helst hug at halda á við at eygleiða hønusøluna, sum hvørki var ella hevði verið nøkur hønusøla.
Hvussu kundu vit vera so býttir? Halda, at fólki vantar glashønur á miðjari nátt?
Eg gjørdi av at lata málið liggja til næsta dag. Eg visti, at eg kundi ikki gera nakað sum helst, fyrr enn eg hevði tosað við Áka. Eg var akkurát líka ringur sum hini. Og tað var við ringum tannabiti.
78.
Í biograf við pápa - og Ellu
Morgunin eftir var eg enn ikki vísur í, hvat eg skuldi gera við málið.
Júst sum Hallgerð omma hevði givið mær gamlar rómapannukøkur og nakrar kleynur upp á ein borðisk, ringdi telefonin.
Tað var Laura. Hon, sum passaði meg og Evu fyrr í tíðini. Hon bjóðaði mær at koma og vitja seg í morgin klokkan fýra. Hon segði, at tað var alt ov langt síðan, hon hevði sæð meg. Og so vildi Hákun eisini sleppa at síggja, um eg var vorðin misháttari enn fyrr. Hann er so skemtiligur, hesin góði Hákun. Hann segði altíð við meg og Evu, at beint nú vóru vit ikki nakað serliga mishátt.
Eg ornaði um bringuna. Tað var so stuttligt at vera hjá teimum, tá ið eg var lítil. Eg var so hjartans fegin, at tey ringdu beint nú. So vóru løgir at hugsa um hetta eitt sindur aftrat. Tað tóktist sum vit báðir, Áki og eg, ikki kundu vera saman beint nú. Eg var so ørkymlaður. Sjálvandi vildi hann halda á við at kanna málið viðvíkjandi Ellu, men nú var eg so komin til botns í tí. So møsnaði eisini allur skúlin um 
79.
hetta vælsignaða ballið. Onkur onnur systkin høvdu verið uppií, og tey kundu sjálvandi ikki halda munn. Eg hevði ikki grett eitt orð um Andor við Áka. Vegna tingið og pápa.
Eg segði tí við Lauru, at eg kom.
Tað var stuttligt at hitta Evu, ja, sjálvandi var hon har. Eg fekk enntá sovorðna kitlandi kenslu í ryggin, sum Áki sigur seg fáa, tá ið hann sær Hjørdis. Eg veit ikki, um tað er akkurát tað sama. Men hetta var í øllum førum eitt slag av skjálvta. Vit smæddust eitt sindur, ið hvussu so er eg.
Eg hevði næstan gloymt, hvussu hugnaligt tað er hjá Lauru. So grúuliga fjálgt. Til dømis hava tey altíð eitt kertuljós. Og heilt ótrúliga góðar køkur. Hon nýtir nelikkar og ingifer, tá hon matger, tað minnist eg so væl. Og kanel.
Á veg yvir stúrdi eg eitt sindur fyri, hvussu eg skuldi heilsa henni. Tá ið eg var lítil, mussaði hon okkum altíð og gav okkum eitt klemm, men tá vóru vit so lítil. Nú beyð mær ímóti at mussa vaksið fólk, uttan bara pápa og mammu, sjálvandi.
Men soleiðis fór tað ikki at verða. Laura kom út í durin. Hon klappaði mær vinarliga á økslina, og bað meg koma innum. Og tá helt eg tað vera so gott at síggja hana, at eg gav henni bara ein ordiligan muss, og so mussaði hon eisini meg. Mongum brestur ætlan.
Eg segði bara hey við Evu.
Í fyrstani var einki um okkum.
Men tá ið Hákun rópti innan úr sínum kamari, um ikki alt var í lagi, fóru vit øll at flenna og róptu við ein munn: "Nei." Akkurát sum í gomlum døgum.
80.
Tað smædna hvarv sum døgg fyri sól. Eva segði mær frá tí nýggja skúlanum hjá sær og íbúðini, sum mamma hennara og Oddbjørn høvdu keypt. Og eg segði frá okkum báðum, mær og Áka, og hvat vit tókust við. Eg segði nú ikki alt. Als ikki! Eva hevði eisini fingið eina hjartavinkonu. Laura spurdi um lítlu Sissal, og Eva segði, at hon øvundaði mær so. "Tú kann saktans," segði hon. Eg helt, at eg kundi ikki muta ímóti, kanska hevði eg heldur ikki hug.
Tað einasta, sum eingin tók upp á tunguna, var taskumálið. Laura hevði einaferð sagt, at tað málið var avgreitt. Tað dámdi mær.
Hann sjálvur, Hákun, skrivar enn um vesturíslendingarnar. Hann segði, at hann varð aldri liðugur.
"Tað ger einki," segði Laura. "So hevur tú okkurt at fjasast við."
Tey eru stásfólk, eru tey. Og tað var so stuttligt at vera har, at eg visti ikki av, fyrr enn mamma Evu kom eftir henni. Tá gjørdi eg av, at eg mátti heldur sleppa mær avstað eisini. Eg lovaði at koma skjótt aftur.
Tað var eisini hugnaligt við nátturðaborðið heima hjá okkum. Pápi kom til tíðina, og mamma var aftur farin at hugsa um okkum, hini børnini hjá sær. Eg meini so við, at nú tosar hon við okkum og tílíkt. Lítla Sissal var vorðin hampuliga góð í sær. Og pápi tosaði við Andor og Lív, sum vóru tey vaksin fólk. Og so Andor!
Hann var vorðin heilt øðrvísi. Nú tosaði hann við øll um alt møguligt, enntá við Lív.
Eg haldi, at hon veit alt hetta um Andor. Og hon er so fitt við hann. Øll halda bara, at eg veit av ongum. Eg, sum veit nógv meira enn nakar annar.
81.
Vit ótu royktan sperðil við hvítari sós og grønum ertrum. Omaná fingu vit vaniljubuding við saft útá. Hallgerð omma hevði tikið hana við sær av Vestfjørðunum. Tá ið vit vóru liðug, skeyt Lív upp, at pápi kom í biograf við okkum, teimum stóru børnunum! Mamma skuldi kortini hava bindiklubb. Eg helt, eg steinsvímaði, tá ið pápi segði, at tað var eitt frálíkt hugskot.
Eg hugsaði um tað aftur og fram, hvør fór at stýra landinum ímeðan, men pápi tóktist ikki at stúra eitt einasta petti fyri tí.
"Vit toga telefonstikkið úr," segði Hallgerð omma glað.
Eg eri heilt vísur í, at pápi ger hetta, fyri at Andor ikki skal fara í ball, og tað haldi eg vera skilagott.
Í biografinum sá eg, at myndin var bannað fyri yngri enn tólv ára gomul. Og tá ið pápi gav duravørðinum atgongumerkið, hugdi hann nágreiniliga at mær og ætlaði at siga okkurt. Men so hugdi hann at pápa og segði einki. "Gott kvøld," segði hann við einum breiðum brosi, "og ger so væl."
Eg havi lagt til merkis, at tað hevur ein ávísan fyrimun at eiga pápa, sum situr á tingi. Sumt er onkursvegna lættari, síðan hann slapp á ting. Øll eru so fólkalig í krambúðini og í bankanum. Og nú eisini í biografinum.
Pápi er sjálvandi eitt fitt fólk. Men eg haldi til dømis pápa Áka vera eitt stás. Og hann er ein framúr góður smiður. Øll vilja hava hann at smíða fyri seg. Men eg haldi ikki, at nakar gevur Áka serviðgerð fyri tað. Kortini sæst nógv meira aftur av tí, ið pápi hansara 
82. 
ger. Tað kann vera sera torført at vísa á avrikini hjá einum tingmanni. Men úthurðin hjá grannanum hjá Áka og teimum og gróðurhúsið hjá okkara grannum eru løtt at fáa eyga á. Alt tað hevur pápi Áka gjørt. Og nógv aftrat.
So uppdagaði eg nakað nýtt. Tað verður einki grett um sovorðið í sjónvarpinum. Pápi tosar harafturímóti altíð í sjónvarpinum um tað, sum hann ger.
Vit fingu poppkorn og kola við okkum inn í høllina. Pápi slapp beinanvegin framat, og øll smíltust og heilsaðu. Eg helt, at honum dámdi at vera har. Hann segði øllum, at vit vóru hansara børn, og Andor tók húgvuna av høvdinum, so berur sum hann er. Soleiðis er tað bara beint nú hjá flestu unglingum, teir vilja helst vera berskøllutir.
Hetta var ein sera spennandi filmur. Eg kundi ikki lata vera at hugsa um tað, at vit børn høvdu fingið átalu fyri framferðina, sum fólkið vísti í filminum. Trøllvaksnir menn bukaðu og skutu hvønn annan og fóru so bara beint heim at kela við konuni. Eg visti ikki, hví tey leikaðu so í. Og eg helt, at konufólkini vóru heilt tóm í høvdinum. Sovorðið er so fjákut. Men keðiligt var tað ikki.
So hendi nakað, sum tók meg púrasta av fótum. Vit fóru út í steðginum, og pápi tosaði har við onkra konu, sum eg haldi er limur í hansara flokki. So sá eg brádliga Ellu. E-L-L-U. Hon kom út úr eini aðrari høll saman við eini konu, sum um einki var galið. Hon var øgiliga fín í høghælaðum skóm og smílitst í eyst og í vest. Og tað var ikki nóg mikið við tí. Hon kom beina kós yvir til okkara, tók í hondina á pápa og segði: "Vælsignaður, Gunnleivur. Langt síðan eg havi sæð teg."
83.
Eg stirðnaði, allur sum eg var. Kendi pápi hesa ræðuligu konu, sum var um at oyðileggja børnini í landinum? Hann, sum tosaði í heilum í tinginum um tað, at barnavælferð var hansara hjartamál.
Tað sá út, sum tey kendust væl.
"Og hetta er mín góði stuðul," segði hann beint út og rætti henni hondina.
Ella flenti og segði, at hetta hevði bara eydnast væl.
"Tú megnar eisini tað mesta, sum tú setur tær fyri," segði hin konan og hugdi hugtikin at Ellu. 
Tað øraði fyri mær. Eg hugsaði hjartkiptur, at pápi hevði kanska keypt vørur frá Ellu. Eg vildi ikki trúgva tí um hann. Nei, tað bar ikki til. Hann átti viðhvørt vín inni, men tað var ikki í kolafløskum. Bara vanligum fløskum. Og hann drakk seg aldri fullan sum hasir býttu unglingarnir.
Eg fylgdi als ikki við í tí, sum var eftir av filminum.
Á veg heim kundi eg ikki bara mær. Eg mátti spyrja.
"Hvørjum hevur Ella hjálpt tær við, pápi?" spurdi eg og royndi at vera stinnur á málinum. 
"Á, handa vælsignaða, gamla konan," segði pápi. "Hon er tann raskasta av øllum at selja lutaseðlar fyri flokkin. Vit vóru langt síðan farnir á heysin, um hon ikki hjálpti til."
Eingin kann ímynda sær, hvussu fegin eg varð. So var pápi ið hvussu so er ikki fløktur inn í hetta málið. Sjálvandi ikki. Hvussu kundi eg trúgva sovorðnum?
Bindiklubbakonurnar vóru enn hjá mammu, tá ið vit komu heim. Pápi fór inn í stovuna til teirra. Eg var einsamallur úti í køkinum hjá Hallgerð ommu, tá ið Andor og Lív vóru 
84.
farin upp á loft. Hallgerð omma stákaðist við vaskið, men eg hoyrdi tó hvørt orð, sum tey søgdu inni í stovuni. Konurnar tosaðu um, hvussu ræðuligt skilið var. Vaksið fólk, sum bryggjar sprutt og selur tað, ja, sjálvt til unglingar.
Bryggja! Hvat var tað fyri nakað? Eg hoyrdi so nógv nýtt beint nú.
Eg læt sum um eg át av rosinukøkuni hjá Hallgerð ommu og bíðaði eitt bil. So segði eg:
"Omma, hvat er tað at bryggja?"
Omma snaraði sær á, har hon stóð við køksvaskið. "Guð hjálpi tær, barn, royn heldur at hugsa um okkurt uppbyggjandi. Ná, men annars verður tað rópt at bryggja, tá ið fólk ger brennivín."
"Kunnu øll gera brennivín?" spurdi eg púra bilsin.
"Tað kann vist ein og hvør gera onkra brennivínsóhumsku," segði Hallgerð omma. "Men gott vín er tað ikki."
"Sleppi eg?" spurdi eg.
"Nei, tað veit hin altvaldandi, tað er púra ólógligt. Verður uppdagað, at fólk tekst við sovorðið, so verður tað revsað," segði Hallgerð omma.
Nú skilti eg meira enn fyrr. Hon sjálv, Ella, gjørdi sjálv hetta brennivínið! Hon bryggjaði! Og soleiðis spilti hon børnini í landinum.
Hon átti at farið í fongsul.
Eg orkaði ikki rosinukøkuna. Eg fór beint upp á kamarið og hugsaði og hugsaði.
Kann tað passa, at tað einki hevur at siga, hvussu fólk síggja út? Øll halda bara, at Ella er eitt hampafólk. Eitt sindur sjáldsom, men stak fitt. Hampulig við øll. Sjálvt pápi heldur, at hon er í lagi!
Og ikki nóg mikið við tí. Hann fær hana eisini at hjálpa sær í valstríðinum. Hon sum oyðileggur børn!
85.
Eg hevði so ilt í høvdinum. Kanska vóru summi hampafólk, sum tú sást á vegnum, í roynd og veru brotsmenn. Álvaratos.
Hvør hevði skil fyri sovorðnum? Bar til at spyrja onkran? Ið hvussu so er ikki pápa. Kanska mammu? Um eg nú segði henni frá øllum, so fekk hon at vita, at pápi var ikki so væl inni í øllum, sum hon ímyndaði sær.
Tað vóru eingi onnur ráð.
Eg mátti tosa við Áka um hetta. Hann var tann einasti, eg kendi.
Beinanvegin í morginári.
86.
Vit bjargaðu Ellu einaferð aftrat
Eg ánaði ikki, hvussu ringt skilið fór at verða.
Tá ið vit komu heim til Áka aftan á skúlatíð, vóru foreldur hansara ikki heima. Og hvør halda tit at ansaði lítla Balduri? Ella!
Alt lívið var vorðið ein rimmarfløkja.
Hon smurdi okkum breyðbita og gav okkum appilsindjús. Hon var prátingarsom og stak væl fyri. Baldur bíndi hugtikin at henni. Hon segði okkum frá dóttur sínari í London og børnunum hjá henni. Tað var eyðsæð, at henni dámdi einki serligt versonin. Hon segði hann vera blóðlatan. Dóttir hennara var harafturímóti sera arbeiðssom, stríddist og strevaðist.
"Tað er tungt at eiga bara eina dóttur, tá ið hon býr so langt burturi," segði Ella hugtung. "Á, eg sakni tey so illa. Tú gerst so einsamallur, tá ið næstringarnir ikki eru í nánd."
"Einsamøll!" hugsaði eg. "Hon einsamøll! Mamma mín fær ongantíð tíggju gestir um dagin sum Ella."
Eg orkaði ikki at lurta eftir henni. Tað bera møsn.
87.
"Kom út á verkstaðið," segði eg við Áka.
Men tað var sovorðin ófriður á Áka. "Skulu vit ikki fara út og vita, um onkrir koma framvið, tá ið hon ikki er heima?"
"Eingin kemur, tá hon ikki er inni," segði eg illa hýrdur.
Eg kundi ikki siga honum frá øllum beint nú, meðan Ella ansaði lítla beiggja hansara. Vit máttu ið hvussu so er bíða, til mamman og pápin komu heim, og hon var farin.
"Íðan kom so," segði Áki, og vit fóru.
Tað var myrkt í íbúðini hjá Ellu. Øll ljós sløkt. Vit fóru kortini aftur um runnarnar. Eg visti ikki hví. Áki var onkursvegna so uppøstur.
"Hvat kann tað vera, hetta sum hon selur?" spurdi hann. "Ikki hønur. Tað veit eg."
Eg kundi einki siga.
Men brádliga hvukku vit við. Tveir menn komu undan húsarhorninum. Teir sníktu seg varisliga og skimaðust alt í kring. Tað hoyrdist ikki eitt kis frá teimum.
Annar gekk yvir at úthurðini. Hann tók okkurt upp úr einum posa, sum hann hevði við sær. Eg sá ikki, hvat tað var.
Vit mundu steindoyð, tá ið vit sóu tað, sum nú fór fram. Maðurin bankaði so hissini á rútin í hurðini, og - hann brotnaði.
"Hann brýtur inn," teskaði Áki og kikkaði eftir ondini.
Eg fekk heldur ikki andað.
Maðurin toygdi hondina inn um rútin og rakk helst niður á lásið, tí hurðin fór upp. Tað var týðiligt, at báðir ætlaðu inn.
88.
"Vit mugu gera okkurt," teskaði Áki. 
"Hvat?" spurdi eg.
"Vit rópa," segði Áki. "Vit rópa: Løgreglan."
Vit andaðu djúpt inn og róptu við ein munn:
"Løgreglan! L--ø-g-r-e-g-l-a-n."
Menninir komu við tann spentarál útaftur og runnu beint tvørtur um hegnið, sum var aftan fyri okkum. Teir hvurvu út í myrkrið.
Vit sessaðust fyri at sissa okkum. Hetta var so ótrúligt, at tað kundi ikki vera satt.
"Vit mugu siga henni frá hesum," segði Áki. Hann rann yvir at hurðini. "Eg ringi heim."
Eg bíðaði uttanfyri og var fullkomiliga í ørviti. Høvdið kendist púra tómt.
Áki kom útaftur.
"Eg tosaði við pápa. Tey vóru heimafturkomin."
Pápi Áka og Ella komu bæði tvey beinanvegin.
Eg helt Ellu vera sera fjálturstungna. 
Áki hevði greitt pápanum frá tí, sum fram var farið, og hann hevði eina plátu við sær at smíða fyri tann brotna rútin. Hann gav okkum báðum eitt herðaklapp og segði, at har hevði Ella verið ótrúliga heppin.
"Men Ella góða, vit mugu ringja eftir løgregluni," segði hann so.
"Nei, nei, nei, góðasti," segði Ella. "Hetta hevur so lítið upp á seg. Einki er farið fyri skeyti."
"Tvætl í teg," segði pápi. "Vit mugu melda hetta."
Men Ella helt fast við sítt. Hon vildi ikki taka orðið løgregla á tunguna. Og har var einki at gera.
90.
"Hetta eru bara fjákalótir," segði hon, men eg sá, at hon hevði tað ikki gott.
Hann smíðaði fyri gluggan og fór innum við Ellu, men har var alt í lagi. Tað vóru vit báðir púra greiðir um frammanundan. Teir fingu ikki stundir at stjala nakað.
"Er handa konan í ørviti?" segði Áki á veg heimeftir. "Yppir øksl, hóast fólk brýtur inn á hana?"
"Hampafólk, sum aldri hevur framt nakað brotsverk, ræðast ofta løgregluna," segði pápi Áka, sinniligur sum hann altíð var. "Á, jú, eg skilji hana væl.
"Aldri framt nakað brotsverk!!! Hvussu ringt kundi skilið verða?" hugsaði eg og kendi innkulda beint oman fyri búkin. Onkustaðni í bringuni. Sum um eg hevði ampa á mær.
Eg gjørdi av bara at siga farvæl og fór heim til okkara. Nú mátti eg hugsa alt av nýggjum. Eg var á tremur av loyndarmálum. Sum um eg ikki visti, hví hon ikki vildi hava løgregluna at koma? Jú, eg visti væl.
Heima var alt meira og meira í tráð við tað gamla. Tá ið eg segði hey við Andor, segði hann bara: Á, g-ó-ð-a-s-t-i! Lív hevði havgron av einum ella øðrum, og lítla Sissal græt. Mamma var eitt sindur knarrut, og pápi var ikki komin heim.
"Hann kemur," segði Hallgerð omma. "Eg segði við hann, at vit fingu saltað lambskjøt til døgurða."
Hann kom kortini ikki fyrr enn seinni. Fyrst kom Sissal omma.
"Hetta visti eg altíð," segði hon, tá ið hon hugdi í grýturnar hjá Hallgerð ommu. "Tú ert eitt skilafólk, Hallgerð."
"Ella ein sleggja," hugsaði eg.
91.
Pápi kom, og tá ið øll vóru farin til borðs, helt eg, at tað bilti ikki, um eg segði teimum frá innbrotinum. Tey vistu kortini einki um alt hitt, sum var farið fram. Og tað var sanniliga tørvur á at bøta um lagið, tí at Sissal omma var í ringum lag. Tað var vist eitt verri skil í sjónleikarhúsinum. Ein av dansarunum hevði sagt okkurt øgiligt við hana. Og Sissal omma, sum helt, at tær báðar vóru vinkonur.
Tí segði eg teimum frá monnunum, sum ætlaðu at bróta inn hjá Ellu.
"Henni sjálvari, Ellu hjá mær," segði pápi ovfarin. "Hasi beistini!"
So hugdi hann at mær, og andlitsbráið segði mær so mikið, at tað vóru greflig mistøk, at eg hevði grett nakað um hetta.
"Ja, tit báðir bjargaðu Ellu enn eina ferð," segði hann og toygdi armarnar yvir um borðið fyri at taka um kjálkarnar á mær.
"Tit eru heilt ótrúligir. Róptu rætt og slætt! Tað má eg siga, ræðuskítar, tað eru tit ikki."
"Er hon ikki eitt sindur undarlig, handa konan," segði mamma. "Er tað ikki hon, sum eigur eina ørgrynnu av hønum? Mamma smírdist. Valla vóru tað hønurnar, teir vóru eftir!"
Hann náði meg! Nei, ikki vóru tað hønur, teir ætlaðu at stjala. Eg visti væl, hvørjum teir komu eftir. Men eg kundi einki siga.
Nú var ovboðið. Vit báðir, Áki og eg, vóru farnir at verja um tað vandamikla bryggjaríið hjá Ellu. Áki og eg. Vit fóru at enda í einum fongsli, hugsaði eg hjartkiptur.
"Neyðars kona," segði Hallgerð omma. "Tað er eitt verri skil, her í Reykjavík."
92.
"Tit báðir eru rættiligar hetjur," segði pápi og hugdi at mær.
"Pápi," segði eg, "tú mást ikki siga nøkrum blaðmanni frá hesum. Tað mást tú lova."
Pápin bara smíltist. Ótrúliga nøgdur.
Áki og eg vóru ikki meira enn innkomnir í skúlagarðin, so vóru teir har. Annar hevði eitt myndatól, hin hevði eitt tól, sum teir í sjónvarpinum.
"Ha, ha, ha," segði tann við tólinum og flenti sum eitt ross, tá ið hann sá meg. "Hetta er hann sjálvur, lítli hjá mær, sum ikki tosar við blaðmenn."
93.
Endiliga vóru vit tveir um málið, Áki og eg - og fleiri við okkum 
Mær nýtist ikki at siga, at tað kom mynd av mær og Áka í blaðið. Tíbetur var hon inni í blaðnum hesa ferð. Ikki so grúuliga sjónsk sum síðst. Men sjálvandi stóð, at eg var sonur Gunnleiv Geirsson, tingmann. Og konu hansara. Tað stóð ikki seinast. Tað stóð einki um Áka. Sum um eingin átti hann. Hevði tað bara verið eg.
Tá ið vit báðir komu heim til Áka og tey aftan á skúlatíð, sat Ella í køkinum og kveylaði kaffi í seg. Og roykti. Hon var í góðum lag, sum um einki var áfatt. Eg kveitti ikki at henni.
Eg hoyrdi mammu Áka spyrja hana, um hon kundi ansa eftir Balduri fyri seg onkran dagin í vikuni. Neyðars hon! Hon visti ikki, hvønn hon bað ansa eftir barninum hjá sær.
Pápi Áka kom inn av verkstaðnum.
"Tit eru óførir at koma í bløðini ferð eftir ferð," segði hann flennandi og legði eitt blað á køksborðið. "Er tað ikki eldsbruni, sum tit bjarga Ellu frá, ja, so er tað brotsmenn."
"Hva-at?" Ella hvakk við og bliknaði. Hon legði aðra hondina á bringuna, sum um hon fekk krampaherðindi.
94.
"Er um hetta í bløðunum?" spurdi hon og kikkaði eftir ondini.
"Ja, og ikki bara smávegis," segði pápi Áka bragdligur.
"Er - er nakað um meg?" spurdi hon púra hjartkipt.
"Nei," segði pápi Áka. "Tú verður ikki nevnd við navni. Men tú verður helst ikki alt ov fegin. Tað stendur, at tann, sum eigur íbúðina, er ein gomul kona, ein pensjónistur." Hann flenti í kíki og klípti Ellu í kjálkan. Tey hjá Áka eru heilt býtt í hesi gomlu konuni.
Eg sá, at Ella lætnaði um hjartað. Sjálvandi vildi hon ikki, at fólk fóru at hyggja nærri at henni. Av somu orsøk vildi hon heldur ikki lata løgregluna sleppa inn í íbúðina. Nú toygdi hon teir høghælaðu skógvarnar langt út á gólvið, og tað góða lagið kom á hana, sum um einki var á vási. Hon tvassaði um alt møguligt. Hon segði mammu Áka frá vakurleikakappingini, hon vann á sinni. Tá vóru myndir av henni á hvørjum kaffipakka. Guð náði meg!
So mintist eg til, at blaðmenninir høvdu spurt okkum, meg og Áka, um navnið á teirri gomlu konuni, sum átti íbúðina, men vit vistu bara, at hon æt Ella. Ánaðu ikki hvat meira. Har var hon heppin.
Men eg visti nakað annað, og tað var, at soleiðis kundi hetta ikki halda fram. Ella fór at halda fram at bryggja og selja unglingunum eitur, og so ansaði hon eftir Balduri mitt í øllum. Hon kundi finna upp á at geva honum hatta svansið í fløskuni.
Eg kendi aftur henda innkuldan fyri bringuni. Sum um eg var einsamallur í allari verðini. Og eg orkaði ikki meira. Eg hevði bestan hugin at krúpa undir dýnuna hjá pápa og mammu.
"Áki," segði eg. "Kom út á verkstaðið."
Áki kom fegin við mær.
"Eg má tosa við teg," segði eg á veg út.
95.
"Okkurt spennandi?" spurdi Áki bragdliga.
Eg segði einki, fyrrenn vit vóru komnir inn á sjálvt verkstaðið. 
"Set teg," segði eg.
So hendi akkurát tað, sum eg hati. Eg merkti eina sovorðna snerkjan í andlitinum, og eyguni fyltust av tárum. Tað kundi væl vera, at Áki fór at gerast illur, tá ið eg segði honum frá øllum somlum, og at hann aldri vildi spæla við meg aftur. Tey vóru øll so glað fyri Ellu.
"Hva-at?" Áki hugdi at mær púra bilsin og visti ikki, hvat hann skuldi gera. Hann mest sum smæddist.
Eg mannaði meg upp. Nú ella aldri.
"Áki," segði eg. "Eg veit, hvat Ella selur."
"Meinar tú við hønurnar?" spurdi Áki.
"Nei, Áki, vit sóu báðir tveir, at tað vóru als ikki hønur, sum unglingarnir keyptu frá henni. Tey drukku tað av fløsku."
"Ja, tað er rætt," segði Áki. "Tað vóru ikki hønur."
"Hon selur bryggj," segði eg.
Áki bíndi at mær. Eyguni í honum vórðu ótrúliga stór.
"Bre-brennivín?" spurdi hann. 
"Ja, tað er akkurát tað, hon selur. Og tað var eisini tað, sum menninir ætlaðu at stjala."
"Men tað er ikki loyvt," segði Áki. "Ein maður, sum pápi kennir, fór í fongsul, tí at hann seldi okkurt sovorðið."
"Eg veit," segði eg. "Men hon ger tað kortini. Hon er einki annað enn ein brotsmaður."
"Men ein so gomul kona? Ha? Brotsmaður? Ert tú ikki í ørviti?" spurdi Áki.
"Nei, hetta er heilt vist," segði eg.
Hvørgin segði nakað eina góða løtu.
96.
Brádliga kom lív í Áka.
"Svein Ári, segði hann. Hvussu veitst tú hetta?"
Eg noyddist at siga honum frá Andori. Hann lovaði ikki at siga nøkrum frá tí. Eg segði honum eisini, hvat eg hevði hoyrt pápa og mammu siga um fólk, sum útvegar børnum og unglingum tílíka óhumsku, og hvussu hættisligt tað var. Nógv børn vóru vorðin ólukkudýr av tí.
"Ja, men Ella! Tað ber ikki til," stunaði Áki. "Pápi og mamma fara ikki at trúgva hesum."
"Áki, hugsa teg um," segði eg. "Minnist tú kamarið, sum eingin slapp at lata upp? Og minnist tú, hvussu bilsin pápi tín varð av, hvussu væl hon hevði ráð at rinda fyri umvælingina? Ha?"
Áki mintist væl. 
"Eg má siga pápa og mammu frá hesum," segði Áki.
Sum tað lætnaði at hoyra hann siga hetta. Kuldin hvarv úr kroppinum, og eg var ikki so einsamallur longur.
"Veitst tú hvat, Áki," segði eg, "eg haldi, at eg fari eisini at siga pápa mínum og mammu mínari frá hesum."
"Neyðars Ella," segði Áki."Hon fer at verða í dýrastu neyð. "
Eg var øgiliga illur inn á Ellu. At geva hesum tápuligu unglingunum so vandamiklan løg. Kanska mest Andorsa vegna. Men kortini tókti mær eisini synd í henni. Sum tá okkara lið vinnur í fótbólti. Tá taki eg altíð synd í hinum. Eg haldi tað vera eitt sindur syrgiligt. Til dømis tók eg so synd í konuni, sum tapti, tá ið pápi varð valdur á ting.
"Hon má gevast við hesum," segði eg avgjørdur.
Áki var samdur við mær. Hann skilti hetta væl, hóast Baldur, lítli beiggin hjá honum, ikki var í nøkrum
97.
serligum vanda. Hann angar bara av sápu. Enn, ið hvussu so er. Angar so væl.
Vit sótu leingi tigandi.
So gjørdu vit av at fara hvør til sítt. 
Eg haldi, at vit kendu okkum stórar, báðir tveir. So brádliga.
Úti á trappusteininum sat kettan hjá Ellu, tann við gulu strípunum. Hon hugdi ikki at okkum, men gánaði upp í luftina.
"Hetta er stak undarligt," segði Áki. "Eg havi aldri hoyrt hana mjavva."
"Kanska gongur hon altíð við kenning," segði eg. Áki mundi skrædnað, sum hann flenti.
Beint tá kom Ella útum.
"Soleiðis skulu tey ungu vera," segði hon. "Glað og kát."
Eg gríslaði tenn av øði.
"Farvæl, góðastu," rópti hon til okkara. "Tit eru tveir fittir smádreingir."
98.
Tingmenninir hjá pápa - men eg segði satt
Eg var langt burtur í øðrum heimi, tá ið eg læt úthurðina upp, og eg mundi dottið afturav.
Guð náði meg, ikki eina ferð aftrat. Andor!
Men so skilti eg. Tað var ikki tann sami lukturin, sum kom úr kamarinum hjá honum eftir ballið á sinni. Hetta var verri. Nógv verri.
Eg fór inn í køkin og roknaði við tí versta. Men har stóð Hallgerð omma í øllum góðum og fjasaðist við komfýrin.
"Hvat er hetta fyri luktur?" spurdi eg óttafullur.
Hallgerð omma snaraði sær á og flenti í kíki.
"Nakrir menn koma til nátturða saman við pápa tínum, og hann hevur biðið meg borðreiða við onkrum tjóðskaparligum. Og tað skal tað so sanniliga vera. Eg kóki grunningshøvd. Grunningshøvd av Vestfjørðunum."
Hetta kundi ikki samanberast við nakað annað. Sum um allar ketturnar í grannalagnum vóru komnar yvir higar at pissa. Men eg tordi ikki at siga sum var. Eg rýmdi upp á loft.
Har gekk eg meg inn í mammu.
"Mmm," segði mamma glað. "Á, Guð, sum eg eg gleði meg at eta."
"Nú er skilið vorðið so ringt, at eg kenni ongan, sum ikki er í ørviti," hugsaði eg og fór 
99.
so nakkalangur inn í kamarið. "Ið hvussu so er ongan vaksnan."
Menninir stunaðu og blástu. Teir hildu matin vera heilt ótrúligan. Men tá ið Hallgerð omma hálaði eina fløsku úr skápinum, har brennivín stóð skrivað á, og skonkti teimum upp í elalítil gløs aftur við hesum góðu grunningshøvdum, tá varð eg so bilsin, at tað mól fyri mær.
Eisini hon! Vóru allar gamlar konur, sum eg kendi, brotsmenn?
Eg má kortini viðganga, at gestirnir vórðu als einki ávirkaðir. Ikki nær námind so nógv sum bumsarnir. Kortini gjørdi eg av at spyrja Hallgerð ommu, hví hon gav teimum hetta sutlið.
"Ja, tað er gamal, góður siður at skeinkja ein dropa aftur við sovorðnum mati," segði hon bragdliga.
Eg setti mær fyri, at so lætt skuldi hon ikki sleppa.
"Er í lagi, at tey vaksnu drekka sovorðið sutl, og so verður alt á gosi, um Andor ger á sama hátt?" segði eg og var veruliga avgjørdur á málinum.
Omma kom yvir og setti seg hjá mær.
"Tað ber til at fara við víni við skili," segði hon og kíndi mær um hárið. "Tað er einki undur í, um tú ikki skilur hetta beint nú, bestin hjá mær. Men tað er stórur munur á tí, at búgvið fólk nýtur eitt sindur av víni, og so at børn gera tað. Soleiðis er tað."
Onkursvegna kundi eg líta á hana. Hetta kundi væl vera rætt. Kortini havi eg sæð vaksið fólk verða løgið av at drekka. Einaferð hendi tað enntá her hjá okkum. Og tað var Sissal omma. Tað var ta ferðina, hon græt og illa læt og segði, at hon átti aldri at havt rikið Geir abba burtur. Og pápi segði: "Á, góða mamma, tig nú og legg teg at sova." Hetta var nýggjársaftan, beint sum klokkan sló tólv.
100.
"Vaksið fólk er ofta stak løgið," segði eg. "Eg vóni, at eg verði ikki so klikkaður, tá ið eg verði stórur."
"Vist eru vit øll eitt sindur klikkað," segði Hallgerð omma og flenti.
"Har vart tú beinrakin," segði eg.
Eg kundi næstan ikki halda meg vaknan, men eg gjørdi tað kortini. Eg hevði gjørt av, at eg skuldi tosa við pápa og mammu, tá ið menninir vóru farnir. Og teir drálaðu.
Klokkan var hálvgum ellivu, tá ið eg hoyrdi teir gera seg til at fara. Og so ringdi telefonin.
Eg sníkti meg fram á gongina og hoyrdi, at pápi tosaði í telefon. Men hann segði ikki so nógv. Ikki sum hann var vanur. Bara: "Ha? Nei, nú eri eg púra paff." Og okkurt sovorðið. So bað hann onkran koma yvir beinanvegin. Mamma stóð beint hjá honum, kritahvít. Hann segði okkurt við hana.
"Heldur tú, at hann er sovnaður," spurdi pápi mammu.
Mamma helt avstað upp trappuna, men so sá hon meg.
"Svein Ári," segði hon so findarblíð. "Kom oman til okkara."
Pápi gekk aftur og fram í stovuni.
Lítla løtu seinni ringdi tað uppá, og pápi Áka kom innum. So visti eg, at tey vistu av øllum.
Hallgerð omma kom við kaffi á einum bakka og hevði súrepladjús við til mín. Vit settu okkum øll inn í stovuna. Eg helt, at pápi Áka mátti vera um at kódna av luktinum í húsinum, men tað sást ikki á honum. Hann var sera álvarsamur á at líta.
Pápi harkaði. Hann hugdi beint í eyguni á mær og greiddi mær frá øllum, sum Áki hevði sagt fyri pápa sínum.
101.
"Er tað satt?" spurdi hann so.
"Ja, eg haldi tað," segði eg og hugdi eftir sveittaperlunum á enninum á pápa.
"Sig okkum alt frá byrjan," segði pápi. "Svein Ári, royn at siga klárt og neyvt frá øllum somlum. Stillisliga."
"Eg eri altíð neyvur," segði eg. "Og púra kaldur," legði eg aftrat.
Mamma smíltist og helt um meg, meðan eg greiddi frá øllum. Eg royndi at minnast til alt. Nágreiniliga.
"Hetta er júst tað, sum Áki segði," segði pápi hansara. "Teir siga akkurát somu søguna."
Pápi streyk sær um ennið. Hann hugdi at mammu.
"Er ikki best, at hann fer at leggja seg?" segði hann, sum var eg als ikki til staðar.
"Jú, jú," segði mamma. "Kom her, eingilin hjá mær," segði hon við meg, og vit bæði fóru upp á loft.
Tá ið eg var lagstur, kom mamma og legði seg hjá mær. Tað var so gott.
"Er pápi skelkaður av hesum?" spurdi eg. "Eg meini ....."
Eg fekk ikki sagt meira, so fór lítla Sissal at rópa inni í kamarinum hjá teimum. Hjá mammu og pápa. Har lá hon. Hon slapp at sova inni hjá teimum.
Mamma mussaði meg og stappaði dýnuna heilt upp til høkuna.
So fór hon. At sissa hatta gentubarnið. Hvat annað?
Eg var um at sovna, tá ið onkur kom inn til mín. Tað var Hallgerð omma.
Hon kom yvir at seingini og hampaði dýnuna.
"Eg gloymdi vist heilt at geva tær nátturða, stakkalin hjá mær," segði hon.
102.
"Tað bilar ikki," segði eg. "Eg fekk mær gullkorn."
Og alt í einum skar eg út úr at gráta. Hallgerð omma legði seg hjá mær, og eg helt á at gráta. Eg kundi ikki lata vera.
"So, so," segði hon. "Hetta fer at laga seg."
"Altíð komi eg illa fyri," segði eg. "Áki og eg, vit sóu bara roykin hjá Ellu, og so hendi bara alt, og alt varð ein hurlivasi. Tað er ikki okkara skyld."
"Sjálvandi er tað ikki tykkara skyld," segði omman og kíndi mær um kjálkan.
"Og nú verður pápi øgiliga keddur," segði eg. "Kanska sleppur hann aldri aftur á ting."
"Á, mundi hann ikki verða afturvaldur kortini," segði Hallgerð omma. "Legg teg nú at sova, so fáa vit at síggja. Hetta lagar seg. Ver vísur í tí. Lívið er ikki altíð til vildar."
Hetta var ivaleyst rætt hjá Hallgerð ommu. Lívið er eitt baks. Og eg var bara níggju ára gamal. Guð hjálpi mær. Baksið var ikki meira enn akkurát komið á glið.
103.
Eg eri góður við nógv fleiri, enn eg hevði varhugan av
Mamma og pápi tosaðu við okkum um hetta málið longu morgunin eftir. Tey vóru sera álvarsom.
"Tit mugu lova aldri at tosa við nakran um tað, sum sagt varð her í gjárkvøldið," segði mamma.
"Pápi tykkara og pápi Áka ætla at loysa henda trupulleikan í felag. "
"Hvussu loysa hann?" spurdi eg.
"Vit loysa hann," segði pápi.
"Ætla tit ikki at siga løgregluni frá hesum?" spurdi eg bilsin.
Pápi harkaði.
"Hygg her. Tað er ymist í hesum málinum," segði hann. "Tað er óheppið fyri meg, um øll fáa frænir av, at Ella hevur fingist við hetta. Konan var mær ein dyggur stuðul í valstríðnum. Og tú, Svein Ári, ert eisini fløktur upp í málið. Fólk eru í øðini inn á tey, sum hava gjørt soleiðis. Sjálvandi."
"Men ein maður, sum pápi Áka kennir, fór í fongsul....," segði eg.
"Ja, ja, ja," segði pápi. "Hetta kemur heldur ikki væl við hjá foreldrunum hjá Áka. Ella hevur verið dagligur gestur hjá teimum, og so verður sonur teirra, Áki, eisini vavdur 
104.
upp í hetta. Tað er best fyri allar partar, at vit loysa hetta sjálv."
"Tað einasta, ið um ræður, er, at hon gevst við hesum her og nú," segði mamma. "So ger hon ongum nakað mein longur."
"Eru tað so bara summi, sum fara í fongsul, um teir ..." byrjaði eg umaftur, men pápi tók orðið av mær.
"Svein Ári, hetta málið er liðugt viðgjørt. Og tit gloyma alt um hetta. Grettið aldri eitt orð um hetta aftur. Og tað er umráðandi, at tit halda orð. Skilja tit?"
"Nei," segði eg.
"Ja," segði Lív. "Mær kann tað gera tað sama."
"Vit siga einki," segði Andor og snýsti sær.
Eg varð einsamallur eftir í køkinum saman við Hallgerð ommu. Í dag stóð havragreyturin fastur í hálsinum, hóast mær dámar hann væl.
Hallgerð omma setti seg niður og hugdi at mær á ein heilt sjáldsaman hátt.
"Hetta er ikki lætt, Svein Ári," segði hon.
"Hvat?" spurdi eg. Eg vildi vita nágreiniliga, hvat hon tosaði um.
"Hetta við Ellu," segði omma.
Eg hugsaði meg væl og virðiliga um. "Hetta er einki petti strevið," segði eg eina lítla løtu seinni. "Løgreglan tekur sovorðin menniskju. Punktum."
"Hetta er nú einaferð ein gomul kona," segði omma. "Hon baksaðist allarhelst við hetta fyri at hjálpa dóttrini."
"Heldur tú so, at hetta er í lagi?" spurdi eg.
"Nei, Svein Ári, so langtífrá. Men tað hjálpir ongum at kæra hana fyri dómsvaldinum."
"Pápi segði einaferð, at sovorðin menniskju eru brotsmenn," segði eg og hugdi beint at 
105 
ommu. "Var tað ikki rætt?"
Eg var púra kaldur. Men tað var omma ikki. Tað var eyðsæð, at hon var sperd. Hon er heldur ikki von at siga nakað býtt, henda Hallgerð omma.
"Verður tú ikki ov seinur?" spurdi hon og tók borðiskarnar av borðinum.
Tað bar ikki til at tosa um hetta við nakran. Uttan kanska Áka. Tað kundi eg royna.
Vit tosaðu einki í skúlanum. Flokkurin fór nevniliga á Náttúrugripasavnið, og har var veruliga stuttligt at vera. Har sá eg nakað, sum eg aldri havi hugsað um. Flest dýr, ja, mestur øll, líkjast fólki um snýðið. Og so fór eg at hugsa um nakað annað. Ber tað til, at øll dýr á jørðini eru líka sermerkt sum menniskjuni?
Eg gjørdi av at spyrja savnsvørðin um hetta, og tað gjørdi eg eisini. "Til dømis," segði eg, "líkist henda kaninin Andreu. Læraranum hjá okkum."
Maðurin ætlaði at siga okkurt, men so varð ein øgiligur gangur yviri við tað eina skápið. Tað var Áki, sum hálaði í rottuhalarnar hjá Hjørdis, og øll børnini hildu hann vera so stuttligan.
"Gevst við at hála í halan á gentuni," segði maðurin. "Eg vísi tykkum ikki savnið, uttan tit eru friðarlig." Og so gloymdi hann at svara mær.
Eg sá bara fleiri og fleiri kend andlit á savninum, og er eri vísur í, at tað var nakað um tað, eg segði. Har var ein revur, sum líktist akkurát einum bussførara.
Eg havi ikki tíð at bíða, til eg verði vísindamaður. Tá fari eg at kanna hetta.
106.
Alt í einum gjørdi Áki tekin til mín við fingrunum. Hann peikaði út í tað eina hornið.
"Ja, hatta eru hønur. Tann íslendski høsnastovnurin. Landnámshønurnar. Tær komu við landnámsmonnunum. Stovnurin kann lættliga koma í vanda."
"Hvat sigur tú?" segði Áki. "Eg ætli at keypa eina, áðrenn tær eru útseldar."
Eg hugdi hjartkiptur at honum. Men eingin skilti nakað. Børnini flentu bara býttisliga í kíki, og enntá maðurin flenti hart.
Tá ið vit komu heim til Áka og tey, var eitthvørt á vási.
Ein stórur bilur, eitt rugbreyð, stóð uttanfyri. Og beint sum vit komu, setti pápi Áka seg upp í bilin og feyk avstað.
"Hevur pápi keypt nýggjan bil?" spurdi Áki undrandi, tá ið vit komu inn í køkin.
"Nei, nei, hann lænir hann bara," segði mamman
Hon gav okkum snerkt franskbreyð við osti og spurdi garnarnar úr okkum, um tað vit høvdu sæð á savninum. Baldur sat á pottinum og molaði eitt breyðstykki beint niður í hann.
"So við og við eri eg farin at halda, at øll, sum eg kenni, eru í ørviti," hugsaði eg í døpurhuga.
Úti á verkstaðnum kom undan kavi, at Áki visti nógv meira, enn tey hildu. Hann hevði hoyrt foreldrini tosa saman í stovuni, meðan tey hildu, at hann hugdi í sjónvarp inni í tí lítla kamarinum. 
107.
"Pápi er farin eftir onkrum drasli, sum Ella brúkar, tá ið hon bryggjar brennivín," segði hann. "So fer Ella sjálv skjótt til dóttrina í London, og har verður hon verðandi leingi."
"Bara hon ikki fer at bryggja har niðri eisini," segði eg.
"Á, tað er bara gott, at hon fer avstað," segði Áki. "Tað sigur mamma. Tey vóru øgiliga hørm um alt rokið, og tey halda tað vera so snópisligt at kenna hana."
"Eisini pápi!" segði eg. "Hann er fyri ongum. Ella seldi lutaseðlar fyri hann áðrenn valið. Neyðars maður, hasin sum pápi tín kennir. Hann, sum eisini bryggjaði. Reyk hann ikki í fongsul?"
"Tað haldi eg," segði Áki. "Hann fekk ið hvussu so er eina rimmarbót. Alt fór av lagi hjá honum."
"Kanska legði eingin í," segði eg. "Hoyr. Skulu vit ikki royna at gera sletuna lidna? So alt verður, sum tað plagar?"
 108. 
Og løgreglan keypti eisini eina hønu
Meðan vit sótu og ótu nátturða dagin eftir, kom Lív brestandi inn.
"Royn at koma til tíðina, tá ið vit eta, Lív góða," segði mamman. Hon sat við lítlu Sissal í føvninginum og tók hana upp í heilum og vendi henni higar og hagar, so hon ropaði. Eg eri harafturímóti ikki serliga væl umtóktur, tá eg onkuntíð ropi av óvart aftan á døgurðan. Øll verða bara so grumm. Men alt, sum henda gentan ger, er bara so frálíkt.
"Vita tit hvat?" segði Lív. "Løgreglan var heima hjá Ellu. Hon leitaði bæði uppi og niðri og allastaðni eftir bryggingarútgerð. Øll tosa um tað. At hon selur bryggj, meini eg við. Og onkur foreldur hava kært hana fyri løgregluni og kravt, at teir rannsaka íbúðina."
Hevði eg nakrantíð í lívinum verið púra kaldur, so var eg tað beint nú.
"Og hvat funnu teir?" spurdi eg. Heilt ísakaldur.
Lív flenti í kíki. "Mamma Bjarna segði eini konu frá hesum yviri í krambúðini. Eg hoyrdi tað sjálv, stunaði hon millum láturkramparnar."
"Tað veit Guð. Ella kom í durin, ílatin í fínasta stás, og spurdi løgreglumenninar, um teir vóru komnir at hyggja eftir hønunum hjá sær. Lítlu pipphønunum, segði hon og blunkaði vist til teirra."
109.
"Meinar tú tað?" spurdi mamman og brast út úr at flenna.
"Ja, og teir vórðu illa við í fyrstani, men so skúgvaðu teir hana til viks og trokaðu seg inn. So varð leitað allastaðni, men teir funnu einki merkisvert. Bara alt hatta skramblið hjá Lenu - og so hasar vælsignaðu hønurnar. Teir tordu ikki annað enn at hyggja sera nágreiniliga eftir teimum, tí at teir hildu, at okkurt serligt var við teimum."
"Nei, nú sigi eg einki," segði mamma.
"Og tað er ikki liðugt enn," segði Lív. "Ein av løgreglumonnunum var eitt konufólk, og hon keypti eina hønu."
"Fyri pengar?" spurdi Andor og sá vitugur út.
"Eg steindoyggi," segði mamman.
Hallgerð omma smírdist, har hon stóð við komfýrin.
"Nú er nóg mikið," segði hon. "Skulu vit ikki fara at eta?"
Vit fingu samankókaðan kjøtrætt og eplamorl. "Óvanliga gott," segði pápi. Eitt visti hann ikki, sum eg var greiður yvir. Kjøtið var av einum fyli. Eg las tað á pakkanum í køliskápinum. Pápi segði altíð, at fólk, sum ótu hestar, vóru ikki rættsiktað.
Mær kundi tað gera tað sama. Eg helt, tað smakkaði væl. Eg takkaði bara Guði fyri, at einki var eftir av grunningshøvdunum. Tingmenninir høvdu tíbetur etið upp.
"Nú skulu vit hugna okkum í kvøld," segði mamma. "Kanst tú ikki vera heima?" spurdi hon pápa.
Pápi hugdi at okkum, har vit øll sótu kring borðið.
"Jú, lat okkum bara siga tað. Eg skulki frá kvøldfundinum. Eingin doyr, um eg verði heima."
111.
"Uttan kanska vit," segði Lív og flenti.
Hetta varð eitt hugnaligt kvøld. Pápi mátti sjálvandi tosa í telefon fleiri ferðir, men vit onnur hugdu í sjónvarp. Hallgerð omma sat og bant eina troyggju til lítlu Sissal. Nøkrum øðrum nýttist helst ikki troyggjur longur. Ikki tí, eg skilji væl, at hon ikki tímir at binda upp á Andor, ermar langt niður á knøini. Men kanska til hini, sum hava vanligar armar.
So ringdi telefonin til mammu, og tá hendi nakað serligt.
Hon bað meg taka lítlu Sissal eina løtu, meðan hon fór fram, og tá - brosaði hon. Lítla Sissal brosaði. Hon hevði aldri gjørt tað áður. Eg veit ikki hví, men eg ornaði heilt inn á bein. Eg hugdi beint í eyguni á henni, og hon hugdi at mær - og so næstan flenti hon. Eitt sindur skeivt bros, men tað var øgiliga fitt.
Lív rópti.
"Sóu tit? Lítla Sissal er farin at brosa."
Mamman kom við tann spentarál.
"Svein Ári," segði hon fegin. "Fekst tú tað fyrsta brosið?"
Kanska var tað einki fitt av mær, men eg ynskti, at tey vóru als ikki til staðar. Eg helt onkursvegna, at hetta rakti ikki tey. Hetta var bara okkara millum, millum mín og Sissal. Alt í einum var eg so grúuliga, grúuliga góður við hana.
Og eisini hon við meg, tí tá ið øll hini stóðu har í kring, tá gavst hon púrasta at brosa.
Eg lá í seingini væl ballaður, tá ið hurðin spakuliga fór upp.
112.
Andor! Eg helt ikki, at hann visti, hvar kamarið hjá mær var.
"Her," segði hann. "Tú - vilt tú eiga hetta?"
Eg setti meg upp. Tað var ein bók, hann rætti mær.
Eg hugdi við stórum eygum at honum. 
"Eg?" stunaði eg. Eg visti einki annað at siga.
"Hmm," segði Andor.
Eg pipraðist næstan, tá ið eg tók hana. Hetta var vísindabókin. Hin, sum eg aldri slapp at hyggja í.
Eg hati meg sjálvan. Nú komu hábrøgdini kring um munnin. Ikki ætlaði eg at bresta í grát sum ein óviti, tá ið Andor, stóribeiggi, kom inn á kamarið, uttan at nakar bað hann.
Hann trilvaði eitt sindur eftir mær, so at tann eini fingurin kom inn í oyrað.
"Tú ert eitt stás," segði hann eitt sindur hásur. So reyk hann útaftur.
Brádliga varð eg so ovfarakátur. Eg hitnaði allur sum eg var. Hann kundi eg taka fyri fult. Andor, beiggja mín.
Ikki bar til at lesa bókina beinanvegin. Eg legði hana bara undir dýnuna. So kvikaði eg mær at sovna, áðrenn Lív kom inn og segði, at eg var yndisligur. Ella at pápi og mamma komu og søgdu, at tað hevði aldri verið nakað baks av mær.
Eg hevði tað betri enn eg hevði havt tað leingi. Sum eg var heitur. Mestur var tað rætt, sum Hallgerð omma segði. Lívið er hálvavegna eitt baks. Tað, sum kom fyri hjá okkum báðum, mær og Áka, var kanska ikki heilt eftirfarandi. Og mangt og hvat fór helst at laga seg. Eg vónaði, at so fór at verða.
Eg sovnaði púra kaldur.
So púrasta kaldur.
Trøllatindur
1. 
Tað spruttaði so lystiliga frá bátinum, tá ið hann spakuliga rann inn um skergarðin úti undir Trøllatindi. Eg hevði støðgað motorinum, tí eg var ræddist flúrarnar, og harafturat sampakkaðu ein larmandi motorur og tann oydna víkin ikki væl. Ferðin hevði gingist væl. Havið var so spegilslætt, og hóast Jan kendi á sær, at hann fekk sjóverk, tá ið vit fóru fram við Ravnahólmunum, gekk ferðin nógv betur, enn eg hevði væntað. Vit høvdu bara siglt í trý korter, og nú vóru vit her, í Trøllatindi, á tí óbygdu oynni, sum innan av Arnoy líktist einum alstórum knýttum neva, ið stakk upp úr sjónum. Og eingin mátti nakrantíð fáa at vita, hvat vit høvdu gjørt, eingin.
"Hvussu nú, Eva?" spurdi Jan. "Skulu vit royna at sleppa á land?"
"Ja," svaraði eg. "Nú vit eru komin so langt."
Eg settist við árarnar og tók at rógva fram fram við tí steyrrætta berginum. Í skugganum kendi tú kuldan úr berginum, og uppi yvir okkum flugu másarnir í ring og lótu ønskriliga.
"Vit skulu bara finna okkurt plássið, har vit kunnu leggja bátin," segði eg. "Eru vit heppin, finna vit okkurt bláberið. Og so fara vit heim."
"Ja," segði Jan.
Men soleiðis fór ikki at vera.
Tí nú fóru vit um ein tanga, ið fláaði, og har, einar hundrað metrar burturi, stóð eitt reytt hús. Tað sást tíðiliga, at tað var ein atløgubryggja, ein atkomustaður, tí tað stóð á steyrum út í sjógvin.
"Eg helt, at tú segði, at Trøllatindur var óbygdur," teskaði Jan.
Eg svaraði ikki.
Stillisliga damlaðu vit inn ímóti atkomustaðnum, og eg bant bátin. Vit sótu eina løtu í bátinum og hugdu hvørt upp á annað.
"Skulu vit? spurdi eg at enda.
Og Jan nikkaði.
2. 
Soleiðis byrjaði alt. Øll søgan um, hvussu vit funnu upp á at kanna Trøllatind, øll søgan um, at einki er, sum tað sýnist at vera.
Men eg má byrja við tí degi, tá Jan fór í sætta flokk á Arnoy eftir summarfrítíðina, og eg fekk mín fyrsta rættiliga floksfelaga. Eg hevði bara havt Britu og Ritu, sum vóru í einum flokki undan mær, og tað hevði ikki altíð verið so stuttligt. 
Tann morgunin mátti eg bera skjótt at, tí eg hevði forsovið meg; fastandi og ógreidd fór eg tuskandi avstað, og tá ið eg kom í skúla, var longu ringt inn, og skúlagarðurin var tómur. Bara ein einsamøll likka spákaði í grasinum framman fyri fótbóltsmálinum. Eg kvikaði mær og fór og setti meg, og tað var ikki, fyrr enn eg hevði rindað møðina, at eg sá eftir, at Sverri, lærari okkara, var ikki einsamallur uppi við pultin. Undir liðini á honum stóð ein myrkhærdur drongur og stardi niður í gólvið. Hann æt Jan, segði Sverri og bað okkum øll taka væl ímóti honum.
Vit gløddu við, tí tað var ikki meiri enn rárasta hending, at børn komu út í Arnoy. Satt at siga, er tað ongantíð hent fyrr. Ímeðan stóð Jan við skúlataskuni í hondini og stardi niður í gólvið. Av og á kveitti hann oman í stovuna, men so hugdi hann niður aftur. Hann hevði brún eygu, sá eg.
"Ja, Jan, "segði Sverri, "her sært tú so teir vónríku óvitarnar í fimta, sætta og sjeynda flokki. Frægari eru ikki í oynni. Nøkur óargardýr, men tey eru bara fitt." Jan stardi niður á skógvarnar og svaraði ikki. Hann kundi ikki vita, at soleiðis var Sverri altíð.
"Og so skalt tú sita undir liðini á Evu," helt Sverri fram."Tað er handa frísuta. Hon gongur í sætta flokki sum tú, og aftan fyri sita Brita og Rita úr sjeynda flokki, tær líkjast hvør aðrari so akkurát. Tit vera ein lítil flokkur, ið fer at arbeiða væl, tað ivist eg ikki í. Og tú skalt ikki ræðast Evu Ein rættur villkattur er hon, men hon slær ikki haldi eg."
Eg hoyrdi, hvussu Brita og Rita flentu aftan fyri meg, men eg vendi mær ikki á. Tær høvdu ikki gjørt annað í allari summarfrítíðini enn gingið og gnisað, bara eg kom teimum í nánd. Gnisað og teskað. Og eg visti ongantíð, hvat tað var, ið var so stuttligt. Eg hevði spurt tær, men tá vóru tær bara um at skrædna, sum tær flentu. Tað var niðri hjá keypmanninum. Tær stóðu við hvør sínari kola, líka ílatnar, í nýggjum, smørtum kovboykjólum og uppsettum hári, so tað lá í purlum um hálsin. Eg hevði verið og keypt fyri mammu og kom dragsandi við havragrýnum og mjólk og tveimum smáum beiggjum mínum, og meðan eg royndi at knossa alt upp á súkkluna hjá mær, hoyrdi eg tær gnisaðu og teskaðu, og eg spurdi tær: "Hvat hundin er tað, tit altíð ganga og flenna at?" Ein sera skilagóður spurningur, vildi eg hildið. Men Brita og Rita vóru um at kódna í látri. Eg hoyrdi tær allan vegin heim.
So fóru tær til Danmarkar at ferðast og vóru burtur í næstan ein mánað. Dagin eftir at tær vóru afturkomnar, ringdu tær upp á hjá okkum. Eg hoyrdi tær tosa við mammu niðriundir. Tær vóru so smikrutar og fólkaligar, tað var ikki orð á. "Nei, sum hann er vakur," pjátraðu tær uppi yvir yngsta beiggja mínum.
Men longu tá tær vóru á veg upp trappurnar, hoyrdi eg, hvusuu tær teskaðu. Tað var mammu, tær tosaðu um, at tað var so óruddiligt niðri í gongini, og at lítli beiggi hevði stoytt mjólk niður á blusuna. Sum tað ikki var nóg reint og ruddiligt hjá okkum! Sum tað mest umráðandi í lívinum var at vaska upp og niður! Mær lystir at vita, hvussu hússetrið hevði verið hjá Britu og Ritu, um pápi teirra var fiskimaður og heimanífrá meginpartin av árinum, og um mamma teirra arbeiddi á einum flakavirki, og hon átti trý smábørn, tað yngsta bara hálvt annað ár, og ein abba, ið kom at fáa sær at eta hvønn dag, og sum tey máttu ansa eftir, at hann drakk ikki ov nógv. Hvussu hevði hússetrið tá verið hjá teimum? Eg spyrji bara. Vist ikki so ruddiligt sum nú. 
Og so stóðu tær í durunum og brettu sær á, tær høvdu fingið størri bringu og hol í oyruni og skógvar í nýggjasta sniði. Tær høvdu verið í Keypmannahavn, søgdu tær. Í Tivoli, og har høvdu tær roynt økuna, og hvør visti, kanska fór eg einaferð at koma hagar, um pápi og mamma høvdu ráð.
"Tey hava ráð" hvesti eg.
"Ja, men hví í allari víðu verð ferðast tit so ikki?" segði Brita og veittraði upp í andlitið á mær við eini Tivoli skrá eg helt meg síggja økuna og eitt stórt sjórænaraskip.
"Pápi mín og mamma hava ikki stundir til sovorðið fjant og fjas," segði eg.
"Nei, tey mugu sjálvandi ansa eftir abba tínum," søgdu tær sum við ein munn. Eg hoyrdi, hvussu tær gnisaðu og flentu í trappunum.
Frá tí degi hevði eg ikki tosað við tær.
Nýggi floksfelagi mín segði ikki nógv. Tók bara ímóti teimum bókum, Sverri gav honum, og legði uttan um tær. Og tað dugdi hann bara væl. Hann var nógv kvikari enn eg. Eg kveitti yvir á hann av og á, men hvørja ferð, eg skuldi siga okkurt við hann, kom Sverri við fleiri bókum til hansara, og tá hann var farin aftur, tóktist tað so tápuligt, tað eg ætlaði at siga við hann. Tí segði eg bara einki. Og Jan segði heldur einki. Men vit smíltust hvørt upp á annað. "Eg eigi bát," fekk eg einaferð teskað til hansara, men tað var eisini alt.
Soleiðis fór tann fyrsti tímin, og í fríkorterinum komu Brita og Rita og settu seg á borðið hjá okkum. Tær vóru í nýggjum floyalsspensara og grønari blus innan undir, og eg sá á Jan, at hann var eitt sindur illa við.
"Vit hava júst sitið og prátað eina løtu, eg og Brita,íí segði Rita og slongdi síða hárið, so oyrnaringarnir ringlaðu. "Hvat hevði tað dámað tykkum, at vit settu borðini saman? Hevði tað ikki verið nógv hugnaligari?" Hon hugdi upp á Jan. Hann bara nikkaði og hugdi niður í borðið. Eg segði einki, men nú vendi Rita sær ímóti mær. "Heldur tú ikki tað, Eva?" segði hon so smikursøtt, sum var tað hennara hægsta ynski at sleppa at sita undir liðini á mær.
 Og tí segði eg ja.
Men tað skuldi eg ikki havt sagt. Tí í somu løtu leyp hon niður av borðinum. "Flyt teg eitt sindur," segði hon við meg. Og løtu seinni sat eg uttast; undir hvør sína lið á Jan, høvdu Brita og Rita sett seg. Eg hoyrdi, at tær spurdu Jan, hvat honum dámdi okkara oyggj, og um hann ikki kom heim við teimum eftir skúlatíð, tí mamma teirra hevði bakað holukøkur. Eg var so vindandi óð.
"Tú kanst eisini koma við mær í bátinum," segði eg. " Tað er, ið hvussu er, stuttligari enn at eta holukøkur og tosa við mammu Britu og Ritu um at vaska upp og niður."
Nú vendu tær sær kortini á og hugdu upp á meg. Rita bendi seg inn yvir Jan og teskaði honum okkurt í oyrað So hugdu øll trý upp á meg og so niður á føturnar á mær. Teir stungu út undan borðinum. Jan flenti. Eg føldi, hvussu eg rodnaði. Eg hugdi niður. Og tá ansaði eg eftir, at eg hevði knappað skjúrtuna skeivt, so kragin buklaði inn, og at eg var í ómakaðum skóm, annar var brúnur, annar svartur.
Tað var einki at sita og flenna at.
Eg fekk næstan ikki orðið á Jan, tað ið eftir var av degnum. Rita og Brita høvdu so fullkomiliga byrgt hann inni. Tað var eingin endi á, so hjálpsamar tær vóru. Tá ið vit høvdu støddfrøði, sótu tær bendar inn yvir bókina hjá honum, hvør undir sínari lið á honum, og tá ið Sverri kom og spurdi, hvat tað var, ið var so spennandi í rokniheftinum hjá Jan, søgdu tær, at tær royndu at hjálpa honum við støddfrøðini.
Eg slapp ikki so frægt sum at tosa við hann í fríkorterinum. Har sótu Brita og Rita og tráspurdu hann um staðin, haðani hann var komin. Eg sá eisini, at tær góvu honum tyggigummi. Eg fekk einki. Eg fór so út at spæla langbólt við nøkrum í øðrum og triðja flokki. Tey raktu ikki væl, men tað visti eg frammanundan, tí eg hevði so mangan spælt við teimum, so tað kundi ikki vera tí, at eg var í so ringum lag.
Brita og Rita høgdu klørnar í Jan í somu løtu seinasti tímin var liðugur. Eg náddi akkurát at siga "hey!íí við hann - "Vit hittast í morgin," svaraði hann. So vóru tey horvin. Eg var seinast út. Á trappuni uttanfyri sat Arild, lítlibeiggi, og bíðaði eftir mær. Skúlagarðurin var oyðin og tómur.
"Kemur tú ikki við út í víkina at leita eftir fløskuposti?" spurdi hann.
"Nei," segði eg og steðgaði ikki á.
"Ja, men øll hini eru farin," rópaði hann aftan á mær. "Vit bíða bara eftir tær." Men eg ønti honum ikki aftur.
Eingin var inni, tá ið eg kom heim. Mamma hevði vaskað upp í morgun; men havragrýn flutu um alt køksborðið, og stovan fleyt í bløðum, náttklæðum og vátum blæum. Støvið lá tjúkt, og roykurin var ringur.
Eg veit ikki, hvat ið kom á meg, men alt í einum hevði eg so nógv um at vera. Eg bresti vindeygu og hurðar upp, rørdi grønsápu í eini spann, og so legði eg í vaðið. Tá ið mamma kom heim einar tveir tímar seinni við Nils-Eriki í føvninginum, stóð angaroykurin um alt húsið.
"Men Eva!" segði hon. "Hetta kom óvart á meg." Og so hálsfevndi hon meg bæði inniliga og leingi.
"Kunnu vit so ikki royna, at tað skal vera ruddiligari inni!" segði eg bítskliga, tá eg fekk ondina aftur.
"Jú," segði mamma. "Royna kunnu vit, ið hvussu er." 
3. 
Hetta sama kvøldið kom abbi, sum hann var vanur, at eta hjá okkum. Hóast hann ikki var fullur, var hann í besta lag og tvassaði við meg og Arild, at eg næstan gloymdi, hvussu trútin eg var. Vit skuldu hava frikadellur, og tað er tað besta, abbi fær. Tað var vist tí, hann var í góðalag "Á," segði hann við mammu og gníggjaði sær í hendurnar, tá ið hon legði tríggjar frikadellur á tallerkin hjá honum. "Eingin í allari verðini ger so góðar frikadellur sum tú, Karin. Tað kundi bara verið Mia, hvíli hon í friði." Mia er omma mín, men eg kendi hana ongantíð, tí hon doyði, langt áðrenn eg varð fødd. Eina løtu sá abbi so syrgin út. Men so kom lív í hann aftur, og hann fekk sær knív og gaffil í hond. "Hevði tú ikki viljað latið meg fingið øl afturvið," rópaði hann aftan á mammu, sum var farin út í vásakøkin eftir Nils-Eriki, lítlabeiggja, sum lá og rótaði í onkrum har úti.
"Mikkjal sigur, at tað spøkir úti í Trøllatindi," segði Arild og fekk sær eina frikadellu. "Hann hevur sæð ljós har úti um kvøldarnar. Tað er, ið hvussu er, av og á okkurt, ið blunkar har úti, sigur hann.!"
Abbi hevði júst gapað at fáa sær fyrstu hálvu frikadelluna innum. Men hann kom ikki so langt. Andlitið á honum, sum fyri løtu síðani hevði lýst av gleði, var nú sum runnið í stein, og gaffilin varð hangandi undir nøsini á honum. Hann hugdi upp á Arild við hvøssum eygum.
"Hvat er tað fyri tvass?" næstan hvesti hann og stakk gaffilin í munnin. Sjálvt ikki frikadellurnar kundu blíðka hann, hann tugdi og jaglaði, sum galt tað lívið.
"Tit óargarungar gera einki annað enn ganga og mala allan dagin. Tá var tað øðrvísi, tá ið eg var óviti, tað kann eg siga tykkum. Tá vart tú noyddur at arbeiða."
"Ja, men abbi," segði Arild.
"Einki ja men," segði abbi, og hann hevði hildið fram, um ikki mamma var komin inn í somu løtu við ølinum í aðrari hondini og Nils-Eriki í hinari. So tagdi hann.
"Gerið so væl, verfaðir," segði hon og setti ølið framman fyri hann. "Bara tí tað er tín lívrættur, vit fáa í dag. Og bara tí."
"Takk," segði abbi og flenti aftur.
"Eg helt, tit vóru so harðmælt í áðni," segði mamma og legði nøkur epli uppúr til Nils-Erik. 
"Ja, vit vóru ikki heilt samd," segði abbi. "Men nú er tað liðugt. Er tað ikki tað Arild? "
Hann blunkaði bæði til hansara og til mín og var aftur kátur og glaður sum altíð, so eg helt ikki, eg kundi annað enn nikka og smílast eitt sindur.
Men ein løgin kensla sat eftir í mær.
Tá ið vit høvdu etið, fóru vit at spæla ludo inni í stovuni, abbi og Arild og eg. Eg sá, hvussu abbi við vilja læt ein prikk hjá sær verða standandi, so Arild kundi drepa hann. Tað gjørdi hann tvær ferðir, og tað var so sanniliga ikki rætt, tí tað gjørdi tað, at Arild vann. Men eg segði einki. Soleiðis bað abbi um umbering, tí er tað nakar, ið er grótharður og óvikandi, tá ið hann ludar, so er tað abbi. Eg hoyrdi eisini, at hann suffaði, tá ið Arild skrivaði úrslitið í okkara vinnarabók. Men tað suffið átti hann uppiborið.
Tá ið abbi var farin, hjálpti eg mammu at vaska upp og at leggja Nils-Erik. Klokkan var bara hálvgum átta, tá ið vit vóru lidnar, og einki annað var hjá mær at gera, einki skúlaarbeiði heldur. Eitt langt kvøld tóktist at liggja fyri framman.
Hevði pápi verið heima, høvdu vit óivað verið farin yvir undir Eggjahólmin og sett álarúsur. Veðrið var til vildar í kvøld. So høvdu vit sitið tigandi í bátinum og sæð kvøldsólina spæla í vatnskorpuni, og skarvaflokkarnar, ið altíð standa á boyunum úti við ostrualibrúkið og turka veingirnar. Tá fór mær so sára at leingjast eftir honum. Eg hevði ikki sæð hann í tveir mánaðir, og hóast hann ringdi í heilum, so var tað ikki tað sama. Tað skurraði illa í útvarpinum inni í stýrihúsinum, og motorarnir gingu, og pápi varð noyddur at rópa, skuldu vit hoyra hann. Satt at siga, dámdi mær einki, tá ið hann ringdi. Tað minti meg bara á, hvussu langt burturi, hann var.
Eg fór inn í stovuna. Kvøldsólin spældi í grómutu rútunum. Eg blakaði meg í sofuna og fór at blaða í nøkrum teknisøgum, men so kom Arild og segði, at hann átti tær, men eg segði, at tað passaði ikki; so ókst orð av orði, og endin varð, at vit skræddu tvær um tvøran. 
Og har sótu vit so bæði, hvørt í verri lag enn annað.
Vit skeldaðust, so rokilsið stóð frá, og hvørki okkara hoyrdi mammu, fyrr enn hon stóð á miðjum stovugólvi og rópaði á okkum.
"Nei, nú gongur av skriðuni! Eva far út, far tær ein túr í bátinum. Tú ert so skjarrlig og tvør nú er tolið uppi hjá okkum." 
Eg hevði, frá tí eg fór í annan flokk, átt bát, eina lítla, reyða jollu við einum fýra hesta leysamotori. "Tú, og bara tú, hevur alla ábyrgdina av bátinum," segði pápi, tá ið tey um morgunin á níggju ára føðingardegi mínum fóru oman í víkina við mær og vístu mær hann. "Tú skalt sjálv síggja til, at hann verður drigin upp um veturin, sjálv minnast til, at bensin er á motorinum, sjálv røkja hann. Vit gera tað ikki fyri teg. Vilt tú eiga ein væl røktan bát, ein bát, ið altíð er tøkur, ja so ræður tað um teg. Og so bara eitt afturat, helt hann fram, tá ið hann sá, hvussu altráin eg var at sleppa at royna hann: "Tú, mást ongantíð fara longur út enn til Ravnahólmarnar. Ongantíð! Gert tú tað bara eina einastu ferð, ert tú bátleys í stundini. Skilir tú tað?"
"Ja, sjálvandi," segði eg. Honum nýttist ikki at siga hví. Arnoy, har vit búgva, liggur langt til havs, men vit liggja í lívd av nógvum hólmun og skerjum, ið verða kallað Ravnahómlarnir. Langt úti í vesturi, handan Ravnahólmarnar, stígur Trøllatindur úr havi. Har úti er opið hav, og tað er ikki at spæla við, har skalt tú vera varin, sigur pápi altíð. Og er tað nakar, ið eigur at vita tað, er tað hann. Hann er fiskimaður.
Eg sigldi tætt fram við eystan fyri oynna, veðrið var gott og deyðastilli. Sólin stóð høgt á luftini, og tað fór hon at standa nakrar tímar enn. Soleiðis er tað hjá okkum, ið búgva í Norðurnoregi. Um veturin er myrkt, men um summarið fer sólin næstan ikki niður. Tí kunnu vit vera úti leingi um kvøldarnar.
Húsini inni á landi tóktust at sova. Eg sigldi fram við vatnbrunninum og niðursjóðingarvirkinum hjá H. Holm, har konufólkini standa allan dagin í reyðum handskum og skera flak, og har mamma hevur skrivstovu. H. Holm er abbi mín, og tað er ikki yvir at dylja, at hann er ríkasti maður í Arnoy. Men hvør dugur er í tí, tá ið tú brúkar allar pengarnar til sprutt og bara gongur og melur um oynna og keðir teg, tí tú er ikki arbeiðsførur longur?
Eg sigldi eisini fram við húsunum hjá Britu og Ritu. Tey eru ljósareyð við hvítum lúkum at seta fyri vindeyguni. Tey líkjast mest eini køku við glaring sett við smáum sukurrósum. Tey standa heilt niðri við sjóvarmálan, og tú sært líka inn í stovuna hjá teimum. Brita og Rita sótu úti á svalanum saman við mammuni. Tær veittraðu til mín og søgdu okkurt, eg ikki skilti. Óivað okkurt um, at báturin hjá mær trongdi til at verða vaskaður.
Tá ið eg rundaði havnarmolan, sá eg, at onkur sat við tráðu uttast á molanum.
Tað var Jan.
Eg slakkaði av og steðgaði beint útifyri.
"Hey," rópaði eg. "Tú fært einki her."
"Jú," rópaði Jan aftur og rætti ein neyðarsligan summarseið upp í loft. Hann kundi ikki vera nógvar dagar gamalur, so lítil hann var.
"Tú skuldi heldur komið við í bátinum," rópaði eg. "Vit finna onkran frægari plinkin."
Eina løtu stóð Jan og mest sum dró á bæði, men so nikkaði hann. "Alt í lagi," var tað einasta hann segði. Eg rætti bátshakan upp á molan, at báturin rak ikki út frá, men eg sá á Jan, at hann helt lopið vera í so høgt.
"Hey," segði eg og toygdi meg upp ímóti honum. Hann hugdi at hondini á mær, men so tók hann í hana og leyp, og báturin næstan drakk í bæði borð, sum hann vaggaði.
Tað var fyrstu ferð, vit vóru einsamøll bæði, og nú visti eg púrasta einki at siga. So eg setti bara ferð á, og úteftir bar. Tá ið vit vóru komin næstan til Ravnahólmarnar, so langt út, sum eg hevði fingið loyvi til, og vit sóu Trøllatind, ið reis úr havi langt úti, støðgaði eg motorinum, og vit kastaðu. Hvørki segði nakað.
"Eg hevði annars ætlað bara at sitið í frið og náðum einsamallur úti á molanum í kvøld," segði Jan brádliga.
"Men so var tað gott, at eg kom," segði eg. "Tú sást sjálvur, at eingin dugur er í tí fiski, tú fært har."
"Nei," segði hann. "Men tað er bara tað, at tað er so nógv alla tíðina, tá ið tú júst er fluttur. Tað eru so nógv fólk, tú skalt vera saman við alla tíðina og sovorðið."
Og so nógvar holukøkur, tú skalt eta, hugsaði eg. Men eg segði einki.
"Leingist tær aftur hagar, haðani tú komst?" spurdi eg.
Jan ypti bara øksl. Satt at siga, kendist tað, sum var hann eitt sindur keddur.
Eg tók eina avgerð. Og hon varð tikin í bráðskundi.
"Tú," segði eg. "Hvat hevði tær dámað at sloppið í eina veruliga óbygda oyggj? Tað er hon, ið er har úti handan Ravnahólmarnar. Hon eitur Trøllatindur." 
4.
Hvørki okkara segði nakað, meðan vit gingu upp tær skirvisligu trappurnar upp á bryggjuna í Trøllatindi. Tær kundu detta niður hvørja løtu, og skrambul lá og sløddist allastaðni. Gomul gørn, ein rustaður steðji, grønar glaskúlur, sum fyrr í tíðini vóru brúktar sum boyur, kør og spannir. Gólvið í húsunum, ið stóðu á bryggjuni, var so slitið, at stór hol vóru í tí, og tú sást beint niður á havsins botn. Niður á allar smáfiskatorvurnar, ið stungu seg í allar ættir. Vit steðgaðu ikki á at hyggja at nøkrum, men skræddu úthurðina upp. Og har stóðu vit og gánaðu.
Tí har, framman fyri okkum var ein fløta við síðum, gulum grasi. Og á fløtuni, millum sveiggjandi grasstrá, stóðu leivdirnar av fýra húsum og nógvum smáum úthúsum. Langt burturi reis Trøllatindur hátt móti himni.
"Eg helt, at tú segði, at oyggin var óbygd," segði Jan aftur.
Eg svaraði ikki. Alt mól fyri mær. Vit stóðu leingi. At enda tók eg so eina avgerð. "Kom," segði eg við Jan og fór at ganga oman trappurnar. Eg hoyrdi, at hann kom aftaná.
Vit gloymdu at lata hurðina aftur eftir okkum.
Fólk høvdu ikki búleikast har leingi. Tað var, ið hvussu er, greitt. Úthúsini vóru niðurdottin, og lonirnar vóru væl á veg.
Fyrsta lonin, vit komu til, hevði einaferð verið gul. Nú var hon grá, men máling sást enn onkustaðni. Har vóru hvørki vindeygu ella hurðar, og helvtin av takinum var niðurdottin. Vit gingu um dungarnar av fjalum og niðurdotnum skorsteinum og hugdu inn gjøgnum eitt vindeygaop. Tað vóru eini lítil hús. Bara ein køkur og ein stova. Eitt sindur av innbúgvi var inni; eitt borð, ein song og ein rustaður komfýrur. Gólvið fleyt í glasbrotum og óruddi. Vit sóu, at køksveggirnir høvdu verið bláir. Køksbláir. Og á einum hallandi stovubrósti sveiggjað ein lítil tapetlepi við reyðum rósum. Eg gjørdist so tung í huga. Undir liðini á mær suffaði eisini Jan.
"Hugsa um tey, sum einaferð keyptu sær hetta tapetið og hildu, tað var vakurt," segði hann, "heldur tú, tey eru deyð nú?" Eg hugdi upp á hann, og alt í einum fekk eg sovorðnan hug at kroysta hann. Men tað gjørdi eg sjálvandi ikki. Vit suffaðu bara enn meir, bæði tvey.
Men so kom brádliga lív í Jan. "Hygg, sært tú," segði hann og peikaði á eina skrambulrúgvu, ið lá í einum stovuhorni.
"Ja, hvat er hatta?" spurdi eg. "Hatta man vera lítið vert."
"Jú, hygg hasin brúni kassin við hasum høga, rundleitta lokinum."
Nú bar eg eisini eyga við kassan. Hann stóð eitt sindur burturfrá.
"Heldur tú, tað er vandamikið at fara inn eftir honum?" spurdi Jan. "Húsini standa øll at detta niður." 
"Eg veit ikki."
Vit stóðu eina løtu og hugdu hvørt upp á annað. "Eg eri so forvitin at vita, hvat er í hasum kassanum," segði Jan.
"Tað eri eg eisini, " segði eg. "Hugsa tær, um ein dýrgripur er goymdur har."
Varisliga, ógvuliga varisliga smoygdu vit okkum inn um dyrnar. Í durunum lá ein gamal skógvur, og á einum nagla á bróstinum hekk ein gráur frakki væl ballaður inn í lokkanet. Vit sluppu snikkaleys inn í stovuna og yvir til tann brúna kassan, og Jan tók hann.
"Tú, álvaratos," tivaði hann, "sum hann er tungur."
Uttanfyri í grasinum lyftu vit lokið av kassanum. Eingin dýrgripur var, men okkurt, ið var næstan betri. Ein seymimaskina. Ein vøkur gomuldags seymimaskina við handkasti og krotutari silvurskrift á framsíðuni. Eg streyk hondina eftir henni. Hon var eitt sindur rustað í støðum, men annars í góðum standi. Tá ið eg vant kastið, fór rustaða nálin upp og niður.
"Vit fara heim við henni," segði eg. "So kunnu vit bøta um hana."
Og tað helt Jan vera í lagi.
"Hvussu kann tað bera til, at pápi tín ongantíð hevur verið við tær her úti?" spurdi Jan at enda. Vit sótu enn í grasinum. Seymimaskinan stóð har, og sólin hekk lágt. Hon skein í andlitið. Tað var eitt frálíkt kvøld. 
"Áh, hann er ongantíð heima," segði eg so hissini og tugdi eitt grasstrá. "Vit, ið búgva á Arnoy, vit hugsa ongantíð um Trøllatind. Hvør hevur sítt at takast við. Eg tori at vedda upp á, at vit eru tey fyrstu, ið hava verið her í nógv, nógv ár."
"Vit kunnu royna at spyrja í skúlanum," segði Jan. "Kanska onkur veit okkurt."
"Kanska," segði eg. "Bara hini ikki fáa illgruna um, at okkurt er á vási, og so fara tey at slatra og sneyta og okkurt sovorðið."
Eg hugsaði sjálvandi um Britu og Ritu. Men tað segði eg ikki hart.
Eg legði meg upp afturá í grasinum og hugdi upp í luftina. Skýggini vóru brandgul, og havørnirnar flugu í ring uppi undir Trøllatindi. Eg taldi prikkarnar. Teir vóru tólv. Av og á tóktist tað, sum flugu tær beint inn í sólina, men so fekk eg eyga á tær aftur. Tær mólu í klingur alla tíðina.
Jan hevði eisini lagt seg niður. Hvørki segði nakað. Vit hoyrdu suðið frá sjónum.
Tað var sum at sova við opnum eygum. Tað var sum at droyma ein góðan dreym. Vit gloymdu okkum so heilt burtur. Vit gloymdu, at vit vóru í eini spøkilsisbygd, einsamøll í óbygdari oyggj langt heimanífrá. Men alt í einum vóru vit klárvakin.
Tí vit hoyrdu eitt ljóð. Fyrst hildu vit, tað var suðið í grasinum. Men skjótt vóru vit samd um, at tað kundi tað ikki vera. Tað var okkurt ljóð, ið barst í lotinum. Eitt hvínandi, syngjandi ljóð. Og tað var ikki grasið. Tað ljóðaði sum fjart klokkuljóð.
Vit hugdu hvørt upp á annað, og nú kendi eg: Hann hevði trilkað vindin. Tað var ikki logn longur. Vindurin var vaksin, og sólin sakk handan Trøllatind. Og alt í einum seig óttin niður yvir meg.
5. 
Tað hevði fløtt næstan ein hálvan metur, meðan vit høvdu verið á landi í Trøllatindi. Tíbetur hevði eg hugsað um tað, tá eg bant bátin, so eg hevði givið honum langt stavnaband. Annars hevði hann óivað verið fullur av sjógvi. Men nú lá hann og togaði í tann lítla slakkan, ið enn var á bandinum. Eg stardi út á fjørðin. Ilskar, frísutar smáaldur gingu við ferð.
"Nú ræður um at halda sær," rópaði eg á Jan, áðrenn eg setti motorin í gongd. Hann nikkaði. Hann sat við seymimaskinuni á knøunum og næstan burtur í bjargingarvestinum.
Báturin mest sum bæði rann og leyp av alduryggi á aldurygg. Við hvørt setti hann so hart, at tað skalv í kroppinum. Av og á breyt inn í bátin. Í fyrstuni royndi Jan at káva burtur av andlitinum við troyggjuermuni, men hann gavst skjótt. Sat bara og dryppaði frammi í skuti og bíðaði eftir næsta nosi. Sjógvurin skolaði um føturnar á okkum. Eg fann eitt eyskar og blakaði tað til Jan, hann tók tað og fór at oysa. Eg var glað, at tað var flóð, og at báturin var flatbotnaður, tí so var lítil vandi at renna á sker. 
Men tað kendist, sum bátuin bara stóð og trampaði og kom ikki úr stað. Ravnahólmarnir tóktust bara so óendaliga langt burturi. Men so alt í einum losnaði, og teir nærkaðust við ferð. Nú bar tað skjótari og skjótari inneftir, og áðrenn vit vistu av, fóru vit um Ravnahólmarnar. 
Her inni kendi eg hvørt sker og hvønn flúr. Lagið batnaði, so hvørt aldurnar løgdu seg. Tað er altíð róligari sjógvur innan fyri enn uttan fyri Ravnahólmarnar.
Eg visti, vit vóru bjargað.
Vit vóru so dýggjvát bæði tvey, tá ið vit løgdu at landi í Arnoy. Klokkan var farin av tíggju, og meðan vit gingu eftir bátabrúnni, fór sólin í kav handan Trøllatind. Vit møttu ongum. Nú galt bara um at koma sær heim sum skjótast, áðrenn mamma fór at verða bangin.
Og tað tóktist, sum Jan helt tað sama. "Hvat gera vit við hesa?" spurdi hann við glintandi tonnum og hugdi niður á seymimaskinuna. "Eg kann ikki bera hana heim, og so dýggjvátur afturat."
"Tað kann eg heldur ikki," segði eg. Í somu løtu, eg var komin inn um dyrnar har heima, hevði mamma komið við sjógv á baki og farið at spurt, hví eg var so vát og illa stjølað, og hvat í allari verðini, eg hevði undir hondini. Og slíka móttøku hevði eg ikki orkað í løtuni. Eg hevði ikki leingi kunnað staðið ímóti spurningum hennara, men hoknað undir teimum og viðgingið alt, og so, ja so átti eg ongan bát.
Vit máttu leggja upp ráð, hvat vit skuldu gera, og tað í stundini. Brita og Rita, hugsaði eg, men nei, nei. Tær fóru, beinanvegin høvi beyðst, at slatra fyri mammu. Ringja uppá og standa har á gáttini so einglaligar og spyrja, um Eva hevði ikki fingið krím av hasi ótespiligu ferðini hetta kvøldið. Tær høvdu verið so bangnar um hana, fóru tær at siga. Eg sá alt fyri mær. Nei Brita og Rita vóru eingin loysn.
Men hvussu við abba?
Hann var ikki vanur at sneyta í tí, vit gjørdu. Hann fór ikki at spyrja, men lata okkum sleppa inn og geva okkum turr klæði at fara í, og so kundu vit fáa hann at ringja til mammu okkara og siga, at vit vóru komin at vitja hann, og nú fór hann at geva okkum ein kaffimunn.
Ja, abba. Tað var ikki tað býttasta. Og um hann var í góðalag og hevði ikki smakkað sær á, ja so kundi eg sanniliga vísa hann fram fyri Jan.
Abbi var ikki petti ovfarin at síggja okkum standa í trappuni í skýmingini sum druknaðar mýs. Guð havi lov, hann var ikki fullur, og eingin brennivínsroykur stóð frá honum.
"Komið inn um, komið inn um," segði hann, og brosaði um alt andlitið. "Sum tað er stuttligt at fáa vitjan eitt sovorðið einsligt mikukvøld."
Vit fóru inn í køkin.
"Hvat skal eg bjóða tykkum? Skulu tit hava okkurt at drekka?"
"Nei, abbi" segði eg. "Okkum hevði dámað best at sloppið at skift klæði. Vit vóru úti á molanum við tráðu, og hvussu var og ikki, so duttu vit á sjógv. Bæði tvey. Spyr meg ikki, hvussu tað bar til." Spyr meg heldur ikki, hvar eg fann hasa grovu lygnina. Hon bara fløddi úr munninum á mær.
"Ja, men neyðars børn," segði abbi. "Tit eru bæði vát og válað. Nú skulu tit sanniliga fáa turr klæði at fara í. Farið innar í stovuna. Eg havi akkurát kykað í ovninum, tí eg helt, tað var eitt sindur kølið í kvøld. So komi eg við klæðum til tykkara."
Vit fóru inn í stovuna. Har var heitt, og vit stóðu framman fyri ovnin. Og tástani kendi eg, hvussu køld eg var.
Vit hoyrdu abba í trappunum, og nú kom hann inn í stovuna við fullum føvningi av klæðum. "Hygg her, Eva," segði hann. "Her man vera okkurt, tit kunnu fara í."
Tvær alt ov stórar skjúrtur og tvinnar buksur, ið vóru ikki heilt vanligar.
"Skjúrturnar eigi eg, og buksurnar átti pápi tín, tá ið hann var á tínum aldri," segði abbi og flenti. "Tit vera vist stuttlig at síggja í hasum klæðunum. Men nú fari eg at gera okkum ein kaffimunn."
Tá ið abbi var farin, hugdu vit hvørt at øðrum. Hvørki okkara vildi vera fyrr at lata seg úr teimum vátu klæðunum.
"Eg fari yvir til handan veggin at standa," segði Jan at enda. "Og so venda vit okkum hvørt sín veg." 
Og vit so gjørdu. Tigandi lótu vit okkum úr og fóru í tey nýggju klæðini. Ein løgin roykur gekk at teimum. Modnaroykur. Tá ið eg eina langa løtu seinni vendi mær á aftur og hugdi at Jan, mátti eg flenna.
"Tað er so hugnaligt aftur at hoyra látur í stovuni," segði abbi og kom við kaffikannu og trimum koppum. "Men ikki stingst fingurin í øskuna fyri hesum gamla. Eg veit, at tit eru uppi í onkrum vásinum. Dottin á sjógv úti á molanum, handan er góð." Og satt at siga, tóktist tað, sum stuttleikaði hann sær óført. Hann setti kopparnar á borðið og skonkti kolsvart kaffi í allar tríggjar.
"Eitt skal eg siga tykkum," helt hann fram og setti seg tungliga í stólin. "Eg havi eisini verið á tykkara aldri einaferð, og eg veit, at tað er ikki alt, tú hevur hug at tosa við tey vaksnu um. Tit skuldu havt sæð, hvat eg og Mag...."
Abbi tagnaði so bráddliga, sum hevði hann bitið seg í tunguna.
"Tú og hvør, abbi?" spurdi eg og fekk mær ein evarska lítlan kaffimunn. Hann var beiskur sum eitur.
"Eingin," segði abbi og vendi sær burtur. "Púrt eingin, góðasta." Hann sat og trummaði við fingrunum í borðið. "Og so tosa vit ikki meira um hatta. Skal eg ikki fara og ringja til mammurnar hjá tykkum og siga teimum, at tit stukku inn á gólvið hjá mær, og at tit drekka tykkara kvøldkaffi her?"
Hann bíðaði ikki eftir svari, men fór á føtur og út í køkin, har telefonin var. Vit hoyrdu hann tosa í køkinum.
"Heldur tú ikki, hann varð eitt sindur kløkkur?" teskaði Jan.
"Tað skalt tú ikki hugsa um, segði eg. Soleiðis er hann viðhvørt. Abbi minnist ikki so væl longur."
Og tað var bæði satt og ikki satt. Tí eg helt meg eisini síggja, at hann varð eitt sindur kløkkur, tað má eg viðganga. Men tað fór eg ikki at sita her og kjakast við Jan um.
Seinni, tá ið vit høvdu drukkið kaffi, søgdu vit abba farvæl. Hann varð standandi á trappuni og veittraði. Vit stóðu eisini undir trappuni og veittraðu, tí vit vildu hava hann at fara inn, so vit sluppu eftir seymimaskinuni, sum vit høvdu sett undir trappuna. At enda fór hann inn og læt hurðina aftur, og vit kvikaðu okkum eftir maskinuni. Vit samdust um, at eg skuldi hava hana standandi hjá mær. So søgdu vit farvæl og fóru hvørt í sína ætt.
Innkomin læt eg hurðina ógvuliga spakuliga aftur eftir mær, og mamma hoyrdi vist einki, tí eg slapp upp á kamarið og hevði fingið seymimaskinuna í skápið hjá mær, áðrenn hon kom.
"Nú," segði hon," so tú hevur verið og fingið tær kvøldkaffi." Tað ljóðaði, sum hon stuttleikaði sær. "Og hava tit spælt snákur?"
"Ja," segði eg. "Júst tað." Og sum eg var glað, at tað var hon, ið segði tað. Tað bar jú ikki til at siga, at eitt "ja" var lygn, ikki so?
Eg lá leingi, og ikki eg sovnaði. Eg hoyrdi másarnar skava á takinum og mammu, ið stákaðist í køkinum. Nú stóð hon óivað og smurdi matpakkan til í morgin.
Eg var so deyðamóð, men kortini mólu tankarnir í ring uppi í høvdinum á mær. Tað hevði verið ein langur dagur. Ein ógvuliga langur dagur.
Og so eitt afturat: tá ið vit vóru komin aftur til húsini á bryggjusporinum í Trøllatindi, var úthurðin aftur. Tá ið eg tosaði við Jan um tað, á vegnum heim til abba, segði hann, at so høvdu vit bæði latið hana aftur. Men tað visti eg, at vit høvdu ikki.
Og hvør hevði so latið hana aftur? 
6. 
Dagin eftir, beint áðrenn tað ringdi út í seinasta tíma, rætti Jan hondina upp. Vit høvdu enskt.
"Yes, Jan" segði Sverri. Hann er avgjørdur um, at tá ið vit hava enskt, tosa vit enskt og einki annað. Tí er tað ''ogvuliga sjáldsamt, at nakar sigur nakað sjálvboðin. Sverri sigur, at hann nýtir tøgnina. So fær hann hvílt oyruni, í teimum tímunum, sigur hann.
"Trøllatindur," segði Jan.
"Yes...", segði Sverri og bíðaði.
"Eg dugi ikki at siga tað á enskum," segði Jan. 
"Eg eri bara so forvitin eftir at vita, um tað er nakar, ið veit okkurt um oynna."
"Ja," segði Sverri. "Ein áhugaverdur spurningur. Tað enska kunnu vit lata fara hesa ferð. Veit onkur okkurt um hasa trølsku oynna har úti í vestri?" Hann bíðaði eina løtu. Einki svar. "Álvaratos, eru tað bara turrisligir tankar í tykkara lítla toskarhøvdi? Um sildakvotur og turran fisk? Er tað eingin, ið dugir at siga frá stormbardum søgnum og øgiligum tilburðum?"
Ein drongur úr fimta flokki, og sum eitur Óli, hirsaði seg eitt sindur.
"Ja, Óli?" segði Sverri eggjandi. "Hvat veist tú at siga?"
"Eg havi hoyrt, at av og á er ljós at síggja har úti." segði Óli. "Tað sigur elsti beiggi mín. Men tað sæst bara um veturin og er ógvuliga kámt."
"Hatta havi eg eisini hoyrt," søgdu fleiri.
"Ógvuliga áhugavert," segði Sverri og lætti sær á. "Og hvørjum halda tit so, at hetta ljósið kemur av ?"
"Ja, eg veit ikki," segði Óli. "Men tað eru fólk, ið halda, at huldufólk og tílíkt eru til."
Klokkan tepti øllum tosi, hon ringdi. "Bíðið eitt sindur," rópaði Sverri, tá ið øll fóru á føtur og pakkaðu taskuna. "Burtur úr hasum tosinum havi eg funnið eitt frálíkt stílevni. Um fjúrtan dagar lata tit inn stíl um gamla pátrúgv. Fjúrtan dagar segði eg."
Men tá vóru vit næstan øll uttandurað.
Vit baksaðust í eina heila viku at gera seymimaskinuna í stand, at slípa og mála og smyrja, og so leingi tað vardi, sóu vit ikki Ritu og Britu. Tær óraðu, at okkurt var, ið vit tókust við. Tá ið Jan kom heim við mær eftir skúlatíð, gingu tær aftan á okkum, og eg hoyrdi, hvussu tær teskaðu og flentu. Eg haldi ikki, Jan hoyrdi tær. Men eg hoyrdi. Tær teskaðu, at vit gingu saman.
"Orkar tú, at eg læri sjeikin hjá tær eitt sindur í tímunum?" spurdi Brita so nasadjørv í skúlanum, og so vendi hon sær í sovorðnum skundi móti Jan, at eg kendi, hvussu kuldin stóð úr henni.
"Kunnu vit ikki sleppa at síggja, hvat tað er, tit havast at. Tað er stuttligari at vera fýra enn tvey," hoyrdi eg Ritu teska Jan í einum landalærutíma, og hon nálgaðist so uppi á honum, at hann var um at kódna í bringu hennara. Eg helt ondini. Men Jan bara risti við høvdinum og flenti so smørliga til hennara, at hon spurdi ikki meir. Tað hevði eg heldur ikki kunnað.
Jan og eg fóru oman til keypmannin og keyptu olju til seymimaskinuna og ørfínt sandpappír. Inni á botni í goymslurúminum funnu vit eina lítla dós við svørtum billakki og eina enn minni dós við kromi. Vit vóru heppin. Tað vóru bara tær báðar dósirnar eftir.
Og so fóru vit til verka.
Seymimaskinan var verri rustað, enn vit í fyrstuni hildu. Tá ið vit fóru at slípa, sóu vit, hvussu rustað hon var. Vit slípaðu og slípaðu. Alt skuldi av. Um bara ein blettur sat eftir, kom allur rusturin aftur.
Arild var næstan alla tíðina inni hjá okkum og hugdi at. Hann helt, at vit bara oyðiløgdu maskinuna, tí hon sá verri og verri út, jú meira vit slípaðu.
Triðja dagin málaðu vit. Fyrst royndu vit við einum málingarpensli, men tað var so skeinut. So sendu vit Arild oman til keypmannin eftir eini lítlari málingarrullu, ta minstu hann fann, og vit lovaðu honum, at hann skuldi fáa eitt mars afturfyri.
Málingarrullan var júst tað rætta amboðið.
Arbeiðið eydnaðist stak væl. Kastið varð kromað av nýggjum, og eg tók ein fót og eina nál úr seymiskríninum hjá mammu. Hon hevði ikki stundir at seyma kortini.
"Heldur tú, hon er vøkur nú, Arild?" spurdi eg, tá ið vit at enda vóru liðug.
"Ja," segði hann, og einki annað. Og hon var vøkur. Svørt, blonk og skein. Silvurbókstavirnir vóru kanska eitt sindur kámir; men Jan og eg hildu bæði, at vit dugdu ikki at mála teir so vakrar, sum teir vóru, og tí lótu vit teir vera.
So var sjálvur kassin eftir. Hann var illa farin, hýggiskotin og flekkutur. Eingin var at spyrja til ráðs, so vit royndu sum frægast. Fyrst slípaðu vit hann bæði væl og virðiliga. Úti í skúrinum fann eg eina dós við bonivoksi, og so bonaðu vit viðin væl. Aftur um aftur gníggjaðu vit væl við einum mjúkum klúti. Og tað batti. Kassin var bæði myrkari og mjúkari.
Vit vóru væl nøgd.
Fjórða dagin um kvøldið, beint tá vit vóru liðug við seymimaskinuna, og Jan var farin á føtur at fara heim at fáa sær at eta, hendi nakað sera løgið.
Alt var kortini sum vanligt í fyrstuni: Abbi bankaði uppá og stakk snýðið inn um.
"Hey, hey" segði hann. "Ja, eg hoyrdi tú vart og vitjaði, ungi maður, so eg helt, eg skuldi koma framvið og heilsa upp á teg og takka fyri vitjanina."
"Takk, og tygum tað sama," segði Jan fólkaliga.
Abbi kom líka inn í kamarið. "Hvat takast tit við?" spurdi hann og gníggjaði hendurnar, sum bíðaði hann eftir at frætta okkurt spennandi.
"Einki," segði eg, og tað var satt.
Og so bar hann eyga við seymimaskinuna. Hon stóð á skriviborðinum hjá mær, sum spildurnýggj.
"Hvat í allari víðu verð er hatta?" spurdi hann hásur á málinum.
"Ein seymimaskina," segði eg.
"Hvaðani hevur tú stolið hana?" spurdi abbi.
Nú var hann ikki petti stuttligur longur. Smílið var storknað.
Abbi var í øðini.
"Eg havi ikki stolið hana," segði eg fálig.
"Nei, tí hon hevur fingið hana," rópaði Arild; hvaðani hann so visti tað, tí vit høvdu einki sagt honum. Og hann hevði heldur ikki spurt.
"Hasum fært tú ikki meg at trúgva." Tvey long gleiv og abbi var hjá seymimaskinuni. Hann bendi seg framyvir og kíndi henni varisliga, fór við fingrunum eymliga eftir bókstavunum "KAYSER", las hann, langt, langt inni í egnum tonkum. Hann steðgaði á. "Nei," teskaði hann. "Tað má vera ein onnur. Tað kann ikki vera hon."
Arild og eg hugdu undrandi upp á hann. Jan var farin yvir til vindeygað at vera burtur frá, og har stóð hann og lætst, sum hugdi hann eftir onkrum sera áhugaverdum.
Alt tóktist so ógvuliga, ógvuliga løgið.
Og upp aftur løgnari varð alt, tá ið abbi rætti seg upp aftur: eyguni runnu í tárum. Eg sá tað sjálv. Har var eingin ivi.
Abbi stóð her inni í mínum kamari og græt.
7. 
Nú var góða løtan hjá abba runnin. Tað var eyðsýnt. Kvøldið eftir, tá ið hann kom at fáa sær nátturða, var hann so fullur, at hann datt um klútateppið, ið lá í gongini, og fór endilangur í gólvið.
"Uff, huff, " segði hann bara og varð liggjandi á gólvinum og flenti, sum einki var hent. Men hann mátti verða hjálptur á føtur aftur. Vit vistu nú øll, hvussu standurin var. Jakkan hevði hann knappað skeivt og klaffarnir í oyrhúgvuni hingu og slettust um kjálkarnar á honum. Og so var tað hasin nissurin, ið gekk at honum. Okkurt sterkt lakresskent. Abbi át altíð gajol, tá ið hann hevði síni tørn. So helt hann vist, at vit einki luktaðu. Men tað gjørdu vit.
Vit fingu reyðar pylsur og spagetti, og Arild hevði glett seg allan dagin. Men hýrurin við borðið var ikki tann besti. Tann einasti, ið tosaði eitt sindur, var abbi. Men hann tosaði eisini fyri okkum øll. Tosaði og flenti og sang alt í einum har var eingin endi á øllum, hann hevði at siga frá. Hann tagdi bara tær ferðirnar, hann skuldi út í gongina. Og tað skuldi hann í heilum. Hann sat innastur á slagbonkinum, og eg mátti reisa meg fýra ferðir, tí hann skuldi út í gongina. Hann skuldi út eftir onkrum, segði hann. Eg visti, hvat tað var, hann skuldi út eftir. Einum løggi úr fløskuni, sum hann hevði í einum pappírsposa í frakkalummanum. Bara fløskuhálsurin stakk uppúr. Annars var tað ein vanligur pappírsposi. Tað var hvørki øl ella vín, ið abbi drakk, men heimabryggj, og tað er millum tað sterkasta, tú kanst drekka, hevur Sverri einaferð sagt.
"Hetta eru frálíkar pylsur, Karin, "rópaði abbi. Undurfullar. Hvaðani hevur tú fingið tær? Eg havi ikki smakkað tær betur."
"Eg havi keypt tær frá keypmanninum, verfaðir," segði mamma eitt sindur troytt á málinum. Og abbi helt á at rósa pylsunum, so tað gjørdist alt pínligari. Tí hann hevði nóg illa smakkað tær. Tá ið vit vóru liðug, hevði hann ikki leskað spagetti, og hann hevði bara bitið eitt evarska lítið bit av einari pylsu.
"Hvør hevur hug at dystast í Ludo?" spurdi hann, tá ið øll vóru liðug. "Tora tit at bjóða meistaranum av?"
Men Arild segði, at hann var so móður, og tað var eg eisini, segði eg. Tað skilti abbi ikki. Nei, tað skilti hann einki petti av, segði hann og stóð og risti við høvdinum.
At enda fór hann. "Farvæl," rópaði hann, so tað gelti í húsunum, "so eri eg hann, ið farin er út at taka alla verðina."
Og tað má eg siga. Hann tók, ið hvussu er, trappunar, tí hann fór eftir høvdinum niður gjøgnum tær og varð liggjandi við niðasta trin og rópaði, og so máttu vit aftur fara at hjálpa honum upp aftur.
"Heldur tú ikki, tað er best, at eg fylgi tær heim, verfaðir," spurdi mamma.
"Ikki talingur um," segði abbi og skræddi seg leysan. "Fylgja mær heim ! Ein skuldi hildið, at tú tosaði um ein vesaling!"
Og so fór hann vinglandi avstað. Eg varð standandi eina løtu undir flaggstongini og bað eftir, at hann møtti ikki nøkrum á veg heim. Men í somu løtu sá eg Britu og Ritu niðri á vegnum í spildurnýggjari, ljósagulari joggingdrakt og sjálvandi eins. Tær líktuist gásarungum. Eg helt meg longu síggja, at tær stungu høvdini saman. Tað mátti vera heilaspuni. Men kortini kvikaði eg mær upp trappurnar og inn. Eg orkaði ikki at síggja abba standa og gera seg upp fyri teimum báðum. Eg misti vist einki av tí. Eg fekk vist alt at vita á skúlanum í morgin, alt hann hevði sagt.
Og rætt var. Eg fekk at vita, hvat hann hevði sagt. Alt. Og tað var ikki so lítið, skilti eg. Men áðrenn tær fóru at siga mær frá tápuliga abba mínum, varð eg noydd at lurta eftir, hvussu tær teskaðu. Tær gnisaðu og teskaðu allan fyrsta tíma. Sverri var sjúkur, og vit høvdu vikar, eina konu, ið búði niðri í víkini, og hon segði, at vit skuldu bara tekna. So setti hon seg uppi við pultin við einum blaði, og hon var ikki sørt deyv, ella bara lætst hon, sum hoyrdi hon ikki alt óljóðið, ið stóðst av Britu og Ritu. Hon hugdi ikki upp, bara las.
"Dugir tú at gita, hvat hetta er?" spurdu tær Jan og løgdu hvør sína tekning framman fyri honum. Tekningarnar vóru akkurát eins. Tað var ein maður við langari nøs og stórum eygum og við bara eittans hári á høvdinum. Sovorðnar menn høvdu tær teknað, síðan tær gingu í triðja flokki.
"Ja," segði Jan. "Ein maður."
"Tað er abbi Evu," søgdu tær og fóru at gnisa. Eg dugdi ikki at síggja, at tað var nakað at flenna at. Tað ikki so frægt sum líktist.
So vendi Brita sær á ímóti mær.
"Abbi tín sigur, at vit eru teir vakrastu rósuknapparnir, ið nakrantíð hava flutt seg á hesi oyggj," segði hon álvarsom. "Tað segði hann í gjárkvøldið."
"So," segði eg bara og helt á at tekna. Men hjartað slóð munandi títtari. Eg kendi á mær, at hetta var bara byrjanin.
Og rætt hevði eg.
"Hann segði eisini, at allir unglingarnir fóru at standa í bíðirað," helt Brita fram. "Og hann hevði sjálvur verið uppií, hevði hann bara ikki verið fimmti ár ov gamal."
Á abbi! Eg segði einki. Eg kundi havt grivið meg niður. Ella eg kundi havt lopið í krovið á Britu! Og bukað og bart hana bæði sundur og saman.
Brita smírdist so braneggjað. "Tað er bara so synd, at gongulagið er so vánaligt," segði hon og nógv afturat, sum alt var um abba, hvussu býttur hann var. Klikkaður og láturligur. Eg hoyrdi hennara suss fyri oyrunum á mær í hálvan tíma, minst, og tá ið tað ringdi út, orkaði eg ikki meir. Eg sníkti meg aftur um fimleikahøllina og sat har púra einsamøll og hugdi at másunum, ið lótu lotið bera seg út yvir havið, høgt, høgt uppi. Eg haldi teir spældu. Tá ið tað ringdi inn aftur, hevði eg bestan hugin at verða sitandi. Púra einsamøll. Eingin Brita og eingin Rita og heldur eingin Jan. Tað var so lítil hjálp í honum kortini. Hann læt meg sigla mín egna sjógv, tá ið grussurnar báðar herjaðu á. Hann hjálpti mær ikki kortini. Tey kundu fyri tað verið eitt øll trý. Eg legði ikki petti í. Nei ikki petti.
Tað er ringasti dagur, eg nakrantíð havi havt í skúlanum. Handa deyva kellingin uppi við pultin, læt bara Britu og Ritu hekla meg niður, og tað bara versnaði. Eg royndi at lata oyruni aftur og látast sum einki, men tað var ikki lætt. Í fríkorterinum kom Jan og spurdi, um eg ikki tímdi við at spæla bólt; men tað tímdi eg ikki, segði eg. Og so fór hann. Seinasta tíma svumu vit. Meðan vit stóðu undir brúsuni, fóru Rita og Brita at arga meg við mínari lítlu bringu tvey gajol, kallaðu tey hana og okkurt afturat, ið verri var.
"Bara tí at tit ganga og sletta so síðjúgraðar," hvesti eg.
Men tað skuldi eg ikki havt sagt. Tá ið vit komu inn í svimjihøllina, stóð Jan á kantinum klárur at kava. "Jan, hevur tú sæð, at Eva hevur fingið tvey gajol?" segði Brita, og Rita froysti útúr.
Jan hugdi av aðrari aftur á hina "Eg skilji ikki, hví tit altíð eru eftir Evu," segði hann eitt sindur dreivandi. "Eg haldi, hon er bæði vøkur og fitt."
Brita og Rita bráðtagnaðu. Tær stóðu bara og gánaðu.
Og eisini eg. 
8. 
Kolandi stormur í fýra dagar, so tað næstan var ikki gangandi, og eg hugsaði um pápa. Vit høvdu ikki hoyrt málið í honum í fleiri dagar, og tað dámdi mammu einki, tað sá eg, hóast hon segði, at einki var at óttast. "Tað gongur altíð hjá honum," hoyrdi eg hana siga inni í baðirúminum. Hon var einsamøll, eingin hjá henni, og so visti eg, at hon hugsaði hart, og at hon var bangin.
Hvørja ferð, telefonin ringdi, lupu vit øll á føtur, eisini Nils-Erik, at taka hana, og vit runnu hvørt annað um koll. Men vónsvikin vóru vit hvørja ferð.
Men so lang um leingi um kvøldið triðja dagin ringdi pápi. Eg var fyrst at taka telefonina. "Eva," rópaði pápi. "Hava tit tað gott?" Tað barkaði og skurraði illa á linjuni. "Ja, rópaði eg niður í hornið. "Og tú." 
"Ja," rópaði pápi. "Vit liggja inni í Honningsvåg. Sendarin hevur verið í ólagi. Er mamma tín har? Kann eg sleppa at tosa við hana?"
Sjálvandi slapp hann. Men hesa ferð hevði eg viljað sloppið at tosað við hann, hóast tað var í telefon, og tá eg rætti mammu hornið, sá eg fyri mær ein lítlan mann í einum lítlum báti á einum stormbardum, brúsandi havi.
Men hann lá inni í Honningsvåg, og hann var ikki lítil. Tvørturímóti. Hann var stórur. Næstu dagarnar royndi eg at gloyma myndina, men hon var har, tann lítli maðurin í lítla báti sínum í stormandi meldrinum. 
Viðhvørt rætti hann hondina ímóti mær og rópaði okkurt, men eg hoyrdi ikki, hvat tað var. Og myndin kámaðist ikki burtur, fyrr enn stormurin hevði lagt seg fjórða dagin.
So fór eg at hugsa um mín egna bát, tí tað ráddi um at nýta hann, áðrenn heystið rættiliga kom, og stormarnir fóru at gera vart við seg. Men eg mátti bíða í fýra dagar enn, áðrenn sjógvurin aftur hevði lagt seg. So fór eg út á Rættartanga, har Jan búði, og spurdi, um hann hevði hug at koma við í bátinum.
Tað var fyrstu ferð, eg var heima hjá honum, tí hann hevði ongantíð boðið mær at koma. Tá ið eg ringdi uppá, hoyrdi eg onkran koma rennandi í gongini, og hurðin varð skrødd upp. Tað var Jan.
"Hey, Eva," segði hann og kom út á trappuna og læt hurðina næstan aftur eftir sær. Eg royndi at toyggja meg, so eg sá inn. Men eg sá bara nakrar jakkar hanga í gongini.
"Kemur tú við í bátinum," spurdi eg. Jan nikkaði.
"Kanst tú ikki bíða her, so komi eg beinanvegin aftur? Eg fari bara eftir gummistivlum og bjargingarvesti."
"Ja, sjálvandi. Men sleppi eg ikki inn við. Tað er so kalt at standa her á trappuni, haldi eg."
"Tað er bara eitt lítið bil," segði Jan og hvarv. Hurðin varð drigin í lás.
Ja, ja. Hatta var kortini eitt sindur løgið. Men mær gavst ikki long løta at hugsa um tað, tí í somu løtu kom Jan út aftur í troyggju og gummistivlum og bjargingarvesti. Í hondini hevði hann ein pakka við sjókulátakeksum. "Mamma hevur givið mær," segði hann eitt sindur smæðin.
"Frálíkt," segði eg. "Men skulu vit ikki royna at kvika okkum?" 
Onkursvegna haldi eg, at eg hevði vitað tað alla tíðina. At vit aftur endaðu úti í Trøllatindi. Tað var ikki tí, at eg so fegin vildi, og Jan hevði óivað verið nøgdur, bara hann hevði sloppið at kastað niður úti við Eggjahólmarnar.
Men, hvussu var og ikki, vit otaðu okkum longri og longri út. Og tá ið vit vóru komin út um Ravnahólmarnar, tá vendu vit ikki aftur. Tá kundu vit tað sama seta beina kós móti Trøllatindi. Og tað gjørdu vit.
Hesa ferð vistu vit leiðina, og tá ið vit høvdu siglt í trý korter og løgdu at á gomlu bryggjuni, kendist tað, sum høvdu vit verið har í heilum.
Eg var í so góðum lag, tá vit fóru í land. Tað hevði verið so frálíkt at sleppa aftur í bátin eftir at hava sitið inni og kúrt í meiri enn eina viku, at kent smáaldurnar spælt undir kjølinum og at hava nomið ferðina.
Og tað var eisini frálíkt at eiga ein vin. Ein góðan vin, ið vardi teg. Brita og Rita høvdu ikki verið so ágangandi ta seinastu vikuna, eftir at Jan hevði sagt okkurt við tær hin dagin í svimjihøllini.
Og her í Trøllatindi vóru tær langt burturi.
So sum heild var hýrurin so góður, sum hann ikki hevði verið leingi. Vit fóru inn í húsið á bryggjuni og ígjøgnum tað út aftur hinumegin, og eg krampaði hurðina. "So kemur eingin og letur hurðina aftur eftir okkum," segði eg braneggjað, og Jan flenti.
Vit vóru ovurfegin bæði tvey. Tað komst óivað av sjóluftini. Vit runnu í grasinum, rópaðu og ýldu.
"Óføørt," ýldi eg.
"Hey og hó!" geylaði Jan.
Vit runnu fram við niðurdotnum lonum, men hugdu ikki inn. Og vit máttu leypa um alt óruddið, ið lá og rakst í grasinum. Eina rustaða plógv, rapaðar grótgarðar, rotnar togendar........ Men vit runnu okkum skjótt burtur úr hesum, og so var tað bara sítt gras og Trøllatindur, ið toygdi seg upp fyri framman. Lonirnar hvurvu handan ein stóran heyggj, og tað lotaði her uppi.
Her høvdu vit ikki verið fyrr.
"Skulu vit ikki fáa okkum eina sjokulátakeks?" spurdi Jan og tveitti seg í grasið.
"Jú, hvat tá." Eg tveitti meg eisini í grasið. So sótu vit eina løtu og tivaðu og ótu sjokulátakeks.
Tá ið vit høvdu etið helvtina, segði Jan:
"Er tað satt, at abbi tín drekkur so illa, sum Brita og Rita siga?"
Eg varð málleys. Fekk ikki orðið upp. Onkursvegna hevði eg hildið, at sloppið var, og at hann ikki fór at spyrja nú, nú vit høvdu kenst so leingi. Eg visti ikki, hvat eg skuldi siga, so eg segði einki. Hugdi bara niður á gummistivlarnar.
"Tú kanst siga mær tað," segði hann. "So veit eg tað, tá ið eg onkuntíð komi at vitja teg, meini eg."
Eg svølgdi okkurt og tók eina avgerð.
"Abbi drekkur av og á," segði eg ógvuliga lágmælt. "Ikki altíð. Men av og á hevur hann síni tørn. Soleiðis kalla vit tað. Tá er hann ikki grannhavandi." Eg tagdi eina løtu. "Tá havi eg skomm av honum," helt eg fram og svølgdi aftur okkurt.
Jan sat tigandi eina løtu. Eg hevði tað ræðuligt. Ilt í búkinum og allastaðni, og hjartað leikaði so í, at eg helt, tað fór at slíta seg leyst og koma hoppandi út úr munninum á mær og lúkst í grasið.
"Eg haldi, tú eigur ein fittan abba," segði hann at enda. "Hann hevur, ið hvussu er, verið fittur við meg."
Eg lyfti høvdinum og hugdi upp á hann. Spakuliga fór hjartað aftur at sláa, sum tað skuldi. "Um eg var tú, hevði eg ikki lagt petti í, hvat tær siga," segði hann. So sat hann og tugdi eitt grasstrá. Tað var, sum sat hann og bilgdist við onkrum, sum vildi fram. "Øll hava okkurt at skammast yvir," segði hann at enda og hugdi niður. Eg segði einki. Tað tóktist, sum visti hann, hvat hann tosaði um. Hann vendi sær á og hugdi út yvir tær stóru víddirnar, har grasið aldaði í lotinum. Eg hevði bestan hugin at nema við hann. Tað rykti í hondini. "Nú gert tú tað," hugsaði eg.
Langt um leingi vendi hann sær ímóti mær og hugdi upp á meg.
"Nú," hugsaði eg.
Men eg gjørdi tað ikki.
Eg gjørdi púrt einki. Tað gjørdi hann heldur ikki.
Men vit hoyrdu okkurt. Eitt ljóð. Eitt syngjandi ljóð, líkt klokkuljóði, borið við lotinum.
"Hoyr," segði Jan. Vit slotaðu.
"Hatta er sama ljóðið," teskaði eg.
Vit slotaðu góða løtu afturat. Ljóðið hvarv við hvørt, men so kom tað aftur, viðhvørt klárari, við hvørt kámari.
"Tað er nærri hesa ferð," segði Jan. "Hvat heldur tú, tað er?"
"Tað veit eg ikki."
Vit sótu eina løtu í grasinum. Nú var ljóðið hvølt. Sum verulig klokkusløg.
"Tað ljóðar sum kirkjuklokkuljóð," segði Jan.
"Ja," segði eg.
Vit tagdu aftur eina løtu.
"Um vit ikki koma eftir, hvat tað er, sova vit ikki í nátt," segði eg. "Ella hvat heldur tú?"
"Eg sat júst og hugsaði tað sama," segði Jan.
Vit fóru á føtur.
"Ljóðið kemur haðani," segði eg og peikaði í ein eystan. "Skulu vit?"
Jan nikkaði.
Vit fóru vassandi gjøgnum grasið og ljóðið bara harnaði.
"Nú haldi eg, at vit eru um at vera har," segði Jan. Vit fóru um eina herðu og steðgaðu á hugdu og sóu niður í ein lítlan kirkjugarð, ið var har so einsamallur. Tjúgu, tríati hallandi trækrossar og rapaður garður. Tað var alt.
Her var eingin kirkja og einki klokkutorn. Men ein klokka var. Hon hekk og sveiggjaði í einum piðaðum, krókutum roynitræi. Tað var fyrsta træið, vit sóu í Trøllatindi.
Rapaði garðurin var mosagingin, og kirkjugarðsportrið var rotnað burtur. Vit fóru inn í kirkjugarðin.
Eingir gravsteinar vóru. Bara hallandi ella rotnaðir trækrossar. Vit gingu og hugdu, men nøvnini á teimum flestu vóru illa lesandi.
So alt í einum rópaði Jan á meg; hann stóð á einum leiði. "Eva, kom higar."
"Hygg," segði hann, tá ið eg var komin til hansara.
Á leiðinum lógu nýggjar blómur. Ikki av teimum dýru, sum mamma við hvørt plagar at keypa, tá ið hon er inni á meginlandinum, rósur og tulipanir og onkrar afturat. Hetta var eitt blómutyssi av villum blómum, nógvar smáar gular og bláar blómur, men eg veit ikki, hvussu tær eita. Tað var eitt vakurt blómutyssi. Hvørki følnað ella uppturkað.
