\id 2SA \ide UTF8 \h Maŋeb Samuel Girje \toc1 Maŋeb Samuel Girje \toc2 Maŋeb Samuel Girje \toc3 2 Sam \mt1 Maŋeb Samuel Girje. \c 1 \s1 1. Kapittal. \s2 Muttom Amalekitalas̄ muittala Davidi Saul jabmema ja lokka, atte son jes̄ læ goddam su, manditi David goddeta su, 1–16. David ankkimlavla Saul ja Jonatan bagjel, 17–27. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go Saul læi jabmam, ja David læi maccam ruoktot, maŋŋelgo son læi c̄askam Amalekitalaʒ̄aid, de oroi David guokte bæive Siklagest.\x - \xo 1:1 \xt 1 Sam 30:17\x* \p \v 2 Ja de dapatuvai dam goalmad bæive, gæc̄a, de bođi muttom olmai soattesidast, Saul lutte, ja su biktasak legje gaikoduvvum, ja muoldda læi su oaive alde; ja go son bođi David lusa, de luoittadi son ædnami ja gobmerdi jec̄as.\x - \xo 1:2 \xt 1 Sam 4:12\x* \p \v 3 Ja David celki sudnji: Gost don boađak? Ja son celki sudnji: Mon læm batarussi bæssam Israel soattesidast. \p \v 4 Ja David celki sudnji: Moft læ gævvam? Adde munji dam diettevassi! Ja son celki: Almug læ bataram soađest; ædnagak albmugest læk maidai gac̄c̄am ja jabmam; maidai Saul ja Jonatan, su bardne, læba jabmam. \p \v 5 De celki David dam nuorra olbmai, gutte buvti sudnji dam saǥa: Moft don dieđak, atte Saul ja Jonatan, su bardne, læba jabmam? \p \v 6 Ja dat nuorra olmai, gutte buvti sudnji dam saǥa, celki: Dapatusa bokte bottim mon Gilboa vare ala, ja gæc̄a, Saul doarjali jec̄as su saites vuostai, ja gæc̄a, vavnak ja ridijægjek doarredegje su dastamaŋest.\x - \xo 1:6 \xt 1 Sam 31:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 7 Ja son jorgeti ja oini muo; ja son ravkai muo, ja mon celkkim: Gæc̄a, dast mon læm. \p \v 8 Ja son celki munji: Gi don læk? Ja mon celkkim sudnji: Mon læm Amalekitalas̄. \p \v 9 Ja son celki munji: Loaidast deiki mu lusa ja godde muo! Dastgo suodnagæsatak læ doppim muo, ja mu hægga læ ain ollasi mu siste. \p \v 10 Ja mon loaidastim dokko su lusa ja goddim su, dastgo mon dittim, atte i son s̄addas̄e ællet su gac̄c̄ames maŋŋel; ja mon valddim dam gonagaslas̄ c̄iŋa, mi læi su oaivest, ja giettariegga, mi læi su gieđast, ja buktim daid deiki mu hærrasam. \p \v 11 De doppi David su biktasides ja gaikodi daid, ja nuftgis maidai buok dak olbmak, guđek legje su lutte. \p \v 12 Ja si ankkijegje ja c̄irru ja adne borakættesvuođa gidda ækked ragjai Saul diti ja Jonatan, su barne, diti ja Hærra albmuga diti ja Israel vieso diti, dainago si legje gac̄c̄am mieke bokte.\x - \xo 1:12 \xt 1 Sam 31:13\x* \p \v 13 Ja David celki dam nuorra olbmai, gutte buvti sudnji dam saǥa: Gost don læk erit? Ja son celki: Mon læm muttom vierrasa bardne, Amalekitalas̄ olmai. \p \v 14 Ja David celki sudnji: Moft don ik ballam geiggimest du gieđad hævatam varas Hærra vuiddujuvvuma?\x - \xo 1:14 \xt 1 Sam 24:7; 26:11; Salm 105:15\x* \p \v 15 Ja David ravkai muttom su olbmaines ja celki: Boađe ouddan, godde su! Ja son c̄aski su, ja son jami. \p \v 16 Ja David celki sudnji: Du varra lekus du oaive bagjelist; dastgo du jec̄ad njalbme læ duođas̄tam du vuostai, go don celkkik: Mon læm goddam Hærra vuiddujuvvuma.\x - \xo 1:16 \xt 1 Gon 2:23; Salm 64:9\x* \p \v 17 Ja David lavloi dam ankkimlavllaga Saul bagjel ja Jonatan, su barne, bagjel, \p \v 18 ja son goc̄oi oapatet Juda manaidi davge\f + \fr 1:18 \ft nuft goc̄c̄ujuvvu dat lavla dam sane davge mielde, 22, v.\f*; gæc̄a, dat læ c̄allujuvvum dam vuoiggadlaʒ̄a girjai\f + \fr 1:18 \ft Josv 10, 13.\f*: \p \v 19 Du c̄igŋa, o Israel, orro goddujuvvum du dievai alde; moft læk gievrak gac̄c̄am! \p \v 20 Allet gulat dam Gatest, allet muittal dam Askalon balggai alde, amasek Filistalaʒ̄ai nieidak illodet, amasek dai birrac̄uopakættes olbmai nieidak avvodet! \p \v 21 Di Gilboa varek! Allus suoldne ja allus arvve leku din alde, allusekge ædnamak, mak s̄addadek oaffar‐addaldaǥaid! Dastgo dast duolvvaduvvui gievrai galbba, Saul galbba, i vuiddujuvvum oljoin. \p \v 22 Goddujuvvumi varast, gievrai buoiddevuođast i gaiddam Jonatan davgge ruoktot, ja Saul miekke i maccam guorosen ruoktot. \p \v 23 Saul ja Jonatan, æcalaʒ̄ak ja rakkasak sodno ælededinæsga, æba s̄addam jamededinæsgage ærotuvvut; jottelæbbuk læiga soai go goaskemak, gievrabuk go legjonak.\x - \xo 1:23 \xt 1 Sam 20:2\x* \p \v 24 Di Israel nieidak! C̄irrot Saul diti, gutte garvoti din liggoset purpuri sisa, gutte bijai gollec̄iŋaid din biktasidi! \p \v 25 Moft læk gievrak gac̄c̄am soađe gasko! Jonatan orro goddujuvvum du dievai alde. \p \v 26 Vaimolas̄ morras̄est læm mon du diti, mu vielljam Jonatan! Don legjik munji sagga mavsolas̄; du rakisvuotta læi munji havskeb go nissoni rakisvuotta.\x - \xo 1:26 \xt 1 Sam 18:3; 19:1\x* \p \v 27 Moft læk gievrak gac̄c̄am, ja soađe gaska‐oamek hævvanam! \c 2 \s1 2. Kapittal. \s2 David manna Hebroni ja vuiddujuvvu dobbe gonagassan Juda bagjel, 1–4; son maidno Jabes assid sin oskaldasvuođa diti Saul vuostai, 5–7. Abner dakka Isboset gonagassan Israel bagjel, 8–11. Abner soatta David vuostai; David vuoitta; Asael. Joaba viellja, goddatalla Abneri, 12–23. Dak soattek ærranek maŋemusta goabbag guiminæsga; Asael havddaduvvu Betleheibmi, 24–32. \p \v 1 Ja de dapatuvai dastmaŋŋel, atte David jærai Hærrast ja celki: Galgamgo mon mannat bajas muttomi Juda gavpugin? Ja Hærra celki sudnji: Mana bajas! Ja David celki: Gosa galgam mon mannat bajas? Ja son celki: Hebroni.\x - \xo 2:1 \xt 1 Sam 23:2, 4; 30:8\x* \p \v 2 De manai David dokko bajas, ja maidai su akaguovtos, Ahinoam, Jisreelitalas̄ nisson, ja Abigail, Nabala, Karmelitalaʒ̄a, akka.\x - \xo 2:2 \xt 1 Sam 25:43; 27:3\x* \p \v 3 Ja David doalvoi su olbmaides, guđek legje suina, dokko bajas, juokkehaʒ̄a su viesoines, ja si asse dain gavpugin, mak legje Hebron birrasin. \p \v 4 Ja Juda olbmak botte ja vuidde dast Davida gonagassan Juda vieso bagjel. Ja Davidi muittaluvvui ja celkkujuvvui: Dak læk Jabes olbmak Gileadest, guđek læk havddadam Saul.\x - \xo 2:4 \xt 1 Sam 31:12, 13\x* \p \v 5 De vuolgati David airrasid Jabes olbmai lusa Gileadi ja celki sigjidi: Buristsivdneduvvum leket di Hærrast, dainago di lepet c̄ajetam dam buorrevuođa din hærradek Saul vuostai ja havddadam su! \p \v 6 Ja dal c̄ajetekus Hærra din vuostai arbmogasvuođa ja oskaldasvuođa, ja mon maidai aigom c̄ajetet digjidi dam buorrevuođa, dainago di lepet dakkam dam daǥo.\x - \xo 2:6 \xt Rut 1:8\x* \p \v 7 De lekusek dal din gieđak gievrak, ja leket s̄ieǥa olbmak! Dastgo din hærra Saul læ galle jabmam, mutto Juda viesso læ maidai vuoiddam muo gonagassan jec̄as bagjel. \p \v 8 Mutto Abner, Ner bardne, Saul soattehærra, valdi Isboset, Saul barne, ja doalvoi su rasta Mahanaimi.\x - \xo 2:8 \xt 1 Sam 14:50\x* \p \v 9 Ja son daǥai su gonagassan Gilead bagjel ja Asuritalaʒ̄ai bagjel ja Jisreela bagjel ja Efraima bagjel ja Benjamina bagjel ja obba Israela bagjel. \p \v 10 Njællje loǥe jaǥe boares læi Isboset, Saul bardne, go son s̄addai gonagassan Israel bagjel, ja guokte jaǥe rađđi son; dus̄s̄e Juda viesso c̄uovoi Davida. \p \v 11 Ja dai beivi lokko, go David læi gonagassan Hebronest Juda vieso bagjel, læi c̄iec̄a jaǥe ja gutta mano. \p \v 12 Ja Abner, Ner bardne, vulgi olgus Isboseta, Saul barne, balvvalegjiguim Mahanaimest Gibeoni. \p \v 13 Ja Joab, Seruja bardne, ja David balvvalægjek vulgge olgus, ja si gavnadegje singuim okti Gibeon laddo guorast; ja dak bisanegje laddo gurri dam bællai, ja dok laddo gurri dom bællai. \p \v 14 De celki Abner Joabi: C̄uoʒ̄ʒ̄elekusek dadde dak nuorra olbmak ja dukkoraddusek\f + \fr 2:14 \ft adnusek soattefagge.\f* monno muođoi oudast! Ja Joab celki: C̄uoʒ̄ʒ̄elekusek! \p \v 15 Ja si c̄uoʒ̄ʒ̄elegje ja manne ouddan visses loǥo mielde: guokte nubbe lokkai Benjamin oudast ja Isboset, Saul barne, oudast, ja guokte nubbe lokkai David balvvalegjin. \p \v 16 Ja nubbe valdi nubbe oaivvai gidda, ja nubbe c̄uggi su miekes nubbe erttegi, ja nuft gac̄c̄e si buokakrakkan. Ja dat sæmma baikke goc̄c̄ujuvvui Helkat‐Hassurimen\f + \fr 2:16 \ft bastelis avjoi ænam.\f*, mi læ Gibeon guorast. \p \v 17 Ja soatte s̄addai sagga garasen dam sæmma bæive, ja Abner ja Israel olbmak c̄askujuvvujegje David balvvalegji muođoi oudast. \p \v 18 Ja damanaǥa baikest legje Seruja golbma barne, Joab ja Abisai ja Asael; ja Asael læi gepis̄ juolgest nuftgo muttom sarvvagin, mak læk mæcest.\x - \xo 2:18 \xt 1 Muit 2:16\x* \p \v 19 Ja Asael doarredi Abnera ja i ærranam olgis̄ ige gurot bællai doarredæmest Abnera. \p \v 20 Ja Abner jorgeti ja celki: Dongos dat læk, Asael? Ja son celki: Mon dat læm. \p \v 21 Ja Abner celki sudnji: Ærran olgis̄ daihe gurot bællai ja doppe muttoma dain nuorra olbmain ja valde su harnaska! Mutto Asael i dattom ærranet sust. \p \v 22 Ja Abner celki fastain Asaeli: Gaida must erit! Manne galgam mon c̄asket du ædnami, ja moft galgas̄im mon dalle bajas bajedet mu muođoidam Joaba, du vieljad, bællai? \p \v 23 Mutto i son dattom gaiddat; de nordasti Abner su saittenađa gec̄in c̄oavjai, nuft atte saitte manai sælgest c̄ađa, ja son gac̄ai dast ja jami dagga baikkai. Ja de dapatuvai, atte juokkehas̄, gutte bođi dam baikkai, gosa Asael læi gac̄c̄am ja jabmam, bisani.\x - \xo 2:23 \xt 2 Sam 3:27; 20:12\x* \p \v 24 Mutto Joab ja Abisai doarredeiga Abnera; ja bæivas̄ læi luoittadam, go si botte Amma dievvai, mi læ Giah buotta gæino alde Gibeon mæccai. \p \v 25 Ja Benjamin manak c̄oagganegje Abner birra ja s̄adde oktan doakken, ja si c̄uʒ̄ʒ̄u muttom dievvac̄oka alde. \p \v 26 De c̄uorvoi Abner Joabi ja celki: Galggago miekke loapatet oktelassi? Ikgo don dieđe, atte dat læ s̄addamen maŋemusta bac̄c̄an? Man gukka divtak don læt cælkekættai albmugi, atte si galggek ruoktot maccat doarredæmest sin vieljaidæsek? \p \v 27 Ja Joab celki: Nuft duotta go Ibmel ælla, jos don ik livc̄e sardnom\f + \fr 2:27 \ft 14. v.\f*, de lifc̄i almug iđđed rajest juo erit dolvvujuvvum, juokke olmai su vieljas lutte erit. \p \v 28 De c̄uojaldatti Joab basunin, ja buok almug bisani ja i doarredam s̄atan æmbo Israela ja i bissom s̄atan æmbo soattamest. \p \v 29 Ja Abner ja su olbmak manne dam avddem mæce bagjel gæc̄os dam ija, ja si manne Jordan rasta ja manne obba Bitron c̄ađa ja botte Mahanaimi. \p \v 30 Ja Joab macai ruoktot doarredæmest Abnera ja c̄okki buok albmuga, ja David balvvalegjin occaluvvujegje ovce nubbe lokkai olbma ærreb Asaela. \p \v 31 Mutto David balvvalægjek legje goddam Benjaminest ja Abner olbmai gaskast golbma c̄uođe ja gutta loǥe olbma. \p \v 32 Ja si valdde Asaela bajas ja havddadegje su su ac̄e havddai, mi læi Betleheimest; ja Joab ja su olbmak manne gæc̄os ija, ja de c̄uvgodis̄gođi, go si legje Hebron guorast. \c 3 \s1 3. Kapittal. \s2 Soatte bista; David fabmo lassana. Son sakkanatta gutta barne Hebronest, 1–5. Isboset cuigod Abner, damditi go son læ vællam Saul ligge‐aka Rispa lutte; Abner aitta jorggalet rika sust erit David bællai, 6–11. Abner soabat jec̄as Davidin; son doaimata sudnji su aka Mikala fastain ja sardno Israelin dam birra, atte si galggek jorgidet David bællai, 12–21. Joab sorbme Abnera, 22–27. David garroda Joaba dam daǥo diti ja duođas̄ta su viǥetesvuođas dam dafhost, 28–39. \p \v 1 Ja soatte s̄addai gukkabistevaʒ̄ʒ̄an Saul vieso ja David vieso gaski; mutto David s̄addai gievrabun ja gievrabun, mutto Saul viesso s̄addai hæjobun ja hæjobun.\x - \xo 3:1 \xt 2 Sam 5:10\x* \p \v 2 Ja Davidi rieǥadegje barnek Hebronest, ja su vuostasrieǥadægje læi Amnon, Ahinoamest, Jisreelitalas̄ nissonest,\x - \xo 3:2 \xt 1 Muit 3:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 ja su nubbe bardne Kilab\f + \fr 3:3 \ft goc̄c̄ujuvvu maidai Danielen.\f*, Abigailest, Nabala, Karmelitalaʒ̄a, akast, ja goalmad Absalom, Maaka, Talmai, Gesur gonagasa, nieida, bardne,\x - \xo 3:3 \xt 1 Muit 3:1\x* \p \v 4 ja njæljad Adonja, Haggit bardne, viđad Sefatja, Abital bardne,\x - \xo 3:4 \xt 1 Gon 1:5, 6\x* \p \v 5 ja guđad Jitream, Eglast, David akast; dak rieǥadegje Davidi Hebronest. \p \v 6 Ja de dapatuvai, dam bodda go soatte bisti Saul vieso ja David vieso gaskast, ja Abner doarjoi Saul vieso, \p \v 7 ja Saulest læi ligge‐akka, gæn namma læi Rispa, Aja nieidda, de celki son\f + \fr 3:7 \ft Isboset.\f* Abneri: Manne læk don mannam sisa mu ac̄c̄am ligge‐aka lusa? \p \v 8 De moaratuvai Abner saggarakkan Isboset sani diti, ja son celki: Læmgo mon bædnaga oaivve, mi doalla Juda bæle? Vela odnas̄ dam bæivege daǥam mon arbmogasvuođa Saul, du ac̄ad, vieso vuostai, su vieljai vuostai ja su ustebi vuostai, ja im læk addam du David gitti, ja don manak muina odne rievte ouddi mu rikkosa diti nissonin! \p \v 9 Nuft dakkus Ibmel Abner vuostai, ja bissus son nuft dakkamest su vuostai, jos mon im daǥa nuft David vuostai, moft Hærra læ vurdnom sudnji,\x - \xo 3:9 \xt 2 Sam 19:13\x* \p \v 10 go mon sirdam gonagasvuođa erit Saul viesost ja c̄uoʒ̄aldattam David truono Israel bagjel ja Juda bagjel Dan rajest gidda Beerseba ragjai. \p \v 11 Ja i son mattam s̄atan æmbo vastedet Abneri ovtage sane, dainago son balai sust. \p \v 12 Ja Abner vuolgati airrasid su jec̄as bælest David lusa ja cælketi: Gæsa gulla ænam? Ja son cælketi vela: Daǥa muina litto, ja gæc̄a, mu gietta galgga læt duina jorggalam varas obba Israela du bællai. \p \v 13 Ja son celki: Burist, mon aigom dakkat litto duina; dus̄s̄e ovta daǥo gaibedam mon dust: Ik don galga oaidnet mu muođoid, ouddalgo don buvtak Mikala, Saul nieida, go don boađak oaidnem varas mu muođoid. \p \v 14 Ja David vuolgati airrasid Isboset, Saul barne, lusa ja cælketi: Adde munji mu aka Mikala, gæn mon gilhadim aldsesam c̄uođe Filistalaʒ̄a ouddalikiguim!\x - \xo 3:14 \xt 1 Sam 18:27\x* \p \v 15 Ja Isboset vuolgati dokko ja valdi su su boadnjast erit, Paltielest, Lais barnest, erit.\x - \xo 3:15 \xt 1 Sam 25:44\x* \p \v 16 Ja su boadnja manai su mielde, ja son vaʒi ovta c̄iero su maŋest Bahurim ragjai; de celki Abner sudnji: Mana erit, maca ruoktot! Ja son macai ruoktot. \p \v 17 Ja Abner sarnoi Israel vuorrasiguim ja celki: Aigga juo bivdidek di Davida gonagassan jec̄aidædek bagjel. \p \v 18 De ollas̄uttet dalle dal dam! Dastgo Hærra læ cælkkam David birra: Mu balvvalægjam David gieđa bokte aigom mon bæstet mu albmugam Israela erit Filistalaʒ̄ai gieđast ja erit buok sin vas̄alaʒ̄ai gieđast. \p \v 19 Ja Abner sarnoi maidai Benjamin beljidi, ja Abner manai maidai dokko sardnom varas David beljidi Hebronest buok, maid Israel ja obba Benjamin viesso læi adnam buorren. \p \v 20 Ja Abner bođi David lusa Hebroni, ja guokte loǥe olbma suina, ja David daǥai guossemallasid Abneri ja daidi olbmaidi, guđek legje suina. \p \v 21 Ja Abner celki Davidi: Mon aigom gærggadet jec̄c̄am ja mannat dokko ja c̄okkit obba Israela mu hærram gonagasa lusa, vai si daǥas̄e litto duina, ja vai don oaʒ̄ok rađđit bagjel buok, maid du siello anestuvva. Ja David luiti Abner vuolgget, ja son manai erit rafhin. \p \v 22 Ja gæc̄a, David balvvalægjek ja Joab botte spægjammokkest ruoktot ja bukte ollo sallas̄a mieldesek; mutto Abner i læm David lutte Hebronest, dastgo son læi luoittam su vuolgget, ja son læi mannam erit rafhin. \p \v 23 Ja go Joab ja buok dat vækka, mi læi su mielde, legje boattam, de muittaluvvui Joabi ja celkkujuvvui: Abner, Ner bardne, bođi gonagasa lusa, ja son luiti su vuolgget, ja son manai erit rafhin. \p \v 24 De manai Joab sisa gonagasa lusa ja celki: Maid don læk dakkam? Gæc̄a, Abner bođi du lusa; manne luittik don su dalle vuolgget, nuft atte son manai luovos erit? \p \v 25 Don dovdak Abner, Ner barne, atte son bođi du dolvotallam varas ja oappam varas dovddat du olgusmannama ja du sisamannama ja oaʒ̄ʒ̄om varas dieđo buok dam birra, maid don daǥak. \p \v 26 De manai Joab olgus David lutte ja vuolgati airrasid Abner maŋŋai, ja si bukte su ruoktot Sira galdo lutte; mutto David i diettam dam. \p \v 27 Ja go Abner bođi ruoktot Hebroni, de doalvoi Joab su doares bællai gasko porta sisa sarnodam varas suina guovta gaskan; ja son c̄uggi su dobbe c̄oavjai, nuft atte son jami, Asael, su vieljas, varai diti.\x - \xo 3:27 \xt 2 Sam 20:10; 2:23\x* \p \v 28 Go David dasto maŋŋel oaʒ̄oi dam gullat, de celki son: Mon ja mu gonagasvuotta ledne aǥalaʒ̄at alma as̄etaǥa Hærra oudast Abner, Ner barne, varai diti. \p \v 29 Gac̄c̄us dat Joaba oaive bagjeli ja obba su ac̄e vieso bagjeli, ja allus vaillu Joaba viesost daggar, gæst læ oaʒ̄e golggam, daihe spittalas̄ daihe daggar, gutte sobbiguim vaʒʒa, daihe daggar, gæst laibbe vaillo.\x - \xo 3:29 \xt 2 Gon 5:27\x* \p \v 30 Nuft sorbmiga Joab ja Abisai, su viellja, Abnera, dainago son læi goddam Asaela, sodno vielja, soađe siste Gibeon guorast. \p \v 31 Ja David celki Joabi ja buok dam albmugi, mi læi su lutte: Gaikodeket din biktasidadek ja c̄adnet sæka birradek ja mannet ankkemin Abner oudast! Ja gonagas David vaʒi guoddemmuorai maŋest. \p \v 32 Ja si havddadegje Abnera Hebroni, ja gonagas bajedi su jienas ja c̄ieroi Abner havde guorast, ja buok almug c̄ieroi. \p \v 33 Ja gonagas lavloi ankkimlavllaga Abner bagjel ja celki: Galgaigo dalle Abner jabmet, nuftgo værredakke jabma?