\id 1KI \ide UTF8 \h Oudeb Gonagasai Girje \toc1 Oudeb Gonagasai Girje \toc2 Oudeb Gonagasai Girje \toc3 1 Gon \mt1 Oudeb Gonagasai Girje. \c 1 \s1 1. Kapittal. \s2 David divs̄oduvvu su boaresvuođastes Abisagest, 1–4. Adonja aiggo læt gonagassan Israelest, ja Abjatar ja Joab læba su bæle, 5–10. Profet Natan nævvo Batseba sardnot Davidi su barnes Salomo birra; son dakka dam, ja Natan boatta sudnji dasa vækken, 11–27. David goc̄c̄o, atte Sadok galgga vuoiddat Salomo, mi maidai dapatuvva, 28–40. Adonja oaʒ̄ʒ̄o dam gullat, batara ja rokkadalla oudastes; Salomo dikta su ællet dam have ja goc̄c̄o su mannat su vissusis, 41–53. \p \v 1 Ja gonagas David læi boares ja vuorasmuvvam\f + \fr 1:1 \ft 2 Sam 5, 4.\f*, ja son gokc̄ujuvvui biktasiguim, mutto i son bivvam. \p \v 2 De celkke su balvvalægjek sudnji: Occujuvvujus mu hærrai gonagassi nuorra nieidda, jomfruvva, gutte matta c̄uoʒ̄ʒ̄ot gonagasa muođoi oudast ja divs̄odet su ja vællat du faŧmest, vai mu hærram gonagassam bivva. \p \v 3 De si occe c̄abba nieida obba Israel ædnamraji siskelist, ja si gavdne Abisag, Sunamitalas̄ nissona, ja dolvvu su gonagasa lusa. \p \v 4 Ja nieidda læi sagga c̄abbes, ja son divs̄odi gonagasa ja balvvali su; mutto i gonagas ællam suina ovtast. \p \v 5 Mutto Adonja, Haggit bardne, aledi jec̄as ja celki: Mon aigom læt gonagas. Ja son rabedi aldsesis vavnaid ja ridijegjid ja vitta loǥe olbma, guđek vikke su oudast.\x - \xo 1:5 \xt 2 Sam 3:4; 15:1\x* \p \v 6 Ja su ac̄c̄e i læm su moras̄tattam obba su ællemaigestge cælkkem bokte: Manne læk don nuft dakkam? Son\f + \fr 1:6 \ft 2 Sam 14, 25.\f* maidai læi sagga c̄abbahabmasas̄, ja su ædne læi su rieǥadattam dasta Absalom maŋest. \p \v 7 Ja son arvvaladai Joabin, Seruja barnin, ja Abjatarin, papain, ja soai c̄uovoiga Adonja ja væketeiga su.\x - \xo 1:7 \xt 1 Gon 2:22\x* \p \v 8 Mutto Sadok, pappa, ja Benaja, Jojada bardne, ja Natan, profeta, ja Simei ja Rei ja dak væǥalaʒ̄ak, guđek Davidest legje, æi doallam Adonja bæle. \p \v 9 Ja Adonja njuovai savcaid ja vuovsaid ja buoiddoduvvum galbid Sohelet gæđge guorast, mi læ En‐Rogel guorast, ja son bovddi buok su vieljaides, gonagasa barnid, ja buok Juda olbmaid, gonagasa balvvalegjid. \p \v 10 Mutto profet Natan ja Benaja ja daid væǥalaʒ̄aid ja Salomo, su vieljas, i son boyddim. \p \v 11 De celki Natan Batsebai, Salomo ædnai: Ikgo don læk gullam, atte Adonja, Haggit bardne, læ s̄addam gonagassan, alma min hærramek David dieđekættai? \p \v 12 De boađe dal, divte muo addet dudnji rađe, vai don bæsak gagjot du hægad ja du barnad Salomo hæga! \p \v 13 Mana sisa gonagas David lusa ja cælke sudnji: Ikgo don læk, mu hærram gonagassam, vurdnom du balvvalægje nissonasad ja cælkkam: Salomo, du bardne, galgga læt gonagas mu maŋŋel, ja son galgga c̄okkat mu truono alde? Manne læ dalle Adonja s̄addam gonagassan? \p \v 14 Gæc̄a, go don ain læk sardnomen dast gonagasain, de mon boađam sisa du maŋest ja nannim du sanid. \p \v 15 Ja Batseba manai sisa gonagasa lusa gammari, ja gonagas læi sagga boares, ja Abisag, Sunamitalas̄ nisson, balvvali gonagasa. \p \v 16 Ja Batseba gobmerdi jec̄as ja luoittadi vuolas gonagasa ouddi, ja gonagas celki: Maid don siđak? \p \v 17 Ja son celki sudnji: Mu hærram! Don læk vurdnom du balvvalægje nissonasad Hærra, du Ibmelad, bokte: Salomo, du bardne, galgga s̄addat gonagassan mu maŋŋel, ja son galgga c̄okkat mu truono alde. \p \v 18 Mutto gæc̄a, dal læ Adonja s̄addam gonagassan, ja don, mu hærram gonagassam, ik dieđe maidege dam birra. \p \v 19 Ja son læ njuovvam vuovsaid ja buoiddoduvvum galbid ja savcaid ollorakkan ja læ bovddim buok gonagasa barnid ja Abjatara, papa, ja Joaba, soattehærra; mutto Salomo, du balvvalægje, i son læk bovddim. \p \v 20 Ja don, mu hærram gonagassam! — obba Israel c̄almek læk gæc̄c̄amen du ala, vai don addas̄ik sigjidi diettet, gi galgga c̄okkat mu hærram gonagassam truono alde su maŋŋel. \p \v 21 Ja de s̄adda dapatuvvat, go mu hærram gonagassam læ vællamen su vanhemides lutte, atte mon ja mu bardne Salomo adnujedne suddolaʒ̄ʒ̄an\f + \fr 1:21 \ft d. l. jabmemi as̄alaʒ̄ʒ̄an.\f*. \p \v 22 Ja gæc̄a, go son læi ain sardnomen gonagasain, de bođi profet Natan. \p \v 23 Ja dat dieđetuvvui gonagassi ja celkkujuvvui: Gæc̄a, profet Natan læ dast. Ja go son bođi sisa gonagasa muođoi ouddi, de gobmerdi son jec̄as gonagasa ouddi ja luoittadi su muođoides ala ædnami. \p \v 24 Ja Natan celki: Mu hærram gonagassam! Don daidak cælkkam: Adonja galgga læt gonagas mu maŋŋel, ja son galgga c̄okkat mu truono alde? \p \v 25 Dastgo son læ odne mannam vuolas ja læ njuovvam vuovsaid ja buoiddoduvvum galbid ja savcaid ollorakkan ja læ bovddim buok gonagasa barnid ja soattehærraid ja Abjatara, papa, ja gæc̄a, si borrek ja jukkek su muođoi oudast ja celkkek: Ellus gonagas Adonja! \p \v 26 Mutto muo, du balvvalægjad, ja Sadoka, papa, ja Benaja, Jojada barne, ja Salomo, du balvvalægjad, i son læk bovddim. \p \v 27 Læʒ̄ʒ̄ago dat as̄s̄e olgusvuolggam mu hærrast gonagasast, ærrebgo don læk addam du balvvalegjidad diettet, gi galgga c̄okkat mu hærram gonagassam truono alde su maŋŋel? \p \v 28 Ja gonagas David vastedi ja celki: Ravkket Batseba mu lusa! Ja son bođi sisa ja c̄uoʒ̄oi gonagasa muođoi oudast. \p \v 29 De vuornoi gonagas ja celki: Nuft duotta go Hærra ælla, gutte læ lonestam mu sielo buok aŧestusast erit:\x - \xo 1:29 \xt 1 Sam 26:24; 2 Sam 4:9\x* \p \v 30 Nuftgo mon læm vurdnom dudnji Hærra, Israel Ibmel, bokte, ja cælkkam: Salomo, du bardne, galgga læt gonagas mu maŋŋel, ja son galgga c̄okkat mu truono alde mu sajest, nuft aigom mon maidai dakkat dam bæive. \p \v 31 De gobmerdi Batseba jec̄as muođoidesguim ædnam vuostai ja luoittadi vuolas gonagasa ouddi ja celki: Mu hærram, gonagas David, ellus aǥalaʒ̄at! \p \v 32 Ja gonagas David celki: Ravkket Sadoka, papa, ja Natana, profeta, ja Benaja, Jojada barne, mu lusa! Ja si botte sisa gonagasa muođoi ouddi. \p \v 33 Ja gonagas celki sigjidi: Valddet mieldadek din hærradek balvvalegjid ja addet Salomo, mu bardnam, ridit mu jec̄c̄am mulasen alde ja dolvvot su vuolas Gihoni! \p \v 34 Ja dobbe galggaba Sadok, pappa, ja Natan, profeta, vuoiddat su gonagassan Israel bagjel, ja di galggabetet c̄uojatet basunin ja cælkket: Ellus gonagas Salomo! \p \v 35 Ja di galggabetet mannat bajas su maŋest, ja son galgga boattet ja c̄okkat mu truono alde, ja son galgga læt gonagas mu sajest, ja su læm mon asatam læt oaivamuʒ̄ʒ̄an Israel bagjel ja Juda bagjel. \p \v 36 De vastedi Benaja, Jojada bardne, gonagassi ja celki: Amen! Nuft celkkus maidai Hærra, mu hærram gonagassam Ibmel! \p \v 37 Nnftgo Hærra læ læmas̄ mu hærram gonagassam mielde, nuft lekus son Salomo mielde ja dakkus su truono stuorebun go mu hærram, gonagas David, truono! \p \v 38 De manne Sadok, pappa, ja Natan, profeta, ja Benaja, Jojada bardne, ja hæggafavtak vuolas, ja si adde Salomo ridit gonagas David mul‐asen alde ja dolvvu su Gihoni. \p \v 39 Ja Sadok, pappa, valdi olljoc̄oarve goađest ja vuoidai Salomo; ja si c̄uojategje basunin, ja buok almug celki: Ellus gonagas Salomo!\x - \xo 1:39 \xt 1 Muit 29:22\x* \p \v 40 Ja buok almug manai bajas su maŋest, ja almug c̄uojati njurganasaiguim ja illodi stuora iloin, nuft atte ænam luoddani sin c̄uorvvom diti. \p \v 41 Dam gulle Adonja ja buok dak bovddijuvvum olbmak, guđek legje su lutte, aito dalle go si legje gærggam borramest; ja go Joab gulai basun c̄uogjam, de celki son: Manne læ daggar c̄uogjam dam s̄lamaidægje gavpugest? \p \v 42 Go son læi ain sardnomen, gæc̄a, de bođi Jonatan, Abjatar, papa, bardne; ja Adonja celki: Boađe sisa! Dastgo don læk s̄iega olmai ja buvtak burid saǥaid.\x - \xo 1:42 \xt 2 Sam 15:27\x* \p \v 43 Mutto Jonatan vastedi ja celki Adonjai: Im! Min hærramek, gonagas David, læ dakkam Salomo gonagassan. \p \v 44 Ja gonagas læ bigjam su mielde Sadok, papa, ja Natan, profeta, ja Benaja, Jojada barne, ja hæggafavtaides suina, ja si adde su ridit gonagasa mul‐asen alde. \p \v 45 Ja Sadok, pappa, ja Natan, profeta, læba vuoiddam su gonagassan Gihonest, ja si læk mannam iloin dobbe bajas, ja gavpug læ likkatusast. Dat læ dat suobman, maid di lepet gullam. \p \v 46 Salomo læ maidai juo c̄okkanam gonagasa truono ala. \p \v 47 Ja gonagasa balvvalægjek læk maidai boattam buristsivdnedet min hærra, gonagas David, cælkededin: Du Ibmel dakkus Salomo nama buorebun go du nama ja su truono stuorebun go du truono! Ja gonagas rokkadalai su oađđemsajestes. \p \v 48 Ja gonagas læ maidai cælkkam naft: Maidnujuvvum lekus Hærra, Israel Ibmel, gutte odne læ addam ovta, gutte c̄okka mu truono alde, nuft atte mu c̄almek oidnek dam! \p \v 49 De suorgganegje buok Adonja bovddijuvvum olbmak ja c̄uoʒ̄ʒ̄elegje, ja si manne erit, jes̄ gutteg su gæidnosis. \p \v 50 Ja Adonja balai Salomost, ja son c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja manai dokko ja doppi altara c̄orvidi. \p \v 51 Ja dat dieđetuvvui Salomoi ja celkkujuvvui: Gæc̄a, Adonja balla gonagas Salomost, ja gæc̄a, son læ doppim altar c̄orvidi ja cælkka: Vurdnus gonagas Salomo munji vela odne juo, atte i son aigo goddet su balvvalægjes mikin. \p \v 52 De celki Salomo: Jos son aiggo s̄addat s̄iega olmajen, de i galga gac̄c̄at vuoktac̄albmege su oaivest ædnami; mutto jos su duokken gavdnujuvvu mikkege bahaid, de galgga son jabmet. \p \v 53 Ja gonagas Salomo vuolgati olbmuid dokko, ja si dolvvu su vuolas altarest, ja son bođi ja gobmerdi jec̄as gonagas Salomo ouddi, ja Salomo celki sudnji: Mana du vissusad! \c 2 \s1 2. Kapittal. \s2 David nævvo su barnes Salomo ballat Hærrast ja adda sudnji ravvaga Joaba. Barsillai ja Simei birra; David jabma, 1–12. Adonja anota Batseba bokte Abisag akkan; Salomo goddeta su dam su anotæme diti, 13–25. Son eritbigja Abjatara su pappa‐ammatest ja goddeta Joaba, 26–35. Son sæsta Simei dam littodæme ala, atte son i goassege galga mannat Jerusalem olggoli; go Simei doagja su loppadusas, de goddeta Salomo maidai su, 36–46. \p \v 1 Go aigge lakkanis̄gođi, atte David galgai jabmet, de goc̄oi son su barnes Salomo ja celki: \p \v 2 Mon manam buok ædnam gæino mielde; de læǥe don gievrra ja s̄adda olmajen!\x - \xo 2:2 \xt Josv 23:14; 5 Mos 31:7; 1 Muit 22:13\x* \p \v 3 Ja vuttivalde dam, mi Hærra, du Ibmel, datto vuttivalddujuvvut, nuft atte don vagjolak su gæinoi mielde ja doalak su ravvagid, su bakkomid ja su laǥaid ja su duođas̄tusaid dam mielde, mi c̄allujuvvum læ Moses laǥast, vai don matak mænnodet visaset juokke dafhost, masa don jec̄ad jorggalak.\x - \xo 2:3 \xt 5 Mos 17:18\xta ; j. n. v.;\xta* Josv 1:7; 23:6\x* \p \v 4 vai Hærra ollas̄uttas̄i su sanes, maid son læ sardnom mu birra, cælkededin: Jos du barnek vuttivalddek sin gæinosek, nuft atte si vagjolek mu muođoi oudast duottavuođa siste, obba sin vaimostæsek ja obba sin sielostæsek, de i galga, celki son, dust vaillot olmai Israel truono alde.\x - \xo 2:4 \xt 2 Sam 7:12; Salm 132:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 Don maidai dieđak, maid Joab. Seruja bardne, daǥai mu vuostai, maid son daǥai goabbas̄aǥai Israel soattehærrai vuostai, Abner. Ner barne, vuostai, ja Amasa, Jeter barne, vuostai, gæid son goddi ja golgati soattevara rafhe aige ja buvti soattevara su boakkanes ala, mi læi su alemi birra, ja su gabmagides ala, mak legje su julgin.\x - \xo 2:5 \xt 2 Sam 3:27; 20:10\x* \p \v 6 Don galgak damditi dakkat du visesvuođad mielde, ja ik don galga diktet su c̄urggis vuovtaid rafhest mannat vuolas jabmi aibmoi. \p \v 7 Mutto Barsillai, Gileaditalaʒ̄a, barni vuostai galgak don dakkat arbmogasvuođa, ja si galggek læt sin gaskast, guđek borrek du bævdest; dastgo nuft si botte mu lusa, dallego mon batarim Absalom, du vieljad, oudast.\x - \xo 2:7 \xt 2 Sam 17:27\xta ; j. n. v.;\xta* 19:31, 32\x* \p \v 8 Ja gæc̄a, du lutte læ Simei, Gera bardne, Benjaminitalas̄, gutte læ Bahurimest erit; son garrodi muo lossis garrodusain dam bæive, go mon mannim Mahanaimi, mutto son bođi mu oudald vuolas Jordan gaddai, ja mon vurdnum sudnji Hærra bokte ja celkkim: Im mon galga goddet du mikin.\x - \xo 2:8 \xt 2 Sam 16:5; 19:16, 23\x* \p \v 9 Mutto ale divte su dal orrot rangas̄tkættai! Dastgo don læk vises olmai, ja gal don dieđak, maid don galgak su vuostai dakkat, nuft atte don divtak su c̄urggis vuovtaid mannat varain vuolas jabmi aibmoi. \p \v 10 De vællani David su vanhemides lusa, ja son havddaduvvui David gavpugi.\x - \xo 2:10 \xt Ap daǥ 2:29\x* \p \v 11 Ja dak bæivek, go David læi gonagassan Israel bagjel, legje njællje loǥe jaǥe; Hebronest rađđi son c̄iec̄a jaǥe, ja Jerusalemest rađđi son golbma njæljad lokkai jaǥe.\x - \xo 2:11 \xt 2 Sam 5:4\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Muit 29:26, 27\x* \p \v 12 Ja Salomo c̄okkai David, su ac̄es, truono alde, ja su gonagasvuotta s̄addai sagga nanosen. \p \v 13 Ja Adonja, Haggit bardne, manai sisa Batseba, Salomo ædne, lusa, ja son celki: Rafhingo don boađak? Ja son celki: Rafhin boađam. \p \v 14 Ja son celki: Must læ okta sadne dudnji. Ja son celki: Sarno! \p \v 15 Ja son celki: Don dieđak, atte rika læi mu, ja mu bællai læi obba Israel jorggalam su muođoides, vai mon galgas̄im læt gonagas; mutto rika læ jorgidam erit mu bælest ja læ s̄addam mu vielljasam, dastgo Hærrast læ dat sudnji addujuvvum.\x - \xo 2:15 \xt 1 Gon 1:5\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Muit 28:5\x* \p \v 16 Ja dal, ovta as̄e anotam mon dust, ale eritc̄ajet mu muođoid\f + \fr 2:16 \ft d. l. ale biettal must dam.\f*! Ja son celki sudnji: Sarno! \p \v 17 Ja son celki: Cælke dadde gonagas Salomoi (dastgo i son aigo eritc̄ajetet du muođoid), atte son galgga addet munji Abisag, Sunamitalas̄ nissona, akkan!\x - \xo 2:17 \xt 1 Gon 1:3\x* \p \v 18 Ja Batseba celki: Noa juo, mon galgam sardnot du birra gonagassi. \p \v 19 Ja Batseba manai sisa gonagas Salomo lusa sardnom varas sudnji Adonja birra, ja gonagas c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja manai su oudald ja gobmerdi jec̄as su ouddi, ja son c̄okkani su truonos ala, ja truonno bigjujuvvui gonagasa ædnai, ja son\f + \fr 2:19 \ft Batseba.\f* c̄okkani su olgis̄ bællai. \p \v 20 Ja son celki: Ovta ucca as̄ac̄a anotam mon dust, ale eritc̄ajet mu muođoid! Ja gonagas celki sudnji: Anot, mu ædnac̄am! Im mon galga eritc̄ajetet du muođoid. \p \v 21 Ja son celki: Divte Abisag, Sunamitalas̄ nissona, addujuvvut Adonjai, du vielljasad, akkan! \p \v 22 De vastedi gonagas Salomo ja celki su ædnasis: Manne anotak don Abisag, Sunamitalas̄ nissona, Adonjai? Anot baica rika sudnji, dastgo son læ mu boarrasæb viellja, duođai, sikke sudnji ja Abjatari, pappi, ja Joabi, Seruja bardnai!\x - \xo 2:22 \xt 1 Gon 1:7\x* \p \v 23 Ja gonagas Salomo vuornoi Hærra bokte ja celki: Nuft dakkus Hærra munji, ja bissus son nuft dakkamest: Dat galgga makset Adonjai su hæga, go son læ sardnom dam sane. \p \v 24 Ja dal, nuft duotta go Hærra ælla, gutte læ nannim muo ja bigjam muo David, mu ac̄c̄am, truono ala, ja gutte læ dakkam munji vieso, nuftgo son læ sardnom: odna bæive galgga Adonja jabmet!\x - \xo 2:24 \xt 2 Sam 7:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 25 Ja gonagas Salomo vuolgati dokko Benaja, Jojada barne, ja son gævai su bagjeli, ja son jami. \p \v 26 Ja Abjatari, pappi, celki gonagas: Mana Anatoti, dokko du ædnamasad! Dastgo don læk jabmem olmai; mutto dam bæive im mon aigo diktet du jabmet, dainago don læk guoddam dam Hærra Hærra arka David, mu ac̄c̄am, muođoi oudast, ja dainago don læk gillam mielde juokke dafhost, maid mu ac̄c̄am gillai.\x - \xo 2:26 \xt 1 Muit 15:11\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Sam 22:20\x* \p \v 27 De nordasti Salomo Abjatara erit læmest Hærra pappan, vai Hærra sadne ollas̄uvvus̄i, maid son læi sardnom Eli vieso bagjel Silost.\x - \xo 2:27 \xt 1 Sam 2:31, 32\x* \p \v 28 Ja sakka bođi Joabi, dastgo Joab læi doallam Adonja bæle, vaiko i son læm doallam Absalom bæle. Ja Joab batari Hærra goattai ja doppi altar c̄orvidi.\x - \xo 2:28 \xt 1 Gon 1:50\x* \p \v 29 Ja dat dieđetuvvui gonagas Salomoi, atte Joab læi bataram Hærra goattai, ja celkkujuvvui: Gæc̄a, son læ altar guorast. De vuolgati Salomo Benaja, Jojada barne, ja celki: Vuolge, gæva su bagjeli! \p \v 30 Go Benaja bođi Hærra goattai, de celki son sudnji: Nuft cælkka gonagas: Mana olgus! Mutto son celki: Im: dastgo dasa mon aigom jabmet. Ja Benaja doalvoi vastadusa ruoktot gonagassi ja celki: Nuft sarnoi Joab, ja nuft son vastedi munji. \p \v 31 Ja gonagas celki sudnji: Daǥa, nuftgo son læ sardnom, ja gæva su bagjeli ja de havddad su, ja erit javkkad nuft dam viǥetes vara, maid Joab læ golgatam, must ja mu ac̄c̄am viesost!\x - \xo 2:31 \xt 2 Mos 21:14\x* \p \v 32 Ja Hærra galgga diktet su vara\f + \fr 2:32 \ft dam sust golgatuvvum vara.\f* boattet ruoktot su oaive ala, dainago son læ c̄askam guokte olbma, guđek læiga vanhurskasæbbuk ja buorebuk go son, ja goddam sodno mikin, alma mu ac̄c̄am, David, dieđekættai, Abner, Ner barne, Israel soattehærra, ja Amasa, Jeter barne, Juda soattehærra.\x - \xo 2:32 \xt 2 Sam 3:27; 20:10\x* \p \v 33 Ja sodno varra galgga ruoktot boattet Joaba oaive ala ja su nale oaive ala aǥalaʒ̄at; mutto David ja su nalle ja su viesso ja su truonno galggek adnet rafhe aǥalaʒ̄at Hærrast.\x - \xo 2:33 \xt 2 Sam 3:29; 1 Mos 9:6\x* \p \v 34 Ja Benaja, Jojada bardne, manai bajas ja gævai su bagjeli ja goddi su, ja son havddaduvvui viesos gurri mæccai. \p \v 35 Ja gonagas bijai Benaja, Jojada barne, su sagjai soattevæǥa bagjeli, mutto Sadok, papa, bijai gonagas Abjatara sagjai.\x - \xo 2:35 \xt 1 Gon 4:4; 1 Sam 2:35; 1 Muit 29:22\x* \p \v 36 Ja gonagas bijai sane ja ravkai Simei lusas ja celki sudnji: Hukse aldsesad vieso Jerusalemi ja oro dast, ja ik don galga dast olgus mannat ik ovta ikge nubbe baikkai. \p \v 37 Dastgo dam bæive, go don vuolgak olgus ja manak Kidron joǥac̄a rasta, de dieđe vissasi, atte don dalle galgak jabmet; du varra galgga læt du oaive alde. \p \v 38 Ja Simei celki gonagassi: Dat sadne læ buorre; nuftgo mu hærra gonagassam læ sardnom, nuft galgga du balvvalægjat dakkat. Ja Simei oroi Jerusalemest ædnag beivid. \p \v 39 Ja de dapatuvai golma jaǥe gæc̄est, atte guovtes Simei balvvalegjin batareiga Akis, Maaka barne, Gat gonagasa, lusa; ja dat dieđetuvvui Simei ja celkkujuvvui: Gæc̄a, du balvvalægjek læba Gatest.\x - \xo 2:39 \xt 1 Sam 27:2\x* \p \v 40 Ja Simei gærggadi jec̄as ja c̄anai ridimspaǥa su asenes ala ja manai Gati, Akis lusa, occam varas su balvvalegjides; ja Simei vulgi dokko ja buvti su balvvalegjides Gatest. \p \v 41 Ja dat dieđetuvvui Salomoi, atte Simei læi mannam erit Jerusalemest Gati ja læi boattam ruoktot. \p \v 42 De bijai gonagas sane ja ravkai Simei ja celki sudnji: Imgo mon læk vurdnom dudnji Hærra bokte ja duođas̄tam dudnji ja cælkkam: Dam bæive, go don vuolgak olgus ja manak ovta daihe nubbe baikkai, de dieđe vissasi, atte don galgak jabmet? Ja don celkkik munji: Dat sadne læ buorre; mon læm dam gullam. \p \v 43 Manne ik don læk dalle doallam Hærra vale ja dam bakkoma, maid mon dudnji goc̄c̄um? \p \v 44 Ja gonagas celki Simei: Don dieđak jes̄ buok dam baha, maid du vaibmo læ diettemen, maid don læk dakkam David, mu ac̄c̄am, vuostai, ja Hærra dikta dal du bahavuođa ruoktot boattet du oaive ala.\x - \xo 2:44 \xt 2 Sam 16:5\xta ; j. n. v.;\xta* Salm 54:7; 62:13\x* \p \v 45 Mutto gonagas Salomo galgga læt buristsivdneduvvum, ja David truonno galgga læt nannijuvvum Hærra muođoi oudast aǥalaʒ̄at. \p \v 46 Ja gonagas addi Benajai, Jojada bardnai, goc̄c̄oma, ja son manai olgus ja gævai su bagjeli, ja son jami. Ja gonagasvuotta nannijuvvui Salomo gitti. \c 3 \s1 3. Kapittal. \s2 Salomo valdda Farao nieida akkan, rakista Hærra, mutto oaffarus̄s̄a almake dievai ala, 1–4. Hærra almostatta jec̄as sudnji ikko ja suovva su anotet, maid son datto; Salomo rokkadalla visesvuođa; Hærra lopped addet sudnji visesvuođa ja maidai gudne, riggesvuođa ja gukkes ællema, jos son aiggo vagjolet su gæinoi mielde, 5–15. Son dubme visesvuođain ovta as̄est guovte fuora gaskast, 16–28. \p \v 1 Ja Salomo daǥai jec̄as Farao, Egypten gonagasa, vivvan, ja valdi Farao nieida ja doalvoi su David gavpuga sisa, dassac̄i go son gærgai huksimest su viesos ja Hærra vieso ja Jerusalem muvra birra buok. \p \v 2 Dus̄s̄efal oaffarus̄ai almug dievai ala; dastgo i læm viesso huksijuvvum Hærra nammi gidda dai beivi ragjai. \p \v 3 Mutto Salomo rakisti Hærra, nuft atte son vagjoli David, su ac̄es, ravvagi mielde; dus̄s̄efal oaffarus̄ai son ja boldi suovvasid dievai alde. \p \v 4 Ja gonagas manai Gibeoni\f + \fr 3:4 \ft dobbe læi dalle tabernakel; arkka læi Jerusalemest 2 Muit. 1, 3–5.