"Eg hevði viljað vitað, hvør her liggur," segði eg og fór nærri. Bókstavirnir vóru kámaðir og summir vóru heilt burtur. Eg stavaði meg fram: E*A*M*R*I 
EVA MARI HOLM. Eingin dagfesting. Einki árstal. Eva Mari Holm. Tað var eg.
"Gátuført," segði Jan lágmæltur.
Eg fór at skelva mitt í øllum sólskininum.
9. 
Vit hildu av stað, gjøgnum kirkjugarðin, niðan brekkuna, fram við har vit høvdu sitið og etið sjokulátakeks, fram við lonunum og oman í húsið á bryggjuni.
Og har steðgaðu vit.
"Hygg," segði Jan. Men tað nýttist honum ikki at siga. Eg sá. Eg hevði eygu.
Hurðin, ið vit høvdu krampað, var opin.
Stóð upp á víðan vegg.
Og tá kom sanniliga ferð á okkum. Vit mugu næstan hava verið átøk tveimum snarljósum, tá ið vit hildu av stað, tað dýrasta vit vóru ment, gjøgnum húsið á bryggjuni, oman trappurnar og í bátin. Eg setti motorin í gongd við einum øgiligum ýli, líka legði eg í kvirruna í kirkjugarðinum.
Nú skuldu vit heim.
Tað var eingin ivingur í tí.
Um kvøldið, tá ið mamma kom at biðja mær góða nátt, dámdi mær lítið, at hon skuldi fara frá mær aftur.
"Mamma," segði eg. "Kanst tú ikki sita hjá mær eina løtu?" Eg klappaði á songarstokkin, og mamma setti seg.
"Hava Jan og tú havt ein góðan dag?" spurdi hon. "Upplivað okkurt spennandi?"
"Ja," segði eg, men so visti eg ikki meiri at siga. 
Satt at siga, hevði eg fegin viljað sagt henni frá øllum, eg hevði upplivað í seinastuni. Hevði fegin viljað fortalt um Britu og Ritu, hvussu ótolandi tær vóru, og um, hvat tær høvdu sagt um abba og bringu mína. Eg hevði eisini viljað tosað við hana um alt, vit høvdu sæð úti í Trøllatindi, um krossin, um tær nýggju blómurnar og ta løgnu hurðina í húsinum á bryggjuni. Eg vildi fegin sagt henni frá seymimaskinuni og um, hvussu løgin abbi varð, tá ið hann sá hana.
Og so hevði eg so fegin viljað tosað um Jan. Eg hevði hug at sagt henni, at hann var frálíkur øllum øðrum, eg hevði hitt. Hann var vinur mín, og so var hann okkurt annað eisini.
Men eg fekk einki sagt.
Púrt einki.
Tað var ikki so frægt, at eg visti, hvat tað var, eg ætlaði at tosa um. Alt var bara okkurt, ið lá og bilgdist innan í mær sjálvari. Einki, tú kundi tosa um.
Tað løgnasta av øllum var, at tað var ikki bátin, eg kvíddi fyri at missa, og tí ikki kundi siga mammu frá øllum. Satt at siga hevði eg ikki lagt petti í, um tey høvdu havt tikið hann frá mær. Samanborið við alt, ið mól uppi í høvdinum á mær, var hann einki.
Men eg kundi bara ikki.
Tí sótu vit bara har, og meðan vit soleiðis sótu og hugdu hvør upp á aðra, hugsaði eg um, at einaferð hevði tað verið so, at mamma hjálpti í øllum. Hon kundi venda alt til tað góða.
Men eg haldi, at tað var, tá eg var lítil, og tað bara galt um at fáa eitt plástur lagt á onkustaðni ella at lata kuldaskápið upp ella okkurt sovorðið.
Men nú kundi eg viðhvørt kenna meg so einsamalla og bangna, eisini um hon sat beint har á songarstokkinum.
Tað kendi eg meg tað kvøldið.
Dagin eftir fylgdust Jan og eg heim úr skúlanum. Allan dagin høvdu vit gingið álvarsom og hugt hvørt at øðrum, tá tað hevði borið til fyri Britu og Ritu, ið næstan sótu á honum, hvar hann so var.
"Kemur tú ikki heim við okkum nú seinnapartin, mamma hevur bakað holukøkur," hoyrdi eg Britu siga.
"Nei, tað ber ikki til í dag," svaraði Jan. Hann segði ikki hví. Men tað sá eg sjálv, tá ið tað ringdi út eftir seinasta tíma. Hann kom yvir til mín og spurdi, um vit ikki skuldu fara.
Tíverri var eg so móð og í ørviti av øllum, ið verið hevði í gjár, at eg ikki so frægt sum orkaði at frøa meg um teirra steinrunna andlit. Eg legði einki í tær. Eg hugsaði bara um Trøllatind.
Tá ið vit vóru komin heim, smurdu vit okkum fransbreyð upp í fullan tallerk og fóru so upp á kamarið hjá mær. Vit vóru einsamøll inni. Nils-Erik var í barnagarði, og Arild gekk niðri á vegnum og spældi við nøkur í flokki hennara. Tey spældu bólt, og tey rópaðu og geylaðu, so tað stóð á ljóðhinnunum.
Vit settu okkum niður og fóru at fáa okkum. Bæði sótu og tagdu.
"Hvussu nú?" spurdi Jan umsíðir ógvuliga spakmæltur.
Og tað var so satt, sum tað var sagt.
Hvørki okkara helt, at huldufólk og spøkilsi vóru til. Tað vóru vit samd um.
Men, hvat var tað so, vit høvdu sæð har úti? Læt hurðar upp og aftur í óbygdari oyggj. Nýggjar blómur undir flusnaðum krossi. Hús har menniskju ongantíð høvdu búð.
"Onkur er har úti," segði Jan brádliga.
"Ja," segði eg.
Og so varð eg ónatúrliga bangin. Hjartað fór upp at leika, og sveittin lak oman eftir bakinum. Tí hóast eg visti, at hvørki spøkilsi ella illir andar vóru til, só vóru menniskju til, ið vóru verri enn tey fornisku. Veruliga ónd menniskju. Og kanska var tað eitt sovorðið menniskja, ið helt til har úti í Trøllatindi.
Jan hugdi upp á meg, og eg hugdi upp á hann, og eg veit, at hann hugsaði tað sama. Tað var ikki líkt til, at tað stóð stórt frægari til hjá honum enn hjá mær.
Tað var ein ræðuligur seinnapartur.
Áðrenn Jan fór heim, lovaðu vit, at vit ongantíð aftur fóru út í Trøllatind.
Ongantíð aftur.
Hvat ið so hendi.
Eg var í ringum lag við nátturðaborðið. Øll hini tosaðu. Arild fortaldi um ein posa við deyðum kettlingum, sum hann og aðrir høvdu funnið aftan fyri tað gamla pakkhúsið á bryggjuni. "Er tað ikki ein svínagerð at gera sovorðið?" spurdi hann. "At drukna kettlingar og so bara blaka teir onkustaðni?"
"Men so jarðaðu tit teir," segði mamma.
"Ja, sjálvandi," segði Arild og bjargaði sær ein góðan bita av saltseiði inn í munnin og helt fram við fullum munni at tosa um kettlingadrápsmenn.
Eg orkaði næstan ikki at lurta eftir honum og abba, ið royndi at arga meg. "Nú, frøkun" segði hann og nipti í hárið á mær. "Nú, frøkun." Hann helt á við sínum "Nú, frøkun" í minsta lagi hundrað ferðir, og hvørja ferð nipti hann í hárið á mær og hugdi upp á meg við sínum bláu eygum. Tað var heilt týðiligt, at hann var so drabbandi fullur, hóast hann royndi at látast sum einki.
Eg misti tamarhaldið á mær sjálvari, og nú kókaði í eldin. "Halt uppat!" rópaði eg. "Títt gamla brennivínsbarn." Og so brast eg útúr at gráta.
Eg fírdi undir borðið, fór á føtur og rann upp á kamarið.
Men nú ið eg hevði frið at gráta, fekk eg ikki grátið. Hóast tað hevði lætt. Eg royndi at fáa tárini fram, men tey sótu føst onkustaðni aftan fyri eyguni. Ikki fyrr enn mamma so stillisliga bankaði upp á hurðina og kom inn, fekk eg aftur grátið. Tárini skolaðu út, og eg boraði høvdið niður í koddan og græt, sum eg ikki hevði grátið, síðani eg var lítil. Mamma sat á songarstokkinum og kíndi mær gjøgnum hárið.
"Hevur tú tað ikki gott í løtuni, Eva?" sprudi mamma róliga.
"Nei-ei," segði eg.
"Er tað okkurt, ið nívir teg?"
"Nei-ei," kikkaði eg eftir ondini og græt nógv harðari.
Men hon gavst ikki at kína mær.
"Góðasta genta," segði hon.
"Eg varð so kedd um hasar kettlingarnar," segði eg, tá ið gráturin minkaði eitt sindur. "At fólk kunnu vera so ónd at drepa smáar kettlingar." Eg kikkaði so eftir ondini, at tað ljóðaði sum torusláttur. "Hví eru summi so ónd?"
"Kanska eru tey ikki ónd," segði mamma varin, og eg hugsaði, hvussu fitt hon var, at hon tímdi at tosa við meg; men tað var ikki hatta, eg vildi tosa um; men eg segði einki, og mamma helt fram: "Kanska hevði tað verið verri, um til dømis eingin matur hevði verið til kettlingarnar. At teir hungraðu, og mamma teirra var ikki góð við teir. Tað er sovorðið vit ikki vita."
Á tegið, tegið. Tað er ikki hatta eg hugsaði um. Men hart segði eg: "Nei, men var tað neyðugt at blaka teir soleiðis á bryggjuna?"
"Nei," segði mamma álvarsom. "Tað var, ið hvussu er, ikki neyðugt. Men so var tað gott, at Arild jarðaði teir."
Eg suffaði.
Mamma suffaði eisini. Suffaði og andaði djúpt.
"Abbi.....," byrjaði hon. Men eg kvetti tosið av. "Tað er ikki abbi," segði eg. Og tað var tað ikki. Tað mátti hon ikki halda. Eg hevði verið von við hann alt lívið. Eg átti ongan annan abba, og soleiðis hevði hann altíð verið. Eg hevði ongantíð droymt um, at hann nakrantíð fór at verða sum onnur menniskju. Ongantíð. So skuldi, ið hvussu er, eitt undur henda. Og tað væntaði eg ikki.
Mamma suffaði aftur.
"Tú kanst bara fara," segði eg. "Eg haldi, at eg verið her eina løtu afturat."
"Alt í lagi," segði mamma. "Eg eri niðriundir."
Hurðin varð spakuliga drigin í lás. Og eg sovnaði.
Tá ið eg vaknaði aftur, var klokkan eitt um náttina. Eg lá, sum eg havði lagt meg, bæði í klæðum og skóm. Mánin skein inn í kamarið og legði eina ljósrípu á gólvið. Eg settist upp undir meg. Eg var klárvakin.
Eg hevði droymt ein so løgnan dreym. Um illa farin hús á bryggjuni í einsligari vík, um blómutyssi, um abba, ið nikkaði og brosaði, og um Jan. Eisini hann nikkaði og brosaði. Og í dreyminum skuldi eg siga farvæl. Farvæl Jan. Seinasta farvæl, abbi. Farvæl, lítla oydna vík.
Farvæl.
Mær rann í huga okkurt, sum Sverri einaferð hevði sagt.
"Okkara dreymar eru ikki tilvildarligir," hevði hann sagt. "Teir siga okkum okkurt, minna okkum á okkurt, vit ikki geva gætur ella kanska hava gloymt. Ikki allir dreymar hava líka nógv at týða. Men av og á eru tað dreymar, ið hava alstóran týdning, og tá ivast tú ikki. Tú kennir tað á tær.
Og nú kendi eg tað á mær. Eg var ikki í iva. Eg hevði droymt ein týðandi dreym.
Farvæl, farvæl.
Men eg vildi ikki siga frá øllum, ið mær hevði viðurfarist í seinastuni. Farvæl. Eg hevði ongantíð áður upplivað nakað, ið kom nær námindis. Var tað kanska ikki frægari at vera bangin, men kortini tora, enn at spæla langbólt við Arild og lurta eftir Britu og Ritu, hvussu tær gnisaðu og fnisaðu. Var tað ikki nógv betri at fara ævintýrferð saman við besta og einasta vini sínum? Og tað hóast tú ikki visti, hvat fór at vera?
Jú, tað var tað.
Eg legði meg aftur. Sov nú, segði eg við meg sjálva. Men einki batti.
So fór eg bara upp og niðurundir. Kvirt var í stovuni. Alt húsið svav. Varisliga læt eg úthurðina upp og smoygdi mær útum.
Tað var ikki myrkt úti, sum tú kansa helt, tá ið tú vart inni. Eg sá alt, hóast gøtuljósini vóru sløkt. Har vóru grannahúsini við sovandi másum í longum rað á mønuni, og har niðri lá tað tóma sildaroykivirkið. Nú fór eg fram við keypmanninum; har var ljós í einum lýsingarskelti, einasta ljós í allari Arnoy, og nú sneiddi eg av út á Rættartanga, har Jan búði í teimum ytstu húsunum oman móti sjónum.
Ljós var í einum av teimum ovastu vindeygunum.
Eg bríkslaði spakuliga.
Einki hendi.
Eg bríkslaði eitt sindur harðari. Einki hendi.
At enda bríkslaði eg so hart, eg var ment, og nú kvaklaðist onkur við har uppi. Vindeygað brast upp, og eitt høvd stakk út. 
Tað var Jan.
"Hvør er har?" spurdi hann. Hann var eitt sindur ivasamur á málinum.
"Eva."
"Nú, bara tú. Bíða mær. Eg komi beinanvegin."
"Hvat gert tú her á miðjari nátt?" spurdi hann, tá ið hann kom út.
"Eg fekk ikki sovið."
"Tað fekk eg heldur ikki."
"Eg havi ligið og hugsað um alt," segði eg.
"Tað er kansta býtt, at vit ikki fara út aftur at vita, hvat har er." Eg tagdi, men ikki var neyðugt at greiða frá nøkrum. Hann visti, hvat eg tosaði um.
"Ja," segði hann. "Eg havi, satt at siga, ligið og hugsað um tað sama...." 
10. 
Vit høvdu avrátt at fara tíðliga leygarmorgunin, um veðrið var til vildar. Alla vikuna lurtaði eg eftir veðurtíðindum og veðurvánum, so mamma var um at sálast av mær.
"Hvat bagir tær, Eva?" spurdi hon ørg. "Kunnu vit ikki sleppa undan at lurta eftir hasum veðurtíðindinum, meðan vit eta?"
Seinastu veðurtíðindini hoyrdi eg fríggjakvøldið klokkan tíggju: "Hann slítur í, og tað verður gott veður," messaði røddin í útvarpinum.
Í somu løtu kom mamma inn í stovuna. "Eru tað aftur nú hasi veðurtíðindini," segði hon. "Slepp tær í song og tað í stundini. Nú skal vera friður av tær. "Hon var troytt á málinum, so eg helt, at best var at gera, sum eg varð biðin. Konan í útvarpinum var júst farin at lesa veðurvánirnar teir næstu dagarnar, tá eg sløkti. Men eg var so ovurfegin um tey góðu veðurtíðindini, at eg hugsaði ikki um veðurvánirnar. Ikki fyrr enn eg hevði lagt meg, rann mær í huga, at hon hevði sagt okkurt um nógvan vind ella storm. Men tað sakaði einki, um hann vaks vindin sunnudagin. Tá vóru vit langt síðani heim aftur komin.
Tað var líkt til at alt fór at bera væl í lag.
Sólin skein, og næstan blikastilli var, tá ið vit tíðliga leygarmorgunin blakaðu okkara útgerð í bátin. Vit høvdu smurt okkum stóran matpakka og høvdu eisini varmafløsku við kakao. Eg hevði fylt bensin á dagin fyri.
"Ert tú bangin?" spurdi eg Jan, tá ið eg leyp í bátin og loysti.
"Ikki sørt," segði Jan. "Og tú?"
"Ikki sørt," segði eg.
So var tøgn leingi. Ferðin út til Ravnahólmarnar gekk væl. Báturin spældi á aldunum. Jan sat frammi í rong og stardi droymandi út yvir havið. Hann ansaði ikki eftir, at eg hugdi at honum. Men tá ið vit vóru komin út um Ravnahólmarnar, fekk eg annað at hugsa um. Her var havið øðrvísi. Aldurnar vóru størri og nógvur vindur.
"Eru líkindi?" rópaði Jan.
"Ja," rópaði eg aftur. "Men tað stendur um reppið."
"Vit kunnu eisini bíða til í morgin."
"Nei, tá sigur hann frá stormi." Eg slakkaði av, so ikki var neyðugt at rópa so hart. "Koma vit ikki út í dag, er tað ivasamt, um vit koma út í ár. Hetta kann verða okkara seinasti møguleiki."
"Alt í lagi," segði Jan.
Eg setti ferð á bátin. Hann leyp avstað og fekk nøkur rættilig nos, tá ið hann rendi í aldudalarnar. Jan sat og gøllhelt sær í stokkin, og sjálv hevði eg um at vera at halda kós.
Men vit vunnu at enda á víkina, og eg støðgaði motorinum, sum eg var von, og róði seinasta strekkið.
"Har sært tú," segði eg við Jan. "Tað gekk bara væl."
Jan nikkaði og beit tenninar saman. Frísuta hárið hekk niður í eyguni á honum. Hann var dýggjvátur, og tað var eg eisini. Tíbetur høvdu vit tikið klæði at skifta og handklæði. Men køld vóru vit. Tenninar glintaðu í munninum, so tað mundi hoyrast um allan Trøllatind.
Tað batnaði, tá ið vit høvdu turkað okkum og skift klæði. Vit skiftu inni í húsinum á bryggjuni. Hesa ferð vóru vit ikki smæðin. Vit hildu, at nú kendust vit so væl. Tey vátu klæðini stungu vit í posa og blakaðu niður í bátin.
So vóru vit til reiðar.
11. 
"Hvat er nú at gera?" spurdi eg.
"Eg veit ikki reiðiliga," segði Jan. "Fara at skortast."
Og so fóru vit at skortast. Fyrst hugdu vit inn gjøgnum øll vindeyguni í illa farnu lonunum. Men har var einki at síggja uttan illa farin húsbúnaður og brotið postalín. Einki tekin um lív. So fóru vit fram við okkara sjokuláta-keks-staði og oman brekkuna til kirkjugarðin. Eisini í dag hoyrdu vit káma klokkuljóðið, men hesaferð var tað ikki so óhugnaligt. Í dag vistu vit, hvat tað var.
Oman komin til kirkjugarðin, lupu vit um portrið og fóru um garðin, til vit stóðu á tí gátuføra leiðinum. E A M RI HOLM. Tað stóð enn. 
Og har lá eitt nýtt blómutyssi.
Hesa ferð vóru tað ikki tær smáu, villu blómurnar. Hesa ferð var tað grein av rósurunni sett við tornum og reyðum berjum.
Eg helt tey líktust hjørtum.
Jan sá eina traðkaða slóð í grasinum. Hon var ring at síggja, tí grasið var lítið legsað.
Men hon var har.
Og tað hevði tað at týða, at onkur hevði gingið har.
Vit stóðu og stardu at slóðini, ið lá gjøgnum grasið, so langt eygað tekti.
"Skulu vit fara at fylgja slóðini?" spurdi eg.
Jan risti við høvdinum.
Mær dámdi tað heldur einki.
Vit stóðu eina løtu og ivaðust.
"Annars eru vit farin út higar at skortast," segði eg. "Og skulu vit fáa greiði á tí, vit hava sett okkum fyri, haldi eg, vit skulu fylgja hasi slóðini. Tí eg ivist ikki í, at tað, vit leita eftir, má hava traðkað hesa slóðina, og kanska er tað har, ið slóðin endar. Er tað ikki sjálvsagt?"
Jú, tað var sjálvsagt.
So fóru vit til gongu. Vit fóru vassandi gjøgnum tað síða grasið, her og har lógu stórir steinar, sum vit máttu fara uttanum. Longri vit gingu, verri varð eg til passar. Vit hoyrdu ikki kirkjuklokkuna longur. Einasta ljóð, vit hoyrdu, var suðið í grasinum.
Brádliga endaði slóðin. Vit vóru komin út á bera hellu. Hamrar og berg í allar ættir. Vit stóðu undir sjálvum Trøllatindi. Høgt uppi flugu ritur, svartbakar og havørnir í ring, og sjangurin frá teimum svaraði aftur í berginum.
"Tú mást ikki flenna at mær," glapp mær so óhugsað av munni, "men, kanst tú ikki leiða meg. Eg tori ikki at fara longri." Eg segði tað ógvuliga spakuliga, og kanska Jan ikki hoyrdi tað, tí hann svaraði ikki. Men so kendi eg alt í einum hond hansara í míni hond. Hann tók eitt sindur fast í hana.
Og tað gjørdi eg eisini.
Tað hjálpti.
Vit hildu á. Fóru fram við Trøllatindi, til vit komu aftur um hann, og tá hoyrdu vit aftur havið. Fyri framman var nú aftur bøur.
Og í bønum stóðu eini hús.
Eini grøn hús við svala.
Húsini vóru ólík teimum, vit høvdu sæð í oynni. Tey høvdu tekju, og vindeyguni vóru í. Ið hvussu er nøkur. Summi vóru brotin, og í tey vóru posar stungnir og svart plastikk.
Einaferð høvdu tey verið eini vøkur hús, og einaferð mátti onkur hava verið glaður um tey. Bjálkarnir í svalanum vóru útskornir við vøkrum fuglum og fiskum, og eisini uppi yvir vindeygunum og hurðum var útskorið. Alt hetta sóu vit, so hvørt sum vit nærkaðust.
Men nú høvdu tey staðið leingi, og eingin hevði bøtt um tey. Tað var líkt til, at tey vóru tóm. Ongar gardinur vóru fyri vindeygunum, og eingir urtapottar vóru.
"Skulu vit fara at hyggja inn?" spurdi Jan.
"Ja, lat okkum fara," teskaði eg hjartkipt.
Vit høvdu júst knossað okkum upp á tvær trætunnur, ið stóðu undir einum vindeyga, tá ið ein rødd brádliga ljóðaði aftan fyri okkum.
"So, gestir eru komnir út í Trøllatind," segði røddin.
Spakuliga og í senn vendu vit okkum á.
12. 
Har stóð ein gamal maður. Hann var lurvutur. Troyggjan við tinknøppum var holut sum sáldið, og buksurnar hingu og slavraðu um hann, ein reipsenda hevði hann bundið um miðjuna at halda teimum uppi. Hann hevði latið seg í einar stivlaskógvar upp á føturnar.
Hárið var snjóhvítt og stóð í andarisi. Hann hevði brillur, stengurnar vóru brotnar, so hann hevði bundið band í tær, og tað var smoygt aftur um nakkan.
Vit stóðu eina løtu øll trý og stardu hvørt at øðrum. Eingin mælti orð. Hjartað dukaði so í barminum, at eg næstan ikki hoyrdi, hvat eg hugsaði. Men tá ið eg sá, at maðurin ikki ætlaði at leggja á okkum, sissaðist eg. Eg hoyrdi eitt sindur aftur. Eg hoyrdi, Jan harkaði.
 "Nú," segði hann og streyk sær gjøgnum hárið, so hárið á honum stóð eisini í andarisi. "Góðan dag," segði tann gamli maðurin ógvuliga óvæntað. Hann blinkstraði eitt sindur við eygunum aftan fyri tey tjúkku brillugløsini.
"Góðan dag," segði eg eisini.
"Góðan dag," segði tann gamli maðurin einaferð afturat.
So stóðu vit aftur tigandi.
"Tað er ikki á hvørjum degi, at fólk vitja í Trøllatindi," segði maðurin at enda. Hann var hæsmæltur. "Tað fara at verða nøkur og tríati ár síðani seinast."
Jan og eg stóðu bara og gánaðu. Vit vistu einki at siga. 
"Býrt tú einsamallur her úti?" støkk fram úr mær.
"Einsamallur og einsamallur. Eg havi míni fár."
Maðurin kveitti til høgru, og vit hugdu tann vegin eisini. Har lógu einir fimm, seks seyðir á biti.
"Hetta var sanniliga óvæntað," helt gamli maðurin fram. "Ikki vardi tað meg, at eg skuldi fáa vitjan. Men ætla tit tykkum ikki niður av aftur hasum tunnunum?"
Hann bar á brá at smílka, og tað sissaði meg so mikið, at eg leyp niðurav. Jan leyp aftaná.
"Vilja tit ikki hava okkurt at eta?"
"Nei takk," segði Jan.
"Ein kaffimunn orka tit."
"Nei takk."
"Skulu tit so einki hava?" Tann gamli maðurin stóð so hámur, og eg skilti hann væl, um tað var, sum hann segði, at hann hevði ikki havt vitjan í meiri enn tríati ár.
Brádliga fekk eg eitt hugskot.
"Vit hava heitt kakao við," segði eg. "Hevði tær ikki dámað at fingið kakao?"
Tað, sum í áðni bar á brá at vera ein feril av einum smíli í andliti hansara, varð nú til eitt rættiligt og stórt smíl. "Tað eru mong, mong harrans ár síðani, eg smakkaði kakao."
 Vit vóru varin í fyrstuni. Vit vistu ikki, hvør hann var. Um nú blíða brosið brádliga broyttist, og hann var drápsmaður, ið drap børn og gróv tey í kirkjugarðinum?
Men nei, tann gamli maðurin var øðrvísi, hann var ikki drápsmaður. Hann segði okkum, at hann æt Magnus, og so segði hann, at vit skuldu koma inn við sær at síggja, hvussu hann búleikaðist. Hann fór undan upp trappurnar og inn á svalan, men Jan og eg stóðu eftir í grasinum niðriundir og hugdu hvørt upp á annað. Skulu vit tora?
"Komið nú," segði Magnus. "Eg bíti ikki."
Húsini hjá Magnusi líktust hinum húsunum, vit høvdu sæð. Tvey rúm, køkur og stova. Í køkinum var stórur, emaljeraður komfýrur. Upp at komfýrinum var bonkur, har stóðu balja og tvær spannir. Í aðrari spannini var reint vatn. Í hinari var vatnið skitið. Undir vindeyganum stóð eitt borð, og á tí lá skræddur, gráur voksdúkur. Einans stólur var inni. Oman fyri komfýrin hingu køksbúnyttur: ein grýta, ein síla, ein saksur, ein skeið, ein dósaopnari og ein oljulampa. Undir loftinum vóru ongar lampur, og har var hvørki kuldaskáp, vask ella krani.
Stovan var evarska lítil. Har var bara ein uppskræddur legubonkur og ein ruggustólur.
Størri vóru húsini ikki.
"Og hvat gera so tveir óvitar úti í Trøllatindi?" spurdi Magnus, tá ið vit høvdu skonkt kakao í skørðutu kopparnar úr køksskápinum hjá honum og sett okkum á legubonkin.
"Vit eru á útferð," segði Jan so meinaleysur.
"So, so útferð, ja, hygga síggj," mutlaði Magnus og fekk sær ein slurk av kakao. So segði hann ikki meir, men rendi nøsina niður í koppin og andaði inn. Soleiðis sat hann leingi. "Áh...." Hann sat og tivaði eina góða løtu, so dró hann nøsina upp úr aftur koppinum. "Eg eri um at tára av hesum. Eg havi ikki smakkað kakao í meiri enn fjøruti ár." Hann suffaði tungliga, fyrst einaferð og so eina ferð afturat. Eg helt meg síggja, at hann var vátur í eygnakrókunum, men tað kundi sjálvandi vera av kakaoroykinum.
Men so fór hann at tosa um okkurt annað. Hann segði frá seyðinum hjá sær, og Jan og eg søgdu ikki stórt. Eitt "ja" og eitt "nei" av og á, tað var nóg mikið. Vit drukku kakao og søgdu ja og nei, har vit hildu, tað var hóskandi.
Satt at siga, so var eg ikki sørt vónsvikin. Var hetta loynidómurin hjá Jan og mær, ið sat har og tosaði um seyð? Um góða og vánaliga ull? Um gott og vánaligt grasbeiti?
Hvat í Guðs garði var tað, vit høvdu ræðst her úti? Hetta var bara ein gamal maður, ið gekk her úti og læt hurðar upp og aftur í eini oyggj, ið var hansara. Hetta kendist mest sum argandi. Eg hevði kunnað hugsað mær nógv meiri spenning við einum sindri av trølskum óhugna uppi í. Buldur og brak og fleiri loyndarmál.
So løgið tað ljóðar, so fekk eg tað eisini.
Í so nógv loyndarmál.
Men tað visti eg ikki ta løtuna, eg sat og hálvdúraði uppi yvir einum heitum kakaokoppi.
Vit hoyrdu júst um eina ær, ið æt Rósa, og sum hevði brotið annað frambeinið í fjør heyst, men kom undan kortini, tá ið Magnus bráðtagnaði og slotaði út í stovuna eina løtu.
"Huff," segði hann. "Nú lotar hann av útnyrðingi."
Vit hildu, at hann enn tosaði um seyð, so vit bara nikkaðu og søgdu ja.
"Nú mugu tit sanniliga kvika tykkum. Kanska náa tit tað enn."
Jan og eg hugdu upp á hann. "Náa hvørjum?" spurdi eg.
"Ja, náa heim."
"Hví?" spurdi eg undrandi.
"Hoyrir tú ikki, hann er á veg? Hann kemur brúsandi í øllum sínum veldi. Lurtið."
Vit lurtaðu.
Og hoyrdu vindin.
"Takk fyri hesa ferð," segði eg og stakk varmafløskuna í ryggsekkin. Men so hugsaði eg meg um, tók fløskuna upp úr aftur ryggsekkinum og setti hana á borðið yviri undir vindeyganum. "Tú skalt eiga hana," segði eg við Magnus.
"Takk," segði hann. "Men nú mugu vit fáa ferð á. Eg fylgi tykkum á leið."
Komin útum, kendu vit vindin. Hann kom strúkandi av útnyrðingi inn yvir oynna.
Vit fóru at renna.
Tað var nógvur vindur, og hann bara vaks. Innast inni visti eg, at hetta var vónleyst. Vit vunnu ikki um fjørðin í mínum lítla báti í slíkum veðri. Men eg segði einki við Jan, og vit bara runnu. Hví veit eg ikki.
Tá ið vit komu oman á bryggjuna og hugdu út á havið, fekk eg ein hvøkk. Havið stóð í andarisi. Brot í brot í allar ættir. Har var ikki hugsingur um at loysa bátin.
"Tað er kolandi stormur!" rópaði eg á Magnus.
Hann rópaði okkurt aftur; men stormurin blásti orð hansara burtur, so eg hoyrdi ikki, hvat hann segði.
Men mær var greitt, at her var bara eitt at gera: vit vóru noydd at verða verandi her.
Vit sluppu ikki heim.
Og mamma visti ikki, hvar vit vóru. 
13. 
"Á nei, á nei," segði Magnus og suffaði tungliga. "Nú hini gomlu. Hetta varð ein verri standur."
Jan og eg suffaðu eisini. Vit sótu aftur heima hjá honum á legubonkinum og hoyrdu stormin ýla uttanfyri. Tað var, sum tíggjutúsund trøll ýldu og geylaðu og brustu móti húsunum og royndu at troka seg inn at taka okkum. Nú var ikki gangandi úti. Magnus var úti eftir brenni at leggja í komfýrin, og hann segði, at vindurin var so nógvur, at hann mátti grulva sær yvir til brenniviðin.
"Og tveir sovorðnir hvølpar, sum tit bæði, høvdu verið blástir lúkst á sjógv," segði hann.
Eg hugsaði um søguna, abbi einaferð hevði sagt frá, um ódnarveður og storm, ið høvdu slongt fisk langt upp á turt. Um hetta var sama veðrið, kundu vit koma at bíða leingi her.
Hvussu leingi, visti eingin.
Dagar, kanska vikur og mánaðir.
Og hvussu skuldi mamma fáa at vita, hvar vit vóru?
Eg var um at gráta.
Meðan vit sótu, tók at skýma, og Magnus tendraði petroliumslampurnar. Ein var í stovuni og ein í køkinum. Tær høvdu so fjálgt ljós og lýstu væl.
Lítið var tosað.
Magnus kykaði í komfýrinum og rusaðist óført úti í køkinum. Hitin fór skjótt um alt húsið og matarroykurin við. Stormurin ýldi úti við sama lag. Vit hoyrdu, at Magnus borðreiddi úti í køkinum og rørdi dúgliga í grýtuni. Men eg var púra kensluleys. Skralltóm.
So kom Magnus inn í stovuna. "Nú hini gomlu, nú skulu vit eta," segði hann. Jan reistist og fór út í køkin. Men eg orkaði ikki. Eg sat og stardi inn í gula, fjálga logan í petroliumslampuni. Mær longdist heim.
Eg veit ikki, hvussu leingi eg sat, men brádliga stóð Jan undir liðini á mær.
"Eva," segði hann. "Nú kemur tú at fáa tær at eta saman við okkum." Pinnstív fór eg á føtur og fór við honum út í køkin.
Magnus hevði sett tveir kassar við borðið at sita á. Stólurin var bara ein, og honum skuldi eg sita á, segði hann. "Og ein matarbiti kemur eisini væl við," segði hann og oysti mær stúving upp. Eg fekk ikki bitan niðurum. Eg hoyrdi sum í dula Magnus og Jan sita og eta og práta, sum var tað vanligt nátturðaborð, teir sótu um. Eg hoyrdi eisini, hvussu Magnus kulkaði matin í seg. Men hvør skuldi havt lært hann borðsið?
"Hvussu ber tað til, at tú ongantíð ert at síggja í okkara oyggj?" spurdi Jan, meðan hann tugdi gramliga. "Eva, hevur tú nakrantíð sæð Magnus fyrr? Ella hoyrt um hann?"
Eg risti við høvdinum.
"Og onkustaðni mást tú fara," helt Jan fram, "tí hvaðani fært tú annars kaffi og sápu og brenni og tílíkt?"
"Eg fari inn á meginlandið," segði Magnus og fylti munnin við stúvingi. "Tvær ferðir um árið. Í mars og september. So keypi eg so nógv av øllum, at eg havi niður fyri til eitt hálvt ár." Hann turkaði sær um munnin við handarbakinum og oysti sær upp í aftur.
"Hví kemur tú ikki bara yvir til okkara?" segði Jan. "Vit hava eisini góðan keypmann, har kanst tú keypa alt møguligt. Tað hevði verið so nógv lættari."
"Jú, jú," segði Magnus. "Men eg seti ikki fótin á hasa oynna."
Eg vaknaði so spakuliga.
"Hví?" spurdi eg.
"Fíggindskapur," segði Magnus. "Eg biði bara um at fáa frið at ansa mínum. So kunnu ávís onnur ansa sínum. Og so er tað liðugt."
Hann læsti munnin saman. Tað varð tøgn við borðið eina løtu. Eg hugdi niður á borðiskin hjá mær, har stúvingurin lá. Hann reyk væl av káli og lambskjøti. Eg fekk mær eitt sindur í munnin, og tá fyrstani kendi eg, hvussu svong eg var. So eg royndi at royta eitt sindur av matinum.
"Nú ræður bara um at fáa sum frægast burturúr," segði Magnus, og nú var hann aftur hin sami. "Veðrið má sær ráða. Ert tú veðurfastur, so ert tú veðurfastur, og so batar hvørki at kúra ella klaga."
"Jú, jú, tað kanst tú siga," segði eg. "Tú hevur neyvan nakrantíð verið so avbyrgdur, at tú hevur ikki kunnað fingið boð frá tær til teirra, ið bíðaðu tær."
"Sig ikki so, góðasta, sig ikki so," segði Magnus. "Eg man hava verri ælið køvt enn tey flestu." So læsti hann munnin, risti við høvdinum og turkaði eyguni við handarbakinum. Sat hann nú aftur og táraði?
Jú, so sanniliga.
Tá ið vit høvdu etið og vaskað upp í tí heita vatninum, fór Magnus eftir hoyggi, tveimum føvningum, sum hann legði á køksgólvið. Omaná legði hann teppi. Har skuldu vit sova.
Eg slapp mær út um at pissa. Tað var bølamyrkt, og stormurin ýldi. Eg mátti halda mær í rimaverkið á svalanum. Tá ið eg kom inn aftur, lá Jan og lætst at sova. Magnus var farin inn í stovuna. Eg legði meg undir liðina á Jan og lá eina løtu og lurtaði, hvussu tað buldraði og flúsaði í komfýrinum. Eg sá eisini, hvussu eldurin geisaði. Jan lá á liðini við rygginum ímóti mær. Hann skalv so undarliga. Hann lá og græt. Og so fór eg eisini at gráta. 
"Eva," kikkaði hann eftir ondini og vendi sær ímóti mær. "Hvussu heldur tú, standurin man vera heima nú?"
"Tey halda, vit eru druknað," higstaði eg. "Í morgin fara bjargingarfólk og kavarar at leita, um veðrið er til vildar. Tey ivast onga løtu í, at vit liggja við havsins botn."
Jan settist upp undir seg. Hann turkaði sær undir nøsini. "Heldur tú, at tey fara at leita her úti?" spurdi hann.
"Nei," segði eg. "Eg havi lovað ongantíð at fara út um Ravnahólmarnar. Eingin fer at leita eftir okkum so langt heimanífrá." Og so fall eg púrasta í fátt. Eg græt og græt. Eg føldi kortini, at Jan nam spakuliga við økslina á mær og teskaði inn í oyrað á mær: Eva! Men eg lætst ikki at ansa nøkrum, eg bara græt.
Men so kendi eg aðra og harða hond taka í økslina á mær, og eg hugdi upp. Magnus stóð uppi yvir mær.
"Nú er verri standur, lítla mín," segði hann. "Hevur tú gjørt okkurt, tú átti ikki at havt gjørt? Vita pápi og mamma ikki, hvar tit eru?"
"Na-ei," stamaði eg.
"So, so," segði hann. "Ja so er standurin ringur, tað skilji eg." Hann dró stólin til sín og setti seg. Sat og hugsaði eina løtu.
"Eg siti her og hugsi eitt sindur," segði hann. "Og so hugsi eg um, at siga tykkum eina søgu um, hvussu alt kann ganga av skriðuni. Ein søga um, at okkurt er verri enn at kløkka foreldrini so illa. Og søgan er sonn, tí hon er um meg."
14. 
"Eg havi allar mínar dagar búð her úti í Trøllatindi," byrjaði Magnus, "frá tí, eg var føddur. Men tá búðu eisini so nógv onnur her. Húsini har niðri á slættanum vóru á tremur við børnum og pápum og mammum, abbum og ommum, pápabeiggjum og pápasystrum, mammubeiggjum og mammusystrum. Har vóru nógv at spæla við; men eg hevði ein spælibróður, ið bar av øllum, og vit spældu altíð saman báðir. Hann æt Nils. Vit bygdu borgir og settu rúsur, vit hentaðu ber um heystið og bygdu flakar, vit gjørdu alt tað, hugur stóð til, og vit fylgdust bæði í brøttum og sløttum, bæði tá ið vit vóru óvitar og eitt sindur størri. Tá ið vit vóru lidnir at ganga í skúla, keyptu vit bát saman og róðu út við honum í eini tvey ár. Tá var stuttligt at vera morgunmaður. Vit stardu stundandi út á havið, og har treyt ikki fiskurin. Tað vóru víst míni bestu ár.
Men tíverri, tey hildu ikki á."
Magnus steðgaði á eina løtu, reistist og fór at leggja meir aftur at eldinum. Vit hoyrdu, hvussu hann rakaði niður. So læt hann lúkuna aftur í komfýrinum.
"Hvat so?" spurdi Jan.
"Jú, tað skal eg siga tykkum, hini gomlu, ja víst skal eg tað.
Eg varð góður við eina gentu. Tað var tað, ið hendi. Í Mari í Mitthúsinum har niðri á slættanum. Hon var vakrasta genta, tú kundi hugsað tær. Øll mannfólkini her úti í Trøllatindi flokkaðust um hana, sum másar um útróðrarbát.
Men tað var eg, ið sleit reipið.
Vit løgdu ætlanir um giftarmál og børn og alt, og eg fór at byggja okkum hús. Tey skuldu standa eitt sindur burtur frá hinum húsunum, tí longu tá hevði eg varhugan av, at vinalagið millum meg og vinmannin fór ikki at halda. Eg kendi tað á mær, at eisini hann var skotin í Mari. Hann var so tigandi, tá vit vóru úti, og tá ið eg skuldi tosa við hann, vendi hann mær bara bakið og fór. Eg sá eisini, hvussu hann hugdi at Mari. Hann kundi sita burtur í øðrum heimi í bæði hálvar og heilar tímar og stara at henni. Eg harmaðist hann, men hvat kundi eg gera?
Har var einki at gera. Um eg varð noyddur at velja millum tey bæði, visti eg, hvønn teirra eg tók: eg tók sjálvandi Mari.
"Nils er púra burtur í tær," segði eg við Mari eitt kvøldið. Hon bara flenti, tók um hálsin á mær og segði, at tað var meg, hon vildi hava.
Jú, jú. Men Mari og eg bygdu hús. Alt summarið gekk eg og sagaði og smíðaði, og Mari hjálpti til. Hon vildi hava svala og bjálkarnar útskornar. Tað var spildurnýtt í Trøllatindi. Sovorðin væla hús hevði eingin sæð fyrr. Men eg vildi geva henni alt, hon ynskti sær. Hon teknaði fiskar og bátar og alt møguligt annað, og eg skar út. Jú, jú, tað vóru bestu summarkvøld í mínum lívi."
Magnus fall í fátt.
Eg settist upp undir meg.
"Men, Magnus....," byrjaði eg.
"Ja," segði hann og var so fjarur.
"Hesi húsini hava svala og fiskar og bátar"
"Ja," nikkaði hann.
"So eru tað hesi húsini, Mari og tú skuldu havt búð í?"
"Jú, jú," nikkaði hann.
"Men hvat hendi?" spurdi eg. "Hví kom Mari ikki at búgva her kortini?"
"Ja, nú skulu tit hoyra," segði Magnus og rætti seg í sæti. "Seint um summarið stóðu húsini liðug. Mari og eg skuldu giftast um miðjan september. Tað vóru bara fjúrtan dagar eftir, og tí fór eg inn á meginlandið at keypa henni brúðargávu.
Kvøldið fyri, eg fór, kom Nils til mín og spurdi, um hann ikki skuldi byrja sildaveiðina, meðan eg var burturstaddur. So kundi hann seta meg inn á meginlandið og vera á sildaveiði, til eg kom aftur.
Men býttari var eg, eg segði nei.
"Ver tú bara heima og tak tær av løttum," segði eg. "Sildin fer ongan veg, og so leggja vit í vaðið, tá ið eg komi aftur."
Hasi orðini angri eg enn dagin í dag. Tey eru óivað orsøkin, at eg ongantíð giftist Mari.
Morgunin eftir mussaði eg Mari farvæl og fór av stað. Tá á døgum var tað ein long ferð, tí tá vóru eingir motorar, tá vóru seglini álitið. Á ferðini lá eg nátt í Mikkjalsoy, og morgunin eftir helt eg fram ferðini.
Tá ið eg annan dagin á kvøldi kom til býin, gekk eg leingi og hugsaði um, hvat eg skuldi keypa Mari. Gøtuljósini skygdu í handilsvindeygunum, so alt mól fyri mær.
Men í handilsfyritøkuni Meyers fann eg júst ta røttu gávuna. Eina seymimaskinu! Beinanvegin eg sá hana, visti eg, at hon var gávan, eg hevði leitað eftir. Hon var dýr, men vøkur var hon. Svørt, sett við skreyti úr silvuri, og kassin úr reyðaviði. Tað var brúðargáva, ið ikki hevði verið givin fyrr í Trøllatindi. Fólk høvdu ikki penger um hendi tá í tíðini.
Tit kunnu ætla, at eg var glaður á tí ferðini. Helt næstan, at eg átti allan heimin. Eg gekk og bar seymimaskinuna undir hondini og var so glaður, at øll sóu tað á mær og smíltust til mín. Og eg smíltist eisini til øll.
Tá ið eg var liðugur at hyggja meg um í býnum, var tað so nógv liðið á kvøldið, at eg gjørdi av at liggja nátt. Fór inn á hotellið. Eg minnist enn seingina. Stór og bleyt var hon, so ólík teimum illa stungnu hálmmadrassunum, eg var vanur við. Tí setti eg mær fyri, at Mari og eg skuldu hava eina sovorðna song. Morgunin eftir var eg tíðliga á fótum og fór í býin at hyggja eftir eini song, og eg gekk sum burtur í øðrum heimi, at eg gáaði ikki eftir skýggjunum, hann setti upp í vestri.
Stór óveðursskýggj.
Tá ið eg hevði verið inni í seinasta handlinum, ið seldi húsbúnað og enn ikki funnið ta røttu songini, var so stutt eftir av degi, at eg gjørdi av at fara heim. Vit hjálptust við hálmmadrassunum fyribils. Men komin út á gøtuna, sá eg, at hon var manntóm. Ikki menniskja at hóma. 
Í somu løtu stóð eg mitt í øllum ódnarveðrinum. Eg helt av stað, at finna mær læ aftur undir hotellinum. Vindeygu vóru skrødd leys, og rútar sorlaðust í túsund petti, og taksteinar fuku um oyruni á mær.
Ódnin ýldi og leikaði í í fýra dagar, og eg sat inni á hotellinum og slapp ikki av fetanum.
Trø vórðu skrykt upp við rót, tekjur skræddar av, ja eisini heil hús fóru av grund, sum vóru tey pinnaverk.
Tað er ringasta ódn, eg havi upplivað. Eg mátti bíða í fýra dagar, eftir at ódnin hevði lagt seg; so uppøst var havið.
Men tá ið eg hevði búð í átta dagar á hotelli, setti eg kós heim. Tað var ilslig ferð og drúgv, minnist eg, tí enn var væl av vindi, og eg bar ótta fyri, at hann fór at øtla vindin aftur. Eg lá aftur nátt í Mikkjalsoy, og seinni á kvøldi tíggjunda dagin legði eg at í Trøllatindi.
Fyrst fór eg oman til húsini hjá mær og Mari. Eg vónaði, at hon var har. Men húsini vóru tóm, har var eingin inni.
So fór eg oman í Mitthúsið, og har sat Mari, einsamøll í køkinum við petroliumslampuni framman fyri sær á borðinum. Hon sat og stoppaði hosur, tómoygd. Tá ið hon hoyrdi meg, leyp hon upp, sum var hon bangin, og hon tók ikki um hálsin á mær, sum hon altíð var von at gera. "Hygga her, góðasta mín," segði eg og setti varisliga kassan úr reyðaviði á køksborðið.
"Er hann til mín?" teskaði hon og skalv á málinum. Hon var so vøkur og eiggilig, at hjartað vaks mær í barmi. Tað hevur hvørki tykkara kent enn, men eg tori at siga, at einki í hesari verð hevur verið mær til størri gleði og sorg enn Mari." Magnus suffaði tungliga. So helt hann fram:
"Men hon, hon sat hamskift.
"Ja, men góðasta mín," segði eg og flenti. "Tað var ikki ætlanin at arga teg. So fari eg bara av stað aftur við henni, um tú leggur ikki í hana."
Hon kíndi blanka kassanum.
"Ja, tað man vera tað frægasta," teskaði hon. "Far av stað aftur við henni og goym hana til ta gentu, tú skalt giftast við."
"Ja, men tað er tú. Tað er tær, eg skal giftast við," segði eg og flenti. Eg helt, at hon bara argaði. Men tað gjørdi hon ikki. Nei, nei, tað gjørdi hon ikki.
"Eg havi tikið aðra avgerð, Magnus. Eg skal giftast Nilsi." Hon lyfti høvdinum og hugdi inn í eyguni á mær. "Vit hava avrátt hetta, meðan tú hevur verið burturstaddur."
Eg stirðnaði. Sat sum deyðstungin. Mari og besti vinmaður mín, ið hevði átt alt álit mítt!
"Tað er ikki satt, Mari!"
"Jú," segði hon bara.
"Nei, tað er ikki satt! Sig, at tað er ikki satt! Sig, tú bara argar!" Eg næstan rópti, og Mari fór at gráta, men tað var mær lítil hjálp.
Eg segði ikki eitt orð, men vendi mær á og fór við sjógv á baki á dyr. Mari rann aftaná við seymimaskinuni í føvninginum.
"Eg kann ikki taka ímóti so dýrari gávu." rópaði hon aftan á mær.
"Hav hana," rópaði eg og vendi mær ikki á. "Hvat skal eg gera við eina seymimaskinu?" Tí eg visti at hon var gentan, eg vildi hava. Fekk eg ikki hana, fór eg at ganga stakur.
So steðgaði Mari. Og har stóð hon við tí tunga kassanum í føvninginum. Hon skilti, at tað var einki høpi í at renna aftan á mær. Hon hevði ikki enn tikið maskinuna úr kassanum og sæð, hvussu vøkur hon var."
Magnus hvíldi á. Tað kendist, sum var hann á langari ferð í egnum tonkum, og hvørki Jan ella eg vildu órógva hann. Men hann rætti seg í sæti og helt fram:
"Eg fór við tann spentarál niðan til Nils og syfti hann út í tún. Og har bukaði eg hann av, sum hann hvørki fyrr ella seinni hevur verið bukaður. Meðan hann lá har í túninum, kroysti eg alla søguna úr honum. Hvussu hann kvøld eftir kvøld hevði verið og vitjað, og hvussu hann hevði gøtt hana við sínum reypi um allar pengarnar, hann einaferð fór at forvinna. Og hvussu hann at enda hevði lokkað hana. "So nú er hon mín, Magnus," segði hann við meg. "Eg havi átt hana, og nú eigi eg hana."
Tá sipaði eg til hansara við fótinum, hóast hann lá niðri.
Tað var endin á vinalagnum. Eg fór til sjós, var burtur í tvey ár. Tá ið eg kom heim aftur, vóru tey sjálvandi longu gift og áttu lítlan arving, og ein var á veg.
Nils og eg talaðu ongantíð orð saman aftur. Hittust vit av tilvild onkuntíð, og tað slapst ikki undan á so lítlari oyggj sum Trøllatindi, hugdu vit tvørtur ígjøgnum hvør annan, sum vóru vit av luft. Og tað bøtti júst ikki um trivnaðin millum fólk her úti.
Tað var, sum oyggin var eitrað. Fólk keglaðust og bardust um alt. Fólk fóru at stika inni jørðina, tey áttu, og tað var ikki hent fyrr. Um kvøldarnar sótu fólk og talaðu ilt um hvør annan. Ja, tað var so galið, at fólk heilsaðu hvør øðrum á trappunum við at draga buksurnar niður um og vísa beran afturpartin.
Og slíkt lag orkar eingin leingi. Tí fluttu fólk, tóku djór og bátar við sær og fóru so langt burtur, sum tey sluppu. Eg havi ikki hoyrt orðið frá nøkrum síðani."
Magnus reistist og skonkti sær ein kaffimun úr kannuni, ið stóð á komfýrinum. So setti hann seg tungliga aftur á stólin.
"Og Mari," spurdi eg. "Hvussu gekst henni?"
"Ja, Mari tað gekst henni ikki so væl. Vit tosaðu ongantíð saman aftur, men viðhvørt hugdi hon so óglað upp á meg, tá ið eg fór framvið. Og eg visti hví. Hon veit, at tað var meg, hon skuldi havt valt, hugsaði eg. Tí Nils hevði altíð so nógv um at vera. Hann skuldi vinna pening. Hann ætlaði tað óivað væl, men eg haldi, at Mari heldur hevði viljað havt kærleika enn pengar.
Og Nils, Mari og børnini vóru millum tey fyrstu, ið fluttu. Tey fluttu ikki langt, bara yvir á Arnoy, og tað var vist rætta staðið hjá Nilsi. Hann fór at virka klippfisk og varð stórur maður. Hann vann nógvan pening. Ja, hann bygdi eisini niðursjóðingarvirki har yviri. Men Mari livdi ikki leingi. Tann eiggiliga genta. Tað munnu vera fimm og tredivu ár, síðani hon doyði. Hon er jarðað her úti í Trøllatindi."
Magnus tagdi og snýsti sær, so tað rungaði eftir í. Sjálv kendi eg, at tað setti at hjartanum, tað hann hevði sagt frá nú móti endanum. Hatta niðursjóðingarvirkið. Nils var ikki bara onkur fremmandur skálkur. Men ein, eg kendi væl. Ógvuliga væl. Ein, eg var í ætt við, og sum eg sá hvønn dag.
So hevur Mari verið omma mín, hon, ið abbi kallaði Mia. Eg skeitti yvir á Jan. Men tað var ikki líkt til, at hann hevði lagt tvey og tvey saman.
"Æt genta tín Eva Mari Holm?" spurdi hann bara.
"Ja, tað æt hon. Eva Mari Holm æt hon. Hvaðani veitst tú tað?"
So fortaldi Jan, at vit høvdu verið inni í kirkjugarðinum, og tvær ferðir høvdu vit sæð nýggjar blómur á leiðinum.
"`Aja, ája," segði Magnus og snýsti sær aftur. "Nakrar blómur unnist mær at geva henni nú."
"Handa Eva eitur eisini Eva Mari Holm," helt Jan fram órørdur. "Heldur tú ikki, tað er løgið?"
Eg kendi meg ísakalda.
Nú verður tað.
Nú fór tað at rivað fyri teimum, hvør Nils var.
 Abbi mín. 
15. 
Dagin eftir sótu vit samankropin framman fyri komfýrinum. Stormurin ýldi við sama lag. Eingin tosaði. Hvør okkara hevði nóg mikið at hugsa um. Dagurin var ólíðiliga langur, tómur og kaldur.
Nú var putlispælið lagt. Vit skiltu nú loyndarmálið við opnu og afturlatnu hurðunum og blómunum á leiðinum hjá Mari, og hví ein lá har í kirkjugarðinum og æt akkurát sum eg. Vit skiltu eisini, hví abbi varð so undarliga við, tá ið hann sá seymimaskinuna. Tí tað var brúðargávan, Magnus hevði ætlað Mari, vit høvdu umvælt. Og abbi hevði kent hana aftur.
Alt hetta skilti eg nú.
Men eg skilti kortini ikki, at tað var abbi mín, ið hevði verið so óreinur við Magnus.
Tað skilti eg ikki eitt vet av.
"Tað er ikki tín skyld," royndi Magnus at ugga meg. "Nei so sanniliga er tað ikki tín skyld."
Men einki hjálpti.
Eg helt, at onkustaðni mátti eg hava skyldina. Og eg skilti væl, um Jan einki vildi hava við meg at gera eftir hetta. Um hann var so altráur eftir at vera saman við Britu og Ritu. Tí, var abbi mín ein sovorðin trællur, fór eg neyvan at bregða burtur úr ætt. Hóast hesi lyndiseyðkenni ikki enn vóru komin til sjóndar. So fóru tey óivað at koma so við og við.
Eg hevði skomm av abba. Størri skomm enn eg nakrantíð hevði havt. Eg skammaði meg sum ein hundur.
Hasin óndi, pengagrammi drykkjumaðurin!
Seint seinnapartin orkaði eg ikki longur tøgnina, ódnina og at hugsa um mammu í Arnoy. Jan hugsaði vist eisini um mammu sína. Hann var so grábleikur.
"Eg fari útum eina løtu," segði eg og reistist.
Hvørgin ønti aftur.
Vindurin bresti hurðina aftur eftir mær, og ilt var at fóta sær á svalanum. Eg mátti halda mær í, annars varð eg syft um koll.
Eg fór inn aftur.
Inn í størri tøgn.
Tveir tímar seinni var eg um at ganga av vitinum. Um eg so varð blást langt út á hav, fór eg ikki at sita inni saman við teimum báðum longur.
"Eg fari útum aftur eina løtu," segði eg og reistist. Hesa ferð brast hurðin ikki aftur eftir mær, og mær nýttist ikki at halda mær í heldur. Eg stóð sjálv.
Eg eygleiddi másarnar, ið fóru við vindinum, flugu eftir lið. Tað var, sum teir spældu. Sum stuttleikaðu teir sær í storminum. Og eg stóð og ynskti eftir, at eg var mási. So hevði eg lagt meg á vindin upp við berginum og latið hann borið meg út á hav, blakað meg upp og niður sum lítlan bólt, sum støkkur allastaðni, og sum eingin fær hendur á. Og at enda, tá eg var móð og troytt og mær bara longdist heim, hevði eg flogið inn yvir Arnoy, sett meg á vindeygakarmin og rópað á mammu: "Hygg, eg eri her. Í besta lag."
Sum eg stóð, varnaðist eg, at eg leingi hevði staðið og hugt at einum mása, ið var ikki sørt løgin. Hann líktist ikki mása. Hann hevði ongar veingir. Var bara ein rundur bóltur. Hann varð størri og størri. Og nú var hann størri enn mási, størri enn ørn, nógv størri enn allir fuglar, eg kendi.
Men tað var ikki fuglur.
Tað var ein tyrla.
Hon hevði kós móti Trøllatindi.
Eg leyp út í tún og veittraði bæði við ørmun og beinum og rópti og geylaði. Men eg haldi ikki, at maðurin uppi í stýrihúsinum sá meg, tí nú fleyg hann norðurá. Hann fleyg burtur. Burtur frá mær, mínum ørmum og beinum og rópum og geylum. Burtur. Eg sissaðist. Stóð bara og hugdi, hvussu hann minkaði burtur. Og so hvarv hann handan Trøllatind. Kanska hevði eg bara staðið og droymt. 
Men eg hevði ikki droymt. Eg visti, eg hevði ikki droymt.
"NEI," rópaði eg. "NEI, NEI, NEI!!! EG ERI HER. BEINT HER."
Soleiðis stóð eg leingi og rópaði. Eg veit ikki hví. Eg hevði mist alla vón um at síggja tyrluna aftur. Men alt í einum kom hon undan aftur Trøllatindi og stevndi beint ímóti mær, og nú var hon so nær, at eg sá mannin innan fyri rútin. Eg geylaði og rópti sum eitt ørt, og hesa ferð sá hann meg. Hann veittraði. Eg helt kortini á at rópa.
Nú fleyg hann uppi yvir húsunum. Tað skalv bæði grót og grund. Ja, tað skramblaði so, at tað átti at havt kunnað vakt upp deyð. Men Jan og Magnus vaknaðu so, íð hvussu er. Tá ið tyrlan spakuliga setti seg, komu teir brestandi út.
Mær hevur altíð longst eftir at flúgva í tyrlu. At hyggja niður á tað stóra havið. Aldurnar á ferð og havstreymarnar. Flúgva sum havørnin. Men nú høvi beyðst, var eg ikki so álvulig.
Jan og eg rópaðu Magnusi farvæl og klivu upp í tyrluna. Komin at sita, kendi eg, hvussu eg skalv. Ja, eg skalv so illa, at eg gloymdi at veittra til Magnus, ið stóð har niðri í síni holutu troyggju og hárinum í andarisi. Men eg sá, at hann veittraði. Eg sá stóra havið og allar tær gráu oyggjarnar, tær líktist stórum klettum, og tað var ikki at fata, at alt var so pinkalítið at síggja hiðani. Har var Arnoy, sum vit búðu á og svóvu á og gingu í skúla á og livdu alt okkara lív á, og so var hon so evarska lítil. Ein dukkuoyggj. Men tað bilaði einki. Líka legði eg í. Var eitt sindur lin. Og eg skalv enn.
Og tá ið tyrlan setti seg á fótbóltsvøllin heima á Arnoy, og mammurnar næstan skræddu okkum úr tyrluni, sovorðnan skund høvdu tær at fáa fatur á okkum, fingu Jan og eg einki orð sagt hvør øðrum. Ikki so frægt sum avrátt at hittast aftur. Har varð einki orðið talað.
Eg var eisini tigandi, tá ið eg var komin heim til okkara. Mamma græt og deildi og flenti og kroysti meg alt í senn. Og so skeldaði hon aftur. "Veist tú ikki, genta, at eg havi verið frá mær sjálvari. Ja, frá mær sjálvari!" tók hon afturíaftur og stardi at mær. "Hvussu kundi tú finna uppá at fara út í Trøllatind, tá ið tú hevði fingið at vitað, at tú ongantíð ONGANTÍÐ! mátti fara út um Ravnahólmarnar. Og hvat heldur tú, kundi ikki havt verið, um ikki tyrlan av tilvild var farin yvir Trøllatind og sá teg standa har. Álvaratos! Svara mær! Svara !!"
Og so fór hon aftur at gráta og flenna. Og siga, hvussu ómetaliga glað hon var, at eg kom afturíaftur. Sum hon var glað, segði hon, og fevndi meg. Á, Guð havi lov.
Í øllum rokinum kom abbi og ætlaði sær eisini at áminna meg um bæði eitt og annað og siga frá, hvussu hjartans fegin hann var, at eg var afturíaftur komin í øllum góðum.
"Tað mást tú lova mær, at tú ongantíð aftur gert sovorðið býtt," segði hann og hugdi upp á meg við sínum bláu eygum. " Ongantíð," tók hann upp aftur." Ongantíð." Hann rætti hendurnar ímóti mær, og eg visti, at hann ætlaði at taka um meg. Men eg fór aftur eftir hæli. Abbi ansaði tí ikki. Hann kom bara aftaná, teskandi sítt "ongantíð."
"Halt gák!" brast út úr mær.
Abbi hvakk við.
"Ja, men Eva," segði hann hjálparleysur. "Ja, men Eva."
"Halt munn!" segði eg aftur.
"Hvussu er tað, tú tosar við abba tín?" spurdi mamma. Men eg var ikki at steðga.
"Tín gamli svíkjari! "segði eg." Títt gamla brennivínsbarn, ið hevur svikið einasta vinmann sín, ið hevur tímað at verið saman við tær! Og svikið konu tína, tað hevur tú eisini! Tví vorði tær!"
"Eva," segði mamma. "Hvat er tað, tú stendur og sigur, genta?"
Men eygu míni viku ikki av abba. Andlit hansara var hvítt sum fonn. Spakuliga lyfti hann hondina og streyk sær um ennið. "Men, men," stamaði hann. So stóð hann bara og tagdi.
Og hann stóð leingi. Øll tagdu. "Eg haldi, eg fari," teskaði hann. Hann hugdi upp á meg, men eg hugdi burtur.
Eg hoyrdi bara, at úthurðin varð spakuliga drigin í lás, ógvuliga spakuliga.
Kvirt var eisini í stovuni.
"Eva!" segði mamma. "Nú eri eg noydd at biðja teg um eina frágreiðing!"
Men eg segði einki.
16..
Eg havi so mangan síðani hugsað alt umaftur. Eg havi mest hugsað um tøgnina í stovuni hjá Magnusi, og hvussu hon ávirkaði meg: hon gjørdi meg ótrygga. Eg ivaðist ikki í, at teir vóru illir. At teir toldu meg ikki longur. At teir hugsaðu: sum abbin so abbadóttirin. Tað kom mær ikki til hugs, at øll menniskju eru tigandi viðhvørt, hóast tað einki hevur at týða.
Og tí hendi alt, ið hendi.
Og alt bara versnaði. Bæði við abba og Jan. Versnaði nógv.
Tá ið vit komu í skúla mánadagin, hugdi eg væl eftir, hvussu Jan var. Um hann legði í meg longur. Og hyggur tú eftir sovorðnum, sært tú tað eisini. Tað veit eg nú.
Her eru bara nøkur dømi: tá ið tað ringdi út eftir fyrsta tíma, kom hann ikki beinanvegin yvir til mín, sum hann var vanur, men sat og roknaði eitt roknistykki liðugt. Tað var hann ikki vanur. Og eg fór ikki yvir til hansara, sum eg var von, men eg setti meg at rokna. Tað var eg ikki von. Tá ið hann var liðugur, og eg sá, at hann ætlaði at reisa seg, fór eg í skundi av stað. Frægari er at fara, enn at vera sitandi, hugsaði eg. Tí fór eg út at spæla langbólt við Arild og vinmonnum hansara. 
Í dag var tað eg, ið ikki rakti. Eg kveitti alla tíðina eftir Jan. Men tá ið hann endiliga kom út á trappuna og hugdi eftir mær, lætst eg, sum sá eg hann ikki.
"Kom so," rópaði eg á Arild, ið skuldi blaka bóltin. Og hesaferð rakti eg. Bólturin fleyg upp um skúlan og hvarv hinumegin. Men tá ið eg vendi mær á at vita, um Jan hevði sæð tað, var hann horvin.
Hann skuldi fáa tað afturlønt.
Í næsta tíma høvdu vit bólkaarbeiði. Jan dró stólin hjá sær yvir til mín, sum hann var vanur, men eg hugdi ikki upp á hann. Sat og stardi niður í bókina og lætst vera íðin.
"Hey, Eva," segði hann. "Hvussu veit við?"
"Væl," segði eg snips og hugdi ikki upp. "Men tær nýtist ikki at arga."
Hann suffaði. Eg hugdi ikki upp á hann. Løtu seinni flutti hann stólin yvir til Britu og Ritu, og har sat hann, líka til tað ringdi út.
Vit tosaðu ikki saman, tað, ið eftir var av degnum og ikki í fleiri dagar. Vit vandu okkum til hetta lagið, haldi eg. Eg ikki so frægt sum visti, hvussu alt var byrjað. Tað einasta, eg visti, var, at vit vóru firtin.
Brita og Rita vóru sjálvandi í sjeynda himni, nú tær høvdu Jan burturav. Tær flentu og tosaðu undir hvør sínari lið á honum og mest sum lógu uppi á honum. Tær vóru farnar at smyrja seg. Varrar og eygnahár. Og ein dagin høvdu tær eisini smurt sær eygnaskuggar. Eg var um at spýggja.
"So er hasin kærleikin flúsaður burtur," segði Brita so speiliga og hugdi upp á meg.
Eg roytti hana, bæði væl og virðiliga. Harra mín Guð, sum hon ýldi. Tað var í matarsteðginum, og Sverri kom brestandi og blakaði meg út. Eg var púra still, tá eg fór.
Eg angraði bara, at eg hevði ikki roytt fastari.
Tá ið ein vika var farin, kendi eg tað, sum stóð eg at bresta. Mær longdist eftir Jan. Men á mær skuldi tað ikki síggjast. Eg var farin at fylgjast við einum floksfelaga hjá Arild, hon æt Karolina. Eitt hálvbýtt, ið alla tíðina gekk og spurdi, um vit báðar skuldu ikki spæla. Við pappírsdukkur! Tað dámdi henni so væl. Hon átti upp í stóra køkudós, og hon kundi sita í tímar og tekna teimum nýggj klæði. Eg var um at sálast, meðan vit sótu og kliptu og límaðu. Men tað var kortini frægari enn at ganga einsamøll.
"Eg haldi ikki, eg havi sæð Jan í seinastuni," segði mamma. "Klandrast tit?"
"Nei," segði eg og var so fúkandi ill. Mamma hugdi so undrandi upp á meg.
Dagin eftir gekk eg bara og válaði. Allastaðni og ongastaðni. Eitt sindur kølið var, og eg sá ikki menniskja. Heldur ikki Karolinu og hennara pappírsdukkur, tíbetur. Úti við havnarmolan fann eg eitt stórt, grønt igulker og eitt heldur minni, tað var ljósareytt. Eg stakk tey varisliga í jakkalumman.
Eg veit ikki, hví tað bar so á, men eg var farin dreivandi út á Rættartanga. Tað var rættiliga farið at skýma, og í stovuni hjá Jan og teimum var ljós. Og har stóð eg uttanfyri úthurðina og ringdi uppá.
Ein hyldig kona læt upp. Hon var í fagurt reyðari morgunkápu við eldgoysandi drekum. Mamma Jan. Eg hevði bara einaferð borið eygað við hana, tað var við tyrluna, tá ið tyrlan setti seg, annars hevði eg ongantíð sæð hana.
"Hygga síggj," segði hon. "Ein av smáu vinkonunum hjá Jan. Kom inn."
Hon fór undan gjøgnum eina myrka gong. Søtur, kvalandi roykur av innibyrgdari luft. Hon steðgaði á eina løtu framman fyri einum mislittum spegli og næstan trýsti andlitið inn í tað. Hon streyk við einum fingri eftir tanngarðinum í yvirmunninum. So snerkti hon at mær. "Mín kongaliga hill," segði hon so hissini. So hildu vit fram. Inn í stovu á tremur av húsbúnaði. Og urtapottum. Og tómum jogurtblikkum. Og skóm, ið stóðu á borðinum. Og klæðum. Eg havi ongantíð sæð so nógv av so nógvum staðið á einum staði í senn. Sumt av húsbúnaðinum stóð hvørt oman á øðrum. Uppi á sjónvarpinum stóð kommoda við fýra skuffum og uppi á kommoduni stóð ljósareyð vesibust.
Yviri í einum horni stóð eitt stórt, svart klaver, eitt stórt sjal lá oman á tí, tað rakk niður á gólv, og oman á sjalinum stóðu stórt hundrað bíløt.
"Set teg niður," segði mamma Jan og vísti mær á eina gula sofu á tremur av pútum. "Ja, soleiðis er, tá ið tú flytur. Tú mást umbera hurlivasan. Men tað er DRÚGT at fáa alt Í rættlag, tað vita øll, ið hava roynt tað." Eg legði nakrar pútur á gólvið at rúmka um á sofuni. Tá komu undan kavi einir neilonsokkar og ein long, reyð, steikt kjøtpylsa. Eisini tað fór á gólvið.
Mamma Jan fór yvir til klaverið og flutti nøkur bíløt. Summi helt hon upp fyri eyguni á mær, at eg skuldi síggja tey. Hon hevði verið klaverspælari til fyri tveimum árum síðani, segði hon, tá hevði hon meitt sær hondina.
Eg hugdi at hondunum á henni. Hvørgin tóktist at hava verið meidd; men eg segði einki.
Hon hevði ógvuliga vakra rødd. Tosaði so nógv øðrvísi enn vit her úti í Arnoy, eisini vakrari enn mamma Britu og Ritu, og hon varð hildin at vera ikki einki. Hon segði, at tað var so stuttligt, at Jan hevði funnið sær so fittar vinkonur her úti. Sjálv kendi hon ongan enn her úti, segði hon. Men hon hevði so nógv um at vera innandurða. Alt ov nógv, suffaði hon.
"Er Jan inni?" spurdi eg.
"Nei," segði hon, hann var og vitjaði tær báðar elskuligu vinkonurnar hjá sær, sum hann hevði tosað so nógv um. Tíanverri hevði hon ikki heilsað upp á tær enn. Men hon hevði biðið Jan bjóðað teimum heim við sær onkun dagin. "Eg vil so fegin vitað um alt, tit ungu takast við," segði hon og smíltist.
Smílið var so blítt, at eg smíltist bara aftur. Men innast í mær var alt farið upp at kóka. So, so, Jan hevði tosað nógv um Britu og Ritu! Og tær skuldu koma at vitja hann. Men um meg hevði hann lítið og einki sagt. Soleiðis tóktist tað. Tí nú fór mamma hansara at tráspyrja meg. Tað var ikki nóg mikið, at hon fekk at vita, hvussu eg æt, og hvussu mamma og pápi mín itu, eg mátti siga henni, hvussu øll í ættini itu, og hvat tey gjørdu, og hvaðan tey komu, og hvat mær dámdi best her úti: summarið við tí einastandandi ljósi ella baldruta veturin.
So setti hon seg við klaverið og spældi ein lættan marsj fyri mær, og so bresti hon lokið í, mól runt á klaverstólinum. "Ja," segði hon." So er liðugt í dag. Nú mást tú fara."
Eg reistist upp úr tí gulu sofuni, og hon fylgdi mær á dyr. Sum eg stóð á trappuni, runnu igulkerini mær í huga. "Ger so væl," segði eg og rætti henni tey. "Tú skalt eiga tey. Til savnið."
"Nei, er tað satt! Sum tú ert umhugsin. Framúrskarandi! Hygga liturin. Sum tann stóra, villa náttúra." Hon vendi teimum og nikkaði so hátíðarliga til mín. "Hesi skulu minna meg á, at Jan og eg eru vælkomin í oynna," segði hon.
"Nú," segði eg lítilátin." Tú finnur tey allastaðni. Hatta er einki at tosa um."
Men jú. Tað var at tosa um. Ein gáva. Ein so vøkur og týðandi gáva....
Hurðin varð latin aftur. Eg stóð eina løtu á trappuni, eitt sindur í ørviti.
17. 
Tað bara versnaði so líðandi við drykkjuskapinum hjá abba, og nú stóð illa til. Seinastu dagarnar var hann ikki so frægt sum komin at fáa sær at eta. Men líka legði eg í. Eg ætlaði mær ikki at tosa við hann, og eg fór av vegnum, um eg møtti honum. Og tað gjørdi eg í heilum. Hvønn einasta morgun á veg í skúla, sá eg hann standa niðri á vegnum og bíða eftir mær. Í skeivt knappaðum frakka og klaffunum í oyrhúgvuni flagsandi um kjálkarnar. "Halló," rópaði hann. "Eva! Halló! Eg ætlaði at tosa við teg!" Men eg lætst ikki um vón, men kvikaði mær av stað.
Tað var líkt til, at hann svav ikki longur. Stórir svartir posar hingu undir eygunum á honum. Kanska visti ikki so væl við hjá honum heldur. Men hvat var mær um tað?
Eg hevði ongantíð verið so ill inn á nakran fyrr. Sjálvt ikki Britu og Ritu.
Og tær gjørdu alt, tær vóru mentar, at súrgað mær tilveruna. Tær flentu ikki longur, tá ið eg segði okkurt. Tær bara skutu eyguni, hugdu hvør upp á aðra og suffaðu.
Tað var upp aftur verri.
Tær vóru farnar at tekna gullhjørtu í tímunum. Uppi yvir hjørtunum skrivaðu tær I LOVE U 4EVER. Eg sá, at tær góvu Jan tekningarnar. Og hann, gágghøvdið sjálvt, sat bara og smíltist og segði takk. Skuldi eitast at vera glaður, at tær vóru fittar við hann.
Huff!
Eg bað um at sleppa at sita einsamøll við eitt borð. Heilt har frammi.
Sverri setti knyklar í brýr: "Ætlar tú at slíta eitt blað úr okkara eydnusomu fýrsmæru?" spurdi hann eitt sindur kløkkur.
Eg tímdi ikki at svara.
Í tí stóra fríkorterinum kom Jan og setti seg á mítt borð. "Eva, nú haldi eg at tú mást taka tær aðrar partar fyri," segði hann. "Hví ert tú altíð so múlatrútin?"
"Eg eri ikki, múlatrútin," segði eg og vendi mær burtur.
"Hasum trúgvi eg ikki. Tú hevur verið so løgin, síðan vit komu aftur úr Trøllatindi."
"Ja, og hvat um tað?" segði eg.
Jan suffaði: "Tað flættast ikki við teg," segði hann.
Eg svaraði ikki. Sat bara og stardi út í skúlagarðin. Eg bíðaði eftir, at hann fór at siga okkurt annað. At hann fór at skelda meg. Siga okkurt, ið fekk meg í øðini. So hevði eg lopið á, syft hann í veggin, og bukað hann av bæði í andlitið og búkin og allastaðni. Brita og Rita kundu fingið sítt eisini. Og Sverri! Hann skuldi ikki sloppið snikkaleysur! Hvør tægr var spent. Eg var til reiðar at leypa á.
Tað var leingi tøgn. Einki hendi. Eg bíðaði. Men tá ið eg vendi mær á, var Jan horvin. Segði einki. Bara hvarv. Út gjøgnum dyrnar við Britu og Ritu undir hvør síni lið. Eg sá tey fara um skúlagarðin og oman til keypmannin.
Í næsta fríkorteri vóru tað Brita og Rita, ið komu og settu seg á mítt borð. Hvør sínumegin meg, tætt inn at mær.
"Vit hava verið niðri hjá keypmanninum!" segði Brita og hampaði sær hárið. "Og hvønn heldur tú, vit sóu har niðri?"
Eg svaraði ikki.
"Abba tín," segði Brita.
"Tað var stjølur á honum," segði Rita.
"Ja, tað var sanniliga eingin skuggsjón í honum," segði Brita.
"Hann royndi fyrst at keypa øl," segði Rita.
"Men tey vildu ikki selja honum øl," segði Brita.
"So royndi hann at keypað sær spritt," segði Rita.
"Men tey vildu heldur ikki selja honum spritt," flenti Brita.
"Men so kom hann endiliga við einum glasi av rakispritti," segði Rita.
"Og eini dós av skókremi," segði Brita.
"Svart," legði Rita afturat.
"Og tað vildu tey selja honum," segði Brita.
Tær tagdu. Eg flutti meg eitt sindur. Jan stóð uppi við talvuna og vendi ryggin til. Hann teknaði bilar. Pinnastillur. Eg tori at vedda uppá, at hann hoyrdi hvørt orð. Men hann rætti ikki hond frá síðu at hjálpa mær. Ikki so frægt sum lítlafingur. Og nú herjaðu tær á aftur.
"Veitst tú, hvat hann ætlaði tað til?!" spurdi Brita so blídliga.
"Úti á trappuni, har øll sóu hann," flenti Rita.
"Dugir tú at hugsa tær tað?"
Eg risti við høvdinum.
"Jú, tað skal eg siga tær," byrjaði Rita.
"Fyrst drakk hann helvtina av rakisprittinum," legði Brita uppí.
"So át hann skósvertuna," segði Rita.
"Sum jakkin varð skitin," segði Brita og risti við høvdinum.
"Hann skolaði so alt niður við tí, ið eftir var av rakisprittinum," segði Rita.
Og so flentu tær í kíki.
"Tað er tann kølasvartasta lygn!" segði eg.
"Tað er tað, ið hvussu er ikki," segði Brita.
"Øll sóu tað," segði Rita. "Passar tað ikki, Jan?"
Eina løtu varð tøgn. Deyðatøgn. So brast.
"Jú."
Tað var sanniliga Jan, ið segði tað. Bara hatta lítla orðið. Hann hevði ikki vent sær á, men stóð enn uppi við talvuna og vendi ryggin til.
Tað sortnaði fyri mær.
"Vend tær á, tín ræðuskítur," skríggjaði eg á hann. "Var tað ikki tú sjálvur, ið einaferð segði, at øll hava okkurt at skammast við? Var tað ikki tú, ið segði tað? Og nú skilji eg eisini hví. Eftir at hava veri inni hjá mammu tíni, klaverspæl-ælaranum. Seinasta orðið gálvaði eg úr mær.
Jan vendi sær á. Eyguni sum í elddreka.
"Hvønn sipar tú til?" segði hann.
"Hon er klikkað," rópaði eg. "Tað síggja øll. Hóast hon reypar av, at hon er av frægari fólki." Hatta við frægara fólkinum, gálvaði eg eisini upp í andlitið á honum.
Men so náddi eg ikki longur. Eg fekk ein dyggan lúsing. Jan stóð framman fyri mær. "Halt gák," segði hann. "Tín býtta, ljóta gák!"
Og so ringdi inn.
18..
Tað kvøldið við nátturðaborðið var eg tigandi. Tað var so tómt við borðið. Plássið hjá pápa stóð tómt, og plássið hjá abba stóð eisini tómt.
Eg kendi meg ússaliga. Ilt í búkinum og allastaðni. Og eg tímdi ikki at siga nakað. Tá ið hini spurdu meg okkurt, svaraði eg ikki aftur, ypti bara øksl.
"Mamma," hoyrdi eg Arild teska. "Er Eva komin í skiftisárini?"
Men mamma segði bara: "hússj."
Tá ið vit vóru liðug at eta, og eg stóð og vaskaði upp, kom mamma yvir til mín.
"Hvat er áfatt?" spurdi hon og tók harðliga í økslina á mær. "Hvat er á vási? Haldið ikki, at tit kunnu krógva nakað fyri mær. Tað man kortini fara at koma fyri ein dag." Hon risti eitt sindur í meg.
Tað kendist sum ein hóttan.
Løtu seinni hoyrdi eg, at hon ringdi til pápa: "Skilið er ringt heima í løtuni," hoyrdi eg hana siga. Eg kvikaði mær upp trappurnar og inn í kamarið. Pápa vildi eg ikki tosa við.
Ein hálvan tíma seinni varð bankað upp á hurðina. Eg ønti ikki aftur. Eg tímdi heldur ikki at tosa við mammu.
Men tíbetur var tað ikki mamma. Tað var Karolina, og tað var fyrstu ferð, eg varð glað at síggja hana.
"Tímir tú ikki at koma heim til okkara at sova?" spurdi hon. Vit hava fingið sjónbandatól, og mamma hevur leiga ein film, ein "Olsen-banda" film.
Jú, takk. Tað var júst tað, mær tørvaði. At sleppa heimanífrá og fáa ein góðan látur. Og Karolina, hon var ikki so galin við hvørt.
So fóru vit heim til hennara og sóu "Olsen-bandin sær reytt." Og so fóru vit til songar, hóast tað var í fyrra lagi; men Karolina hevði sagt, at vit skuldu liggja og práta alla náttina, og at hon átti stóra lummalykt, sum vit kundu lýsa við undir dýnuni, men tað varð alt av ongum, tí hon sovnaði frá øllum, áðrenn leikur var byrjaður.
Eg lá og vakti. Fekk ikki sovið. Kendi meg aftur sjúka. Og sjúkan sat í búkinum og í høvdinum og í ørmunum og í beinunum, ja allastaðni. Hon mól sum kvørn í kroppinum. So fór eg bara upp og oman í køkin, og har drakk eg eitt stórt glas av mjólk og át fýra fransbreyðbitar við livurpostei. Tað hjálpti. Eg fór so upp aftur at leggja meg, og eg steinsovnaði.
Men tað var eingin góður svøvnur ta náttina. Eg droymdi so nógv um abba og um Jan, og nærum hvønn hálva tíma vaknaði eg av hjartabankan.
Klokkan hálvgum seks hoyrdi eg, at pápi og mamma Karolinu fóru upp, tey skuldu til arbeiðis. Tá man eg vera sovnað aftur og tað fast. Ið hvussu er og ikki, so hoyrdi eg ikki telefonina, tá hon ringdi. Eg vaknaði av Karolinu, hon stóð og rykti í meg.
"Telefon," segði hon.
"Hvør er tað?" segði eg ikki hálvvaknað.
"Eg varð ov sein."
Eg settist upp undir meg og hugdi at klokkuni. Hon var tíggju minuttir í átta.
"Ert tú púra galin, genta! Kvika tær," segði eg. "Annars verða vit ov seinar í skúla."
Vit spelaðu avstað oman í skúlan, og vit møttu ikki einum krabba á vegnum. Sjálvt ikki abba. Tað kendist eitt sindur løgið, tí nú hevði eg vant meg við at síggja hann standa har niðri og bíða. Eg royndi av vana at hyggja eftir honum. Men hann hevði ikki drigið gardinurnar frá enn, og klokkan var farin av átta. Beint vit vóru komnar í skúlagarðin, ringdi inn. Vit hildu hvør sína leið, Karolina í 2. 3. 4. flokk og eg í 5. 6.- 7. flokk. Stillisliga fór eg og setti meg. Við tað borðið, bara eg sat. Sverri var ikki komin enn. Eg sá á Britu og Ritu, áðrenn eg setti meg. Men Jan sá eg ikki. Hansara stólur stóð tómur.
"Góðan morgun," teskaðu Brita og Rita. Eg minnist ikki nær tær seinast bóðu góðan morgun. Og so smíltust tær eisini. Eg brýnskaðist ikki við, men setti meg. Men tær vóru ikki lidnar, minni enn so. Beint eg hevði sett meg, pikkaði Brita meg millum herðarnar.
"Hatta var harmiligt, hatta við abba tínum," teskaði hon.
Eg vendi mær í einum viðbragdi.
"Hvat tosar tú um?" hvesti eg hana av.
"Álvaratos, hevur tú ikki hoyrt tað?" segði Brita.
"Hoyrt hvat?"
"Abbi tín er endaður á sjúkrahúsinum. Hann er um at doyggja."
19..
Tíðliga á morgni varð abbi funnin úti við niðursjóðingarvirkið. Hann var dottin og hevði sligið høvdið í, og hann lá við ongum viti. Tey fingu hann ikki at rakna við aftur. Hann var so kaldur, at tey hildu, hann hevði ligið úti meginpartin av náttinu. Tyrlan hevði flutt hann á sjúkrahúsið, og nú sat mamma hjá honum. Alt hetta segði Brita mær og legði afturat, at tað mundi meginparturin av oynni vita.
"Tað er ikki lukkuligt, sum tit eru klók øll somul," segði eg. "Alt tað, tit vita, ið eg ikki veit." Eg ætlaði at brenna í hana, at hon var eitt lygivætti og ein svíkjari og tað, ið verri var, men tá gekk hurðin. Tað var Sverri og aftan fyri hann stóð stjórin.
"Eva, eg eri noyddur at tosa tvey orð við teg," segði stjórin. Røddin var so álvarsom.
Eg reisti meg og fór við honum.
Komin inn á skrivstovuna, setti hann seg aftan fyri skriviborðið og bað meg seta meg.
"Tað var mamma tín, ið bað meg tosa við teg," segði hann. "Hon hevur í allan morgun roynt at ringja til Karolinu. Men eingin svaraði. Hon fór um fimm tíðina í morgun á sjúkrahúsið við abba tínum. Tað stendur ikki so væl til. Tíverri. Tað er ivasamt, um hann dregur undan."
Og so segði hann mær alt tað, eg longu visti, og hann endaði við at siga, at um eg vildi, kundi eg fáa frí, tað, ið eftir var av degnum. 
Frí? Hví skuldi eg fáa frí? Eg hugdi eitt sindur døsin upp á hann og kendi, at hann legði hondina á økslina á mær.
"Íðan, so fylgi eg tær aftur í flokkin," segði hann.
Eg sat og dúsaði, tað, ið eftir var av degnum. Eg hoyrdi Britu og Ritu tosa um meg, men tað ljóðaði ikki so illavorðið. Heldur sum tær høvdu samkenslu við mær. Annars hoyrdi eg lítið av tí, ið fyrifórst uttan um meg. Eg legði heldur einki í tað. Men eg var so móð. Eg hevði kunnað sovið í túsund ár, bara eg slapp.
Tá ið eg kom úr skúlanum, fór eg beint í song. Eg ikki so frægt sum læt meg úr klæðunum og skónum, dró bara dýnuna upp um høvdið og hvarv. Burtur frá øllum.
Soleiðis lá eg í tímar, til eg kendi, at onkur setti seg á songarstokkin. Tað var mamma.
"Eva," segði hon blídliga.
Eg svaraði ikki.
"Eva," segði hon aftur. "Eva."
"Eva."
So suffaði hon.
Endin varð, at hon læt meg úr klæðunum og skónum og læt meg í náttklæðini, sum var eg ein óvitagenta, ið hvørki dugdi at lata seg úr ella í. Og so kom hon við einum vátum eygnalappa, sum hon gníggjaði mær um andlitið við bæði væl og leingi. Men ikki eg orkaði at muta ímóti.
So hoyrdi eg hana fara so spakuliga, og so varð kvirt. Kærkomið kvirt. Eg einsamøll, undir dýnuni.
Kanska eg svav, sum eg lá. Jú, tað haldi eg, tí eg lá í seingini í fýra dagar. Men tað visti eg ikki av. Eg visti heldur ikki, um eg svav, ella um eg vakti, um eg var livandi, ella um eg var deyð.
Kendi meg bara hampuliga væl. Sá 'teljandi litir, reytt og gult á ferð úti í rúmdini. Av og á kendi eg, at onkur togaði í meg og rópaði við bivandi rødd "Eva! Eva!!!" Men tað mundi ikki vera nakar. Eingin tosaði við meg. Og hasin kaldi eygnalappin gjørdi mær ikki mun nú.
Viðhvørt hoyrdi eg eisini aðrar røddir inni í kamarinum. Eina fremmanda mansrødd og so eina grovmælta, sum eg helt meg kenna. Eg kendi eisini eina stóra hond kína mær um kjálkan, og ein hvassan kjálka, ið legði seg móti mínum. Alt fór spakuliga glíðandi inn í litirnar og rúmdina, og tað var so vakurt. Á tremur av kæti.
Mær dámdi einki, tá ið litirnir og rúmdin so líðandi fóru at kámast, og mær gjørdist greitt, at eg lá í eini song í einum mannabústaði. Eg hoyrdi ljóð niðriundir og úti. Másapli uttan av havi. Eg reiv eyguni sundur, hóast eg treyðugt vildi. Sá plakátirnar á bróstinum. Øll tey tápuligu klistrimerkini á bókhillunum, og sum ikki vóru at fáa av aftur. Bløð um Dunnald Dunnu í stórum stakki á skriviborðinum.
Soleiðis lá eg og hugdi leingi. Mátti royna so spakuliga at finna meg aftur í veruligu tilveruni. Eg hevði verið so langt burturi, sum eg haldi, til ber at sleppa, og so leingi. Men so gekk hurðin, og pápi kom inn.
Pápi! Eina løtu helt eg, at eg droymdi enn, men so setti hann seg á songarstokkin og var við sítt fríska lív.
"Eva," segði hann og kíndi mær um hárið. "Ert tú vaknað?"
Eg nikkaði.
"Tú hevur sanniliga verið sjúk, góða. Tú hevur havt nógvan fepur, yvir fjøruti í fýra dagar."
"Hvussu ber tað til, at tú ert heimkomin?" teskaði eg.
"Eg mátti heim at vera hjá tær, tað skilir tú." Hann sat og kídi mær um hárið, og tað kendist so vælsignað, at eg bara blundaði aftur.
"Hvussu livir abbi?" spurdi eg.
"Abbi livir væl, haldi eg," segði pápi. "Hann liggur enn á sjúkrahúsinum, men hann er ikki so illa fyri, sum fryktandi var fyri í fyrstuni."
"Fer hann at hóra undan?" teskaði eg.
"Ja, tí ivist eg ikki í. Men í løtuni er hann til avvenjingar, og eg ivist onga løtu, at sjálvur heldur hann, at hann fer at doyggja."
Eg segði ikki meira. Pápi varð sitandi eina løtu. So hoyrdi eg sum í dreymi, at hann fór. Eg var longu sovnað aftur.
Í døgunum, sum komu, sat pápi inni hjá mær, tá ið mamma var farin til arbeiðis, og Arild var í skúla, og Nils-Erik var í barnagarði. Hann hevði dragsað sær ein stóran hvíldarstól yvir til songina. Har sat hann alla tíðina. Eisini tá eg svav. Tað visti eg, tí hvørja ferð eg hugdi, sat hann har. Við beinunum uppi á stólarminum og las í mínum Dunnald Dunnu bløðum. Men í somu løtu eg hugdi, legði hann bløðini frá sær og spurdi, um eg ikki vildi hava okkurt. Mjólk ella kanska eitt súrepli.
Viðhvørt vildi eg fegin fingið okkurt at etið. Men fegnast var eg bara at sleppa at tosa.
Vit tosaðu um alt, pápi og eg. Og so við og við segði eg honum frá øllum. Ikki so nógv í senn. Bara eitt sindur. Eg segði honum frá Britu og Ritu og frá Jan og frá okkara ferð úti í Trøllatindi og frá Magnusi og søguni, hann hevði sagt okkum.
Eg segði honum alt. Eg krógvaði einki. Einki. Og tað løgna var, at tá ið eg var mest bersøgin og hevði sagt sovorðið, sum eg ikki hevði droymt um, at eg nakrantíð fór at siga, so kíndi pápi mær bara um kjálkan. Hann kíndi mær um kjálkan, tá ið eg segði honum, hvussu eg ferð eftir ferð var farin út í Trøllatind. Hann kíndi mær um kjálkan, tá ið eg segði honum søguna um Magnus og abba. Og hann kíndi mær um kjálkan, tá ið eg segði honum, at eg helt, at eg var góð við Jan, men at eg hevði verið órein við hann og hermt eftir mammu hansara, bara tí at hon var eitt sindur egin, og nú vóru vit óvinir.
Og tað løgna var, at eg kendi meg frægari og frægari. Hvørja ferð eg segði honum okkurt, sum eg helt, eg ikki kundi siga honum, kendi eg meg birgari. Tað segði eg honum ein dagin.
"So veitst tú eisini eitt sindur um, hvussu tað hevði verið hjá abba øll hesi árini, Eva," segði pápi álvarsamur. "Eg havi sjálvandi alla tíðina vitað, at okkurt var, ið ikki ruggaði rætt. Men eg havi ongantíð kannað tað gjøllari, og eg eri næstan ongantíð heima, so tað hevur ligið illa fyri at kannað sovorðið. So abbi hevur ikki kunnað sagt frá tí, ið tá hendi. Søguna hevur hann stongt inni innan í sær sjálvum, og hon hevur verið honum tung at borið. Og so er hann farin at halla til fløskuna. Tú kanst siga, at abbi varð sjúkur, tí hann leyg. Ógvuliga sjúkur. Og tú veist eitt sindur nú, hvussu tað er, tá ið tað er sp ringt. Tað gloymur tú vist seint."
Eg hugsaði leingi um tað, pápi hevði sagt. Eg skilti væl, hvat hann sipaði til.
Hann bendi á, at eg skuldi fyrigeva abba.
20. 
Dagarnir runnu. Brita og Rita komu at vitja. Tær høvdu holukøkur við, sum mamma teirra hevði bakað, men eg orkaði ikki at eta. Men tær vóru vakrar at hyggja at, holukøkurnar. Tær lógu í tveir dagar á einum borðiski framman fyri songini, so blakaði mamma tær burtur.
Men, sum sagt, dagarnir runnu, og alla tíðina var tað, sum lá eg og bíðaði. Men Jan sást ikki. Eingin heilsan heldur. Einki. Og dagarnir vóru ógvuliga langir.
Tíðliga um morgunin dagin fyri, sum abbi skuldi koma heim av sjúkrahúsinum, kom pápi inn til mín. "Hevur tú hugt út, Eva," segði hann. "Sólin skínur. Heldur tú ikki, at vit skulu fara ein túr í bátinum?"
Eg legði meg fram á albógvarnar. "Jú, men," segði eg. "Eri eg ikki sjúk?"
"Jú," segði pápi og smíltist. "Ov sjúk at fara í skúla, men ikki ov sjúk at fara í bátin."
"Áh," segði eg og rembdi mær, so tað brakaði í hvørjum liði. Og so alt í einum kendi eg, hvussu mær longdist út á havið. Sjóluftin og másaskríggini og báturin. Eg hevði bestan hugin at leypa fram á gólv í stundini. Allar ilskur vóru sum blástar burtur. Men tá ið eg royndi eitt lítið lop, hoknaði eg niður sum eitt korthús.
"Spakuliga," segði pápi og hjálpti mær upp á ein stól. "Tað hevur ongan skund." Hann gav mær klæði. "Orkar tú at lata teg í?" spurdi hann.
"Tað er einki spøri," segði eg. Hjartað leikaði ótt, og sveittin lak av mær bara av tí lítla sindrinum eg gekk eftir gólvinum. Men eg segði einki.
"Eg komi aftur eftir tær um ein hálvan tíma," segði hann. "So fari eg oman og seti motorin í gongd."
"Hvagar ætlar tú at fara?" spurdi eg, meðan hann gekk yvir móti hurðini.
"Eg hugsaði, at vit kundu gjørt eitt legg út í Trøllatind og heilsað upp á Magnus," segði hann. "So kundu vit tikið bátin hjá tær inn aftur við."
"Á ja," segði eg bara lágmælt. Og so, ja so visti eg ikki rættiliga, um eg kortini orkaði at fara. Tí nú leikaði hjartað í, sum ongantíð fyrr.
Eg var longu ílatin, áðrenn pápi kom eftir mær. Eg setti meg í stólin at bíða og hugsa. Tað var, sum var tað okkurt, eg skuldi minnast. Men eg dugdi ikki at minnast, hvat tað var.
Ikki fyrr enn eg hoyrdi pápa í trappunum, rann tað mær í huga. Og tá ið hann ein hálvan minutt seinni bankaði uppá og setti høvdið inn um, var eg til reiðar.
"Nú," segði hann ovfarin. "Tað var ikki eiti á. Skalt tú hava viðføri við?"
"Ja," segði eg. "Men hesum má eingin vita av. So tú mást ikki spyrja."
Ferðin við bátinum hjá pápa var so nógv øðrvísi. Tú visti einki um aldurnar. Vit runnu á teimum. Eg var inni í stýrhúsinum við pápa, og hann vísti mær, hvussu tú setti kós. Eg hevði kunnað hugsað mær at verið fiskimaður, haldi eg, og verið saman við pápa.
"Eg haldi tað vera spell at taka handa fitta bátin frá tær," segði pápi brádliga og peikaði í somu løtu á radaran. "Hygg her, Eva, her er ein grynna. Her skalt tú ansa tær."
Eg nikkaði.
"Hóast tú hevði einki annað uppiborið," helt hann fram. "Men eg haldi ikki at tú gert sovorðið býtt aftur." Hann hugdi álvarsamur upp á meg, men so smíltist hann. "Eg haldi tú, ert eitt satt konubrot," segði hann. Eg hevði hug at spyrja, hvat hann sipaði til, bara fyri at fáa hann at siga okkurt uggandi um meg afturat. Men eg helt, at tað sømdi seg ikki.
Ferðin vardi næstan ov stutt. Har stóð húsið á bryggjuni og báturin hjá mær. Har stóð alt við sama lag. Men fyri mær var tað, sum vóru tað hundrað ár síðani, eg var í Trøllatindi seinast.
Magnus var hjá seyðinum, tá vit komu, og hann var ikki sørt bilsin at síggja okkum. Tað var eisini aðru ferð í tvær vikur, at fólk kom út í oynna.
"Góðan dag," segði pápi og rætti honum hondina. "Eg eri pápi Evu og sonur Niels."
"Góðan dag," segði Magnus illtonktur. Hann tók ikki í hondina á pápa. Hon varð hangandi á lofti leingi. So tók pápi hana bara til sín. Eitt sindur fámæltari. Snópisligt. Pápi harkaði: "Vit eru takksom fyri, at tú vart so blíður við hasar óvitarnar, tá ið teir vóru her úti," segði hann. "Tað var ein góð gerð."
Magnus svaraði ikki, og pápi kveitti biðjandi upp á meg. "Hjálp mær!" stóð í báðum eygum.
Eg steig eitt fet fram.
"Ja, takk fyri, Magnus," segði eg. "Tað gloymdi eg at siga ta ferðina."
"Tað var so lítið," grælaði í Magnusi, og hann smíltist niður á slitnu skótrónarnar. "Ætla tit tykkum aftur, eru tit vælkomin," segði hann. "Einaferð í vár kanska."
"Tú kundi eisini komið og vitjað okkum," segði eg. Eg kendi eyguni í pápa stara í nakkan á mær, og eg visti, at tað var hatta, hann vildi hava meg at siga.
"Nei takk," segði Magnus eitt sindur gruggutur á málinum.
Og har stóðu vit so, eingin mælti orð, men brádliga vaknaði Magnus.
"Tit kunnu koma inn og fáa tykkum ein kaffimunn," segði hann. "Áðrenn tit fara av stað aftur við bátinum. Eg hugsi mær, at tað er honum, tit eru komin eftir. Men hvat? Ørindini eru kanska eisini onkur onnur, nú tit eru komin út higar? Fáa tvey fyri eitt, sum tikið verður til?"
Vit tagdu. Hjarta mítt, ið hevði skikkað sær væl leingi, fór nú aftur at leika í.
Inni í køkinum settu vit okkum við borðið við tí gráa voksdúkinum. Magnus hevði longu fylt kaffikannuna og skonkt sær og pápa. "Nú," segði hann við pápa og setti seg tungliga á stólin." Tú ert sonur Nils og Mari. Ja, ja. Og tú ert komin higar at slætta sjógv? Ja, ja." Hann drakk hálvan kaffikoppin í einum slurki og setti hann frá sær. "Pápi tín hevur dugað illa at biðið um fyrigeving. Fimm og fjøruti ár eru liðin, og so sendir hann, Guð hjálpi mær, sonin. Tví vorti honum!"
"Nei, lurta nú," byrjaði pápi, men hann kom ikki longur.
"Nei, nú er tað eg, ið ætli at tosa," hvesti hann pápa av. "Nú hava tit í nógv harrans ár gingið sum hálvir einglar og ikki látist um vón. Hví sovorðið rok nú? Hví sleppi eg ikki at liva í frið og náðum? Eg havi ikki boðsent nøkrum at koma út higar! Eg vil bara sleppa at ansa mínum seyði." Hann var ikki blíður og skramblaði dúgliga við koppinum.
"Vit hava einki vitað fyrr enn nú," segði pápi so sinniliga, hann kundi. "Tað ljóðar løgið, men satt er tað. Og vit høvdu ongantíð fingið nakað at vita, vóru Eva og Jan ikki rikin á land her úti. Nú liggur pápi mín á sjúkrahúsi. Hann hevur verið ógvuliga sjúkur. Eg tosaði leingi við hann í telefonini í gjár, og hann tók upp aftur í heilum, hvussu harmur hann var.
"Harmur um hvat?" segði Magnus bítskur.
"Harmur um alt tað, hann gjørdi bæði móti tær og Mari. Hann segði, at sjálvur var hann ikki vorðin lukkuligur av tí. Ja, hann segði satt at siga, at hann hevði verið ólukkuligur stóran part av lívinum."
Magnus fekk sær ein stóran sukurmola millum varrarnar og seyg kaffi gjøgnum hann. "So hevur hann fingið tað, hann hevði uppiborið," mutlaði Magnus. So sótu vit tigandi leingi. Eg kendi á mær, at eg var ørg inn á Magnus. Har sat hann sum ein greivi og skeldaði og deildi. Men vit royndu kortini sum frægast. Sum eg sat, helt eg, at tað eisini var synd í abba.
"Veitst tú eitt, Magnus, " segði eg. "Tú átti at tikið annað skinn um bak. Tað eru hóast alt yvir fjøruti ár síðani. Eg haldi tað hevði verið hugnaligt, um tú komst at vitja okkum í morgin, tá kemur abbi av sjúkrahúsinum. Hevði tú ikki viljað komið? Vit skulu koma eftir tær."
Men tað var ikki talingur um. Og hvat flutningi viðvíkti, so hevði hann greitt tað í so mong harrans ár, og tað ætlaði hann at halda á við.
"Hent er hent," segði hann. "Og gjørd gerð fær onga vend."
Vit góvust. Pápi reisti seg. "Ja, eg veit ikki, hvat eg skal siga," segði hann. "Men vit mugu fara. So gert tú, sum tú vilt."
Magnus fór eisini á føtur. Hesa ferð rætti hann bæði mær og pápa hondina. "Farvæl, Eva," segði hann. "Tú ert ein røsk genta. Minst til innbjóðingina til várs."
"Tað skal eg," segði eg.
Vit vóru komin út á svalan og skuldu oman trappurnar, tá okkurt rann mær í huga. "Hey, Magnus, tú skalt fáa okkurt frá mær," rópaði eg á Magnus, ið stóð í durunum. "Kom útum."
"Okkurt til mín?" segði Magnus. "Hevur tú okkurt til mín?"
"Ja, og tað er eisini frá Jan," segði eg. "Men hann veit ikki av."
Magnus kom út á svalan, og eg peikaði á tann tunga, brúna kassan, ið eg hevði sett í ein krók undir bonkinum, ið har var.
"Hvat í Guðs garði er hatta?" brummaði Magnus.
"Hygg í hann," segði eg.
Og so hugdi Magnus í kassan. Ongantíð havi eg sæð mann broytast so nógv so skjótt. Alt tað tvøra var sum blást burtur, og eftir stóð ein gamal, glaður maður.
"Seymimaskinan," segði hann og kíndi silvurbókstavunum við fingrinum. "Og so væl umvæld!" Hann vant kastið. Nálin fór upp og niður, tað ljóðaði sum ein dreymur. "Nú havi eg ikki sæð makan!" segði hann. Og so turkaði hann eyguni við handarbakinum. "Hetta droymdi meg ikki!" Og so flenti hann. "Ja, nú er eingin umbering, at eg gangi í skrøddum klæðum longur." Og so narraði hann eyguni einaferð afturat.
Eg var eisini um at gráta. Hví, veit eg ikki.
Eg veit heldur ikki, hví eg gjørdi tað, eg nú gjørdi, men eg steig tvey fet fram og tók í hondina á Magnusi. Hon var stór og knotut.
"Veitst tú eitt, Magnus, " segði eg. "Eg haldi, at tú kortini skuldi komið at vitjað okkum, tá ið abbi kemur í morgin. Tað kann ikki verða nøkrum at skaða." Eg tók fast í hond hansara. "Ella kann tað?"
Magnus hugdi niður á meg. Hann hugdi leingi. Tað var líkt til, at hann hugsaði seg væl um. "Nei," segði hann. "Rætt hevur tú. Tað kann ikki verða nøkrum at skaða."
Og so smíltist hann og kíndi mær um hárið, sum var eg ein óvitagenta. Men líka legði eg í.
21. 
Dagin eftir var eg aftur móð og troytt. Mamma hevði úr at gera, og pápi fór eftir abba, og á heimferðini skuldi hann eftir Magnusi. Men áðrenn hann fór, hugdi hann inn til mín. "Nú fer alt at laga seg til tað besta," segði hann. "Og tað er tær at takka, Eva. Fáa vit teir báðar fyrst at hittast, so fer alt at laga seg, trúgv tú mær." So fór hann. Eg hoyrdi, hvussu hann floytaði og sang allan vegin oman trappurnar. Eg var eisini glað. Men eisini eitt sindur illa hýrd. Eg hevði ikki hoyrt orð frá Jan, og tað var líkt til, at eingin hugsaði um, at mær kanska eisini tørvaði hjálp at fáa samband aftur við onkran. Tað vóru ikki bara abba og Magnusi, ið tørvaði hjálp. Tað var ikki bara synd í teimum. Tað var eisini synd í mær.
Eg kreyp inn undir dýnuna, og har varð eg liggjandi leingi.
Eg vaknaði ikki, fyrr enn mamma kom inn.
"Nú mást tú koma upp," segði hon.
"Á, nei," stunaði eg og blundaði.
"Á, jú," segði mamma avgjørd, og so tók hon í herðatoppin á mær og dragsaði meg inn í baðirúmið við harðari hond og við somu ferð í baðikarið. "Nú orki eg ikki tínar fjákalótir longur," segði hon og vendi sær at fara. "Nú vaskar tú tær bæði væl og virðiliga. Tað man vera tørvur á tí, lítla mín."
Og rætt hevði hon. Eg havi ongantíð fyrr sæð so gruggut vatn, tá ið eg havi vaskað mær í høvdinum. Løtu seinni kom hon aftur og legði einar nýggjar kowboybuksur á skammilin og eina grøna skjúrtu. Hon var vøkur. "Hví skal eg í nýggj klæði?" spurdi eg bilsin. Tí eg var altíð von at arva klæði frá systkinabarninum Ellu, ið búði inni á meginlandinum.
"Tær man vera tørvur á tí," segði mamma. "Og tá ið tú ert liðug, kanst tú greiða tær og koma inn í stovuna."
"Alt í lagi, harra formaður," segði eg.
Eg lá eina góða løtu í baðikarinum. Eg hoyrdi so ymisk ljóð í húsunum. Úthurðin gekk í heilum. Røddir. Og var tað ikki ein súkkla, ið bremsaði í túninum?
So fór eg upp, læt meg í nýggju klæðini og greiddi mær. Og so fór eg inn í stovuna.
Har var nógv fólk, og hvør tosaði í munnin á øðrum. Eg stóð eina løtu á gáttini, eitt sindur í villareiði. Mamma stóð í einum króki og tosaði vð eina fremmanda konu. Helt meg bera kenslu á hana, men ikki fyrr enn hon lyfti hyldliga armin og veittraði til mín, kendi eg, hvør hon var. Mamma Jan. Í dag var hon í vanligum klæðum, kortini var stóri, reyðblái hatturin við stórari, grønari fjøður, heldur enn ikki óvanligur. Eg veittraði aftur.
Í sofuni sótu abbi og Magnus, og tað sást, at teir høvdu nógv at tosa um. Teir sótu sum burtur í øðrum heimi, gáaðu ikki eftir nøkrum. Abbi var glaður.
Og so løgið tað ljóðar, so var Magnus eisini glaður.
Teir sótu ikki í skellilátri, men kortini kendi tú tað á teimum. At teir vóru glaðir. Deyðafíggindarnir báðir.
Vinmenn hjá Arildi og Nils-Eriki vóru og vitjaðu, og teir gæsaðu og gartaðu og rópaðu, hvussu nógva lagkøku teir orkaðu at eta. Mamma royndi at fáa teir ikki at vøsa so, men tað var sum at sletta vatn á gás. Teir gartaðu við sama lag, og eg hoyrdi mammu Jan siga: "Nei, latið børnini bara stuttleika sær." Hon var so grovmælt og hevði so stuttliga rødd.
"Jú, so er," segði mamma, og so fóru tær at tosa um okkurt annað.
Nú kom pápi úr køkinum við einari alstórari lagkøku við flaggi. Og beint í hølunum á pápa kom ein drongur. Ein drongur, eg kendi.
Tað var Jan.
Eg kendi, hvussu eg rodnaði og kvikaði mær at hyggja burtur.
"Ja," rópaði pápi. "Vælkomin øll somul. Vælkomin heim abbi, vælkomin aftur í aftur, Magnus, vælkomnir óvitar men teir hoyrdu ikki eitt orð, sum teir leikaðu í vælkomin Jan og mamman, sum eg skilji eitur Irmalín."
"Púra rætt," segði mamma Jan.
"Eg eri, satt at siga, eingin røðari," helt pápi fram; "men ætlanin var heldur ikki at halda røðu, men vita skulu tit øll, at tað frøir meg, at henda løtan er upprunnin."
Og so kódnaði tað, ið eftir var av røðuni í larmi; men eg haldi, at tað kortini var bara eg, ið lurtaði eftir. Abbi og Magnus sótu við sama lag og prátaðu. Teir góvu ongum gætur. Ja, um so toran hevði sligið niður, høvdu teir ikki ansað tí.
Brádliga kendi eg á mær, at onkur stóð undir liðini á mær. Eg vendi mær á. Tað var Jan.
"Hey, Eva," segði hann spakuliga. "Livir tú betur nú?"
Eg nikkaði.
"Pápi tín og mamma tín spurdu, um ikki mamma og eg vildu koma," segði hann stillisliga.
"Tað var gott, tú komst," segði eg líka stillisliga.
"Eg havi saknað teg." Eg tagdi eina løtu. "Eg biði so miriliga um umbering fyri tað, eg segði. Hitt, tú veitst."
Jan nikkaði, og so varð tøgn.
"Eg havi eisini saknað teg," segði hann eftir drúgva tøgn.
Og so stóðu vit har og hugdu hvørt upp á annað. Eitt sindur smæðin í fyrstuni, sum hin dagin, tá ið Jan stóð uppi við pultin og lurtaði eftir møsninum frá Sverra. Men so fóru vit at smílast. Kinnklovarnir bara vuksu. Har var einki at gera.
"Líkist tað ikki einum ævintýri, tað vit hava upplivað?" spurdi Jan. Tá høvdu vit staðið leingi og smíltst.
"Jú," segði eg." "Og takk fyri." 
Og so hendi tað ótrúligasta, tað undursamasta, ið henda kundi. Hann bendi seg framyvir og mussaði meg beint á munnin.
Ein rættiligan muss!
Perman aftast
Tá ið Eva fekk bát, eina lítla, reyða jollu við fýra hesta leysamotori, segði pápi hennara, ið var fiskimaður:
"Tú mást ongantíð fara út á opið hav í honum! Hendir tað bara eina einastu ferð, eigur tú ongan bát. Skilir tú tað?!"
Men kortini sigldu hon og Jan, nýggi floksfelagi hennara í sætta flokki, út í óbygdu oynna, Trøllatind. Og her varnast tey, at alt ruggar ikki rætt. Tí, er oyggin veruliga óbygd?
Hesum vilja Eva og Jan fáa greiði á, og hvørja ferð tey eru har úti, fara tey longri og longri inn á oynna, til tey at enda standa framman fyri loyndarmáli Trøllatinds. Eitt loyndarmál, ið leggur stórar skuggar um tey bæði........
 
 Annika Thor
 S. P. ella K. - Sannleiki ella avleiðingar
Eg skilji ikki, hví tað er vorðið so. Tað var ikki meiningin, hugsi eg, og eg hoyri sjálv, hvussu býtt tað ljóðar. Sum var eg trý ár og hevði sligið eina vin í høvdið við einum leika og skilti ikki, hví hann græt.
 Eg eri skjótt tólv ár, og eg skilji. Eg skilji, hvat eg havi gjørt. Hvat eg havi verið við til at gjørt móti Karini. Men eg skilji ikki, hví eg ikki segði nei.
 Nei - bara so einfalt - tá Fanny og Sabina bjóðaðu Karini og mær í veitslu. "Nei, eg vil ikki". Tað kundi eg havt sagt.
 Men tað gjørdi eg ikki
 Karin fer ongantíð at fyrigeva mær hetta. 
 Ein vin sum teg skuldu øll átt
Tá skúlin byrjaði eftir summarfrítíðina, var eg sjúk. Kalli hevði smittað bæði meg og Anton við skáldkoppum. Skáldkoppar høvdu vit ikki havt, og vit sluppu ikki í skúla, fyrr enn sárini vóru lekt. Vanliga haldi eg ikki, at tað er so stuttligt at ganga í skúla. Eg eri ikki dugnalig í nøkrum í skúlanum uttan fimleiki, og støddfrøðini skilji eg einki av longur.
 - So løgið tað ljóðar, leingist mær nú í skúla. Anton og eg høvdu verið hjá pápa í Dølum allan juli mánað, so tá ið vit komu aftur til Stokkhólm, var Sabina á summarlegu, vit høvdu tí ikki sæst í næstan tveir mánaðir. Tveir mánaðir er long tíð, tá ið vit vóru vanar at síggjast hvønn dag.
 Eg ynskti, at Sabina skuldi koma og vitja okkum í Dølum, men tað vildi tann nýggja konan hjá pápa ikki hoyra talað um. Eg haldi heldur ikki, at hon var so glað fyri okkum, men tað tordi hon ikki at siga við pápa.
 Eg skrivaði Sabinu tvey brøv, meðan eg var í Dølum, men eg fekk einki rættiligt svar. Tað er hóast alt einki løgið, tí Sabina elskar ikki júst at skriva. Hon hevði hóast alt sent eitt kort frá summarleguni. Á kortinum sótu tveir hundahvølpar háls um háls, og undir stóð skrivað: Ein vin sum teg skuldu øll átt. Á hinari síðuni stóð ikki stórvegis, bara at veðrið var gott og at tey svumu alla tíðina og onkur onnur smávegis tíðindi.
 Eg var heima frá skúlanum í eina viku, tað var so ræðuliga heitt, og skáldkopparnir skriðaðu, og Anton argaði, sum hann var vanur. Mamma fekk høvuðpínu, og Kalli vildi ikki í barnagarð, tí eg og Anton sluppu at verða heima. Eg royndi at ringja til Sabinu, men telefonin var stongd, tað var hon so ofta, tí mamman ikki hevði goldið rokningina.
 Mínir koppar lektust fyrr enn teir hjá Antoni, og tað dámdi honum lítið, so ótolin sum hann er. Fyrsta dagin, eftir at eg var vorðin frísk, fór eg alt ov tíðliga í skúla. Eg var í skúlanum trý korter til átta, og skúlin byrjaði ikki fyrr enn tíggju ninuttir yvir átta. Skúlagarðurin var tómur, tá eg kom; heldur ikki 1. flokkur við sínum sjálvlýsandi tútakollum og alt ov stóru ryggsekkjum var komin.
 Eg klatraði upp í klivstativið og setti meg har. Mær dámar væl at klatra, og her, sum eg nú sat, sá eg báðar inngongdirnar til skúlagarðin Eg visti, at Sabina gekk altíð eftir Gotlandsgøtuni, hóast hon ikki búði har, so ikki var neyðugt at hava eyguni við báðum inngongdunum. Ikki gekk long tíð, til fólk fóru at koma, fyrst tey smæstu, síðan miðlingarnir. Eg vildi ikki, at nakar skuldi síggja meg; eg meini: nakar úr mínum flokki. Eg vildi vera einsamøll, tá Sabina kom. Tað var so langt síðan, eg hevði sæð hana og hevði so nógv at tosa við hana um og vónaði, at hon ikki kom ov seint.
 Eg sat ovast í klivstativinum og át góðgæti, sum eg hevði keypt í sølubúðini hjá Ismet á veg í skúla. Eg slepti hondunum og hekk við høvdinum niður. Tað er ótrúligt, sum alt tykist løgið úr neðra og uppeftir, húsini og gongugøtan, fólkini og bilarnir á vegnum uttanfyri. Heimurin kendist rangvørgur, bert eg sjálv var rættvørg.
 Nú heimurin var koppaður, kendist tað als ikki væl.
 Meðan eg hekk soleiðis, var tað, sum onkur nærkaðist, men tað er ikki lætt at kenna fólk, tá tú hongur við høvdinum niðureftir.
 Men eg kendi á mær, at tað var Karin. Eingin annar hevur so ljót klæðir sum hon, og eingin annar í sætta flokki hevur so stóra bringu sum hon.
 "Hygg boppurnar!" søgdu dreingirnir longu í fjórða flokki og skumpaðu undir hvønn annan á geingini, tá Karin læt seg úr jakkanum. Seinni vuksu bróstini nógv, og nú eru tey so stór, at tað nyttar lítið at lata seg í onnur klæði og rætta ryggin.
 Hesi stóru bróst hevði eg beint framman fyri nøsini, nú eg hekk í klivstativinum.
 - Hey, segði Karin. Hevur tú verið sjúk?
 Eg setti meg upp.
 - Ja, segði eg og hugdi burtur. Hugdi móti inngongdini frá Gotlandsgøtuni. Hevði Sabina bara komið nú!
Karin varð standandi.
 - Vilt tú hava bomm? segði eg.
 - Ja takk, segði hon.
 Eg tók eitt bomm úr posanum og helt tí ímillum tummil og fremstafingur. Eg toygdi meg niður ímóti henni, men tá hon skuldi taka bommið, tók eg hondina til mín, so hon ikki røkk. Hetta gjørdi eg tvær ferðir, síðan slepti eg bomminum niður í sandin undir klívstativinum.
 - Tak tað so, segði eg.
 Hon sá ógvuliga kedd út, men varð standandi.
 Tá kom Sabina.
 Eg sá hana við tað sama. Eg kendi hana á gongulagnum og tí svarta hárinum, sum slongdist um akslar hennara. Tað var nógv vaksið í summarfrítíðini. Hon líktist sær sjálvari, men kortini var tað okkurt, sum var øðrvísi.
 Hon var í smølum buksum og hvítari troyggju, sum var so stutt, at tú sást eina rípu av tí sólbrenda búkinum; oyrnatelefonir og gongulurt, sum sat fast í beltinum.
 Eg var eitt sindur í ørviti, tá eg reistist og veittraði.
 - Sabina! rópti eg. Halló! Sabina!
 Hon hoyrdi meg ikki. Hon hevði helst tónleikin ov hart frá.
 Hon gekk beint fram við klivstativinum. Eg vendi mær við.
 Har stóðu tær og góðu hvør aðrari kjálkakoss.
 Sabina og Fanný.
 Síðan tók Sabina undir armin á Fanný, tók oyrnatelefonirnar úr, og lið um lið gingu tær tvørtur um skúlagarðin við høvdunum tætt saman, eins og hundahvølparnir á postkortinum, sum Sabina hevði sent mær frá summmarleguni. Ein vin sum teg skuldu øll átt.
 Tað øraði fyri mær og sveið í bringuni, eg føldi tað, sum eg skuldi svíma. Eg helt mær fast við báðum hondum, so knúgvarnir hvítnaðu.
 Tað ringdi inn. Eg varð sitandi.
 Karin bleiv eisini standandi.
 - Tað ringir inn, segði hon. Kemur tú ikki?
 Eg hoppaði beint niður í sandin, kom húkandi niður og gjørdi meg til reiðar at renna.
 Skrubba av! geylaði eg á Karina, tá eg kom framvið móti inngongdini.
 Hvussu kundi hon?
 Hon hevði gloymt meg. Eftir bert tveimum mánaðum hevði hon gloymt, at vit høvdu verið bestu vinkonur í tíggju ár, líka síðan vit byrjaðu í barnagarði.
 Sabina og eg.
 Sjálvandi kundi hon ikki vita, at eg kom í skúla júst í dag.
 Hevði hon vitað tað, so hevði hon kanska hugt eftir mær í skúlagarðinum. Men tá hon gekk yvir til Fanný, sá tað út, sum um tað altíð høvdu verið tær báðar.
 Sabina og Fanný. Ikki Sabina og eg.
 Hvussu kundi hon?! 
 Nú lurta vit saman eftir tónleiki
Vit byrja altíð við felagstónleiki um morgunin. Tað hava vit gjørt síðan í fjórða flokki. Tað er sjáldan, at nakar syngur við; tað eru bert violinir og klaver ella floytur, ið fáa støvið í skúlastovuni at darra. Viðhvørt eru tað rættilig orkestur. Eg havi einki ímóti tí, alt er betri enn støddfrøðin.
 Tað, ið mær ikki dámar, er tað, ið kemur aftan á at Gunilla hevur sløkt bandupptakaran. Tá skulu vit siga frá, hvat vit hava hugsað um, meðan vit lurtaðu. Meiningin er, at tónleikurin skal fáa okkum at hugsa um skógir og fjøll og dunandi fossar. Ella um tær fyrstu sólstrálurnar, sum leita sær inn ígjøgnum vindeygað ein summmarmorgun. Okkurt sovorðið.