\x - \xo 3:33 \xt 2 Sam 1:17\x* \p \v 34 Æi du gieđak læm c̄adnujuvvum, ja æi du juolgek bigjujuvvum lakkidi; nuftgo olmus̄ gac̄c̄a værredakki oudast, nuft don gac̄c̄ik. Ja buok almug bisoi c̄ierromest su diti. \p \v 35 Ja go buok almug bođi sisa sattem varas Davida borrat, dam bale go ain læi bæivve, de vuornoi David ja celki: Nuft dakkus Ibmel mu vuostai, ja bissus son nuft dakkamest, jos mon muosatam laibe daihe maidegeikkenessi, ouddalgo bæivas̄ luoittada! \p \v 36 Ja buok almug arvvedegje dam, ja dat læi buorre sin c̄almi oudast, nuftgo buok, maid gonagas daǥai, læi buorre buok albmuga c̄almi oudast. \p \v 37 Ja buok almug ja obba Israel arvvedi dam bæive, atte Abner, Ner barne, goddem i læm vuolggam gonagasast. \p \v 38 Ja gonagas celki su balvvalegjidasas: Epetgo di dieđe, atte oaivamus̄ ja alla olmai læ gac̄c̄am dam bæive Israelest? \p \v 39 Ja mon læm ain hægjo ja dus̄s̄e vuiddujuvvum gonagas, ja dak olbmak, Seruja barnek, læba famolaʒ̄abuk go mon; Hærra maksus sudnji, gutte dakka dam baha, su bahavuođa mielde! \c 4 \s1 4. Kapittal. \s2 Isboset goddatalla Baanai ja Rekabi, gæk bukteba su oaive David lusa, 1–8. David adda sodno goddujuvvut ja Isboset oaive havddaduvvut, 9–12. \p \v 1 Go Saul bardne gulai, atte Abner læi jabmam Hebroni, de s̄adde su gieđak famotæbmen, ja obba Israel suorggani. \p \v 2 Ja Saul barne lutte læiga guokte olbma, spægjevæǥai oaivveolbmak; nubbe namma læi Baana, ja nubbe namma fast Rekab, Rimmon, Beerotitalaʒ̄a, barnek, Benjamin manain. Dastgo maidai Beerot lokkujuvvui Benjamini;\x - \xo 4:2 \xt Josv 18:25\x* \p \v 3 dastgo Beerotitalaʒ̄ak legje bataram Gittaimi ja orru nuftgo abmasak dast gidda dam bæive ragjai.\x - \xo 4:3 \xt Neh 11:33\x* \p \v 4 Ja Jonatanest, Saul barnest, læi okta bardne, gutte læi rambe goabbas̄aǥain julgines; son læi vitta jage boares, dallego sakka Saul ja Jonatan birra bođi Jisreelest, ja dat nisson, gutte aitardi su, valdi su ja batari, ja de dapatuvai, go son læi hoapost bataræmen, atte son gac̄ai ja s̄addai ramben. Ja su namma læi Mefiboset\f + \fr 4:4 \ft son goc̄c̄ujuvvu maidai Meribbaalen.\f*.\x - \xo 4:4 \xt 2 Sam 9:3; 1 Muit 8:34\x* \p \v 5 Ja Rimmon, Beerotitalaʒ̄a, barnek Rekab ja Baana manaiga ja bođiga bakkasæmus aige bæivest Isboset vissui; ja son læi adnemen su gaskabæives vuoiŋadusa. \p \v 6 Ja soai bođiga dokko, gasko vieso sisa, dego soai lifc̄iga galggam vieʒ̄ʒ̄at nisoid, ja soai c̄uggiga su c̄oavjai; ja Rekab ja Baana, su viellja, erit bæsaiga. \p \v 7 Go soai bođiga vieso sisa, go son læi vællamen su sængastes su sænggagammarestes, de c̄uggiga soai su ja goddiga su ja erit c̄uopaiga su oaive; ja soai valdiga su oaive ja manaiga balgga mielde dam avddem mæce bagjel gæc̄os ija. \p \v 8 Ja soai buvtiga Isboset oaive Davidi Hebroni ja celkiga gonagassi: Gæc̄a, dast læ Isboset, Saul barne, du vas̄alaʒ̄a, oaivve, gutte bivdi du hæga: nuft læ Hærra dam bæive addam mu hærrasam gonagassi mavso Saul ja su nale bagjel. \p \v 9 Mutto David vastedi Rekabi ja Baanai, su villji, Rimmon, Beerotitalaʒ̄a, barnidi, ja celki sodnoidi: Nuft duotta go Hærra ælla, gutte læ lonestam mu sielo buok aŧestusast erit:\x - \xo 4:9 \xt 1 Gon 1:29\x* \p \v 10 Dam, gutte buvti munji saǥa ja celki: Gæc̄a, Saul læ jabmam, ja gutte su jec̄as c̄almi oudast læi daggar, gutte buvti buore saǥa, su doppijim mon ja goddetim su Siklagest, su, gæsa mon galggim addet balka buore saga oudast,\x - \xo 4:10 \xt 2 Sam 1:15\x* \p \v 11 man sagga æmbo ibmelmættom olbmaid, guđek læk sorbmim vanhurskes olbma su viesost su oađđemsaje alde! Imgo mon dalle galgas̄e gaibedet su varaid dodno gieđast ja erithævatet dodno ædnamest? \p \v 12 Ja David goc̄oi su nuorra olbmaides, ja si godde sodno ja eritc̄uppe sodno gieđaid ja sodno julgid ja hængastegje sodno bajas laddogaddai Hebronest; mutto Isboset oaive valdde si ja havddadegje dam Abner havddai Hebroni.\x - \xo 4:12 \xt 2 Sam 3:32\x* \c 5 \s1 5. Kapittal. \s2 Obba Israel dakka Davida gonagassan jec̄as bagjel, maŋŋelgo son bæl’ gavcad jage læi rađđim Hebronest, 1–5. David valdda Siona ja orrogoatta dobbe; Hærra læ suina; Hiram sadde sudnji sedermuoraid, vai son dain hukse aldsesis vieso; David sakkanatta æmbo barnid, 6–16. Son vuoitta Filistalaʒ̄ai bagjel guovte gærde, 17–25. \p \v 1 De botte buok Israel sokkagoddek David lusa Hebroni ja celkke: Gæc̄a, dast mi læp; mi læp du davtek ja du oaʒ̄ʒ̄e.\x - \xo 5:1 \xt 1 Muit 11:1\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Sam 19:12\x* \p \v 2 Juo gukkes aige gæc̄est, dallego Saul læi gonagassan min bagjel, de legjik don dat, gutte dolvvuk Israela olgus ja sisa, ja Hærra celki dudnji: Don, don galgak gæc̄c̄at mu albmuga Israela, ja don galgak s̄addat oaivamuʒ̄ʒ̄an Israel bagjel.\x - \xo 5:2 \xt 1 Sam 25:30; Salm 78:70\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 De botte buok Israel vuorrasak gonagasa lusa Hebroni, ja gonagas David daǥai litto singuim Hebronest Hærra muođoi oudast; ja si vuoidadegje Davida gonagassan Israel bagjel.\x - \xo 5:3 \xt 1 Muit 12:23\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Sam 16:13; 2 Sam 2:4\x* \p \v 4 Golbma loǥe jage boares læi David, dalle go son s̄addai gonagassan; njællje loǥe jaǥe rađđi son.\x - \xo 5:4 \xt 1 Gon 2:11; 1 Muit 29:27\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 Hebronest rađđi son Juda bagjel c̄iec̄a jaǥe ja gutta mano, ja Jerusalemest rađđi son golbma njæljad lokkai jaǥe obba Israel ja Juda bagjel. \p \v 6 Ja gonagas ja su olbmak manne Jerusalemi Jebusitalaʒ̄ai, dam ædnam assi, vuostai; ja si celkke Davidi: Ik don galga boattet deiki sisa, mutto c̄uovgatæmek ja rambek galggek agjet du erit cælkededinæsek: I David galga boattet deiki sisa. \p \v 7 Mutto David valdi Sion ladne, dat læ David gavpug. \p \v 8 Ja David celki dam sæmma bæive: Gutteikkenessi, gi c̄askis̄ Jebusitalaʒ̄aid ja bakkis̄ ouddan c̄accesuona lusa ja c̄askis̄ daid rambid ja daid c̄uovgatemid, guđek vas̄otek David sielo [son galgga læt oaivamus̄ ja soattehærra]. Damditi celkkujuvvu: C̄uovgatæbme ja rambe i galga boattet vieso sisa.\x - \xo 5:8 \xt 1 Muit 11:6\x* \p \v 9 Ja David asai ladnest ja goc̄oi dam David gavpugen; ja David huksi birra buok Millo rajest ja sisa guvllui. \p \v 10 Ja David s̄addai stuorebun ja stuorebun; ja Hærra, alme væǥai Ibmel, læi suina.\x - \xo 5:10 \xt 2 Sam 3:1\x* \p \v 11 Ja Hiram, Tyrus gonagas, vuolgati airrasid David lusa ja sedermuoraid ja c̄epid c̄uoppat muoraid ja c̄epid c̄uoppat geđgid seinidi; ja si huksijegje Davidi vieso.\x - \xo 5:11 \xt 1 Muit 14:1\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Muit 2:3; 2 Sam 7:2\x* \p \v 12 Ja David arvvedi, atte Hærra læi nannim su gonagassan Israel bagjel, ja atte son læi aledam su gonagasvuođa Israela, su albmuges, diti. \p \v 13 Ja David valdi vela æmbo ligge‐akaid ja akaid Jerusalemest, maŋŋelgo son læi boattam Hebronest, ja Davidi rieǥadegje vela æmbo barnek ja nieidak. \p \v 14 Ja dak læk dai barni namak, guđek rieǥadegje sudnji Jerusalemest: Sammua ja Sobab ja Natan ja Salomo\x - \xo 5:14 \xt 1 Muit 3:5\xta ; j. n. v.;\xta* 14:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 15 ja Jibhar ja Elisua ja Nefeg ja Jafia \p \v 16 ja Elisama ja Eljada ja Elifelet. \p \v 17 Go Filistalaʒ̄ak gulle, atte si legje vuoidadam David gonagassan Israel bagjel, de manne buok Filistalaʒ̄ak bajas occam varas Davida; go David dam gulai, de manai son vuolas ladnai.\x - \xo 5:17 \xt 1 Muit 14:8\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja Filistalaʒ̄ak botte ja læbbanegje Refaim vuobmai. \p \v 19 Ja David jærai Hærrast ja celki: Galgamgo mon mannat bajas Filistalaʒ̄ai vuostai? Aigokgo don addet sin mu gitti? Ja Hærra celki Davidi: Mana bajas! Dastgo mon aigom addet Filistalaʒ̄aid du gitti.\x - \xo 5:19 \xt 1 Sam 30:8\x* \p \v 20 Ja David bođi Baal‐Perasimi, ja David c̄aski sin dobbe, ja son celki: Hærra læ bakkim mu vas̄alaʒ̄ai c̄ađa mu muođoi oudast, nuftgo c̄acek bakkijek c̄ađa. Damditi goc̄c̄ujuvvui dam baike namma Baal‐Perasimen.\f + \fr 5:20 \ft d. 1. c̄ađabakkijægje.\f* \p \v 21 Ja si guđđe dasa sin æppeibmelgovaidæsek, ja David ja su olbmak valdde daid.\x - \xo 5:21 \xt 1 Sam 4:11; 31:9\x* \p \v 22 Mutto Filistalaʒ̄ak manne vela ovta gærde bajas ja læbbanegje Refaim vuobmai.\x - \xo 5:22 \xt 2 Sam 5:18\x* \p \v 23 Ja David jærai Hærrast, mutto son celki: Ik don galga mannat bajas; jorgid ja mana sin duoǥabæle, nuft atte don boađak sin lusa bakamuorai buotta, \p \v 24 ja go don gulak lavkkimsuobmana bakamuorai gierragin, de don galgak jec̄ad hoapotet; dastgo de læ Hærra olgusmannam du muođoi oudast c̄askem varas Filistalaʒ̄ai soattesida. \p \v 25 Ja David daǥai nuft, moft Hærra læi su goc̄c̄om; ja son c̄aski Filistalaʒ̄aid Geba rajest gidda Geser guvllui. \c 6 \s1 6. Kapittal. \s2 David dikta arka dolvvujuvvut Kirjat‐Jearimest David gavpugi, 1–5. Ussa guoskat arkki, man diti Hærra jamet su. David balla diktemest dam boattet; dat bigjujuvvu Obed‐Edom vissui, mi buristsivdneduvvu Hærrast, 6–11. Go David dam gulla, de vieʒ̄at son arka; dat guddujuvvu Levitalaʒ̄ain; David oaffarus̄s̄a ja danse ilo diti arka ouddalist; dat bigjujuvvu su sagjasis Sioni; dasto buristsivdned David albmuga ja luoitta dam mannat. Mikal cuigod Davida bagjelgæc̄c̄amin, go son læi dansim; son bælos̄ta dam ja cuigoda su; Mikal bisso s̄addotæbmen, 12–23. \p \v 1 Ja David c̄okki fastain buok valljo‐olbmaid Israelest, golbma loǥe duhata.\x - \xo 6:1 \xt 1 Muit 13:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja David ja buok almug, mi læi su lutte, gærggadegje jec̄aidæsek ja vulgge Baale‐Judast\f + \fr 6:2 \ft d. 1. Kirjat‐Jearim. 1 Sam. 7, 1. 1 Muit. 13, 6. Josv. 15,9. 60.\f* bajasbuktem varas dobbe Ibmel arka, man bagjel namatuvvu namma\f + \fr 6:2 \ft d. 1. mi goc̄c̄ujuvvu Hærra nama mielde.\f*, Hærra, alme vægai Ibmela, namma, gutte c̄okka kerubi alde.\x - \xo 6:2 \xt 1 Sam 4:4\x* \p \v 3 Ja si bigje Ibmel arka ođđa vavna ala ja dolvvu dam erit Abinadaba viesost, mi læi dieva alde; ja Ussa ja Ahjo, Abinadab barnek, doalvoiga dam ođđa vavna.\x - \xo 6:3 \xt 1 Sam 7:1\x* \p \v 4 Ja si dolvvu dam erit Abinadaba viesost, mi læi dieva alde, ja c̄uvvu Ibmel arka mielde, go Ahjo vaʒi arka ouddalist. \p \v 5 Ja David ja obba Israel viesso dukkoradde Hærra muođoi oudast buoklaǥas̄ stranggac̄uojanasaiguim, mak legje sypres‐muorast dakkujuvvum, sikke sitariguim ja harpaiguim ja paukaiguim ja bieloiguim ja symbaliguim. \p \v 6 Ja go si botte Nakor gordneraidnimbaikkai, de geiggi Ussa su gieđas olgus Ibmel arka lusa ja dolli dam gidda; dastgo vuovsak legje s̄addam værrajen.\x - \xo 6:6 \xt 1 Muit 13:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 7 De cakkidi Hærra moarre Ussa vuostai, ja Ibmel c̄aski su dast su rikkoma diti, ja son jami dasa Ibmel arka gurri.\x - \xo 6:7 \xt 4 Mos 4:15, 20\x* \p \v 8 Mutto David s̄addai hujos milli, dainago Hærra læi njæiddam Ussa, ja dat baikke goc̄c̄ujuvvui Peres‐Ussan\f + \fr 6:8 \ft d. 1. Ussa njeiddujubme.\f* gidda dam bæive ragjai. \p \v 9 Ja David s̄addai balloi Hærrast dam sæmma bæive, ja son celki: Moft galgas̄i Hærra arkka boattet sisa mu lusa? \p \v 10 Ja David i dattom sirddet Hærra arka lusas sisa bajas David gavpugi; mutto David divti dam dolvvujuvvut Obed‐Edom, Gittitalaʒ̄a, vissui.\x - \xo 6:10 \xt 1 Muit 13:13\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Sam 5:7, 9\x* \p \v 11 Ja Hærra arkka bisani Obed‐Edom, Gittitalaʒ̄a, vissui golbma mano, ja Hærra buristsivnedi Obed‐Edom ja buok su vieso. \p \v 12 Ja muittaluvvui gonagas Davidi ja celkkujuvvui: Hærra læ buristsivdnedam Obed‐Edom vieso ja buok, mi sust læ, Ibmel arka diti. De manai David dokko ja doalvoi Ibmel arka bajas Obed‐Edom viesost David gavpugi iloin. \p \v 13 Ja de dapatuvai, go si, guđek gudde Hærra arka, legje lavkkim gutta lavke ouddan, de oaffarus̄ai son vuovsaid ja buoides galbid.\x - \xo 6:13 \xt 1 Muit 15:26\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Gon 8:5\x* \p \v 14 Ja David dansi buok famostes Hærra muođoi oudast, ja David læi boakkanastujuvvum lidneoalggebiktasin. \p \v 15 De doalvoi David ja obba Israel viesso Hærra arka bajas avvoc̄uorvvomin ja basunc̄uogjamin. \p \v 16 Ja de dapatuvai, go Hærra arkka bođi David gavpug sisa, de gæc̄ai Mikal, Saul nieidda, olgus ikkunraige, ja son oini gonagas David njuikodæmen ja dansemen Hærra muođoi oudast, ja son bagjelgæc̄ai su su vaimostes. \p \v 17 Ja si bukte Hærra arka sisa ja bigje dam dam sagjai dam goađe gasko, maid David læi bajasdakkam dam varas, ja David oaffarus̄ai boalddemoaffarid Hærra muođoi oudast ja gitosoaffarid.\x - \xo 6:17 \xt 1 Muit 16:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja go David læi gærggam oaffarus̄s̄amest boalddemoaffarid ja gitosoaffarid, de buristsivdnedi son albmuga Hærra, alme væǥai Ibmela, nammi.\x - \xo 6:18 \xt 1 Gon 8:55\x* \p \v 19 Ja son juoǥadi buok albmugi, obba Israel ædnagvutti, sikke olbmaidi ja nissonidi, jes̄ guttige ovta laibe ja ovta bierggobitta ja ovta rosingako; ja buok almug manai erit, jes̄ gutteg su vissusis. \p \v 20 Ja David macai ruoktot buristsivdnedam varas su viesos, ja Mikal, Saul nieidda, manai David oudald ja celki: Man sagga gudnijattujuvvum læ odne Israel gonagas, gutte odne rabai jec̄as su balvvalegjides bigai c̄almi ouddi, nuftgo muttom dain vaʒis̄ olbmuin rappa jec̄as! \p \v 21 De celki David Mikali: Hærra muođoi oudast, gutte vallji muo ouddali du ac̄e ja ouddali obba su vieso asatam varas muo oaivamuʒ̄ʒ̄an Hærra albmug bagjeli, Israel bagjeli, — Hærra muođoi oudast læm mon danssim,\x - \xo 6:21 \xt 2 Sam 5:2; 7:8\x* \p \v 22 ja mon aigom s̄addat vela vuollegæbbun go nuft ja s̄addat uccen mu jec̄c̄am c̄almi oudast, ja dai balvvalægje bigaiguim, gæi birra don sardnuk, singuim aigom mon gudnijattujuvvut. \p \v 23 Mutto Mikal, Saul nieidda, i oʒ̄ʒ̄om maidege manaid gidda su jabmembæives ragjai. \c 7 \s1 7. Kapittal. \s2 David oaʒ̄ʒ̄o miela huksit Hærrai vieso, ja profet Natan adna dam buorren, 1–3. Mutto Natan oaʒ̄ʒ̄o goc̄c̄oma Hærrast dieđetet Davidi, atte i son galga huksit Hærrai vieso, mutto atte Hærra, nuftgo son juo dassac̄i læ aledam su, aiggo huksit sudnji vieso. David nalle galgga huksit Hærrai vieso, ja Hærra aiggo dakkat David rika aǥalas̄ rikan; dat loppadus mærkas̄a Messiasa ja su rika, 4–16. David dovdda su dokkimættomvuođas nuft stuora arbmoi, ramed Hærra ja rokkadalla, vai son datus̄i ollas̄uttet su loppadusaides, 17–29. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go gonagas læi assamen su viesostes, ja Hærra læi doaimatam sudnji rafhe birra buok su vas̄alaʒ̄ai vuostai,\x - \xo 7:1 \xt 1 Muit 17:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 de celki gonagas Natani, profetai: Gæc̄a dadde! Mon asam sedermuorraviesost, mutto Ibmel arkka orro goatteloavddagi gaskast.\x - \xo 7:2 \xt 2 Sam 5:11\x* \p \v 3 Ja Natan celki gonagassi: Mana dokko ja daǥa buok, mi læ du vaimost! Dastgo Hærra læ duina. \p \v 4 Ja de dapatuvai dam sæmma ija, atte Hærra sadne dapatuvai Natani ja celki: \p \v 5 Mana ja cælke mu balvvalægjai, Davidi: Nuft cælkka Hærra: Galgas̄ikgo don huksit munji vieso, man siste mon galgas̄im orrot? \p \v 6 Alma im mon læk orrom vieso siste gidda dam bæive rajest, go mon dolvvum Israel manaid bajas Egyptenest, gidda dam bæive ragjai, mutto mon vagjolim birra goađe siste ja tabernakel siste.\x - \xo 7:6 \xt 1 Gon 8:16\x* \p \v 7 Gostikkenessi mon læm vagjolam birra buok Israel manai gaskast, læmgo mon sardnom ovtage sane guđinge Israel sokkagoddin, gæid mon asatim gocetet mu albmugam Israela, ja cælkkam: Manne epet di læk dakkam munji vieso sedermuorain? \p \v 8 Damditi, nuft galgak don cælkket mu balvvalægjai, Davidi: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Mon valddim du guottomsajest, dobbe, gost don vaʒʒik savcai maŋest, læt oaivamuʒ̄ʒ̄an mu albmugam Israel bagjel.\x - \xo 7:8 \xt 1 Sam 16:11-13; Salm 78:70\x* \p \v 9 Ja mon legjim duina mietta buok, gost don mannik, ja erithævatim buok du vas̄alaʒ̄aid du muođoi oudast, ja mon læm dakkam dudnji stuora nama, nuftgo dai stuoremusai nama, guđek læk ædnam alde. \p \v 10 Ja mon læm rakadam saje mu albmugasam, Israeli, ja mon læm gilvvam dam, nuft atte dat assa su sajestes ja i rafhetuttujuvvu s̄atan æmbo, ja vanhurskesmættomvuođa manak æi givsed dam s̄at æmbo, nuftgo algost, \p \v 11 gidda dam bæive rajest, go mon asatim duobmarid mu albmugam Israel bagjel, ja mon læm doaimatam dudnji rafhe buok du vas̄alaʒ̄ai vuostai. Ja Hærra dieđeta dudnji, atte Hærra aiggo dakkat dudnji vieso.\x - \xo 7:11 \xt 2 Sam 7:1\x* \p \v 12 Go du beivi lokko læ dievvam, ja don vuoiŋadak du vanhemidad lutte, de aigom mon c̄uoʒ̄aldattet du maŋŋel du nale, mi galgga vuolgget du hægast, ja mon aigom nanosmattet su gonagasvuođa.\x - \xo 7:12 \xt 1 Gon 8:20; 1 Muit 17:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 13 Son galgga huksit vieso mu nammi, ja mon aigom nanosmattet su gonagasvuođa truono aǥalaʒ̄at.\x - \xo 7:13 \xt 1 Gon 5:5; 6:12; 1 Muit 28:6, 7; Salm 89:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 14 Mon aigom læt su ac̄c̄e, ja son galgga læt mu bardne. Go son mænnod boastot, de aigom mon su bagadet olbmui rissin ja olbmui manai givsiguim;\x - \xo 7:14 \xt 1 Muit 22:10; Salm 89:27; Ebr 1:5\x* \p \v 15 mutto mu arbmogasvuotta i galga gaiddat sust erit, nuftgo mon diktim dam gaiddat Saulest erit, gæn mon diktim gaiddat du muođoi oudast erit.\x - \xo 7:15 \xt 1 Sam 15:26\x* \p \v 16 Nanos galgga du viesso ja du gonagasvuotta læt aǥalaʒ̄at du muođoi oudast; du truonno galgga læt nanosmattujuvvum aǥalaʒ̄at.