\f* oaffarus̄s̄am varas dobbe; dastgo dobbe læi dat bajemus̄ dievva. Duhat boalddemoaffara oaffarus̄ai Salomo dam altar ala. \p \v 5 Gibeonest almostatti Hærra jec̄as Salomoi nieǥo siste ikko, ja Ibmel celki: Anot, maid mon galgam dudnji addet.\x - \xo 3:5 \xt 2 Muit 1:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 6 Ja Salomo celki: Don læk c̄ajetam stuora arbmogasvuođa du balvvalægjad David, mu ac̄c̄am, vuostai, dađemielde go son vagjoli du muođoi oudast duottavuođa siste ja vanhurskesvuođa siste ja vaimo vuoiggadlas̄vuođa siste du vuostai, ja don aimoin bisotik sudnji dam stuora arbmogasvuođa ja addik sudnji barne, gutte c̄okka su truono alde, nuftgo dat oidnujuvvu dam bæive.\x - \xo 3:6 \xt 1 Gon 1:48\x* \p \v 7 Ja dal, Hærra, mu Ibmelam! Don læk dakkam du balvvalægjad gonagassan David, mu ac̄c̄am, sagjai, ja mon læm sagga nuorra, im mon arvved mannat olgus ja mannat sisa.\x - \xo 3:7 \xt 4 Mos 27:17; 1 Sam 18:16; 2 Sam 5:2\x* \p \v 8 Ja du balvvalægjat læ gasko du albmugad gaskast, maid don læk valljim, daggar stuora albmuga, mi i mate lokkujuvvut ige rekinastujuvvut ædnagvuođa diti. \p \v 9 De adde dalle du balvvalægjasad gulolas̄ vaimo dubmit du albmugad, ærotusa dakkat buore ja baha gaski! Dastgo gi vægja dubmit dam du ædnag albmuga?\x - \xo 3:9 \xt Visesv 6:22\x* \p \v 10 Ja dat sadne læi buorre Hærra c̄almi oudast, go Salomo læi anotam dam as̄e. \p \v 11 Ja Ibmel celki sudnji: Dađemielde go don læk anotam dam as̄e ja ik læk anotam aldsesad ædnag beivid ja ik anotam aldsesad riggesvuođa ja ik anotam du vas̄alaʒ̄aidad hæga, mutto læk anotam aldsesad jierme doallat duomo, \p \v 12 gæc̄a, de mon daǥam du sane mielde; gæc̄a, mon addam dudnji vises ja jiermalas̄ vaimo, nuft atte du laǥas̄ i læk læmas̄ du ouddal, ja du laǥas̄ i galga c̄uoʒ̄ʒ̄elet du maŋŋel.\x - \xo 3:12 \xt 1 Gon 4:31\x* \p \v 13 Maidai dam, maid don ik læk anotam, addam mon dudnji, sikke riggesvuođa ja gudne, nuft atte i oktage læk læmas̄ du laǥas̄ gonagasai gaskast buok du beivid.\x - \xo 3:13 \xt Visesv 7:11; Matt 6:33; Efes 3:20\x* \p \v 14 Ja jos don aigok vagjolet mu gæinoi mielde, nuft atte don doalak mu laǥaid ja mu bakkomid, nuftgo David, du ac̄c̄at, læ vagjolam, de mon aigom gukkedet du beivid.\x - \xo 3:14 \xt 5 Mos 4:40\x* \p \v 15 De goccai Salomo, ja gæc̄a, dat læi niekko. Ja son bođi Jerusalemi ja c̄uoʒ̄oi Hærra litto arka oudast ja oaffarus̄ai boalddemoaffarid ja buvti gitosoaffarid, ja son daǥai guossemallasid buok su balvvalegjidasas. \p \v 16 De bođiga guokte fuora gonagasa lusa, ja soai c̄uoʒ̄oiga su muođoi oudast. \p \v 17 Ja nubbe nisson celki: Gula muo, mu hærram! Mon ja dat nisson asaime sæmma viesost, ja mon rieǥadattim viesost su lutte. \p \v 18 Ja de dapatuvai dam goalmad bæive, maŋŋelgo mon legjim rieǥadattam, de rieǥadatti maidai dat nisson; ja moai læime ovtast, i læm oktage vieres monno lutte vieso siste, dus̄s̄efal moai guovtes læime vieso siste. \p \v 19 Ja dam nissona bardne jami ikko, dainago son læi vællam su alde; \p \v 20 ja son likkai bajas igjaguovddel ja valdi mu barne mu guorast, go du balvvalægje nisson læi oađđemen, ja son bijai su su faŧmasis, ja su barnes, dam jabme, bijai son mu faŧmai. \p \v 21 Ja go mon likkim bajas iđđedest addem varas mu bardnasam njammat, gæc̄a, de son læi jabmam; mutto go mon gæc̄adim su visut iđđedest, gæc̄a, de i dat læm mu bardne, gæn mon legjim rieǥadattam. \p \v 22 Ja nubbe nisson celki: I dat læk nuft, mutto dat ælle læ mu bardne, ja dat jabme læ du bardne. Ja dot celki: I; dat jabme læ du bardne, ja dat ælle læ mu bardne. Nuft soai dalle sarnoiga gonagasa muođoi oudast. \p \v 23 De celki gonagas: Dat cælkka: Dat, dat ælle, læ mu bardne, ja dat jabme læ du bardne. Ja dot cælkka: I; dat jabme læ du bardne, ja dat ælle læ mu bardne. \p \v 24 Ja gonagas celki: Viʒ̄ʒ̄et munji mieke! Ja miekke buktujuvvui sisa gonagasa muođoi ouddi. \p \v 25 De celki gonagas: C̄uppet dam ælle mana guovte sagjai ja addet nubbe bæle nubbai ja nubbe bæle fast nubbai! \p \v 26 De celki dat nisson, gæn bardne dat ælle læi, gonagassi (dastgo su vaibmo buli su barne diti), son celki: Gula muo, mu hærram! Addet sudnji dam ælle mana, mutto allet eisege dam godde! Mutto dot celki: I mu ige du galga dat læt; c̄uppet dam gaskat!\x - \xo 3:26 \xt Es 49:15\x* \p \v 27 De vastedi gonagas ja celki: Addet sudnji dam ælle mana ja allet godde dam! Son læ dam ædne. \p \v 28 Ja obba Israel gulai dam duomo, maid gonagas læi dubmim, ja si balle gonagasast; dastgo si oidne, atte Ibmel visesvuotta læi su vaimo siste rabedet vuoiggadvuođa.\x - \xo 3:28 \xt Visesv 8:11\x* \c 4 \s1 4. Kapittal. \s2 Salomo bajemus̄ amatolbmak bajaslokkujuvvujek, 1–19. Albmuga oasalas̄ dilalas̄vuotta su rađđijume vuolde; su rika rajek; su hærvas dallodoallam; su vavnak ja hæstak, 20–28. Su stuora visesvuotta, 29–34. \p \v 1 Ja gonagas Salomo læi gonagas obba Israel bagjel. \p \v 2 Ja dak legje dak bajemus̄ olbmak, gæk sust legje: Asarja, Sadok bardne, læi pappa\f + \fr 4:2 \ft nuftgo 2 Sam 8, 18.\f*; \p \v 3 Elihoref ja Akia, Sisa barnek, læiga c̄allek; Josafat, Akilud bardne, læi historiac̄alle, \p \v 4 ja Benaja, Jojada bardne, læi soattevæǥa bagjel, ja Sadok ja Abjatar læiga papak,\x - \xo 4:4 \xt 1 Gon 2:35\x* \p \v 5 ja Asarja, Natan bardne, læi oaivve‐olbmai\f + \fr 4:5 \ft 7. v.\f* bagjel, ja Sabud, Natan bardne, læi pappa\f + \fr 4:5 \ft nuftgo 2 Sam. 8, 18.\f*, gonagasa usteb, \p \v 6 ja Akisar læi gonagasdalo oaivamus̄, ja Adoniram, Abda bardne, læi barggogædnegasai\f + \fr 4:6 \ft 1 Gon 5, 13:14.\f* bagjel. \p \v 7 Ja Salomost legje guokte nubbe lokkai oaivve‐olbma obba Israela bagjel, ja si bibme gonagasa ja su vieso; ovta mano jaǥest læi dat gænge bagjelist biebmat su. \p \v 8 Ja dak legje sin namak: Hur bardne Efraim vare alde; \p \v 9 Deker bardne Makasest ja Saalbimest ja Bet‐Semesest ja Elon‐Bet‐Hananest; \p \v 10 Hesed bardne Arubbotest; sust læi Soko ja buok Hefer ænam. \p \v 11 Abinadab barnest læi obba Dor alla ænam; Tafat, Salomo nieidda, læi sust akkan. \p \v 12 Baanast, Akilud barnest, læi Taanak ja Megiddo ja obba Bet‐Sean, mi læ Sartan guorast Jisreel vuollelist Bet‐Seanest Abel‐Meholai, gidda dom bællai Jokmeama. \p \v 13 Geber bardne læi Ramotest Gileadest; sust legje Jair, Manasse barne, gavpugak, mak læk Gileadest; sust læi Argob ænam, mi læ Basanest, gutta loǥe stuora gavpuga muvraiguim ja væikkesmartiguim. \p \v 14 Akinadabest, Iddo barnest, læi Mahanaim. \p \v 15 Akimaas læi Naftalist; son maidai læi valddam Basmat, Salomo nieida, akkan. \p \v 16 Baana, Husai bardne, læi Aserest ja Alotest; \p \v 17 Josafat, Paruah bardne, læi Isaskarest; \p \v 18 Simei, Ela bardne, læi Benjaminest; \p \v 19 Geber, Uri bardne, læi Gilead ædnamest, Sihon, Amoritalaʒ̄ai gonagasa, ja Og, Basan gonagasa, ædnamest, ja son læi dat aidno oaivve‐olmai, gutte læi dam ædnamest. \p \v 20 Juda ja Israel læiga ædnagak, nuftgo saddok, mak læk appegaddest, ædnagvuođast; si borre ja jukke ja legje ilost.\x - \xo 4:20 \xt 1 Gon 3:8; 1 Mos 13:16\x* \p \v 21 Ja Salomo rađđi buok gonagasrikai bagjel dæno\f + \fr 4:21 \ft Eufrat.\f* rajest Filistalaʒ̄ai ædnam ragjai ja gidda Egypten ædnamraji ragjai; si bukte addaldaǥaid ja balvvalegje Salomo buok su ællembeivid.\x - \xo 4:21 \xt 2 Muit 9:26; Sir 47:17\x* \p \v 22 Ja Salomo biebmos̄lajak juokke bæivvai legje golbma loǥe kor fina jafok ja gutta loǥe kor æra jafok, \p \v 23 loǥe buoiddoduvvum vuovsa ja guokte loǥe vuovsa guottombaikest ja c̄uotte smavva oame ærreb sarvvagi ja gasellai ja goddi ja buoiddoduvvum loddi. \p \v 24 Dastgo son rađđi obba ædnam bagjel dom bælde\f + \fr 4:24 \ft oarjabælde.\f* dæno Tifsah rajest gidda Gasa ragjai, buok gonagasai bagjel dom bælde dæno, ja sust læi rafhe juokke guovlost birra buok.\x - \xo 4:24 \xt 1 Mos 15:18\x* \p \v 25 Ja Juda ja Israel asaiga oagjebassan, juokke olmai su vidnemuoras vuolde ja su fikunmuoras vuolde, Dan rajest gidda Beerseba ragjai, buok Salomo beivid.\x - \xo 4:25 \xt 3 Mos 26:5; Mika 4:4; Sak 3:10\x* \p \v 26 Ja Salomost legje njællje loǥe duhat stalljasaje su vavdnahæstaidasas ja guokte loǥe duhata ridijægje.\x - \xo 4:26 \xt 2 Muit 9:25\x* \p \v 27 Ja dok oaivve‐olbmak bibme gonagas Salomo ja juokkehaʒ̄a, gutte vaʒi gonagas Salomo bævdest, jes̄gutteg su manos; æi si diktam sust maidege vaillot.\x - \xo 4:27 \xt 1 Gon 4:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 28 Ja bivgid ja oalgaid hæstaidi ja vuojanidi bukte si dokko dam baikkai, gost dak galgge læt, jes̄gutteg, dađemielde go sudnji læi mærreduvvum. \p \v 29 Ja Ibmel addi Salomoi visesvuođa ja sagga ollo arvvadusa ja jierme, mi arvvedi viddaset, nuftgo saddoid, mak læk appegaddest.\x - \xo 4:29 \xt Sir 47:20\x* \p \v 30 Ja Salomo visesvuotta læi stuoreb go buok nuortta‐ædnam manai visesvuotta ja go buok Egyptalaʒ̄ai visesvuotta.\x - \xo 4:30 \xt 1 Gon 3:12\x* \p \v 31 Son læi visasæbbo go buok olbmuk, go Etan, Esrahitalas̄, ja Heman ja Kalkol ja Darda, Mahol barnek, ja su namma læi dovdos buok bakenlas̄ albmugi gaskast birra buok.\x - \xo 4:31 \xt 1 Muit 2:6\x* \p \v 32 Son sarnoi golbma duhat sadnevagjasa, ja su lavllagak legje okta duhat ja vitta.\x - \xo 4:32 \xt Sard 12:9\x* \p \v 33 Son sarnoi muorai birra, sedermuora rajest, mi læ Libanon alde, ja gidda isopa ragjai, mi s̄adda sæine ala, ja son sarnoi spiri birra ja loddi birra ja njoammoi birra ja guli birra. \p \v 34 Ja olbmuk botte buok albmugi lutte gullam diti Salomo visesvuođa, buok ædnam gonagasai lutte, guđek legje gullam su visesvuođa birra.\x - \xo 4:34 \xt 1 Gon 10:1\xta ; j. n. v.;\xta* Matt 12:42\x* \c 5 \s1 5. Kapittal. \s2 Salomo anot dimbarid Hiramest, Tyrus gonagasast, tempel huksim varas, 1–6. Hiram lopped iloin balvvalet Salomo dam dafhost; soai dakkaba litto goabbag guiminæsga, 7–12. Salomo asata ædnag duhatid albmugest rabedet dimbarid ja geđgid dam huksijubmai, 13-18. \p \v 1 Ja Hiram, Tyrus gonagas, vuolgati su balvvalegjides Salomo lusa, dastgo son læi gullam, atte son læi vuiddujuvvum gonagassan su ac̄es sagjai; dastgo Hiram læi læmas̄ David usteb buok beivid. \p \v 2 Ja Salomo bijai sane Hirami ja cælketi:\x - \xo 5:2 \xt 2 Muit 2:3\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 Don dieđak, atte David, mu ac̄c̄e, i mattam huksit vieso Hærra, su Ibmeles, nammi dai sođi diti, maiguim si legje birrastattam su, dassac̄i go Hærra bijai sin su juolggevuođoi vuollai. \p \v 4 Mutto dal læ Hærra, mu Ibmelam, addam munji rafhe birra buok; i læk oktage vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄o ja i mikkege likkotesvuođaid. \p \v 5 Ja gæc̄a, mon jurdas̄am dal huksit vieso Hærra, mu Ibmelam, nammi, nuft moft Hærra læ sardnom Davidi, mu ac̄c̄ai, go son celki: Du bardne, gæn mon aigom bigjat du sagjai du truono ala, son galgga huksit vieso mu nammi.\x - \xo 5:5 \xt 2 Sam 7:13; 1 Muit 22:10\x* \p \v 6 De goc̄o dal, atte munji galggek c̄uppujuvvut sedermuorak Libanonest, ja mu balvvalægjek galggek læt du balvvalegjiguim, ja mon galgam dudnji addet du balvvalegji balka, aibas nuftgo don cælkak; dastgo don dieđak, atte i min gaskast læk oktage, gutte ibmerda c̄uoppat muoraid, nuftgo Sidonialaʒ̄ak. \p \v 7 Ja de dapatuvai, go Hiram gulai Salomo sanid, de s̄addai son sagga illoi, ja son celki: Maidnujuvvum lekus Hærra odna bæive, gutte læ addam Davidi vises barne dam ædnag albmuga bagjeli!\x - \xo 5:7 \xt 2 Muit 2:12\x* \p \v 8 Ja Hiram bijai sane Salomoi ja cælketi: Mon læm gullam daid saǥaid, maid don læk munji vuolgatam; mon aigom dakkat buok, maid don halidak sedermuorai harrai ja sypresmuorai harrai. \p \v 9 Mu balvvalægjek galggek doalvvot daid vuolas Libanonest appegaddai, ja mon aigom daid bijatet lattan abe ala ja buktet dam baikkai, man birra don bijac̄ak munji sane, ja addet daid dobbe luvvijuvvut gutteg guoimestæsek, ja de don addak daid dobbe viʒ̄ʒ̄ujuvvut. Mutto don galgak dakkat, maid mon halidam, rabededin biebmos̄lajaid mu vissui. \p \v 10 De addi Hiram Salomoi sedermuoraid ja sypresmuoraid, nuft ollo, go son halidi. \p \v 11 Ja Salomo addi Hirami guokte loǥe duhat kor nisoid borramus̄s̄an su vissui ja guokte loǥe kor oljo njuvddujuvvum olivain; nuft addi Salomo Hirami jaǥest jakkai. \p \v 12 Ja Hærra addi Salomoi visesvuođa, nuft moft son læi sardnom sudnji; ja rafhe læi Hiram ja Salomo gaskast, ja soai daǥaiga goabbas̄aǥak litto.\x - \xo 5:12 \xt 1 Gon 4:29; 3:12\x* \p \v 13 Ja gonagas Salomo valdi barggogædnegasaid obba Israelest, ja barggogædnegasak legje golbma loǥe duhat olbma. \p \v 14 Ja son vuolgati sin Libanoni, loǥe duhata mano vuollai vurrulaǥai; ovta mano legje si Libanon alde, guokte mano sin viesostæsek. Ja Adoniram læi barggogædnegasai bagjel.\x - \xo 5:14 \xt 1 Gon 4:6\x* \p \v 15 Ja Salomost legje c̄iec̄a loǥe duhata guorbmegæsse ja gavce loǥe duhata c̄uoppe vare alde,\x - \xo 5:15 \xt 2 Muit 2:18\x* \p \v 16 ærreb Salomo oaivve‐olbmai, guđek legje bargo bagjel, golbma duhata ja golbma c̄uođe, guđek rađđijegje dam albmuga, mi doaimati bargo. \p \v 17 Ja gonagas goc̄oi stuora geđgid bajasgaikkujuvvut, mavsolas̄ geđgid, bigjam varas vieso vuođo c̄uppujuvvum geđgin. \p \v 18 Ja Salomo huksijægjek ja Hirama huksijægjek ja Giblitalaʒ̄ak\f + \fr 5:18 \ft Esek 27, 9.\f* c̄uppe ja garvestegje muoraid ja geđgid dain huksim varas vieso. \c 6 \s1 6. Kapittal. \s2 Salomo hukse tempela, dam basse baike ja dam buok bassamus baike, nuftgis maidai ouddafæskara ja liggevieso, mi læi golbma lanja alo, gammariguim, bajas tempel muvrai gurri, 1–10. Hærra almostatta jec̄as Salomoi ja lopped ollas̄uttet su loppadusaides, jos son datto læt sudnji gulolas̄, 11–13. Siskeld skoađasta Salomo vieso fieloiguim ja gollin; kerubak dakkujuvvujek, uvsak rakaduvvujek: ouddas̄illjo huksijuvvu, 14–38. \p \v 1 Ja de dapatuvai dam njællje c̄uođe ja gavce loǥad jaǥe Israel manai olgus vuolggem maŋŋel Egypten ædnamest, Siv manost, dat læ dat nubbe manno, dam njæljad jaǥest, maŋŋelgo Salomo læi s̄addam gonagassan Israel bagjel, atte son algi huksit vieso Hærrai.\x - \xo 6:1 \xt 2 Muit 3:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja viesso, maid gonagas Salomo huksi Hærrai, læi gutta loǥe allan gukko ja guokte loǥe allan govdo ja golbma loǥe allan alo. \p \v 3 Ja ouddafæsker vieso basse baike ouddabælde læi guokte loǥe allan gukko vieso govddodaǥa mielde ja loǥe allan govdo vieso ouddabælde. \p \v 4 Ja vissui daǥai son ikkunid, main læi c̄ærgalas gidda. \p \v 5 Ja son huksi vieso sæine mielde lanjaid birra buok, vieso seini mielde birra buok, dam basse baike gurri ja goara gurri, ja son daǥai liggegammarid birra buok. \p \v 6 Dat vuolemus̄ ladnja læi vitta allan govdo, ja dat gaskalæmus gutta allan govdo, ja dat goalmad c̄iec̄a allan govdo; dastgo son læi rakadam vissui liggebittaid birra buok olggobællai, amas mikkege darvvanet vieso seinidi. \p \v 7 Ja go viesso huksijuvvui, de dat huksijuvvui olles geđgin gæđgeluoddombaikest, ja i væc̄er ige aks̄o ige mikkege ruovddenævoid gullujuvvum viesost, dalle go dat huksijuvvui.\x - \xo 6:7 \xt 5 Mos 27:6\x* \p \v 8 Dam gaskamus liggegammara uksa\f + \fr 6:8 \ft namalassi dam vuolemus̄ lanjast.\f* læi vieso olgis̄ bælde, ja bonjesraiddalasa mielde gorgŋujuvvui bajas dam gaskalæmus ladnji, ja dam gaskalebmusest bajas dam goalmad ladnji. \p \v 9 Ja son huksi vieso ja ollas̄utti dam, ja son lovdi vieso hirsaiguim ja assas sederfiellogurgadasaiguim.\x - \xo 6:9 \xt 1 Gon 7:3, 7; 6:15\x* \p \v 10 Ja son huksi lanjaid obba dam vieso gurri; vitta allana læi dai allodak, ja dak giddijuvvujegje vissui sederhirsai bokte.\x - \xo 6:10 \xt 1 Gon 6:5, 6\x* \p \v 11 Ja Hærra sadne dapatuvai Salomoi naft: \p \v 12 Dam vieso harrai, maid don huksik, de mon aigom, jos don vagjolak mu ravvagi mielde ja doalak mu laǥaid ja vuttivaldak buok mu bakkomid, nuft atte don vagjolak dai mielde, de mon aigom ollas̄uttet du ala mu sadnam, maid mon sardnum Davidi, du ac̄c̄ai,\x - \xo 6:12 \xt 2 Sam 7:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 13 ja mon aigom assat gasko Israel manai gaskast, ja im mon aigo hæittet mu albmugam Israela.\x - \xo 6:13 \xt 2 Mos 29:45; 3 Mos 26:11\x* \p \v 14 De huksi Salomo vieso ja ollas̄utti dam. \p \v 15 Ja son skoađasti vieso seinid siskabæle sederfieloiguim; vieso latte rajest gidda lovta seini\f + \fr 6:15 \ft d. l. seini bajemus̄ oase, mi læi lovta guorast.\f* ragjai skoađasti son dam siskabæle muorain, ja son skoađasti vieso latte sypresfieloiguim. \p \v 16 Ja son huksi guokte loǥe allana vieso duoǥabælde sederfieloiguim sæine latte rajest lovta seini ragjai, ja dam rakadi son aldsesis siskeld goarran, danen buok bassamus baikken.\x - \xo 6:16 \xt 1 Gon 6:20\x* \p \v 17 Ja viesso, dat læ dat basse baikke goara ouddalist, læi njællje loǥe allan gukko. \p \v 18 Ja sedermuorra læi viesost siskabæle, govvarakkanasak kolokvintain ja boccidam liđin; dat læi buokrakkan sedermuorra, i læm oktage gæđge oaidnet. \p \v 19 Ja son rakadi goara vieso siskemussi bigjam varas dasa Hærra litto arka. \p \v 20 Ja goara oudald, mi læi guokte loǥe allan gukko ja guokte loǥe allan govdo ja guokte loǥe allan alo, ja maid son skoađasti daina mavsolaʒ̄amus gollin, skoađasti son altara sedermuorain. \p \v 21 Ja Salomo skoađasti vieso siskabæle daina mavsolaʒ̄amus gollin ja hængasti golleviđjid sæine mietta goara ouddi ja skoađasti dam gollin. \p \v 22 Ja obba vieso skoađasti son gollin, dassac̄i go obba viesso læi garves; ja obba altara, mi gulai gorri, skoađasti son gollin. \p \v 23 Ja son daǥai gorri guokte keruba olljomuorast; loǥe allana læi dai allodak.\x - \xo 6:23 \xt 2 Mos 25:18\xta ; j. n. v.;\xta* 37:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 24 Ja vitta allana læi keruba nubbe soagja, ja vitta allana keruba nubbe soagja, loǥe allana soagjagæc̄est soagjagæc̄c̄ai. \p \v 25 Ja nubbe kerub læi loǥe allana govdo; oktag mitto ja oktag habme læi goabbas̄aǥain kerubin. \p \v 26 Nubbe kerub læi loǥe allan alo, ja nuftgis maidai dat nubbe kerub. \p \v 27 Ja son bijai kerubid gasko dam siskeb vieso sisa, ja kerubi soajak olguslebbijuvvujegje, nuft atte dam nubbe soajak guske dam nubbe sæidnai, ja dam nubbe keruba soajak guske dam nubbe sæidnai, ja sodno soajak vieso gasko guoskaiga soagja soagjai. \p \v 28 Ja son skoađasti kerubid gollin. \p \v 29 Ja buok dam vieso seinidi birra buok addi son rakaduvvut c̄uppujuvvum govvarakkanasaid kerubin ja palmin ja boccidam liđin sikke siskabællai ja olggobællai. \p \v 30 Ja vieso latte skoađasti son gollin siskabæle ja olggobæle. \p \v 31 Ja goara uksaraige ouddi dagai son lækastak‐uvsaid olljomuorast; ravddahærvva uksabællasiguim læi viđadas oasse sæinest. \p \v 32 Ja dam uvsaguktui, mak læiga olljomuorast, c̄uopati son kerubgovaid ja palbmegovaid ja boccidam liđid ja skoađasti daid gollin; son lebbi golle kerubi bagjel ja palmi bagjel. \p \v 33 Ja nuft daǥai son dam basse baike uksaraiggai uksabællasid olljomuorast, njæljadas oassai sæinest, \p \v 34 ja guokte uksabæle sypresmuorast, dam nubbe uksabæle guovte fielo govddosaʒ̄ʒ̄an, likkadam lakai, ja dam nubbe uksabæle guovte fielo govddosaʒ̄ʒ̄an, likkadam lakai. \p \v 35 Ja son c̄uopati kerubid ja palmid ja boccidam liđid ja skoađastatti daid gollin, mi bigjujuvvui silladet mietta dam c̄uppujuvvuma bagjel. \p \v 36 Ja son huksi dam siskeb ouddas̄iljo golma gurgadasast c̄uppujuvvum geđgin ja ovta gurgadasast sederhirsain. \p \v 37 Dam njæljad jaǥest bigjujuvvui Hærra vieso vuođđo Siv manost,\x - \xo 6:37 \xt 1 Gon 6:1\x* \p \v 38 ja dam okta nubbe loǥad jaǥest Bul manost, dat læ læ dat gavcad manno, læi viesso garves buok su bittaides dafhost ja aibas, nuftgo dat galgai læt; nuft huksi son dam c̄iec̄a jaǥe. \c 7 \s1 7. Kapittal. \s2 Salomo hukse maidai aldsesis hærvas vieso ouddas̄iljoin, 1–12. Tempeli rakada Hiram, muttom c̄æppe Tyrusest, guokte hærvas væikkebaʒe, 13–22, dasa vela ovta leikkijuvvum c̄accelitte, mi oroi guokte nubbe lokkai væikkevuovsa alde, ja loǥe væikkelitte loǥe væikkejuolge alde, 23–39, nuftgis maidai æra bierggasid væikest, 40–47, dasa vela guokte gintaljuolge ja æra galvoid gollest. Tempel buok dam bierggasiguim s̄adda garvesen, ja maid David læi basotam, dat dolvvujuvvu dam sisa, 48–51. \p \v 1 Ja su jec̄as vieso huksi Salomo golbma nubbe lokkai jaǥe; de gærgai son obba su viesoines.