 Tað, ið eg hugsi um í tónleikatímunum er ikki sovorðið, sum eg havi hug at fortelja. Tað er so persónligt.
 Henda dagin var floytutónleikur, og eg hugsaði um Sabinu. Eg hugsaði um, hvat hon hevði gjørt í býnum restina av sumrinum, tá hon ikki hevði verið á summarlegu. Og um Fanný og hon høvdu verið saman.
 Sabina situr skrátt aftan fyri meg í flokkinum. Undir liðini á mær situr Jónas. Vit eru noydd at sita genta og drongur við sama borð, tí Gunilla heldur, at annars sussa vit ov nógv. Hon sigur altíð sussa í staðin fyri tosa.
 Nú slerdi Sabina meg á økslina. Eg vendi mær við. Hon smíltist og rætti mær ein samanlagdan pappírslepa.
 Nú fer hon at greiða frá øllum, hugsaði eg. Hon fer kanska at biðja um fyrigeving fyri, at hon ikki sá meg í skúlagarðinum.
 - Tað er í lagi, skuldi eg siga, tá hon toygdi seg upp aftur longur móti mær og teskaði:
 - Til Fanný. Flyt tað víðari.
 Hon hevði oyrnatelefonirnar í, so tað nyttaði lítið at royna at siga nakað við hana. Oyrnalurtið hevði hon lagt í pultin, so Gunillla ikki sá tað, og leidningarnar fjaldi hon undir tí síða hárinum. 
 Fanný situr vinstrumegin Jónas. Hon hugdi at mær, tí hon visti um pappírslepan. Eg rætti meg yvir um Jónas og gav henni hann. Hon læt hann upp og las, flenti meðan hon skrivaði okkurt á baksíðuna. Síðan legði hon lepan saman aftur. Hesaferð gav hon mær ikki lepan, men blakaði hann yvir til Sabinu.
 Hon rakti ikki. Pappírslepin endaði á gólvinum, ein metur haðan Sabina sat. Sabina bukkaði seg niður og rætti seg út eftir honum.
 Lepin lá so langt frá henni, at hon noyddist at vippa á stólinum fyri at fáa fatur á honum.
 Gunilla sløkti bandupptakaran mitt í floytitónleikinum. Onkur suffaði. Tað var helst Karin.
 - Sabina! Hvat gert tú? Kanst tú ikki sita still?
 Gunilla ljóðaði strong á málinum. Hon hatar, tá tað ikki er friður í tónleikatímunum
 Einki, mutlaði Sabina, tað hevði kortini eydnast henni at fáa fatur í lepan og smoyggja hann í fimleikaskógvarnar. Hendir tað, at Gunilla sær, at vit skriva pappírslepar, tekur hon teir og lesur teir upp í flokkinum, tá hon er í tí lagnum.
 Nú stóð hon beint við beinkin, har Sabina sat, og fekk eygað á teir svørtu leidningarnar, ið ringdust niður úr oyrunum á Sabinu og inn undir lokið á pultinum. 
 - Hvussu ofta havi eg ikki sagt, at tú skalt ikki hava hasar oyrnatelefonirnar í oyrunum í tímunum? Nú lurta vit eftir tónleiki í felag, skilja tit? 
 Tað er eingin, sum dugir so væl at siga orðini í felag sum Gunilla. So væl dugir hon at siga orðini, at tú fært hug at steingja teg inni í einum klædnaskápi púra einsamøll.
 Hon rætti hondina út og royndi at taka oyrnatelefonirnar av Sabinu, men hon helt fyri oyruni.
 - Tú hevur ikki loyvi at røra meg. Tað stendur í lógini, segði hon.
 - Tak so oyrnatelefonirnar av, annars sendi eg teg oman til skúlastjóran, rópti Gunilla.
 Sabina tók oyrnatelefonirnar úr oyrunum og legði tær á pultin. Tónleikurin hoyrdist týðiliga, har eg sat. Tað var eitt lag, ið ein ella annar italskur sangari sang, hvat hann so æt.
 Gunilla læt lokið upp og sløkti oyrnalurtið hjá Sabinu.
 Síðan tók hon tað og fór upp til pultin
 - Hvat gert tú, eg eigi hann! mótmælti Sabina, hóast hon visti, at hon fekk hann aftur, tá ið vit fóru heim. Hetta var heldur ikki fyrstu ferð. 
 - Takið støddfrøðibøkurnar fram, segði Gunilla
 Fanný rætti hondina upp.
 Gunillu dámar væl Fanný, sjálvt um hon svarar illa aftur og finnist at. Tað er helst tí, hon dugir so væl í skúlanum.
 - Ja, Fanný?
 - Sleppa vit ikki at hoyra tónleikin lidnan?
 Ein annan dag skuldi Gunilla kanska spæla restina, men ikki í dag.
 - Nei. Blaðið upp á síðu ellivu.
 Men nú hevði Fanný sett okkurt í gongd, sum ikki kundi steðgast.
 Emil veittraði við hondini.
 - Sleppa vit ikki at fortelja, hvat vit hugsaðu um?
 Gunilla suffaði.
 - Jú. Hvat hugsaði tú um?
 - Púrt einki, segði Emil, og øll flentu.
 - Var tað so nakar, sum hugsaði um nakað? spurdi Gunilla.
 Karin var tann einasta, ið rætti hondina upp.
 - Floytan var heldur sorgblíð. Helst mitt í stykkinum. Tað ljóðaði sum hon vildi okkurt, men tordi ikki reiðiliga. Seinni bleiv hon líkasum ljósari. Tað var synd, at vit ikki fingu endan við.
 Nú flentu øll ótálmað. Ikki Karin; hon hevði ikki ætlað at verið stuttlig. Hon spælir sjálv floytu í musikkskúlanum. Í vár spældi hon til avslutningin.
 Tobbi fór at veittra og rópa:
 - Meg! Meg!
 - Ja, hvat hugsaði tú so um, spurdi Gunilla , og tað ljóðaði, sum um hon helt, at Tobbi dugdi ikki at hugsa.
 - Eitt rúm fult av reyðum klæði. Ein vatnsong á miðjum gólvi. Í vatnsongini ein nakin genta.
 Dreingirnir flentu, so teir mundu skrædnað, og tað gjørdu tær flestu genturnar eisini. Eg helt tað ikki vera serliga stuttligt. Karin gjørdist blóðreyð, og hon sá út, sum um hon fór at gráta.
 - Síðu ellivu, segði Gunilla. Vit taka prosentrokningina ígjøgnum eina ferð afturat.
Vit byrja altíð við felagstónleiki, segði eg. Hvønn morgun, líka síðan í fjórða flokki. Tvey heil ár og tíggju vikur av hesum skúlaárinum. Hvussu nógvir hundrað morgnar verður tað? Eg veit ikki, eg tími heldur ikki at rokna.
 Bara ikki í morgun. Hetta er fyrstu ferð, síðan vit fingu Gunillu sum lærara, at vit ikki hava havt tónleik. Í dag var einki, sum tað átti at vera. Hvussu skuldi tað eisini tað, eftir tað sum hendi í veitsluni hjá Fanný fríggjadagin?
 Kundi nakað nakrantíð blíva vanligt aftur? 
 Sabina og Fanný
 Tobbi og Emil - og so eg
At enda ringdi tað út og øll fóru at skrambla við lokunum. Gunilla rópti, at vit skuldu út í fríkorter, og ikki standa og sussa á gongini.
 Karin varð sitandi.
 - Karin, vilt tú vera so fitt og vaska talvuna, segði Gunilla. Og vilt tú geva blómunum eitt sindur av vatni.
 - Hví sleppur hon altíð at vera inni, bløbbaði Fanný. Tað er órættvíst.
 - Alt er ikki rættvíst her í lívinum, beit Gunilla hana av.
 Eg royndi at fá fatur á Sabinu í trappunum, men nakrir dreingir stóðu í vegin, so Fanný og hon vóru alla tíðina nøkur fet framman fyri meg. Okkara flokkur er á triðju hædd.
 Hon bíðaði ikki eftir mær, hóast vit ikki høvdu sæst síðan fyri summarfrítíðina. Enn hevði hon einki sagt við meg, uttan tá hon bað meg flyta pappírslepan yvir til Fanný. Ikki spurt, hvussu eg hevði havt tað. Ikki takka fyri brævið.
 Einki.
 Tá eg kom út í skúlagarðin, stóðu tey uttanfyri matarhøllina. Eg stillaði meg undir liðina á Sabinu og segði:
 - Hey.
 Hon vendi sær ímóti mær og segði:
 - Hey, Nora. Stuttligt tú ert afturkomin.
 - Eg havi havt skáldkoppar, segði eg, annars takk fyri kortið, tú sendi frá summarleguni.
 Sabina flenti. 
 - Var tað ikki yndisligt? 
 Fanný stóð hinumegin Sabinu. Nú teskaði hon henni okkurt í oyrað.
 - Fekst tú brævið frá mær? spurdi eg.
 Sabina hugdi ikki upp á meg longur, og eg haldi, hon lurtaði heldur ikki. Eg fylgdi við eygum hennara, og eg sá, at hon hugdi eftir Tobba, Emili og nøkrum øðrum dreingjum, sum spældu sær við ein kurvabólt. Tobbi driblaði og rann og læt næstan ongan annan røra bóltin.
 - Tobbi! rópti Sabina. Kom her!
 Hann slepti bóltinum og læt hann bert rulla.
 - Hvat er tað?
 Sabina og Tobbi blivu góð í fimta flokki, hann fríggjaði til hennara fimm ferðir, áðrenn hon segði ja. Sjálvt um hon var forlipt í honum, segði hon. Tú mást ikki lata dreingirnar merkja, at tær dámar teir, segði hon. So missa teir áhugan. At enda funnu tey saman, men tríggjar vikur seinni gjørdi Sabina tað liðugt.
 Eg var glað, tá tað var liðugt. Ikki tí tað gjørdi stóran mun, um tey gingu saman; Sabina og eg vóru næstan altíð saman í fríkorterunum og aftan á skúlatíð. Einaferð vóru tey vist í biograf saman. Men mær dámdi ikki, at hon tosaði um hann. Tað var okkurt fremmant í røddini og eygunum, líkasum hon hugdi inneftir.
 Nú hoyrdi eg á rødd hennara, at hon vildi vera saman við honum aftur. So væl kendi eg hana eftir so nógv ár.
 - Handan gentan, tú hugsaði um, segði Sabina, hvussu sá hon út?
 - Hygg her, segði Tobbi, lenaði seg móti vegginum, og við kenslubornum hondum vísti hann, hvussu stór bróst hon hevði.
 - Í andlitinum, meini eg?
 - Satt at siga líktist hon tær, segði Tobbi.
 Beint í felluna fór hann. Men hann vildi kanska verða fangaður.
 Emil var eisini givin at spæla bólt og var komin yvir til hini. Hann stillaði seg við bakinum móti mær, soleiðis, at tey fýra gjørdu ein lítlan ring. Sabina og Fanný, Tobbi og Emil og so eg uttan fyri ringin.
 - Skulu tit út í kvøld, spurdi Fanný.
 - Tað rokni eg við, segði Emil. 
 Eg hugsaði nógv um, hvar tey mundu vera, tá tey vóru úti. Tað eru ikki so nógv støð at fara til hjá ungum í okkara aldri. Kanska hittust tey bara í skúlagarðinum. Tað gjørdu sættuflokkarnir síðsta ár.
 Nú komu nøkur stór børn gangandi tvørtur um skúlagarðin. Tað vóru mest dreingir, bara tvær gentur. Tann eina var stórasystirin hjá Sabinu Nadja. Hon er tann vakrasta í øllum Søder, og hon veit tað sjálv. Um trý ár fer Sabina helst at síggja út sum hon.
 Tobbi og Emil tóku seg eitt sindur burturfrá. Teir ræddust helst teir stóru dreingirnar.
 Nadja steðgaði framman fyri Sabinu og segði: 
 - Heilsa mammu og sig, at eg komi ikki heim í kvøld. 
 - Hvat skalt tú so, spurdi Sabina.
 - Tað hevði tú fegin viljað vitað, ha?
 Ein av dreingjunum hugdi at Sabinu og segði við Nadju:
 - Er hatta lítla systir? Lítla Nadja, ha!
 Við Sabinu segði hann:
 - Kom aftur, tá tú ert blivin eitt sindur størri.
 Síðan fóru tey.
 Eg hoyrdi Fanný siga við Sabinu.
 - Hugsa sær at verið fimtan. Ella fjúrtan kanska. 
Sabina og Fanný, Tobbi og Emil. Og so eg.
 Soleiðis var tað líka frá fyrsta degi, og soleiðis helt tað fram at vera. Tey fýra hildu saman, og eg slapp at vera við. Men alla tíðina var tað sum ein ósjónligur veggur skilti okkum, ein bløðra, ið tey vóru inni í, og eg var uttanfyri.
 Tey tosaðu um sovorðið, sum eg einki visti um, sovorðið sum hent var um summarið. Tað vísti seg, at Sabina hevði verið hjá Fanný úti í skergarðinum í juli, meðan eg hevði verið hjá pápa í Dølum. Og familjan hjá Emili høvdu eitt summarhús tætt við hjá Fanný, og har hevði Tobbi vitjað. Tey kundu siga: Sjóbúðin! og so fóru øll fýra at flenna, sum um tað var tað stuttligasta, tey høvdu hoyrt. So vóru tey úti um kvøldarnar, ikki í skúlagarðinum, men í einum horni í Vitabergslundini. Tað var ein heil klika, ikki bert tey fýra. Eg hevði sæð tey burturfrá, tá eg gekk túr við Cookie í lundini, men eg fór ongantíð til tey. Tá tey tosaðu um, hvat tey skuldu gera um kvøldarnar, var tað ongantíð nakar, sum spurdi, um eg vildi við. 
 - Dámar tær væl hasa troyggjuna?
Eg stóð við einum bakka í matarhøllini tvær vikur seinni. Sabina og Fanný sótu saman við dreingjunum við eitt borð yviri við vindeygað. Stólurin við síðuna av Sabinu stóð tómur. Hon hevði sæð meg, tað var vist, men hon hvørki vinkaði ella rópti: Nora! Hon bara át víðari.
 Tað fyrsta, eg hugsaði, var at seta meg við eitt annað borð, men so sá eg, at Emma og nøkur onnur úr mínum flokki sótu og hugdu eftir mær og teskaðu saman, so eg fór beint yvir til borðið, har Sabina sat, sum um tað var sjálvsagt, at eg skuldi sita har, og setti meg undir liðina á henni. 
 - Hey, segði eg, og hon svaraði uttan at hyggja upp á meg.
 Fanný sat sum vant og reypaði um, hvussu nógv pápin ferðaðist. Beint nú var hann í New York. Næstu ferð skuldi hon við, og í jólafrítíðini skuldi øll familjan til Avstralia.
 Emil lurtaði hugtikin, men Tobbi sá súrur út. Eg haldi ikki, at
Tobba dámar Fanný nakað serligt, men hann má tola hana, tí Sabina og hon eru vinkonur. Kanska eisini tí at Emili dámar hana, ja, um hann nú ger tað. At henni dámar hann sæst týðiliga.
 Nú skrúvaði Tobbi lokið av saltílatinum, sum stóð á borðinum, og tømdi tað í mjólkina hjá Sabinu.
 - Halt uppat, hvat gert tú? hvein hon, so tað ljóðaði, sum um hon var ørg, rætt sum hann vildi, at hon skuldi gera. Hon rætti seg inn yvir borðið og royndi at sláa hann. Hann tók um skøvningin og helt fast. Sabina royndi at ríva seg leysa, men hann var sterkari. Tað sá út, sum tey bardust, men bæði flentu.
 Fanný dámar ikki at verða avbrotin.
 - Ótrúligt sum tit eru barnslig, segði hon.
 Barnslig er tað ringasta, Fanný veit at siga, men hon brúkar tað altíð.
 Eg tók glasið hjá Sabinu og tømdi tað við borðið, har matrestir og uppvaskið stóðu, og fylti nýggja mjólk í. Tá eg kom aftur til borðið, hevði Tobbi slept henni, og hon sat og gníggjaði skøvningin.
 - Takk! Hatta var vakurt gjørt av tær, segði hon og flenti
 Fanný hugdi at mær og segði:
 - Dámar tær væl hasa troyggjuna?
 Eg var í tí bláu, mynstrutu skúlatroyggjuni. Tað er einki serligt við henni. Eg hugsi ikki so nógv um, hvat eg eri í. Tað vil siga gjørdi - í byrjanini av september.
 - Ja, hví spyrt tú? 
 - Nei, eg hugsaði bara, segði Fanny. Tú hevur verið í henni í fýra dagar nú.
 - Havi eg?
 Eg føldi, hvussu heit eg gjørdist um kjálkarnar og vendi mær burtur, so eingin skuldi síggja tað.
 Sabina segði einki. Eg veit heldur ikki, um hon hevði lurtað.
 Ein troyggja við silvurmynstri
Á vegnum heim úr skúla henda dagin gekk eg fram við sølumiðstøðini Rigens og hugdi at voksdukkunum í vindeyganum. Tær vóru í stuttum troyggjum, sum strammaðu um bringuna, og tað gloppaði millum buksurnar og troyggjuna, akkurát sum hjá Sabinu.
 Ein av hesum stuttu troyggjunum var svørt við silvurmynstri. Hon var vøkur.
 - Mamma, royndi eg at siga við døgurðaborðið, kann eg ikki fáa eina nýggja troyggju? Eina stutta sum tey brúka nú?
 Mamma rætti seg eftir skeiðini, sum Kalli hevði blakað á gólvið fyri tjúgundu ferð, turkaði hana og fór aftur at mata hann.
 - Tá barnapengarnir koma kanska, segði hon.
 - Men mamma, tað er ikki fyrr enn um fleiri vikur!
 - Hvat er tað fyri ein troyggja?
 - Ein svørt við silvurmynstri; hon er at fáa í Impuls.
 Mamma spurdi, hvat hon kostaði, men tað visti eg ikki. Síðan spurdi hon Anton og meg, hvør av okkum átti at vaska upp.
 - Tað eigur Anton, segði eg.
 - Tú manst hava gloymt okkurt, segði hann.
 - Hvat?
 - Týsdagin lovaði tú at vaska upp alla vikuna, um eg hjálpti tær við støddfrøðini.
 - Men eg skal túr við Cookie.
 - Eg havi roynd í enskum í morgin, segði Anton. Eg noyðist at lesa.
 - Mamma!
 - Hatta fara tit sjálv at greiða, tað vita tit, segði mamman.
 - Kanst tú ikki vaska upp? spurdi eg, hóast eg visti, at hon fór at siga nei. Uppvaskið er arbeiði hjá Antoni og mær.
 - Nei tú, segði hon. Eg skal leggja Kalla í song og síðan...... Hon gjørdi ein lítlan steðg.
 - ....síðan havi eg annað at gera.
 - Felix, spurdi Anton.
 Mamma er sjey og tretivu ár, men hon rodnaði, tá Anton segði
navnið. Soleiðis er hon, tá hon er forelskað. Helst Í byrjanini. Tá syngur hon, meðan hon ger mat og keypir nýggj klæðir, sum hon als ikki hevur ráð til. Seinni blívur hon órólig og erkvisin og skramblar í køkinum og skríggjar eftir okkum fyri hvørt smáting. Hetta fær eisini ein enda; tá grætur hon og roykir nógv meir, enn hon er von. Tá so ein tíð er farin, er hon aftur, sum hon plagar. Til næstu ferð.
 - So tú kanst ikki hjálpa mær við enskum í kvøld, spurdi Anton.
 - Als ikki, segði mamma og flenti.
 - Eg vaski upp, tá eg komi aftur, segði eg, og fór út í gongina eftir hundareimini. Cookies kom sum eitt fok til mín og leyp upp á meg. Hon elskar at ganga túr.
 - Keyp ein pakka av sigarettum, segði mamma og gav mær ein hálvtrýsskrónuseðil. Tú kanst keypa tær okkurt fyri restina.
 Istanbul Matvørur
Sølubúðin hjá Ismet liggur beint hinumegin gøtuhornið. Hon eitur ikki so, hon eitur Istanbul Matvørur, og er í veruleikanum ein nærindishandil. Ismet er úr Turkalandi og ikki úr Istanbul, ið er ein stórur býur, størri enn Stokkhólm. Ismet kemur frá einari bygd í fjøllunum. Nú býr hann í Albýi og hevur handil í Søder. Eg skilji ikki, nær hann er heima hjá familjuni, tí handilin er næstan opin alt samdøgrið.
 Ismet stóð aftan fyri skivuna, tá eg kom inn. Uttan fyri skivuna stóð Karin. Hon hevði keypt mjólk og bananir og var í ferð við at gjalda, tá eg kom inn.
 - Nora! rópti Ismet, hvussu hevur tú tað? Nær kemur tú at arbeiða hjá mær?
 - Eg dugi ikki at rokna, tað veitst tú væl, segði eg. 
 Karin pjakaði sær við at leggja mjólkina og bananirnar í eina dós, sum hon hevði fingið frá Ismet. Síðan fór hon yvir ímóti hurðini, men eg hoyrdi ongantíð duraklokkuna.
 - Hvat vilt tú hava í kvøld, spurdi Ismaet.
 - Sigarettir til mammu.
 Tað var ikki neyðugt at siga nakað merki, tí hann visti, at hon roykti Prince light. Hann tók pakkan fram og eg legði pengarnar á skivuna.
 - Góðgæti fyri restina, segði eg.
 Ismet fylti góðgæti í ein posa. Tað var ikki neyðugt at spyrja hvat slag. Ikki sovorðið sum er søtt og súrt, tí eg fekk kuldaskjálvta av tí.
 Tá hann gav mær posan, segði hann:
 - Tú! Gloym ikki at bjóða hundinum - og vinkonuni. Minst til!
Eg vendi mær og sá, at Karin var ikki farin. Hon stóð við blaðrekkjuna og blaðaði í einum vikublað. Eg gjørdist ikki sørt kløkk, tí eg helt ikki, at Karin læs vikubløð. Hevði tað verið í einari aðrari krambúð, hevði eigarin sagt við hana, at hon skuldi keypa blaðið, áðrenn hon læs tað, men soleiðis er Ismet ikki.
 Tá eg kom framvið henni móti úthurðini, toygdi eg meg yvir akslar hennara fyri at hyggja, hvat tað var, hon stóð og læs. Eg bleiv sera kløkk. HETTA KVEIKIR GIRND HJÁ DREINGJUM var yvirskriftin, og niðriundir stóðu ymisk brot um bein, reyvar og hár. Og bróst sjálvandi. 
 Karin sá, at eg hugdi at henni, og skundaði sær at lata blaðið aftur. Eg læt hurðina upp, og vit fylgdust út. 
Eg veit ikki, hvat tað var, ið helt henni aftur í handlinum hjá Ismet hetta kvøldið. Var tað blaðgreinin, hon ætlaði at lesa, og sum hon ikki kundi taka heim, tí so høvdu foreldrini blivið rasandi. Ella var tað mær, hon bíðaði eftir.
 Tað er løgið, so lítið eg veit um Karina. Aftan á alt tað sum er hent.
 - Hvussu eitur hundurin?
Eg hevði bundið Cookie uttanfyri. Hon bleiv so glað, tá eg kom út, hon læt við halanum, og rann rundan um meg, meðan eg bukkaði meg niður at loysa reimina
 - Hvssu eitur hundurin, hoyrdi eg Karina spyrja aftan fyri meg.
 - Cookie, segði eg, tí eingin sá okkum nú, og tí vóru ongar áneyðir at vera óvinarlig.
 - Cookie....., segði Karin droymandi.
 Hon bukkaði seg niður undir liðini á mær.
 - Lova mær at klappa henni!
 - Sjálvandi.
 Karin fór at klóra henni aftan fyri oyrað. Tað er ikki altíð, at Cookie dámar fremmandafólk, men Karina dámdi henni beinanvegin. Hon læt enn meira við halanum og sleikti Karini um nøsina.
 Nú fór eg at ótolnast. Heima bíðaði uppvaskið. Eg hevði tikið ta avgerð - tað vil siga næstan - at eg skuldi ganga fram við lundini, har klikan var von at standa. Bara soleiðis av tilvild.
 Kanska fóru tey at práta við meg.
 - Eg má fara, segði eg og reisti meg. Cookie má røra seg.
 Karin hugdi upp á meg.
 - Sleppi eg at fylgjast við tykkum, bað hon. Góða?
 Eg veit ikki hví, men eg segði ja.
Vit gingu yvir til viðarlundina, og eg bjóðaði Karini góðgæti, meðan vit gingu. Karin helt, at vit skuldu royna at temja Cookie. Vit kundu læra hana at hoppa upp á ein bonk í lundini og so niður aftur, eins og hundarnir í sirkus, ið hoppa upp og niður av skamlum.
 Hetta trúði eg lítið uppá, tí Cookie er eingin væl vandur hundur. Sigur tú: Legg teg Cookie, so sveiggjar hann bert við halanum. Men Karin var so ivrig, hon vildi sleppa at royna. Hon tók nakrar góðgætismolar úr posanum, tí, segði hon, tú skal geva einum hundi løn aftur fyri at læra hann nakað.
 Fyrst blakaði Karin ein træpinn, og Cookie leyp sjálvsagt eftir honum og kom aftur við honum. Tílík spøl dámar henni. Tá nú Karin hevði kastað, og Cookie hevði gjørt hetta nakrar ferðir, tók Karin ein pinn og helt hann upp í luftina yvir bonkinum og rópti: Hoppa! Cookie var kát og hoppaði og glepsaði. At enda hoppaði hon upp á bonkin, fekk fatur á pinninum og fekk góðgæti sum løn.
 Tá tær høvdu gjørt hetta tríggjar ferðir, rópti Karin: Hoppa! men nú hevði hon ongan pinn. Og Cookie hoppaði!
 Seinni slapp eg at royna, og hon aktaði meg eisini.
 - Nú dugir hon, segði Karin.
 Hon hevði fingið reyðar kjálkar og sá so glað út, sum eg ongantíð hevði sæð hana fyrr. Og hon sá als ikki so klossut út, sum hon plagdi. 
 - Hava tit hund, spurdi eg.
 Eg hugsaði, at hon kanska var von at venja hundar. Men hon risti bert við høvdinum.
 - Nakað annað djór, meðni?
 - Nei, eg sleppi ikki, tí tey losa..... og so lukta tey so illa.
 Karin setti seg at húka og kela fyri Cookie.
 - Um eg hevði átt ein hund, segði hon, skuldi hann verið sum Cookie.
Vit mundu hava verið leingi í viðarlundini, tí tað var farið at myrkja. Karin hugdi at klokkuni og segði, at hon mátti fara heim. Hon var bert farin at keypa mjólk og bananir. Hon slapp ikki at vera úti, eftir at tað var myrkt, segði hon.
 Eg hevði heilt gloymt uppvaskið, sum bíðaði mær heima, og mammu, sum bíðaði eftir sigarettunum. Eitt annað hevði eg eisini gloymt: at ganga fram við tí partinum av viðarlundini, sum Sabina og Fanný og restin av klikuni høvdu sum tilhaldsstað. Nú kom eg at hugsa um tað, men saman við Karini bar tað jú ikki til.
 Vit tóku stytstu leið heim gjøgnum lundina. Karin tosaði um annað, sum vit skuldu læra Cookie.
 - Næstu ferð læra vit hana at látast, sum um hon er deyð, segði hon.
 Men eg hugsaði mítt, tað verður ongantíð næstu ferð. Tá komu tey gangandi beint ímóti okkum, kanska einar fimmti metrar burturi. Sabina, Fanný, Tobbi, Emil og fimm, seks onnur. Eg kendi tey, sjálvt um tað var næstan myrkt. Ljósið frá eini gøtulykt speglaðist í svarta hárinum hjá Sabinu.
 Eg tók í armin á Karini.
 - Kom, físti eg, og dró hana við mær aftur um nakrar runnar. Vit fara henda vegin!
 - Hví tað? Tað er ov myrkt, gramdi hon seg.
 Men so sá og hoyrdi hon tey eisini, og hon hevði ivaleyst sínar orsøkir til ikki at møta teimum. So vit runnu oman gjøgnum ein bratta og komu út úr viðarlundini í einum heilt øðrum stað. 
 Tað var nakað serligt við hesum kvøldinum í viðarlundini.
 Enn var tað lýtt úti, og tað angaði so væl av nýslignum grasi. Vit spældu saman og gloymdu alt annað. Vit kundu fyri tað verið bestu vinkonur.
 Men seinni, tá vit runnu oman brattan fyri at koma okkum undan klikuni, vóru vit ikki tvær samansvornar, ið flýggjaðu. Vit flýggjaðu ikki í felag, men hvør sær, hóast vit runnu lið um lið.
 Eg flýggjaði undan skommini at vera sædd saman við tjykstu gentuni í flokkinum.
 Og Karin? Hon flýggjaði undan eygunum og fremstufingrunum, sum hvønn dag peikaðu hana út sum risaboppan. 
 Trummur 
Trummurnar hoyrdust, so skjótt eg læt úthurðina upp. Ljóðið kom úr góðustovu. Eg tók hálsbandið og reimina av Cookie og hongdi jakkan upp. Síðan fór eg yvir til stovuhurðina og hugdi inn.
 Mamma var í svørtum, síðum kjóla og stórum silvuroyralokkum. Hon dansaði mitt á stovugólvinum við bakinum móti mær, yndisliga og í takt við tónarnar frá teimum afrikonsku trummunum.
 Felix sat á einum krakki og trummaði. Svarta hold hansara glitraði í skininum frá teimum livandi ljósunum, og tær longu og smølu hendurnar vóru so kvikar sum fuglaveingir.
 Felix er tónleikari, saksofonistur, men heima hjá okkum hevur hann eitt trummusett, sum hann spælir uppá.
 Tað var hann, sum sá meg fyrst.
 - Hey, Nora, rópti hann uttan at gevast at spæla. Sum tú ert í vakrari troyggju!
 Tað var tann gamla bláa, sum eg hevði verið í í fýra dagar. Hann meinti tað ikki, hann smikraði bara. Mamma hevði óivað fortalt, at eg hevði neyrast um at fáa eina nýggja troyggju. Mamma helt uppat at dansa og vendi sær við. 
 - Sum tú ert sein, segði hon. Er nakað hent?
 - Nei, segði eg.
 - Keypti tú sigarettirnar? segði hon.
 - Hygg, segði eg og blakaði pakkan til hennara
 Eg blakaði hann heldur stutt, so hon var noydd at bukka seg niður fyri at taka hann upp. Hon segði einki. Tað stóð ein tóm vínfløska á borðinum og tvey víngløs. Loftslampan var sløkt, og stearinljós brendu í ymsum stakum runt um í stovuni.
 Eg fari at vaska upp, segði eg.
Tá eg var liðug við uppvaskið, hugdi eg inn aftur í stovuna. Nú dansaði hon beint framman fyri honum, meðan hon vríggjaði afturpartin. Felix slepti trummuni og legði hendurnar á mjadnar hennara. Hann dró hana tætt at sær og trýsti andlitið ímóti búkinum.
 Tá tendraði eg loftslampuna. Mamma tók seg burtur frá Felix.
 - Eg fari at leggja meg, segði eg.
 - Góða nátt, elskaða, segði hon.
 Eg bankaði uppá hjá Antoni. Hann sat og læs enskar glosur.
 - Hevur tú sæð tey, spurdi eg. Tey eru andstyggilig.
 - Hemm, segði Anton. Far og legg teg, eg verið noyddur at lesa.
 Eg bresti hurðina hjá honum eftir mær og fór inn til mín sjálvs.
Eg hevði ein løgnan dreym í nátt. Eg droymdi, at Sabina dansaði til trummurnar hjá Felix. Allur flokkurin stóð rundan um og klappaði í takt. Eg var eisini við, og sjálvt um eg ikki vildi, klappaði eg. 
 Hon dansaði skjótari og skjótari, og knappliga var tað ikki Sabina longur, men Karin. Bróst hennara hoppaðu upp og niður beint framman fyri andlitinum á mær, eg vildi flyta meg, men hini trokaðu aftanífrá, so eg slapp ongan veg. Hon kom so nær, at eg sá bara bróstini og einki annað.
 So vaknaði eg. 
 Mál !
Genturnar í okkara flokki spældu móti einum sætta flokki frá Høgalíðskúlanum á Zinkensdams ítróttarvøllinum. Tað var okkara seinasti dystur í Søderkappingini, fótbóltskappingini millum skúlarnar í Søder. Okkara lið er hampuliga gott. Fanný er sterk og djørv og torir at takkla, hvønn tað skal vera. Maja er ófør í málinum. Eg eri kvik og hampuliga góður málskjútti.
 Eg var tann, sum gjørdi fyrsta málið í dystinum. Á áskoðaraplássinum sótu dreingirnir í okkara flokki og allur 6. a og heppaðu. Sjálvt Gunilla rópti.
 - Drív á Nora!
 Hetta føldist so gott sum at koma út í sólina ein summarmorgun. Henda septemberdagin var eingin sól, tað var grátt og kalt. Tey, sum sótu á áskoðaraplássunum, vóru í heitum jakkum.
 Hini á liðinum fevndu meg. Øll uttan Fanný, hon noyddist at binda lissurnar. Og Karin, ið stóð úti á síðulinjuni og hugdi at. Tað ger Karin altíð, hon spælir ongantíð við. Á hinum liðinum vóru eisini nakrir óbrúkiligir spælarar, so tað gjørdi ikki so nógv.
 Tað vóru nakrir minuttir eftir til hálvleik, og Fanný hevði bóltin. Eg stóð púra frí á hálvuni hjá mótstøðuliðinum. Eg hevði kunnað skotið, hevði eg fingið bóltin. 
 Men eg fekk ikki bóltin. Fanný skeyt sjálv. Skeyt frá einum ómøgiligum vinkli, tað var eingin møguleiki at fáa bóltin í mál. 
 Tað fór hann heldur ikki.
 Dómarin bríkslaði, og so varð steðgur.
Sabina, Fanný og eg sótu saman í steðginum. Fanný masseraði beinini, og Sabina vendi sær og veittraði til Tobba á áskoðaraplássinum.
 - Synd at tú ikki fekk bóltin í mál, segði eg við Fanný, tí eg vildi hoyra, hvat hon hevði hugsað, tá hon sjálv skeyt, ístaðin fyri at senda hann til mín. 
 Hon tendraði.
 - Ja, tað er synd, at ikki øll eru so góð sum tú, segði hon ilsliga.
 - Skeldist nú ikki, segði Sabina. Kann tað ikki vera líkamikið.
 - Eisini tú, segði Fanný, sum alla tíðina stendur og gløir eftir Tobba í staðin fyri at spæla.
 - Tað geri eg ikki! Tú tekur alt í álvara.
 Fanný reisti seg upp. Eg sá, at hon var ordiliga ill, ikki bara súr.
 - Men tað er óført, segði hon, at tit ikki gera tað.
 Síðan fór hon og setti seg hjá Maju.
Høgalíðgenturnar fingu eitt mál í byrjanini av seinna hálvleiki, og síðani hendi ikki stórt eina tíð. Eg var farin at hugsa, at tað fór at enda við 1- 1, tá Fanný fekk tamarhald á bóltinum og tók seg langt inn á hálvuna hjá mótspælarunum, uttan at nakar kundi steðga henni. Hon var næstan í málteiginum, tá vinstri bakkur hjá teimum takklaði hana. Bólturin rullaði út móti kantinum.
 Har stóð Karin. Hon hugdi at bóltinum, sum kom rullandi móti henni, sum visti hon ikki, hvat hetta var fyri nakað, men hon steðgaði honum við fótinum kortini.
 - Higar! Ansa tær! skrálaði Fanny, sum enn stóð væl fyri.
 Karin sparkaði til bóltin. Hann endaði beint fyri fótunum á vinstra bakki hjá Høgalíð, sum sparkaði hann víðari, og so var hann á okkara hálvu aftur. Besti málskjútti teirra fekk fatur á honum, Maja var ein tíggjundapart sekund ov sein.
 - Mál! skrólaðu tey. Mál!
 Fanný fór yvir til Karina og stillaði seg tætt at henni.
 - Hvat fanin gert tú, títt helvitis offur! segði hon. Far og set teg, for helviti.
 - Lotta, fimleikalærarin hjá okkum, sá hetta beinanvegin.
 Hon er ófør, tá á stendur; hon letur ongantíð nakran spotta ein annan fyri ódugnaskap.
 - Halt uppat, Fanný, teskaði Sabina, tá hon sá Lottu koma.
 - Fanný! segði Lotta. Hoyri eg nakað aftur frá tær, sleppur tú at sita á bonkinum restina av dystinum.
 - Er tað nakar sum skal út, so er tað hon, segði Fanný treisk. Sum bara órógvar! 
 Men Lotta var beinhørð.
 - Hetta er seinastu ferð, eg ávari teg. Eitt orð afturat so rýkur tú út. Skilir tú? 
 Fanný ypti øksl.
 Tá bert fáir minuttir vóru eftir av dystinum, fekk eg bóltin aftur, nakrar metrar frá málinum hjá mótpartinum. Tveir av mótspælarunum vóru ímillum meg og málið. Eg sá holið og skeyt. Málmaðurin blakaði seg eftir bóltinum, men hann fleyg fram við útrøttu hondum hennara.
 - MÁL!
Alt liðið skrálaði og kroysti meg. Dreingirnir og tey frá 6.a komu rennandi oman av áskoðaraplássinum, og øll vildu kroysta meg. Eisini Tobbi, sum ongantíð legði merki til mín, kom og gav mær eitt herðaklapp.
 - Flott mál, segði hann.
 Tá fekk Sabina okkurt svart í eyguni. Fanný tók í armin á henni og dró hana við sær út av vøllinum. Eg sá, at hon teskaði okkurt til hennara, men eg hoyrdi ikki hvat.
Tá eg hugsi um hvat ið seinni hendi, ynski eg næstan, at eg ikki hevði skotið hatta málið. Í grundini hevur tað so lítið at siga, hvør ið vinnur ein fótbóltsdyst. Í hvussu er er tað annað, sum hava meira at siga enn at duga væl at gera mál. Sum at tora at siga: steðga, tá ið okkurt hendir, ið ikki átti at verið hent. Skíta á, hvat onnur halda um teg. At duga at síggja, hvørjir tínu røttu vinir eru.
 Umber at hetta ljóðar sum ein fyrilestur í skúlahøllini um happing. Nei, hetta eri eg komin fram til sjálv. Síðani fríggjadagin. Síðani veitsluna hjá Fanný.
 
 Ert tú ongantíð í brúsu?
Øll øsingin, ið stóðst av tí seinasta málinum, gjørdi, at eg kom seinast inn í umklæðingarrúmið eftir dystin. Hini vóru longu farin at skifta. Sabina hevði verið í brúsu og stóð og turkaði sær við einum ljósareyðum handklæði. Tað dryppaði úr hennara svarta hári.
 Fanný kom undan brúsuni við einum handklæði vavt um kroppin. Umklæðingarrúmið var næstan fult, so eg stillaði meg heilt úti við úthurðina.
 Eg hugdi at teimum, so eingin sá. Bróstini hjá Sabinu vóru smá og spísk. Tey vísa seg nógv størri, tá hon er í klæðum, tí tá er hon í einum brósthaldara, sum trýstir bróstini uppeftir móti miðjuni. Nú sóu tey út sum tvey hvít egg móti tí sólbrenda holdinum annars. Upp aftur hvítari var hon, har bikinibuksurnar høvdu sitið í summar. Tað sást ein myrkur skuggi í tí hvíta, og nú skilti eg, at hon var farin at fáa hár í neðra.
 Tað hevði Fanný eisini, sá eg, tá hon tók handklæðið av, og fór at smyrja húðkrem á kroppin. Hennara var ikki svart, men ljósabrúnt.
 Eg hevði einki hár har og heldur ikki undir arminum. Og frá síðuni sæst, at mínar vørtur stinga eitt sindur út, men rundan um er púra slætt.
 Sabina bustaði hárið, so vatnið slettist frá.
 - Kanst tú smyrja mær ryggin? segði hon við Fanný.
Hon lyfti hárið útfrá, so Fanný kundi sleppa til. Tað sá so vakurt út, tá hon gjørdi so. Hon líktist einari havfrúgv.
 Eg hevði latið meg úr klæðunum og tók handklæðið og gekk móti brúsirúminum. Karin stóð og læt seg í í einum horni. Hon hevur sín egna máta at skifta klæðir til fimleik. Hon letur seg ongantíð heilt úr, men letur seg úr einum plaggi og í tað næsta við tað sama. Hon vil ikki vísa seg, sjálvt um hon er í undirklæðum, so nógv skammast hon sín egna kropp.
 - Karin? hoyrdi eg haðani Fanný stóð.
 - Ja?
 - Ert tú ongantíð í brúsubað?
 Fanný visti væl at Karin ongantíð var í brúsubað í skúlanum.
 - Jú, ja....mutlaði Karin.
 - Hvat segði tú, eg hoyrdi ikki, segði Fanný háðandi 
 Hon gekk nærri at Karini, meðan hon helt fyri nøsina. 
 - Jú heima......
 Eg vildi ikki hoyra meira. Eg fór út í brúsurúmið og hongdi handklæðið á ein krók. Úr skiftirúminum hoyrdi eg málið í Fanný.
 - Helvitis ólekkurt! Ikki at fara í brúsubað aftan á ein dyst.
Og so ert tú í somu klæðum í morgin og situr og luktar í skúlastovuni.
 Hatta var órættvíst. Karin luktar ikki illa. Tvørturímóti, hon luktar av sápu og nývaskaðum klæðum. At hon ikki fer í brúsubað aftaná fimleik hevur ongan týdning, tí hon rørir seg ongantíð og sveittar tí ikki sum vit onnur. Eg fór undir brúsuna, skrúvaði kranan frá og byrjaði at vaska mær. Vatnbrúsið druknaði røddirnar frá umklæðingarrúminum eina løtu. Gjøgnum eygnakrókarnar sá eg, at Fanný og Sabina komu inn aftur í brúsurúmið við handklæði vavdum um seg. Tær teskaðu sínámillum og settu slanguna á kranan,
sum var nýtt til at gera reint í brúsurúminum við. Eg skilti ikki hvat tær vóru í ferð við at gera, og eg vildi heldur ikki skilja tað.
 - Karin! rópti Fanný, kom her eitt sindur!
 - Hví tað? hoyrdi eg Karina svara úr umklæðingarrúminum.
 - Vit skulu vísa tær nakað, segði Fanný.
 Eg vendi mær við og sá Maju standa við hurðina millum brúsurúmið og umklæðingarrúmið. Hon nikkaði til Fanný, sum stóð mitt á gólvinum við slanguni í hondini og siktaði móti hurðini, og so nikkaði Fanný aftur.
 Sabina stóð yviri við veggi,n har vatnslangan sat føst. Hon helt hondina á kranan.
 - Kom so! rópti Fanný aftur.
 Karin vísti seg í hurðini, í øllum klæðunum.
 - Hvat er tað? segði hon.
 Alt hendi so skjótt. Maja læt hurðina aftur uttanífrá. Fanný siktaði
við slanguni móti Karini. Sabina skrúvaði kranan frá.
 Ísakalt vatn fossaði niður yvir Karina.
 Eg var noydd at hyggja at. Eg vildi ikki, men eg mátti.
 Vatnið fossaði yvir høvd og kropp hennara. Hárið klistraði fast at kjálkunum og klæðini vórðu gjøgnumbloytt. Karin rystist og græt, men hon royndi ikki at flýggja
 - Gevist! segði ein veik rødd. Eg skilti, at tað var mín.
 Tað var eingin, ið hoyrdi tað.
 Eg veit ikki, hvussu leingi hetta vardi, tað kendist sum ævir, men tað var kanska bert ein hálvan minutt. At enda segði Fanný:
 - Nú er nokk.
 Sabina skrúvaði fyri vatninum, og Maja læt hurðini upp til umklæðingarrúmið. Karin leyp út, og í somu løtu small úthurðin.

 Hvat er tað, sum ger, at summi menniskju ikki kunnu verja seg? At tey bara geva upp. Tær vóru fýra móti einari, men hevði eg verið Karin, hevði eg roynt. Eg skuldi havt sparkað tær á skinnabeinið, bitið og roynt at fingið fatur í hárið á teimum.
 Á henda hátt havi eg altíð kunnað vart meg. Eg eri lítil, men eg eri sterk og ikki bangin fyri teimum, sum eru størri enn eg.
 Men eg var næstan líka óhjálpin sum Karin móti tí, sum seinni hendi mær. 



 - Øll hata meg - uttan tú
Tað var ein vátur blettur á gólvinum við plássið hjá Karini, tá eg kom aftur úr umklæðingarrúminum. Tær flestu vóru farnar, men Sabina og Fanný vóru eftir. Fanný samlaði fimleikarklæðini saman, og Sabina setti oyrnatelefonirnar á pláss.
 - Bíða tit eftir mær? segði eg.
 Tær hugdu hvør upp á aðra. Tað var eitt sovorðið eygnabrá, sum merkir, at vit er komin ásamt um okkurt.
 - Nei, vit skulu ikki heim, segði Fanný. Vit skulu inn í býin at hyggja eftir klæðum. Vit taka tunnilsbanan.
 - Vit síggjast í morgin, segði Sabina. Hey!
 Tað streymaði køld luft frá úthurðini, tá tær gingu um hana. Eg var einsamøll eftir í umklæðingarrúminum. Skræddi meg í klæðini og fór.
54-arin kom koyrandi, tá eg var á veg til steðgistaðið. Eg sá, at nógv stóðu og bíðaðu í bussskýlinum. Um eg rann, hevði eg møguleika at klára tað, meðan hini gingu inn.
 Eg setti ferðina upp, men eg mátti yvir um ringvegin, og tað var reytt ljós hjá teimum, sum vóru til gongu, og ein rúgva av bilum, sum sneiddi til høgru inn í Hornagøtu.
Bussurin var longu steðgaður við skýlið, og øll fóru inn. Tær seinastu, sum fóru inn, vóru Sabina og Fanný. 
 Tær høvdu logið. Tær skuldu ikki við tunnilsbananum inn í býin. Tær skuldu heim, men tær vildu ikki hava meg við.
 Bussførarin læt hurðina aftur. Hann má hava sæð meg í bakspeglinum, men hann helt helst, at tað var nóg mikið av børnum við bussinum.
 Tað var eingin meining í at renna nú. Eg gekk spakuliga tað síðsta strekkið til steðgistaðið. Tá sá eg, at onkur sat á beinkinum í bussskýlinum innast í horninum.
 Karin. Í dýggjvátum klæðum og hárinum kleimdum inn at høvdinum.
 -Hví situr tú her? Hví fórt tú ikki við bussinum?
 Hon svaraði ikki, hugdi bert niður á síni vátu klæðir.
 - Men koyr heim og skift, for hundan, segði eg, eg var so forsyndað inn á hana. Hví hundan var hon so hjálparleys?
 - Sig at vit spældu í brúsubaðnum. At tú vart óheppin og bleiv vát.
 Karin risti við høvdinum.
 Eg læt meg úr jakkanum og rætti hann móti henni.
 Her, segði eg. Tú kanst lána hann
 Hon bert hugdi at mær. Tað var næstan, sum hon ikki skilti, hvat eg segði. Hon var líkbleik. Rødd hennara var so veik, at eg næstan ikki hoyrdi hana.
 - Øll hata meg. Uttan tú.
 Tað føldist, sum um onkur hevði hongt ein ryggsekk upp á meg, sum var so tungur, at eg næstan datt afturav. Sum ta ferðina fyri tveimum árum síðan, tá pápi, Anton og eg skuldu ein túr í fjøllini, og pápi helt, at eg átti at orkað at borið mítt egna viðføri.
 Hetta var ovboðið. Hesum kundi eg als ikki taka ímóti.
 - Halt uppat, segði eg. Tak nú jakkan. Vit fara við næsta bussi.
Eg sat undir liðini á henni í bussinum, sjálvt um øll gløddu at okkum, og eg beyð henni at lána jakkan til dagin eftir, men tað vildi hon ikki. Eg fór ikki av, tá hon fór, men helt leiðina heim.
 Mamma hevði sett staffeliið upp í góðustovu og stóð og málaði. Hon var farin at mála, eftir at hon var blivin arbeiðsleys. Ella byrja aftur, sigur hon sjálv. Tá hon var ung, vildi hon gerast málari. Men so fekk hon Anton og meg, og so helt hon, at tað var tryggari at verða frítíðarpedagogur.
 Tryggari, sjálvandi! Hon hevur verið arbeiðsleys í skjótt eitt ár nú. Eg haldi, hon dugir væl at mála. Heldur løgnar myndir, men góðar.
 - Mamma, segði eg, tá eg gloppaði hurðina.
 Hon vendi sær við fingrunum fyri munnin.
 - Hýss, Kalli svevur.
 Kalli var aftur sjúkur. Millunoyrnabruna hesa ferð.
 - Kom inn og lat hurðina aftur, segði mamma. 
 Eg flutti nøkur bløð og setti meg í sofuna. Cookie hoppaði upp í sofuna til mín og legði høvdið í fangið á mær. Mamma helt fram at mála. Eingin segði nakað. Tað kennist so gott bara at sita har.
 Løtu seinni legði mamma pensilin frá sær og setti seg hjá mær.
 - Hvat er tað, spurdi hon. Vilt tú fortelja mær nakað?
 Eg hugsaði meg um. Viðhvørt er tað gott at fortelja alt fyri mammu. Hon brýtur meg ikki av, hon bara lurtar, til eg eri liðug. Seinni spyr hon kanska um okkurt, sum ger, at eg hugsi um tað, sum er hent, upp á ein nýggjan máta.
 Beint nú visti eg ikki, hvar eg skuldi byrja. Við dystinum? Ella við tí, sum var hent í brúsurúminum? Ella við at Sabina og Fanný høvdu logið og vóru rýmdar undan mær? 
 Hatta har við Karini í brúsubaðnum føldist torført at siga frá. Tað var sum um eg skammaðist, sjálvt um eg einki hevði gjørt.
 Mundi tað vera nakar annar enn eg, sum skammaðist um tað, sum var hent? Onnur enn eg og Karin.
 Áðrenn eg fekk sagt nakað, ringdi telefonin. Mamma hugdi spyrjandi at mær, sum merkti tað: Er tað til tín? Vilt tú taka hana sjálv?
 Eg risti við høvdinum. Og hon fór og tók hana.
 - Lena Berglund.
 Hon nýtti ta effektivu røddina, hon sum hóskaði seg best, um tað var onkur, sum ringdi og spurdi, um hon kundi koma tveir dagar til arbeiðis sum vikarur, ella um tað var onkur, sum vildi selja vaskievni.
 Í næstu løtu hevði hon eina heilt aðra rødd, lægri og djúpari og ikki sørt av darran undir orðunum.
 - Er tað tú? Hvar ert tú? Nær tá?... Kanst tú ikki koma fyrr? Mær leingist eftir tær!
 Eg fór út í køkin at hita sjokulátu. Eg læt køkshurðina aftur eftir mær, tí eg orkaði ikki at hoyra hana.
Fólk eru ikki rættsiktað, tá tey eru forelskað. Mamma mín, sum bæði hevur verið gift og livað saman við manni, og hevur trý børn, hon gloymir alt, bert hon hoyrir røddina á Feliksi í telefonini. Tobbi kemur leypandi, bara Sabina hyggur at honum, og Sabina smílist so eymliga til hansara, hóast hon í vár segði, at hann í veruleikanum er skraltómur í heysinum og altíð roynir at spæla skrappur fyri hinum. Til og við Fanný, sum hevur so stórt sjálvsálit, ger seg til fyri Emili. 
 Hvat er tað tey vilja? Hvat er tað, sum teimum leingist so nógv eftir? Komi eg nakrantíð at føla tað sama? Ella er tað okkurt galið við mær, at eg ongantíð havi verið forelskað?
 Grønalund
 Eftir fótbóltsdystin var tað friðarligt í tvær vikur. Sabina, Fanný og eg vóru í Grønulund seinasta leygardagin, áðrenn tað stongdi. Tað var ætlanin, at tær skuldu fara við Tobba og Emili, men dreingirnir kundu ikki, og so spurdi Sabina, um eg hevði hug at koma við. 
 Sabina og eg hava fleiri ferðir verið í Grønulund saman. Vit gera altíð tað sama. Fyrst koyra vit við fjalla- og dalbananum tríggjar ferðir, síðan eta vit ís, koyra við spøkilsistokinum, og so framvegis.
 Fanný varð illa fyri í skreiðibananum, so triðju ferðina vildi hon ikki koma við. Hon sat á einum beinki og sá súr út, tá vit komu aftur. Henni dámdi heldur ikki spøkilsistokið.
 - Láturligt, segði hon tá spøkilsini hoppaðu fram fyri at ræða.
 Sabina og eg skríggjaðu sum svakar. Tað er sjálvsagt, at vit vita, at tað ikki eru verulig spøkilsir, men tað er stuttligt at blíva bangin.
 Fanný vildi heldur keypa lutaseðlar og spæla í eydnuhjólinum og tílíkt. Hon vann eina stóra plátu av sjokulátu, sum vit ótu upp, og eina fløgu, sum hon gav Sabinu.
 Fyri einaferð skyld sá tað út, sum um Sabina ikki legði so nógv í, hvat Fanný helt. Hon legði einki í, um hárið varð frísut og smyrslið rann oman eftir kjálkunum. Hon var næstan sum hon plagdi at vera, áðrenn hon gjørdist vinkona við Fanný.
 Tá vit vóru á veg til ferjuna fyri at sigla heim, steðgaði Sabina á vegnum, hon sá so løgin út. Í fyrstani skilti eg ikki, hvat bagdi henni, men so sá eg, hvat tað var, hon sá. 
 Mitt í trunkanum stóð Nadja. Hon stóð og drakk av einum øldunki og stóð og sveiggjaði aftur og fram. Ein drongur úr klikuni styðjaði hana, so hon ikki datt. Síðan tók hann øldunkin frá henni og drakk tað seinasta, og so kysti hann hana. Eina góða løtu stóðu tey og kystust mitt millum øll fólkini, og hann helt um hana og trýsti hana tætt at sær.
 - Vit taka ta næstu ferjuna, segði Sabina, og so fóru vit og settu okkum á ein bonk í lundini at bíða.
 Eg hevði lovað mammu at vera heima í seinasta lagi hálvgum níggju, tað kláraði eg ikki nú, men eg tordi einki at siga um tað. Sabina sá heilt vill út í eygunum, men hon prátaði alla tíðina um alt møguligt og flenti so hart, sum um einki var hent.
Øll halda, at Sabina er so sterk, at hon tekur sær ikki tykni av nøkrum. Hon prátar og flennir altíð og vísir ongantíð, at hon er kedd av nøkrum, Og nógv halda, at tá ein, sum er so penur, sum hon er, er glaður alla tíðina.
 Men eg veit, at hon er slættis ikki so, sum tey trúgva. Eg kenni hana. Eg veit, at hon er altíð bangin fyri, at tað skal henda mammuni okkurt. At hon skal ver full, tá Sabina kemur heim, ella at hon er rýmd, tí tað ger hon viðhvørt. Einaferð, tá Sabina gekk í triðja, var mamma hennara burtur í fýra dagar uttan at ringja ella nakað annað. Tá búði Sabina hjá okkum. Mamma vildi, at Nadja eisini skuldi koma heim við okkum, men hon vildi ikki. Hon mátti vera heima, um mamma hennara kom, segði hon. Hon gekk heldur ikki í skúla tá.
 Nú sá eg á Sabinu, at hon var bangin um Nadju.
 Floksráð
Seinasta tíma hósdagin høvdu vit floksráð, sum vit eru von, og Gunilla fortaldi, at tað hevði verið foreldrafundur. Foreldrini hildu, at okkurt átti at verið gjørt, fyri at bøta um samanhaldið í flokkinum, segði Gunilla. Tí vildu tey skipa fyri eini floksveitslu.
 - Hvat halda tit um tað? spurdi hon.
 - Fínt, søgdu nøkur, men eg hoyrdi Fanný teska:
 - Skítbýtt.
 Og Tobbi segði:
 - Verður tað frítt brennivín?
 Men Gunilla lætst, sum hon ikki hoyrdi.
 - Vit sleppa at hava diskotek, segði Maja. Tey, sum eiga góðan tónleik, kunnu taka fløguspælaran við sær.
 Tá rætti Lítli-Kalli hondina upp. Lítli-Kalli er minni enn eg, hann sær út, sum hann gongur í triðja. Í mesta lagi.
 - Noyðast vit at dansa, spurdi segði Lítli-Kalli og lætst sum um dansur var eitt slag av revsiarbeiði.
 - Noyðast býttlingarnir, sum ikki duga at dansa, at vera við, físti Fanný ill.
 Eftir sum tað var Fanný, sum segði tað, varð Gunilla ikki ill.
 - Tað er sjálvsagt, at øll skulu koma, segði hon vinarliga. Tað er tí vit skulu hava floksveitslu. Øll skulu vera við at taka avgerðirnar. Hvat vilt tú gera, Kalli?
 Lítli-Kalli sá ørkymlaður út og svaraði ikki. Emma rætti hondina upp. Hon er av tí slagnum, sum dámar at taka sær av øðrum
 - Vit kunnu spæla okkurt, segði hon. Okkurt har øll kunnu vera við.
 - Spæla, físti Fanný. Heldur tú, at hetta er ein barnagarður ella hvat?
 Tobbi og Emil byrjaðu at syngja, Dovni Jákup, Dovni Jákup, og við øllum teimum rørslum, sum hartil hoyrdu.
 - S. P ella K. kanska! segði Sabina.
 Gunilla hugdi uppá Sabinu og sá, at hon hevði oyrnatelefonirnar í. Bert aðra, tí hon vildi eisini hoyra, hvat fólk søgdu. 
 Hvat havi eg sagt um hasar oyrnatelefonirnar, segði Gunilla, tak tær úr beinanvegin.
 Tað var týðiligt, at hon orkaði ikki at berjast um hasar oyrnatelefonirnar í dag. Hon helt kanska, at tað hevði ikki so nógv uppá seg, tá vit bert høvdu floksráð.
 Sabina tók oyrnatelefonirnar úr og legði tær undir lokið. Tobbi og Emil sungu við sama lag Dovni Jákup , Dovni Jákup. Gunilla hevði at teimum og bað teir tiga. Tá góvust teir at syngja, men hildu fram við rørslunum ógvusligari og ógvusligari.
 Eg hugsaði, at eg mátti siga okkurt. At eg mátti vísa, at eg ikki hoyrdi til pinkubørnini. Eg rætti hondina upp.
 - Ja, Nora?
 - Tað er sjálvsagt, at tað skal vera diskotek, segði eg. Vit ganga jú í sætta.
 Men sjálvt um eg helt við Fanný, var tað týðiligt, at tað eisini var skeivt.
 - Jú, men øll mugu vera við í avgerðini, segði Fanný, uppgjørd á málinum. Til dømis Karin, hvat heldur tú?
 Karin hugdi niður í borðið og segði einki.
 Jónas plagar ikki at siga so nógv, tí hann stamar viðhvørt, og tá flenna dreingirnir at honum. Men nú segði hann:
 - E-e-eg haldi við Noru. Tað er sjálvsagt, at tað skal vera d-d-diskotek, vit ganga jú í sætta.
 Sjálvandi flentu tey at tí, og eg hoyrdi onkran teska um Jónas og Noru.
 Gunilla helt, at nú høvdu vit tosað nóg mikið um hvat ið henda skuldi á veitsluni, og tí segði hon, at vit skuldu tosa við foreldrini og spyrja, hvør teirra kundi koma við. Minst trý foreldur máttu vera við alt kvøldið, segði hon.
 So ringdi út.
 Gongulurtið hjá Sabinu
Í trappunum á veg út hildu Sabina og Fanný fram at tosa um floksveitsluna. Fanný ætlaði als ikki at siga nakað við foreldrini um veitsluna, segði hon. Hon hevði doyð, um nakar av teimum kom við. Tey høvdu heldur ikki tíð. Sabina segði einki. Øll vita, at mamma hennara er ikki ein av teimum, sum skipar fyri floksveitslum.
 Hon møtir heldur ikki til foreldrafundir.
 Eg hugsaði, at eg kanska kundi spyrja mammu. Hon dugir so væl sovorðið. Hon blandar seg ikki og fer ikki heim, fyrr enn liðugt er. Sabinu dámar hana, og Fanny segði einaferð í vár, at eg hevði eina smarta mammu.
 Seinni byrjaði Fanný at arga meg við tí, sum Jónas hevði sagt. Hon segði, at hann var forelskaður í mær, og so hermdi hon eftir honum:
 - E-e-e-eg elski t-t-teg, N-N-N-Nora.
 Vit vóru komnar út í skúlagarðin og vóru á veg móti úthurðini, tá Sabina knappliga steðgaði:
 - Nei! rópti hon. Gongulurtið!
 - Á, segði Fanný. Lat tað bíða til í morgin.
 - Tú ert ikki í ordan, segði Sabina. Hugsa tær, um tað verður stolið!
 - Far so eftir tí, segði eg. Vit bíða. 
 Sabina hugdi upp móti vindeyganum í skúlastovuni á triðju hædd. Hon sá út, sum um tað var Mount Everest, hon skuldi klíva uppá, fyri at fáa fatur á gongulurtinum. Eg kendi hatta andlitsyvirbráið. Tað var soleiðis, hon sá út, tá eg bar skúlabøkurnar hjá henni í fyrsta flokki, og tá eg seymaði fimleikarposan lidnan í fjórða.
 - Eg orki ikki, segði hon.
 - Jú, men lat so vera, segði Fanný, og fór at ganga móti portrinum.
 - Eg fari eftir honum, segði eg. Um tit bíða.
 - Tað er sjálvsagt, segði Sabina.
Eg leyp upp trappurnar. Tað ekkóaði í kvirruni. Tá eg kom fram við aðru hædd, hoyrdist tónleikur úr tónleikasalinum. Floytutónleikur. Gunilla var farin, men til alla lukku hevði hon ikki læst hurðina, tí vaskikonan var beint við síðuna av. Eg læt lokið upp, har Sabina sat. Har var eitt órudd av bókum og leysum pappíri, brotnum blýantum og kriti. Eitt gamalt nummar av Mitt livs novell, har umslagið var skrædnað, ein tómur og rukkaður góðgætisposi og eitt lítið spegl. Og seinast gongulurtið. 
 Eg blaðaði eitt sindur í Mitt livs novell. Síðan tók eg gongulurtið og læt lokið aftur.
 Sabina situr í raðnum við vindeygað, aftan fyri meg.
 Eg hugdi út ígjøgnum vindeygað og sá Sabinu og Fanný standa og tosa við Tobba og Emil í portrinum út ímóti Nýggjatorgi.
Tað tók ikki meir enn tveir minuttir at renna niður trappurnar. Men tá eg kom út í skúlagarðin, vóru tey ikki har. Tey vóru ongastaðni at síggja.
 Her stóð eg við gongulurtinum hjá Sabinu í hondini og undraðist yvir, hvar tey mundu vera farin.
 Tey høvdu lovað at bíða, men nú vóru tey horvin.
 Tey høvdu gloymt meg. Tað var, sum tey ikki roknaðu við mær. Sum um eg ikki var til.
 Eg setti oyralurtið til og koyrdi bandið frá. Tað var tann vanligi tónleikurin, hasin italski sangarin. Hvussu ber tað til,
at eg ongantíð minnist, hvussu hann eitur?
 Eg skrúvaði ljóðið hart frá og fór heim.
Um kvøldið legði eg meg á seingina at lurta eftir teimum løgum, sum Sabinu dámdi. Eg spældi tey aftur og aftur. Mitt í øllum bresti Anton kamarshurðina upp. Hann bankar ongantíð uppá, sjálvt um eg havi sett skiltið á hurðina.
 - Veitst tú, nær mamma kemur heim? rópti hann.
 Tað visti eg ikki, og eg tímdi ikki at svara.
 Hann kom yvir til seingina og royndi at taka oyralurtið frá mær. Hann trúði kanska, at eg hoyrdi ikki, hvat hann segði. Men eg helt fast.
 - Lat vera! skríggjaði eg. Tað kann brotna!
 Eg setti knæið í búkin á Antoni og royndi at skumpa hann burtur.
 Hann er sterkari enn eg, men hann hevði als ongan hug at berjast. 
 - Hvaðan hevur tú fingið hatta, spurdi hann.
 - Tað rakar ikki teg! Og kom ikki inn aftur her uttan at banka uppá!
 - Hvat feilar tær, spurdi hann. Tú ert altíð í ringum lag.
 Eg visti ikki sjálv, hví eg var í so ringum lag. Eg ynskti bara, at hann skuldi fara.
 - Far út! +ldi eg.
 -"Far út!" hermdi Anton. Á, sum eg gjørdist bangin.
 Eg leyp upp av seingini og fór at buka hann á bringuna við knýttum nevum. Hann tók fast um skøvningarnar, og eg trúði næstan, at hann fór at sláa meg. Men hann skumpaði meg bara aftur í seingina og fór út. Hurðina læt hann standa opna.
 Eg reisti meg og læt hana aftur. Síðan sløkti eg gongulurtið og stappaði tað niður ímillum undirklæðini í ovastu kommoduskuffu.
 Lygnin
Har læt eg tað liggja, tá eg fór í skúla morgunin eftir. Um Sabina bert hevði biðið um umbering, tá vit møttust á gongini morgunin eftir, skuldi eg havt sagt, at eg hevði gloymt tað heima. Ella hon hevði sagt, at tær vóru farnar við Tobba og Emili, og høvdu gloymt meg, og hon var øgiliga kedd av tí. Men hon segði einki sovorðið.
 - Hevur tú gongulurtið, spurdi hon bara.
 - Nei, segði eg.
 - Nei, hvat merkir tað?
 - Tað var ikki har.
 - Hvat snakkar tú um, segði Sabina. Hon ljóðaði ill á málinum.
 - Tað lá ikki í bonkinum, segði eg stillisliga
 - Tú skemtar!
 - Nei.
 Hon hugdi rundan um seg, sum væntaði hon, at gongulurtið skuldi koma av sær sjálvum. Beint tá læt Gunilla hurðina upp og lovaði okkum inn.
 - Tað má vera har! segði Sabina, í tí hon trokaði seg fram um hini inn í skúlastovuna.
 Tað er nakað, ið eg verði noydd at greiða tykkum frá. Eitt gongulurt er dýrt, tað er ikki nakað tú keypir sjálv fyri mánaðarpengarnar. Men tey flestu høvdu helst kunnað fingið ein nýggjan í jóla- ella føðingardagsgávu; Fanný hevði óivað fingið ein nýggjan sama dag, um hon vildi.
 Men hjá Sabinu er tað øðrvísi. Hon fær næstan einki frá mammu síni, heldur ikki mánaðarpengar. Hon gongur í snøggum klæðum, men oftast hevur hon arvað tey eftir Nadju, sum arbeiðir í einum videohandli um kvøldarnar og tjenar sínar egnu pengar. Sabina hevur spart pengar saman til gongulurtið við at samla tómar dósir og fløskur. Hon segði, at pengarnir skuldu brúkast til eina ferð við flokkinum, og hon fekk samlað trý hundrað krónur í tvær vikur.
 So um Sabina misti gongulurtið, var tað eingin, sum keypti henni eitt nýtt.
Hon rann yvir til borðið hjá sær, skrykti lokið upp og fór at róta í øllum óruddinum. Pappírslepar flugu út á gólv, og eitt kritpetti rullaði inn undir bonkin hjá mær.
 Gunilla stóð og hugdi at henni við krossløgdum ørmum framman fyri bringuni.
 - Ert tú skjótt liðug, Sabina? spurdi hon eina løtu seinni.
 - Gongulurtið hjá mær! skríggjaði Sabina.
 - Sissa teg, segði Gunilla. Hvat er tað, sum er hent?
 - Onkur hevur tikið gongulurtið hjá mær, segði Sabina.
 Nú hugdi Karin upp á meg. Tað var eitt løgið eygnabrá. Tað var, sum visti hon okkurt, men eg skilti ikki, hvussu hon kundi tað.
 - Ert tú vís í, at tú ikki hevur gloymt tað onkra aðrastaðni, spurdi Gunilla. Í handarbeiðsstovuni kanska? Ella í matstovuni? Ella kanska heima?
 - Tú sást sjálv, at eg hevði tað seinasta tíma í gjár, segði Sabina. Í floksins tíma.
 Hon ljóðaði næstan, sum um hon var um at gráta. Tá eg hoyrdi tað, angraði eg tað, eg hevði gjørt, men nú var tað ov seint. Nú kundi eg ikki siga, at eg hevði tað heima. Heldur ikki at eg hevði gjørt tað til stuttleika. Sabina tolir ikki, at skemtað verður við hana, ikki á henda hátt.
 - Tú veitst væl, at tit mugu ikki goyma pengar ella virðislutir í pultinum, segði Gunilla. Tú kanst fara oman til skúlatænaran í fríkorterinum og spyrja.
Plássið hjá Fanný stóð tómt. Heltin av flokkinum hevði havt ilt í hálsinum við fepri tær seinastu vikurnar, so nú var tað Fanný, sum átti tørn.
 Í tí langa fríkorterinum bað Sabina meg koma við sær oman til skúlatænaran. Hann hevði sjálvsagt ikki sæð gongulurtið. Vit fóru út í skúlagarðin og settu okkum í klivstativini. Sabina sá ógvuliga kedd út.
 Tað var, sum eg sá meg sjálvan uttanífrá, langt burturi. Har sat eg undir liðini á Sabinu í klivstativinum og var so kedd hennara vegna. Royndi at ugga hana og segði, at gongulurtið skuldi nokk koma aftur. Samstundis visti eg, at tað lá millum undirklæðini í kommoduni og kundi ikki koma afturíaftur, um eg ikki bar tað aftur. Og tað kundi eg ikki, ikki nú.
 Sabina tosaði alla tíðina um, hvør mundi hava tikið tað. Eg trúgvi ikki, at hon mistonkti meg. Hon vildi aldrin havt trúð, at eg kundi gjørt nakað sovorðið. Men eg var ótrygg. Eg royndi at fáa tankar hennara inn á eitt annað spor.
 - Løgið, at Fanný er sjúk júst í dag, segði eg.
 - Hvat so, spurdi Sabina ótolin. Hvat um tað?
 - Hevur tú hugsað um hatta í gjár, segði eg. Hon vildi ikki, at tú skuldi fara inn aftur eftir gongulurtinum.
 - Hvat meinar tú?
 - Tað var einki, segði eg, tí nú mátti eg ansa mær.
 - Jú, sig tað so!
 - Nei, tað var einki.
 Eg vildi ikki, at Fanný skuldi fáa at hoyra, at eg hevði givið henni skuldina fyri at hava stolið gongulurtið. Hetta var tápuligt. Hon var jú farin út úr flokkinum saman við Sabinu og mær beint aftan á floksfundin og út á gøtuna. Hon hevði ikki havt nakran møguleika at tikið tað. Og hví skuldi hon havt gjørt tað, hon sum átti bæði ein fløguspælara og eitt vanligt gongulurt.
 Eg veit ikki, hvat Sabina hugsaði, men hon segði:
 - Tað er okkurt løgið við Fanný. Um ein ger, sum hon vil, er hon stak fitt, men annars.....
 - Mmm, segði eg, og lætst, sum eg skilti.
 Sabina snúðraði ein lokk av sínum svarta hári millum fingrarnar.
 - Eg blívi ógvuliga móð av henni viðhvørt, segði hon.
 - Eisini eg, segði eg.
 - Sig tað ikki fyri nøkrum, at eg havi sagt tað, segði hon.
 - Sjálvandi ikki.
 - Um tú vilt, kunnu vit fara heim til mín í tí stóra fríkorterinum, segði Sabina. Kemur tú við?
 Sabina og eg
Eg hevði ikki verið heima hjá Sabinu síðan fyri summarfrítíðina. Hon hevði heldur ikki verið heima hjá mær. Fyrr fóru vit aloftast heim til mín eftir skúlatíð. Ein kundi ongantíð vita, hvussu tað stóð til við mammu Sabinu, og har fanst næstan ongantíð nakað at eta til millummála. Men tá vit gingu í triðja og fjórða flokki, plagdu vit viðhvørt at vera hjá Sabinu og royna smyrsl og klæðir hjá Nadju framman fyri speglinum á kamarinum, sum tær høvdu í felag.
 Tað var myrkt í gongini og allar hurðar aftur uttan tann innasta í kamarinum hjá mammu Sabinu. Frá henni fall ein rípa av ljósi út á hallargólvið.
 - Mamma, rópti Sabina spakuliga.
 Klokkan var ellivu, men mamma Sabinu kann liggja og sova allar tíðir á degnum.
 Røddin kom úr kamarinum.
 - Ert tú heimkomin? Eru tit longu liðug í skúlanum?
 - Nei, vit hava fríkorter, segði Sabina. Nora er við.
 Hevði tað verið mamma mín, hevði hon komið út beinanvegin at tosa við okkum og givið okkum okkurt at eta. Men mamma Sabinu rópti bara:
 - Tit vera í kamarinum hjá tær. Fáið tykkum okkurt úr køliskápinum, um tit hava hug.
 - Nei, vit hava etið, segði Sabina. 
 Tað høvdu vit ikki. Men eg var heldur ikki svong.
 Hurð nummar tvey er inn í kamarið hjá Sabinu og Nadju. Tann fyrsta er til baðirúmið. Beint tá vit komu framvið, varð hurðin latin upp, og ein maður við einum handklæði um herðarnar kom út. Hann var nakin!
 Eg visti ikki, hvar eg skuldi hyggja. Hann stóð beint framman fyri okkum, og hann var so stórur, at hann fylti alla gongina.
 Maðurin hugdi upp á okkum og flenti.
 - Hygga síggj. Ja, ja, hetta er so tað, sum eg havi at bjóða.
 Mamma Sabinu kom í kamarshurðina, sveipt í morgunkápu. Hon er rættiliga ung og rættiliga vøkur. Hon líkist Sabinu og Nadju, ella tær líkjast henni, rættari sagt, sjálvt um hon ikki er so myrk sum tær. Tað svarta hárið og tey myrku eyguni hava tær eftir pápan, sum rýmdi, tá Sabina var fødd. Hann orkaði helst ikki tvey smá børn og eina konu, sum bert var nítjan, sigur Sabina. Hon hevur ongantíð sæð hann, tí hann fór heim aftur til Italia.
 Tá vit vóru smáar og gingu í barnagarð og í teimum yngstu flokkunum, vóru allar genturnar øvundsjúkar inn á Sabinu, tí hon hevði so unga og vakra mammu. Men tó at tað eru bert tvey ár síðan hon fylti tretivu, er hon farin at fáa svartar ringar undir eyguni og eitt hart drag um munnin. Nú var hon trivsut um høvdið, og eygnasminkan var kleimd oman á kjálkarnar. Hon skríggjaði á mannin við handklæðinum:
 Lat genturnar hava frið, for helviti!
 Við Sabinu segði hon:
 - Eg segði tað, at tit skuldu fara inn á kamarið.
 Sabina skrykti hurðina upp uttan at svara.
 Hvør var hatta, spurdi eg Sabinu, tá hon hevði latið hurðina aftur eftir okkum.
 - Ikki hugmynd um tað.
 Tað var hálvmyrkt í rúminum, tí rullugardinurnar vóru niðri. Sabina rullaði tær upp við einum smelli, síðan tók hon føvningin fullan av klæðum og øðrum, sum lá á seingini og slepti tí á gólvið, so eg slapp at sita. Tað eru ikki so nógvir møblar í kamarinum hjá Sabinu og Nadju. Hvør sína song, eina komodu sum tær deila ímillum sín, eitt smyrslborð, sum Nadja eigur, og eitt lasafar av einum djúpum stóli, sum ikki kundi sitast í. Oman fyri seingina hekk ein svørt/hvít mynd av manni við naknum yvirkroppi við blonkum, upptúsnaðum vøddum.
 Sabina setti seg við borðið og sirmaði eitt sindur av luktilsi upp á seg.
 - Nadja eigur, segði hon. Vilt tú hava?
 Eg risti við høvdinum, men hon sirmaði eitt sindur á meg kortini.
 Sabina bøtti upp á smyrslið á eygnahárunum. Hon var farin at smyrja sær aftan á summarfrítíðina, eitt lítið sindur svart um eyguni og ljósareyða varrastift, sum gav varrunum sama lit sum restini av andlitinum.
 - Kom! segði hon. Eg skal smyrja tær.
 Eg setti meg framman fyri smyrslborðið og læt hana gera tað.
Tað var, sum tá vit vóru yngri, sjálvt um tað ikki var spæl sum tá, tá vaskaðu vit alt smyrslið av okkum, áðrenn vit fóru út. Mær dámdi væl, at hon var so nær hjá mær, boygd inn yvir meg, so ein lokkur av hári hennara nam við kjálkan.
 - Tú hevur vøkur eygu, segði Sabina, hon helt á eygnablýantinum. Eg var bangin fyri, at hon fór at stinga meg í eygað, tí eg visti, at eg mátti ikki blunka. Í staðin sperraði eg eygunu upp, so tey føldust heilt stív. 
 Tá hon var liðug við eyguni, teknaði hon eina striku rundan um munnin við einum ljósareyðum penni. Tað kitlaði. Síðan smurdi hon eitt sindur av tí ljósabrúnu varrastiftini, og at enda smurdi hon kremputur á kjálkarnar. Hendur hennara føldust so lættar, tá hon nam við meg. Eg blundaði.
 - Liðugt! segði hon og granskaði meg.
 Eg hugdi at mær í speglinum. Tað var eg, men kortini ikki eg. Eg ílatin sum tannáringur. Tað føldist undarligt.
 - Kemur tú við út í kvøld, spurdi Sabina.
 Eg trúði næstan ikki, at eg hevði hoyrt rætt. Tað var meira enn ein mánaður síðan, at tey høvdu boðið mær við út. Og nú spurdi hon, sum um tað skuldi verið sjálvsagt. Eg nikkaði.
 - Tú ert ofta úti, ha? segði eg, fyri at hon ikki skuldi varnast, hvussu glað og firtin eg varð.
 - Heima ber ikki til at vera, segði Sabina. Tú sært sjálv. Mamma og Nadja bara skeldast og....
 Hon tagdi.
 - Lovar tú, at tú ikki sigur nakað, spurdi hon.
 Eg skilti, at tað var okkurt týdningarmikið. Eg nikkaði aftur.
 - Heilt vist?
 -Ja.
 Hon dró andan tungliga.
 - Nadja er við barn.
 - Við barn! tók eg uppaftur.
 - Ja. Og hon vil ikki siga, hvør ið pápin er. Mamma skeldar, og tá sigur Nadja, at hon skal bara tiga, tí hon bleiv sjálv við barn, tá hon var fimtan, men tá skríggjar mamma, at hon hevði hóast alt ein pápa til barnið, og tá svarar Nadja: Tí hava vit so sanniliga havt stóra gleði av, ha!
 Hon tagnaði.
 - Tú sigur einki, ha? Spurdi hon aftur. Eg havi ikki fortalt tað fyri nøkrum.
 Ikki fyri nøkrum. Tað merkir: ikki fyri Fanný heldur. Bert fyri mær hevði hon sagt tað. Eg føldi meg glaða og erna. Nú var tað Sabina og eg aftur, sum tað altíð hevði verið.
Ein gloymir so lætt. Verður keddur og særdur og leingist og vónar, og tá tú fært tað, tær longdist eftir, gloymir tú alt tað keðiliga, sum um alt bert hevði verið ein dreymur. Sjálvt um tú vart einsamøll fyri løtu síðan, trýrt tú, at tú ongantíð verður einsamøll aftur.
 - Tú kanst líta á meg
Tað vardi allan tann dagin. Sabina fór tíðliga, tí hon skuldi til tannlækna.
 - Vit síggjast í kvøld, segði hon. Eg komi eftir tær. 
 Tá eg fór heim, stóð Karin og bíðaði við útgongdina. Eg lætst, sum eg ikki sá hana.
 - Bíða, segði hon. Kunnu vit ikki fylgjast?
 Eg gekk bara uttan at svara. Hon kom aftan á. Eg gekk skjótari. Hon byrjaði at smárenna, men gjørdist móð. Konditiónin var vánalig hjá henni.
 - Hvat vilt tú, spurdi eg at enda.
 - Kann eg ikki sleppa heim til tykkara, spurdi hon. Eg skal hjálpa tær við støddfrøðini.
 Tú ert ikki rættsiktað, var eg um at siga. Slepp tær burtur og lat meg hava frið.
 Men áðrenn eg hevði sagt tað, kom hon tætt til mín og teskaði:
 - Tú kanst líta á meg. Eg ætli mær ikki at siga nakað. Ikki við nakran.
 Hon var so tætt hjá mær, at eg føldi andadráttin og angan av sápu. Líka so nær, sum Sabina fyri nøkrum tímum síðan. Hon má hava følt angan av luktilsinum hjá Nadju.
 - Hvat tosar tú um, spurdi eg.
 - Oyrnalurtið hjá Sabinu, segði hon. Eg sá teg í gjár, tá tú komst út.
 Tá mintist eg floytuspælið, sum eg hevði hoyrt á vegnum upp í skúlastovuna - men ikki á veg oman. Hon má vera komin út beint aftan á mær við floytukassanum. Men eg hevði havt telefonirnar í oyrunum og tí einki hoyrt. 
 Tankarnir mólu í heysinum á mær. Sabina fer ongantíð at trúgva henni, hugsaði eg. Hví skuldi hon trúgva meira upp á Karina enn meg.
 Men oyrnalurtið var burtur, og tað var eg, sum var farin eftir tí. Tað var nú løgið, at Sabina ikki mistonkti meg. Og Karin hevði onga orsøk at lúgva.
 Um nú Karin fór til Sabinu og fortaldi, hvat hon hevði sæð, kundi hon órógva alt millum meg og Sabinu. Alt, sum var byrjað av nýggjum í dag.
 Eg tordi einki at vága.
Fyrr hevði eg verið forsyndað inn á Karina, men samstundis hevði mær tókt synd í henni. Nú hataði eg hana, tí hon hevði fingið vald á mær.
 Tað undraði meg, hvat hon hugsaði. Mundi hon hugsa, at hon kundi noyða meg at gerast vinur hennara. Ella trúði hon, at vit longu vóru vinkonur eftir kvøldið í viðarlundini.
 Kanska ætlaði hon als ikki at kroysta meg til nakað - kanska segði hon hatta um gongulurtið sum eitt prógv um vinskap. At hon ongantíð fór at svíkja meg. At eg altíð kundi líta á hana.
 Eg hevði kanska misskilt alt?
 Men hevði eg ikki verið so bangin fyri, at hon fór at avdúka meg, so hevði eg ikki lovað henni heim við mær.
 Ein troyggja við silvurmynstri og ein reyður kjóli
Meðan Karin og eg sótu við køksborðið og roknaðu støddfrøði, kom Anton út í køkin. Hann læt køliskápið upp og tók ein slurk beinleiðis av mjólkarpakkanum: Karin gløddi at honum, sum um hann hevði spýtt í matin ella tað, sum verri var. Anton gav hesum ikki gætur. Hann segði okkurt óskiljandi og fór inn aftur í kamarið
 Av øllum tí torføra í støddfrøðini er prosentrokningin tað ringasta. Eg skilji einki, og tá mamma roynir at hjálpa mær, ger hon tað bara enn torskildari. Men Karin dugdi væl at læra frá sær. Eg hevði roknað tey flestu stykkini røtt, tá mamma kom heim.
 Hon var í frakka, hevði Kalla á øðrum arminum og í hinum tveir posar við mati og ein stóran posa frá einum klædnahandli. Eg skilji ikki, hvussu hon orkar at bera so nógv. Hon setti Kalla á fangið hjá mær og matposarnar á køksborðið. 
 - Kanst tú lata hann úr klæðunum? segði hon, og við Karina:
 - Hey, eg eri mamma Noru, eg eiti Lena.
 Karin reisti seg, rætti hondina fram og bukkaði:
 - Karin Eriksson.
 Mamma sá bilsin út og tók hondina hjá Karini. Hon hugdi at støddfrøðibókunum og segði:
 - Ja so, tit gera skúlating saman, deiligt! 
 Kalli ringdist sum ei ormur, men eg fekk hann úr kortini. Hann gleið niður á gólvið, og fór at spæla við nakrar gloymdar legoklossar undir køksborðinum. Mamma fylti vatn í eina grýtu og setti hana á komfýrin. So fór hon at taka matin úr posunum. Hon hevði ikki latið seg úr frakkanum enn.
 Eg skeitti at klædnaposanum.
 - Hvat hevur tú keypt, spurdi eg.
 - Spagetti, segði mamma við bakinum ímóti mær.
 - Í hinum posanum.
 - Á, í honum, segði hon og vendi sær.
 Hon læt posan upp og tók ein kjóla fram. Hann var reyður við longum ermum og nógv útringaður. Toyið var blankt og tunt.
 Mamma helt kjólan upp fyri seg og gjørdi seg til sum eitt fotomodell. Tað var líkt til, at kjólin fór at klæða henni, tá hon fór í hann.
 - Snøggur, ha? segði hon. Men eg má vera varin, tá ið eg fari í hann, so bróstini ikki detta út.
 Karin rodnaði!
 - Sum hann er vakur, segði eg. Var hann dýrur?
 - Einki so, segði mamma, men eg sá, at hon skræddi prísin av og blakaði hann í ruskspannina.
 So hugdi hon aftur í klædnaposan og dró fram ein annan minni posa.
 - Ger so væl, segði hon og rætti mær hann. Til floksveitsluna.
 Tað var ein troyggja, hon var svørt við silvurmynstri!
 Eg passaði troyggjuna framman fyri speglinum í kamarinum. Troyggjan sá ikki út sum uppi á voksdukkuni í vindeyganum. Uppi á henni strammaði hon um barmin. Eg hevði einki at seta fram í hana, tíverri.
 Karin stóð aftan fyri meg og hugdi at. Hon segði einki um troyggjuna.
 - Eg sleppi ikki á floksveitsluna, segði hon.
 - Hví ikki tað?
 - Tey halda, at tað fer at henda okkurt, segði hon.
 - Hvør?
 - Foreldrini hjá mær.
 Eg royndi at skilja, hvat hon meinti við. Henda nakað? Hvat skuldi kunnað hent á einari floksveitslu?
 - Hvat?
 - Við einum ella øðrum dreingi, segði hon.
 Eg mundi froyst útúr, men eg fekk hildið mær.
 -... at tú...og onkur av dreingjunum...? mutlaði eg millum tenninar.
 Hon nikkaði álvarsom.
 - Tú, segði hon. Jónas dámar teg væl, ha?
 - Eg kann ikki tola hann! segði eg. Tú talar ikki aftur um hann við meg, skilir tú?
 Hon nikkaði aftur og hugdi niður í gólvið.
 - Hvussu hevði tað verið, um tú onkuntíð spurdi, hvat eg vildi!
Eg læt meg aftur í ta gomlu troyggjuna, tí ta nýggju vildi eg spara til floksveitsluna. Tá vit komu út aftur í køkin, luktaði tað av mati.
 - Eta vit skjótt, spurdi eg. Eg hugsaði, at so fór Karin helst heim. Eg visti ikki nær Sabina fór at koma eftir mær, men eg visti, at eg mátti sleppa av við Karina fyrst.
 - Um tíggju minuttir, segði mamma. So vendi hon sær til Karina:
 - Tú kanst gott eta her, um tú vilt. Tað verður spagetti og kjøtsós.
 - Takk, segði Karin, men eg sleppi helst ikki.
 Tað lætnaði fyri andanum, men mamma mín er ómøgulig viðhvørt.
 - Tú kanst ringja heim og spyrja, segði hon. Telefonin stendur í gongini.
 Karin fór út í gongina. Eg hoyrdi tey veiku pippini, tá hon snaraði nummarið
 - Setur tú á borðið, spurdi mamma.
 - Hvussu hevði tað verið, um tú onkuntíð spurdi meg, hvat eg hevði hug til, físti eg og sópaði støddfrøðibøkur, heftir og blýantar niður av køksborðinum.
 - Eg trúði...,segði mamma. Tú hevur ongantíð nakra vinkonu heim við longur. Hvat er hent við Sabinu?
 Tað skuldi hon spyrja um beint nú! 
 Røddin á Karini hoyrdist inn frá gongini:
 - Eg eri hjá Noru.....einari gentu í mínum flokki. Eg hjálpi henni við skúlatingunum. Kann eg eta døgurða her?
 Hon tagdi. Løtu seinni setti hon høvdið inn ígjøgnum køkshurðina.
 - Orsaka, segði hon. Hon vil spyrja....
 - Meg? segði mamma.
 Karin nikkaði. Mamma fór út og tók telefonina.
 - Nei, nei, hoyrdi eg hana siga. Tað er als einki stríð. Maturin er liðugur, og tað er nóg mikið til Karina eisini. Eg plagi altíð at gera ivaleyst, um onkur av børnunum hevur eitt vinfólk heim við... Ja, so er tað ein avtala. Eg skal nokk syrgja fyri, at hon er heima í seinasta lagi klokkan sjey.
Hetta gjørdist ein løgin døgurði. Karin gløddi at Kalla, sum spældi við spagettið, og læt tað ringja seg sum hvítir maðkar út um borðið og niður á gólvið og runt um sítt egna høvd. Anton gløddi at bróstunum hjá Karini, sum var hann gandaður, alt meðan hann slupraði eitt less fyri og annað eftir av spagetti og kjøtsós í seg.
 Karin hevði ikki fingið sær mjólk. Mamma hugdi at tí tóma glasinum og segði:
 - Vilt tú ikki hava mjólk, Karin?
 - Karin rodnaði og mutlaði:
 - Tað er ikki neyðugt.
 - Dámar tær ikki mjólk, treiskaðist mamma. Ella ert tú ovurviðkvom? Ella vilt tú hava okkurt annað? Saft kanska?
 - Tað er ikki neyðugt, mutlaði Karin aftur.
 Hon rætti seg eftir mjólkarpakkanum. So tók hon sín pappírsserviett og turkaði kring pakkaopið, áðrenn hon stoytti mjólkina í glasið. Anton gløddi at henni. Mamma royndi at mata Kalla, so hon legði ikki merki til nakað.
 Køksklokkan á vegginum flutti seg so seint. Sekundvísarin gekk ringin runt, og so flutti minuttvísarin seg eitt sindur. Tikk - takk - tikk - takk - so eitt hopp. Klokkan var átjan minuttir í sjey.
 Skjótt, hugsaði eg, hava vit etið liðugt. Tá er klokkan kanska tíggju minuttir í sjey. Hóskandi hjá Karini at pakka støddfrøðibøkur í taskuna, takka mammu fyri matin og lata seg í jakka og skógvar. Bara hon ikki møtir Sabinu í trappunum!
 Tá ringdi tað á dyrnar. Eg stívnaði.
 Anton var klárur at reisa seg.
 - Eg lati upp, segði eg og leyp út til hurðina.
 - Ert tú klár, spurdi Sabina.
 - Nei, mutlaði eg. Vit eta.
 Eg royndi at standa so, at eg fjaldi duraopið út í køkin. Tíverri hevur mamma tikið hurðina av, annars hevði eg latið hurðina aftur. Eg vónaði, at Sabina ikki sá døgurðaborðið og tey, sum sótu rundanum.
 Kann eg koma inn og bíða, spurdi hon.
 Eg visti, at hon bleiv súr, um eg segði nei. Men eg kundi ikki lova henni inn. Ikki meðan Karin var her.
 - Tað er betri, at tú fert undan, segði eg. So komi eg aftaná.
 - Ger tað, segði hon. Alt í lagi.
 Hon segði einki um, hvar vit skuldu møtast, ella: Skunda tær ella: vit síggjast. Hon bara hvarv niður trappurnar og var horvin.
Eg segði við mammu, at eg skuldi fylgja Karini eitt sindur á leið, og fór túr við Cookie samstundis. Tá eg var sloppin av við Karina, fór eg í viðarlundina. Tey stóðu, har tey vóru von. Sabina og Maja stóðu og teskaðu saman.
 Tað var Tobbi, sum sá meg fyrst.
 - Síggja tit, rópti hann. Hatta er ljótasti hundur, eg havi sæð. Hann líkist einum grísi.
 Skal rætt vera rætt, er Cookie eingin vakurleikadrotning, men hon líkist ikki einum grísi.
 - Eg trúði, at tað var ein grísur, tók Emil afturíaftur. Er tað ikki ein grísur?
 Sabina og Maja fnisaðu.
 - Øff, øff, byrjaðu teir. Øff, øff!
 Øll flentu
 Cookie er ein skikkiligur hundur, sum trýr øllum gott til. Hon helt tað vera stuttligt, at øll børnini flentu; hon smáglepsaði og togaði í reimina og vildi yvir til tey. Hon skilti ikki, at tað var henni, tey flentu at. 
 Tað var tað kanska heldur ikki. Tey flentu kanska at mær.
 - Sabina hevur eingi loyndarmál saman við tær
Fanný var eisini sjúk dagin eftir. Beint áðrenn tað ringdi út eftir seinasta tíma, spurdi Gunilla, um tað var nakar, sum vildi fara heim til hennara við skúlatingunum. Mamma hennara hevði ringt og biðið um at fáa tey heim.
 Eg skundaði mær at rætta fingurin upp áðrenn Sabina.
 - Fínt, segði Gunilla. Gloym so ikki heftið við enskum glosum.
 Í pultinum hjá Fanný var skil í. Bøkurnar í einum bunka, skrivi- og rokniheftir í einum øðrum. Vanligir blýantar í einum pennahúsa, litblýantar í einum øðrum. Hon hevði eisini ein lummaroknara, sjálvt um vit ikki sleppa at brúka teir í skúlanum.
 - Og gloymið so ikki at tosa við foreldrini um floksveitsluna, minti Gunilla okkum á. Minnist til, minst trý vaksin skulu vera við.
 - Mamma mín kemur, segði eg.
 - Fínt, segði Gunilla.
Eg hevði ongantíð verið heima hjá Fanný fyrr. Hon kom sjálv og læt hurðina upp, í morgunkjóla og við turriklæði um hálsin. Onkustaðni langt burturi hoyrdist ljóðið frá einum dustsúgvara.
 Er mamma tín heima, spurdi eg.
 Hon hvakk við, men so skilti hon, hvat eg meinti við.
 - Tað er bara húshjálpin, segði hon.
 Rúmið hjá Fanný var størri enn góðastova hjá okkum. Hon hevði ein sofabólk og ein vegg við bókahillum, har stereo, sjónvarp, video og sjónvarpsspæl stóðu í. Í einum risastórum akvarium svumu fiskar í alskyns litum.
 Eg tók bøkurnar upp úr ryggsekkinum hjá mær og gav henni tær.
 - Hvussu var í skúlanum, spurdi hon.
 - Sum vanligt, segði eg.
 - Er Sabina eisini sjúk?
 - Nei, segði eg. Hví spyrt tú?
 - Eg hugsaði, segði hon, at annars hevði hon komið við bókunum.
 - Hon hevði helst ikki tíð, segði eg, og eg føldi, at endiliga var tað eg, ið hevði bóltin. Tað eri eg, sum dribli tykkum báðar av.
 - Skuldi hon gera nakað serligt, spurdi Fanný, og tað hoyrdist væl, at tað hevði stóran týdning fyri hana at fáa tað at vita. 
 - Nei, segði eg. Einki ávíst. Hon er helst saman við Maju. Tær vóru úti í gjárkvøldið eisini. Eg lovaði ikki at siga tað, men....
 - Sabina hevur eingi loyndarmál saman við tær, segði Fanný ilsk.
 Tað var sum hon gjøgnumskoðaði meg. Sum hon tók bóltin frá mær og segði: Halt uppat, eingin trýr tær kortini.
 Eg hevði ikki ætlað mær at sagt hatta. Eg vildi gera Fanný og Sabinu illa hvør við aðra, men tað fór ikki at broyta nakað millum meg og Sabinu, ikki meira enn tað longu var broytt.
 Men tá Fanný segði hatta um loyndarmálið, var tað sum um okkurt brotnaði innan í mær.
 Sabina og tú hava eingi loyndarmál saman.
 - Hevur hon ikki tað? segði eg.
 Fanný skilti beinanvegin, at tað var okkurt ávíst, eg hugsaði um.
 - Hvat, spurdi hon. Hvat hevur hon sagt?
 - Tað kann eg ikki siga. Tað havi eg lovað.
 - Sig tað! bønaði hon
 - Nadja er við barn, segði eg.
 - Tað veit eg væl! segði Fanný. Tað er langt síðan, hon segði tað. Hevði eg ikki vitað, at hon leyg, hevði eg kortini sæð tað á andliti hennara.
Tað er so løgið: meðan nakað hendir, hugsar tú ongantíð um, hvussu tann eina hendingin leiðir teg til ta næstu. Hvussu tú sigur okkurt, ið ger ein annan keddan, og aftaná er tað túrurin hjá hinum at siga ella gera okkurt afturímóti, kanska ikki móti tí, sum byrjaði, bara móti onkrum, sum av tilvild er hjástaddur. Og hvør var so tann, sum byrjaði? Finst tað nøkur byrjan? Ella nakar endi?
 Tá eg hugsi um hetta heystið, síggi eg hendingarnar týðiliga, sum í einum filmi. Sum um tað var sjálvsagt, at ein hending skuldi taka aðra við sær. At tá eg særdi Fanný við at siga sovorðið um Sabinu, so fór hon at hevna seg inn á meg, og so skuldi eg royna at verja meg, síðan hon, og so aftur eg; at enda var tað so Karin, sum kom at standa fyri.
 Gamla vanliga Nora
Tíggju minuttir áðrenn veitslan skuldi byrja, stóð eg í baðirúminum og royndi at smyrja eyguni. Eg hevði keypt ein svartan eygnablýant og spískað hann væl, men hvussu eg so royndi at halda honum beinum, varð strikan ov tjúkk og ójøvn.
 Eg hugdi ilsk at mær sjálvari í speglinum. Eg sá merkilig út við hasum svørtu blettunum í mínum smala, bleika andliti. Troyggjan við silvurmynstrinum hjálpti einki. Eg sá framvegis út sum gamla, vanliga Nora. Barnsliga Nora.
 - Nora, rópti mamma uttanfyri baðirúmið. Ert tú ikki skjótt liðug?
 - Beinanvegin, segði eg.
 Eg tók eitt vattpetti, smurdi eitt sindur av reinsikremi á og gníggjaði runt um eyguni. Smyrslið kleimdist útum, og nú sá eg út sum ein zombi í einum ræðufilmi. Eg skrúvaði tann heita kranan frá og bukkaði meg undir og skrubbaði og skolaði.
 - Kom bara inn nú, rópti eg til mammu, meðan eg gníggjaði mær andlitið við handklæðinum. Tað komu svartir blettir á tað.
 Mamma kom inn í brósthaldara og undirkjóla. Hon sá glað út og murraði, meðan hon sirmaði luktilsi á seg og smurdi reytt á varrarnar. Handklæðið sá hon als ikki. 
 - Skulu tit út, spurdi eg. 
 - Nei, hann kemur higar, segði hon, og skeyt varrarnar fram fyri at síggja, um varrastiftin var javnt smurd.
 Hon kleimdi varrarnar saman um eitt vesipappír fyri at fáa tað burtur, sum var ov nógv, og so kveistraði hon eitt sindur av puturi í andlitið.
 - Ert tú kedd av tí, at eg ikki komi við til floksveitsluna, spurdi hon.
 - Nei, segði eg. Tað er í lagi. Eg noyðist at fara nú.
 Eg fór út í geingina og læt meg í skógvarnar.
 - Hav tað nú so stuttligt! segði mamman úr baðirúminum.
 - Somuleiðis, segði eg.
 Eg meinti tað.
 - Í seinasta lagi klokkan ellivu, rópti hon aftan á mær, beint tá eg læsti úthurðina.
 Var tað neyðugt at siga tað, vit høvdu beint tosað um, at veitslan endaði klokkan hálvgum ellivu.
 Floksveitslan
Veitslan var í frítíðartilhaldinum í húsinum, har Emma búði. Tað var í kjallaranum, grátt og keðiligt, lágt betongloft, har øll frárensl og vatnrør lógu ber. Onkur hevði roynt at gjørt tað eitt sindur hugnaligari við at heingja litað pappírspynt og blómuleinkjur upp, og reytt og grønt silkipappír um ljósrørini. Leskidrykkir í tvíliturfløskum og stórar skálir við heimagjørdum poppkorni vóru at fáa. Øll høvdu fyri tjúgu krónur í góðgæti við sær, sum mamma Emmu hevði latið í smærri skálir. Ismet var helst glaður fyri floksveitsluna og alt tað, sum hann hevði selt til hana.
 Tað vóru bara gentur, sum dansaðu, mest Emma og vinkonurnar. Sama klikan, sum var von at spæla í skúlagarðinum. Sabina og Fanný stóðu og teskaðu saman. Tað sá út, sum tær tosaðu um, hvussu Emma og hini dansaðu.
 Fanný gekk yvir til Emil, sum stóð og prátaði við Tobba og nakrar aðrar dreingir.
 - Er eingin her, ið dugir at dansa? segði hon og tók í armin á Emili.
 Hann fylgdi við henni út á dansigólvið. Tobbi gekk fram móti Sabinu og gjørdi eitt lítið nikk við høvdinum út móti gólvinum. Tey dansaðu so væl saman. Tobbi slongdi við høvdinum, so tað langa hárið slongdist aftur og fram. Sabina hevði uppsett hár, og búkurin var berur niðan fyri ta stuttu troyggjuna.
 Lítli Kalli og hinir smápiltarnir runnu runt og blakaðu poppkorn eftir teimum, sum dansaðu. Fanný fekk ein skúr av poppkorni yvir seg og varð gallsúr.
 - Gevist so, lortungar! skríggjaði hon.
 Mamma Emmu gekk og stákaðist. Fylti poppkorn í skálirnar, tók tómar fløskur út og setti fullar inn. Tað vóru eisini tvær aðrar mammur, men tær sótu úti í køkinum og prátaðu saman.
 - Skuldi mamma tín ikki koma, Nora, spurdi mamma Emmu.
 - Hon kundi ikki kortini, segði eg. Hon hevur vakt.
 Mamma Emmu hugdi spyrjandi upp á meg, og eg hugsaði, um hon mundi vita, at mamma arbeiddi í frítíðarskúlanum. Hevði arbeitt í frítíðarskúlanum.
 - Hon er lækni, segði eg. Á Suðursjúkrahúsinum. Skaðastovuni.
 Ja, so, segði mamma Emmu. Eg trúði...
 Hon tagdi, sum um hon ikki reiðiliga kundi minnast, hvat tað var, hon trúði.
 Eg ynskti eftir, at onkur skuldi koma og bjarga mær frá mammu Emmu.
 Tað var tað ein, sum gjørdi. Tann, sum eg minst av øllum í verðini vildi verða bjargað av.
 Jónas.
 Hann stóð framan fyri mær og sá bangin út.
 He-vu-vur tú hug at dansa, spurdi hann.
 Tað var eitt seigligt lag, keðiligt. Tobbi og Sabina dansaðu kjálkadans. Emil dansaði við Maju. Emma og hinar genturnar vóru givnar at dansa og stóðu og teskaðu saman.
 V-v-vilt tú, spurdi Jónas aftur.
 Og tú góðasti, segði mamma Emmu. Hatta er ein høviskur harri. Eg trúði, at í dag...
 Eg fekk ongantíð at vita, hvat mamma Emmu meinti um at vera høviskur, tí eg fór við Jónasi út á dansigólvið og legði hond mína í hansara sveittu hond og hina á økslina. Eg spenti allan kroppin, fyri at hann ikki skuldi koma mær ov nær. Hann hevði eina finnu á øðrum kjálkanum heilt niðri móti hálsinum
 Úr eygnakrókinum sá eg, at Emma fór yvir til mammu sína og segði okkurt. Hon sá ill út. Mamma Emmu lurtaði, nikkaði og klappaði í lógvarnar.
 - Lurtið! rópti hon. Skulu vit ikki spæla eina løtu nú?
 Sabina loysti armarnar, sum hon hevði vavt um hálsin á Tobba, lyfti høvdið av øksl hansara: - S. P. ella K.
 Neeei! skríggjaðu smápiltarnir. Tað er andstyggiligt!
 - Haldið so uppat, segði Fanny. Farið heim til hokkileikarakortini! 
 Jú, men, segði mamma Emmu við bangnari rødd. Eg hugsaði... Skipið er fermt við..... ella okkurt annað.
 Tað var eingin, sum lurtaði eftir henni. Tey vóru longu farin at bera stólar inn í eitt minni rúm við síðuna av.
 Kossurin 
At enda sótu næstan øll í tí lítla rúminum uttan lítli Kalli og vinmenn hansara. Tað var so trongt, at beinini fingu ikki pláss. Hvørja ferð onkur hevði valt avleiðingar og skuldi reisa seg og gera okkurt, bleiv tað til tað bera stólaskrambul fyri at sleppa fram til hann ella hana.
 Sabina valdi K. og slapp at kyssa Tobba á munnin. Hon varð als ikki lot av tí. Kossurin vardi longri enn neyðugt, og eg sá, at hon læt varrarnar sundur til síðst.
 Eg hugdi at Tobba, meðan Sabina trokaði seg á pláss aftur. Hann sat har við einum fjákutum smíli. Eg skilti ikki, hví hon kysti hann so.
 Sabina sendi spurningin til Emil.
 S.P., segði hann.
 - Hvørja av gentunum í klassanum dámar tær best, spurdi Sabina.
 Emil tagdi. Eg sá at Fanný beit seg í varrarnar, og Maja fekk sovorðnan áhuga fyri neglini á fremstafingri.
 - Maju, segði Emil at enda.
 Maja flenti. Fanný stívnaði í andliti, men hon læt ikki við seg koma.
 - Kom so, vit fara víðari, segði hon ótolin.
 Emil hugdi seg um í rúminum.
 - Vel Noru! segði Fanný.
 Alt í lagi, segði Emil. Nora. S. P. ella K.?
 Eg ivaðist. Avleiðingar eru altíð vandamiklar. Og sannleikin? Um tey spurdu, hvønn mær dámdi best, kundi eg svara ærliga: Ongan.
 Men um tað kom ein annar spurningur? Um nú Fanný visti, hvar oyrnalurtið hjá Sabinu var og hevði fortalt tað fyri Emili.
 Kanska tey høvdu lagt upp ráð saman? 
 K., segði eg.
 Fanný hugdi at Emili og spískaði munnin sum til ein koss.
 Emil flenti. 
 - Tú skalt mussa Jónas, segði hann.
 Eg sat pinnastill á stólinum. Aldrin í lívinum fór eg at mussa Jónas. Aldrin! Heldur ikki nakran annan, men allarminst Jónas.
 Fanný trokaði seg fram til mín og tók í armin á mær. Hon er sterk og togaði meg á føtur, hóast eg spenti ímóti. Síðan komu fleiri at hjálpa henni, og nakrir dreingir togaðu í Jónas, sum heldur ikki vildi.
 Tey skumpaðu okkum fram móti hvørjum øðrum, og tá vit vóru líka nær sum á dansigólvinum, tók Fanný um høkuna á mær og spískaði munnin, og onkur annar helt um høvdið á Jónasi, og eg føldi varrar hansara móti mínum, men eg gloppaði ikki munnin. Illanstíð.
 Síðan sleptu tey okkum, og øll flentu.
 Eg hevði tár í eygunum, so eg sá næstan einki, men eg trokaði meg út til hurðina og fekk hana upp.
 Nora! rópti Sabina aftan fyri meg, tað var bara til stuttleika! Í einum øðrum rúmi spældu smápiltarnir íshokkispæl, og mamma Emmu sópaði poppkorn saman á gólvinum.
 Eg gekk fram við teimum uttan at siga nakað.
 Nora, rópti mamma Emmu. Fert tú nú? Er nakað hent?
Klokkan var bert tjúgu minuttir í tíggju, tá eg kom heim. Ljósið í gongini var sløkt, men út gjøgnum hurðina í góðustovu, sum gloppaði, kom eitt sindur av ljósi. Eg hoyrdi røddir teirra har inni, mammu og Felix. Tey teskaðu, so eg hoyrdi ikki, hvat tey søgdu. Nakrar ferðir hoyrdi eg mammu flenna lokkandi.
 Eg stóð eina góða løtu uttan at tendra ljósið. Tey vistu ikki av mær. Samrøðan gekk ikki so lætt sum í byrjanini meira í stoytum, og eg hoyrdi Felix draga andan tungliga. So fór mamma at fnisa, sum tá eg plagdi at kitla hana í seingini sunnumorgnar, tá eg var lítil. So hoyrdist eitt lítið tjums, sum um okkurt datt á gólvið, og so røddin á mammu:
 Bíða, vit fara inn í kamarið.
 Hurðin í fínustovu fór upp á víðan vegg, og ljósið streymaði út í gongina. Har stóð eg í jakka. Eg tímdi ikki at látast, sum um eg júst var komin. Eg legði ikki petti í nakað.
 - Nora, segði mamman kløkk. Ert tú longu heima? Er nakað hent.
 - Nei, segði eg. Tað var ein keðilig veitsla. Góða nátt.
 Vinkona við Karina
Vesið til matsalin er soleiðis innrættað: fyrst eitt rúm við handvøskum og speglum, og so fimm vesibásar við hurð fyri, sum ikki gongur heilt niður á gólv, sum í einari kykmyndahøll ella vøruhúsi.
 Eg sat á vesinum, tá onkur kom inn í tað ytra rúmið. Tað vóru tvey, hoyrdi eg, og tey støðgaðu uttan fyri mín bás. Eg kendist við røddina á Fanný.
 Hatta var ein vánalig veitsla, segði hon.
 Mmm, segði Sabina fjar, sum um hon ikki reiðiliga lurtaði eftir. Helst hjálpti hon upp á sminkuna framman fyri speglinum. Mamma fer í november við pápa til London, segði Fanný. Tá skal eg hava eina stóra veitslu heima. Uttan eina mammu, sum blandar seg, og bert tey vaksnu verða boðin við. Ikki Nora og hinir nørdarnir
 - Men, segði Sabinam. Nora er í lagi, haldi eg. Og troyggjan, hon var í á veitsluni ...hon var snøgg.
 Eg helt andanum, har eg sat í básinum. Eg var liðug at pissa, men eg tordi ikki at reisa meg, tí so hoyrdu tær meg.
 - Ikki uppi á henni. Men hatta við Jónasi var heilt stuttligt. Tey passa væl saman.
 Í filmum, tá onkur verður jagstraður og goymir seg á vesinum, plagar tað at vera soleiðis, at jassarnir fáa eyga á føturnar undir hurðini. Eg kleimdi beinini so tætt at vesifótinum, sum eg kundi.
 - Hina ferðina tá tú vart sjúk...
 - Tað var røddin á Sabinu.
 - Ja? 
 - Fór eg heim til Noru, helt Sabina fram. Kanst tú gita, hvør var har?
 - Nei, hvør? 
 - Karin.
 - Hon er ikki rættsiktað, segði Fanný. Vera vinkona við Karina!
 Eg toldi ikki meir. Eg vildi ikki hoyra meira. Eg slerdi niður. Vatnbrúsið druknaði svarið hjá Sabinu.
 Sama seinnapart, tá vit vóru liðug, stóð øll klikan á gongini og tosaði saman. Tobbi hevði armin um akslarnar á Sabinu og Emil um Maju. Eg skeitti at teimum, meðan eg læt meg í jakkan, og hugsaði um, hvussu leingi tað fór at verða, til Fanný fór at leggja fót fyri Maju.
 Eg hoyrdi ikki, hvat hon segði, tí hon stóð aftan fyri meg.
 - Kanst tú ikki koma heim til mín í dag, spurdi Karin.
 - Nei, segði eg uttan at venda mær við.
 - Í morgin, so?
 Eg sá, at Fanný hugdi at mær. Hon skumpaði undir Sabinu og teskaði okkurt til hennara. Báðar flentu.
 - Nei.
 - Tú manst hava gloymt okkurt, segði Karin, og røddin hevði ein dám, sum eg ikki hevði hoyrt fyrr. 
 - Hvat skuldi tað verið?
 - Gongulurtið hjá Sabinu, teskaði hon tætt við oyrað á mær.
 - Hvat er tað við tí?
 - Tú hevur tað enn. Og eingin veit tað...uttan eg.
 Hvat skuldi eg siga? Eg byrjaði at ganga móti trappuni. Klikan var longu á veg niður.
 Karin gekk aftan á mær.
 Hugsa tær, um eg nú fortaldi tað fyri Sabinu, físti hon.
 Eg vendi mær móti henni.
 - Ja, men ger tað so! skríggjaði eg. Sig tað fyri hvørjum, tú vilt!
 Eg hevði ikki hugsað mær at verið vinkona tín kortini. Aldrin, skilur tú tað ikki!
 Síðan rann eg so skjótt, sum eg kundi niður trappurnar, skotraði meg fram við klikuni og út gjøgnum skúlaportrið. Eg haldi, at eg græt.
Tað var henda dagin, eg skilti, at eg ongantíð fór at vinna á Fanný. At hon var sterkari enn eg, at eg ongantíð fór at fáa bóltin frá henni. Hon fór at takkla meg til hon fekk hann, sjálvt um tað kostaði eitt sjálvmál.
 Tað var bert eitt at gera fyri ikki at tapa: Brúka teirra spælireglur.
 Sigarettir
Eg trenaði við eygnasminkuni trý kvøld á rað. Fjórða kvøldið eydnaðist tað.
 Tá eg stóð í gongini og læt Cookie í hundasnórin, kom mamma út úr kamarinum. Hon var í tí nýggja, reyða kjólanum.
 Eg væntaði, at hon fór at siga okkurt um sminkuna, men tað sá ikki út, sum hon sá hana.
 Nora, segði hon. Tú verður ikki so leingi, ha?
 Eg vaski upp, tá eg komi aftur, segði eg.
 Eg visti ikki, hvussu leingi eg fór at verða úti, og ikki vildi eg siga, hvar eg fór.
 Hon títtaði so, tað ljóðaði, sum hon var bangin fyri onkrum.
 Felix og vinmenn spæla á Fasching. Tað verður nakað seint. So eg hugsaði, um tú ikki kundi ansa Kalla.
 Eg plagi ikki at hava nakað ímóti at ansa Kalla. Men ikki í kvøld, nei!
 Kann Anton ikki gera tað? segði eg, og ljóðaði ógvuliga tvør á málinum.
 Anton er og trenar kurvabólt beint nú.
 Og har var hennara "nú-mást-tú-taka-tína-ábyrgd"- rødd, ið ljóðar sum ísakalt metal.
 Hon stóð har í tí reyða kjólanum niðurringaðum heilt oman móti bróstvørtunum og segði, at eg mátti taka ábyrgd. Sum um tað ikki var hon, sum var vaksin!
 - Hvat nú, um eg hevði týdningarmikil mál, sum eg var noydd at greiða! Hevur tú hugsað um tað?
 Hon gjørdist mildari á málinum, bønandi:
 - Góða Nora...bara hesa ferðina? Tað er so langt síðani, eg var úti og stuttleikaði mær.
 Hasum var ikki lætt at standa ímóti.
 - Nær fert tú avstað, spurdi eg.
 - Hann kemur eftir mær hálvgum níggju.
 Klokkan var bert trý korter til níggju. Eg hevði góða tíð.
 Alt í lagi.
 Mamma rótaði í taskuni og fiskaði ein rukkutan tjúgukrónuseðil og eina tíggju krónu upp. Hon leitaði leingi, áðrenn hon fann sjey krónur afturat.
 Keyp sigarettir, so ert tú fitt.
 Fái eg pengar til góðgæti?
 Hetta er alt, sum eg eigi, segði hon.
Ismet sá tað beinanvegin.
 - Hvat er áfatt, hvat hevur tú gjørt við títt vakra andlit? rópti hann, so skjótt eg kom inn í handilin.
 Ein gomul kona, sum stóð og fylti vørur í eina kurv, gløddi upp á meg.
 - Tað rakar ikki teg! segði eg við Ismet. 
 Hann varð ikki illur, hann bara flenti og segði: 
 - So, so...Og hvat skal so henda unga daman hava í dag?
 - Sigarettir, segði eg.
 Ismet tók ein pakka av Prince light og segði: 
 - Tær eru til mammu tína, ha?
 Ein so býttan spurning hevði eg ikki hug at svara uppá. Eg gav honum pengarnar og stappaði sigarettpakkan í lumman. Gamla konan stóð aftan fyri meg við kurvini. Tá eg fór út, hoyrdi eg hana siga:
 Selja sigarettir til børn...men tað er ikki annað enn ein kann vænta sær í einum slíkum handli.
 Slíkum handli kundi ikki merkja annað enn ein handil, sum ein innflytari átti. Summi fólk eru tápulig.
Tey stóðu á tí vanliga staðnum. So skjótt sum Tobbi og Emil fingu eyga á Cookie, byrjaðu teir at herma eftir grísi. Teir hildu vist, at hon sá ógvuliga stuttlig út.
 Eg lætst ikki um vón. Eg gekk beint yvir til tey eins og var eg ein teirra. 
 - Hey, segði eg.
 - Hey, svaraðu tey aftur, næstan øll haldi eg. Fanný tók ein pakka av Marlboro upp úr lummanum og læt hann upp, men hann var tómur. Fanans eisini, segði hon. Er tað nakar, sum hevur?
 Onkur leitaði í lummunum, men eingin hevði nakrar sigarettir.
 - Skitt eisini! segði Fanný.
 - Eg havi, segði eg.
 - Tú?
 Hon gløddi upp á meg, sum um eg hevði sagt, at eg hevði beint nú vunnið 100 metra renning í OL.
 Eg tók sigarettpakkan fram og byrjaði at taka gjøgnumskygda pappírið av. Tað gekst ikki væl, eg var ikki von við tað.
 - Prince light, segði Fanný, og nú var tað bara skúlameistaraheitið á Søder, eg hevði vunnið.
 Eg fekk hann upp og royndi at fáa sigarettirnar út, men tær sótu fastar. Eg gav Fanný pakkan í staðin.
 - Fá tær sjálv, segði eg errin.
 Fanný pilkaði eina sigarett úr, festi í hana, tók ein guv og rætti mær hana.
 Eg noyddist at taka hana, eg seyg varisliga roykin inn í munnin og royndi at halda honum har uttan at hosta. Tað smakkaði ræðuligt. Eg rætti sigarettina víðari til Sabinu.
 Urið á Sofíukirkjuni slerdi níggju sløg, tá eg fór rennandi gjøgnum viðarlundina. Eg rann so skjótt, at eg noyddist at draga Cookie eftir mær.
 Eg hevði verið saman við klikuni alt kvøldið. Eg hevði boðið sigarettir, og eg hevði roykt sjálv. Sabina hevði sagt, at eg var væl smurd, og ein drongur frá Katarinuskúlanum, sum æt Jaspur, hevði tosað við meg eina góða løtu.
 Eg var eingin dólgur. Nú var tað prógvað.
 Eg var meira enn ein hálvan tíma seinkað. Tá eg kom inn í gongina, hoyrdi eg, at vatnið rann og óljóð av uppvaski frá køkinum.
 Við vaskið stóð mamma og skramblaði við uppvaskinum. Hon hevði eitt stórt fyriklæði uttan yvir tí reyða kjólanum og gummihandskar á hondunum. Í munnklovanum hekk ein sigarett, í sminkuni stóðu rípur av tárum. Ein upplatin, men órørd vínfløska stóð á borðinum og við síðuna av eitt fult øskubikar av sigarettstubbum.
 Tað var eg, sum skuldi vaska upp, tað ljóðaði fjákut.
 Rødd hennara var so ísakøld.
 - Hálvgum níggju. Søgdu vit. Veitst tú, hvat hon er nú?
 - Orsaka, royndi eg at siga. Eg gloymdi tað. Kanst tú ikki fara nú?
 - Hann kemur ikki, segði hon. Turnebussurin er steðgaður upp. Uttanfyri Norrkøping. Segði hann.
 - Tit kunnu hittast í morgin, segði eg uggandi.
 - Teir skulu spæla í Keypmannahavn í morgin, segði hon. Teir koyra beinleiðis, tá bussurin er í lagi aftur.
 Sigarettøskan var minst tríggjar sentimetrar long. Hon hevði havt sigarettina í munninum alla tíðina, meðan hon hevði tosað, men nú tók hon hana millum gummihandskafingrarnar fyri at sláa øskuna av. Hon gjørdist vát um andlitið og fekk varrastift á handskarnar.
 - Fanans eisini, ýldi hon og helt sigarettina inn undir kranan.
 - Hann ringir helst í morgin, segði eg.
 Mamma svaraði ikki. Hon skolaði tað seinasta av uppvaskinum og læt seg úr gummihandskunum.
 - Fái eg ikki sigarettirnar, segði hon.
 Sigarettirnar. Tær lógu í jakkalummanum hjá Sabinu, tær fimm - seks, ið eftir vóru. Tú kanst eiga tær, hevði eg sagt, tá eg fór. Tað hevði heldur ikki verið snilt at komið heim til mammu við einum hálvtómum pakka.
 - Sigarettirnar? segði eg fyri at vinna tíð.
 - Gloymdi tú tær eisini?
 Ísakalda røddin aftur, tó eitt sindur darrandi í endanum.
 Eg nikkaði og hugdi niður í gólvið, fyri at hon ikki skuldi síggja, hvussu skamfull eg var.
 Hon segði einki. Hon tók bara vínfløskuna av borðinum og tømdi hana beint í vaskið. Reytt vín streymaði yvir ta rustfríu plátuna og hvirlaði niður gjøgnum frárenslið.