\x - \xo 7:16 \xt Salm 72:17\x* \p \v 17 Buok dai sani mielde ja obba dam oainatusa mielde sarnoi Natan Davidi.\x - \xo 7:17 \xt 1 Muit 17:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja gonagas David manai sisa ja oroi dobbe siste Hærra muođoi oudast, ja son celki: Gi mon læm, Hærra Hærra, ja mi læ mu viesso, go don læk dolvvom muo dasa?\x - \xo 7:18 \xt 1 Mos 32:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 19 Ja dat læi vela ila uccan du c̄almi oudast, Hærra Hærra, ja don sardnuk maidai du balvvalægjad vieso birra gaidos aiggai. Ja dat læ laka olbmui, Hærra Hærra! \p \v 20 Ja maid galgga David vela ain æmbo bissot sardnomest dudnji, go don galle dovdak du balvvalægjad, Hærra Hærra? \p \v 21 Du sanad diti ja du vaimod mielde læk don dakkam obba dam stuora daǥo, go don læk dieđetam dam du balvvalægjasad. \p \v 22 Damditi læk don stuores, Hærra Ibmel! Dastgo i læk oktage nuftgo don, ja i læk oktage Ibmel ærreb du, buok dam mielde, maid mi læp gullam min beljidæmekguim. \p \v 23 Ja gost læ ædnam alde oktage aidno almug nuftgo du almug, nuftgo Israel, daggar almug, maid Ibmel læ mannam dokko lonestet aldsesis almugen, dakkam varas aldsesis nama ja dakkam varas doid stuora daǥoid din oudast ja hirbmadlas̄ dapatusaid du ædnama oudast, du albmuga diti, maid don lonestik aldsesad Egyptenest, bakenlas̄ albmugin ja sin ibmelin erit?\x - \xo 7:23 \xt 5 Mos 4:7, 34\x* \p \v 24 Ja don rakadik aldsesad du albmugad Israela læt aldsesad almugen aǥalaʒ̄at, ja don, Hærra, læk s̄addam sin Ibmelen. \p \v 25 Ja dal, Hærra Ibmel, dam sane, maid don læk sardnom du balvvalægjad bagjel ja su vieso bagjel, ollas̄utte dam aǥalaʒ̄at, ja daǥa, nuftgo don læk sardnom! \p \v 26 Ja stuoresen galgga du namma s̄addat aǥalaʒ̄at, nuft atte celkkujuvvu: Hærra, alme væǥai Ibmel, læ Ibmel Israel bagjel. Ja du balvvalægjad David viesso galgga læt nanosmattujuvvum du muođoi oudast. \p \v 27 Dastgo don, Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel, læk almostattam du balvvalægjad bælljai ja cælkkam: Vieso aigom mon dudnji huksit. Damditi læ du balvvalægjat oʒ̄ʒ̄om roakkadvuođa rokkadallat dam rokkadusa dudnji. \p \v 28 Ja dal, Hærra Hærra, don læk Ibmel, ja du sanek galggek s̄addat duottavuottan; ja don læk sardnom du balvvalægjasad daid burid as̄id.\x - \xo 7:28 \xt Salm 33:4; 1 Gon 8:26\x* \p \v 29 Ja buristsivdnedifc̄ik dal maidai du balvvalægjad vieso, dat lifc̄i aǥalaʒ̄at du muođoi oudast! Dastgo don, Hærra Hærra, læk sardnom, ja du buristsivdnadusa diti s̄adda du balvvalægjad viesso buristsivdneduvvut aǥalaʒ̄at. \c 8 \s1 8. Kapittal. \s2 David valdda Filistalaʒ̄ai oaivvegavpuga Gat, vuoitta Moabitalaʒ̄aid, Hadadesera, Soba gonagasa, ja daid Syrialaʒ̄aid, guđek legje Damaskusest erit, 1–8. Toi, Hamat gonagas, Hadadesera vas̄alas̄, vuolgat Davidi addaldaǥaid; daid addaldaǥaid ja dam sallas̄a, maid David læ valddam sođi siste bakeni vuostai, basota son Hærrai, 9–12. Son c̄aska Edomitalaʒ̄aid; Hærra læ suina 13-15. Davida alemus amatolbmak bajaslokkujuvvujek, 16–18. \p \v 1 Ja de dapatuvai dastmaŋŋel, atte David c̄aski Filistalaʒ̄aid ja vuoledi sin, ja David valdi oaivvegavpuga lavc̄e erit Filistalaʒ̄ai gieđast.\x - \xo 8:1 \xt 1 Muit 18:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja son c̄aski Moabitalaʒ̄aid ja mittedi sin mittobaddin, addededines sin velledet ædnam ala, ja son mittedi guokte badde dievva sist goddujuvvut ja ovta badde dievva ællet; ja Moabitalaʒ̄ak s̄adde David balvvalægjen, guđek bukte sudnji addaldaǥaid.\x - \xo 8:2 \xt 4 Mos 24:17\x* \p \v 3 Ja David c̄aski Hadadesera, Rehob barne, Soba gonagasa, go son manai dokko fastain oaʒ̄ʒ̄om varas su famos dædnogaddest\f + \fr 8:3 \ft Eufrat.\f*.\x - \xo 8:3 \xt 1 Sam 14:47\x* \p \v 4 Ja David valdi sust duhat ja c̄iec̄a c̄uođe ridijægje ja guokte loǥe duhat vaʒʒe‐olbma, ja David gaskat c̄uopati buok vavdnahæstai c̄ævc̄c̄esuonaid ja guđi dain dus̄s̄e c̄uođe vavdnahæsta.\x - \xo 8:4 \xt Josv 11:6, 9\x* \p \v 5 Ja go Syrialaʒ̄ak Damaskusest botte væketam varas Hadadesera, Soba gonagasa, de c̄aski David Syrialaʒ̄ai gaskast guokte goalmad lokkai duhat olbma. \p \v 6 Ja David bijai soattevæǥaid Damaskenalas̄ Syriai, ja Syrialaʒ̄ak s̄adde David balvvalægjen, guđek bukte sudnji addaldaǥaid. Ja Hærra væketi Davida mietta buok, gosa son manai. \p \v 7 Ja David valdi daid gollegalbaid, maid Hadadesera balvvalægjek legje guoddam, ja doalvoi daid Jerusalemi. \p \v 8 Ja Betahest ja Berotajest, Hadadesera gavpugin, valdi gonagas David hui ollo væike. \p \v 9 Go Toi, Hamat gonagas, gulai, atte David læi c̄askam obba Hadadeser soattevæǥa,\x - \xo 8:9 \xt 1 Muit 18:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 10 de vuolgati Toi Jorama, su barnes, gonagas David lusa jærram varas sust, gævvago sudnji burist, ja buristsivdnedam varas su, dainago son læi soattam Hadadesera vuostai ja c̄askam su; dastgo Hadadeser læi dassedet doallam soađe Toi vuostai. Ja son\f + \fr 8:10 \ft Joram.\f* buvti silbbalittid ja gollelittid ja væikkelittid mieldes. \p \v 11 Daid maidai basoti gonagas David Hærrai oktanaǥa daina silbain ja daina gollin, maid son læi basotam buok dain bakenlas̄ albmugin, maid son læi vuollasis bigjam, \p \v 12 Syriast ja Moabest ja Ammon manain ja Filistalaʒ̄ain ja Amalekitalaʒ̄ain ja Hadadesera, Rehob barne, Soba gonagasa, sallas̄est. \p \v 13 Ja go David macai ruoktot, maŋŋelgo son læi c̄askam Syrialaʒ̄aid, de fidni son aldsesis nama salttevuomest, c̄askededin gavce nubbe lokkai duhat olbma\f + \fr 8:13 \ft namalassi Edomitalaʒ̄aid, Salm 60, 2:1 Muit 18, 12.\f*. \p \v 14 Ja son bijai soattevæǥaid Edomi; obba Edomi bijai son soattevæǥaid, ja buok Edomitalaʒ̄ak s̄adde David balvvalægjen. Ja Hærra væketi Davida mietta buok, gosa son manai. \p \v 15 Ja David rađđi obba Israel bagjel, ja David doaimati obba su albmugasas vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa.\x - \xo 8:15 \xt 1 Muit 18:14\x* \p \v 16 Ja Joab, Seruja bardne, læi soattevæǥa bagjel, ja Josafat, Akilud bardne, læi historiac̄alle,\x - \xo 8:16 \xt 2 Sam 20:23\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 ja Sadok, Akitub bardne, ja Akimelek, Abjatar bardne, læiga papak, ja Seraja læi c̄alle, \p \v 18 ja Benaja, Jojada bardne, læi hæggafavtai bagjel, ja David barnek legje papak\f + \fr 8:18 \ft d. l. gonagasa laǥamus olbmak, 1 Muit 18,17.\f*. \c 9 \s1 9. Kapittal. \s2 David oaʒ̄ʒ̄o diettet, atte Jonatan læ maŋŋasis guođđam ovta barne, gæn namma læ Mefiboset, 1–4. Dat viʒ̄ʒ̄ujuvvu David lusa, gutte adda sudnji buok Saul ædnamid; Siba galgga daid barggat; Mefiboset galgga jes̄ borrat gonagasa bævdest, 5–13. \p \v 1 Ja David celki: Lægo dat nuft, atte læ vela guttege baccam Saul viesost, vai mon oaʒ̄om dakkat arbmogasvuođa su vuostai Jonatan diti?\x - \xo 9:1 \xt 1 Sam 20:15\x* \p \v 2 Ja Saul viesost læi okta balvvalægje, ja su namma læi Siba, ja son ravkkujuvvui David lusa, ja gonagas celki sudnji: Lækgo don Siba? Ja son celki: Du balvvalægje læ. \p \v 3 Ja gonagas celki: Igo læk vela guttege baccam Saul viesost, vai mon oʒ̄us̄im dakkat Ibmel arbmogasvuođa su vuostai? Ja Siba celki gonagassi: Læ vela okta Jonatan bardne, gutte læ rambe goabbas̄aǥain julgines.\x - \xo 9:3 \xt 2 Sam 4:4\x* \p \v 4 Ja gonagas celki sudnji: Gost son læ? Ja Siba celki gonagassi: Gæc̄a, son læ Makir, Ammiel barne, viesost, Lo‐Debarest. \p \v 5 Ja gonagas David vuolgati dokko ja vieʒ̄ai su erit Makir. Amiel barne, viesost, Lo‐Debarest. \p \v 6 Ja go Mefiboset, Jonatan, Saul barne, bardne, bođi sisa David lusa, de luoittadi son vuolas su muođoides ala ja gobmerdi jec̄as. Ja David celki: Mefiboset! Ja son celki: Gæc̄a, dast læ du balvvalægje. \p \v 7 Ja David celki sudnji: Ale bala, dastgo mon aigom dakkat arbmogasvuođa du vuostai Jonatan, du ac̄ad, diti ja addet dudnji buok Saul, du ac̄ad, ædnamid ruoktot, ja don galgak alorakkan borrat mu bævdest. \p \v 8 Ja son gobmerdi jec̄as ja celki: Mi læ du balvvalægje, go don jorggalak jec̄ad daggar jabma bædnaga bællai, go mon læm?\x - \xo 9:8 \xt 1 Sam 24:15; 2 Gon 8:13\x* \p \v 9 Ja gonagas ravkai Siba, Saul balvvalægje, ja celki sudnji: Buok, mi læ gullam Sauli ja obba su vissui, læm mon addam du hærra bardnai. \p \v 10 Ja don galgak barggat ædnama sudnji, don ja du barnek ja du balvvalægjek; ja don galgak sisac̄okkit, vai du hærrad barnest lifc̄i dat laibbe, maid son borra, ja Mefiboset, du hærrad bardne, galgga alorakkan borrat mu bævdest. Mutto Sibast legje vitta nubbe lokkai barne ja guokte loǥe balvvalægje.\x - \xo 9:10 \xt 2 Sam 19:17\x* \p \v 11 Ja Siba celki gonagassi: Aibas nuftgo mu hærra gonagas goc̄c̄o su balvvalægjasis, galgga du balvvalægjat dakkat. Ja\f + \fr 9:11 \ft nuft celki fastain gonagas, 19, 28.\f* Mefiboset galgga borrat mu bævdest nuftgo okta gonagasa barnin. \p \v 12 Ja Mefibosetest læi okta ucca barnas̄, gæn namma læi Mika; ja buokak, guđek orru Siba viesost, legje Mefiboset balvvalægjek. \p \v 13 Ja Mefiboset oroi Jerusalemest, dastgo son borai alorakkan gonagasa bævdest; ja son læi rambe goabbas̄aǥain julgines. \c 10 \s1 10. Kapittal. \s2 Nahas, Ammonitalaʒ̄ai gonagas, jabma; su bardne Hanun, fillijuvvum su balvvalegjines, higjed David airrasid, guđek legje boattam su jeđđit, 1–4. David soatta ja bagjelvuoitta Joaba ja Abisai bokte Ammonitalaʒ̄aid ja daid singuim littodam Syrialaʒ̄aid, 5–14. Syrialaʒ̄ak vuoitatallek nubbe gærde Davidi, 15–19. \p \v 1 Ja de dapatuvai dastmaŋŋel, atte Ammon manai gonagas jami, ja Hanun, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 10:1 \xt 1 Muit 19:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 De celki David: Mon aigom c̄ajetet buorrevuođa Hanun, Nahas barne, vuostai, nuftgo su ac̄c̄e c̄ajeti buorrevuođa mu vuostai. Ja David vuolgati su balvvalegjides dokko su jeđđit su ac̄e diti, ja David balvvalægjek botte Ammon manai ædnami. \p \v 3 De celkke Ammon manai oaivamuʒ̄ak Hanuni, sin hærrasæsek: Gaddakgo don, atte David aiggo gudnijattet du ac̄e daggo bokte, go son læ vuolgatam dudnji jeđđijegjid? Igoson dat læk gavpuga diđos̄tam varas ja dam iskadam varas ja dam njæiddem varas, atte David læ vuolgatam su balvvalegjides du lusa? \p \v 4 De valdi Hanun David balvvalegjid ja erit raki bæle sin skavc̄ain ja gaskatc̄uopai sin biktasid gasko, gidda battaragjai, ja de luiti sin mannat. \p \v 5 Go dat diettevassi addujuvvui Davidi, de vuolgati son airrasa sin oudald, dastgo olbmak legje sagga hæppas̄uttujuvvum; ja gonagas cælketi: Orrot Jerikost, dassac̄i go din skavc̄ak læk s̄addam, ja bottet dasto ruoktot! \p \v 6 Go dal Ammon manak oidne, atte si legje dakkam jec̄aidæsek havsidægjen David oudast, de vuolgategje Ammon manak sane ja balkategje Syrialaʒ̄aid Bet‐Rehobest ja Syrialaʒ̄aid Sobast, guokte loǥe duhata vaʒʒe‐olbma, ja Maaka gonagasa duhat olbmain ja Tob\f + \fr 10:6 \ft Duob 11, 3.\f* olbmaid, guokte nubbe lokkai duhat olbma. \p \v 7 Go David dam gulai, de vuolgati son Joaba ja obba soattevæǥas, daid jalos olbmaid. \p \v 8 Ja Ammon manak manne olgus ja divvu jec̄aidæsek soattamlagje porta uksaraige ouddi; mutto Syrialaʒ̄ak Sobast ja Rehobest ja Tob ja Maaka olbmak c̄uʒ̄ʒ̄u sierranessi mæcest. \p \v 9 Go Joab oini, atte fallitæbme aiti su ouddabæle ja manŋabæle, de vallji son buok olgusvalljijuvvumi gaskast Israelest ja divoi daid Syrialaʒ̄ai vuostai. \p \v 10 Mutto daid æraid albmugest addi son Abisai, su vieljas, gitti ja divoi daid Ammon manai vuostai. \p \v 11 Ja son celki: Jos Syrialaʒ̄ak s̄addek munji ila gievrran, de galgak don boattet munji vækken, ja jos Ammon manak s̄addek dudnji bære gievrran, de galgam mon mannat dokko du væketam varas. \p \v 12 Læǥe roakkad, ja c̄ajetædno moai jec̄aidæme roakkaden monno albmugæme diti ja monno Ibmelæme gavpugi diti, ja Hærra dakkus, mi buorre læ su c̄almi oudast!\x - \xo 10:12 \xt 5 Mos 20:1; Ap daǥ 21:14\x* \p \v 13 Ja Joab ja almug, mi læi suina, manne ouddan soattai Syrialaʒ̄ai vuostai, ja si bataregje su oudast. \p \v 14 Go dal Ammon manak oidne, atte Syrialaʒ̄ak bataregje, de bataregje sige Abisai oudast ja, manne gavpuga sisa; ja Joab macai ruoktot soađest Ammon manai vuostai ja bođi Jerusalemi. \p \v 15 Go Syrialaʒ̄ak oidne, atte si legje vuoitatallam Israel muođoi oudast, de c̄oagganegje si c̄oakkai. \p \v 16 Ja Hadadeser vuolgati sane ja divti daid Syrialaʒ̄aid, guđek legje dom bælde dæno\f + \fr 10:16 \ft Eufrat. 1 Muit 19, 16.\f*, vuolgget olgus, ja si botte Helami; ja Sobak, Hadadesera soattehærra, læi sin njunnos̄est. \p \v 17 Go dat Davidi diettevassi addujuvvui, de c̄okki son obba Israela ja manai Jordan rasta ja bođi Helami; ja Syrialaʒ̄ak divvu jec̄aidæsek David vuostai ja sotte su vuostai. \p \v 18 Mutto Syrialaʒ̄ak bataregje Israel oudast, ja David goddi Syrialaʒ̄ain soatte‐olbmuid c̄iec̄a c̄uođe vavna alde ja njællje loǥe duhat ridijægje, ja son c̄aski Sobaka, su\f + \fr 10:18 \ft Salm 20, 8. Hadadesera.\f* soattehærra, nuft atte son jami dasa. \p \v 19 Go buok gonagasak, Hadadesera balvvalægjek, oidne, atte si legje c̄askujuvvum Israel muođoi oudast, de dakke si rafhe Israelin ja balvvalegje sin; ja Syrialaʒ̄ak balle s̄atan æmbo væketæmest Ammon manaid. \c 11 \s1 11. Kapittal. \s2 David bisso doallamest soađe Ammonitalaʒ̄ai vuostai; son oaidna Batseba basadæmen jec̄as, vieʒ̄ata su ja vælla su lutte, 1–5. Go son gulla, atte son læ s̄addam manai vuostai, de vieʒ̄ata son su boadnja Uria ruoktot soattesidast; mutto dat i dato vællat su akas lutte, 5–13. Son vuolgat su dalle ruoktot Joaba lusa ovtain girjin, man mielde Joab divvo su nuft soattai, atte son gac̄c̄a; dasto valdda David Batseba akkanes, 14–27. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go jakke læi vassam, dam aige, go gonagasak vulggek olgus soattai, de vuolgati David Joaba ja su balvvalegjides suina ja obba Israela, ja si hævategje Ammon manaid ja birastatte Rabba. Mutto David oroi Jerusalemest.\x - \xo 11:1 \xt 2 Sam 12:26; 1 Muit 20:1\x* \p \v 2 Ja de dapatuvai ækkedes aige, atte David likkai bajas su oađđemsajestes ja vagjoli gonagasvieso dake alde, ja son oini dake alde ovta nissona, gutte lavgoi jec̄as; ja nisson læi sagga c̄abbahabmasas̄. \p \v 3 Ja David vuolgati airrasa ja jærati nisson harrai, ja de celkkujuvvui: Alma dat læ Batseba, Eliam nieidda, Uria, Hetitalaʒ̄a, akka. \p \v 4 Ja David vuolgati airrasid ja vieʒ̄ati su, ja son\f + \fr 11:4 \ft Batseba\f* manai sisa su lusa, ja son vællai su lutte, aito go son\f + \fr 11:4 \ft Batseba\f* læi buttestam jec̄as su buttesmættomvuođastes\f + \fr 11:4 \ft 2. v. 3 Mos. 15, 19.\f*; ja son\f + \fr 11:4 \ft Batseba\f* macai ruoktot su vissusis. \p \v 5 Ja nisson s̄addai manai vuostai; ja son vuolgati sane ja dieđeti Davidi dam ja celki: Mon læm manai vuostai. \p \v 6 De vuolgati David sane Joabi ja cælketi: Vuolgat Uria, Hetitalaʒ̄a, mu lusa! Ja Joab vuolgati Uria David lusa. \p \v 7 Ja go Uria bođi su lusa, de jærai David sust, gævaigo Joabi burist ja albmugi burist ja soađe dafhost burist. \p \v 8 Ja David celki Uriai: Mana vuolas du vissusad ja basa du julgidad! Ja go Uria manai olgus gonagasa viesost, de bođi okta hærsko gonagasa borramus̄ast olgus su maŋest. \p \v 9 Mutto Uria nokkai gonagasa vieso uksaraige gurri buok su hærras balvvalegji lusa, ja i son mannam vuolas su vissusis. \p \v 10 De muittaluvvui Davidi ja celkkujuvvui: I Uria mannam vuolas su vissusis. De celki David Uriai: Ikgo don boađe maŧkest? Manne don ik læk mannam vuolas du vissusad? \p \v 11 Mutto Uria celki Davidi: Arkka ja Israel ja Juda orruk gođi siste, ja mu hærra Joab ja mu hærra balvvalægjek orruk soattesidast rabas mæcest, ja mon galgas̄im mannat sisa mu vissusam borram varas ja jukkam varas ja vællam varas mu akkam lutte! Nuft duotta go don ælak, ja nuft duotta go du siello ælla: Im mon daǥa dam daǥo.\x - \xo 11:11 \xt 1 Sam 4:4\x* \p \v 12 De celki David Uriai: Oro dast maidai odne, de aigom mon itten luoittet du mannat. Ja Uria oroi Jerusalemest dam bæive ja dam maŋeb bæive. \p \v 13 Ja David bovddi su lusas, ja son borai ja juǥai su muođoi oudast, ja son daǥai su garrimidi: ja son manai ækkedest olgus nokkam varas su oađđemsagjasis su hærras balvvalegji lusa, mutto su vissusis i son mannam vuolas. \p \v 14 Ja de dapatuvai iđđedest, de c̄ali David ovta girje Joabi ja saddi dam Uria mielde. \p \v 15 Ja son c̄ali girjai naft: Divvot Uria ouddan daggo, goggo soatte læ garrasæmus, ja gaiddet ruoktot sust erit, vai son c̄askujuvvu ja jabma! \p \v 16 Ja de dapatuvai, go Joab vuttivaldi gavpuga, de divoi son Uria dam baikkai, gost son diđi, atte dast legje jalos olbmak. \p \v 17 Ja gavpuga olbmak manne olgus ja sotte Joab vuostai, ja soabmasak gac̄c̄e albmugest, David balvvalegjin; maidai Uria, Hetitalas̄, jami. \p \v 18 De vuolgati Joab sane ja muittali Davidi buok soađe dapatusaid. \p \v 19 Ja son goc̄oi sadnedoalvvo ja celki: Go don læk gærggam sardnomest buok soađe dapatusai birra gonagassi, \p \v 20 de don galgak, jos gonagasa moarre dalle cakkida, ja son cælkka dudnji: Manne di manaidek nuft lakka gavpuga soattat? Epetgo di diettam, atte si s̄adde bac̄et muvra alde? \p \v 21 Gi c̄aski Abimeleka, Jerubbeset barne? Igo muttom nisson muvra alde balkestam millogæđge su ala, nuft atte son jami Tebesi? Manne di manaidek nuft lakka muvra? — de galgak don cælkket: Maidai du balvvalægje Uria, Hetitalas̄, læ jabmam.