Sämmiliih láá Euroop union kuávlu áinoo algâaalmug. Jiečânâs enâmijn ässee aalmugeh nabdojeh algâaalmugin, ko sij láá
šáddááš aalmugist, mii eennâm väldidem tâi asâttem tâi táálái
riijkârajij šoddâm ääigi aasâi enâmist tâi ton eennâmtieđâlâš
kuávlust, moos eennâm kulá. 



Algâaalmug, kote kalga jieš
anneeđ jieijâs tagarin, lii vuoigâdvuođâlâš sajattuvâstis peerusthánnáá siäiluttâm ollásávt tâi uásild jieijâs sosiaallâš,
ekonoomlâš, kulttuurlâš já poolitlâš vuáháduvâidis.

Sämmilij sajattâh kirjejui Suomâ vuáđulaahân ive 1995. Sämmilijn
algâaalmugin lii vuoigâdvuotâ toollâđ já ovdediđ kielâs já
kulttuuris sehe toos kullee ärbivuáválâš iäláttâsâidis. Sämikielâ
kevttimist virgeomâháin lii asâttum jiejâs laahâ.



Sämmilijn lii lamaš ive 1996 rääjist päikkikuávlustis kielâs já
kulttuuris kyeskee vuáđulaavâ miäldásâš jiešhaldâšem. Sämmilij
jiešhaaldâšmân kullee pargoid hoittáá sämmilij vaaljâiguin
väljejum parlament, Sämitigge. Lasseen nuorttâsämmilij
sijdâčuákkim oovdâst nuorttâlâšlaavâ mield nuorttâsämmilijd
nuorttâlâškuávlust, mii lii uási sämikuávlu.

Suomâst sämmiliih láá suullân 9 000. Sist paijeel 60 prosenttid
äässih juo päikkikuávlus ulguubeln, mii aasât sämikielâlâš
máttááttâsân, palvâlussáid já tiäđujyehimân uđđâ vátámušâid.
Árvuštâlloo, et puohnâssân sämmiliih láá jieškote-uv enâmijn
ohtsis paijeel 75 000. Enâmustáá sämmiliih láá Taažâst.