Eg trúði, at alt fór at verða øðrvísi aftan á hetta kvøldið. At eg slapp at verða ein í klikuni. Tað var jú ikki tað, eg vildi. Eg vildi, at tað skuldi vera Sabina og eg. Bara vit báðar. Men at sleppa at vera við í klikuni var hóast alt betri enn at vera einsamøll.
 Um kvøldarnar tók eg Cookie við mær í viðarlundina og møttist við hinum. Mamma spurdi ongantíð, hví eg var úti so leingi, sjálvt um tað var farið at verða myrkt um kvøldarnar, og heldur ikki, hví eg altíð smurdi mær, áðrenn eg fór út. Hon hevði helst okkurt annað at hugsa um. Eg haldi ikki, at hon hevði hitt Felix í longri tíð.
 Karin var rólig. Hon royndi ikki at fáa meg at fylgjast við sær heim ella bað um at sleppa við mær. Hon bara hugdi at mær viðhvørt upp á ein undarligan máta, sum um vit høvdu eitt loyndarmál saman. Eg hugdi altíð burtur.
 Hol í oyruni
Ein dagin fingu vit fiskagrateng til morgunmatar, so Fanný helt, at vit skuldu fara heim til hennara í staðin. Vit, tað vil siga Sabina, eg og Fanný sjálv. Vit fóru skundisliga oman trappurnar fyri at Gunilla ikki skuldi síggja, hvar vit fóru, tá Karin rópti á meg.
 - Nora!
 Fanný flenti yvirlegin. Eg lætst, sum eg einki hevði hoyrt, og helt fram oman trappurnar.
 - Nora! Bíða.
 Hon stóð beint aftan fyri meg. Eg steðgaði. Tað gjørdu Fanný og Sabina eisini.
 Karin var reyð um kjálkarnar og sá so ivrig og loyndarfull út.
 - Tú, segði hon. Eg havi nakað til tín...eg meini, til Cookie.
 Hon dró okkurt upp úr lummanum. Tað var ein hekklaður bóltur í glaðum litum, fast stappaður við kloddum.
 Eg havi gjørt hann sjálv, segði Karin. Heldur tú, hon verður glað fyri hann?
 - Heilt vist, segði eg og stappaði bóltin í lumman. Takk.
 Síðan helt eg fram oman trappurnar saman við Fanný og Sabinu.
Tá vit komu út í skúlagarðin, tók eg bóltin úr lummanum og kastaði hann til Sabinu. Hon kastaði hann til Fanný og Fanný aftur til mín. Vit hildu fram at blaka ímillum okkum, meðan vit gingu út úr skúlagarðinum og longri út á gøtuna.
 Uttan fyri eini hús, sum vóru við at verða umvæld, stóð ein ruskbingja full av gomlum burturkasti. Eg blakaði bóltin í ein stóran boga og sá, at hann lendi í bingjuni.
 Á gongsborðinum heima hjá Fanný stóð eitt faks, og í tí stóðu eini boð frá mammu hennara. Eingin heima til døgurða í dag. Tak pengar á tí vanliga staðnum, stóð tað. Fanný fór og fekk sær hundrað og tjúgu krónur úr einum vasa í góðustovu.
 - Hví hava tit pengar har, spurdi eg.
 - Fyri at vaskikonan ikki skal finna teir, segði Fanný.
 Vit fóru til McDonald's og keyptu mat og tóku hann við heim til Fanný. Tá vit høvdu etið, slapp eg at royna telduspælið hjá Fanný. Sabina sat framman fyri speglinum og sminkaði sær við einum nýggjum slag av eygnablýantum, sum mamma Fanný hevði keypt tollfrítt.
 - Sær hetta gott út, spurdi hon.
 Eg hevði bert eitt lív eftir, og beint tá kom eitt ódýr og át meg upp.
 - Nei, eg doyði! skríggjaði eg.
 - Nú er tað mín túrur, segði Fanný.
Hon tók mítt pláss, og eg spákaði runt í rúminum og hugdi at øllum tí, hon átti. Akvariið var risastórt. Svartir, reyðir og grønligir fiskar svumu í kring.
 - Kann eg sleppa at royna tær svørtu buksurnar hjá tær, spurdi Sabina.
 - Sjálvandi, segði Fanný. Tær liggja á ovastu hill í skápinum.
 Sabina læt klæðiskápið hjá Fanný upp og tók einar nýggjar svartar buksur út. Hon læt seg úr sínum egnu og smoygdi seg í tær hjá Fanný. So stóð hon og vendi og snaraði sær framman fyri speglinum fyri at síggja, hvussu tær sótu. Tær vóru heldur stórar.
 - Tú kanst lána tær, um tú vilt, segði Fanný.
 - Tær eru heldur víðar, segði Sabina.
 - Tú kanst eiga tær og seyma tær um, segði Fanný. Eg fái nýggjar, tá mamma og pápi fara til London.
 - Takk, segði Sabina.
 Tað varð kvirt, meðan hon skifti í sínar egnu buksur aftur. Eg royndi ljóðleyst at siga okkurt fyri meg sjálva nakrar ferðir. Síðan segði eg.
 - Eg var saman við einum dreingi í summar. Tá vit vóru í Dølum. 
 - Sabina gjørdist áhugað.
 - Hvussu eitur hann? Er hann vakur?
 - Martin, segði eg.
 Hetta hevði eg hugsað mær til frammanundan. Eg hevði avgjørt hárlit og eygnalit eisini og hvønn dag, hann hevði føðingardag. 
 - Vakurt navn, segði Sabina. Hevur tú nakra mynd av honum?
 Eg setti meg framman fyri speglinum fyri at sleppa undan at hyggja í eyguni á henni. Hon stillaði seg aftan fyri meg og byrjaði at spæla við hárið hjá mær.
 - Eg hevði eitt, men eg havi mist tað burtur.
 - Tað var keðilig, segði Fanný.
 Eg sá andlit hennara í speglinum, og tað sást, at hon trúði mær ikki. Mundi eg hava gjørt ov nógv av nú?
 - Tú skuldi havt gjørt tær hol í oyruni, segði Fanný. Sjálvandi, segði Sabina.
 Sjálv hevur hon trý hol í øðrum oyranum og tvey í hinum, við smáum silvurringum í. Fanný hevur eisini hol.
 - Kunnu vit ikki gera tey fyri teg, spurdi Fanný.
 Eg eri nú ikki serliga bangin av mær, men mær dámar ikki blóð og sproytur og sovorðið. Annars havi eg lovað mammu, at eg skal ikki gera hol í oyruni fyrr enn eg verið fimtan, tí ein kann gerast ovurviðkvæmur fyri nikkuli.
 - Eg veit ikki reiðiliga, segði eg. Klokkan er tíggju minuttir í tólv. Vit mugu fara skjótt.
 - Tað er so skjótt, segði Fanný. Kom so, eg skal lova tær, at tað verður flott.
 Eg stardi beint inn í míni egnu eygu í speglinum. Eg sá út sum ein bangin mús, sum var hypnotisera av einari slangu, og kundi ikki renna undan.
Fanný fór eftir einari tjúkkari nál, einum sigaretttendrara og einum bakka av ísterningum úr frystaranum. Hon helt nálini inn í tendraða logan, meðan Sabina trýsti ein ísklump móti oyralippuni aftanfyri.
 - Tú fert einki at føla, segði hon uggandi. 
 Hon sum visti, hvussu bangin eg altíð havi verið fyri sproytunum hjá skúlasjúkrasystrini!
 Í speglinum sá eg, hvussu hondin á Fanný við nálini kom nærri. Hondin fleyg upp til oyrað.
 - Nei! skríggjaði eg.
 - Slepp so, segði Fanný. Slepp, áðrenn ísurin bránar.
 Hon tók í hond mína og royndi at toga hana burtur.
 - Eg vil ikki, skríggjaði eg. Lat meg hava frið!
 Tær sleptu mær. Eg reisti meg og leyp á dyr. Í gongini, tá eg læt meg í skógvarnar, hoyrdi eg, hvussu tær flentu at mær.
 Ein svartur brósthaldari við blondum
Eg kundi ikki fara aftur í skúlan. Heldur ikki heim. Tað var farið at regna, og eg fór inn í sølumiðstøðina og hugdi at handlum. Inn í ein handil, so út og inn í tann næsta. Skógvar, ur, fløgur.
 Inni í H&M steðgaði eg við undirklæðini. Tað var ikki sørt lokkandi at ganga millum klædnastativini. Blankt klæði og blondur. Svart, hvítt, antikrosa og silvurgrátt. Eg nam varisliga við einar tunnar vínreyðar silkitrussur og hugsaði um, hvussu tað mundi verið at verið í teimum.
 Eg føldi, at onkur hugdi at mær. Tá eg hugdi upp, sá eg eina krambagentu, sum smíltist til mín og hvarv inn í goymslurúmið.
 Á einum stativi fyri seg hingu brósthaldarar fyri serprís. Restlitir og - støddir stóð á. Eg snaraði stativinum, og ein svartur blondubrósthaldari datt niður. Eg tók hann upp.
Hann hevði onga tjóvaávaring. Eg veit ikki hví, men eg stappaði hann í lumman. Síðan gekk eg út gjøgnum kassasmoguna, og eingin steðgaði mær.
Klokkan var yvir eitt, tá eg gjørdi av at fara heim. Eg kundi siga, at eg hevði fingið frí frá smíð.
 Uttan fyri handilin hjá Ismet stóð Cookie bundin, og við síðuna av stóð vognurin hjá Kalla. Cookie fekk eyga á meg langt burturfrá. Hon hvein og togaði í snórin.
 Eg klappaði henni, meðan eg hugdi inn gjøgnum vindeygað, varisliga so eingin skuldi síggja meg. Mamma stóð framman fyri skivuna við Kalla á arminum. Ismet rætti henni ein pakka av Marlboro. Mamma sá kløkk út og segði okkurt. Ismet setti pakkan aftur á hillina og tók ein Prince light í staðin.
 Seinast eg hevði keypt sigarettir frá Ismet, hevði tað verið fyri mínar egnu lummapengar, og eg hevði biðið um ein Marlboro.
 - Mamma hevur skift merki, hevði eg logið.
 Tað var býtt sjálvandi. Eg kundi jú havt roknað tað út, at næstu ferð mamma sjálv keypti sigarettir, kom alt fram. Men eg kundi ikki finna upp á nakað annað, og eg vildi so fegin hála ein pakka av Marlboro upp úr lummanum og bjóða klikuni.
 Eg fjaldi meg í einari inngongd og bíðaði har, til mamma fór framvið við Kalla og Cookie. Tá tey vóru horvin um húsarhornið, fór eg ein umveg heim.
Mamma tosaði í telefon í gongini, tá eg læt úthurðina upp. Eg vónaði, at tað var Felix, hon tosaði við, tí so fór hon at gloyma alt um sigarettirnar. Men tað var tað ikki.
 - Er tað hent fyrr, spurdi hon. Tað líkist ikki Noru...sjálvt um hon ikki hevur verið, sum hon er von í seinastuni.
 Hon hugdi strangliga at mær. Eg varð standandi beint innan fyri dyrnar. Mamma var tigandi og lurtaði eftir røddini í rørinum.
 - Ja, segði hon, tað er álvarsamt. Ja, sjálvandi skal eg tosa við hana....og greiða fløkjuna á ein friðarligan hátt. Takk fyri at tú ringdi...farvæl.
 Friðarliga, tað er so rímiligt! Hon hevði ikki meira enn lagt rørið á, fyrr enn hon legði á meg.
 - Hvat er tað, tú gongur og gert. Ert tú rættsiktað? Skulkar! Og hvat er tað fyri sigarettir, sum tú keypir? Ha? Ert tú farin at roykja eisini? Og tað skal er hoyra frá Ismet? Og so ringir Gunilla og sigur, at tú varðst bara burtur úr skúlanum, uttan at siga nakað! Hvat er tað, sum bagir tær fyri tíðina? Eg kenni teg ikki aftur.
 Hvør kann svara uppá sovorðið? Tað nyttar einki at royna. Eg gekk bara yvir ímóti kamarshurðini hjá mær. Mamma tók í armin á mær.
 - Men svara so!
 Eg togaði armin til mín.
 Hon bara stóð har og sá so hjálparleys út, tá eg skræddi hurðina upp og smekkaði hana aftur beint fyri nøsini á henni.
Eg hevði ikki latið meg úr jakkanum. Tá eg tveitti hann á seingina, sá eg okkurt svart stinga upp úr øðrum lummanum. Tað var brósthaldarin. Tað var heppið, at mamma ikki hevði sæð hann; tí so hevði hon fingið okkurt annað at skeldast um.
 Eg læt meg úr troyggjuni og passaði brósthaldaran. Allir brósthaldarar høvdu verið ov stórir til mín, men hesin var ræðuliga stórur. Skálirnar hingu sum tómir posar, og eg kundi fáa hann tvær ferðir rundan um meg.
 Eg kendi bara eitt menniskja sum passaði ein sovorðnan brósthaldara.
 Karin.
 Eg læt meg úr hesum komiska brósthaldara og stappaði hann í ovastu skuffu í dragukistuni hjá mær. Har lá oyrnalurtið hjá Sabinu longu.
 Tjóvagóðs. Ein tjóvspirra. 
 Tað bankaði á dyrnar 
 - Nora! rópti mamma. Lat upp!
 Eg tók oyrnalurtið fram, og setti oyrnatelefonirnar uppá og koyrdi bandið frá. Gjøgnum bassdukið hoyrdi eg, at hon helt fram at banka og rópa:
 - Lat so upp! Eg vil bara tosa við teg!
 Eg skrúvaði so hart frá, sum eg kundi. Tá hoyrdist hon ikki longur.
 - Eg eri heldur ikki boðin
Tað var somu vikuna, eg hoyrdi um veitsluna hjá Fanný. Tá eg sat á vesinum og hevði hoyrt hana siga, at hon hevði hugsað sær at halda eina veitslu, tá foreldrini vóru og ferðaðust; og nú var tað avgjørt. Veitslan skuldi verða fríggjadagin fyri allahalgannadag. Minst tjúgu skuldu vera við. Stóribeiggi hjá Emil skuldi skaffa øl.
 Men eg var ikki boðin.
 Sabina, Tobbi, Emil, Anna, Tessan, Tanja, Micka, Gurra, Abba og Samir úr okkara flokki, og minst tíggju afturat úr øðrum sættu flokkum. Sjálvt Maja var boðin við.
 Men eg var ikki boðin.
 Tey sótu við tað vanliga borðið í matarhøllini. Tað vóru tóm pláss, men eg gekk bert framvið, og setti meg við eitt annað borð.
 Vit fingu brokkoligrateng. Sósin var alt ov tjúkk og brokkolið var sundurkókað.
 - Kann eg seta meg her?
 Karin stóð hinumegin borðið við bakka í hondini.
 Einki hevði nakað at týða nú. Einki.
 Eg ypti øksl. Hon tók tað sum eitt ja.
 - Skalt tú við til veitsluna, spurdi hon. Ein seig ostaslintra hekk úr gaflinum hjá henni, heilt niður móti talerkinum. Tað sá vamlisligt út.
 - Hvat fyri veitslu?
 - Veitsluna hjá Fanný,
 - Eg leggi einki í veitslur, segði eg.
 - Eg eri heldur ikki boðin, segði hon.
 Sum um nakar hevði trúð tí!
Eftir skúlatíð bíðaði hon eftir mær í gongini. Tey flestu vóru longu farin. Eg læt meg í jakkan, so seint sum eg kundi, og ynskti at hon skuldi fara.
 - Nora? Kemur tú heim við mær?
 - Eg hoyrdi meg sjálva siga. Ja, so fegin.
Hon tók sær av mær. Hon sá, at eg var kedd av onkrum.
 Tað var kanska tí, eg segði ja, sjálvt um eg hevði bestan hugin at siga nei.
 Livrastúvingur
Tað stóð Eriksson á hurðini á einum gamaldags messingskelti. Karin ringdi við duraklokkuni.
 Hevur tú ongan lykil, spurdi eg.
 Áðrenn hon hevði svarað, gloppaði hurðin. Trygdarketan var fyri. Gjøgnum gloppið sá eg mammu Karina.
 Hon var so ólík mammu mínari, sum nakar fær verið. Mamma er kløn, hevur hárið niður á akslarnar og sær út sum ein ung genta aftanífrá. Mamma Karina var ikki tjúkk, men heldur breið. Hárið var krúllað, so at tað sá óektað út. Hon var í gráum niðurdeili og blástríputari blusu og einum stórblomstrutum fyriklæði.
 Hon loysti trygdarketuna og læt hurðina upp
 - Ja so, er hetta Nora, segði hon og rætti hondina fram.
 Karin hevur fortalt mær so nógv um teg.
 Hvat, spurdi eg meg sjálva. Eg tók hond hennara, men eg bukkaði ikki. Mark er fyri øllum. Íbúðin var myrk, full av gomlum løgnum møblum og tjúkkum teppum. Allastaðni lógu smáir hekklaðir dúkar. Karin vísti mær runt. Eg setti meg í eina sofu í góðustovu, men tá segði Karin, at vit skuldu fara inn á hennara kamar í staðin.
 - Vit sleppa ikki at órudda inni her, segði hon.
 Eg hevði ikki hugsað mær at óruddað, bert at sitið eina løtu.
 Kamarið hjá Karini var fínt. Hon hevði eina hvíta himmalsong og ljósareyðar rósur á tapetinum. Á skriviborðinum lógu øll tingini pent upp á pláss. Floytuhúsin lá opin á borðinum. Floytan lýsti sum silvur. Eg tók hana upp í hondina. 
 Sleppi eg at royna hana?
 Hon nikkaði.
 Eg blásti, men einki ljóð kom úr henni. Tað var nógv verri, enn eg hevði trúð. At enda hoyrdist eitt neyðarslig pipp. Eg rætti Karini floytuna aftur. 
 - Kanst tú ikki spæla okkurt?
 - Eina aðra ferð, segði hon, og legði floytuna aftur í húsan.
Vit roknaðu støddfrøðiuppgávurnar, og so rópti mamma Karina á okkum og bað okkum seta á borðið. Tey ótu ikki í køkinum, sum vit gera, men í einum etingarrúmi við síðuna av. Borðið var úr myrkum træ við leyvufótum. Vit løgdu dúk á, áðrenn vit settu talerkar og gløs á. Tá eg hevði lagt knívar og gaflar við talerkarnar, gekk Karin aftan á mær og legði teir rætt.
 Veitst tú ikki, hvussu ein borðreiðir? segði hon. Knívarnir til høgru og gaflarnir til vinstru, og teir skulu liggja beint.
 - Ja, so.
 Fimm minuttir í seks hoyrdist lykil verða settur í lásið. Mamma Karina fór frá grýtunum, rann út til úthurðina og loysti trygdarketuna. 
 Pápi Karina var stórur og gráhærdur. Hann var í gráum klædningi og sá út til at vera minst seksti ár. Hann læt seg úr frakkanum og fór inn í baðirúmið, vaskaði hendur og kom so út aftur og setti seg við døgurðaborðið, beint tá klokkan slerdi seks. Karin og eg sótu longu og bíðaðu.
 Mamma Karina bar matin inn. Nakrir sveittadropar skygdu í hárgarðinum, og ein av teimum stívu krúllunum var dottin niður í pannuna. Hon setti seg og rætti mær eina skál við eplum.
 Ger so væl, Nora. Tað var so hugnaligt, at tú kundi koma.
 Pápi Karina hugdi at mær tvørtur yvir borðið. Hann segði einki, men eg fekk eina kenslu av, at honum dámdi ikki tað, hann sá. Eg tók tvey epli. Mamma Karina rætti mær eina aðra skál. 
 Livrastúvingur.
 Eg tók eitt lítið sindur. Mamma Karina stoytti mjólk í glasið hjá mær. Eg skar ein bita av eplinum og skuldi akkurát lyfta gaffilin upp til munnin, tá eg sá, at øll hugdu at mær.
 - Her í húsinum byrja vit ikki at eta, fyrr enn øll hava fingið, segði mamma Karina. Røddin var vinarlig, men eg føldi meg kortini so býtta. Eg legði knív og gaffil frá mær og bíðaði, meðan hini fingu sær.
 - Karin! segði pápin. Rætt ryggin! Tú situr sum ein hoysekkur
 - Ja, pápi, segði Karin og rætti seg upp.
 Mær dámar næstan allan mat uttan livur. Eg skar hana sundur í elalítlar bitar, og blandaði hana upp í tey mosaðu eplini, sósina og vínberjasúltutoyið. Pápi Karina hugdi at talerkinum og vamlaðist, men hann segði einki.
 Hetta var løgið: hann segði næstan einki, meðan vit ótu, men kortini var tað so, at hann gjørdi tað, at eingin annar tordi at siga nakað. Mamma Karina skundaði sær at eta, meðan hon alla tíðina turkaði sær um munnin við serviettinum. Karin royndi alla tíðina at sita við røttum ryggi, men gloymdi tað viðhvørt, og sakk so saman aftur; rætti seg tó upp aftur ferð eftir ferð. Veggjaklokkan tikkaði.
 Eg spurdi mammu Karina, um vit skuldu vaska upp, men hon segði, at tað var ikki neyðugt. Tað var filmur í sjónvarpinum, men vit sluppu ikki at hyggja, tí pápi Karina skuldi lesa avísina í góðustovu, og tá mátti tað vera friðarligt, segði Karin. Vit sótu inni í kamaranum hjá henni og hugdu at bíløtum. Løgið; hon var so fitt, tá hon var lítil, og als ikki tjúkk.
 Tá klokkan var sjey, segði mamma Karina, at nú var nóg mikið fyri í dag. Eg takkaði fyri matin og fór heim.
 Tjóvagóðs
So skjótt eg læt úthurðina upp, føldi eg, at tað var okkurt á vási. Luftin var sum lødd við streymi, akkurát sum framman undan torusláttri.
 Kamarshurðin hjá mær stóð opin. Mitt á gólvinum stóð ein svartur plastposi, og við dragukistuna stóð mamma í ferð við at draga ovastu skuffu út.
 - Hvat gert tú? skríggjaði eg úti á gáttini.
 - Ruddi.
 Hon rætti upp tríggjar ómakaðar sokkar í ymsum litum. Ein av teimum hevði stórt hol á stórutá.
 - Hygg! segði hon sigursæl. Hvar eru hinir?
 Hon snúði sokkarnar saman og kastaði teir í plastposan.
 - Halt uppat! skrálaði eg. Hetta er mítt rúm! Hetta eru míni ting!
 Men eg visti, at tað hjálpti einki. Ikki tá hon var í so ringum skørum.
 Hon hevði longu hondina í skuffuni aftur. Hon kom upp við nýggjum fongi. Oyrnalurtinum hjá Sabinu.
 - Hvat er hetta fyri nakað? Hvaðan kemur hetta?
 - Eg havi fingið tað, segði eg.
 Tað var tað fyrsta, eg kom í tankar um.
 - Frá hvørjum?
 - Frá Sabinu, segði eg. Hon hevur fingið eitt nýtt.
 - Hví liggur tað ímillum undirklæðini hjá tær? Ha?
 - Ella lænt hann, um eg so má siga, segði eg. Meðan Sabina lænir tann hjá Nadju. Eg skal bera hann aftur í morgin. Eg legði hann í skuffuna, so at Kalli ikki skuldi spæla við hann. Hann hevur oyðilagt so nógv hjá mær, tað veitst tú væl.
 Álop er besta verja, havi eg hoyrt onkran siga, og mamma hevði enn ringa samvitsku, tí Kalli hevði brotið myndatólið hjá mær í vár, tað sum eg hevði fingið frá ommu. Hon sissaðist eitt sindur og stóð har við gongulurtinum í hondini. Aftan fyri hana sá eg tann svarta brósthaldaran stinga upp úr skuffuni.
 - Eg kann væl rudda liðugt, segði eg við so tølandi rødd, sum eg kundi. So kanst tú rudda kamarið hjá Anton í staðin.
 Hon hugdi spyrjandi at mær, men so fór hon út úr kamarinum.
 Eg tók brósthaldaran úr skuffuni, rullaði hann saman og stappaði hann í jakkalumman. Eg mátti sleppa mær av við hann. Oyrnalurtið eisini. Eg vavdi leidningarnar saman og legði teir í skúlataskuna. Í morgin skuldi eg sleppa mær av við alt tjóvagóðsið.
Eg segði við mammu, at vit høvdu kunning dagin eftir, og at eg skuldi møta í skúlanum klokkan hálvgum átta.
 - So seint á heysti? segði hon, men hon lovaði at vekja meg tíðliga, og beyð sær til at smyrja mær matpakka.
 - Tað er ikki neyðugt, tað er bert hálvur skúladagur, leyg eg.
 Skúlin var púra oyðin. Tað angaði av reingerðarevnum á gongini. Tað ekkóaði upp trappurnar, hvørja ferð eg steig til.
 Okkara gongd var so at siga tóm, bert ein gloymdur fimleikaposi hekk á einum króki. Eg gekk yvir til klassan og tók í hurðina.
 Hurðin var læst.
 Sjálvandi. Hví hevði eg trúð, at hon var opin? 
 Bert nakrar fáar metrar frá mær sat Sabina og har hevði eg ætlað at leggja oyrnalurtið. Men nú slapp eg ikki inn, og tá Gunilla kom at lata upp, hevði eg ongan møguleika at vera einsamøll í skúlastovuni.
 Og brósthaldarin í lummanum. Hvat skuldi eg gera við hann? Eg kundi ikki heingja hann aftur á stativið við reststøddum.
 Eg gjørdist so móð. Eg setti meg á gólvið undir knakarekkjuni við bakinum móti vegginum og beinunum upp undir meg. Tað var ikki friðarligt longur. Eg hoyrdi skrambul langt burturi, sum óivað kom frá konunum í køkinum, glaðar barnarøddir úr garðinum og fótafet í trappunum.
 Fótafetini upp trappurnar komu nærri og nærkaðust gongini, har eg sat. Tað var helst Gunilla. Eg orkaði ikki at hugsa um, hvat eg skuldi siga, um hví eg sat her ein hálvan tíma fyri tíðin. Vekjarin fortaði, fleyg gjøgnum høvdið á mær, beint áðrenn fótafetini steðgaðu framman fyri mær. Hetta var so láturligt, at eg kundi ikki lata vera við at flenna. Sjálvt um tað ljóðaði meira sum higstr.
 - Hvat feilar tær? segði Karin. Hvat gert tú her?
 - Einki, segði eg.
 Karin setti seg undir liðina á mær. Hon segði einki. Tað var eisini gott.
 Eg tók hondina niður í jakkalumman og føldi hesar andstyggiligu blondur millum fingrarnar.
 - Tú, segði eg. Eg havi nakað til tín. Eina gávu.
 - Til mín? segði hon kløkk, sum um hon ikki var von at fáa gávur.
 Eg dró brósthaldaran upp úr lummanum og helt hann upp framman fyri henni.
 - Fínur, ha?
 - Hon stardi at honum.
 - Hvar hevur tú fingið hann?
 - Hann er ov stórur hjá mær. Tú passar hann uttan iva.
 - Tað ber ikki til. Um nú mamma sær hann...ella pápi...
 - Tak í hann.
 Eg ristist eitt sindur á hondini, so at brósthaldarin sveiggjaði sum ein svartur ormur framman fyri Karini. Hon nam varisliga við hann.
 - Tú kanst goyma hann, segði eg. Tað kann vera ein loynidómur. Eg slepti takinum, og nú hekk brósthaldarin millum tummil og fremstafingur á Karini.
 - Hann passar uttan iva væl, segði eg.
 Karin helt brósthaldaran upp fyri seg og hugdi at honum. Síðan andaði hon djúpan og stappaði hann í taskuna.
 - Hví ert tú so tíðliga, spurdi hon aftur.
 Eg tók oyrnalurtið upp úr taskuni og vísti henni tað. 
 - Eg ætlaði at leggja tað aftur, áðrenn øll hini komu. Men hurðin var læst.
 - Eg kann gera tað, segði Karin.
 - Hvussu tá?
 - Í fríkorterinum. Gunilla lovar mær at verða inni, um eg vil.
 Tað passar. Karin slapp at vera inni í fríkorterunum. Gunilla bað hana ofta geva blómunum vatn ella vaska talvuna ella okkurt annað sovorðið.
 Men kundi eg líta á hana?
 Eg hugdi upp á Karina. Hon hugdi beint inn í eyguni á mær.
 - Gev mær hann, segði hon.
 - Mítt gongulurt!
Vit høvdu fyrst felagstíma í tónleiki og síðan dupulttíma í støddfrøði, áðrenn tað ringdi út. Tá tað ringdi út, varð Karin sitandi á sínum plássi.
 - Emil! segði Gunilla. Lat vindeygað upp! Tit onnur, út við tykkum!
 - Skal eg geva blómunum vatn? spurdi Karin.
 - Ja takk, segði Gunilla.
 Tá ið eg gekk fram við Karini á veg út, nikkaði hon næstan ósjónliga móti mær og smíltist.
Úti í skúlagarðinum stóð eg og hugdi upp í vindeyguni í floksrúminum. Men eg sá sjálvandi einki, bert gráan himmal og tær naknu trægreinarnar, sum speglaðu sær í vindeygarútunum.
Eg var ræðuliga spent, tá vit komu innaftur. Hugsa sær, um nú Gunilla hevði verið í floksrúminum alt fríkorterið, í staðin fyri at fara oman á lærarastovuna, sum hon var von?
 Eg hugdi upp á Karina. Hon nikkaði til mín. Eg andaði lættan og fór og setti meg.
 Sabina og Fanný komu inn saman. Sabina gekk fram við sínum plássi og yvir til Fanný.
 - Eg læni ein blýant frá tær, segði hon og lyfti lokið upp. Ella rættari sagt, hon kom ongantíð longur enn til: 
 - Eg læni ein blý...
 Síðan rópti hon:
 - Mítt oyrnalurt!
 Hon tók tað upp úr pultinum. Øll flokkaðust um hana.
 - Hvussu er tað komið her, spurdi Fanný.
 - Ja, hvussu?
 Sabina ljóðaði ørg og illgrunasom á málinum. 
 Hvussu? Tað undraði eisini meg. Hvussu var oyrnalurtið endað í bonkinum hjá Fanný ístaðin fyri hjá Sabinu? Eg royndi at fáa eygnasamband við Karina, men hon hugdi burtur.
 Gunilla kom inn í klassan.
 - Hvat hendir her? Farið og setið tykkum!
 - Oyrnalurtið hjá mær...byrjaði Sabina.
 - Eg vil ikki hoyra eitt orð meira um hatta oyrnalurtið hjá tær, físti Guanilla. Setið tykkum!
Enskt. Tíðin kreyp avstað. Eg sat sum á nálum, og tað gjørdi Sabina helst eisini. Og Fanný. Eg veit ikki. Hon dugir so væl at fjala alt.
 Men hvussu var og ikki, so vóru tær báðar millum tey fyrstu út úr skúlastovuni, tá fríkorterið endiliga kom. Eg steðgaði eitt bil og bíðaði eftir Karini. Tá øll vóru farin út, tók eg hana eitt sindur burturfrá.
 - Hvat hundan hevur tú gjørt? Tú skuldi leggja hann í bonkin hjá Sabinu, ikki hjá Fanný!
 - Eg hati tær, segði Karin. Báðar tvær.
 - Tú ert ikki rættsiktað!
 Eg leyp oman trappurnar. Men eg hoyrdi væl, hvat hon segði:
 - Tað var fyri tína skyld.
 Tá eg kom oman í garðin, var eitt øgiligt rok, tað mesta av skúlanum hugdi at.
 - Tú tókst tað! skríggjaði Sabina.
 - Hví skuldi eg gera tað? segði Fanný ísakøld. Hatta har bíliga lortið!
 - Hví lá tað so í tínum pulti, ha?
 - Tað veit eg ikki, tað havi eg jú sagt tær.
 - Lúgv ikki!
 - Og tað sigur tú!
 - Hvat meinar tú við? segði Sabina. Hvat tosar tú um?
 - Tú letst at vera so fitt, segði Fanný, men so skjótt ein ikki er hjástaddur, byrjar tú at tosa ilt aftan fyri bakið á einum.
 - Tað geri eg yvirhøvur ikki, segði Sabina, men rødd hennara ljóðaði eitt sindur ótrygg nú.
 - Tú tosar ilt um ein, helt Fanný fram, og tú lýgur. Tú ert ein forbannað skøkja, akkurát sum systir tín.
 Sabina varð í øðini. Eg trúgvi ikki, at eg havi sæð hana so illa øll tey tíggju árini, vit hava kenst. Hon fleyg í høvdið á Fanný og roytti hana.
 - Hvat meinar tú við tí? Hvat! skríggjaði hon.
 Fanný er sterkari enn Sabina. Hon tók um skøvningarnar á henni og helt fast.
 - Spyr Noru, segði hon.
 Hon slepti takinum um skøvningarnar á Sabinu so knappliga, at hon datt um koll. So vendi hon sær og fór sín veg. Tey, sum høvdu staðið rundanum, opnaðu ringin fyri at lova Sabinu út, akkurát sum í einum gomlum kovboyfilmi í sjónvarpinum.
 - Renn meg í reyvina! skrálaði Sabina eftir henni, meðan hon reisti seg og bustaði burtur av sær.
 - Eisini tú, segði hon og sendi ill eygu eftir mær, tá hon gekk framvið.
 Innbjóðing til veitsluna
Eg sat samankropin á seingini við Cookie við síðuna av mær. Hon hevði lagt høvdið í fangið hjá mær og hugdi upp á meg við sínum klóku hundaeygum. Legg einki í tey, føldist tað, sum hon segði. Tú mást ikki vera kedd. 
 Men eg var kedd. Hvat eg so gjørdi, so var alt skeivt. Eg hevði hugsað mær, at Sabina fór at blíva glað, tá hon fekk oyrnalurtið aftur, men nú var hon bara ill.
 Og Karin. Eg hevði trúð, at eg visti, hvør hon var, men í dag hevði eg sæð eina aðra Karina, sum eg ikki kendist við. Hon gjørdi meg bangna.
 Tað pikkaði á dyrnar
 - Lovar tú mær inn? segði mamma uttanfyri.
 - Hvat vilt tú? spurdi eg.
 Eg vil helst vera einsamøll við Cookie. Men mamma kom inn og settist á songarstokkin eitt sindur burtur frá mær. Hvørgin okkara segði nakað.
 - Er nakað hent? spurdi hon at enda. 
 Eg risti við høvdinum.
 - Nakað í skúlanum? 
 - Nei, havi eg sagt!
 - Men hvat er tað so?
 - Einki serligt.
 Mamma reisti seg og gekk runt í rúminum. Hon tók okkurt skitið plagg upp av gólvinum og rættaði eitt bílæt, sum hekk skeivt.
 Eg sat og hugdi at henni. Eg visti, at hon bíðaði. Hon sá so stúrin út.
 Kanska skuldi eg fortalt henni alt. Tað kundi neyvan verða verri, enn tað var nú.
 - Mamma? segði eg.
 Í somu løtu vendi hon sær ímóti mær og spurdi:
 - Tú - hevur nakar ringt?
 So tað var ikki meg, hon hugsaði um, meðan hon gekk runt og stríddist við bíløt og skitin klæðir. Tað var Felix!
 - Nei, hann hevur ikki ringt, físti eg. Heldur ikki í dag!
 - Nora..., segði hon og royndi at kína mær um hárið.
 Eg dró meg longur inn í seingina. Hon skuldi ikki koma og kína mær nú.
 - Halt so uppat at plága meg, hvesti eg í hana. Lat meg fáa frið!
 Hon hugdi upp á meg og sá aftur so hjálparleys út.
 Beint tá ringdi á útdyrnar. Vit hoyrdu Anton í gongini, og hann rópti;
 - Eg lati upp!
 Eg skræddi kamarshurðina hjá mær upp og rópti;
 - Eg eri ikki heima!
 Anton hevði longu latið upp. Uttanfyri stóðu Sabina og Fanný.
Vit lótu hurðina aftur eftir okkum. Tær settu seg undir liðina á hvørjari aðrari á seingina hjá mær, og eg setti meg á skriviborðsstólin.
 - Vit vita, hvør tók oyrnalurtið hjá Sabinu, segði Fanný.
 Eg fekk ein klump í hálsin. Tær høvdu roknað alt út. Nú skuldu tær halda rættargongd yvir mær, og í morgin skuldi allur skúlin vita, at eg var ein tjóvur. Einki vanligt smástuldur, men ein, sum stjól frá sínum egnu vinum.
 - Gera tit tað? segði eg.
 - Ja, segði Sabina.
 Tað var týðiligt, at tær vildu draga tíðina út.
 - Karin, segði Fanný.
 - Hvat?
 Eg gjørdist so kløkk, at eg hoppaði upp úr stólinum. Klumpurin í hálsinum losnaði og hvarv.
 - Tað má hava verið hon, segði Sabina.
 - So er hon blivin bangin, segði Fanný, og so hevur hon lagt hann í mín bonk. Snilt, ha?
 - Vit skulu hevna okkum, segði Sabina. 
 Klumpurin í hálsinum kom aftur.
 - Hvussu?
 Tær hugdu upp á hvør aðra og smíltust.
 - Tað fært tú at vita seinni, segði Fanný. Tá tú hevur gjørt tað, tú skalt.
 - Hvat meinar tit við?
 - Kom í veitslu hjá mær fríggjadagin, segði Fanný. Og tak Karina við.
 - Tað fær hon aldrin loyvi til, segði eg. Tit skuldu bara vitað, hvussu foreldrini hjá henni eru. Hon slapp ikki til floksveitsluna.
 - Kemur Karin ikki, so kemur tú heldur ikki, segði Fanný
 - Hvørjum ert tú í parti við, spurdi Sabina.
 - Eg skal royna, segði eg.
Dagin eftir sótu Karin og eg saman í klivstativinum, heilt niðarlaga, tí Karin hevði hæddarsuð.
 - Tað fer aldrin í verðin at bera til, segði hon. Tað fái eg ikki loyvi til. 
 - Jú, segði eg. Eg havi hugsað um, hvussu vit skulu gera. Vit siga, at tú skalt sova heima hjá mær. Mamma mín ringir til mammu tína og sigur, at tað eru bara tú og eg, og at mamma mín er heima alla tíðina. Vit siga ikki fyri mammu, at vit skulu í veitslu, fyrr enn í seinastu løtu. So seint, at hon ikki fær tíð at hugsa seg um.
 - Hvat nú, um mamma ringir heim til tykkara, og eg ikki eri har?
 - Tað gongur nokk.
 Karin sá ivasom út.
 - Kom nú, Karin, segði eg. Ver ikki so bangin. Tú verður kanska ongantíð boðin aftur.
 Hon nikkaði ivasom.
 - So siga vit tað, segði hon.
Nú eg hugsi meg um, skilji eg ikki, at hon gekk við til tað. Hvussu kundi Karin trúgva, at hon varð boðin í veitslu hjá Fanný, uttan at tað vóru serstakar grundir til tess? Hon visti jú, hvussu tær vóru og hvat tær meintu um hana.
 Hon hevði kanska ein dreym um, at alt knappliga varð øðrvísi? At øll fóru at síggja hana við øðrum eygum? Vildi hon verða lumpað?
 Líka mikið hvat, so er tað eingin umbering fyri meg. Tað var eg, sum lokkaði hana hagar. Eg visti ikki, hvat tær ætlaðu at gera fyri at revsa hana, men eg visti, at tað fór at verða ræðuligt. Eg gjørdi tað, og eg kann ikki geva nøkrum øðrum skyldina.
 Ella...fór Karin í veitslu hjá Fanný við opnum eygum? Visti hon eisini, at okkurt fór at henda, men ikki hvat?
 Gjørdi hon tað fyri mína skyld? 
 Veitslan hjá Fanný
Vit pyntaðu okkum á kamarinum hjá mær. Eg var í somu troyggju sum á floksveitsluni og mínum nýggjastu buksum. Karin hevði eina lítla tasku við sær. Hon tók ein niðurdeil, eina hvíta blusu og einar sokkabuksur úr henni. Og so tann svarta brósthaldaran.
 - Skalt tú vera soleiðis ílatin, spurdi hon meg. Í langbuksum? 
 Eg ætlaði mær at siga okkurt um, at øll fóru helst at verða í langbuksum, og at hon fór at síggja heldur løgin út í puntutum niðurdeili, men tað var helst einki gott hugskot. Hon hevði sæð løgin út, hvat hon so fór í.
 Brósthaldarin sat sum stoyptur uppi á henni. Hann lyfti bróstini upp, so tey sóu ikki so tung út, men meira høg og spísk. Meðan eg smurdi eyguni, sá eg í speglinum, hvussu hon snaraði sær fyri at síggja, hvussu bróstini sóu út frá síðuni.
 Tað bankaði á dyrnar. Karin ripti blusuna til sín og ballaði hana um seg.
 - Hvat gera tit? Skulu tit fara nakrastaðni, spurdi mamma.
 - Vit skulu heim til Fanný, segði eg.
 - Men..., segði mamma. Eg segði við mammu Karina...eg trúði, at tit skuldu vera her.
 - Tað varð avgjørt í dag, segði eg. Allur flokkurin fer. Tað eru vit, sum gera eina veitslu fyri Fanný.
 Eg var heilt vís í, at mamma fór ikki at minnast til, at Fanný longu hevði havt føðingardag í februar.
 - Eg skal kanska ringja til mammu tína? segði mamma við Karina.
 - Tað er ikki neyðugt, var eg kvik at svara, áðrenn Karin fekk tíð at ivast. Karin hevur sjálv ringt heim.
 Eg sá, at mamma visti ikki reiðiliga, hvørjum hon skuldi trúgva, men tað var týðiligt, at hon gjørdi av at trúgva mær.
 - So siga vit tað, segði hon. Men tit mugu vera heima í seinasta lagi klokkan ellivu. Og tú, Nora. Felix kemur higar. Vit skulu tosa eitt sindur saman. Greiða træðrirnar.
 Eg hevði als ongan áhuga fyri henni og Felix beint nú. Tað var nú gott, at hon hevði okkurt at gera, tí annars kundi hon funnið upp á at ringt til mammu Karina. Ella heim til Fanný fyri at kanna eftir, um alt var, sum tað átti.
 - Ja so, segði eg. Góðan stuttleika.
 Hon bert snerkti og fór út úr rúminum.
Tað regnaði, tá vit fóru. Gøtulyktirnar orkaðu næstan ikki at lýsa gjøgnum tað tætta gráa myrkrið. Vát bløð kleimdust undir skónum.
 Karin hevði einar inniskógvar við í einum posa. Hon snakkaði alla tíðina.
 - Tú...hvussu ger mann? Tá mann dansar? Bíðar tú, til tú verður boðin upp? Skal mann hyggja at teimum ella látast, sum mann als ikki hugsar um tað? Og hvat geri eg nú, um eg sveitti um hendurnar? Merkist tað?
 - Nei, segði eg. Tað er ikki neyðugt at halda um hvønn annan. Bara tá tað er ein valsur.
 Eg kom at hugsa um Jónas á floksveitsluni og mussin. Tað var heppið, at hann ikki var boðin til Fanný.
 - Trýrt tú, at nakar vil dansa við mær, spurdi Karin.
 - Sjálvandi.
Íbúðin var óvanliga stór. Vit vóru ikki í kamarinum hjá Fanný, men í góðustovu og einum øðrum rúmi, sum Fanný kallaði tónleikarúmið. Har vóru næstan eingir møblar, bert tveir djúpir stólar úr stálrørum, sum vit fluttu út til veggin og eitt ómetaliga stórt stereoanlegg. Í tónleikarúminum dansaðu vit, í góðustovu kundi tú sita og hvíla teg í stórum, mjúkum skinnsofum. Tað vóru stórar nøgdir av kipsi og leskidrykkjum og fleiri pappeskjur við seks ølum í hvørjari.
 Eg dansaði við nøkrum øðrum gentum. Sabina dansaði við Tobba, og Fanný fór avstað við Emili, sum annars stóð og snakkaði við Maju. Maja sá heldur súr út, helst nú ið Fanný hevði lagt eitt droymandi lag á.
 Karin sat í einum horni av tónleikarúminum við hondunum í fanginum og beinunum tætt saman undir tí puntuta skjúrtinum. Hon var í fínum skóm við lágum hali, sovorðnum sum vit brúktu í teimum smáu flokkunum. Øll hini høvdu latið seg úr og vóru á leistum.
 Sabina teskaði okkurt til Tobba. Hann risti við høvdinum, men hon var treisk. At enda gekk Tobbi yvir til Karina.
 - Skulu vit dansa? segði hann.
 Eg helt ondini. Var tað nú, tað skuldi henda, tað ræðuliga.
 - Ja takk, segði Karin.
 Hon reisti seg og fór aftan á honum.
 - "Ja takk!" teskaði Sabina til Maju. Tær flentu.
 Karin legði hondina á økslina á Tobba og byrjaði at dansa. Andlitið var álvarsamt og innhugsið.
 Sabina fór yvir til stereoið og legði eina nýggja plátu á. Knappliga dunaðu kvikir hopp-hopp tónar úr hátalarunum. Tobbi slepti Karini og byrjaði at røra seg til tónleikin. Karin stóð bara og gløddi. Síðan royndi hon at herma eftir rørslunum hjá Tobba. Tað sá láturligt út. Fólk flentu hart.
 Tað var pínligt, men eingin ólukka. Tað kundi verið nógv verri, hugsaði eg, meðan eg gekk inn í góðustovu og setti meg, so eg slapp frá at hyggja at.
 Eg visti jú ikki, at hetta bert var byrjanin.
 Í stovuni sótu nakrir dreingir við hvør sínum øldunki. Teir fjantaðust eitt sindur, tá eg kom inn í stovuna, og vildu hava meg at smakka á ølið. Men eg segði nei og setti meg í ein djúpan stól í einum horni. Tá lótu teir meg hava frið.
 Løtu seinni komu Sabina og Tobbi inn í stovuna og funnu ein tóman stól beint yvir av mær. Tobbi setti seg við Sabinu á knøunum. Tey kystust, og eg sá, at hann koyrdi hondina inn undir skjúrtuna hjá henni.
 Gjøgnum dupulthurðina inn í tónleikarúmið sá eg Fanný dansa við Emili.
 Karin kom yvir til mín.
 - Skulu vit ikki skjótt fara heim? segði hon.
 - Klokkan er bara hálvgum tíggju, segði eg. Tað er ikki neyðugt, at vit eru heima fyrr enn klokkan ellivu.
 - Men eg vil fegin heim, segði hon.
 Sabina hugdi upp.
 - Tit fara ikki longu, segði hon. Veitslan er beint nú byrjað. 
 Hon hugdi upp á meg, tá hon segði hetta, og eg skilti, at tað var eg, sum skuldi fáa Karina at verða verandi. 
 - Tú kanst fara sjálv, segði eg. Eg verði eftir.
 Eg visti væl, at hon kundi ikki fara, uttan eg kom við. Og um hon fór heim til teirra, fór mamman at finna útav, at hon hevði logið.
 - Hvussu leingi so? segði Karin, men áðrenn eg fekk svarað, stóð Fanný í hurðini.
 - Vaknið! rópti hon. Nú verður tað S.P ella K.!
 S. P. ella K. - Sannleiki ella avleiðingar
Øll kleimdu seg niður í skinnsofurnar. Sabina byrjaði. Hon vendi spurningin til Fanný.
 - S. P. ella K.?
 - S. P., segði Fanný.
 - Hvønn dámar tær best?
 - Emil.
 Emil sat undir liðini á henni í sofuni. Hann flenti og legði armin um akslar hennara. Maja sá kedd út.
 Nú var tað túrurin hjá Fanný at spyrja.
 - Karin. S. P. ella K.?
 Karin sat á stólaarminum á mínum stóli. Hon bukkaði seg inn yvir meg.
 - Hvat skal eg velja? teskaði hon.
 - Vel so! segði Fanný ótolin.
 Eg hugdi upp á Sabinu. Hon mimaði: K.
 - K., teskaði eg til Karina.
 - K., segði hon.
 - Alt í lagi, segði Fanný. Tú skalt lata teg úr blusuni og vísa boppurnar.
 Tað fór eitt suð gjøgnum stovuna. Eg fekk næstan ikki andað.
 - Nei! segði Karin.
 - Tað mást tú, segði Sabina. Soleiðis eru reglurnar.
 - Tú valdi sjálv, segði Fanný. Ger tað nú! Vís boppurnar!
 Nakrir av dreingjunum byrjaðu at rópa í takt: 
 - Vís nú boppurnar! Vís nú boppurnar!
 Karin reisti seg og legði armarnar á kross yvir bringuna.
 - Nei, segði hon aftur.
 - Vit gera tað lættari, segði Fanný. Vit sløkkja ljósið.
 - Neei, so síggja vit einki, mótmælti Emil.
 - Jú, segði Fanný, vit síggja nóg mikið. Sløkk Nora.
 Eg reisti meg og fór yvir til kontaktina úti við dyrnar. Hon var soleiðis vorðin, at hon kundi skrúvast upp og niður. Eg skrúvaði hana so langt niður, sum eg fekk. 
 - Hygg, segði Fanný. Tað er næstan myrkt. Tað sæst næstan einki.
 - Eg vil ikki, hálvgræt Karin. Kann eg ikki gera okkurt annað í staðin?
 - Jú, rópti ein drongur, sum eg ikki kendi. Kom higar, so skal eg vísa tær, hvussu tú skalt gera!
 Hann teknaði við hondini út í luftina á ein skammleysan hátt.
 - Halt so uppat, segði Fanný. Ger tað nú. Vit kunnu ikki bíða her alla nátt...
 - Nei, segði Karin aftur, og tað hoyrdist, at hon longu hevði uppgivið alt.
 - Nei, men skrubba so av, segði Fanný ótolin. Og tú mást ikki trúgva tí, at tú nakrantíð sleppur at verða við til nakað eftir hetta.
 Karin byrjaði at knappa upp knapparnar á blusuni, ein og ein. Dreingirnir flentu og róptu á hana.
 Eg stóð í sama stað úti við dyrnar. Sabina reisti seg og stillaði seg við síðuna av mær.
 Karin hevði fingið allar knapparnar upp og læt seg úr blusuni.
 Í somu løtu varð ljósið skrúvað upp í fulla styrki. Við tað, at tað hevði verið so myrkt frammanundan, var ljósið blendandi skart.
 Sabina stóð enn og helt hondina á kontaktina. Tá ið dreingirnir sóu tann svarta brósthaldaran, fóru teir at klappa.
 - Eisini brósthaldaran! segði Fanný.
 - Nei! skríggjaði Karin og royndi at fjala seg við ørmunum. Nei, nei!
 Hon ljóðaði eins og royndi onkur at myrða hana.
 - Tú stjólst gongulurtið hjá mær, segði Sabina. Viðgakk tað bara!
 - Ja, játta, segði Fanný, og síðan legði tú hann í mín bonk.
 - Viðgakk! Viðgakk! byrjaðu fleiri at rópa.
 Nú sigur hon tað, hugsaði eg. Tað var ikki eg. Tað var Nora.
 - Ja! skríggjaði Karin. Ja, ja, ja! 
 So leyp hon fram við mær út úr rúminum við krossløgdum ørmum framman fyri bringuni. Tann hvíta blusan lá eftir á stólarminum
 - Karin! Bíða! Karin! rópti eg og leyp aftan á henni.
Tá eg kom út í høllina, sá eg hana lata seg í jakkan. Hon skræddi hurðina upp og hvarv niður trappurnar. Á hallargólvinum stóðu traskiskógvar hennara gloymdir, nossliga settir til viks.
Vindurin var ísakaldur, og regnið prikaði í andlitið. Eg rann og fekk ilt í lunguni av tí ráu luftini.
 Hevði tað verið sum vanligt, hevði eg fingið fatur í henni sum einki. Men nú rann hon, sum um tað var lívið, tað galt, í sínum fínu tunnu skóm við hæli og jakkanum spentum um bringuna.
 Eg hevði næstan fingið fatur í hana, tá vit komu til Reinstíggjagøtu. Eg fekk fatur í jakkaermuna hjá henni. Men hon ripti armin til sín og leyp beint út á gøtuna, beint tá ið bussur 48 sneiddi um hornið.
 - Karin! skríggjaði eg og steðgaði á gongubreytarkantinum.
 Hon slapp akkurát fram við bussinum og hvarv aftan fyri hann. Eg hoyrdi ein bil høgga bremsurnar í, so tað hvein í dekkunum.
 - Karin! skríggjaði eg aftur.
 - Hjartað dukaði so, at eg fekk næstan ikki andað.
 Bussurin koyrdi framvið, og Karin kom undan hinumegin gøtuna. Hon helt fram at renna.
 Eg vendi við og gekk spakuliga heim. Regnið dryppaði úr fruntinum niður í eyguni. Alt kendist so óveruligt rundan um meg.
Tey høvdu latið stovuhurðina aftur og tey skeldaðust. Ella rættari: mamma skeldaðist, og Felix royndi at verja seg.
 Ov seint. Eg fór inn í baðirúmið og fylti heitt vatn í til bað. Meðan eg lá í baðikarinum, hugdi mamma inn.
 - Hvar er Karin? segði hon.
 - Hon fór heim, segði eg
 - Hon skuldi jú sova her?
 - Hon skifti meining.
 - Vilt tú hava nakað? Ert tú svong?
 - Nei takk. Eg fari og leggi meg.
 - Sov væl. Felix fer beinan veg.
 - So, so.
 Røddin darraði eitt sindur, tá hon segði hatta um Felix. Eg hugsaði, um mín rødd eisini ljóðaði so.
Leygardagin, morgunin eftir veitsluna hjá Fanný, vaknaði eg við, at tað føldist, sum eg datt beint út í tóma luft. Hjartað dukaði, og eg var rennvát í sveitta. Fyrst varð eg glað, tá eg sá, at eg lá í míni egnu song, men so kom mær í hug tað, sum var hent kvøldið fyri. 
 Tómrúm hóskaði ikki til mín. Eitt svart hol sum seyg alt til sín. Alt uttan bílætið av Karini í tí svarta brósthaldaranum við krossløgdum ørmum um barmin. Og andlit hennara, tá hon rópti: Ja!
 Toka
Leygardag seinnapart koyrdu Anton og eg heim til ommu. Tað plaga vit at gera allahalgannadag. Pápi kemur eisini, og so fara vit á kirkjugarðin og tendra ljós á grøvina hjá abba. Vit sova hjá ommu um náttina, og pápi koyrir okkum so heim sunnukvøldið.
 Tað var toka á kirkjugarðinum, vát grá toka, sum sveipti seg um trø, gravir og menniskjuni, sum fluttu seg seigan eftir gøtunum millum gravirnar. Har ljósið frá gøtulyktunum lýsti upp í tokuni, var hon heilt hvít og tjúkk.
 Tá eg var lítil, plagdi Anton at ræða meg við spøkilsum og andum, so eg varð noydd at halda fast í hondina á pápa alla tíðina. Nú trúgvi eg ikki upp á sovorðið longur, men her er so dapurt, at eg vil helst sleppa út hiðani. Tá vit stóðu framman fyri grøvini hjá abba, fór eg at gráta. Omma kroysti meg inn at sær og sá út, sum hon eisini var um at gráta. Eg skammaðist eitt sindur yvir, at hon trúði, at tað var av sorg yvir abba, eg græt.
 Um kvøldið bjóðaði pápi okkum á matstovu. Tað plagar hann at gera, og vit sleppa at velja, hvørja matstovu vit vilja á. Vit valdu italska sum vanligt. Eg valdi lasanju, men eg át bert eitt lítið sindur. Ikki tí at tað ikki smakkaði væl, men eg fekk líkasum ikki matin niður.
 Pápi bleiv súrur, tí eg ikki át, tí maturin var so dýrur. Hann segði tað ikki, men eg merkti tað á honum. Anton át restina hjá mær.
 Tað fyrsta, eg segði við mammu, tá ið vit komu heim um kvøldið, var:
 - Hevur nakar ringt?
 - Ringt? segði mamma og smíltist, eitt óærligt smíl. Nei, eingin hevur ringt. 
 Hon var bleik og trivsut um høvdið, og øll øskubikørini vóru rokað við sigarettstubbum.
 - Hvussu hevði pápi tykkara tað? Spurdi hon og sá út, sum hon royndi at taka seg saman. Og omma? Hvussu hevur Ingrið tað?
 Ingrið er nýggja vinkonan hjá pápa. Sum um mamma leggur í, hvussu hon hevur tað.
 - Hon var ikki við, segði eg. Til alla lukku.
 Nú flenti mamma og streyk mær eftir hárinum
 - Nora, Nora, segði hon. Hvat skuldi eg gjørt uttan teg?
 Eg kroysti hana fast inn at mær.
Eg kundi havt sagt nei. "Nei, eg vil ikki". Tað kundi eg havt sagt. Eg hevði ikki fyri neyðini at lokka Karina við til veitsluna.
 Eg kundi havt sagt nei.
 Tað finst ein orsøk til alt, eg havi gjørt hetta heystið. Ein orsøk ella ein frágreiðing. Men eg var ikki tvingað. Eg valdi sjálv.
 Eg kundi havt sagt nei. Men tað gjørdi eg ikki.
 Fer hon nakrantíð at fyrigeva mær?
 Plássið hjá Karini stóð tómt
Í morgun var ein sovorðin undarlig tøgn í flokkinum. Tað varð eingin tónleikatími. Gunilla sat tigandi og stardi út yvir flokkin. Tey, sum ikki høvdu verið á veitsluni, skiltu einki; tey vendu og snaraðu sær og hugdu upp á hvør annan og ristu við høvdinum.
 Plássið hjá Karini stóð tómt.
 Eg var bangin fyri, hvat fór at henda og hvat Gunilla fór at siga. Men kortini føldi eg tað so, at hvat so enn hendi, var alt betri enn hesin nívandi tómleikin.
 At enda breyt Gunilla tøgnina.
 - Eg tosaði við mammu Karina í gjár, segði hon.
 Eg hoyrdi eitt lítið ljóð frá Sabinu, sum um hon hevði ilt við at draga ondina. Fanný sá órørd út, men hond hennara ristist, meðan hon teknaði á borðið.
 - Karin kemur ikki aftur í henda flokkin, segði Gunilla. Ikki eftir tað, sum hendi á veitsluni fríggjadagin. Hon skal byrja í einum øðrum skúla.
 - Strippi-skúlanum, kanska! segði Tobbi.
 - Halt kjaft, hatta har er einki stuttligt! segði Sabina.
 - Alt í lagi, segði Tobbi.
 - Eg kann ikki siga, hvussu kedd eg eri av tí, sum er hent, helt Gunilla fram. Eg vóni, at tit eisini eru tað.
 Tá eg hugdi upp, setti Gunilla eyguni á meg. Hon hugdi beint inn í eyguni á mær nøkur sekund. Síðani nikkaði hon til mín.
 - Er tað nakar, sum vil siga nakað, spurdi hon.
 Tað bankaði á dyrnar. Gunilla hugdi at klokkuni og rukkaði brýrnar, sum um hon helt, at tað bankaði ov tíðliga. 
 - Kom inn! segði hon.
 Hurðin varð latin upp og inn kom mamma Karina í grábrúnum frakka. Gunilla gekk yvir ímóti henni, og tær teskaðu okkurt saman.
 - Hetta er mamma Karina, segði Gunilla. Hon kemur eftir tí, sum Karin eigur.
 Eg hugdi burtur, tá mamma Karina fór fram við. Eg tordi ikki at hyggja í eyguni á henni.
 Gunilla vísti henni á borðið hjá Karini og stóð við síðuna av henni, meðan hon samlaði tingini saman. Nøkrum bókum, sum skúlin átti, tók Gunilla sær av.
 Tað var deyðakvirt í floksrúminum, so kvirt, at tað var næstan ikki til at halda út. 
 - Ja...vit vóru ikki við til veitslkuna, segði Emma. Tað vóru bara nøkur fá við.
 Mamma Karina hugdi upp á Emmu. Ikki kann sigast, at hon smíltist, men hon sá ógvuliga vinarlig út.
 - Hvørjar eru Fanný og Sabina? spurdi hon Gunillu.
 Fanný rætti hondina upp við einum treiskum eygnabrá. Sabina rætti eisini hondina upp, men hon stardi beint á stólin framman fyri seg.
 - Eg vildi bara síggja, hvussu tit sóu út, segði mamma Karina. Hvussu børn síggja út, sum gera sovorðið.
 Tá fór Sabina at stórgráta. Hon higstraði hart og leyp út úr skúlastovuni við hondunum fyri andlitið.
 Maja reisti seg hálvt upp, sum um hon ætlaði at fara aftan á Sabinu.
 - Lat hana vera, segði Gunilla. Hon hevur kanska brúk fyri at vera einsamøll eina løtu.
 Mamma Karina kom fram til mín. Hon tók ein lítlan pakka úr taskuni og legði hann á borðið framman fyri mær.
 - Á, Nora, segði hon. Hetta her er helst tín.
Eftir skúlatíð kom Sabina at fylgjast við mær oman trappurnar.
 - Nora, segði hon pøst. Kann eg koma heim við tær?
 Sum eg hevði verið glað, um hetta hevði verið fyri tveimum mánaðum síðani.
 - Nei, segði eg, eg havi annað at gera í dag.
 - Góða? Hon hevði putrað andlitið, so tað sást ikki, at hon hevði grátið. Men eyguni vóru størri og blankari enn vanligt.
 - Eg meinti tað ikki, segði hon. Ikki at tað skuldi blíva so ræðuligt. Trýrt tú mær? Eg má sleppa at tosa við teg.
 - Í morgin, segði eg.
 Hon nikkaði. Tobbi, Emil og Fanný komu oman gjøgnum trappurnar. Fanný tók í armin á Sabinu.
 - Kom nú! segði hon.
 - Í morgin? segði Sabina við meg.
 - Ja.
 Tey hvurvu oman trappurnar. Eg tók pakkan fram, sum eg hevði fingið frá mammu Karini og læt hann upp.
 Í pakkanum lá tann svarti brósthaldarin.
Tað var órudduligari heima í gongini enn vanligt. Eg mundi dottið um nakrar plastkassar, sum stóðu beint innan fyri hurðina. Tað var okkurt í teimum, klæðir kanska. Trummurnar hjá Felix stóðu eisini í gongini.
 Eg læt hurðina spakuliga eftir mær og fór beint yvir til telefonina, ringdi nummarið og bíðaði. Eitt, tvey, trý, fýra, fimm ferðir ringdi tað. Beint, sum eg ætlaði at leggja hornið á, svaraði.
 - Eriksson.
 - Er Karin heima? segði eg. 
 - Hvør er tað, sum spyr? segði mamma Karina.
 Eg fekk ikki navnið hjá mær fram. Eg legði hornið á aftur. 
 So skjótt, sum eg hevði lagt hornið á, ringdi aftur. Hjartað gjørdi eitt lop. Kanska Karin hevði hoyrt telefonina og skilt, at tað var eg. 
 - Halló? segði eg. Hetta er Nora.
 - Hey, Nora, segði Felix. Er Lena heima? 
 - Bíða eitt sindur, segði eg. Mamma! Tað er Felix.
 Mamma kom út úr baðirúminum við tannbust í aðrari hondini og einari dós við rakibløðum í hinari. Hon tók hornið og lurtaði.
 - Hey, segði hon so. Vit hava ikki meir at tosa um...Nei, sigi eg! Eg havi pakkað tíni ting saman. Tú kanst koma eftir teimum í kvøld. Annars seti eg tey út á trappuna. Ella gevi tey til Frelsunarherin.
 Cookie kom yvir til mín og læt við halanum.
 - So, so, Cookie, segði eg, tú skalt skjótt sleppa út.
 - Tað skíti eg á! skríggjaði mamma í hornið. Eg tími ikki at hoyra fleiri av tínum lygnum, skilur tú tað!
 Hon langaði hornið á.
 - Nora, segði hon. Hvussu er vorðið?
 Hon fekk eyga á tann svarta brósthaldaran, sum stakk upp úr lummanum hjá mær.
 - Hvat er hatta? spurdi hon.
 Eg dró brósthaldaran upp. Tað var líka so gott, at hon fekk alt at vita.
 Mamma tók brósthaldaran og hugdi at honum.
 - Hesin er stórur! segði hon og flenti. Hvaðan kemur hann?
 - Eg havi tikið hann, segði eg. Síðani gav eg Karini hann.
 - Hvat sigur tú? segði mamma. Hvat meinar tú? Hvar tókst tú hann? - Hví...
 Tað skal eg fortelja tær, segði eg. Kom og set teg, tí tað tekur eina løtu.
Tað kennist so væl at hava fortalt alt. Tað ger einki ógjørt, men alt verður líkasum kláraði, ikki so vónleyst og fløkt. Mamma lurtaði; hon segði ikki so nógv, men eg sá, at hon skilti.
 Aftan á fortaldi hon um seg og Felix. Og eg haldi, at eg skilti hana.
 Vil, men einki vágar...
Eg standi í gongini og gevi Cookie reimina um hálsin. Mamma stendur í góðustovuhurðini og hyggur at mær.
 - Skal eg keypa nakað til tín, spyrji eg. Sigarettir?
 - Nei takk, sigur hon. Eg eri hildin uppat at roykja?
 - Nær?
 - Nú.
Eg rann oman trappurnar. Tá vit eru komin út á vegin, havi eg næstan ikki stundir at steðga á og lata Cookie pissa.
 Tað er ikki langt til portrið hjá Karini. Men tað er læst. Eg standi og gløi upp á nummarskeltið, sum um eg skuldi kunnað lisið kotuna til portrið á tí. Fýratalið sær slitið út, og sjeytalið...
 Portrið verður latið upp innanífrá. Ein gomul kona kemur út.
 - Sum hasin hundurin er fittur, sigur hon og heldur portrinum fyri mær og Cookie.
Eg standi uttan fyri úthurðina. Undir messingskeltinum við navninum Eriksson hongur ein handskrivaður lepi: Reklamur óynsktar her.
 Tað hoyrdist tónleikur innan úr íbúðini. Onkur spælir floytu. Eg standi still og lýði á. Floytan er heldur sorgblíð. Tað ljóðar, sum hon vil okkurt, men vágar einki.
 Eg seti fremstafingur móti tí blanka ringiklokkuknappinum. Cookie rennur runt um beinini á mær og goyr.
 Tónleikurin ljóðar so veikur, men kortini klárur. Reinur. Av og á steðgar hann, sum um hann ivaðist, men í næsta løtu leitar hann sær inn aftur á nýggjar leiðir. Ein skuldi kunnað fylgt við honum gjøgnum skógin.
 Eg trýsti á knappin. Stutt og hart, einaferð, og so einaferð afturat. Ringiklokkan sker seg gjøgnum teir mjúku floytutónarnar. So tagnar floytan. Eg lurti, men hoyri einki.
 Jú, nú nærkast fótafetini innan fyri hurðina. Lykilin verður snaraður runt í lásinum.
 Eg eri púra turr í munninum. Eg havi gloymt alt, sum eg hevði hugsað mær at sagt.
 Hurðin verður gloppað. 
Perma: Annika Thor
 S.P. ella K. Sannleiki ella avleiðingar
Ryggur: Annika Thor S.P. ella K. Sannleiki ella avleiðingar (búmerki)
Baksíðutekstur:
Eg kundi havt sagt nei. "Nei, eg vil ikki". Tað kundi eg havt sagt. Eg hevði ikki fyri neyðini at lokka Karina við til veitsluna.
 Eg kundi havt sagt nei.
 Eg kundi havt sagt nei. Men tað gjørdi eg ikki.
 Fer hon nakrantíð at fyrigeva mær?
Tá ið Nora byrjar í sætta flokki, er onki longur sum tað plagar at vera. Sabina, sum hevur verið besta vinkona hennara, síðan tær vóru smágentur, vil nú bara vera saman við Fanny og teimum hørðu í flokkinum.
 Karin vil vera saman við Noru. Men vil Nora vera saman við Karini?
ISBN 99918-1-181-8 Bókadeild Føroya Lærarafelags (búmerki)
Tittulblað: Annika Thor
 S.P. ella K. Sannleiki ella avleiðingar
 Katrin Michelsen týddi
 Bókadeild Føroya Lærarafelags
Kolofon: S.P.ella K. Sannleiki ella avleiðing
 (c) Annika Thor 1997
 (c) Føroyska útgávan: Bókadeild Føroya Lærarafelags 1999
 Upprunaforlag: Bonnier Carlsen, Stockholm
 Bókin er givin út í samstarvi við TransBooks AB, Stockholm
 Upprunaheiti: Sanning eller konsekvens
 Katrin Michelsen týddi úr svenskum
 Prentgerð: ReproZ, Tórshavn
 Prentað á Einars Offsett, Tórshavn
 Heft hevur Helge Justinussen, Tórshavn
 ISBN 99918-1-181-8
 Bókin hevur fingið studning frá Norðurlendska Ráðharraráðnum,
 Grannalandabókmentastudning.
NEI LYFTIÐ SVEIK IKKI
VICTOR DANIELSEN
Nei lyftið sveik ikki
Triðja og nakað broytta útgáva, nú við tekningum
NÝGGJA FORLAGIÐ
FORLAGIÐ LEIRKERIÐ
GØTU 2000 Ljóslisið og umbrotið: Effzett, Gøtu
Prenting: Dimmalætting
Innbinding: Helge Justinussen, Tórshavn
Fotoseting: Repro-Z
Kápumynd: Ingálvur av Reyni
Tekningar: Sigrun Niclasen
Bíbliuendurgevingarnar eru rættaðar eftir teirri endurskoðaðu útgávu Victor Danielsens 1974
ISBN: 99918-45-08-9 FORORÐ
Henda bók handfer sama evni sum "Aðru ferð", tó við tí muni, at hon greiðir frá afturkomu Harrans, mest soleiðis, sum henda hending fer at verða fyri tey, sum verða tikin við; "Aðru ferð" málar jú hendingina út frá støðu teirra, sum ikki sleppa við, táið Harrin kemur aftur.
Eg eri varur við, at onkur fer at finnast at, at eg fyri ein stóran part leggi til grund fyri bókina eina ávirkan, sum ein bók, ið eg sjálvur havi skrivað, ger á ein mann, Ólav Ólavsson, og eg eri í grundini ikki so heilt væl eintur við hetta sjálvur. Men tað hevur tykst, sum eg havi ikki fingið gjørt øðrvísi, og so sendi eg bókina út, sum hon er, og vóni til Gud, at hann kennist við hana, og ber yvir við mær, um eg havi gjørt skeivt í hesum.
Ein partur av hesi bók júst tann parturin, sum vísir aftur á bókina "Aðru ferð" varð skrivaður í 1940. Síðani hevur handritið ligið, inntil tað nú hevur eydnast mær at fullføra hana.
Fuglafirði, í mars 1947.
Victor Danielsen.
Táið henda bók fyri fleiri árum síðani er útseld, lata vit hana prenta aftur nú við vón um, at Harrin skal leggja sína signing til.
Fuglafirði, í august 1962.
NÝGGJA FORLAGIÐ
Á triðja sinni verður bókin nú givin út við bøn um signing Harrans.
Gøtu, á vári 2000
Nýggja Forlagið og
Forlagið Leirkerið 
FYRSTI KAPITTUL
Návík var stór bygd. Har var nógv andalig rørsla. Munur var á nú, og øll tey fyrstu árini, ið trúgvu vitni Harrans plagdu at koma hagar at tala evangeliið á møtum úti og inni og tosa við fólk, ið teir hittu, um sál teirra og um umvending og frelsu.
Summir av teimum, ið tá vóru vanir at vitja hagar, vóru nú heima hjá Harranum. Teir fingu ikki miklan ávøkst at síggja av orðinum, ið teir høvdu sáað út, við tárum mangan og við hjartans angist.
"Ein sáar, og annar heystar." Eg havi sent tykkum út at heysta tað, sum tit ikki hava arbeitt; aðrir hava arbeitt, og tit eru komnir inn í arbeiði teirra" (Jóh. 4,37-38). So talaði hann, ið er størri enn vit.
Og har uppi hjá honum í hinum ævigu bústøðum, har sum hann hevur turkað hvørt tár av eygum teirra, har hava vitni Harrans sæð ljós í hansara ljósi og skilt alt til fulnar. Teir eru komnir heim við gleðirópum, berandi bundi síni. Men her gingu teir grátandi og bóru sáðið, ið teir stroyddu út (Sálm. 126,6).
Heimurin vísti teimum eitt kalt andlit og ofta beint fram mótstøðu. Teir vóru jú komnir við ófriði sum Harri teirra. Komnir at seta son upp ímóti faðir, dóttur móti móður, sonarkonu móti vermóður og volda, at húsfólk mansins vórðu fíggindar hansara (Matt. 10,34-36).
Verðin hevði jú sínar leiðir. Og hon hevði sínar menn, sum tryggjaðu henni sæluna fyri uttan umvending til Gud. Teir vildi verðin hava. Alt gekk jú so liðiliga. Tey sluppu at sova syndasvøvnin uttan at verða órógvað. Um frelsu vistu tey einki vist; men "tað skuldi tú jú ikki ganga og rópa um, sum tey ungu gjørdu nú;" trúgvin var "ein ov stórur og heilagur lutur at bera soleiðis til sjóndar". Sjálvsagt "vónaði tú tað besta," og at eingin fortapist; men tað var eisini alt.
Inntil tey lógu í kistuni. Tá ivaðist hvørki hann, ið líktaluna helt, ella tey, ið hoyrdu hana, um, at hann, ið tey fylgdu til gravar, var farin væl. Og so gekk orð Harrans út: "Heimurin kann ikki hata tykkum; men Meg hatar hann, tí Eg vitni um hann, at verk hansara eru ónd" (Jóh. 7,7).
Tó var onkuntíð okkurt, sum veitti vitnum Guds troyst. Táið teir t.d. talaðu við onkra gravarferð, kundi bera á, at onkur gamal persónur, sum áður, meðan hann enn kendi lívsmegi sína óviknaða, hevði sligið nevan í, um onkur vildi tala við hann um at fáa sálina frelsta, men sum nú skilliga hoyrdi fótafet deyðans, sum nærkaðist at hann otaði seg fram at honum, ið stóð og talaði, fyri ikki at missa eitt orð av tí, sum sagt varð.
Ella onkur, sum áður ikki hevði viljað hoyrt teir nevna, hesar, sum ferðaðust um og prædikaðu, ja, sum hevði havt teir og sálmar teirra til spott, varð í Guds tíma bloyttur og kom eitt kvøld at lurta eftir á einum útimøti og varð alt fyri eitt frelstur av at hoyra vitnisburðin, sum hann áður hevði hildið verið slíkt skaðatos.
Á, um øll høvdu viljað lurtað eftir lívsins vitnisburði í munni teirra, sum eiga lívið! Hvussu mong høvdu tá ikki verið frelst! Tað er ræðuligasta vápn hansara, sum liggur eftir sálunum at forkoma teimum, at hann fær fólk at ræðast at hoyra orðið, sum eina kann verða teimum til frelsu. "Tað er tað, ið forkemur tær, Ísrael, at tú ert ímóti Mær, Mær, sum eri hjálp tín!" (Hos. 13,9). Hvussu ganga ikki hesi orð út í dag!
Mangt møðsamt sporið høvdu vitni Harrans stigið, táið eingin kom á møti hjá teimum inni, og fáur lurtaði eftir teimum á útimøti kanska bert nøkur ólátað børn, sum kendu á sær, at tað líkasum hoyrdi til at hava stuttleika av hesum monnum, sum tey eldru vístu slíka vanvirðing. Teir høvdu ivast og ivast. Mundi Harrin hava sent teir higar? Var tað beint at nýta ta stuttu tíð, ið teir áttu, at virka millum eitt fólk, sum ár eftir ár var líka kalt og lætst sum tað sá teir ikki? Teir vistu, at fóru teir í bygdir, har smáir flokkar av Guds børnum stóðu saman, so vóru í øllum førum tey glað at lurta eftir teimum, og har vóru eisini altíð nøkur fá onnur, sum vildu koma og hoyra evangeliið. Bert tann hjartafriður, ið Gud veitir sínum, helt teir uppi. Teir lærdu av øllum hesum, at ikki kundu teir fara eftir kenslum sínum ella líta á vit sítt, men eina á Harran, sum ger tað deyða livandi og kallar tað, ið ikki er, sum tað hevði verið (Róm. 4,17).
Ein fyri og annar eftir úr Návík var kortini komin undir ávirkan Guds, sum tíðin gekk. Helst táið tey vóru stødd í øðrum bygdum. Har fóru mong av teimum á møti. Og vóru návíkingar við skipum, har trúgvandi menn hildu møti umborð, vóru teir fyrstir á odda at koma á møti. Teimum dámdi at hoyra. Tí innast í hjartanum kendi mangur á sær, at hesir menn, ið gjørdu sær slíkan ómak at koma til Návíkar at tala ferð eftir ferð og ár eftir ár, teir áttu kortini nakað, sum var gott, og sum tey ikki áttu sjálv.
Men, sum sagt, tað var, táið tey vóru stødd aðrastaðni, at tey gingu á møti. Í Návík tordu tey ikki at gera tað; har var tað ov stór skomm. Og ikki fá vórðu ávirkað av Guds orði, táið tey vóru burtur, høvdu kanska fyri Guds børnum har játtað, at tey vóru frelst, og ætlaðu av álvara at kennast við Harran og vitni hansara, táið tey komu heim til sín sjálvs. Men fyrsta sum tey stigu fótin aftur á land í Návík, var tað, sum ein ísakøld ond hevði fryst tey líka inn at hjartarótunum, og tey fóru í kanónføði, táið Djevulin læt breiðsíðuna ganga av sum øðrum hevði gingist undan teimum.
ANNAR KAPITTUL
Men endin varð, at viðurskiftini broyttust, um so tey fyrstu vitnini ikki fingu tað at síggja her. Harrin reisti sær so við og við upp trúføst vitni av bygdarfólkinum har, menn og kvinnur, sum stóðu og ikki viku, sum vóru til reiðar at vera illa kend, enntá av sínum næstu, fyri Harrans skuld, og sum kendust við vitni Guds og orð hansara.
Og tá fór hitt andaliga at ganga fram í Návík. Ein flokkur kom saman, sum vitnaði um frelsuna í trúnni á Kristus, og hesin flokkur tók til ár eftir ár. Tó, tann Andans vakning, sum tey trúføstu bóðu eftir og vónaðu skuldi koma, hon læt leingi bíða eftir sær.
Men endin varð, at hon kom. So við og við ornaðu Guds børn upp innanífrá, og so hvørt sum tey ornaðu, og misskiljingar og annað ilt teirra millum varð beint av vegnum, so fekk eisini vitnisburður teirra meiri og meiri rúm millum hini. Guds orð og alt, ið hoyrdi til frelsu og umvending, varð alt meir evnið fyri dagligari samtalu, bæði í arbeiði og undir húsaveggjum og inni í húsunum. Og so byrjaðu fólk samstundis at ganga á møtini meir enn áður.
Trúføst gudsbørn høvdu ár eftir ár biðið eftir eini víttfevnandi vakning, fyrst og fremst hjá sær sjálvum og síðani millum teirra, sum uttanfyri stóðu. Tí hjarta teirra, sum trúliga elska Gud fram um alt, mettast ikki, uttan hin andaliga signingin tekur til í heilum. Tey tráa eftir, at bæði tey sjálv og øll Guds børn skulu sleppa burtur úr tí flógva, hálvverðsliga standi og liva fult og heilt fyri Harran, soleiðis sum tey av Anda Guds eru upplærd innast inni. Og aftan á royndir og bønir í langa tíð, sum ikki høvdu ført at málinum, høvdu tey lært, at "tað er signing HARRANS, ið ger ríkan, og Hann leggur onga sorg aftrat henni" (Orðt. 10,22). Táið allur vísdómur teirra var komin upp í einki, tá róptu tey til Harran í neyðini, og hann leiddi tey út úr henni (Sálm. 107,23-32).
Hvussu undurfull er ikki andalig vakning! Undurfull mátti henda tíð, sum nú var í Návík, tykjast teimum sendimonnum Guds, sum fyrr høvdu virkað har, táið einki uttan eitt køvandi andaligt myrkur lá yvir bygdini. Nú var, sum longu er sagt, Guds orð og tað andaliga tað, ið javnan varð tosað um, allastaðni har fólk hittist. Og ikki vóru øll orð, ið nú vórðu søgd, so ovurhonds væl vigað og vísdómsfull heldur enn áður.
Teir, sum einaferð høvdu staðið einsamallir í Návík og roynt at vitna fyri sannleikan, máttu minnast aftur á ta tíðina. Nú var tað, sum smáligar og kærleiksleysar atfinningar millum tey trúgvandi einki rúm áttu í ljósinum frá øllum tí undurfulla, ið Harrin virkaði dag eftir dag. Men hina fyrru tíðina um teir, táið teir høvdu verið í bøn til Gud ella á legu síni í náttarvøku, mangan kundu tykjast at síggja so greitt, hvat teir skuldu siga og tosa við fólk, so var tað, sum orðini frystu á vørrum teirra, táið til stykkis kom, av tí deyðans kulda, sum lá yvir øllum. Og byrjaðu teir onkuntíð eina samtalu við ein og annan, so var tað annaðhvørt sum at tosa við stein, ella bleiv tað til tómt orðastríð, sum teir bert iðraðu seg eftir aftaná.
Og táið so aðrir eina tíð eftir komu til bygdina at tala Guds orð, so var tað, at hann og hann dugdi ikki at tala, sum fólkinum dámdi, og so funnust vitni Guds hvør at øðrum og gjørdu ilt verri. Ein kundi halda, at "best var at lesa teimum tekstin" beint fram, og ein annar, at einki batti at tala uttan kærleika Guds, so at hvør tók mótið frá øðrum, tóat tað sanna var oman á alt, at frískum tørvar ikki lækna, men sjúkum. Og tá í tíðini hevði fólkið í Návík ikki verið sjúkt eftir Gudi og frelsu hansara; tí hjálpti teimum einki, hvussu so varð talað.
Vit nevndu eina samkomu av Guds børnum í Návík. Tað sanna var nú, at har sum aðrastaðni, har verk Harrans verður gjørt, vóru fleiri flokkar av trúgvandi, sum ikki stóðu saman í vitnisburðinum um hann.
Men nú vakningin frá Gudi var komin, breiddi hon seg til allar tær samkomur, har livandi Guds børn virkaðu og komu saman. Soleiðis tolir Harrin fólk sítt her niðri. Tí hann hevur goymt sínum ein stað uppi hjá sær, og har skal bøn hansara "at tey øll skulu vera eitt" (Jóh. 17) verða uppfylt, sum hon ongantíð varð her. Tó her niðri við er bønin uppfylt; tí øll, sum hann eigur, eru eitt í honum, um so eitt og annað menniskjaligt skilir tey.
Og tann signing Andans, ið nú var yvir Návík, brýndi burtur mangt og hvat av tí, sum áður hevði fingið tey trúgvandi at illsemjast sínámillum. Bert tað eina: At standa saman sum ein flokkur og fult og heilt arbeiða saman fyri at fáa sálir frelstar og Guds fólk uppbygt tað var ógjørligt, tí forðaði menniskjavísdómur og menniskjastyrki fyri.
Ein stórur flokkur var kortini í bygdini tíverri tann størsti sum ongan lut fekk í signingini, og tað vóru tey, sum ikki vildu umvenda seg. Sonn andalig vakning býtur sundur í teir báðar flokkarnar og bert teir: Guds børn og heimsins børn. Mótstøðumenninir vóru mangir, sum allastaðni har einar dyr eru opnar í Harranum.
Og mótstøðumenninir hildu seg hava gott um at halda; teir roknaðu prestin at vera í sínum parti og vendu sær tí nú til hansara og vildu noyða hann til á almennum fundi at taka til orða og tala ímóti allari hesi rørslu og serliga móti tí í henni, sum opinlýst breyt við teir kirkjuligu lærdómarnar. Fyrst og størst á listanum stóð "uppafturdoypingin", sum tey róptu hin sanna dóp í vatni eftir skriftini; móti henni var presturin eftir hugsan teirra bundin fram um alt at tala, og tað, so tað munti.
Men hetta hevði presturin als ikki hug at fara undir. Hevði tað verið onkuntíð, so hevði hann gjørt teimum eftir vild og kanska eisini gjørt tað av eintingum. Men hann hevði sjálvur funnið lívið og frelsuna nú í hesi vakningartíð, sum gekk yvir bygdina, og hann elskaði øll Guds børn, ikki bert tey, sum innan fyri kirkjuna stóðu, og tað duldi hann á ongan hátt.
Prædikur hansara vóru slíkar, at tær østu fíggindar Guds upp ímóti honum. Tí hann skilti í prædikunum ikki millum kirkjuligt og ikkikirkjuligt sum áður, men millum Guds børn og heimsins børn, so at tær vóru sum sløg í andlitið á einum stórum parti av hansara egna "seyði" og tyktust teimum beint fram at verða hildnar fyri at verja "sektirnar".
Hetta varð alt meiri skilligt, sum tíðin gekk, og teir lovaðu sínámillum, at gav hann ikki uppat við hesum, skuldu teir vera menn fyri, at hann misti kjólan. Snerrur vórðu settar fyri hann. Meir enn eina ferð varð hann kravdur at fara og tosa ein og annan til rættis, sum hevði latið seg "forføra". Mammur komu grátandi til hansara og vildu hava hann at tosa við "villfarandi" børn síni, sum høvdu valt Jesus og nú royndu at fylgja honum eftir tí ljósi, ið tey høvdu sæð í Guds orði.
Men presturin var ikki at vika. Víst fór hann og tosaði við hesi, sum hann varð sendur til, men bert fyri at styrkja tey í Harranum og biðja tey halda fram á teirri góðu leið, ið tey høvdu funnið. Stundum vóru foreldur sjálv hjástødd, táið hann tosaði við børn teirra á henda hátt, og tey vórðu beint fram rúkandi óð og lovaðu ilt, tí presturin styrkti børnini í "villfarilsinum". 
TRIÐI KAPITTUL
Eitt eyðkenni við vakningini í Návík og aðrastaðni, tí eldurin breiddi seg skjótt til mangar bygdir var, at Guds fólk var nógv hugtikið av sannleikanum um afturkomu Harrans.
Tað var jú troystin, ið Jesus sjálvur gav sínum, og tað var troystin, ið ápostlarnir stimbraðu tey kristnu við í forfylging og neyð. Men eisini var so mangt í tíðini, sum leiddi andaliga sint menniskju at venda eygunum uppeftir og vóna, at ikki fór at verða leingi, inntil Harrin kom aftur. Tey ræðuligu krígsvápnini, ið uppfunnin vóru, gjørdu øllum greitt, sum hugsaðu um tað av álvara og leidd av Anda Guds, at kom eitt kríggj aftur, legðist so at siga alt í oyði. Og Harrin hevði jú lovað sínum, at tey skuldu verða tikin burt undan hini stóru trongd. "Gudóttandi menn verða ryktir burt, uttan at nakar hugsar um, at hin rættvísi verður ryktur burt, áðrenn vanlukkan kemur" (Es. 57,1). Hetta og mong tílík skriftstøð gleddu hjørtuni, og henda gleði kom til orða mangan, bæði á møtum og í dagligari samtalu.
Víst skiltu ikki øll tað líka greitt, og óivað skal eisini bæði nógv granskan í Guds orði og hartil eitt sera andaligt sinni til fyri at duga at bera tey ymisku skriftstøðini saman og fata alt beint. At Harrin fyrst kemur eftir sínum, at so "hin stóra trongdin" verður, og at hann tá kemur aftur til dóm "Hann kemur við skýggjunum, og hvørt eyga skal síggja Hann, eisini teir, sum hava stungið Hann!" (Op. 1,7) at síðani túsundáraríkið rennur upp alt hetta var ikki øllum líka greitt.
Í Hebrearabrævinum 9,28 stendur skrivað: "So skal Kristus eisini, eftir at Hann eina ferð er ofraður til at taka burt syndirnar hjá mongum, aðru ferð uttan synd (uttan at vera syndoffur), opinbera seg, teimum til frelsu, sum bíða eftir Honum." Hetta skiltu mong so, at verðin hvørki sær ella hoyrir hann tá, men at hann bert vekur upp tey, sum sovnað eru burtur í honum, umbroytir síni, sum liva tá, og síðani rykkir báðar partar burtur at møta sær í luftini (1. Tess. 4,1-17; 1. Kor. 15,52). Men summi hildu, at einki var at ivast um, at allur heimurin mátti síggja og hoyra okkurt til komu hansara eisini ta ferðina. Slíkt er kanska ikki so lætt at gera av, og eingin grund er at hava nakra ósemju um tað. Alt varir um, at bíðanin eftir Harranum er ein signaður veruleiki í hjørtunum í Guds børnum, ein vón, sum loysir tey frá verðini og vendir teimum uppeftir móti hini sælu, komandi verð. Persónlig sorg ella óttin fyri teimum komandi ræðuligu hendingum, sum kunnu væntast at fara fram, slíkt hevur lært mangt gudsbarn, at vónin um komu Harrans, sum í góðum døgum var bliknað burtur, so hon lítið meiri var longur enn kunnleiki, at hon er í tungum og hóttandi tíðum ein dýrur skattur og ein signað troyst.
Mangan er tað so, at Guds fólk í vitnisburði sínum, bæði á fundum og í samtalum, festir seg meiri við tað "negativa" enn við tað "positiva" vit kunnu málbera okkum so. Ein trúgvandi fer upp at tala ella vitna, og hann byrjar sjálvsagt við at siga frá síni egnu frelsu. Men áðrenn hann veit av, stendur hann og tosar bert um, hvussu vanlukkuliga tey verða stødd, sum ikki vilja venda við, so tey kunnu verða frelst. Og hóast hetta vissuliga er sannleiki frá Gudi, so eru kortini yndisligir á fjøllunum føtur hansara, ið kemur við gleðiboðum, sum boðar frið, sum ber góðan boðskap, sum kunnger frelsu, sum sigur við Zion: "Gud tín er vorðin kongur! (Es. 52,7). Hetta nevnir Paulus í Róm. 10,15 sum aðalsmerki teirra, ið eru sendir (av Gudi): "Og hvussu skulu teir prædika, uttan teir verða sendir! sum skrivað er: "Hvussu yndisligir eru ikki føtur teirra, ið bera fram góðan boðskap!""
Men Guds børn eiga ov lítið av gleði í Harranum. Harav stendst, at vit hava ikki mikla trúgv á, at fólk av talu okkara skulu verða vunnin fyri Harran. Heldur nívast vit av teirri kenslu, at tey herða seg ímóti vitnisburði okkara, og so tala vit sum framman undan sagt nærum bert um vanlukku teirra, ið ikki lata hjarta sítt upp fyri sannleikanum.
Signað er at standa og tala í teirri fullu, glaðu vissu, at Gud letur evangeliums glaða boðskap ganga sínum elskaðu at hjarta (Tit. 1,1). Dýrabart er at hava fyri eyga lyftið í Jóh. 6,37: "Øll tey, sum Faðirin gevur Mær, koma til Mín, og tann, ið kemur til Mín, skal Eg als ikki koyra burtur."
So er eisini við sannleikanum um afturkomu Harrans. Víst vil Gud, at vit, børn hansara, skulu av øllum álvara ávara tey, sum ikki umvenda seg, um, at standur teirra verður ræðuligur, tann dag Harrin rykkir síni burt. Men mangan meiri er tað vilji hansara, at okkara egna hjarta skal av sonnum gleðast í hesi sælu vón, at hann kemur niður skjótt ein dag og vekur upp tey, sum sovnað eru burtur í honum, umbroytir okkum, sum liva og eru hansara, og rykkir okkum síðani øll burt at møta sær í luftini, fyri at vit í allar ævir skulu vera saman við honum (1. Tess. 4,16-17).
Eina tann, sum hevur sjálvur í nakran mun roynt tað, veit, hvussu dýrt tað er at vera glaður í Harranum. Henda undurfulla gleði hevur eina ávirkan til tað góða á menniskju sum einki annað. Hon er ein lykil, ið læsir upp, har stongt er fyri øðrum. Og hon beinir mangt ilt burtur av leið hansara, sum eigur hana freistingar, syndir, ja, sjúku og mótgang. Tí táið hjarta okkara ikki dómfellir okkum táið stig okkara eru gjørd í trúgv á Harran Jesus, og vit elska hvør annan eftir boði hansara tá hava vit dirvi fyri Gudi og fáa tað, ið vit biðja hann um (1. Jóh. 3,21-23).
Sælur tann, ið ikki troyttast av at stevna eftir hesum, ið hvussu torført so tykist at ganga, og hvussu stutt hann tykist at vera komin! Ein slíkur verður sum træið, ið ber frukt, táið tíðin er, og hvørs leyv ikki følnar, ja, undir gráum hári skal hann av nýggjum bera ávøkst; hann skal ganga og ikki verða pøstur, renna og ikki møðast, har sum unglingar leggjast fyri, og sterkir kropna (Jer. 17,7-8; Sálm. 92,15; Es. 40,30-31).
Og sælur hann, ið eigur hesa vón livandi í brósti sínum, at Jesus kemur aftur nú skjótt ein dag, at
"Kanska ein tungan tíma,
tá sorgin nívir mítt sinn,
tá dagur á fold man skýma,
og tár mær renna á kinn,
eitt ljós sæst á himli skyggja,
basúnin sigur mær
og mongum, sum tráliga hyggja,
at nú er Jesus nær."
Ein slíkur sannar í lívsins vanda, táið tey, hvørs trúgv mangan styrkti hann, lúta og missa mótið hann sannar, at honum eru lyfti Harrans nóg mikið, ið hvat so øll onnur halda og hugsa. Guds orðs dýra troyst stígur upp sum ein stjørna í myrkrinum fyri honum: "Óttast ikki! Eg eri við tær! Ver ikki mótfallin! Eg eri Gud tín! Eg styrki teg og hjálpi tær og haldi tær uppi" (Es. 41,10). Og: "Hvør er millum tykkara, sum óttast HARRIN, sum lurtar eftir tænara Hansara? Táið hann gongur í myrkri, og einki ljós lýsir honum, líti hann tá á navn HARRANS og styðji seg á Gud sín!" (Es. 50,10).
FJÓRÐI KAPITTUL
Men eftir hesar hugleiðingar mugu vit nú fara aftur undir at halda fram við søgu okkara.
Ólavur Ólavsson, keypmaður í Návík, sat í stovu síni ein vakran sunnumorgunin. Hann sat í djúpum tonkum, hond upp undir kinn. Biblian lá opin á borðinum framman fyri hann. Hann hevði júst lisið tey seinastu versini í fjórða kapitli av brævinum til samkomuna í Tessalonika. Í hondini hevði hann bókina "Aðru ferð".
Hesa bók hevði hann henda morgun lisið ígjøgnum, alla sum hon var. Og hann hevði mangan lisið hana áður. Við tað sama sum hann hevði lisið hana á fyrsta sinni, setti hon djúp spor í hjarta hansara.
Hann hevði annars ikki verið ein maður, sum gjøgnum sína tíð hevði hugsað mikið um trúgv og kristindóm alt annað. Men hann var so mangan argaður við, at "Ólavur á Bakka" í "Aðru ferð" var hann, at hann til endan hevði fingið sær fatur á bókini og lisið hana. Og, sum sagt, alt fyri eitt birtist nakað nýtt á innasta sálarbotni hansara, tóat hann enntá ikki fyri sær sjálvum hevði viljað verið við tað og mangan minni fyri nøkrum øðrum.
Hann var setstur við bókini í skrivstovuni í krambúðini, eitt kvøldið eftir at stongt var, og øll hini vóru farin til hús; tí hann hevði ikki tort at latið nakran sæð, at hann las hana. Og táið hann ein góðan tíma eftir var liðugur at lesa hana, kendi hann innast inni, at nakað nýtt hevði trokað seg inn við eini megi, sum hann ikki var mentur at standa ímóti. Ein rødd, sum hann tó í langa tíð ikki vildi geva rúm, segði honum, at hetta var satt, ja, at tað var tað sanna, og lív hansara, livað í sjálvklókskapi, eginvilja og gudloysi, fekk eina útsjónd, sum hann aldri hevði droymt um áður.
Eitt, sum gjørdi, at innihaldið í bókini við enn meiri valdi hevði fest seg í sinni hansara hesa síðstu tíðina, var, at viðurskiftini hjá honum og hjá "Ólavi á Bakka" samsvaraðu alt meir og meir. Eisini hann átti eitt skip, sum æt "Nólsoyar Páll"; men tað var keypt, fleiri ár eftir at "Aðru ferð" kom út. Og so merkiliga vildi tað til, at bestimaðurin, sum nú í fleiri ár hevði verið við hesum skipi, æt Klæmint og var trúgvandi. Og skiparin var Guds orði hart ímóti og æt Jógvan.
Alt hetta var, sum sagt, komið, eftir at bókin var givin út, og Ólavur Ólavsson, sum einki visti um hana, hevði sjálvsagt einki hugsað um tað, hevði hann ikki verðið argaður við tí. Men táið teir eitt kvøldið høvdu sagt í krambúðini, at nú tyktist hann so rættiliga at ætla at staðfesta, at hann var "Ólavur á Bakka" í "Aðru ferð", tá var tað, at hann fekk sær bókina og loyniliga las hana.
Men viðurskiftini vóru komin at samsvara enn opinberligari. Skip hansara "Nólsoyar Páll" tyktist nú einki mót at vera um at síggja aftur, nú ið so leingi hevði verið bíðað eftir tíðindum frá tí, og einki frættist. Víst royndi kanska ein og annar at ugga seg við, at teir kundu rekast onkustaðni á havinum; radiotelefon og motorur kundu hava svikið, og segl og mastrar við kundu teir hava mist. Men teir flestu og helst teir, ið best skil hildu seg hava á slíkum høvdu mist alla vón.
Henda sunnumorgun, nú hann uppaftur hevði lisið bókina ígjøgnum, hevði hon virkað ósigiliga nógv inn á hann. Hann sat og stardi út um vindeygað og út eftir tí langa firðinum, og tað var fyri honum, sum skipið fór at koma undan nesinum har longst úti, koma siglandi so spakuliga fyri sunnanlotinum, kanska bert við aðrari mastrini eftir ella kanska við einum gafli riggaðum upp til mastur og nøkrum segllepum á honum. Hann sá skipið fyri sær, komandi so spakuliga inn eftir, og so ja, so var tað, hitt fór at henda! Og her vendu tankar hansara sær knappliga ein annan veg: Var hann til reiðar, bleiv hann tikin við, um Harrin kom aftur í morgun? Hann noyddist at svara sær sjálvum nei; hann visti, at tað stóra stigið var ikki gjørt enn; hann kundi ikki kalla Jesus sín, hann átti ikki vitnisburðin um frelsu í hjarta og munni, tóat serliga henda seinasta tíðin ómótstandiliga hevði ført hann longri og longri fram eftir teirri beinu leið.
Eitt hevði Harrin tó spart Ólav fyri: Hann hevði ikki sum "Ólavur á Bakka" forðað sínum egnu at verða frelst og stíga út fyri Gud. Ja, tann tíð var, táið hann kanska hevði gjørt tað, um onkur av teimum tá hevði valt leiðir Harrans. Men so mikið dugdi hann nú at síggja innast inni: Gud hevði verið honum góður. Nú hann sjálvur so við og við varð leiddur fram móti tí tronga portrinum so trongt, so trongt fyri ein mann sum hann! nú var í Guds tilætlaða tíma sannleikin komin inn í hús hansara. Henda farna veturin vóru bæði konan og tvey tilkomin børn umvend og høvdu givið seg í felagsskap við Guds børn. Og tey, sum høvdu stúrt so nógv fyri, hvat hann mundi fara at siga, og hvussu hann fór at taka hetta, tey høvdu verið bilsin, nú tey ikki fingu eitt ilt orð, ei heldur sóu nakað til, at honum ikki dámdi tað. Hin áður so stolti og eginsterki maður var í loyndum boygdur av honum, sum leiðir hjørtuni í kongum, hagar sum hann vil (Orðt. 21,1). Á nakað møti høvdu tey tó ikki fingið Ólav við sær enn ikki tí, hann hevði mangan havt hug at sagt við tey: "Nú komi eg við tykkum í kvøld!" Men verðin, verðin á tað vald, ið hon hevur yvir einum ørmum syndara, táið um stendur at velja Kristus og kennast við hann!
Men kona Ólav og tey bæði umvendu børnini sóu sjálvsagt við gleði, at tað gekk hin rætta veg við honum. Nú krógvaði hann seg ikki burtur longur, táið hann las í Bíbliuni; nei, tað var ikki sjáldsamt at síggja hana liggja opna á borðinum, har sum hann hevði sitið. Tó at bróta seg leysan og frítt stíga út fyri Kristus, tað var nakað fyri seg; tað mátti hjálp frá Gudi sjálvum til, og tað fekk ein maður sum Ólavur Ólavsson aldri í lag, uttan Harrin fyrst fylti sál hansara við teirri gleði, ið frelsuvissa í trúnni á Kristus ber við sær. Men tað kann heldur eingin annar, uttan Gud fyrst vælsignar sál hansara. Menniskjans styrki er einki; náði Guds er alt.
Men nú Ólavur sat har við vindeygað í djúpari hugsan, heilt rivin við av tí, sum framman undan er sagt frá, nú var tað honum greitt, at tað galt lív ella deyða, ævigt lív ella ævigan undirgang. "Tann, ið hevur Sonin, hevur lívið; tann, ið ikki hevur Son Guds, hevur ikki lívið" stóð tað jú (1. Jóh. 5,12). Og tað klárnaði meir og meir fyri honum, sum hann sat har. Leiðin var jú so bein: "Tí um tú við munninum játtar Jesus sum Harra og trýrt í hjartanum, at Gud reisti Hann upp frá hinum deyðu, so skalt tú verða frelstur" (Róm. 10,9). Trúði hann í hjartanum, at Jesus var risin upp frá deyðum? Alt í honum segði ja. Satt tann tíð var, táið hann ikki trúði tí. Men hesa seinastu tíðina, nú ið alt hetta hevði nívt sál hansara, og tað at skipið bleiv burtur, hevði boygt hann enn meiri niður og rikið hann móti hini góðu havn nú hevði Harrin eisini latið hann komið niður á tey dýru, tryggjandi orð frá teimum, ið vóru vitni hansara um, at hann reis upp aftur, og sum vóru saman við honum eftir uppreisnina, stóðu hjá honum ta síðstu løtuna her niðri og sóu hann fara upp aftur til Faðir sín. Tey fyrstu versini í brævinum til samkomuna í Róm høvdu við guddómsmegi sannført henda eina ferð vantrúgvandi, ja, spottandi mann, bæði um, at Jesus var Guds Sonur, og um uppreisn hansara: "Paulus, tænari Jesu Krists, kallaður til ápostul, kosin at kunngera evangelium Guds, sum Hann frammanundan í heiløgum skriftum hevði lovað við profetum Sínum, um Son Hansara, sum eftir holdinum er føddur av ætt Dávids, og sum eftir Anda heilagleikans er við kraft prógvaður at vera Sonur Guds við uppreisn frá hinum deyðu Jesus Kristus, Harra okkara" (Róm. 1,1-4).
Ja, tóat hann var heilt ókunnigur við orð Guds, hevði hin náðiríki Gud kortini leitt hann fram á júst tey skriftstøð, sum honum tørvaði. Fimtandi kapittul í fyrra brævi til samkomuna í Korint, teir trúverdu vitnisburðir har um tað, at Jesus var risin upp aftur, hevði tikið ta síðstu rest av iva úr hjarta Ólavs um hetta: "Tí eg lærdi tykkum sum hitt fyrsta tað, sum eg eisini hevði tikið við: At Kristus doyði fyri syndir okkara, eftir skriftunum, at Hann varð jarðaður, at Hann reis upp triðja dagin, eftir skriftunum, og at Hann varð sæddur av Kefasi og síðani av hinum tólv; síðani varð Hann sæddur av meir enn 500 brøðrum í senn av teimum liva flest allir enn; nakrir eru sovnaðir; síðani varð Hann sæddur av Jákupi, síðani av øllum ápostlunum. Og síðst av øllum varð Hann sæddur av mær við" (Vers 3-8).
Ólavur sat enn og stardi út um vindeygað í hesum somu tonkum. Sum aldri áður sá hann, at ein avgerð mátti koma hann mátti annaðhvørt hava Kristus ella ikki hava hann. Men á somu tíð trongdi eisini hin æviga troyst og gleði seg inn í sál hansara. Gud hevði jú sjálvur givið honum Kristus, og hann var deyður og upp aftur risin; verkið var fullgjørt, skuldin rindað. Ólavur kendi á sær, at hann av eini megi, sum ikki var hansara egna, var um at aka yvir um hitt stóra mark millum deyða og lív. Tann tunga ræðsla, ið hevði fylt sál hansara, og stúringin fyri, hvussu hann skuldi fáa í lag at kennast við Kristus og stíga út fyri hann, var um at víkja; tí tað at kenna Kristus sum sín vigar mangan meir enn alt annað.
FIMTI KAPITTUL
Nú varð hurðin latin upp, og Poula, tann dóttir hansara, sum trúgvandi var, hugdi inn og segði bert: "Telefon, pápi!"
Ólavur varð snøggliga rivin út úr dreymum sínum. Hann reistist og fór inn í skrivstovuna, har telefonin var; men tankar hansara mólu um hetta sama, sum hann hevði sitið og hugsað um. At telefonin ringdi, var ikki sjáldsamt; hann hevði jú stóran handil, og ringt varð, nú um eitt og nú um annað. Og ikki hevði tað so nógv at týða sum oftast, ið telefonin vildi.
"Halló, tað er Ólavur Ólavsson!"
"Ja, halló! Tað er Hans í Áardali. Tú, skipið hjá tær er at síggja her úti í havinum."
"Skipið hjá mær...?"
"Ja, "Nólsoyar Páll"."
Hetta vóru ikki smávegis gleðiboð, ið Ólavur fekk. Hans greiddi honum nú nærri frá: Skipið var nakað langt úti enn; men teir kendu tað í kikara. Tað sá út til at vera illa farið, hevði bert eina mastur um tað nú var ein mastur; teir hildu líka skjótt, at tað var bert ein gaffil, sum teir høvdu riggað upp. Motorurin gekk ikki; tað sást av ferðini. Men gulið lá inn úr havinum, so at skipið kom so við og við nærri móti landi.
Men tóat Ólavur varð ovurhonds glaður og skundaði sær at fáa fleiri motorbátar avstað at sleipa skipið inn, so var kortini eitt, sum trokaði seg fram um alt annað í hjarta hansara. Hetta var vissuliga ein ábending frá eini hægri makt tað var Gud, ið hevði fatur á honum, tað kendi Ólavur Ólavsson væl á sær, og innast í honum búnaðist tann stóra avgerð, at hesin dagur skuldi ikki ganga at enda, uttan hann hevði viðkenst fyri øllum tann Harra, ið hann nú trúði á ja, hann trúði; tað var í honum ein grundfestur sannleiki, at Jesus var Frelsari heimsins, at hann var Sonur Guds, at eina í blóði hansara verður ein syndari reinsaður, og at hann var risin upp triðja dagin. Og so eitt enn: At hann fór at koma aftur, sum hann hevði lovað.
Mundi hann fara at koma í dag, áðrenn skipið kom inn? Mundi tað fara at ganga sum í "Aðru ferð", at meðan skipið sigldi inneftir, kom hann? Og hvussu fór tá at verða? Alt stóð so livandi fyri Ólavi. Ja, Klæmint, bestimaðurin, hann slapp við, og fleiri við honum, táið Harrin kom, men ikki skiparin so satt hann var tann sami, sum táið teir fóru avstað. Ólavur smíltist til endan av sínum egnu tonkum. Nei, hesin "Nólsoyar Páll" í dag, hann fór ikki at sigla á land, ið hvussu so varð, sum hin í "Aðru ferð", ið ongar motorbátar hevði at sleipa seg.
Dagurin gekk. Kona Ólav dugdi at síggja, at hann var ikki, sum hann var vanur. Og tóat hon hevði ikki dirvi at spyrja hann beint fram, kendi hon á sær, at nú hevði eitt stórt hent, sum hon hevði tráað og biðið eftir: Maður hennara var frelstur. Andin, sum Gud gevur teimum, ið eru hansara, vitnaði greitt fyri henni, at hitt æviga ljósið, Kristus, var farið at skína í hjarta hansara.
At endanum komu bátarnir undan nesinum longst úti við skipinum aftan á sær. Ólavur sat fyri opnum vindeyga og kikaði. Hann hevði ringt í allar bygdirnar, sum nakar var úr við skipinum; men sjálvsagt, um teir høvdu mist nakran mann, visti hann ikki at siga teimum. Men nú ið skipið kom inn á fjørðin, høvdu teir riggað upp eina stong við flagginum á. Og tað var í toppi, so teir vóru allir á lívi. Nú var aftur at fara at ringja og fáa teimum, ið av vardu, hesi gleðiboð.
Alt var Ólavi sum ein dreymur, har hann sat í skrivstovuni og bíðaði eftir teimum ymisku telefonsamtalunum. Ein stórur spenningur nívdi á sinni hansara. Tað var fyri honum hvørja løtu, sum at nú nú kom hann, Harrin! Tað stóð so livandi fyri honum, táið "Nólsoyar Páll" í "Aðru ferð" fór at luffa til og sigldi á land, tí at bæði hann, ið við róðrið stóð, og allir hinir, ið á dekkinum vóru, blivu tiknir burtur. Hetta kundi ikki henda við hansara skipi. Mundi Harrin longu vera komin? Ivin sníkti seg inn á Ólav. Hann hevði ikki viðkenst Jesus, og tað stóð kortini so skilliga: "Við hjartanum trýr ein til rættvísi" ja, tað gjørdi hann, nú gjørdi hann tað, í morgun var hann farin um hitt stóra markið; Harrin hevði stilt, men við veldigari megi kortini, leitt hann yvirum. Men so stóð: "Við munninum játtar ein til frelsu." Tað hevði hann ikki gjørt, ikki fyri einum menniskja.
Men hvørjum skuldi hann játta tað fyri, og hvar? Hann visti, at tey, sum blivu frelst, plagdu at reisa seg á møtum og siga tað. Men mitt í dag var jú einki møti, sum hann kundi fara á og viðkennast Harran! Gudstænastan í kirkjuni, har Ólavur onkra hendinga ferð hevði verið, hon var longu nettupp fingin í lag fyri tey, sum vildu ogna sær signingarnar av kristindóminum uttan at venda um til Gud tað dugdi hesin maður, nú Andi Guds hevði vald á honum, gjølla at síggja. Eitt annað kom fram fyri hann. Hann hevði stundum lisið í tí føroyska nýggjatestamentinum, og har var samkoma Guds nevnd "kirkjufólkið". Aldri hevði tað sligið Ólav fyrr enn í dag, at hetta navn var beint fram yvirgangur móti sannleikanum, ikki ærlig umseting, men bert kirkjulig "agitasjón". Tí at vera kirkjulimur og vera eitt livandi Guds barn, tað var ikki uttan víðari tað sama, tað sá Ólavur í dag, um hann aldri hevði sæð tað greitt áður.
Hann bleiv við at hugsa. Ja, so var tað møtið, ið kona hansara og tey bæði trúgvandi børnini høvdu verið á í morgun, sum tey vóru von, hvønn sunnumorgun ið til bar. Har hevði hann kunnað farið og sagt frá, at nú var eisini hann eitt av teirra, við tað at hann varð vorðin eitt av Harrans. Og har hevði tað bara vakt gleði, ikki bert hjá hansara egnu, men hjá teimum øllum. Men tað møtið var jú langt síðani yvirstaðið, og hann, Ólavur, hevði gjørt av við sær sjálvum, at hann skuldi fara á møti í kvøld og viðkennast Kristus. Men teir hildu kanska einki møti í kvøld! Harrin kom kanska aftur, áðrenn kvøldið var komið, og so fóru teir við honum!
Ólavur hvakk við, og ivin og óvissan sigu aftur á hann. "Við munninum játtar ein til frelsu" tað stóð jú so greitt og álvarsamt! Nei, tað hastaði, tað sá hann! Hvat var tað at "játta" Kristus? Hann kundi jú ikki í ein snudd játta hann fyri øllum menniskjum í verðini, og tað náddi hann aldri til. Og so mikið skilti hann tað hevði eingin trúgvandi gjørt, og tað var heldur ikki meiningin við orðinum, ið skrivað stóð.
Eitt annað skriftstað kom fram fyri hann: "Far heim til tín sjálvs, til tíni egnu, og sig teimum frá stórverkunum, ið Harrin hevur gjørt fyri teg, og at Hann hevur miskunnað tær!" (Mark. 5,19). "Og tað sama kanst tú gera!" ljóðaði Andans rødd so still í honum. Ja, tað kundi hann, nú alt fyri eitt; hann stóð og fall ikki við tí, um nakað møti var at fara á og vitna ella ikki. Men ikki fyrr enn nú føldi hann rættiliga, hvussu øgiliga holdið reisir seg móti hesum: At viðkennast hin Vælsignaða, sum leið og bløddi fyri okkum og stóð upp aftur tann triðja morgunin. Á, hvussu væl skilti hann ikki í hesi stund, hví mangur sigur: "Kann ein ikki hava trúnna fyri seg sjálvan?" Men hann skilti eisini, hvaðani henda røddin kom, at hon var ikki rødd Guds, men sálarfíggindans.
Tað gekk nógv innan í Ólavi, har hann sat. Jú, tað kostaði nakað at viðkennast Kristus, enntá hjá einum manni, sum so merkiliga var leiddur av hond Guds, sum hann í dag. Men skipið nærkaðist nú bygdini, og tað var fyri honum, sum at Harrin fór at koma, áðrenn akkerið fall. Hann tók seg sjálvan í at lurta eftir, um hann hoyrdi nakað til konuna og tey frelstu børnini. So leingi sum tey vóru her, var Harrin ikki komin, tað visti hann. Ja, hann var beint fram kløkkur, táið hann var varur við, at hann sat og kannaði eftir í einum flokki av fólki, ið stóð á bakkanum niðan fyri hús hansara og hugdi eftir skipinum, um hann sá millum teirra nakran, sum var vanur at vitna um Jesus og ongan sá. 
SÆTTI KAPITTUL
Ólavur reistist og fór uttar í køkin. Hann vildi standa greiður. Um Harrin kom nú, áðrenn hatta skipið hevði kastað akker, so skuldi hann ikki av eini ússaligari ræðslu fyri menniskjum og einum holdsligum stoltleika verða forðaður í at sleppa við honum. Men táið hann kom uttar, fekk hann at kenna tað øgiliga stríð, sum stendur í einum menniskjabrósti, táið ein skal kennast við Jesus.
Mangur slær tað lætt út og sigur, at tað er lítið fyri at reisa seg upp og siga: "Eg eri frelstur!" Og ivaleyst er tað so, at tann, ið bert sigur slík orð, uttan at veruleiki er aftan fyri tey, hann kann føla tað at vera lætt. Tí er helst vorðið í dag, sum tað er, at mangur og ein, sum kanska á møti sunnukvøld reisir seg og vitnar, gongur aftur mitt á syndavegnum saman við verðini, áðrenn vikan er at enda.
Men er vitnisburðurin av Anda Guds, er hann djúpur veruleiki sum her hjá Ólavi so er ikki lítið fyri at bera hann fram. Tignirnar, veldini, harrar heimsins í hesum myrkri, andaherur óndskaparins í himmalrúminum (Ef. 6,12) tey vita, at vitnisburðurin um Son Guds sum Frelsara er størsta ogn og virði í hesi myrku, syndafullu verð.
Tí er einki, sum fær slíka mótstøðu sum hesin lívsins vitnisburður. Tí hevur óndskapur, lygn og fals allar dagar umgyrt teir og tey, sum hava verið mest íðin og einfald í at bera fram vitnisburðin um Jesus, við slíkum illvilja, slíkum kulda og slíkari vanvirðing, at hesi, sum í roynd og veru elskaðu menniskjuni meiri enn nakar annar, og sum orð Guds sigur um: "Heimurin var tey ikki verd" (Heb. 11,38), hava mist mótið á hálvum aldri og beint fram sokkið í grøvina av sorg og fortreð.
Paulus sigur: "Hinir elstu, sum eru góðir fyristøðumenn, skulu verða hildnir tvífaldan heiður verdir, mest teir, sum arbeiða í talu og læru" (1. Tim. 5,17). Men Guds fólk skilir ikki hetta, sum tað eigur at verða skilt. Tí eru so fáir, sum tráa eftir teimum andaligu náðigávunum (1. Kor. 14,1). Tí verður tað so lítið aktað eftir, hitt dýra orð í 1. Tim. 3,1: "Tað er trúvert orð, at tráar onkur eftir umsjónarembæti, er tað gott verk, hann hevur hug til."
Og tí verða samkomur Guds so nógv ov lítið uppbygdar. Møti eiga ikki megi at gera hetta, um so tey eru hildin íðuliga, táið andaligar gávur at tala, givnar av Gudi, tvørra. Vit kenna, at vit vitna ikki við tí megi og eldi sum á yngri árum, og vit dára kanska okkum sjálvar við at hugsa, at "so má vera". Og so er tað sanna kortini, at tað er mótstøðan og vanvirðingin frá fíggindum Guds, hetta kalda andlit, ið verðin hevur víst okkum allar dagar tí vit hava roynt at gera álvara av tí, sum hon skal eitast at trúgva, men ikki ger álvara av at tað er hetta, sum oman á alt hevur brýnt so við og við, inntil vit ikki longur reiggja svørð Guds av øllum alvi.
Jeremias elskaði fólkið. Hann sigur: "Eg eri sundursoraður, av tí at fólk mítt er sundursorað; eg gangi í syrgibúna, ræðsla hevur gripið meg. Er tá einki balsam í Gilead? Er eingin lækni har? Ella hví er ikki umbundið hjá dóttur fólks Míns? Á, at høvd mítt hevði verið vatn, og eyga mítt tárakelda! Tá skuldi eg dag og nátt grátið um tey, sum dripin eru av fólki mínum" (Jer. 8,21-9,1).
Og hvat var takkarlønin fyri slíkan kærleika? Jú: "Vei mær, móðir, at tú átti meg meg, sum øll í landinum klandrast og trætast við! Eg havi einki lænt teimum, og tey hava einki lænt mær, og tó bannar hvørt menniskja mær!" (Jer. 15,10). "Og", sigur hann, "Eg skal ikki hugsa um Hann og ikki tala uppaftur í navni Hansara!" (Jer. 20,9).
So hevur gingist mongum. Og táið ein ikki longur virkar tað, sum Gud setti hann at virka, so ger hann okkurt annað tí okkurt virkar hann. So endaði bæði ein og annar, sum einaferð brendi fyri at vitna og tala fyri Jesus, dagar sínar her niðri so "fornuftiga" at sanka sær saman verðsligt góðs! Sum at ov fáir gjørdu tað, og ov mangir talaðu fyri Harran! Ikki ein og hvør gudsmaður kundi siga sum Jeremias: "Men tá varð tað í hjarta mínum sum brennandi eldur" orð Guds, sum hann var settur at tala "eg royndi at halda tað út, men var ikki mentur!" (Jer. 20,9). Gudi veri lov! Hann kundi siga so. Og ein og hvør, sum verður borin uppi av megi Harrans og ikki síni egnu, kann siga so við.
Men aftur til Ólav. Hann hevði sæð Son Guds og trúð á hann og fingið lív í trúnni. Men hann kom í eitt ósigiliga svárt stríð, nú hann skuldi siga hesi útloysandi orð: "Hann er mín; Jesus er mín Frelsari!"
Í køkinum vóru umframt konu hansara og dóttrina, ið trúgvandi var, fleiri onnur fólk. Arbeiðskonan gekk har. Hon var úr einum sonnum farisearahúsi, og Ólavur visti, at henni dámdi væl at speireka slík, sum vitnaðu, at tey vóru frelst. Hini bæði børn hansara, sum ikki vóru umvend eisini ein sonur og ein dóttir, elstu børn hansara, vóru eisini har, og síðani trý uttanhýsisfólk, øll sannleikanum um Harran hart ímóti.
Ólavur bæði rodnaði og bliknaði, og konan hugdi bilsin upp á hann. So svárt hevði hann ikki hugsað, at tað var at kennast við Jesus. Men nú var Gud sterkari í honum enn allar aðrar maktir.
"Eg skammist ikki við at siga" Ólavur vendi sær móti konuni; tað var, sum tað lætti honum um tað stóra stigið "eg skammist ikki við at siga, at Jesus er Frelsari mín, og sál mín er frelst í trúnni á hann. Og tað ætli eg mær við Guds hjálp at viðkennast opinlýst á møtinum í hetta kvøld," legði hann aftrat.
Konan fór yvir ímóti honum; andlit hennara lýsti av gleði. "Takk, Gud!" var alt, ið hon segði. Men tárini runnu óhindrað og ófjald av andliti hennara. Poula leyp um hálsin á pápanum. "Sum eg eri glað!" teskaði hon; meiri fekk hon ikki sagt fyri gráti. Arbeiðskonan hvakk so við, at hon misti eitt ílat, sum hon stóð og turkaði.
Ein av hinum, ið inni vóru, var ein hálvgamal skipari, einaferð ein drykkju- og klubbafelagi Ólavs; hann var komin oman at fáa sær ein "passiar" við hann. Hesin maður leyp á føtur og stardi upp á Ólav, sum hann hevði sæð eina yvirsjón. Hann skuldi siga nakað, men fekk ikki orðið upp, læt bert munnin upp og aftur sum ein fiskur, ið er komin upp á turt; so tók hann húgvuna, sum lá á borðinum, og smoygdi sær tigandi á dyr. Sama gjørdu hini, sum ikki hoyrdu til húsið. Og tey vóru ikki sein at flyta tíðindini, at nú skuldi Ólavur "tala" á møtinum í kvøld.