\x - \xo 11:21 \xt Duob 9:53\x* \p \v 22 Ja sadnedoalvvo manai; ja son bođi ja muittali Davidi buok, maid Joab læi su vuolgatam muittalet. \p \v 23 Ja sadnedoalvvo celki Davidi: Olbmak bittegotte min bagjel ja manne olgus mæccai min vuostai; mutto de ajimek mi sin ruoktot gidda porta uksaraige ouddi. \p \v 24 De bac̄e davggebac̄ek du balvvalegji ala muvra alde, ja de gac̄c̄e soabmasak gonagasa balvvalegjin; maidai du balvvalægje Uria, Hetitalas̄, jami. \p \v 25 De celki David sadnedolvvui: Nuft galggak don cælkket Joabi: Ale divte dam as̄e orrot bahan du c̄almi oudast, dastgo miekke loapata ain muttoma; biso famolaʒ̄at du soattamestad gavpuga vuostai ja gaiko dam vuolas! Ja avc̄o don su roakkadvutti! \p \v 26 Go Uria akka gulai, atte Uria, su boadnja, læi jabmam, de moras̄ti son su bællelaʒ̄as diti. \p \v 27 Mutto go moras̄ læi vassam, de vuolgati David airrasa ja vieʒ̄ai su su vissusis, ja son s̄addai su akkan ja rieǥadatti sudnji barne. Mutto dat dakko, maid David læi dakkam, læi baha Hærra c̄almi oudast. \c 12 \s1 12. Kapittal. \s2 Profet Natan vuolgatuvvu Hærrast David lusa ja ouddandivvo sudnji vuost værddadusa bokte, dasto c̄ielgga saniguim dam stuora suddo, maid son læ dakkam, ja gulat sudnji lossis rangas̄tusaid su baha daǥo diti; David vuoled jec̄as Hærra ouddi, 1–14. Hærra c̄aska dam Batsebast rieǥadam mana davdain; David adna borakættaivuođaid ja rokkadalla dam oudast, mutto go son gulla, atte dat læ jabmam, de oagjod son jec̄as; Batseba rieǥadatta sudnji Salomo 15–25. Joaba avc̄otæme mielde boatta David jes̄ ja valdda Rabba; Ammonitalaʒ̄ak rangas̄tuvvujek garraset, 26–31. \p \v 1 Ja Hærra vuolgati Natana David lusa ja son manai sisa su lusa ja celki sudnji: Ovta gavpugest læiga guokte olbma, nubbe rigges ja nubbe gæfhe. \p \v 2 Dam riggasest legje smavva oamek ja stuora oamek sagga ollo. \p \v 3 Mutto dam gæfhest i læm mikkege ærrebgo okta ucca labbas̄, maid son læi oastam, ja son bajas biemai dam, ja dat bajas s̄addai su lutte oktanaǥa su barniguim: dat borai su laibest, ja dat juǥai su littest, ja dat vællai su askest, ja dat læi sudnji nuftgo nieidda. \p \v 4 Mutto go maŧkalas̄ olmai bođi dam rigges olbma lusa, de i son raskim valddet su smavva omines ige su stuora omines rakadam varas dam maŧkalaʒ̄ʒ̄i, gutte læi boattam su lusa; mutto son valdi dam gæfhes olbma labba ja rakadi dam dam olbmai, gutte læi boattam su lusa. \p \v 5 De cakkidi David moarre sagga dam olbma vuostai, ja son celki Natani: Nuft duotta go Hærra ælla: dat olmai, gutte daǥai dam, læ jabmema olmus̄, \p \v 6 ja labba galgga son makset njælje gærddai, dainago son daǥai dam daǥo, ja dainago son i c̄ajetam vaibmolađesvuođa.\x - \xo 12:6 \xt 2 Mos 22:1\x* \p \v 7 De celki Natan Davidi: Don læk dat olmai. Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Mon vuiddim du gonagassan Israel bagjel, ja mon bestim du Saul gieđast erit,\x - \xo 12:7 \xt 1 Sam 16:1, 13\x* \p \v 8 ja mon addim dudnji du hærra vieso ja du hærra akaid du faŧmai, ja mon addim dudnji Israel ja Juda vieso, ja jos dat læi bære uccanas̄, de lifc̄im mon lasetam dudnji æmbo ja æmbo daggaraʒ̄aid. \p \v 9 Manne læk don bagjelgæc̄c̄am Hærra sane ja dakkam, mi baha læ su c̄almi oudast? Uria, Hetitalaʒ̄a, læk don c̄askam mikin, ja su aka læk don valddam aldsesad akkan, ja su jec̄as læk don goddam Ammon manai mieke bokte. \p \v 10 De i galga dalle miekke gaiddat du viesost aǥalaʒ̄at, dainago don læk bagjelgæc̄c̄am muo ja valddam Uria, Hetitalaʒ̄a, aka aldsesad akkan. \p \v 11 Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon c̄uoʒ̄aldattam oasetesvuođa du bagjeli du jec̄ad viesost, ja mon aigom valddet du akaid du c̄almi oudast ja addet du laǥamuʒ̄ʒ̄i, ja son galgga vællat du akai lutte dam bæivac̄a c̄almi oudast.\x - \xo 12:11 \xt 2 Sam 16:22\x* \p \v 12 Dastgo don dakkik dam c̄ikkusist, mutto mon aigom dakkat dam daǥo obba Israel muođoi oudast ja bæivac̄a muođoi oudast. \p \v 13 De celki David Natani: Mon læm suddodam Hærra vuostai. Ja Natan celki Davidi: De læ dalle maidai Hærra eritvalddam du suddo: ik don galga jabmet.\x - \xo 12:13 \xt 2 Sam 24:10; Salm 51:2\xta ; j. n. v.;\xta* Sir 47:15\x* \p \v 14 Daddeke, dađemielde go don dam daǥo bokte læk sattam Hærra vas̄alaʒ̄aid bilkkedet, de galgga maidai dat bardne, gutte læ dudnji rieǥadam, vissasi jabmet.\x - \xo 12:14 \xt 2 Sam 11:27\x* \p \v 15 Dasto manai Natan su vissusis, ja Hærra c̄aski barnac̄a, gæn Uria akka læi rieǥadattam Davidi, nuft atte son s̄addai sagga buoccen. \p \v 16 Ja David ocai Ibmela barnac̄a diti, ja David ani garra borakættaivuođa ja manai sisa ja loapati ija, vælladedin ædnam alde. \p \v 17 De c̄uoʒ̄ʒ̄elegje su vieso vuorrasak c̄uoʒ̄alddattem varas su bajas ædnamest; mutto i son dattom, ja i son borram singuim. \p \v 18 Ja de dapatuvai dam c̄ic̄c̄id bæive, de jami barnas̄; ja David balvvalægjek balle dieđetæmest sudnji, atte barnas̄ læi jabmam, dastgo si celkke: Gæc̄a, go barnas̄ læi ællemen, de mi sarnoimek sudnji, mutto i son gullam min jiena; moft galgas̄eimek mi dalle sudnji cælkket: Barnas̄ læ jabmam? Son daidas̄i dakkat oasetesvuođa bagjelasas. \p \v 19 Go David oini, atte su balvvalægjek savkastalle gaskanæsek, de arvvedi David, atte barnas̄ læi jabmam; ja David celki su balvvalegjidasas: Lægo barnas̄ jabmam? Ja si celkke: Son læ jabmam. \p \v 20 De likkai David bajas ædnamest ja basai jec̄as ja vuoidadi jec̄as ja molsoi su biktasides ja manai Hærra vieso sisa ja rokkadalai. Ja son bođi su vissusis ja anoi borramus̄a, ja borramus̄ bigjujuvvui su ouddi, ja son borai. \p \v 21 De celkke su balvvalægjek sudnji: Maid dat maksa, maid don læk dakkam? Go barnas̄ læi ællemen, de don adnik borakættaivuođa ja c̄irruk su diti; mutto dallanaǥa go barnas̄ læi jabmam, de don likkik bajas ja borrik. \p \v 22 Ja son celki: Go barnas̄ ain læi ællemen, de mon adnim borakættaivuođa ja c̄irrum; dastgo mon celkkim: Gi dietta? Hærra vægja arkalmastet mu bagjeli, nuft atte barnas̄ bisso hægast. \p \v 23 Mutto dal, go son læ jabmam, manne galgas̄im mon dalle adnet borakættaivuođa? Matamgo mon buktet su fastain ruoktot? Mon manam su lusa, mutto i son maca ruoktot mu lusa. \p \v 24 Ja David jeđđi Batseba, su akas, ja son manai sisa su lusa ja vællai su lutte; ja son rieǥadatti barne, ja son goc̄oi su nama Salomon\f + \fr 12:24 \ft d. l. dat rafhalas̄,\f*. Ja Hærra rakisti su,\x - \xo 12:24 \xt 1 Muit 3:5; 1 Muit 22:9\x* \p \v 25 ja son vuolgati sane profet Natan bokte, ja dat goc̄oi su nama Jedidjan\f + \fr 12:25 \ft d. l. Hærra æcalas̄\f*, Hærra diti.\x - \xo 12:25 \xt 2 Sam 12:24\x* \p \v 26 Ja Joab soađai Ammon manai Rabba vuostai; ja son valdi gonagas‐gavpuga.\x - \xo 12:26 \xt 2 Sam 11:1; 1 Muit 20:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 27 Ja Joab vuolgati airrasid David lusa ja celki: Mon læm soattam Rabba vuostai, mon læm maidai valddam c̄accegavpuga. \p \v 28 Ja dal, c̄okke albmuga bacatasa ja divo jec̄ad gavpug vuostai ja valde dam, amam mon valddet gavpuga, ja amas mu namma namatuvvut dam bagjel\f + \fr 12:28 \ft d. l. amas dat goc̄c̄ujuvvut must vuittum gavpugen.\f*. \p \v 29 Ja David c̄okki buok albmuga ja manai Rabba lusa; ja son soađai dam vuostai ja valdi dam. \p \v 30 Ja son valdi sin gonagasa kruono su oaivest erit, ja dam dæddo læi okta talenta golle, ja dast læi okta divras gæđge, ja dat s̄addai David oaive ala; ja gavpuga sallas̄a eritdoalvoi son stuora ædnagvuođast. \p \v 31 Ja albmuga, mi læi dam siste, doalvoi son olgus ja bijai sin sahai vuollai ja jorggomruvdi vuollai ja ruovdde‐aks̄oi vuollai ja divti sin mannat dilagæđge‐uvnai c̄ađa; ja nuft son daǥai buok Ammon manai gavpugiguim. Dasto macai David ja buok almug ruoktot Jerusalemi. \c 13 \s1 13. Kapittal. \s2 Amnon oaʒ̄ʒ̄o buttesmættom rakisvuođa su oabbasis Tamari, hæppas̄utta su ja agja su dasto erit ja hæitta su su varnotesvutti; Tamar viellja Absalom valdda su lusas, 1–20. David s̄adda sagga moarrai Amnon ala damditi; Absalom oaʒ̄ʒ̄o jametægje vas̄e sudnji, goddeta su guossemallasides anededin ja batara agjas, Gesur gonagasa, lusa, 21–39. \p \v 1 Ja de dapatuvai dastmaŋŋel: Absalomest, David barnest, læi c̄abba oabba, gæn namma læi Tamar, ja Amnon, David bardne, rakisti su.\x - \xo 13:1 \xt 2 Sam 3:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja Amnon gillai nuft, atte son s̄addai buoccen Tamara, su oabas, diti; dastgo son læi buttes nieidda, ja dat oroi Amnoni vægjemættosen dakkat sudnji maidege. \p \v 3 Mutto Amnonest læi usteb, gæn namma læi Jonadab, Simea, David vielja, bardne, ja Jonadab læi sagga jiermalas̄ olmai.\x - \xo 13:3 \xt 1 Muit 2:13\x* \p \v 4 Ja son celki sudnji: Manne dust læ nuft hæjos habme, don gonagasa bardne, iđđedest iđđedassi? Ikgo don aigo dieđetet munji dam? De celki Amnon sudnji: Mon rakistam Tamara, Absalom, mu vielljam, oaba. \p \v 5 Ja Jonadab celki sudnji: Vællan du sænggasad ja daǥa jec̄ad buoccen, ja go dalle du ac̄c̄at boatta du gæc̄c̄at, de cælke sudnji: Divte Tamara, mu oaba, boattet ja addet munji borrat ja rakadet borramus̄a mu c̄almi oudast, vai mon dam gæc̄as̄im ja boras̄im su gieđast. \p \v 6 Ja Amnon vællani ja daǥai jec̄as buoccen, ja go gonagas bođi su gæc̄c̄at, de celki Amnon gonagassi: Divte Tamara, mu oaba, boattet ja rakadet moadde gako mu c̄almi oudast, vai mon oaʒ̄om borrat su gieđast! \p \v 7 Ja David bijai sane vieso sisa Tamari ja cælketi: Mana du vieljad, Amnon, vissui ja rakad sudnji borramus̄a! \p \v 8 De manai Tamar Amnon, su vieljas, vissui, ja son vællai. Ja son valdi daige ja duppi dam ja rakadi gakoid su c̄almi oudast ja basi gakoid, \p \v 9 ja son valdi banno ja leikki daid su muođoi ouddi; mutto son biettali borramest. Ja Amnon celki: Mannus juokke olmai olgus mu lutte erit! Ja juokke olmai manai olgus su lutte erit. \p \v 10 De celki Amnon Tamari: Doalvo borramus̄a gammar sisa, vai mon bæsam borrat du gieđast! Ja Tamar valdi gakoid, maid son læi rakadam, ja buvti daid gammar sisa Amnon, su vieljas, lusa. \p \v 11 Ja son buvti daid dokko su lusa, vai son boras̄i; mutto son valdi su gidda ja celki sudnji: Boađe ja vælla mu lutte, mu oabbam! \p \v 12 Mutto son celki sudnji: Ale nuft, mu vieljac̄am, ale hæppas̄utte muo! Dastgo i daggarvuotta berre dakkujuvvut Israelest; ale daǥa dam jallavuođa!\x - \xo 13:12 \xt 3 Mos 18:9; 20:17; 5 Mos 27:22\x* \p \v 13 Mon, gosa galgas̄im mon mannat mu hæppadinam? Ja don galgas̄ik s̄addat nuftgo muttom jallain Israelest. Mutto sarno dal gonagassi! I son aigo gielddet muo dust. \p \v 14 Mutto i son dattom gullat su jiena; ja son s̄addai sudnji bære gievrran ja hæppas̄utti su ja vællai su lutte. \p \v 15 Mutto dastmaŋŋel vas̄oti Amnon su sagga stuora vas̄in; dastgo dat vas̄s̄e, maina son vas̄oti su, læi stuoreb go dat rakisvuotta, maina son læi rakistam su. Ja Amnon celki sudnji: Likka bajas, mana erit! \p \v 16 Ja son celki sudnji: Ale daǥa munji dam stuora oasetesvuođa, mi læ stuoreb go nubbe, maid don læk munji dakkam, go don ajak muo erit! Mutto i son dattom su gullat. \p \v 17 Ja son ravkai su balvvalægjes, gutte balvvali su, ja celki: Agjet dadde dam nissona mu lutte erit olgus balgga ala, ja lasse uvsa gidda su maŋest! \p \v 18 Ja su bagjelist læi gukkes gakte; dastgo daggar biktasid adne gonagasa nieidak, nuft gukka go si legje buttes nieidak, olgoldas bivtasen. Ja su balvvalægje doalvoi su olgus balgga ala ja lassi uvsa gidda su maŋest. \p \v 19 Ja Tamar valdi gunaid su oaives ala ja gaikodi dam gukkes gavte, mi læi su bagjelist, ja son bijai su gieđas su oaives ala ja vaʒi ja bargoi.\x - \xo 13:19 \xt Job 2:12; Jer 2:37\x* \p \v 20 Ja Absalom, su viellja, celki sudnji: Lægo Amnon, du viellja, læmas̄ du lutte? Javotuva dal, mu oabac̄am! Son læ du viellja; ale divte dam as̄e nuft sagga s̄uoc̄c̄at du vaibmosad! De c̄okkai dalle Tamar varnotesvuođa siste Absalom, su vieljas, viesost. \p \v 21 Go gonagas David gulai buok daid færranid, de cakkidi su moarre saggarak. \p \v 22 Mutto Absalom i sardnom Amnonin i baha ige buore; dastgo Absalom vas̄oti Amnona, dainago son læi hæppas̄uttam Tamara, su oaba. \p \v 23 Ja de dapatuvai guovte jaǥe gæc̄est dastmaŋŋel, atte Absalomest læi savccabæskedæbme Baal‐Hasorest, mi læ Efraim guorast, ja Absalom bovddi buok gonagasa barnid. \p \v 24 Ja Absalom bođi sisa gonagasa lusa ja celki: Gæc̄a, du balvvalægjest læ savccabæskedæbme; c̄uvvusek dadde gonagas ja su balvvalægjek du balvvalægje mielde! \p \v 25 Mutto gonagas celki Absalomi: Im, mu barnac̄am, æp mi aigo buokak mannat, amamek mi du vaivvedet. Ja son naggi su, mutto i son dattom mannat, mutto buristsivdnedi su. \p \v 26 Ja Absalom celki: Go don dalle ik dato, de divte Amnon, mu vielljam, c̄uovvot min mielde! Ja gonagas celki sudnji: Manne galgga son c̄uovvot du mielde? \p \v 27 Mutto go Absalom naggi su, de divti son Amnon ja buok gonagasa barnid vuolgget su mielde. \p \v 28 Ja Absalom goc̄oi su balvvalegjides ja celki: Gec̄c̄et, go Amnon vaibmo læ buore milli s̄addam vinest, ja mon cælkam digjidi: C̄asket Amnona! — de galggabetet di su goddet; allet bala! Imgo mon dat læk, gutte læm digjidi dam goc̄c̄om? Leket roakkadak ja c̄ajeteket jec̄aidædek jalos olmajen! \p \v 29 De dakke dalle Absalom balvvalægjek Amnonin, nuftgo Absalom læi goc̄c̄om; ja buok gonagasa barnek c̄uoʒ̄ʒ̄elegje ja ridegotte, jes̄ gutteg su mulasenes alde, ja bataregje. \p \v 30 Ja de dapatuvai, go si ain legje mat̵ke alde, de bođi dat sakka Davidi: Absalom læ goddam buok gonagasa barnid, ja i oktage sist læk baccam. \p \v 31 De c̄uoʒ̄ʒ̄eli gonagas ja gaikodi su biktasides ja vællani ædnam ala, ja buok su balvvalægjek c̄uʒ̄ʒ̄u dast gaikoduvvum biktasiguim.\x - \xo 13:31 \xt 1 Mos 37:34\x* \p \v 32 De vastedi Jonadab, Simea, David vielja, bardne ja celki: Allus mu hærram celkku: Buok daid nuorra olbmaid, gonagasa barnid, læk si goddam. Dastgo Amnon okto læ jabmam; dastgo dam mielde, maid Absalom læ sardnom, de læ dat læmas̄ arvvaluvvum dam bæive rajest, go son hæppas̄utti su oaba Tamara.\x - \xo 13:32 \xt 2 Sam 13:3, 22\x* \p \v 33 De allus dal mu hærram gonagas valddu vaibmosis, go celkkujuvvu: Buok gonagasa barnek læk jabmam! Dus̄s̄e Amnon okto læ jabmam. \p \v 34 Mutto Absalom batari. Ja dat nuorra olmai, gutte læi faktimen, bajedi su c̄almides ja gæc̄ai, ja gæc̄a, ollo olbmuk manne ouddan balgga mielde su duokken varreguora. \p \v 35 De celki Jonadab gonagassi: Gæc̄a, gonagasa barnek bottek; nuftgo du balvvalægje læ cælkkam, nuft læ gævvam. \p \v 36 Ja de dapatuvai, go son læi gærggam sardnomest, gæc̄a, de botte gonagasa barnek, ja si bajedegje sin jienasek ja c̄irru, ja maidai gonagas ja buok su balvvalægjek c̄irru hui sagga. \p \v 37 Mutto Absalom batari ja manai Talmai, Ammihud barne, Gesur gonagasa, lusa. Ja son\f + \fr 13:37 \ft David\f* moras̄ti su barnes diti gæc̄os aige.\x - \xo 13:37 \xt 2 Sam 3:3\x* \p \v 38 Mutto Absalom batari ja manai Gesuri, ja son læi dobbe golbma jaǥe. \p \v 39 Ja dat caggai gonagas Davida vuolggemest olgus Absalom vuostai; dastgo son læi jeđđim jec̄as Amnon jabmem bagjel. \c 14 \s1 14. Kapittal. \s2 Go Joab dovdda, atte David vaibmo halid Absalomi, de satta son muttom jiermalas̄ nissona, gutte læ Tekoast erit, sarnotet gonagasa diktet Absaloma boattet fastain ruoktot, 1–22. Gonagas bigja Joaba vieʒ̄ʒ̄at su fastain ruoktot; mutto æska guovte jaǥe gæc̄est oaʒ̄ʒ̄o son lobe boattet su ac̄es lusa, gutte dalle valdda su usteblaʒ̄at vuostai, 23–33. \p \v 1 Ja Joab, Seruja bardne, arvvedi, atte gonagasa vaibmo halidi Absalomi. \p \v 2 Ja Joab vuolgati sane Tekoai ja vieʒ̄ai dobbe muttom jiermalas̄ nissona, ja son celki sudnji: Daga jec̄ad moras̄tægjen ja garvot aldsesad moras̄biktasid ja ale vuoidad jec̄ad oljoin, mutto læǥe nuftgo daggar nisson, gutte juo ædnag beivid læ moras̄tæmen jabme diti, \p \v 3 ja mana sisa gonagasa lusa ja sarno nuft sudnji. Ja Joab bijai sanid su njalbmai. \p \v 4 Ja Tekoitalas̄ nisson sarnoi gonagassi, ja son luoittadi su muođoides ala ædnami ja gobmerdi jec̄as, ja son celki: Væket, o gonagas! \p \v 5 Ja gonagas celki sudnji: Mi dust vaillo? Ja son celki: Duođai, mon læm læska, ja mu boadnja læ jabmam. \p \v 6 Ja du balvvalægje nissonest læiga guokte barne, ja dak guovtos bælkkegođiga gaskanæsga mæcest, ja i læm oktage, gutte æroti sodno; de c̄aski nubbe guoimes ja goddi su.\x - \xo 14:6 \xt 1 Mos 27:45; 4:8\x* \p \v 7 Ja gæc̄a, obba sokka læ c̄uoʒ̄ʒ̄elam du balvvalægje nissonad vuostai, ja si celkkek: Adde su deiki, gutte c̄aski su vieljas, ja mi aiggop su goddet su vielja diti, gæn son goddi, ja mi aiggop maidai erit hævatet arbolaʒ̄a. Ja nuft aigguk si c̄askadet mu c̄uodnama, mi vela bacca, amasek si guođđet mu boadnjai nama ja bacatasa ædnam ala.