\x - \xo 7:1 \xt 1 Gon 6:38; 9:10\x* \p \v 2 Son huksi Libanon vuovddevieso, c̄uotte allan gukko ja vitta loǥe allan govdo ja golbma loǥe allan alo, njælje gurgadasa ala sederbaʒin, ja sederhirsaiguim baʒi bagjelist. \p \v 3 Ja dat læi lovddujuvvum sedermuorain dai liggegammari bajeld, mak legje baʒi alde, vitta viđad lokkai liggegammara, vitta nubbe lokkai jes̄ guđege gurgadasast. \p \v 4 Ja lanjak legje golma gærddai, ja ikkun ikkun guorast golma gærddai. \p \v 5 Ja buok uvsak ja uksabællasak legje njæljec̄ieǥagak, hirssarakkanasain, ja ikkunraido buotta golma gærddai. \p \v 6 Ja son daǥai baʒʒelanja, vitta loǥe allan gukko ja golbma loǥe allan govdo; ja dam ouddabælde læi ouddaladnja ja baʒek ja raiddalasbanek dam oudast. \p \v 7 Ja son daǥai truonnolanja, gost son dubmi, duobmolanja, ja dat læi skoađastuvvum sedermuorain latte nubbe gæc̄est gidda nubbe gæc̄c̄ai. \p \v 8 Ja su viesso, mast son oroi, dam nubbe s̄iljost ouddalanja siskelist, læi nuftgo datge rakadus; ja Farao niddi, gæn Salomo læi valddam akkanes, daǥai son ovta vieso nuftgo damge ouddalanja.\x - \xo 7:8 \xt 1 Gon 3:1\x* \p \v 9 Buok dat læi mavsolas̄ geđgin, c̄uppujuvvum mitto mielde, sahijuvvum sahain siskabæle ja olgobæle ja gidda vuođo rajest seini bagjeravda ragjai ja olgobæle rajest gidda dam stuora s̄iljo ragjai. \p \v 10 Ja vuođđo læi bigjujuvvum mavsolas̄ geđgiguim, stuora geđgiguim, loǥe allan gukkosas̄ geđgiguim ja gavce allan gukkosas̄ geđgiguim. \p \v 11 Ja bajeld legje mavsolas̄ gæđgek, c̄uppujuvvum mitto mielde, ja sedermuorak. \p \v 12 Ja dam stuora s̄iljost legje birra buok golbma gurgadasa c̄uppujuvvum gæđgek ja okta gurgadas sederhirsak, nuftgo Hærra vieso siskeb ouddas̄iljost ja vieso ouddalanjast. \p \v 13 Ja gonagas Salomo vuolgati sane ja vieʒ̄ai Hirama Tyrusest.\x - \xo 7:13 \xt 2 Muit 2:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 14 Son læi muttom læskanisson bardne Naftali sokkagoddest, ja su ac̄c̄e læi muttom Tyrialas̄ olmai, muttom væikkec̄æppe, ja son læi devddujuvvum visesvuođain ja jirmin ja dieđoin doaimatet buoklaǥas̄ bargo væikest. Son bođi dalle gonagas Salomo lusa ja doaimati buok su bargo.\x - \xo 7:14 \xt 2 Mos 31:3, 4\x* \p \v 15 Son rakadi dam guokte væikkebaʒe; gavce nubbe lokkai allana alo læi dat nubbe baʒʒe, ja guokte nubbe lokkai allan gukkosas̄ arppo oli dam nubbe baʒe birra\f + \fr 7:15 \ft dat læi 12 allan gaso.\f*.\x - \xo 7:15 \xt 2 Gon 25:17; 2 Muit 3:15\x* \p \v 16 Ja son daǥai guokte baʒʒe‐oaive, leikkijuvvum væikest, bigjam varas baʒi bajagæc̄c̄ai; vitta allana læi dam nubbe baʒʒe‐oaive allodak, ja vitta allana dam nubbe baʒʒe‐oaive allodak. \p \v 17 Gođarakkanasak, bargeduvvum duogje, baddek, viđjehabmasas̄ duogje legje baʒʒe‐oivi alde, mak legje baʒi bajagæc̄c̄en, c̄iec̄a dam nubbe baʒʒe‐oaive alde ja c̄iec̄a dam nubbe baʒʒe‐oaive alde. \p \v 18 Ja son daǥai granatæbelid, guokte gurgadasa birra buok dam nubbe gođarakkanassi gokc̄am varas baʒʒe‐oivid, mak legje baʒi bajagæc̄c̄en, ja nuft daǥai son maidai dam nubbe baʒʒe‐oivin. \p \v 19 Ja baʒʒe‐oaivek, mak legje baʒi bajagæc̄c̄en, legje rakaduvvum nuftgo liliak, nuftgo ouddalanjast, njællje allana. \p \v 20 Ja baʒʒe‐oaivek goabbas̄aǥain baʒin læiga maidai bajeld, lakka dam jare, mi læi nubbe bælde gođarakkanasa, ja granatæbelak legje guokte c̄uođe gurgadasain birra buok dam nubbe baʒʒe‐oaivest. \p \v 21 Ja son ceggi baʒid tempel ouddalanja gurri: son ceggi dam olgis̄ bæle baʒe ja goc̄oi dam nama Jakimen\f + \fr 7:21 \ft d. l. son (Ibmel) galgga nanosmattet.\f*, ja son ceggi dam gurot bæle baʒe ja goc̄oi dam nama Boasen\f + \fr 7:21 \ft d. l. su siste læ dat (tempel) nanos.\f*. \p \v 22 Ja baʒi bajagæc̄c̄en læi lilia‐lakasas̄ duogje; ja nuft s̄addai baʒi duogje ollas̄uttujuvvut. \p \v 23 Ja son daǥai leikkijuvvum abe, loǥe allana dam nubbe ravdast dam nubbe ravddi, jorbasen birra buok, ja vitta allana læi dam allodak, ja golbma loǥe allan gukkosas̄ badde oli dam birra.\x - \xo 7:23 \xt 2 Muit 4:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 24 Ja kolokvintak legje dam ravda vuolde, mak legje birra buok dam birra; loǥe juokke allan vuollai legje dak birra abe birra buok; guovte gurgadasast legje kolokvintak, leikkijuvvum oktanaǥa giddalaǥai daina. \p \v 25 Dat oroi guokte nubbe lokkai vuovsa alde; golmas legje davas guvllui, ja golmas legje oarjas guvllui, ja golmas legje lulas guvllui, ja golmas legje nuortas guvllui, ja appe oroi dai bagjelist, ja dai maŋŋagæc̄ek legje buokak sisa guvllui. \p \v 26 Ja dam assodak læi giettaloabo govdo, ja dam ravdda nuftgo litteravda duogje, nuftgo lilialieđđe; dat gesi guokte duhat bata. \p \v 27 Ja son daǥai dam loǥe vuođđobitta væikest; njællje allan læi juokke vuođđobitta gukkodak, ja njællje allan dam govddodak, ja golbma allan dam allodak. \p \v 28 Ja nuft læi juokke vuođđobitta dakkujuvvum: dain legje dævddagak, namalassi dævddagak ravddalistoi gaskast; \p \v 29 ja dævddagi alde, mak legje ravddalistoi gaskast, legje legjonak, vuovsak ja kerubak, ja ravddalistoi bajabælde læi vuolas̄\f + \fr 7:29 \ft bigjam varas littid dam ala.\f*, ja legjoni ja vuovsai vuollelist læi lastarakkanas, vuolas hænggajægje duogje. \p \v 30 Ja juokke vuođđobittast legje njællje jorre væikest ja oalgek væikest, ja dam njælje juolgest legje oalggebittak; litte vuollelist legje oalggebittak gidda leikkijuvvum, nubbe bælde juokke ovta dain læi lastarakkanas. \p \v 31 Ja dam\f + \fr 7:31 \ft litte.\f* ravdda læi gierdo siskabælde ja bajas guvllui ovta allan alo, ja dam\f + \fr 7:31 \ft gierdo.\f* ravdda læi jorbas, dakkujuvvum nuftgo vuolas̄, bælnub allan aso, ja maidai dam ravdast læi govvarakkanas, ja dai\f + \fr 7:31 \ft gilgai.\f* dævddagak legje njæljec̄ieǥagak, æige jorbbasak. \p \v 32 Ja dak njællje jorre legje dævddagi vuolde, ja jorri nabbak legje vuođđobittast, ja juokke jorre allodak læi bælnub allana. \p \v 33 Ja jorrek legje dakkujuvvum, nuftgo vavdnajuvlak dakkujuvvujek; dai nabbak ja dai gierdok ja dai banek ja dai guovdac̄ak, buokrakkan læi leikkijuvvum. \p \v 34 Ja njællje oalggebitta legje juokke vuođđobitta njælje c̄ieǥast; vuođđobittain giddalaǥai legje dam oalggebittak. \p \v 35 Ja vuođđobitta bajagæc̄c̄en læi allanbællasas̄ aladus, jorbas birra buok, ja vuođđobitta bajagæc̄c̄en legje dam giettabælljasak ja dam dævddagak giddalaǥai daina. \p \v 36 Ja son c̄uopai dam giettabælljasi duolbbadasaidi ja dam dævddagidi kerubid, legjonid ja palmid, dađemielde go sagje læi juokke ovta alde, ja lastarakkanasa birra buok. \p \v 37 Nuft daǥai son dam loǥe vuođđobitta; okta leikkim, okta mitto, okta habme læi dain buokain. \p \v 38 Ja son daǥai loǥe væikkelitte; juokke litte gesi njællje loǥe bata; juokke litte læi njællje allan viddo; okta litte læi juokke vuođđobitta alde dam loǥe vuođđobittast.\x - \xo 7:38 \xt 2 Muit 4:6\x* \p \v 39 Ja son bijai vitta vuođđobittain vieso gurri olgis̄ bællai ja vitta vieso gurri gurot bællai, ja abe bijai son vieso olgis̄ bællai nuortaslulas guvllui.\x - \xo 7:39 \xt 2 Muit 4:10\x* \p \v 40 Ja Hiram daǥai faskarid ja goaivoid ja littid, maiguim ris̄kotet; ja nuft Hiram gærgai dakkamest buok dam bargo, maid son daǥai gonagas Salomoi Hærra vieso varas,\x - \xo 7:40 \xt 2 Mos 27:3; 2 Muit 4:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 41 guokte baʒe ja guokte litte baʒʒe‐oivi ala, mak legje baʒi bajagæc̄c̄en, ja dam guokte gođarakkanasa gokc̄am varas dam guokte litte baʒʒe‐oivi alde, mak legje baʒi bajagæc̄c̄en,\x - \xo 7:41 \xt 1 Gon 7:15-20\x* \p \v 42 ja dam njællje c̄uođe granatæbela dam guovte gođarakkanassi, guokte gurgadasa granatæbelid goabbage gođarakkanassi, gokc̄am varas dam guokte litte baʒʒe‐oivi alde, mak legje baʒi bajagæc̄c̄en, \p \v 43 ja dam loǥe vuođđobitta ja dam loǥe litte vuođđobittai ala,\x - \xo 7:43 \xt 1 Gon 7:27-38\x* \p \v 44 ja dam ovta abe ja dam guokte nubbe lokkai vuovsa abe vuollai\x - \xo 7:44 \xt 1 Gon 7:23-26\x* \p \v 45 ja faskarid ja goaivoid ja littid, maiguim ris̄kotet. Ja buok dak dingak, maid Hiram daǥai gonagas Salomoi Hærra vieso varas, legje gellujuvvum væikest.\x - \xo 7:45 \xt 1 Gon 7:40\x* \p \v 46 Jordan jalggadasast leikkiti gonagas daid dam das̄kis ædnami Sukkot ja Sartan gaskast. \p \v 47 Ja Salomo divti buok galvoid vikkikættai orrot, damditi go dak legje nuft bagjelmæralas̄ ollo, væike dæddo i diđus̄tuvvum. \p \v 48 Ja Salomo daǥai buok daid dingaid, mak galgge læt Hærra vieso siste, golle‐altara ja gollebævde, man alde gec̄c̄ujume laibek orru, \p \v 49 ja gintaljulgid, vitta olgis̄ ja vitta gurot bællai, goara ouddabællai, dam mavsolaʒ̄amus gollest, ja liđid ja lampaid ja gintalskarrid gollest,\x - \xo 7:49 \xt 2 Muit 4:7\x* \p \v 50 ja littid ja nibid ja littid, maiguim ris̄kotet, ja fataid ja dollalittid dam mavsolaʒ̄amus gollest, ja gic̄aldaǥaid dam siskeb vieso uvsaidi, dam buok bassamus baike varas, ja vieso uvsaidi, dam basse baike varas, gollest. \p \v 51 De gærgai dalle buok dat barggo, maid gonagas Salomo daǥati Hærra vieso varas, ja Salomo doalvoi sisa, maid David, su ac̄c̄e, læi basotam, silbaid ja gollid ja littid; son bijai daid Hærra vieso davvergammaridi.\x - \xo 7:51 \xt 2 Sam 8:10-12; 2 Muit 5:1\x* \c 8 \s1 8. Kapittal. \s2 Salomo c̄oakkai c̄okke Israel vuorrasid ja sokkagoddi oaivamuʒ̄aid ja adda arka dolvvujuvvut tempel sisa; Hærra hærvasvuotta dævdda dam, 1–11. Son oaidna dam siste Hærra loppadusa devddujume ja dovdda, atte Hærra nuft læ valljim tempela aldsesis orromsagjen; son buristsivdneda albmuga ja maidno Hærra, gutte divtededin su dam vieso huksit læ doallam su loppadusaides Davidi, 12–21. Son rokkadalla Hærra, vai son divtas̄i su c̄almes orrot dam vieso bagjel ja su almestes gulas̄i sin rokkadusaid, guđek mange dafhost, dam vieso siste daihe dasa c̄almi, vuollegis ja duođalas̄ vaimoin rokkadallek sudnji, 22–53. Son buristsivdneda fastain albmuga, rameda Hærra arbmogasvuođa ja oskaldasvuođa ja rokkadalla, vai son vela ain datus̄i læt Israelin, 54–61. Gonagas ja almug oaffarus̄s̄ek ja dollek lastagođi basid; almug manna ruoktot iloin, 62–66. \p \v 1 De c̄okki Salomo Israel vuorrasid ja buok sokkagoddi oaivamuʒ̄aid, Israel manai dalo‐isedi oaivamuʒ̄aid, gonagas Salomo lusa Jerusalemi doalvvom varas Hærra litto arka bajas David gavpugest, dat læ Sion.\x - \xo 8:1 \xt 2 Muit 5:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja buok Israel olbmak c̄oagganegje gonagas Salomo lusa basidi\f + \fr 8:2 \ft lastagođi basidi.\f* Etanim manost, dat læ dat c̄ic̄c̄id manno. \p \v 3 Ja buok Israel vuorrasak botte, ja papak bajedegje arka bajas. \p \v 4 Ja si gudde bajas Hærra arka ja oktiboattem goađe ja buok basse baike bierggasid, mak legje goađe siste; papak ja Levitalaʒ̄ak gudde daid bajas. \p \v 5 Ja gonagas Salomo ja suina obba Israel særvvegodde, mi læi c̄oagganam su lusa, legje arka oudast ja oaffarus̄s̄e smavva omid ja stuora omid, mak æi mattam lokkujuvvut æige rekinastujuvvut ædnagvuođa diti. \p \v 6 Ja papak dolvvu Hærra litto arka sisa dam sagjai, vieso goara sisa, dam buok bassamus baike sisa, kerubi soajai vuollai.\x - \xo 8:6 \xt 2 Mos 26:33, 34\x* \p \v 7 Dastgo kerubak lebbiga soajaidæsga arka saje bagjel, ja kerubak govc̄aiga arka ja dam staggoid bajabæle. \p \v 8 Ja dam staggok legje nuft gukkek, atte staggoi boalok oidnujuvvujegje dam basse baikest goara ouddabælde; mutto æi dak oidnujuvvum olggolist. Ja dak orru dast gidda dam bæive ragjai. \p \v 9 I læm mikkege arka siste ærrebgo dak guokte gæđgetavvala, maid Moses læi bigjam dam sisa Horeb guorast, dallego Hærra daǥai litto Israel manaiguim, dallego si vulgge olgus Egypten ædnamest.\x - \xo 8:9 \xt 2 Mos 25:16, 21\x* \p \v 10 Ja de dapatuvai, go papak manne basse baikest olgus, de devdi balvva Hærra vieso.\x - \xo 8:10 \xt 2 Mos 40:34; 4 Mos 9:15\x* \p \v 11 Ja papak æi mattam bissot c̄uoʒ̄ʒ̄ot doaimatam varas balvvalusa balva diti; dastgo Hærra hærvasvuotta devdi Hærra vieso. \p \v 12 De celki Salomo: Hærra læ cælkkam, atte son aiggo orrot mosko siste.\x - \xo 8:12 \xt 3 Mos 16:2; 2 Mos 19:9; 20:21; 5 Mos 4:11; 2 Muit 6:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 13 Mon læm huksim vieso dudnji orromsagjen, ovta baike, gost don oaʒ̄ok assat aǥalaʒ̄at. \p \v 14 Ja gonagas jorggali su muođoides ja buristsivdnedi obba Israel særvvegodde, ja obba Israel særvvegodde c̄uoʒ̄oi.\x - \xo 8:14 \xt 2 Sam 6:18\x* \p \v 15 Ja son celki: Maidnujuvvum lekus Hærra, Israel Ibmel, gutte su njalmines sarnoi Davidin, mu ac̄inam, ja su gieđaines læ ollas̄uttam dam, maid son celki: \p \v 16 Dam bæive rajest, go mon dolvvum mu albmugam Israela Egyptenest olgus, im mon valljim guđege gavpuga buok Israel sokkagoddin, gost galgai huksijuvvut viesso, vai mu namma lifc̄i dast; mutto de mon valljijim Davida læt mu albmugam Israela bagjel.\x - \xo 8:16 \xt 2 Sam 7:6\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 Ja David, mu ac̄c̄am, oaʒoi milli huksit vieso Hærra, Israel Ibmela, nammi.\x - \xo 8:17 \xt 2 Sam 7:2\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Muit 17:1\xta ; j. n. v.;\xta* 28:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Mutto Hærra celki Davidi, mu ac̄c̄asam: Dainago don læk oʒ̄ʒ̄om milli huksit vieso mu nammi, de don læk burist dakkam, go don læk oʒ̄ʒ̄om daggaraʒ̄a milli. \p \v 19 Daddeke ik don galga huksit dam vieso; mutto du bardne, gutte galgga vuolgget du alemin, son galgga huksit dam vieso mu nammi.\x - \xo 8:19 \xt Visesv 9:8\x* \p \v 20 Ja Hærra ollas̄utti su sanes, maid son læi sardnom, ja mon loaidastim bajas David, mu ac̄c̄am, sagjai ja c̄okkanim Israel truono ala, nuftgo Hærra læi sardnom, ja mon huksijim vieso Hærra, Israel Ibmela, nammi. \p \v 21 Ja mon dakkim dasa ovta baike arkki, man siste dat Hærra litto læ, maid son daǥai min vanhemiguim, dallego son doalvoi sin Egypten ædnamest olgus.\x - \xo 8:21 \xt 5 Mos 31:26; 2 Mos 20:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 22 Ja Salomo c̄uoʒ̄oi Hærra altar oudast aito obba Israel særvvegodde oudast ja lebbi su gieđaides alme guvllui. \p \v 23 Ja son celki: Hærra, Israel Ibmel! I læk oktage Ibmel nuftgo don, almest daggo bagjen daihe ædnam alde dabe vuollen, don, gutte bisotak litto ja arbmogasvuođa du balvvalegjidad vuostai, guđek vagjolek du muođoi oudast obba sin vaimostæsek, \p \v 24 don, gutte læk doallam du balvvalægjasad, Davidi, mu ac̄c̄asam, dam, maid don legjik sudnji sardnom; don sardnuk dam du njalminad, ja du gieđainad læk don dam ollas̄uttam, nuftgo dat oidnujuvvu dam bæive. \p \v 25 Ja dal, Hærra, Israel Ibmel, doala du balvvalægjasad Davidi, mu ac̄c̄asam, dam, maid don læk sudnji sardnom ja cælkkam: I dust galga olmai vaillot mu muođoi oudast, gutte galgga c̄okkat Israel truono alde, go dus̄s̄e du manak vuttivalddek sin gæinosek, nuft atte si vagjolek mu muođoi oudast, nuftgo don læk vagjolam mu muođoi oudast.\x - \xo 8:25 \xt 2 Sam 7:16; 1 Muit 22:10\x* \p \v 26 Ja dal, Israel Ibmel, divte dadde du sanidad s̄addat duottavuottan, maid don læk sardnom du balvvalægjasad Davidi, mu ac̄c̄asam!\x - \xo 8:26 \xt 2 Muit 1:9\x* \p \v 27 Galgas̄igo Ibmel duođai orrot ædnam alde? Gæc̄a, almek ja almi almek æi gæse du; man sagga ucceb dalle dat viesso, maid mon læm huksim!\x - \xo 8:27 \xt Es 66:1; Ap. daǥ. 7:48, 17:24\x* \p \v 28 Mutto don aigok almake jorgetet du balvvalægjad rokkadusa bællai ja su vuollegis adnoma bællai, Hærra, mu Ibmelam, gullam varas dam c̄uorvvoma ja dam rokkadusa, maid du balvvalægjat rokkadalla du muođoi oudast odna bæive, \p \v 29 vai du c̄almek lifc̄e rabastuvvum ja jorggaluvvum dam vieso guvllui ija bæive, dam baike guvllui, man birra don læk cælkkam: Mu namma galgga læt dast, gullam varas dam rokkadusa, maid du balvvalægjat rokkadalla, jorgetedin dam baike guvllui;\x - \xo 8:29 \xt 5 Mos 12:5, 11; 1 Gon 9:3; 2 Gon 21:4\x* \p \v 30 ja don aigok gullat du balvvalægjad ja du albmugad, Israela, vuollegis adnoma, maid si rokkadallek, jorgetedin dam baike guvllui, ja don aigok dam gullat dam baikest, gost don asak, almest; don aigok gullat ja andagassi addet. \p \v 31 Go guttege suddod su laǥamuʒ̄as vuostai, ja go valle bigjujuvvu su ouddi, nuft atte son vuornotuvvu, ja son boatta sisa ja vuordno du altar oudast dam vieso siste,\x - \xo 8:31 \xt 2 Mos 22:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 32 de don aigok gullat almest ja dakkat ja rabedet du balvvalegjidasad vuoiggadvuođa, nuft atte don dubmik as̄alaʒ̄a as̄alaʒ̄ʒ̄an læt, bijadedinad su gæino su oaive ala, ja dubmik vanhurskasa vanhurskesen læt, addededinad sudnji su vanhurskesvuođa mielde.\x - \xo 8:32 \xt 5 Mos 25:1\x* \p \v 33 Go du almug Israel c̄askujuvvu vas̄alaʒ̄as muođoi oudast, dainago si suddodek du vuostai, mutto go si dalle jorgidek ruoktot du guvllui ja dovdastek du nama ja rokkadallek dudnji ja anotek dust armo dam viesost, \p \v 34 de don aigok dam gullat almest ja andagassi addet du albmugad, Israela, suddo ja doalvvot sin ruoktot dam ædnami, maid don læk addam sin vanhemidi. \p \v 35 Go albme dappujuvvu, nuft atte i boađe arvve, dainago si suddodek du vuostai, ja go si dalle rokkadallek, jorgetedin dam baike guvllui, ja dovdastek du nama ja ruoktot jorgidek sin suddostæsek, dainago don vuoledak sin, \p \v 36 de don aigok dam gullat almest ja andagassi addet du balvvalegjidad ja du albmugad, Israela, suddo, damditi go don oapatak sigjidi dam buore gæino, man mielde si galggek vagjolet, ja don aigok arve addet du ædnamad bagjeli, maid don læk addam du albmugasad arbben. \p \v 37 Go nælgge boatta ædnami, go rottodavdda boatta, go gorni guorbbam ja astam boatta, rasselokkok ja jurssek\f + \fr 8:37 \ft muttoms̄lai rasselokkok.\f* bottek, go sin vas̄alas̄ bakke sin sin portai\f + \fr 8:37 \ft d. l. gavpugi.\f* ædnamest, go boatta mikkege givsid, mikkege buocalvasaid,—\x - \xo 8:37 \xt 5 Mos 28:22, 52\x* \p \v 38 miikkenessi rokkusid, miikkenessi vuollegis adnomid dalle dakkujuvvu guđege olbmust, obba du albmugest Israelest, gi dovdda, jes̄guttege su vaimos givse, ja lebbe su gieđaides dam vieso guvllui, \p \v 39 de don aigok dam gullat almest, dam baikest, gost don asak, ja don aigok andagassi addet ja dakkat ja addet juokke olbmai buok su gæinoi mielde, damditi go don dovdak su vaimo (dastgo aivefal don dovdak buok olbmui manai vaimo),\x - \xo 8:39 \xt 1 Sam 16:7; Salm 7:10; Jer 17:10\x* \p \v 40 vai si balas̄e dust buok daid beivid, maid si ellek dam ædnamest, maid don læk addam min vanhemidi. \p \v 41 Maidai dam vierro olbmu, gutte i læk du albmugest Israelest, mutto boatta gukkalmas ædnamest du nama diti, \p \v 42 (dastgo si s̄addek gullat du stuora nama birra ja du gievras gieđa birra ja du geiggijuvvum gieđa birra), boatta ja rokkadalla, jorgetedin dam vieso guvllui, \p \v 43 aigok don gullat almest, dam baikest, gost don asak, ja dakkat buok dam mielde, man birra dat vierro olmus̄ c̄uorvvo dudnji, vai buok ædnam albmugak oapas̄e dovddat du nama, nuft atte si ballek dust, nuftgo du almug Israel, ja dovddek, atte du namma namatuvvu dam vieso bagjel, maid mon læm huksim.\x - \xo 8:43 \xt Es 56:6, 7; 2 Sam 6:2\x* \p \v 44 Go du almug vuolgga olgus soattai su vas̄alaʒ̄as vuostai dam gæino mielde, man mielde don vuolgatak sin, ja go si dalle rokkadallek Hærrai, jorgetedin dam gavpuga guvllui, maid don læk valljim, ja dam vieso guvllui, maid mon læm huksim du nammi, \p \v 45 de don aigok almest gullat sin rokkadusa ja sin vuollegis adnoma ja rabedet sigjidi vuoiggadvuođa. \p \v 46 Go si suddodek du vuostai (dastgo i læk oktage olmus̄, gutte i suddod), ja go don moaratuvak sin ala ja addak sin vas̄alaʒ̄a halddoi, ja si, guđek valddek sin gidda, erit dolvvuk sin fanggan vas̄alaʒ̄ai ædnami gukkas daihe lakka,\x - \xo 8:46 \xt Sanel 20:9; Sard 7:20; Rom 3:23; 1 Joh 1:8\x* \p \v 47 ja go si valddek dam vaibmosæsek dam ædnamest, gost si adnujuvvujek giddagasast, ja jorggalek jec̄aidæsek ja rokkadallek dust armo sin ædnamest, guđek adnek sin giddagasast, ja celkkek: Mi læp suddodam ja mænnodam boastot, mi læp læmas̄ ibmelmættomak,\x - \xo 8:47 \xt Salm 106:6; Dan 9:5\x* \p \v 48 ja go si jorggalek jec̄aidæsek du guvllui obba sin vaimostæsek ja obba sin sielostæsek sin vas̄alaʒ̄aidæsek ædnamest, guđek læk sin eritdolvvom fanggan, ja si rokkadallek dudnji, jorgetedin sin ædnamæsek guvllui, maid don læk addam sin vanhemidi, dam gavpug guvllui, maid don læk valljim, ja dam vieso guvllui, maid mon læm huksim du nammi,\x - \xo 8:48 \xt 5 Mos 30:1\xta ; j. n. v.;\xta* Dan 6:11\x* \p \v 49 de don aigok almest, dam baikest, gost don asak, gullat sin rokkadusa ja sin vuollegis adnoma ja rabedet sigjidi vuoiggadvuođa \p \v 50 ja andagassi addet du albmugasad, maid si læk suddodam du vuostai, ja buok daid værredaǥoid, maid si læk dakkam du vuostai, ja addet sin gavdnat arbmogasvuođa sin muođoi oudast, guđek adnek sin giddagasast, nuft atte si armetek sin bagjeli, \p \v 51 dastgo si læk du almug ja du arbbe, maid don dolvvuk Egyptenest olgus, ruovdde‐ommana gasko,—\x - \xo 8:51 \xt 5 Mos 4:20\x* \p \v 52 nuft atte du c̄almek læk rabastuvvum du balvvalægjad vuollegis adnomi ja du albmugad, Israela, vuollegis adnomi, nuft atte don gulak sin, nuft davja go si c̄urvvuk dudnji.