Tey bæði elstu børn Ólavs, Kjartan og Alma, kundu jú ikki luttaka í gleðini sum mamman og Poula. Tey rýmdu ikki út, stóðu bert tigandi; men á andlitum teirra sást eitt hátíðarligt yvirbragd, sum lovaði, at enn meiri gleði og signing skuldi viðurfarast hesum húsi, áðrenn dagurin var at enda. "Nú, tit bæði fyrstuføddu míni" tey vóru tvíburabørn "hvat siga tit?" spurdi Ólavur, táið ein løta var gingin. Alma fór yvir til hansara. Eygu hennara vóru rodnað, og hon legði høvdið inn móti bringuni á pápa sínum. "Eg vil verða frelst sum tú!" segði hon. Og Kjartan tók so eymt í hond hansara góð við hvørt annað høvdu foreldur og børn altíð verið í hesum húsi. Men nú var tað ein nýggjur kærleiki Andans kærleiki í Jesusi Kristi, sum skuldi eina tey øll. Og áðrenn kvøldið var komið, lovaðu tey øll Harranum fyri frelsuna.
Nógv prát var í Návík henda sunnudag. Mest um skipið, ið var afturkomið, nú øll vón var úti um at síggja tað aftur. Men eisini um Ólav. Hetta kom sum snarljós av klárum himli, um tað so tíggju sinni var ein vakningartíð í bygdini, og mong vóru umvend og frelst hesa síðstu tíðina. Summi hildu, at tað var kortini ein merkilig makt, hatta forførilsi hevði; tí Ólavur var kendur sum ein, ið gekk sínar leiðir uttan at spyrja eftir, hvat nakar annar gjørdi ella helt.
Men summi og helst tey, sum plagdu at kalla hann "Ólav á Bakka" í "Aðru ferð", hildu, at hetta var jú upplagt alt samalt. Alt hevði gjørt seg til á ein so merkiligan hátt, ja, ein kundi verða freistaður at kalla tað gand, at alt skuldi verða so meinlíkt tilgongdini í "Aðru ferð" navnið á skipinum, á reiðaranum, á skiparanum, á bestamanninum, og so fram um alt tað, at skipið kom aftur, táið alt mót var úti um tað.
Og nú hildu tey hevði hann sjálvsagt sitið har og piprast í morgun, meðan skipið sigldi inneftir, og væntað "verðsins enda" hvørja løtu. Hevði tá, so at siga, lovað olmussu, lovað, at so framt sum ikki bleiv "verðsins endi", so skuldi hann "bekenna seg," og tað í hetta kvøld. Og nú ið skipið hevði kastað akker, og allir vóru farnir, hvør til sín, og eingin "verðsins endi" var blivin, nú tordi hann rímiliga ikki at ganga frá tí, ið hann hevði lovað so svakan høvdu hesi fólkini nú fingið hann.
Ja, tosið var nógv. Men Guds børn vóru glað. Tey dugdu at síggja hond Harrans í øllum hesum, og tað á ein slíkan hátt, sum tey aldri áður høvdu sæð hana eitt svar upp á bønir frá rættvísum monnum og kvinnum.
Ólavur fór oman at hitta manningina, táið teir komu á land. Nógv rørdist innan í honum, táið hann fór yvir ímóti Jógvani, skiparanum, at taka í hondina á honum. Mundi hann vera sami mótstøðumaðurin sum áður, líka forherðaður sum Jógvan, skiparin í "Aðru ferð", tóat hann var spardur fyri at uppliva tað, ið har var sagt frá? Men Jógvan smíltist upp á Ólav eitt nýtt smíl, sum aldri fyrr hevði verið at sæð á andliti hansara. Hann hevði longu frætt stórtíðindini um Ólav; nakrir ungir høvdu rógvið yvir at skipinum, áðrenn teir kastaðu akker, og teir vistu at siga frá, at nú skuldi Ólavur prædika á møti í kvøld.
"Eg haldi, at eg veit, hvat tú hugsar, Ólavur," segði hann og tók so hjartaliga í hond hansara; "nei, tað er ein nýggjan mann, ið tú sært nú. Eisini eg eri frelstur av Guds stóru náði, og tað, sum tú ætlar at gera í kvøld, ætli eg at gera við; tað havi eg longu sagt teimum øllum" hann vendi sær móti skipsmonnunum. "Ja, Ólavur," tók hann aftur til orða, "eg fór avstað á hesa ferð sum ein blindur maður, so at eg enntá var argur um at skula hava hasar fýra gudsmenninar við" hann peikaði á nakrar menn, sum Ólavur visti um, at teir í fleiri ár høvdu vitnað um Jesus og staðið millum tey trúgvandi "men góður dagur var fyri meg og okkum allar, táið teir komu umborð. Teir hava vitnað fyri okkum alla tíðina, og ongantíð sum táið neyðin lá yvir okkum, og tað dag eftir dag sá út, sum okkara síðsta var komið. Og tá, í hini ræðuligu tíð, táið hvør løta kundi væntast at verða tann seinasta, táið ódnin ikki tyktist at skula gevast aftur, og hvør sjógvur sá út til at fara at verða tann, sum beindi fyri okkum, tá festi trúfasti vitnisburður teirra røtur í hjarta okkara, so at tú sært fyri tær í dag eina manning, sum kanska aldri er komin á land av nøkrum føroyskum skipi áður vit eru allir frelstir menn av Guds stóru og óuppibornu náði."
Ólavur tók nú í hondina á teimum øllum, og teir fylgdust glaðir niðan av bryggjuni. Men hetta, ið Jógvan hevði sagt, og allir hinir høvdu ásannað, gav bæði einum og øðrum, ið hjástødd vóru, nógv at hugsa um, og vakningin, ið hevði verið í Návík fyri henda dag tóat hon hevði glett Guds fólk og verið mongum syndara til frelsu var lítil móti tí, sum hesin dagur og undurfullu hendingar hansara skuldu avrika.
SJEYNDI KAPITTUL
Heini undir Garði, maðurin, sum hevði sitið inni hjá Ólavi, og sum var lopin á dyr, táið hann hoyrdi vitnisburð hansara um frelsuna, hevði ikki lítið at hugsa um, nú hann gekk niðan aftur til sín sjálvs. At hann var bilsin og ovfarin, var nú eitt; men ein brennandi tráan var eisini vakt í sál hansara eftir at eiga hetta, sum Ólavur hevði fingið. Eitt stórverk í andans verð var á veg at byrja, og Heini var eitt tað fyrsta menniskja, sum kendi megina í tí.
Líka til henda dag hevði hann altíð hildið seg burtur frá øllum, ið hevði við umvending og frelsu at gera. Aldri hevði hann sett fót sín á nakað møti, og hevði okkurt gudsbarn roynt at tosa við hann og vitna fyri honum, hevði hann bara sloppið sær burtur, tí hann hevði hildið hetta verið beran ørvitisskap og einki annað. Eingin av hansara var umvendur ella gekk á møti, so at alt andaligt hevði verið húsi hansara fremmant.
Men nú var dáttliga ein vitnisburður frá Gudi sjálvum komin á lívsleið hansara, og tað við slíkari Andans megi, at hann varð sannførdur alt fyri eitt. Rópið um frelsu føddist sum eitt skot í brósti hansara, og tað, sum innan í honum gekk, umbroytti so andlit hansara, at ein maður, ið møtti honum, steðgaði bilsin og segði: "Hvat í allari verðini feilar tær, Heini? Tú ert ikki, sum tú ert vanur!"
"Tummas!" svaraði hann; "vit mugu verða frelstir báðir, og tað í henda dag!"
"Slík orð havi eg ikki hoyrt av munni tínum áður," segði Tummas á Brúgv; "onkra grund hevur tú fyri at tala so." Tummas var ein maður, sum í longri tíð hevði gingið og hugsað um sál sína sum so mangur í Návík, nú síðani tann andaliga vakningin var farin at taka so til har. Men ikki hevði hann havt mót at fara til teirra, sum áttu frelsuna og kundu hjálpa honum. Men Himmalsins náðigi Gud hevði kortini boygt oyrað til loyniligu suff hansara, og nú sendi hann á veg hansara henda mann, sum hann tordi at lata hjarta sítt upp fyri.
Heini segði honum nú frá øllum, ið hann hevði hoyrt og sæð niðri hjá Ólavi.
"Seinast hevði eg væntað tað, Heini," svaraði hann, "at tú skuldi verða tann, ið kom at tosa við meg um hetta. Nei, eg havi ikki verið nakað gott fólk, og tørvar tær at verða frelstur, so tørvar tað ikki minni mær. Men hvat skulu vit gera? Hvat ætlar tú?"
"Hvat eg ætli? Ja, eg kenni líka lítið sum tú vegin, men eg fari á møti hjá teimum í kvøld. Og tú mást koma við. Teir hava so mong fingið frelst, og vil Gud vísa okkum náði, so man fara at loysa seg hjá okkum báðum at leita hagar við."
Tummas hugdi upp á Heina. Hann sá, at tað, ið hann segði, var í djúpum álvara.
"Ja, eg komi við!" segði hann so. Og síðani skiltust teir.
Heini kom inn. Konan og børnini sótu og fingu sær drekka. Fleiri av teimum hugdu undrandi upp; so nýtt og ókent var eygnabrá hansara.
"Hvat er, pápi?" spurdi ein sonurin og skeyt brýrnar upp.
Heini dró ondina djúpt. "Hví hava vit ikki sæð hetta áður?" segði hann so.
"Sæð hvat?" spurdu fleiri í senn.
"At vit mugu umvenda okkum og verða frelst hvussu kunnu vit hava gingið blind fyri tí líka til henda dag?"
Eingin svaraði eina góða løtu. Men vanvirðing ella slíkt stóð ongum andliti at lesa á.
Endin varð, at kona hansara reistist. "Pápi hevur rætt!" segði hon við børnini. "Heini!" segði hon so og vendi sær til hansara: "Hvat hevur hent teg? Hví ert tú so umbroyttur í dag?"
"Eg havi sæð Guds verk í einum menniskja, og eg sá í somu stund, hvussu tú og eg og vit øll eru stødd." Og so greiddi hann teimum frá tí sama, sum hann hevði sagt fyri Tummasi á Brúgv.
"Og koma tit ikki øll við mær á møti í kvøld?" spurdi hann.
"Eg komi!" svaraði konan; tár stóðu í eygum hennara, og andlitið var vorðið so milt (Præd. 8,1).
Børnini søgdu einki; men eitt suð av Anda Guds gekk ígjøgnum húsið.
"Páll!" segði Heini við elsta son sín, og rødd hansara ljóðaði álvarsom og eym, sum tey aldri høvdu hoyrt hana áður; "far og leita eftir Bíbliuni og kom og les fyri pápa úr henni!"
Eingin segði nakað, og eingin fór út uttan Páll. Eina løtu eftir kom hann aftur við Bíbliuni. Hon var nýggj og óbrúkt sum tann dag, tey fingu hana í brúðargávu.
"Hvar skal eg lesa, pápi?" spurdi hann.
"Eg veit ikki, sonur mín! Handa bók er mær ókunnig. "Les onkustaðni!"
Páll settist og læt bókina sundur. "Eg veit heldur ikki," segði hann; "eg havi ongantíð lisið í Bíbliuni, síðan eg varð konfirmeraður." Hann hugdi ivandi upp á pápan; tað var nær við, at tár stóðu honum í eygunum.
"Les!" segði Heini bert.
So byrjaði Páll at lesa. Og náðinnar Gud, sum er nær teimum, ið leita eftir honum, hevði latið bók sína opnast, har sum hann visti, at orð stóðu, sum kundu hjálpa hesum fólkunum.
"Troystið, troystið fólk Mítt! sigur Gud tykkara. Talið milt við Jerúsalem og rópið til tað, at stríð tess er at enda, at skuld tess er goldin, at tað av hond HARRANS hevur fingið tvífalt fyri allar syndir sínar!" (Es. 40,1).
Longu táið hetta fyrsta versið var lisið, hevði Heini lagt høvdið niður á armarnar, har hann sat við borðið, og græt uttan at gera nakra roynd at fjala tað.
Og so las Páll ein kapittulin fyri og annan eftir.
Táið hann hevði lisið vers 3 í 42. kapitli: "Hitt brotna rør skal Hann ikki sora, og hitt rúkandi skar skal Hann ikki sløkkja," lyfti Heini høvdinum.
"Hatta eru vit!" segði hann og vendi sær móti konuni: "Eg kenni á mær, at Gud fer at vísa okkum náði og frelsa okkum."
Hon nikkaði bert; andlit hennara var líka vátt av tárum sum hansara.
"Les meiri, sonur mín!" segði pápin.
Og Páll las. Hann kom til vers 22 í 44. kapitli:
"Sum toku havi Eg latið misgerðir tínar hvørva og sum skýggj syndir tínar vend við til Mín, tí Eg havi frelst teg!"
Tá tók Heini aftur til orða: "Ja, vit mugu venda við til hansara! Hoyrið, hvat hann lovar okkum! Men les eitt sindur fyri okkum úr Nýggja Testamenti!"
Páll blaðaði. "Eg finni einki, eg veit einki!" segði hann líkasum fyri seg sjálvan. Men so byrjaði hann kortini: "Opinbering Jesu Krists, sum Gud gav Honum, til at vísa tænarum Sínum tað, sum skjótt skal henda."
Hann las fleiri kapitlar. Pápi hansara hevði lyft høvdinum og hugdi hugtikin á hann alla tíðina, sum hann las. "...Honum, sum elskar okkum og hevur loyst okkum frá syndum okkara við blóði Sínum" (Op. 1,5). "Tey sungu nýggjan song og søgdu: "Verdur ert Tú at taka bókrulluna og lata upp innsigli hennara, tí Tú vart dripin og keypti við blóði Tínum Gudi menniskju av øllum ættum, tungumálum, fólkum og fólkasløgum"" (5,9). "Hetta eru tey, sum komin eru út úr hini stóru trongd; og tey hava tváað klæði síni og gjørt tey hvít í blóði lambsins" (7,14).
Andlitið á Heina umbroyttist, sum hann sat og lýddi á hesi dýru náðinnar orð. Endin varð, at hann steðgaði soninum. "Maria!" segði hann við konuna; "eg haldi meg síggja tað, ið eg ikki sá áður. Eg síggi frelsuna í Jesu blóði, eg síggi tað sama, sum Ólavur sá; eg kenni í mær máttin av hesum frelsandi orði, eg eri frelstur! Lovaður veri Gud! Nei, er tað so einfalt og beint fram at verða frelstur! Hann hevur loyst okkum frá syndum okkara við blóði sínum. Keypti okkum til Gud við blóði Sínum. Tváað klæði síni og gjørt tey hvít í blóði hansara. Lovaður veri Gud! Komið, latið okkum falla á knæ og takka honum!"
Og hann legðist á knæ, fyrstu ferð í lívinum.
Eitt fyri og annað eftir fullu tey øll á knæ, fyrst konan, síðani børnini, frá tí elsta til tað yngsta.
Harrin var so nær, at hvørt eitt teirra kendi signandi og grøðandi hond hansara. Hann hevði víst teimum, at tey vóru fortaptir syndarar; men naglamerkta hond hansara nam eisini við tey, blóð hansara gekk yvir sálir teirra til eina æviga reinsan, og tey reistust ikki av aftur knøunum, fyrr enn tey øll vóru frelst og við loystari tungu høvdu takkað Gudi fyri fría frelsu og syndafyrigeving av náði í Jesu navni.
ÁTTANDI KAPITTUL
Táið Tummas á Brúgv var skilstur frá Heina har á vegnum, sat ein pílur frá Gudi í hjarta hansara, men tað var ein frelsupílur (2. Kong. 13,17). Hann helt beina leiðina oman til Ólav, tóat hann ikki var vanur at ganga inn har.
"Góðan dag, Tummas!" segði Ólavur; "tað er ikki ofta, vit síggja teg inni hjá okkum; men ein góðan dag ert tú komin. Eg eigi nakað at siga tær frá í dag, sum eg ikki átti í gjár, og tað er, at sál mín er frelst, og at eisini øll míni, sum ikki vóru frelst frammanundan, eru vorðin tað í dag. Og Anna við, hugsi eg," segði hann og vendi sær til arbeiðskonuna; "ikki so Anna?"
"Jú," teskaði hon og fekk ikki steðgað tárunum, sum trongdu seg fram; men andlit hennara lýsti av gleði.
"Í dag er frelsa komin yvir hetta hús" (Luk. 19,9), segði kona Ólav og vendi sær til Tummas; "hevði ikki eisini tú viljað verðið eitt Guds barn?"
"Tit mugu siga mær, hvussu eg kann fáa sálina frelsta!" svaraði Tummas stillisliga.
Sterk er Guds hond, og dýrabart er tað, táið styrki hennara verður syndarum til frelsu og ikki til dóm. Tummas hevði einaferð verið harður ímóti sannleika Guds og ímóti øllum, sum vitnaðu um navn hansara. Men, sum áður sagt, nú í langa tíð hevði hann í loyndum tráað eftir at fáa sálina frelsta, og táið Heini segði við hann: "Vit mugu verða frelstir báðir, og tað í henda dag!" varð tað seinasta himpr blást burtur av honum, og sinni hansara varð sum í einum lítlum barni. Nú sat hann hond upp undir kinn við borðið og lýddi á, meðan Ólavur greiddi honum frá øllum, ið honum hevði viðurfarist.
Og táið Ólavur at endanum segði: "Nú, hvat sigur tú, Tummas? Skulu vit ikki fara á knøini og øll sameint biðja Gud frelsa sál tína?" tá var hann fyrstur av øllum at leggjast á knæ og fyrstur at lata upp munnin í bøn. Men tað var ikki bert bøn, ið kom av munni hansara; nei, Andi Guds leiddi hann um markið, hann sá ljós í Guds ljósi, og tøkk og prís fyri frelsuna í Jesu blóði fløddu av munni hansara. Og síðani bóðu og takkaðu tey øll, eisini Anna, arbeiðskonan.
Táið tey reistust aftur av knøunum, segði Ólavur við Onnu: "Og nú haldi eg, at tú, Anna, eigur at gera eftir orðum Harrans og fara heim til tíni egnu og siga teimum frá stórverkunum, ið Gud hevur gjørt móti tær, at hann hevur frelst teg" (Luk. 8,39).
Anna var dóttir óðalsbóndan í Stórustovu, Hanus Jógvansson. Hanus var ríkur maður og hevði ikki fyri neyðini at lata dóttur sína út at tæna. Men Anna skuldi skjótt giftast við Mikkjali í Króki, einum skipara har í Návík, og nú vildi hon læra seg eitt og annað húshaldi viðvíkjandi. Tí var hon farin at vera hjá Lenu, konu Ólav Ólavsson, eina tíð. Hon og Mikkjal skuldu giftast um nakrar fáar mánaðir.
Anna fór nú heim í Stórustovu. Hjarta hennara var fult av teirri nýggju gleði, sum fylgir við frelsuni. Men á somu tíð rørdust álvarsamir tankar í henni. Hon hevði altíð spottað og vanvirt Guds børn og Guds orð. Tað vóru jú ikki meir enn einir tveir tímar, síðani Harrin nam við hana og við veldigari megi rykti hana sum ein brand út úr eldinum. Hon visti, at tað var eitt farisearahús, hon var ættað úr; tað sá hon nú. Men hon hevði kortini eina kenslu av, at tað kanska mest var pápin, sum hevði farisearasinnið í sær, og at hann fór at vera ógvuliga illur, táið hon nú kom og kendist við Jesus sum Frelsara sín, tað visti hon. Men mundi mamman fara og vera tað sama?
Undarligt er tað, táið Andi Guds kemur í eitt menniskja. Anna hevði aldri áður hugsað meiri um teir religiøsu spurningarnar enn so, at hon hevði hildið seg sjálva og foreldrini drigið eina línu í øllum slíkum. Men nú hon sjálv var fødd av nýggjum og gekk og hugsaði um foreldrini og støðu teirra, var tað fyri henni, sum at mestur mundi mammuni fara at dáma væl, at hon var frelst. Táið hon nú tonkti um alt, kundi hon aldri minnast seg at hava hoyrt hana siga nakað um Guds fólk og vitnisburð teirra. Tað var eisini pápin, sum við myndigari hond hevði stýrt øllum í heiminum, og tað var hansara hugsan, sum hevði merkt alt, so at siga.
Hvussu mundi nú fara at verða? spurdi hon seg sjálva, sum hon nærkaðist heiminum. Og hvat mundi Mikkjal fara at siga? Mundi hann vera Guds orði so hart ímóti innast í hjartanum, ella hevði hann bert tosað pápa hennara og øðrum upp í lagið?
Men eitt vikaðist ikki í hjarta hennara. Nú hevði hon trúlovað seg við hinum himmalska brúðgómi, og um so enntá brúdleyp Mikkjals og hennara skuldi verða av ongum, nú tað stóð so nær fyri durunum, so sveik hon ikki Jesus.
Sum børn eru fødd við ymiskari likamsmegi, so eru ikki øll andalig børn borin í heim við líka nógvari lívsmegi. Men Anna var fødd av nýggjum í eini góðari stund og undir umstøðum, har Andi Guds gjøgnum orð hansara virkaðu á ein serstakan hátt, við styrki frá tí høga, sum sjáldan hendir. Hon hevði tí fingið gott í beinini, andaliga sæð, tóat hon bert hevði kent Harran so stutta tíð.
Hon kom inn. Teir sótu og spældu kort, pápin, Mikkjal og tveir aðrir menn, sum ofta gingu inn har. Fløskan stóð á borðinum, og teir kendu kanska eitt lítið sindur til. Mamma hennara sat fyri seg sjálva við eitt lítið borð yviri í krókinum og las.
Anna bað góðan dag, og øll svaraðu uttan pápi hennara; hann sat júst við góðum kortum, hevði meldað grann og hevði so nógv um at vera, at hann legði ikki til merkis, at dóttirin kom inn.
Hon fór yvir til mammu sína. "Tú lesur, mamma," segði hon og hugdi niður í bókina og varð ikki lítið bilsin at síggja, at tað var ein andalig bók, ið mamma hennara hevði í hondini. Slíkar bøkur var hon ikki von at síggja í heimi sínum. Har vóru í heila tikið ikki mangar bøkur. Jú, kvæðabøkur átti pápi hennara; hann var ógvuliga raskur at dansa. Nakrar av teimum føroysku bókunum, ið vóru útgivnar í seinnu árunum, hevði hann eisini keypt; hann var sjálvstýrissintur maður og málvinur. Ja, og so sjálvsagt sálmabøkur, bønabøkur og lestrabøkur. Nú vórðu tær donsku lestrabøkurnar lítið brúktar har í húsinum, síðani tann føroyska kom út.
"Hvaðani hevur tú fingið hesa bókina, mamma?" spurdi hon.
"Andrias á Hædd lænti mær hana stutt síðani," svaraði mamman.
"Er hon góð?" spurdi Anna.
"Ja..." mamman dró á; "tað haldi eg, at hon er góð; men eg havi so lítið skil havt á slíkum."
Marin hugdi upp á dóttrina, og undran dró yvir andlit hennara; men hon segði einki.
Nú rakti Hanus við, at Anna var inn komin.
"Góðan dag, dóttirin!" segði hann; "tú komst, sum tú hevði verið kallað. Kom og spæl eini tvey spøl fyri meg, meðan eg fari eitt ørindi út fyri dyr!"
Anna fórst við. So skjótt kom fyrsta royndin! Hon slapp altso frá at bera upp á mál sjálv um tað, ið hon hevði funnið!
Jóhannes ápostul skrivar til tey heiløgu: "Salvingin, ið tit fingu frá Honum, verður verandi í tykkum; og tykkum nýtist ikki, at nakar lærir tykkum; tí sum salving Hansara lærir tykkum alt, so er tað satt og ikki lygn. Og verðið verandi í Honum, so sum hon hevur lært tykkum!" (1. Jóh. 2,27). Og Andi Guds, sum Anna hevði fingið í bróst sítt, táið hon henda sama dag varð fødd til ævigt lív í trúnni, lærdi hana alt og segði henni, at nú mátti hon ikki setast við kortborðið, sum hon so mangan áður hevði gjørt.
"Nei, pápi, tað kann eg ikki!" svaraði hon.
Nú fyrsta hugdi Hanus rættiliga upp á hana. "Kanst tú ikki spæla fyri meg eina løtu? Hvat meinir tú við tað?" Og so svór hann við: "Hvussu er tað, tú sært út í dag, Anna?"
"Eg eri frelst í dag, pápi!" segði hon. Hon pipraði, og eygu hennara vórðu vát; men Harrin stóð hjá henni og styrkti hana (2. Tim. 4,17), so at hesi fáu orð, ið hon var ment at siga, vórðu ein Guds vitnisburður. Øll, ið inni vóru, stardu upp á hana, og summi vórðu rakt av Anda Guds.
"Frelst!" hermdi Hanus og flenti upp á spott; "við baptistafrelsuni ha! Men tað skal" og nú svór hann uppaftur "verða lygn! Í hús mítt skal hatta ikki sleppa inn, og tú talar einki sovorðið aftur, veitst tú tað!"
Men nú reistist Marin, kona hansara. "Lat Onnu hava frið, Hanus!" segði hon við miklum álvara; "eg veit ikki, hvat hon meinir við, at hon er frelst, eg eri tíverri nú fyrsta byrjað at leita eftir hjálp sjálv. Men av andliti hennara lýsir nakað, sum ikki kann vera av tí ónda, og her man treingjast til tað, ið gott er!" Hon kveitti at fløskuni, ið á borðinum stóð. "Kom, Anna góða!" legði hon aftrat; "kom og sig mammu, hvat hetta er, ið tú hevur fingið í dag!"
Mikkjal, drongur Onnu, hugdi bert, men segði einki. Ein fremmand makt vitjaði sál hansara, og tankar, sum higartil einki rúm høvdu átt í brósti hansara, trokaðu seg fram.
Hinir báðir, ið høvdu spælt kort við, reistust. Heldur ikki teir søgdu nakað; men í parti við Hanusi vóru teir ikki á hesi royndarstund, og tað føldi eingin skilligari enn Hanus sjálvur. Og táið hann sá, at hann stóð einsamallur, blakaði hann kortini frá sær hann skuldi júst fara at geva og rýmdi á dyr.
"Anna!" segði nú mamma hennara; "eg skilji, at tú hevur funnið nakað, sum vit ikki eiga. Og eg fái ikki hildið, at tað er nakað ilt; tað sigur andlit títt mær. Men eg vil hava teg at siga mær frá tí; okkum tørvar tað, ið gott er."
Mikkjal og hinir báðir fóru ikki út. Ikki kom orð av munni teirra; men andlit teirra vóru álvarsom og sýndu onga vanvirðing og onga mótstøðu.
Undurfull er ein vakning, send frá Gudi. Menniskju, sum ikki hava søkt Gud, verða sum eitt skot vend við, og so gongur orð Harrans út: "Eg var at finna fyri tey, ið ikki leitaðu eftir Mær" (Es. 65,1).
Ein Guds vitjan var yvir hesi bygd. Hvør ið var amboðið, ið Gud hevði nýtt, var ikki gott at siga. Um ein vildi sagt, at Ólavur var hin útvaldi reiðskapurin, so hevði hann verið fyrstur at sagt, at júst hann varð vitjaður av Gudi, táið hann minst væntaði tað og minst hevði søkt hann. Vit hava áður sagt, at tað at hann varð frelstur, var Guds svar upp á bønir frá rættvísum monnum og kvinnum. Ja, tey høvdu biðið fyri honum persónliga; tað var sjálvsagt, við tað at nú bæði kona hansara og tvey av børnunum stóðu ímillum teirra. Men umvending hansara var eisini í hond Harrans eitt svar upp á bønir teirra, at ein størri og djúpari vakning skuldi koma í bygdini.
Og nú vistu tey ikki av, fyrrenn bønirnar vóru uppfyltar, og tey komu at standa mitt í eini andaligari vakning, størri og meiri víttfevnandi, enn tey nakrantíð høvdu droymt um. Og ein maður, sum tey ikki langt síðani eina síðst høvdu væntað, skuldi verða reiðskaparin í hond Guds til at fremja hetta verk, var nú av honum valdur júst til hetta.
Ja, Harrans verk og vitjan eru undurfull og mangan óvæntað. "Hvussu óútgrundandi eru ikki dómar Hansara og órannsakandi vegir Hansara!" (Róm. 11,33). Men tey, sum óuppiborið ein dag standa mitt í einum slíkum Guds verki, tey prísa seg lukkulig, og tey geva Gudi alla æruna og sær sjálvum onga. Og so er við einum syndara, táið Gud umvendir hann. Ósøkt og óuppiborin er tann náði, ið yvir hann kemur. Tað veit og sannar hann við eyðmjúkari tøkk til Gud. Men veruleiki er henda náði, og hon spjaðir í løtuni alt myrkur hansara.
So gekk henda dagin inni í køkinum hjá Hanusi í Stórustovu. Táið Anna, smæin og stamandi, ikki við yvirtalandi vísdómsorðum, men prógvað av Anda og kraft (1. Kor. 2,4), segði frá stórverkunum, ið Gud hevði gjørt í húsi Ólavs og móti henni sjálvari við, tá bloyttust hjørtuni í øllum, sum hoyrdu hana, og tey fingu ikki hildið tárunum aftur. Tað var ikki leingi, fyrrenn tey lógu á knøunum øll fimm og takkaðu Gudi við loystari tungu fyri fría og fulla frelsu í Jesu navni.
Meðan tey soleiðis lógu og av einum hjarta og einari sál lovaðu Gudi, kom Hanus inn aftur; hann hugsaði, at nú mundi hasin forstýringurin vera hæsaður av aftur.
Men nú sá hann hesa sjón, sum aldri hevði verið sædd í húsi hansara áður: Konan, dóttirin og drongur hennara og hinir báðir lógu á knæ og skiftust at lova og prísa Gudi. Og tá rakti ein frelsupílur frá Gudi hjarta hansara sum snarljós. Alt tað farna lívið fór fram við sálareyga hansara: Hugmóðið, órættvísin, mótstøðan móti Gudi og orði hansara, hyklið við útvortis kristindómi, holdslystirnir og girndin eftir verðsligum vinningi hetta og mangt annað fór við ferð sum snarljósið fram við anda hansara, og hann fall á knæ og rópti: "Eg eri fortaptur Gud, ver mær, syndara, náðigur!"
Sum Saul í forðum sá hann, at ikki móti menniskjum hevði hann strítt, men móti Harranum sjálvum (Áp. 9,5).
Hini byrjaðu nú øll at rópa til Gud fyri honum, at hann skuldi loysa sál hansara út og geva honum vitnisburð Andans um, at hann var náðaður í Kristi blóði.
Harður var bardagin. Fleiri ferðir bað Hanus sjálvur við hørðum rópum og gráti um frelsu, og fleiri ferðir ákallaðu hini Gud fyri honum, áðrenn ljósnaði fyri sál hansara. Men endin varð tó, at tað fall sum skøl frá eygum hansara, og hann kundi takka Harranum fyri frelsuna av náði við trúgv á Jesu navn eina.
So var nú alt hetta hús frelst; tí Anna var einkarbarn. Og hinir báðir fóru glaðir avstað og bóru vitnisburðin við sær heim til síni. Ja, táið Harrin virkar, tá stendur eingin og einki ímóti.
NÍGGJUNDI KAPITTUL
Alt hetta, sum her frammanundan er frásagt, kann ljóða nærum ótrúligt, og vit, sum lesa tað, eru kanska freistað at kalla tað "villa fantasi." Men tað kemur av, at vit eru kanska bert von at síggja alt andaligt í "normalum" umstøðum og hava ikki staðið í eini andaligari vakning av teirri stødd og tyngd, sum vitni Guds gjøgnum tíðirnar á ymiskum støðum hava fingið náði at sæð.
Mangt kundi verðið drigið fram, sum líka ótrúligt hevði ljóðað, og tó er prógvað av vitnum í hundrað og túsundtali, t.d. frá teirri tíð, táið Wesley og seinni Finney prædikaðu evangeliið. Men alt tað skal vera óumtalað í hesi lítlu bók. Her skal bert verða víst á eitt dømi úr Nýggja Testamenti. Í Ápostlasøguni 9,32-35 stendur at lesa um eina hending, sum fór fram í býnum Lydda, og sum hevði til úrslit, at øll tey, sum búðu í Lydda og Saron, umvendu seg til Harran. Tað var enn størri og ófatiligari; men einki er ótrúligt ella ófatiligt, táið orð Guds og Andi hansara virka ótálmað.
Og vit halda nú fram við frásøgn okkara.
Kvøldið var komið henda minnisverda sunnudag, og tað evangeliska møtið var byrjað.
Salurin var stúgvandi fullur av fólki, og mong sluppu ikki inn. Tað var nú einki óvanligt í Návík, at væl av fólki kom á møti sunnukvøld; men hetta kvøldið trokaðist nógv fólk saman har, sum ikki var vant at koma. Víst kom ein partur av berum forvitinskapi; men mong komu av álvara, tí tey vóru vakt upp at søkja Gud og frelsuna.
Ikki bert tey, sum frá er sagt í kapitlunum frammanundan, vórðu frelst henda dag, men mong, mong onnur. Øll bygdin, sum hon var, var komin undir ávirkan av teirri andaligu rørsluni; fólk var frá hond gripið av Andans megi, so at evangeliið, sum einaferð hevði verið tað, ið minst hevði tykst at hava at týða í bygdini, lá nú fremri enn alt annað.
Verðin er myrk og lívið lítið vert, táið Guds orð er vanvirt, og tað, ið honum hoyrir til, sett til síðis; men táið Andin fer at virka og setur alt á rætta stað, tá er hugnaligt at liva. Munur er á, táið ikki ber til at tosa um teir andaligu lutirnar, og táið teir eru tað, ið fremst liggur, har fólk hittist úti og inni. Einki sakar, um mótstøða er; tí tala vitni Harrans í kærleika og álvara, so stendst gott av mótstøðuni við, og hon tænir sannleikanum og letur koma til sjóndar, hvussu mangan betri ljósið er enn myrkrið.
Stórhending var tað til lítar, at skipið var komið; men nærum líka nógv hevði verðið tosað í Návík henda sunnudag um hitt andaliga sum um tað.
Um onkur hevði verið og tað var kanska onkur sum vildi leitt møtið í menniskjavísdómi og holdsligari styrki, so bar tað ikki til hetta kvøldið. Teir, sum vóru vanir at tala mest, sluppu als ikki framat. Við tað sama sum einir tveir sálmar vóru sungnir, og ein bøn var biðin, tók Ólavur Ólavsson orðið. Ikki talaði hann leingi; men hvørt orð varð borið fram í Andans megi. Neyvan eitt hjarta var, sum ikki greitt kendi, at hetta var ikki prædika, men vitnisburður í sannleika og veruleika. Fólkið varð so rørt, at tað beint fram sá út, sum at samkoman græt, øll sum hon var. Gleði lýsti av mongum eyga; men eisini vóru djúp suff at hoyra frá teimum, sum longdist eftir hesi frelsu, ið hann vitnaði um. Og táið hann settist aftur ikki hevði hann talað meir enn tíggju minuttir tyktist tað, sum eldur var í øllum. Fleiri í senn lupu á føtur at lova Gudi fyri frelsu og syndafyrigeving, harímillum ein heilur hópur, sum ikki fyrr enn henda sama dagin vóru frelst, ja, mong, sum vóru frelst, sum tey sótu har.
Hvussu mong ið vitnaðu á hesum møti, og hvussu mangir av hesum vitnisburðum, ið ikki høvdu verið hoyrdir áður, tað visti eingin tal á. Møtið vardi frá klokkan seks og líka út ímóti midnátt. Børn, líka niður í sjey og seks ára aldur, reistust upp at vitna, ja, og sanniliga vóru fleiri heilt gomul fólk, sum høvdu funnið frið við Gud tann dagin ella funnu hann á møtinum.
At eisini summi, ið á møtinum vóru, herdu hjarta sítt, var tíverri ikki at ivast um; men mótstøðan varð av Anda Guds bundin, so at hon fekk ikki forðað hesi undurfullu signing.
Og ikki bert á hesum møti, ið her er umtalað, virkaði Harrin. Nei, í øllum samkomum, har evangeliið varð borið fram, kendist megin í vakningini. Gud vísti, at samkoma hansara var ein, ið hvussu hon so er klovin sundur her í verðini av menniskjans dárskapi.
TÍGGJUNDI KAPITTUL
Ólavur Ólavsson og aðrir, sum Harrin tók sær út til vitni síni, nú hin andaliga vakningin hevði fingið slíka óvæntaða vend og hevði tikið til, so at alt, ið frammanundan hevði verið, var lítið móti tí, sum nú fór fram talaðu ikki bert hetta kvøldið, sum sagt er frá. Nei, táið teir, bilsnir og undrandi, sóu, hvussu Gud kendist við orð teirra, hildu teir á, og møti vórðu hildin kvøld eftir kvøld í longri tíð.
Og teir eldru og leiðandi brøðurnir í Návík áttu tíbetur ikki tann "vísdóm" at royna at fáa hesar ídnu menn at aftra seg í at vitna evangeliið. Tað vóru vísir og eyðmjúkir menn, sum stóðu fyri samkomuni, og bæði var tað tað, at teir mintust, at teir skuldu ikki vera har allar dagar og tala Guds orð, og eisini boygdu teir seg fyri tí veruleika, at Gud hevði her tikið sær útvaldar reiðskapir fyrst og fremst Ólav sum bóru fram orðið við slíkari megi og slíkum Anda, at tess líki hevði ikki verið í Návík.
Men vandin er altíð stórur fyri, at ein nýumvendur, sum alt fyri eitt fer at tala Guds orð, villist av leið út í hugmóð, hug til stríð ella okkurt annað oyðileggjandi. Tó, eingin vandi er so stórur, at Harrin er ikki størri, og hann tók bæði Ólav og hinar í skúla hjá sær og fjaldi teir í skugganum av veingjum sínum, so at teir vórðu standandi í einum eyðmjúkum og einfaldum sinnalagi, bæði fyri honum og fyri menniskjum. Hetta hevði fyri ein stóran part eisini grund sína í, at teir stóðu ikki einsamallir, men alt fyri eitt komu í eitt samfelag av eldri, royndum brøðrum, sum við kærleika og bróðurskapi leiddu teir fram við Guds hjálp og mintust orð Pæturs til teir elstu: "Ikki sum teir, ið vilja vera harrar yvir samkomunum, men sum fyrimyndir fylgisins" (1. Pæt. 5,3).
Á, tann vandafulla støða at vera nýumvendur og so standa einsamallur í eini bygd og skula bera fram orð Guds og ikki eiga eldri brøður at styðja seg og leiða seg fram í sannleikanum! Hvussu mangir munnu teir vera, sum tola hetta og ikki fara av leið og gera og siga bæði eitt og annað, sum teir syrgja um alla sína tíð og ikki kunnu fáa ógjørt og ósagt! Ongastaðni hóskar hetta skriftstaðið betur enn í slíkum umstøðum: "Betri er at vera sjálvurannar enn einsamallur, tí teir báðir fáa góða løn fyri strev sítt; og um annar fellur, kann hin reisa felaga sín upp aftur. Men vanlukkuliga er hin einsligi staddur; tí fellur hann, er eingin at reisa hann upp aftur!" (Præd. 4,9-10).
Fremstur í mótstøðuni móti teirri andaligu rørsluni stóð Kristin í Nýggjustovu, fyrstilærari og deknur í Návík. Men teimum Guds børnum, sum vóru farin út úr kirkjuni, fekk hann ikki komið so væl framat, og tey, sum stóðu í kirkjuni framvegis, men vitnaðu um frelsuna, skýggjaði hann sum pestin. Vreiði hansara vendi sær nú eina mest móti prestinum, sum áður er umtalaður í hesi bók. Ferð eftir ferð høvdu hann og fylgismenn hansara verið hjá prestinum og kravt, at hann skuldi halda almennan fund í kirkjuni fyri at tala móti hesum "sekteriska óskili" hetta, sum hann sá, var prestinum hart ímóti at gera.
Endin varð, at hann og fleiri aðrir fóru til prest og settu honum beint fram eitt "ultimatum" hesum viðvíkjandi. Ringt hevði leingi verið í Návík, segði Kristin, sum var orðførari hjá teimum; men nú síðani Ólavur Ólavsson var farin "handa vegin", var so heilt forgjørt; nú tyrptust fólk saman á møtunum, vitnaðu og talaðu, doyptu seg "uppaftur" og hvørt av sínum.
Presturin umbar seg sum longst. Hann hevði ongan hug at stríðast, segði hann; vildu teir hava talur hildnar móti Ólavi ella øðrum, kundu teir halda tær sjálvir. Hann dugdi einki ringt at síggja í tí, at fólk umvendi seg frá tí, ið ilt var, og talaðu um Gud; tað mátti tó verið betri enn alt tað syndafulla tos, ið ein var vanur at hoyra manna millum. Og viðvíkjandi dópinum, so vistu teir jú fullvæl segði hann at fyri tað fyrsta var trúarfrælsi í landinum, og fyri tað annað nýttu hasi fólkini jú ongan annan dóp enn tann, sum í Nýggja Testamenti stóð at lesa um; "og tað er meir, enn sigast kann um dópin, ið vit nýta, hóast eg havi praktiserað hann sjálvur tíverri!"
Hetta loypti sanna øði í Kristin og hinar, og teir lótu prestin vita so mikið, at hann skuldi ikki fyri einki hava sagt hetta fyri vitnum. Helt hann nú ikki fundin, sum hann leingi hevði verðið biðin at halda, og talaði móti "gendoyparunum", skuldi hann verða klagaður.
"Jú, jú, eg skal halda ein fund í kirkjuni um hetta evnið!" svaraði hann tá, reisti seg síðani og fór og læt teimum dyrnar upp hvør skal siga! Teir skiltu hann og fóru; men teir lovaðu ilt sín ámillum.
Og fundurin varð hildin. Kristin og aðrir høvdu pappír og blýant við fyri at skriva upp, um hann segði okkurt, sum teir kundu leggja aftrat klaguni, ið longu lá skrivað og við nógvum undirskriftum, eisini av framstandandi monnum í sóknini. Ja, Kristin hevði dóttur sína Hannu sitandi á loftinum at stenografera taluna hjá prestinum, alla sum hon var.
Slík tala hevði ikki verðið hildin í kirkjuni í Návík og ikki innan fyri kirkjudyr í øllum Føroyum. Ræddur maður hevði Janus prestur ongantíð verið; men ljós í Guds ljósi hevði hann ikki allar dagar sæð, og í Anda Guds hevði hann ikki altíð prædikað. Men tað gjørdi hann nú. Beint fram og ærliga viðgekk hann, at hann hevði verið blindur leiðbeinari hjá blindum og hevði ikki havt betri uppiborið enn at farið í somu grøv, sum hann hevði fingið onnur at falla í; men tí hevði óuppiborna og endaleysa náði Guds forðað fyri. Hjartaliga takkaði hann Gudi, sum við ólærdum monnum hevði kveikt ljós Andans í bygdini, og sum enntá hevði unt honum, tí ófruktbara fikutrænum, at bera frukt, um so ikki fyrr enn í ellivta tíma.
Og hann vendi sær hvassliga móti hesum monnum, Kristini og hinum lærarunum fyrstum og fremstum, sum fyrst ikki vildu venda við sjálvir og síðani vildu forða øðrum at ganga inn í ríki Guds. Hann vísti á, at slíkir menn vóru fíggindar av øllum livandi kristindómi, ikki minni í kirkjuni enn uttan fyri hana. Hvørjar fruktir sóust í Návík av religiónini, ið teir skuldu eitast at hava alt børnini upp í! spurdi hann. Hvar var ungdómurin, ið teir høvdu lært, og sum hann í blindleika hevði konfirmerað! Jú, í dansistovuni og biografinum, livdi í drykkjuskapi og ólevnaði, vanvirdi Gud og alt, ið heilagt var! Hann hevði aktað gjølla eftir hesum flokkum, sum stóðu saman um at vitna um frelsuna, segði hann, og víst kundi ikki dyljast, at summi sviku vitnisburð sín og livdu sum áður; men hetta var einki nýtt; so var, enntá meðan ápostlarnir livdu og so vísti hann á ymisk skriftstøð, bæði í Ápostlasøguni og í brøvunum í Nýggja Testamenti.
Eftir henda fund varð álvara gjørt av. Klagan yvir prestin varð send, og einki var at ivast í, at hann kundi missa embætið av tí, ið hann hevði sagt, bæði ta ferðina og mangan áður.
Men Harrin hevði ætlað øllum at ganga øðrvísi.
ELLIVTI KAPITTUL
Ein tíð var fráliðin eftir allar teir tilburðir, ið frá er sagt í hesi bók. Tað var aftur ein sunnudag.
Í eini stovu í einum smáum húsum ovast í bygdini lá ein maður á knæ og græt. Tað var Andrias á Hædd, hann, sum fram um allar aðrar hevði virkað fyri Harran í Návík, ja, sum veruliga hevði stovnað samkomu Guds har. Hann hevði leingi barst so at siga einsamallur har og hevði síðani so við og við sæð arbeiðið bera frukt. Bæði óndar og góðar dagar hevði hann kent. Veikan hevði hann kent seg allar dagar, og tað mundi júst vera grundin til, at Harrin hevði salvað hann við Anda og kraft fram um aðrar.
Men eftir slíkum monnum liggur Djevulin meir enn eftir øðrum fyri at forkoma frímóði teirra og doyva vitnisburðin í munni teirra. Sjálvur John Bunyan, sum livdi í Onglandi í seytjandu øld og hevur skrivað hina heimsgitnu bók "Pílagrímsferðina", sigur í bókini "Ómetalig náði", lívssøgu síni, at táið tann freisting fekk vald á honum, at eingin Gud er, og einki lív eftir hetta, tá varð sjálvur grundvøllurin ryktur undan honum, og vápnini vórðu sligin honum úr hondini.
Um nú ikki júst henda djevulska freisting hevði fingið vald á Andriasi, so hevði Satan, ið hvussu var, dungað oman yvir hann bæði eitt og annað, sum nívdi á sál hansara og hevði tikið nógv av megini úr vitnisburðinum, ið hann enn sum áður royndi at bera fram. Hann hevði biðið og rópt til Gud; men tað var, sum Harrin fjaldi ásjón sína fyri honum
Men hann hevði ikki vakt og biðið, sum hann átti; tað visti Andrias fullvæl. Men hvør ger tað! Táið kærleiki Guds lýsir klárt í einum hjarta, og ein livir í tí, at Harrin ger okkum gott, tí hann sjálvur er góður, tá "hugsar hann ikki mikið um lívsdagar sínar, við tað at Gud letur hann hava nóg mikið at gera við gleði hjarta síns" (Præd. 5,19). Tó lívið er ikki lætt at koma ígjøgnum, minst fyri ein mann, sum er andaliga sintur og av øllum hjarta sínum ynskir at tæna Gudi. Í tí útvortis hevði Andrias hildið fast við vitnisburð Harrans og tykst at virka við ídni fyri hann og hansara sum áður; men hann noyddist at ásanna fyri sær sjálvum, at millum Gud og hann var ikki, sum tað einaferð hevði verið. Hann dugdi ikki at tala við Harran sum onkuntíð bønalívið var ikki so hjartaligt longur. Og Harrin talaði ikki við hann sum onkuntíð Bíblian var honum ikki ein so opin bók longur. Og ikki hjálpti at kasta skuldina fyri hetta yvir á nakran annan, tóat hann sum so mangur hevði verið freistaður til hetta.
Samkomurnar hjá Guds fólki hevði hann kortini hildið fast við alla tíðina; men mangan, mangan táið hann stóð og talaði á møti, kundi hann ikki dylja fyri sær sjálvum, at atferð hansara var ikki so sannhjartað, sum hon átti at verið; tí samlív hansara við Gud samsvaraði ikki við ídni hansara á møtum. Hann mátti sárt minnast ta góðu tíð, táið hann gekk og gleddi seg til tey kvøldini, táið møti var; nú var tað ofta lítið meir enn ein plikt at fara á møti.
Í kvøld var veruliga fyrstu ferð, at hann var heima, táið Guds fólk kom saman til fundar. Hann visti, at júst nú átti onkur at standa og tala á møtinum, og sjálvsagt hildu tey, at hann livdi ikki væl; hann var aldri vanur at saknast har. Men hann hevði í dag kent tað so avgerandi, at nú mátti tað fáa eina vend; skil mátti koma á viðurskiftunum millum Harran og hann; annars var hann ikki førur fyri at standa og tala fyri øðrum longur.
Og nú lá hann har á knæ og var í tí sálarbardaga, sum mong av kærastu børnum Guds hava gingið ígjøgnum, áðrenn hin komandi verð, hin æviga, hevur opnast fyri teimum. Einki hava vit at rósa okkum av, táið vit ein dag ganga inn um himmalportrið; tá verður frelsan hjá øllum av náði og berari náði; tá verður Jesus eina stórur, og vit øll smá. Ikki í egnari megi er maður sterkur (1. Sám. 2,9).
Men nú fyrsta fekk hann rættiliga at kenna myrkursins øgiligu megi. Honum kom í hug tað, sum skrivað stendur í Job 40 um Livjatan, ið er mynd av Satani. "Vita at leggja hond á hann! Tað stríðið fert tú at minnast, tú gert tað ikki uppaftur!" (Vers 27). Ja, hann sá, at hetta stríð kom hann ikki ígjøgnum, uttan hjálp kom av Himli. Og hjálpin kom. Men á ein hátt, sum Andrias mangan í myrkum stundum hevði tráað og suffað eftir, men sum hann nú á lívsins tyngstu løtu ikki kendi megi í sær at vænta og vóna: At Jesus kom niður og tók stríðandi og líðandi fólk sítt heim at vera, har sum hann sjálvur var.
Tað, sum Andrias hevði trúð og virkað og ofrað fyri og vunnið manga sálina fyri Harran við men sum hann nú oman á alt mátti berjast í deyðatøkum við myrkursins veldi fyri at halda fast so tykti honum í veikleika hansara, nú hann lá har og bardist í síni egnu megi og ikki í Guds tað var alt í einum sælur og ævigur og óbroytandi veruleiki. Jú, øll hini heiløgu Harrans eru í hond hansara; tey seta seg við fót hansara og taka við orðum hansara (5. Mós. 33,3). Tey eru sæl, sum Gud hevur laðað ein garð rundan um og sagt: "Tey skulu aldri í allar ævir fortapast, og eingin skal ríva tey úr hond Míni. Faðir Mín, sum hevur givið Mær tey, er størri enn øll, og eingin kann ríva nakað úr hond Faðirs Míns" (Jóh. 10, 28-29). Teimum er altíð bót á borði, og sær Harrin, at stríðið er vorðið teimum ov svárt, so er sælasta hjálpin eftir: "Faðir, Eg vil, at har sum Eg eri, skulu eisini tey, sum Tú hevur givið Mær, vera hjá Mær, fyri at tey skulu síggja dýrd Mína, sum Tú hevur givið Mær" (Jóh. 17,24). "Í húsi Faðirs Míns eru nógvir bústaðir; var tað ikki so, hevði Eg sagt tykkum tað; tí Eg fari burtur at gera tykkum stað til reiðar. Og táið Eg eri farin burtur og havi gjørt tykkum stað til reiðar, komi Eg aftur og taki tykkum til Mín, so eisini tit skulu vera, har sum Eg eri" (Jóh. 14,2-3). Nei, eingin freisting kemur á elskaðu Harrans, ið tey ikki eru ment at bera. Og Gud er trúfastur. Hann skal saman við freistingini gera eisini útgongdina úr henni, so tey fáa tolt hana (1. Kor. 10,13).
Sum Andrias lá og stríddi í sálarangist síni, hoyrdi hann rødd yvireingils og lúður Guds (1. Tess. 4,16). Hann sprakk á føtur og rætti út hendurnar; men alt gekk so nógv skjótari, enn sigast kann frá tí. Ein óteljandi skari av upprisnum heiløgum sást koma, og eitt ljós, mangan sterkari enn sólin, lýsti alt upp.
Mong í hesum sæla flokki kendi hann. Har var Bartal, hitt trúgva vitni Harrans, sum hevði havt bæði konu og børn so hart ímóti sær, táið hann steig út fyri Harran, so at hann at endanum byrjaði at missa frímóð sítt, men sum so hin himmalski Faðir og Vinur hevði tikið burtur, táið mest stóð á hann gekk burtur við sluppini "Sjógarpi" fyri nøkrum árum síðani.
Og har kom Lovisa á Høgubreyt, sum altíð hevði verið speirikin og argað, tí hon skuldi vera so býtt. Men sanniliga eru klókskapur og vísdómur hvørt sítt. Klókskapur hevur mangan og ein beint í Helvitis avgrund; men at óttast Harran tað er vísdómur (Job 28,28).
Hann sá Regin á Teigum, sum so ræðuliga óndur og gudleysur hevði verið, men sum Tummas á Heyggi, trúgvi tænari Guds, hevði vitjað, táið hann lá til tað síðsta á sjúkrahúsinum, og við livandigerandi orði Harrans og við bøn hevði leitt yvir um frá deyða til lív.
Og har gekk Marin hjá Sámali, hin djúpt falna kvinna, sum Satan hevði brúkt til at leiða ungar, óroyndar dreingir út í synd, men sum sjúk og vrakað hevði leitað til Guds børn, táið lívið fjaraði av, og hevði funnið frið í Jesu dýra navni og í trúnni á hann, sum kom at leita eftir tí, ið fortapt var, og frelsa tað (Luk. 19,10).
Eisini mong onnur sá hann, sum hann kendi. Har vóru menn og kvinnur, sum høvdu tikið við frelsuni og kenst við navn Harrans, men annars eingi stórverk útint annað enn tað, at tey høvdu livað eitt stilt lív, ansað eftir sínum egnu lutum, arbeitt við hondum sínum, einki høvi givið mótstøðumanninum til at háða (1. Tess. 4,11; 1. Tim. 5,14).
Har vóru børn, sum í sunnudagsskúla ella heima høvdu vitnað, at Jesus var frelsari teirra og var deyður fyri tey, børn, sum høvdu verið so ung, táið tey tóku við trúnni, at summi av teimum eldru høvdu hildið tað verið mestsum ov mikið avgjørt, at slík vórðu roknað millum tey trúgvandi; tey høvdu ivast um, at so smá børn dugdu at taka við livandi trúgv. Men nú gingu tey har í hinum frelsta skara, sum Paulus ápostul tráaði at verða í og slapp at vera í sum náddi fram til uppreisnina frá hinum deyðu (Fil. 3,11).
Alt hetta tekur tíð at lesa og longri tíð at skriva; men Andriasi tók tað onga tíð at síggja og hoyra. Orð Guds gekk út: "Í einum nú, í einum eygnabragdi, við hin seinasta lúður" (1. Kor. 15,52).
Og samstundis kendi hann, at hann sjálvur varð umbroyttur og lyftur upp frá jørðini. Alt tað, ið bant hann til jarðar, svann burt, og hann varð saman við hinum óteljandi skara tikin upp í skýggjum.
Alt í einum sá hann Harran sjálvan, sum kom ímóti teimum, Harran, hvørs ásjón hann fram um alt hevði tráað at skoða. Og so vórðu tey ævigt saman við honum. Hin æviga troyst var vorðin sælur veruleiki. 
TÓLVTI KAPITTUL
Trolarafelag Návíkar átti tríggjar trolarar, "Geyta Reyða", "Tór Lága" og "Sjúrð Tollaksson". Brøðurnir í Búð førdu teir; Jákup var skipari á "Geyta Reyða", Grækaris á "Tóri Lága", og Magnus á "Sjúrði Tollakssyni". Allir tríggir brøðurnir vóru trúgvandi menn, sum fegin vildu liva og virka fyri Harran. Men teir vóru heldur tigandi menn, og tað fall teimum ikki lætt at tala og vitna, serliga ikki Grækarisi. Eitt prýði vóru teir kortini Harranum og samkomu hansara.
Hetta sunnukvøldið, sum er umtalað í síðsta kapitli, kom "Tórur Lági" inn móti Borðuni ellivu fjórðingar um tíman. Grækaris stóð sjálvur á brúnni og stýrdi.
Hann hevði so vist vónað og glett seg til, at teir skuldu verða so tíðliga inni, at hann náddi til tað evangeliska møtið. Men alla sunnunáttina hevði verið ódnarstormur, so teir høvdu verið noyddir at ganga við lítlari ferð, og so var tann vónin brostin.
So hevði hann kallað saman til møti umborð aftan á døgurða sunnudagin. Tá var veðrið batnað, og sjógvurin so mikið slætnaður, at teir fingu siglt við fullari ferð aftur.
Og tað hevði verið eitt sjáldsama vælsignað og undurfult møti. Fleiri blivu frelstir, sum teir sótu har, og reistust og vitnaðu hugreystir um frelsuna.
Grækaris leit aldri sær sjálvum nakað til sum talara. Tí var tað helst, at Gud hevði so stórliga signað vitnisburð hansara, bæði á sjógvi og landi, tær ferðir ið hann hevði latið upp munnin. Hann hevði vitað, at fleiri umborð har vóru nær Guds ríki og nýttust bert at fáa eina góða, hjálpandi hond. Og hann visti, at stór andalig vakning var í Návík. Tí hevði hann fingið meistaran at seta dampin upp mest møguligt. Hann visti, at hann fekk teir á møti við sær, allar, sum andaliga vaktir vóru, náddu teir bert inn nóg tíðliga sunnudagin, og hann vildi, at teir skuldu hoyra Ólav Ólavsson og hini vitni Harrans, sum hesa tíðina vóru til so stóra andaliga signing heima. Men, sum frammanundan er sagt, so kom stormurin sunnunáttina, og teir vórðu tarnaðir fleiri tímar.
Nú stóð Grækaris við róðurhjólið. Klokkan var farin um seks, og hann visti, at nú fór tað evangeliska møtið fram heima í Návík. Eitt undrandi takksemi fylti hjarta hansara fyri tað, ið hent hevði á møtinum umborð har henda dag. Hann hevði talað; ikki var talan long og lítið hevði tað at týða, ið hann dugdi at føra fram, helt hann sjálvur. Men táið hann hevði sett seg aftur, reistust teir, ein fyri og annar eftir, og vitnaðu, at teir vóru frelstir í trúnni á Jesus.
Hann stóð og undraðist. Hetta, at fleiri menn vórðu frelstir á einum møti, har bert hann hevði talað ella rættari sagt, vitnað tað var beint fram yvirnáttúrligt. Hann, sum so ringar talugávur hevði og so lítið hevði gjørt av at tosa á møti.
Grækaris hevði leingi kent Harran, og var hann komin stutt sum talari hann var ikki ólærdur í kunnskapi (2. Kor. 11,6). Hann var væl inni í Guds orði á allan hátt.
Hann stóð og hugsaði. Mundi Jesus fara at koma aftur í kvøld? Var tað grundin til, at hann, Grækaris, hevði verðið drivin av eini megi, sum hann ikki fekk staðið ímóti, til at fara undir at halda møti í dag? Tað, sum hann aldri áður hevði hættað sær at gera, táið ikki onkur annar trúgvandi maður var við, sum kundi leiða møtið og tala. Var hetta tí, at innheysting Guds var um at vera liðug? Vóru hesir menn, sum vitnað høvdu har um borð í dag, nakrir av teimum síðstu, sum skuldu verða bjargaðir inn í seyðabyrgið, áðrenn Harrin kom aftur? Hesin tanki hevði ikki vikið frá honum, alla tíðina síðani hann kom aftur á brúnna, eftir at hatta undurfulla møtið var hildið.
Teir vóru nú nær landi, og vindurin lá útav, so at ikki kom dropin á dekkið. Hesir, sum frelstir vóru seks vóru teir í tali høvdu sett seg saman frammi á dekkinum við songbókum og sungu sálm eftir sálm, og Grækaris sang við av hjartans lysti.
So glaður hevði hann ikki verið í lívinum. At hugsa sær til, at hann nú til endan var vorðin sálavinnari! Tí hevði hann altíð tráað eftir. Til endan! hugsaði hann aftur við sær sjálvum. Var endin nær? Hví høvdu hesir tankar slíkt vald á honum í kvøld?
Nú var ein sálmur liðugur, og hinir leitaðu eftir einum øðrum at syngja, so at tøgn var eina løtu.
"Eg sleppi ikki frá tí tanka, at Harrin fer at koma aftur í kvøld," rópti Grækaris niður til teirra.
Ein ungur drongur reistist; tárini streymaðu eftir kinnum hansara. "Tað hevði verið ringt fyri meg, hevði hann komið aftur í morgun," segði hann; "tí so hevði eg ikki sloppið við. Men nú hevði tað verið vælsignað, um hann kom; tí nú eri eg frelstur." Og tað sama søgdu allir.
"Á, lovaður veri Gud!" segði Grækaris, og so tók hann at syngja:
"Í hundraðtúsundtali her
ein sálin eftir aðra fer
um deyðans køldu gátt;
til dóms tey uttan Kristus gá,
ei ljós, ei vón, ein framtíð grá,
ein svørt og ævig nátt,
ein svørt og ævig nátt.
  Í túsundtali dag um dag
  tey fara skjótt avstað;
  tey fara burt til dóm,
  tey fara burt til dóm.
Guds Andi, okkum fylli tú
við kærleika, við vón og trú,
og ger tú okkum sterk,
at gull og silvur leggjast má
við Jesu fót sum offur! Tá
skal fremjast Harrans verk,
skal fremjast Harrans verk.
Tú biðjandi! Í Jesu navn
trong inn í Harrans opna favn,
halt á og troyttast ei!
Statt fastur bert í stríðnum her!
Tú veitst, at skjótt at enda er
tann myrka stríðsins leið,
tann myrka stríðsins leið.
Skjótt kemur Harrin; henda nátt
nú liðin er at enda brátt;
á, nýt tí tíðina,
og ber tað fram, tað glaða ljóð
um frið við Jesu dýra blóð
til hvønn ein syndara,
til hvønn ein syndara!
Lat okkum virka! Tíðin fer,
og mannasálir doyggja her,
í myrkri, uttan frið.
Tann frelsa frí, sum Jesus vann
til tín og mín á, keypti hann
ei teimum hana við,
ei teimum hana við!
Í túsundtali foldum frá
tey fara, og tey koma tá,
har nátt ei enda fær.
Lat okkum nýta dagin væl,
at teirra blóð ei krevjast skal
av hondum tær og mær,
av hondum tær og mær!
Táið hann hevði sungið sálmin lidnan, hugdi hann at urinum. Nei, ikki var tíðin enn, táið skipini plagdu at tosa hvørt við annað. Men tað var honum kortini, sum at hann átti at fara niður og vita, um hann ikki hoyrdi okkurt. Hann fekk ikki frið fyri hesum, so at endin varð, at hann fór niður í rúmið undir brúnni og læt upp fyri radio. Og alt fyri eitt hoyrdi hann eitt kent mál:
"Sjúrður Tollaksson, Sjúrður Tollaksson! Geyti Reyði kallar, Geyti Reyði kallar." Nú varð hann forvitin. Hann visti, at Jákup lá við "Geyta Reyða" inni á Skálafirði og skuldi á beding har dagin eftir; hann hevði júst tosað við hann nú klokkan fýra seinnapartin. Og Magnus var á heimferð úr Íslandi við "Sjúrði Tollakssyni" og væntaðist inn á Návík í nátt at seta nakrar menn av, áðrenn hann fór niður við farminum. Eisini hann hevði hann tosað við í dag.
Táið hann nú hoyrdi málið í Jákupi, varð tað alt fyri eitt, sum eitt hevði sagt honum, at alt visti ikki væl við. Fleiri ferðir kallaði "Geyti Reyði", men fekk ikki svar; Magnus var skilliga ikki við radio. Grækaris svaraði tá sjálvur bróður sínum aftur og fekk við tað sama samband við hann.
Og nú fekk hann tey sorgartíðindi at hoyra, at dóttir Magnusar, ein tólvára gomul genta, var so ógvuliga illa brend av kókandi løgi nú seinnapartin í dag, at hon væntaðist kanska ikki at liva náttina at enda. Jákup ætlaði at biðja bróðurin sigla beint á Havnina, har gentan lá á landssjúkrahúsinum hon hevði verið har suðuri og ferðast, táið vanlukkan hendi. Hann vónaði, at honum tá kanska kundi eydnast at síggja hana á lívi. Hann segði fyri Grækarisi, at hon lá og bað eftir, at pápin skuldi koma.
Brøðurnir eintust nú um, at teir skuldu báðir kalla aftur á Magnus klokkan átta, og so skuldi annar teirra so lagaliga sum gjørligt bera honum hesi sorgarboð.
Grækaris var so tungur um hjartað, táið hann stongdi aftur fyri radio, at hann græt. Soleiðis var verðin. Júst nú hevði hann verið so glaður, og so kom hetta myrka skýggj og fjaldi alt ljós. Tí hesir tríggir brøðurnir vóru so góðir hvør við annan, at Grækaris kendi sorgina líka sára, sum tað hevði verið hansara egna barn, ið brent var.
Hann legðist á knæ at rópa til Gud um hjálp. Hann vildi søkja Gud í bróður síns stað, sum ikki visti enn um sorgina, ið bíðaði honum. Margit lítla var einkarbarn Magnusar, og Grækarisi kom í hug, hvussu ein kom til Harran í forðum, táið dóttir hansara eisini ein tólvára gomul genta og einasta barn lá og stríddist (Luk. 8,41-42). Og orð Harrans: "Óttast ikki, trúgv bert! So skal hon verða frísk," gjørdust lív og andi fyri honum í hesi tungu stund. Hann bleiv sterkur í trúnni, sum hann lá har og bað, og varð fullvísur í, at hann var bønhoyrdur, og at gentan skuldi ikki doyggja, um so læknarnir hildu onga vón vera. Nú gleddist hann um, at teir fingu ikki Magnus at svara í áðni; tí tá hevði hann ikki átt ta troyst í fullari trúarvissu at borið honum saman við sorgarboðunum, sum hann átti nú.
Men Grækaris skuldi fáa at síggja og kenna, áðrenn løtan kom, táið hann aftur skuldi kalla á bróður sín í telefonini, at Himmalsins Harri og Frelsari hevði ætlað teimum og øllum sínum tað, ið betri var, hetta kvøld.
Hann settist við borðið, táið hann hevði reist seg upp frá bønini, og tók Bíbliuna at leita sær eftir onkrum lívgandi skriftstaði. Hann las nøkur vers her og har, vers, sum hann hevði strikað undir, sum í glaðum ella tungum stundum høvdu møtt honum og verið honum dýr og søt.
Og sum hann sat har, hoyrdi hann ljóð, sum komu úr hini ævigu, ósjónligu verð. Hann var royndur í orði Guds og innlivaður í tí og kendi tí alt fyri eitt, hvat hetta var. Veldisrópið, rødd yvireingilsins og lúður Guds! Tankarnir skutust sum snarljós gjøgnum hann; hann slepti Bíbliuni og rópti: "Jesus kemur!"
So varð hann lyftur upp og sá skaran av upprisnum og umbroyttum menniskjum, sum saman við honum vórðu tikin í skýggjum upp í luftina at møta Harranum.
Hann sá mong, sum hann áður hevði kent. Tann fyrsti, sum kom ímóti honum, var hin ungi, smædni drongurin úr Gjáarbyrgi, Einar, sum var við "Tóri Lága" árið fyri, men slerdi út. Einar hevði roynt at vitna um Jesus har umborð, og Grækaris hevði styðjað hann; men lítið hevði borið til. Báðir høvdu líka ringar talugávur, og hinir høvdu flent so illa at Einari; skiparanum tordu teir ikki at flenna at.
Og nú fylgdust teir báðir, loystir úr øllum bondum og stríði, upp at síggja hina signaðu ásjón, sum fylling av gleði er í at skoða. Teir tóku hvør í hondina á øðrum, fullir av Himmalsins gleði.
Hann sá eisini Jákup, bróður sín, sum hann bert eina lítla løtu frammanundan hevði tosað við. Og Magnus, sum teir ikki høvdu fingið fatur á tá, og sum tí varð spardur fyri nakrantíð at fáa hini tungu boð. Teir fylgdust við øllum sínum, og Grækaris sá eisini síni egnu, konu og børn, í tí stóra, umbroytta, sæla flokki. Tí hesir tríggir brøðurnir høvdu verið so væl staddir, at teir við øllum húsi sínum vóru blóðkeypta ogn Harrans í trúnni á Jesu frelsandi navn.
Ja, og har kom sanniliga Margit lítla, sum bert eina løtu síðani hevði ligið brend og pínafull á sjúkrahúsinum í Havn. Nú var hon sum øll hini latin í hitt himmalska likamið (1. Kor. 15), sum aldri skal verða merkt av sjúku og elli.
Men so sá hann eina tornamerkta pannu, og ein gjøgnumnegld hond varð vælsignandi rætt út ímóti honum, og móti hesi sjón var alt annað lítið.
TRETTANDI KAPITTUL
Klokkuni leið ímóti átta. Møtið í salinum í Návík var ikki liðugt enn. Undir vanligum umstøðum plagdi møtið sum oftast ikki at vara út um hesa tíð; men nú hin andaliga rørslan var vorðin so ómetaliga stór í allari bygdini, vardu møtini altíð nógv longur.
Salurin var stappaður av fólki, og nógv slapp ikki inn. Við tað at veðrið var gott og lýtt, vórðu øll vindeygu sett opin, og fólk stóð uttanfyri og lurtaði.
Ólavur og aðrir høvdu talað, og síðani fóru tey at vitna, bæði fólk, sum stóð í samkomuni, og onnur, sum nýliga vóru frelst, ja, sum høvdu funnið frið júst á hesum møti.
Mangan hevði Andi Guds virkað veldiga í salinum hesa síðstu tíðina; men í kvøld var tað beint fram, sum innheysting Guds skuldi verða lokin, og tær seinastu sálirnar skuldu bjargast inn. Tey, sum elskaðu Harran og livdu honum nær, høvdu eina sterka kenslu av nøkrum, ið tey ikki høvdu kent áður; tað var teimum, sum alt, ið hoyrdi jørðini til, veik burtur, bæði gleði og sorg, og hitt æviga var nær sum aldri áður.
Nógv varð talað um afturkomu Harrans hetta kvøld, ikki sum mangan, táið talað hevði verðið um hetta evni, mest sum nakað, ið hoyrdi við til læruna. Í kvøld varð tað so veruligt, at enntá mong, sum ikki vóru umvend, ja, sum ikki av álvara vóru byrjað at søkja Harran, vórðu beinleiðis hugtikin og sannførd, at hetta var eingin "krønika", men sannleiki og álvara, og at tað skjótt fór at ganga út.
Andin hvíldi so yvir fundinum, at tað var ókent, hóast har mangan hevði verið heitt ta síðstu tíðina. Ikki vóru tað menniskjavísdóms yvirtalandi orð, ið ljóðaðu. Ikki vórðu nógv hábrøgd nýtt. Ikki var tað við "oratoriskum" snildum, at orðið varð borið fram. Nei, alt fór enntá óvanliga stilt fram. Harrin var nær, hvørki í stormi ella jarðskjálvta, men í einum mildum suði (1. Kong. 19,1l-12). Neyvan ein sál var har, sum ikki kendi, at tað var Himmalsins Gud, ið enn eina ferð áminti syndarar at fara um hitt tronga portur, áðrenn húsbóndin reistist og læt aftur dyrnar (Luk. 13,24-28). Fólkið varð sett andlit til andlits við eitt val, annaðhvørt fyri ella ímóti Soni Guds og náði hansara, og ikki var at ivast um, at hvør og ein kendi tað fullvæl, um so kortini ein og annar enn í hesi hátíðarligu stund koyrdi kallið frá sær.
Men trupulleikar eru, allastaðni har verk Harrans verður gjørt, og teir vóru í Návík við. Tí kundi eingin andalig vakning forða fyri. Menniskju vóru komin inn millum tey trúgvandi, sum ikki høvdu Anda Krists og tí ikki hoyrdu honum til (Róm. 8,9). Bæði Pætur og Judas tala í brøvunum um, at so má vera (2. Pæt. 2., Jud.).
Slík koma sníkjandi inn við oyðandi villulærum. Tey standa ikki greið í evangeliinum, men avnokta enntá Harran, sum keypti tey. Í havisjúku nýta tey Guds fólk til at fáa sær sjálvum vinning við orðum, sum tey einki meina við. Tey reypa við tómum orðum og lokka soleiðis í holdslystum við siðloysi tey, sum júst høvdu sloppið sær burt frá teimum, sum ganga í villu. Tey lova teimum frælsi tey, sum sjálv eru trælir spillunnar. Endin verður, at slík fara út frá Guds børnum; tí tey eru ikki av teimum. Høvdu tey verið av teimum, so vórðu tey eisini verandi hjá teimum (1. Jóh. 2,18-19). Fyrr ella seinni skilja tey seg út frá teimum trúgvandi, við tað at tey eru bert náttúrlig menniskju, sum ikki hava anda (Judas 19).
Men áðrenn tey fara út, avrika tey mangan nógv ilt og kunnu enntá loypa split í samkomu Guds, við tað at tey við søtum orðum og fagrari talu dára hjørtu hinna einfaldu tí slík tæna ikki Harranum Kristi, men sínum egna búki (Róm. 16,17-18).
Soleiðis vóru eisini í samkomu Harrans í Návík nøkur slík, og summi av teimum voldu nógvan trupulleika, so at tað leingi hevði verið vandi fyri álvarsomum tvídrátti og ósemju millum Guds fólk. Tó, hesa tíðina, ið henda stóra vakning ráddi, slapp slíkt ikki væl framat; tí Andi Guds køvdi alla mótstøðu og setti fram teir, sum Harrin vildi hava fram, og forðaði teimum, ið hann vildi forða.
Fremstur av hesum, ið tvídráttin voldu, stóð ein maður, sum æt Hjallgrímur. Og hann hevði altíð hug at sleppa sær framat at tala á møtunum. Seyði Harrans var tað ein pína at hoyra hann; tí tey kendu, at hetta var ikki rødd Hirðans (Jóh. 10,5.8). Líkur Diotrefesi í forðum spilti hann teir út, sum vóru Harrans sonnu sendiboð, og vildi fegin sjálvur hava høvuðssessin (3. Jóh. 9-10).
Hetta kvøldið var Hjallgrímur í sera ringum lagi, táið hann sá tann hita og ta signing, sum yvir møtinum hvíldi, uttan at hann var sloppin framat at tala. "Hvussu kunnu tit trúgva, tit, sum taka við heiðuri hvør frá øðrum Og heiðurin, ið er frá hinum eina Gudi, hann søkja tit ikki!" hevur hann sagt, sum er størri enn vit (Jóh. 5,41).
Endin varð, at Hjallgrímur varð spinnandi illur og lovaði fyri sær sjálvum, at hann skuldi nú hava orðið í kvøld, ið hvussu so alt víkti og vendi; tað var ikki skil á, at allir hesir býttlingar, ið einki vistu at siga, sum høpi var í, skuldu nýta alla tíðina. Hann gjørdi tí stutt og greitt. Eina ferð eitt vers varð sungið millum vitnisburðirnar, sprakk hann upp átalarastólin, áðrenn versið var liðugt. Harmur fylti bróstið í Ólavi og øllum, sum drivin vóru av Anda Guds, men tað var bert eina løtu. Friðurin frá Harranum, sum ber av øllum viti, varðveitti hjørtu og hugsanir teirra í Kristi Jesusi; tí tey høvdu lært ikki at stúra fyri nøkrum, men bera alt fram fyri Gud í bøn og tøkk (Fil. 4,-7).
Ein køvandi kensla vildi kortini leggja seg yvir møtið, sum Hjallgrímur stóð har og helti út tómleika hjarta síns. Ólavur Ólavsson sat og bað; men alt í einum varð hann leiddur at lova og takka Gudi. Tað var honum, sum jørðin og sorg og stríð hennara vóru longu aftan fyri bak, og hin ævigi sigurin var vunnin.
Og snøggliga hoyrdu hann og øll hini Guds elskaðu eitt hvølt róp, sum tey alt fyri eitt skiltu, var úr hini komandi verð. Síðani ljóðaði ein kallandi rødd og hornblástur. "Harrin kemur!" róptu bæði Ólavur og fleiri onnur. Nú sóu tey hina stóru mannfjøld av upprisnum og umbroyttum heiløgum, sum saman við teimum varð rykt upp í skýggjum at møta Harranum í luftini. Sorg og tregi jarðarinnar vóru ævigt vikin burtur.
Tað síðsta, ið Ólavur sá av sorgunum og vónbrotunum, ið syndin voldir, var tann ósigiliga neyð og ræðsla, ið málað stóð á andliti Hjallgríms og á andlitum teirra, sum eins og hann ikki vóru tikin við, nú tað varð teimum greitt, at tað var Jesus, sum hevði verið og tikið síni burtur, og at tey sjálv ikki høvdu verið til reiðar í tí tey vórðu var við, at Guds børn vóru horvin.
Men flokkur Harrans var nú hjá honum og skuldi ikki skiljast frá honum aftur. 
FJÚRTANDI KAPITTUL
Í missiónshúsinum í Návík var stórt og álvarsamt møti.
Vakningin hevði jú borið við sær tað, at øll Guds børn í teimum ymisku trúarsamkomum vóru stórliga vælsignað, og at mong trúgvandi vóru løgd aftrat, allastaðni har livandi vitnisburður varð borin fram um Harran. Eisini tey av fólki hansara, sum komu saman í missiónshúsinum, høvdu fingið lut í hini andaligu signing og fruktum hennara.
Men, sum áður er nevnt í hesi bók, vakningin hevði eisini ført tey trúgvandi í teimum ymisku flokkunum nærri hvørt at øðrum. Partakenslan var minkað hjá øllum, sum av sonnum vóru drivin av Anda Guds. Hin holdsliga og altoyðandi øvundin millum partarnar var nærum burtur, og hóast eitt heilt og fult samvirki millum øll sonn trúgvandi enn var ómøguligt, so kendist tað kortini á mangan hátt, sum tey øll vóru ein flokkur, fram um áður.
Hetta var øllum teimum ein hjartans gleði, sum aktaðu stillu og mildu rødd Andans og ferðaðust í einfalda sinnalagi trúarinnar og í hinum "fyrsta kærleika" (Op. 2,4).
Men teimum, sum fegin vildu ráða og gera seg sjálv stór, ella sum sóu sær verðsligan vinning í at halda uppi partasinninum í teimum trúgvandi, teimum dámdi als ikki hetta, og tí hevði tað í langa tíð teknað til eina uppgerð í ymiskum trúarsamfeløgum.
Leiðandi menn í heimamissiónini tóat teir áttu at kunnað sæð, hvussu Harrin byrjaði at vælsigna, óvanliga og undurfult, við tað sama sum partasinnið veik burtur vildu als ikki finna seg í, at "teirra fólk" hevði nakað samfelag við "sektir" sum hitt kirkjuliga hugmóðið allar dagar hevur hættað sær at eyknevnt tey, ið royna at halda seg eina eftir Guds orði, læruni viðvíkjandi.
Teir fyrireikaðu tí eina slíka mótstøðu móti tí, ið mildi og góði Andi Guds virkaði til semju millum øll sonn Guds børn, at ein harður samanbrestur mátti koma tað hevði leingi sæst.
Og nú høvdu teir sent boð til Danmarkar aðalheimstað kirkjuliga partaandans og fingið heimamissiónina har at senda ein mann til Føroya. Ørindi hansara vóru millum annað at tykta tey innan fyri heimamissiónina í Návík og aðrastaðni, sum høvdu vágað sær at akta Gud meir enn menniskju. Harraboðini úr Danmark, sum alt heimamissiónsfólkið var bundið at rætta seg eftir, var jú í roynd, og mangan beint fram í orðum við: Kirkjan fyrst, Guds orð aftaná.
Nú skuldu øll tey verða revsað, sum høvdu tort at lýða Anda Guds og sett orð hansara um bróðurkærleikan fremst uttan at spyrja meir um tað misfostrið, sum ber navnið "kirkjan".
Hesin danski maður Goldhede æt hann var nú komin til Návíkar, og hetta sunnukvøldið skuldi slagið standa, og ein og hvør skuldi fáa valið millum at vera "sekterari" burturav ella kirkjuligur burturav. Við hesum "ultimatum" væntaði harra Goldhede sær at vinna, at tey øll fóru at velja at vera kirkjulig, og at eingin skuldi hætta sær at verða "sekteriskur" við alla.
Fundurin byrjaði klokkan seks, og hann helt eina røðu, langa og hartil stranga, og nú hann settist, ivaðist hann ikki um, at spælið var vunnið. Skuldi hann sagt tað sjálvur, helt hann seg hava hildið eina sanna skilarøðu.
Pætur í Ytragarði eitt elskuligt gudsbarn og tann, ið fram um allar aðrar var fyltur av Anda Guds í hesi tíð og hevði blakað partasinnið frá sær og fingið mong onnur at gera tað sama Pætur hevði sitið tungur og niðurboygdur, meðan Goldhede talaði.
Men nú fall snøggliga øll byrðin av honum, hann kendi Harran nær sum aldri fyrr, og ein full vissa um sigur í stríðnum føddist í brósti hansara. Tó, lítið grunaði Pætur, hvør og hvussu hesin sigur fór at verða.
Hann tók nú orðið, og ein slík fylling Andans fløddi av munni hansara, sum aldri hevði verið hoyrt í missiónshúsinum í Návík. Eitt suð av nærveru Guds gekk gjøgnum húsið. Fólk, sum ikki høvdu sæð náðina áður, fingu snøggliga eyguni latin upp; tað var, sum Gud hentaði elmuna, eftir at bundini vóru sett í skrúgv. Og øll, sum vóru samsint við Pætur sum ikki vildu boyggja seg fyri harraboði og partaanda lýstu av gleði, meðan hann stóð og talaði.
Men hin parturin, Goldhede og tey, sum vóru samsint við hann, sóu ikki út til at vera mjúk at strúka. Andlit teirra vóru sum eitt toruskýggj á at líta, sum Pætur avdúkaði partaandan og vísti á, at hann er ein ræðulig synd, sum beint fram hevur uppruna sín frá Djevulinum Og alt sum gleði og máttur Andans tók til hjá Pæturi, boðaðu andlitini á hinum meir og meir frá illum.
Endin varð, at Goldhede reistist og tók hart til orða fyri at køva Pætur og noyða hann at tagna. Hann var so uppøstur, at mál hansara gekk yvir í róp. Og aðrir tóku undir við honum.
Pætur steðgaði á og suffaði upp til Gud um vísdóm og hjálp. Tað neit honum í hjartarótunum, táið Goldhede tók at rópa, sum hann hevði verið frá sær sjálvum, og hann segði í hjarta sínum við Harran: "Hvat fert tú nú at gera, Gud?" og ynskti seg heima, har eina rættvísi valdar.
Og nú hoyrdi hann eitt annað róp, eitt róp við veldi og myndugleika, sum hann aldri hevði hoyrt áður, og tó so fult av mildi og kærleika, at hann alt fyri eitt skilti, at tað kom úr hinum sæla heimi, sum honum longdist eftir. Og hann hoyrdi eitt kall: Yvireingilin, dýra sendiboð Guds, talaði og kallaði alt hitt spjadda fólk Guds at møta Harranum í luftini. Alt í einum varð eisini lúður Guds blástur. Pætur sá hitt himmalska ljós, sum aftur speglaðist í andlitum teirra, sum friðar- og kærleiksandi hansara búði í. Hann og tey vórðu lyft upp, og hann sá samkomuna av hinum frumbornu, sum uppskrivað eru í Himli, livandi og deyðum.
Síðsta sjón, ið henda ónda verð átti at bjóða honum, var andlitini á Goldhede og øðrum, sum ikki vóru Harrans, har ein vitleys, vill ræðsla stóð málað, nú tey sóu Guds fólk hvørva.
Men Lívsins Harri rætti út grøðandi hond móti Pæturi og øllum sínum; hvørt tár varð turkað av eygum teirra, og deyðin var ikki longur, ei heldur skríggj, ei heldur pína; tí hitt fyrra var farið.
FIMTANDI KAPITTUL
Janus prestur sat tungur um hjartað við skriviborð sítt.
Støða hansara var ikki løtt. Hann visti, at hann var klagaður fyri virki sítt, at hann styðjaði ta "sekterisku" rørsluna í staðin fyri at virka ímóti henni. Fólk, sum hann skuldi eitast at vera "sálarsyrgjari" hjá, vóru argastu fíggindar hansara.
Hann kendi væl tað dupulta í støðu síni, og hann sat og hugsaði um, hvat endin fór at verða á øllum hesum, og hvat hann skuldi gera. Hann hevði ikki fingið í lag at fara nakrastaðni í kvøld, tóat hann visti, at hetta var tíðin, tá ið evangelisk møti vórðu hildin í bygdini hjá teimum ymisku samkomum av trúgvandi. Satt at siga hevði hann mestan hug at fara í "salin"; men ongantíð hevði hann fingið tað í lag enn. Tí í missiónshúsinum vóru so mong, sum mest tyktust at vera full av partasinni, og tey hugdu við illum eygum á hann sum ein, ið hevði svikið "kirkjuna", kelibarn teirra.
Aftrat øllum øðrum var nú komið tað, at kona hansara, sum trúliga hevði staðið saman við honum og heilt og fult verið av sama hugsanarhátti sum hann og eitt livandi gudsbarn, var farin frá honum, rykt burtur av eini bráðari sjúku; hann hevði júst í dag fylgt henni til síðsta hvíldarstað hennara. Hesa sorg kendi hann seg ikki mentan at bera. Tey høvdu verið serstakliga góð hvørt við annað. Tóat tey ikki vóru ung longur, hevði hann elskað hana, sum tann dag hon bleiv hansara.
Børn høvdu tey eingi átt, so tann troyst var honum eisini sýtt.
Bíblian lá opin á borðinum framman fyri hann; men hann dugdi onga uggan at finna í nøkrum skriftstaði. Hetta øgiliga, óvæntaða slag hevði so lamt hann, at enntá dýra og lívgandi orð Guds tyktist at vera deytt við henni, hvørs kæru rødd hann aldri skuldi hoyra aftur. Á, hevði hann sjálvur verið, har sum hon var í kvøld! Ella hevði Harrin nú komið aftur, sum hann hevði lovað, og sum ápostlar hansara høvdu vitnað um!
Hann læt Bíbliuna upp aftur og leitaði niður á 4. kapittul í fyrra brævi til samkomuna í Tessalonika og las sum so mangan áður: "Harrin skal sjálvur koma niður av Himli við veldisrópi, við rødd yvireingils og lúðuri Guds, og tey, sum deyð eru í Kristusi, skulu fyrst rísa upp;  síðani skulu vit, ið liva sum eftir eru verða rykt burtur í skýggjum saman við teimum at møta Harranum í luftini; og so skulu vit altíð vera saman við Harranum. Troystið tá hvør annan við hesum orðum!"
Hann hugsaði. Tey deyðu í Kristusi skuldu fyrst rísa upp! Hon, sum var farin frá honum, skuldi saman við øllum øðrum, sum burtur vóru sovnað í Kristusi, rísa upp; hann skuldi kanska fáa hana at síggja fyrst, áðrenn hann sjálvur við henni og øðrum, sum heim vóru farin, og sum enn livdu, varð ryktur burt at møta Harranum! Sæla vón! Undarligt var tað, at hetta altíð hevði tykst so lítið veruligt og so torført at halda fast, at ongantíð tann sanna, livandi troyst hevði verið honum ein hjástødd ogn áður! Men í kvøld kom tað honum nær sum aldri fyrr, nær, sum hann mangan hevði ynskt eftir, at tað skuldi koma.
Hjarta hansara fyltist við eini ósigiligari gleði mitt í tí djúpu sorg; nakrar reglur úr einum sálmi blivu honum so livandi:
Guds orðs veldiga, troystandi megi greip hann. Tyngdin og veruleikin av hinum æviga opinberaðist. Hví hevði hann ikki rættiliga kunnað gripið tey fyrr, hesi signaðu skriftstøð? "Tí trongd okkara sum er stokkut og løtt virkar okkum í størri og størri yvirflóð æviga fylling av dýrd,  við tað at vit hava ikki hitt sjónliga fyri eyga, men hitt ósjónliga. Tí hitt sjónliga er tímiligt, men hitt ósjónliga ævigt" (2. Kor. 4,17-18). "Tí eg rokni líðingarnar í tíðini, sum nú er, einki at hava at týða móti dýrdini, ið skal verða opinberað á okkum" (Róm. 8,18). Sorgir jarðarinnar minkaðu burtur og svunnu sum toka fyri nærveruni av hini ævigu ogn og troyst.
Og meir enn tað. At Harrin fór at koma aftur, bleiv so livandi og átrokandi, at hann so at siga rætti út hendur sínar móti honum og hugdi út í sælari bíðan. Hann spurdi seg sjálvan, um hann var vorðin í ørviti, um sorg og fortreð høvdu gjørt hann løgnan. Men einki kundi í hesi stund taka troystina og gleðina frá honum. Jørðin og neyð hennara vóru so at siga longu vikin burt og høvdu mist takið; hitt komandi og verðandi hevði valdið. Soleiðis bleiv altso endin fyri tey, sum vóru Harrans elskaðu! Trongd og neyð, sorg og vónbrot svunnu, og ein sæl og ævig vón kom í staðin fyri tey, ein vón, sum í einum eygnabragdi skuldi verða umbroytt í dýran veruleika!
Nærri og nærri kom ljósið í sál hansara; longri og longri burt veik myrkrið. Meir og meir mettaðist hann av gleði, djúpari varð hvílan, og bøttur varð saknurin.
Hann lyfti høvdinum og hugdi út ígjøgnum vindeygað. Tað var ikki myrkt, tí árið var nógv liðið nú. Gjøgnum rúmið fór skjótt at skyggja eitt ljós, vitnaði tað í honum.
Og so hvat var tað fyri eitt róp, hann hoyrdi? Eitt guddómsróp, tað kendi hann alt fyri eitt á sær. Og aftur ljóðaði ein onnur rødd einglarødd! Tað stóð honum greitt. Sum snarljós fór tað gjøgnum sinni hansara: "Við veldisrópi, við rødd yvireingils!" Og nú hoyrdi hann, at blást varð í lúður. Ikki var hatta ein dampari, sum pípaði; tað var ikki eitt ljóð, sum hoyrdi hesum heimi til! Í einum sekundi skilti hann alt: Harrin kemur aftur! Hann varð tikin upp at møta honum, og hann sá øll tey, sum vóru Harrans, eisini sína egnu elskaðu, sum hann júst í dag hevði fylgt til gravar. Í ódeyðiligum búna møttu tey og hann Harranum, og so gekk orðið út: "Deyðin er uppsvølgdur í sigur" (1. Kor. 15,54).
SEKSTANDI KAPITTUL
Eitt av trúgvastu vitnum Guds í Návík var ein maður, sum tey róptu Paulus; sanna navn hansara var Jóan Pauli Vesturbotn. Paulus var nú í grundini meir eitt heiðursnavn enn eitt eyknevni; tí hann hevði fingið tað, av tí at hann altíð samt og javnt vitnaði fyri fólki, ið hann hitti, um Harran og um umvending og frelsu.
Hesin maður hevði verið á veg til møti; men táið hann kom tætt at salinum, fekk hann eina sterka innskjóting at venda við aftur og fara og vitja ein mann, sum lá á sjúkrahúsinum og væntaðist skjótt at doyggja. Jóan Pauli steðgaði á og ivaðist. Tað var jú ikki vitjanartíð á sjúkrahúsinum nú, klokkan seks um kvøldið.
Men kallið var so skilligt í hjarta hansara, og hann var ein Andans maður, sum dugdi at hoyra loyniligu rødd Harra síns, so hann vendi kortini við og tók leiðina móti sjúkrahúsinum.
Meðan hann gekk, hugsaði hann nógv fyri seg sjálvan. Maðurin, ið Gud so greitt hevði skotið honum inn at fara at vitja og tosa við, var ein kendur fríteinkjari og gudsnoktari, Niklas við Á, ættaður úr Tvífirði. Hann hevði skrivað nógvar bøkur, yrkingar og skaldsøgur, og var ein maður, hátt mentaður, verðsliga sæð, og klókur sum fáir. Men syndin hevði tíðliga fingið hann í vald sítt, og tóat hann kanska onkuntíð á ungdómsárum hevði verið vaktur og rørdur av evangeliinum, var tað alt langt síðani køvt, og hann hevði tikið ta ræðuligu leið at skriva bøkur, sum bæði avnoktaðu kristindómin og styrktu menniskjuni í siðloysi og óreinsku. Tað, ið bøkur hansara høvdu avrikað av illum, var ikki smávegis.
Mangur og ein verður bjargaður frá ævigum undirgangi eins og judakongur Manasse, við tað at Gud undurfult grípur inn í lív hansara, táið deyðin hevur hann so at siga í valdi sínum. Men, sum skrivað stendur um Manasse, tað illa, ið slíkir hava avrikað og volt, tað ber beiska ávøkst sín. "Tú vart teimum Gud, sum fyrigavst teimum, men eisini hevnari yvir gerðir teirra", stendur skrivað í Sálmi 99.
Men nú lá Niklas á sjúkrahúsinum og tærdist burt av eini ógrøðandi sjúku, sum miskunnarleyst át lívsmegi hansara, og hann visti, at dagar hansara vóru skjótt taldir.
Og so fekk so við og við alt eina aðra útsjónd fyri honum enn áður. Ein ræðulig iðran um ta vanlukku, ið hann hevði volt við bókum sínum og við lívi sínum, sum hevði samsvarað við tær hevði fingið vald á honum, og angist hansara fyri at hitta Gud, sum hann í hjartans forherðing og blindleika hevði barst so ímóti, var óúthaldandi.
Hann hevði enntá boðið til at tosa við læknan um hesa neyð sína. Men læknin var ein av teimum, sum halda seg vera so lærdar, at teir sum einki vilja seta Gud av. Hann metti seg í blindleika sínum saman við onnur menniskju og gloymdi Skaparan, sum hann einaferð skuldi standa andlit til andlits við. Tí hevði hann bert flent at Niklasi og sagt, at tað var ikki lukkuligt, at hann, Niklas, hitt heiðraða skaldið, skuldi nú oman á alt blíva sum hesir "religiøsu sveklingarnir". So haðani hevði Niklas onga hjálp fingið.
Og nú lá hann har hetta sannukvøldið í vónloysi sínum og visti ikki, hvat hann skuldi gera. Hann var lagdur á einastovu, við tað at endin var nær. Men tá rætti Himmalsins frelsandi Gud út miskunnarhond sína og førdi hann hina gomlu leið, sum so mong hava gingið, táið alt sveik: "Men tey róptu til HARRAN í neyðini" og lat so neyðina vera, hvørja ið hon vera vil! "og Hann hoyrdi tey og frelsti tey úr trongdum teirra" (Sálm. 107).
Harrin talaði inn í hjartað í trúgva tænara sínum Jóan Paula Vesturbotni og bað hann fara og vitja henda sjúka syndara sjúkan bæði í sál og likami tóat bæði eitt og annað kundi viljað forðað Jóan Paula at fara. Ikki var vitjanartíð á sjúkrahúsinum, og sjálvur var hann á veg til møti, har hann altíð vildi vera, táið tað var gjørligt.
Men í kvøld hastaði at fara. Hví, tað visti eingin uttan Gud sjálvur. Men tað skuldi skjótt koma til sjóndar, og gott var tað, at Jóan Pauli var ein góður og lýðin sonur himmalska Faðirs síns.
Jóan Pauli kom inn á sjúkrahúsgongina og spurdi yvirsystrina, um hann kundi ikki fara inn til Niklas. Hon ivaðist eina løtu. Men Paulus hevði gott orð á sær á sjúkrahúsinum, har hann so mangan sjúkan hevði vitjað og troystað og leitt yvir um frá deyða til lív í tí síðsta. Og sjálv var systirin ein, sum loyniliga søkti Gud og tráaði eftir at verða frelst. Hon segði tí ja; Niklas lá jú einsamallur á stovu, og hon visti, at endin var nær; hann livdi av innspræningum.
Táið Jóan Pauli kom inn á stovu 6, har Niklas lá, varð hann bilsin at síggja hann liggja og halda saman hendur, sum hann hevði biðið; hann sá eisini, at varrar hansara rørdust. Jóan Pauli hvakk við. Lá Niklas við Á og bað? "Ert tú so stórur, Gud!" segði hann í hjarta sínum.
Nú hugdi Niklas upp, og táið hann sá, at tað var Paulus, gekk eitt undrandi smíl yvir úttærda andlit hansara.
"Gud hevur sent teg til mín!" segði hann við eini rødd, so mildari og eyðmjúkari, at tað var undarligt fyri Jóan Paula, at hetta skuldi vera Niklas, hann, sum, táið hann gekk frískur og ferðugur, var vanur at tala við høvdingarødd ella við ráum tónafalli, táið hann tosaði ólíkliga og gudleyst.
So helt hann fram: "Stendur ikki skrivað í Guds orði" merkiliga ljóðaði tað at hoyra Niklas kalla hana so, bókina, ið hann so hevði háðað og herjað á "stendur ikki skrivað í Guds orði, at eingin verður koyrdur burt, sum kemur til Jesus? Og eg vil koma til hansara, Jóan Pauli ja, tí trýrt tú kanska ikki, men tað er satt! Kom, set teg niður, tak Guds orð fram og les okkurt, sum kann geva størsta syndara á jørð frið og syndafyrigeving! Tað hastar; endin er nær, og er bjarging fyri tann, ið so ræðuliga hevur syndað sum eg, so er eingin tíð at geva út."
Jóan Pauli varð so glaður sum sjáldan í lívinum; men samstundis bivaði sál hansara í heiløgum ótta. Var hann førur fyri at finna orð at hjálpa hesum manni við?
"Lat okkum fyrst av øllum biðja Gud um hjálp og ljós!" segði hann og legðist á knæ framman fyri songina. Og fyrsta sum hann læt upp munnin í bøn, fall Andi Guds so á hann, at evangeliums dýru, lívgandi orð fløddu honum av munninum við slíkari megi, at eingin tala, ið hann kundi hildið fyri Niklasi, hevði metst javnt við hesa bøn.
Og táið hann hevði biðið og rópt til Gud eina góða løtu, varð bøn hansara snøggliga kvett av; tí Niklas tók alt í einum at lova og prísa Gudi fyri hins æviga lívs ljós, sum birt var í sál hansara. Hann hevði í andanum sæð Jesus, meðan Jóan Pauli bað, hevði kent mildu og frelsandi hond hansara á sær og reinsandi blóð hansara ganga yvir seg, og gleði hansara streymaði um øll mark. Hann varð so harðmæltur í tøkk síni til Gud, at yvirsystirin bilsin gloppaði dyrnar at vita, hvat ið áfatt var.
Men táið hon sá hesar báðar menn í bøn og hoyrdi orð Niklasar, varð hon standandi í durunum, rakt av frelsupíli Guds í innasta hjarta. Eisini í henni kveiktist hitt æviga lívið, og áðrenn Niklas var tagnaður, vóru tey trý, sum lógu á knæ á stovu 6. Við tað sama sum hann helt uppat at biðja, tók hon við og fór at lova og takka Gudi, sum hevði víst henni Kristus og í honum frelsu og ævigt lív.
Sum hon lá har og bað og takkaði Harranum, hoyrdist ein onnur rødd, og hon takkaði ikki Gudi og bað ikki til hansara. Tað var doktarin, sum var komin at hyggja inn til Niklas, við tað at hann visti, at hann hevði ikki langt eftir. Táið hann sá hesa óvæntaðu sjón, tók hann sum tann fíggindi Guds, ið hann var, at banna niður yvir tey, ið ikki kundi lata ein mann doyggja í friði fyri hesi "forbannaðu religión", sum hann málbar seg. Hann bað Jóan Paula ríða og renna til eitt stað, sum skal vera ónevnt her, og hann lovaði, at systirin skuldi missa plássið, "og tað við ein glans."
Jóan Pauli og systirin reistust. Hann royndi at fáa læknan at sissast, bað hann hyggja at andliti Niklasar, har himmalsk gleði stóð skrivað. Hann spurdi, um doktarin kundi halda hetta vera nakað ringt, ið her hevði hent, og áminti hann at venda sær til Gud og søkja frelsu, áðrenn ov seint var.
Men doktarin blíðkaðist ikki av hesum. Hann varð enn harðmæltari og var um at handbera Jóan Paula, sum stóð stillur og eyðmjúkur og segði, at hann skuldi í stundini fara avstað. Hann boygdi seg niður yvir Niklas og kysti hann á pannuna. "Farvæl, Niklas! Hittir tú konu mína, áðrenn eg, so heilsa henni og sig, at sárliga varð hon saknað og syrgd; men ein løta í hinum ævigu bústøðum skal fáa okkum at gloyma alla sorg jarðarinnar!"
Hann skuldi siga meir; men í somu stund varð hann varur við, at nakað yvirnáttúrligt hendi. Harrin kom aftur! tað stóð honum alt í einum greitt. Vreiðiróp læknans náddu ikki meir oyrum hansara. Í tann stað hoyrdi hann rødd yvireingilsins og Guds basún og varð saman við systrini og Niklasi ryktur burtur í skýggjum at møta Harranum í luftini og sá hin stóra blóðkeypta skara av øllum ættum og tungumálum, sum her á foldum hevði lært hann at kenna, ið hevur sagt: "Eg livi, og tit skulu liva" (Jóh. 14,19).
Eftir stóð doktarin, ræslusligin meir enn sigast kann, við eina tóma song. Hann var heilt ókunnigur við Guds orð og visti tí ikki, hvat hann skuldi hugsa, skilti bert, at hann var vanlukkuliga staddur. Sum eitt vitleyst leyp hann út á gongina; men í tí sama kom róp í um alt sjúkrahúsið, at fleiri sjúklingar í ymiskum stovum og sjúkrasystrar við vóru horvin. Og ikki varð leingi, fyrrenn onnur fólk komu inn á sjúkrahúsið, heilt frá sær sjálvum av angist og ræðslu, og søgdu frá, at tað sama hevði hent um alla bygdina.
Ja, Guds børn mugu mangan gráta av sorg her í verðini; tey verða rakt av somu vanlukkum og mótgangi sum heimsins børn og noyðast haraftrat at bera ta vanvirðing og mótstøðu, sum verðin dungar oman yvir tey. Men lítið hava allar sorgir teirra at týða móti tí, ið tey koma at kenna, sum standa eftir og ikki eru til reiðar, táið Harrin kemur aftur.
SEYTJANDI KAPITTUL
Ein maskinbátur kom inn av havi við kós móti Návík. Tað vóru brøðurnir á Dunga, Mortan og Símun, sum komu av útróðrum. Umframt teir vóru fýra ungir dreingir á bátinum; tað vóru tveir synir Mortan og so báðir synir Tummas á Heyggi, heita og trúfasta vitni Harrans, sum fyrr er nevndur í hesi bók.
Mortan og Símun vóru sera ídnir menn, gudsdýrkanini viðvíkjandi. Teir løgdu stóran dent á at gera góðar gerðir ið hvussu so var, tað, ið teir sjálvir hildu verða góðar gerðir.
Men hjartans umvending til Gud høvdu teir aldri kent; reinsaðir frá innasta botni av við trúgv á Jesus vóru teir ikki, og tí høvdu teir heldur ikki fingið til innsigli Heilaga Andan.
Og vandafullari støða er ikki enn at vera íðin fyri gudsdýrkanini og kortini ikki vera reinsaður við náðini og Anda Guds. Tað var tað, ið fekk Saul (Paulus) at gera tær ræðuligu atsóknir á samkomu Harrans, sum hann græt um alla tíð sína, eftir at eygu hansara vóru vorðin upplatin. "Eg søkti at hesum vegi líka til deyðan, bant og setti í fangahús bæði menn og kvinnur" (Áp. 22,4). "Eg læt tey íðuliga revsa í hvørji sýnagogu og noyddi tey at spotta" (Áp. 26,11). Slík minni kunnu volda einum manni sorg fyri lívið. "Eg eri ikki verdur at kallast ápostul, við tað at eg havi ligið eftir samkomu Guds" (1. Kor. 15,9). "Eg... sum áður var spottari, atsøkjari og yvirgangskroppur; men eg fann miskunn, av tí at eg visti ikki betur, táið eg í vantrúgv gjørdi so" (1. Tim. 1,12-13).
Ja, Paulusi varð víst náði, so at hann helt ikki fram líka til enda lívsins við mótstøðu og hati sínum. Men ikki er so hjá øllum. Summir koma aldri at kenna sannleikan. Slíkir vóru Dungabrøðurnir. Hitt fría evangelium beyð teimum ímóti sum einki annað.
Í eini álvarsamari tíð vóru teir stignir fram og høvdu lagt upp í hin andaliga bardagan í Návík. Tað var í teirri tíð, sum frá er sagt í byrjanini av hesi bók, táið evangeliið við signing Guds og tí ómaki, ið trúgv vitni høvdu gjørt sær, var farið at fáa vald og hevði avdúkað hin gamla navnkristindómin í tómleika hansara.
"At skikka sær væl og hopa" tað hevði frá forðum verið "parolan" í Návík sum aðrastaðni. Men slíkt vald hevði fría náðievangelium Guds fingið, at henda gamla religión blindleikans var komin mestsum í skuggan, og fólk yvirhøvur beint fram skammaðist við at taka hana upp á tunguna.
Men "er hoyggið samanlatið, so kemur eftirgróðurin upp" (Orðt. 27,25). Tey, sum ikki verða fødd av nýggjum og vunnin heilt fyri Jesus, tey fara fyrr ella seinni inn aftur á hinar gomlu gøtur sínar, um so andaligir menn við sannleiksorði Guds eina tíð kunnu fáa dáratalu teirra at tagna. Blindleikin læt seg í nýggjan ham, kom við eini snilt upphugsaðari, tølandi lóglæru, sum eina tíð tyktist at skula sópa burt fyri sær alt tað, ið avrikað var í Návík við fríu boðan náðinnar.
Og Mortan og Símun vóru menninir, ið stóðu á odda í hesi lógrørslu. Hitt gamla kristindómseitið og hetta "nýggja" tosið um frelsu við trúgv, uttan lógverk tað var í eygum teirra "hipp sum happ". Nei, her mátti "álvara" til, hildu teir; lógin mátti verða hildin, hon var ikki avtikin og so skuldi sjálvsagt náðin eisini sleppa upp í part og fáa "røttu støðu" sína, táið lógin fyrst var tryggjað, at hon ongan vansa leið.
Og teir vóru ikki býttlingar, Dungabrøðurnir. Teir dugdu at síggja, at hesir, sum prædikaðu evangeliið í Návík, høvdu hvørki lærdóm ella serlig evni sum talarar, men at styrki teirra eina sat í, at hjarta teirra brann fyri vitnisburðinum, ið teir bóru fram. Og tóat teir vóru evnagóðir menn, Mortan og Símun, so settu teir sær ikki føri fyri at "binda ann" við hinar; teir kendu á sær, at teir áttu nakað, sum annað enn vanligar talugávur skuldu til at vinna sigur á.
Men teir funnu upp á ráð, Teir komu sær í samband við teir, sum í øðrum londum og í onkrari bygd í Føroyum við hildu fast við lóglæruna. Hesir sendu menn til Návíkar at halda møti. Og nú fór at bera til. Teir, ið komu hagar at halda fundir, vóru sum oftast danskir menn, og fyri tí, ið útlendskt, serliga danskt, er, liggur í føroyinginum ein inngrógvin ærufrykt, kanska uttan at tað stendur okkum greitt sjálvum.
Hetta voldi ríki Guds í Návík stóran trupulleika. Tí mangur og ein, sum ferð eftir ferð hevði verið rørdur av evangeliinum, men aldri var komin yvirum til Harran fult og heilt, varð nú hugtikin av hesum monnum við "djúpu útlegging" teirra og teirri ovurhonds nøgd av skriftstøðum, ið teir høvdu á lofti. At hesi skriftstøð vórðu nýtt á menniskjaligan og ikki á andaligan hátt, dugdu tey ikki at skilja, sum annaðhvørt ikki høvdu Anda Guds sjálv, ella sum, ið hvussu var, vóru stutt komin og lítið upplýst í orðinum, um tey so kortini vóru fødd av nýggjum.
Nú løgdust mong úti av hinum evangelisku møtum, sum høvdu verið von at ganga á tey. Men á fundunum, ið lógmenninir hildu, tyrptist fólkið saman og lýddi á hesar nýggju opinberingar, sum so heilt tyktust at fara at skotra hitt "turra" evangeliið til síðis. Jú, hetta var nakað annað hildu mong enn at hoyra fólk standa og tosa upp í saman og upp í saman um at vera frelst og so kunnu skikka sær, sum tey vildu, varð lagt aftrat. Og so fólk, sum vóru so eiðasør at duga at tala tað var merkiligt, at tey skuldu koma sær! Men her var lærdómur, og her var nakað áhugavert at hoyra! Ja, og her fekk holdið nakað av tí heiður, sum hitt fría evangelium náðinnar sýtti tí!
Syndarligast av øllum var tað, at fleiri Guds børn fløktust inn í lóglæruna og tóku frástøðu frá teimum, sum tey frammanundan høvdu verið eint við í halgan andans og trúgv á sannleikan (2. Tess. 2,13). Og hetta hevði somu ávirkan á tey, sum Paulus í brævinum til samkomurnar í Galatia so álvarsamt dregur fram.
Fyrst vísir hann á, hvussu hesi gudsbørn fingu lut í signingunum: "Var tað av lógverkum, tit fingu Andan, ella av at hoyra í trúgv!" "Hann, sum nú gevur tykkum Andan og virkar kraftargerðir millum tykkara ger hann tað av lógverkum ella av, at tit hoyra í trúgv!" "Men tit vita, at tað var likamligur veikleiki hjá mær, sum gjørdi, at eg fyrstu ferð kom at kunngera tykkum evangeliið. Og tað í holdi mínum, sum var tykkum til freisting, vanvirdu og skýggjaðu tit meg ikki fyri; nei, tit tóku ímóti mær sum eingli Guds, ja, sum Kristi Jesusi. Sum tit prísaðu tykkum lukkuligar tá!" "Eri eg tá vorðin fíggindi tykkara við at siga tykkum sannleikan? Teir royna eftir tykkum við ídni, sum ikki er av góðum; tað, teir vilja, er at fáa skilt tykkum frá, fyri at tit skulu vera ídnir fyri teimum" (Gal. 3,2.5; 4,13-17).
So virkar lóglæran, har hon fær vald í hjarta gudsbarnsins. Gleðina í Harranum trokar hon burt og setir gleði yvir ein sjálvan í staðin. Hitt eyma bróðursinnið móti elskaðu Harrans víkir, og í tess stað kemur køld, kærleiksleys atfinning, mest móti einfaldu børnum Harrans, sum eyðmjúkt vitna um undurfullu, frelsandi náði Guds í blóði Krists. Tað, ið Frank Mangs sigur í eini bók síni um synd yvirhøvur, hóskar serliga væl um ávøkst lóglærunnar í sinni gudsbarnsins: Hon ger okkum andaliga vitleys, fær okkum at hava illvilja til teirra, ið vit áttu at elskað, og at verða drigin til tað, ið vit áttu at ræðst og skýggjað.
Tummasi á Heyggi var tað ein sár hjartasorg, at báðir synir hansara skuldu svíkja evangeliið og taka støðu við teimum, ið settu lógina aftur í tess stað. Hann hevði ikki talað mikið á fundum, men hevði tess meiri vitnað fyri sjúkum, doyggjandi og djúpt falnum, og Gud hevði sett innsigli sítt á vitnisburð hansara. Er nakað í tí, sum vit plaga at syngja um "stjørnur í krúnuni", so átti Tummas manga stjørnu í síni krúnu. Hann kundi vænta sær at hitta innan fyri perluportrini manga sálina, sum næst Harranum hevði hjartaliga og einfalda vitnisburði hansara um Jesus at takka fyri, at hon, kanska í ellivta tíma, varð bjargað inn í hina sælu havn.
So var tað, at hin stóra andaliga vakning, eftir at Ólavur Ólavsson varð frelstur, kom yvir Návík, og nú minkaði ávirkan lóglærunnar burt aftur og svann fyri evangeliums veldigu, lívgandi megi. Náðiorðið kom aftur í hásætið og opinberaði skýmingarlæruna, og mong sál, sum var meint særd av lógini, kom aftur at kenna ta fylling av gleði, ið tað ber við sær, táið "vit allir eru smáir, og eingin uttan Jesus stórur er".
Tummas kendi eisini, at synir hansara vóru ikki so tryggir í sær sjálvum nú sum áður. Hond Harrans var sterk yvir teimum; tað kundi ikki vera annað; so mangar bønir vórðu sendar upp fyri teimum nátt og dag. Teir drógu ikki longur eina línu altíð við Dunga-Mortan og hinar fyrisprákarar lógtalunnar.
Og synir Tummas vóru ikki teir einastu, ið høvdu tað so. Men lættari er at fara av leið enn at koma aftur á beint. Útvortis føll í synd eru vissuliga vandafull; men mangan vandafullari er eitt andaligt fall. Ikki fyri einki sigur orðið: "Sært tú mann, sum er vísur í egnum eygum meiri vón er um dáran enn um hann!" (Orðt. 26,12). Tó, hond Guds er yvir øllum, og einki kundi forða honum at leiða mong av hinum útvaldu sínum aftur á beint í hesi signaðu vakningartíð.
At halda hin sjeynda dagin heilagan og ikki hin fyrsta, tað stóð eina fremst í læru teirra, sum her verður talað um. Sunnudagurin var eftir hugsan teirra "merki Dýrsins", sum Opinberingin sigur frá. Honum kendu teir seg fram um mangt bundnar at vitna ímóti. Tí fóru teir til útiróðrar sunnudag, alt tað viðraði.
Og nú komu teir altso inn av havi hetta minnisverda sunnukvøld, táið Jesus kom aftur at taka síni heim. Harður orðadráttur hevði verið á bátinum, og Mortan og Símun høvdu í grundini verið einsamallir í parti. Synir Tummas á Heyggi, Tórfinnur og Heðin, høvdu fingið í lag av álvara at loysa av og ganga opið við, at teir vóru vilstir og ynsktu bert at koma saman aftur við tey gudsbørn, ið teir vóru farnir út frá, táið lóglæran dáraði sinni teirra.
Mortan hevði við hørðum orðum sett at teimum og sagt, at nú vóru teir á veg at villast so heilt burt av leiðum sannleikans, og at um teir hildu so fram, fekk "lættsinnistosið" sum hann rópti evangeliið vald á teimum aftur.
Tað østi Mortan enn meiri upp, at hann nú fekk prógv fyri, at hansara egnu synir, sum við vóru á útiróðrum, Aksal og Leivur, vóru vunnir av evangeliinum og høvdu vent øllum tí bakið, sum faðir teirra hevði verið undangongumaður fyri í Návík. Hann hevði hoyrt, at teir gingu á møti, har sum gleðiboðskapurin varð borin fram óspiltur, og hann hevði mangan ávarað teir og biðið teir givið uppat, aðrenn teir vórðu "smittaðir"; men í kvøld, meðan teir sigldu aftur til lands, fekk hann av orðum teirra at sanna, at teir vóru meir enn tað.
Aksal nevndi í samtaluni tveir ungar dreingir, sum eina tíð høvdu staðið saman við lógmonnunum, men sum nú í vakningartíðini vóru farnir aftur til teirra, ið elskaðu evangeliið. "Eg hoyrdi teir vitna á møtinum eitt kvøldið nú fyri kortum," segði hann, "og tað var rørandi, táið teir søgdu frá, hvussu teir høvdu mist gleðina og mist kærleikan til Guds børn og høvdu roknað fyri lítið tann gleðiboðskap, sum einaferð var alt hjá teimum, men at teir nú høvdu funnið aftur tað, ið teir høvdu mist, síðani teir komu undir ávirkan av tí signaða vakningaranda, ið yvir bygdini var. Tá vitnaði Andi Guds við anda mínum, at eg var eitt Guds barn. Tað pínir meg" her vendi Aksal sær til pápan "at eg skal gera tær ímóti; tí tú hevur verið okkum systkinunum ein góður pápi, og eg veit, at tú vilt okkum væl; men í hesum fert tú skeivur, og hvussu nógv eg vil æra teg, so má eg seta hægri tann sannleika, sum Gud hevur latið birtast í brósti mínum." Leivur ásannaði alt hetta, ið bróðirin segði, og gjørdi orð hansara til síni.
Heðin, yngri sonur Tummas á Heyggi, fór at gráta avorðum Aksals. "Eg vildi ynskt," segði hann, "at eg aldrivar komin inn í hetta! Tað er so tungt at koma aftur á beint nú."
"Grát ikki, Heðin!" segði bróðir hansara; "Gud skal hjálpa okkum. Hann hevur fyrigivið okkum, at vit fóru av leið. Eg veit ikki, hvussu hann fer at hjálpa okkum; men eg havi fingið aftur í sál mína friðin, ið eg misti, táið eg sveik evangeliið, og so veit eg, at alt verður gott aftur."
Teir nærkaðust nú landi. Liðið var á árið, og alljóst var, tóat klokkuni leið at átta.
Og so júst sum teir høvdu sneitt um nesið og vóru komnir inn á fjørðin, kom Harrin niður og tók hesar fýra, sum oman á alt kortini vóru hansara, upp í skýggjum at møta sær.
Eftir sótu Mortan og Símun. Snøggliga rann av teimum, andaliga talað. Teir skiltu, hvat tað var, ið hent hevði, og nú sóu teir greitt tað, ið Gud so mangan hevði viljað víst teimum, men sum teir altíð høvdu hert seg ímóti: At teir alla tíðina høvdu barst í sjálvstyrki og eginrættvísi.
ÁTJANDI KAPITTUL
Á einum sjúkrahúsi í Liverpool lá ein føroyingur, ættaður úr Návík, sonur trúgvandi foreldur. Tórur Pálsson æt hann. Hann var merktur til deyða av hini sjúku, sum ein og hvør helst vil sleppa frá at nevna við navni, við tað at hon stendst av skomm, ólevnaði og siðloysi menniskjans.
Sum smádrongur hevði hann hoyrt nógv Guds orð, bæði heima og á barna- og øðrum møtum, hevði havt góðan hug at syngja andaligar songir og hevði eisini lisið í Bíbliuni. Men sanna umvending hevði hann onga havt, og frelsuna í trúnni á Kristus hevði hann ikki funnið.
Foreldur hansara hóast tey vóru Guds børn og eisini persónliga livdu í gudsótta høvdu gjørt tað forløgstunga mistak, at tey høvdu smæðst at ávirka hann avgerandi við orði Harrans. Tey høvdu aftrað seg at taka í hond hansara og beint fram leiða hann til Jesus og frelsuna í honum, meðan hjarta hansara enn var mjúkt og óhert.
Tey høvdu havt ta hugsan, sum er so útbreidd millum trúgvandi fólk hetta innskot erkafíggindans at tað kundi verða "forhastað", um tey beinleiðis leiddu sonin fram til umvending, og at beinast var, at hann kom til sannleikan "av sær sjálvum" tað, sum eingin kemur!
Bæði tey og øll áttu at kunnað sæð, at til Jesus kann eingin koma "forhastað", táið hann er Frelsari hjá øllum menniskjum (1. Tim. 4,10), og táið hin lagaliga tíð og frelsudagurin er nú (2. Kor. 6,2). Men hetta høvdu tey ikki sæð, sum tað eigur at verða sætt. Og við tað at Jesus víst er Frelsari hjá øllum, men mest teirra, sum trúgva, so er tað hættisligari, enn sigast kann, at menniskju, ung ella gomul, stór ella smá, halda fram lívsleið sína uttan at vera komin til persónliga trúgv. Tí frelsan í Jesusi Kristi, hon er góð at eiga her á fold; men táið farast skal hiðani, tá er tað, at um varir at eiga hana. Og tá eiga tey hana als ikki, sum bert áttu lut í tí, at hann var Frelsari hjá øllum menniskjum. Men tá fer at síggjast, hvussu ómetaliga stórur týdningur, ið lá í hesum lítla orði mest. Tí tá eiga tey hann sum Frelsara í allar ævir, tey, sum her á foldum trúðu, ið hvussu trupult lív teirra annars hevur háttað seg.
Tórur hevði altíð havt sera góðan lesingarhug. Men í húsið hjá foreldrum hansara vóru verðsligar bøkur og verðslig bløð aldri komin; tey vóru gudóttandi fólk og stongdu heimið fyri slíkum. Tí tey vistu, hvussu drepandi hesar donsku bókmentir fyri ein stóran part eru, bæði fyri kristindóm og moral. Tó tey høvdu eisini verið sera tjóðskaparliga sinnað og kendu tað tí nærum sum skyldu sína at keypa mangar av teimum føroysku bókum, ið út vórðu givnar, ikki tí, tey lósu lítið og einki í teimum sjálv. Tað hevði tí ikki komið teimum til hugs, at tær føroysku bøkurnar kundu líkjast teimum útlendsku og hava nakra ringa og siðspillandi ávirkan. Tey vóru gamaldags í hugsanarhátti hesum viðvíkjandi og hugsaðu ikki annað, enn at tær føroysku bøkur, ið nú komu út, líktust "Folkelivsbilleder" Hammershaimbs og tílíkum, ið tey onkuntíð sum ung høvdu lisið.
Og soleiðis hevði Tórur óroyndur, uttan persónliga trúgv og uttan at eiga sum innsigli Heilaga Andan (Ef. 1,13), ið eina kann bjarga og verja frá falli hann hevði lisið alt, ið inn í heimið kom, bæði líkt og ólíkt. Eisini útlendskar bøkur fekk hann sær og hevði tær loyndar, uttan at foreldrini vistu tað.