\x - \xo 14:7 \xt 5 Mos 19:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 8 De celki gonagas nissoni: Mana du vissusad, ja mon galgam addet ravvaga du harrai. \p \v 9 Ja Tekoitalas̄ nisson celki gonagassi: Mu bagjelist, mu hærram gonagassam, orro sivva ja mu ac̄c̄am vieso bagjelist, mutto gonagas ja su truonno orrus alma sivataga. \p \v 10 Ja gonagas celki: Jos guttege sardno dudnji, de galgak don buktet su mu lusa; de son i galga du s̄atan æmbo duotadet. \p \v 11 Ja son celki: Muittus dadde gonagas Hærras, su Ibmeles, amas varramavsatægje dakkat æmbo hævatæme, ja amasek si erit hævatet mu barne. Ja son celki: Nuft duotta go Hærra ælla: I galga gac̄c̄at vuoktac̄albmege du barnad oaivest erit ædnami. \p \v 12 Ja nisson celki: Divte dadde du balvvalægje nissonad sardnot ovta sane mu hærrai gonagassi. Ja son celki: Sarno! \p \v 13 Ja nisson celki: Manne jurdas̄ak don dalle daggaraʒ̄aid Ibmel albmug vuostai? Ja go gonagas læ sardnom dam sane, de læ son nuftgo as̄alas̄, go gonagas i divte su hilggujuvvum barnes ruoktot boattet. \p \v 14 Dastgo jabmet mi galggap ja s̄addat nuftgo c̄acce, mi læ golgatuvvum ædnam ala ja i læk c̄oakkai c̄okkimest, ja Ibmel i eritvalde hæga, mutto jurdas̄a jurddagid, amas son hoigadet luttes erit dam, gutte læ hilggujuvvum.\x - \xo 14:14 \xt Salm 89:49; Esek 18:23, 32\x* \p \v 15 Ja dal, go mon læm boattam sardnom diti mu hærrasam gonagassi dam sane, dat læ dapatuvvam, dainago almug suorgati muo, ja du balvvalægje nisson celki dalle: Mon aigom dadde sardnot gonagassi; daidda gonagas dakkat su balvvalægje nissones sane mielde. \p \v 16 Dastgo gonagas aiggo gullat muo bæstem varas su balvvalægje nissones dam olbma gieđast, gutte vigga erit hævatet sikke muo ja mu barne Ibmel arbest. \p \v 17 Ja de jurdas̄i du balvvalægje nisson: Mu hærram gonagassam sanek lekusek munji dadde jeđđitussan, dastgo nuftgo Ibmel engel læ mu hærram gonagassam gullat buore ja baha, ja Hærra, du Ibmel, lekus duina.\x - \xo 14:17 \xt 19:27; 1 Sam 29:9\x* \p \v 18 Ja gonagas vastedi ja celki nissoni: Ale c̄iega must muttom as̄e, man birra mon aigom dust jærrat! Ja nisson celki: Mu hærram gonagassam sardnus fal! \p \v 19 De celki gonagas: Igo Joaba gietta læk duina buok dam siste? Ja nisson vastedi ja celki: Nuft duotta go du siello ælla, mu hærram gonagassam: I olmus̄ bæsa gaiddat i olgis̄ ige gurot bællai mastege dast, maid mu hærram gonagassam sardno; dastgo du balvvalægjat Joab, son goc̄oi munji dam, ja son bijai buok daid sanid du balvvalægje nissonad njalbmai. \p \v 20 Addem varas as̄s̄ai æra hame læ du balvvalægjat Joab dakkam dam, ja mu hærram læ vises, nuftgo Ibmel engel visesvutti, go son dietta buok, mi læ ædnam alde. \p \v 21 Dasto celki gonagas Joabi: Gæc̄a, mon læm dakkam dam\f + \fr 14:21 \ft d. l. mieđetam du adnomi.\f*; de mana dal dokko ja buvte dam nuorra olbma Absaloma ruoktot! \p \v 22 De luoittadi Joab su muođoides ala ædnami ja gobmerdi jec̄as ja buristsivdnedi gonagasa, ja Joab celki: Odna bæive arvved du balvvalægje, atte mon læm gavdnam armo du c̄almi oudast, mu hærram gonagassam, go gonagas læ dakkam su balvvalægjes sane mielde. \p \v 23 Ja Joab gærggadi jec̄as ja manai Gesuri ja buvti Absaloma Jerusalemi.\x - \xo 14:23 \xt 2 Sam 13:37\x* \p \v 24 Mutto gonagas celki: Jorgidekus son su jec̄as vissui, mutto mu muođoid i son galga oaidnet. De jorgidi Absalom su jec̄as vissui, mutto gonagasa muođoid i son oaidnam. \p \v 25 Mutto nuft c̄abba olmai go Absalom i læm obba Israelestge, ja son rameduvvui sagga; su juolggevuođost gidda su oaivvec̄okki i læm mikkege vigid sust. \p \v 26 Ja go son raki su oaives (ja dat dapatuvai juokke gærde, go jakke læi vassam, atte son raki dam, dastgo dat s̄addai sudnji bære lossaden, ja de raki son dam), de vikki son su vuovtaides, ja dak dedde guokte c̄uođe sekel gonagasa viekkag mielde. \p \v 27 Ja Absalomi rieǥadegje golbma barne ja okta nieidda, ja su namma læi Tamar; son læi c̄abbahabmasas̄ nisson. \p \v 28 Ja Absalom asai Jerusalemest guokte jage, mutto gonagasa muođoid i son oaidnam. \p \v 29 Ja Absalom bijai sane Joabi vuolgatam varas su gonagasa lusa, mutto i son dattom boattet su lusa, ja son bijai vela sane nubbe gærde, mutto i son dattom boattet. \p \v 30 De celki son su balvvalegjidasas: Gec̄c̄et Joaba ænambitta dast mu guorast, ja dast læk sust bivgek; mannet dokko ja cakketeket dam! Ja Absalom balvvalægjek cakketegje dam ænambitta. \p \v 31 De c̄uoʒ̄ʒ̄eli Joab ja bođi vieso sisa Absalom lusa, ja son celki sudnji: Manne læk du balvvalægjek cakketam dam ænambitta, mi munji gulla? \p \v 32 Ja Absalom celki Joabi: Gæc̄a, mon bigjim sane dudnji ja cælketim: Boađe deiki, vai mon bæsam vuolgatet du gonagasa lusa ja cælketet: Manditi mon læm deiki boattam Gesurest? Dat lifc̄i munji buorre, jos mon lifc̄im ain dobbe. Ja dal mon siđam oaidnet gonagasa muođoid, ja jos mu duokken læ mikkege værredaǥoid, de son oaʒ̄ʒ̄o muo goddet. \p \v 33 Ja Joab manai sisa gonagasa lusa ja dieđeti sudnji dam, ja son ravkai Absaloma, ja son bođi sisa gonagasa lusa ja gobmerdi jec̄as su muođoides ala ædnami gonagasa muođoi oudast, ja gonagas cummesti Absaloma. \c 15 \s1 15. Kapittal. \s2 Absalom bargga gavvelis lakai gæsotet aldsesis albmuga vaimoid ja oaʒ̄ot dam maŋemusta dasa, atte son valljijuvvu gonagassan Hebronest; son oaʒ̄ʒ̄o David rađđe‐adde Akitofela bællasis, 1–12. Go David oaʒ̄ʒ̄o dam diettet, de batara son Jerusalemest erit su joavkoines; mutto Hærra arka ja papaid Sadoka ja Abjatara i son valde mieldes, mutto datto, atte sodno barnek galggaba addet sudnji dieđo Absaloma juonai birra, 13–29. David manna c̄ierromin Olljovare bagjel: Husai boatta dobbe su oudald, mutto David adnoma mielde manna son ruoktot Absalom lusa barggam varas dakkat Akitofela rađe dus̄s̄en David vuostai, 30–37. \p \v 1 Ja de dapatuvai dastmaŋŋel, atte Absalom rabedi aldsesis vavna ja hæstaid, ja vitta loǥe olbma vikke su oudast.\x - \xo 15:1 \xt 1 Gon 1:5\x* \p \v 2 Ja Absalom likkai arrad bajas ja divoi jec̄as balgesgurri porta lusa; ja de dapatuvai, nuft davja go gæstge læi as̄s̄e, mi doalvoi su gonagasa lusa sisa oaʒ̄ʒ̄om varas duomo, de ravkai Absalom su ja celki: Guđe gavpug olmus̄ don læk? Ja son celki: Du balvvalægje læ muttomest Israel sokkagoddin. \p \v 3 De celki Absalom sudnji: Gæc̄a, du as̄s̄e læ buorre ja vuoiggad; mutto i læk oktage gonagasa bælest du gullam varas. \p \v 4 Ja Absalom celki: Vare mon bigjujuvvus̄im duobmaren ædnami! Mu lusa galgas̄i dalle juokke olmai, gæst læi riddo ja as̄s̄e, boattet, de mon doaimatifc̄im sudnji vuoiggadvuođa. \p \v 5 Ja de dapatuvai, go guttege lakkani gobmerdam varas su ouddi, de geiggi son gieđas ja valdi su gidda ja cummesti su. \p \v 6 Ja Absalom daǥai nuft obba Israel vuostai, mi bođi gonagasa lusa oaʒ̄ʒ̄om varas duomo, ja Absalom suoladi Israel olbmai vaimo. \p \v 7 Ja de dapatuvai njælje jaǥe gæc̄est, de celki Absalom gonagassi: Divte muo dadde mannat dokko ja makset mu loppadussam, maid mon læm dakkam Hærrai, Hebronest! \p \v 8 Dastgo du balvvalægjat daǥai loppadusa, dallego mon assim Gesurest Syriast, cælkededin: Jos Hærra doalvvo muo fastain ruoktot Jerusalemi, de mon aigom balvvalet Hærra.\x - \xo 15:8 \xt 1 Mos 28:20\xta ; j. n. v.\x* \p \v 9 Ja gonagas celki sudnji: Vuolge dokko rafhest! Ja son c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja manai Hebroni. \p \v 10 Ja Absalom vuolgati iskadegjid birra buok Israel sokkagoddi lusa ja celki: Go di gullabetet basun suobmana, de galggabetet di cælkket: Absalom læ s̄addam gonagassan Hebronest. \p \v 11 Ja Absalom mielde manne guokte c̄uođe olbma Jerusalemest, guđek legje bovddijuvvum ja manne sin ovtagærddasas̄vuođastæsek, ja æi si diettam maidege. \p \v 12 Ja Absalom vieʒ̄ai Akitofela, Gilonitalaʒ̄a, David rađđe‐adde, su gavpugest, Gilost, dam bodda go son oaffarus̄ai oaffarid; ja rađedaǥad s̄addai nanosen, ja almug s̄addai æmbo ja æmbo lokkoi Absalom lutte.\x - \xo 15:12 \xt 1 Muit 27:33\x* \p \v 13 Ja muttom bođi, gutte dieđeti Davidi dam ja celki: Juokke olbma vaibmo Israelest darvvana Absalomi. \p \v 14 De celki David buok su balvvalegjidasas, guđek legje su lutte Jerusalemest: C̄uoʒ̄ʒ̄eleket ja batarekop mi! Dastgo i muđoi s̄adda migjidi gagjujubme Absalomest. Hoapoteket jec̄aidædek vuolgget, amas son hoapotet jec̄as ja joksat min ja buktet min bagjeli oasetesvuođa ja c̄asket gavpuga mieke avjoin.\x - \xo 15:14 \xt Salm 3:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 15 Ja gonagasa balvvalægjek celkke gonagassi: Gæc̄a, buok dasa, maid mu hærram gonagassam datto, læk du balvvalægjek garvvasak. \p \v 16 Ja gonagas manai olgus, ja buok su viesso su maŋest; ja gonagas guđi loǥe ligge‐aka dalo gattim varas. \p \v 17 De manai gonagas olgus, ja buok almug su maŋest, ja si bisanegje olgomus̄ vieso gurri. \p \v 18 Ja buok su balvvalægjek ja buok hæggafavtak manne ouddan su mæddel, ja buok Gittitalaʒ̄ak, gutta c̄uođe olbma, guđek legje boattam su maŋest Gatest, manne ouddan gonagasa muođoi ouddi. \p \v 19 Ja gonagas celki Ittai, Gittitalaʒ̄ʒ̄i: Manne don maidai manak min mielde? Maca ruoktot ja oro gonagasa lutte! Dastgo don læk vierro‐olmus̄ ja dasa vela eritdolvvujuvvum du baikestad; \p \v 20 ikte bottik don, ja odne galgas̄im mon diktet du vagjolet birra minguim, ja mon manam, daddeke, gosa ain soaitta. Maca ruoktot ja doalvo du vieljaidad ruoktot mieldad Ibmel arbmogasvuođa ja oskaldasvuođa vuolde! \p \v 21 Mutto Ittai vastedi gonagassi ja celki: Nuft duotta go Hærra ælla, ja nuft duotta go mu hærram gonagassam ælla: Dus̄s̄efal dam baikest, gost mu hærram gonagassam læ, lekus dat jabmemi daihe ællemi, dast galgga du balvvalægjat læt.\x - \xo 15:21 \xt Rut 1:16\xta ; j. n. v.\x* \p \v 22 De celki David Ittai: Vuolge ja mana ouddan! Ja Ittai, Gittitalas̄ ja buok su olbmak ja buok dak manak, guđek legje su mielde, manne ouddan. \p \v 23 Ja obba ænam c̄ieroi alla jienain, ja buok almug manai ouddan, ja gonagas manai Kidron joǥac̄a rasta, ja buok almug manai rasta gæino mielde mæccai.\x - \xo 15:23 \xt Joh 18:1\x* \p \v 24 Ja gæc̄a, Sadok maidai læi dast, ja buok Levitalaʒ̄ak suina, guoddededin Ibmel litto arka, ja si luitte Ibmel arka vuolas, ja Abjatar goarŋasti bajas\f + \fr 15:24 \ft Olljovarrai.\f*, dassac̄i go buok almug læi gærggam mannamest gavpugest olgus. \p \v 25 De celki gonagas Sadoki: Doalvo Ibmel arka ruoktot gavpugi! Jos mon gavnam armo Hærra c̄almi oudast, de bukta son muo ruoktot ja dikta muo oaidnet dam ja dam orromviste: \p \v 26 mutto jos son cælkka nuft: Im mon ane buoredokkalas̄vuođa dudnji, — gæc̄a, dast mon læm; dakkus son muina, nuftgo buorre læ su c̄almi oudast!\x - \xo 15:26 \xt 1 Sam 3:18; 2 Sam 10:12; 1 Makk 3:60\x* \p \v 27 Ja gonagas celki Sadoki, pappi: Oainakgo don\f + \fr 15:27 \ft mi dast berre dakkujuvvut.\f*? Maca ruoktot gavpugi rafhest, ja Akimaas, du bardne, ja Jonatan, Abjatar bardne, dodno barneguovtos, lekusga dodno lutte! \p \v 28 Gec̄c̄et, mon aigom agjanet dain avddem mecin mæcest, dassac̄i go dist boatta sadne dieđetussan munji. \p \v 29 De doalvoiga Sadok ja Abjatar Ibmel arka ruoktot Jerusalemi, ja soai oroiga dobbe. \p \v 30 Mutto David manai bajas goargŋaga mielde Olljovarrai; son manai c̄ierromin bajas, ja su oaivve læi gokc̄ujuvvum, ja son manai rabas julgi, ja buok almug, mi læi su mielde, legje gokc̄am, jes̄ gutteg su oaives, ja manne c̄ierromin bajas.\x - \xo 15:30 \xt Ester 6:12; Jer 14:3, 4\x* \p \v 31 Ja Davidi muittaluvvui ja celkkujuvvui: Akitofel læ littodegji særvest Absalom lutte. De celki David: Daǥa dadde Akitofel rađe jallavuottan, Hærrac̄am!\x - \xo 15:31 \xt Job 5:12\x* \p \v 32 Ja de dapatuvai, go David bođi varrec̄okki, gost son aigoi rokkadallat Ibmela, gæc̄a, de bođi Husai, Arkitalas̄, su oudald gaikoduvvum biktasin ja muoldain su oaives alde. \p \v 33 Ja David celki sudnji: Jos don manak mu mielde, de don s̄addak munji noađđen: \p \v 34 mutto jos don macak ruoktot gavpugi ja cælkak Absalomi: Du balvvalægje, o gonagas, aigom mon læt; du ac̄ad balvvalægje læm mon ouddal læmas̄, mutto dal, dal aigom mon læt du balvvalægje, — de daǥak don munji Akitofel rađe dus̄s̄en. \p \v 35 Ja æbago dobbe læk Sadok ja Abjatar, papa‐guovtos, du lutte? Juokke sane, maid don gulac̄ak gonagasa viesost, galgak don dieđetet Sadoki ja Abjatari, papaguktui. \p \v 36 Gæc̄a, goabbas̄aǥak sodno barnek, Akimaas, Sadok bardne, ja Jonatan, Abjatar bardne, læba dobbe sodno lutte, ja di galggabetet sodno bokte vuolgatet munji juokke sane, maid di gullabetet. \p \v 37 De bođi dalle Husai, David usteb, gavpugi, go Absalom bođi Jerusalemi.\x - \xo 15:37 \xt 1 Muit 27:33\x* \c 16 \s1 16. Kapittal. \s2 Siba boatta David lusa ællamus̄aiguim ja gielastalla su isedes Mefiboset ala; David adda sudnji Mefiboset ædnamid, 1–4. Simei garrodalla Davida, mutto David i dato dakkat sudnji maidege bahaid damditi, 5–14. Husai boatta Absalom lusa ja viettala, atte son dal aiggo balvvalet su. Akitofel rađe mielde manna Absalom sisa su ac̄es ligge‐akai lusa buok albmuga c̄almi oudast, 15–23. \p \v 1 Go David læi mannam oanekaʒ̄ʒ̄i varrec̄okast erit, gæc̄a, de bođi Siba, Mefiboset balvvalægje, su oudald guvtin noađđe‐asenin, ja dai alde legje guokte c̄uođe laibe ja c̄uotte rosingako ja c̄uotte bitta gæsses̄addok ja okta nakkelasko, man siste læi vidne.\x - \xo 16:1 \xt 2 Sam 9:2\x* \p \v 2 Ja gonagas celki Sibai: Maid don aigok dai galvoiguim? Ja Siba celki: Asenak læk gonagasa vissui ridim varas dai alde, ja laibbe ja gæsses̄addok daidi nuorra olbmaidi borram varas, ja vidne sudnji jukkat, gutte vaibba mæccai. \p \v 3 Ja gonagas celki: Mutto gost læ du hærrad bardne? Ja Siba celki gonagassi: Gæc̄a, son læ orromen Jerusalemest; dastgo son celki: Odne aiggo Israel viesso addet munji fastain mu ac̄c̄am gonagasvuođa.\x - \xo 16:3 \xt 2 Sam 9:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 4 Ja gonagas celki Sibai: Gæc̄a, dudnji galgga buok dat gullat, mi Mefibosetest læ. Ja Siba celki: Mon gobmerdam jec̄c̄am; divte muo gavdnat armo mu hærram gonagassam c̄almi oudast! \p \v 5 Go gonagas David bođi Bahurimi, gæc̄a, de manai muttom olmai Saul vieso soǥast dast olgus, ja su namma læi Simei, Gera bardne; son manai olgus ja vaʒi ja garrodalai.\x - \xo 16:5 \xt 1 Gon 2:8\xta ; j. n. v.\x* \p \v 6 Ja son balkodi geđgiguim David maŋŋai ja buok gonagas David balvvalegji maŋŋai, go buok almug ja buok væǥalas̄ olbmak legje su olgis̄ ja su gurot bælde. \p \v 7 Ja nuft celki Simei, garrodedin: Mana erit, mana erit, don varra‐olmai, don navcates olmai!\x - \xo 16:7 \xt 2 Mos 22:28\x* \p \v 8 Hærra læ diktam fastain boattet du bagjeli buok Saul vieso varaid, gæn sagjai don s̄addik gonagassan, ja Hærra læ addam gonagasvuođa Absalom, du barnad, gitti; ja gæc̄a, dal læk don du oasetesvuođad siste, dastgo don læk varra‐olmai. \p \v 9 De celki Abisai, Seruja bardne, gonagassi: Manne galgga dat jabma bæna garrodet mu hærram gonagassam? Luoite muo dadde mannalet dokko ja ærotet sust su oaive!\x - \xo 16:9 \xt 1 Sam 26:8\x* \p \v 10 Mutto gonagas celki: Mi must læ dinguim dakkamus̄s̄an, di Seruja barnek? Go son garrodalla, ja go Hærra læ sudnji cælkkam: Garrod Davida! — gi aiggo dalle cælkket: Manne don nuft dakkik?\x - \xo 16:10 \xt 2 Sam 19:22; Vaid 3:37\xta ; j. n. v.;\xta* Joh 18:11\x* \p \v 11 Ja David celki Abisai ja buok su balvvalegjidasas: Gæc̄a, mu bardne, gutte læ vuolggam mu hægast, bivdda mu hæga; man sagga æmbo dalle dat Benjaminitalas̄! Diktet su orrot, vai son oaʒ̄ʒ̄o garrodet! Dastgo Hærra læ cælkkam dam sudnji. \p \v 12 Daidda Hærra gæc̄c̄at mu varnotesvuođa bællai, nuft atte Hærra maksa munji burin dam garrodusa sagjai, mi læ boattam mu bagjeli dam bæive. \p \v 13 Ja David ja su olbmak manne balgga mielde, dam bodda go Simei manai varreguora su buotta ja vaʒi ja garrodalai, ja son balkodi geđgiguim su buotta ja borgoti mođiguim. \p \v 14 Ja gonagas ja buok almug, mi læi suina, manne Ajefim sisa ja vuoiŋadegje dast. \p \v 15 Mutto Absalom ja buok almug, Israel olbmak, botte Jerusalemi, ja Akitofel suina. \p \v 16 Ja de dapatuvai, go Husai, Arkitalas̄, David usteb, bođi Absalom lusa, de celki Husai Absalomi: Ellus gonagas! Ellus gonagas!\x - \xo 16:16 \xt 2 Sam 15:37\x* \p \v 17 Mutto Absalom celki Husaji: Lægo dat du rakisvuotta du ustebasad? Manne don ik mannam du ustebad mielde? \p \v 18 Ja Husai celki Absalomi: Im; dastgo dasa, gæn Hærra ja dat almug ja buok Israel olbmak læk valljim, sudnji aigom mon gullat, ja su lutte aigom mon orrot. \p \v 19 Ja nubbadassi: Gæn galgas̄im mon balvvalet? Imgo galgas̄e balvvalet su barne muođoi oudast? Nuftgo mon læm balvvalam du ac̄ad muođoi oudast, nuft aigom mon læt du muođoi oudast. \p \v 20 Ja Absalom celki Akitofeli: Addet di dal rađe, maid mi galggap dakkat. \p \v 21 Ja Akitofel celki Absalomi: Mana sisa du ac̄ad ligge‐akai lusa, gæid son læ guođđam gattim varas dalo! Go dalle obba Israel gulla, atte don læk s̄addam havsidægjen du ac̄c̄asad, de s̄addek sin buokai gieđak, guđek læk du mielde, gievrran.\x - \xo 16:21 \xt 2 Sam 15:16\x* \p \v 22 De bajasdakke si Absalomi goađe dake ala, ja Absalom manai sisa su ac̄es ligge‐akai lusa obba Israel c̄almi oudast.\x - \xo 16:22 \xt 2 Sam 12:11, 12\x* \p \v 23 Ja Akitofel rađđe, maid son addi dain beivin, læi, dego go olmus̄ jærra Ibmel sanest; nuft læi buok Akitofel rađđe sikke Davidi ja Absalomi. \c 17 \s1 17. Kapittal. \s2 Akitofel aiggo dallanaga fallitet Davida ja goddet su okto; mutto Husai nævvo c̄okkit obba Israela, vai si dađe buorebut matas̄e fallitet ja vuoittet Davida ja su olbmaid; Husai rađđe dokkituvvu, 1–14. Husai dieđet Davidi dam Jonatan ja Akimaas bokte, gæid Absalom dus̄s̄as bivdda gidda valddet; David manna Jordan rasta, 15–22. Akitofel harcasta jes̄jec̄as; Absalom manna Jordan rasta David maŋŋai; ædnagak buktek Davidi ællamus̄aid ja æra darbas̄vuođaid, 23–29. \p \v 1 Ja Akitofel celki Absalomi: Divte muo valljit guokte nubbe lokkai duhat olbma ja likkat ja mannat David maŋŋai odna ija! \p \v 2 Ja mon aigom boattet su bagjeli, go son læ vaibas ja vuoimetuvvum, ja suorgatet su, ja buok almug, mi læ su mielde, batara dalle; de mon aigom c̄asket gonagasa okto. \p \v 3 Ja mon aigom doalvvot buok albmuga ruoktot du lusa; buokai ruoktotmaccam orro dam olbma duokken\f + \fr 17:3 \ft d. l. orro dam olbma jabmemest.