\x - \xo 8:52 \xt 1 Gon 8:29\x* \p \v 53 Dastgo don læk ærotam sin buok ædnam albmugin aldsesad arbben, nuftgo don læk sardnom Moses, du balvvalægjad, bokte, dallego don dolvvuk min vanhemid Egyptenest olgus, o Hærra Hærra!\x - \xo 8:53 \xt 2 Mos 19:5; 3 Mos 20:24; 5 Mos 7:6; 14:2\x* \p \v 54 Ja de dapatuvai, go Salomo læi gærggam rokkadallamest Hærrai obba dam rokkadusa ja vuollegis adnoma, de likkai son bajas Hærra altar lutte, gost son læi orrom su c̄ibbides alde su gieđaidesguim lebbijuvvum alme guvllui. \p \v 55 Ja son c̄uoʒ̄oi ja buristsivdnedi obba Israel særvvegodde alla jienain ja celki:\x - \xo 8:55 \xt 1 Sam 6:18; 1 Muit 16:2\x* \p \v 56 Maidnujuvvum lekus Hærra, gutte læ addam su albmugasas Israeli mas̄o buok dam mielde, maid son læ sardnom! I oktage sardne læk s̄addam dus̄s̄en buok su burin sanin, maid son læ sardnom Moses, su balvvalægjes, bokte.\x - \xo 8:56 \xt Josv 21:45; 23:14\x* \p \v 57 Hærra, min Ibmelæmek, lekus min mielde, nuftgo son læ læmas̄ min vanhemi mielde! Allus son guđđu min ja allus son hilggu min,\x - \xo 8:57 \xt Salm 94:14\x* \p \v 58 mutto sojatekus son min vaimo lusas, nuft atte mi vagjolep buok su gæinoi mielde ja doallap su bakkomid ja su ravvagid ja su laǥaid, maid son læ goc̄c̄om min vanhemidi. \p \v 59 Ja dak mu sanek, maid mon vuollegaʒ̄at læm rokkadallam Hærra muođoi oudast, lekusek lakka Hærra, min Ibmelæmek, lutte ija bæive, nuft atte son rabed su balvvalægjasis vuoiggadvuođa ja su albmugasas Israeli vuoiggadvuođa, nuftgo juokke bæivve dam gaibeda, \p \v 60 vai buok ædnam albmugak dovdas̄e, atte Hærra, son læ Ibmel, ja i æra oktage,\x - \xo 8:60 \xt 5 Mos 4:35, 39; 32:39\x* \p \v 61 ja vai din vaibmo lifc̄i ollesen Hærra, min Ibmelæmek, mielde, nuft atte di vagjolepet su laǥai siste ja doallabetet su bakkomid, nuftgo dam bæive. \p \v 62 Ja gonagas ja obba Israel suina oaffarus̄s̄e njuovvamoaffara Hærra muođoi ouddi.\x - \xo 8:62 \xt 2 Muit 7:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 63 Ja Salomo oaffarus̄ai nuftgo dam gitosoaffara, maid son oaffarus̄ai Hærrai, guokte goalmad lokkai duhat stuora oame ja c̄uođe ja guokte loǥe duhat smavva oame. Nuft vihategje gonagas ja buok Israel manak Hærra vieso. \p \v 64 Dam sæmma bæive basoti gonagas dam gaskamus oase ouddas̄iljost, mi læi Hærra vieso oudast; dastgo dasa buvti son boalddemoaffara ja borramus̄oaffara ja gitosoaffari buoiddegappalaǥaid, dainago væikke‐altar, mi læi Hærra muođoi oudast, læi bære ucce gæsset boalddemoaffara ja borramus̄oaffara ja gitosoaffari buoiddegappalaǥaid. \p \v 65 Ja Salomo doalai dam sæmma aige basid\f + \fr 8:65 \ft 2. v.\f*, ja obba Israel suina, okta stuora c̄oaggalmas Hamat guovlost gidda Egypten joǥac̄a ragjai, Hærra, min Ibmelæmek, muođoi oudast, c̄iec̄a bæive, ja fastain c̄iec̄a bæive, njællje nubbe lokkai bæive. \p \v 66 Dam gavcad bæive luiti son albmuga vuolgget, ja si buristsivdnedegje gonagasa ja manne sin gođidasasek, ilost ja arvok mielast buok dam buore diti, maid Hærra læi dakkam David, su balvvalægjes, vuostai, ja Israel, su albmuges, vuostai. \c 9 \s1 9. Kapittal. \s2 Hærra almostatta jec̄as fastain Salomoi, lopped gullat su rokkus ja nanosmattet su rika, jos son aiggo læt sudnji gulolas̄, mutto aitta hilggot albmuga ja tempela, jos Israel æppegulolas̄vuođast jorggala jec̄as su bælest erit æra ibmeli bællai, 1–9. Salomo adda gonagas Hirami guokte loǥe gavpuga, dainago son læi væketam su su viessobargoi dafhost; mutto Hiram i duđa daidi, 10-14. Su viessobargoidasas adna Salomo ollo barggo‐olbmaid, gæk æi læk Israel manain, 15–23. Salomo doalvvo su akas su vieso sisa, oaffarus̄s̄a golma gærde jaǥest ja vuolgata oktanaǥa Hiramin skipaid Ofiri, 24–28. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go Salomo læi gærggam huksimest Hærra vieso ja gonagasa vieso ja buok, masa Salomost hallo læi, maid son halidi dakkat,\x - \xo 9:1 \xt 2 Muit 7:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 de almostatti Hærra jec̄as Salomoi nubbe gærde, nuftgo son læi almostattam jec̄as sudnji Gibeonest.\x - \xo 9:2 \xt 1 Gon 3:5\x* \p \v 3 Ja Hærra celki sudnji: Mon læm gullam du rokkadusa ja du vuollegis adnoma, maid don vuollegaʒ̄at læk rokkadallam mu muođoi oudast; mon læm basotam dam vieso, maid don læk huksim, nuft atte mon bijam mu nammam dasa aǥalaʒ̄at, ja mu c̄almek ja mu vaibmo galggek dast læt buok beivid.\x - \xo 9:3 \xt 5 Mos 12:11; 1 Gon 8:29\x* \p \v 4 Ja don, jos don vagjolak mu muođoi oudast, nuftgo David, du ac̄c̄at, vagjoli, vaimo laittemættomvuođa siste ja vuoiggadlas̄vuođa siste, nuft atte don daǥak buok dam mielde, maid mon læm dudnji goc̄c̄om, doalak mu bakkomid ja mu laǥaid,\x - \xo 9:4 \xt 1 Gon 3:14; 11:38\x* \p \v 5 de mon aigom nanosmattet du gonagasvuođa truono Israel bagjel aǥalaʒ̄at, nuft moft mon læm sardnom Davidi, du ac̄c̄ai, ja cælkkam: I dust galga vaillot olmai Israel truono alde.\x - \xo 9:5 \xt 1 Gon 2:4; 2 Sam 7:12\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Muit 17:11\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Gon 22:10\x* \p \v 6 Mutto jos di ja din manak ruoktot maccabetet mu lutte erit ja epet doala mu bakkomid, mu laǥaid, maid mon læm din ouddi bigjam, mutto mannabetet dokko ja balvvalepet æra ibmelid ja rokkadallabetet daid,\x - \xo 9:6 \xt Josv 23:16\x* \p \v 7 de mon aigom erithævatet Israela dam ædnamest, maid mon læm sigjidi addam, ja dam vieso, maid mon læm basotam mu nammasam, aigom mon eritsuppit mu muođoidam oudast, ja Israel galgga s̄addat sadnevajasen ja bilkkadussan buok albmugi gaski.\x - \xo 9:7 \xt 5 Mos 4:26; 8:19; 28:37; Jer 24:9\x* \p \v 8 Ja jos vela dat viesso galgga s̄addat allagen, de galgga almake juokkehas̄, gutte manna dam mæddel, suorgganet ja bilkkedet, ja si galggek cælkket: Manne læ Hærra nuft dakkam dam ædnam vuostai ja dam vieso vuostai?\x - \xo 9:8 \xt 5 Mos 29:24\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 22:8\x* \p \v 9 Ja celkkujuvvut galgga: Dainago si heitte Hærra, sin Ibmelæsek, gutte doalvoi sin vanhemid olgus Egypten ædnamest, ja si adne jec̄aidæsek æra ibmeli lutte ja rokkadalle daid ja balvvalegje daid; damditi læ Hærra buktam buok dam oasetesvuođa sin bagjeli. \p \v 10 Ja de dapatuvai guokte loǥe jaǥe gæc̄est, go Salomo læi huksim dam guokte vieso, Hærra vieso ja gonagasa vieso,\x - \xo 9:10 \xt 1 Gon 6:38; 7:1; 2 Muit 8:1\x* \p \v 11 ja Hiram, Tyrus gonagas, læi væketam Salomo sedermuoraiguim ja sypresmuoraiguim ja gollin buok su adnomus̄a mielde, de addi gonagas Salomo Hirami guokte loǥe gavpuga Galilea ædnamest. \p \v 12 Ja Hiram vulgi olgus Tyrusest gæc̄adam varas daid gavpugid, maid Salomo læi sudnji addam; mutto i son likom daidi. \p \v 13 Ja son celki: Mak gavpugid dak læk, maid don læk munji addam, mu vielljam? Ja son goc̄oi daid Kabul\f + \fr 9:13 \ft dat maksa bagjelgec̄c̄ujume.\f* ænamen gidda dam bæive ragjai. \p \v 14 Mutto Hiram læi vuolgatam gonagassi c̄uođe ja guokte loǥe talenta golle. \p \v 15 Ja nuft læi dai barggogædnegasai harrai, gæid gonagas Salomo valdi huksit Hærra vieso ja su viesos ja Millo ja Jerusalem muvra ja Hasora ja Megiddo ja Gesera\x - \xo 9:15 \xt 1 Gon 5:13\x* \p \v 16 (Farao, Egypten gonagas, læi mannam bajas ja læi valddam Gesera ja boalddam dam dolain ja goddam Kananitalaʒ̄aid, guđek asse gavpug siste, ja addam dam ragjon su nieiddasis, Salomo akkai;\x - \xo 9:16 \xt 1 Gon 3:1\x* \p \v 17 de huksi Salomo dalle Gesera ja vuoleb Bet‐Horona\x - \xo 9:17 \xt 2 Muit 8:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 ja Baalata ja Tadmora mæccai, ædnami,\x - \xo 9:18 \xt Josv 19:44\x* \p \v 19 ja buok daid duksagavpugid, mak Salomost legje, ja gavpugid soattevavnaidi ja gavpugid ridijegjidi, ja masa Salomost hallo læi, maid son halidi huksit Jerusalemi ja Libanon ala ja obba su hærravuođas ædnami):\x - \xo 9:19 \xt 1 Gon 10:26\x* \p \v 20 Buok dam albmuga, mi læi baccam Amoritalaʒ̄ain, Hetitalaʒ̄ain, Ferisitalaʒ̄ain, Hevitalaʒ̄ain ja Jebusitalaʒ̄ain, gæk æi læm Israel manain, \p \v 21 sin manaid, gæk legje baccam ædnami sin maŋŋeli, gæid Israel manak æi læm vægjam bigjat garrodusa vuollai, sin valdi Salomo barggogædnegas balvvalægjen gidda dam bæive ragjai.\x - \xo 9:21 \xt Josv 16:10; Duob 1:28\x* \p \v 22 Mutto Israel manain i dakkam Salomo guđege balvvalægjen; dastgo si legje su soatte‐olbmak ja su balvvalægjek ja su oaivamuʒ̄ak ja su hæggafavtak ja oaivamuʒ̄ak su soattevavnai bagjel ja su ridijegji bagjel. \p \v 23 Dai oaivve‐olbmai lokko, guđek legje Salomo bargo bagjel, læi vitta c̄uođe ja vitta loǥe, gæk rađđijegje dam albmuga, mi doaimati bargo.\x - \xo 9:23 \xt 1 Gon 5:16\x* \p \v 24 Aito go Farao nieidda læi boattam bajas David gavpugest su vissusis, maid son læi huksim sudnji, de son huksi Millo.\x - \xo 9:24 \xt 1 Gon 3:1; 2 Muit 8:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 25 Ja Salomo oaffarus̄ai golma gærde jaǥest boalddemoaffarid ja gitosoaffarid dam altar ala, maid son læi huksim Hærrai, ja son boldi suovvasid dam altar lutte, mi læi Hærra muođoi oudast, ja sust læi dal viesso garves. \p \v 26 Ja gonagas Salomo daǥati skipaid Esjon‐Geberest, mi læ Elot guorast ruksis appegaddest Edom ædnamest.\x - \xo 9:26 \xt 2 Muit 8:17\xta ; j. n. v.\x* \p \v 27 Ja Hiram vuolgati su balvvalegjides, mæra alde harjanam skippa‐olbmaid, skipai mielde Salomo balvvalegjiguim. \p \v 28 Ja si botte Ofiri ja viʒ̄ʒ̄e dobbe golle, njællje c̄uođe ja guokte loǥe talenta, ja bukte dam gonagas Salomoi. \c 10 \s1 10. Kapittal. \s2 Saba dronnig boatta gullam diti Salomo visesvuođa, ovdus̄a sagga dam diti, tempela diti ja su hærvasvuođa diti, adda ja vuostaivaldda valljogas addaldaǥaid ja manna fastain su ædnamasas, 1–13. Salomo c̄okke sagga ollo golle, daǥata ædnag galbaid gollest, ovta hærvas truono, adna aive gollelittid su viesostes, oaʒ̄ʒ̄o ollo golle ja æra mavsolas̄ omid Ofirest, 14–22. Son bagjelmanna buok æra gonagasaid visesvuođast ja riggesvuođast, oaʒ̄ʒ̄o jakkasas̄ addaldaǥaid ædnagin, ja sust læk ædnag vavnak ja hæstak, 23–29. \p \v 1 Ja Saba dronnig gulai Salomo ramadusa, mi sust læi Hærra nama diti; ja son bođi su gæc̄c̄alam varas sevdnjis saǥai bokte.\x - \xo 10:1 \xt 2 Muit 9:1\xta ; j. n. v.;\xta* Matt 12:42; Luk 11:31\x* \p \v 2 Ja son bođi Jerusalemi sagga stuora joavkoin, kameliguim, mak gudde ruddaid ja sagga ollo golle ja mavsolas̄ geđgid; ja son bođi Salomo lusa ja sarnoi sudnji buok dam birra, mi læi su vaimo siste. \p \v 3 Ja Salomo c̄ilggi sudnji buok su sanid; i læm oktage sadne c̄ikkujuvvum gonagasast, maid son i c̄ilggim sudnji. \p \v 4 Go Saba dronnig oini buok Salomo visesvuođa ja dam vieso, maid son læi huksim, \p \v 5 ja borramus̄a su bævde alde, ja moft su balvvalægjek c̄okkajegje, ja moft su borramus̄‐addek c̄uʒ̄ʒ̄u, ja sin biktasid ja su jukkamus̄ddid ja su goargŋaga, man mielde son manai bajas Hærra vissui, de son rak agjaluvai. \p \v 6 Ja son celki gonagassi: Duottavuotta læi dat sadne, maid mon gullim mu ædnamestam, du dingai birra ja du visesvuođa birra. \p \v 7 Ja im mon jakkam dam sadnai, ouddalgo mon bottim, ja mu c̄almek oidne dam, ja gæc̄a, i bælleoassege læk munji muittaluvvum; don bagjelmanak visesvuođast ja oasalas̄vuođast dam saǥa, maid mon læm gullam. \p \v 8 Audogasak læk du olbmak, audogasak læk dak du balvvalægjek, guđek alelassi c̄uʒ̄ʒ̄uk du muođoi oudast, guđek gullek du visesvuođa. \p \v 9 Maidnujuvvum lekus Hærra, du Ibmelad, gutte ani buoredokkalas̄vuođa dudnji, nuft atte son bijai du Israel truono ala! Dainago Hærra rakista Israela aǥalaʒ̄at, bijai son du gonagassan dakkam diti vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa.\x - \xo 10:9 \xt 1 Gon 5:7; 2 Muit 2:11\x* \p \v 10 Ja son addi gonagassi c̄uođe ja guokte loǥe talenta golle ja hui ollo ruddaid ja mavsolas̄ geđgid; æi boattam s̄atan æmbo nuft ollo ruddak, go Saba dronnig addi gonagas Salomoi. \p \v 11 Dasa vela legje Hirama skipak, mak legje buktam golle Ofirest, mieldesek buktam Ofirest hui ollo sandelmuoraid ja mavsolas̄ geđgid.\x - \xo 10:11 \xt 1 Gon 9:27, 28\x* \p \v 12 Ja gonagas daǥati sandelmuorain cagge‐rakkanasaid Hærra vissui ja gonagasa vissui ja sitarid ja harpaid lavlloidi; i læk boattam daggar sandelmuorra, ja i læk oidnum daggaras̄ gidda dam bæive ragjai. \p \v 13 Ja gonagas Salomo addi Saba dronnigi buok, masa son halidi, maid son rokkadalai, ærreb dam, maid son addi sudnji gonagas Salomo famo mielde; ja son jorgidi ruoktot ja manai su ædnamasas, son jes̄ ja su balvvalægjek. \p \v 14 Ja dam golle dæddo, mi sisabođi Salomoi ovta jaǥest, læi gutta c̄uođe ja gutta c̄ic̄c̄id lokkai talenta golle. \p \v 15 ærreb dam, mi sisabođi gavppe‐olbmain ja smavva gavpas̄egji gavpest ja buok Arabia gonagasain ja ædnama ædnamhærrain. \p \v 16 Ja gonagas Salomo daǥati guokte c̄uođe stuora galba derppujuvvum gollest (gutta c̄uođe sekel golle manai juokke galbbi)\x - \xo 10:16 \xt 2 Muit 9:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 ja golbma c̄uođe smavva galba derppujuvvum gollest (golbma mina golle manai juokke galbbi), ja gonagas bijai daid Libanon vuovddevissui.\x - \xo 10:17 \xt 1 Gon 7:2\x* \p \v 18 Ja gonagas daǥati ovta stuora truono elefanta‐banin ja skoađasti dam c̄ilggijuvvum gollin. \p \v 19 Truonost legje gutta cækka, ja truonost læi jorbbis gæc̄c̄e maŋŋabælde ja giettamuorak goabbas̄aǥain belin c̄okkamsaje, ja guokte legjona c̄uoʒ̄oiga giettamuorai guorast. \p \v 20 Ja guokte nubbe lokkai legjona c̄uʒ̄ʒ̄u dam guđa cækka alde goabbas̄aǥain belin; daggaras̄ i læk dakkujuvvum guđege gonagasriki. \p \v 21 Ja buok gonagas Salomo jukkamlittek legje gollest, ja buok littek Libanon vuovddeviesost legje dam mavsolaʒ̄amus gollest; i læm mikkege silbaid, i dat adnujuvvum Salomo beivin mange væran. \p \v 22 Dastgo gonagasast legje Tarsis‐skipak mæra alde ovtast Hiram skipaiguim; ovta gærde juokke goalmad jaǥe botte Tarsis‐skipak ja bukte golle ja silba, elefanta‐banid ja abegatoid ja poloddid.\x - \xo 10:22 \xt 1 Gon 9:27, 28\x* \p \v 23 Ja gonagas Salomo s̄addai stuorebun go buok ædnam gonagasak riggesvuođa ja visesvuođa dafhost.\x - \xo 10:23 \xt 2 Muit 1:1; Sard 2:9\x* \p \v 24 Ja obba ænam bivdi oaidnet gonagas Salomo muođoid gullam diti su visesvuođa, maid Ibmel læi bigjam su vaibmoi,\x - \xo 10:24 \xt 1 Gon 4:34\x* \p \v 25 ja si bukte jes̄ gutteg su addaldaǥas, silbbalittid ja gollelittid ja biktasid ja soattegarvoid ja ruddaid, hæstaid ja mulasenid, juokke jaǥe addaldaǥa dam jaǥe oudast. \p \v 26 Ja Salomo c̄okki soattevavnaid ja ridijegjid, ja sust legje njællje nubbe lokkai c̄uođe soattevavna ja guokte nubbe lokkai duhata ridijægje; ja son bijai daid vavdnagavpugidi ja gonagasa lusa Jerusalemi.\x - \xo 10:26 \xt 2 Muit 1:14\xta ; j. n. v.;\xta* 9:25; 1 Gon 4:26\x* \p \v 27 Ja gonagas daǥai silba Jerusalemi nuft oktasaʒ̄ʒ̄an go geđgid, ja sedermuoraid daǥai son nuft ædnagen go morbærmuoraid, mak s̄addek vuollegis ædnamest.\x - \xo 10:27 \xt 2 Muit 9:27\xta ; j. n. v.\x* \p \v 28 Ja dak hæstak, maid Salomo oaʒ̄oi, buktujuvvujegje Egyptenest, ja muttom joavkko gonagasa gavppe‐olbmain viʒ̄ʒ̄e muttom c̄orraga dain mærreduvvum hadde oudast. \p \v 29 Ja okta vavdna bođi bajas ja buktujuvvui Egyptenest gutta c̄uođe sekel silba oudast, ja okta hæsta c̄uođe ja vitta loǥe sekela oudast; ja damanaǥa lakai dolvvu si daid olgus buok Hetitalaʒ̄ai gonagasaidi ja Syria gonagasaidi sin jec̄aidæsek gieđain. \c 11 \s1 11. Kapittal. \s2 Salomo suddod valddem bokte ædnag bakenlas̄ akaid, gæk fillijek su huksit dievaid sin ibmelidasæsek, 1–8. Hærra moaratuvva ja aitta valddet loǥe sokkagodde su barnest erit, 9–13. Hærra bokta sudnji vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄oid, Edomitalaʒ̄a Hadada, Syrialaʒ̄a Resona, 14–25, ja Jeroboama, gæsa profet Akia einosta, atte son galgga s̄addat gonagassan dam loǥe sokkagodde bagjel; Salomo bivdda su goddet, mutto son bæssa Egypteni; Salomo jabma, 26–43. \p \v 1 Mutto gonagas Salomo rakisti ædnag vierro nissonid ærreb Farao nieida, Moabitalas̄, Ammonitalas̄, Edomitalas̄, Sidonialas̄, Hetitalas̄ nissonid,\x - \xo 11:1 \xt Esr 10:2; Neh 13:26, 27; 5 Mos 17:17\x* \p \v 2 dain bakenlas̄ albmugin, mai birra Hærra læi cælkkam Israel manaidi: Epet di galga sisamannat sin lusa\f + \fr 11:2 \ft d. l. epet di galga singuim naittalet.\f*, ja æi si galga sisamannat din lusa; duođai, si sojatek din vaimo sin ibmelidesek guvllui. Sigjidi gessui dal Salomo, nuft atte son rakisti sin.\x - \xo 11:2 \xt 5 Mos 7:3; 2 Mos 34:16\x* \p \v 3 Ja sust legje akak, c̄iec̄a c̄uođe oaivamus̄ nissona ja golbma c̄uođe ligge‐aka; ja su akak sojategje su vaimo. \p \v 4 Ja de dapatuvai dam aige, go Salomo boarasmuvai, atte su akak sojategje su vaimo æra ibmeli guvllui, ja su vaibmo i læm ollasi Hærrain, su Ibmelin, nuftgo David, su ac̄e, vaibmo.\x - \xo 11:4 \xt Sir 47:26\x* \p \v 5 Ja Salomo vagjoli Astarte, Sidonialaʒ̄ai ibmela, maŋest, ja Milkom, Ammonitalaʒ̄ai fastevuođa, maŋest. \p \v 6 Ja Salomo daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja i vagjolam oskaldasat Hærra maŋest, nuftgo David, su ac̄c̄e. \p \v 7 De huksi Salomo oaffardieva Kamosi, Moaba fastevutti, dam vare ala, mi læ Jerusalem buotta, ja Moloki, Ammon manai fastevutti.\x - \xo 11:7 \xt 4 Mos 21:29; 2 Gon 23:13\x* \p \v 8 Ja nuft daǥai son buok su vierro akaidasas, gæk boldde suovvasid ja oaffarus̄s̄e sin ibmelidasæsek. \p \v 9 De moaratuvai Hærra Salomoi, dainago son læi sojatam su vaimos Hærra, Israel Ibmela, bælest erit, gutte læi almostattam jec̄as sudnji guovte gærde\x - \xo 11:9 \xt 1 Gon 3:5; 9:2\x* \p \v 10 ja læi addam sudnji ravvaga dam as̄e birra, i vagjolet æra ibmeli maŋest; mutto i son læm vuttivalddam dam, maid Hærra læi sudnji goc̄c̄om. \p \v 11 De celki Hærra Salomoi: Dađemielde go dat læ boattam du milli, ja don ik læk doallam mu litto ja mu laǥaid, maid mon læm dudnji goc̄c̄om, de mon aigom vissasi gaikkot rika dust erit ja addet dam du balvvalægjai.\x - \xo 11:11 \xt 1 Sam 15:28\x* \p \v 12 Daddeke, du beivin im mon aigo dam dakkat David, du ac̄ad, diti; du barnad gieđast aigom mon dam erit gaikkot.\x - \xo 11:12 \xt 1 Gon 12:19\x* \p \v 13 Daddeke im mon aigo gaikkot sust obba rika erit; ovta sokkagodde aigom mon addet du bardnai David, mu balvvalægjam, diti ja Jerusalem diti, maid mon læm valljim. \p \v 14 Ja Hærra c̄uoʒ̄aldatti Salomoi vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄o, Hadada, Edomitalaʒ̄a; son læi gonagassoǥast Edomest. \p \v 15 Dastgo dat dapatuvai, go David læi Edomest, go Joab, soattehærra, manai bajas havddadam varas daid goddujuvvumid ja goddi buok olbmabæle Edomest,\x - \xo 11:15 \xt 2 Sam 8:14\x* \p \v 16 (dastgo gutta mano oroi Joab ja obba Israel dobbe, dassac̄i go son læi erithævatam buok olbmabæle Edomest), \p \v 17 de batari Hadad, son jes̄ ja soames Edomitalas̄ olbmak su ac̄e balvvalegjin suina, bæssam varas Egypteni; ja Hadad læi dalle ain ucca barnas̄. \p \v 18 Ja si jottajegje Midianest ja botte Parani, ja si valdde soames olbmaid mieldesek Paranest ja botte Egypteni Farao, Egypten gonagasa, lusa, ja son addi sudnji vieso ja loppedi sudnji bajasdoalatusa ja addi sudnji ædnama. \p \v 19 Ja Hadad gavnai stuora armo Farao c̄almi oudast, ja son addi sudnji su akas oaba, dronnig Takpenes oaba, akkan. \p \v 20 Ja Takpenes oabba rieǥadatti sudnji Genubat, su barne, ja Takpenes boŧkiti su Farao viesost; ja Genubat læi Farao viesost Farao manai gaskast. \p \v 21 Mutto go Hadad Egyptenest gulai, atte David læi vællanam su vanhemides lusa, ja atte Joab, soattehærra, læi jabmam, de celki Hadad Faraoi: Luoite muo vuolgget, vai mon bæsam mannat mu ædnamasam! \p \v 22 Ja Farao celki sudnji: Mi dust vaillo mu lutte, go don savak vuolgget erit du ædnamasad? Ja son celki: I vailo mikkege; mutto don galgak ainas luoittet muo vuolgget. \p \v 23 Ja Ibmel c̄uoʒ̄aldatti Salomoi vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄o, Resona, Eljada barne, gutte læi bataram su hærras Hadadesera, Soba gonagasa, lutte erit.\x - \xo 11:23 \xt 2 Sam 8:3\x* \p \v 24 Ja son c̄okki olbmuid lusas ja s̄addai muttom joavko oaivamuʒ̄ʒ̄an, dalle go David goddi sin\f + \fr 11:24 \ft Hadadesera olbmaid.\f*; ja si\f + \fr 11:24 \ft Reson ja su olbmak.\f* manne Damaskusi ja assagotte dobbe ja rađđijegje Damaskusest. \p \v 25 Ja son læi Israel vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄o buok Salomo beivid, ja vela ærreb dam oasetesvuođa, maid Hadad daǥai; ja son vas̄oti Israela ja s̄addai gonagassan Syria bagjel. \p \v 26 Ja Jeroboam, Nebat bardne, muttom Efraimitalas̄ Seredast, gæn ædne namma læi Serua, muttom læskanisson, læi Salomo balvvalægje, ja son bajedi gieđas gonagasa vuostai.\x - \xo 11:26 \xt 2 Muit 13:6\x* \p \v 27 Ja dat læi as̄s̄en dasa, atte son bajedi gieđas gonagasa vuostai: Salomo huksi Millo; son dapai dam rabas baike David, su ac̄es, gavpugest. \p \v 28 Ja olmai Jeroboam læi s̄iega olmai, ja go Salomo oini, atte dat nuorra olmai læi arjalas̄ bargge, de bijai son su bagjel buok Josef vieso guorbmegæssembargo. \p \v 29 Ja de dapatuvai dam sæmma aige, go Jeroboam muttom gærde læi mannam Jerusalemest olgus, atte profet Akia, Silonitalas̄, fatti su balgga alde, ja son\f + \fr 11:29 \ft profeta.\f* læi garvvodam ovta ođđa biktasa, ja dak guovtes læiga okto mæcest.\x - \xo 11:29 \xt 1 Gon 12:15; 14:2\x* \p \v 30 De valdi Akia dam ođđa biktasa, mi læi su alde, ja son gaikodi dam guokte nubbe lokkai bittai. \p \v 31 Ja son celki Jeroboami: Valde aldsesad loǥe bitta! Dastgo nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon gaikom rika Salomo gieđast erit ja addam dudnji dam loǥe sokkagodde, \p \v 32 mutto dam ovta sokkagodde galgga son adnet Davida, mu balvvalægjam, diti ja Jerusalema, dam gavpug, diti, maid mon læm valljim buok Israel sokkagoddin,—\x - \xo 11:32 \xt 1 Gon 11:13\x* \p \v 33 dainago si læk hæittam muo ja rokkadallam Astarte, Sidonialaʒ̄ai ibmela, Kamosa, Moaba ibmela, ja Milkoma, Ammon manai ibmela, ja æi læk vagjolam mu gæinoi mielde dakkam bokte, mi vuoiggad læ mu c̄almi oudast, ja doallam bokte mu laǥaid ja mu bakkomid nuftgo David, su ac̄c̄e, daǥai.\x - \xo 11:33 \xt 1 Gon 11:7\x* \p \v 34 Daddeke im mon aigo valddet maidege rikast su gieđast erit, mutto mon aigom diktet su orrot oaivamuʒ̄ʒ̄an buok su ællembeivides David, mu balvvalægjam, diti, gæn mon valljijim, ja gutte vuttivaldi mu bakkomid ja mu laǥaid.\x - \xo 11:34 \xt 2 Sam 7:12; Salm 132:11\x* \p \v 35 Mon aigom valddet rika su barne gieđast erit, ja mon aigom addet dam dudnji, dam loǥe sokkagodde,\x - \xo 11:35 \xt 1 Gon 11:12\x* \p \v 36 mutto su bardnai mon aigom addet ovta sokkagodde, vai goallo lifc̄i Davidi, mu balvvalægjasam\f + \fr 11:36 \ft d. l. amas David viesso nokkat.\f*, buok beivid mu muođoi oudast Jerusalemest, dam gavpugest, maid mon læm valljim aldsesam bigjam varas dasa mu nammam.\x - \xo 11:36 \xt 1 Gon 15:4; 2 Gon 8:19; 2 Muit 21:7\x* \p \v 37 Ja du aigom mon valddet, ja don galgak rađđit buok bagjel, maid du siello anestuvva, ja læt gonagassan Israel bagjel. \p \v 38 Ja de galgga dapatuvvat, jos don gulak buok, maid mon dudnji goc̄om, ja vagjolak mu gæinoi mielde ja daǥak, mi vuoiggad læ mu c̄almi oudast, nuft atte don doalak mu laǥaid ja mu bakkomid, nuftgo David, mu balvvalægjam, daǥai, de mon aigom læt duina ja huksit dudnji vieso, mi bisso nanosen, nuftgo mon huksijim Davidi, ja mon aigom addet dudnji Israela.\x - \xo 11:38 \xt 1 Gon 9:4\x* \p \v 39 Ja mon aigom vuoledet David nale dam as̄e diti, im daddeke buok beivid. \p \v 40 Ja Salomo bivdi goddet Jeroboama; mutto Jeroboam c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja batari Egypteni, Sisaka, Egypten gonagasa\f + \fr 11:40 \ft 14, 25 j. n. v.\f*, lusa, ja son oroi Egyptenest gidda Salomo jabmem ragjai. \p \v 41 Mutto dat æra Salomo historiast ja buok dat, maid son daǥai, ja su visesvuotta, dat læ c̄allujuvvum Salomo muittalusai girje siste. \p \v 42 Ja dak bæivek, go Salomo læi gonagassan Jerusalemest obba Israela bagjel, legje njællje loǥe jaǥe.\x - \xo 11:42 \xt 1 Gon 2:11\x* \p \v 43 De vællani Salomo su vanhemides lusa ja havddaduvvui David, su ac̄es, gavpugi, ja Rehabeam, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \c 12 \s1 12. Kapittal. \s2 Israel aiggo dakkat Rehabeama, Salomo barne, gonagassan jec̄as bagjel, jos son aiggo gæpedet maidege dain lossis nođin, maid su ac̄c̄e læ bigjam sin ala; mutto go son, fillijuvvum nuorra rađđe‐addin, adda sigjidi garra vastadusa, de jorralek dak loǥe sokkagodde sust erit, gæđgadek su sadnedoalvvoid ja dakkek Jeroboama gonagassan, 1–20. Rehabeam aiggo naggit sin gulolas̄vutti, mutto Ibmel goc̄c̄om mielde profet Semaja bokte hæitta son su aiggomus̄astes, 21–24. Jeroboam assa Sikemest, dakka guokte gollegalbe ja bigja daid Beteli ja Dani, asata sierra basid ja vallje papaid sattedokko, buokrakkan, amas almug fastain jorralet sust erit, 25–33. \p \v 1 Ja Rehabeam manai Sikemi; dastgo Sikemi læi obba Israel boattam dakkam varas su gonagassan.\x - \xo 12:1 \xt 2 Muit 10:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja de dapatuvai, go Jeroboam, Nebat barne, gulai dam (son læi ain Egyptenest, gosa son læi bataram gonagas Salomo oudast, ja nuft asai Jeroboam Egyptenest,\x - \xo 12:2 \xt 1 Gon 11:40\x* \p \v 3 ja si vuolgategje sane dokko ja ravkke su), de bođi Jeroboam ja obba Israel særvvegodde ja sardnu Rehabeami ja celkke: \p \v 4 Du ac̄c̄e daǥai min gæssa lossaden, mutto gæped dal don du ac̄ad garra balvvalusa ja su lossis gæssa, maid son bijai min ala! De mi aiggop du balvvalet. \p \v 5 Ja son celki sigjidi: Mannet dokko vela golma bæivvai, ja de bottet fastain mu lusa! Ja almug manai. \p \v 6 Ja gonagas Rehabeam rađđadalai dai vuorrasiguim, guđek legje c̄uʒ̄ʒ̄om Salomo, su ac̄e, muođoi oudast, dallego son læi ællemen, ja celki: Moft di nævvobetet muo vastedet dam albmugi? \p \v 7 Ja si sardnu sudnji ja celkke: Jos don odne aigok læt dam albmuga balvvalægjen ja balvvalet sin ja addet sigjidi burid sanid vastadussan, de si orruk du balvvalægjen buok beivid. \p \v 8 Mutto son hilgoi vuorrasi rađe, maid si legje sudnji addam, ja rađđadalai dai nuoraiguim, guđek c̄uʒ̄ʒ̄u su muođoi oudast. \p \v 9 Ja son celki sigjidi: Maid di nævvobetet, atte mi galggap vastedet dam albmugi, mi læ sardnom munji ja cælkkam: Gæped dam gæssa, maid du ac̄c̄e bijai min ala? \p \v 10 Ja dak nuorak, guđek legje suina bajass̄addam, sardnu sudnji ja celkke: Nuft galgak don cælkket dam albmugi, mi sarnoi dudnji ja celki: Du ac̄c̄e daǥai min gæssa lossaden, mutto daǥa don dam migjidi gæppasæbbun, — nuft galgak don sardnot sigjidi: Mu c̄elc̄im læ gaseb go mu ac̄c̄am alemak; \p \v 11 ja dal, — mu ac̄c̄e bijai din ala lossis gæssa, mutto mon aigom dakkat din gæssa ain losebun; mu ac̄c̄e bagadi din spic̄aiguim, mutto mon aigom bagadet din spic̄aiguim, main læk sæc̄agasak. \p \v 12 De bođi Jeroboam ja buok almug Rehabeam lusa goalmad bæive, nuftgo gonagas læi sardnom ja cælkkam: Bottet fastain mu lusa dam goalmad bæive! \p \v 13 Ja gonagas vastedi albmugi garraset ja hilgoi vuorrasi rađe, maid si legje sudnji addam,\x - \xo 12:13 \xt Sir 47:34\x* \p \v 14 ja son sarnoi sigjidi nuorai rađe mielde ja celki: Mu ac̄c̄e daǥai din gæssa lossaden, mutto mon aigom dakkat din gæssa ain losebun; mu ac̄c̄e bagadi din spic̄aiguim, mutto mon aigom bagadet din spic̄aiguim, main læk sæc̄agasak. \p \v 15 Nuft gonagas i gullam albmuga; dastgo Hærra jorggali dam nuft ollas̄uttem varas su sanes, maid Hærra Akia, Silonitalaʒ̄a, bokte læi sardnom Jeroboami, Nebat bardnai.\x - \xo 12:15 \xt 1 Gon 11:31\x* \p \v 16 Go dal obba Israel oini, atte gonagas i gullam sin, de vastedi almug gonagassi ja celki: Mi osid mist læ Davidi? I mist læk vuorbbe Isai bardnai; mana gođidasad, Israel! Gæc̄a dal du viesod bærrai, David! De manai Israel su gođidasas.\x - \xo 12:16 \xt Sanel 15:1; 2 Sam 20:1\x* \p \v 17 Mutto dak Israel manak, guđek asse Juda gavpugin, sin bagjel s̄addai Rehabeam gonagassan. \p \v 18 De vuolgati gonagas Rehabeam Adoram dokko, gutte læi barggogædnegasai bagjel, mutto obba Israel gæđgadegje su, nuft atte son jami, ja gonagas Rehabeam illa bæsai su vavnas ala bataram varas Jerusalemi.\x - \xo 12:18 \xt 2 Sam 20:24\x* \p \v 19 De jorrali Israel David viesost erit gidda dam bæive ragjai.\x - \xo 12:19 \xt 1 Gon 11:11\xta ; j. n. v.;\xta* 31\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 Ja de dapatuvai, go obba Israel gulai, atte Jeroboam læi boattam ruoktot, de vuolgategje si sane ja ravkke su c̄oaggalmassi ja dakke su gonagassan obba Israel bagjel; i læm oktage, gutte c̄uovoi David vieso, ærrebgo Juda sokkagodde oktonessi. \p \v 21 Go Rehabeam bođi Jerusalemi, de c̄okki son obba Juda vieso ja Benjamin sokkagodde, c̄uođe ja gavce loǥe duhata valljijuvvum soatte‐olbma, soattam varas Israel vieso vuostai ja sattem varas rika fastain ruoktot Rehabeami, Salomo bardnai.\x - \xo 12:21 \xt 2 Muit 11:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 22 De dapatuvai Ibmel sadne Semajai, Ibmel olbmai, naft: \p \v 23 Cælke Rehabeami, Salomo bardnai, Juda gonagassi, ja obba Juda ja Benjamin vissui ja dam æra albmugi: \p \v 24 Nuft cælkka Hærra: Epet di galga mannat bajas ja epet soattat din vieljaidædek, Israel manai, vuostai. Maccet ruoktot, jes̄ gutteg su vissusis! Dastgo must dat as̄s̄e boatta. Ja si jægadegje Hærra sane ja macce ruoktot Hærra sane mielde.\x - \xo 12:24 \xt 1 Gon 12:15; 11:31\x* \p \v 25 Ja Jeroboam huksi Sikema Efraim vare ala ja asai dast; ja son vulgi dast ja huksi Pnuela. \p \v 26 Ja Jeroboam celki su vaimostes: Rika vægja farga maccat ruoktot David vissui; \p \v 27 jos dat almug manna bajas buktem varas oaffarid Hærra vissui Jerusalemi, de s̄adda dam albmuga vaibmo maccat fastain ruoktot sin hærrasek lusa, Rehabeam, Juda gonagasa, lusa, ja de s̄addek si muo goddet ja maccat ruoktot Rehabeam, Juda gonagasa, lusa. \p \v 28 Ja gonagas ani rađe ja daǥai guokte gollegalbe; ja son celki albmugi: Di lepet dal juo galle mannam bajas Jerusalemi; gæc̄a, da læba du ibmelak, Israel, gæk doalvoiga du Egypten ædnamest bajas.\x - \xo 12:28 \xt 2 Mos 32:4, 8\x* \p \v 29 Ja son bajasceggi nubbe Beteli, ja nubbe bijai son Dani.\x - \xo 12:29 \xt Duob 18:29, 30\x* \p \v 30 Ja dat as̄s̄e s̄addai suddon; ja almug manai dokko dam nubbe lusa dain gidda Dan ragjai.\x - \xo 12:30 \xt 2 Mos 20:4; 2 Gon 10:29\x* \p \v 31 Ja son huksi viesoid oaffardievai ala ja daǥai papaid sattedokko albmugest, gæk æi læm Levi manain.\x - \xo 12:31 \xt 2 Muit 11:15; 13:9\x* \p \v 32 Ja Jeroboam doalai basid gavcad manost, mano vitta nubbe loǥad bæive, Juda basi laǥe mielde\f + \fr 12:32 \ft 3 Mos 23:34.\f*, ja son oaffarus̄ai altar ala. Nuft daǥai son Betelest, go son oaffarus̄ai galbidi, maid son læi dakkam, ja son bijai Beteli daid papaid oaffardievaidi, gæid son læi dakkam, \p \v 33 ja son oaffarus̄ai dam altar ala, maid son læi dakkam Beteli, dam vitta nubbe loǥad bæive gavcad manost, dam manost, maid son læi huŧkam su jec̄as vaimost, ja son doalai basid Israel manaidi ja oaffarus̄ai altara ala ja boldi suovvasid.\x - \xo 12:33 \xt Kol 2:23\x* \c 13 \s1 13. Kapittal. \s2 Muttom Ibmel olmai Judast einosta Jeroboam altar vuostai Betelest ja dievai papai vuostai; Jeroboam gietta asta ja buoreduvvu fastain, 1–6. Dat Ibmel olmai i aigo borrat Jeroboam lutte, mutto muttom profeta fille su Ibmel goc̄c̄om vuostai borrat luttes, 7–19. Sæmma profeta gulat sudnji, atte son su æppegulolas̄vuođas diti galgga hævvanet, mi maidai dapatuvva; son havddad su ja sitta dasto jec̄as havddaduvvut dam Ibmel olbma havddai; Jeroboam bisso ain su ibmelmættomvuođastes, 20–34. \p \v 1 Ja gæc̄a, muttom Ibmel olmai bođi Hærra sane mielde Judast Beteli, go Jeroboam læi c̄uoʒ̄ʒ̄omen altar guorast boalddem varas suovvasid. \p \v 2 Ja son c̄uorvoi altar vuostai Hærra sane mielde ja celki: Altar! Altar! Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, okta bardne galgga rieǥadet David vissui, Josias galgga læt su namma, ja son galgga oaffarus̄s̄at du ala oaffardievai papaid, guđek bolddek du alde suovvasid, ja olbmui davtek galggek du alde bolddujuvvut.\x - \xo 13:2 \xt 2 Gon 23:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 Ja son gulati oavddomærka dam sæmma bæive ja celki: Dat læ oavddomærkka dam ala, atte Hærra læ sardnom: Gæc̄a, altar galgga gaikkanet, ja gudna, mi læ dam alde, galgga bieđganet. \p \v 4 Ja de dapatuvai, go gonagas gulai dam Ibmel olbma sanid, maid son c̄uorvoi Betel altara vuostai, de geiggi Jeroboam su gieđas altarest ja celki: Doppijeket su! Ja su gietta, maid son læi olgus geiggim su vuostai, astai, ja i son mattam dam fastain lusas rottit. \p \v 5 Ja altar gaikkani, ja gudna bieđgani erit altarest dam oavddomærka mielde, maid dat Ibmel olmai læi gulatam Hærra sane mielde. \p \v 6 De vastedi gonagas ja celki dam Ibmel olbmai: Anot dadde Hærrast, du Ibmelestad, ja rokkadala mu oudast, vai mu gietta sojas̄i fastain mu lusa! Ja dat Ibmel olmai rokkadalai Hærra, ja gonagasa gietta sojai fastain su lusa ja s̄addai, nuftgo dat læi ouddal.\x - \xo 13:6 \xt 2 Mos 8:8\xta ; j. n. v.;\xta* 4 Mos 21:7\x* \p \v 7 De celki gonagas dam Ibmel olbmai: Boađe ruoktot muina ja dærvasmatte jec̄ad, ja divte muo addet dudnji addaldaǥa! \p \v 8 Mutto dat Ibmel olmai celki gonagassi: Jos don vela addas̄ik munji bæle du viesostad, de im mon almake datus̄e mannat sisa duina, ja im mon dato borrat laibe ja im jukkat c̄ace dam baikest.\x - \xo 13:8 \xt 4 Mos 22:18\x* \p \v 9 Dastgo daggar goc̄c̄oma mon oʒ̄ʒ̄um Hærrast: Ik don galga borrat laibe ja ik jukkat c̄ace\f + \fr 13:9 \ft dam baikest, 16. 17, v.\f*, ja ik don galga maccat ruoktot dam gæino mielde, man mielde don dokko mannik. \p \v 10 Ja son manai erit nubbe æra gæino mielde ja i maccam ruoktot dam gæino mielde, man mielde son læi boattam Beteli. \p \v 11 Ja muttom boares profeta læi assamen Betelest, ja su bardne bođi ja muittali sudnji obba dam daǥo, maid dat Ibmel olmai dam bæive læi dakkam Betelest, daid sanid, maid son læi sardnom gonagassi; ja si\f + \fr 13:11 \ft barnek.\f* muittalegje daid sin ac̄c̄asæsek. \p \v 12 De celki sin ac̄c̄e sigjidi: Guđe gæino mielde manai son? Dastgo su barnek legje oaidnam dam gæino, man mielde dat Ibmel olmai manai, gi læi boattam Judast. \p \v 13 De son celki su barnidasas: C̄adnet munji ridimspaǥa asena ala! Ja si c̄adne sudnji ridimspaǥa asena ala, ja son ridi dam alde. \p \v 14 Ja son vulgi dam Ibmel olbma maŋŋai ja gavnai su c̄okkamen terebinta vuolde, ja son celki sudnji: Lækgo don dat Ibmel olmai, gutte læ boattam Judast? Ja son celki: Mon læm. \p \v 15 De son celki sudnji: Mana ruoktot muina ja bora laibe! \p \v 16 Mutto son celki: Im mon mate duina ruoktot maccat ja mannat sisa duina, ja im mon aigo borrat laibe ja im jukkat c̄ace duina dam baikest. \p \v 17 Dastgo okta sadne dapatuvai munji Hærrast: Ik don galga borrat laibe ja ik jukkat c̄ace dast; ik don galga ruoktot mannat dam gæino mielde, man mielde don mannik dokko. \p \v 18 De son celki sudnji: Mon maidai læm profeta nuftgo don, ja okta engel læ sardnom munji ovta sane Hærra bælest ja cælkkam: Doalvo su ruoktot mieldad du vissusad, vai son oaʒ̄ʒ̄o borrat laibe ja jukkat c̄ace! Mutto son gielastalai su. \p \v 19 De son macai dalle ruoktot suina ja borai laibe su viesost ja juǥai c̄ace. \p \v 20 Ja go si legje c̄okkamen bævdest, de dapatuvai Hærra sadne dam profetai, gutte læi dolvvom su ruoktot, \p \v 21 ja son c̄uorvoi dam Ibmel olbmai, gutte læi boattam Judast, ja celki: Nuft cælkka Hærra: Dađemielde go don læk læmas̄ vuostehaǥolas̄ Hærra sane vuostai ja ik doallam dam goc̄c̄oma, maid Hærra, du Ibmel, dudnji goc̄oi, \p \v 22 mutto maccik ruoktot ja borrik laibe ja jukkik c̄ace dam baikest, man birra son læi dudnji cælkkam: Ik don galga borrat laibe ja ik jukkat c̄ace, — de i galga du lika boattet du vanhemidad havddai. \p \v 23 Ja de dapatuvai, maŋŋelgo son læi borram laibe, ja maŋŋelgo son læi jukkam, de c̄anai son ridimspaǥa asena ala sudnji, profetai, gæn son læi dolvvom ruoktot. \p \v 24 Ja son vulgi erit, ja legjon fatti su gæino alde ja goddi su; ja su lika oroi balkestuvvum balgesgurri, ja asen c̄uoʒ̄oi dam baldast, ja legjon c̄uoʒ̄oi lika baldast.\x - \xo 13:24 \xt 1 Gon 20:36; 2 Gon 2:24\x* \p \v 25 Ja gæc̄a, soames olbmak manne mæddel, ja si oidne lika orromen balkestuvvum balgga ala ja legjona c̄uoʒ̄ʒ̄omen lika baldast; ja si botte ja sardnu dam birra dam gavpugest, gost dat boares profeta asai. \p \v 26 Go profeta, gutte læi dolvvom su ruoktot gæino alde, gulai dam, de celki son: Dat læ dat Ibmel olmai, gutte læi vuostehaǥolas̄ Hærra sane vuostai; damditi læ Hærra addam su legjona halddoi, ja dat læ gaikodam su ja goddam su Hærra sane mielde, maid son læi sardnom sudnji. \p \v 27 Ja son sarnoi su barnidasas ja celki: C̄adnet munji ridimspaǥa asena ala! Ja si c̄adne ridimspaǥa dam ala. \p \v 28 Ja son manai dokko ja gavnai su lika balkestuvvum balgga ala ja asena ja legjona c̄uoʒ̄ʒ̄omen lika baldast; i legjon læm lika borram ja i gaikodam asena. \p \v 29 Ja profeta valdi dam Ibmel olbma lika bajas ja bijai su asen ala ja doalvoi su ruoktot; ja son bođi dam boares profeta gavpugi su ankkim varas ja havddadam varas su. \p \v 30 Ja son bijai su lika su havddasis, ja si ankkijegje su ja celkke: Vuoi, mu vieljac̄am!\x - \xo 13:30 \xt Jer 22:18\x* \p \v 31 Ja de dapatuvai, maŋŋelgo son læi havddadam su, de celki son su barnidasas: Go mon jamam, de galggabetet di havddadet muo dam havddai, man sisa dat Ibmel olmai læ havddaduvvum; su davti balddi galggabetet di bigjat mu davtid. \p \v 32 Dastgo dapatuvvat galgga dat sadne, maid son Hærra sane mielde c̄uorvoi altar vuostai, mi læ Betelest, ja buok oaffardievai viesoi vuostai, mak læk Samaria gavpugin.\x - \xo 13:32 \xt 2 Gon 23:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 33 Dam dapatusa maŋŋel i jorgidam Jeroboam almake erit su baha gæinostes, mutto bisoi dakkamest sattedokko albmugest papaid dievaidi; juokkehaʒ̄a, gæst læi hallo, su gieđa devdi son\f + \fr 13:33 \ft 2 Mos. 28, 41:4 Mos. 3, 3.\f*, nuft atte si s̄adde pappan dievaidi.\x - \xo 13:33 \xt 1 Gon 12:31\x* \p \v 34 Ja dat s̄addai as̄s̄en Jeroboam vieso suddodæbmai ja erithævatubmai ja eritsikkujubmai ædnamest.\x - \xo 13:34 \xt 1 Gon 12:30\x* \c 14 \s1 14. Kapittal. \s2 Abia, Jeroboam bardne, buocca; Jeroboam vuolgata su akas vierro garvoi siste profet Akia lusa Siloi, gi gulat sudnji barnac̄a jabmema ja Jeroboam vieso erithævatume; Jeroboam jabma, ja su bardne Nadab s̄adda gonagassan, 1–20. Rehabeam ja Juda suddodek maidai Hærra vuostai; son adda sin Egyptalas̄ gonagasa Sisak gitti; Rehabeam jabma, ja su bardne Abiam s̄adda gonagassan su maŋŋel, 21–31. \p \v 1 Dam aige buoccai Abia, Jeroboam bardne. \p \v 2 De celki Jeroboam su akkasis: C̄uoʒ̄ʒ̄el ja nubbastutte biktasidad, amas guttege dovddat du, atte don læk Jeroboam akka, ja mana Siloi! Gæc̄a, dobbe læ Akia, profeta, son, gutte sarnoi dam birra, atte mon galggim s̄addat gonagassan dam albmuga bagjel.\x - \xo 14:2 \xt 1 Gon 11:30\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 Ja valde mieldad loǥe laibe ja gakoid ja ovta litte, man siste læ honnig, ja mana sisa su lusa! Son galgga dieđetet dudnji, moft galgga gævvat barnac̄i. \p \v 4 Ja Jeroboam akka daǥai nuft, ja son c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja manai Siloi ja bođi Akia vissui. Mutto Akia i mattam oaidnet; dastgo su c̄almek legje gus̄mosak su boaresvuođa diti. \p \v 5 Mutto Hærra læi cælkkam Akiai: Gæc̄a, Jeroboama akka boatta bivddem varas ovta sane dust su barnes diti, dastgo son læ buocce; nuft ja nuft galgak don sudnji sardnot, ja dat s̄adda dapatuvvat, go son boatta, de son dakkaludda jec̄as amasen. \p \v 6 Ja de dapatuvai, go Akia gulai su vaʒʒem skoabanasa, go son vaʒi sisa uksaraige, de son celki: Boađe sisa, Jeroboam akka! Manne dakkaludak don jec̄ad amasen? Mon læm vuolgatuvvum du lusa ovtain garra sanin. \p \v 7 Vuolge dokko, cælke Jeroboami: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Dađemielde go mon læm aledam du albmuga gaskast ja bigjam du oaivamuʒ̄ʒ̄an mu albmugam Israel bagjel\x - \xo 14:7 \xt 1 Gon 11:31; 16:2\x* \p \v 8 ja gaikkom rika David viesost erit ja addam dam dudnji, mutto ik don læk læmas̄ nuftgo mu balvvalægjam David, gutte doalai mu bakkomid ja vagjoli mu mielde obba su vaimostes, nuft atte son aivestassi daǥai, mi vuoiggad læi mu c̄almi oudast, \p \v 9 mutto don læk mænnodam bahabut go si buokak, guđek læk læmas̄ du ouddal, ja læk mannam dokko ja læk dakkam aldsesad æra ibmelid ja leikkijuvvum govaid, moaratuttem varas muo, ja muo don læk balkestam du sælgad duokkai,—\x - \xo 14:9 \xt Esek 23:35\x* \p \v 10 gæc̄a, damditi aigom mon buktet likkotesvuođa Jeroboam vieso bagjeli ja erithævatet Jeroboam soǥast buok olbmabæle, sikke uccakaʒ̄aid ja raves olbmaid Israelest, ja mon aigom erit suopalastet Jeroboam vieso maŋest, nuftgo olmus̄ erit suopalasta ribaid, dassac̄i go son læ aibas nokkam.\x - \xo 14:10 \xt 1 Gon 15:29; 21:21\x* \p \v 11 Dam, gutte jabma Jeroboam soǥast gavpugi, galggek bædnagak borrat, ja dam, gutte jabma mæccai, galggek alme loddek borrat, dastgo Hærra læ sardnom.\x - \xo 14:11 \xt 1 Gon 16:4\x* \p \v 12 Ja c̄uoʒ̄ʒ̄el don ja mana du vissusad! Go du juolgek loaidastek gavpuga sisa, de jabma barnas̄. \p \v 13 Ja obba Israel galgga ankkit su, ja son galgga havddaduvvut; dastgo oktonessi dat Jeroboam viesost galgga boattet havddai, dađemielde go aivestassi su duokken Jeroboam viesost læ gavdnujuvvum juogage buorre Hærra, Israel Ibmel, vuostai. \p \v 14 Ja Hærra galgga c̄uoʒ̄aldattet aldsesis gonagasa Israel bagjel, gutte galgga erithævatet Jeroboam vieso dam sæmma bæive. Daddeke, maid mon cælkam? — Vela dal juo læ dat s̄addam.\x - \xo 14:14 \xt 1 Gon 15:29\x* \p \v 15 Ja Hærra galgga c̄asket Israela, nuftgo hoas̄s̄e likkatallujuvvu c̄acest, ja son galgga erit gaikkot Israela dam buore ædnamest, maid son addi sin vanhemidi, ja biđgit sin dom bællai dæno, dađemielde go si læk dakkam aldsesæsek Astarte‐govaid ja moaratuttam Hærra.\x - \xo 14:15 \xt 2 Gon 17:23\x* \p \v 16 Ja son galgga addet Israela dokko Jeroboam suddoi diti, maid son læ dakkam, ja maid son læ sattam Israela dakkat.\x - \xo 14:16 \xt 1 Gon 12:30\x* \p \v 17 De c̄uoʒ̄ʒ̄eli Jeroboam akka ja vulgi ja bođi Tirsai; dallanaǥa go son loaidasti vieso uksalasa ala, de jami barnas̄. \p \v 18 Ja son havddaduvvui, ja obba Israel ankki su Hærra sane mielde, maid son læi sardnom su balvvalægjes, profet Akia, bokte.\x - \xo 14:18 \xt 1 Gon 14:13\x* \p \v 19 Mutto dat æra Jeroboam historiast, moft son soađai, ja moft son rađđi, gæc̄a, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 20 Mutto dat aigge, go Jeroboam læi gonagassan, læi guokte goalmad lokkai jaǥe; de son vællani su vanhemides lusa, ja Nadab, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 21 Mutto Rehabeam, Salomo bardne, læi gonagassan Judast; okta viđad lokkai jaǥe boares læi Rehabeam, go son s̄addai gonagassan, ja c̄iec̄a nubbe lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest, dam gavpugest, maid Hærra buok Israel sokkagoddin læi valljim bigjam varas dasa su namas; ja su ædne namma læi Naama, Ammonitalas̄ nisson.\x - \xo 14:21 \xt 2 Muit 12:13\x* \p \v 22 Ja Juda daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja si bokte su angervutti æmbo vela, go sin vanhemak legje dakkam, sin suddoidæsek bokte, maid si dakke. \p \v 23 Si maidai huksijegje aldsesæsek oaffardievaid ja dakke aldsesæsek baʒid ja Astarte‐govaid juokke alla dieva ala ja juokke rudnis muora vuollai.\x - \xo 14:23 \xt 2 Gon 16:4; 17:10\x* \p \v 24 Ja de legje maidai furrus̄ægjek\f + \fr 14:24 \ft olbmuk, guđek æppe‐ibmelidi gudnen dakke fuorravuođa.\f* ædnamest; si dakke buok dai bakenlas̄ albmugi fastevuođai mielde, maid Hærra læi eritagjam Israel manai muođoi oudast.\x - \xo 14:24 \xt 5 Mos 23:17; 5 Mos 18:9; 2 Gon 21:2; 2 Muit 28:3\x* \p \v 25 Ja de dapatuvai gonagas Rehabeama viđad jaǥest, atte Sisak, Egypten gonagas, manai bajas Jerusalem vuostai.\x - \xo 14:25 \xt 1 Gon 11:40; 2 Muit 12:2\x* \p \v 26 Ja son valdi davverid Hærra viesost ja davverid gonagasa viesost, buokrakkan valdi son, ja son valdi buok daid gollegalbaid, maid Salomo læi daǥatam.\x - \xo 14:26 \xt 1 Gon 10:16\x* \p \v 27 Ja gonagas Rehabeam daǥati dai sagjai væikkegalbaid, ja son oskeldi daid vikki oaivamuʒ̄aidi, guđek faktijegje gonagasa vieso uksaraige; \p \v 28 ja de dapatuvai, nuft davja go gonagas manai Hærra vieso sisa, de gudde viekkek daid ja de dolvvu daid fastain ruoktot vikki faktastoppoi. \p \v 29 Mutto dat æra Rehabeam historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste.\x - \xo 14:29 \xt 2 Muit 12:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 30 Ja soatte læi Rehabeam ja Jeroboam gaskast gæc̄os aige.\x - \xo 14:30 \xt 1 Gon 15:6\x* \p \v 31 Ja Rehabeam vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui su vanhemides lusa David gavpugi, ja su ædne namma læi Naama, Ammonitalas̄ nisson; ja Abiam, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \c 15 \s1 15. Kapittal. \s2 Abiam i vagjol David gæino mielde; daddeke dikta Ibmel David diti su nale adnet gonagasvuođa Jerusalemest. Abiam jabma, ja su bardne Asa s̄adda gonagassan, 1–8. Asa eritjavkkad æppe‐ibmelbalvvalusa ædnamest; son dakka litto Syrialas̄ gonagasain Benhadadin bælos̄tussan Baesa, Israel gonagasa, vuostai. Asa jabma, ja su bardne Josafat s̄adda gonagassan, 9–24. Nadab, Israel gonagas, læ ibmelmættom; Baesa erithævat su ja obba Jeroboam vieso; Baesa læ sæmma ibmelmættom go dak oudeb gonagasak, 25–34. \p \v 1 Gonagas Jeroboam, Nebat barne, gavce nubbe loǥad jaǥest s̄addai Abiam gonagassan Juda bagjel.\x - \xo 15:1 \xt 2 Muit 13:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Golbma jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Maaka, Abisalom nieidda. \p \v 3 Ja son vagjoli buok su ac̄es suddoi siste, maid son læi dakkam su ouddal, ja i su vaibmo læm ollasi Hærrain, su Ibmelin, nuftgo David, su ac̄e, vaibmo; \p \v 4 mutto David diti addi Hærra, su Ibmel, sudnji goalo Jerusalemest, go son c̄uoʒ̄aldatti su barne su maŋŋel ja divti Jerusalema bissot,\x - \xo 15:4 \xt 1 Gon 11:36\x* \p \v 5 dainago David læi dakkam, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast, ja i læm gaiddam erit mastege buok dast, maid son læi sudnji goc̄c̄om, buok su ællembeivides, ærreb go Uria, Hetitalaʒ̄a, as̄e harrai.\x - \xo 15:5 \xt 2 Sam 11:4, 15, 27; 12:9\x* \p \v 6 Ja soatte læi Rehabeam ja Jeroboam gaskast buok su ællembeivid.\x - \xo 15:6 \xt 1 Gon 14:30\x* \p \v 7 Mutto dat æra Abiam historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalasai girje siste. Ja soatte læi Abiam ja Jeroboam gaskast. \p \v 8 Ja Abiam vællani su vanhemides lusa, ja son havddaduvvui David gavpugi; ja Asa, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 15:8 \xt 2 Muit 14:1\x* \p \v 9 Jeroboam, Israel gonagasa, guokte loǥad jaǥest s̄addai Asa gonagassan Juda bagjel. \p \v 10 Ja okta viđad lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne\f + \fr 15:10 \ft su ako, 2. v.\f* namma læi Maaka, Abisalom nieidda. \p \v 11 Ja Asa daǥai, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast, nuftgo David, su ac̄c̄e.\x - \xo 15:11 \xt 1 Gon 15:3; 2 Muit 14:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 12 Son erit aji furrus̄egjid ædnamest ja erit javkkadi buok daid fastes æppe‐ibmelid, maid su vanhemak legje dakkam.\x - \xo 15:12 \xt 1 Gon 14:24; 22:47\x* \p \v 13 Ja vela su ædnesge Maaka eritbijai son læmest dronnigen, dainago son læi dakkam hirbmadlas̄ æppe‐ibmelgova Astartai; ja Asa erit c̄uopai su hirbmadlas̄ æppe‐ibmelgova ja boldi dam Kidron vuomest.\x - \xo 15:13 \xt 2 Muit 15:16\xta ; j. n. v.\x* \p \v 14 Mutto oaffardievak æi erit javkkaduvvum; daddeke læi Asa vaibmo ollasi Hærra mielde buok su beivid.\x - \xo 15:14 \xt 1 Gon 22:44; 2 Gon 12:3\x* \p \v 15 Ja son doalvoi daid dingaid, maid su ac̄c̄e læi basotam, ja daid, maid son jes̄ læi basotam, Hærra vieso sisa, silba ja golle ja æra dingaid. \p \v 16 Ja soatte læi Asa ja Baesa, Israel gonagasa, gaskast, buok sodno beivid. \p \v 17 Baesa, Israel gonagas, manai bajas Juda vuostai ja huksi\f + \fr 15:17 \ft nanni.\f* Rama, amas suovvat Asai, Juda gonagassi, atte guttege manai olgus daihe manai sisa.\x - \xo 15:17 \xt 2 Muit 16:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 De valdi Asa buok dam silba ja golle, mi læi vela baccam Hærra vieso davvergammaridi, ja gonagasa vieso davverid ja addi daid su balvvalegjides gitti; ja gonagas Asa saddi daid Benhadadi, Tabrimmon bardnai, Hesjon bardnai, Syria gonagassi, gutte asai Damaskusest, ja cælketi:\x - \xo 15:18 \xt 2 Gon 12:18; 16:8; 18:15\x* \p \v 19 Litto læ mu ja du gaskast, mu ac̄e ja du ac̄e gaskast. Gæc̄a, mon saddim dudnji addaldaǥa, silba ja golle; mana dokko, doaje du littod Baesain, Israel gonagasain, vai son manna bajas mu lutte erit! \p \v 20 Ja Benhadad jægadi gonagas Asa ja vuolgati daid soattehærraid, gæk sust legje, Israel gavpugi vuostai ja c̄aski Ijona ja Dan ja Abel‐Bet‐Maaka ja obba Kinneret oktanaǥa obba daina æra Naftali ædnamin.\x - \xo 15:20 \xt 2 Gon 15:29\x* \p \v 21 Ja de dapatuvai, go Baesa dam gulai, de son heiti huksimest Rama ja oroi Tirsast. \p \v 22 Ja gonagas Asa goc̄oi obba Juda (i oktage læm bessujussi luittujuvvum), ja si dolvvu geđgid erit Ramast ja dimbarid dast, maiguim Baesa læi huksim; ja gonagas Asa huksi daiguim Geba Benjamini ja Mispa. \p \v 23 Mutto dat æra obba Asa historiast ja buok su væǥalas̄ daǥok ja buok, maid son daǥai, ja dak gavpugak, maid son huksi, dat læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. Dus̄s̄efal s̄addai son su boaresvuođastes buoccen julgin.\x - \xo 15:23 \xt 2 Muit 16:12\xta ; j. n. v.\x* \p \v 24 Ja Asa vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui su vanhemides lusa David, su ac̄es, gavpugi, ja Josafat, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 15:24 \xt 2 Muit 17:1\x* \p \v 25 Nadab, Jeroboam bardne, s̄addai gonagassan Israel bagjel Asa, Juda gonagasa, nubbe jaǥest, ja son rađđi Israel bagjel guokte jaǥe. \p \v 26 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja vagjoli su ac̄es gæino mielde ja su suddo siste, maid son læi sattam Israela dakkat.\x - \xo 15:26 \xt 1 Gon 14:16\x* \p \v 27 Mutto Baesa, Akia bardne, Isaskar vieso olmus̄, rakadi vuostehaǥo su vuostai; ja Baesa goddi su Gibbeton gurri, mi gulla Filistalaʒ̄aidi, dallego Nadab ja obba Israel birrastatte Gibbeton. \p \v 28 Ja Baesa goddi su Asa, Juda gonagasa, goalmad jaǥest, ja de s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 29 Ja de dapatuvai, go son læi s̄addam gonagassan, de goddi son obba Jeroboam vieso; i son diktam baccet ovtage ælle sielo heggi Jeroboam viesost, dassac̄i go son læi hævatam su, Hærra sane mielde, maid son læi sardnom su balvvalægjes, Akia, Silonitalaʒ̄a, bokte,\x - \xo 15:29 \xt 1 Gon 14:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 30 Jeroboam suddoi diti, maid son læi dakkam, ja maid son læi sattam Israela dakkat, dam sutto diti, maid son læi boktam Hærra, Israel Ibmel, duokken. \p \v 31 Mutto dat æra Nadab historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 32 Ja soatte læi Asa ja Baesa, Israel gonagasa, gaskast buok sodno beivid. \p \v 33 Asa, Juda gonagasa, goalmad jaǥest s̄addai Baesa, Akia bardne, gonagassan obba Israel bagjel Tirsast, ja son læi danen njællje goalmad lokkai jaǥe. \p \v 34 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja vagjoli Jeroboam gæino mielde ja su suddo siste, maid son læi sattam Israela dakkat. \c 16 \s1 16. Kapittal. \s2 Profet Jehu gulat Baesa vieso erithævatume; Baesa jabma; su bardne Ela s̄adda gonagassan, mutto læ lika ibmelmættom; son ja obba su viesso erithævatuvvu Simrist, 1–14. Israel almug dakka Omri gonagassan; son birrastatta Simri Tirsast, gost dat c̄iec̄a bæive rađđijume gæc̄est boaldda jec̄as oktanaǥa s̄loatain; Tibni dakka maidai jec̄as gonagassan, mutto jabma farga dastmaŋŋel, 15–22. Omri hukse Samaria, læ bahab go dak oudeb gonagasak, jabma; su bardne Akab s̄adda gonagassan, 23–28. Akab bagjelmanna ibmelmættomvuođast buok su oudastmannides, valdda Sidonialas̄ gonagasa nieida Jesabel akkan, balvvala Baal; su aige hukse Hiel Jeriko, 29–34. \p \v 1 Ja Hærra sadne dapatuvai Jehui, Hanani bardnai, Baesa birra naft: \p \v 2 Dađemielde go mon læm aledam du muoldast ja bigjam du oaivamuʒ̄ʒ̄an mu albmugam Israel bagjel, mutto don læk vagjolam Jeroboam gæino mielde ja sattam mu albmugam Israela suddodet, nuft atte si moaratuttek muo sin suddoidæsek bokte,\x - \xo 16:2 \xt 1 Gon 14:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 gæc̄a, de mon suopalastam erit Baesa maŋest ja su vieso maŋest ja daǥam du vieso nuftgo Jeroboam, Nebat barne, vieso. \p \v 4 Dam, gutte jabma Baesa soǥast gavpugi, galggek bædnagak borrat, ja dam, gutte jabma su soǥast mæccai, galggek alme loddek borrat. \p \v 5 Mutto dat æra Baesa historiast ja maid son daǥai, ja su væǥalas̄ daǥok, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusa girje siste. \p \v 6 Ja Baesa vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui Tirsai, ja Ela, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 7 Ja Hærra sadne læi dapatuvvam Jehu, Hanani barne, profeta, bokte Baesai ja su vissui sikke buok dam baha diti, maid son læi dakkam Hærra c̄almi oudast, go son moaratutti su su gieđaides daǥoi bokte, nuft atte son læi nuftgo Jeroboam viesso, ja damditi go son læi goddam dam.\x - \xo 16:7 \xt 1 Gon 16:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 8 Asa, Juda gonagasa, gutta goalmad lokkai jaǥest s̄addai Ela, Baesa bardne, gonagassan Israel bagjel Tirsast, ja son læi danen guokte jaǥe. \p \v 9 Ja su balvvalægje Simri, oaivamus̄ bæle bagjel vavnain, rakadi vuostehaǥo su vuostai, dalle go son læi Tirsast ja juǥai jec̄as garremidi vieso siste Arsa lutte, gutte læi su vieso oudastc̄uoʒ̄ʒ̄o Tirsast.\x - \xo 16:9 \xt 1 Gon 15:27\x* \p \v 10 De bođi Simri ja c̄aski su ja goddi su Asa, Juda gonagasa, c̄iec̄a goalmad loǥad jaǥest; ja son s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 11 Ja de dapatuvai, go son læi gonagassan, go son læi c̄okkamen su truonos alde, de goddi son obba Baesa vieso; i son diktam baccet sudnji ovtage dievddobæle olbmu heggi, i su laǥas fuolke ige su usteba.\x - \xo 16:11 \xt 1 Gon 14:10\x* \p \v 12 De hævati Simri obba Baesa vieso Hærra sane mielde, maid son læi sardnom Baesai Jehu, profeta, bokte, \p \v 13 buok Baesa ja Ela, su barne, suddoi diti, maid soai læiga dakkam, ja maid soai læiga sattam Israela dakkat, nuft atte soai moaratuttiga Hærra, Israel Ibmela, sodno dus̄s̄alas̄ æppe‐ibmelidesga bokte. \p \v 14 Mutto dat æra Ela historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 15 Asa, Juda gonagasa, c̄iec̄a goalmad loǥad jaǥest s̄addai Simri gonagassan c̄iec̄a bæive Tirsast, dam bodda go almug birrastatti Gibbeton, mi gulai Filistalaʒ̄aidi. \p \v 16 Go almug, mi læi soattesidast orromen, gulai cælkkemen: Simri læ rakadam vuostehaǥo ja læ maidai goddam gonagasa, de daǥai obba Israel Omri, soattehærra, gonagassan Israel bagjel dam sæmma bæive soattesidast. \p \v 17 Ja Omri manai bajas ja obba Israel suina Gibbetonest, ja si birrastatte Tirsa. \p \v 18 Ja de dapatuvai, go Simri oini, atte gavpug læi valddujuvvum, de manai son sisa gonagasvieso ladnai ja boldi gonagasvieso su oaives alde dolain ja jami, \p \v 19 su suddoides diti, maid son læi dakkam, go son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja vagjoli Jeroboam gæino mielde ja su suddo siste, maid son læi dakkam, nuft atte son sati Israela suddodet. \p \v 20 Mutto dat æra Simri historiast ja su vuostehakko, maid son rakadi, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 21 De juokkasi almug, Israel, guovte oassai; nubbe bælle‐oasse albmugest doalai Tibni, Ginat barne, bæle, ja daǥai su gonagassan, mutto nubbe bælle‐oasse doalai Omri bæle. \p \v 22 Ja dat almug, mi doalai Omri bæle, vægjai dam albmug bagjel, mi doalai Tibni, Ginat barne, bæle; ja Tibni jami, ja Omri s̄addai gonagassan. \p \v 23 Asa, Juda gonagasa, okta njæljad loǥad jaǥest s̄addai Omri gonagassan Israel bagjel, ja son læi danen guokte nubbe lokkai jaǥe. Tirsast rađđi son gutta jaǥe. \p \v 24 Ja son osti Samaria vare Semerest guovte silbbatalenta oudast; ja son huksi dam vare ala ja goc̄oi dam gavpuga nama, maid son læi huksim, Samarian Semera, vare æigada, nama mielde. \p \v 25 Ja Omri daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja son mænnodi bahabut go buokak, guđek legje læmas̄ su ouddal. \p \v 26 Ja son vagjoli buok Jeroboam, Nebat barne, gæinoi mielde ja su suddoi siste, maid son læi sattam Israela dakkat, nuft atte si moaratutte Hærra, Israel Ibmela, sin dus̄s̄alas̄ æppe‐ibmelidesek bokte. \p \v 27 Mutto dat æra Omri historiast, maid son daǥai, ja dak væǥalas̄ daǥok, maid son ollas̄utti, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 28 Ja Omri vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui Samariai, ja Akab, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 29 Akab, Omri bardne, s̄addai gonagassan Israel bagjel Asa, Juda gonagasa, gavce njæljad loǥad jaǥest; ja Akab, Omri bardne, rađđi Israel bagjel Samariast guokte goalmad lokkai jaǥe. \p \v 30 Ja Akab, Omri bardne, daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, æmbo go buokak, guđek legje læmas̄ su ouddal. \p \v 31 Ja dego dat lifc̄i bære uccan, atte son vagjoli Jeroboam, Nebat barne, suddoi siste, de son valdi Jesabel, Etbaal, Sidonialaʒ̄ai gonagasa, nieida akkan ja manai dokko ja balvvali Baal ja rokkadalai su.\x - \xo 16:31 \xt 1 Gon 15:26, 34; 2 Gon 10:29\x* \p \v 32 Ja son bajasceggi altara Baali dam Baal vissui, maid son læi huksim Samariai. \p \v 33 Ja Akab daǥai Astarte‐gova, ja Akab daǥai æmbo moaratuttem varas Hærra, Israel Ibmela, go buok Israel gonagasak, guđek legje su ouddal læmas̄. \p \v 34 Su beivin huksi Hiel, Betelitalas̄, Jeriko; Abiram, su vuostasrieǥadægjes, massemin bijai son dam vuođđodusa, ja Segub, su nuoramus barnes, massemin bajas ceggi son dam portaid, Hærra sane mielde, maid son læi sardnom Josva, Nun barne, bokte.\x - \xo 16:34 \xt Josv 6:26\x* \c 17 \s1 17. Kapittal. \s2 Profet Elias gulat Akabi, atte i galga boattet suoldne daihe arvve, ærrebgo su sane mielde; son bibmujuvvu garanasain, 1–7. Dasto maŋŋel æletuvvu son gukkes aige Sarepta læskast, gæn jaffolitte ja olljolitte æba guorran, josjoge sust læ uccan varre, 8–16. Su barnas̄ jabma; Elias dakka fastain su ællen, 17–24. \p \v 1 De celki Elias, Tisbitalas̄, muttom sist, guđek legje sirddam Gileadi, Akabi: Nuft duotta go Hærra, Israel Ibmel, ælla, gæn muođoi oudast mon c̄uoʒ̄om: de i galga dain jaǥin boattet suoldne ige arvve ærrebgo mu sane mielde.\x - \xo 17:1 \xt Sir 48:3; Luk 4:25; Jak 5:17\x* \p \v 2 Ja Hærra sadne dapatuvai sudnji naft: \p \v 3 Vuolge dast erit ja jorget nuortas guvllui ja c̄ieǥa jec̄ad Krit joǥas̄gaddai, mi læ Jordan nuortabælde! \p \v 4 Ja joǥac̄est galgak don jukkat, ja garanasaid læm mon goc̄c̄om du dobbe æletet. \p \v 5 Ja son manai dokko ja daǥai Hærra sane mielde; son manai dokko ja oroi Krit joǥas̄gaddest, mi læ Jordan nuortabælde, \p \v 6 ja garanasak bukte sudnji laibe ja biergo iđđedest ja laibe ja biergo ækkedest, ja joǥac̄est juǥai son. \p \v 7 Ja de dapatuvai muttom aige gæc̄est, atte jokka goikai guorosen; dastgo arvve i boattam ædnami. \p \v 8 De dapatuvai Hærra sadne sudnji naft: \p \v 9 C̄uoʒ̄ʒ̄el, mana Sareptai, mi gulla Sidoni, ja oro dobbe! Gæc̄a, mon læm dobbe goc̄c̄om muttom læska du æletet.\x - \xo 17:9 \xt Luk 4:26\x* \p \v 10 Ja son c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja manai Sareptai, ja go son bođi gavpug portti, gæc̄a, de dast læi muttom læska, gutte læi muoraid c̄oaggemen; ja son c̄uorvoi sudnji ja celki: Vieʒ̄a munji uccanas̄ c̄ace litte siste, vai mon oaʒ̄om jukkat! \p \v 11 Ja son manai dokko dam vieʒ̄ʒ̄at; ja son c̄uorvoi sudnji ja celki: Buvte munji dadde laibbebitta! \p \v 12 De celki son: Nuft duotta go Hærra, du Ibmelad, ælla: I must læk oktage gakko, mutto dus̄s̄e ovta c̄ormadievva jafok litte siste ja uccanas̄ olljo litte siste, ja gæc̄a, mon læm dal c̄oaggemen muorrabittaid ja manam sisa ja rakadam dam aldsesam ja bardnasam, ja moai aiggu borrat dam ja dasto jabmet.\x - \xo 17:12 \xt 2 Gon 4:2\x* \p \v 13 Mutto Elias celki sudnji: Ale bala, mana sisa ja rakad dam, nuftgo don læk cælkkam! Rakad dus̄s̄efal munji dast vuost ovta ucca gakoc̄a ja buvte dam olgus munji! Dasto oaʒ̄ok don rakadet aldsesad ja du bardnasad. \p \v 14 Dastgo nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Jaffolitte i galga guorranet, ja olljolittest i galga vaillot olljo gidda dam bæive ragjai, go Hærra adda arve ædnam bagjeli. \p \v 15 Ja son manai ja daǥai Elias sane mielde, ja si borre, son ja nisson ja su viesso, gukkes aige; \p \v 16 jaffolitte i guorranam, ja olljolittest i vaillom olljo, Hærra sane mielde, maid son læi sardnom Elias bokte. \p \v 17 Ja de dapatuvai dai dapatusai maŋŋel, atte nissona, vieso æigada, bardne buoccai; ja su buocalvas s̄addai sagga garasen, dassac̄i go sust i læm s̄atan æmbo vuoiŋanas. \p \v 18 De celki son Eliasi: Mi must læ duina dakkamus̄s̄an, don Ibmel olmai? Don læk boattam mu lusa muitotam varas munji mu suddo birra ja goddem varas mu barne. \p \v 19 Ja son celki sudnji: Adde munji deiki du barnad! Ja son valdi su su askest ja guddi su bajas bajeb ladnji, gost son oroi, ja bijai su su sænggasis. \p \v 20 Ja son c̄uorvoi Hærrai ja celki: Hærra, mu Ibmelam! Lækgo don dalle maidai buktam oasetesvuođa dam læska bagjeli, gæn lutte mon læm viesost orromen, addem bokte su barne jabmet? \p \v 21 Ja son gobmoli barne bagjeli golma gærde ja c̄uorvoi Hærrai ja celki: Hærra, mu Ibmelam! Divte dadde dam mana sielo boattet ruoktot su sisa!\x - \xo 17:21 \xt 2 Gon 4:34; Ap. daǥ. 20:10\x* \p \v 22 Ja Hærra gulai Eliasa jiena, ja mana siello bođi ruoktot su sisa, ja son s̄addai ællen. \p \v 23 Ja Elias valdi mana ja buvti su bajeb lanjast vuolas vissui ja addi su su ædnai; ja Elias celki: Gæc̄a, du bardne ælla.\x - \xo 17:23 \xt Luk 7:15; Joh 4:50\x* \p \v 24 De celki nisson Elisai: Dal mon dieđam, atte don læk Ibmel olmai, ja atte Hærra sadne du njalmest læ duottavuotta. \c 18 \s1 18. Kapittal. \s2 Elias vuolgga Hærra goc̄c̄om mielde Akaba lusa, boatta balgga alde su vieso oudastc̄uoʒ̄ʒ̄o Obadja oudald ja bivdda su dieđetet Akabi, atte son dal aiggo ouddandivvot jec̄as su ouddi; go Obadja balla, atte Akab godda su, jos Elias i boađe, de lopped Elias sudnji nannoset, atte son galgga boattet; Obadja muittala Akabi dam. 1–16. Go Elias boatta, de Akab sardno sudnji dego daggar olbmai, gutte bukta hævvanæme Israel bagjeli; mutto Elias sivatalla gonagasa as̄alaʒ̄ʒ̄an ja hasta su diktet buok værreprofetaid c̄oakkai goc̄c̄ujuvvut Karmel varrai, ja dat dapatuvva, 16–21. Dast c̄ajetuvvu oaffarus̄s̄am bokte, maid Baal papak bælestæsek ja profet Elias bælestes dakkek, atte Hærra læ dat duotta Ibmel ja i Baal; almug dovdasta dam, Elias goddeta Baal profetaid. 22–40. Son gulata Akabi, atte dal farga galgga boattet arvve, ja dat maidai dapatuvva, 41–46. \p \v 1 Ja ollo beivi dastmaŋŋel, de dapatuvai Hærra sadne Eliasi goalmad jaǥest naft: Vuolge, ouddandivo jec̄ad Akaba ouddi, ja mon aigom addet arve ædnam bagjeli.\x - \xo 18:1 \xt Jak 5:18\x* \p \v 2 Ja Elias manai dokko ouddandivvom varas jec̄as Akaba ouddi. Mutto nælgge læi garas Samariast. \p \v 3 De ravkai Akab Obadja, gutte læi su vieso oudastc̄uoʒ̄ʒ̄o. Mutto Obadja balai Hærrast sagga; \p \v 4 dalle go Jesabel erithævati Hærra profetaid, de læi Obadja valddam c̄uotte profeta ja c̄iekkam sin guovte bigjui, vitta loǥe olbma goabbage bigjui, ja æletam sin laibin ja c̄acin. \p \v 5 Akab celki dalle Obadjai: Mana c̄ađa ædnama buok c̄acceagjagi lusa ja buok joǥac̄i lusa! Noago moai gavdne rasid ja bisotedne hæstaid ja mulasenid hægast ja æm darbas̄ goddet maidege omin. \p \v 6 Ja si juoǥadegje ædnama gaskanæsek mannam varas dam c̄ađa; Akab manai oktonessi ovta gæino mielde, ja Obadja manai oktonessi nubbe æra gæino mielde. \p \v 7 Go Obadja læi maŧke alde, gæc̄a, de bođi Elias su oudald; ja son dovdai su ja luoittadi vuolas su muođoides ala ja celki: Dongo dat læk, mu hærram Elias? \p \v 8 Ja son celki sudnji: Mon dat læm; mana dokko ja cælke du hærrasad: Gæc̄a, Elias læ dast! \p \v 9 Mutto son celki: Maid mon læm suddodam, go don addak du balvvalægjad Akaba gitti, vai son godda muo? \p \v 10 Nuft duotta go Hærra, du Ibmelad, ælla: I læk oktage almug ige oktage rika, gosa mu hærra i læk vuolgatam sane du occat; ja go si celkke: I son læk dast, de son vuornoti dam rika ja dam albmuga dam ala, atte ik don gavdnujuvvum. \p \v 11 Ja dal don cælkak: Mana dokko ja cælke du hærrasad: Gæc̄a. Elias læ dast! \p \v 12 De s̄adda dapatuvvat, go mon vuolgam du lutte erit, ja Hærra Vuoigŋa rotte du erit daggar baikkai, maid mon im dieđe, ja go mon boađam dieđetet Akabi dam, ja go son i gavna du, de son godda muo, ja du balvvalægjat læ dadde ballam Hærrast gidda mu nuorravuottam rajest. \p \v 13 Igo dat læk mu hærrasam muittaluvvum, maid mon dakkim, dallego Jesabel goddi Hærra profetaid? De mon c̄ikkim c̄uotte olbma Hærra profetain guovte bigjui, vitta loǥe olbma goabbage bigjui, ja æletim sin laibin ja c̄acin. \p \v 14 Ja dal cælkak don: Mana dokko ja cælke du hærrasad: Gæc̄a, Elias læ dast! Ja de son godda muo. \p \v 15 De celki Elias: Nuft duotta go Hærra, alme væǥai Ibmel, ælla, gæn muođoi oudast mon c̄uoʒ̄om: Odna bæive aigom mon ouddandivvot jec̄c̄am su ouddi. \p \v 16 De manai Obadja Akaba oudald ja dieđeti sudnji dam; ja Akab manai Eliasa oudald. \p \v 17 Ja de dapatuvai, go Akab oini Eliasa, de celki Akab sudnji: Dongo dat læk, don, gutte buvtak hævvanæme Israel bagjeli? \p \v 18 Ja son celki: Im mon læk buktam hævvanæme Israel bagjeli, mutto don ja du ac̄ad viesso, go di lepet hæittam Hærra bakkomid ja vagjolam Baali maŋest.\x - \xo 18:18 \xt 1 Gon 16:31\xta ; j. n. v.\x* \p \v 19 Mutto vuolgat dal sane ja divte obba Israela mu lusa c̄oakkai boattet Karmel varrai ja daid njællje c̄uođe ja vitta loǥe Baal profeta ja daid njællje c̄uođe Astarte profeta, guđek borrek Jesabel bævdest! \p \v 20 Ja Akab vuolgati sane buok Israel manai gaski ja c̄okki profetaid Karmel varrai. \p \v 21 De loaidasti Elias ouddan buok albmuga ouddi ja celki: Man gukka di aiggobetet skierbmot goabbas̄aǥaidi belidi? Jos Hærra læ Ibmel, de vagjoleket su maŋest, ja jos Baal læ Ibmel, de vagjoleket su maŋest! Mutto almug i vastedam sudnji ovtage sane.\x - \xo 18:21 \xt Duob 6:31; Josv 24:15\x* \p \v 22 Ja Elias celki albmugi: Mon læm dat aidno Hærra profeta, gutte læm baccam heggi, mutto Baal profetak læk njællje c̄uođe ja vitta loǥe olbma.\x - \xo 18:22 \xt 1 Gon 19:10\x* \p \v 23 Addujuvvusek dal migjidi guokte vuovsa, ja valljijekusek si dam nubbe vuovsa ja c̄uopadekusek dam dam ruvji mielde ja bigjusek dam muorai ala, mutto æi si galga dola dasa bigjat; ja mon aigom rakadet dam nubbe vuovsa ja bigjat dam muorai ala, mutto im mon aigo dola dasa bigjat. \p \v 24 De c̄urvvot dalle di din ibmelædek nama, ja mon aigom c̄uorvvot Hærra nama, ja dat galgga læt nuft, atte dat Ibmel, goabba vasted dolain, son læ Ibmel. Ja buok almug vastedi ja celki: Dat sadne læ buorre. \p \v 25 Ja Elias celki Baal profetaidi: Valljijeket aldsesædek nubbe vuovsa ja rakadeket di dam vuost, dainago di lepet dak ænebuk, ja c̄urvvot din ibmelædek nama! Mutto epet di galga dola dasa bigjat. \p \v 26 Si valdde dalle dam vuovsa, maid son læi addam sigjidi, ja rakadegje dam ja c̄urvvu Baal nama iđđed rajest gidda gaskabæive ragjai, cælkededin: O Baal, vasted migjidi! Mutto i læm mikkege jienaid ja i oktage, gutte vastedi: ja si onddu altara birra, mi læi dakkujuvvum.\x - \xo 18:26 \xt Hab 2:19\x* \p \v 27 Ja de dapatuvai gaskabæive, de bilkkedi Elias sin ja celki: C̄urvvot alla jienain! Dastgo alma son læ ibmel: daidda son s̄addam jurddagidi, daihe son læ mannam doares bællai daihe læ maŧkus̄tæmen; daidda son læt oađđemen, — de son gocca.\x - \xo 18:27 \xt 5 Mos 32:37\x* \p \v 28 Ja si c̄urvvu alla jienain ja sargodegje jec̄aidæsek sin laǥesek mielde mikiguim ja saitiguim, dassac̄i go varra golgai vuolas sin bagjel.\x - \xo 18:28 \xt 5 Mos 14:1\x* \p \v 29 Ja de dapatuvai, go gaskabæivve læi vassam, de si biđđe lakka dam aige, go borramus̄oaffar oaffarus̄s̄ujuvvu; mutto i læm mikkege jienaid ja i oktage, gutte vastedi, ja i oktage, gutte vuttivaldi dam.\x - \xo 18:29 \xt Salm 115:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 30 De celki Elias buok albmugi: Loaidasteket mu lusa! Ja buok almug loaidasti su lusa, ja son divoi Hærra vuolasgaikkujuvvum altara. \p \v 31 Ja Elias valdi guokte nubbe lokkai gæđge Jakob manai sokkagoddi loǥo mielde, gæsa Hærra sadne dapatuvai naft: Israel galgga læt du namma.\x - \xo 18:31 \xt Josv 4:5, 20; 1 Mos 32:28; 35:10\x* \p \v 32 Ja son huksi geđgin altara Hærra nammi ja daǥai rogge, gosi nuft stuoresen, go saje guovte mitto gilvvagidi, birra altara. \p \v 33 Ja son bijai muoraid garvesen ja c̄uopadi vuovsa ja bijai dam muorai ala. \p \v 34 Ja son celki: Devddet njællje litte c̄acin ja golgateket dam boalddemoaffara bagjeli ja muorai bagjeli! Ja son celki: Dakket dam nubbe gærde! Ja si dakke dam nubbe gærde. Ja son celki: Dakket dam goalmad gærde! Ja si dakke dam goalmad gærde. \p \v 35 Ja c̄acce golgai birra altara, ja son devdi maidai rogge c̄acin. \p \v 36 Ja de dapatuvai dam aige, go borramus̄oaffar oaffarus̄s̄ujuvvu, de loaidasti Elias, profeta, ouddan ja celki: Hærra, Abraham, Isak ja Israel Ibmel! Adde dam odna bæive s̄addat diettevassi, atte don læk Ibmel Israelest, ja mon du balvvalægje, ja atte mon du sani mielde læm dakkam buok daid daǥoid! \p \v 37 Vasted munji, Hærra, vasted munji, vai dat almug dovdas̄i, atte don, Hærra, læk Ibmel, ja atte don dat læk, gutte jorggalak sin vaimo ruoktot! \p \v 38 De gac̄ai Hærra dolla vuolas ja loapati boalddemoaffara ja muoraid ja geđgid ja muolda: ja c̄ace, mi læi roggest, eritnjoaloi dat.\x - \xo 18:38 \xt 3 Mos 9:24; 2 Muit 7:1\x* \p \v 39 Ja buok almug oini dam, ja si luoittadegje sin muođoidæsek ala ja celkke: Hærra, son læ Ibmel! Hærra, son læ Ibmel!\x - \xo 18:39 \xt Sak 13:9\x* \p \v 40 De celki Elias sigjidi: Doppijeket Baal profetaid, allet divte ovtage sist bæssat! Ja si doppijegje sin, ja Elias doalvoi sin vuolas Kison joǥas̄gaddai ja goddeti sin dobbe.\x - \xo 18:40 \xt 5 Mos 13:5; 2 Gon 10:25\x* \p \v 41 Ja Elias celki Akabi: Mana bajas, bora ja juǥa! Dastgo arve s̄avva gullu. \p \v 42 Ja Akab manai bajas borrat ja jukkat. Mutto Elias manai bajas Karmel c̄oka ala ja gobmoli ædnam vuostai ja bijai su muođoides su c̄ibbides gaski. \p \v 43 Ja son celki su rænggasis: Goarŋo bajas ja gæc̄a dokko abe guvllui! Ja son goarŋoi bajas ja gæc̄ai dokko ja celki: I læk mikkege. Ja son celki c̄iec̄a gærde: Mana fastain dokko! \p \v 44 Ja de dapatuvai dam c̄ic̄c̄id gærde, de celki son: Gæc̄a, okta ucca balvas̄, nuft stuores go ovta olbma gietta, bagjana bajas abest. Ja son celki: Mana bajas, cælke Akabi: Gæsastatte du vavnad ja mana vuolas, amas arvve du hettit! \p \v 45 Ja de dapatuvai ucca bodduc̄est, atte albme c̄apodi balvaiguim ja biegain, ja de bođi garra arvve; mutto Akab vuogjai maŧkai ja manai Jisreeli.\x - \xo 18:45 \xt Jak 5:18\x* \p \v 46 Ja Hærra gietta bođi Elias lusa, ja son boakkanasti su alemides, ja son vieǥai Akaba ouddalist gidda Jisreeli. \c 19 \s1 19. Kapittal. \s2 Vælttem varas Jesabel mavsatæmest manna Elias dokko Beerseba mæccai, oađđa dobbe muttom gyvel‐miestaga vuolde, boratuvvu muttom engelest, vagjola Horeb varrai, 1–8. Go Hærra sadne dast c̄uogja sudnji, de sardno son Hærrai su angervuođas birra ja vaiddal bac̄c̄aget Israel ibmelmættomvuođa ja eritjorralæme bagjel Hærrast; Hærra almostatta jec̄as sudnji jaskis, hilljanes s̄uvvam siste. 9–14. Son goc̄c̄o su vuoiddat Jehu gonagassan Israel bagjeli, Hasaela gonagassan Syria bagjeli ja Elisa profetan jec̄as sagjai; Elisa goc̄c̄ujuvvu Eliasest profetalas̄ ammati, 15–21. \p \v 1 Ja Akab muittali Jesabeli buok, maid Elias læi dakkam, ja sin buokai birra, gæid son læi mikin goddam, buok profetaid.\x - \xo 19:1 \xt 1 Gon 18:40\x* \p \v 2 De vuolgati Jesabel airrasa Elias lusa ja cælketi: Nuft dakkusek ibmelak mu vuostai, ja bissusek si nuft dakkamest: Dam aige itten galgam mon dakkat du hægain, nuftgo dakkujuvvum læ doi hægain. \p \v 3 Ja go son gulai dam, de c̄uoʒ̄ʒ̄eli son ja manai erit gagjom varas su hægas, ja son bođi Beersebai, mi gulla Judai, ja son guđi su rængas dasa. \p \v 4 Ja jes̄ manai son mæccai ovta bæivvasa ouddan ja bođi ja c̄okkani muttom gyvel‐miestaga vuollai, ja son savai aldsesis jabmema ja celki: Dast læ galle; valde dal, Hærra, mu sielo! Dastgo im mon læk buoreb go mu vanhemak.\x - \xo 19:4 \xt Jon 4:3\x* \p \v 5 Ja son vællani ja oađđai muttom gyvel‐miestaga vuollai; ja gæc̄a, de guoskati muttom engel sudnji ja celki sudnji: C̄uoʒ̄ʒ̄el ja bora! \p \v 6 Ja go son gæc̄ai, gæc̄a, de læi su oaivvevullus̄ guorast okta gakko, bassujuvvum bakka geđgi alde, ja de læi litte, man siste læi c̄acce; ja son borai ja juǥai ja vællani fastain. \p \v 7 Ja Hærra engel bođi fastain nubbe gærde ja guoskati sudnji ja celki: C̄uoʒ̄ʒ̄el ja bora! Dastgo muđoi maŧke s̄adda dudnji bære gukken. \p \v 8 Ja son c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja borai ja juǥai; ja son manai, apasmattujuvvum dam borramus̄a bokte, njællje loǥe bæive ja njællje loǥe ija gidda Ibmel vare, Horeb, ragjai.\x - \xo 19:8 \xt 2 Mos 24:18; 34:28\xta ; j. n. v.;\xta* 3:1; 5 Mos 4:10, 15\x* \p \v 9 Ja dast manai son biejo\f + \fr 19:9 \ft 2 Mos. 33:22.\f* sisa ja oroi dast ikko; ja gæc̄a, Hærra sadne dapatuvai sudnji, ja son celki sudnji: Maid don aigok dast, Elias? \p \v 10 Ja son celki: Mon læm læmas̄ anger Hærra, alme væǥai Ibmel, oudast, dastgo Israel manak læk hæittam du litto; du altarid læk si vuolasgaikkom, ja du profetaid læk si goddam mikin, ja mon okto læm baccam, ja si bivddek mu hæga dam valdem varas.\x - \xo 19:10 \xt Salm 69:10; Rom 11:3; 1 Gon 18:22\x* \p \v 11 De son celki: Mana olgus ja c̄uoʒ̄o vare alde Hærra muođoi oudast! Ja gæc̄a, Hærra manai mæddel, ja de bođi stuora ja garra ramadak, mi gaikodi varid ja cuvkki bavtid Hærra oudast, mutto Hærra i læm ramadaǥa siste; ja ramadaǥa maŋŋel bođi ædnamdoargastus, mutto Hærra i læm ædnamdoargastusa siste;\x - \xo 19:11 \xt 2 Mos 34:6\x* \p \v 12 ja ædnamdoargastusa maŋŋel bođi dolla, mutto Hærra i læm dola siste; ja dola maŋŋel bođi hilljanes s̄uvvam suobman.\x - \xo 19:12 \xt Job 4:16\x* \p \v 13 Ja de dapatuvai, go Elias dam gulai, de govc̄ai son su amadajos su gavtines ja manai olgus ja c̄uoʒ̄oi biejo uksaraige oudast; ja gæc̄a, jiedna bođi sudnji ja celki: Maid don aigok dast, Elias?\x - \xo 19:13 \xt 2 Mos 3:6\x* \p \v 14 Ja son celki: Mon læm læmas̄ anger Hærra, alme væǥai Ibmel, oudast; dastgo Israel manak læk hæittam du litto; du altarid læk si vuolasgaikkom, ja du profetaid læk si goddam mikin, ja mon okto læm baccam, ja si bivddek mu hæga dam valddem varas. \p \v 15 Ja Hærra celki sudnji: Maca ruoktot du gæinod mielde mæccai, Damaskusi, ja mana gavpug sisa ja vuoida Hasaela gonagassan Syria bagjeli!\x - \xo 19:15 \xt 2 Gon 8:13\x* \p \v 16 Ja Jehu, Nimsi barne, galgak don vuoiddat gonagassan Israel bagjeli, ja Elisa, Safat barne, gutte læ Abel‐Meholast erit, galgak don vuoiddat profetan jec̄ad sagjai.\x - \xo 19:16 \xt 2 Gon 9:2, 3\x* \p \v 17 Ja dapatuvvat galgga, atte dam, gutte erit bæssa Hasael miekest, galgga Jehu goddet, ja dam, gutte erit bæssa Jehu miekest, galgga Elisa goddet. \p \v 18 Ja mon aigom diktet baccet Israeli c̄iec̄a duhata, buok daid c̄ibbid, mak æi læk sojaldattam jec̄aidæsek Baal ouddi, ja juokke njalme, mi i læk su cummestam.\x - \xo 19:18 \xt Rom 11:4\x* \p \v 19 Ja son manai dast erit ja gavnai Elisa, Safat barne, gutte læi aito ædnama jorggomen; su oudast manne guokte nubbe lokkai bara vuovsak, ja jes̄ læi son dam guokte nubbe loǥad bara lutte; ja Elias manai dokko su lusa ja suppi su gavtes su ala.\x - \xo 19:19 \xt 1 Gon 19:16\x* \p \v 20 De guđi son vuovsaid ja vieǥai dokko Elias maŋŋai ja celki: Divte muo cummestet mu ac̄c̄am ja mu ædnam ja de c̄uovvot du! Ja son celki sudnji: Vuolge, maca ruoktot! Dastgo maid mon læm dakkam du vuostai? \p \v 21 Ja son macai ruoktot su lutte erit, ja son valdi dam bara vuovsaid\f + \fr 19:21 \ft maiguim son læi ædnama jorggom.\f* ja njuovai daid, ja vuovsai gæssaiguim vuos̄ai son daid biergoid ja addi olbmuidi, ja si borre. De c̄uoʒ̄ʒ̄eli son ja c̄uovoi Eliasa ja balvvali su. \c 20 \s1 20. Kapittal. \s2 Benhadad birrastatta Samaria, gaibed, atte Akab galgga vuolgatet sudnji su akaides ja manaides, su golles ja silbas, ja aitta su garraset, go son i aigo dam dakkat; muttom profeta lopped Akabi nannoset vuoito su bagjel; Syrialaʒ̄ak vuoitatallek, 1–21. Benhadad boatta, nuftgo profeta læi juo ouddal cælkkam, fastain dam nubbe jaǥe, mutto Hærra loppeda profeta bokte addet Akabi vuoito, mi maidai dapatuvva; Akab sæsta Benhadada, 22–34. Muttom profeta gulata Akabi Ibmel moare damditi, 35–43. \p \v 1 Ja Benhadad, Syria gonagas c̄okki obba su soattevæǥas, ja guokte njæljad lokkai gonagasa legje suina, ja hæstak ja vavnak; ja son manai bajas ja birrastatti Samaria ja soađai dam vuostai. \p \v 2 Ja son vuolgati airrasid Akaba, Israel gonagasa, lusa gavpug sisa \p \v 3 ja cælketi sudnji: Nuft cælkka Benhadad: Du silbba ja du golle, dat gulla munji, ja dak buoremusak du akain ja manain, dak gullek munji. \p \v 4 Ja Israel gonagas vastedi ja celki: Dat læ, nuftgo don cælkak, mu hærram gonagassam! Mon ja buok, mi must læ, gullap dudnji. \p \v 5 Mutto airrasak botte fastain ja celkke: Nuft cælkka Benhadad: Mon vuolgatim sane dudnji ja cælketim: Du silba ja du golle ja du akaid ja du manaid galgak don munji addet. \p \v 6 Mutto dam aige itten vuolgatam mon mu balvvalegjidam du lusa, ja si galggek burgget du vieso ja du balvvalegji viesoid, ja buok du c̄almi havskodaǥaid galggek si bigjat sin giettasæsek ja valddet mieldesek. \p \v 7 De ravkai Israel gonagas buok ædnam vuorrasid lusas ja celki: Arvvedeket ja oidnet dadde, atte dat bivdda min likkotesvuođa! Dastgo son vuolgati sane munji mu akai ja mu manai ja mu silba ja mu golle harrai, ja im mon biettalam sust dam. \p \v 8 De celkke buok vuorrasak ja buok almug sudnji: Ik don galga su gullat ja ik mieđetet. \p \v 9 Son celki dalle Benhadad airrasidi: Celkket mu hærrai gonagassi: Buok dam, man birra don vuostas gærde vuolgatik sane du balvvalægjasad, aigom mon dakkat; mutto dam im mon mate dakkat. De manne airrasak erit ja bukte sudnji vastadusa ruoktot. \p \v 10 De vuolgati Benhadad sudnji sane ja cælketi: Nuft dakkusek ibmelak mu vuostai, ja bissusek si nuft dakkamest: Samaria muoldda i galga dævddet buok dam albmug c̄ormaidge, gæk læk mu mielde. \p \v 11 De vastedi Israel gonagas ja celki: Celkket: Allus dat ramedeku, gutte c̄adna boakkana birras\f + \fr 20:11 \ft gutte rakad jec̄as soattai.\f*, nuftgo dat, gutte dam erit c̄oavdda! \p \v 12 Ja de dapatuvai, go son gulai dam sane, go son jes̄ ja gonagasak legje jukkamen lastagođi siste, de celki son su balvvalegjidasas: Divvot jec̄aidædek soattamlagje! Ja si divvu jec̄aidæsek soattamlagje gavpug vuostai. \p \v 13 Ja gæc̄a, muttom profeta loaidasti dokko Akaba, Israel gonagasa, lusa ja celki: Nuft cælkka Hærra: Lækgo don oaidnam obba dam stuora doake? Gæc̄a, mon addam dam odna bæive du gitti, ja don galgak dovddat, atte mon læm Hærra. \p \v 14 Ja Akab celki: Gæn bokte? Ja son celki: Nuft cælkka Hærra: Ædnamhærrai balvvalegji bokte. Ja son celki: Gi galgga algatet soađe? Ja son celki: Don. \p \v 15 Ja son gæc̄adi ædnamhærrai balvvalegjid, ja si legje guokte c̄uođe ja guokte njæljad lokkai: ja sin maŋŋel gæc̄adi son buok albmuga, buok Israel manaid, c̄iec̄a duhata. \p \v 16 Ja si vulgge olgus gaskabæive, dam bodda go Benhadad juǥai jec̄as garremidi lastagođi siste, son jes̄ ja dak guokte njæljad lokkai gonagasa, gæk væketegje su. \p \v 17 Ja ædnamhærrai balvvalægjek manne oudemusta olgus, ja Benhadad vuolgati soabmasid dokko, ja si muittalegje sudnji ja celkke: Olbmuk læk olgus mannam Samariast. \p \v 18 De son celki: Jos si læk olgus mannam rafhin, de doppijeket sin ællenaǥa, ja jos si læk olgus mannam soattai, de doppijeket sin ællenaǥa! \p \v 19 Dak manne dalle gavpugest olgus: ædnamhærrai balvvalægjek ja soattevækka, mi c̄uovoi sin, \p \v 20 ja si c̄aske, jes̄ gutteg su olbmas, ja Syrialaʒ̄ak bataregje, ja Israel doarredi sin; ja Benhadad, Syria gonagas, eritbæsai hæstain soames ridijegjiguim. \p \v 21 Ja Israel gonagas manai olgus ja c̄aski hæstaid ja soattevavnaid ja c̄aski Syrialaʒ̄aid stuora vuoittemin. \p \v 22 De loaidasti profeta dokko Israel gonagasa lusa ja celki sudnji: Mana dokko, nanosmatte jec̄ad, ja vuttivalde ja gæc̄a, maid don galgak dakkat! Dastgo go jakke læ vassam, de manna Syria gonagas bajas du vuostai. \p \v 23 Ja Syria gonagasa balvvalægjek celkke sudnji: Sin ibmelak læk varre‐ibmelak, damditi legje si gievrabuk go mi; mutto go mi soattap singuim jalggadasa alde, de mi vissasi s̄addap gievrabun go si. \p \v 24 Ja dam galgak don dakkat: Eritbija gonagasaid, jes̄ guđege su sajestes, ja bija ædnamhærraid sin sagjai!\x - \xo 20:24 \xt 1 Gon 1\x* \p \v 25 Ja rakad don aldsesad soattevæǥa, nuft stuora soattevæǥa go dam, mi gac̄ai dudnji, ja nuft ædnag hæstaid go daid hæstaid, ja nuft ædnag vavnaid go daid vavnaid, ja de sottop mi dasto singuim jalggadasa alde! De mi vissasi s̄addap gievrabun go si. Ja son gulddali sin jiena ja daǥai nuft. \p \v 26 Ja de dapatuvai, go jakke læi vassam, de gæc̄adi Benhadad Syrialaʒ̄aid ja manai bajas Afeki soattai Israelin. \p \v 27 Ja Israel manak gæc̄aduvvujegje ja nistijuvvujegje ja manne sin oudald, ja Israel manak luoittalegje sin buotta nuftgo guokte gaiccac̄orraga; mutto Syrialaʒ̄ak devdde ædnama. \p \v 28 De loaidasti dot Ibmel olmai ouddan ja celki Israel gonagassi: Nuft, celki son, cælkka Hærra: Dađemielde go Syrialaʒ̄ak læk cælkkam: Hærra læ varre‐ibmel ja i vuobme‐ibmel, de aigom mon addet obba dam stuora doake du gieđa halddoi, ja di galggabetet dovddat, atte mon læm Hærra. \p \v 29 Ja si orru soattesidast, dak doi buotta, c̄iec̄a bæive, ja de dapatuvai dam c̄ic̄c̄id bæive, de s̄addai soatte, ja Israel manak c̄aske Syrialaʒ̄aid, c̄uotte duhat vaʒʒe‐olbma ovta bæivest. \p \v 30 Ja dak, guđek bacce, bataregje Afeki, gavpug sisa, ja ladnesæidne gac̄ai dam c̄iec̄a goalmad lokkai duhat olbma bagjeli, guđek legje baccam. Ja Benhadad batari ja bođi gavpug sisa ja vieǥai gammarest gammari. \p \v 31 De celkke su balvvalægjek sudnji: Gæc̄a, mi læp gullam, atte Israel vieso gonagasak læk arbmogas gonagasak: bigjop mi dadde sæka min alemidamek birra ja baddid min oividæmek birra ja mannop olgus Israel gonagasa lusa! Noago son dikta du bissot hægast. \p \v 32 Ja si c̄adne sæka sin alemidesek birra ja baddid sin oividæsek birra, ja go si botte Israel gonagasa lusa, de celkke si: Du balvvalægjat Benhadad cælkka: Divte mu bissot hægast! Ja son celki: Lægo son ain hægast? Son læ mu viellja. \p \v 33 Ja olbmak adne dam buorren mærkkan, ja si hoapotegje su cælkket, bođigo dat vaimost, ja celkke: Duođai, Benhadad læ du viellja. De son celki: Mannet sisa ja viʒ̄ʒ̄et su! Ja Benhadad manai olgus su lusa, ja son divti su goarŋastet bajas vavna ala. \p \v 34 Ja Benhadad celki sudnji: Daid gavpugid, maid mu ac̄c̄e valdi du ac̄est, aigom mon ruoktot addet, ja don oaʒ̄ok rakadet aldsesad balggaid Damaskusi, nuftgo mu ac̄c̄e rakadi Samariai. Ja mon [celki Akab] aigom dam littodæme ala luoittet du mannat. De daǥai son dalle litto suina ja luiti su mannat. \p \v 35 Ja muttom olmai profetai manain\f + \fr 20:35 \ft d. l. mattajegjin.\f* celki nubbai Hærra sane mielde: C̄aske muo! Mutto olmai biettali su c̄askemest. \p \v 36 De celki son sudnji: Dainago don ik læk jægadam Hærra jiena, gæc̄a, de galgga muttom legjon du goddet, go don vuolgak erit mu lutte. Ja go son vulgi erit su lutte, de fatti legjon su ja goddi su.\x - \xo 20:36 \xt 1 Gon 13:24\x* \p \v 37 Ja son fatti nubbe æra olbma ja celki: C̄aske muo! Ja olmai c̄aski su ja havoi su. \p \v 38 De manai profeta dokko ja divoi jec̄as balgga ala fattim varas gonagasa; mutto son daǥai jec̄as dovddamættosen c̄anastaǥa bokte su c̄almides bagjel. \p \v 39 Go dal gonagas bođi mæddel, de c̄uorvoi son gonagassi ja celki: Du balvvalægjat læi mannam olgus soađe sisa, gæc̄a, de bođi muttom olmai ja buvti muttom olbma mu lusa ja celki: Ane varast dam olbma! Jos son s̄adda vailatubmai, de galgga du hægga læt su hæga sajest, daihe don galgak vikkit munji ovta talenta silba. \p \v 40 Mutto go du balvvalægjestad læi juoga dakkamus̄s̄an duobbeld dabbeld, de læi son javkkam. Ja Israel gonagas celki sudnji: Nuft læ du duobmo; don læk jes̄ dam cælkkam.\x - \xo 20:40 \xt 2 Sam 12:7\x* \p \v 41 De gac̄ai son erit valddet c̄anastaǥa su c̄almides oudast, ja Israel gonagas dovdai su, atte son læi muttom profetain. \p \v 42 Ja son celki sudnji: Nuft cælkka Hærra: Dađemielde go don læk luoittam dam olbma erit bæssat gieđainad, gæn mon læm bigjam garrodusa vuollai, de galgga du hægga læt su hæga sajest, ja du almug su albmuga sajest.\x - \xo 20:42 \xt 1 Sam 15:3, 9\x* \p \v 43 Ja Israel gonagas manai bajas su vissusis, hugjosam ja ædnaduvvum, ja bođi Samariai.\x - \xo 20:43 \xt 1 Gon 21:4\x* \c 21 \s1 21. Kapittal. \s2 Nabot i dato luoittet Akabi su vidnegardes; Jesabel adda værre‐duođas̄tegjid loaidastet Nabot vuostai, gutte dubmijuvvu ja gæđgaduvvu; Akab valdda su vidnegarde oabmenes, 1–16. Elias gulat sudnji damditi Ibmela lossis duomoid su jec̄as bagjel, Jesabel bagjel ja obba su vieso bagjel; Akab vuoled jec̄as Hærra ouddi; Hærra gæped su rangas̄tusa, 17–29. \p \v 1 Ja de dapatuvai dai dapatusai maŋŋel: Nabotest, Jisreelitalaʒ̄ast, læi vidnegardde, mi læi Jisreelest, Akaba, Samaria gonagasa, vieso baldast, \p \v 2 ja Akab sarnoi Naboti ja celki: Adde munji du vidnegardad, vai dat lifc̄i munji urtasgardden! Dastgo dat læ mu vieso baldast. Mon aigom addet dudnji dam oudast vidnegarde, mi læ buoreb go dat; daihe, jos dat læ buorre du c̄almi oudast, de mon addam dudnji ruđaid, nuft ollo, go dat læ væra. \p \v 3 Mutto Nabot celki Akabi: Addus Hærra dam læt gukken must erit, atte mon galgas̄im addet dudnji mu vanhemidam arbe!\x - \xo 21:3 \xt 3 Mos 25:23\x* \p \v 4 Ja Akab bođi su vissusis, hugjosam ja ædnaduvvum dam sane diti, maid Nabot, Jisreelitalas̄, læi sardnom sudnji, go son celki: Im mon aigo addet dudnji mu vanhemidam arbe. Ja son vællani su sænggasis ja jorggali su muođoides nubbos ja i garrom borrat. \p \v 5 De bođi Jesabel, su akka, sisa su lusa, ja son sarnoi sudnji: Manne læ dadde du vuoigŋa hugjosam, nuft atte ik don garo borrat? \p \v 6 Ja son sarnoi sudnji: Mon sardnum Naboti, Jisreelitalaʒ̄ʒ̄i, ja celkkim sudnji: Adde munji du vidnegardad ruđai oudast, daihe, jos don dasa halidak, de addam mon dudnji vidnegarde dam oudast. Mutto son celki: Im mon adde dudnji mu vidnegarddam. \p \v 7 De celki Jesabel, su akka, sudnji: Don galgak dal c̄ajetet, atte don læk gonagas Israel bagjel; likka bajas, bora ja divte du vaimod læt buore mielast! Mon galgam addet dudnji Nabot, Jisreelitalaʒ̄a, vidnegarde. \p \v 8 Ja son c̄ali girje Akaba nammi ja sæilledi dam su signetsuorbmasin, ja son vuolgati girje daidi vuorrasidi ja daidi oaivamuʒ̄aidi, guđek legje Nabot gavpugest, guđek asse ovtast suina. \p \v 9 Ja son c̄ali girjai naft: C̄urvvot borakættaivuođaid ja bigjet Nabota albmuga njunnos̄i \p \v 10 ja bigjet guokte olbma, navcates olbmuid, su buotta, vai soai matteba duođas̄tet su vuostai ja cælkket: Don læk garrodam Ibmela ja gonagasa. De dolvvot su olgus ja gæđgadeket su jamas! \p \v 11 Ja su gavpug olbmak, vuorrasak ja oaivamuʒ̄ak, si, guđek asse su gavpugest, dakke, nuftgo Jesabel læi vuolgatam sigjidi sane, nuftgo læi c̄allujuvvum dam girjest, maid son læi vuolgatam sigjidi.\x - \xo 21:11 \xt Salm 94:21\x* \p \v 12 Si c̄urvvu borakættaivuođaid ja bigje Nabota albmuga njunnos̄i, \p \v 13 ja dak guokte olbma, navcates olbmak, bođiga ja c̄okkaneiga su buotta, ja dak navcates olbmak duođas̄teiga Nabot vuostai albmuga oudast ja celkiga: Nabot læ garrodam Ibmela ja gonagasa. Ja si dolvvu su olgus gavpug olggobællai ja gæđgadegje su jamas.\x - \xo 21:13 \xt Salm 35:11; Matt 26:60\x* \p \v 14 Ja si vuolgategje sane Jesabeli ja cælketegje: Nabot læ gæđgaduvvum ja jabmam. \p \v 15 Ja de dapatuvai, go Jesabel gulai, atte Nabot læi gæđgaduvvum ja jabmam, de celki Jesabel Akabi: Likka bajas, valde Nabot, Jisreelitalaʒ̄a, vidnegarde oabmenad, maid son biettali dudnji addemest ruđai oudast! Dastgo i Nabot læk ællemen, mutto læ jabmam. \p \v 16 Ja de dapatuvai, go Akab gulai, atte Nabot læi jabmam, de likkai Akab bajas mannam varas vuolas Nabot, Jisreelitalaʒ̄a, vidnegarddai ja valddem varas dam oabmenes. \p \v 17 Mutto Hærra sadne dapatuvai Eliasi, Tisbitalaʒ̄ʒ̄i, naft: \p \v 18 C̄uoʒ̄ʒ̄el, mana vuolas Akaba, Israel gonagasa, oudald, gutte læ Samariast! Gæc̄a, son læ Nabot vidnegardest, gosa son læ mannam vuolas valddem varas dam oabmenes. \p \v 19 Ja don galgak sardnot sudnji ja cælkket: Nuft cælkka Hærra: Degos don dal læk sikke sorbmim ja valddam oabmenad? Ja don galgak sardnot sudnji ja cælkket: Nuft cælkka Hærra: Dam baikest, gost bædnagak njollu Nabot varaid, galggek bædnagak njoallot maidai du varaid.\x - \xo 21:19 \xt 1 Gon 22:38; 2 Gon 9:25\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 Mutto Akab celki Eliasi: Degos don læk muo gavdnam, mu vas̄alaʒ̄ʒ̄am? Ja son celki: Mon læm du gavdnam, dađemielde go don læk jec̄ad vuovddam dakkat, mi baha læ Hærra c̄almi oudast. \p \v 21 Gæc̄a, mon buvtam likkotesvuođa du bagjeli ja suopalastam erit du maŋest ja erithævatam Akab viesost buok olbmabæle, sikke raves olbmaid ja uccakaʒ̄aid Israelest,\x - \xo 21:21 \xt 2 Gon 9:8\xta ; j. n. v.\x* \p \v 22 ja mon daǥam du vieso nuftgo Jeroboam, Nebat barne, vieso ja nuftgo Baesa, Akia barne, vieso dam moaratume diti, maid don læk boktam mu duokken, ja dainago don læk sattam Israela suddodet.\x - \xo 21:22 \xt 1 Gon 15:29; 16:3, 11\x* \p \v 23 Maidai Jesabel birra læ Hærra sardnom ja cælkkam: Bædnagak galggek borrat Jesabela Jisreela ladneseini guorast.\x - \xo 21:23 \xt 2 Gon 9:33-36\x* \p \v 24 Dam, gutte jabma Akab viesost gavpugi, galggek bædnagak borrat, ja dam, gutte jabma mæccai, galggek alme loddek borrat.\x - \xo 21:24 \xt 1 Gon 14:11; 16:4\x* \p \v 25 Ige læmge oktage, nuftgo Akab, gutte læi vuovddam jec̄as dakkat, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, dainago Jesabel, su akka, avc̄oti su. \p \v 26 Ja son mænnodi sagga fastet, go son vagjoli dai fastes æppe‐ibmeli maŋest, aibasrakkan nuftgo Amoritalaʒ̄ak legje dakkam, gæid Hærra erit aji Israel manai muođoi oudast. \p \v 27 Ja de dapatuvai, go Akab gulai daid sanid, de son gaikodi su biktasides ja bijai sæka su rubmas̄es ala ja ani borakættaivuođaid, ja son vællai sæka siste ja vaʒi hiljet.\x - \xo 21:27 \xt 2 Gon 6:30\x* \p \v 28 De dapatuvai Hærra sadne Eliasi. Tisbitalaʒ̄ʒ̄i, naft: \p \v 29 Lækgo don oaidnam, atte Akab læ vuoledam jec̄as mu muođoi ouddi? Dađemielde go son læ vuoledam jec̄as mu muođoi ouddi, de im mon aigo diktet dam likkotesvuođa boattet su beivid: su barne beivid aigom mon diktet likkotesvuođa boattet su vieso bagjeli.\x - \xo 21:29 \xt 2 Gon 9:24\xta ; j. n. v.\x* \c 22 \s1 22. Kapittal. \s2 Josafat, Juda gonagas, oappaladda Akaba; Akab sarnota su vuolgget mieldes soattai Syrialaʒ̄ai vuostai, 1–4. Buok Akaba profetak einostek sudnji burid, Josafat anotæme mielde viʒ̄ʒ̄ujuvvu Mika; son gulat Akabi su hævvanæme ja cælkka, atte Hærra læ addam værrevuoiŋa buok su profetai njalbmai, mutto son s̄adda damditi cabmujuvvut ja suppijuvvut giddagassi, 5–28. Goabbas̄aǥak gonagasak mannaba Syrialaʒ̄ai vuostai; Akab goddatalla soađest; su bardne Akasja s̄adda gonagassan, 29–40. Josafat balla Hærrast, erithævata furrus̄egjid su rikastes, i dato dakkat litto Akasjain, jabma, 41–51. Akasja rađđe Israel bagjel guokte jaǥe ja læ ibmelmættom. 52–54. \p \v 1 De si adne jec̄aidæsek rafhalaʒ̄ʒ̄an golbma jaǥe: i læm mikkege sođid Syria ja Israel gaskast. \p \v 2 Mutto dam goalmad jaǥe dapatuvai, atte Josafat, Juda gonagas, manai vuolas Israel gonagasa lusa.\x - \xo 22:2 \xt 2 Muit 18:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 De celki Israel gonagas su balvvalegjidasas: Epetgo di dieđe, atte Ramot Gileadest gulla migjidi? Ja mi orrop jaska æpge valde dam erit Syria gonagasa gieđast! \p \v 4 Ja son celki Josafati: Aigokgo don mannat muina soattai Ramoti Gileadi? Ja Josafat celki Israel gonagassi: Nuftgo don, nuft monge, nuftgo du almug, nuft muge almug, nuftgo du hæstak, nuft muge hæstak.\x - \xo 22:4 \xt 2 Gon 3:7\x* \p \v 5 Ja Josafat celki vela ain Israel gonagassi: Jæra dadde odne Hærra sanest!\x - \xo 22:5 \xt 2 Gon 3:11\x* \p \v 6 De Israel gonagas c̄okki profetaid, njællje c̄uođe olbma arvo, ja celki sigjidi: Galgamgo mon vuolgget soattai Ramot vuostai Gileadest, daihe galgamgo mon diktet dam daǥakættai orrot? Ja si celkke: Mana bajas! Hærra aiggo addet dam gonagasa gitti. \p \v 7 Mutto Josafat celki: Igo dast vela læk muttom Hærra profeta, vai mi bæsas̄eimek jærrat Hærrast su bokte? \p \v 8 Ja Israel gonagas celki Josafati: Læ galle vela muttom olmai, gæn bokte olmus̄ oaʒ̄ʒ̄o jærrat Hærrast, mutto mon vas̄otam su, dainago i son einost burid mu birra, mutto bahaid, namalassi Mika, Jimla bardne. Ja Josafat celki: Allus gonagas nuft celkku! \p \v 9 De ravkai Israel gonagas muttom viessobalvvalægjes ja celki: Vieʒ̄a hoapost Mika. Jimla barne! \p \v 10 Ja Israel gonagas ja Josafat, Juda gonagas, c̄okkaiga, garvvodam sodno gonagaslas̄ biktasidasæsga, goabbag sodno truonosga alde, muttom gordneraidnim‐baikest Samaria porta uksaraige oudast, ja buok profetak einostegje sodno muođoi oudast. \p \v 11 Ja Sedekias, Kenaana bardne, daǥai aldsesis c̄orvid ruovdest ja celki: Nuft cælkka Hærra: Daiguim don galgak doarostet Syrialaʒ̄aid, dassac̄i go don loapatak sin. \p \v 12 Ja buok profetak einostegje nuft ja celkke: Mana bajas Ramoti Gileadi! De don galgak adnet likko, ja Hærra galgga addet dam gonagasa gitti. \p \v 13 Ja airas, gutte læi mannam dokko ravkkam varas Mika, sarnoi sudnji ja celki: Gæc̄a, profetai sanek læk ovtamielalaʒ̄at vuokkasak gonagasa bællai; divte dal dadde du sanidad s̄addat nuftgo muttoma sanid sist ja sarno burid! \p \v 14 De celki Mika: Nuft duotta go Hærra ælla: Maid Hærra cælkka munji, dam mon aigom sardnot.\x - \xo 22:14 \xt 4 Mos 22:38\x* \p \v 15 Go son dal bođi gonagasai lusa, de celki gonagas sudnji: Mika! Galggapgo mi mannat soattai Ramoti Gileadi, daihe galggapgo mi diktet dam daǥakættai orrot? Ja son celki sudnji: Mana bajas, de don galgak adnet likko, ja Hærra galgga addet dam gonagasa gitti. \p \v 16 Ja gonagas celki sudnji: Galle gærde mon galgam du vuornotet, amad don sardnot munji ærrasa go duottavuođa Hærra nammi? \p \v 17 De celki son: Mon oidnim obba Israela bieđganam vari mietta nuftgo savcca‐ælo, mast i læk gæc̄c̄e; ja Hærra celki: I dain læk ised; maccusek si ruoktot, jes̄ gutteg su vissusis, rafhest!\x - \xo 22:17 \xt 4 Mos 27:17; Matt 9:36\x* \p \v 18 De celki Israel gonagas Josafati: Imgo mon cælkkam dudnji: I son einost burid mu birra, mutto bahaid? \p \v 19 De celki son: Damditi, gula Hærra sane! Mon oidnim Hærra c̄okkamen su truonos alde ja obba alme væǥa c̄uoʒ̄ʒ̄omen su lutte su olgis̄ ja su gurot bælde. \p \v 20 Ja Hærra celki: Gi aiggo fillit Akaba, vai son manna bajas ja gac̄c̄a Ramot lutte Gileadest? Ja nubbe celki nuft, ja nubbe celki naft. \p \v 21 De manai vuoigŋa\f + \fr 22:21 \ft einostusa vuoigŋa.\f* ouddan ja divoi jec̄as Hærra muođoi ouddi ja celki: Mon galggam su fillit. Ja Hærra celki sudnji: Man bokte? \p \v 22 Ja son celki: Mon aigom olgus mannat ja læt gielesvuođa vuoigŋan buok su profetai njalme siste. Ja son celki: Duođai, don galgak su fillit, ja don galgak maidai dam vægjet; mana olgus ja daǥa nuft! \p \v 23 Ja dal, gæc̄a, Hærra læ addam gielesvuođa vuoiŋa buok dai du profetai njalbmai, mutto Hærra læ sardnom likkotesvuođa du bagjeli. \p \v 24 De loaidasti Sedekias, Kenaana bardne, ouddan ja doas̄kali Mika niera vuostai ja celki: Man gæino mielde læ Hærra vuoigŋa mannam rasta must erit duina sardnot? \p \v 25 Ja Mika celki: Gæc̄a, don galgak dam oaidnet dam bæive, go don manak gammarest gammari jec̄ad c̄iekkam varas. \p \v 26 De celki Israel gonagas: Valde Mika ja doalvo su ruoktot Amon, gavpug oaivamuʒ̄a, lusa, ja Joas, gonagasbarne, lusa, \p \v 27 ja cælke: Nuft cælkka gonagas: Bigjet dam fanggavissui ja bibmet su aŧestusa laibin ja aŧestusa c̄acin, dassac̄i go mon boađam fastain ruoktot s̄iega aimoin.\x - \xo 22:27 \xt 2 Muit 16:18; Jer 37:15\x* \p \v 28 Ja Mika celki: Jos don boađak fastain ruoktot s̄iega aimoin, de i læk Hærra mu bokte sardnom. Ja son celki: Gullet dam, di albmugak, buokakrakkan! \p \v 29 De manaiga Israel gonagas ja Josafat, Juda gonagas, bajas Ramoti Gileadi.\x - \xo 22:29 \xt 2 Muit 18:28\xta ; j. n. v.\x* \p \v 30 Ja Israel gonagas celki Josafati: Mon aigom rievddadet biktasidam ja de mannat soattai; mutto garvvod don du oktasas̄ biktasidad! Ja Israel gonagas rievddadi su biktasides ja manai soattai. \p \v 31 Mutto Syria gonagas læi goc̄c̄om su guokte njæljad lokkai oaivamuʒ̄aides vavnai bagjel ja cælkkam: Epet di galga soattat epet uccakaʒ̄ai epetge stuorrai vuostai, mutto aivefal Israel gonagasa vuostai.\x - \xo 22:31 \xt 1 Gon 20:16, 24\x* \p \v 32 Ja de dapatuvai, go oaivamuʒ̄ak vavnai bagjel oidne Josafat, de celkke si: Son læ vissasi Israel gonagas. Ja si ærranegje su vuostai soattam varas. De c̄uorvoi Josafat. \p \v 33 Ja de dapatuvai, go oaivamuʒ̄ak vavnai bagjel oidne, atte i son læm Israel gonagas, de jorgidegje si ruoktot su lutte erit. \p \v 34 Mutto muttom olmai geldi davges sattedokko ja dæivai Israel gonagasa ruovddegarvo laktagi gaskal. De celki son su vavdnavuogjasis: Jorgid ja doalvo muo olgus soattevæǥast! Dastgo mon læm havvaduvvum. \p \v 35 Ja soatte lassani damanaǥa bæive, ja gonagas dollujuvvui c̄uoʒ̄ʒ̄ot vavnast Syrialaʒ̄ai buotta; ja son jami ækkedest, ja varra golgai havest vavna sisa.\x - \xo 22:35 \xt 2 Muit 18:34\x* \p \v 36 Ja dat c̄uorvvom manai soattevæǥa c̄ađa bæivas̄ luoittadedin: Juokke olmai mannus su gavpugasas ja su ædnamasas! \p \v 37 De jami gonagas ja buktujuvvui Samariai, ja si havddadegje gonagasa Samariai. \p \v 38 Ja vavdna doiddujuvvui Samaria laddogaddest, ja bædnagak njollu su vara, dam bodda go fuorak lavgodegje jec̄aidæsek dobbe, Hærra sane mielde, maid son læi sardnom.\x - \xo 22:38 \xt 1 Gon 21:19; 2 Gon 9:25\xta ; j. n. v.;\xta* Salm 68:24\x* \p \v 39 Mutto dat æra Akaba historiast ja buok, maid son daǥai, ja dat elefantabadne‐viesso, maid son huksi, ja buok dak gavpugak, maid son huksi, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 40 De vællani Akab su vanhemides lusa, ja Akasja, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 41 Josafat, Asa bardne, s̄addai gonagassan Juda bagjel Akaba, Israel gonagasa, njæljad jaǥest.\x - \xo 22:41 \xt 1 Gon 15:24\x* \p \v 42 Josafat læi vitta njæljad lokkai jaǥe boares, go son s̄addai gonagassan, ja vitta goalmad lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest, ja su ædne namma læi Asuba. Silhi nieidda. \p \v 43 Ja son vagjoli buok Asa, su ac̄es, gæino mielde; i son gaiddam dast erit, daǥadedines, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast. \p \v 44 Dus̄s̄efal oaffardievak æi erit javkkaduvvum, almug bisoi ain oaffarus̄s̄amest ja boalddemest suovvasid dievai alde.\x - \xo 22:44 \xt 1 Gon 15:14; 2 Gon 12:3\x* \p \v 45 Ja Josafat doalai rafhe Israel gonagasain. \p \v 46 Mutto dat æra Josafat historiast, ja dak væǥalas̄ daǥok, maid son ollas̄utti, ja dak soađek, maid son doalai, dat læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 47 Ja furrus̄egji bacatasa, guđek legje vela baccam Asa, su ac̄e, beivin, erithævati son ædnamest.\x - \xo 22:47 \xt 1 Gon 15:12\x* \p \v 48 Ja i læm oktage gonagas Edomest: muttom ædnamhærra læi gonagassan. \p \v 49 Josafatest legje loǥe Tarsis‐skipa, mak galgge mannat Ofiri golle varas, mutto i bessujuvvum maŧkai, dastgo muttom skipak cuovkkanegje Esjon‐Geber gurri.\x - \xo 22:49 \xt 1 Gon 9:28\x* \p \v 50 De celki Akasja. Akaba bardne, Josafati: Divte mu balvvalegjid mannat du balvvalegjidadguim skipai mielde! Mutto Josafat i dattom.\x - \xo 22:50 \xt 2 Muit 20:35-37\x* \p \v 51 Ja Josafat vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui su vanhemides lusa David, su ac̄es, gavpugi: ja Joram, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 52 Akasja, Akaba bardne, s̄addai gonagassan Israel bagjel Samariast Josafat. Juda gonagasa, c̄iec̄a nubbe loǥad jaǥest ja rađđi Israel bagjel guokte jaǥe. \p \v 53 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja vagjoli su ac̄es gæino mielde ja su ædnes gæino mielde, ja Jeroboam, Nebat barne, gæino mielde, gutte sati Israel suddodet: \p \v 54 son balvvali Baal ja rokkadalai su ja moaratutti Hærra, Israel Ibmela, aibas nuft, moft su ac̄c̄e læi dakkam.\x - \xo 22:54 \xt 1 Gon 16:31\x*