Einaferð kom so eisini tann tíð sum mátti koma táið hin barnsligi gudsóttin, sum bert var útvortis og so at siga ein arvur frá trúgvandi foreldrum, men aldri var vorðin hjartaogn, varð trokaður burt av lystum og girndum, ið árini bera við sær.
Høvdu foreldur hansara keypt góðar bøkur og tær finnast mangar, bæði á donskum og norskum tungumúli og á føroyskum við í staðin fyri í tankaleysum, tjóðskaparligum "loyaliteti" at lata fløða inn yvir heim sítt bøkur, sum tey ikki ómakaðu sær at kanna, um tær vóru góðar ella ikki, so kundi mangt verið øðrvísi. Men tey vóru sum tíverri fleiri trúgvandi fólk í Føroyum: Gudiligar bøkur umframt Bíbliuna og songbøkur hildu tey vera óneyðugar, ja, í grundini óhentar. Undarligt, at ikki bæði tey og onnur skuldu duga at skilja, at ein bók er ikki annað enn ein skrivað tala, so at tann, ið heldur vera óhent at lesa góðar bøkur, hann hevur við hesum eisini dømt, at tað er óhent at ganga á møti og hoyra menn halda góðar talur.
Tórur hevði, sum sagt, gloypt øllum, bæði skaldsøgum og yrkingum. Og tóat nógv tann størsti parturin var hampuliga skrivaður, hóast tað var verðsligt, so kom hann av og á niður á okkurt, sum spýði ræðuliga, sálardrepandi eitur syndarinnar inn í ungu, ófestu sál hansara.
Har vóru yrkingar, sum beint fram kundu sigast at seta Gud av og hin Versta í stað hansara, sum háðaðu orð Guds og høvdu tað til gjøldur á ein ræðuligan hátt. Og hitt eftir lógum Guds og menniskjans fyriskipaða hjúnaband varð sumstaðni gjørt láturligt, og reypað varð av hinum so kallaða "fría" kærleika og "signingum" hansara.
Alt hetta var Tóri nýtt, hann, ið frá barni av einki hevði hoyrt og sæð fyri sær uttan tað, ið reint og sámuligt var. Hesir nýggju tankar bardust í honum; men eina tíð óttaðist hann at geva teimum rúm.
Men so við og við fekk tað vald á honum, hetta "frælsið", ið teir lova øðrum, teir, ið sjálvir eru trælir spillunnar (2. Pæt. 2,19). Ein dagin las hann í eini bók um ein drong og eina gentu, sum høvdu drivið óreinsku saman, og hvussu sárt ið foreldur drongsins syrgdu um, at slíkt skuldi hava hent í húsi teirra, men at so ein annar sonur teirra læði at teimum gomlu og helt fyri, at tey máttu heldur verið stolt av dronginum, at so frægt av manni var í honum...
Hetta og annað, ið hann las, hevði somu ávirkan á Tór, sum táið Jónadab á sinni legði Amnon systkinabarninum ráð, so at tað, ið áður hevði tykst "ógjørligt", nú varð gjørligt (2. Sám. 13).
So var tá lop komið á skriðuna, og Tórur hevði stig fyri stig kastað allan gudsótta og moral fyri borð, foreldrunum til óbótaliga sorg og gremju.
Endin varð, at hann fór út í verðina at sigla fyri ótálmaður at fáa drivið syndalívið, ið heimið hóast alt forðaði fyri. Har úti hevði tað so gingið úr falli í verri føll, inntil hann nú lá har í Liverpool, deyðamerktur av beiska ávøksti syndarinnar, og heystaði á sær sjálvum lønina fyri, at hann var vilstur (Róm. 1,27).
Og har í hinum fremmanda staði varð hann vitjaður av miskunnsama Gudi Himmalsins, sum sendi Son sín at leita eftir tí, ið fortapt er, og frelsa tað.
Ein kvinna, halgað av Gudi og nýtt av honum at vitja mong, ið lógu á ymiskum sjúkrahúsum í tí stóra Liverpool, menniskju sum skjótt skuldu verða noydd at fara úr tí verð, sum so illa hevði svikið tey, táið hon lovaði teimum gleði og gleim henda kvinna varð send frá Gudi at vitja Tór, nú vónloysi og deyðaangist hevði fingið vald á honum, nú gleðisteypið varð tømt, og eina berskakin eftir.
Sunnudag eftir sunnudag hevði hon sitið við song hansara og tosað við hann, sungið fyri honum og givið honum evangelisk bløð at lesa hann bæði tosaði og las enskt líka lætt sum føroyskt ja, hevði enntá mangan ligið á knæ har á sjúkrastovuni og biðið fyri sál hansara uttan at leggja í, hvørji ið inni vóru, og hvat tey hildu um hana.
Og so hevði Faðirin í Himli latið ljósið runnið upp í sál hansara, so hann sum ein frelstur syndari í Jesu navni kundi saman við henni takka fyri frelsu og syndafyrigeving av náði.
Hetta sunnukvøldið, táið Jesus kom aftur, var hon og vitjaði hann, og tey vórðu so bæði tikin við at hitta hin sæla skara av endurloystum og saman við teimum møta Harranum í luftini.
Heima í Návík sótu gomlu foreldur hansara á møtinum og bóðu fyri honum, sum tey altíð gjørdu, bæði dag og nátt. Leingi hevði sorgin um hann, einkarbarnið, sum tey einki frættu frá, nívt dygt á tey; men hesa síðstu tíðina hevði Harrin unt teimum sæla vissu um, at hann skuldi verða frelstur og møta teimum í hinum ævigu friðarins bústøðum.
Og táið so Jesus kom aftur, meðan tey sótu har á møtinum, var hann eitt hitt fyrsta, ið tey kendu í hinum frelsta skara, í tí tey vórðu rykt upp at møta Harranum og vera hjá honum allar ævir.

2. FRAMLØGA 
MAGNUS JØRGENSEN
FØROYA KIRKJUSØGA
FØROYA SKÚLABÓKAGRUNNUR
INNIHALD:
1. SØGAN UNDAN KRISTNINGINI Í FØROYUM. s. 7
Grundarlagið undir kirkjuni
Fornkirkjan
Trúarstríð og forfylging
Kristindómurin gerst ríkisátrúnaður
Tann vesturlendska katolisiman
Fyrsta búsetingin í Føroyum
Víkingatíðin s. 11
Trúgv norðbúgva
Kristindómurin í Norðanlondum
Ólavur Haraldsson
Bardagin á Stiklastøðum
Endin á Víkingatíðini
2. MIÐØLDIN 1000-1500. s. 14
Katólska kirkjan í Miðøldini 
Trúboðaratíðin
Sambandið við Vesturnoreg og Orkneyoyggjarnar
Tann søguliga og kirkjusøguliga menningin í Noregi
Hámiðøldin
Felags biskupsstólur
Tað norska erkisætið
Borgarakríggini
Stórleikatíðin
Lógarendurskoðanin
Seyðabrævið
Týdningur kirkjunnar í Miðøldini
Tey kirkjuligu viðurskiftini í Føroyum 1100-1300
Múrurin s. 26
Lýsing
Nær er Múrurin bygdur?
Tey bæði halgimennini kirkjan er vígd til
Var Múrurin bygdur liðugur?
Tíðarskeiðið 1300-1500
Frá Svartadeyða til Trúbótina
Svartideyðin
Útlendingar í norsku kirkjuni
Kirkjubøstólarnir s. 32
Myndirnar á stólavangunum
Pultvangarnir
Noreg undir teimum trimum Oldenburgarunum
Tíðin í Noregi seinast í Miðøldini
Kirkjan og fólkið
Kirkjan og listin
Útbúgving
Tíðin í Føroyum seinast í Miðøldini
3. TRÚBÓTIN 1540 og tíðin aftaná. s. 44
Fortreytirnar fyri trúbótini
Kirkjan í danska samfelagnum um ár 1500
Christian 2. og kirkjan
Trúbótarstríðið í Danmark
Trúbótin verður sett í verk í danska ríkinum
Trúbótin í Danmark
Trúbótin í Noregi
Trúbótin í Føroyum
Danski kirkjuordinansurin
Kirkjuligu viðurskiftini beint eftir trúbótina
Undirvísing og fátækrahjálp
Samfelagsviðurskiftini um trúbótarleitið í Føroyum
Filippistarnir
Ortodoksiin s. 56
Lestra- og sálmabøkur í Føroyum frá ortodoksiini
Lestrabøkur
Sálmabøkur
Lucas Debes
Samfelagsviðurskiftini í Føroyum 1600-1700
Pietisman s. 63
Konventrikelplakatin og deknaguðstænastan
Pietistiskar lestrabøkur og sálmar
Upplýsingin
Samfelagsviðurskiftini í Føroyum 1700-1800
4. 19. OG 20. ØLD. s. 68
Politiska og samfelagsliga menningin í Føroyum í 1800-talinum.
Nólsoyar Páll
Friðarsáttmálin í Kiel 1814
Løgtingið verður tikið av 
Frá einaveldi til fólkatýri
Fyrstu politikkararnir í Føroyum
Endurreista løgtingið sum amtráð
Hvussu royndist Niels Winther sum politikkari?
Samstarvstrupuleikar millum embætisveldið og løgtingið
Hvussu var hetta fólkastýrið?
Samfelagsligu broytingarnar eftir fríhandilin
Fríhandilin
Skipsfiskiskapur
Framburður í samfelagnum
Kommunulóg og skúlaskipan
Realskúlin og læraraskúli
Tjóðskaparrørslan
Føroyska skriftmálið
Blað- og bókaútgáva í Føroyum
Jólafundurin 1888
Háskúlarørslan og N.F.S. Grundtvig
Heimspekingurin Søren Kierkegaard
Frá veking til samkomu s. 81
Kirkjuligi boðskapurin í 19. øld
Halgi- og gerandissiðir føroyinga ár 1900
Var føroyska samfelagið ein eindarmentan áðrenn vekingarrørslurnar?
Katolikkarnir koma aftur til Føroya
Vekingarrørslurnar
Brøðurnir
William Gibson Sloan
Merkisár í søgu Brøðranna
Victor Danielsen
Andrew Sloan
Felagsskapur og trúgv Brøðranna
Kjakið millum Brøðrasamkomuna og Kirkjuna um læruna
Framgongdin hjá Brøðrunum eftir aldarmótið
Ytrimissión hjá Brøðrunum
Barna- og ungdomsarbeiðið hjá Brøðrunum
Heimamissiónin
Danska Heimamissiónin byrjar at arbeiða í Føroyum
"Indre Mission" setur trúboðara í Føroyum
Stevnuskráin hjá "Indre Mission"
Sjómanskúlin
Prestar og samkomur mótmæla
Viðurskiftini millum Indre Mission og Brøðrasamkomuna
Indre Mission og føroyska mentanin
Tær fyrstu Indre Missiónsku samkomurnar verða til
Var politiskt samband millum ávísar flokkar og vekingarrørsluna?
Nakrar metingar av arbeiðinum hjá Indre Mission
Indre Mission vinnur meira fram og gerst meira føroysk
Fyrstu føroysku trúboðararnir
Alfred Petersen
Henriette Hansen
Johan Hans Simonsen
Klæmint Eliasen
Missiónshúsini
Samfundsráðið
Sjómansmissiónin
Menningin innan Heimamissiónina seinru árini
Kirkjuliga Missiónsfelagið
KFUM&K
KFUK
KFUM
Karismatiska rørslan í Føroyum
Aðrar trúarsamkomur í Føroyum s. 104
Adventistasamkoman
Uppruni
Virksemið hjá Adventistunum í Føroyum
Frelsunarherurin
Frelsunarherurin í Føroyum
Virksemið í samkomuni
Sosiala virksemið hjá Frelsunarherurin í Havn
Hvítusunnusamkoman
Fyrsta tíðin hjá hvítisunnusamkomuni í Føroyum
Hvítusunnusamkoman í Føroyum eftir 2. Heimsbardaga
Hvítusunnurørslan í Føroyum fer sundur í fleiri samkomur
Tann rómverska-katólska kirkjan
Eyðkenni
Katolikkarnir stovna Skt. Frans skúla
Jehova Vitni
Læran hjá Jehova Vitnum
Trúboðaravirksemið hjá Jehova Vitnum í Føroyum
Føroyingar taka ímóti boðskapinum hjá Jehova Vitnum
Føroyska kirkjumálið s. 115
Prædikað verður á fyrsta sinni á føroyskum
A.C. Evensen
Skúlamálið verður lagt fyri tingið
Politiska viðgerðin av føroyskum kirkjumáli
Jákup Dahl
Kirkjumálsliga menningin frá 1918
Nær var regluliga farið at prædika á føroyskum?
Sálmayrkingin
Kirkjurætturin í Føroyum s. 123
Fólkakirkjan s. 125 
Hvat er Fólkakirkjan?
Hvør er limur í Fólkakirkjuni?
Kirkjuráðini
Váttan kirkjuráðslima
Kirkjutænarar
Kirkjubygging s. 137 
Trækirkjurnar
Eldru hválvkirkjurnar
Yngru hválvkirkjurnar
Nýggjaru kirkjurnar
Kirkjusangurin og -tónleikurin í Føroyum s. 143
Kingosangurin
Fyrstu urgurnar
Koralbøkurnar
Føroysk tónaskøld
Andaligi skaldskapurin
Kirkjuliga menningin í Føroyum í 20. Øld s. 148 
Biskup ella varabiskup?
Føroyar gerast sjálvstøðugt biskupsdømi s. 153
Biskupsvígslan, hin 25. november 1990
Soleiðis er fólkakirkjan skipað
Samfelagsliga menningin í Føroyum í 20. øld
Guðfrøðin í 19. og 20. øld
Persónsyvirlit
Evnisyvirlit
Fyribils bókmentalisti
1. SØGAN UNDAN KRISTNINGINI Í FØROYUM.
GRUNDARLAGIÐ UNDIR KIRKJUNI.
Kirkjan byggir, sum øllum kunnugt, á læruna hjá Jesusi úr Nasaret, sum lat seg doypa av Jóhannes Doyparanum, og sum virkaði og prædikaði í Gallilea í Ísrael.
Boðskapur hansara er um Gudsríkið, sum longu er her og fer at geva frelsu til tey fátæku og útstoyttu, ið einki hava. Boðskapurin er eitt evangelium, ein gleðiboðskapur. Tey trúgvandi skulu gera seg leysan av heiminum, at kunna taka ímóti Gudsríkinum. Tey trúgvandi skulu vísa óavmarkaðan kærleika og fyrigeving mótvegis næsta sínum. Sjálvnoktan, stríð og bøn eru krøv at koma í Gudsríkið. Jesus setti krøv um trúgv og lýdni. Sum prógv um, at Gudsríkið longu nú virkar ímillum okkum, lekti Jesus sjúk og lamin, og hann talaði við guddómligum myndugleika. Jesus kallaði seg sjálvan fyri Menniskjasonin, sum skuldi døma og frelsa, men eisini líða og doyggja. Hann legði einki í, at verða kallaður Messias, sum var ein politiskur persónur. Jesus valdi sær tólv lærusveinar burtur av viðhaldsfólkum sínum at leiða samkomuna.
Jesus vildi boða Gudsríkið í Jerusalem og fór hagar í samband við eina páskahátíð. Her hildu Fariseararnir hann vera ein gudsspottara, tí hann gav syndanna fyrigeving og kendi ússalig fólk. Tí tóku teir hann, og góvu hann upp í hendurnar á rómverska landshøvdinganum í Judea, Pontius Pilatus, sum dømdi Jesus til deyða á krossinum, tí hann var ein politisk hóttan. Jesus var krossfestur á Golgata uttan fyri Jerusalem, helst um ár 30. Krossdeyðin gjørdi lærusveinarnar vónleysar, men Jesus reis upp frá deyðum Páskamorgun og var aftur saman við lærusveinunum. 
Trúgvin á tann upprisna Jesus er grundarlagið fyri kirkju og trúboðan. Hann doyði fyri syndir okkara, vann á deyðanum og er frelsari okkara. Sambært evangeliini í Bíbliuni er hetta boðskapurin um Jesus Kristus.
FORNKIRKJAN.
Kristna kirkjan er stovnað hin hvítusunnudagin, tá Halgi Andin kom yvir apóstlarnar, og Pætur apóstul bar gleðiboðskapin fram, at 3000 fólk tóku við trúgv og lótu seg doypa. Hetta stendur í Apóstlasøguni um ta fyrstu samkomuna í Jerusalem.
Men skjótt tók ósemja seg upp millum tey griksku og tey aramaisku kristnu, og tað endaði við, at "hellenistarnir" vóru koyrdir úr Jerusalem, og tey boðaðu trúnna í Palestina og Sýria. Heidningamissión var út frá Antiokia. Stríð var um Móselógin og umskering skuldi galda fyri heidningarnar. Paulus helt, at Móselógin ikki skuldi galda fyri tey kristnu. Pætur og Jákup, apóstlar, sum leiddu fornkirkjuna, góðtóku, at heidningamissiónin skuldi vera leys av Móselógini. Kirkjan, sum upprunaliga hevði verið ein jødisk sekt, gjørdist skjótt ein sjálvstøðug kristin kirkja.
Tann, sum var komin til trúgv á tann krossfesta Jesus, varð doyptur, fyri at vera frelstur, tí Jesus sjálvur varð doyptur av Johannes Doyparanum. Miðpunktið fyri felagsskapin hjá teimum doyptu var guðstænastan við bønum og lovprísan av Guði. Høvuðshendingin í guðstænastuni var altargangurin ella kvøldmáltíðin, sum var eitt framhald av felagskapinum, Jesus hevði havt við lærusveinarnar, og til minnis um seinastu kvøldmáltíðina, tá Jesus svikin varð av Judasi, og tí mátti líða og doyggja.
Jákup, Pætur og Paulus, apóstlar, doyðu sum pínslaváttar fyrst í 60'unum, og vit kunnu tá siga, at eitt týdningarmikið tíðarskeið er av hjá fornkirkjuni, tí tá er eingin eftir av teimum, sum upplivdu tann søguliga Jesus. Í tíðini, sum nú kom, gjørdist kirkjan sjálvstøðug og óheft av jødum.
TRÚARSTRÍÐ OG FORFYLGING.
Í 2. øld tók stríð seg upp í kirkjuni um tulkingina av rættu trúnni. Her kunnu vit serliga nevna markionismuna, ið var ein bókstavakristin tulking. Markion var ættaður úr økinum við Svartahavið. 
Í Alexandria í Egyptalandi varð ein onnur skrifttulking savnað um hetta sama mundi. Hon verður kallað gnostisisman, sum er ein meira andalig tulking og er beinleiðis ímóti teimum bókstavakristnu. Henda skrifttulkingin var karismatisk.
Tað, sum sermerkti menningina í kirkjuni í bæði 2. og 3. øld var uppgerðin við hesar ranglærur og gjørdi tað neyðugt at gera eitt góðkent Nýggja Testamentið ella kanon, ið var apóstólskt ella stavaði frá apóstlunum. Hetta Nýggja Testamentið hevði næstan øll tey skriftini við, sum eru í dag. Undantøkini vóru tey smáu brøvini. Kirkjan bygdi á Guðs opinbering í Gamla Testamenti, á lív Kristusar og á boðan apóstlanna. Eftir uppgerðina við vranglærurnar miðsavnaði kirkjan seg um trúboðan og kirkjubygging, og kristindómurin breiddi seg skjótt út um alt miðalhavsøkið.
Samkoman í Róm gjørdist skjótt í 2. øld tann leiðandi samkoman hjá teimum kristnu, tí tey mettu seg at vera úrslitið av virkseminum hjá bæði Paulusi og Pæturi, apóstlum. Á odda stóð biskupurin í Róm.
Fyri at styrkja Rómverjaríkið, Imperium Romanum, kravdi Decius keisari (249-51) í árinum 250, at allir íbúgvar skuldu bera ein bøn, supplicatio, til gudarnar hjá statinum og ofra til myndina av keisaranum. Hetta vildu tey kristnu ikki, og tey vóru beinanvegin forfylgd. Men álopini á Rómverjaríkið vóru nógv, so keisararnir høvdu annað at hugsa um hesa tíðina, so forfylgingarnar gjørdust ikki so ógvusligar. Tann seinasti keisarin, sum royndi at gera kristindómin til einkis var Diokletian (284-305).
KRISTINDÓMURIN GERST RÍKISÁTRÚNAÐUR.
Støða kirkjunnar broyttist avgerðandi, tá Konstantin tann Stóri keisari (285-337) valdi, at gera kirkjuna til andaliga grundarlagið undir Rómverjaríkinum, og hann setti trúarfrælsið í verk í Rómverjaríkinum í 313. Tað var tó Theodosius tann Stóri keisari, sum í 392 setti forboð fyri heidnu trúnni og gjørdi kristindómin til einastu loyvdu trúgv, og Rómverjaríkið gjørdist nú til Imperium Romanum Christianum. Av hesi orsøk øktist trúboðaravirksemi hjá kirkjuni nógv í hesum árunum og hon vaks munandi og styrknaði bæði eystureftir og norðureftir í Europa.
Tað kristna asketiska idealið førdi til einbýlisfólk og kleysturrørslur, sum nógv dømi eru um frá hesi tíðini serliga úr eystara parti av Rómverjaríkinum. Fátækrahjálp og undirvísing varð sett í verk.
Vestari partur av Rómverjaríkinum varð so við og við tikið av germanskum ættarfólkum, sum ferðaðust niður ígjøgnum Europa úr Norðanlondum í 4. og 5. øld. Harafturat komu Hunnararnir inn í Suðurrusland úr Miðasia. Hetta førdi til stórar fólkaferðir og ólag kom á stýrið hjá keisarunum og vald teirra syndraðist. Ístaðin stovnaðu hesar germansku ættir sjálvstøðug germansk kongadømir í øllum vestara Rómverjaríkinum. Germannar vóru heidnir og kirkjan tók alt fyri eitt stórt trúboðaravirksemi upp millum teirra. Meðan verðsliga valdið í Rómverjaríkinum syndraðist, royndi kirkjan at økja vald sítt við biskuppunum í Róm á odda. Hildið verður, at fyrsti pávin í Róm var Leo tann Stóri (440-461) og hann bygdi kall sítt á Mt 16,9; Jh 21,5 og Lk 22,32, sum framvegis er grundarlagið fyri tí petrinska primatinum í Róm.
Tá tann vestari parturin av Rómverjaríkinum syndraðist var Italia og Róm verðandi partur av tí eystara partinum av ríkinum.
Tann eystari parturin av Rómverjaríkinum var enn í hesi tíðini eitt ríkið við einum keisara og einari kirkju við høvuðstaði í Konstantinopel ella Miklagarði. Men lærustríð var tó, og hetta førdi til endans til, at eystrómverska kirkjan syndraðist.
Síðan tað apóstólsku tíðina hevði trúboðaravirksemi verið út frá Konstantinopel. Hetta bar í sær, at sjálvstøðugar kirkjur komu í Sýria, og seinri í Armenia, Georgia í Ruslandi og eisini í Abesinia í Afrika. Men hesar kirkjur vóru hóttar beinanvegin tann Islamiska mentanin tók seg upp í 600 talinum. Islam mentist skjótt í hesum økjum og førdu til fráfall frá kristnu kirkjuni. Høvuðssæti hjá Islam var Mekka í Arabia. Ávirkanin frá tí islamisku mentanini førdi so líðandi til, at tað eysturrómverska ríkið avmarkaði seg til Lítla Asia og Balkan.
TANN VESTURLENDSKA KATOLISISMAN.
Í Vestureuropa hendi tann broytingin í árunum frá 600 til 900, at pávin var viðurkendur sum kirkjunnar hægsta vald hjá teimum norðureuropeisku germansku ættarfólkunum. Ein serstøk menning fór fram í Írlandi, sum trúboðaði í Onglandi við kleysturmentan síni. Angelsaksiskir trúboðarar virkaðu í Týsklandi, sum seinri førdi til eina kristning av landinum. Karl tann Stóri ráddi í 8. øld yvir nærum øllum tí kristna Europa og skapti eina vesturlendsku katolisismu, sum var sjálvstøðug. Men hetta ríkið syndraðist tó í 9. øld.
Tað karolinska ríkið fór til grundar, men siðaarvurin haðani varð førdur víðari í týska keisaraveldinum, sum gjørdist ráðandi ríkið í Europa hesa tíðina. Fleiri nýggir statir vóru til um hetta mundi. Víkingarnir úr Norðurlondum vóru tó ein hóttan móti fleiri londum í Europa, men teir vóru so líðandi kristnaðir, og tær kristnu kleysturskipaninar komu til Norðurlond. 1
1. Christensen og Göransson: Kyrkohistoria 1.
FYRSTA BÚSETINGIN Í FØROYUM.
(mynd av Tjørnuvík og útgrevstrinum)
Pollenkanningar í Tjørnuvík og Mykinesi benda á, at korn hevur verið velt har umleið 600-650. Staðarnavnið Korkadalur kann hava uppruna í írska orðinum fyri havra. Seinri hevur verið lagt av at velta havra, og bygg hevur verið velt ístaðin. Akrarnir líkjast økrum við vesturstrond Írlands. Sostatt er hugsandi, at írsk ella keltisk búseting kann hava verið í Føroyum hesa tíðina, men eingi prógv eru fyri hesum. Til eru bert fornleivdir frá norrønari búseting og ongar frá øðrum mentanum.
Sambært Dicuil, sum skrivar í 825, so eru teir írsku einabúgvarnir rýmdir undan norskum ránsmonnum eftir at hava livað í oyggjunum í næstan hundrað ár, talan kann vera um Føroyar. Norska landnámið byrjar um ár 800 ella eitt sindur seinri, men fornfrøðiliga eru eingi prógv fyri norrønari búseting eldri enn ár 900, serliga frá útgrevstri í Leirvík. Men í Føroyingasøgu stendur at Grímur Kamban skal hava búsett seg í Føroyum um ár 825 sum fyrsti landnámsmaður.2 
VÍKINGATÍÐIN.
Fortreytin fyri vøkstrinum í víkingatíðini lá í tíðini frammanundan. Jarnið, fólkavøksturin, jarðarbrúk, bóndasamfelag, høvdingaveldið og rættarskipanir eru bert nakrar fortreytir fyri hesum tíðarskeiði, sum tekur seg upp umleið 750 og varar til umleið 1050.
(mynd av víkingaskipi)
Hesar fortreytir høvdu við sær vøkstur, virksemi og útbreiðslu. Tey norðurlensku ríkini: Danmark, Noreg og Svøríki verða til í hesum tíðarskeiði. Norðbúgvar fara í víking, í onnur lond at ræna, handla og búsetast. Teir leggja til havs við góðum løttum skipum og fara til flestu londini sunnanfyri og eystanfyri í Europa og gera sína ávirkan galdandi og eisini vestur í hav. Tey góðu og løttu skipini, sum bóru nógvan farm, gjørdu, at tað bar til at sigla langt niðan í stóru áirnar í Europa.3
Trúgv norðbúgva.
Vit vita ikki nógv um heidnu trúnna hjá norðbúgvum. Í teimum íslendsku saga-unum stendur eitt sindur, men tað verður ikki hildið at vera álítandi, tí tær eru skrivaðar í kristnari tíð frá 1100 og til 1300. Vit fáa meira rættar upplýsingar um heiðinskapin frá fornfrøðini, staðarnavnagransking og religiónssøguni.
Høvuðsgudarnir tykjast at vera Óðin, Tór og Frei. Tann mætasti var Óðin, hann var gudurin hjá yvirstættini. Tór var tann best umtókti. Tórshamarin Mjølnir var tað mest brúkta gudateknið, og Tór-navnið er í nógvum staða- og persónsnøvnum, eisini her hjá okkum í Føroyum. 
2. H.J. Debes: Føroya søga 1, síða 55-100
3. H.J. Debes: Føroya søga 1, síða 33
Tað vóru høvdingarnir, sum høvdu tað almennu gudadýrkanina um hendi við kongi á odda. Eingin serlig prestastætt var. Gudsdýrkanin gekk vanliga fyri seg úti. Tað týdningarmiklasta var at offra, at blóta, sum tað æt. Blótveitslurnar vóru serliga blóðugar, har bæði menniskju og djór vórðu dripin og ofraði til gudarnar. 
Gudsdyrkanin skuldi tryggja dagliga lívið, og fremja gróðursemi og burðarmagn á bønum og hjá djórum og menniskjum, styrkja felagsskapin millum menniskju og við gudarnar. Sólstøðan og siðvenja gjørdu av, nær hesar veitslur skuldu haldast, og øll tóku lut. Privat gudsdyrkan var eisini eins og dyrkan av forfedrum. Moralur var ikki bundin at gudsdyrkanini eins og í kristindóminum. Tey livdu lívið eftir hugtøkum sum æra, dirvi, trúskapi og blóðhevnd, og tú var bundin av ættini.
Kristniboðanin í Norðurlondum.
Karlamagnus kristnaði saksarnar við makt um ár 800, og kirkjan vildi fegin boða kristindómin fyri teimum heidnu í Norðurlondum. Í 831 varð erkisæti í Hamborg stovnað, og presturin Ansgarius boðaði kristindómin bæði í Danmark og Svøríki.
Á rúnarsteinunum í Jelling í Danmark stendur, at tann, sum kristnaði danir var Haraldur Blátonn sonur Gorm hin Gamla, sum var heiðin. Hildið verður at hetta hevur verið um ár 965. Men danir og norðbúgvar høvdu havt samband við kristindómin í eini 200 ár á ferðum sínum í bæði Fraklandi og Onglandi, og tað fyrireikaði teir til kristindómin.4
Ólavur Haraldsson.
Hákun jallur, sum var heiðin, vann valdi í Noregi og gjørdi seg leysan av danakongi, men hann var harður móti fólkinum og tað førdi til mótstøðu.
Hetta frættir Ólavur Tryggvason, hann var av ætt Haralds Hárfagra, hann hevði verið í víking í Onglandi. Í 995 kom hann til Noregs, men tá var Hákun jallur dripin, og hann fekk valdið, men í bert eini 5 ár. Tá gingu sonur Hákun jalls, Eirikur jallur, og danakongur, Svend Tveskæg, og Svøríkis kongur, Olav skattkongur, saman í ráð ímóti Ólavi Tryggvasyni. Teir møttust til bardaga í Oyrasundi og Ólavur Tryggvason var við undirlutan, og hann leyp fyri borð av skipi sínum Orminum Langa. Teir tríggir býttu ríki ímillum sín. Danir høvdu hesa tíðina mest áhuga fyri at fara í víking í Onglandi.
Men tá kemur ein annar norskur víkingahøvdingi aftur til Noregs, hann var Ólavur Haraldsson, hann segði seg eisini vera av ætt Haralds Hárfagra. Ólavur Haraldsson kemur aftur til Noregs í 1015 eftir at hava tikið við kristnari trúgv í Fraklandi og hava ferðast víða um lond. Hann fekk stuðul frá ætt síni í Upplandi, og vann sær skjótt valdið í Noregi, men hann fór harðliga fram ímóti mótstøðufólkum og kravdi at tey gjørdust kristin, so Ólavur var ikki ein vældámdur kongur.
4. Martin Schwarz Lausten: Danmarks Kirkehistorie, síða 12
Bardagin á Stiklastøðum.
Mótstøðumenn Ólav Haraldssonar gingu nú saman við danakongi Knút um at seta Ólav kong frá valdinum. Og tann 29. juli 1030 møttust hesin stóri bóndaherur, sum var dupult so stórur sum kongsherurin, við herin hjá Ólavi kongi á Stiklastøðum í Trøndaløgum. Ólavur kongur Haraldsson fall og næstan allur herur hansara varð tíndur. Men normenn iðraðu seg um at hava dripið Ólav kong, og halgisøgur fóru at ganga um hann. Longu í 1031 avgjørdi Grimkel biskupur at lýsa Ólav sum halgimenni, og hann varð kallaður Ólavur Halgi, og lík hansara var lagt í Klæmintskirkjuna í Nidaros. Deyði Ólavs gjørdi at kristindómurin vann nógv fram í Noregi. Og vit halda enn í Føroyum Ólavsøkuna til minnis um deyða Ólavs Halga á Stiklastøðum hin 29. juli 1030.
Endin á Víkingatíðini.
Tann inntøkan av handli og víkingaferðum, sum hevði givið ríkidømi til Vesturlandið í Noregi kom ikki longur, og hetta førdi til, at víkingatíðin nú leið ímóti endanum. Landbúnaðarøkini við Trøndaløg og Upplondini fingu nú størri búskaparligan og harvið eisini politiskan týdning fyri tíðina, sum nú kom.5
5. H.J. Debes: Føroya søga 1, síða 129.
2. MIÐØLDIN ÁR 1000 - 1500.
KATÓLSKA KIRKJAN Í MIÐØLDINI.
Vestureuropa hevði verið tilafturskomið í mun til fleiri onnur ríki um hetta mundi. Men ríkini í Europa upplivdu í árunum um ár 1000 eina politiska, búskaparliga og mentunnarliga víðkan, sum gjørdi Europa so líðandi leiðandi í heiminum tá.
Norðurlond, slavisk økir og Spania vóru kristnaði, og muslimar mistu vald í hesum økjum. Men royndirnar at vinna valdið í tí heilaga landinum frá muslimunum við krossferðunum miseydnaðust. Vit kunnu kanska siga, at søgan um Europa í hesum fyrstu øldunum eftir ár 1000, er søgan um pávaveldið. Pávastólurin fekk moralskan myndugleika, og fekk valdi á øllum kirkjunum í Vestureuropa, og øll vórðu bundin saman av eini eindarmentan.
Pávin kravdi, at verðsligu valdharrarnir lagaðu seg eftir honum, sum tann einasta, ið hevði myndugleika at kunngera Guðs vilja. Hesi viðurskifti førdu mangan til stórar ósemjur, serliga við tað týska keisaraveldið.
Í hámiðøldini seinast í 11. øld varð pávin vorðin harri yvir øllum kristna heiminum. Kyrkjan savnaði kristna heimin bæði átrúnarliga, sosialt og fyriskipanarliga. 
Hugaheimurin í miðøldini og í tíðarskeiðnum, tá trúbótin fer fram, var merktur av arvinum frá fornkirkjuni og heimsmyndini frá Rómverjaríkinum. Heimurin var trýbýttur í himmal - jørð - helviti. Guð var tann hægsti, tann ævigi. Lóg hansara, ius naturae, merkti lívið og moralin. Jarðarlívið var merkt av syndafallinum, sum skildi menniskjuni frá Guði, men gjøgnum askesu, fráhaldi kundi menniskja njóta Guð.
Seinmiðøldin ber brá av einum yvirgangstíðarskeiði, har spurningar sum tjóðarkirkjur við verðsligum yvirvaldi og konciliarisma (kirkjufundir) komu fram.
Harafturat hendi tað, at Avignonpávarnir komu í tíðarskeiðnum 1309 - 1377. Orsøkin var tann, at pávastólurin noyddist at flýggja undan politiska anarkinum í Italia úr Róm til Avignon í Fraklandi.
Rættiligur skilnaður (skisma) kom í katólsku kirkjuna frá 1378 og til 1417, tá ein pávi eisini varð valdur í Róm, og kirkjan hevði nú tveir pávar, ein í Róm og ein í Avignon. Hetta førdi so til, at Frakland og Spania vóru lýðin ímóti Avignon, meðan Italia, Ongland, Írland, Norðurlond og Eystureuropa vóru lýðin ímóti Róm. Mong fróðskaparsetur vóru stovnað um hetta mundi í Europa. Kirkjan varð hesa tíðina ávirkað av renesansuni, humanismuni og sosialum broytingum.6
6. Christensen - Göransson: Kyrkohistoria 2
Miðøldin í Føroyum verður vanliga roknað frá endanum av frístatinum 1035 og fram til trúbótina umleið 1540.
TRÚBOÐARATÍÐIN.
Sambandið við Vesturnoreg og Orkneyoyggjarnar.
Tann ráðandi stættin í samfelagnum vóru høvdingaættirnar. Sambært Føroyingasøgu hevði Havgrímur helmingin av Føroyum í len frá Haraldi Gráfeldi og brøðurnir Brestir og Beinir hin helmingin í len frá Hákuni Sjúrðasyni, jalli í Løðum. Haraldur hevði sítt ríkið á Vesturlandinum, og Hákun var jallur í Trøndaløgum, so hetta er helst ikki beint. Hvørgin teirra man hava havt vald í Føroyum.
Eftir søguni er Sigmundur hirðmaður hjá Hákuni jalli og hann krevur upp skatt fyri hann. Hákun jallur doyr í stríðnum ímóti Ólavi Tryggvasyni. Tá gerst Sigmundur hansara maður og flýggjar Ólavi kongi skatt úr Føroyum.
Í 998 royndi Sigmundur Brestisson, ið hevði oyggjarnar í len sum kongsins hirðmaður, at fáa kristningina samtykta á løgtingi í Tórshavn, eftir boðum frá Ólavi Tryggvasyni kongi í Noregi. Árið eftir eydnaðist honum at fanga Trónd í Gøtu og noyða hann at lata seg doypa. Kristningin kundi nú fara fram uttan forðingar, og ár 1000 verður hildið, at kristindómurin formliga er settur í gildi. Men Tróndur leyp á Sigmund, kanska í 1005, á garði hansara í Skúvoy. 
Sigmundur flýddi og leyp í havið og við streyminum kom hann til Sandvíkar í Suðuroy, har Torgímur Illi drap hann. Tróndur í Gøtu og Leivur Øssursson býttu nú valdið millum sín, og Tróndur helt á við stríðnum móti norskari ávirkan.
Hildið verður at Tróndur doyði í 1035, og at Leivur Øssursson tók Føroyar í len frá Magnusi Góða. Hervið var føroyska samfelagið undir norskum valdi.7 
Meðan pávi Gregorius VII (1073-85) hevði valdið, bardist kirkjan harðari enn nakrantíð fyri Gudsstatinum á jørð. Tankar hansara um heimsvald koma fram í 27 setningum hansara, teir sokallaðu "Dictatus papæ".8
Trúboðarabiskupar vitjaðu Føroyar hesa komandi tíðina, og frá 1120 verður roknað við, at Gudmundr som tann fyrsti fastbúgvandi biskupurin búsettist í Kirkjubø. Limirnir í domkapitlinum í Bergen valdu føroyska biskupin. Valið skuldi góðkennast av erkibiskupinum í Lund frá ár 1104, og áðrenn ta tíð í Bremen.9 
6. H.J. Debes: Føroya søga 1, síða 100
7. J. P. Trap: Danmark, bind XIII, síða 260
8. Carl Grimberg: Verdenshistorie, síða 63
9. Oluf Kolsrud: Noregs kirkjusoga, síða 181
(mynd av Niclas Brekspear)
Sum ein part av tí natúrligu menningini avgjørdi pávi Eugenius III at skipa kirkjurnar í Noregi og Svøríki sum sjálvstøðug kirkjudømi.
Í 1152 sendi hann tann ensktfødda kardinalbiskuppin av Albano, Niclas Brekspear til Norðurlond við hesi uppgávu. Tað var natúrligt, at tey norsku hjálondini vestanfyri gjørdust ein partur av norsku kirkjudøminum. Orkneyoyggjarnar, Shetland, Føroyar, Ísland og Grønland vórðu øll kristnaði eftir boðum frá norskum kongum, sum eisini høvdu innsett fleiri av biskupunum. Ísland og Grønland vóru sjálvstøðug enn, Grønland kom undir norskt vald í 1261 og Ísland í 1262. Ísland, Grønland og Føroyar gjørdust sostatt partur av sama kirkjudømi og høvdu bæði gott handils- og mentunnarligt samband sínámillum. Tað savnandi staðið var erkasætið í Nidaros. Her lá tann stóri kristni kongurin og pínslavátturin grivin, ið var kendur um allan kristna heimin, Ólavur Halgi.10 
Tann hágotiski byggistílurin blómaði og førdi til nógva kirkjubygging í Noregi. Uppíbygging í gotiskum stíli varð gjørd á tær kirkjur, sum longu vóru, og í Føroyum var byrja at byggja Magnus-katedralin. Í Orkneyoyggjunum varð byrja at byggja eina dómkirkju í Kirkwall, hon var fyrst liðug í 1400-talinum.
Í tí nógvu kirkjubyggingini í Noregi í 13. øld varð ein einfaldur romanskur stílur varðveittur við rektangulerum skipi og kóri, og tann nýggi gotiski stílurin vísir seg bert í teimum oddbogaðu vindeygunum og dyrnum, men hann vísir seg eisini í kórbogum og prýðislutum og teimum djúparu kórunum.11 
Langkirkjur úr steini við kóri í somu breidd sum skipið vóru vanliga kleysturkirkjur. Dominikanarar og franciskanarar mentu hetta slagið og førdu siðin víðari í teirra kleysturbyggingum. 
Dómkirkjan í Kirkjubø líkist nógv tí kirkjuni, sum var bygd seinast í 1200-talinum við franciskanska Ólavskleystrið í Bergen. Sóknarkirkjan, sum eisini er av langkirkjuslagnum, líkist nógv kirkjuni í Eidsfjord. Biddaraordanir bygdu nógvar kirkjur av hesum slag í Norðurlondum í 1200-talinum. Grótbyggingin í Kirkjubø knýtir seg heilt greitt til henda siðaarv við einari einfaldari sóknarkirkju og tí ólidnu dómkirkjuni.12 
10. Oluf Kolsrud: Noregs kirkjusoga, síða 188
11. Leif Østby: Norges Kunsthistorie, part. Gotikken
12. Hakon Christie: Bygdekirken, síða 274
TANN SØGULIGA OG KIRKJUSØGULIGA MENNINGIN Í NOREGI Í TÍÐARSKEIÐNUM 1100-1300.
Hámiðøldin.
Tíðarskeiðið 1100-1300 kallast hámiðøldin í norskari søgu. Eitt sermerkið er ein stórur vøkstur í almennari samskipan og myndugleika. Kongadømi og kirkjan leggja fleiri og fleiri økir undir sítt vald. Kirkjan fær sína ríkisskipan, tá erkisætið verður sett á stovn í Nidaros í 1152/53. Ein tilsvarandi konsolidering fer fram komandi árini av statinum. Í endanum av hesum tíðarskeiði hevur staturin eina umsiting, sum eftir europeiskum máti er komin væl áleiðis. Á tí búskaparliga-sosiala økinum er menningin tann, at nýggjar búsetingar eru og jørðin verður harvið dyrkað, serliga í tí eystara og norðara partinum av landinum. Fleiri nýggir býir verða grundlagdir, og teir gomlu vaksa. Ein fortreyt fyri vøkstrinum í býunum er ein menning innan handil, handverk, sigling og fiskiskap. Aftan fyri menningina hómast ein fólkavøkstur, men hann er ringur at máta.
Týðuligt er, at mentanin í tíðarskeiðnum blómaði, hetta sæst aftur í bókmentum, byggi- og myndlist. Tað andaliga menningin er knýtt at umhvørvinum um kirkjuna og krúnuna. 
Ein fortreyt fyri eini menning á hesum økjum var sambandið við Vestureuropu. Krossferðir og pílagrímsferðir, handilssambond, politiskar ferðir, námsferðir eru nøkur lið av hesum tilknýti.
Í endanum av tíðarskeiðnum hótta upploysandi rák menningina orsaka av bilandi fíggjarligari og hernaðarligari orku hjá norska statinum.13 
Felags biskupsstólur.
Í byrjanini av 1100-talinum var tað ikki longur hildið at vera natúrligt, at Norðurlond hoyrdu til biskupsdømið í Bremen. Aftaná samráðingar millum kongin Erik Ejegod og páva Urbanus II og erkibiskupin Anselm frá Canterbury á kirkjufundinum í Bari 1098 og aftaná ein friðarfund millum teir tríggjar norðurlendsku kongarnar í Kongehelle 1101, tá vildi Pashilas II skipað ein felags biskupsstól fyri Danmark, Noreg og Svøríki. Tann nýggi metropolurin skuldi verða tann biskupsstólurin, sum var næstur hini bæði ríkini. Tí varð Lund í Skåne valt, tað var danskt tá. Í 1103 fekk biskuppur Asger í Lund hesa nýggju tign frá Alberik, einum pávaligum legati. 
Men aftaná konkordatið í Worms í 1122 vildu teir bremensku biskuparnir vinna nakað innaftur. Tað eydnaðist eisini. Og í 1133 endurnýggjaði pávi Innocentius II metropolitanrættin til Bremen fyri øll Norðanlond. Men hetta gjørdist ein stuttur sigur, tí longu tvey ár seinri fekk Lund sína gomlu støðu aftur. Biskuparnir í Noreg vórðu vígdir í Lund aftaná 1103.
13. Knut Helle: Norge bliver en stat, síða 12-13
Eitt annað stórt framstig var, at skipað varð betur fyri føstum inntøkum til prestastættina. Hereftir varð innførdur tíggjund, ístaðin fyri gjald fyri prestaligar tænastur - eftir bíbilskari og kirkjuligari fyrimynd. Tíggjund í Noregi var ein tíggindapartur av ársinntøkuni hjá høvuðsarbeiðinum hjá fólkinum, fyri tað mesta av landbúnaði, men eisini av fiskiskapi og øðrum fongi. Eftir vanligum rómverkum siði varð tíggjundin býttur í fýra partar: ein til biskuppin, ein til prestin, ein til kirkjuna og ein til tey fátæku.
Kleysturlívið festi eisini rót í Noregi um ár 1100. Tey fyrstu kleystrini vóru av benadiktinarordanunum, ella tað umskipaða ordanin, cluniasensarordanin. Skjótt vóru kleystur í øllum biskupsdømum, tey vóru grundløgd av kongum, høvdingum og biskuppum.14 
(mynd av dómkirkjuni í Nidaros)
Tað norska erkisæti.
Í 1073 gjørdist Gregor VII pávi, og hann hevði eina broytingarstevnuskrá, hvørs fyrsta punkt var at stovna sølibatið (fráhald og ógift). Annað punktið í broytingastevnuskránni var avtøka av simoni (handil við andaligum størvum), og tað triðja var forboð ímóti investituri (hátíðarlig innseting í kirkjulig embæti). Hetta herdi stríðið millum kirkjuna og statin, og tað hevði stórar avleiðingar.15 
Á henda hátt var ætlanin at knýta kristniheimin tættari at kuriuni í Róm. Møguliga sum eitt úrslit av hesi miðsavning, sendi kurian í 1152 tann enska kardinalin Niclas Brekspear til Norðurlond fyri at stovna egin kirkjudømi í Noregi og Svøríki. Hervið varð tað fyrrverandi norðurlendska erkibiskupsdømið, sum fyrr hevði sæti í Lund í Skåne, býtt í trý. Kardinalurin setti serligan dám á hetta avrikið.
Í 1154 gjørdist hann pávi við navninum Hadrian IV. Í Noregi var gjørt eitt arbeiði fyri egnum kirkjudømi. Roknað verður við einum kirkjuflokki um kong Inga, ið hevði arbeitt fyri stovnan av egnum norskum erkisæti.
Tær broytingar kardinal Nicolaus framdi vóru:
1. Skipað varð eitt serligt norskt kirkjudømi við erkisæti í Nidaros. Undir erkisætinum vóru 11 biskupsdømi, 5 í Noregi, og 6 á oyggjunum vesturi í havinum. Oslo var býtt í tvey biskupsdømi, og stovnað varð eitt nýtt biskupssæti í Hamar. Undir tí nýggja erkisætinum vóru hesi biskupsdømi: Nidaros, Bergen, Stavanger, Oslo, Hamar; Skálholt og Hólar í Íslandi, Grønland, Føroyar, Orkneyoyggjarnar, Suðuroyggjarnar og Man.
Erkibiskupurin skuldu víga biskuparnar í døminum. Sjálvur stóð hann undir avloysaranum hjá St. Pætur í Rom. Sum tekin um hesa tign, fekk hann eitt pallium (ullband við krossum, borið um økslina) eins og allir aðrir erkibiskupar. Tann fyrsti erkibiskupurin, Jón Birgirsson, varð settur inn av kardinalinum, og hann hevði verið biskupur í Stavanger. 
Føroyar høvdu tikið ímóti kristindóminum eftir boðum frá norskum kongum, tað sama hendi í Orkneyoyggjunum, Hetlandi, Íslandi og Grønlandi. Kongurin hevði innsett fleiri av biskupunum har. Ísland og Grønland vóru framvegis frístatir. Regluliga sambandið úr hesum londum til Noregs gjørdi, at eitt kirkjuligt samband var heilt natúrligt. 
Føroyar vóru egið biskupsdømi til 1558, tað vil siga eisini aftan á trúbótina í 1537.
14. Oluf Kolsrud: Noregs kirkjusoga, síða 183
15. Carl Grimberg: Verdenshistorie, síða 63
2. Á teimum týdningarmiklastu biskupssætunum í norska kirkjufylkinum skipaði kardinalurin Nicolas dómkapittul eftir europeiskari fyrimynd. Dómkapitlini vóru ein framhaldandi menning av presbyterunum, ið mentu seg til eitt senat ella ráð fyri biskupar, sum stýrdu bispadøminum. 
Dómkapitlini vóru sostatt ikki sett í verk við øll biskupssætini, soleiðis ikki í Føroyum, biskuparnir her vórðu valdir í Bergen. Í 1200-talinum var vanligt, at dómkapitlið í Nidaros valdi biskupar í teimum biskupsdømum, ið ikki høvdu dómkapitul - tey vóru fimm.
Dómkapitlini høvdu ein avgerandi leiklut í norskari kirkjusøgu, tí tey ávirkaðu biskupsvalini og tí vóru avgerandi í stríðnum millum stat og kirkju bæði undir Sverra kongi og kongunum aftaná.
3. Tann kirkjuliga stevnuskráin kravdi, at valið av kirkjuligum embætismonnum skuldi fara fram í teimum kirkjuligu stovnunum, og ikki av leikfólki á simonistiskan hátt, ið pávi Gregor VII hevði sett forboð ímóti i 1074.
4. Skipað varð ein serstakur kirkjuligur rættur. Tað var gomul kirkjulig siðvenja, at kirkjan sjálv dømdi á sínum egna øki, tað vil siga í málum viðvíkjandi dissiplin, rætti, ogn og einstaklingum í kirkjuni. Týdningarmiklasta uppgávan hjá biskupum var at átala, kanna, døma og revsa brot á tær kirkjuligu lógirnar. Teir arbeiddu við hesum uppgávum á sínum visitatsum (eftirlitsvitjanum). Við hesum broytingum fylgdi Noreg grannalondunum, har skilt varð ímillum verðsligar og kirkjuligar dómstólar.
5. Sum part av tí kirkjuliga arbeiðnum fyri friði, so fekk kardinalurin í lag vápnaforboð, eins og í nógvan øðrum europeiskum londum, um tað mundi. Hetta var galdandi í keypsstøðum. Bert kongsins tólv menn kundu bera vápn. Pax Dei, gudsfriðurin, skuldi vera ein friður fyri summar stættir í samfelagnum: prestar, munkar, fremmand, handilsmenn og bóndur. Men forboðið var gloymt undir borgarakríggjum. 
6. Sum broyting fyri prestastættina ynskti kardinal Nicolaus, at teir livdu í sølibati (fráhaldandi og ógiftir). Men hann kravdi ikki treytaleyst sølibat, bert at giftir prestar skuldu hava loyvi til at liva í hjúnarbandi, men at eingin prestur kundi giftast aftaná prestavígsluna ella giftast av nýggjum. Pávin gav boð um hetta í 1237, og biskuparnir arbeiddu fyri sølibatinum í 1200 og 1300 talinum. Men í veruleikanum varð tað ongantíð sett í verk, og nógvir prestar livdu í einum borgarligum hjúnarbandi.
Fleiri broytingar av búskaparligum slag vórðu settar í verk, tær vóru viðkomandi fyri erkisætið, pávadømið og kirkjuna í Noreg sum heild.
7. Erkibiskupurin fekk framíhjárættindi, at økja um talið av ferðarossum, hann fekk loyvi til at flyta út mjøl til t.d. Ísland, og at keypa vaðmal til at seyma klæði til fólk síni og til at taka ímóti arvi frá útlendskum klerkum. Hesin arvur fall vanliga konginum í lut.
8. Eini forrættindi, sum kirkjan fekk komandi árini, var møguleikin at geva kirkjuni gávur. Gávumøguleikin varð øktur frá einum tíggindaparti til ein fjórðapart fyri sálarbót, uttan at arvingarnir skuldu spyrjast.
9. Sum tekin um beinleiðis sambandi við Rom, sum nú var skipað við erkisætinum og tí norska kirkjufylkinum, so skuldi hvør norðmaður, sum átti eitt sindur, geva ein lítlan skatt til pávastólin. Skatturin varð kallaður Romaskattur. Pæturspeningurin, sum skatturin eisini varð kallaður, varð i allari miðøldini goldin úr øllum trimum norðurlendsku londunum og Onglandi. Í øðrum londum varð skatturin goldin í eitt enn longri tíðarskeið.
10. Full vissa er ikki um kardinalurin stóð aftan fyri nýggja siðin í kristniupplæring. Tað var gamal siður, at øll skuldu læra Credo, Pater Noster og Ave Maria. Seinri kom so uppískoytið um tær sjey náðigávurnar, og at signa seg í Guds navni.
11. Gitingar hava eisini verið um stovningina av tí kirkjuliga kalendaranum, og flytingina av tí julianska kalendaranum til rúnur.
Afturat hesum broytingum vóru eisini ein røð av canones, reglum fyri kirkjuligum viðurskiftum í 11. øld. Hesar reglur koma kanska eisini frá Nicolas Brekspear, kardinali.
Við øllum hesum broytingum byrjar eitt nýtt tíðarskeið í norskari søgu, sum knýtir kirkjuna tættari at Rom og alheims kirkjuni.
Broytingarnar fingu eisini týdning fyri Føroyar, ið gjørdust partur av norska kirkjufylkinum.16 
Borgarakríggini.
Tað, sum sermerkti menningina í Noregi frá 1130 og fram til 1240, var innanlendis stríð, stríð um kongsvaldið og stríðið millum kongsvaldið og kirkjuna.
Ein av orsøkunum til stríðið um kongsvaldið var, at allir kongasynir - í ella uttan fyri hjúnarband - kundu gerast kongar, um teir bert vóru góðkendir av einum tingi.17 
Men tað var ikki bert trónuarvurin, sum var orsøk til borgarakríggini. Spenningur var ímillum kongsvaldið og lensmannaaristokratiið, mótsetningur ímillum kongsvald og kirkju, økis- og ættarviðurskifti spældu eisini inn. Av størsta týdningi eru teir sosialu mótsetningarnir ímillum eina yvirstætt, sum átti jørð, og eina undirstætt, sum onga jørð átti. Her vóru trupuleikar, sum komu fram í borgarakríggjunum.18 
Fram til tíðina hjá páva Gregor VII var kirkjusøgan ein trúboðarasøga. Pávadømið hevði undan hesi tíðini verið ov veikt. 
Gregor VII vildi fremja Gudsstatin her á jørð við pávanum sum Kristi umboð. Hjá Noregi varð vegamótið árið 1152. Við teimum kirkjuligu broytingunum í 1152 gjørdist kirkjan leys av kongsvaldinum og bóndasamfelagnum - fyriskipanarliga, rættarliga og búskaparliga.19 
Borgarakríggini høvdu næstan oyðilagt kongavaldið fullkomiliga. Hetta vildi Eystein Erlendsson, ið var valdur til erkibiskup í Nidaros í 1161, broyta. Hann vildi krýna Magnus Erlingsson til kong, hann var ikki kongasonur. 
Magnus Erlingsson varð salvaður til kongs við eitt stórt hátíðarhald í Kristkirkjuni í Bergen í 1163. Kongur svór eið uppá, at hann vildi vera kirkjunnar harri, pávanum trúgvur, og virða tann myndugleika, sum kirkjan hevði eftir kristnirættinum. Kongur varð sostatt ikki longur valdur av bóndunum á tingi, men hann fekk kongatignina frá Gudi gjøgnum kirkjuna.
Stórir spenningar vóru millum tær ymisku stættirnar í samfelagnum. Birkibeinarnir vóru ein ognarleys stætt. Upprunaliga vóru Birkibeinarnir eitt lið av ránsmonnum og bønarfólki, sum í 1174 samlaðust um Oystein Moyla, men tá hann fall í 1177 í stríði móti Magnus á Re tætt við Tønsberg, tá flýddu teir til Vermlands í Svøríki. Her komu teir í samband við Sverra, sum teir valdu til kong. Sverri tvíhelt um, at hann var sonur Sigurð Muns kong við Gunhild, og at Noreg var arvur og ogn hansara.
Sverri var uppvaksin í Føroyum, har hann var undirvístur og prestvígdur av Róa biskupi (1167-1174) í Kirkjubø. Sverri gjørdi uppreistur ímóti stjórnarskipanini, sum var góðkend av kirkjuni og samsvarandi Guds lóg. Fyri Sverra var stríðið av persónligum slag, hann bardist ikki fyri hugsjón, men fyri sínum persónliga kongsrætti. Saman við Birkibeinarunum eydnaðist tað honum at gerast Noregs kongur, og ætt hansara sat við valdinum heilt fram til 1319. Eftir hart stríð fyri at vinna kongatignina møtti hann endiliga Magnusi kongi, tann 19. juni 1179 uttanfyri Tróndheim. 
16. Oluf Kolsrud: Noregs kirkjusoga, síða 188-202. 
17. H. J. Debes: Føroya søga, síða 172.
18. Knut Helle: Norge bliver en stat, síða 20.
19. Oluf Kolsrud: Noregs kirkjusoga, síða 186
Fólkið í Tróndheimi høvdu longu í 1177 valt Sverra til kong á Oyratingi. Í hesum bardaga varð Erling Skakke, lensmaður, dripin, og Magnus kongur noyddist at flýggja. Sverri tók ein stóran part av kongaflotanum, og hann vann ein stóran sigur. Sverri setti nú sýslumenn í øllum Trondelag, sum hansara umboð. Eystein, erkibiskupur, flýddi til Onglands í 1180, har hann lýsti bann yvir Sverra.
Magnus kongur og Sverri vóru fleiri ferðir í bardaga, áðrenn teir møttust til tann endaliga bardagan við Fimreiti, tann 15. juli 1184. Í hesum sjóbardaga var Magnus kongur dripin og 2.000 av monnum hansara. Sverri var nú kongur í øllum Noregi, og hann giftist við Margretu, systir Knút Eiriksson av Svøríki.
Í stjórnartíðini hjá Sverra fór ein broyting fram frá einum ættararistokratii til ein tænastuaðal, og kongsveldið var harvið styrkt. Stórmennirnir í landinum bygdu sína støðu á luttøku í statsstýringini, og minni á arvaða staðbundna makt. Sýslumenn gjørdust meira vanligir, og teir høvdu ábyrgd av viðurskiftunum á staðnum; men hetta var stovnsett áðrenn Sverrasa tíð.20
Sverri fekk frið í lag við biskup Eystein, sum komandi árini hugsaði mest um byggingina av dómkirkjuni í Nidaros.
Tey seinastu árini av lívi sínum brúkti Sverri uppá at berja allar uppreistrar ímóti sær niður, men tá hann doyði, vóru enn partar av landinum, har hann ikki hevði nakað vald. Sverri doyði í Bergen 9. mars 1202, og hann varð settur í Kristkirkjuna har.
Eftir Sverra gjørdist sonurin við Margretu, Hákun Sverrisson kongur (1202-04). Eftir innanhýsis stríð í fleiri ár var Noreg býtt sundur í tvey ríkir í 1208 - á vesturlandinum birkibeinararíkið og á eysturlandinum baglararíkið. Henda sundurbýting helt uppat í 1217. 21
Stórleikatíðin.
Í 1217 bleiv Hákun Hákunsson góðkendur av baglarunum til at vera kongur. Hann var kongur í 46 ár. Hann fekk frið aftur í lag uppá 10 ár, og hann stýrdi ríkinum við fastleika. Tað var næstan friður í allari stjórnartíð hansara og inn í stjórnartíðina hjá Magnusi Lagabøti.
Kongadømi og kirkjan samarbeiddu um at fáa eftirlit við miðaldarsamfelagnum, sum var fortreytin fyri eind og styrki.
Heitið stórleikatíð byggir á eina virkna samfelagsskipan, ein virknan uttanríkispolitikk og á mentunnarliga nýhugsan. Mentunnarsambondini við Europa hækkaðu lærustøðið og styrkti siðmenningina. Tann stats-kirkjuliga yvirvøldin gjørdi, at tað bar til at hava stóra byggivirksemið.22
(mynd av tingøkjunum í Noregi)
20. Knut Helle: Norge bliver en stat, síða 48
21. Knut Helle: Norge bliver en stat, síða 68.
22. Knut Helle: Norge bliver en stat, síða 73.
Lógarendurskoðanin.
Tá Hákun kongur var deyður í 1263, var arvarøðin longu avgjørd. Elsti sonurin skuldi arva hásætið. Tað var Magnus Hákunsson, hann gjørdist ein friðarligur og samvitskufullur kongur. Tí læt hann Skotland fáa Man og Suðuroyggjarnar, júst fyri at varðveita tey góðu viðurskiftini landanna millum. Stýrið gjørdist komandi árini meira aristokratiskt eftir evropeiskari fyrimynd. Men tað hann gjørdist kendur fyri í søguni, er tær stóru ábøturnar á lóggávuna, sum hann setti í verk í Noregi í síni stjórnartíð. Tí verður hann kallaður Magnus Lagabøti. Hann endurskoðaði tær gomlu lógirnar og savnaði tær í eina lóg, Landlógina frá 1274. Í 1276 kom býlógin og í árunum 1274-77 kom ein lóg fyri hirðina. Í tí verðsligu Landlógini eru reglur tiknar úr Gulatingslógini, Frostatingslógini, Borgartingslógini og Eiðsivjatingslógini. Tann nýggja lógin økir kongaliga myndugleikan í fyrisitingini og rættarganginum og tí almennu skipanini av samfelagnum. Lóggávan hevur tað áskoðan á brotsgerð og revsing, sum samsvarar áskoðanina í tí rómverska og kanoniska rættinum, sum er human-átrúnaðarlig. Sýslumennirnir vóru umboð fyri ákærumyndugleikan og útinnandi valdið; men teir kundu eisini vera dómarar sum kongsins embætismenn. Ábyrgdin fyri lóg og rætti í ríkinum var hjá kongi.
Eftir at Magnus Lagabøtur var deyður, tók stríðið millum kirkjuna og statin seg upp aftur, tí teir stórmenn, sum stýrdu fyri tann ómynduga Eirik Magnusson (1280-1299), ikki vildu góðtaka valdið hjá kirkjuni. Stórmennirnir høvdu eisini ein annan fígginda í teimum týsku handilsmonnunum úr hansabýunum, sum byrjaðu handil í Noregi.
Seyðabrævið.
Magnus Lagabøti, faðir Hákun Magnussonar hertuga, ásetti í 1273, at Gulatingslógin eldra skuldi galda í Føroyum. Men longu árið eftir í 1274 tykist tann yngra Gulatingslógin at vera sett í gildi í Føroyum, og í 1298 kom rættarbótin fyri Føroyar fyri hesa lóg. Hon er nevnd Seyðabrævið, tí høvuðsinnihaldið er um seyðabrúk. Seyðabrævið var staðfest av Kristiani 4. kongi, hin 24. februar 1637.23
Eirikkur kongur átti ongan son, og tí gjørdist bróðir hansara Hákun Magnusson, (1299-1319), kongur. Oslo bleiv høvuðstaður ístaðin fyri Bergen. Stórleikatíðin var av, tá ið hann doyði tann 8. mai 1319, hann var seinasti kongur av Sverra-ættini.24
23. Fróðskaparsetrið 1971: Seyðabrævið, síða 3
24. H.J. Debes: Føroya søga 1, síða 197.
Týdningur kirkjunnar í miðøldini.
Kirkjan gjørdist í miðøldini einasta loyvda og viðurkenda trúgvin. Hon gjørdist ein almennur stovnur, ið hevði eftirlit við samfelagnum og tí einstaka borgaranum. Kirkjan varð stjórnað sjálvstøðug í mun til kongsvaldið. Kirkjustjórnin var miðsavnað hjá biskupinum og dómkapitlinum. Dómkapitlið hevði rættin at velja biskupar, og biskupurin stjórnaði kirkjuni við trídupulta myndugleikanum í kirkjurættinum: Vígslumyndugleikanum (potestas ordinis), lærumyndugleikanum (potestas magisterii) og fyristingarmyndugleikanum (potestas iuridictionis). Yvir øllum var so erkibiskupurin.
Kirkjan útinti almennan myndugleika av sama slag sum verðsliga valdið. Kirkjan tók sær rætt til lóggávu og rættarverju, serliga í innanhýsis málum, men eisini úti í samfelagnum í andaligum málum. Grundarlagið í lóggávuni var kristinrætturin. Tann Grimkelski kristnirætturin var ávirkaður av tí angelsaksiska frá 1000 talinum. Kleystrini vóru týdningarmikil fyri kirkjuna í miðøldini. Kleystrini vóru kanska ikki meira enn eini tredivu í tali í Noregi, men tey høvdu stóran kirkjusøguligan týdning, tí tey góvu undirvísing og høvdu samband við europeiska kirkjulívið, serliga tað enska og franska.
Kirkjan hevði eina etiska læru. Í boðskapinum var menniskjaáskoðanin human og við næstakærleika, arbeitt varð fyri friði. Kirkjan skipaði eisini fyri sosialum arbeiði, har tíggjundin til fátæk varð brúktur, eisini passaðu tey tey gomlu.
Saman við kirkjuni breiddist skrivi- og lesikynstrið, og klerkarnir løgdu grundina undir ta bókmentaligu blómingina í miðøldini.
Í Noregi høvdu bókmentirnar um hetta mundi sín uppruna í umhvørvunum um kirkjuna og trúnuna, kirkjan stimbraði eisini byggi- og myndlistina, ið varð knýtt at gudshúsinum og innbúgvi tess.
Kunnleikin til skrivi- og lesikynstrið er grundarlagið fyri teimum blómandi skalda- og eddayrkingunum í norska og íslendska umhvørvinum í 12.-14. øld. Kirkjan birti undir hesar bókmentir við bókmentum um halgimenni og prædikusøvnum, homilium. Út frá erkistólinum í Nidaros kom Ólav-halgisøgan til nógv lond í Europa. Gudrøkna lívið í miðøldini hevði røtur sínar í óttanum fyri tí almáttuga trýeinda Gudi.
Fyri at blíðka Guds vreiði vóru iðranargerðir, avlát, forbøn, messur og sakramenti, alt fyri at leiða burtur revsing hansara, og at fáa lut í hansara miskunnsemi.25 
Líðing Krists varð høgt vird og kom til sjóndar í skaldskapi í 12-1300 talinum. Altar vórðu reist, sum serliga skuldu minna á Jesu deyða á krossinum sum bót fyri syndir okkara. Hetta er eisini myndin á veggaltarinum á Múrinum uttaná eystanfyri.
Tætt samband var ímillum halgidýrkanina og pílagrímsferðir. Endamálið við pílagrímsferðunum var at bøta fyri synd ella at verða lektur av sjúku.
Eins og bókmentanin blómaði eisini byggi- og myndlistin í hesum tíðarskeiði. Menningin gekk frá nógvu stavkirkjunum úr træ til grótkirkjur, nógv ávirka frá teimum ensku økjunum.
Samstundis sum kirkjur í romanskum ella gotiskum stíli vórðu bygdar við erkisætið og í teimum stóru býunum, so vórðu kirkjur bygdar í øllum tí norska økinum við bert einum kirkjuskipi - eisini í Kirkjubø. Nakrar fáar kirkjur vóru bygdar við fleiri kirkjuskipum.
Í samband við hesa bygging var ein træskurðarlist. Í Føroyum er ein træskurður av Mariu Moy (Madonna) frá hesi tíðini. Summi halda hon kemur úr Noregi, meðan onnur halda, hon er innflutt úr Onglandi.26
Ráðandi myndin í allari norðurlendsku myndlistini í allari miðøldini er myndin av Maria Moy við Jesus barninum.27
25. Knut Helle: Norge bliver en stat, side 172.
26. Tage E. Christensen: Madonna, síða 74.
27. Kulturhistorisk leksikon: Mariafremst, bd. 11, teigur 387.
TEY KIRKJULIGU VIÐURSKIFTINI Í FØROYUM 1100-1300.
Trúboðaraætlanin hjá Ólavi Trygvason fevndi eisini um oyggjarnar vesturi í havi, ið høvdu samband við Noreg.28
Kristindómurin møtti tó mótstøðu í Føroyum. Áðrenn stovningina av kirkjudøminum vita vit um nøvnini á fleiri trúboðarabiskupum: Bjarnvarð, Ringr, Guðmundr og Ormr, teir vóru biskupar í 1130-unum. Bispasætið var á stóra garðinum í Kirkjubø. Í Føroyum var ongantíð eitt dómkapittul, kórbrøðurnir í Bergen valdu biskupin í Føroyum millum sínar egnu. Valið skuldi góðkennast av erkibiskupinum í Lund. Eftir at kirkjudømið var stovnað í 1152 hendi tann broyting, at valið skuldi góðkennast í Nidaros. 
Eftir stovningina av kirkjudøminum kenna vit nøvnini á hesum biskupum fram til um ár 1300: Matteinn ella Matthæus (d. 1157), Rói (vígdur 1162), Suæinn (d. 1212), Suærkuir ella Sorkuir (vígdur 1216, d. 1237), Bersvein (d. 1243), Petr (transl. til Bergens 1257), Gauti (1257, d. 1268) og Erlendr (vígdur 1269, d. 1308). Á biskupasetrinum var ein katadral- ella kleysturskúli, sum undirvístu prestum.29
Hildið verður, at umframt kirkjurnar við bispasæti, so vóru kirkjur ella bønhús bygd í allari miðøldini í teimum eldstu bygdunum. Staðarnøvn og toftir benda á tað. Fornfrøðiligar kanningar á Sandi vísa, at har hevur verið ein stavkirkja, og hesin byggiháttur er kanska nýttur aðrastaðni við. Har eru eisini funnar leivdir av eini langkirkju úr træ við einum stuttum rektangulerum skipi og einum eitt sindur smalri kóri. Myntfundur bendir á, at hon er bygd í seinmiðøldini, tá langkirkjur úr gróti fyri tað mesta vórðu bygdar í Noregi.30
Tað einasta, ið er varðveitt av bygdakirkjunum úr miðøldini eru nakrir doypifuntar og kanska ein partur av eini málmmessuklokku. Smáu kirkjurnar eru annars toftir í fornum grasvaksnum kirkjugørðum.
Fornfrøðiligar rannsóknir í 1960'unum í sóknarkirkjuni í Kirkjubø, gjørdar av Sverra Dahl og øðrum, hava avdúka tveir gravsteinar. Á øðrum stendur at lesa: Eps Joan, sum leiðir tankarnar yvir á biskup Johannes Theutonicus, sum royndi at gera biskup Erlend til halgimenni í 1420.
Undir kirkjugólvinum eru funnar tvær gravir, onnur helst ein bispagrøv, tí í henni var ein bispastavur. Ein kolevni-14 kanning av kistutrænum hevur staðfest eina tíðarfesting til 1260 + 100 ár.
28. Oluf Kolsrud: Noregs Kirkjusoga, síða 132.
29. Knud J. Krogh: Kirkjubøstolene og Kirkjubø, side 129.
30. Hakon Christie: Bygdekirken, síða 276.
MÚRURIN 
ELLA MAGNUS-KATEDRALURIN.
(myndir og tekningar av Múrinum)
Lýsing.
Múrurin ella Magnus-katedralurin er í Kirkjubø á Streymoynni. Múrurin er toftin av einum av kirkjubygningunum úr miðøldini á bispagarðinum, sum hevur eina samlaða vídd uppá 2500 fermetrar. Hinir kirkjubygningarnir eru toftin av einum gravkapelli og sóknarkirkjan, sum enn verður nýtt.31
Múrurin er bygdur í gotiskum stíli, og hann er týdningarmesta fornminni, vit hava. Hann er bygdur sum eitt rektangulert langhús - kór og skip í einum, á útsíðuni eru mátini 26,3 m x 10,5 m. Á norðursíðuni er ein 9,8 m x 5,6 m tilbygningur - eitt sakristi - har eysturveggurin er í rað við skjøldurin á kórinum eystanfyri. Veggirnir eru 9 metrar høgir.32
Grót stingur út úr vestara vegginum, so tað er hugsandi, at ætlanir hava verið um at byggja eitt torn her. Tornið er kanska bygt, tí stór steinseting er undir og leivdir av skilpi er millum grótið í vegginum, men um so er, so er tornið tikið niður aftur.33
Allir veggirnir í kirjuni eru gjørdir úr basaltgróti. Veggirnir eru 1,6 m tjúkkir og eru tvílaðaðir við smásteinum og skeljakálki ímillum. Byggisteinarnir hava allir tilhøgdar flatar uttaru- og innarusíðu, øll op ímillum teir eru útfylt við flatum steinklípum og skilpi (skeljakálki). Bindarin ella sementið verður kallað skilpur, hann var gjørdur av brendum djórabeinum og øðuskeljum og skelsandi. Hesin mørtil hevur víst seg at halda sera væl. 
Í suðurvegginum á langhúsinum eru tvær portursdyr (portalar), einar eystari til kórið og einar vestari til skipið. Í tí vestara vegginum eru einar klænar og rættiliga høgar portursdyr, sum skuldu vera frá skipinum og inn í tornrúmið. Øll vindeyguni, við tveimum undantøkum, eru snøgt oddbogaði, og har eru enn leivdir av rósum, sprossum og stólpum. Tvey vindeygu líkjast ikki hinum, annað er í norðurvegginum, og er øðrvísi enn hini; hitt vindeyga er í vesturvegginum á sakristinum, tað er runt (ein rósa). Av teimum oddbogaðu vindeygunum er eitt í eysturvegginum á sakristinum, eitt stórt í eysturvegginum á kórinum, í suðurvegginum eru tvey í kórinum og trý í skipinum. 
Kirkjan er prýdd allastaðni, bæði innan og uttan. Hálvsúlur eru formaðar sum smærubløð og súluhøvd eru prýdd við blað- og blómuflættingum, tær berandi múrnøsirnar hava myndir, eisini á portursdyrnum og á gluggasyllunum og oddbogunum. Væl varðveitt er myndin av einum vælsignandi biskupi á oddboganum á tí eystara kórvindeyganum. Og yvir tí vestasta vindeyganum í skipinum er myndin av einum ungum manni við kongakrúnu.
Ætlanir hava verið fyri 6 krosshválvum í langhúsinum, tey tvey pørini í kórinum skuldu berast av laðbýttum veggsúlum á úthøgdum súluhøvdum, hválvini í skipinum skuldu berast av múrnøsum. Sakristiið á norðursíðuni hevur tvey parhválv. 
31. J. P. Trap: Danmark, bd XIII, síða 205.
32. J. P. Trap: Danmark, bd XIII, síða 259.
33. Knud J. Krogh: Kirkjubøstolene og Kirkjubø, síða 93.
Tað er ógvuliga sannlíkt, at sakristiið, ið hvussu er, hevur verið liðugt bygt. Sum prógv fyri at fullføringini tala teir niðastu varðveittu partarnir av hválvinum, og tann eini lokasteinurin, ið er funnin óskaddur. Eisini er funnið eitt altarfundament 1,6 m x 1 m undir tí eystara vegginum. Í útnyrðingshorninum, inni í múrverkinum, har er ein spiraltrappa, sum hevur ført til eitt rúm yvir hválvunum. Hetta rúm hevur kanska eisini verið bygt. Í 1905 var ein sementverja frá 1890 høgd av tí eystara vegginum, tá kom fram ein gluggasyll til eitt vindeyga, sum hevur givið ljós til hetta rúm. Tað kann hugsast, at síðubygningurin hevur verið eitt lítið torn nakað sum tey torn, ið eru á Stavanger dómkirkju.34
(mynd av Stavanger dómkirkju)
Í veggunum innan hava sitið tilsamans 12 vígslukrossar úr fitisteini, 6 sita enn í múrinum, ein er á tjóðsavninum í Keypmannahavn, ein er í Kirkjubø, meðan heilir 4 eru burtur.35
(mynd av vígslukrossum)
Í tí eystara vegginum uttan situr ein talva av fitisteini. Í talvuni er framhøgd ein mynd (relief) av Kristusi á krossinum umgyrt av oddbogum. Uttan um myndini er ein latínsk majuskulinnskrift (stórir stavir), ið sigur frá teimum halgilutum, sum vera goymdir í talvuni. Innskriftir av hesum slag vóru vanligar í Norðanlondum í 1100-1400.36
(mynd av Gullskápinum)
Á øðrum koncilium (kirkjufundi) í Nicea í 787 varð samtykt, at halgilutir skuldu vera í øllum vígdum kirkjum, tað er leivdir av likamum hjá halgimonnum ella lutir, sum hava verið í samband við Kristus ella eitt halgimenni í lívi teirra ella eftir deyðan. Reglan um, at har skuldi vera eitt sepulcrum, eitt rúm, til hesar halgilutir, hevur verið fylgd í Norðanlondum, og eisini í Kirkjubø. Tað gjørdist eisini vanligt at flyta halgilutir (translatión) til varðveitslu á meira tignarligum stað.37
Innskriftin kann lesast soleiðis:
Ovasta regla:
Høgrumegin:
Vinstrumegin:
Niðast eru tvær reglur:
34. Sverri Dahl: grein: Vedrørende domkirkeruinen.
35. J. P. Trap: Danmark, bd. XIII, síða 260.
36. Knud J. Krogh: Kirkjubøstolene og Kirkjubø, síða 99.
37. Kulturhistorisk leksikon: relikvier, bd. 14, teig 48.
Á talvuni stendur umsett: Her er bústaðurin hjá hesum halgilutum: Eitt sindur av krossi Harrans, av offurlambinum, hygg tann heilaga Maria --- og bein av sæla pínslaváttanum Magnusi --- av grøvini hjá tí heilaga Torlakki.
Kirkjan er vígd hesum báðum, tí halga Magnusi jarli í Orkneyoyggjunum og tí íslendska halgimenninum Torlakki biskupi.
Koefoed-Jensen frá Tjóðsavninum skipaði í 1905 fyri eini kanning, har varð staðfest, at aftanfyri á talvuni var eitt rúm fjalt av eini steinflís. Í hesum rúmi vóru halgilutirnir. Í rúminum var ein blýggjeskja við yvirfalsaðum loki. Ovast í eskjuni var eitt petti av skinni, undir skinninum var ein løriftspakki. Í miðjuni av løriftspakkanum var høvuðsinnihaldið, sum var 7 smáir løriftspakkar. Á hvørjum av hesum smápakkum var ein skinnstrimmil, har eitt indskrift helst hevur verið á. Ein av smápakkunum varð opnaður og í honum var ein fløt træflís. Hinir pakkarnir vóru ikki opnaðir undir hesi kanning. Eftir hetta varð talvan sett inn í aftur veggin.38
Nær er Múrurin bygdur?
Aldurin á Múrinum kann ásetast stílsøguliga. Bæði í flatmynd og bygnaði líkist dómkirkjan nógv t. d. tí kirkjuni, sum varð bygd við franciskanska Ólavskleystrið í Bergen í seinasta parti av 1200-talinum. Tann lívligi handilin við Vesturnoreg og serliga við Bergen, og tað at biskupurin í Kirkjubø varð valdur millum limirnar í domkapitlinum í Bergen grundar eisini skyldskapin. Bispagarðurin í Kirkjubø er eisini frá hesum tíðarskeiði og eftir øllum at døma keyptur liðugur í Noregi, tí hann ikki passar heilt á grundina. Tað er sannlíkt at norskir byggimeistarar hava verið við í byggingini. Biskupurin í tíðarskeiðnum var Erlend (1269-1308), og tað er sannlíkt hann, sum er byggiharrin.39
Tað vit vita um biskup Erlend er frá kopibókini hjá erkibiskupi Henrik Kalteisen, ið er útgivin av Bugge, proffessara, í 1899, har verður sagt, at Erlend var biskupur í Kirkjubø 1269-1308. Kalteisen erkibiskupur hevur hesar upplýsingar frá Johannes Theutonicus, biskupi í Kirkjubø í byrjanini av 1400-talinum. Sagt verður eisini at Erlend doyr í Bergen 13. juni 1308. At Erlend byrjaði at byggja dómkirkjuna ella Múrin verður soleiðis stuðla bæði eftir upplýsingunum í kopibókini og tí stílsøguligu metingini av hesum gotiska bygningi. Fleiri sagnir eru um Erlend, biskup. Tær staðfesta bara søgunar dóm yvir hann sum ein, ið vildi vinna ognir til kirkjuna, og tí kom hann í stríð við fólkið.40
Tey bæði halgimennini kirkjan er vígd til.
Magnus Jallur í Orkneyoyggjunum doyði tann 16. apríl 1115. Hann er tjóðhetja í oyggjunum. Umleið 1098 avsetti Magnus Berføtti kongur í Noregi Erlendr og bróðir hansara Páll, teir vóru báðir jallar yvir Orkneyoyggjunum, og teir tóku synir sínar við sær. 
Magnus flýddi til Skotlands. Men seinri kravdi hann fedranna arv og jarldømi frá Hákuni, sum seinri var viðurkendur av tí norska konginum sum jallur. Magnus fekk í Noregi játta helvtina av jalldøminum, men Hákun bardist ímóti honum, og lat hann drepa á Egilsey tann 16. apríl 1115. 
38. Daniel Bruun: Fra de færøske bygder, síða 62.
39. Hakon Christie: Bygdekirken på Færøyene, síða 72.
40. Daniel Bruun: Fra de færøske bygder, síða 52.
Við grøv hansara hendu tekin og undur, og hann hjálpti neyðstøddum, sum ákallaðu hann. Skrínið við halgilutum hansara varð síðan flutt til Ólavskirkjuna í Kirkwall. Magnus varð kanoniseraður (gjørdur til halgimenni) í 1135, og hann varð tilbiðin sum halgimenni við bispasetrini í norðurhøvum.41
Um hitt halgimennið vita vit, at Torlakr Halgi Tórhallson var íslendskur biskupur 1133-1193. Hann var biskupur í Skálholti frá 1178. Æviskeiðið hjá Torlakki er kendt frá hansara VITA, sum er skrivað stutt eftir deyða hansara. Torlakkur er føddur á Hlíðarenda í Flótlíð, og hann gekk í skúla í Oddi hjá prestinum Eyolfi Sæmundson, ið var sonur Sæmund Fróða. Hann var prestvígdur heilt ungur, og las víðari í Paris og Lincoln í 6 ár (uml. 1153-59). Hann var síðani prestur í Kirkjubær á Síða, til hann gjørdist prior (næst eftir abbatan) í tí fyrsta augustinarkleystrinum í Íslandi í Tykkvibær, har hann stutt eftir gjørdist abbati. Í 1174 varð hann valdur til eftirmann Klængr biskup í Skálholti, tá hann orsaka av sjúku noyddist at lata einum øðrum starvið. Torlakkur tók við umsitingini av bispaembætinum í 1175, og hann ferðaðist til Noregs í 1177 fyri at verða bispavígdur av Eystein erkibiskupi tann 3. mars 1178. Torlakkur royndi at berjast ímóti tí verðsliga hjá klerkastættini og moralinum hjá høvdingunum, men her var hann við undirlutan. Torlakkur gjørdi reglur fyri føstudagar og skrifting, har hann gekk longur enn dømi eru um í samtíðini.
Skjótt eftir deyða hansara varð hann hildin at vera heilagur, fyrst á Norðuríslandi, har lagt var trýst á biskupin á Skálholti, so Torlakkur kundi viðurkennast sum halgimenni. Á Altinginum í 1198 var samtykt at opna grøvina og vaska beinarað hansara. Translatiónin (flyting av beinarað) var 20. juli 1198. Á Altinginum í 1199 var tann fyrsti listin við undurgerðum hansara upplisin, og hansara deyðadagur 23. desember var fastlagdur til messudag (Tollaksmessudagur). Translatiónsdagurin gjørdist veitsludagur í 1237. Høvuðssæti fyri dýrkanini av Torlakki var í Skálholti. Eftirmaðurin Páll Jónsson gjørdi eitt prýtt skrín til halgilutir hansara, sum var sett yvir háaltari, og seinri borið í skrúðgongu á veitsludøgunum. Eitt kapel varð innrættað í torninum á dómkirkjuni.
Vit vita um 56 kirkjur í Íslandi, sum eru vígdar Torlakki, av hesum eru bert 5 í sóknini á Hólum. Við yvirlutan í Íslandi eru bert Maria Moy, apostulin Pætur og Ólavur Halgi, so hann hevur verið vælumtóktur sum halgimenni.42
Var Múrurin bygdur liðugur?
Knud J. Krogh, fornfrøðingur, førir í bók síni frá 1988 um kirkjubøstólarnar eina próvførslu fyri, at Múrurin veruliga hevur verið bygdur liðugur og í nýtslu. Men tað kann ikki sigast at vera endaliga prógva, at so er. 
Hann skrivar, at grundin til, at bert sóknarkirkjan er í nýtslu í dag er, at eftir trúbótina var ikki brúk fyri teimum stóru kirkjubygningunum, og tí valdu menn tá, bert at varðveita sóknarkirkjuna. Søgnin um biskupin í Kirkjubø og bardagan í Mannafellsdali kann vera íspunnin eftir Trúbótina. Spurnartekin kunnu eisini setast við fornføðisligu kanningina hjá Sverra Dahl, Hakon Christie og Tage E. Christiansen í 1953-55, um tann útgrevstrarháttur, teir nýttu, hevur verið tíðarhóskandi. Teir komu til tað úrslit, at bert Sakristiið kundi sigast at vera bygt liðugt, tí har er ein lokasteinur til hválvið funnin, men ikki Múrurin sjálvur, tí har er eingin lokasteinur funnin og heldur ikki leivdir av gólvi. Bert nýggjar kanningar kunnu staðfesta um Múrurin veruliga hevur verið í nýtslu. Men tað er løgi, at ongar sagnir liva á fólkamunni um stórleikatíðina í Kirkjubø.43
41. Kunsthistorisk leksikon: Magnus, bd 11, teigur 221.
42. Kunsthistorisk leksikon: Torlakr, bd 18, teigur 385.
43. Knud J. Krogh: Kirkjubøstólarir og Kirkjubøur, síða 89.
TÍÐARSKEIÐIÐ 1300-1500.
FRÁ SVARTADEYÐA TIL TRÚBÓTINA.
Vit kunnu siga, at eitt týdningarmikið skeið í Føroya kirkjusøga er av, tá Erlendur biskupur doyr í 1308.
Ein stór politisk broyting hendi í Noregi, tá gamla Sverra kongsættin doyði út og Noreg varð bundi saman við Svøríki í eitt samveldi í 1319. Hákun V Magnusson kongur átti ongan son, men eina dóttir, sum giftist við sviakonginum Eiriki Magnussyni. Tey áttu ein son, Magnus Eiriksson, sum - bert trý ára gamal - varð valdur til kong í bæði Noregi og Svøríki í 1319. Hetta samveldi vardi til 1371. Í hesum tíðarskeiði hevði kongsvaldið nógv stríð av hansakeypmonnunum úr Lübeck í Týsklandi, sum fingu alt meiri vald í Norðurlondum við handli sínum. 
Aftur ein politisk broyting kom av samveldinum við Danmark frá 1380 og av stóra norðurlendska Kalmarsamveldinum frá 1397, sum varð samtykt av Margretu drotning av Danmark og Eiriki VII av Pommern og ríkisráðunum í teimum trimum londunum. Frá fyrstu stund førdi samveldið við Danmark til eina nýggja kirkjupolitiska leið, sum gjørdist reyði tráðurin í kirkjusøguni í Noregi fram til Trúbótina. Stríðið millum kirkjuna og kongsvaldið broyttist til eitt stríð um embætistilnevningar. Her hendir ein søgulig fyrireiking til statskirkju, sum varð veruleiki við Trúbótina. Hesin nýggi bygnaður varð grundlagdur av Margretu drotning (1353-1412). Svøríki fór úr Kalmarsamveldinum longu í 1446, meðan Noreg og Danmark vóru saman heilt til 1814.
Svartideyðin.
Svartideyðin var ein svullsótt, sum herjaði í Europa í árunum 1346-51. Sjúkan kom upprunaliga úr Kina, har hon tók seg upp í 1343. Henda sótt tók umleið ein fjórðing burtur av fólkinum í Europa ella umleið 25 mill. Sóttin kom til Noregs á sumri 1349 við einum handilsskipi, sum kom til Bergens úr Onglandi. 
Í september var sóttin í hæddini har, ein dag vóru 80 lík borin í kirkjuna. Hiðani breiddi sjúkan seg út um Noreg. Og úr Bergen kom sóttin til Føroyar og Orkneyoyggjarnar, men ikki til Íslands og Grønlands. Í 1350 kom sóttin til Svøríkis og til Ruslands í 1351-54.
Í íslendskum árbókum stendur sóttin nevnd, og hildið verður fyri vist, at sóttin hevur gingið í Føroyum í 1349, men ongar skrivligar heimildir eru um tað, uttan í sagnum og staðarnøvnum.
E. Sars hevur í Noregi gjørt eina uppteljing av afturgongdini í inngjaldinum av Pæturspengum til kirkjuna. Hann kemur til tað úrslit, at fólkatalið í Noregi minkaði við einum triðingi, úr 318.000 niður í 227.000, og tað tók umleið 150 ár, áðrenn fólkatalið var komið upp á tað sama. Sóttin var stak hørð við prestastættina, sum ikki spardi seg í hesi vanlukku tíð. Í Nidaros doyði alt dómkapitlið uttan ein, kórbróðir Lodin, sum einsamallur noyddist at velja nýggjan erkibiskup. Kirkjan stóð sína roynd í hesi tungu tíð, og kendi sína ábyrgd við sálarrøkt. Í nógv ár eftir Svartadeyðan var stórur tørvur á prestum í Noregi, og neyðugt var at slaka við summum reglum, og umstøðurnar høvdu summastaðni eina veking við sær. Sum heild kann sigast, at tey lond, sóttin rakti, vórðu sett nógv aftur bæði búskaparliga, politiskt og mentunnarliga.
Útlendingar í norsku kirkjuni.
Eitt týdningarmikið umskifti hendi beint eftir 1350, við tað, at alt fleiri útlendingar fingu embæti í norsku kirkjuni. Síðani erkistólurin í Nidaros varð skipaður og fram til Svartadeyða hoyrdi tað til undantøkini, at útlendingar fingu starv í norsku kirkjuni. Men nú byrjaðu svenskarar og danskarar at fáa embætir.
Teir donsku samveldiskongarnir arbeiddu av politiskum grundum fyri at fáa sær álítandi og trúgv viðhaldsfólk, eisini í kirkjuni. Drotning Margreta royndi at nýta eitt statskirkjuligt stýri, sum hon hevði lært av faðiri sínum Valdemar Atterdag. Hetta var ein territorialisma, eitt kirkjupolitiskt grundsjónarmið, sum var veruleiki eftir trúbótina í teimum luthersku økjunum í 1600-talinum. Uppfatanin var her, at trúarlívið er ein partur av statslívinum, og at kirkjan er ein funktión av statinum.
Eirikur av Pommern fylgdi frá 1412 sama norska kirkjupolitikki, sum drotning Margreta undan honum, og fekk sett viðhaldsfólk í hægru kirkjuligu embætini við hjálp frá pávanum, sum var veikur í hesi tíð við skisma (skilnað) í katólsku kirkjuni. Hetta sama var galdandi í norsku útbygdunum vesturi í havi: í Íslandi, Grønlandi og Føroyum. Men millum hesar kongiligu klerkar vóru dugandi menn sum Aslak Bolt og Audun Eivindsson, ið vóru biskupar í fyrru helvt av 1400-talinum. Í skisma-tíðini helt norska kirkjan seg til Rom.
Í juli 1433 samtykti ein kirkjufundur í Basel eina avgerð um biskupaval. Avgerðin góðkendi tey frælsu kirkjuligu valini, ið ikki lótu seg ávirka av uppílegging frá hvørki páva ella kongum ella øðrum verðsligum valdi.
Aslak Bolt, erkibiskupur í Noregi, helt alt fyri eitt fast um hetta biskupavaldekretið úr Basel. Biskupaval samsvarandi hetta dekretið varð hildið í 1434 í Bergen, har ein norðmaður varð valdur til biskup, hann var Olav Nielsson. Hetta merkti eitt umskifti, og tann kirkjuliga valskipanin varð hildin í hevd síðani. Henda reaktiónin ímóti tí kongiliga samveldiskirkjupolitikkinum kann hava havt tjóðskaparligar røtur. Í 1430-unum sæst ein óvilji ímóti øllum útlendskum biskupum í øllum norðurlondunum. Í hesi tíð við pávaskisma og samveldinum við Danmark var tað kirkjuliga sambandið við Føroyar, Ísland og Grønland komið í forfall, enska handilssambandið við Ísland var økt, og kongur hevði misrøkt sambandið við Grønland.
Kalmarsamveldið (1397) tænti ikki Noregi, hvørki ríkinum ella kirkjuni. Ríkisstýringin varð misrøkt, tí kongur ongantíð var í landinum - Eirikur av Pommern vitjaði Noreg bert eina ferð. Og kirkjan hevði ongar medvitnar leiðarar. Nøkur ljós eru tó at síggja í hesi tíð, tá Aslak Bolt gerst erkibiskupur, tey eru: Birgittinkleysturskipanin kemur til Noregs, kirkjuembæti verða skipað og kirkjudømisfundir verða aftur hildnir.
Aslak Bolt var fyrst biskupur í Bergen (1408-28) og síðan erkibiskupur í Nidaros (1428-1450). Hann var tann miðsavnandi kirkjuligi persónurin í fyrru helvt av 1400-talinum. Hann vardi gamlan siðaarv og styrkti norsku kirkjuskipanina.
Í norsku útbygdunum vóru serliga tveir biskupar, sum skaraðu framúr, teir vóru: Biskupurin í Føroyum, týskarin Jón I ella Johannes Theutonicus (1408-30). Hann prýddi kirkjuna í Kirkjubø við teimum sera vakurt útskornu stólavangunum við apostlamyndum. Í Íslandi var tann hollenski Godvin Comhaer biskupur í Skálholti 1437-47. Hann styrkti biskupsdømið og fekk eitt gott eftirmæli í landinum.44
44. Oluf Kolsrud: Noregs Kyrkjusoga. Oslo 1958, síða 270f.
KIRKUBØSTÓLARNIR.
Kirkjulistin menti seg seinast í miðøldini í Noregi. Í ljósinum av hesi menning kunnu vit síggja Kirkjubøstólarnar, og at hetta rák eisini rakk út til Føroya. 
Vit eiga eisini at leggja til merkis, at henda kirkjulistin helst er eitt dømi um, at bispasæti í Kirkjubø hevur ment seg skjótt aftaná afturgongdini í miðjuni av 1300-talinum, tá sóttin svartideyði herjaði í Føroyum og setti landið nógv aftur á øllum økjum, og nógv fólk doyðu. Kirkjubøstólarnir eru eitt týðuligt dømi um uppgongutíðir og ein stórleika í fyrra parti av 1400-talinum hjá biskupsdøminum í Føroyum.
Tann fyrsti, ið skrivar um Kirkjubøstólarnar er plantufrøðingurin Hans Christian Lyngbye, sum var í Føroyum í 1817 og kannaði tara og algur kring oyggjarnar. Tá veðrið var vánaligt gjørdi hann málfrøðiligar og søguligar kanningar ístaðin. Frágreiðingar hansara um Kirkjubøstólarnar og Kirkjubø standa í "Antiquariske Annaler" frá 1820. 
Vert er at leggja til merkis, at hetta er í tíðarskeiðnum meðan Kirkjubøstólarnir enn standa uppi í Ólavskirkjuni (sóknarkirkjuni) í Kirkjubø. Frágreiðing hansara hevur tí stórt virðið. Kirkjubøstólarnir vórðu niðurtiknir í 1874, tí teir vóru so illa farnir, tá sóknarkirkjan varð umvald. Teir vóru tá sendir til Tjóðsavnið í Keypmannahavn. Hetta skipaðu amtmaðurin H. Finsen og prósturin V. U. Hammershaimb fyri í 1875.
Í frágreiðingini hjá Lyngbye stendur, at tá vóru 15 beinkir mannfólkamegin (við suðurveggin) og 7 teir fremstu vóru útskornir. Konufólkamegin (við norðurveggin) vóru 12 beinkir og 10 teir fremstu vóru útskornir.
(mynd av uppsetingini av stólavangunum í sóknarkirkjuni)
Sambært Lyngbye eru 17 av teimum 37 stólunum útskornir, og tað ber til at siga, hvar teir hava staðið í kirkjuni. Lyngbye metir, at stólavangarnir eru frá tíðini áðrenn trúbótina. Hann viðmerkir eisini, at teir helst ikki standa har, teir upprunaliga stóðu.
Elstu myndir av stólunum eru frá 1844. Myndirnar hevur Frederik Theodor Kloss teknað í samband við vitjanina hjá Fríðriki krúnprinsi í oyggjunum, tann seinri kongurin Fríðrikkur 7. 45
45. Knud J. Krogh: Kirkjubøstólarnir og Kirkjubøur.
MYNDIRNAR Á STÓLAVANGUNUM.
Allir stólarnir eru úr furu, og teir eru merktir við bókstøvum frá A til R. 
Ein kolevni-14 tíðarfestingarroynd er tikin av pultvanganum P. Hon tíðarfestir stólarnar til at verða vorðnar til í árunum 1405-1410 við eini óvissu uppá + 50 ár. Hetta samsvarar eisini væl við skjaldarmerkið hjá Eiriki av Pommern kongi og Philippu drotning, sum er á stóli A. Hetta skjaldarmerkið kann bert vera skorið í stólarnar í tíðarskeiðnum 1406-1430, tá tey ráddu fyri Kalmar-samveldinum.
(myndir av stólunum)
MYNDEVNIÐ Á STÓLUNUM.
Stólarnir kunnu setast upp í fýra bólkar. Fyrsti bólkurin eru stólarnir A, B og C sum líkjast. Myndevnið á hesum stólum er:
Stólur A.
Í toppstykkinum er innsiglið hjá Eiriki av Pommern kongi og Philippu drotning, men við eini øðrvísi raðfylgju enn vanligt. Ovast til vinstru eru tær tríggjar donsku leyvurnar. Ovast til høgru eru ríkisvápnið hjá Svøríki, tríggjar krúnur. Niðast til vinstru er folkungaleyva Svøríkis. Niðast til høgru er Pommerns griffur. Í hjartaskjøldrinum er norska ríkisvápnið, norski griffur, leyvan við spjótøksini.
Høvuðsevnið á vanganum heldur Knud J. Krogh í bók síni um Kirkjubøstólarnar vera løtan tá Maria Moy er komin til Judea at vitja Elisabeth, sum er við barn. Myndin verður í miðøldini kallað Vitjanin. Men í endurminningum sínum sigur Jóannes Patursson, at tað var gamalt í Kirkjubø, at myndin var av, tá Judas kyssir Jesus við svikakossinum. Bert serfrøðingar kunnu avgera, hvat er rætt.
Stólur B.
Í toppstykkinum er uttan iva eitt biskupsvápnamerki. Myndin er av tveimum krosskastaðum biskupsstavum og eini bispahúgvu. Vápnamerkið er eisini á innaru síðu á pultvanganum O. Hetta hevur kanska verið vápnamerkið hjá biskupinum í Kirkjubø um hetta mundi, nevniliga Johannes Theutonicus (t.e. týskari) ella Jón I, sum hann eisini verður nevndur. Hann var, í hvussu er, biskupur í Kirkjubø í árunum 1407-1420, og tað er helst hann, ið hevur fingið hetta prýðiliga innbúgvið til Kirkjubøar.
Høvuðsevni á stólinum er av Mariu moy við Jesusbarninum. Hon er avmyndað standandi og við krúnu á høvdinum, sum var vanligt í miðøldini.
Stólur C.
Í toppstykkinum er mynd av norska ríkisvápninum. Frá umleið 1280 fær kongsleyvan hjá sankta Ólavi bæði krúnu og øks.
Høvuðsmyndin á stólavanganum er Jóhannes Doyparin. Eyðkennismerkið hansara er júst Gudslambið, Agnus Dei. Hetta er samsvarandi skriftina (Joh 1:29), har sagt verður: "Sí, Guðs lambið, sum ber synd heimsins."
Ápostlamyndirnar.
Næsti bólkurin er tann størsti og eru stólarnir frá D til N. Myndevni á hesum stólunum er ápostlamyndir, sum eru millum elstu myndevnir innan kristna list. Myndir av teimum eru longu at síggja á málningum í katakombunum í 300-talinum. Saman við Kristusi kunnu ápostlarnir antin sita hjá Heimsdómaranum ella vera stuðlarnir hjá kirkjuni (Gal 2:9). Ápostlarnir eru vanliga lættir at kenna, tí teir í listini vanliga verða avmyndaðir við persónligum eyðkenni (attributi).
Flestu ápostlarnir hava eitt skriftband, sum kann merkja, at teir hava verið partur av einum credo-rað, sum var vanlig í miðaldar kirkjulistini. Tann trúarjáttanin, sum verður brúkt er tann nikenska (symbolum nicenoconstantinopolitanum), hon var gjørd í 300-talinum. Søgnin sigur, at henda trúarjáttanin var samansett av teimum tólv ápostlunum, sum Heilagi Andin leiddi á Hvítusunnudegnum. Tí var vanligt, at á skriftbondunum stóð tann parturin, sum hvør ápostul var komin við. Skriftbondini eru til enn á træskurðunum av ápostlamyndunum, men ikki teksturin, tí málingin er farin av. Credo-samanseting kundi skifta eitt sindur, men tann vanliga samansetingin var henda:
Eldstu avmyndaðu credo-røðini eru frá 900-talinum. Í Norðanlondum er tað serliga í 1400-talinum at slík credo-røð verða gjørd. Hetta ger tað sannlíkt, at Kirkjubøstólarnir eisini hava havt eina credo-røð sum hesa.
Stólur D.
Í toppstykkinum á hesum stóli sæst dextera Dei, høgra hond Guds, ið vælsignar oman av himni.
Høvuðsmyndin er av Paulusi ápostli, sum í miðøldini varð roknaður sum ápostlahøvdingi, princeps apostolorum. Paulus ápostul verður sjáldan avmyndaður saman við hinum ápostlunum, men stendur ofta einsamallur. Men er hann saman við ápostlunum, so stendur hann vanliga saman við Pæturi ápostli, tí hátíðardagur teirra er 29. juni. Paulus er eyðkendur við bera skalla sínum, tí sokallaða Paulus-tonsurinum. Eyðkenni hansara er svørðið, tí hann varð hálshøgdur í Rom í árinum 67. Paulus kann vera við sum tann 13. ápostulin, hetta sæst á ápostlamyndum úr Upplandi. Hann hevur tá ikki ein tekst úr trúarjáttanini á sínum skriftbandi, men tekstin úr 1 Kor 15:10: "Men av Guðs náði eri eg tað, sum eg eri, og náði hansara móti mær hevur ikki verið til ónýtis; nei, eg havi arbeitt meira enn teir allir, tó ikki eg, men Guðs náði við mær."
Stólur E.
Toppstykkið er prýtt við einum bandamynstri.
Niðanfyri er ápostulin og evangelisturin Matteus avmyndaður. Matteus, evangelisturin, verður tí vanliga avmyndaður við eini bók sum eyðkenni, men eisini við einum svørði, sum vísir, at hann doyði sum pínslaváttur. Søgning sigur, at hann varð hálshøgdur á trúboðaraferð í Etiopia.
Stólur F.
Toppstykkið avmyndar eitt band, har ein bispastavur er stungin ígjøgnum. Talan er helst um eitt kirkju- ella bispamerki.
Stólurin avmyndar Andrias ápostul, bróðir Pæturs, ið varð krossfestur á X-formaðum krossi. Andriasarkrossurin er tí eyðkenni hansara í listini. Hann var sambært Jóhannesar evangeliið fyrsti lærusveinur Jesu.
Stólur G.
Í toppstykkinum er helst eitt vápnamerki, sum ikki kann týðast í dag, tí málingin er farin av.
Tummas ápostul hevur ein timburmannavinkul og eitt spjót sum eyðkenni. Søgnin sigur, at hann kom til India, har hann vísti Guds vald við at byggja eitt tempul eftir stuttari tíð. Men hann doyði sum pínslaváttur og varð dripin við einum spjóti. Hann er serliga kendur iva sín um Jesu uppreisn (Jóh 20:24-29).
Stólur H.
Í toppstykkinum er aftur eitt slætt vápnamerki, har eingin máling er á.
Høvuðsmyndin er ein ápostul við eini bók. Bókin var felagseyðkenni hjá ápostlunum, tí ber ikki til at siga, hvør hann er. Á skriftbandinum hevur tekstur staðið, sum hevur staðfest, hvør hann er.
Stólur I.
Í toppstykkinum er eitt Kristushøvur ella sancta facies, hitt heilaga andlitið.
Høvuðsmyndin er av Pæturi ápostli, sum verður avmyndaður við einum lykli sum eyðkenni. Grundin er Jesu orð til hansara í Mt 16:19: "Eg vil geva tær himmiríkisins lyklar."
Stólur J.
Á toppstykkinum er ein bandflattaður oddbogaður fýrsmæru-krossur.
Høvuðsmyndin er Judas Taddeus ápostul, sum verður avmyndaður við einum gassa. Hann doyði sum pínslaváttur í Persia, og varð dripin við einum gassa.
Stólur K.
Toppstykkið avmyndar eitt vápnamerkið við krosskastaðum lyklum. Ein møguleiki er, at talan er um vápnamerkið hjá Kristkirkjuni í Bergen um hetta mundi.
Annars er stólurin prýddur við eini mynd av Jákupi hinum eldra. Jákup ápostul verður kendur aftur á sínum pílagrímseyðkenni. Søgnin sigur, at hann kom til Spania og doyði har. Seinri vitjaðu mong grøv hansara við Santiago de Compostello. Eyðkenni hansara er hatturin við Jákupsskelini og fjalstavurin.
Stólur L.
Hetta toppstykkið avmyndar tveir krosskastaðar bispastavar. Vit vita ikki enn hvaðan hetta vápnamerkið stavar.
Høvuðsmyndin er Bartholomeus ápostul, sum søgnin sigur doyði sum pínslaváttur. Hann var skrællaður livandi og síðan krossfestur við høvdinum niðureftir. Eyðkenni hansara er tí ein knívur.
Stólur M.
Í toppstykkinum er ein tómur vápnaskjøldur. Við tað, at myndin helst hevur verið málað, so sæst ikki í dag, hvør myndin var.
Høvuðsmyndin er av ápostli við bók og skriftbandi. Bókin er, sum áður sagt, felagsápostlaeyðkennið. Teksturin á skriftbandinum hevur so sagt, hvør ápostulin hevur verið.
Stólur N.
Á toppstykkinum er eitt trýkrúnu-merkið, sum er lagt á ein kross. Trýkrúnu-merkið var tikið í brúk í Svøríki í 1364 sum tjóðareykenni. Trýkrúnu-merkið kundi eisini merkja sambandið millum londini í Kalmar-samveldinum, ið kanska er týdningurin í hesum sambandinum.
Høvuðsmyndin er Jóhannus ápostul, sum hevur ein kalik sum eyðkenni. Søgnin sigur, at prestarnir við Dianutemplið í Efesus royndu at taka ápostulin av døgum við at blanda gift til hansara í ein kalik. Men Jóhannus risti kross yvir kalikkinum so giftin virkaði ikki, og hann drakk óskalaður av kalikkinum. Jóhannus ápostil doyði ein natúrligan deyða, sum tann einasti av ápostlunum.
Tað er rætt at viðmerkja til endans, at teir ápostlarnir, sum ikki eru avmyndaðir her eru:
Jákup ápostul tann yngri hevur eitt træ sum eyðkenni. Søgnin sigur, at tá hann var steinaður doyði hann ikki, men var dripin við einum træ.
Filippus ápostul rak út illar andar við einum krossi, tí er eyðkenni hansara ein krossur.
Símun Seloturin, verður avmyndaður í kristnu listini við eini sag. Sambært søgnina doyði hann sum pínslaváttur og var sagaður sundur.
Mattias ápostul verður avmyndaður við einum skordýrið, á henda hátt doyði hann sum pínslaváttur.
Judas Iskariot, svíkjarin, verður ofta avmyndaður í samband við heilagu kvøldmáltíðina á ymiskan hátt, antin saman við einum lítlum devli ella á veg frá borðinum. Eyðkennið hansara er pengapungurin við silvurpengunum ella blóðpengunum.46
Pultvangarnir.
Triðji bólkurin eru stólarnir O og P skilja seg frá hinum við tað, at teir á báðum síðum við myndum.
Stólavangarnir O og P bera týðulig merki av at vera gjørdir at standa sum síður á einum lestrar- ella bønarpulti. Og teir eru prýddir við útskurðum á báðum síðum á tí partinum, sum rakk upp um pultplátuna.
Stólur O.
Toppstykkið á innsíðuni avmyndar sama biskupsmerkið, ið eisini er at síggja á stóli B. Niðriundir er eitt lítið vápnamerkið, men av tí at málingin er farin av ber ikki til at siga, hvat merkið er av.
Toppstykkið á útsíðuni avmyndar Mariu moy við Jesusbarninum sitandi.
Høvuðsmyndin er ein vælsignandi biskupur við eini bók í vinstru hond. Biskupshúgvan sínir embætið. Vert er at leggja til merkis, at hesin biskupurin er tann einasti, ið ikki hevur dýrdarljóma av øllum myndaevnunum. Hetta ber kanska boð um, at myndin er av Erlendi biskupi, sum ongantíð gjørdist halgimenni í Føroyum, hóast royndir vóru gjørdir av Jón I biskupi til tað.
Stólur P.
Á innsíðuni á toppstykkinum er skorið norðurlendska trý-krúnu vápnamerkið hjá Eiriki av Pommern, sum avmyndar Kalmarsamveldið. Merkið er tað sama sum merkið á stóli N.
Niðriundir á somu síðu er eitt vápnamerkið við einum seyði ella veðri. Tað kann prógvast, at Føroya løgmaður brúkti ein veðr á innsigli sínum frá 1533, so tað er hugsandi, at hetta merkið er júst innsiglið hjá løgmansembætinum.
Á útsíðuni er í toppstykkinum ein mynd av Ólavi Halga sitandi í hásæti við dýrdarljóma, í høgru hond heldur hann, sum var vanligt, eina øks og ríkiseplið í vinstru.
Høvuðsmyndin er ein krúnurakaður abbati í munkaskikkju, eyðkenni hansara er ein logandi kyndil í høgru hond. Onkur hevur skotið upp, at hesin abbatin er sankta Brendanus. Hann er írskt halgimenni, sum sambært søgnina doyði í 577. Hann sigst at hava leita eftir paradísinum vesturi í havinum.
Fjórði bólkurin, stólarnir Q og R, skilja seg so nógv frá hinum stólunum, at teir ikki kunnu hava sama uppruna sum hinir stólavangarnir A til P, sum hava felagseyðkenni og koma helst frá einum verkstaði á høgum listarligum støði.
46. Kulturhistorisk Leksikon: Apóstlamyndir
NOREG UNDIR TEIMUM TRIMUM KONGUNUM AV OLDENBURG ÆTTINI.
Í samveldistíðini varð Noreg stjórna uttanífrá. Kirkjan hevði tó ávirkan á stjórningina av Noregi, við tað at biskupar og erkibiskupur vóru limir í norska ríkisráðnum. Tann tjóðskaparliga kenslan var sterkari hjá kirkjuligu stættini enn hjá teimum verðsligu, sum vóru uppblandaðir við inngiftu av útlendingum. Hetta gjørdi at erkibiskupsvalið ikki bert var eitt týdningarmikið kirkjuligt skifti, men eisini varð eitt týdningarmikið politiskt umskiftið, næst eftir kongaskiftið. Eftir 1450 varð erkibiskupur eisini formaður í ríkisráðnum.
Christian 1. kongur 1448-81 vildi hava minoritmunkin Marcellus í erkistólin í Nidaros. Hann var ein týskur ævintýrari, sum í Rom varð útnevndur til biskup í Skálholt í 1448 og eisini varð útsendur til Norðurlond sum pávaligur nuntius (sendiboð) og innsavnari av inntøkum pávans úr Norðurlondum. Marcellus hevði lovað kongi, at hann skuldi fáa kongi loyvi til at navngeva evnir til biskupsstólarnar í Noregi og Danmark, og eitt ævinligt samveldi millum tey trý Norðurlendsku londini. Marcellus fekk ikki framt nakað av hesum í Rom, og ein pávalig kommisión legði fram ivasomu fortíð hansara. Marcellus rímdi úr Rom, men hann varð handtikin av einum pávaligum legati í Köln í Týsklandi, har Marcellus helst var í holt við at gera falskar pávabullur. Men hann rýmdi aftur úr fongslinum og klagaði søk sína fyri einum almennum koncilium.
Pávi Nicolaus V útnevndi nú hovguðfrøðing sín, tann týska dominikanaran dr. theol. Henrik Kalteisen til erkibiskup. Samstundis lýsti hann bann yvir Marcellus, sum nú eisini hevði eina ótrygga støðu hjá Christiani kongi. Kalteisen, sum var ein heiðursmaður, varð góðkendur sum erkibiskupur av bæði Christiani kongi og ríkisráðnum í Danmark. Og hann gjørdist vælumtóktur í Noregi orsaka av eini samvitskufullari embætisførslu. Av kopibók hansara frá hesum árunum sæst, at hann setti seg væl inn í øll mál, sum vórðu løgd fyri hann. 
Men Marcellus dugdi aftur at vinna álit hjá kongi, og hann hevði stóra ávirkan á Christian kong í 1450-unum. Og um heysti 1453 var í Bergen hildin ein lærdur kirkjurættarligur disputats (verja fyri doktararitgerð) millum Marcellus og Kalteisen. Orðaskiftið var um kongaligan og kurialan kirkjupolitik, millum statskirkjuskipanina og rómverska kirkjuskipan. Kongur vildi nú hava Kalteisen frá, men pávin Calixtus III vildi ikki boyggja seg fyri Christiani 1., og Kalteisen virkaði eina tíð í Týsklandi sum pávaligur legatur og krossferðarprædikumaður ímóti turkum, og hann búsetti seg í 1457 í føðibýi sínum Koblenz. Ímeðan var Olav Tróndarson erkibiskupur í Nidaros. Kalteisen var endaliga loystur úr starvinum sum erkibiskupur í Nidaros í 1458, og hann doyði í Koblenz í 1464.
Bæði pávin og kongur góvust við at seta útlendingar í størv í kirkjuni frá umleið 1460. Og í árunum 1460-1505 vórðu bert settir norðmenn í bispastørv. Norska kirkjan vann sostatt ein sigur í hesum spurningi, samstundis sum Christian 1. kongur í 1457 setti Svøríkis krúnu á høvur sítt og sostatt hevði vunnið alt valdið í Norðurlondum.
Eftirmaður Olav Tróndarsons í Nidaros varð bróðirsonurin Gaute Ivarsson. Hann var erkibiskupur í Nidaros í árunum 1475-1510, og ein meðvitin leiðari fyri norska sjálvstøðupolitikkinum, men hann dugdi samstundis at halda seg væl við kongsvaldið, so hann fekk Tróndaløg í len frá kongi. 
Kirkjupolitikkurin hjá Christiani 1. kongi í Noregi hevur helst verið tann, at skerja sjálvstýrið bæði borgarliga og kirkjuliga. Men hetta var Christian 1. ikki einsamallur um í samtíð síni. Á ferð síni til Rom í 1474 kom hann í samband við bæði keisaran og fleiri aðrar kongar, sum júst høvdu sama politikk.
Hans Kongur 1481-1513 fráskrivaði sær rættin til at blanda seg uppí val av biskupum og øðrum prelatum, og eingin verðsligum dómari skuldi døma í kirkjuligum málum. Erkibiskupurin í Nidaros skuldi hava rætt til at sláa myntir. Hetta var bert staðfesting av gomlum rætti frá 1222.
Kongur lovaði eisini at reka tey bæði nýskipaðu fróðskaparsetrini í Norðanlondum: eitt í Keypmannahavn (1479) og Uppsala (1477), tey tæntu ríkinum til heiðurs. Hans Kongur varðveitti góða sambandið við kuriuna í Róm, og hann hevði ein kardinal sum umboðsmann har.
Christian 2. kongur 1513-23 royndi at økja um valdi hjá kongsvaldinum og minka um valdið hjá kirkju og aðali. Eisini Christian 2. helt tað vera týdningarmikið at hava eitt gott samband við Rom. Men seinri fløkti Christian 2. seg uppí trupuleikar í viðurskiftunum við Rom. Tá hann hevði vunnið Svøríki í 1520 reisti hann trúvillingarsak ímóti mótstøðumonnum sínum, bæði verðsligum og andaligum, ikki fyri pávanum, men yvir fyri einum svenskum kirkjuligum dómstóli. Seinri lat hann tey dømdu, harímillum tveir svenskar biskupar, drepa í einum stórum blóðbaði í Stockholm. Pávin sendi eitt umboð, minoritmunkin Franciscus de Potentia at kanna drápini á svensku biskuparnar í 1521.
Christian 2. setti í 1521 nýggjar lógir í gildi, sum skuldu avmarka inntøkurnar hjá kirkjuni. Mangir søgufrøðingar hava í hesum lógum sæð byrjanina til trúbótina, sum var í Danmark í árunum 1526-36, og broytti donsku kirkjuna fullkomiliga, og seinri tað norsku kirkjuna. Christian 2. var áhugaður fyri Luther og hann hevði samband við Wittenberg. Hann bað nakrar fremmandar frá saksiska fróðskaparsetrinum um at koma til Keypmannahavnar at undirvísa. Nevnast kunnu Martin Reinhard, Matthias Gabler og Andreas Karlstadt.
Í Noregi var tað ikki kirkjuligt forfall, sum var orsøkin til trúbótina, men tey ytru politisku viðurskiftini, sum fekk tað gomlu kirkjuna at fella. 
Ímóti endanum av Miðøldini var tað norska erkibiskupsdømi minka úr ellivu biskupsdømum niður í átta. Kirkjuligu bondini til Suðuroyggjar slitnaði umleið 1350 og Christian 1. hevði í 1469 pantsett Hetland og 1486 Orkneyoyggjarnar til kongin í Skotlandi. Tann skotska kirkjan hevði verið skipað beinleiðis undir Rom, men í 1472 skipaði pávi Sixtus IV erkibiskupsdømi St. Andrews fyri Skotland, og hann legði Orkneyoyggjarnar og Suðuroyggjar inn undir tað skotska kirkjudømið. Norska erkisætið mótmælti, men til fánýtis. Oyggin Man var tó framvegis undir norska erkisætinum inntil 1513.
Tað eydnaðist ikki at fáa samband við Grønland aftur eftir 1410, og kirkjurnar har gjørdust so líðandi til toftir. Roynt var bæði í 1448 og í 1492 at skipa fyri rannsóknarferðum til Grønlands, men tær vóru av ongum.
Tíðin í Noregi seinast í Miðøldini.
Tekin eru um bæði forfall og vøkstur innan norsku kirkjuna í endanum av katólsku og miðaldar tíðini. Dømi eru um bæði vøkstur innan kleysturskipanir og moralskt forfall. 
Í norsku kirkjuni kundi syndarar vinna avlát (syndafyrigeving) síðan 1100-talið. Pávin gav avlátsfyrimunir til norskar kirkjur. Upprunaliga var avlát givið til teirra, sum beinleiðis luttóku í krossferðum ímóti kirkjunnar fíggindum. Síðan var avlát eisini givið til teirra, sum góvu gávur at seta slíkar krossferðir ígongd. Erkibiskupur og biskuparnir kunngjørdu slík avlát í 1343 í Noregi fyri krossferðum ímóti turkum. Pávin opnaði nýggjar vegir fyri avláti gjøgnum sínar serligu útsendingar. Útsendingarnir vórðu serliga nýttir í tíðini eftir 1450, tí turkar høvdu tikið Konstantinopel (Miklagarð) í 1453. Henrik Kalteisen var t. d. í 1455 sendur til Týsklands sum krossferðarprædikumaður. Undir páva Leo X var avlátspeningurin tó nýttur til byggingina av Pæturskirkjuni í Rom. Sum prógv fyri gávur og avlát vóru avlátsbrøv prentað. Avlátsbrøv eru en til í Noregi, men eingi eru kent í Føroyum.
Tað var gamal kirkjuligur siður, at ein prestur ikki kundi loysa allar syndir, fyri tær grovaru varð neyðugt at skrifta hjá biskupi, fyri tær grovastu hjá pávanum - ella hjá teimum skriftafedrum (pønitentiariar), sum høvdu embætisfullmakt til tað. Avlátsbrævið gav loyvi til at velja sær ein persónligan skriftafaðir, sum fekk loyvi til at geva syndafyrigeving fyri allar syndir og at geva fult avlát einferð í lívinum, og í deyðastundini. Avlát varð eisini givið fyri trúgvandi foreldur og fyrigeving fyri alla syndarevsing í skerseldinum.
Grundarlagið fyri tí innarliga trúarlívinum í sein-miðøldini var óttin fyri tí almáttuga trýeiniga Gudi. Bót, avlát, forbøn, messur, sakramenti høvdu tað mál, at milda Guds vreiði, broyta revsing hansara, og vinna hans miskunn. Vegurin var Jesu Kristi náði og líðing hansara.