\f*, gæn don ocak; buok almug s̄adda bissot rafhest. \p \v 4 Ja dat sadne læi riekta Absalom c̄almi oudast ja buok Israel vuorrasi c̄almi oudast. \p \v 5 Ja Absalom celki: Ravka maidai Husai, Arkitalaʒ̄a, mu lusa, vai mi oʒ̄us̄eimek gullat, mi dat sustgis læ cælkkamus̄s̄an.\x - \xo 17:5 \xt 2 Sam 16:16\x* \p \v 6 Ja go Husai bođi Absalom lusa, de celki Absalom sudnji: Nuft læ Akitofel sardnom: galggapgo mi dakkat su sani mielde? Jos æp, de sarno don! \p \v 7 De celki Husai Absalomi: Dat rađđe, maid Akitofel læ addam dam have, i læk buorre. \p \v 8 Ja Husai celki: Don dovdak du ac̄ad ja su olbmaid, atte si læk jalok ja suttam mielast nuftgo guovc̄c̄a mæcest, mi læ massam su c̄ivgaides: ja du ac̄c̄at læ soatteolmai ige oro ija bagjel albmug lutte. \p \v 9 Gæc̄a, dal adna son jec̄as c̄ikkusist muttom biejo siste daihe muttom æra baikest; ja de s̄adda dapatuvvat, go son fallit sin\f + \fr 17:9 \ft du olbmaid.\f* algost, de s̄adda dat, gutte dam gulla, cælkket: Hævvo læ dapatuvvam dai olbmai gaski, guđek c̄uvvuk Absaloma. \p \v 10 Ja vaiko son vela læ jalos olmai, gæn vaibmo læ nuftgo legjona vaibmo, de son almake hærdotuvva; dastgo obba Israel dietta, atte du ac̄c̄at læ væǥalas̄ olmai, ja atte si, guđek læk suina, læk jalos olbmuk. \p \v 11 Mutto mon nævom: Divte obba Israela c̄oagganet birrad Dan rajest gidda Beerseba ragjai, nuftgo saddok, mak læk appegadest, ædnagvuođast; ja jes̄ don galgak mielde mannat soattai. \p \v 12 De mi boattep su lusa muttom baikest dain baikin, gost son gavdnu, ja mi gævvap su bagjeli, nuftgo suoldne gac̄c̄a ædnam bagjeli, ja sust ja buok dain olbmain, guđek læk su mielde, i galga baccet heggi i oktage aidno. \p \v 13 Ja jos son gæssad guđege gavpuga sisa, de galgga obba Israel buktet baddid dokko dam gavpug lusa, ja de mi aiggop gæsset dam vuolas vuobmai, dassac̄i go i vela oktage gæđge gavdnu dast. \p \v 14 De celki Absalom ja juokke Israel olmai: Husaja, Arkitalaʒ̄a, rađđe læge buoreb go Akitofel rađđe. Mutto Hærra læi asatam dam nuft dus̄s̄en dakkam varas Akitofela buore rađe, vai Hærra oʒ̄us̄i diktet oasetesvuođa boattet Absalom bagjeli.\x - \xo 17:14 \xt Job 5:12, 13\x* \p \v 15 Ja Husai celki Sadoki ja Abjatari, papaguktui: Nuft ja nuft læ Akitofel nævvom Absaloma ja Israel vuorrasid, ja nuft ja nuft læm mon nævvom. \p \v 16 Bigje damditi hoapost sane ja muittalække Davidi ja cælkke: Ale oro ija bagjel dain avddem mecin mæcest, mutto mana baica rasta, amas gonagas ja buok almug, mi læ su mielde, hævvanet! \p \v 17 Ja Jonatan ja Akimaas c̄uoʒ̄oiga En‐Rogel guorast, ja muttom balvvalægje nieidda manai dokko ja addi sodnoidi dieđo, ja soai manaiga dokko ja addiga gonagas Davidi dieđo; dastgo æba soai duostam jec̄aidæsga diktet oidnujuvvut mannam bokte gavpug sisa. \p \v 18 Mutto muttom barnas̄ oini sodno ja addi dam Absalomi diettevassi. Ja soai manaiga goabbas̄agak hoapost maŧkai ja bođiga muttom olbma vieso sisa Bahurimest, ja sust læi gaivvo su dalostes, ja soai niejaiga vuolas dam sisa. \p \v 19 Ja su akka valdi ja lebbi gokc̄asa gaivo raige bagjeli ja boŧkoti rievnaid dam ala, nuft atte i dovddujuvvum mikkege.\x - \xo 17:19 \xt Josv 2:4\x* \p \v 20 Ja go Absalom balvvalægjek botte vieso sisa aka lusa, de celkke si: Gost læba Akimaas ja Jonatan? Ja akka celki sigjidi: Soai læba mannam dam ucca jogac̄a rasta. Ja si occe, mutto æi gavdnam sodno, ja de si macce ruoktot Jerusalemi. \p \v 21 Ja de dapatuvai, maŋŋelgo si legje erit vuolggam, de goarŋoiga dok bajas gaivost ja manaiga ja addiga gonagas Davidi dieđo; ja soai celkiga Davidi: Likket maŧkai ja mannet hoapost c̄ace rasta! Dastgo daggar rađe\f + \fr 17:21 \ft 1. v. j. n. v.\f* læ Akitofel addam din vuostai. \p \v 22 De likkai David maŧkai ja buok almug, mi læi su mielde, ja si manne Jordan rasta; go iđed c̄uvgodi, de i vaillom i oktage aidno, gutte i læm mannam Jordan rasta. \p \v 23 Mutto go Akitofel oini, atte i su rađđe c̄uvvujuvvum, de noađoti son su asenes ja gærggadi jec̄as ja manai su vissusis, su gavpugasas, ja rakadi su viesos ja harcasti jec̄as; ja son jami ja havddaduvvui su ac̄es havddai. \p \v 24 Mutto David bođi Mahanaimi, ja Absalom manai Jordan rasta, son ja buok Israel olbmak suina. \p \v 25 Ja Absalom læi bigjam Amasa soattevæǥas bagjel Joaba sagjai; ja Amasa læi muttom olbma bardne, gæn namma læi Jitra, Jisreelitalas̄, gutte læi mannam sisa Abigal, Nahas nieida, Seruja, Joab ædne, oaba, lusa.\x - \xo 17:25 \xt 1 Muit 2:16\xta ; j. n. v.\x* \p \v 26 Ja Israel ja Absalom luoittali Gilead ædnami. \p \v 27 Ja de dapatuvai, go David bođi Mahanaimi, de bukte Sobi. Nahas bardne, gutte læi Ammon manai Rabbast erit, ja Makir, Ammiel bardne, gutte læi Lo‐Debarest erit, ja Barsillai, Gileaditalas̄, gutte læi Rogelimest erit,\x - \xo 17:27 \xt 2 Sam 9:4; 19:32; 1 Gon 2:7\x* \p \v 28 gavnid ja littid ja lairrelittid ja nisoid ja bivgid ja jafoid ja bassujuvvum gornid ja bönna‐s̄addoid ja linsas̄addoid ja bassujuvvum ærtta‐s̄addoid \p \v 29 ja honniga ja mielke ja smavva omid ja gusamielkest rakaduvvum vuostaid Davidi ja albmugi, mi læi su mielde, borramus̄s̄an; dastgo si celkke: Almug læ nælgest ja vaibbam ja goikkamen mæcest. \c 18 \s1 18. Kapittal. \s2 David juokka albmuges Joaba ja Abisai ja Ittai gaski ja rokkadalla sin læt varogassan Absalom harrai, 1–5. Absalom olbmuk vuoitatallek; son darvvana hænggot terebinta‐murri; Joab ja su værjoguoddek goddek su. Absalom læi ceggim aldsesis muittobaʒe gonagasvuobmai, 6–18. Akimaas ja muttom Kusitalas̄ bukteba Davidi saǥa vuoito birra ja Absalom jabmema birra; David s̄adda sagga morras̄i, go son gulla, atte su bardne læ jabmam, 19–33. \p \v 1 Ja David gæc̄adi albmuga, mi læi su mielde, ja son bijai sin bagjeli oaivamuʒ̄aid duhata bagjel ja oaivamuʒ̄aid c̄uođe bagjel. \p \v 2 Ja David vuolgati albmuga, ovta goalmadasa Joaba vuolde, ja nubbe goalmadasa Abisai, Seruja barne, Joab vielja, vuolde, ja goalmad goalmadasa Ittai, Gittitalaʒ̄a, vuolde; ja gonagas celki albmugi: Mon maidai aigom vuolgget olgus dinguim.\x - \xo 18:2 \xt 2 Sam 15:19\x* \p \v 3 Mutto almug celki: Ik don galga vuolgget olgus; dastgo jos mi batarep, de æp mi vuttivalddujuvvu, ja jos bælle mist gac̄c̄a, de æp mi vuttivalddujuvvu; mutto don læk nuftgo loǥe duhata mist, ja dal buoreb læ dat, atte don læk migjidi vækken gavpugest.\x - \xo 18:3 \xt 2 Sam 21:17\x* \p \v 4 De celki gonagas sigjidi: Mi buorre læ din c̄almi oudast, mon aigom dakkat. Ja gonagas divoi jec̄as porta gurri, ja buok almug manai olgus c̄uđi mielde ja duhati mielde. \p \v 5 Ja gonagas goc̄oi Joaba ja Abisai ja Ittai ja celki: Mænnodeket munji lidnaset daina nuorra olbmain, Absalomin! Ja buok almug gulai dam, go gonagas addi buok oaivamuʒ̄aidi goc̄c̄oma Absalom harrai. \p \v 6 Ja almug manai mæccai Israel vuostai, ja soatte dollujuvvui Efraim vuovde siste. \p \v 7 Ja Israel almug c̄askujuvvui dast David balvvalegji muođoi oudast, ja hævvo s̄addai stuoresen dam sæmma bæive, guokte loǥe duhata. \p \v 8 Ja soatte viddani dobbe mietta obba dam guovlo, ja vuovdde loapati ænebuid albmuga gaskast, go miekke loapati dam sæmma bæive. \p \v 9 Ja Absalom bođi David balvvalegji njæigga, ja Absalom læi ridemen su mul‐asenes alde, ja mul‐asen bođi stuora terebinta sorrum ovsi vuollai, ja su oaivve hænggasi gidda terebinti, nuft atte son s̄addai hænggat alme ja ædnama gaski, go mul‐asen, mi læi su vuolde, ruotai erit.\x - \xo 18:9 \xt 2 Sam 14:26\x* \p \v 10 Go muttom olmai oini dam, de addi son Joabi dam diettevassi ja celki: Gæc̄a, mon læm oaidnam Absaloma hænggamen terebintast. \p \v 11 De celki Joab olbmai, gutte addi sudnji dam diettevassi: Gæc̄a, don læk dam oaidnam; manne don dalle ik c̄askam su ædnami dast? De dat lifc̄i læmas̄ mu gædnegasvuotta addet dudnji loǥe sekel silba ja ovta boakkana. \p \v 12 Mutto olmai celki Joabi: Jos mon vela vikkis̄im duhat sekel silba mu gieđaidam siste, de im mon geiggis̄e mu giettam gonagasa barne vuostai; dastgo min gullot goc̄oi gonagas du ja Abisai ja Ittai ja celki: Leket varogasak, gæk di vela læʒ̄ʒ̄abetet, dam nuorra olbma Absalom harrai!\x - \xo 18:12 \xt 2 Sam 18:5\x* \p \v 13 Daihe jos mon lifc̄im dakkam bætolas̄vuođa su hæga vuostai, de i alma mikkege c̄ikkujuvvu gonagasa oudast, ja de don anas̄ik jec̄ad gaiddosist. \p \v 14 De celki Joab: Im mon mate nuft agjanet du lutte. Ja son valdi golbma balahastem‐saite su giettasis ja nordasti daid Absalom vaibmoi, go son ain læi ællemen gasko terebinta. \p \v 15 Ja loǥe nuorra olbma, Joaba værjoguoddek, divvu jec̄aidæsek su birra, ja si c̄aske Absaloma ja godde su. \p \v 16 De c̄uojaldatti Joab basunin, ja almug macai ruoktot doarredæmest Israela; dastgo Joab doalai albmuga ruoktot. \p \v 17 Ja si valdde Absaloma ja balkestegje su stuora roggai vuovde siste ja bajasceggijegje su bagjeli sagga stuora gæđgec̄oma; ja obba Israel batari, jes̄ gutteg su goattasis.\x - \xo 18:17 \xt Josv 7:26; 8:29\x* \p \v 18 Mutto Absalom læi, go son læi ællemen, valddam ja ceggim aldsesis dam baʒe, mi læ gonagasvuomest; dastgo son celki: I must læk oktage bardne, gutte matta aimoin bisotet mu nama muittema. Ja son navdi dam baʒe su namas mielde, ja dat goc̄c̄ujuvvui Absalom muittomærkkan gidda dam bæive ragjai. \p \v 19 Ja Akimaas, Sadok bardne, celki: Divte muo dadde viekkat ja buktet gonagassi dam ilolas̄ saǥa, atte Hærra læ doaimatam sudnji vuoiggadvuođa ja bæstam su su vas̄alaʒ̄ai gieđast! \p \v 20 Mutto Joab celki sudnji: Ik don s̄adda ilolas̄ saǥa bukte olmajen odne, mutto don galgak doalvvot ilolas̄ saǥa æra bæive; mutto odna bæive ik don buvte maidege ilolas̄ saǥaid, dainago gonagasa bardne læ jabmam. \p \v 21 Ja Joab celki Kusitalaʒ̄ʒ̄i: Vuolge ja muittal gonagassi, maid don læk oaidnam! Ja Kusitalas̄ gobmerdi jec̄as Joab oudast ja viekkali. \p \v 22 Mutto Akimaas, Sadok bardne, sarnoi ain ja celki Joabi: Lekus dat, moft læʒ̄ʒ̄a, mutto divte dadde maidai muo viekkalet Kusitalaʒ̄a maŋŋai! Ja Joab celki: Manne viggak don ainas viekkalet, mu barnac̄am? I alma dust læk mikkege ilolas̄ sagaid, mi buvtas̄i dudnji maidege burid. \p \v 23 Lekus dat, moft læʒ̄ʒ̄a, mon viekkalam. Ja son celki sudnji: Viekkal! De vieǥai dalle Akimaas balgga mielde Jordan jalggadasa c̄ađa ja bæsai Kusitalaʒ̄a mæddel. \p \v 24 Ja David c̄okkai goabbas̄aǥai portai gaskast, ja fakta manai dake ala porta bajeld, dokko muvra ala, ja son bajas bajedi su c̄almides ja oini, ja gæc̄a, okta olmai bođi vieǥadedin okto jes̄. \p \v 25 De c̄uorvoi fakta ja addi gonagassi dam diettevassi, ja gonagas celki: Jos son læ okto, de læ ilolas̄ sakka su njalmest. Ja son bođi maŋestaǥa laǥabuidi. \p \v 26 Ja fakta oini nubbe æra olbma boattemen vieǥa, ja fakta c̄uorvoi porttafakti ja celki: Gæc̄a, dobbe boatta on okta olmai vieǥadedin okto. Ja gonagas celki: Dat maidai bukta ilolas̄ saǥa. \p \v 27 Ja fakta celki: Mon oainam, dam oudebu viekkam læ Akimaas, Sadok barne, viekkam lakasas̄. Ja gonagas celki: Dat læ buorre olmai, ja son boatta burin saǥain. \p \v 28 Ja Akimaas c̄uorvoi ja celki gonagassi: Rafhe! Ja son gobmerdi jec̄as gonagasa ouddi su muođoides ala ædnami ja celki: Buristsivdneduvvum lekus Hærra, du Ibmel, gutte læ addam du gitti daid olbmaid, guđek bajasbajedegje sin gieđasek mu hærram gonagassam vuostai! \p \v 29 Ja gonagas celki: Ællago burist dat nuorra olmai Absalom? Ja Akimaas celki: Mon oidnim stuora s̄lamaidægje joavko, go Joab vuolgati gonagasa balvvalægje\f + \fr 18:29 \ft 21. v.\f* ja du balvvalægje;\f + \fr 18:29 \ft 23. v.\f* mutto im mon dieđe, mi dat læi. \p \v 30 Ja gonagas celki: Mana doaresbællai ja divo jec̄ad dasa! Ja son manai doaresbællai ja c̄uoʒ̄ati. \p \v 31 Ja gæc̄a, Kusitalas̄ bođi, ja Kusitalas̄ celki: Mu hærram gonagassam vuostaivalddus dam ilolas̄ saǥa, atte Hærra odne læ doaimatam dudnji vuoiggadvuođa ja bæstam du sin buokai gieđast, guđek læk c̄uoʒ̄ʒ̄elam du vuostai! \p \v 32 Ja gonagas celki Kusitalaʒ̄ʒ̄i: Ællago burist dat nuorra olmai Absalom? Ja Kusitalas̄ celki: Nuftgo dam nuorra olbmai gevvus mu hærram gonagassam vas̄alaʒ̄aidi ja sigjidi buokaidi, guđek læk c̄uoʒ̄ʒ̄elam du vuostai bahabussi! \p \v 33 De likkatuvvui gonagas garraset, ja son manai bajas vissui porta bajeld ja c̄ieroi, ja nuft celki son, go son manai: Mu barnac̄am Absalom! Mu barnac̄am, mu barnac̄am Absalom! O vare mon lifc̄im jabmam du sagjai! Absalom, mu barnac̄am, mu barnac̄am!\x - \xo 18:33 \xt 2 Sam 19:4\x* \c 19 \s1 19. Kapittal. \s2 Almug njakka suole gavpug sisa, dainago dat dovdda, atte David læ nuft morras̄est su barnes diti; Joab cuigod su damditi ja sarnot su mannat olgus sin lusa, 1–8. Almug, erinoamac̄et Juda sokkagodde, aiggo doalvvot gonagasa ruoktot Jerusalemi; Simei ja Siba boatteba maidai su lusa; Simei rokkadalla armo ja oaʒ̄ʒ̄o dam, 9–23. Mefiboset boatta David lusa ja adda sudnji diettevassi, moft Siba læi gielastallam su ala; David juokka ædnamid su ja Siba gaski, 24–30. Barsillai mieđos̄ta gonagasa, mutto i dato mannat suina Jerusalemi, 31–39. Go gonagas boatta Gilgali, de diggojek Juda ja Israel sokkagoddek dam birra, goabbain dain læ stuoreb vuoiggadvuotta doalvvot gonagasa ruoktot, 40–43. \p \v 1 Ja dat diettevassi addujuvvui Joabi: Gæc̄a, gonagas c̄ierro ja moras̄ta Absaloma diti.\x - \xo 19:1 \xt 2 Sam 18:33\x* \p \v 2 Ja bestujubme s̄addai dam sæmma bæive moras̄en buok albmugi; dastgo almug gulai cælkkemen dam sæmma bæive: Gonagas læ morras̄est su barnes diti. \p \v 3 Ja almug njaǥai dam sæmma bæive gavpug sisa, nuftgo almug hæppanemin njakka sisa, go si batarek soađest. \p \v 4 Ja gonagas govc̄ai su muođoides, ja gonagas c̄uorvoi alla jienain: Mu barnac̄am Absalom! Absalom, mu barnac̄am, mu barnac̄am!\x - \xo 19:4 \xt 2 Sam 18:33\x* \p \v 5 Ja Joab manai vieso sisa gonagasa lusa ja celki: Don hæppas̄uttak odna bæive buok du balvvalegjidad, guđek odna bæive læk gagjom du hæga ja du barni ja du nieidai hæga ja du akai hæga ja du ligge‐akai hæga, \p \v 6 go don rakistak sin, guđek du vas̄otek, ja vas̄otak sin, guđek du rakistek; dastgo don dovdatak odna bæive, atte æi dust læk æi oaivve‐olbmak æige balvvalægjek; dastgo mon dovdam odna bæive, atte jos Absalom lifc̄i hægast, ja mi buokak lifc̄imek odna bæive jabmam, de dat lifc̄i vuoiggad du c̄almi oudast. \p \v 7 Likka dal bajas, mana olgus ja sarno usteblaʒ̄at du balvvalegjidasad! Dastgo mon vuornom Hærra bokte, atte jos don ik mana olgus, de i oro oktage olmai du lutte ija bagjel, ja dat s̄adda dudnji bahabun go buok dat baha, mi læ boattam du bagjeli du nuorravuođa rajest gidda dassac̄i. \p \v 8 De likkai gonagas bajas ja c̄okkani porta ouddi, ja dat addujuvvui buok albmugi diettevassi ja celkkujuvvui: Gæc̄a, gonagas c̄okka porta oudast. De bođi buok almug gonagasa muođoi ouddi, mutto Israel læi bataram, juokke olmai su gođidasas.\x - \xo 19:8 \xt 2 Sam 18:17\x* \p \v 9 Ja buok almug s̄addai naggoi gutteg guimidesguim buok Israel sokkagoddin ja celki: Gonagas læ bæstam min min vas̄alaʒ̄ai gieđast erit, ja son læ gagjom min Filistalaʒ̄ai gieđast erit, ja dal læ son bataram ædnamest olgus Absalom oudast. \p \v 10 Ja Absalom, gæn mi læimek vuoiddam bagjelasamek, læ jabmam soattai; manne di dal epet jienad sanege gonagasa ruoktot doalvvom birra? \p \v 11 Ja gonagas David vuolgati sane Sadoki ja Abjatari, papaidi, ja cælketi: Sardno Juda vuorrasidi ja cælkke: Manne lepet di dak maŋemuʒ̄ak vieʒ̄ʒ̄at gonagasa ruoktot su vissui? (Dastgo obba Israel sakka dam birra læi boattam gonagasa ouddi su viesost). \p \v 12 Di lepet mu vieljak, di lepet mu dakte ja mu oaʒ̄ʒ̄e; manne lepet di dalle dak maŋemuʒ̄ak vieʒ̄ʒ̄at gonagasa ruoktot?\x - \xo 19:12 \xt 2 Sam 5:1\x* \p \v 13 Ja Amasai galggabætte doai cælkket: Ikgo don læk mu dakte ja mu oaʒ̄ʒ̄e? Nuft dakkus Ibmel mu vuostai, ja bissus son nuft dakkamest, jos don ik galga s̄addat soattehærran mu muođoi oudast buok beivid Joaba sagjai.\x - \xo 19:13 \xt 2 Sam 17:25; 1 Muit 2:16, 17\x* \p \v 14 Ja son sojati juokke olbma vaimo Judast dego ovta olbma vaimo, ja si vuolgategje dam sane gonagassi: Maca ruoktot, don ja buok du balvvalægjek! \p \v 15 De macai gonagas ruoktot ja bođi Jordan gaddai. Ja Juda læi boattam Gilgali mannam varas gonagasa oudald, doalvvom varas gonagasa Jordan rasta. \p \v 16 Ja Simei, Gera bardne, Benjaminitalas̄, gutte læi Bahurimest erit, hoapoti jec̄as ja manai vuolas Juda olbmaiguim boattem diti gonagas David oudald,\x - \xo 19:16 \xt 2 Sam 16:5\x* \p \v 17 ja duhat olbma Benjaminest legje suina, ja Siba, Saul vieso balvvalægje, ja su vitta nubbe lokkai barne ja su guokte loǥe balvvalægje oktan suina; ja si manne hoapost Jordan rasta gonagasa ouddal.\x - \xo 19:17 \xt 2 Sam 9:2, 10; 16:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja suvddemvanas manai rasta doalvvom varas gonagasa vieso rasta ja dakkam varas, mi buorre læi su c̄almi oudast. Ja Simei, Gera bardne, luoittadi vuolas gonagasa ouddi, go son galgai mannat Jordan rasta; \p \v 19 ja son celki gonagassi: Mu hærram, ale loǥatala munji mu rikkoma ja ale muite, maid du balvvalægje rikkoi dam bæive, go mu hærram gonagassam manai Jerusalemest olgus, nuft atte gonagas galgas̄i valddet dam vaibmosis!\x - \xo 19:19 \xt 2 Sam 16:5\x* \p \v 20 Dastgo du balvvalægje dovdda, atte mon læm suddodam, ja gæc̄a, mon læm odna bæive dat vuostemus̄ obba Josef viesost, gutte læm boattam mannam varas vuolas mu hærram gonagassam oudald. \p \v 21 Mutto Abisai, Seruja bardne, vastedi ja celki: Igo Simei galgas̄e goddujuvvut damditi, go son læ garrodallam Hærra vuiddujuvvuma? \p \v 22 De celki David: Mi must læ dinguim dakkamus̄s̄an, di Seruja barnek, go di odna bæive s̄addabetet mu vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄on? Galgas̄igo odna bæive guttege olmai goddujuvvut Israelest? Imgo mon dieđe, atte mon odna bæive læm s̄addam gonagassan Israel bagjel?\x - \xo 19:22 \xt 2 Sam 16:10; 1 Sam 11:13\x* \p \v 23 Ja gonagas celki Simei: Ik don galga jabmet. Ja gonagas vuornoi sudnji dam. \p \v 24 Ja Mefiboset, Saul bardne, manai vuolas boattem diti gonagasa oudald, ja i son læm bassam su julgides ja i c̄orggim su skavc̄aides ja i bassam su biktasides gidda dam bæive rajest, go gonagas vulgi erit, gidda dam bæive ragjai, go son bođi sisa rafhin.\x - \xo 19:24 \xt 2 Sam 9:6\x* \p \v 25 Ja de dapatuvai, go Jerusalem bođi gonagasa oudald, de celki gonagas sudnji: Manne don ik vuolggam mu mielde, Mefiboset? \p \v 26 Ja son celki: Mu hærram gonagassam! Mu balvvalægje beti muo; dastgo du balvvalægje celki: Mon siđam aldsesam asena rakaduvvut, vai mon bæsam ridit dam alde ja vuolgget gonagasa mielde; dastgo du balvvalægje læ rambe.\x - \xo 19:26 \xt 2 Sam 9:3\x* \p \v 27 Ja son sarnoi du balvvalægje sælgebælde mu hærram gonagassam oudast. Mutto mu hærram gonagassam læ nuftgo Ibmel engel; daǥa damditi, mi buorre læ du c̄almi oudast!\x - \xo 19:27 \xt 2 Sam 16:3; 14:17, 20\x* \p \v 28 Dastgo obba mu ac̄c̄am viesso æi læk læmas̄ ærago jabmem olbmak mu hærram gonagassam oudast, ja almake bigjik don du balvvalægjad sin gaski, guđek borrek du bævdest; mi vuoiggadvuođaid læ must s̄atan æmbo, ja mi s̄atan æmbo c̄uorvvomus̄s̄an gonagassi?\x - \xo 19:28 \xt 2 Sam 9:11\x* \p \v 29 Ja gonagas celki sudnji: Manne bisok don ain sardnomest dam birra? Mon cælkam: Don ja Siba galggabætte juokket ædnama.\x - \xo 19:29 \xt 2 Sam 9:10; 16:4\x* \p \v 30 Ja Mefiboset celki gonagassi: Vela buokge oaʒ̄ʒ̄o son valddet, maŋŋelgo mu hærram gonagassam læ boattam rafhin su vissusis. \p \v 31 Ja Barsillai, Gileaditalas̄, manai vuolas Rogelimest ja manai gonagasain Jordan rasta mieđos̄tam varas su muttom gaskac̄a Jordan rasta.\x - \xo 19:31 \xt 2 Sam 17:27; 1 Gon 2:7\x* \p \v 32 Ja Barsillai læi sagga boares, gavce loǥe jakkasas̄, ja son læi biebmam gonagasa dam bodda, go son oroi Mahanaimest: dastgo son læi sagga jabalas̄ olmai. \p \v 33 Ja gonagas celki Barsillai: Mana don rasta mu mielde, ja mon aigom biebmat du luttam Jerusalemest. \p \v 34 Mutto Barsillai celki gonagassi: Man ædnagenbe mu ællemjaǥi bæivek s̄addac̄ek, go mon galgas̄im mannat bajas gonagasain Jerusalemi? \p \v 35 Mon læm odna bæive gavce loǥe jakkasas̄; dieđamgo mon ærotusa dakkat buore ja baha gaski, daihe mattago du balvvalægje maistet, maid mon boram, ja maid mon juǥam, daihe velago mon matam gullat lavlloi daihe lavllonissoni jiena? Manne galgas̄i dalle du balvvalægje s̄atan æmbo læt mu hærrai gonagassasam noađđen? \p \v 36 Dus̄s̄e oanekas̄ gaski matas̄i du balvvalægje mannat gonagasa mielde Jordan rasta; mutto manne galgas̄i gonagas c̄ajetet munji dam buoredaǥo? \p \v 37 Rakkasam, divte du balvvalægjad maccat ruoktot, vai mon oaʒ̄om jabmet mu gavpugasam mu ac̄c̄am ja mu ædnam havde gurri! Mutto gæc̄a, dast læ du balvvalægjat Kimham; mannus son rasta mu hærram gonagassam mielde, ja daǥa su vuostai, mi buorre læ du c̄almi oudast! \p \v 38 Ja gonagas celki: Kimham galgga mannat rasta mu mielde, ja mon aigom dakkat su vuostai, mi buorre læ du c̄almi oudast, ja buok, maid don anotak must, aigom mon dudnji dakkat. \p \v 39 De manai buok almug Jordan rasta, ja gonagas manai rasta; ja gonagas cummesti Barsillai, ja son\f + \fr 19:39 \ft Barsillai.\f* buristsivdnedi su ja macai ruoktot su baikkasis. \p \v 40 Ja gonagas manai rasta Gilgala guvllui, ja Kimham manai rasta su mielde; ja obba Juda almug doalvoi gonagasa rasta, ja maidai bælle‐oasse Israel albmugest. \p \v 41 Ja gæc̄a, de botte buok Israel olbmak gonagasa lusa, ja si celkke gonagassi: Manne læk min vieljak, Juda olbmak, suoladam du erit ja dolvvom gonagasa ja su vieso Jordan rasta ja buok David olbmaid suina? \p \v 42 De vastedi juokke olmai Judast Israel olbmaidi: Dainago gonagas læ munji laǥamusast. Ja manne læ du moarre cakkidam dam as̄e diti? Læpgo mi borram gonagasa obmudaǥa, daihe lægo mikkege addaldaǥaid addujuvvum migjidi?\x - \xo 19:42 \xt 2 Sam 19:12\x* \p \v 43 Mutto Israel olbmak vastedegje Juda olbmaidi ja celkke: Loǥe gærddai æmbo oasse læ must go dust gonagassi ja nuft maidai Davidi; manne læk don dalle bagjelgæc̄c̄am muo? Ja igo mu sadne læm dat vuostas mu gonagassam ruoktot vieʒ̄ʒ̄am birra? Mutto Juda olbmai sanek legje garrasæbbuk, go Israel olbmai sanek. \c 20 \s1 20. Kapittal. \s2 Seba dakka vuostehaǥo David vuostai: David goc̄c̄o Amasa c̄okkit Juda olbmaid, 1–5. Go Amasa agjana, de dikta son Abisai vuolgget Seba maŋŋai; Amasa boatta dam bodda Joaba oudald, gutte c̄ugge su jamas, 6–12. Joab doarred Seba gidda Abel ragjai, gost muttom vises nisson bisseta Joaba gævvamest gavpug ala ja dakka, atte Seba goddujuvvu, 13–22. Davida mavsolaʒ̄amus amatolbmak bajaslokkujuvvujek, 23–26. \p \v 1 Ja damanaǥa baikest læi dapatusa bokte muttom navcates olmai, ja su namma læi Seba, Bikri bardne, muttom Benjaminitalas̄, ja son bosadi basunin ja celki: I mist læk mikkege osid Davidi ja i mikkege vurbid Isai bardnai; mannus juokke olmai su gođidasas, Israel!\x - \xo 20:1 \xt 1 Gon 12:16\x* \p \v 2 De manai juokke olmai Israelest David lutte erit ja Seba, Bikri barne, maŋest; mutto Juda olbmak bissu sin gonagasasek lutte ja c̄uvvu su Jordan rajest gidda Jerusalemi. \p \v 3 Ja David bođi su vissusis Jerusalemi, ja gonagas valdi dam loǥe ligge‐akas, gæid son læi guođđam dalo gattim varas, ja bijai sin giddagasvissui ja biemai sin; mutto i son mannam sisa sin lusa, ja si legje sisadappujuvvum sin jabmembæivesek ragjai læskadilest ællemaiggai.\x - \xo 20:3 \xt 2 Sam 15:16; 16:21, 22\x* \p \v 4 Ja gonagas celki Amasai: Goc̄o munji Juda olbmaid c̄oakkai golma bæive sisa, ja boađe jes̄ge deiki! \p \v 5 Ja Amasa manai goc̄c̄ot Juda c̄oakkai; mutto son agjani dam aige bagjel, mi læi mærreduvvum. \p \v 6 De celki David Abisai: Dal s̄adda Seba. Bikri bardne, dakkat migjidi æmbo baha, go Absalom; valde don du hærrad balvvalegjid ja doarred su! Jos son i læk juo gavdnam nannijuvvum gavpugid ja eritgæssam jec̄as min c̄almi oudast! \p \v 7 De vulgge Joaba olbmak ja hæggafavtak ja buok dak væǥalaʒ̄ak olgus su maŋŋai, ja si vulgge olgus Jerusalemest doarredam varas Seba, Bikri barne. \p \v 8 Si legje aito dam stuora gæđge lutte, mi læ Gibeon guorast, de bođi Amasa sin njæigga; ja Joab læi boakkanastujuvvum su gavtines nuftgo su biktasines, ja dam bagjel læi boaǥan mikin su dopastes, giddac̄adnujuvvum su alemi bagjel, ja go son loaidasti ouddan, de gac̄ai dat olgus. \p \v 9 Ja Joab celki Amasai: Gævvago dudnji burist, mu vielljam? Ja Joab doppi olgis̄ gieđain gidda Amasa skavc̄aidi su cummestam varas. \p \v 10 Mutto Amasa i varotam jec̄as miekest, mi læi Joaba gieđast, ja son c̄uggi su daina c̄oavjai ja golgati su siskelus̄aid ædnam ala; i son dakkam dam suina æmbo go dam ovta gærde, de son jami. Mutto Joab ja Abisai, su viellja, doarredeiga Seba, Bikri barne.\x - \xo 20:10 \xt 1 Gon 2:5; 2 Sam 3:27\x* \p \v 11 Ja muttom olmai Joaba nuorra olbmain c̄uoʒ̄oi su\f + \fr 20:11 \ft Amasa.\f* lutte ja celki: Gutte doalla Joaba bæle, ja gutte doalla David bæle, son c̄uvvus Joaba! \p \v 12 Ja Amasa vællai gobmot su varaides siste gasko balgga, ja go olmai oini, atte buok almug c̄uoʒ̄ʒ̄ogođi, de sirdi son Amasa balgga alde erit mæccai ja balkesti biktasa su bagjeli, dainago son oini, atte juokkehas̄, gutte bođi su lusa, c̄uoʒ̄ʒ̄ogođi. \p \v 13 Go son læi doaimatuvvum balgga alde erit, de manai juokke olmai mæddel Joaba maŋŋai doarredam varas Seba, Bikri barne. \p \v 14 Ja son manai ouddan buok Israel sokkagoddi c̄ađa Abeli ja Bet‐Maakai ja obba Berimi; ja si c̄oagganegje ja botte maidai su maŋest. \p \v 15 Ja si botte ja birastatte su\f + \fr 20:15 \ft Seba.\f* Abel‐Bet‐Maakast ja bajasdakke sæine gavpug vuostai, ja dat oli bajas olgob muvra ragjai; ja buok almug, mi læi Joaba mielde, læi barggamen dus̄s̄adet sattem varas muvra gac̄c̄at. \p \v 16 De c̄uorvoi muttom vises nisson gavpugest: Gullet! gullet! Celkket dadde Joabi: Boađe lakka deiki, vai mon oaʒ̄om du saǥaidi!\x - \xo 20:16 \xt Sanel 29:8\x* \p \v 17 Ja son manai dokko su lakka, ja nisson celki: Lækgo don Joab? Ja son celki: Mon læm. Ja son celki sudnji: Gula du balvvalægje nissonad sanid! Ja son celki: Mon gulam. \p \v 18 Ja son celki: Dolus̄ aige lavvi sardnujuvvut ja celkkujuvvut: Jerrus olmus̄ Abelest, ja de dat ollas̄uttujuvvui. \p \v 19 Mon læm muttom dain rafhalas̄, dain oskaldas olbmuin Israelest;\f + \fr 20:19 \ft son sardno gavpuga bælest.\f* don viggak goddet ovta gavpuga, ovta ædne Israelest; manne aigok don hævatet Hærra arbe? \p \v 20 De vastedi Joab ja celki: Gukken, gukken lekus dat must erit, atte mon galgas̄im hævatet, ja atte mon galgas̄im dus̄s̄adet. \p \v 21 As̄s̄e i læk nuft, mutto okta olmai Efraim varest, gæn namma læ Seba, Bikri bardne, læ bajedam su gieđas gonagasa vuostai, David vuostai; addet munji aivestassi su, de mon vuolgam gavpug lutte erit. De celki nisson Joabi: Gæc̄a, su oaivve galgga balkestuvvut dudnji muvra bagjel. \p \v 22 Ja nisson bođi buok albmug lusa su visesvuođaines, ja si c̄uppe oaive Sebast, Bikri barnest, ja balkestegje dam Joabi, ja son c̄uojaldatti basunin, ja si bieđganegje gavpug lutte erit, juokke olmai su gođidasas; ja Joab macai ruoktot Jerusalemi, gonagasa lusa. \p \v 23 Ja Joab læi obba Israel soattevæǥa bagjel, ja Benaja, Jojada bardne, læi hæggafavtai bagjel,\x - \xo 20:23 \xt 2 Sam 8:16\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Muit 18:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 24 ja Adoram læi barggogædnegasai bagjel, ja Josafat, Akilud bardne, læi historiac̄alle, \p \v 25 ja Seja læi c̄alle, ja Sadok ja Abjatar papak. \p \v 26 Dasa vela læi Ira, Jairitalas̄, pappa\f + \fr 20:26 \ft Gæc̄a. 8, 18.\f* David lutte. \c 21 \s1 21. Kapittal. \s2 David aige boatta nælggehætte ædnami, dainago Saul læ goddam Gibeonitalaʒ̄aid; dak gaibedek c̄iec̄a olbmu Saul viesost addujuvvut harcastam varas sin Hærra ouddi; si oʒ̄ʒ̄uk sin ja harcastek sin; Hærra adda ædnami arve; David dikta sikke dai harcastum olbmui ja Saul ja Jonatan davtid havddaduvvut Selai, 1–14. Ođđa soađek Filistalaʒ̄aiguim, gæi gievrain ænebuk gac̄c̄ek, 15–22. \p \v 1 Ja nælgge læi David beivin golbma jaǥe, jaǥest jakkai, ja David ocai Hærra muođoid. De celki Hærra: Dat læ Saul diti ja varravieso diti, dainago son goddi Gibeonitalaʒ̄aid. \p \v 2 De ravkati gonagas Gibeonitalaʒ̄aid ja celki sigjidi (mutto Gibeonitalaʒ̄ak æi læm Israel manain, mutto dain baccam Amoritalaʒ̄ain, ja Israel manak legje vurdnom sigjidi vale, mutto Saul viggai sin goddet su angervuođastes Israel ja Juda manai diti) — \x - \xo 21:2 \xt Josv 9:15, 19\x* \p \v 3 de celki David Gibeonitalaʒ̄aidi: Maid mon galgam dakkat digjidi, ja maina galgam mon dakkat soabatusa, nuft atte di buristsivdnedepet Hærra arbe? \p \v 4 Ja Gibeonitalaʒ̄ak celkke sudnji: Æi mist læk silbak æige gollek gaibedæmus̄en Saulest ja su viesost, ja i mist læk vuoiggadvuotta goddet ovtage olbma Israelest. Ja son celki: Maid di cælkkebetet, dam aigom mon digjidi dakkat. \p \v 5 Ja si celkke gonagassi: Dat olmai, gutte min hævati, ja gutte jurdas̄i min harrai, atte mi galgaimek erit hævatuvvut, amamek mi gavdnut obba Israel ædnamrajige siskelist, \p \v 6 su barnin addujuvvusek migjidi c̄iec̄a olbma, de mi aiggop sin harcastet Hærra ouddi Saul, Hærra valljijuvvuma, Gibeai. Ja gonagas celki: Mon aigom addet digjidi sin.\x - \xo 21:6 \xt 4 Mos 25:4\x* \p \v 7 Mutto gonagas sesti Mefiboset. Jonatan, Saul barne, barne, dam Hærra vale diti, mi læi sodno gaskast, David ja Jonatan, Saul barne, gaskast.\x - \xo 21:7 \xt 1 Sam 18:3; 20:23\x* \p \v 8 Ja gonagas valdi Rispa, Aja nieida, barneguovto, gæid son læi rieǥadattam Sauli, Armoni ja Mefiboset, ja Mikal,\f + \fr 21:8 \ft gæn namma maidai læi Merab.\f* Saul nieida, vitta barne, gæid son læi rieǥadattam Adrieli, Barsillai bardnai, Meholatitalaʒ̄ʒ̄i.\x - \xo 21:8 \xt 2 Sam 3:7\x* \x - \xo 21:8 \xt 1 Sam 18:19\x* \p \v 9 Ja son addi sin Gibeonitalaʒ̄ai gitti, ja si harcastegje sin vare ala Hærra muođoi ouddi; ja si gac̄c̄e buok c̄iec̄a oktanaǥa, ja si goddujuvvujegje lajoi vuostas beivid, bivggelajoi algost. \p \v 10 Ja Rispa, Aja nieidda, valdi moras̄line ja lebbi dam bavte ala lajoi algo rajest, dassac̄i go c̄acce golgatuvvui dai ala almest;\f + \fr 21:10 \ft si orru hænggot, dassac̄i go Ibmel addi fast arve, 1. v.\f* ja i son suovvam alme loddid c̄okkanet sin ala bæivveg ige mæccespirid ikko. \p \v 11 Ja dat dieđetuvvui Davidi, maid Rispa, Aja nieidda, Saul liggeakka, læi dakkam. \p \v 12 De manai David dokko ja valdi Saul davtid ja Jonatan, su barne, davtid Jabes olbmain erit Gileadest, gæk legje daid suoladam Betsan s̄iljost, gosa Filistalaʒ̄ak legje sodno bajas hængastam dam bæive, go Filistalaʒ̄ak legje c̄askam Saul Gilboast.\x - \xo 21:12 \xt 1 Sam 31:12\x* \p \v 13 Ja son doalvoi Saul davtid ja Jonatan, su barne, davtid dobbe bajas, ja dai harcastuvvumi davtek c̄oggujuvvujegje, \p \v 14 ja Saul ja Jonatan, su barne, davtek havddaduvvujegje Benjamin ædnami, Selai, Kis, su ac̄e, havddai, ja buok dakkujuvvui, maid gonagas læi goc̄c̄om. De gulai Ibmel ædnama dastmaŋŋel. \p \v 15 Ja Filistalaʒ̄ain læi fastain soatte Israelin; ja David manai vuolas, ja su balvvalægjek suina, ja si sotte Filistalaʒ̄aiguim, ja David vaibai.\x - \xo 21:15 \xt 2 Sam 5:17\xta ; j. n. v.\x* \p \v 16 Ja Jisbo‐Benob, gi læi Rafa manain (su saittenjune dæddo læi golbma c̄uođe sekel væikke, ja son læi boakkanastujuvvum ođđa mikin), son jurdas̄i goddet Davida. \p \v 17 Mutto Abisai, Seruja bardne, væketi su ja c̄aski Filistalaʒ̄a ja goddi su. De vurdnu David olbmak sudnji ja celkke: Ik don galga s̄atan æmbo vuolgget minguim olgus soattai, amad don c̄askadet Israel c̄uovggasa. \p \v 18 Ja de dapatuvai dastmaŋŋel, atte soatte fastain læi Gob lutte Filistalaʒ̄aiguim; dalle c̄aski Sibbekai, Husatitalas̄, Saf, gutte læi Rafa manain.\x - \xo 21:18 \xt 1 Muit 20:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 19 Ja fastain læi soatte Gob lutte Filistalaʒ̄aiguim; ja Elhanan, Jaare‐Orgim bardne, Betlehemitalas̄, c̄aski Goliata, Gittitalaʒ̄a, gæn saittenađđa læi nuftgo gođastaggo. \p \v 20 Ja fastain læi soatte Gat lutte, ja de læi muttom olmai, allag s̄addoi, guđain suormain goabbage gieđast ja guđain suormain goabbage juolgest, njællje goalmad lokkai loǥo mielde; son maidai læi Rafa bardne. \p \v 21 Ja son higjedi Israela; mutto Jonatan, Simea, David vielja, bardne, c̄aski su.\x - \xo 21:21 \xt 1 Sam 16:9; 2 Sam 13:3; 1 Muit 2:13\x* \p \v 22 Dat njæljes legje rieǥadam Rafai Gatest, ja si gac̄c̄e David gieđa oudast ja su balvvalegji gieđa oudast. \c 22 \s1 22. Kapittal. \s2 David lavllo Hærrai hærvas ramaduslavllaga, dainago son læ bæstam su buok su vasalaʒ̄ai gieđast, 1; son ramed vuostac̄edin Ibmela su aidno dorvvones ja væketægjenes, 2–4, muittala, moft Ibmel su stuora hæđest ja atestusast læ gullam su, almostattam su majestætas ja væǥalaʒ̄at gagjom su, 5–20, c̄ajet, manne Ibmel læ iæmas̄ suina ja bæstam su, 21–28, muittala vela ain, moft Ibmel buristsivdneda su gonagasvuođa ja adda sudnji famo vuollasis bigjat su vas̄alaʒ̄aides, 29–46, ja loapata dovdastemin ja maidnomin Ibmela stuora arbmogasvuođa jec̄as vuostai ja su soǥas vuostai, 47–51. \p \v 1 Ja David sarnoi Hærrai dam lavllag sanid dam bæive, go Hærra læi gagjom su buok su vas̄alaʒ̄ai gieđast ja Saul gieđast.\x - \xo 22:1 \xt Salm 18:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja son celki: Hærra læ mu bakte ja mu ladne ja mu bæste, \p \v 3 mu bakte‐Ibmel, gæn ala mon dorvastam, mu galbba ja mu bestujume c̄oarvve, mu ladne ja mu bataramsagje, mu bæste; vækkavaldest bæstak don muo.\x - \xo 22:3 \xt Salm 144:2; Luk 1:69\x* \p \v 4 Mon c̄uorvom dam allaget maidnujuvvuma, Hærra, ja mu vas̄alaʒ̄ainam erit mon bestujuvvum. \p \v 5 Dastgo jabmem barok muo birastatte, hævatusa joǥak muo suorgategje.\x - \xo 22:5 \xt Salm 55:5; 116:3; Job 22:10\x* \p \v 6 Jabmi aimo baddek birastatte muo, jabmem gielak gac̄c̄e mu bagjeli.\x - \xo 22:6 \xt Salm 116:3\x* \p \v 7 Mu atestusastam c̄urvvum mon Hærra, ja mon c̄urvvum mu Ibmelasam; ja son gulai su tempelestes mu jiena, ja mu barggom bođi su belji ouddi.