Tann innarliga virðingin fyri Kristi líðing kom serliga fram í tí religiøsu yrkingini í 12-1300 talinum og helt fram árini eftir tað. Í kirkjunum vórðu reist altar, ið mintu um Jesu deyða á krossinum og offur hansara fyri syndir okkara. Í teimum størru kirkjunum vóru altíð, umframt høvuðsaltarið, eitt krossaltar. Í Stavanger dómkirkju vóru tvey.
Syndarar vendu sær heldur til Mariu Moy, sum skuldi ganga í forbøn fyri tey. Hon stóð nærri menniskjanum enn Gud og Kristus sjálvur. Í seinasta parti av miðøldini var trúgvin á hennara megi í vøkstri. Hon var himmaldrotningin og portrið til Himmalin. Úr Íslandi eru Mariu-yrkingar kendar frá hesi tíðini, serliga eftir Jón Pálsson, prest.
Norðurlendska samveldið førdi við sær, at halgimenni úr hinum Norðurlondum eisini vóru dyrkað í Noregi. Afturat St. Ólav kom tann svenski St. Erik og tann danski St. Knút. Hesir tríggir halgu kongarnir fingu eitt felags altar í dómkirkjuni í Nidaros í 1497.
Í samband við dyrkanina av halgimennum øktist talið av halgistøðum og pílagrímsferðum nógv seinast í miðøldini. Í Noregi vitjaðu teir flestu pílagrímarnir fremst av øllum grøvina hjá Ólavi Halga í Nidaros tætt við Tróndheim.
Ongar klagur vóru í Noregi áðrenn trúbótina um teir pávaligu skattirnar og heldur ikki um avlátshandilin. Í 1520-unum setti eingin í norsku kirkjuni spurnartekin við myndugleikan hjá Rom.
Kirkjan og fólkið.
Tað kirkjan hevði at bjóða fólkinum hesa tíðina vita vit lítið um. Innihaldið í prædikunum vita vit einki um, tí ongar prædikur eru til sjals; men til eru svenskar og danskar prædikur, sum nýttar hava verið í hesi tíðini. Til er tann sokallaði "Jartekns-postillin", sum er prentaður í Paris í 1515 og í Leipzig 1518.
Tann kristni barnalærdómurin var framvegis Credoin, Pater Noster og Ave Maria. Barnalærdómurin var lærdur á latíni, men útleggingin var á móðirmálinum. Kristinrætturin gav boð um hetta.
Kirkjan og listin.
Listarliga var seinmiðøldin eitt veikt tíðarskeið sammett við hámiðøldina. Men tó vóru kirkjur bygdar. Dómkirkjan í Nidaros fór illa av fleiri eldum, men hon var endurreist hvørja ferð.
Í seinmiðøldini var ein livandi áhugi fyri kirkjulist, við prýddum kórum og altarum. Men lítið er enn til av hesum. Tað besta dømið er júst teir vakurt útskornu Kirkjubøstólarnir úr Føroyum frá 1400-talinum við apostlamyndum og øðrum halgimennum. 
Úr seinmiðøldini eru serliga stór útskorin og mála altarskáp kend. Hesi eru í stórum tali á søvnum ymsastaðni. Altartalvurnar vit kenna ídag eru ein menning frá hesum altarskápum. 
Ein stórur partur av kirkjulistini frá hesi tíðini er av hanseatiskum uppruna, fleiri av alterskápunum eru t.d. av einum serligum Lübeck-slag, og kirkjurnar í Noregi høvdu seinast í miðøldini nógvar liturgiskar dýrgripir og útbúnað.
Fólk høvdu eisini umsorgan fyri guðstænastuni hesa tíðina. Í Europa var ein rørsla, ið vildi skapa eitt ríkari musikalskt lív í kirkjunum. Tann gregorianski koralsongurin menti seg til fleiri røddir. Í 14- og 1500-talinum vóru fleiri tónaskøld í Hollandi, sum skipaðu stór sangkór og orgulfylgispæl. Í Noregi vaks áhugin fyri kirkjutónleikinum, og kantor-embætir vóru skipað við tær stóru dómkirkjurnar í Noregi. Embætini vóru eisini eftir trúbótina og eru til enn dagin í dag.
Tann hollendski kórsangurin varð innførdur av Christiani 2. kongi í 1519, tá eitt sangkór við 18 fólkum vitjaði slottskapel hansara. Hans Valkendorf hevði vakt ansin hjá kongi fyri hesi nýggju listini; hann var bróðir erkibiskupin í Nidaros, Erik Valkendorf. Og tað er ikki óhugsandi, at norska kirkjan hevur lært av hesum kirkjutónleiki.
Erik Valkendorf, erkibiskupur, gjørdi eina liturgiska ábót. Áðrenn hann kom til vóru hondskrivaðar liturgiskar bøkur nýttar til messur o.a. Hesar bøkur kundu hava feilir. Summir prestar brúktu tí prentaðar bøkur úr útlondum. Hetta óreglusemi kundi ikki halda áfram. Erik Valkendorf fór tí undir at fáa prentaðar liturgiskar bøkur. Hesar bøkur skuldu so nýtast um alt Noreg og í útbygdunum. Bæði Brevarium Nidrosiense og Missale Nidrosiense komu út í 1519. Prentlistin var longu komin til Danmarkar og Svøríkis í 1480-unum. Til eru enn 8 eintøk av Brevarium Nidrosiense, tí eldstu prentaðu bókini í Noregi, sum tó ikki er prentað í Noregi. Tær fyrstu bøkurnar, sum vóru prentaðar í Noregi eru frá 1642. Prentlistin kom til Íslands longu í 1534, tá Jón Arason, biskupur, lat Brevarium Nidrosiense prentað á Hólum, og aðrar bøkur eisini. Prentarin var Jon Mattiasson, ein svenskari, sum síðan gjørdist prestur í Íslandi.
Tað tykist løgi, at prentlistin kemur so seint til Noregs, men hetta kemur av, at í 14-1500-talinum fer eitt málskifti fram. Tað gamla norska skriftmálið fer til grundar, og stór ávirkan er frá grannamálunum, donskum og svenskum. Danskt fekk avgerandi leiklut sum skriftmál.
Útbúgving.
Innan útbúgving sæst ein menning. Í miðøldini fingu normenn útbúgving á katedral- og kleysturskúlum, men serútbúgving fekst bert við fróðskaparsetrini í Europa. Fróðskaparseturskrásetingingarnar í Europa vísa, at av innskrivaðum norðurlendingum eru danskarar ovast á listanum, síðan svenskarar og síðst koma norðmenn. Serliga søktu teir til týsk fróðskaparsetur. 
Í 1400 árunum øktist talið av lesandi í útlondum úr Noregi. Nevnast kann, at Aslak Bolt, erkibiskupur, stuðlaði teimum uttanlandalesandi normonnunum. Í 1400 árunum og fram til trúbótina søktu norsk lesandi serliga til fróðskaparsetrið í Rostock í Mecklenburg, ið var stovnað í 1419. Her høvdu normenn eitt serstakt studentaheim, regentia Sancti Olavi, sum var brúkt fram í 1500 árini. Umleið tríggir fjórðingar av øllum norðmonnum áðrenn trúbótina lósu í Rostock (uml. 155 í tali).
Seinast í miðøldini høvdu mong í norsku kirkjuni lisið uttanlanda. Eirikkur av Pommern kongur fekk ikki í 1419 loyvi at stovna eitt teologiskt fakultet í Norðurlondum. Men drotning Dorothea vitjaði Rom í 1475, og tá gav Sixtus IV pávi loyvi til, at Christian 1. stovnsettið eitt fróðskaparsetur í Keypmannahavn í 1479. Jacob Úlvsson, erkibiskupur, í Svøríki stovnsetti eitt fróðskapasetur í Uppsala í 1477. Einki fróðskaparsetur var stovnsett í Noregi, landið var ov fátækt. Teir flestu norðmenn søktu tó framvegis til tey europeisku fróðskaparsetrini, sum áður.47
47. Oluf Kolsrud, Noregs Kirkjusoga, Oslo 1958, síða 292f.
TÍÐIN Í FØROYUM SEINAST Í MIÐØLDINI.
Um hetta tíðarskeiðið vita vit úr kopibókini hjá Henrik Kalteisen, erkibiskupi, og úr ritgerðum hjá Dr. Jakob Jakobsen, at í árunum 1452-58 var ein týskari úr Koblenz erkibiskupur í Nidarós, hann æt Henrik Kalteisen. Bispasæti í Føroyum hoyrdi til hetta erkisætið. Um hesa tíðina var Noreg partur av Kalmarsamveldinum og undir danska konginum Christiani I um hetta mundi. Kalteisen hevur gjørt upprit um kirkjulig og politisk viðurskifti í Norðanlondum um hesa tíðina. 
Frágreiðingin um Føroyar er skrivað á kirkjulatíni. Kalteisen hevur sínar upplýsingar frá biskupinum í Føroyum fyrst í 1400-talinum. Hann æt Johannes Theutonicus (týskari), hann verður nevndur bæði í 1407 og 1420. Theutonicus verður eisini nevndur Jón I. 
Í einum brævið til Kalteisen, erkibiskup, skrivar Johannes, biskupur í 1420, at hann og tveir føroyskir prestar, Guttormur Erlendsson og Johannes Birgirsson, prestur á Sandi, hava grivið bein Erlends biskup upp, vaska tey, og lagt tey í eitt skrín og sett tey undir lás, inntil norski kongurin, Eirikkur av Pommern, erkibiskupur og hinir biskuparnir í Noregi hava tikið avgerð um, at kanonisera Erlend biskup, og gera hann til halgimenni í Føroyum. Hetta var av ongum. 
Sagt verður, at Erlendur biskupur hevur gjørt mong undur í lívi sínum og enn fleiri eftir deyða sín. Sagt verður eisini frá eini áhugaverdari minnistalvu av blýggi, sum er funnin í grøvini. Hon er skrivað á latíni við rúnum. Men hon er tolkað og dr. Jakobsen hevur umsett.
Á minnistalvuni stendur m.a., at tá tann føroyski biskupurin Geyti var deyður í árinum 1268, varð Harra Erlendur útvaldur av erkibiskupinum í Nidaros at vera biskupur í Føroyum. Tá hann hevði verið í embætinum í tvey ár doypti hann Páskaaftan son Magnus Kong, Hákun.
Í hansara tíð varð bispakirkjan og -sæti herja av einum svikafullum ásettum eldi. Men tá var Erlendur í Bergen.
Sagt verður, at hann var tann fyrsti, sum bygdi hús av gróti á bispagarðinum, og at hann legði grundarsteinin til katedralkirkjuna av gróti og fullførdi hana næstan.
Í árinum 1308 var Erlendur í Bergen, og har hevði hann verið í trý ár, fyri at verja seg ímóti ákærum frá Hergeiri. Erlendur lat eyguni aftur fyri seinastu ferð tann 13. juni hetta árið.
Eftir hesum at døma er eingin ivi um, at tað er Erlendur biskupur, sum byrjar at byggja Múrin, og hetta er eisini væl stuðla av stílsøguligu metingini av Múrinum, sum er umtalað fyrr. Fleiri sagnir tykjast eisini at ganga aftur til Erlend, eitt nú søgnin um "bardagan í Mannafellsdali".
Eftir deyða Erlends er byggingin helst steðga, og eftir Svartadeyða er søgan um hann helst gloymd, tí í bókini hjá Lucasi Debes: Færøernes Beskrivelse frá 1673 verður Erlendur ikki nevndur, men har verður sagt, at Hilarius biskupur (deyður í 1511) skal hava bygt Múrin.48
Frá útgrevstrum vita vit, at Føroyar hava verið bygdar víða hvar í miðøldini, t.d. í Kvívík, Gøtu, Fuglafirði, í Eingjartoftum í Sandavági, í Korndali í Nólsoy, í Suðuroy og Heima á Garði í Húsavík.
Ein av mætastu gørðum í miðøldini tykist vera Heima á Garði í Húsavík, sum tann mæta Húsfrúgvin í Húsavík skal hava átt seinast í 1300-talinum. Stórastova var t.d. 18 m long og 6 m breið. Nøkur skjøl frá skiftinum av búnum frá 1405 vísa, at hon átti ognir bæði í Noregi, Hetlandi og Føroyum.
Tað tykist, sum hava smáar kirkjur ella bønhús hava verið í øllum teimum elstu bygdunum í miðøldini. Bæði toftir og staðarnøvn benda á tað.49
Kirkjubøstólarnir bera okkum boð um eina stórleikatíð á bispasætinum í Kirkjubø fyrst í 1400-talinum, meðan Johannes Theutonicus var biskupur í Føroyum.
48. Daniel Bruun: Fra de færøeske bygder, síða 50-56.
49. J. P. Trap: Danmark, bind XIII, síða 200-208.
Men óskil var komið á katólsku kirkjuna seinast í miðøldini, so bæði tveir og tríggir pávar kundu verða um somu tíð, allir valdir av teimum stríðandi pørtunum. Heimildir eru, sum siga frá, at í Føroyum vóru tveir bispar um ár 1400, og í 1391 vóru 3 bispar her, teir vóru: Philip, Vilhelm og Vigbold. Vilhelm og Vigbold verða aftur nevndir í 1394 og 1396. Eisini verður ein Hallgeir nevndur í 1392. Tað er óvist, um teir nakrantíð hava verið í Føroyum. Um Vilhelm vita vit, at hann var útnevndur til biskup av pávanum, sum vígdi hann í Rom, men hann greiðir ikki sínar skildur til Rom, og seinri hevur hann verið avloysari fyri bispin bæði í Lichfield, York og Worchester, og seinast var hann sóknarprestur í Trinity Goodramgate í York í Onglandi. Men eitt er vist og tað er, at Margreta drotning helt við pávanum í Rom, og at erkibiskupurin í Noregi helt við henni. 50
Vit eru nú komin til endan av miðøldini og nærkast teimum stóru broytingunum, sum trúbótin førdi við sær.
50. P. M. Rasmussen: Tættir úr Føroya kirkjusøgu, Føroya Skúlabókagrunnur 1978, s. 27-30.
3. TRÚBÓTIN 1540 og tíðin aftaná.
FORTREYTIRNAR FYRI TRÚBÓTINI.
Trúbótin snúði seg um átrúnaðarlig viðurskifti. Martin Luther (1483-1546) óttaðist fyri, at hann ikki kundi verða frelstur. Og hann royndi tí at fáa hjálp hjá kleysturheiminum, sum bjóðaði honum askesu, at hann kundi gerast fullkomin og kenna Guðs náði. Men hann helt seg ikke fremja dubulta kærleiksboðið, hvussu hann so royndi. Guð var rættvísur og dømandi. Luther fór nú at lesa guðfrøði, og longu sum 29 ára gamal var hann vorðin doktari í guðfrøði. Og stutt eftir gjørdist hann professari við fróðskaparsetrið í Wittenberg. Hann las dúgliga í Bíbliuni, og her gjørdi hann sína trúbótar uppdaging:
Meðan hann arbeiddi við sálmunum hjá Dávidi og Rómverjabrævinum hjá Paulusi, serliga kap. 1,17, gjørdist tað honum greitt, at Guðs rættvísi ikki er dømandi, har hann dømir menniskju, men verk Guðs, har hann gevur menniskjum rættvísi og frelsu. Guð stovnar felagsskap við menniskju, sum tað nú er. Guð er kærleiki, ikki ein dómari, og tí tekur hann sær av tí syndiga menniskjanum. Menniskja kann bert trúgva og hava álit á Guði, sum verður skapa í orðinum um kærleika og fyrigeving. Hetta er evangeliið, rættvísgering, frelsa, av trúgv.
Martin Luther avvísti katólsku uppfatanina av sambandinum millum trúgv og góðar gerðir og sakramentunum. Hann hevði eisini eina aðra uppfatan av sambandinum millum kirkju og stat: Kirkjan skuldi bert boðað evangeliið, meðan staturin bert skuldi fáast við politisk og sosial viðurskifti. Staturin skuldi verja kirkjuna og geva henni umstøður at boða evangeliið. Tá leiðarar kirkjunnar sviku, helt Luther, skuldu tann verðsligi myndugleikin gera eina kirkjuliga og tjóðskaparliga trúbót um neyðugt. Teologiin hjá Luther fekk tí stóra ávirkan á samfelagslívið, og vit kunnu siga, at hann fyrireikaði nútíðar samfelagsuppfatanina. Og tí medvirkaðu mangir ikki-átrúnaðarligir faktorar, at lutherska trúbótin varð sett í verk ymsastaðna í Europa.
Gongdin komandi árini gjørdist ein onnur enn Luther hevði ynskt. Katólska kirkjan reisti trúvillinga rættarmál ímóti honum, sum kom í hæddina, tá Luther noktaði at taka uppfatan sína aftur á týska ríkisdegnum í Worms í apríl 1521, um mótstøðumenn hansara ikki kundu prógva annað út frá Skriftini. Ríkisdagurin lýsti nú Martin Luther fyri trúvilling at vera, og hann var nú friðleysur. Einum og hvørjum varð álagt, at taka hann á hondum og lata hann upp í hendurnar á keisarliga myndugleikanum, so deyðadómurin kundi verða sagtur yvir hann. Tann katólski keisarin, Karl 5., angraði alt sítt lív, at hann hevði givið Luther frítt at fara frá ríkisdegnum í Worms, har umboð pávans, týskir fýrstar, og tann 17 ára gamli Christian, sonur Fríðrik, hertoga av Holstein, vóru tilstaðar. Hann var undir útbúgving í Týsklandi, saman við riddaranum, Johan Rantzau. Men av politiskum orsøkum var Luther ikki tikin. 
Deyðadómurin hekk um hálsin á Luther, og hann noyddist at búgva loyniliga hjá góðum fólki, eitt nú á slottinum Wartburg, har hann umsetti Nýggja Testamentið, sum útkom í 1522, og tað var nógv lisið av fólki. Eftir hetta fór Luther aftur til Wittenberg, har helt fram í arbeiði sínum sum proffessari í guðfrøði við fróðskaparsetrið. Fram til deyða sín í 1546 ávirkaði Luther og starvsfelagar hansara túsundtals studentar úr øllum Europa, sum komu til Wittenberg. Sum rithøvundur ávirkaði og fekk hann avgerðandi týdning fyri gongdina - bæði átrúnaðarliga og kirkjupolitiskt - í mongum londum frá 1520.
Um vit taka samanum, so fekk Martin Luther, rættvísislæra og rørsla hansara, avgerðandi týdning á gongdina í heiminum. Lagt eigur at verða afturat, at mangir av tankum hansara vórðu tulkaðir og útnyttaðir, so teir vórðu beinleiðis ímóti hansara meining. Tað, sum byrjaði sum ein átrúnaðarlig uppgerð, gjørdist skjótt ein rørsla, sum broytti bæði kirkjulig og verðslig viðurskifti, og hetta komst av viðurskiftum og hugsanum, sum høvdu verið frammi leingi. Í hesum sambandinum er rætt at nevna atfinningarnar hjá humanismuni at kirkjuni - serliga frá Erasmus av Rotterdam - sum fekk ávirkan. Humanistarnir gingu út frá Bíbliuni, og út frá henni funnust teir at teologiini, trúarlívi, kleysturlívi og kirkjupolitikki. Fyri teimum var moralska lív hins einstaka av týdningi, men teir hildu fast við katólsku trúnna.
Kirkjan í danska samfelagnum um ár 1500.
Danska samfelagið var býtt í stættir um ár 1500, har krúnan, aðalin og kirkjan áttu meginpartin av jørðini. Krúnan átti bert umleið 20%, meðan aðalin og kirkjan áttu umleið 40% hvør. Flestu bóndur vóru festarar, og óðalsjørðin var bert umleið 10% av tí dyrkaða lendinum. Í Danmark gjørdist trúbótin mangt annað enn bert eitt trúarstríð, og stríðið stóð júst millum allar hesar bólkar, har jørð var vegurin til maktina, og aðalin fekst eisini við handil. Landbúnaðarvørur vóru útfluttar, og aðalin hevði so nógvan pening um hendi, at hann kundi læna kongi nógvan pening, sum so aftur økti um ávirkanina. 
Eins og aðrastaðni í Europa so høvdu keypstaðirnir framgongd. Smáborgarar vóru handverkarar, men fólkið av týdningi vóru keypmennirnir, sum eisini vóru ríkir. Kongsvaldið, við Christiani 2. á odda, royndi at avmarka ávirkanina hjá útlendskum keypmonnum. 
Ognirnar hjá kirkjuni vóru undir bispunum, men bisparnir vóru vanliga av aðalsætt, so teir kundu eisini taka garðar og góðs í len, og kirkjan nýttist ikki at gjalda ymisk avgjøld. Politiska valdið í ríkinum lá í hondunum á kongi og ríkisráðnum, har bispar og prelatar sótu, saman við umboðum fyri háaðalin. Erkibiskupur var týdningarmikil, tí tá kongur ikki var, var hann stjórnarleiðari. Ríkisráðið hevði rætt at velja kong, og siga honum, hvussu hann skuldi stýra. Øll týdningarmikil mál skuldi viðgerðast á felagsfundum millum kong og ríkisráð. Sigast kann, at bisparnir - út frá einum katólskum sjónarmiðið - her førdu ein stuttskjygdan politikk.
Christian 2. og kirkjan.
Í stjórnartíðini hjá Christiani 2. eru forteytirnar fyri trúbótini. Eins og starvsfelagnir í Europa royndi kongur at minka um valdið hjá aðali og kirkju, og hann stuðlaði keypstøðunum í handli og rættargangi. Samstundis royndi kongur at økja vald sítt. Hann stríddist við katólsku kirkjuna um embætistilnevningar, har hann ofta vann og fekk sett sín mann í kirkjuligt starv. Men kurian í Rom lat seg eisini hesi árini stýra av politiskum og búskaparligum áhugamálum. Út frá einum katólskum sjónarmiði, kann tað sigast at vera ein hættisligur politikkur at seta aðalsmenn í hægstu kirkjuligu embætini ístaðin fyri ein teolog, sum kundi verja katólsku læruna mótvegis læruni hjá Luther hesi árini. Samanumtikið kunnu vit siga, at kirkjunnar leiðsla í Róm sjálv meðvirkaði, at tað gekk afturá hond hjá katólsku kirkjuni í Danmark. 
Í Svøríki fór Christian 2. rættiliga harðliga fram og lat t.d. 80 fólk avrætta (stockholmska blóðbaðið), tí tey skuldu vera trúvillingar. Kongur gjørdist illa gitin um alt Europa av hesi illgerð. Svenska tjóðskaparrørslan gjørdist vælumtókt av hesum, og í 1523 vóru danir riknir úr Svøríki, Gustav Vasa gjørdist kongur, og hann setti alt fyri eitt luthersku trúbótina í verk.
Men Christian 2. hevði eisini onnur viðurskifti við kirkjuna. Hann gjørdi nýggjar lógir í 1521/22, nevndar "Byloven" og "Landloven", sum nútímansgera rættargangin, vinnulívið og kirkjuna. Lógirnar broyttu búskap kirkjunnar og hækkaðu fakliga støðið hjá bæði bispum og prestum. Hesin vilji til ábøtur vísti hann eisini við latínskúlum og fróðskaparsetrum, har humanistiskar lærubøkur vóru tiknar í nýtslu, samstundis sum lærd fólk úr Wittenberg undirvístu. Tað tykist ikki, sum kongur vildi hava luthersku trúbótina, men hann vildi bert bøta um donsku katólsku kirkjuna.
Trúbótarstríðið í Danmark.
Lutherska trúbótin byrjaði at breiða seg til Danmarkar gjøgnum landspartin Slesvík-Holstein í Suðurjútlandi, har fólk høvdu havt samband við luthersku trúnna og høvdu lisið í Wittenberg, málið var týskt, so her var eingin forðing. Í 1522 sleit presturin Herman Tast samband sítt við katólsku kirkjuna, prestastættin vendi sær ímóti honum, men borgararnir stuðlaðu honum. Henda rørslan breiddi seg skjótt, so pávin í 1525 heitti á Fríðrik 1. um at forfylgja hesum trúvillingum. Men kongur javnvigaði millum partarnar og setti ikki nakað forboð ímóti teimum luthersku, og hetta gav teimum ein tryggleika, tey ikki høvdu havt fyrr nakrantíð, og rørslan breiddi seg. 
Í 1525 hevði elsti sonur kongs, tann 22 ára gamli hertogin Christian, fingið norðasta partin av Slesvík, sum vóru Haderslev amt og Tørning í len frá kongi. Hann var lutherskt viðhaldsfólk og innførdi lutherskar kirkjuskipanir og royndi at upploysa katólsku kirkjuna har. Hetta førdi so til, at bøndur góvust at gjalda bispatíggjund, ymiskt hvarv úr kirkjunum, tann rómverska-katólska messan var avtikin og luthersk guðstænasta sett ístaðin. Hertogin stovnaði ein lutherskan prestaskúla at umskúla allar prestarnar, og 1528 skuldu allir prestar í økinum geva ein nýggjan lutherskan embætiseið. Christian hertogi stovnaði sostatt í øki sínum uppá trý ár tað fyrstu luthersku fyrstakirkjuna í Norðanlondum.
Tað konservativa, katólske ríkisráðið rak Christian 2. í útlegd í 1523, og valdi síðan Fríðrik 1. (1523-33) til kong. Í handfesti gav nýggi kongurin lyfti um at geva háaðalinum og kirkjunnar leiðarum búskaparligar og politiskar fyrimunir. Kirkjurætturin og rættardømi skuldi aftur setast í verk, alt kirkjan hevði mist skuldi latast aftur, og harafturat skuldi eingin veljast til biskup uttan at vera aðalborin. Eingin hugsaði um teologiska førleikan. 
Danmark varð vorðið eitt samfelag í kreppu við sosialum ófriði. Aðalin royndi at leggja meira jørð inn undir seg og kappaðist við keypstaðirnar um útflutningin. Aðalin kroysti kirkjuna alt meir og setti tað uppskot fram, at eykaútreiðslur hjá statinum skuldu gjaldast við ognartøku av leysafæ kirkjunnar, harímillum gull og silvur. Harafturat hevði tað verið gjørligt hjá aðalinum í fleiri ár at taka kleystur í len "og forsvar". Og hetta var ein góð inntøka hjá teimum. Í 1533 vóru umleið ein triðjingur av kleystrunum komin á hendurnar hjá aðalinum. Sekulariseringin av kleystrum var sostatt byrja langt áðrenn tosað varð um trúbót.
Harafturat var átrúnaðarligur ófriður. Ríkisráðið sendi eina yvirlýsing út, um at Danmark altíð vildi vísa trúskap mótvegis pávanum og kirkjuni í Rom, tí Guð hevði loyst ríkið frá harðræðinum hjá Christiani 2. Hetta komst av, at Christian 2. hevði verið í Wittenberg síðani og hevði samband við Luther. Eisini royndi Christian 2. at fáa stuðul frá lutherskum fyrstum at vinna valdið aftur í Danmark. Í Wittenberg fekk Christian 2. umsett Nýggja Testamenti til danskt í 1524.
Men hóast alla mótstøðu vann lutherska rørslan fram millum borgarar í keypstøðunum, eins og í Týsklandi. Og í 1526 vann rørslan fram gjøgnum Jútland, skrivaði Poul Helgesen í Skibby-krønikuni, har hann gav serliga Hans Tausen (1494-1561) skyldina. Hans Tausen var upprunaliga Johannitarmunkur, sum hevði lisið í Keypmannahavn, Rostock, Louvain og Wittenberg, har var komin í samband við broytingarkatolisismuna og luthersku trúnna. Heimkomin í 1525 byrjaði hann at boða ein evangeliskan boðskap í Viborg, har munkarnir vendu sær ímóti honum, men borgararnir vardu hann, og hann fekk eitt verjubræv frá Fríðrikki 1. kongi, sum gjørdi, at hann kundi halda fram við evangeliska boðskapinum um at venda sær ímóti Romakirkjuni.
Átrúnaðarligi ófriðurin um Hans Tausen og viðhaldsfólkum hansara, tíðindini úr Suðurjútlandi, girndin hjá aðalinum eftir ognum kirkjunnar, óttin bæði fyri einum bóndauppreistri og álopi frá Christiani 2., og royndin hjá Fríðrikki 1. kongi, at ganga millum partarnar, vóru grundleggjandi spurningar í Danmark hesi árini. Og kongur og ríkisráðið møttust í Odense at fundast um støðuna bæði í 1526 og 1527. 
Á hesum fundinum í 1526 kravdi Fríðrikkur 1. kongur, at bóndum og klerkum varð álagt at gjalda eykaskatt. Hann kravdi eisini at tey, sum vóru útnevnd til embætir í kirkjuni ikki longur skuldu góðkennast hjá pávanum, men bert hjá danska erkibiskupinum. Tey gjøld, sum fyrr vóru goldin í Rom fyri hetta, skuldu nú gjaldast kongi. Hetta var eitt týðandi stig, tí í veruleikanum sleit Danmark sambandið við Róm. Av tí at danski erkibiskupurin um hetta mundi ikki var bispavígdur sjálvur gjørdi, at hann ikki kundi víga bispar. Tí fekk kongur í veruleikanum alt valdið yvir kirkjuni. 
Í 1527 breiddi lutherska rørslan seg um alt Danmark, tó serliga í Jútlandi. Samstundis var stórur vandi fyri bóndauppreistri ímóti avgjøldunum til bisparnar. Á fundi millum kong og ríkisráðið varð funnist at kongi, tí hann ikki stuðlaði bispunum nóg nógv ímóti teimum uppreistrarsinnaðu bóndunum. Úrslitið av fundinum gjørdist, at kongur góðtók, at katólska kirkjan varðveitti síni rættindi sum áður, meðan lutheranarar fingu loyvi at hava síni egnu kirkjulið. Kristna kirkjan í Danmark var nú tvíbýtt.
Katólsku biskupparnir vóru nú í tí støðu, at teir vóru noyddir at verja katólsku teologiina og kirkjuskipanina. Tað var tórført, tí eingin biskuppur hevði teologiska útbúgving. Flestu teirra vóru aðalsmenn. Ein av teimum fáu katólsku teologunum var Poul Helgesen, sum var lektari við fróðskaparsetrið í Keypmannahavn. Hann fanst at kongi og kirkjupolitikkinum hjá biskupunum og ólevnaði teirra.
Eftir at protestantisman var gjørt lóglig vann hon skjótt fram í teimum stóru býunum væl hjálpt av tí nýggju prentlistini. Hans Tausen arbeiddi nógv í Jútlandi, og tí gjørdist Viborg ein natúrligur miðdepil í vestara partinum av Danmark. Í tí eystara partinum gjørdist Malmø í Skána miðdepil. Mong kleystur vóru hesi árini rænd og munkar og nunnur fingu ringa viðferð, summi vendu um til lutherska trúgv og arbeiddu seinri innan protestantisku kirkjuna. Teir frágingnu bygningarnir vóru av býarmyndugleikunum tiknir til sjúkrahús, skúlar o.a. Fríðrikkur 1. lat Christian 2. taka í 1532 og setti hann í varðhald á Sønderborg slotti.
Fríðrikkur 1. doyði í 1533 og ríkisráðið stjórnaði landinum. Ríkisráðið drálaði at velja nýggjan kong, politiska støðan í Noregi, átrúnaðarliga støðan og kirkjupolitikkurin hava ávirkað hesa avgerð. Flestu limirnir í ríkisráðnum vóru enn katólskir, og fingu aftur sett bispaveldið í gildið, har bert teir kundu seta prædikarar í starv, og kirkjan kundi framvegis eiga góðs sítt. Hans Tausen varð nú burturvístur av Sælandi og Skána, og hann varð sagdur at verða friðleysur og trúvillingur. Men fólkið gjørdi uppreistur ímóti einaræðið bispanna, hetta var í mai 1534, og borgarakríggið varð byrjað. Spurningurin um katolisismu ella protestantismu var ikki so átrokandi, stríðið gjørdist meiri eitt stættastríð, har teir protestantisku býirnir Malmø og Keypmannahavn reistu seg ímóti stýrinum hjá ríkisráðnum, og teir vildu m.a. hava frásetta kongin Christian 2. aftur til kong. 
Cristoffur av Oldenburg, týskur greivi, førdi herfólkið, sum bæði skánsk og sælandsk aðalsfólk fagnaðu, og skjótt var alt Eysturdanmark hertikið. Í neyð síni bjóðaðu jútlendski aðalin, bispar og ríkisráðslimir í juli 1534, Christiani hertoga av Holsteini, tað donsku krúnuna. Her stóð nógv á, tí júst Christian var kendur sum protestantur, men øllum var greitt, at dagarnir hjá katólsku kirkjuni í Danmark vóru taldir. Tá árið var farið, hevði herførarin hjá Christiani, Johan Rantzau bart bóndaherin í Jútlandi niður. Leiðararnir vóru tiknir av døgum. Skjótt hevði Christian valdið í øllum landinum uttan í Keypmannahavn, sum ikki yvirgav seg fyri enn í august 1536, tá tann lutherski Christian reið sigurssælur inn í tað úthugraða Keypmannahavn.
TRÚBÓTIN VERÐUR SETT Í VERK Í DANSKA RÍKINUM.
Trúbótin í Danmark.
Tað fyrsta Christian 3. gjørdi var at hava fund við hægstu hernaðarligu leiðsluna, teir avgjørdu at týna katólsku bispakirkjuna. Staturin skuldi leggja hald á allar bispaognirnar, og bisparnir skuldu missa politiska vald sítt. Náttina til 12. august varð byrja at handtaka katólsku bisparnar, sum skjótt allir sótu í fongsli. Kongur kravdi eisini av teimum verðsligu ríkisráðslimunum, at teir skuldu geva lyfti um, at Danmark bert skuldi hava eina verðsliga stjórn, sum skuldi verða kongur og ríkisráð. Bisparnir skuldu ikki longur stjórna landinum, men bert boðað Guðs orð.
Umboð fyri fólkið skuldu nú góðkenna ætlanirnar, og kongur kallaði tær ymisku stættirnar til ein ríkisfund á Gammeltorv í Keypmannahavn seinast í oktober 1536. Kongur kallaði ríkisráðið, aðalin, umboð fyri keypstaðir og bóndur, tilsamans umleið 1000 fólk, til fundar, har hann helt eina trúntalu, ið fordømdi borgarakríggið, sum kongur segði, katólsku bisparnar hava ábyrgdina av. Og fólkið helt, at slíkar bispar vildu tey ikki hava longur. Úrslitið av fundinum varð savnað í einum sáttmála, dagfestur hin 30. oktober 1536, har sagt varð: Bispavaldið varð avtikið, ognir bispanna verða tiknar av kongi, sum vildi brúka tær at tæna samfelagnum. Ognir kongs trýfaldaðust. Bispaheitið varð nú vorðið so tyngjandi, at menn samdust um at kalla luthersku bisparnar fyri "superintendentar", eitt heitið, sum var innflutt úr Týsklandi. Men bert fá ár seinri var gingið aftur til gamla bispaheitið. Munkar og nunnur kundu fara frá kleystrunum ella vera verðandi, um tey vildu, men tey skuldu liva kristiliga og lata seg undirvísa í Guðs orði. Tíggjundi skuldi framvegis gjaldast, ikki til biskupin sum fyrr, men til kongin. Kongur fekk rætt til at útnevna allar prelatar. 
Vit kunnu nú siga, at virksemið hjá rómversku-katólsku kirkjuni í Danmark var endað. Kirkjan varð nú skipað sum ein luthersk ella protestantisk kirkja, og Christian 3. kongur vildi hava tann besta sakkunnleikan til hetta. Kongur heitti á bæði Luther, Melanchton og Bugenhagen - teir kendastu guðfrøðingarnir í Wittenberg - um at koma til Danmarkar at standa fyri broytingini til protestantismuna, men ongum av teimum var gjørligt at koma. Ein nevnd var sett at gera uppskot til eina grundlóg fyri kirkjuna, ein sokallaðan "kirkeordinans", sum var send til Luther til góðkenningar. Á 34 ára føðingardegi sínum, hin 12. august 1537, lótu Christian 3. og Dorothea seg krýna í Vor Frue kirkju í Keypmannahavn. Johannes Bugenhagen, professari, leiddi krýningina. Og nakrar vikur seinri, hin 2. september, undirskrivaði kongur nýggja kirkjuordinansin á latínskum máli, sum Bugenhagen hevði havt við sær úr Wittenberg, og hann var nú í Danmark i hálvtannað ár at standa fyri uppbyggingini av protestantisku kirkjuni. Sjey nýggir lutherskir biskupar vóru vígdir av Bugenhagen. Hin 9. september var Universitetið í Keypmannahavn vígt av nýggjum og skipað sum ein lutherskur stovnur við fróðskaparsetrinum í Wittenberg sum fyrimynd.
Sigast kann, at trúbótin í Danmark gjørdist eitt vegamót eins týðandi og innføringin av einaveldinum í 1660 og grundlógini í 1849. Ognartøkan av bispagóðsinum kom at merkja eina stóra øking í ognum kongs. Ein onnur týðandi inntøkukelda hjá kongi gjørdist kongatíggjundin. Tá Christian 3. andaðist í 1559 vóru tey flestu av teimum umleið fimti kleystrunum farin undir kong.
Tann kongaligi myndugleikin fann stuðul hjá tí luthersku læruni um tað verðsliga og andaliga yvirvaldið (regimente), har Guð stýrir heiminum ígjøgnum hesi bæði yvirræði. Einasta uppgávan hjá kirkjuni er boðskapurin um evangeliið í orð og sakramenti, og biskuparnir skulu ikki luttaka í tí verðsliga og politiska stýrinum. 
Ein fylgja av nýggju uppfatanini av kirkju og samfelag var, at stjórnin mátti taka sær av uppgávum, sum kirkjan fyrr í katólsku tíðini hevði havt. Talan var um alla undirvísing og sosialt arbeiði, ið nú við eitt gjørdust uppgávur hjá statinum at røkja. Hesi arbeiði vóru í stóran mun stuðlaði av lokalu myndugleikunum í sóknunum. Men sosiala forsorgin gjørdist ein skamplettur í fleiri hundrað ár í kristna statinum.
Leggjast skal afturat, at trúbótin eisini kom at merkja eina broyting innan rættarsøguna. Tann rómverk-katólski ella "kanoniski" rætturin varð avtikin, og tann týsk-rómverski rætturin (keisararætturin) fekk økta ávirkan.
Trúbótin stovnaði ikki eina nýggja kirkju, men kirkjan varð endurnýggja samsvarandi evangelisku-luthersku trúnna. Men kirkjan kom at virka undir vánaligum búskaparligum korum eftir trúbótina, hóast kongur hevði økt um ognir sínar. Bisparnir fingu minni í løn enn ein handverkari, og prestarnir fingu tað, prestagarðurin gav, tíggjund, og tað kirkjuliðið gav til gávis. 51
Trúbótin í Noregi.
Svøríki fór burturúr Kalmar-samveldinum í 1523, rak danir úr landinum og valdi Gustav Vasa til kong. Danmark helt tað tí verða neyðugt hesi komandi árini at hava eitt fast tak á Noregi, tí Danmark kendi seg kroyst av bæði Svøríki og Hansa-keypmonnunum. Kríggini millum Danmark og Svøríki í fleiri hundrað ár komu júst at snúgva seg um valdið í Eystrasalti og valdið yvir Noregi.
Tað løgna er, at Noreg ikki hevur eina verunliga trúbótarsøgu, sum skal skiljast sum ein evangelisk veking. Trúbótin í Noreg gjørdist ein politisk hending.
Bíbilhumanisman setti tó síni spor í Noregi, tí norskir studentar lósu í Rostock í Týsklandi. Nógvir týskarar vóru í Bergen í samband við Hansa-keypmennirnar, og frá 1526 virkaði ein týskur prestur har, men týskarar fóru enn harðligari fram ímóti fólkinum og kirkjuni, og tá aðalsmaðurin Lunge tók av kirkjugóðsinum, helt bispur tað verða best at rýma. Frá 1527 virkaði ein danskur prestur har, og aðrir komu seinri, og fleiri aðalsfólk hildu ikki fastuna longur og tóku evangeliskar siðir til sín, harímillum austråt-familian, sum Lunge hevði gift seg inn í. Lutherska trúgvin tikist tó at hava verið kend heilt norður í Finmørkina.
Eftir at Christian 3. hevði vunnið sigur í Danmark, var tað bert ein spurningur um tíð, áður enn trúbótin eisini varð sett í verk í Noregi og dagarnir hjá rómarakirkjuni har fóru at verða taldir. Í 1537 kom ein lítil herskipafloti til Noregs at leggja allar sjálvstýristankar undir seg, men áður enn flotin var komin norður til tann sterka Steinviksholm við Tróndheim flýddi Olav Engelbriktson, erkibiskupur, sum bardist fyri sjálvstýri bæði fyri kirkjuna og Noreg sum tjóð. Hann flýddi suður til Hollands, har hann doyði stutt eftir. Hervið var vegurin opin fyri trúbótin, sum so fáar fortreytir vóru fyri.
Í handfestinum hjá Christiani 3. kongi stendur, at Noreg hereftir ikki skal vera eitt ríki, men eitt danskt land eins og Jútland, Fjón, Sælland ella Skána. Norska ríkisráðið varð avtikið, og øll hjálond - herímillum Føroyar - vóru nú donsk. Um tað mundi, tá sjeyárakríggið (1563-70) var, vaks týdningur Noregs, tí ríkidømið í landinum vaks orsaka av útflutningi av fiski, træi og jarni. Ímyndin um "tvíburðaríkini" byrjaði at fáa skap.
51. Martin Schwartz Lausten: Danmarks kirkehistorie. 1994. s. 100-136. og
Lisbeth Michelsen og Johs. Andr. Næs: Martin Luther - ein avbjóðing tá og nú. Føroya 
Skúlabókagrunnur, 1991.
Í einum kongabrævi frá 1537 stendur, at trúbótin í Noregi skuldi setast javnt við ta donsku. Biskupurin í Bergen var deyður, og í 1536 valdi dómkapitlið har Geble Petersen til biskup. Hann var ein lærdur og humanistiskur katolikkur, men tók skjótt undir við Christiani 3., gjørdist vinur við kenda danska guðfrøðingin Palladius, og í 1537 var hann vígdur til superintendent saman við teimum donsku. Hann fekk loyvi at varðveita gomlu bispainntøkurnar, sum hann brúkti at endurnýggja Bergen, og hann grundaði ein prestaskúla, sum lat útbúgva prestar til stiftið. Harafturat fekk Palladius at skriva eina katekismuútlegging til norskar prestar, hon kom í fleiri uppløgum og fekk stóran týdning. Biskuparnir í Oslo og Hamar vórðu sendir til Keypmannahavnar, Oslobispurin fekk seinri embætið aftur, og Oslo og Hamar stift vóru løgd saman. Bispurin í Stavanger doyði sum fangi. Embætið var seinri sett av einum norðmanni eins og í Tróndheimi, sum ikki varð sett fyrr enn í 1546.
Á stættatingum í Oslo og Bergen í 1539, har umboð fyri prestar og almúgu vóru, var samtykt at seta danska kirkjuordinansin í gyldi í Noregi, inntil ein norskur var gjørdur. Alt bispagóðs fór undir kong, kleysturgóðsið varð lagt út til verðslig len, og tikið var av ognarlutum í kirkjunum, nevnast kann at dýrgripir vóru førdir til Danmarkar at smelta um, harímillum halgiskrínið hjá Ólavi Halga.
Prestarnir varðveittu inntøkur sínar og fingu framvegis tríggjund, sum í Noregi var býttur sundur í fýra partar, men nú skuldi hann bert býtast í tríggjar partar eins og í Danmark. Summastaðna gjørdist stríð burturúr hesum millum bóndur og prestar. Noreg var ikki longur so avbyrgt og hevði fingið samband við stóru verð, og tað bar við sær andaligar og moralskar kreppur. Sverre Steen sigur soleiðis um støðuna: "Omkring 1500 lå Norge forholdsvis upåvirket av det nye. For folket her var verden like trang og trygg. Humanisme og reformasjon, kunnskap om en større verden, brennevin og syfilis, alt veltet innover et folk som ravet i søvne". So standurin man ikki altíð hava verið so góður. 52
Trúbótin í Føroyum.
Hetta var so støðan í teimum londum, Føroyar var stjórnað av og hevði samband við í hesum tíðarskeiði. Um hesa tíðina átti bispasetrið umleið helvtina av allari jørð í Føroyum, so katólska kirkjan hevur havt stórt vald í Føroyum. Ognin var fingin til vega gjøgnum gávur fyri sálarbót og helst sum bøtur fyri brot á kristinrættin. Harafturat fekk kirkjan tíggjund, sum í Noregi kom í gildi undir Sjúrða Jorsalafara. Tíggjundin var latin av grøði og fongi, og var frá gamlari tíð býttur sundur í fýra partar: ein til biskup, ein til kirkjuna, ein til prest og ein til tey fátæku.
Seinasti katólski biskupurin í Føroyum var Ámundur Ólavsson, og hann kann hava hoyrt til rørsluna, sum hevur kravt nýskipanir í kirkjuni. Ámundur fekk í 1533 bræv frá kongi til Føroya biskupsdømi við boðum um at boða evangeliið og at vera kongi trúgvur. 
Í 1537 varð Geble Pedersen vígdur í Keypmannahavn sum fyrsti protestantiski biskupur í Noregi. Sum fyrr nevnt var danski kirkjuordinansurin í 1539 samtyktur á stættatingum bæði í Oslo og Bergen at galda fyri Noreg og hjálondini vestanfyri. Hesar báðar hendingar eru helst útgangsstøðið fyri teimum broytingum í kirkjuligu viðurskiftunum í Føroyum. 
52. Balling og Lindhardt: Den nordiske kirkes historie. 1973. s. 161-172.
Danski kirkjuordinansurin.
Í danska kirkjuordinansinum stendur, at ikki var ætlanin at gera eina nýggja kirkju, men bert geva kirkjuni eitt annað skap. Støðið varð tikið í tí eina kristna statinum, sum verður stýrdur av tveimum "regimentum": tað andaliga verður stýrt av bispum og prestum, framt í boðskapinum av evangeliiunum, sakramentunum og sálarrøkt. Tað verðsliga regimentið verður framt av yvirvøldini, sum sjálvandi er kristin. Kongur er kirkjunnar "membrum præcipuum", og kongur skuldi geva kirkjuni umstøður at virka. 
Skilt verður ímillum Kristi ordinans og kongsins. Til Kristi ordinans hoyrdi prædika og guðstænasta, kristna uppalingin, uppihald hjá kirkju- og skúlatænarum, og fátækrahjálpin. Til kongsins ordinans hoyrdi allar praktiskar fyriskipanir, sum kundu broytast eftir tørvi. 
Ordinansurin ásetur onga symbolskyldu, men prestum verður álagt at eiga postilin og katekismuna hjá Luther, apologiina og Augustana hjá Melancton. 
Ein fyriskipan er fyri guðstænastuna - sum hereftir var á donskum, altargangin, skriftamálið og barnalærdómin. Eisini var eitt dáps-, vígslu- og jarðarferðarritual. Og ásettur vóru reglur fyri vali av bispum, próstum og prestum. 
Í luthersku guðstænastuni var høvuðsdenturin lagdur á prædikuna á móðirmálinum og sálmasangin. Flestu prestarnir í Føroyum um hetta mundi vóru danir, so prædikumálið hevur verið danskt. Sálmabøkurnar og lestrarbøkur vóru eisini á donskum. So kristnilívið var danskt, meðan gerandisdagurin var føroyskur.
Kirkjuligu viðurskiftini beint eftir trúbótina.
Vit vita einki um, hvussu sjálv trúbótin er farið fram í Føroyum. Men í 1540 var Ámundur Ólavson, biskupur, settur úr starvi saman við hinum katólsku prestunum í Føroyum. Summir hava ivaleyst skift til luthersku trúnna, men tað er ikki vist. Allar ognir kirkjunnar eru farnar undir kong, sum so hevur fingið sær uppisitarar til garðarnar um landið. Hesi viðurskifti eru skipaði longu í 1550, tá prestagarðarnir eisini eru komnir undir kong. 20 merkur av bispagarðinum - Úti á Bø í Kirkjubø - vóru hetta árið latnar Føroya løgmanni í len, hann æt Guttormur Andrasson.
Í 1540 tilnevnir Christian 3. kongur ein lutherskan superintendent yvir kirkjuni í Føroyum, og hann æt Jens Gregersen Riber, sum hevði verið kapellanur við dómkirkjuna í Bergen. Hann búsettist á gamla biskupsgarðinum í Kirkjubø. Tað sigst at hava verið ófriðatíðir í Føroyum afturat øllum øðrum broytingum. Sjórænarar úr Norðurafrika herjaðu oyggjarnar - sonevndir turkar - og hetta sigst at hava fingið superintendentin, Riber, í Føroyum at ríma úr oyggjunum í 1556/7. Sama ár varð Jens Riber útnevndur til biskup í Stavanger. Hetta bar so í sær, at Føroyar varð skipað sum eitt próstadømi undir biskupinum í Bergen heilt fram til 1620, tá Føroyar gjørdist eitt próstadømi undir stiftinum á Sællandi og frá 1923 undir stiftinum í Keypmannahavn. Í 1963 var eitt varabiskupaembætið stovnað, og í 1991 gjørdist Føroyar so aftur eitt sjálvstøðugt bispadømi við Hans Jacob Joensen sum biskupi.
Próstarnir, sum nú stýrdu føroysku kirkjuni her í Føroym, høvdu minni vald enn bisparnir. Garðurin í Garðshorni í Oyndarfirði lá til próstaembætið tá, umframt sjálvan embætisgarðin hjá presti. Próstarnir høvdu sostatt ongan fastan bústað, men vórðu settir av kongi millum sóknarprestarnar, og tað var soleiðis, at prestur, tá hann varð vorðin próstur, var sitandi á prestagarði sínum. Próstar hava búð í næstan øllum prestakøllum, men í seinri tíðum hava teir flestu búð á prestagarðinum á Nesi í Eysturoynni, sum var tann besti av prestagørðunum við sínum 24 mørkum.
Fyrsti próstur í Føroyum var Heini Jóansson Havreki, sum hevði verið hjálparprestur hjá Jens Riber. Søgnin sigur, at hann kom rekandi til Føroya á báti - sum orsaka av stormi skuldi vera rikin vestur í hav úr Noregi, og at hann skuldi vera tann einasti av studentunum, sum við vóru, ið livdi eftir. Heini var próstur inntil 1566.
Prestakøllini vóru 7 í tali heilt fram til umleið 1900: í Suðurstreymi var bústaðurin á Reynagarði í Tórshavn, í Norðurstreymi á Kjalnesi í Kollafirði inntil 1657, tá flutt varð á Kirkjuteig í Kvívík, í Eysturoy á Nesi, í Norðoyggjum í Ónagerði á Viðareiði, á Vágoynni í Jansagerði í Miðvági, í Sandoynni í Todnesi á Sandi og í Suðuroy í Leirum í Hvalba.
Frá trúbótini og til nakað eftir 1900 fingu prestarnir ikki løn, men bert tað, ið kallið gav. Prestarnir fingu ein garð saman við embætinum, og sosiala støða teirra man ikki hava verið so góð, tí frá 1632 fingu teir ein "annexgarð" afturat prestagarðinum - sum var vanligt í danska ríkinum, staðfest í kongsbrævið á Koldinghus av Chr. IV, hin 23. apríl 1632 - hetta vóru ofta garðarnir hjá prestaeinkjuni eftir fyrrverðandi prestin (náðinsgarður) - upprunaliga eitt slag av eftirløn hjá prestum. Harafturat fekk prestur inntøku av ofri, høgtíðsofri, presttali (prestapengum) og tíggjund. Tíggjundin og presttalið vóru avtikin við lóg í 1908. Harafturat hevði prestur rætt til fríða ferðing um landið, eisini kallað skyts, hetta var avtikið við lóg so seint sum í 1936. Ferðaútreiðslurnar vóru hereftir goldnar av Føroya Løgtingið og Kirkjumálaráðnum. Øll prestjørðin var 1. januar í 1938 yvirtikin av Føroya Jarðarráð. Í dag fær prestur løn, sum í lønarlag liggur ájavnt við ein lágløntan akademikara; lønin verður goldin av Kirkjumálaráðnum.
Seinast í katólsku tíðini vóru 54 kirkjur í Føroyum. Hetta skrivar norðmaðurin Peder Claussøn Friis í 1614, at so er, kann væl vera, tí mangastaðna eru staðarnøvn - á bønhúsi - sum bera boð um, at her hevur verið eitt bønhús ella kirkja í gamlari tíð. Men eftir trúbótina vóru 39 kirkjur í 7 prestakøllum í Føroyum. 
Kirkjurnar hava verið ymiskar til støddar, men vanliga hava tær verið lítlar (umleið 5m x 3m), men allar vóru bygdar á sama hátt: gjørdar úr timbri, innan klæddar við fjølum, settar í plógv í yvir- og undirsyll, grótveggur var laðaður uttaná, og takt var við nævur og flagi. Útgrevsturin í Sands kirkju bendir á, at so hevur verið, og at kirkjurnar ikki stóðu í meir enn hálva øld, tá tær vóru so illa farnar, at tær máttu takast niður, og nýggj kirkja byggjast. Skrivligar keldur greiða eisini frá, at so hevur verið, vit kunnu her nevna Lucas Debes frá 1673, nevndarálitið frá 1710 og Jørgen Landt frá 1800. Hvør prestur hevði upp í seks kirkjur at røkja. Tað gjørdist ikki vanligt at lesa lestur í kirkjunum fyrr enn seinri, so tá ið prestur ikki var, hava kirkjurnar staðið tómar. 53
Undirvísing og fátækrahjálp.
Einasta skúli vit vita um í allari miðøldini var prestaskúlin í Kirkjubø. Katólska kirkjan hevði eins og aðrastaðni røkt uppgávuna við undirvísing av uppvaksandi ættarliðnum. Alt hetta datt niðurfyri nú trúbótin varð sett í verk. Aðrar loysnir máttu finnast, og longu í 1547 - meðan Jens Riber var superintendentur - verður ein latínskúli nevndur at verða í Havn í Munkastovuni. Hetta var ein kongiligur skúli, har presturin í Havn var skúlameistari heilt fram til 1722, tá Latínskúlin fekk sín fyrsta rektara, sum æt Gregers K. Møller. Undirvíst var á latíni við uttanatlæru, og skúlin tykist ikki at hava havt nakran serligan týdning. Og vit mugu ásanna, at niðurleggingin av katólska bispasætinum og prestaskúlanum í Kirkjubø hevur verið eitt mentunnarligt afturstig. 54
53. Hans Jacob Debes: Føroya søga 2, Føroya Skúlabókagrunnur 1995. s. 123 f og
P. M. Rasmussen: Tættir úr Føroya kirkjusøgu, Føroya Skúlabókagrunnur 1978. og
J. P. Trap: Danmark bind VIII, Færøerne,1968. s. 183.
54. Ludvig Petersen: Skolen på Færøerne, 1995.
Katólska kirkjan tók sær eisini av teimum fátæku í Føroyum. Henda hjálp helt nú uppat, og eins og í mongum øðrum londum um okkum, gjørdist fátækrahjálpin nú helst ein skomm fyri eitt kristi land. 
Men protestantisku prestarnir fingu tíggund, har ein fjórðingur fór til tey fátæku, gomlu og sjúku. Um hesin parturin altíð er latin teimum, vita vit ikki. Men Lucas Debes skrivar í 1673, at umframt tíggjund, so lótu " de formuende Indbyggere efter deres Evne". Eisini greiðir Lucas frá, at tað eru spedølsk fólk í Føroyum, sum ikki hava samband við vanlig fólk. Hesi spedølsku fólk búðu á Argjum, tætt við Havnina, har kongur hevur givið teimum 4 merkur, so tey kundu liva av tí, jørðin gav og hava fæ. 55
Samfelagviðurskiftini um trúbótarleitið í Føroyum.
Í 1380 komu Føroyar eins og Noreg inn undir danska kongin - sum áður nevnt - oyggjarnar vóru tó framvegis stýrdar sum norskur landspartur. Í 1490 gevur Hans kongur hollendskum keypmonnum somu rættindi at handla við oyggjarnar, sum hansamennirnir og onglendingar høvdu havt. Føroyar vóru í 1500-árunum stýrdar av lensmanninum á Bergenhus. Sum áður nevnt herjaðu sjórænarar í oyggjunum hesi árini, og serliga bóru fólk ótta fyri teimum úr Algier, teimum sonevndu turkunum. Nógvar sagnir og toftir av vaktarhúsum og goymustøðum eru, sum bera boð um, hvussu umfatandi henda sjóræning hevur verið. Í 1529 noyddist lensmaðurin á Bergenhus, Esge Bille, at lata valdi frá sær til Hamburgarkeypmannin, Thomas Koppen, sum saman við Joachim Wullenweber fingu Føroyar í len og harvið rættin til handilin og kongsins skattir. Ein norskur harradagur avgjørdi, at Føroyar aftur skuldu leggjast inn undir Bergenhus, men hetta hendi ikki fyrr enn Thomas Koppen var deyður í 1553, og Koppen hevði einahandil í oyggjunum frá 1535.
Í 1571 gav kongur føroyingum rætt til sjálvir at handla, sum teir vildu, ímóti at gjalda somu gjøld sum fútin og hinir keypmennirnir. Magnus Heinason, sonur próstin Heina Havreka, átók sær at handla. Men í 1573 fekk hamburgski keypmaðurin, Thim, kongiligt loyvi at sigla uppá Føroyar. Í 1578 yvirtók kongur aftur handilin, og árið eftir fekk Magnus Heinason einkarættin og loyvi at útgerða skip við vápnum at berja sjórænararnar niður rundan um Føroyar, eisini lat hann skansan í Havn byggja, men bert fimm ár seinri misti hann aftur einkarættin. Í 1589 var Christoffer Valkendorf atvoldin til, at Magnus Heinason var hálshøgdur á Gammel Torv í Keypmannahavn. Árið eftir fekk hann ærisuppreisn. Restina av øldini var einkarætturin givin ymiskum hamburgskum, keypmannahavnskum og bergenskum keypmonnum, sum eisini fingu øll avgjøld. 56
55. Lucas Debes: Færoæ & Færoa Reserata, 1674 og 1963.
56. J. P. Trap: Danmark, bind xiii, Kbh. 1968. og
Hans J. Debes: Føroya søga 2, Føroya Skúlabókagrunnur 1995.
Filippistarnir.
Fyrsta ættarligi av trúbótarmonnum fóru ofta varliga fram katólskum leivdum í kirkjuni, men so var ikki við næsta ættarliði av kirkjumonnum eftir trúbótina - teir sonevndu filippistarnir - uppkallaðir eftir Philip Melancton, stóra guðfrøðinginum og vinmanni Luthers. Vit kunnu siga, at filippistiska tíðarskeiðið fevnir um seinru helvt av 1500-talinum. 
Hetta ættarlið var meira puritanskt og fór ofta harðliga til verka. Nógv innbúgv í kirkjunum hvarv, harímillum seingotiskar altartalvur og vígivatnskør, sum høvdu katólskan týdning. Nýggjar altartalvur við skriftorðum og brotum úr katekismuni komu, og doypifontarnir vóru fluttir innar í kór. Doypiføt vóru tikin í nýtslu, soleiðis eisini her hjá okkum.
Tað er frá hesi tíðini, at elsta danska lestrarbókin í Føroyum stavar. Tað er lestrarbókin hjá Niels Hemmingsen frá 1561 (á latíni) og 1576 (á donskum). Hemmingsen var vællærdur professari, men gjørdist alt meiri calvinistiskur, og hann fekk eitt tíðarskeið forboð ímóti at geva bøkur út. 57
57. Balling og Lindhardt: Den nordiske kirkes historie, Kbh. 1973, s. 124.
P. M. Rasmussen: Tættir úr Føroya kirkjusøgu, Føroya Skúlabókagrunnur 1978, s. 57.
ORTODOKSIIN.
Eitt eyðkenni fyri flestu lond í Europa í byrjanini av 1600-talinum er ein vøkstur í statsvaldinum og umsiting, og soleiðis var eisini í Danmark. Ávirkanin hjá stjórnini gjørdist størri innan vinnulívspolitikk, í stýrinum av keypstøðunum og í rættarviðurskiftum. Í stjórnini sótu framvegis kongur og ríkisráð, men av tí, at so fáir fundir vóru, hevði kongur, Christian 4., stórt vald. Kongur gekk tó ikki inn fyri tankanum um einaveldið, sum var komin upp í Europa. 
Christian 4. hevði eina einfalda barnatrúgv, og uppfatanin var, at vælferðin í ríkinum stóð til fólksins guðsótta og moral, og tað var natúrligt at kirkjulívið kom inn undir stjórnarinnar tilsjón. Kongur hevði eitt slagorð, sum enn stendur á mongu bygningverkum hansara, og tað er: Regna Firmat Pietas ( guðsótti styrkir ríkini). "Danske Kancelli" - sum høvuðsfyristitingin æt - stýrdi kirjuni í semju við biskupin á Sælandi, Hans Poulsen Resen (1561-1638) og seinri Jesper Brochmand (1585-1652). Kirkjan gjørdist av røttum ein statskirkja, og kongur bøtti um vitanina hjá prestum, bøtti um boðskapin hjá kirkjuni og bygningar hennara. Bøtt var um útbúgvingina hjá prestum og frá 1629 kravdist guðfrøðiligt embætisprógv frá Universitetinum sum treyt fyri at fáa eitt prestakall.
Í 1617 vóru hundrað ár liðin síðan Luther hongdi sínar víðakendu tesur upp, og Hans Resen, sum nú eisini var rektari við Universitetið í Keypmannahavn helt hesar dagar bæði í kirkjuni og á Universtetinum í oktober/november 1617. Hetta skuldi vera ein gleðisfest, tí Danmark varð vorðið frælst "af det papistiske fængsel og mørke", og at trúgvin her framvegis var tann rætta - tann lutherska ortodoksa. Her hugsaði Resen um stríðið við calvinistar og katólskt trúboðaravirksemi í Danmark. Fólk, sum vóru avdúkaði sum katolikkar, vórðu gjørd arvaleys, og katolikkar fingu ikki starv innan tað almenna, og fingu ikki loyvi at búseta seg í Danmark frá 1613.
Komandi árini vórðu krøv sett øllum um at vera rætttrúgvandi, og í hesum sambandi útgav Hans Resen fleiri bøkur. Strangur sensurur var settur í verk, og frá 1619 skuldu allir prestar geva lyfti um, at halda katekismuna hjá Luther og Augsburgsku trúarjáttaina.
Men kríggið móti Svøríki, sum endaði í 1660, kom at kosta Danmark dýrt, tí umfatandi oyðileggingar vóru farnar fram í landinum. Landbúnaðarframleiðslan og skipasambandið var so at siga steðga, dýrtíð, hungur og sjúka herjaði landið.
Menningin í Europa gekk hesa tíðina fram ímóti fyrstaligum einaveldi. Lutherska læran um Guðs innsetta verðsliga yvirvaldið og lýdni stuðlaði bert hesum hugsanum. Hans Svane (1606-68), biskupur, og Hans Nansen, borgarstjóri í Keypmannahavn, stóðu aftanfyri stjórnarlagskipannar broytingini í 1660, tá Fríðrikkur 3., sum varð kongur í 1648, nú gjørdist einaveldiskongur og ríkisráðið var avtikið. Í 1665 var Kongalógin sett í gildið, sum gav kongi óavmarka vald, bert hann var limur í luthersku kirkjuni. Hetta var ein grundlóg fyri danska ríkið, sum gjørd var av kongsins høgru hond, Peter Schumacher, seinri Griffenfeld, og henda lóg kom at galda til 1849, tá núverandi Grundlógin upprunaliga var sett í gildið. Umsitingin av kirkjuni og undirvísing kom hereftir og fram til 1848 at vera undir stjórnarskrivstovuni Danske Kancelli.
Fyrsta ættarliðið av guðfrøðingum í trúbótarkirkjuni vóru sjálvandi mest upptiknir av praktiskum-kirkjuligum uppgávum, og bøkur teirra vóru stríðsskrift ímóti papistum, calvinistum, og katekismur, sálmaheftir og ritualbøkur til prestar. Og fyrst tá vunnið var á mótstøðuni varð farið undir guðfrøðilig verk um reinu læruna í luthersku trúarjáttanini. Fyrstur at koma við slíkum skriftum í Danmark var H. P. Resen, biskupur, sum við guðfrøði sínari byrjaði ortodoksa (rætttrúgvandi) tíðarskeiði í Danmark. Hann var eisini biskupur yvir Føroyum, tá tær vóru lagdar undir Sælands biskup í 1620. 58
Lestra- og sálmarbøkur í Føroyum frá ortodoksiini.
Lestrabøkur.
Tað var Jesper Brochmand, sum við trúarlæru sínari: Universæ Theologiæ Systema, frá 1633, sum skapti eitt veruligt ortodokskt verk. Hann gjørdist í 1610 professari við Universitetið í Keypmannahavn og frá 1639 biskupur á Sælandi og harvið eisini yvir Føroyum. Fleiri andaktsbøkur komu út hesa tíðina, men tann mest lisna gjørdist Jesper Brochmands Huspostil frá 1635-38, soleiðis eisini í Føroyum, har henda andaktsbók var ein av grundarsteinunum undir guðstrúnni her á landi til út ímóti 1900-talinum. Á vanligum máli verður greitt frá tekstinum vers fyri vers. Aðalevnið í lestrunum er rættvísgering av trúgv aleina, menniskjan megnar ikki at frelsa seg sjálva, og ein áminning um at gera "troens frugter". Júst hetta gevur lestrunum ein tíðarleysan dám, sum kanska hevur gjørt, at teir vóru brúktir so leingi. Lestrabókin kom út í meira enn 20 uppløgum, seinastu ferð í 1862. Men lestrarnir eru tiltiknir fyri sína longd, og tað er júst hetta, sum ger teir so tungar.
At lestrarnir hjá Brochmand hava verið nógv brúktir í Føroyum vísir kirkjusýnsprotokollin frá 1834 og fram eftir. Í hesari kirkjusýnsprotokoll verður Brochmand nevndur í tveimum triðjingum av øllum kirkjunum í Føroyum, og hann kann væl hava verið brúktur í øllum kirkjunum, tí mangan áttu deknarnir lestrarbøkurnar sjálvir, og høvdu tær heima við hús. 
Í kirkjusýnsprotokollini verður Brochmand nevndur í øllum kirkjunum í Suðuroy. Í Sandoyar prestagjaldi verður hann nevndur í øllum kirkjunum uttan á Sandi, Skúvoy og á Dímun. Í Vága prestagjaldi í øllum kirkjum uttan í Bø. Í Suðurstremoy allastaðna uttan í Nólsoy. Í Norðurstreymoy ikki í Vestmanna og Saksun, men í Vestmanna hava tey tó átt bókina. Í Eysturoyar prestagjaldi verður hon tó bert nevnd á Eiði, Funningi og í Fuglafirði. Í Norðoyggjum verður hon nevnd í øllum kirkjunum.
Men aðrar lestrabøkur vórðu eisini nýttar í hesum tíðarskeiði. Vit kunnu nevna Arenius, og tveir týskarar : Johan Arndt, sum var nógv ávirkaður av katólskari dulspeki, og Heinrich Müller.
58. Martin Schwarz Lausten: Danmarks kirkehistorie, 1994. s. 150-168.
Sálmabøkur.
Eitt týdningarmikið sálmaskald í Danmark hesi árini var Hans Christian Sthen (1540-1611). Hann yrkti sálmar til vísuløg og versfót, so sálmarnir lættari fingu ávirkan á hitt einstaka menniskja. 
Men týdningarmiklasta baroksálmaskaldið var Thomas Kingo (1634-1703), sum fleiri ferðir gav út sálmar. Hann var føddur í Slangerup, tók guðfrøðiligt embætisprógv í 1658, og var prestur í Slangerup í 1668 og í 1677 biskupur á Fyn.
Fyrstu sálmarnir komu út í 1674 og itu: Åndelige Sjungekors første Part. Sálmar komu eisini út í 1681. Men í 1699 kom Den Forordnede Salmebog, seinri kallað Kingos Salmebog við umleið 85 sálmum eftir Kingo sjálvan av teimum 297 sálmunum. Sálmarnir bera boð um eina sanna guðstrúgv, yrktir á einum mergjaðum máli við framsíggjandi íblástri.
Kingo er frá endanum av ortodoksa tíðarskeiðnum og byrjanina til pietistiska tíðarskeiðið. Eingin lestrarbók frá monnum í hesum tíðarskeiði er funnin í Føroyum, men harafturfyri er sálmabókin hjá Kingo væl umboðað.
Og vit kunnu bert staðfesta at grundarsteinarnir undir guðstrúnni hjá føroyingum heilt fram til 1900-talið hevur verið lestrarbókin hjá Brochmand, sálmarnir hjá Kingo og lítla Katekisman hjá Luther. 59
Lucas Debes.
Lucas Debes var føddur í Stubbekøbing og prestur í Havn 1651-1675, seinastu árini sum próstur, eisini var hann rektari við latínskúlan, hann gjørdist bert 52 ára gamal. Bók hansara um Føroyar: Færoæ & Færoa Reserata ella Færøernis oc Færøeske Indbyggeris Beskrifvelse frá 1673 hevur gjørt Lucas gitnan fram um allar aðrar prestar í Føroyum frá ortodoksu tíðini stutt eftir trúbótina. Bókin er fleiri ferðir útkomin síðani: í 1903, 1950 og 1963.
Í innganginum til útgávuni frá 1963 skrivar Einar Joensen, sum lat bókina prenta, at søgumenn av ókunnleika higartil hava givið Lucasi eitt viðmæli sum stríðsmaður fyri smámannin, sum hann als ikki hevur uppiborið eftir teimum keldum, ið til eru. Í skrivingini kemur fram, at hann heldur seg vera úrmæling í andaligum viðurskiftum, men hann stúrir og gremur seg altíð um at hava ov lítið at liva av. Hann hevur havt stóra inntøku, men fekk eitt tungt hús at dragast við, tá hann sum 28 ára gamal giftist við einkjuni - hon var 42 - eftir Hans Rasmussen við 9 børnum. Sjúkbørnini skikkaðu sær ikki væl, ein dóttir kom fyri barn við loytnantinum Claus Becher, sum var kommandantur á Skansanum, og ein sonur, Christen Hansen, ið var fútafulltrúi, hevði brúkt ov nógv av kassanum. Hetta var tá Páll fangi breyt út, og fulltrúin stóð fyri leitingini, men var sjálvur settur fastur, áðrenn Páll var fangaður. Alt hetta tók Lucasi fast, tí hann og hansara skuldu jú vera fyrimyndin hjá hinum.
59. P. M. Rasmussen: Tættir úr Føroya kirkjusøgu, Føroya Skúlabókagrunnur 1978. s. 58-60.
Tá løgtingið hevði samtykt, at Havnarmenn skuldu gera alt skansaarbeiðið og presta- og bóndasynir skuldu sleppa undan, avgjørdu Havnarmenn at mótmæla og bóðu Lucas Debes seta eitt skrivligt mótmæli saman, men hann umbar seg leingi. Og tá ástóð í rættinum tóku Havnarmenn sjálvir ábyrgdina og vórðu harafturat settir í Myrkustovu, og nøvnini standa í Løgtings- og Vártingsbókini frá 1655-66. Lucas vardi sostatt ikki Havnarmenn, men skrivaði bert mótmæli fyri teir, og fá ár eftir hetta, meldar hann Havnarmenn, tí teir vóru farnir at rógva út sjálvir, sum fríir menn. Hetta førdi so til, at løgtingið samtykti, at Havnarmenn fyrst skuldu manna Lucassarbát síðan Húsagarðsbátin, og altíð vera tilreiðar at skjútsa prest. 
Bókin hjá Lucasi er skrivað at stuðla honum, tá hann saman við sýslumonnunum Johannes Joensen úr Suðuroy og Hans Hansen úr Norðoyggjum fór "pá landsins besta" til Danmarkar at klaga handilin hjá Gabel og fútan og gremja seg um ta neyð prestarnir liðu, tí teir høvdu so lítið at liva av. Um neyðin veruliga var so stór, er ringt at meta um, men klagan førdi so til eina ódámliga kongliga ásetan, sum hereftir gav prestasynum forrætt til kongsfestini í Føroyum. Men bókin hjá Lucasi Debes hevur í øllum førum goymt mangt til eftirtíðina, ið altíð fer at verða áhugavert.
Í kapitlinum um Færøs Religion skrivar Lucas á síðu 136 um katólsku tíðina:
Tað løgna er, at Lucas skrivar, at tað er Hilarius, biskupur (d. 1511), sum hevur bygt Múrin. Siðaarvurin frá katólsku tíðini tykist her rættiliga skjótt at vera gloymdur. Grundirnar kunnu vera ymiskar, vit kunnu nevna sóttina Svartadeyða, sum tíndi rættiliga nógv fólk í Føroyum, og so trúbótina, sum helst hevur borið við sær, at gamla tíðin og trúgvin hevur verið gloymd. Schrøter, prestur fyrst í 1800-talinum, nevnir uppaftur ein annan biskup, Vigbold, frá endanum av 13. øld, sum skal hava bygt Múrin.
Men tað er hugsandi, at hesir báðir bisparnir: Hilarius og Vigbold, hava roynt at bygt Múrin lidnan, ella gjørt ábøtur á hann.
Um trúbótina skrivar Lucas Debes:
Lucas skrivar víðari, at fólk sita mest heima við hús um vetrarnar, og har lesa tey lestrar og andaligan lesna, sum tey duga uttanat og sálmarnar við, sum prestur stuðlar teimum í. Tað tykist ikki, sum at deknur lesur lestur í kirkjuni sunnudag enn, men lisið verður dúgliga heima við hús, so tey ungu eisini duga rættiliga væl:
Hvorudover de unge mange, som ikke ere over deres ti eller tolv Aar gamle, kunne udenad paa Fingre, ikke aleneste Lutheri Catekismum med sin enfoldige Forklaring, men endog S. Doctor Jesper Brochmands Sentenser af den H. Skrift sammendragne over Religionens Artikler.
Um Latínskúlan í Havn skrivar Lucas, at skúlin verður stuðlaður peningaliga av kongi, men at tað er ynskiligt, at skúlin verður loystur frá prestaembætinum í Havn, tí tað er ov nógv at gera hjá presti. Annars skrivar Lucas, at hann nú er vorðin gamal, og at tað hevur verið so sum so við undirvísingini í seinastuni. 
Lucas Debes var, eins og fólk flest tá, fullur í pátrúgv og var altíð til reiðar at stríðast ímóti Satan og illgerðum hansara og øllum trúvillingum og trúskiftingum. Øllum hesum greiðir hann frá í seinasta kapitlinum í bókini um Føroyar: Færoæ & Færoa Reserata:
Og hann skrivar víðari um Føroyar:
Lucas skrivar um fleiri hendingar, har fólk eru horvin, summi eru komin afturí aftur, men hava síðan ikki verið fólk. Trøll og huldufólk gera ónáðir og ganga inn til fólk um næturnar. Eisini verður sagt frá hugsveimandi opinberingum millum fólk í Føroyum:
Sjónin vísti fleiri ferðir fyri Jacob Olesøn, og lærdi hann at biðja við knýttum hondum, á knæ og tríggjar ferðir um dagin. Jacob fekk viðhaldsfólk, sum hildu frí leygardag, ið eisini var prædikudagur, so presturin á Nesi, Peder Hellisøn Wiberg, helt tað verða neyðugt at koma at vitja og fáa eina frágreiðing um málið. Og prestur sendi Lucasi Debes, prósti, eina frágreiðing, sum lisin var frá prædikastólinum í kirkjunum um hesa trúvilling. Men hesin trúvillingur fall, tí hann kom fyri barn við Marini Hanusardóttir, og tí Lucas Debes skrivar at enda um hesa søgu Samfelagsviðurskiftini í Føroyum 1600-1700.
Í 1620 var stjórningin av Føroyum flutt úr Bergen til Keypmannahavnar, men oyggjarnar vórðu framvegis stýrdar eftir norskari lóg, og henda skipan var heilt fram til 1814. Próstadømið Føroyar varð somuleiðis lagt undir Sjællands stift. Í 1634 fekk tingskrivarin, sum áður bert hevði ført tingbókina og vegleitt løgrættumennirnar, sorinskrivaraheitið og ábyrgdina av dómsøgnum, og seinri í 1688 gjørdist hann dómari í sakarmálum, ið løgd vórðu fyri vár- og heysttingini, sum hildin vórðu á ávísum støðum í hvørjari sýslu. Løgrættumennirnir gjørdust nú bert dómsvitni. Úr hesum rætti kundu mál verða appeleraði til løgtingið, har løgmaður var formaður.
Í 1637 var ein skansi bygdur á Tinganesi afturat Skansanum á Skansatanga. Í 1649 komu sendiboð fyri Fríðrik 3., kong, til Føroya, teir itu Henrik Bielke og Gabriel Akeleye. Løgtingið gav teimum fagnaðareið vegna kongin, Fríðrik 3. Í 1662 var Henrik Bielke aftur í Føroyum sum kongsins sendiboð og fekk aftur, kongsins vegna, fagnaðareið í løgtinginum, tí Fríðrikkur 3. varð í 1660 vorðin einaveldiskongur í danska ríkinum við óavmarkaðum valdi.
Í 1655 fekk Christoffer von Gabel, sum yvirmaður, Føroyar í len uppá lívstíð fyri 1000 ríkisdálar árliga. Og í 1661 fekk sonur hansara Frederik von Gabel somu rættindi eisini uppá lívstíð, og í 1662 fingu teir harafturat einkarætt at sigla til Føroyar. Í 1658 tók løgtingið avgerð um at útbyggja allar skansarnar, sum Havnarmenn skuldu gera, og ónøgdin førdi so til áðurnevndu klagu til løgtingið, sum Lucas Debes skrivaði fyri teir.
60. Lucas Debes: Færoæ & Færoa Reserata, Thn 1963.
Í 1673 brendu øll handilshúsini á Tinganesi, men tíbetur hendi einki við prestagarðinum, kirkjuni (bygd í 1609), Munkastovuni og skansanum. Fá ár seinri í 1677 rændu franskir sjórænarar Havnina. Í 1708 doyr Frederik von Gabel og landfútin Jørgen Christian Klein gjørdist inspektørur fyri kongligu rættindunum í oyggjunum. Gablatíðin er tiltikin fyri hungur og hall, har alt gekk afturá hond, tí Gablarnir báðir ikki førdu tær vørur til Føroyar, tørvur var á.
Sagnirnar um Beintu - seinri dramatisera í bókini hjá Jørgens Franz Jakobsen: Barbara - og Kálv Lítla eru frá hesi tíðini, og siga eitt sindur um tíðina, tær eru at finna í bókini hjá dr. Jakob Jakobsen: Sagnir og Ævintýr. 61
61. J. P. Trap: Danmark, bind XIII, om Færøerne, 1968, s. 214
PIETISMAN.
Pietisman tók seg upp í týsku luthersku kirkjuni í 17. øld. Ortodoksiin legði dent á læruna, meðan pietisman legði dent á umvendingina, og henda uppfatanin kom eisini til Føroya.
Pietisman kom til Norðanlond sunnanífrá sum ein átrúnarlig veking. Avgerandi spurningurin fyri hesa rørsluna eins og fyri protestantismuna var spurningurin um ta átrúnarligu vissuna. Ortodoksiin tengdi hesa vissu at tí objektivu læruna, sum bygdi á ta lýtaleysu Bíbliuna, meðan pietisman - uttan at seta spurningar við Bíbliuna - helt vissuna vera í tí átrúnarligu upplivingini. Hesir tankar komu frá calvinistiskari trúgv um lagnulæru (prædestinatiónslæra), men læru røturnar røkka eisini til katólskar andaktsbókmentir og frá enskum puritanarum.
Allir pietistisku høvuðsformarnir komu til Norðurlond. Í lítlu skriftini Pia desideria (trúgvandi ynskir) setti týski presturin Philip Jakob Spener (1635-1705) fram nøkur hugskot, hvussu lívið hjá tí trúgvandi kundi betrast. Fólk vórðu stuðlaði í at lesa Bíbliuna dúgliga, ganga nógv í kirkju og at hava møtir, har tey uppbygdu hvørtannað. Kristindómurin var ikki vitan, men trúgvandi gerðir. Tann spenerska stevnuskráin vildi betra prestastættina, gera samkomuna meiri virkna og kveikja lív aftur í vanliga prestadømið. Spener verður kallaður faðir at pietismuni (gudsótti).
Í gjøgnum boðskapin hjá August Hermann Francke (1663-1727), sum var prestur og professari í Halle, fekk hetta nýggja rák ein fastari form og arbeiðshátt. Greitt verður frá umvendingini sum syndaviðurkenning, angur og avgerð um at kvitta við gamla syndalívið í áliti á náði Guðs, sum kom at merkja eitt nýtt lív uttan dans, sjónleik og kortspæl. Hann hevði góð evnir at samskipa, og tað var undrunnarvert, at hann fekk stovna skúla fyri fátøk, heim fyri foreldraleys børn (vajsenhús), læraraskúla, bókhandil, sjúkrahús, apotek og bíbliufelag í Halle. Stóru kristilig-sosialu avrik hansara og arbeiði fyri Ytri missión, gjørdi pietismuna til eina kirkjuliga makt saman við stovnunum í Halle, sum gjørdist ein fyrimynd fyri øllum Europa. Pietistarnir gingu út frá tí subjektiva ella persónliga upplivingini, tað ráddi ikki bert um at duga teir røttu lærusetningarnir, men trúgvin skuldi vera ein livandi kraft. Umvendingin, tann innara broytingin, sum broytti liviháttin, gjørdist týdningarmiklari enn dópurin, tann sanna kirkjan vóru tey umvendu, og tí var altarborðið bert fyri tey.
Samkoman hjá Zinzendorf, stovnað í 1727, hugsavnaði seg mest um ytri- og heimamissión. Hjá Nikolaus von Zinzendorf (1700-1760) var tað ikki umvendingin, men upplivingin hjá tí einstaka av pínslum Krists á krossinum, sum var miðdepilin. Samkoman helt til í Herrnhut, har heidningamissiónin gekk út frá.
Hallensarpietisman var gomulprotestantisk og hugsaði út frá lóg-evangelium, og at lívið hjá tí einstaka broyttist knappliga frá vónloysi til frið og trúarvissu og eitt nýtt lív í góðum gerningum. Herrnhutisman bygdi á ta objektivu sáttarlæruna, men skilti hana sum Guðs kærleika, og tann lógarfría evangelisman merkti etiska boðskapin.
Millum prestarnar kom pietisman fyrst til Suðurjyllands, sum bert var natúrligt, tí nógv ung har høvdu lisið í Týsklandi. Størsta sálmaskaldið frá hesi tíðini var Hans Adolph Brorson (1694-1764), hann var prestur í Tønder frá 1729, 1737 próstur í Ribe og frá 1741 biskupur har. Hann yrkti á einum løttum og vanligum máli.
Úr Suðurjyllandi breiddi rørslan seg út um alt Danmark, so í 1730 sótu pietistiskir prestar um alt landið, men tað var umráðandi at fáa einaveldiskongin, Fríðrik 4. at vera fyri pietismuni, um hon skuldi vinna fram. Kongur hevði sett tann týska pietistin F. L. Lütkens til hovprest í 1704. Fríðrikkur 4. livdi eitt alt annað enn pietistiskt lív við alskins ólevnaði og drykkjuskapi, hann helt seg kanska hava loyvi til meir enn onnur deyðilig, og tá prestar funnust at hesum, vóru teir avsettir. Stutt áðrenn deyða sín í 1730 setti kongur tó rættiliga stranga halgidagslóg í gildi.
Tá Fríðrikkur 4. doyr í 1730 tekur krúnprinsurin við, og Christian 6. fór beinanvegin undir eina útreinsing millum embætisfólk við hovið. Nýggju kongshjúnini vóru guðsóttandi, men vildu helst liva í einsemi. Hesin friður kom at merkja mentunnarlívið, men kongshúsið bygdi mong slott hesa tíðina.
Í stjórnartíðini hjá Fríðrikki 4. var eitt framtaksvirksemi innan undirvísing, sosialt arbeiðið og heidningamissión. Hetta var í pietistiskum anda, at trúgvin skal vísa seg í gerningi. Fólk við hovið og kirkjulig settu skúlar á stovn fyri fátæk børn, og í 1708 var ein fátækrahjálp sett á stovn við lóg. Kongur tók í 1721 avgerð um at lata gera ikki færri enn 240 landsbygdaskúlar á ognum kongsins. Endamálið var at børnini skuldu læra Bíbliuna og katekismuna, um tey skuldu læra at lesa og skriva, máttu foreldrini gjalda eyka. Tað kann hava verið eitt úrslit av hesi avgerð, at Latínskúlin í Havn fekk sín fyrsta rektara í 1722.
Í 1714 hevði kongur stovnað eitt trúboðararáð "missionskollegiet" við fimm limum. Hetta trúboðararáð stuðlaði trúboðaravirksemi í Norðurnoregi og í Grønlandi, har Hans Egede (1686-1758) var sendur út, og saman við konu síni Gertrud Rask fór undir trúboðan í Grønlandi. Hann stovnaðu eisini "Det Bergenske Kompagni", sum rak handil í Grønlandi. Men fyrst í 1921 lukkaðist at doypa seinastu heidningarnar í Grønlandi.
Christian 6., kongur gjørdi greitt, at tað var tann statskirkjuliga hallensiska pietisman, sum skuldi vera í danska ríkinum. Men hann var samstundis samførdur um, at veking og upplýsing ikki kundi verða litið fólkinum til at umsita. Kirkjuligt eftirlit skuldi verða við pietismuni, og lóggevast skuldi fyri hesum. Í 1735 var ein nýggj halgidagslóg sett í verk, har fólk skuldu ganga í kirkju, annars var revsingin bót ella gapistokkur, og forboð var sett fyri veitslum, arbeiði og sjónleiki halgidagar.
Í januar 1736 gjørdist konfirmatiónin ella fermingin skylda hjá øllum børnum - og hetta er framvegis siður. Lærubókin var Sandhed til Gudfrygtighed skrivað av Erik Pontoppidan (1698-1764), hann var spenerskur pietistur. Henda skylda er so eisini sett í gildi í Føroyum um hetta mundi. 62
Konventrikelplakatin og deknaguðstænastan.
Stjórnin stúrdi fyri herrnhutarunum og øðrum trúskiftingum, serliga í Noregi, og tí varð tann sokallaða Konventrikelplakat sett í gildi frá 1741, har ábyrgdin av øllum átrúnarligum samkomum (konventriklum) var løgd inn undir sóknarprestin á staðnum. Fundirnir ella møtini kundu tó verða hildin uttan prest, men hann skuldi vita um tey. Møtini kundu bert fara fram um dagin, loyvt var at lesa úr Bíliuni, men ikki at tulka, og ikki var loyvt at eta saman. Henda plakat kom eisini í gildi í Føroyum sama árið.
62. Martin Schwarz Lausten: Danmarks kirkehistorie, 1994
Balling og Lindhardt: Den nordiske kirkes historie, Kbh. 1973.
Í einum brævi frá kongi til superintendentin, Jens Riber, í 1551 verður talað um sóknardeknar í Føroyum, og hjá Lucasi Debes stendur at lesa, at tað er ikki tørvur á dekni at syngja fyri, og sagt verður eisini, at fólk lesa dúgliga lestur heima við hús.
J. Chr. Svabo sigur frá í bók síni: Indberetninger fra en Reise i Færøe 1781 og 1782, í pettinum um: Jørgen Landt sigur eisini frá í árinum 1800, at lestur verður lisin í kirkjunum. 
Prestarnir í Føroyum hava ført gerðabók yvir fundir sínar á ólavsøku heilt aftur til 1669. Í fundarfrásøgnini fyri 1741 verður júst greitt frá, at Konventrikelplakatin er lisin fyri prestunum. Tann lættasti mátin at sleppa undan ákæru fyri at bróta ásetingarnar í plakatini var helst at flyta lesturin úr roykstovuni og yvir í kirkjuna, tí tá var ein "gudelig forsamling" á almennum stað og undir eftirliti. Tí er tað væl hugsandi, at júst hetta árið í 1741 varð farið undir at lesa lestur í øllum kirkjum í Føroyum hvønn sunnudag, tá prestur ikki var. Heimalestur hevur tó verið lisin heima við hús mangastaðna heilt upp til okkara dagar í summum bygdum.
Inventariilistin hjá kirkjunum frá hesum tíðarskeiði styðjar hesum pástandi, tí hann umtalar en "bogstol" ella "bogbræt", sum man vera pultur ella lestrarfjølin, ið løgd verður millum stólparnar á kórsgáttini at hava lestrarbókini á, meðan lisið verður. So eg haldi, at tað er staðfest, at farið er undir at halda deknaguðstænastu í 1741.
Pietistiskar lestrarbøkur og sálmar.
Johan Hendrik Weyhe var løgmanssonur av Steig í Sandavági, hann las til prest og var fyrst prestur í Suðuroy, síðan í Havn. Eftir lokið embætisprógv kemur hann vestur til Sandavágs og skrivar í 1732 eina lestrarbók. Hann sigur í formælinum til bókina - sum kemur út í Keypmannahavn í 1733 - at flestu vanlig fólk eiga onga bók við lestrum til mishalgidagar, og tí skrivar hann hesar 17 lestrar til mishalgidagarnar. Hetta er so fyrsta føroyska lestrarbók og tann einasta undan teimum hjá Jákupi Dahl, sum ikki koma fyrr enn eini tvey hundrað ár seinri. Bókin eitur "Nogle vigtige Troens Articler Læran er ortodoks og pietistisk. Áðrenn skrivaði Weyhe eina mállæru, sum helst fór fyri einki, tá Keypmannahavn brendi í 1728. Lestrabókin er tó ongantíð nevnd í kirkjusýnsprotokollini, og sigst bert at vera funnin í kirkjuni á Sandi.
Jákup Dahl skrivar í "Deknatænastan í Føroyum", at føroyingar eru komnir í samband við pietismuna ígjøgnum lestrarbøkurnar hjá Peder Hersleb og Peder Saxtorph, sum var prentaður sum eitt ískoyti til lestarbókina hjá Brockmand, hetta vóru føstulestrar, sum ikki høvdu verið í hesi lestrarbók áður. Lestrarnir hjá Balle vóru ímóti rationalismuni. Katekisman hjá Erik Pontoppidan er funnin í Føroyum og ikki at gloyma vøkru sálmarnir hjá H. A. Brorson (1694-1764) og Petter Dass (1647-1708), sum var norskur prestur og yrkjari.
Pietisman gjørdist ein av týdningarmiklastu rætningum í nýggjari kirkjusøgu, savningin um átrúna hins einstaka peikaði frammeftir. Pietisman er enn sterk her hjá okkum og manga aðrastaðna, og verður hildin at vera tann sanni kristindómurin, sum hugsavnar seg um moral og guðsótta hins einstaka. 63
63. P. M. Rasmussen: Tættir úr Føroya kirkjusøgu, Føroya Skúlabókagrunnur 1978.
UPPL+SINGIN
Ein nýggj heimsáskoðan vann fram í seinra parti av 1700-talinum, hetta var: upplýsingin. Upprunin var at finna í humanismuni hjá renesansuni, í franskari og týskari heimspeki og enskari nattúruvísind.
Hetta viðførdi eina nýggja trúgv á menniskja og evnir tess á øllum økjum, sum aftur førdi við sær at kristindómsuppfatanin broyttist. Hildið varð, at í einum og hvørjum menniskja lógu grundreglur um moral og rættvísi, tí var samvitskan besta leiðregla í lívinum.
Innan rættarheimspekina komu av hesum tankar fram, har moralurin var slitin frá tí guddómligu opinberingini. Fyrr varð tosað um fyrstar av Guðs náði, nú varð tosað um fólkafullveldi og tann verðsliga statin. Filosofiin skuldi ikki longur vera undir teologiini. Vísindin skuldi vera sjálvstøðug og byggja á royndir, eygleiðing og vit og skil. Innan søgugransking kom hetta at merkja, at byggjast skuldi á skjøl frá tí tíðini, sum skuldi lýsast og ikki á seinri frágreiðingar. Farið varð eisini undir at brúka henda keldukritikk á halgisøgur, tey bíbilsku skriftini og kirkjusøguligar hendingar, har Guð og Halgi Andin ikki vóru hildin at vera virkandi orsøkir.
Í Týsklandi var tað heimspekingurin Gottfried Leibniz (1646-1716) og í Fraklandi var tað Jean Jaques Rousseau (1712-78) sum skrivaðu um hesar nýggju tankarnar um, at har frælsið og javnrættur ráddi fór góðskan at vera millum fólk. Ongin himmal var longur, men eitt paradís her á jørð. Við meiri kunnleika, uppaling og upplýsing fór at vera gjørligt at broyta búskaparligu og politisku kor menniskjunnar, so vælferðin øktist millum fólk.
Við hesum í huga kravdu fólk frælsi í talu og skrivt, tollyndi, stættarmunur varð fordømdur eins og kúgan og oyðsl hjá yvirstættini. Hildið varð uppá, at skil og opinbering ikki vóru mótsetningar, tí bæði komu frá Guði. Religiónin verður býtt í tvey: ta opinberaðu og ta natúrligu. Henda hugsan kom frá deistunum í Onglandi. Guð skuldi tilbiðjast við einum moralskum lívi, sum varð samsýnt í tí komandi lívinum. Týdningarmiklast í kristindóminum gjørdist sostatt etikkurin ella siðalæran og dogmurnar ella trúarsetningarnir gjørdust minni týðandi. Hetta gjørdist bjargingin fyri tey mongu kristnu sum vóru gripin av upplýsingini, tí nú kundu tey framvegis vera kristin sjálvt um vitið kom í fremstu røð. 
Í Danmark var tað serlig Ludvig Holberg (1684-1754), sum førdi hesar nýggju tankar fram úr útlandinum, og hann skemtaðist við pátrúgv og dømisjúku.
Eftir at Christian 6. var deyður í 1746 broyttist kirkjulívið, tí nýggi kongurin, Fríðrikkur 5., ikki var pietistur og hevði lítlan hug fyri stjórningini av ríkinum, og tí lat hann ráðgeva sín Adam Gottlob Moltke hava høvuðsávirkanina innan kirkjuna. Christian 7. hevði heldur ongi átrúnarlig áhugamál, og stýrið var ótrygt, tí kongur gjørdist sinnissjúkur. J. F. Struensee (1737-72) var í 1768 settur sum lækni hjá sjúka konginum, hann fekk so líðandi ávirkan til hann í árunum 1770-72 stýrdi landinum, men í hesum tíðarskeiðnum hendu bert fáar kirkjuligar broytingar, sum helst vóru gjørdar innan umsitingingina, har Struensee avtók píning (tortur), gjørdi lógir fyri umsorgan av foreldraleysum børnum og prentfrælsi. Struensee og hóvmaðurin Enevold Brandt vóru handtiknir í 1772 og hálshøgdir. Síðan gjørdist Ove Guldberg (1731-1808) leiðari í stjórnini, sum tók við.
Upplýsingin ella rationalisman frá 18. øld tykist ikki at hava havt stórt átrúnarligt árin í Føroyum, men stóra ávirkan á øðrum økjum við tað, at nakrir føroyingar fóru undir at lesa annað enn guðfrøði, vit kunnu nevna J. C. Svabo (1746-1829), sum fór at lesa málfrøði, og Nicolai Mohr (1742-1790), sum læs búskap. 64
Samfelagsviðurskiftini í Føroyum 1700-1800.
Eftir deyða Fríðriks von Gabels avgerð kongur, Fríðrikur 4. sjálvur at yvirtaka handilin og ger hann til ein kongligan monopolhandil, sum hann var verðandi heilt fram til 1856, tá fríhandilin kom. Handilin varð hereftir stýrdur av "Det konglige Rentekammer" í Keypmannahavn, sum hevði ein handilsforvaltara í Havn, sum var einasta útsølustaðið fram til 1836, tá ein deild var stovnað á Tvøroyri, í 1838 í Klaksvík og 1839 í Vestmanna. Í 1709 vóru oyggjarnar lagdar undir Sjællands stiftsamtmann. Frá 1720 hoyrdu Føroyar til Íslands stift fram til 1775, tá oyggjarnar aftur vóru lagdar undir Sjællands stift. Í 1720 skrivar admiral Peter Raben til Rentukamarið, at hungursneyð var í Føroyum, tí eingin vøru var, og somu klagur høvdu mangar ferðir verið fyrr undir Gablunum. 
Í 1706 verða fyrstu og einastu deyðadómar eftir norsku lóg framdir, tá Skælingssyskini verða hálshøgd fyri blóðskemd.
Í 1768-88 hevur Ryberg handil í Vágsbotni og hevur serloyvið at hava goymslu av fremmandum vørum og røkja millumhandil (transit) við teimum, serliga við tubbaki og hampi millum Amerika og Ongland. Handilin verður umsitin av Rosemeyer og Floor. Hesir læra føroyingar at salta sild, og eru teir fyrstu at flyta út klippfisk úr Føroyum. Royndir verða gjørdar við skipsfiskiskapi. Í 1789 setur kongur eina nevnd at kanna viðurskiftini hjá handlinum. Nútíðar gransking hevur staðfest, at handilin hevur smuglað vørur (Varðin: Ásla Weihe). Úr Føroyum møttu kommandanturin L. U. Born og landfútin W. Hammershaimb, og í 1790 mælir nevndin til at monopolið verður avtikið í 1796, men eitt bønarbræv úr Føroyum, sum er ímóti fríhandli, ger, at einki verður gjørt við málið.
Í 1777 verður Húskallalógin við kgl. fyriskipan sett í gildið eftir áheitan frá prestum og stórbóndum, at maður skal í minsta lagi umsita mørk í jørð fyri at seta egið búgv. Longu í Seyðabrævinum hevði verið fyriskipan lík hesari. 65
Vit eru nú komin fram at teimum týðandi broytingunum, sum fara fram í Føroyum í 19. og 20. øld, har frælsistankarnir frá fronsku kollveltingini og frá upplýsingini eisini gera seg galdandi í Føroyum og økja meðvitið, har fólk gerast frælsissinnaði, tjóðskaparlig og ikki minst: vekingarrørslurnar koma til Føroya.
64. Martin Schwarz Lausten: Danmarks Kirkehistorie, Kbh. 1994.
65. J. P. Trap: Danmark, bind XIII, Færøerne, Kbh, 1968.
4. 19. OG 20. ØLD
POLITISKA OG SAMFELAGSLIGA MENNINGIN Í FØROYUM Í 
1800-TALINUM.
Um tú vil skilja menningina innan trúarlív og kirkju í bæði 19. og 20. øld er neyðugt at kenna bæði ta politisku og samfelagsligu menningina í landinum hesa tíðina, tí hesir spurningar eru allir so saman tvinnaðir.
Í fyrsta umfari verður so greitt frá hesum viðurskiftum fram til, at politisku flokkarnir verða til í 1906, sum er ein rættiliga avgerandi broyting í hesum spurningum.
Úti í Europa var ófriðarligt í byrjanini av 19. øld við stórum broytingum og bardøgum millum lond. Alt byrjaði við Fronsku kolveltingini, sum var í tíðarskeiðnum 1789-99. Fíggjarneyð í Fraklandi tvingaði Louis XVI, kong, í 1789 at samankalla generalstættina, men stríð tók seg upp um atkvøðureglurnar, sum hevði tað úrslit, at triðjastættin (borgarar) søgdu seg vera tjóðarting. Og kolveltingin varð veruleiki; arbeitt varð út frá loysunnarorðunum: liberté, égalité, fraternité (frælsi, javnrættur, brøðralag). Júst hesi orð, ið hava fingið avgerðandi týdning fyri menningina í øllum heiminum síðani. Orðini stava upprunaliga frá Montesquieu. Í 1791 varð valdið hjá kongsvaldinum avmarkað. Bardagar vóru við Eysturríki og Preussen, ið óbeinleiðis førdi til, at kongsvaldið fall í 1792, og tjóðfundurin lýsti síðani Frakland at verða tjóðveldið. Tey komandi árini fekk Napoléon Bonaparte, ið upprunaliga var korsikanari, meira og meira vald orsaka av hernaðarligu sigrum sínum, inntil hann í 1799 framdi eitt hernaðarkvett, tók valdið og kallaði seg keisara.
Danmark var saman við Svøríki og Russlandi farið saman í eina uttanveltaða samgongu; men bretar uppfataðu hetta sum ein óbeinleiðis stuðul til Frakland, og bretar lupu tí á Danmark og vunnu í sjóbardaga út fyri Keypmannahavn í apríl 1801, og bretar kannaðu hereftir øll donsk og norsk handilsskip.
Tá Napoléon í 1806 leyp á Týskland við stórum herum, kravdi Bretland, at Danmark skuldi lata bretum herflota sín; men danir sýttu fyri hesum, og bretar vildu tí taka flotan við makt í 1807. Meginparturin av herinum var í Holsteini, so lætt var hjá bretum at seta fólk á land á Sælandi. Keypmannahavn var kringsettur og bumbaður í byrjanini av september og gav seg síðani yvir. Bretar tóku allan danska herflotan sum herfong. Danmark, Svøríki og Russland fóru síðan í part við Fraklandi ímóti Bretlandi, og fóru uppí ta sonevndu "meginlandsavbyrgingina". Hetta kríggj gjørdi at handil við útheimin og sigling, ið hevði blóma í 1700-talinum, datt púra burtur. Rættiliga nógv donsk og norsk handilsskip vórðu tikin av bretum, og í Noregi gjørdist hungursneyð av hesum. Stórir trupuleikar vóru við siglingini til Føroyar og Íslands, sum bretar tó góvu loyvi til. Harafturat kom at fíggjarviðurskiftini Danmark vóru ring. Roynt varð at prenta fleiri peningaseðlar, bert við tí úrsliti, at virðið minkaði niður í einki, og í 1813 fór Danmarkar ríki av knóranum.
NÓLSOYAR PÁLL.
Kongur hevði longu í 1790-unum skotið upp at avtaka einahandilin í Føroyum, men eitt bønarbræv úr Førouym gjørdi, at hesar ætlanir vórðu av ongum. Vørutrot var altíð í handlinum, og viðurskiftini gjørdust nú upp aftur verri orsaka av siglingartrupuleikunum og bardøgunum á meginlandinum.
Í 1798 kom nólsoyingurin Poul Poulsen Nolsøe, ella betur kendur sum Nólsoyar Páll, aftur úr útlondum, har hann hevði ferðast víða um sum skipari, bæði í Europa og Amerika, og tikið til sín allar tær nýggju hugsjónirnar í tíðini. Í 1804 keypti hann eitt skipsvrak í Suðuroy, og saman við øðrum bygdi hann eitt lítið skip á "Fløtuni Fríðu" í Vági. Skipið fekk navnið: "Royndin Fríða". Hetta var helst fyrsta skip hjá føroyingum síðani miðøldina. Nólsoyar Páll gjørdi nakrar handilsferðir, men takkalønin var, at hann í fleiri sakarmálum var ákærdur fyri loynihandil, men hann varð fríkendur. Hann yrkti fleiri tættir, har hann gjørdi gjøldur burtur úr myndugleikunum í Føroyum. Í 1807 var hann aftur í Keypmannahavn og tosaði við krúnprinsin, sum lovaði at geva handilin leysan. Og "Royndin Fríða" lá í Keypmannahavn, tá bretsk herskip bumbaðu býin fyrst í september 1807 og fóru avstað við øllum danska herflotanum. Siglingin uppá Føroyar var nú í vanda, men Nólsoyar Páll fekk skrivligt loyvi frá bretska admiralinum í Keypmannahavn at sigla til Føroya við farmi, mest korn. Einki annað skip kom við farmi til Føroya hetta árið, so tað gjørdist so líðandi hungursneyð. Kommandanturin vildi hóast hetta ikki geva Nólsoyar Pálli loyvi at sigla við farmi, men hann avgjørdi kortini at sigla til Danmarkar og fór úr Føroyum seinast í juni 1808. Tá høvdu tvey kaparaskip verið á Havnini og gjørt um seg. 
Seinri sama summar komu aftur tvey bretsk kaparaskip á Havnina. "Clio" við T.D. Baugh sum skipara og "Salamine" við Karl von Hompesch, baróni, sum skipara. Havnamenn nevndu hann "Brillumannin". Teir skutu inn yvir Havnina, rændu handilin og kirkjuna og tóku almennan pening. Kommandanturin E.N.G. von Løbner gav Skansan yvir uttan at skot varð latið av. Skansin var væl útgjørdur við 21 kanónum og fleiri enn 30 monnum. Skansin var sorlaður eins og kanónirnar, og krúttornið var sprongt í luftina.
Í Skagerak var "Royndin Fríða" tikin av bretska kaparanum "Fury", og tikin inn til Gøteborg. Skipið var illa farið og kundi ikki sigla, og Páll var sum krígsfangi førdur til London. Í Keypmannahavn greiddi Páll frá standinum í Føroyum, og fyri einum rætti í London. Hann var ikki krígsfangi longur og greiddi frá støðuni bæði fyri handilsmálaráðnum, Privy Council, og Páll fekk alt aftur, hann hevði mist frá fíggjarmálaráðnum. Teir góvu honum eitt nýtt skip "North Star", sum var um 54 tons stórt. Hann fekk farm við neyðsynjarvørum, ímóti at hann skuldi koma aftur til London við føroyskum vørum. Seint í november 1808 fór Nólsoyar Páll úr Leith, men skipið spurdist ikki aftur og er helst gingið burtur á leiðini til Føroya í tí ringa veðrinum, sum var bæði í november og desember hetta árið. Bæði í 1808 og 1809 var hungursneyð í Føroyum.
Hóast ikki nógv kom burtur úr stríðnum hjá Nólsoyar Pálli, nú hann doyði bert 42 ára gamal, kunnu vit siga, at hann legði støði undir eina embætismannaandstøðu, sum var byrjanin til føroyskan politik seinri í øldini.
Friðarsáttmálin í Kiel 1814.
Danmark stuðlaði framvegis Fraklandi, sum var fyri fleiri ósigrum, móti Russlandi í 1812 og við Leipzig í Týsklandi í 1813. Tað gjørdist nú greitt at Frakland fór at tapa bardagan.
Svøríki bardist nú saman við Russlandi ímóti Napoléon. Veruligi leiðarin í Svøríki var ikki longur tann sjúki Karl 13., men ein fyrrverandi herleiðari hjá Napoléon, Jean Baptiste Bernadotte (1763-1844), sum í 1810 var vorðin trúnfylgjari undir navninum Karl Johan. Hann vildi hava Danmark at tapa og fór síðan at krevja Noreg frá Danmark, og hesin politikkur eydnaðist eisini. Í desember 1813 fór ein stórur svenskur herur suðureftir ímóti Danmark, og eftir lítlan bardaga bjóðaði Danmark vápnahvíld.
Samráðingar millum partarnar vóru í Kiel í Holstein í Týsklandi, og náttina millum 14. og 15. januar 1814 var friðarsáttmálin undirskrivaður. Her verður sagt frá, at danski kongurin Fríðrikkur 6. letur valdið yvir Noregi upp í hendurnar á svenska konginum. Danmark og Noregi høvdu nú havt felags kong í 434 ár. Í sáttmálanum stendur eisini, at hann ikki umfatar Grønland, Føroyar og Ísland, sum tí framvegis hoyrdu til Danmark. Eingin hevði spurt norðmenn, og í Noregi vistu eingin nakað fyrr enn alt hetta var hent.
Við friðarsáttmálanum vóru tey gomlu norsku londini - Grønland, Føroyar og Ísland ikki undir norskum valdi longur, men vóru nú vorðin donsk. Og við grundlógini í 1850 verða Føroyar innlimaðar í Danmarkar ríki - ikki sum land, men sum amt.
Løgtingið verður tikið av.
Einaveldiskongurin Fríðrikkur 6. kunngerð 18. mei 1816, at Føroya Løgting er tikið av og harvið eisini løgmansembætið. Føroya Løgting hevði verið annað enn ein dómstólur upp gjøgnum miðøldina, har vit hava dømi um serstakar føroyskar rættarskipanir, so sum: "Seyðabrævið" og "Hundabrævið". Somu lagnu høvdu longu norsku løgtingini fingið í 1798, og Altingið í Íslandi í 1800. Løgmansgarðurin á Steig í Sandavági, ið hevði hýst 18 løgmonnum síðani 1555 varð seldur á uppboði. Seinasti løgmaðurin, ið búði á løgmansgarðinum á Steig var Jørgen-Frantz Hammershaimb.
Við kongligari fyriskipan dagfest tann 6. juli 1816 varð "Færø Amt" sett á stovn. Og eftir ráðum frá Rentukamarinum setur kongur hin 23. juli Emilius Marius Georgius von Løbner fyribils sum amtmann í Føroyum. Hann søkir sjálvur í 1821 um tilnevningina "rigtig amtmand".
Ein onnur stór broyting hesi árini var, tá ein "plakat" frá 15. apríl 1815 kunngjørdi, at hereftir skuldu peningaeindirnar vera ríkisdáli, markur og skillingur, og elligamla føroyska virðiseindirnar við gyllin og skinnum varð sett úr gyldi. Henda peningaskipan kom at galda fram til 23. mei 1873, tá skipanin við krónum og oyrum kom. 
Eingin stovnur var til longur, har føroyingar sjálvir kundu koma við klagum og krøvum, nú tá eingin løgtingsstovnur var, men bert eitt einaræðiskent danskt embætismannaveldi.
Frá einaveldi til fólkastýri.
Men tíðin var um at fara frá einaveldi, embætismannaveldi og einahandli - eisini í Føroyum. Tær europeisku hugsjónirnar við øktum fólkaræði og vinnuligum frælsi vóru eisini komnar til Danmarkar. Tann fyrsta broytingin kom við einum nútíðarkendum slag av donskum embætismonnum í Føroyum, ið royndu at fáa ein framburð í samfelagnum. Her kunnu vit nevna C.L. og F.F. Tillisch og Christian Pløyen, sum ikki bara slóðaðu leiðina frá einaveldi til fólkastýri, men eisini royndu at skapa fortreytir fyri vinnuligum framburði. Tað kann nevnast her, at C. Pløyen, amtmaður, fór eina ferð saman við trimum føroyingum, Poul Joensen av Eiði, Poul Joensen úr Nólsoy og Mourits Mohr úr Hoyvík til Hetlands, Onkneyoyggjarnar og Skotlands í 1839 at kanna landbúna og fiskiskap. Tá kom línan til Føroya og bøtti munandi um fiskiskapin.
Í Danmark valdu kongur og stjórn ikki at bíða við nýskipanum, men at seta á stovn ráðgevandi ting (rådgivende provinsstænder). Vald vóru fýra ting, at viðgera stjórnaruppskot til lógir, men tingini sjálv kundu ikki seta fram uppskot. Tingið fyri oyggjarnar var í Roskilde, fyri Norðurjútland var tingið í Viborg, fyri Suðurjútland í Slesvík og fyri Holstein í Itzehoe. Bert menn, ið áttu fasta ogn til eitt ávíst virði, høvdu atkvøðurætt, ella umleið 3 % av fólkinum. Á hesum stættatingum varð byrjanin gjørd til fyrireiking av fólkastýri í Danmark. Føroyar og Ísland vórðu løgd undir stættatingið í Roskilde, har tilhaldið var í gamla biskups- og stiftsamtmansgarðinum, ið bygdur var í 1700-talinum. Tilsamans vóru 70 umboðsmenn, og stættatingið hevði fyrsta fund sín hin 1. oktober 1835. Íslendingar fóru út í 1843, tá Altingið varð endurreist, men Altingið var nú bert ráðgevandi hjá donskum myndugleikum viðvíkjandi stýringini av Íslandi.
Grundlógin kom í gildi hin 5. juni 1849, men var ikki tinglisin í Føroyum fyrr enn í 1850, og ein serlig vallóg var gjørd fyri Føroyar. Føroyar vóru nú formliga innlimaðar í Danmarkar Ríki. Ríkisdagurin hevði tvey kømur: fólkating og landsting. Øll lógaruppskot skuldu samtykkjast tríggjar ferðir. Valrætt høvdu bert menn yvir 30 ár (kvinnur fingu ikki valrætt fyrr enn í 1915). Eftir hesi grundlóg lá útinnandi valdið hjá kongi, men ráðharrar høvdu ábyrgdina av stjórnarleiðsluni. Dómsvaldið var hjá dómstólum. Grundlógin staðfestir mannarættindir sum tali-, skrivi- og trúarfrælsi, eisini felags- og fundarfrælsi.
Fyrstu politikkarnir í Føroyum.
Um summari 1851 skuldu so tey fyrstu valini haldast til danska Ríkisdagin - fólkatingsvalið hin 1. juli og landstingsvalið hin 11. august.
Embætisveldið vildi varðveita vald sítt, og fútin J.A. Lunddahl stillaði tí upp sum fólkatingsvalevni. Men tann djarvi havnarmaðurin Niels Christoffer Winther (1822-1892) stillaði eisini upp. Hann gjørdist sostatt tann fyrsti føroyski politikkarin í Føroyum. Niels hevði lisið løgfrøði í Keypmannahavn við góðari hjálp frá Hunderup, sorinskrivara. Men helst orsaka av politiskari skriving í frælslynta blaðnum "Fædrelandet" misti hann studningin. Hann hevði tá tikið ta minna løgfrøðisliga prógvið "examinatus juris", og fekk frá 1849 loyvi at virka sum sakførari í Havn. Niels hevði eisini lært seg at prenta, og í 1851 stovnaði hann ta fyrstu prentsmiðjuna í Føroyum, har hann prentaði frælslynta álop sítt á embætisuppskotið til kommunuskipan fyri Føroyar, bóklingurin æt "Et embedsaristokratisk Udkast til en Communallov for Færøerne". Niels var hart ímóti embætisveldinum, og hann kendi allar frælsishugsjónirnar úti í heimi. Í 1852 gav hann út frælslynta politiska valblað sítt "Færingetidende" í níggju numrum.
Niels Winther vann fólkatingsvalið 1. juli við 429 atkvøðum, ímóti 403 fyri Lunddahl. Hinir uppstillaðu vóru J.D. Nolsøe og H.C. Müller. Tann 11. august hildu teir 14 valmennirnir fund í Havn at velja landstingmannin. Lunddahl, fúti, var aftur her valevni, meðan mótvalevnið var Jóhan Hendrik Weihe, bóndi í Søldarfirði, áður hevði hann siglt. Úrslitið av valmannafundinum varð, at Jóhan Hendrik Weihe var valdur landstingmaður við lutakasti. Á sumri í 1851 høvdu føroyingar sostatt tvey umboð í rikisdegnum í Danmark: Niels Winther og Jóhan Hendrik Weihe.
Í Danmark vóru í árunum 1837-1841 skipað býráð, amtsráð og sóknarráð, og í 1848-49 arbeiddi ein nevnd í Føroyum við at gera eina kommunuskipan fyri Føroyar. Og innanríkisráðharrin kom við einum uppskoti, har løgtingið skuldi hava 16 limir og stýra teimum amtskommunalu viðurskiftunum og vera ráðgevandi hjá ríkismyndugleikunum viðvíkjandi stýringini av landinum. 
Endureista løgtingið sum amtsráð.
Í nýggjum líki kom tað endurreista løgtingið saman ólavsøkudag 1852. Niels Winther hevði fingið inn í lógina, at løgtingið skuldi setast henda dag eftir fornum siði. Lógin fyri Føroya Løgting varð broytt við lóg aftur 15. apríl 1854, og fekk løgtingið tá ta skipan, sum kom at galda fram til 1923. Løgtingið hevði nú 18 valdar limir, amtmaður og próstur vóru limir embætis vegna; harafturat var amtmaður formaður, sum tí fekk stórt vald, sum júst Niels Winther fanst at.
Valrætt høvdu menn yvir 25 ár, sum vóru danskir ríkisborgarar, áttu 3 gyllin í jørð ella áttu bygningar verdar minst 200 ríkisdálar. Menn, ið tæntu hjá øðrum, t.d. húskallar, og teir, ið fingu fátækrahjálp, høvdu ikki valrætt, og heldur ikki kvinnur. Valið skuldi vera alment, persónligt og munnligt. Løgtingsmenn vórðu valdir fyri 4 ár. 
Tá ið løgtingið varð niðurlagt í 1816 helt tað til í Müllers húsi í Gongini í Havn, men umleið 1856 verður nýtt Tinghús bygt, tá uttan fyri Havnina við Tinghúsvegin, á einum stykki, ið var partur av Húsagarðsfestinum. Í 1908 varð húsið umbygt og gjørt størri.
Føroyar vóru nú við grundlógini, vallógini og lógini um Føroya Løgting ríkisrættarliga, politiskt, umsitingarliga vorðnar ein fastur partur av Danmarkar Ríki.
Hvussu royndist Niels Winther sum politikkari?
Nú Niels Winther var blivin fólkatingsmaður, var tað ein avbjóðing eisini at royna at gerast løgtingsmaður. Vit kunnu bert staðfesta, at embætisveldið hevði, ið hvussu er, tapt so dyggiliga í valinum til ríkisdagin.
Og Niels Winther hevði eitt sterkt amboð í sínum hondum hesa tíðina upp undir fyrsta løgtingsvalið 30. juni í 1852; hann hevði eina prentsmiðju. 13. mei útkom fyrsta nummarið av blaðnum "Færingetidende", sum tó bert kom í 9 numrum. Tað løgna er, at havnarmaðurin Niels Winther stillaði upp í Eysturoynni. Grundin var, segði hann, var, at hann ikki kundi rokna við at verða valdur í Havn, har embætismennirnir høvdu størst ávirkan, og har, fólk høvdu dagligt samband við hesi fólk, og fóru at føla dagligu kúgan teirra. Tí stillaði hann upp í Eystoynni, har hann ikki helt nakað trælalindi vera.
Í "Færingetidende" boðaði Niels Winther frá stevnuskrá síni: 
Menn skuldu fáa óvelta jørð av kongsgørðunum til traðir.
Grindabýtið skuldi verða rættvísari.
Skjóting skuldi bannast ein fjórðing úr landi.
Fiskiskapur við línu skuldi avmarkast í mun til nótakast.
Bøtast skuldi um skúlaviðurskiftini og hægri skúli setast á stovn.
Høvuðsmál hansara vóru tó:
Avtøka av einahandlinum.
Sjálvstøða løgtingsins.
Úrslitið gjørdist, at Niels Winther varð valdur løgtingsmaður í Eysturoynni, og hann var sostatt bæði løgtingsmaður og fólkatingsmaður. Fyrsta málið at loysa var spurningurin um fríhandil. Í 1853 legði Jóhan Hendrik Weihe frá sær sum landstingsmaður, og prósturin O.F.C. Jørgensen tók við. Og teir fingu uppskotið um fríhandil ígjøgnum landstingið. 1. januar 1856 kom lógin um avtøku av einahandlinum í gildi, og fríhandilin var veruleiki.
Niels Winther var valdur til fólkatingsmann seks ferðir av føroyingum, tríggjar ferðir uttan mótvalevni. Men hann tók seg knappliga úr politikki, eftir at hava fingið eina stóra bót uppá 600 dálar fyri skriving sína í "Færingetidende" ímóti einahandlinum og vánaligu vørunum har. Í 1857 tók Niels seg úr fólkatinginum og flutti til Hjørring í Danmark, har hann arbeiddi sum sakførari og blaðstjóri. Í Føroyum tók eingin við eftir hann í nógv ár. Men høvuðsmál hansara høvdu vunnið frama.
Samstarvstrupuleikar millum embætisveldið og løgtingið.
Fyrra helvt av 19. øld var merkt av stórum politiskum broytingum, meðan meira friðarligt gjørdist nú eftir at Niels Winther var farin, inntil tjóðskaparrørslan tók seg upp og fekk alstóran týdning bæði mentunnarliga og samfelagsliga í Føroyum. Seinra helvt av 19. øld var nógv merkt av búskaparligum og sosialum broytingum, í summum førum næstan kolvelting.
Løgtingið fekk hesa tíðina lítið av skafti, har amtmaðurin Carl Emil Dahlerup (1813-1890), sum tann fyrsti formaðurin, styrkti embætisveldið í hesum árunum, hann var amtmaður 1849-1861 á ein óstortligan og óhøviskan hátt. Í løgtinginum sótu so mætir menn sum Andreas Djurhuus, próstur, Hans David Matras, A.C. Lützen og Enok Bærentsen. Samstarvið við amtmannin gjørdist so ringt í 1860, at 12 av 18 tingmonnum, við prósti á odda, rýmdu av tingi, og sendu eina klagu til ríkisstjórnina um amtmannin, har teir gjørdu greitt, at teir ikki møttu aftur á tingi, meðan Dahlerup var har. Dahlerup rýmdi úr Føroyum sama árið til annað starv í Danmark.
Nú gjørdist Peter Holten amtmaður (1862-71), hann var tann seinasti av amtmonnunum, sum eisini var kommandantur, tí hetta starv var niðurlagt í 1865. Síðan tók íslendingurin Hannes Finsen við, fyrst sum fúti 1858-71 og so amtmaður 1871-84. Í hansara tíð var kommunuskipan og skúlaskipan sett í verk í 1872. Í 1884 kom Lorentz Højer Buchwaldt í amtmansembætið fram til 1897, tá fyrsti og einasti føroyingur gjørdist amtmaður, hann æt Christian Bærentsen og var løgfrøðingur við tjóðskaparhugsjónum. Hildið varð, at bert tað, at amtmaður tosaði føroyskt var eitt stórt framstig.