\x - \xo 22:7 \xt Jon 2:8\x* \p \v 8 De doargesti ja rabaidi ænam, alme vuođđodusak libaidegje, ja dak doargestegje, dastgo su moarre læi cakkidam. \p \v 9 Suovva bagjani su njunest, hævatægje dolla su njalmest; hilak bulle sust.\x - \xo 22:9 \xt 2 Mos 24:17; 5 Mos 4:24; 32:22\x* \p \v 10 Ja son sojati alme ja niejai vuolas, ja sævdnjadvuotta læi su julgi vuolde. \p \v 11 Ja son manai kerubi alde ja girdi, ja son addi jec̄as oidnut biega soajai alde.\x - \xo 22:11 \xt Salm 99:1; 104:3\x* \p \v 12 Ja son bijai sævdnjadvuođa jec̄as birra govc̄asen, c̄aci ædnagvuođaid, sukkis balvaid.\x - \xo 22:12 \xt Salm 97:2; Es 50:3\x* \p \v 13 Baittemest su ouddalist bulle acagas hilak. \p \v 14 Hærra c̄ærgoi almest, ja dat alemus divti su jienas gullut.\x - \xo 22:14 \xt Salm 29:3\x* \p \v 15 Ja son vuolgati njuolaid ja biđgi sin,\f + \fr 22:15 \ft vas̄alaʒ̄aid.\f*— aldagasaid ja moivvas̄utti sin.\x - \xo 22:15 \xt 1 Sam 7:10\x* \p \v 16 De ittegotte abe ravnjek; ædnam vuođđodusak rappasegje Hærra aittaga bokte, su njune vuoiŋataǥa oudast. \p \v 17 Son geiggi su gieđas allagasast, son doppi muo; son gesi muo bajas stuora c̄aci siste. \p \v 18 Son gajoi muo mu gievras vas̄alaʒ̄ast, mu vas̄otegjin; dastgo si legje munji bære famolaʒ̄ak.\x - \xo 22:18 \xt Salm 69:15\x* \p \v 19 Si gevve mu bagjeli mu vuostegieđagævvad bæive; mutto Hærra s̄addai mu doarjan. \p \v 20 Ja son doalvoi muo olgus bessijussi; son besti muo, dastgo son ani buoredokkalas̄vuođa munji. \p \v 21 Hærra mavsi munji mu vanhurskesvuođa mielde, son mavsi munji mu gieđai buttesvuođa mielde.\x - \xo 22:21 \xt Salm 17:1\x* \p \v 22 Dastgo mon vuttivalddim Hærra gæinoid ja im gaiddam bahavuođa siste mu Ibmelestam; \p \v 23 dastgo buok su laǥak legje mu c̄almi oudast, ja su bakkomin im mon erit gaiddam, \p \v 24 ja mon legjim laittemættom su oudast ja varotim jec̄c̄am burist mu suddostam erit.\x - \xo 22:24 \xt 1 Gon 14:8; 15:5\x* \p \v 25 Ja Hærra mavsi munji mu vanhurskesvuođa mielde, mu buttesvuođa mielde su c̄almi oudast.\x - \xo 22:25 \xt 1 Sam 26:23, 24\x* \p \v 26 Ibmelbalolaʒ̄a vuostai c̄ajetak don jec̄ad buorren, vuoiggadlas̄ soatte vuostai c̄ajetak don jec̄ad vuoiggadlaʒ̄ʒ̄an,\x - \xo 22:26 \xt Efes 6:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 27 dam buttasa vuostai c̄ajetak don jec̄ad buttesen, jorgo olbmu vuostai c̄ajetak don jec̄ad jorggot.\f + \fr 22:27 \ft d. l. don daǥak aito su sittamus̄a ja vuorddaga vuostai.\f*\x - \xo 22:27 \xt 3 Mos 26:23, 24; Salm 146:9; Sanel 3:34\x* \p \v 28 Varnotes olbmuid bæstak don, mutto du c̄almek læk dai c̄ævllaji vuostai; sin don vuoledak.\x - \xo 22:28 \xt Sanel 29:23; Luk 1:51; 1 Petr 5:5\x* \p \v 29 Dastgo don læk mu c̄uovgas, Hærrac̄am, ja Hærra c̄uvgge mu sævdnjadvuođa.\x - \xo 22:29 \xt Salm 97:11; 112:4\x* \p \v 30 Dastgo du bokte mon fallitam vas̄alas̄ væǥaid, mu Ibmelam bokte njuikom mon muvrai bagjel.\x - \xo 22:30 \xt Salm 60:14; Filip 4:13\x* \p \v 31 Ibmel, su gæidno læ olles; Hærra sadne læ c̄ilggijuvvum, son læ galbban sigjidi buokaidi, guđek dorvastek su ala.\x - \xo 22:31 \xt Sanel 30:5; Salm 12:7; 19:9; 7:11\x* \p \v 32 Dastgo gi læ Ibmel ærrebgo Hærra, ja gi læ bakte ærrebgo min Ibmel?\x - \xo 22:32 \xt Es 43:11; 44:6, 8\x* \p \v 33 Ibmel, son læ mu nana suogjalus ja laidde laittemættom olbmu su gæino mielde. \p \v 34 Son dakka su julgid nuftgo sarva‐aldoi julgid ja divvo muo mu alac̄i ala.\x - \xo 22:34 \xt Hab 3:19\x* \p \v 35 Son oapat mu gieđaid soattai, nuft atte mu gieđak gelddek væikkedavge.\x - \xo 22:35 \xt Salm 144:1\x* \p \v 36 Ja don addak munji du bestujumad galba, ja du vuollanæbme dakka muo stuoresen.\x - \xo 22:36 \xt 2 Sam 7:18; Salm 8:5\xta ; j. n. v.;\xta* Es 66:1, 2\x* \p \v 37 Don daǥak saje viddesen mu lavkidi mu vuolde, ja mu lappelađđasak æi vælc̄c̄as.\x - \xo 22:37 \xt Salm 31:9\x* \p \v 38 Mon aigom doarredet mu vas̄alaʒ̄aidam ja hævatet sin, ja im mon maca ruoktot, ouddalgo mon læm sin loapatam. \p \v 39 Mon loapatam sin ja cuvkkim sin, nuft atte æi si mate c̄uoʒ̄ʒ̄elet; ja si gac̄c̄ek mu julgi vuollai. \p \v 40 Ja don boakkanastak muo famoin soattai, don sojaldattak mu vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄oid mu vuollai. \p \v 41 Ja mu vas̄alaʒ̄aid divtak don sælge munji jorggalet, mu vas̄otegjidam erit hævatam mon.\x - \xo 22:41 \xt 1 Mos 49:8\x* \p \v 42 Si gec̄c̄ek birrasek, mutto i læk oktage bæste, — Hærra maŋŋai, mutto i son vasted sigjidi. \p \v 43 Ja mon cuvkkim sin nuftgo ædnam muolda; mon cuvkkim sin, duolmam sin vuolas nuftgo durde balggai alde. \p \v 44 Ja don bæstak muo mu albmugam bælkost, don varjalak muo oaivven bakenidi; olmus̄‐s̄lajak, maid mon im dovda, balvvalek muo. \p \v 45 Amas olbmuk dokkistuvvek munji; go si gullek mu birra, s̄addek si munji gulolaʒ̄ʒ̄an.\x - \xo 22:45 \xt 5 Mos 33:29\x* \p \v 46 Amas olbmuk astek ja mannek doargestemin sin ladninæsek olgus. \p \v 47 Hærra ælla, ja rameduvvum læ mu bakte, ja aleduvvum læ mu bestujume bakte‐Ibmel, \p \v 48 dat Ibmel, gutte adda munji mavsatæme ja bigja albmugid mu vuollai,\x - \xo 22:48 \xt Salm 47:4\x* \p \v 49 ja gutte olgusdoalvvo muo mu vas̄alaʒ̄ai lutte; mu vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄oi bagjel aledak don muo, vækkavaldalaʒ̄ast gajok don muo. \p \v 50 Damditi aigom mon du ramedet, Hærra, bakeni gaskast ja lavllot du nammi maidnoma.\x - \xo 22:50 \xt Rom 15:9\x* \p \v 51 Son dakka su gonagasas bestujume stuoresen, ja son dakka arbmogasvuođa su vuiddujuvvumes vuostai, David vuostai ja su nale vuostai aǥalas̄ aiggai.\x - \xo 22:51 \xt 2 Sam 7:12-16\x* \c 23 \s1 23. Kapittal. \s2 David duođas̄ta su jabmemes ouddal Ibmel loppadusa birra aldsesis Messiasa ja su buristsivdneduvvum rađđitusa harrai ja su vas̄alaʒ̄ai vahaglas̄ luondo ja sin hævvanæme harrai, 1–7. David væǥalas̄ olbmak ja soabmasak sin daǥoin bajaslokkujuvvujek, 8–39. \p \v 1 Ja dak læk David maŋemus̄ sanek: Nuft cælkka David, Isai bardne, ja nuft cælkka olmai, dat allagassi divvujuvvum, Jakoba Ibmela vuiddujuvvum ja Israel havskajes lavllo. \p \v 2 Hærra Vuoigŋa sardno mu bokte, ja su sadne læ mu njuokc̄am alde;\x - \xo 23:2 \xt Matt 22:43; Ap daǥ 1:16\x* \p \v 3 Israel Ibmel læ cælkkam, munji læ Israel bakte sardnom: Okta rađđijægje galgga læt olbmui bagjel, okta vanhurskes, okta rađđijægje Ibmel balo siste\x - \xo 23:3 \xt Salm 72:1\xta ; j. n. v.;\xta* Es 11:2-5; Jer 23:5, 6; 33:15, 16\x* \p \v 4 ja nuftgo iđđeda c̄uovgas, go bæivas̄ bagjana, iđed alma balvaitaǥa; bæivadaǥa bokte, arve bokte boccida rasse ouddan ædnamest.\x - \xo 23:4 \xt Salm 72:6; Es 9:2; Joh 8:12\x* \p \v 5 Dastgo igo mu viesso læk daggar Ibmel oudast? Alma aǥalas̄ litto læ son bigjam munji, rakaduvvum juokke dafhost ja nannos; dastgo buok mu bestujume ja buok, mi su miela mielde læ, — igo son galgas̄e diktet dam ouddanboccidet?\x - \xo 23:5 \xt 2 Sam 7:12\xta ; j. n. v.;\xta* Es 45:8\x* \p \v 6 Mutto dak navcatæmek, si læk buokakrakkan nuftgo bastelis lanjak, mak erit hævatuvvujek; dastgo æi dak duotaduvvu gieđaiguim; \p \v 7 mutto jos olmus̄ daid duotad, de son fuolla aldsesis ruvdid ja saittenađa, ja dolain dak bolddujuvvujek, gost dak læk. \p \v 8 Dak læk dai væǥalaʒ̄ai namak, gæk legje Davidest: Joseb‐Bassebet, Takmonitalas̄, hæggafavtai oaivamus̄; son bajedi su saites gavce c̄uođe goddatallam olbma bagjel ovtag gærdest.\x - \xo 23:8 \xt 1 Muit 11:10-41\x* \p \v 9 Ja su maŋest Eleasar, Dodo bardne, Ahohi bardne; son læi dam golma væǥalaʒ̄a gaskast Davidin, dallego si higjedegje Filistalaʒ̄aid, guđek legje c̄oagganam dasa soattai; mutto Israel olbmak manne dobbe bajas.\x - \xo 23:9 \xt 1 Muit 27:4\x* \p \v 10 Son c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja c̄aski Filistalaʒ̄ai gaskast, dassac̄i go su gietta vaibai, ja su gietta hængagi gidda miekkai, ja Hærra daǥai stuora bestujume damanaǥa bæive, ja almug macai ruoktot su maŋest dus̄s̄efal stajedam varas daid gac̄c̄am olbmaid. \p \v 11 Ja su maŋest Samma, Age bardne, Hararitalas̄; Filistalaʒ̄ak c̄oagganegje obba joavkkon, ja damanaǥa baikest læi muttom bælddogappalak, ærtain dievva, ja almug batari Filistalaʒ̄ai muođoi oudast. \p \v 12 De son divoi jec̄as gasko dam ædnamgappalaǥa ja gajoi dam ja c̄aski Filistalaʒ̄aid; ja Hærra daǥai stuora bestujume. \p \v 13 Ja golmas dam golbma loǥe oaivamuʒ̄ast manne vuolas, ja si botte lagjim‐aige bællai David lusa, Adullam bigjui; ja Filistalaʒ̄ai joavkko legje orromen soattesidast Refaim vuomest.\x - \xo 23:13 \xt 2 Sam 5:18\x* \p \v 14 Ja David læi dalle ladne siste, ja Filistalaʒ̄ai njunos̄vækka læi dalle Betleheimest.\x - \xo 23:14 \xt 2 Sam 5:17\x* \p \v 15 Ja David oaʒ̄oi halo ja celki: Gi munji rabed c̄ace jukkat Betleheime galdost, mi læ porta guorast? \p \v 16 De bakkijegje dak golbma væǥalaʒ̄a Filistalaʒ̄ai soattesida sisa ja goivvu c̄ace bajas Betleheime galdost, mi læ porta guorast, ja si gudde dam erit ja bukte dam Davidi; mutto i son dattom dam jukkat, mutto golgati dam Hærra ouddi. \p \v 17 Ja son celki: Lekus dat gukken must erit. Hærra, dam dakkat! Galgas̄imgo mon jukkat dai olbmai varaid, guđek manne dokko sin hægasek vaddoin? Ja i son dattom dam jukkat. Dam dakke dak golbma væǥalaʒ̄a. \p \v 18 Ja Abisai, Joaba viellja, Seruja bardne; son læi hæggafavtai oaivamus̄, ja son bajedi su saites golbma c̄uođe goddatallam olbma bagjel; ja sust læi namma dam golbmasa gaskast. \p \v 19 Ouddali dam golbma lokkasa læi son galle gudnijattujuvvum ja s̄addai sin oaivamuʒ̄ʒ̄an; mutto dam golbmasa ragjai i son ollam. \p \v 20 Ja Benaja, Jojada bardne, jalos olbma bardne, stuores daǥoides dafhost, Kabseel olmus̄; son c̄aski Moaba guokte legjongievra, ja son niejai vuolas ja c̄aski legjona gaivo siste muttom bæive, go muotta læi gac̄c̄am. \p \v 21 Ja son c̄aski muttom Egyptelaʒ̄a, stuora‐s̄addog olbma, ja Egyptelaʒ̄a gieđast læi saitte; mutto son manai vuolas su vuostai su sobbines ja gaiketi saite Egyptalaʒ̄a gieđast ja goddi su su jec̄as saitin. \p \v 22 Dam daǥai Benaja, Jojada bardne; ja sust læi namma dam golma væǥalaʒ̄a gaskast. \p \v 23 Ouddali dam golbma lokkasa læi son gudnijattujuvvum, mutto dam golbmasa ragjai i son ollam; ja David bijai su su oskaldasaides særvvai. \p \v 24 Asael, Joaba viellja, læi dam golbma lokkasa gaskast; nuft maidai Elhanan, Dodo bardne, gutte læi Betleheimest erit,\x - \xo 23:24 \xt 1 Muit 27:7\x* \p \v 25 Samma, Haroditalas̄, Elika, Haroditalas̄, \p \v 26 Heles, Paltitalas̄, Ira, Ikkes bardne, Tekoitalas̄,\x - \xo 23:26 \xt 1 Muit 27:9, 10\x* \p \v 27 Abieser, Anatotitalas̄, Mebunnai, Husatitalas̄, \p \v 28 Salmon, Ahohitalas̄, Maharai, Netofatitalas̄,\x - \xo 23:28 \xt 1 Muit 27:13\x* \p \v 29 Heleb, Baana bardne, Netofatitalas̄, Ittai, Ribai bardne, gutte læi Benjamin manai Gibeast erit, \p \v 30 Benaja, Piratonitalas̄, Hiddai, gutte læi Gaas vumin erit,\x - \xo 23:30 \xt 1 Muit 27:14\x* \p \v 31 Abi‐Albon, Arbatitalas̄, Asmavet, Barhumitalas̄, \p \v 32 Eljahba, Saalbonitalas̄, BneJasen, Jonatan, \p \v 33 Samma, Hararitalas̄, Ahiam, Sarar bardne, Araritalas̄, \p \v 34 Elifelet, Ahasbai bardne, Maakatitalaʒ̄a bardne, Eliam, Gilonitalas̄, Akitofel bardne,\x - \xo 23:34 \xt 2 Sam 15:12\x* \p \v 35 Hesro, Karmelitalas̄, Paarai, Arbitalas̄, \p \v 36 Jigal, Natan bardne, gutte læi Sobast erit, Bani, Gaditalas̄, \p \v 37 Selek, Ammonitalas̄, Naharai, Beerotitalas̄, Joaba, Seruja barne, værjoguoddek, \p \v 38 Ira, Jitritalas̄, Gareb, Jitritalas̄, \p \v 39 Uria, Hetitalas̄; buokak oktibuok c̄iec̄a njæljad lokkai.\x - \xo 23:39 \xt 2 Sam 11:3\x* \c 24 \s1 24. Kapittal. \s2 David goc̄c̄o c̄ieǥos c̄ævllaivuođast Joaba lokkat albmuga, 1–3. Joab dakka dam, daddeke su datos vuostai, ja adda gonagassi loǥo, 4–9. David dovdda su suddos ja vuoled jec̄as, oaʒ̄ʒ̄o valljit golma rangas̄tusa gaskast; son vallje rottodavda, 10-14. Dam bokte goddujuvvujek 70:000 olbma; David rokkadalla vuollegaʒ̄at Hærrai, 15–17. Son oaʒ̄ʒ̄o goc̄c̄oma huksit Hærrai altara Aravna gordneraidnimbaikkai, maid son damditi oasta; son oaffarus̄s̄a, ja rottodavdda nokka, 18–25. \p \v 1 Ja Hærra moarre cakkidi fastain\f + \fr 24:1 \ft 21, 1. j. n. v.\f* Israel vuostai, ja son avc̄oti Davida sin vuostai ja celki: Vuolge ja loǥa Israela ja Juda!\x - \xo 24:1 \xt 1 Muit 21:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja gonagas celki Joabi, soattevæǥa oaivamuʒ̄ʒ̄i, gutte læi su lutte: Mana birra buok Israel sokkagoddi c̄ađa Dan rajest gidda Beerseba ragjai, ja gæc̄adeket albmuga, vai mon oaʒ̄om diettet albmuga loǥo! \p \v 3 Ja Joab celki gonagassi: Hærra, du Ibmelad, lasetekus dam albmugi c̄uođe gærddai ænebuid, go si læk, ja nuft, atte mu hærram gonagassam c̄almek dam oidnek! Mutto manne læ mu hærram gonagassam oʒ̄ʒ̄om halo dam dakkoi? \p \v 4 Mutto gonagasa sanek bissu nanosen Joaba vuostai ja soattevæǥa oaivamuʒ̄ai vuostai. De vulgge dalle Joab ja soattevæǥa oaivamuʒ̄ak olgus gonagasa muođoi oudast gæc̄adam varas Israel albmuga. \p \v 5 Ja si manne Jordan rasta ja luoittalegje Aroer gurri dam gavpuga olgis̄ bællai, mi læ Gad vuome gasko ja Jaser guovlost.\x - \xo 24:5 \xt 5 Mos 2:36\x* \p \v 6 Ja si botte Gileadi ja dam vuollegis ædnami, mi æska læi valddujuvvum, ja si botte DanJaani\f + \fr 24:6 \ft 1 Mos. 14, 14.\f* ja birra buok Sidon guvllui. \p \v 7 Ja si botte Tyrus ladne lusa ja buok Hevitalaʒ̄ai ja Kananitalaʒ̄ai gavpugidi; ja de manne si Juda lulagæc̄c̄ai, Beersebai. \p \v 8 Ja si manne birra obba ædnam cađa ja botte ovce mano ja guokte loǥe bæive gæc̄est Jerusalemi. \p \v 9 Ja Joab addi dam loǥo, mi læi garttam albmug gæc̄adæme bokte, gonagassi; ja Israelest legje gavce c̄uođe duhat famolas̄ olbma, guđek matte mieke rottit, ja Juda olbmak legje vitta c̄uođe duhat olbma. \p \v 10 Mutto David vaibmo cabmi su, maŋŋelgo son læi lokkam albmuga, ja David celki Hærrai: Mon læm suddodam sagga daggo bokte, maid mon læm dakkam, ja dal, Hærrac̄am, eritvalde dadde du balvvalægjad værredaǥo; dastgo mon læm mænnodam sagga jallat.\x - \xo 24:10 \xt 2 Sam 12:13\x* \p \v 11 Ja go David likkai bajas iđđedest, de dapatuvai Hærra sadne Gadi, profetai, David oaidnai, naft:\x - \xo 24:11 \xt 1 Sam 22:5\x* \p \v 12 Mana ja sarno Davidi: Nuft cælkka Hærra: Golbma as̄e mon bijam du ouddi; vallje dain ovta aldsesad, vai mon bæsam dam dakkat du vuostai. \p \v 13 Ja Gad bođi David lusa ja dieđeti sudnji dam ja celki sudnji: Datokgo don, atte nælgge c̄iec̄a jaǥe galgga boattet du ædnami, daihe atte don golbma mano galgak bataret du vas̄alaʒ̄ad muođoi oudast, go son doarred du, daihe atte rottodavdda galgga s̄addat golbma bæive du ædnami? Guoratala dal ja gæc̄a bærrai, maid vastadusaid mon galgam sudnji buktet, gutte læ muo vuolgatam.\x - \xo 24:13 \xt Jer 29:17; Esek 6:11, 12\x* \p \v 14 Ja David celki Gadi: Mon læm sagga balost; gac̄c̄op mi dadde Hærra gitti! Dastgo su vaibmolađesvuotta læ stuores; mutto olbmui gitti illa mon datom gac̄c̄at.\x - \xo 24:14 \xt Sir 2:18\x* \p \v 15 De divti Hærra rottodavda boattet Israeli iđđed rajest gidda c̄oagganæme aige ragjai\f + \fr 24:15 \ft ækkedes oaffar aige ragjai.\f*; ja de jabme albmugest Dan rajest Beerseba ragjai c̄iec̄a loǥe duhat olbma. \p \v 16 Ja engel geiggi su gieđas Jerusalem vuostai dam hævatam varas; de gađai Hærra dam baha, ja son celki engeli, gutte hævati albmuga gaskast: Gal dal juo læ, rotte dal du gieđad ruoktot! Ja Hærra engel læi dalle Aravna, Jebusitalaʒ̄a, gordneraidnimbaike lutte. \p \v 17 Go David oini engela, gutte goddi albmuga gaskast, de celki son Hærrai: Gæc̄a, mon dat læm, gutte læm suddodam, ja mon, gutte læm boastot dakkam; mutto dak savcak, maid læk si dakkam? Divte dadde du gieđad boattet mu bagjeli ja mu ac̄c̄am vieso bagjeli!\x - \xo 24:17 \xt 4 Mos 16:22\x* \p \v 18 Ja Gad bođi David lusa dam sæmma bæive ja celki sudnji: Mana bajas, cegge Hærrai altara Aravna, Jebusitalaʒ̄a, gordneraidnimbaikkai! \p \v 19 De manai David bajas Gad sane mielde, nuftgo Hærra læi goc̄c̄om. \p \v 20 Ja go Aravna gæc̄ai olgus, de oini son gonagasa ja su balvvalegjid boattemen rasta lusas; de manai Aravna olgus ja gobmerdi jec̄as gonagasa ouddi su muođoidesguim ædnami. \p \v 21 Ja Aravna celki: Manne boatta mu hærram gonagassam su balvvalægjes lusa? Ja David celki: Oastem varas gordneraidnimbaike dust huksim varas dasa altara Hærrai, vai gikse matta bissanet ja gaiddat albmugest.\x - \xo 24:21 \xt 4 Mos 16:48, 50\x* \p \v 22 Ja Aravna celki Davidi: Mu hærram gonagassam valddus ja oaffarus̄s̄us, maid son buorren adna! Gæc̄a, dast læk vuovsak boalddemoaffaren, ja gordneraidnimgielkak ja vuovsai gæssembierggasak muorran; \p \v 23 buok dam, o gonagas, adda Aravna gonagassi. Ja Aravna celki gonagassi: Hærra, du Ibmelad, vuostaivalddus du armolaʒ̄at! \p \v 24 Mutto gonagas celki Aravnai: Ale nuft, mutto mon aigom oastet dam dust mavso oudast; im mon aigo oaffarus̄s̄at Hærrai, mu Ibmelasam, boalddemoaffarid alma daid mavsekættai. De osti David dam gordneraidnimbaike ja vuovsaid vitta loǥe sekel silba oudast.\f + \fr 24:24 \ft Obba baikke, gosa dasto maŋŋel tempel ja ouddas̄illjo huksijuvvujegje, mavsi 600 sekel golle,\f*\x - \xo 24:24 \xt 1 Muit 21:25\x* \p \v 25 Ja David huksi dasa altara Hærrai ja oaffarus̄ai boalddemoaffarid ja gitosoaffarid; ja Hærra gulai ædnama, ja gikse bissani ja gaidai Israelest.\x - \xo 24:25 \xt 2 Sam 21:14\x*