Tann kendasti politikkarin í Føroyum fram at aldarmótinum var helst vinstrimaðurin Jóhan Hendrik Schrøter úr Hvalba. Hann varð valdur fólkatingsmaður í árunum 1884-87 í tíðini, tá J.B.S. Estrup, forsætisráðharri, so at siga framdi ríkiskvett, og stýrdi uttan um ríkisdagin við provisoriskum lógum. Jóhan Hendrik helt eina hvassorðaða røðu í fólkatinginum ímóti Estrup og virðing hansara fyri fólkastýrinum, og hann talaði eisini ímóti embætisveldinum.
Hvussu var hetta fólkastýri?
Vit kunnu ikki siga, at við grundlógini var eitt fólkastýri stovnað. Her vóru alt ov nógvar avmarkingar, so bert ein heilt lítil partur av fólkinum høvdu nakað politiskt vald. Kvinnur høvdu ikki valrætt, og so var helvtin av fólkinum uttanfyri. 30 ára valrættur var til fólkatingið og 40 ára mark til landstingið. Treytir vóru eisini settar til ogn og inntøku og til skatt; fólk, ið tæntu høvdu ikki valrætt, eins og fólk, ið vóru dømd fyri ávís brot, ella fingu fátækrahjálp. Og við grundlógarbroytingini í 1866 gjørdust avmarkingarnar upp aftur størri. 
Kvinnur fingu fyrstu ferð valrætt til kommunuvalini í 1908, til fólkatingsvalið í 1915 og til løgtingsvalið 1916. Loynilig atkvøðugreiðsla, sum nú er galdandi, kom ikki í gildi fyrr enn í 1903 til fólkatingsval og í 1906 til løgtingsval.
Vit kunnu lýsa spurningin við einum dømi. Til eru tøl frá fólkatingsvalinum í 1876, sum siga frá, hvussu nógv fólk høvdu valrætt, og hvussu nógv fólk atkvøddu. Í Føroyum búðu í 1876 eini 10.500 fólk; av teimum høvdu 1641 menn valrætt. Hetta vil siga, at bert 15,6 % av fólkinum hevði valrætt. Av hesum 1641 monnum vóru bert 128 menn á vali, ella 7,8 %, so tað vóru fáir, sum høvdu politiska ávirkan ella áhuga fyri politikki. Áhugin var væl størri, tá Niels Winther var á tingi, heilt upp í eini 76 % vóru tá á vali.
SAMFELAGSBROYTINGARNAR EFTIR FRÍHANDILIN.
Fríhandilin.
Kongligur einahandil hevði verið í Føroyum síðan 1709 - áðrenn høvdu Gablarnir havt handilin. Men 1. januar 1856 varð fríhandilin settur í gildi. Allar ognirnar hjá einahandlinum vórðu seldar á uppboði. Tað løgna er, at næstan allir, sum keyptu hesar ognir, vóru danir, men í einahandilstíðini høvdu heilt fáir føroyingar verið førir fyri at spara saman, og hetta er bert enn eitt dømi um ta kúgan, ið hevði verið. 
Handilshúsini í Havn keyptu tríggir menn: A.W. Skibsted úr Fredrikshavn, hann hevði fíggjað skipsfiskiskap og brennivínshandil; C.F. Siemsen úr Hamburg, ið hevði handlað nógv við Danmark; og M.C. Restorff, sum var komin til Føroya í 1849 og var bakari og bryggjari.
Handilshúsini á Tvøroyri keypti Thomas Thomsen úr Danmark. Tey í Klaksvík keypti danska handilsvirkið Jørgen Bech & Sønner. Tey í Vestmanna keypti Siemsen eisini. Skjótt komu aðrir handlar runt um oyggjarnar. Teir stóru handlarnir høvdu ofta úthandlar, t.d. hevði Mortensen á Tvøroyri umleið 20 úthandlar eitt skiftið. Framburðurin var øgiligur hesi fyrstu árini við fríhandli og givin vóru yvir 100 handilsloyvir. Nógvir handlar keyptu eisini vøru frá fólki, so sum fisk og bundnar ullvørur. Menn róðu meira út og hetta bøtti munandi um vinnu- og inntøkumøguleikarnar.
Skipsfiskiskapurin.
Sum áður nevnt høvdu føroyingar róð út í øldir við bátum, men nú byrjaðu menn at keypa skip til fiskiskap. Teir fyrstu vóru Havnarmenn, sum í 1872 keyptu sluppina "Fox". Men oftast vóru tað handilsmenn og skiparar, sum keyptu tey fyrstu skipini. Teir stóru handlarnir áttu ofta nógv skip, t.d. áttu Mortensens mennirnir á Tvøroyri eitt skifti eini 30 skip. Skipaflotin vaks skjótt hesi árini, og í 1906 var talið komið upp á 130 skip, og talið av fiskimonnum var umleið 1000 longu um aldarmótið. Skipini fiskaðu vanliga fyrst á árinum við Føroyar, og út á heysti fóru skipini yvir til Íslands at fiska. Nógvir føroyingar róðu eisini út í Íslandi. Útróðrarfiskurin var ofta lagdur upp í handilsbygdunum sum saltfiskur, har hann var turkaður og útfluttur sum klippfiskur. Tær stóru handilsbygdirnar drógu nógv fólk til sín, serliga í Suðuroy. Tey, sum ikki áttu jørð, høvdu nú aðrar vinnumøguleikar og ikki bara at tæna bóndunum.
Framburðurin í samfelagnum.
Inntøkurnar hjá fólki vaksa so líðandi og samfelagið broytist til eitt peningasamfelag. Hetta sæst á innistandandi peningi í Føroya Sparikassa, stovnaður í 1834 og einasti peningastovnur tá. Í 1873 stóðu 32.400 kr. á 291 bókum, meðan hetta tal var vaksi til 378.400 kr. á 1527 bókum í 1906. Tað mesta av hesum peningi man vera komin frá fiskivinnuni.
Tað nógv økta vinnu- og handilslívið kravdi betri samband millum oyggjarnar eisini við posti. Og í 1895 keypti J. Mortensen á Tvøroyri eitt dampskip "Smiril" og setti tað í fasta strandfarasigling millum oyggjarnar, eisini fyri at kunnu lata mongu úthandlunum vørur.
DFDS byrjaði longu í 1860-unum við fastari uttanlandasigling millum Danmark - Føroyar - Ísland og hevði hetta bøtt munandi um sambandi við útheimin.
Fólkatalið tvífaldaðist frá 1860-1911 upp í 18.000 fólk, sum helst kemst av teimum betri vinnumøguleikunum og betri heilsuviðurskiftum.66
66. H.J. Debes: Politiska Søga Føroya, Føroya Skúlabókagrunnur 1993
Kommunulóg og skúlaskipan.
Hin 1. oktober 1873 kom ein kommunuskipan í gildi fyri bygdirnar í Føroyum. Havnin hevði fingið sína kommunuskipan longu í 1866, Havnin var stýrd av 4 borgaraumboðum við fútanum sum fimta limi og formanni. Ikki fyrr enn í 1908 gjørdist Havnin keypsstaður og fekk eitt valt býráð, sum sjálvt valdi formannin. Reglan var at hvørt prestagjald skuldi vera ein kommuna. Í hvørjari kommunu vóru nevndir skipaðar at hava umsjón við skúlamálum og fátækramálum, har presturin eisini var limur, og vegamálum. Reglurnar um valrætt og valbæri líktist teimum fyri løgtingsval. Limirnir í kommunustýrunum vóru valdir fyri 6 ár.
Í 1557 verður hildið, at Latínskúlin var settur á stovn í Havn sum kongligur skúli, har undirvíst var á latíni í Munkastovuni, sum presturin í Havn skipaði fyri. Latínskúlin tykist ikki at hava havt stóra ávirkan og hevði ongar næmingar eftir 1794. Í 1632 stovnsetti Hans Rasmussen "Den Danske Skole" í Havn, hetta var eitt framstig, og menti hann eisini heimaundirvísingina kring landið hesi árini. Ein veruligur skúli fyri øll var ikki stovnaður fyrr enn 1804, nú æt hann "Almueskolen" og seinri frá 1896 kom skúlin at eita Tórshavnar Kommunuskúli. Aðrir skúlar vóru ikki.
Allar heimildir frá hesi tíðini siga frá, at fólk hava duga at lesa og skriva og verið køn í Bíbliuni orsaka av einari góðari heimaundirvísing kring alt landið. Hetta vita vit frá J.C. Svabo í 1781, J. Landt í 1800 og J. Begtrup í 1809 o.ø. Spurningurin um at bøta um skúlaviðurskiftini kom fram á stættatinginum í Roskilde í 1844 eftir áheitan frá føroyingum í Keypmannahavn, men stríð tók seg upp um spurningurin um undirvísingarmálið, sum skuldi vera danskt.
Tann nýggja skúlaskipanin kom í gildi í 1846 og æt: "Provisorisk Reglement for Almueskolevæsenet paa Færøerne". Her var ásett, at skúlar skuldu setast á stovn, og harafturat skuldi vera ein skipan við hjálparskúlum og ferðalærarum. Børnini skuldu læra kristni, lesing, skriving og rokning. Undirvísingarmálið skuldi vera danskt. Sum navnið sigur skuldi henda skipan vera fyribils, men hon var ikki gjørd út frá føroyskum fortreytum. Tað vísti seg skjótt at skipanin ikki hóskaði til føroysk viðurskifti, og ein nevnd av prestum og lærarum mæltu í 1848 til, at skipanin varð tikin av aftur, og 1. mars 1854 varð skipanin tikin av, men samstundis varð undirvísingaskylda ásett. Prestarnir skuldu nú hava eftirlit við hesum, at børn yvir 7 ár dugdu nóg væl at lesa og vistu nóg mikið í kristni. Hetta var ein afturvending til heimaundirvísingina.
Realskúlin og læraraskúlin.
Í lógini frá 1854 var eisini ásett, at í Havn skuldi vera "en realskole for drenge og en almueskole for begge køn". Realskúlin var liðugur og klárur í 1861, og í tíðarskeiðnum frá 1861 fram til aldarmóti gingu umleið 400 næmingar har.
Í 1869 kom skúlaspurningurin fyri løgtingið, og løgtingið mælti til, at ein læraraútbúgving skuldi knýtast til realskúlan. V.U. Hammershaimb var próstur og limur í Skúlastjórnini, og hann var samdur við løgtingi. Ríkisstjórnin tók undir við løgtinginum, og eftir kunngerð frá 1871 var ein tvey ára læraraútbúgving sett í verk. Teir fyrstu føroysku læraranir vóru lidnir í 1872, sama ár sum bygdaskúlaskipanin kom. Nógvir bygdaskúlar vóru bygdir kring landið í 1880-unum og 1890-unum, og færri føroyingar vóru nú analfabetar. Ein lærdur persónur var nú næstan í hvørjari bygd, og hesir lærarar fingu ofta nógv álitisstørv innan kommunu og kirkjuna, og teir hjálptu eisini fólki við ymiskum skrivligum, so týdningur teirra hevur verið og er framvegis stórur.67
67. Ludvig Petersen: Skolen på Færøerne, 1995.
Tjóðskaparrørslan.
Tilvitan føroyinga sum tjóð vaknaði til lívs í hesum árunum. Sum vit longu hava lisið, so eru einstaklingar í allari øldini við hesum hugsjónum um frælsi, sum gera vart við seg, vit kunnu nevna Nólsoyar Páll og Niels Winther og mong onnur. Men skipanin av tjóðskaparrørsluni kemur knappliga, og verður støðið føroyskur politikkur kemur at byggja á.
Føroyskt skriftmál var ikki til, men livdi bert sum talumál í gerandisdegnum og bar eina gamla rótfesta mentan víðari við kvæðum, rímum, søgnum, orðatøkum, gátum o. s. fr. Jens Christian Svabo, fyrsti føroyski vísindamaðurin, uppvaksin í andanum frá upplýsingartíðini, helt at føroyskt fór at detta burtur, og at føroyingar so líðandi fóru at tosa danskt ístaðin. Tí fór hann undir at skriva eina føroyska-danska-latínska orðabók. Hann skrivaði eisini kvæðir upp. Men av tí at einki skriftmál var til, noyddist Svabo at gera eitt skriftmál, sum bygdi á framburðin (fonetik), og sum gjørdist fyrimynd hjá øðrum vísindamonnum. Romantiski tíðarandin økti eisini um áhugan fyri øllum føroyskum sum ein part av norðurlendskum siðaarvi hjá utlendskum granskarum. Jørgen Landt skrivar í 1800 og J. Begtrup í 1809 bøkur um Føroyar. Og í 1822 kom bókin hjá H.C. Lyngbye við Sjúrðarkvæðunum. Í 1823 kemur so føroyska týðingin hjá Jóhan Hendrik Schrøter, presti, av Matheusar Evangeliinum, sum danska bíbliufelagið gav út. Henda fyrsta føroyska bíbliutýðing fekk ikki nakra góða móttøku millum fólk, tí føroyskt ikki var nóg heilagt. Í 1832 kom uppaftur ein føroysk týðing hjá Schrøter, hesuferð av "Føroyingasøgu".
Í Havn vóru hesa tíðina fleiri mentaði fólk við áhuga fyri lærdómi og sambandi við lærd fólk uttanlendis. Vit kunnu her nevna fólk sum Jóhan Hendrik Schrøter, prest, Jákup Nolsøe, handilsforvaltara, og Jens Davidsen, amtsskrivara. 
Jens Davidsen (1803-1878) var suðringur, men kom tíðliga til Havnar og gekk í skúla hjá Svabo, og seinri fekk hann arbeiði á amtsskrivstovuni. Hann hevði samband við útlendskar mentamenn t.d. C.C. Rafn, og í 1828 fekk hann stovnað Føroya Landsbókasavn (tá: Færøe Amts Bibliotek) og var sjálvur bókavørður har. Jens var ofta settur amtmaður, fúti ella sorinskrivari, og týdningur hansara fyri føroyskari mentan var stórur. Alt hetta bøtti um vitanina millum manna.
Kvæðayrkingin var endurfødd við yrkjarum sum Nólsoyar Pálli, sjóvarbóndanum og Jákupi Nolsøe. Jóhannes í Króki ger sítt stóra kvæðasavn "Sandoyar Bók", og fugloyingurin Hanus Hansen savnar "Fugloyar Bók".
Føroyska skriftmálið.
Vencelaus Ulricus Hammershaimb (1819-1909) var av gamlari embætisætt og ferðist sum unglingi í hesum upplýsta og mentaða umhvørvið í Havn. Í 1831 fluttu mamman, sum var vorðin einkja eftir seinasta løgmannin á Steigargarðinum, Jørgen-Frants, og lítli Vencelaus til Keypmannahavnar, har Vencelaus tók studentsprógv og síðan fór at lesa guðfrøði. Og hann tók guðfrøðiprógv í 1847. Hammershaimb var av tí uppfatan, at føroyska málið skuldi bindast at uppruna sínum millum hini norðurlendsku málini. Og við hesari uppfatan skapti hann ta rættskriving, sum nú er tað føroyska skriftmálið. Men kendi íslendski frælsismaðurin Jón Sigurðsson hevði stóra ávirkan á Hammershaimb og tann endaliga form henda rættskriving fekk. Í 1854 gav Hammershaimb mállæru sína "Færøsk Sproglære" út, og "Færøsk Anthologi" kom út í heftum í árunum 1886-91. 
Útlendskir granskarar tóku hesa nýskapan til sín og rættskrivingin var grundarlag fyri kvæðasavninum "Føroya Kvæði" hjá Svend Grundtvig og Jørgen Bloch frá árunum 1871-76 við øllum teimum kendu kvæðunum.
Hammershaimb var maðurin, nýggja tjóðskaparættarliðið savnaðist um. Og hann hevði ávirkað føroyingalívið í Keypmannahavn og Fríðrik Petersen (1853-1917), so hann gjørdist sálin í tí føroyska studentalívinum í Keypmannahavn og fosturlandssangir hansara bóru hesum lívi uppi. Á føstugangsveitsluni 1881 varð skotið upp at stovna eitt føroyskt felag í Keypmannahavn, og so var gjørt. Felagið fekk navnið "Føringafelagið". Tað løgna er, at Fríðrikkur Petersen heimafturkomin gjørdi seg til talsmann fyri, at føroyskt ikki skuldi fáa størri rættindi alment. Føringafelagið savnaði bókmentir um Føroyar, skipaði eitt føroyskt ítróttarfelag og átti ein føroyskan bát. Úr Keypmannahavn kom hesin nýggi hugburður og ansur fyri øllum føroyskum - serliga málinum - til Føroya.
Blað- og bókaútgáva í Føroyum.
Blaðið "Dimmalætting" byrjaði at koma út í 1878, og er komin út síðani. Hetta bøtti munandi um upplýsingina millum fólk, men gav eisini teimum, ið skrivaðu eitt sterkt vápn í hendi. Áðrenn ta tíð var týdningarmiklasta staðið at spyrja tíðindi helst við handilshúsini í Havn, har nógv fólk úr øllum landinum og útlendingar komu saman. Annars frættust bert tíðindi, tá fólk hittust og ferðaðust kring landið. Vit vita ikki í dag, hvat fólk hava lisið av tíðindum annars, men hetta er eitt áhugavert økið at kanna.
Næsta blaðið, ið kom út var "Føringatíðindi". Tað kom út frá 1890 til 1901, og í mun til Dimmalætting var Føringatíðindi skrivað á føroyskum. Í 1890 byrjaði eisini "Færøsk Kirketidende" at koma út. Blaðið broytti seinri navn til Kirkjutíðindi og gavst tíverri at koma út 100 ár seinri. Innihaldið var fyri tað mesta tíðindi um kirkjulig viðurskifti og prædikur. "Fuglaframi", skrivað á føroyskum, útkom 1898-1901.
H.N. Jacobsen, ið byrjaði bókhandil í Havn í 1865, stovnaði eisini eitt forlag í 1870. Føroya Bókafelag varð stovnað í 1898 og gav bøkur út. Hesi vóru byrjanin til føroyska bókaútgávu, og beint eftir aldarskiftið koma fleiri onnur bókaforløg.
Jólafundurin 1888.
Rasmus Effersøe (1857-1916) var blaðstjóri á Dimmalætting, tá greinir um ymiskar tjóðskaparspurningar vóru skrivaðir í blaðnum í 1887 og 1888. Har hann skipaði fyri at fáa føroyskar stavir og prenta ymiskar føroyskar tekstir.
Hin 22. desember 1888 hevði Dimmalætting eina lýsing, har bjóða varð til fund í Tinghúsinum í Havn 2. jóladag, endamálið var: "at verja Førja mál og Førja siðir". Undir lýsingini stóða nøvnini á innbjóðarunum: E.D. Bærentsen, H.N. Jacobsen, D. Isaksen, S.F. Samuelsen, R.C. Effersøe, Jens Olsen, Júst Jacobsen, Chr. L. Johannesen og J. Padursson. Høvuðsrøðararnir á jólafundinum vóru Enok Bærentsen og Rasmus Effersøe og teir tosaðu um, at føroyingar eru ein tjóð við egnum máli og egnari mentan. Hin 27. januar 1889 stovnaðu so hesir menn "Føringafelagið" við tí endamáli: "at fáa Føroya mál til æru og at fáa føroyingar at halda saman og ganga fram í øllum lutum, at teir mugu vera sjálvbjargnir". Frá 1890 gav felagið út "Føringatíðindi" á føroyskum við Rasmusi Effersøe sum blaðstjóra.
Tjóðskaparrørslan møtti mótstøðu frá danska embætisveldinum, men spjaðing kom í sjálva rørsluna um aldarskiftið, tá Jóannes Patursson (1866-1944), sum oddamaður fyri teimum víðgongdu, vildi vinna føroyingum sømdir sum tjóð og serliga rættin at nýta móðurmálið. Meðan hin parturin vildi heldur fara hóvliga til verka av ótta fyri at missa rættindi føroyingar høvdu í ríkinum. Nú var støðið lagt fyri føroyskum politikki í 20. øld. Og nógv var at stríðast fyri: føroyskt varð bert nýtt á Hákúlanum, men ikki í skúlanum annars, og hvørki í kirkjuni ella í rættinum.68
68. H.J. Debes: Politiska Søga Føroya 1814-1906. Føroya Skúlabókagrunnur 1993 og
H.J. Debes: Nú er tann stundin. Føroya Skúlabókagrunnur, 1982.
Háskúlarørslan og N.F.S. Grundtvig.
Sum eitt úrslit av tjóðskaparrørsluni stovnaðu Símun av Skarði (1872-1942) og Rasmus Rasmussen (1871-1962) Háskúlan í 1899. Hann var fyrst á Stongunum í Klaksvík, árið eftir helt hann til í Føgrulíð vestantil á Borðoynni og frá 1909 á Frælsinum í Havn, har hann heldur til enn. Hildin verða bæði summar- og vetrarskeið við fjølbroyttum evnum.
Rættiliga nógvir føroyingar gingu í seinru helvt av 19. øld á donskum háskúlum, sum bygdu á tankarnar hjá kenda danska prestinum Nicolaj Frederik Severin Grundtvig (1783-1872), eisini Símun og Rasmus. Teir kendastu háskúlarnir vóru Askov og Vallekilde. Grundtvig gekk inn fyri andaligum frælsi, norðurlendskum samstarvi og bardaga ímóti týskum ágangi. Bæði N.F.S. og sonurin Sven luttóku tí í kjakinum um føroyska málspurningin til frama fyri føroyskt mál.
Grundtvig upplivdi fleiri manoi-depressivar sálarkreppur, tær komu at merkja vegamót í lívi hansara, so hann fekk aðrar uppfatanir av umheiminum. Í kristna boðskapi sínum bardist hann ímóti vantrúgv og rationalismu. Eitt lyklaorð í uppfatan hansara er: frælsið. Hetta merkti frælsið hjá bæði fólki og prestum, og at sóknarbondini vórðu loyst, sum merkti, at tú kundi fara til tann prest, tær dámar best. Grundtvig yrkti nógvar sálmar, sum eisini eru umsettir til føroyskt ella umyrktir. Eftir hansara uppfatan var felagsskapurin fyri kirkjufólkið við altarborðið og í sálmasanginum.
Bæði teir donsku og tann føroyski háskúlin kann sigast at hava haft alstóran týdning fyri føroysku tjóðskaparrørsluna og givið gentum og dreingjum tann íblástur og virðing fyri mentan okkara, sum merkti lív og virki teirra seinri.
Heimspekingurin Søren Kierkegaard.
Hóast Søren Kierkegaard (1813-55) einki samband hevur við Føroyar, so haldi eg tað vera rætt at skriva nøkur orð um henda danska heimspeking, ið hevur fingið so stóran týdning fyri eftirtíðina. Stóra skaldaverk hansara innan heimspeki, guðfrøði og sálarfrøði fekk ikki nakran týdning í samtíð hansara. Men síðan verður hann mettur at vera ein av heimsins størstu teinkjarum. Seinastu liviárini tók hann so dyggiliga til orðanna ímóti kirkjuni, at tað fekk týdning heilt upp í okkara tíð.
Virkið hansara hekk saman við lív og lagnu. Faðirin var múgvandi og tók seg tíðliga úr handilslívinum, og heimið var merkt av pietismu og tunglindi. Beiggi Søren, P.C. Kierkegaard var prestur við grundtvigskari áskoðan. Hann gjørdist biskupur, men varð at enda sinnisjúkur. Stutt eftir at Søren hevði tikið embætisprógv, trúlovaði hann seg við Regine Olsen, men sá skjótt, at hetta var eitt mistak, og skrivar fleiri ferðir um hetta í skaldskapi sínum.
Í fyrsta partinum av skaldskapinum (1843-46), lýsir hann lívsmøguleikar menniskjunar í verkunum: Enten - Eller og Frygt og Bæven. Í verkunum Philosofiske Smuler og Afsluttende uvidenskabeligt Efterskrift til Philosofiske Smuler ger hann upp við tey, sum royna objektivt at prógva sannleikan í kristindóminum, t.d. týskaran Fr. Hegel og danska professaran H.L. Martensen.
Í 1846 helt Kierkegaard, at hann var liðugur við skaldaverkini, og hann hevði ætlanir um at gerast prestur á landsbygd, men hetta var av ongum. Skemtiblaðið Corsaren gjørdi gjøldur burtur úr honum. Kierkegaard kendi seg av hesum sum ein serling, sum fólk ikki skiltu, og tí skuldi forfylgjast og háðast, og hann kendi seg kallaðan at greiða samtíðini frá, hvat kristindómur er.
Í bókini Indøvelse i Kristendom setur hann fram tað krav, at hin kristni skal fylgja Kristusi, sum er fyrimyndin, og hetta merkir eitt lív við líðing. Hann skrivar eisini, at samtíðin hevur avtikið kristindómin, og gjørt hann so mildan og lagaligan, at hann er at koma útyvir. Ovasta umboð fyri tann almenna kristindómin tá var Mynster biskupur, og hann skal tí viðganga, at almenni kristindómurin er farin langt burtur frá fyrimyndini í Nýggja Testamenti. Men biskupur avvísti øllum hesum og segði Kierkegaard spæla eitt vanhalga spæl. Í 1854 doyði Mynster biskupur, og í eini minnisrøðu, sum H.L. Martensen professari helt, segði hann, at Mynster hevði verið eitt sannleiksvitni.
Kierkegaard kendi tað nú soleiðis, at hann mátti mótmæla alment. Fá høvdu lisið verkini hjá hesum heimspekingi og guðfrøðingi, og enn færri skiltu hann. Kierkegaard fer nú at skrivað greinir í tvey bløð: Fædrelandet og Øieblikket, har hann vendir sær til almenningin á einum løttum, hugvekjandi og speiskum máli. Her leypur hann á almennu kirkjuna, prestastættin, sakramentini, hjúnarbandið og kristindómin í samtíðini. Kierkegaard vildi hava falsloysi og játtilsi frá kirkjuni, men tað fekk hann ikki. Martensen svaraði hvassliga aftur. Og mitt í hesum kjaki og stríði fall Kierkegaard knappliga ein dag í óvit úti á vegnum í november 1855 og doyði stutt eftir.
Samtíðin helt lítið um atfinningarnar hjá Kierkegaard, og summi hildu hann vera sálarliga sjúkan. Men hetta kjakið ímóti kirkjuni fekk stóra ávirkan fyri eftirtíðina, tí í skaldskapinum hjá Kierkegaard lá ein vápnagoymsla, sum nýtast kundi at leypa á kirkju og prestar við. Og hetta gjørdu gudloysingar, sosialistar og atfinningarsama vekingarrørslan. Grundtvigianarar vóru argastu mótstøðumenn hansara, eisini tí Kierkegaard kallaði Grundtvig eitt tvætl.
Skaldskapurin gjørdist ikki kendur fyrr enn seinri, men tá hevði hann stóra ávirkan á eksistensialheimspekina, og hann ávirkaði og endurnýggjaði evangelisku guðfrøðina. Áskoðanin hjá Kierkegaard á viðurskiftini millum Guð og menniskja kom at gerast eitt grundarlag, sum teir kendastu guðfrøðingarnir í 20. øld, Karl Barth og Rudolf Bultmann komu at byggja á.69
69. P.M. Rasmussen: Den Færøske Sprogrejsning, 1987 og
Martin Schwarz Lausten: Danmarks kirkehistorie, 1994.
FRÁ VEKING TIL SAMKOMU.
Við Grundlógini, sum var tinglisin í Føroyum í 1850, var ásett trúarfrælsið. Áðrenn tað tíð var Konventrikelplakatin frá 1741 framvegis galdandi, og har var ásett, at øll ábyrgdin fyri kristnum samkomun lá hjá presti. Trúboðarar hjá vekingarrørslum í t.d. Danmark vóru tí í hesi tíð ofta handtiknir, saksøktir og dømdir í bøtur. Men hendan tíðin var nú farin. 
Kirkjuligi boðskapurin í 19. øld.
Boðskapurin í kirkjunum var hesa tíðina merktur av lestarbókum frá tí nýggja rákinum innan kirkjuna í Danmark, sum var umboðað av monnum sum Jakob Peter Mynster (1775-1854), og Martensen, báðir biskupar, og øðrum. Hesir menn vendu sær ímóti tí rationalistisku guðsuppfatanini, og fóru so at siga aftur til Bíbliuna, og boðaðu ein bíbilskan kristindóm. Mynster fekk stóran týdning bæði sum prædikantur og innan sálarrøkt, serliga hjá teimum lesandi guðfrøðingunum í Keypmannahavn. Sum biskupur í Keypmannahavn frá 1834 - og í Føroyum - megnaði hann at fylla kirkjurnar, og mong lærd fólk vóru millum teirra. Hann var eitt tíðarskeið limur í nevndini fyri "Det danske Bibelselskab", ið longu var stovnað í 1814, við tí endamáli at styrkja átrúnaðin í Danmark og londunum við tilknýti til Danmark. Nýggja Testamentið var løggilda og útkom í 1819. Bíbliufelagið stuðlaði, sum áður nevnt, útgávuni av Matheusarevangeliinum hjá Schrøter í 1823. Hetta felag stuðlar enn Bíbliuútgávum í Føroyum.
Bæði prædiku- og lestrasøgan í 19. øld tykist at vera fjølbroytt, hóast vit ikki hava nakra prestaprædiku frá hesi tíðini, men bert lestrar. Tí í hesi øldini kemur ein broyting í viðvíkjandi prestaembætunum í Føroyum; áður komu vanliga danskir prestar til Føroya, og vóru her alt lívið, ofta í sama embæti. Í 19. øld broytist hetta. Ungir danskir prestar koma nú til Føroya og vera her bert í eini 5-10 ár, ofta er embætið í Føroyum tað fyrsta. Teir fara so avstað til Danmarkar aftur. Tí koma alla øldina ungir prestar við nýggjum hugsjónum, ið uttan nakran iva hava merkt boðskap teirra í kirkjunum.
Lestrarbókin hjá Mynster er til í nógvum bygdum, men bert norðan fyri Skopunarfjørð. Eftirmaður hansara var Martensen í bispastólinum í Keypmannahavn, og lestrarbók hansara er til í fýra bygdum: Fuglafirði, Havn, Kirkjubø og í Vági. N.G. Blædel, Skovgaard-Petersen og H. Ussing hoyra eisini til henda bólk av lestrum og hava verið lisnir víða hvar í Føroyum.
Teir Mynstersku lestrarnir lógu ímillum tann pietistiska og tann grundtvigska boðskapin, og kann boðskapurin í teimum sigast at royna at sameina kristna trúgv og almenna vitan.
Um miðja øldini kemur grundtvigianisman, grundað á uppfatan N.F.S. Grundtvig, prest. Háskúlarørsla hansara var ógvuliga sterk í Danmark um miðja øldina, og umleið 13 % av hvørjum árgangi av ungum - tey komu serliga frá bóndastættini - vóru nakrar mánaðar av ungdómi sínum á hesum háskúlum, sum tá vóru í øllum pørtum av landinum. Her lærdu tey danskt, skriving og rokning, eins og alsk til danska og norðurlendska mentan í einum tjóðskaparligum ljósi og ítrótt. Tey vendu síðan eldhugaði heim og grundaðu bygdahús og ymisk uppbyggilig feløg.
Eingin lestrabók av sjálvum Grundtvig er funnin í kirkjum í Føroyum, men lestrarbøkur av grundtvigianarum eru rættiliga nógvar í kirkjunum kring landið. Grundtvigskir lestrar eru av: Vilhelm Birkedal, C.J. Brandt, J.F. Fenger, Hostrup, Carl Koch, Morten Pontoppidan, Peter Rørdam, Welding, Edvard Mau og Skat-Rørdam. 
Grundtvigski boðskapurin gleðist um og virðir menniskjalívið. Tað tjóðskaparliga verður drigið upp í boðskapin, og sagt verður: "Menneske først og kristen så". Dentur verður lagdur á søgu, bókmentir og ítrótt.
Seinast í øldini kemur so tann heimamissiónski boðskapurin til Føroya; meir um tað seinri. "Indre Mission" var upprunaliga stovnað í 1853 og var sprottin av grundtvigskari rót, men broytti í 1861 snið.
Nógv er lisið av heimamissiónskum tekstum um landið, fremst av øllum lestrar eftir Vilhelm Beck, men eisini lestrar av: Chr. Bartholdy, Carl Moe, Blume, A. Fibiger, Frimodt, Gøtzsche, Zeuthen og Olfert Ricard.
Tann heimamissiónski boðskapur var ein pietistisk prædika til umvendingar. Verðin er ónd, og menniskja er fult av synd. Lívið á jørð er bert ein pílagrímsferð móti tí himmalska. Umvendingin kemur knappliga, so tú kann siga nágreiniliga, hvar og nær, tú møtti Jesusi.
Halgi- og gerandissiðir føroyinga umleið ár 1900.
Heimalestur hevur verið lisin heima við hús í fleiri hundrað ár. Tey gomlu, sum ikki longur orkaðu at arbeiða søgdu søgur fyri børnunum saman við kvæðum, sagnum, ættarsøgu og greiddu teimum eisini frá ymiskum stórhendingum. Av stórsta týdningi var bíbliusøgan saman við sálmum og katekismuni. Gerandisdagar var bønarbókin nýtt, lisin varð ein stutt bøn saman við einum sálmi. Tá nýfødd børn vóru i vanda fyri at doyggja, kom ofta fyri, at ljósmóðurin ella deknur doyptu børnini heima við hús. Meira sjáldsamt var at nakar tók fólk til altars heima við hús, uttan prestur sjálvur, tá kallast tað bírættan.
Tá skúlarnir komu seinast í 19. øld og seinri missiónshúsini eru nakrir av hesum siðum farnir úr heimunum. Skúlarnir undirvístu í kristni. Fyri at verða konfirmerað/ur ella fermd/ur varð kravt av presti, at tey ungu dugdu barnalærdómin, sum var Luthers katekismus við Faðirvár, trúarorðum og tey 10 boðini. Hetta var ofta lært langt áðrenn, tey dugdu at rættiliga at lesa. Alt varð lært á donskum, spurt varð ofta á føroyskum, men børnini skuldu svara á donskum. Katekisman skuldi eisini dugast, tá fólk vildu giftast.
Sunnu- og halgidagsfriðurin varð hildin strangliga, einki arbeiði mátti gerast, og fram um alt skuldi friður vera meðan guðstænastan var. Einki spæl mátti vera leygarkvøld, men eftir kirkjutíð sunnudagar. Brúdleyp ella dansur skuldi ikki vera leygarkvøld.
Føsta varð hildin sunnumorgun áðrenn farið varð til altars, men siðurin at halda føstuguðstænastu mikukvøld verður ikki hildin at vera gamal í Føroyum.
Til sunnudagshaldið hoyrdi kirkjugongd og fyrr royndi hvørt hús at vera umboðað hvønn sunnudag. Soleiðis er ikki longur, og kirkjugongdin er ymisk, í teimum stóru bygdunum umleið 10 % av fólkinum, meðan kirkjugongdin er meir í teimum smáu bygdunum. Fyrr var tað soleiðis, at altargangsguðtænastan varð kallað messa, og messuboðini vórðu ringd fríggjakvøld. Tá fólk fóru til altars, fóru tey í tað besta tey áttu, altarklæðini. Talið á altargestum er ringt at siga nakað um. Fríðrikur Petersen førdi tey fyrstu árini hann var prestur hagtøl yvir altargestirnar. Samlaða talið fyri prestagjaldið í eitt ár var tað sama sum fólkatalið í Eysturoynni. Í Havn verða hagtøl í dag førd, og har plagar talið á altargestum at liggja um 100 hvørja ferð, tá konfirmantaltargangur er, er talið væl hægri.
Fyrr var gerandisdagurin halgaður við bønarhaldi, og lisin var bæði morgun- og kvøldbøn. Vanligt var at lesa Faðirvár og at signa seg, signingarorðini plagdu at vera: Gud fader, Guds søn, Gud helligånd, amen. Samstundis var krosstekin gjørt. Vanligt var summastaðni við borðbøn, sum kundi verða søgd innantanna.
Teir serstøku høgtíðsdagarnir í kirkjuárinum vóru tá sum nú: jólini, páskirnar og hvítusunnan. Teir stóru dagarnir í mannalívinum, so sum føðing, dópur, brúdleyp og jarðarferð, høvdu eisini sínar siðir. Til um aldarskiftið vóru øll børn í Føroyum doypt, í dag verður hildið at umleið 10. hvørt barn verður ikki doypt. Gamalt var at doypa børnini so skjótt sum til bar, eftir at tey vóru fødd. Ofta vórðu tey uppkallað eftir abbum og ommum, men í summum ættum vóru óeydnisnøvn, ið ikki máttu uppkallast. Í dag er vorðið vanligt at geva børnum norrøn nøvn og ikki at uppkalla. Eftirnøvnini eru ofta bæði tey gomlu -sen nøvnini, og sonur ella dóttir faðirs navnið eftir íslendskari fyrimynd.
Til jarðarferðir verður vanliga tala um uppreisnarundrið og ævigt lív, meðan minni verður tosa um deyðan sum syndarinnar løn og djevulsins verk, sum Halgabók eisini sigur frá. Vanligt var og er at hava ervi aftaná, har tey avvarandi, familja og kenningar úr øðrum bygdum fáa sær ein drekkamunn og styrkja og styðja hvørannan í sorgini. Hetta hevur helst verið vanligt í mong hundrað ár.
Tá boðið varð í brúdleyp vórðu menn sendir út at bjóða. Ofta varð innbjóðingin sett saman á ein skemtiligan hátt. Aftaná brúðarvígsluna kom ikki rættilig gongd á veitsluhaldið fyrr enn prestur var komin í brúdleypshúsið, og fyri einum 100 árum síðan, fór prestur ikki úr kjólanum fyrr brúðardansurin var av, tí brúðardansurin var heilagur.
Í gerandisdegnum fylgdi guðstrúgvin fólki í útiarbeiðnum, og tað tykist soleiðis, at vandamiklari arbeiðið var, meira trínur gudstrúgvin fram. Einki hoyrist um sálmasong á bønum ella í haganum, men biðið kundi verða til hansara, sum kann geva vøkstur. Sungnir vóru sálmar, tá farið varð í bjørgini, í grind og til útróðrar. Serliga varð sungið, tá farið varð til útróðrar og tá komið var aftur. Í flestu førum var sungið úr sálminum "Jeg vil mig Herren love", sum er ein gamal danskur sálmur eftir Hans Thomissøn frá 1569. Best kent er 5. ørindi:
Nu flyer jeg til din nåde
og giver mig i din hånd,
du måtte vel over mig råde, 
jeg går i dit ledebånd;
den stund, jer er her i live,
jeg trøster mig ved din pagt,
ved dine ord vil jeg blive,
til dig stander al min agt!
Á heimferðini hevur Kingo-sálmurin "Lov og tak og ævig ære" verið sungin. Seinri hava føroyskir sálmar verið sungnir, eitt nú í Funningi. Bjargalínurnar vóru ofta goymdar á kirkjuloftinum, og í Funningi verða tær goymdar har enn, hóast tað eru mong ár síðan, tær vóru brúktar. Hetta gav línuni eina serliga signing. Tað var vanliga farið virðiliga um kirkjuni við sømiligum atburði.
Summir skiparar høvdu lestrarbøkur við sær og lósu lestrar við mannskapinum hvønn sunnudag, seinri hildu summir kristilig møtir ístaðin.
Samanlagt kann sigast, at hjá gudstrúgvin fylgdi tí gamla føroyinginum alla staðna. Kendar eru enn máliskurnar: Jesus fylgi tær og Jesus eigi teg ella Guðs friður í húsi.
Fyrr var tað so, at var Guð strangur og boð hansara um umsorgan fyri næstanum álvarslig, var náðin so mikið størri. Tí hjálptu tey teimum gomlu, einkjum og foreldraleysum.70
70. P.M. Rasmussen: Tættir úr Føroya Kirkjusøgu, Føroya Skúlabókagrunnur 1978.
Var føroyska samfelagið ein eindarmentan áðrenn vekingarrørslurnar ?
Summir nútíðar granskarar í føroyskum átrúnarligum viðurskiftum (Gerhard Hansen og Pétur Pétursson) hava sett ta tesu fram, at tann føroyska mentanin, áðrenn fríhandilin, var ein eindarmentan, skilt á tann hátt, at føroyska samfelagið var ein støðug sosial og átrúnarlig eind, har samleikin var tilknýti hins einstaka til ættina, bygdina, kirkjuna og fólkið. 
P.M. Rasmussen førir í doktararitgerð síni um føroyska málstríðið fram, at talan kann ikki vera um at tosa um eina eindarmentan um ár 1900, tí tá eru so nógvar broytingar longu farnar fram.
Sum vit longu hava lisið, so fóru rættiliga nógvar broytingar fram í 19. øld; men fara vit aftur til miðjuna av 19. øld, so kann tað geva eina góða meining at tosa um eina eindarmentan, tí tá var eitt rættiliga støðugt bóndasamfelag, embætisveldi og kirkja, sum jú er fortreytin fyri hesari eindarmentan, har eingi verulig mørk eru ímillum sosialt og átrúnarligt lív, men samfelagið virkar sum ein mentunnarlig eind.
Orsaka av teimum ovurstóru broytingunum í 19. øld í føroyska samfelagnum, so verður eingin veruligur samanbrestur ímillum vekingarrørslurnar og eindarmentanina, men saman við tjóðskaparrørsluni verða hesar rørslur júst fortreytir og partar av tí nýggju mentanini og tí nýggja føroyska samfelagnum við politiskum flokkum, framburði, størri frælsið hjá einstaklinginum og við einum skjótt vaksandi proletariati ella arbeiðarastætt, sum eisini krevur síni rættindi ígjøgnum eina byrjandi arbeiðararørslu.
Júst ídnaðarkolveltingin í 19. øld, tá Føroyar broytast frá einum bóndasamfelag til eitt fiskivinnusamfelag og við tí vøkstri fyri einstaklingin, tað bar í sær, eru fortreytir fyri, at vekingarrørslur kunnu vaksa í einum samfelag.
Katolikkarnir koma aftur til Føroya.
Kanska sum eitt úrslit av trúarfrælsinum í grundlógini frá 1849 skipaði pávin í 1855 eitt "apostólskt økið" í norðurhøvum (Præfectura Apostolica Poli Arctici), at vinna tað mista innaftur. Og í 1857 kom Pastor Bauer, slektaður úr Bayern í Týsklandi, til Føroya við jaktini "Fortunen". Í 1859 keypti Bauer eini hús "Christines Minde" úti í Rættará (í dag: Sigmundargøta 30) í Havn við hjalli fyri 800 dálar. Á stykkinum var síðan ein kirkja reist, ið rúmaði eini 200 fólkum. Í 1863 fekk Bauer við vælvild frá Holten, amtmanni, nakað av Álakershaga til heimabeiti fyri 300 dálar. Rundan um húsini í Rættará høvdu katolikkarnir ein vakran urtagarð, sum Havnarfólk tá í tíðini gleddust um. Væl varð tikið ímóti Bauer, tó ikki allastaðna, men Bauer var ein stak mildur og fryntligur maður. Væl varð harafturímóti ikki tikið ímóti katólsku læruni. Fleiri Havnarfólk gingu tó í kirkju har. Bert eini sjey fólk konverteraðu ella vendu um til katólska trúgv, nøkur í Havn og hini á Hvítanesi. Pastor Bauer var í Føroyum í 12 ár. Eftir hann komu fleiri aðrir katólskir prestar til Føroya t.d. Blanche, Lohmann og Brinkmann, men tað gjørdist greitt at fleiri katolikkar komu ikki afturat, tí var avgjørt at gevast við trúboðanini í Føroyum. Úr Rom komu boð frá pávanum, at trúboðanin í Danmark javnan skuldi senda ein prest higar at taka tey trý Hvítanesfólkini, ið eftir vóru, til skriftu og geva teimum sakramentið. Tey høvdu tá reist eitt lítið kapel á Hvítanesi, har tey hildu andakt. Ein av katólsku prestunum, ið síðan ofta vitjaði hendavegin æt: von Geir. Allir katolikkarnir tá liggja grivnir í gamla kirkjugarði í Havn. Sýslumaðurin H.C. Müller keypti húsið hjá Bauer, og leigaði tey síðani út. Tann kendasti, ið búð hevur í húsinum, man vera handilsmaðurin Østrøm og familja hansara. Heimabeitið hjá Bauer liggur enn afturat trønni hjá Müller-familjuni.71
71. A.C. Michelsen: Katolikkarnir í Havn, Varðin 10. bind, 1968.
VEKINGARRØRSLURNAR.
Tá fyrsta vekingarrørslan kemur til Føroya við William Gibson Sloan (1834-1914) í 1865 kom hetta at merkja ein avgerðandi broyting í trúarlívi føroyinga og tann týdningarmiklasta átrúnarliga hendingin í 19. øld. Hetta var eitt nýbrot, tí henda rørsla varð byrjað og leidd av leikfólki, sum ikki høvdu nakra beinleiðis statsgóðkenda guðfrøðiliga útbúgving ella vóru góðkend av nakrari stjórn at prædika Guðs orð. Her skal vera greitt eitt sindur frá um Brøðrasamkomuna.
Brøðurnir.
Samkoman hevur sín uppruna í eini samkomu sum í Onglandi bar heitið "The Plymouth Brethren" ella Plymouthbrøðurnir. Henda sekt varð eisini kallað "Darbyisman". Hesi fólk savnaðust umleið 1820 fyri einum meiri bíbilskum sannleika, sum ikki var í anglikansku kirkjuni. Anglikanska kirkjan var eins og okkara lutherska kirkja ein reformara kirkja, sum ikki kundi góðtaka ta katólsku læruna. H.W. Soltau (1805-1875) var føddur í Plymouth, hann sigur frá, at "brøðurnir" byrjaði sum ein veking millum Guðs børn í 1828. Tey komu saman um Guðs orð og sóu tá sannleikan um afturkomu Krists og samkomu Guðs. Tey vrakaðu allan siðaarv og lósu Bíbliuna uttan viðmerkingar. Fleiri av hesum fólkum vóru væl lærd. John Nelson Darby (1800-1882) hevði eina stóra ávirkan á brøðurnar. Hann var av stórmannaætt við góðum evnum, longu 19 ára gamal tók hann løgfrøðiprógv. Darby var umvendur og fór nú undir at lesa guðfrøði og gjørdist prestur í anglikansku kirkjuni í 1826. Men longu í 1828 fór Darby úr anglikansku kirkjuni og gjørdist nú evangelistur, síðan gjørdist hann leiðari hjá brøðrunum. Hann skipaði fyri møtum við breyðbróting, tað fyrsta var í Dublin í Írlandi. Darby skrivaði nógv, harímillum uppbyggiligar bøkur, andaligar sangir, og hann hevði samband við mong lond og ferðaðist m.a. í USA, Canada, New Zeelandi, Týsklandi, Schweiz o.ø.
Brøðurnir uppfataðu Kristi samkomu sum eitt ósjónligt samfelag. Tey savnast og uppbyggja hvørannan við fríari bøn og skriftútlegging, tey brúka ikki vígdar prestar, og samkoman er sostatt ein leikfólkarørsla. Altargangurin ella breyðbrótingin, sum tey kalla tað, verður uppfatað sum eitt minnismáltíð, sum verður hildin hvønn sunnudag. 
Dópurin er ikki neyðugur til sælu. Brøðurnir hava ikki nakra trúarjáttan, men halda seg bert til Bíbliuna. Í byrjanini livdu Brøðurnir eftir tí kristindómi, sum verður umtalaður í Apóstlasøguni 2:44, sum sigur, at tey trúgvandi vóru felags um alt. Jesu afturkoma hevði avgerðandi týdning í boðskapinum. Trúarlæran líkist nógv tí calvinsku uppfatanini við kirkjuaga. Rørslan fór so við og við sundur í tveir bólkar, "the closed" og "the open", og gjørdist ongantíð stór í tali, men rørslan er at finna um allan heim í dag.
Vanliga verða limir í Brøðrasamkomuni í Føroyum kallaði: "Baptistar", tí tey hava vaksnamannadóp ístaðin fyri tann vanliga barnadópin hjá Fólkakirkjuni, sum eisini doypir vaksin. 
Hetta er eitt heiti, sum kirkjufólk hava givið teimum, men limirnir í Brøðrasamkomuni dáma betur at verða kallað "brøður", tí sum Jesus sigur, at tann, ið er endurføddur við trúgv á Jesus Kristus, er ein bróður. Brøðurnir tala ongantíð sjálvir um vaksnamannadóp, men bert um dóp av trúgvandi, tí viðkomandi má persónliga játta, at hann trýr á Kristus sum sín persónliga frelsara, og tí kunnu hálvvaksin eisini verða doypt uppá hesa játtan.Út frá einum kirkjuligum sjónarmiði kann tað tykjast, at Brøðurnir forða børnum at koma í Guðs ríki við bert at hava dóp av trúgvandi.
William Gibson Sloan.
Sloan gjørdist fyrsta umboð hjá Brøðrunum í Føroyum. Hann var føddur í Dalry í Ayrshire í Vesturskotlandi hin 4. september 1838, sonur bakaran Nathanael og konu hansara Elisabeth. Bert 23 ára gamal kom William í samband við ta veking, sum hesi árini var í Onglandi og Skotlandi. Hann gavst at arbeiða í einum handli, sum seldi rúsdrekka, og byrjaði at arbeiða fyri "The Book- and Tract Society of Scotland". Í samband við hetta arbeiðið ferðaðist hann til Orkney og Hetlands, og var við til at stovna samkomuhúsið "Ebenezer" í Lerwick. Og her fekk hann kunnleika um føroysk viðurskiftir. Skip úr Hetlandi løgdu inn í Føroyum at taka vatn og keypa rúsdrekka, ið tá var bíligt. Hann skrivar í dagbók sína í 1865, at hann hevur hugsað nógv um viðurskiftini í Føroyum, har umleið 700 hetlendingar fiskaðu um summari saman við onglendingum og fransmonnum. Hann sigur frá, at eingin trúboðan er í oyggjunum og bert fáir lutherskir prestar, og hann kennir seg kallaðan at fara sum trúboðari til Føroya.
Og seinri í árinum 1865 kom Sloan til Føroya við skipi frá oynni Papa Stour í Hetlandi. Hann hevði ikki nógv við sær, bert nakrar fáar danskar Bíbliur, eina ensk-danska orðabók og eitt viðmæli frá einum handilsmanni í Hetlandi til sýslumannin, H.C. Müller. Sloan dugdi ikki føroyskt, so tað var eitt sindur torført hjá honum, hann búði fyrstu tíðina bæði á Hotel Djurhuus og hjá H.N. Jacobsen, bókhandlara. Prestarnir stemplaðu skjótt Sloan sum falskan lærara, og ofta, tá hann ferðaðist um oyggjarnar, var ógjørligt hjá honum at fáa innivist fyri náttina, og stundum noyddist hann dýggj vátur og móður at fara til gongu til næstu bygd á nátt. Trúboðan Sloans avmarkaðist nógv av málsligum trupuleikum, og av tí at hann var óynsktur. Men Sloan hevði vakra sangrødd og barnavinur burturav, hetta fekk fólk at steðga á og lurta eftir boðskapi hansara. Fyrstu prædiku sína helt W.G. Sloan á Kongabrúnni, og hon er uppskrivað. Hesi fyrstu árini ferðaðist Sloan ímillum Hetland og Føroya, men hann búsettist fast í byrjanini av 1870-unum. Hann var so líðandi góðtikin av fólki, sjálvt um hann eingi viðhaldsfólk hevði fingið, so hann var helst ikki so hættisligur kortini.
Merkisár í søgu Brøðranna.
Árini 1879-80 kunnu av røttum kallast merkisár í søgu Brøðranna. Hóast Sloan ikki hevði sæð nakra frugt av arbeiði sínum í Føroyum enn, so verður í 1879 farið undir at byggja eitt samkomuhús við Tinghúsvegin í Havn. Samkomuhúsið varð kallað "Sloans salur". Og í 1880 gav tann fyrsti føroyingurin til kennar, at hann hevði trúð tí evangeliska boðskapinum um Jesus Kristus sum einasta frelsuveg, sum Sloan boðaði út frá Guðs orði. Hetta var Andrias Isaksen, eisini kallaður "Dia í Geil". Hann var føddur sum krypil. Tíðliga sunnumorgun hin 31. oktober lat hann seg doypa á Eystaruvág av tí unga skotanum A.P. MacDonald, ið var hjálparmaður Sloans eina tíð. Fólk østu seg upp um tað, ið hent var. Ístaðin fyri at koma á møtini savnaðust fólk uttan fyri samkomuhúsið við levind og gang, blakaðu kavabløk og annað inn gjøgnum vindeyguni, um tey stóðu opin. Eitt kvøldi Hans Joensen kom inn í salin, vóru fleiri mans innan fyri forstovudyrnar, teir hildu hann vera MacDonald, og hann var tikin og sendur yvir í hin endan av forstovuni, har aðrir loftaðu honum og sendu hann hinvegin aftur. Hetta helt á eina tíð, inntil tað eydnaðist Hans at sleppa til innardyrnar og sleppa inn í salin. Dia í Geil fekk heldur ikki fri. Men hóast spott, mótstøðu og atsókn hildu tey "trúliga fast við læru ápostlanna, samfelagið, breyðbrótingina og bønirnar" og royndu "við at gera hitt góða" at "fáa fávitsku dáranna at tagna" (1. Pæt 2:15). Men hóast tað, lótu tvey afturat seg doypa, tey vóru Jóhann við Sjógv í Kollafirði og genta hansara, Katrina. Tey vórðu doypt í Hoydalsá. 
Sunnudagin hin 28. november 1880 byrjaðu Brøðurnir at halda møtir í nýggja samkomuhúsinum við Tinghúsvegin. Umframt Sloan vóru trý fólk til hetta møti við breyðbróting, tey vóru: Andrias Isaksen, systir hansara Elsba í Geil og Hans Joensen. Tey bæði síðstnevndu lótu seg doypa í dópskarinum í salinum hin 1. og 2. desember. Byrja varð nú við sunnudagsskúla. Eftir at salurin var liðugur, vórðu reglulig møti við drekkamunni hildin leygarkvøld, eins og te-møti fyri sunnudagsskúlabørnum og vøkumøti fyri vaksin. W.G. Sloan giftist við Elsbu í Geil hin 11. oktober 1881.
Hin kendi íslendski presturin og ungdómsleiðarin Fríðrik Fríðriksson fortelur um Brøðurnar og Sloan, sum hann kendi úr Íslandi. Fríðrikkur var í sálarkreppu hesa tíðina og sigur frá, at møtini hjá Brøðrunum var lekidómur fyri sál hansara, og hann gjørdist ein endurføddur trúgvandi hesa løtuna í Sloans sali, sum lív hansara prógvar eftir henda dag.
Fleiri trúboðarar koma til Brøðrasamkomuna. Evangelisturin Alexander Mitchell hevði verið í Føroyum fyrr, men frá 1893 búsetist hann her og virkar sum trúboðari hjá Brøðrunum, og ferðaðist um oygjarnar saman við Sloan, sum stutt eftir fór við familiu síni til Hetlands, har hann var til 1897, tá hann tók arbeiðið í Føroyum uppaftur. Aðrir evangelistar vóru eisini gestir í Føroyum hesi árini m.a. Alexander Marshall. Evangelisturin A. Mitchell fór úr Føroyum í 1898 og búsetti seg í Skien í Noregi, har hann var til sín deyðadag í 1939. Talið á viðhaldsfólkum øktist hesi árini. Í 1901 búðu umleið 15000 fólk í Føroyum. Viðhaldsfólkini vóru nú eini 30 í tali, tað vil siga umleið 0,2 % av fólkinum.
Sloan var einsamallur trúboðari fram til 1903, tá Mr. Campell kom til Føroya at virka í 3 ár. Í 1904 kemur D.J. Danielsen, ið var maskinmeistari, til Føroya úr Skotlandi. Hann var føddur føroyingur, men var farin í onnur lond at útbúgva seg. Í Glasgow var hann komin í samband við Brøðurnar, hevði tikið við teirra boðskapi og hevði nú í nøkur ár arbeitt umborð á einum trúboðarabáti á Kongoánni í Afrika, har hann eisini virkaði sum trúboðari. D.J. Danielsen avgjørdi at vera verandi í Føroyum, og hann byrjaði at ferðast um oyggjarnar og hava møtir. Tað sigst, at verða honum at takka fyri, at fleiri samkomuhús vórðu bygd komandi árini runt um í oyggjunum, eitt nú á Viðareiði, í Sørvági og Porkeri.
Fríggjadagin 4. september 1914, á føðingardegi sínum, andaðist trúboðarin William Gibson Sloan 76 ára gamal. Tað síðsta hann segði, tá læknin var hjá, var: "On Christ the Solid Rock I stand, all other ground is sinking sand". Hetta er ein endurgeving av enskum sangi, sum í týðing Victor Danielsens ljóðar: "Á klettin Krist mítt hop er bygt, ta einu grund, ið stendur trygt."
Victor Danielsen.
Fyri Brøðurnar gjørdist Victor Danielsen (1894-1961) ein sannur slóðbrótari. Hann var sonur sýslumannin, Dánial Danielsen, í Søldarfirði. Victor byrjaði at lesa til lærara í 1911 og tók prógv í 1914, sum bestur av teimum 10 næmingunum. Meðan hann var í Havn, varð hann hugtikin av tí heimamissiónsku vekingini og var vinur Ryving-Jensens, sum var trúboðari har. Victor var bert lærari nakrar fáar mánaðir, tá hann tók avgerð um, at hann vildi tæna Jesusi, Frelsara sínum og halgaði sítt lív at prædika evangeliið, og hann segði lærarastarvið frá sær. Í fyrstani hevði hann sjálvur møti, seinri helt hann seg afturat Brøðrunum. Victor var evnaríkur og ágrýtin. Tað er ikki bygd, hann ikki hevur prædika í. Hann var vælskorin fyri tungubandinum og dugdi væl at tala. Hann hevur umsett eitt ótal av sálmum og sangum, og sjálvur yrkt 26. Tann fyrsta føroyska sálmabókin hjá Brøðrunum kom út í 1920. Sálmarnir fingu gott ummæli í Tingakrossi. Longu í 1923 byrjaðu bøkur frá hansara hond at koma út, hetta vóru bøkur, hann sjálvur skrivaði ella umsetti.
Victor var sera virkin sum trúboðari, rithøvundur og sálmaskald, men stórverk hansara var týðingin av allari Bíbliuni til føroyskt. Tað føroyska Nýggja Testamentið kom út longu í 1937, bert fáar mánaðir áðrenn týðingina hjá Jákupi Dahl. Øll Bíblian kom so út á føroyskum í 1948. Týðingarnar hjá Victor Danielsen vóru týddar úr hinum norðurlendsku málunum, umframt einari týskari og enskari. Týðingin av Nýggja Testamenti frá 1937 var lagað eftir tí málbrúkið, ið var vanligt millum fólk, her var serliga hugsað um eldri fólk, sum ikki vóru von at lesa føroyskt tá. Tá øll Bíblian skuldi gevast út endurskoðaði Victor málið, tí ein málslig broyting var farin fram hesi árini, so málbúnin gjørdist betur.72
Andrew Sloan.
Andrew Sloan (1896-1973) var sonur William Gibson Sloan. Hann hevði sítt dagliga starv í handlinum hjá Hans Joensen í Havn, men hann kendi seg kallaðan og fór úr hesum starvi tann 3. mars 1917 og fór síðan at ferðast við boðskapinum hjá Brøðrasamkomuni um oyggjarnar. Talið á viðhaldsfólkum var hesa tíðina farið at vaksa av álvara, so tað kom væl við hjá samkomuni at fáa ein trúboðara afturat. Hann sá skjótt úrslit av verki sínum og var nógv virdur sum bíbliulærari, og eins og faðirin var hann sannur barnavinur.
Felagskapur og trúgv Brøðranna.
Andrew Sloan hevur greitt frá skipanini av Brøðrasamkomuni. Har verður greitt frá, at Brøðrasamkoman ikki er ein skipa samkoma við eini felags nevnd, hvør samkoma kring landið skipar seg sjálva lokalt, bert við ábyrgd yvir fyri Kristusi. Men tað er sjálvsagt andaligur felagsskapur ímillum samkomurnar, og í spurningum er samráð ímillum teir leiðandi brøðurnar í teimum ymisku samkomunum.
Dópurin verður tikin fram sum týðandi, men er ikki nøkur treyt at koma í samkomuna, og Andrew helt ikki, at tað vóru nøkur ódoypt í samkomuni tá.
Andrew hevur greitt frá, at Brøðurnir ikki hava nakra fasta trúarlæru (dogmatik). Men Brøðurnir taka sum heild undir við tí læruni, sum H.W. Soltau nevndi í einum fyrilestri í 1863. Hann sigur, at øll trúgvandi eru eitt, og tí ikki eiga at vera limur í nøkrum trúarsamfelag. Eftir NT er statskirkjan ov breið og fríkirkjurnar ov trongar. "Endurføðing í dópinum" sum kirkjan sigur, verður ikki góðtikin. Tann, ið er frelstur, kann koma til Harrans borð og til samfelag við fólk Harrans. Eitt prestadømi verður ikki góðtikið, tí øll trúgvandi eru prestar í Guðs eygum. Øll, sum eru kallað av harranum yvir samkomuni (ikki av samkomuni), kunnu taka orðið undir guðstænastuni. Samkoman er Kristi likam, og at tað kann vera heilt, mugu allir limir brúkast. Ein og hvør trúgvandi hevur okkurt at gera í samkomuni og virkar eftir náðigávum sínum. Heilagi Andin býr í øllum trúgvandi og er Guð sjálvur. Harrans borð ber boð um samkomunar eind. Breyðið umboðar Kristi likam á krossinum. Tað eina breyðið umboðar eind samkomunar. Harrans borð førir til, at tú skilir betur Kristi kross. Ein og hvør, ið hevur hug kann taka orðið.
Kjakið millum Brøðrasamkomuna og Kirkjuna um læruna.
Brøðurnir tosaðu ikki so nógv um tað, sum skilti teir frá Fólkakirkjuni í fyrstani. Tað tykist sum teir hava bíða við hesum til tíðin var búgvin til tess. Í byrjanini av 20. øld tekur skriving seg upp í ymiskum bløðum um Brøðrasamkomuna og læru teirra. Tað eru serliga prestar, sum gera sínar viðmerkingar. 
Í 1906 greiðir F. Busch, prestur í Hvalba frá, at "baptistarnir" hava talað niðursetandi um barnadópin og Fólkakirkjuna, og at teir hava havt breyðbróting í ymiskum heimum enntá saman við kirkjufólki. Og teir prædikaðu eisini endurdóp.
72. Gerhard Hansen: Eindarmentan føroyinga og vekingarrørslurnar, Tórshavn 1987.
Í 1911 byrjar presturin Christian Andreas Faulenborg (1874-1960) at skriva í bløðunum ímóti Brøðrunum. Faulenborg var prestur á Viðareiði frá 1905 til 1915. Skrivingin snýr seg um barnadópin, og at Brøðurnir prædika endurdóp.
Umboð fyri Heimamissiónina tóku eisini orðið ímóti Brøðrunum. Axel Fr. Moe, prestur, varð vorðin blaðstjóri á "Færøsk Kirketidende", har hann skrivar nakrar greinir í blaðnum við yvirskriftini: "Gendøberne og deres Vildfarelser". Moe ávarar fólk ímóti at fara á møti hjá Brøðrunum, tí tað næsta tey kunnu vænta sær er, at Brøðurnir koma heim til fólk og krevja, at tey lata seg endurdoypa. Moe samanlíknar dópin við umskeringarsáttmálan í GT og roynir at prógva uppruna barnadópsins heilt aftur til ápostlarnar. Søgulig dømi um m.a. Justianus Pínslavátt (uml. 150 e.Kr.) sigur frá, at hann kendi 70 ára gomul fólk, ið vóru doypt sum børn, tað vil siga á døgum ápostlanna.
Tað er júst um hesa tíðina, tá kjakið er millum Brøðrasamkomuna og umboð Kirkjunnar, at Victor Danielsen gevur Brøðrunum viðhald. Í bókini: "Aðru ferð", greiðir Victor frá um andaligu viðurskiftini í Føroyum. Tá Brøðurnir komu til Føroya hendi nakað nýtt, menniskju vórðu frelst og vitna um Guð, sjálvt um tey vóru leikfólk. Vanakristindómurin avloysti lívsins ella deyðans vegir. Ætlanin er at lýsa støðuna í Føroyum, tá Jesus kemur aftur. 
Áskoðanin hjá Victor Danielsen í bókini "Aðru ferð" er ein týðilig lýsing av áskoðanini hjá Brøðrasamkomuni mótvegis tí føroysku kirkjuni og limum hennara, og bókin kann eisini uppfatast sum ein uppgerð við gomlu eindarmentan føroyinga.
Framgondin hjá Brøðrunum eftir aldarmótið.
Beint eftir aldarmótið hava Plymouth-brøðurnir fingið fleiri viðhaldsfólk eisini uttanfyri Havnina. Hetta var fyri ein part úrslit av sunnudagsskúlanum hjá Sloan og eitt nýtt samkomuhús varð bygt í Havn, nevnt Ebenezer. Eitt samkomuhús var bygt í 1905 í Porkeri, har vekingin var so sterk, at deknaguðstænastur ikki vóru hildnar í kirkjuni eina tíð. Samkomuhús vóru eisini bygd í Sørvági og á Viðareiði.
Hesi fyrstu árini var Brøðrasamkoman ikki serliga tjóðskaparlig, og ósemjan við Indre Mission var bert um læruna. Men frá umleið 1911 hava fólk lyndi at leggja eina tjóðskaparliga áskoðan í Brøðrasamkomuna.
Gamli Sloan brúkti danskt, tá hann boðaði sín boðskap, men tosað varð um átrúnarligar spurningar á føroyskum. Vekingarnar løgdu áherðslu á persónligu viðurskiftini við Guð, og tí var tað ónatúrligt at tosa við Guð á fremmandum máli. Vekingarrørslurnar eiga rós uppibori fyri at hava tikið burtur hugsanina um tann tortrúgna Guð. Og samkoman byrjaði so líðandi at nýta føroyskt á møtum sínum hesi árini.
Tá gamli William Sloan doyr í 1914, merkir hetta endin á einum týdningarmiklum tíðarskeiði í søguni hjá Brøðrasamkomuni. Og við honum hvørvur danski boðskapurin úr Brøðrasamkomuni. Teir mest týðandi leiðararnir hjá Brøðrunum eftir hetta vóru sonur Gamla Sloan, Andrew Sloan og lærarin Victor Danielsen, sum var umvendur í KFUM í Havn.
Brøðrasamkoman var hesi árini enn ávirkað av skotska uppruna sínum, men rørslan gjørdist meira føroysk, og gekk á odda í arbeiðinum komandi árini at skapa eitt føroyskt átrúnarligt mál.
Brøðurnir mentu seg nógv í fyrru helvt av 20. øld í Føroyum og bygdir vóru umleið 25 møtisalir runt um í oyggjunum (1968). "Ebenezer" í Havn varð útbygt í 1932, so salurin nú rúmaði 4-500 fólkum. Í 1962 varð gamla Ebenezer tikið niður og eitt nýtt Ebenezer bygt úr grovbeton við kjallara og í 3. hæddum reist á sama stað við tveimum møtisalum, ið rúmaðu ávíkavist 500 og 1200 fólkum, harafturat vóru hølir til nógv annað ymiskt virksemið. Í Klaksvík var "Betesda" bygt í 1930 við rúm fyri 800 fólkum.
Brøðurnir hava nógv viðhaldsfólk í serliga Havnini og Klaksvík og í dag verður hildið, at umleið 10 % av fólkinum í Føroyum eru viðhaldsfólk hjá Brøðrasamkomuni.73
Ytrimissiónin hjá Brøðrunum.
Ein av orsøkunum at Brøðrasamkoman síðan 1960-ini hevur verið rættiliga virkin innan ytrimissión í øðrum londum tykist vera teirra bíliuáskoðan, sum er reformert. Hon býður teimum, ið trúgva, at vísa tað í gerningi, og ávirka onnur at gerast kristin. Lutherska áskoðanin harafturímóti sigur, at tað er bert trúgvin, ið frelsir og ikki gerningar. Tí eru lutheranarar kanska ikki so virknir á hesum øki. Ein onnur orsøk til trúboðaravirksemið hjá Brøðrunum er samband teirra til Onglands. Trúboðaravirksemið gjørdist ítøkiligt, tá Zacharias Zacharisassen kom til Føroya av bíliuskúlanum í Moorland í 1962. Og í 1970 tóku Brøðurnir upp samstarv við stóra missiónsfelagið New Tribes Mission í USA, ið er rættiliga væl skipað. Samstarv var eisini við Echoes of Service í Onglandi. Í Føroyum vóru trúboðarabólkar stovnaðir: Akurin og Kristniboðsambandið. Trúboðarabólkarnir í Grønlandi og Íslandi eru meira sjálvstøðugir, har eitt stórt arbeiðið verður gjørt millum børn og ung. Einir 30 føroyingar hjálpa til við hesi trúboðan um ári. Brøðurnir hava eisini samstarv við Operation Mobilisation (OM) og Gospel Literature Outreach (GLO), har fólk starvast eitt tíðarskeið. Skipað verður eisini fyri hjálpararbeiði í Eystureuropa, har sosial neyð og kríggj hava herja, og tørvurin á einum diakonalum arbeiði er stórur.74
Barna- og ungdómsarbeiðið hjá Brøðrunum.
Í 1965 byrjaði Brynleif Hansen, sáli, at hava barnalegur við Áir. Tørvurin vísti seg at vera so stórur, at farið varð undir at byggja eini stór leguhús á Vatnsoyrum, sum fekk navnið: Zarepta og varð tikið í nýtslu í 1967. Í fyrstuni vóru bert barnalegur, men hetta arbeiði er síðan nógv útbygt, so í dag eru barna- og ungdómslegur, kvinnu- og mansstevnur eins og familjulegur. Zarepta verður brúkt alt summarhálvárið við sjálvbodnari arbeiðsmegi.
73. Henrik Fossing: Færøernes kirkehistorie 1900-1946, ikki útgivið handrit 1975.
Tilfar frá Svenning av Lofti um Brøðrasamkomuna, 1998.
74. Tilfar frá Svenning av Lofti, skrivað av Hera Kjærbo: Uppgáva um trúboðarasøguna hjá Brøðrunum, 1997.
HEIMAMISSIÓNIN.
Søgan hjá Heimamissiónini ella Indre Mission, sum heitið var tá, gongur aftur til pietismuna og herrnhutismuna, sum vit áður hava greitt frá. Hesar rørslur høvdu skapað stórar vekingar í eitt nú Danmark fyrst í 19. øld. 
Í 1853 tóku missiónsfólk seg saman á Sælandi í eitt missiónsfelag, og í 1858 valdu tey prestin, C.F. Rønne til formann. Á fundi um ytru missión, hildin í Århus í juni mánað í 1861, helt Rønne ein fyrilestur um týdningin av heimamissión, og hann skjeyt upp at gera eina "Kirkelig Forening for den Indre Mission i Danmark". Og longu hin 13. september sama árið varð aðalfundur hildin í Stenlille á Sælandi, har samtykt varð, at halda fram undir áðurnevnda navni. Á hesum aðalfundi var eisini tann vælkendi Vilhelm Beck, sum seinri gjørdist formaður í Indre Mission. Treytin fyri at tæna í Indre Mission var, at tú var andaliga vaktur og var limur í "Herrens almindelige kirke". Tú skuldi eftir rannsakan, veruliga kenna teg kallaðan at vera evangelistur og vitna um frelsaran. Stýrið fyri Indre Mission royndi so um andin kom frá Guði og kannaði tín levna. Missionerar gingu runt í landinum við uppbyggiligum skriftum. Stýrið stuðlaði teimum ymisku samkomunum í at hava missiónsmøtir, har fólk kundu vitna, og savnað varð inn til arbeiðið hjá missiónini. Hetta verður framvegis gjørt.
Danska Heimamissiónin byrjar at arbeiða í Føroyum.
Vit kunnu siga, at Indre Mission byrjaði at virka í Føroyum við Einar Michael Riise (1870-1898) í 1895. Hann var føddur í Keypmannahavn og tók guðfrøðiligt embætisprógv har í 1895. Fyrst hevði hann verið óvígdur hjálpari hjá prestinum í Valby, sum tá var dr. theol. Henry Ussing. Ussing byrjaði at hava sunnudagsskúla fyri Indre Mission í Keypmannahavn í 1879 og hevur uttan iva havt stóra ávirkan í tann unga E.M. Riise.
Og E.M. Riise kemur til Føroya hin 28. juni 1895 at virka sum hjálparprestur hjá Fríðriki Petersen (1853-1917) í Leirum í Suðuroy. Riise varð prestvígdur tann 3. juli. Eingin ivi er um sjónarmiðini hjá honum. Eftir Riise eru nakrar prædikur frá tíð hansara í Føroyum, og tær geva eina greiða mynd av honum sum ein radikalan og naskan prædikumann. Ferð eftir ferð finst hann harðliga at kristniuppfatan føroyinga, sum hann sigur vera vanakristindóm, fólk ganga í kirkju og fara til altarborðið, men fyri teimum er hetta bert ein tómur halgisiður, og hann biður tey um at venda um. Tað gjørdist skjótt greitt fyri Riise, at tað veruliga var ein máltrupuleiki í Føroyum, tí fólk ikki skiltu danskt so væl. Tað kann vera orsøkin, at hann lat prædikurnar prentað í Færøernes Kirketidende. Og tá hann ferðaðist um bygdirnar, hevði hann ofta tolk við sær. Riise skrivaði eisini í Kristiligt Dagblad, har hann samanlíknar føroyingar við heidningar, og biður til, at fólk fara at kenna seg kallaði til Føroya at tæna Harranum.
Men Emil Bruun, ið eisini var prestur í Føroyum um hetta mundi 1889-1897, heldur nakað heilt annað um føroyingar. Hann sigur frá, at hann ongantíð fer at gloyma tann blíðskap og kærleika, honum var fyri allastaðna í Føroyum, hvar hann so enn kom. Emil sigur seg altíð kenna seg knýttan at Føroyum og takkar Guði og fólki fyri tað. Hetta sigur helst eitt sindur um tann beiskleika E.M. Riise hevur kent, tí føroyingar ikki tóku so væl ímóti boðskapi hansara. Napoleon Nolsøe úr Kaldbak sigur um somu tíð frá, at kirkjugongdin tá í tíðini var góð. Hann hevur samhuga við Indre Mission, men greiðir frá, at gudsótti føroyinga var stórur, og at føroyingar hildu Guðs orð í vón um frelsu. Gamli føroyingurin hevði eina einfalda og fasta trúgv. Og tað tykist, sum stívrenda hugsunnarháttur Riise og hjá komandi heimamissiónskum umboðum hevur júst forða teimum í at skilja føroyingar.
Tíðarskeiðið hjá E.M. Riise, presti, gjørdist stutt í Føroyum, hann hevði ringa heilsu og flutti tí til Viborg Stift 30. mars 1896, og har andaðist hann 26. mai 1898. Sjálvt um tíðarskeiðið hjá E.M. Riise var stutt í Føroyum, so kann sigast, at grundarlagið fyri framtíðarvirkseminum hjá Indre Mission í Føroyum var lagt av honum. Beint eftir at Riise var komin aftur til Danmarkar vendi hann sær til stýrið fyri Indre Mission, og bað teir senda ein trúboðara til Føroya, men hetta varð ikki játtað.
Tann næsti presturin við missiónskari áskoðan, ið kemur til Føroya var, Franz Moritz Rudolph Busch, sum var føddur í 1869 og tók guðfrøðiligt embætisprógv í 1895. Hann fekk eisini starv sum hjálparprestur hjá Fríðriki Petersen í Suðuroy hin 17. august 1896. Busch var prestvígdur í Ålborg hin 9. september sama ár. Busch, prestur, giftist tí føroysku Marianu hin 4. juni 1901, hon var dóttur handilsmannin Jacob Dahl í Vági. Busch var verandi í Føroyum til 1910, tá tey fluttu til Skagen í Danmark. Eisini Busch royndi at fáa missiónskar trúboðarar til Føroya, men tað var heldur ikki hesu ferð játtað.
"Indre Mission" setur trúboðara í Føroyum.
Axel Frederik Moe var fyrstu ferð í Føroyum sum ungur studentur við einum fiskiskipi í eini summarfrítíð. Komandi tíðina hugsaði hann nógv um Føroyar, tí her vórðu ikki hildin kristilig møtir eins og hjá Indre Mission í Danmark. Axel Moe tók guðfrøðiligt embætisprógv í 1904, og at koma fyri seg aftur eftir prógtøkuna, fór hann eina ferð til Føroya at vitja Busch, prest. Tað summarið hjálpti hann Busch eitt sindur, og um heystið fór hann so við skipi aftur til Danmarkar. Heimafturkomin vitjaði hann formannin í Indre Mission, Zeuthen, próvst. Moe skjeyt upp, at ein trúboðari varð sendur til Føroya fyri Indre Mission. Zeuthen noktaði fyri hesum, men eggjaði Axel Moe til at lata seg seta í starv hjá Indre Mission sum trúboðari, og sjálvur at fara til Føroya at virka. Axel Moe lat seg yvirtala, og kom aftur til Føroya seinri á árinum í 1904, sum tann fyrsti veruligi heimamissiónski trúboðarin í Føroyum.
Og Axel Moe kom at búgva hjá Busch, presti og konuni í Leirum í Hvalba. Men fyri at kunna koma lættari kring oyggjarnar, valdi hann í 1905 at flyta til Havnar, har hann fekk innivist á tí nýstovnaða Sjómansskúlanum, sum ætlanin var at reka í heimamissiónskum anda.
"Dimmalætting" endurgav í 1902 eina grein, sum Axel Moe hevði skrivað til Kristeligt Dagblad. Í greini skrivar Moe um eina vandamikla rørslu í Føroyum, sum arbeiðir fyri einum føroyskum skriftmáli, at avbyrgja Føroyar frá Danmark. Tey einastu, sum hava missiónmøtir eru baptistarnir. Her hugsar Moe um "Plymouthbrøðurnar". Hesi missiónsmøtir eru, eftir hugsan Moes, einasti rætti og livandi boðskapurin. Hetta tykist benda á, at umboðini fyri Heimamissiónina vilja geva Føroyum ein danskan dám.
Stevnuskráin hjá "Indre Mission".
Stutt eftir, at Axel F. Moe var komin til Føroya, helt hann nakrar fyrilestrar um "Indre Mission", og hvat henda rørslan vildi. Ein av hesum fyrilestrum varð hildin í Meinigheitshúsinum, og var seinri prentaður í Dimmalætting. Her sigur hann, at tey ógudiligu halda "Indre Mission" vera eina fanatiska sekt, hvørs høvuðsboðskapur er at døma menniskju til helvitis, meðan bara tey, sum taka undir, eru tey sonnu heilagu við vissuni um at koma í himmalin. Eisini talar hann um tørvin á virkseminum hjá "Indre Mission", tí tað eru so fá verulig kristin, meðan meginparturin av fólkinum "gongur á tí breiða vegnum". Hann talar víðari um, at tað alt ov sjáldan hoyrist boðskapurin um frelsuna í Kristusi av prædikastólunum, og tí eiga tey trúgvandi at vera við til at boða Guðs orð.75
75. Gerhard Hansen: Vækkelsesbevægelserenes møde med færingernes enhedskultur 1850-1918. Tórshavn 1987. s. 146-161.
Sjómansskúlin.
John Christian Viggo Ryving-Jensen var úr Keypmannahavn, føddur í 1878, og hann var cand. phil. tá hann kemur til Føroya. Ryving-Jensen hevði ein annan lærara við sær, tann sonevndi Nielsen, stýrimaður. Teir stovna Sjómansskúlan í 1904, sum skuldi rekast í heimamissiónskum anda. Men tað var mótvilji ímóti hesum skúla, so bert 6 næmingar byrjaðu á skúlanum, ið var noyddur at lata aftur eini tvey ár seinri. Orsøkin var partvís at skúlin var rikin í heimamissiónskum anda, og at leiðslan var donsk. Hetta kemur til sjóndar í Tingskrossi og av frágreiðingini hjá Jóannesi Patursson um hetta mál. A.C. Evensen vendi sær eisini ímóti skúlanum, tí hann var danskt rikin. Men Axel F. Moe hevur ta uppfatan, at skúlin noyddist at lata aftur, tí Ryving-Jensen var danskari og missiónskur.
Prestar og samkoma mótmæla.
Longu áðrenn Axel F. Moe kom til Havnar var mótstøða ímóti honum, og hetta endaði við, at hann varð blakaður úr Meinigheitshúsinum í februar 1906, har presturin var formaður, og hann fekk ikki loyvi at tala har longur. Samkoman tykist at hava verið samd við presti í hesi avgerð. Orsøkin var, at Axel Moe hevði funnist harðliga at gomlu trúgv føroyinga, sum hann kallar deyða trúgv og vanakristindóm. Føroyingurin, ið var uppvaksin við deknagudstænastuni og guðstrúnni í øllum tí dagliga arbeiðinum, kundi als ikki góðtaka hesa atfinning, og tað einasta Moe fekk burturúr hesum var sterka mótstøðu. Axel Moe røsti eisini boðskapinum hjá Brøðrasamkomuni.
Viðurskiftini millum Indre Mission og Brøðrasamkomuna.
Fyrst í 20. øld var ein av høvuðsuppgávunum hjá Indre Mission og er at halda alla veking innan fyri kirkjuna. Men Moe skrivaði í Kirketidende, at baptistiska samkoman í Havn var ein sannari samkoma enn so mong onnur kirkjulið innan fólkakirkjuna. Og í samband við, at hann ikki fekk loyvi at tala í meinigheitshúsinum í Havn, var hann júst ákærdur fyri at vera baptistur, sum hann jú ikki var!
Fyrst í hesi øldini skipaði Busch prestur í Hvalba fyri vekingarmøtum saman við Brøðrasamkomuni har, har Jóan Pauli við Neyst stóð á odda. Men dópsákoðanin gjørdi, at hetta samstarvið ikki kundi halda á. Og Moe ger sum frá líður meira vart við skilnaðin millum samkomurnar, til hann í 1913 útgevur eitt lítið skrift undir heitinum: "Om gendøberne og deres vildfarelser", har støðan verður avgjørd. Skriftið er eisini prentað í Kirketidende hetta árið.
Indre Mission og føroyska mentanin.
Indre Mission møtti mótstøðu í Føroyum, eingin ivi um tað. Hetta kemur týðiliga fram í greinum í Tingakrossi, ið tá var annað av føroysku bløðunum. Indre Mission var ímóti tí føroyska dansinum, sum Moe sigur vera syndugan, men hetta skal haldast saman við, at dansurin ofta ella altíð tá var høvi og orsøk til drekkarí. Missiónsfólk vísa til, at rúsdrekka var rættiliga nær knýtt at dansinum, og júst henda misnýtsla var ein sonn plága fyri Føroya land hesa tíðina. 
Henda mótstøða hjá missiónsfólkum móti føroyskum dansi var rættiliga í andstøðu til føroyska siðvenju um hetta mundi, tá tætt samband var millum fólkadansin og kirkjusið. Vanligt var tá, at prestur í ornati luttók í brúðardansinum, og vanligt var eisini, at kirkjufólk av bygd trynu dansin at fáa hitan, áðrenn farið var til gongu aftur til heimbygdina eftir kirkjugangin. Hjá vanliga føroyinginum hoyrdu kristni- og gerandislív saman í eini eind, men soleiðis var ikki hjá hesum, fyri ein part fremmandu missiónsfólkum.
Mótstøðan í Føroyum tykist at hava fingið íblástur frá donskum radikalum fylkingum, sum vendu sær ímóti øllum átrúnarligum vekingarrørslum. Hetta bera greinir í Tingakrossi boð um hesa tíðina, og sýndu seg sum blaðkjak millum J.P. Gregoriussen móti Emil Bruun um ynski hansara um at avtaka serstøku føroysku halgidagsnøvnini, og royndirnar hjá Sandoyarpresti at avtaka Kingo-sálmabókina. Tað tykist sum tjóðskaparrørslan vil varðveita gomlu føroysku mentanina ímóti hugburðinum hjá Indre Mission og donskum mentunnartrýsti, ið tykist at hava gjørt seg galdandi nú ferðasambandið gjørdist alt betur. Funnist varð ikki so nógv at Brøðrasamkomuni, hóast henda rørsla eisini fanst at føroyskum kirkjulívi, men útgangsstøðið hennara var skotskt og helst ikki so vandamikið.
Í Tingakrossi er eisini ein ábending um, at Indre Mission er ein politiskt mótstøða. Bæði umboðini hjá Indre Mission í Føroyum um hetta mundi, Axel Moe og Ryving-Jensen, vóru íðnir sambandsmenn. Axel Moe luttók soleiðis á veljarafundum hjá Sambandsflokkinum, og Ryving -Jensen helt á ferðum sínum í Danmark fyrilestrar, har tosað varð niðursetandi um tjóðskaparrørsluna, sum greitt verður frá í einum Tingakrossi frá 1907 og seinri í 1918-19. Axel Moe var eisini harmur um, at so nógv fólk fóru til teir tjóðskaparligu fólkafundirnar. Og Moe undirstrikaði á Ólavsøku-møtinum hjá Indre Mission í 1912, at tey trúgvandi "samledes under dansk flag", stutt áðrenn hevði hann ávara ímóti, at Jákup Dahl varð útnevndur til prest í Havn.
Tær fyrstu Indre Missiónsku samkomurnar verða til.
Sum áður nevnt møtti arbeiðið hjá Indre Mission mótstøðu øll hesi fyrstu árini á ymsan hátt, og eingin framgongd var at hóma. 
Í 1906 var Axel Moe ordineraður sum hjálparprestur hjá Frantz Busch í Hvalba. Axel Moe búsettist í Vági og arbeiddi mest í hesi bygd og sunnaru helvt av Suðuroy. Í 1918 var hann stigtakari til KFUM&K í Vági, og tað er júst úr hesi samkomu fleiri av heimamissiónerunum komandi árini hava sítt útgangsstøðið. 
Men longu á Ólavsøku í 1910 hevði IM bjóða til ólavsøku-møti á hesum tjóðhátíðardegi føroyinga, tá so mong feløg og samkomur stevna til fundar. Á hesum ólavsøku-fundi luttóku umleið 70 fólk úr øllum landinum, men Moe var ikki nøgdur. Á Ólavsøku í 1912 var aftur hildið eitt stórt møti, men eisini hesaferð vóru umleið 70 fólk, og hesuferð komu tey úr 14 bygdum, sum tykist at vísa, at IM hevði havt framgongd og nú var virkin í øllum oyggjunum.
Tað vóru IM-samkomur í Vági, har Axel Moe var virkin, og í Havn, har Ryving-Jensen arbeiddi sum eitt slag av indremissioneri. Í Vágum var eingin missionerur, men Moe hevði hildið møtir har á ferðum sínum. Og tá tann ungi smiðjurin í Miðvági, Haraldur Joensen, var umvendur á Sjómansskúlanum í Havn, fekk samkoman í Vágum ein dyggan stuðul.
Í 1913 verður Suðuroyar prestagjald býtt sundur í tvey, eitt norðara við bústaði í Leirum í Hvalba og eitt sunnara prestagjald við bústaði í Vági. Axel Moe hevði stuðla hesum sundurbýti, og tí var tað bert natúrligt, at hann gjørdist hin fyrsti sóknarpresturin suðuri í Vági, har hann longu hevði búð sum hjálparprestur síðani 1906. Tá Moe varð útnevndur til sóknarprest gavst hann samstundis í starvi sínum sum trúboðari hjá Indre Mission. Eisini Ryving-Jensen fekk starv innan Fólkakirkjuna, tá hann var útnevndur til kapellan fyri próstin, og hann gavst so eisini sum trúboðari. Nú hevði Indre Mission í Føroyum so formliga ongan trúboðara heilt fram til 1918, men sjálvandi arbeiddu teir báðir framvegis fyri søkini hjá Indre Mission.
Í 1916 fóru bæði Axel Moe og Ryving-Jensen úr Føroyum við stuttum millumbili í onnur størv í Danmark, og vit kunnu siga, at eitt týdningarmikið skeið í søguni hjá Indre Mission í Føroyum við teimum er av. Indre Mission hevði vunnið nógvar føroyingar fyri Harran hesi árini. Av serligum týdningi var, at nógvir deknar vóru umvendir, og teir lisu regluliga lestrar hjá donskum missiónskum prestum í kirkjum sínum, og hetta ávirkaði kirkjufólkið nógv.
Var politiskt samband millum ávísar flokkar og vekingarrørsluna?
Í tíðarskeiðnum frá aldarskiftinum fram til 1918 verður ofta í Tingakrossi ført fram, at samband er millum tær báðar vekingarrørslurnar og tjóðskaparrørsluna og Sambandsflokkin í Føroyum. 
Tingakrossur sigur fleiri ferðir frá tí indremissiónska sambands-bólkinum, og knýtir á henda hátt eitt samband millum Indre Mission og Sambandsflokkin. Men, sum áður nevnt, vita vit bert, at trúboðararnir hjá Indre Mission um hetta mundi vóru fyri Sambandsflokkinum, meðan tað er so at siga ógjørligt at siga nakað um politisku áskoðanina hjá IM-viðhaldsfólkunum. Axel Moe og Ryving-Jensen, nógvir embætismenn og fleiri prestar vóru danskt-sinnaðir, so hetta var ikki bert galdandi fyri IM-viðhaldsfólk. 
Valhagtøl frá hesum árunum vísa, at t.d. Vágarnar vóru sjálvstýrissinnaðar, men her var Indre Missiónin sterk. Men atkvøðutølini suðuri úr Vági, har Sambandsflokkurin var sera sterkur, benda á, at tað kanska er nakað um pástandin, men vit vita ikki, hvussu fólk atkvøddu. Tað er givið, at Indre Mission, sum var donsk, hevði eina stóra mentunnarliga ávirkan.
Somuleiðis heldur Tingakrossur uppá, at eitt samband er ímillum Plymouth-brøðurnar og tjóðskaparrørsluna. Og rætt er tað, at Brøðurnir ongantíð hava virkað fyri sambandi millum Føroyar og Danmark, men at teir beinleiðis skuldu vera tjóðskaparligir er ringt at staðfesta. Harafturímóti vóru teir av summum fataðir sum "ein enskur vandi". Men Brøðurnir virdu føroyskt mál høgt og byrjaðu tíðliga at brúka føroyskt í samkomuni, og her vóru teir tjóðskaparligir.
Nakrar metingar av arbeiðinum hjá Indre Mission.
Tað eru serliga tvey sjónarmið, sum tey, ið finnast at Indre Mission, føra fram, og tey eru: IM spjaddi fólk og kirkju, og at arbeiðið hjá Indre Mission gav Brøðrunum góðar arbeiðsumstøður.
Bæði P.H. Winthereik og Gudmund Bruun skrivaðu, at Indre Mission hvørki skiltu fólk ella mentan í Føroyum, og tí gjørdist trúgvin seráhugamál hins einstaka. Men broytingartíðirnar høvdu longu ført til skilnað millum fólk og kirkju, og arbeiðið hjá Indre Mission gav kanska í hesum broytingartíðum mongum nýggja meining í viðurskiftunum við kirkjuna.
Vekingararbeiðið gav føroyingum eina trúgv, ið hugdi ørðvísi at viðurskiftunum við Guð, har tú gjørdist persónliga kallaður og tilvitandi. Hesi árini tók Indre Mission eisini sjómanstrúboðanina upp. Hetta arbeiðið millum sjómenn okkara burturi í øðrum londum bar føroysku kirkjuna við teimum, hvar teir enn vóru, og júst hetta var av stórum týdningi fyri kirkju okkara.
Indre Mission vinnur fram og gerst meira føroysk.
Bæði Indre Mission og Brøðrasamkoman vinna nógv fram árini eftir at 1. Heimsbardaga var endaður í 1918, og samkomur umboðandi báðar vekingarrørslurnar vórðu stovnaðar í flestu bygdum. Einasta oyggj, har hetta ikki var galdandi, var á Sandoynni.
Stórar indremissiónskar vekingar vóru í tjúgunum bæði í Klaksvík og í Eysturoynni, og í tredivunum í Suðuroynni. Ein av orsøkunum til hesa veking kann hava verið tey mongu niðurskotnu og burturgingnu skipini undir 1. Heimsbardaga, har mong lótu lív. Kreppan í tredivunum við stórum arbeiðsloysi og sosialari neyð mangastaðni gjørdi, at ein "vanlukkuboðskapur", ið vísti á vegir Guðs høvdu ávirkan hesa tíðina. Tað týdningarmikla er, at øll leiðslan í indremissiónini í Føroyum gerast føroyingar hesi árini, og hesir skiltu betur føroyskan sið. Løgtingið viðurkendi teir indremissiónsku trúboðararnar undir 2. Heimsbardaga og tók ábyrgd at gjalda teimum eina grundløn, nú sambandið við Danmark var kvett. Eftir kríggið helt missiónin á at vera ein partur av Indre Mission í Danmark. Men í 1946 fór Indre Mission í Føroyum sundur í Heimamissiónina og hitt føroyska Kirkjuliga Missiónsfelagið. Mótsetningarnir tykjast at hava verið persónligir fyri ein part, sum greitt verður frá seinri.
Fyrstu føroysku trúboðararnir.
Alfred Petersen var hin fyrsti føroyski trúboðarin, sum var settur í starv hjá Indre Mission í Føroyum, tá hann byrjaði sum trúboðari í Klaksvík í 1919. Stutt eftir var varð Henrietta Hansen sett sum KFUK-skrivari í Havn, og Marinus Hansen var settur sum trúboðari á Tvøroyri. Alfred og Henrietta vóru føroyingar, sum høvdu gingið á møti hjá Axel Moe, meðan Marinus Hansen var danskari.
Alfred Petersen fekk stóran týdning fyri Indre Mission í Føroyum. Hann var stak virkisfúsur, og tá Indre Mission kvetti sambandið við hann í 1946, stovnaði hann Kirkjuliga Missiónsfelagið. Hann kom í 1919 til Klaksvíkar og longu í 1920 gav hann nevndini í Indre Mission frágreiðing um, at missiónshúsið "Emmaus" stóð liðugt. Veking var í Klaksvík og aðrastaðni hesi árini. Men Alfred hevði eisini tíð at stovna Samfundsráðið fyri Indre Mission í Føroyum, har hann var formaður í nógv ár.
Í 1923 var hann fyrsti føroyingur, Sjómansmissiónin sendið út til Reykjavíkar, at vera trúboðari hjá teimum føroysku sjómonnunum har, og hevur hetta arbeiðið hildið á síðani. Í 1936 stóð hann fyri byggingini av einum sjómansheimi í Føroyingahavnini í Grønlandi, har nógvir føroyingar róðu út.
Alfred byrjaði sum sjálvboðin at arbeiða fyri Indre Mission og kom seinri á háskúla hjá teimum, og meðan hann var har, bað formaðurin fyri Indre Mission, C. Moe, hann fara til Føroya sum trúboðari. Alfred tók av og fór til Klaksvíkar sum trúboðari bert 26 ára gamal.
Henrietta Hansen var úr Vági, har hon vaks upp hjá mammubeiggja sínum, handilsmanninum Jákupi Dahl. Seinri tók hon læraraútbúgving og var í 1920 sett sum KFUK-skrivari í Havn, áður var hon byrja hjá KFUK í Vági. KFUK í Havn hevði fyrst møtir í Meinigheitshúsinum, síðan helt KFUK til í leigaðum hølum úti í Tinganesi eina tíð, sum greitt er frá aðrastaðni um KFUK.
Johan Hans Simonsen var úr Vágum, har hann varð umvendur. Í 1914 fór hann til Vágs, har hann arbeiddi saman við Moe, síðan var hann á háskúla í Haslev. Í 1922 heitti nevndin í Indre Mission á hann um at gerast trúboðari í Føroyum við skyldu til at ferðast til Íslands eina ferð um ári og boða fyri fiskimonnum har. Frá 1922 búði hann í Vestmanna, til hann í 1955 flutti til Havnar.
Klæmint Eliassen var úr Kaloynni og fór eisini á háskúla í Haslev. Hann gjørdist síðan trúboðari í Jerne tætt við Esbjerg, higani fór hann aftur til Føroyar og kom í 1926 til Tvøroyrar, har hann fekk stóran týdning í vekingunum har í 1930-unum.
Indre Mission í Danmark flutti ofta trúboðarar í Danmark, men hetta var ikki galdandi í Føroyum, har trúboðararnir vórðu búgvandi á tí stað, har teir upprunaliga vóru settir. Hetta fekk týdning, tá Indre Mission vildi flyta Alfred Petersen úr Klaksvík í 1946 og til Danmarkar. Tá hevði Alfred verið trúboðari har í 27 ár og vildi ikki flyta, og vísti hann á, at hetta var óvanligt í Føroyum, men hetta skilti leiðslan í Indre Mission ikki. Sloppi kundi kanska verið undan at Indre Mission fór sundur.
Missiónshúsini.
Tað sær út til, at Indre Mission í Danmark ongantíð hevur átt tey føroysku missiónshúsini. Men Indre Mission setti sum treyt fyri stuðli til bygging av missiónhúsum, at húsini skuldu tinglýsast sum ogn teirra, sum tó ikki hevur verið gjørt. Sum dømi um hetta, kann verða nevnt, at tá Alfred Petersen stovnaði Kirkjuliga Missiónsfelagið í 1946 tók hann missiónshúsið "Emmaus" við sær yvir í Missiónsfelagið.
Fyrsta missiónshúsið varð bygt suðuri í Vági í 1916 í samband við eina veking. Tað næsta var so "Emmaus" í Klaksvík í 1920. Aðrastaðni vóru møtini hildin í skúlum, kirkjum og dansistovum. Nógv missiónhús vórðu bygd í 30-unum, og eftir 2. Heimsbardaga vóru umleið 20 missiónshús um alt landið, bygd við nógvari sjálvbodnari arbeiðsmegi.
Ætlanin hjá Indre Mission at byggja missiónshús var at vekja andaligt lív innan kirkjuna, men øvugt kundi so tað henda, at fólk avbyrgdu seg í missiónshúsinum og ikki komu í kirkjuna. Áskoðanin hjá prestinum á staðnum var, sum vera man, rættiliga avgerandi í hesum spurningi.
Samfundsráðið.
Á ólavsøku-møtinum hjá Indre Mission í 1921 varð "Samfundsráðið fyri Føroyar" stovnað. Áðrenn tað tíð var eingin samskipan av missiónsarbeiðinum í Føroyum, at fáa talarar út á bygdir, har eingin trúboðan var. Fyrimyndin var samfundráðið hjá Indre Mission í Danmark. Indre Mission í Danmark gav til 1925 1.000 kr. um ári í stuðli, og Samfundsráðið fekk nú til uppgávu sjálvt at varðveita sjómanstrúboðanina, sum var í Norðurhøvum. Indre Mission í Føroyum var ein deild av tí donsku, so innsavnaður peningur varð sendur til Danmarkar, sum so lønti trúboðarunum.
Viðtøkurnar hjá Samfundsráðnum vóru broyttar í 1950 sum eina fylgju av tjóðskaparligu menningini undir 2. Heimsbardaga. Indre Mission í Føroyum broytti soleiðis alment heiti til Heimamissiónin undir 2. Heimsbardaga.
Sjómansmissiónin.
Heimamissiónin í Føroyum hevði einsamøll ábyrgdina av sjómanstrúboðanini ella sjómansmissiónini síðan 1925. Longu í 1918 var peningur innsavnaður at keypa eitt hús á Tvøroyri, sum skuldi hýsa eini lesistovu fyri sjómonnum og samstundis vera trúboðaraíbúð. Kveikjarin í hesum máli var aðalskrivarin "for Indenlansk Sømandsmission i Danmark", Vilhelm Rasch, sum vitjaði Føroyar á fyrsta sinni í 1920. Hann hevði ein virknan lut í byggingini av sjómansheiminum í Havn, sum byrja varð í 1920. Sjómansheimið í Havn varð vígt 13. mai 1923, og longu tá var trúboðanin byrja millum sjómenn í Íslandi, har føroyskir trúboðarir fóru, ið Indre Mission lønti. Tá hevði fyrrverandi presturin Absalon Joensen í árunum 1922-24 arbeitt millum sjófólkið har. Fyrsti trúboðarin, ið fór til Íslands var Alfred Petersen, sum fór til Reykjavíkar í 1923. Hetta arbeiðið helt síðan á bæði í Íslandi og Grønlandi, og krígsárini var eisini trúboðan í Aberdeen í Skotlandi, tá føroyingar sigldu nógvan fisk til enska marknaðin.
Sjómanstrúboðanin tók upp ein stóran sosialan og kirkjuligan trupuleika í Føroyum, við tað at ein stórur partur av arbeiðsføra fólkinum fór burtur í onnur lond at arbeiða ein part av árinum at vinna sær til lívsins uppihald. Sjómansmissiónin flutti kirkjuna við føroysku fiskafólkunum burtur í onnur lond og gav teimum eitt støðið at standa á.76
76. Henrik Fossing: Færøernes kirkehistorie 1900-1946, ikki útgivið handrit1975.
Menningin innan Heimamissiónina seinru árini.
Stýrini fyri missiónshúsini tóku avgerð um, at talarar skuldu hava loyvi at tala í missiónshúsunum einaferð í 1970-unum, tá rørslan Kristus er Svarið tók seg upp og eisini nógvir fremmandir talarar og trúboðarar komu til Føroya. Hetta var gjørt at hava meiri eftirlit við boðskapinum
Í dag (1999) verður sagt, at tað eru 35 missiónshús kring landið, sum eru sjálveigandi. Einstøk av hesum eru meinigheitshús, men munurin er bert í viðtøkunum. Meinigheitshús eru t.d. í Havn, á Skála, í Sandavági og í Vági. 
Heimamissiónin var verðandi ein deild av donsku Indre Mission líka til 1. januar 1990, tá Heimamissiónin gjørdist sjálvstøðug og føroysk burturav. Og samstundis broytti Samfundsráðið heitið til Høvuðsstýrið við 3 høvuðsøkjum, sum eru: heimamissión, sjómansmissión og ytrimissión.
Blaðið hjá Heimamissiónini eitur "Trúboðin" og er komið út síðan 2. Heimsbardaga. Í dag hevur Trúboðin einar 1700 haldarar kring alt landið. Spírin er barnablaðið hjá Heimamissiónini, sum eisini gevur Sunnudagsblaðið út. Uppbyggjandi bøkur verða útgivnar á Heimamissiónsforlagnum, sum eisini selur aðrar bøkur.
Stoltleikin hjá Heimamissiónini er í dag Leguhúsíð í Nesvík, sum byrjað varð at byggja í 1988-89. Tað stóð liðugt og varð vígt í 1993. Nógv virksemi er í húsinum alt ári, har eru summarlegur fyri børn, familju-, eldra- og bygdalegur, skeið fyri kirkjuráðslimir, eins og útlendskir trúarbólkar koma har. Høvi er eisini hjá fólki at ferðast við HM-ferðum. Tað vóru heimamissiónsfólk, sum bygdu Føroya Barnaheim at veita heimleysum børnum umsorgan og hjálp, eins og Heimamissiónin í 1999 er gingin inn í arbeiðið við Norrøna Eftirskúlanum í Hygum, eins og eitt arbeiði er millum føroyingar í Danmark, serliga út frá Eliaskirkjuni í Keypmannahavn.
Sjómansmissiónin rekur 3 sjómansheim: í Havn, Runavík og í Reykjavík í Íslandi. Heimini geva sjófólkinum heimligar og kristiligar karmar. 
Høvuðsstýrið hevur samtykt at fara undir Ytri Missión, men rættilig gongd er ikki komið á hetta arbeiði í 1999. Summi missiónshús hava tó í nógv ár sent trúboðarar út og stuðla teimum. Summir av hesum trúboðarum hava eisini samstarvað við útlendsk missiónsfeløg.
Hildið verður at 10-15 % av Føroya fólki ganga javnan á møti hjá Heimamissiónini. Boðskapurin er enn sum áður ein vekingarboðskapur, til umvendingar. Heimamissiónin samstarvar í dag við Kirkjuliga Missiónsfelagið á mongum økjum, m.a. um bókaútgávu.77
77. kelda: Tilfar frá Tom Skaale aðalskrivara hjá Heimamissiónini 1999.
KIRKJULIGA MISSIÓNSFELAGIÐ.
Sum áður nevnt, var Alfred Petersen tíðliga vaktur, meðan hann arbeiddi á bedingini í Vági, og hann byrjaði at halda møtir í øðrum bygdum. Seinri flutti hann til Klaksvíkar at búgva og helt eisini møtir her, men hann ásannaði, at honum vantaði skúlakunnleika og fór tí niður til Danmarkar á Haslev Højskole og kom her í samband við Indre Mission og formannin Carl Moe, sum bjóðaði honum starv sum trúboðari. Alfred tók av við tí treyt, at hann hevði fríar hendur, og hann búsettist í Klaksvík í 1919. Tá var longu ein veking har, og Alfred hevði ta náðigávu at skipa fyri og rørslan gekk fram. Áður hevði "Blái Krossur" hildið møtir. Tá Samfundsráðið varð stovnað í 1922 vildi Alfred hava, at tað skuldi vera millumliður ímillum Indre Mission í Danmark og føroysku deildina, men hetta vildu danir ikki í fyrsta umfari. Samfundsráðið var miðstøð fyri øllum arbeiðinum og skipaði m.a. fyri sunnudagsskúla. Alfred Petersen stóð á odda, tá ein stór landsinnsavning til frama fyri einum sjómansheimi í Føroyingahavnini fór fram í 1935. Henda innsavning gav so mikið, at farið var til Grønlands á sumri í 1936, og í august mánað sama árið var heimið reist. Eingin var í Føroyingahavnini undir 2. Heimsbardaga, og farið var ikki yvir aftur til Grønlands fyrr enn í 1947. Hesi árini áðrenn 1940 vóru andaliga rík og góð ár hjá missiónini í Føroyum, hóast búskaparkreppa var, sum rakti hart mangastaðna.
Tað er eingin loyna, at Alfred Petersen var tjóðskaparsinnaður maður, sum vildi hava tað føroyska fram. Fyrstu árini varð danska Indre Missions sangbókin brúkt á møtum, men Alfred sá, at børnini ikki skiltu hesar donsku sangir, og tørvur var á føroyskum sangum. Hann fór so undir at savna sangir saman í eina føroyska sangbók við 330 ymiskum sangum, sum kom út í 1937. Henda Heimamissiónssangbókin er síðan komin út í fleiri útgávum. 
Tað tykist sum Alfred hevur havt óvinir innan Indre Mission í Føroyum, tí Alfred Petersen var fleiri ferðir klagaður til stjórnina fyri Indre Mission í Danmark, áðrenn kríggið, og var kallaður niður til Danmarkar til samrøður, men teir funnu onga grund at finnast at honum. Tjóðskaparligir og skipanarspurningar kunnu hava verið orsøkin. Nøkur fólk tóku seg síðan úr "Emmaus" og stovnaðu KFUM&K í Klaksvík. Undir 2. Heimsbardaga var alt samband við Danmark kvett, og trúboðararnir fingu nú onga løn úr Danmark. Men Alfred fór til myndugleikarnar og fekk skipað hesi viðurskifti soleiðis, at trúboðararnir aftur fingu sína løn frá løgtinginum. Eftir 2. Heimsbardaga í 1945 var einki sum áður, Amtið varð avtikið, Ríkisumboðið var stovnað, eins og Heimastýrið. Indre Mission skuldi nú gera støðuna upp, og tríggir menn frá Indre Mission við C. Bartholdy, formanni og presti, á odda komu til Føroya at samráðast við Samfundsráðið. Allir trúboðararnir verða kallaðir inn, har teir fáa boð um, at teir verða fluttir til Danmarkar. Alfred Petersen skuldi flyta við tað sama, meðan J.H. Simonsen skuldi flyta um eitt ár, og Klæmint Eliasen um 2 ár. Alfred boðar beinanvegin frá, at hann ikki kann flyta, tí hansara arbeiðsøkið er her heima, meðan Johan og Klæmint siga, at teir vilja flyta. Alfred verður so uppsagdur sum trúboðari, tí hann noktar at flyta. Hetta varð alt gjørt uttan nakrar tingingar við missiónsfólkið, og sendinevndin fer so aftur til Danmarkar. Vanligt var at flyta trúboðarar í Danmark, men ikki í Føroyum. Alfred far seinri boð um at koma aftur til Indre Mission, men tá var Kirkjuliga Missiónsfelagið stovnað, og hann kundi ikki svíkja tey. Bartholdy sendir eitt rundskriv til missiónsfólkið í Føroyum um, at av tí at Alfred Petersen hevur stovnað sítt egna missiónsfelag, verða hinir trúboðararnir ikki fluttir úr Føroyum. Givið varð boð um, at Samfundsráðið skuldi útbyggjast, og at missiónshúsini skuldu tinglýsast sum ogn hjá Indre Mission í Danmark. Men stýrini fyri mong missiónshús søgdu nei. Missiónshúsini hoyrdu til bygdina og vóru sjálveigandi við einum stýri, har eingin annar skuldi ráða.
Eftir at Alfred Petersen var farin frá sum trúboðari hjá Indre Mission, var hann útihýstur úr Samfundsráðnum og stýrinum fyri Sjómansheimið, har formaðurin tá, Valdemar Lützen, samstundis tók seg úr stýrinum. Síðan var hann koyrdur úr nevndini fyri Barnaheimið. Alfred var eisini í limir í stýrinum hjá Bróðurringinum á havinum, men her var alt stýrið samt við Alfred. Hóast Alfred var valdur skrivari hjá Bróðurringinum stevndi danski Broderkredsen hann eftir ognum felagsins eftir 2. Heimsbardaga. Rætturin gjørdi uppskot til semju, og samdust partarnir um, at Bróðuringurin fekk fundarbókina frá 1923, meðan hinir fingu avrit av henni. Peningurin varð býttur í tvey. Teir, sum løgdu sak, fingu navnið: "Den danske broderkreds på havet, færøafdeling", at virka undir. Gamli bróðurringurin fekk navnið: "Hin føroyski bróðurringurin á havinum". Eftir hetta noktaði Broderkredsen í Danmark føroyska Bróðurringinum at nýta teirra flagg og merkið. Nýggja merkið hjá Bróðurringinum var soleiðis: reyð rond á hvítum botni við bláari dúgvu. Eftir hetta vóru fleiri missiónshús kring landið stongd fyri trúboðarum frá Kirkjuliga Missiónsfelagnum. Í stýrinum fyri Kirkjuliga Missiónsfelagið vóru: Alfred Petersen, formaður, Valdemar Lützen, kassameistari, Eliesar Jacobsen, Meinhard Hansen og Christian Christiansen.
Alfred Petersen hevði verið blaðstjóri á blaðnum hjá Heimamissiónini: Trúboðanum, frá tí tað kom út í 1943, men nú slapp hann ikki at vera blaðstjóri har. Kirkjuliga Missiónsfelagið fór í 1948 undir útgávuna av Kirkjuliga Missiónsblaðnum, ætlað sum amboð í Guðs tænastu. Báðar føroysku sangbøkurnar vórðu brúktar i summum missiónshúsum, meðan hvørgin í øðrum og heldur danska sangbókin. Heimamissiónin setti fleiri trúboðarar hesi árini, at manna garð ímóti Kirkjuliga Missiónsfelagnum, teir vóru einir 7 í tali, meðan K.M. bert hevði Alfred Petersen og Hans Jákup Ellingsgaard, seinri kom Esmar Jacobsen afturat, sum var sonur Eliesar Jacobsen í Norðagøtu. Esmar var á bíbliuskúla í Hillerød í Danmark, seinri eisini á Fjellhaug í Noregi, síðan kom Absalon Matras, ið eisini hevði verið á bíbliuskeiðum í Hillerød.
Í 1960 fekk Kirkjuliga Missiónsfelagið kallið til heidninga- ella ytrimissión, tá Elsa Jacobsen úr Norðagøtu varð kallað til ytrimissión í Etiopiu. Hon var dóttur Eliesar og systir Esmar. Hon spurdi Kirkjuliga Missiónsfelagið, um tey vildu styðja hana sum sendi-samkoma, svarið varð ja. Doris Heinesen úr Klaksvík varð eisini kallað at fara til Etiopiu, hon var dóttur Fisher Heinesen. Hetta hendi tá Elsa varð vígd, og hon boðaði Luthersk Missionsforening í Danmark frá hesum, sum setti hana í starv. K.M. hevur síðan stuðla henni og goldið henni løn. 
Heimamissiónin gav aftur eina sangbók út við nógvum sangum hjá Alfredi, og henda sangbók kom inn í flestu missiónshús. Sangbókin hjá Kirkjuliga Missiónsfelagnum verður nú bert brúkt á Eiði, í Havn, í Klaksvík og í Gøtu. Ein ungdómssangbók er eisini givin út, sum verður brúkt víða um í Føroyum. Hans J. Ellingsgaard varð valdur formaður í Kirkjuliga Missiónsfelagnum í november í 1970. Kirkjuliga Missiónsfelagið byggir á Bíbliuna alla sum hon er sum Guðs ósvitaliga orð. Virksemið byrjar millum børnini í sunnudagsskúlanum og heldur fram við møtivirksemi. Hildin verða biðimøtir og møti millum ung og gomul bæði til uppbyggingar og til boðan av gleðiboðskapinum til øll fólkasløg. Sum fyrsta føroyski felagskapur í nýggjari tíð hevur K.M. havt útsendingar í heidningalondum í eitt langt áramál.
Spenta støðan ímillum Heimamissiónina og Kirkjuliga Missiónsfelagið er linkaður sum árini hava liðið, og samstarv er á mongum økjum í dag. Og prestarnir vilja fegnir kunngerða møtini hjá teimum ymisku bólkunum í kirkjuni, og missiónshús, sum áður vóru stongd eru nú opnað aftur. Og vónað verður, at einaferð aftur verður eitt missiónsarbeiðið innan føroysku Evangelisku Luthersku Fólkakirkjuna, bæði innan heima-, sjómans- og ytrimissión, at leikfólkaarbeiðið innan kirkjuna verður virt av prestunum, og at vitnisburðurin um Jesus hevur frítt at fara.78
78. Tilfar frá Esmari Jacobsen, sum Hans Jákup Ellingsgaard hevur skrivað í 1978.
KFUM&K.
Nógv fólk innan Heimamissiónina og onnur hava skipað seg í felagsskapin KFUM&K í Føroyum. Kristiligt Felag fyri Ungar Menn, stytt: KFUM er ein partur av tí heimsumfatandi felagnum, ið er stovnað í London í 1844 við navninum YMCA (Young Men's Christian Association), hvørs endamál var at styrkja kontórfólk og onnur andaliga. Grundleggjarin æt Georg Williams (1821-1905), hann arbeiddi sjálvur á kontóri og gjørdist seinri stórur handilsmaður. KFUK (Kristiligt Felag fyri Ungar Kvinnur) er stovnað í 1855. Í Danmark var KFUM stovnað 1878 og KFUK í 1883. Hesi feløg bygdu frá byrjan á kristna boðskapin og gjørdu eitt sosialt arbeiði fyri bæði ung og eldri og hevði eina skótarørslu, teir grønu skótarnir fyri bæði gentur og dreingir. Í Danmark hevur felagskapurin tilknýti til bæði Fólkakirkjuna og Heimamissiónina, og soleiðis er eisini í Føroyum.
Tann fyrr umrøddi Ryving Jensen byrjaði at hava fundir í KFUM-andanum á gamla sjómansskúlanum, men hesir fundir duttu niðurfyri, tá Ryving Jensen fór úr Føroyum í 1914.
KFUK.
Eisini frú Ryving Jensen byrjaði í 1912 arbeiðið hjá KFUK í Havn, men hetta arbeiðið datt, sum sagt, niðurfyri tá parið fór úr Føroyum í 1914.
Henriette Hansen (1890-1962) byrjaði eitt kristiligt ungdómsarbeiði í Havn í 1920 sum KFUK-skrivari, ta fyrstu tíðina hildu tey til í leigaðum hølum úti í Tinganesi, men í 1922 seldi enska konsulatið eini hús við Varðagøtu til KFUK, og har heldur felagskapurin til enn. Hesi árini blómaði ungdómsarbeiði rættiliga. At KFUK fekk fatur í hesum húsum var ikki minst tí enska konsulinum tá, Valdemar Lützen fyri at takka. Mangar virkisfúsar kvinnur í Havn og á bygd stuðlaðu KFUK hesi árini við frú Lützen sum forkvinnu og Jettu Hansen sum skrivara á odda. Longu frá fyrstu tíð hevur KFUK havt eitt lítið gistingarhús fyri skúlanæmingum av bygd, sum tørvur var á. Farið var seinri undir skótaarbeiðið, sum kallaðist KFUK-skótarnir. Grundarlagið var Guðs orð, og hildnir verða bíbliufundir, samtalufundir og summarlegur fyri ungar kvinnur. "Várgleði" smágentudeildin er 10 ár eldri enn sjálvt KFUK, sum varð stovna av Hannu Hansen. Stórur dentur hevur frá byrjan verið lagdur á ytrimissiónsarbeiðið (DMS-ringarnir, í samstarvi við Dansk Missions Selskab). DMS-ringarnir í Føroyum gjalda einkjuheimið Libanon. Hetta er ein lítil bygd, har einkjur búgva við børnum. Ein annar vældámdur táttur er eldraarbeiðið innan KFUK, har tey eldru koma saman fýra mánadagar um mánaðin at hugna sær við einum orði, søgum, drekkamunni og ymiskum øðrum. Fólk frá KFUK hava eitt kvøld um vikuna á Ellisheiminum og eitt kvøld á Hvíldarheiminum, har sagt verður frá søgum og hildin verður andakt við sangi. Seinru árini hevur KFUK skipað fyri jólaaftanshaldið fyri einsligum og øðrum við mati og gávum. Eitt eyðkenni seinru árini er tað góða samstarvið og felagsarbeiðið millum KFUK og KFUM, sum nú síðan 1997 hava fingið ein felagsskrivara: Símun Paula Olsen ella vanliga nevndur Gimmi.
Skrivarar í KFUK hava hesi árini verið:
Henrietta Hansen 1920-43
Helena Bærentsen 1944-48
Louise Petersen 1952-57
Erna Garn 1963-66
Jona Henriksen 1967-97
Felagsskrivari: Símun Pauli Olsen (Gimmi) 1997-1999
Louisa Niclasen 1999-
KFUM.
Jetta Hansen hevði fleiri ferðir heitt á danska KFUM&K um at fáa KFUM sett á stovn í Føroyum, og í 1933 sendi danska KFUM&K, Jens Christensen til Føroya, og hann byrjaði at hava dreingjamøtir í Meinigheitshúsinum og bíbliutímar heima hjá sær sjálvum. Ein sunnudag kom hann til Zacharis Sørensen, lærara, og bað hann hjálpa sær við hesum arbeiði.
Í 1935 flutti Christensen alt virksemi sítt niðan í húsini hjá A. Brend í Niels Finsensgøtu 18, samstundis stovnaði hann saman við øðrum barnagarð KFUM's. Hesi hús eru ikki til longur. Í 1935 flutti KFUM niðan hagar, har barnagarður var um dagin, meðan ungdómsarbeiði var har um kvøldi. Men ein rættiligur felagsskapur var ikki enn skipaður, hetta hendi hin 16. september 1938, tá KFUM í Føroyum var stovnað. Ungdómarbeiðið var skipað í trimum: fundir vóru fyri dreingir "YA", fyri hálvvaksnar dreingir "UA", og so teir tilkomnu. Summarlegur vóru hildnar fyri bæði teir yngru og eldru dreingirnar. Einki fríøkið var rundan um har hjá Brend, so eitt frí øki varð leiga uppi á Varða, har dreingirnir marsjeraðu niðan at spæla á leikvølli. 
Í 1936 varð flutt til Losjuna á Tinghúsvegi 18, har barnagarðurin eisini nú var. Í 1949 flutti barnagarðurin til Dr. Ingridar Barnagarð við J. Patursonargøtu, har hann enn heldur til. Jákup Joensen var tá prestur í Havn, og hann var forsprákari fyri hesi broyting. Úr Losjuni varð flutt í 1949, og arbeiðið helt fram í KFUK, men skótaarbeiðið var í kjallaranum í barnagarðinum. Síðan KFUM bygdi nýggj hølir við Hoydalsvegin í fimtiárunum hevur KFUM hildið til har. 
Felagið hevur eisini givið bløð út. Føroya barna- og ungmannablað kom á fyrsta sinni í 1933, seinri varð navnið broytt til Kristiligt Ungmannablað, og Jólaboð kom fyrstu ferð í 1940, sum Otto Jacobsen í Vestmanna stuðlaði fíggjarliga. Sangheftið "Um jólahalguna" legði Jákup Joensen til rættis og KFUM gav út.
Skrivarar í KFUM hesi árini hava verið:
Jens Christensen 1933-39
Johan Weihe og Axel Tórgarð 1939-45
Alfred Hummeland 1946-48
Jóhannes Mortensen 1948-60
Jóhannes Álvheygg 1960-75
Meinhard Hansen 1975-81
Mortan Danielsen 
Kaja Nemuel, fødd Lamhauge
Uni Næs
Felagsskrivari: Símun Pauli Olsen (Gimmi) 1997-1999 
Louisa Niclasen 1999-
(79.
79. Kelda: Tilfar frá KFUM&K í Havn 1999.
Karismatiska rørslan í Føroyum.
Ein karismatisk veking byrjaði í 1961 í USA og breiddi seg síðan út um heimin og kom eisini til Norðurlond, har Noreg var fyrsta landið. Orðið: