\id 2KI \ide UTF8 \h Maŋeb Gonagasai Girje \toc1 Maŋeb Gonagasai Girje \toc2 Maŋeb Gonagasai Girje \toc3 2 Gon \mt1 Maŋeb Gonagasai Girje. \c 1 \s1 1. Kapittal. \s2 Moab jorral erit Israelest: Akasja buocca. aiggo jærrat æppe‐ibmelest Baal‐Sebubest. galggago son ællet: mutto Elias cælkka su airrasidi, atte son galgga jabmet, 1–8. Akasja vuolgat golma gærde oaivamuʒ̄a vitta loǥe olbmain su vieʒ̄ʒ̄am varas; dak vuostas guovtos loapatuvvuba sodno olbmaidæsgaguim alme dola bokte, dat goalmad vuoled jec̄as ja sestujuvvu; Elias manna Hærra goc̄c̄om mielde suina ja gulat Akasjai, atte son galgga jabmet. mi maidai dapatuvva. 9–18. \p \v 1 Ja Moab jorrali erit Israelest Akab jabmem maŋŋel.\x - \xo 1:1 \xt 2 Gon 3:5\x* \p \v 2 Ja Akasja gac̄ai su bajeb lanjas c̄ærgalasa cađa olgus, mi læi Samariast, ja buoccai; ja son vuolgati airrasid ja celki sigjidi: Mannet dokko, jerret Baal‐Sebubest, Ekron ibmelest, galgamgo mon dærvasmuvvat dam buocalvasast!\x - \xo 1:2 \xt 5 Mos 18:11; Es 8:19; 19:3\x* \p \v 3 Mutto Hærra engel celki Tisbitalaʒ̄ʒ̄i: C̄uoʒ̄ʒ̄el ja mana Samaria gonagasa airrasi oudald ja cælke sigjidi: Damditigo dat læ, dainago i læk oktage Ibmel Israelest. atte di mannabetet dokko jærram varas Baal‐Sebubest, Ekron ibmelest? \p \v 4 Damditi, nuft cælkka Hærra: Ik don galga vuolas niegjat dam sængast, man ala don læk bajas gorgŋom; dastgo don galgak jabmet. Dasto manai Elias.\x - \xo 1:4 \xt 2 Gon 8:10\x* \p \v 5 Ja airrasak macce ruoktot su lusa, ja son celki sigjidi: Manne lepet di maccam ruoktot? \p \v 6 Ja si celkke sudnji: Muttom olmai bođi min oudald ja celki migjidi: Vulgget, maccet ruoktot gonagasa lusa, gutte læ din vuolgatam, ja celkket sudnji: Nuft cælkka Hærra: Damditigo dat læ, dainago i læk oktage Ibmel Israelest, atte don vuolgatak sane jærram varas Baal‐Sebubest, Ekron ibmelest? Damditi ik don galga vuolas niegjat dam sængast, man ala don læk bajas gorgŋom; dastgo don galgak jabmet. \p \v 7 Ja son celki sigjidi: Maggar læi dam olbma habme, gutte bođi din oudald ja sarnoi digjidi daid sanid? \p \v 8 Ja si celkke sudnji: Dat læi muttom olmai guolggabiktas siste, ja son ani nakkeboakkana c̄adnujuvvum su alemides birra. De son celki: Dat læi Elias, Tisbitalas̄.\x - \xo 1:8 \xt Matt 3:4; Ebr 11:37\x* \p \v 9 Ja son vuolgati su lusa muttom oaivamuʒ̄a vitta loǥe bagjel oktan su vitta lokkasin; ja son manai bajas su lusa, ja gæc̄a, son læi c̄okkamen varrec̄oka alde, ja son celki sudnji: Don Ibmel olmai! Gonagas cælkka: Nieja vuolas! \p \v 10 Mutto Elias vastedi ja celki oaivamuʒ̄ʒ̄i vitta loǥe bagjel: Jos mon læm Ibmel olmai, de bottus dolla almest vuolas ja loapatekus du ja du vitta loǥe! Ja dolla bođi almest vuolas ja loapati su ja su vitta loǥe.\x - \xo 1:10 \xt Luk 9:54\x* \p \v 11 Ja son vuolgati fastain su lusa nubbe æra oaivamuʒ̄a vitta loǥe bagjel oktan su vitta lokkasin; ja son sardnogođi ja celki sudnji: Don Ibmel olmai! Nuft cælkka gonagas: Hoapot jec̄ad ja nieja vuolas!\x - \xo 1:11 \xt 1 Sam 19:21\x* \p \v 12 Mutto Elias vastedi ja celki sigjidi: Jos mon læm Ibmel olmai, de bottus dolla almest vuolas ja loapatekus du ja du vitta loǥe! Ja Ibmela dolla bođi almest vuolas ja loapati su ja su vitta loǥe. \p \v 13 Ja son vuolgati fastain muttom oaivamuʒ̄a goalmad c̄uottebæle bagjel oktan su vitta lokkasin; ja dat goalmad oaivamus̄ vitta loǥe bagjel manai bajas ja bođi su lusa ja sojaldatti su c̄ibbides Elias ouddi ja rokkadalai su ja celki sudnji: Don Ibmel olmai! Divte dadde mu hæga ja dai du vitta loǥe balvvalegjidad hæga læt mavsolaʒ̄ʒ̄an du c̄almi oudast! \p \v 14 Gæc̄a, dolla bođi almest vuolas ja loapati goabbas̄aǥaid daid vuostas oaivamuʒ̄aid vitta loǥe bagjel oktan sodno vitta lokkasin; mutto divte dal mu hæga læt mavsolaʒ̄ʒ̄an du c̄almi oudast! \p \v 15 De celki Hærra engel Eliasi: Mana vuolas suina, ale bala sust\f + \fr 1:15 \ft gonagasast.\f*! De son c̄uoʒ̄ʒ̄eli ja manai suina vuolas gonagasa lusa. \p \v 16 Ja son celki sudnji: Nuft cælkka Hærra: Dađemielde go don læk vuolgatam airrasid jærram varas Baal‐Sebubest, Ekron ibmelest (damditigo dat læi, dainago i læm oktage Ibmel Israelest, gæn sane don mattik jærrat?), damditi ik don galga vuolas niegjat dam sængast, man ala don læk bajas gorgŋom; dastgo don galgak jabmet. \p \v 17 Ja son jami Hærra sane mielde, maid Elias læi sardnom, ja Joram\f + \fr 1:17 \ft su viellja.\f* s̄addai gonagassan su sagjai Joram, Josafat barne, Juda gonagasa, nubbe jaǥest; dastgo i sust læm oktage bardne.\x - \xo 1:17 \xt 2 Gon 3:1\x* \p \v 18 Mutto dat æra Akasja historiast, maid son daǥai, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \c 2 \s1 2. Kapittal. \s2 Hærra aiggo valddet Eliasa erit garra biega siste; Elisa i aigo su guođđet; Elias ærota Jordan c̄acid guvtidi; soai mannaba rasta, 1–8. Elisa rokkadalla, vai son oʒ̄us̄i guovtegærddasas̄ oase Eliasa vuoiŋast; Elias bajasvalddujuvvu buolle vavna alde buolle hæstaiguim; Elisa valdda su eritgac̄c̄am gavte bajas ja ærota daina Jordan c̄acid guvtidi, 9–14. Profetai manak Jerikost dattuk ainas occat Eliasa, mutto æi gavna su, 15–18. Elisa dakka Jeriko c̄ace dærvaslaʒ̄ʒ̄an. bilkkeduvvu Betela manain; guokte viđad lokkai mana gaikoduvvujek guovc̄ain, 19–25. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go Hærra aigoi valdet Eliasa garra biega siste bajas albmai, de manaiga Elias ja Elisa Gilgalest. \p \v 2 Ja Elisa celki Elisai: Bace dasa! Dastgo Hærra læ muo vuolgatam Beteli. Mutto Elisa celki: Nuft duotta go Hærra ælla, ja nuft duotta go du siello ælla: Im mon guođe du. Ja soai manaiga vuolas Beteli. \p \v 3 De manne profetai manak. guđek legje Betelest, olgus Elisa lusa ja celkke sudnji: Dieđakgo don, atte Hærra odna bæive aiggo valddet du hærra erit du oaive bagjelist? Ja son celki: Mon maidai dieđam dam; orrot javotaǥa! \p \v 4 Ja Elias celki sudnji: Elisa, bace dasa! Dastgo Hærra læ vuolgatam muo Jerikoi. Mutto son celki: Nuft duotta go Hærra ælla. ja nuft duotta go du siello ælla: Im mon guođe du. Ja soai bođiga Jerikoi. \p \v 5 Ja profetai manak, guđek legje Jerikost, manne dokko Elisa lusa ja celkke sudnji: Dieđakgo don, atte Hærra odna bæive aiggo valddet du hærra erit du oaive bagjelist? Ja son celki: Mon maidai dieđam dam; orrot javotaǥa! \p \v 6 Ja Elias celki sudnji: Bace dasa! Dastgo Hærra læ vuolgatam muo Jordan gaddai. Mutto son celki: Nuft duotta go Hærra ælla, ja nuft duotta go du siello ælla: Im mon guođe du. Ja soai manaiga goabbas̄aǥak. \p \v 7 Ja vitta loǥe profetai manain manne dokko ja c̄uʒ̄ʒ̄u sodno buotta gukken erit: ja soai c̄uoʒ̄oiga goabbas̄aǥak Jordan gaddest. \p \v 8 De valdi Elias su gavtes ja giesai dam c̄oakkai ja hus̄kasti c̄ace ala, ja dat juokkasi guovddad goabbas̄aǥaidi belidi, ja soai manaiga goabbas̄aǥak rasta goikkas mielde.\x - \xo 2:8 \xt 2 Mos 14:21; Josv 3:16\x* \p \v 9 Ja de dapatuvai, go soai læiga mannam rasta, de celki Elias Elisai: Anot, maid mon galgam dudnji dakkat, ouddalgo mon valddujuvvum dust erit? Ja Elisa celki: De divte guovtegærddasas̄ oase\f + \fr 2:9 \ft 5 Mos. 21, 17.\f* du vuoiŋastad boattet munji! \p \v 10 Ja son celki: Lossad læ du adnomus̄; jos don oainak muo, go mon valddujuvvum dust erit. de s̄addus dudnji nuft! Jos ik, de i dat s̄adda. \p \v 11 Ja de dapatuvai, go soai læiga vazzemen ja sardnomen ovtast. gæc̄a, de botte buolle vavdna ja buolle hæstak ja ærotegje sodno goabbag guoimestæsga erit; ja Elias manai garra biega siste bajas albmai.\x - \xo 2:11 \xt Sir 48:9, 14; 1 Makk 2:58; 1 Mos 5:24\x* \p \v 12 Ja Elisa oini dam, ja son c̄uorvoi: Mu ac̄ac̄am, mu ac̄ac̄am. Israel vavnak ja ridijægjek! Ja i son oaidnam su s̄atan æmbo. De son valdi su biktasides ja gaikodi daid guovte bittai.\x - \xo 2:12 \xt 2 Gon 13:14\x* \p \v 13 Ja son valdi Eliasa gavte bajas, mi læi gac̄c̄am sust erit, ja macai ruoktot ja c̄uoʒ̄oi Jordan gaddest.\x - \xo 2:13 \xt 1 Gon 19:19\x* \p \v 14 Ja son valdi Eliasa gavte, mi læi gac̄c̄am sust erit, ja hus̄kasti c̄ace ala ja celki: Gost læ Hærra, Eliasa Ibmel? De maidai son hus̄kasti dalle c̄ace ala. nuft atte dat juokkasi guovddad goabbas̄aǥaidi belidi, ja Elisa manai rasta.\x - \xo 2:14 \xt 2 Gon 2:8\x* \p \v 15 Ja go profetai manak, guđek legje Jerikost dam baike buotta, oidne su dam dakkamen, de celkke si: Elias vuoigŋa orro Elisa bagjelist. Ja si botte su oudald ja gobmerdegje jec̄aidæsek vuolas su ouddi ædnami.\x - \xo 2:15 \xt Sir 48:14\x* \p \v 16 Ja si celkke sudnji: Gæc̄a, dast læk vitta loǥe olbma, gievras olbmak, du balvvalegjidadguim; divte sin dadde dokko mannat ja occat du hærrad! Noago Hærra Vuoigŋa læʒ̄ʒ̄a valddam su ja suppim su dokko muttom vare ala daihe muttom vuobmai. Mutto son celki: Epet di galga gænge vuolgatet. \p \v 17 Mutto si gevve su bagjeli sagga gukka, ja de son celki: Vuolgateket sin olgus! Ja si vuolgategje vitta loǥe olbma olgus, ja si occe golbma bæive, mutto æi gavdnam su. \p \v 18 De si macce ruoktot su lusa, go son læi orromen Jerikost; ja son celki sigjidi: Imgo mon cælkkam digjidi: Allet vuolge? \p \v 19 Ja gavpug olbmak celkke Elisai: Gæc̄a, gavpuga orromsagje læ buorre, nuftgo mu hærram oaidna; mutto c̄acce læ hægjo, ja ænam gilla ouddal aige rieǥadattemin.\x - \xo 2:19 \xt 2 Mos 15:23\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 De celki son: Viʒ̄ʒ̄et munji ovta ođđa litte ja bigjet saltid dam sisa! Ja si viʒ̄ʒ̄e sudnji ovta. \p \v 21 Ja son manai olgus c̄ace vuolggami ja suppi dasa saltid ja celki: Nuft cælkka Hærra: Mon læm dærvasmattam dam c̄ace; i dast galga s̄atan æmbo boattet jabmem daihe ouddal aige rieǥadattem. \p \v 22 Ja c̄acce dærvasmattujuvvui gidda dam bæive ragjai Elisa sane mielde, maid son læi sardnom. \p \v 23 Ja son manai dobbe bajas Beteli; ja go son læi vaʒʒemen balgga mielde bajas, de botte muttom ucca barnac̄ak gavpugest olgus ja bilkkedegje su ja celkke sudnji: Boađe bajas, baljesgallo! Boađe bajas, baljesgallo! \p \v 24 Ja son jorgeti birras ja oini sin, ja son garrodi sin Hærra nammi; de bođiga guokte guovc̄a vuovdest olgus ja gaikodeiga sist guokte viđad lokkai mana.\x - \xo 2:24 \xt Visesv 11:18\x* \p \v 25 Ja son manai dast erit Karmel varrai, ja dobbe macai son ruoktot Samariai. \c 3 \s1 3. Kapittal. \s2 Joram, Israel gonagas, læ ibmelmættom. 1–3. Vuollasis naggim varas daid eritjorralam Moabitalaʒ̄aid dakka son litto Josafatin ja Edom gonagasain, 4–8. Soattevæǥast vaillo c̄acce; Elisa einosta dam ibmelbalolas̄ Josafat diti ja lopped, atte si galggek oaʒ̄ʒ̄ot c̄ace ja maidai vuoito Moabitalaʒ̄ai bagjel, 9–19. Moabitalaʒ̄ak oidnek iđđedest c̄ace ja gaddek, atte dat læ vas̄alaʒ̄ai varra; mutto go si bottek Israel soattesida lusa, de si goddatallek; ænam dus̄s̄aduvvu, oaivvegavpug birrastattujuvvu; mutto go Moab gonagas oaffarus̄s̄a su boarrasæmus barnes muvra alde, de vulggek dak littodam gonagasak erit. dæivatallam Ibmel moarrai, 20–27. \p \v 1 Joram, Akab bardne, s̄addai gonagassan Israel bagjel Samariast Josafat, Juda gonagasa, gavce nubbe loǥad jaǥest, ja son rađđi guokte nubbe lokkai jaǥe.\x - \xo 3:1 \xt 2 Gon 1:17\x* \p \v 2 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, i daddeke nuftgo su ac̄c̄e ja su ædne; dastgo son valdi dam Baal‐baʒe erit, maid su ac̄c̄e læi daǥatam.\x - \xo 3:2 \xt 1 Gon 16:32\x* \p \v 3 Daddeke darvvani son Jeroboam, Nebat barne, suddoidi. maid son læi sattam Israela dakkat; i son hæittam dain erit. \p \v 4 Ja Mesa, Moab gonagas, læi stuora æloi æigad, ja son mavsi Israel gonagassi c̄uotte duhat labba ja c̄uotte duhat vierca ulloid. \p \v 5 Mutto go Akab læi jabmam, de jorrali Moab gonagas erit Israel gonagasast.\x - \xo 3:5 \xt 2 Gon 1:1\x* \p \v 6 Ja gonagas Joram manai dam sæmma aige Samariast olgus ja gæc̄adi obba Israela. \p \v 7 Ja son manai dokko ja vuolgati sane Josafati, Juda gonagassi, ja cælketi: Moab gonagas læ jorralam must erit; aigokgo don mannat muina soattai Moaba vuostai? Ja son celki: Mon aigom mannat bajas; nuftgo don, nuft monge, nuftgo du almug, nuft muge almug, nuftgo du hæstak, nuft muge hæstak.\x - \xo 3:7 \xt 1 Gon 22:4\x* \p \v 8 Ja son celki: Guđe gæino mielde galgge moai mannat bajas? Ja son celki: Gæino mielde Edom mæce c̄ađa. \p \v 9 De manne Israel gonagas ja Juda gonagas ja Edom gonagas dokko, ja go si legje mannam mokke mielde c̄iec̄a bæive maŧke, de i læm c̄acce soattevekki ja omidi, mak c̄uvvu sin. \p \v 10 De celki Israel gonagas: Vuoi, go Hærra læ goc̄c̄om dam golbma gonagasa addem varas sin Moaba gitti! \p \v 11 Mutto Josafat celki: Igo dast læk oktage Hærra profeta, vai mi su bokte oʒ̄us̄eimek jærrat Hærrast? De vastedi muttom Israel gonagasa balvvalegjin ja celki: Dast læ Elisa, Safat bardne, gutte golgati c̄ace Elias gieđai bagjel.\f + \fr 3:11 \ft d. l. balvvali su.\f*\x - \xo 3:11 \xt 1 Gon 22:5\x* \p \v 12 Ja Josafat celki: Su lutte læ Hærra sadne. De manne Israel gonagas ja Josafat ja Edom gonagas vuolas su lusa. \p \v 13 De celki Elisa Israel gonagassi: Mi must læ duina dakkamus̄s̄an? Mana don du ac̄ad profetai lusa ja du ædnad profetai lusa! Mutto Israel gonagas celki sudnji: Ale nuft! Dastgo Hærra læ goc̄c̄om dam golbma gonagasa addem varas sin Moaba gitti.\x - \xo 3:13 \xt 1 Gon 18:19\x* \p \v 14 De celki Elisa: Nuft duotta go Hærra, alme væǥai Ibmel, ælla, gæn muođoi oudast mon c̄uoʒ̄om: Jos mon im vuttivaldas̄e Josafat, Juda gonagasa, de im mon jorggalivc̄e c̄albmam du bællai imge gæc̄as̄e du guvllui. \p \v 15 Ja dal, viʒ̄ʒ̄et munji muttom harppac̄uojatægje! Ja de dapatuvai, go harppac̄uojatægje c̄uojati, de bođi Hærra gietta su bagjeli\f + \fr 3:15 \ft Esek. 1, 3.\f*\x - \xo 3:15 \xt 1 Sam 10:5\x* \p \v 16 Ja son celki: Nuft cælkka Hærra: Dakket dam vuobmai roggid roggi balddi! \p \v 17 Dastgo nuft cælkka Hærra: Epet di galga oaidnet biega ja epet oaidnet arve, ja almake galgga dat vuobme devddujuvvut c̄acin, ja di galggabetet jukkat, di ja din oamek ja din barggos̄ibetak. \p \v 18 Ja dat læ uccan Hærra c̄almi oudast; son galgga maidai addet Moab din gitti. \p \v 19 Ja di galggabetet vuolas c̄asket juokke nana gavpuga ja juokke valljo gavpuga, ja juokke buore muora galggabetet di njæiddet, ja buok c̄acce‐agjagid galggabetet di buođđot, ja juokke buore ænambitta galggabetet di billestet geđgiguim. \p \v 20 Ja de dapatuvai iđđedest, dam aige, go borramus̄oaffar oaffarus̄s̄ujuvvu, gæc̄a, de bođi c̄acce Edombalggast, ja ænam devddujuvvui c̄acin. \p \v 21 Ja go buok Moabitalaʒ̄ak gulle, atte gonagasak legje mannam bajas soattam varas sin vuostai, de c̄oakkai goc̄c̄ujuvvujegje si juokke olbma muddost, gutte c̄anai boakkana birras, ja dast boarrasæbbuk\f + \fr 3:21 \ft d. l. vela sige, gæk æi lavim boaresvuođa diti soattai mannat.\f*, ja si divvu jec̄aidæsek raje ala. \p \v 22 Ja si likke arrad bajas iđđedest, ja bæivas̄ bagjani c̄ace bagjel; de oidne Moabitalaʒ̄ak, guđek legje buotta, c̄ace ruoksaden nuftgo vara. \p \v 23 Ja si celkke: Dat læ varra; gonagasak læk dus̄s̄adam gutteg guimidæsek ja goddam gutteg guimidæsek. Dal mana sallas̄i, Moab! \p \v 24 Mutto go si botte Israel soattesida lusa, de c̄uoʒ̄ʒ̄eli Israel ja c̄aski Moaba; ja si\f + \fr 3:24 \ft Moabitalaʒ̄ak.\f* bataregje sin oudast, ja si\f + \fr 3:24 \ft Israel.\f* botte ædnam sisa ja c̄aske Moaba. \p \v 25 Ja gavpugid gaikku si vuolas, ja juokke buore ænambitta ala suppijegje si jes̄ gutteg su gæđges ja devdde dam, ja juokke c̄acce‐agjaga buđđu si, ja juokke buore muora njeidde si, nuft atte dus̄s̄e gæđgek guđđujuvvujegje Kir‐Hareseti; ja s̄lengonbalkkok birrastatte dam ja bac̄e dam ala. \p \v 26 Go Moab gonagas oini, atte soatte s̄addai sudnji bære garasen, de valdi son mieldes c̄iec̄a c̄uođe olbma, guđek matte mieke rottit, bakkistam varas c̄ađa dam guovlost, gost Edom gonagas c̄uoʒ̄oi; mutto æi si mattam. \p \v 27 De valdi son su vuostasrieǥadam barnes, gutte galgai s̄addat gonagassan su sagjai, ja oaffarus̄ai su boalddemoaffaren muvra alde. Ja de s̄addai stuora moarre Israel bagjeli, ja si likkasegje matkai su lutte erit ja macce ruoktot sin ædnamasasek. \c 4 \s1 4. Kapittal. \s2 Muttom læska vaiddala Elisai damditi, go muttom, gæst læi gaibedæmus̄ sust, aiggo valddet su barneguovto balvvalægjenes, dainago son i mate makset; Elisa laset su oljo, nuft atte son matta makset su vælges, ja vela bacca sudnji aldsesis, 1–7. Elisa fidna muttom rigges aka lutte Sunemest, gutte vuostaivaldda su burist; son lopped sudnji barne jaǥe gæc̄est, 8–16. Son rieǥadatta barne, gutte muttom jaǥi gæc̄est buocca ja jabma; son manna Elisa lusa, gutte vuolgat su balvvalægjes Gehasi dokko ouddal bigjam varas su soabbe barnac̄a ala; mutto i dat gocca; Elisa boatta ja dakka barnac̄a ællen, 17–37. Elisa dakka dærvasmættom borramus̄a boratatten ja borata c̄uotte olbma guokte loǥe bivggelaibin, 38–44. \p \v 1 Ja muttom nisson, muttom profetai manai akain, c̄uorvoi Elisai ja celki: Du balvvalægje, mu boadnja, læ jabmam, ja don dieđak, atte du balvvalægje balai Hærrast; ja dal boatta muttom, gæst læ gaibedæmus̄ sust, valddet goabbas̄aǥaid mu barnid balvvalægjenes. \p \v 2 Ja Elisa celki sudnji: Maid galgam mon dakkat dudnji? Cælke munji: Mi dust læ vieso siste? Ja son celki: I du balvvalægje nissonest læk i mikkege vieso siste ærrebgo litte, man siste læ vuoiddam‐olljo.\x - \xo 4:2 \xt 1 Gon 17:12\x* \p \v 3 Ja son celki: Mana dokko ja bivde littid dobbe olgon buok du sidaguiminad, guoros littid! Ale divte daid læt harvvak! \p \v 4 Ja don galgak mannat sisa ja dappat uvsa gidda jec̄ad maŋest ja du barnidad maŋest; de galgak don golgatet oljo buok daidi littidi, ja juokke litte, mi dievva, galgak don erit bigjat. \p \v 5 Ja son manai erit su lutte ja dapai uvsa gidda jec̄as maŋest ja su barnides maŋest; dak gudde littid ouddan su lusa, ja son golgati dai sisa. \p \v 6 Ja de dapatuvai, go littek legje dievvam, de celki son su bardnasis: Guodde ouddan munji vela ovta litte! Mutto son celki sudnji: I læk s̄atan æmbo mikkege littid. De bissani oljo. \p \v 7 Ja son bođi ja muittali dam dam Ibmel olbmai, ja son celki: Mana dokko ja vuovde oljo ja mavse du vælgad, ja don du barnidadguim galgak daina ællet, mi vela bacca. \p \v 8 Ja de dapatuvai muttom bæive, atte Elisa manai rasta Sunemi, ja dast læi muttom javalas̄ nisson, ja son naggi su, vai son boras̄i; ja de dapatuvai, nuft davja go son manai daggo mæddel, de manai son dokko sisa borram varas.\x - \xo 4:8 \xt Josv 19:18\x* \p \v 9 Ja son celki su boadnjasis: Gæc̄a, mon dieđam, atte dat læ muttom basse Ibmel olmai, gutte dassedet manna monno mæddel. \p \v 10 Rakadædno moai dadde ovta ucca muvrrijuvvum lovtac̄a ja bigjo dasa ovta sænga sudnji ja ovta bævde ja ovta stuolo ja ovta gintaljuolge; ja go son boatta monno lusa, de galgga son mannat dokko sisa. \p \v 11 Ja de dapatuvai muttom bæive, atte son bođi dokko, ja de son manai dalle lokti ja oroi dobbe. \p \v 12 Ja son celki Gehasi, su rænggasis: Ravka dam Sunamitalas̄ nissona! Ja son ravkai su, ja son loaidasti ouddan su ouddi. \p \v 13 Dastgo son læi cælkkam sudnji: Cælke sudnji: Gæc̄a, don læk min diti adnam buok dam rafhetesvuođa; maid mon matam dakkat du oudast? Lægo mikkege, man birra mon matam sardnot du oudast gonagassi daihe soattehærrai? Mutto son celki: Mon orom gasko mu albmugam gaskast.\x - \xo 4:13 \xt Luk 10:40, 41\x* \p \v 14 De son celki: Maid matam mon dalle dakkat su oudast? Ja Gehasi celki: I alma sust læk oktage bardne, ja su boadnja læ boares. \p \v 15 De celki son: Ravka su! Ja son ravkai su, ja son loaidasti ouddan uksaraiggai. \p \v 16 Ja son celki: Boatte jaǥe dam aige muddost galgak don fatmastet ovta barne. Ja son celki: Ale nuft, mu hærrac̄am, don Ibmel olmai! Ale gielastala du balvvalægje nissonad!\x - \xo 4:16 \xt 1 Mos 18:10, 14\x* \p \v 17 Ja nisson s̄addai manai vuostai ja rieǥadatti barne dam mærreduvvum aiggai dam nubbe jaǥe, man birra Elisa læi sudnji sardnom. \p \v 18 Ja manna s̄addai stuoresen; de dapatuvai muttom bæive, atte son manai olgus su ac̄es lusa lagjo‐olbmui lusa. \p \v 19 Ja son celki su ac̄c̄asis: Mu oaivve! Mu oaivve! Ja son celki muttom renggi: Guodde su su ædne lusa! \p \v 20 Ja son valdi su ja doalvoi su su ædne lusa; ja son c̄okkadi su c̄ibbi alde gidda gaskabæive ragjai; de son jami. \p \v 21 Ja son manai bajas ja bijai su dam Ibmel olbma sænga ala ja dapai su maŋest ja manai olgus. \p \v 22 Ja son ravkai su boadnjas ja celki: Vuolgat munji dadde ovta rængain ja ovta njiŋŋelas asenin! De mon aigom gac̄c̄at dokko dam Ibmel olbma lusa ja de boattet fastain ruoktot. \p \v 23 Ja son celki: Manne aigok don mannat odne dokko su lusa? I odne læk ođđa manno ige sabbat. Mutto son celki: Luoite muo fal mannat! \p \v 24 Ja son c̄anati ridimspaǥa njiŋŋelas asena ala ja celki su rænggasis: Laidde dam ja mana maŧkasad, ale bissanatte muo vuogjemest, ærrebgo mon dudnji cælkam! \p \v 25 De manai son maŧkasis ja bođi dam Ibmel olbma lusa, Karmel varrai; ja de dapatuvai, go dat Ibmel olmai oini su oanekaʒ̄ast erit, de celki son Gehasi, su rænggasis: Gæc̄a, do læ dat Sunamitalas̄ nisson.\x - \xo 4:25 \xt 2 Gon 2:25\x* \p \v 26 Vieǥa dal su oudald ja cælke sudnji: Gævvago dudnji burist ja du boadnjai burist ja mannai burist? Ja son celki: Burist gævva. \p \v 27 Mutto go son bođi dokko vare lusa dam Ibmel olbma lusa, de doppi son gidda su julgidi; ja Gehasi loaidasti dokko nordastam varas su erit, mutto dat Ibmel olmai celki: Divte su orrot! Dastgo su siello læ bac̄c̄aget morras̄est; mutto Hærra læ c̄iekkam dam must erit ige læk addam dam munji diettevassi. \p \v 28 Ja son celki: Læmgo mon anotam ovta barne mu hærrastam? Imgo mon cælkkam: Ik don galga muo bættet?\x - \xo 4:28 \xt 2 Gon 4:16\x* \p \v 29 Ja son\f + \fr 4:29 \ft Elisa\f* celki Gehasi: Boakkanaste du alemidad ja valde mu soabbe du giettasad ja mana! Go don boađak guđege oudald, de ik don galga su dærvatet, ja go guttege dærvata du, de ik don galga sudnji vastedet, ja don galgak bigjat mu soabbe mana muođoi ala.\x - \xo 4:29 \xt Luk 10:4\x* \p \v 30 Mutto mana ædne celki: Nuft duotta go Hærra ælla, ja nuft duotta go du siello ælla: Im mon guođe du. De likkai son bajas ja c̄uovoi su. \p \v 31 Ja Gehasi manai sin ouddalist ja bijai soabbe barnac̄a muođoi ala; mutto i læm mikkege jienaid ige mikkege mærkaid dam ala, atte dat dovdas̄i maidege. Ja son macai ruoktot, manai su oudald ja addi sudnji dam diettevassi, cælkededin: I manna goccam. \p \v 32 Ja Elisa bođi vissui, ja gæc̄a, manna læi jabmam ja vællai su sænga alde. \p \v 33 De son manai sisa ja dapai uvsa sodno goabbas̄aǥai maŋest ja rokkadalai Hærrai.\x - \xo 4:33 \xt Ap daǥ 9:40\x* \p \v 34 Dasto goarŋoi son bajas ja velledi mana bagjeli ja bijai su njalmes dam njalme ala ja su c̄almides dam c̄almi ala ja su gieđaides dam gieđai ala ja gobmoli dam bagjeli; de lieggani mana rumas̄.\x - \xo 4:34 \xt 1 Gon 17:21; Ap daǥ 20:10\x* \p \v 35 Ja son likkai fastain bajas ja vaʒi ovta gærde oudas maŋas vieso siste; dasto goarŋoi son fastain bajas ja gobmoli dam bagjeli; de gasti manna c̄iec̄a gærde, ja manna rabasti su c̄almides. \p \v 36 De ravkai son Gehasi ja celki: Ravka Sunamitalas̄ nissona! Ja son ravkai su, ja son bođi sisa su lusa; ja son celki: Valde du barnad!\x - \xo 4:36 \xt Luk 7:15\x* \p \v 37 Ja son bođi ja gac̄ai vuolas su julgi ouddi ja gobmerdi jec̄as vuolas ædnami; ja son valdi su barnes ja manai olgus. \p \v 38 Ja Elisa macai ruoktot Gilgali, ja nælgge læi ædnamest, ja profetai manak c̄okkajegje su muođoi oudast; ja son celki su rænggasis: Bija dam stuora bađe bajas ja vuos̄a mallasa profetai manaidi!\x - \xo 4:38 \xt 2 Gon 2:1\x* \p \v 39 De manai muttom olgus mæccai c̄oaggem varas urttasid, ja son gavnai ovta mæccemuora, ja son c̄oggi dast mæcce‐agurkaid, dievva su biktases; ja go son bođi sisa, de c̄uopadi son daid borramus̄battai; dastgo æi si dovddam daid. \p \v 40 Ja si goivvu olbmaidi, vai si boras̄e; ja de dapatuvai, go si legje borramen borramus̄ast, de c̄urvvu si ja celkke: Jabmem læ bađe siste, don Ibmel olmai! Ja æi si mattam borrat. \p \v 41 De son celki: De viʒ̄ʒ̄et jafoid! Ja son suppi daid battai ja celki: Goaivo olbmuidi, vai si boras̄e! Ja de i læm mikkege bahaid bađe siste. \p \v 42 Ja de bođi muttom olmai Baal‐Salisast, ja son buvti dam Ibmel olbmai alggos̄addo laibe, guokte loǥe bivggelaibe, ja varas gornid su sækastes; ja son\f + \fr 4:42 \ft Elisa.\f* celki: Adde olbmuidi, vai si boras̄e!\x - \xo 4:42 \xt 4 Mos 18:12, 13\x* \p \v 43 Mutto su balvvalægje celki: Moft mon matam dam bigjat c̄uođe olbma ouddi? Mutto son celki: Adde olbmuidi, vai si boras̄e. Dastgo nuft cælkka Hærra: Si galggek borrat ja oaʒ̄ʒ̄ot ligas.\x - \xo 4:43 \xt Joh 6:9\x* \p \v 44 Ja son bijai dam sin ouddi, ja si borre ja oʒ̄ʒ̄u ligas Hærra sane mielde.\x - \xo 4:44 \xt Matt 15:37; Joh 6:12\x* \c 5 \s1 5. Kapittal. \s2 Naaman, Syrialas̄ gonagasa soattehærra, læ spittalas̄; muttom Israelitalas̄ nieidda nævvo su bivddet væke profet Elisa lutte Samariast; Syrialas̄ gonagas vuolgata Naamana girjin gonagas Jorama lusa, man siste son anota dast, atte son galgga dærvasmattet su; Joram suorggana damditi, 1–7. Elisa dikta su boattet lusas ja goc̄c̄o su lavggot jec̄as c̄iec̄a gærde Jordanest; Naaman moaratuvva, mutto dakka dadde maŋemusta profeta nævvag mielde ja buttasmuvva, 8–14. Profeta i dato vuostaivalddet maidege addaldaǥaid; Naaman aiggo dastmaŋŋel oaffarus̄s̄at dus̄s̄e Hærrai, 15–19. Gehasi gac̄c̄a Naaman maŋŋai, anot ja oaʒ̄ʒ̄o sust addaldaǥa, mutto rangas̄tuvvu spittalvuođain, 20–27. \p \v 1 Ja Naaman, Syrialas̄ gonagasa soattehærra, læi stuora olmai su hærras muođoi oudast ja alla arvost adnujuvvum, dastgo su bokte læi Hærra addam Syriai bestujume; ja olmai læi væǥalas̄ soatte‐olmai, mutto læi spittalas̄. \p \v 2 Ja Syrialaʒ̄ak legje mannam olgus jottevækkan ja legje eritdolvvom muttom ucca nieidac̄a fanggan Israel ædnamest; ja son balvvali Naamana aka. \p \v 3 Ja son celki su æmedasas: Vare mu isedam dadde c̄uʒ̄us̄i dam profeta muođoi oudast, gutte læ Samariast! De son bæstas̄i su su spittalvuođast. \p \v 4 Ja son\f + \fr 5:4 \ft Naaman.\f* manai sisa ja dieđeti dam su hærrasis ja celki: Nuft ja nuft læ dat nieidda sardnom, gutte læ Israel ædnam olmus̄. \p \v 5 De celki Syria gonagas: Vuolge dokko, ja mon aigom vuolgatet girje Israel gonagassi. Son vulgi dalle maŧkai ja valdi mieldes loǥe talenta silba ja gutta duhat sekel golle ja loǥe garvoid molsastakkan. \p \v 6 Ja son buvti girje Israel gonagassi, mi c̄uojai nuft: . . . . Ja dal, go dat girje boatta dudnji, gæc̄a, de mon læm vuolgatam Naamana, mu balvvalægjam, du lusa, vai don bæstas̄ik su su spittalvuođast erit. \p \v 7 Ja de dapatuvai, go Israel gonagas loǥai girje, de gaikodi son su biktasides ja celki: Læmgo mon Ibmel, nuft atte mon matam jametet ja dakkat ællen, go dat vuolgat sane munji, vai mon bæstas̄im ovta olbma su spittalvuođast? Arvvedeket dadde ja gec̄c̄et, atte son bivdda salva muina soattat.\x - \xo 5:7 \xt 1 Mos 30:2; 5 Mos 32:39; 1 Sam 2:6\x* \p \v 8 Ja de dapatuvai, go Elisa, dat Ibmel olmai, gulai, atte Israel gonagas læi gaikodam su biktasides, de vuolgati son sane gonagassi ja cælketi: Manne læk don gaikodam du biktasidad? Divte dadde su boattet mu lusa! De son galgga dovddat, atte profeta læ Israelest. \p \v 9 De bođi Naaman su hæstaidesguim ja su vavnaines ja bissani Elisa vieso uksaraige ouddi. \p \v 10 Ja Elisa vuolgati airrasa sudnji ja cælketi: Mana dokko ja lavgo jec̄ad c̄iec̄a gærde Jordanest! De galgga du oaʒ̄ʒ̄e fastain s̄addat dærvasen, ja don galgak s̄addat buttesen.\x - \xo 5:10 \xt Joh 9:7\x* \p \v 11 De moaratuvai Naaman ja vulgi erit ja celki: Gæc̄a, mon jurdas̄im: Son aiggo vissasi boattet olgus mu lusa ja loaidastet ouddan ja c̄uorvvot Hærra, su Ibmeles, nama ja likkatet su gieđas dam baike bagjel ja eritvalddet spittalas̄vuođa. \p \v 12 Æbago Abana ja Parpar, Damaskus joǥak, læk buorebuk go buok Israel c̄acek? Imgo mon mate jec̄c̄am dain lavggot, ja s̄addat buttesen? Ja son jorgeti ja manai erit moarest. \p \v 13 Ja su balvvalægjek loaidastegje ouddan ja sardnu sudnji ja celkke: Mu ac̄c̄am! Jos profeta lifc̄i du ala bigjam maidege lossadid, de ikgo don livc̄e dam dakkam? Man sagga æmbo dalle, go son dudnji cælkka: Lavgo jec̄ad, ja don galgak s̄addat buttesen. \p \v 14 De manai son vuolas ja buokc̄ali c̄iec̄a gærde Jordan sisa dam Ibmel olbma sane mielde; ja su oaʒ̄ʒ̄e s̄addai dærvasen nuftgo ucca barnac̄a oaʒ̄ʒ̄e, ja son s̄addai buttesen.\x - \xo 5:14 \xt Luk 4:27\x* \p \v 15 Ja son macai ruoktot dam Ibmel olbma lusa, son jes̄ ja obba su joavkko, ja son bođi ja loaidasti ouddan su ouddi ja celki: Gæc̄a, mon dieđam, atte i læk Ibmel obba ædnam aldege, ærrebgo Israelest; de vuostaivalde dal addaldaǥa du balvvalægjestad! \p \v 16 Mutto son celki: Nuft duotta go Hærra ælla, gæn muođoi oudast mon c̄uoʒ̄om: Im mon vuostaivalde dam. Ja son aigoi naggit su dam vuostaivalddet, mutto son biettali. \p \v 17 De celki Naaman: Go don ik dato, de divte du balvvalægjad oaʒ̄ʒ̄ot nuft ollo ædnama, go guokte mulasena matteba guoddet! Dastgo du balvvalægje i aigo s̄atan æmbo oaffarus̄s̄at boalddemoaffarid daihe njuovvamoaffarid æra ibmelidi, mutto aivefal Hærrai. \p \v 18 Daddeke, dam andagassi addus Hærra du balvvalægjai: Go mu hærra\f + \fr 5:18 \ft Syria gonagas.\f* manna Rimmon vieso sisa dobbe rokkadallat, ja go son doarjo jec̄as mu gieđa vuostai, ja go mon dalle gobmerdam jec̄c̄am vuolas Rimmon viesost, de addus dadde Hærra du balvvalægjai andagassi dam as̄est! \p \v 19 Ja son celki sudnji: Vuolge erit rafhin! Ja son manai su lutte erit oanekas̄ gaski. \p \v 20 De celki Gehasi, Elisa, dam Ibmel olbma, rængga: Gæc̄a, mu ised læ sæstam dam Syrialaʒ̄a Naamana ja i vuostaivalddam su gieđast, maid son læi buktam mieldes; nuft duotta go Hærra ælla, mon aigom viekkalet su maŋŋai ja oaʒ̄ʒ̄ot juoida sust. \p \v 21 Ja Gehasi gac̄ai Naaman maŋŋai; ja go Naama oini muttoma viekkamen maŋestes, de njuikki son vuolas vavnast ja manai su oudald ja celki: Gævvago burist? \p \v 22 Ja son celki: Burist gævva; mu ised læ muo vuolgatam ja cælketa: Gæc̄a, aito dal læba guokte nuorra olbma boattam mu lusa Efraim varest, profetai manain; adde dadde sodnoidi ovta talenta silba ja guvtid garvoid molsastakkan! \p \v 23 Ja Naaman celki: Mieđet muo valddet guokte talenta! Ja son naggi su ja c̄anai guokte talenta silba guovte burssi ja valdi guvtid garvoid molsastakkan ja addi daid guoktasi su rængaines, ja soai guddiga dam su oudast. \p \v 24 Ja go son bođi dievvai, de vuostaivaldi son dam sin gieđast ja vurkki dam vissui; ja son luiti olbmaid vuolgget, ja soai manaiga erit. \p \v 25 Ja son jes̄ bođi ja loaidasti ouddan su isedes ouddi; ja Elisa celki sudnji: Gost don boađak, Gehasi? Ja son celki: I du balvvalægjat læk mannam i duokko ige deiki. \p \v 26 Mutto son celki sudnji: Igo mu vaibmo læm dobbe\f + \fr 5:26 \ft d. l. imgo mon læm vuoiŋa siste lakka orromen?\f*, go olmai jorgeti su vavnastes ja manai du oudald? Lægo dal aigge vuostaivalddet silba ja vuostaivalddet biktasid ja olljomuoraid ja vidnegardid ja smavva omid ja stuora omid ja balvvalegjid ja bigaid? \p \v 27 Damditi galgga Naamana spittalvuotta darvvanet dudnji ja du nallai aǥalaʒ̄at. Ja son manai olgus su lutte erit, spittalaʒ̄ʒ̄an, muottag lakai.\x - \xo 5:27 \xt 2 Sam 3:29; 2 Mos 4:6; 4 Mos 12:10\x* \c 6 \s1 6. Kapittal. \s2 Elisa satta ovta aks̄o, mi læ gac̄c̄am c̄accai, govdidet bajas, 1–7, almostatta Israel gonagassi Syrialas̄ gonagasa aiggomus̄a, 8–12, doalvvo daid Syrialaʒ̄aid, guđek galgge su doppit, gasko Samaria sisa, mutto i dato, atte gonagas Joram galgga sin goddet, 13–23. Samaria birrastattujuvvu; dasa s̄adda nuft garra nælggehætte, atte muttom nisson borra su jec̄as mana; gonagas Joram lokka dam Elisa sivvan ja aiggo su goddet, 24–33. \p \v 1 Ja profetai manak celkke Elisai: Gæc̄a, dat baikke, gost mi c̄okkap du muođoi oudast, læ migjidi bære garʒ̄ʒ̄e. \p \v 2 Mannop mi Jordan gaddai ja valddop dobbe jes̄ gutteg ovta hirsa, vai mi matas̄eimek huksit aldsesæmek dasa ovta baike, gost mi mattep c̄okkat! Ja son celki: Mannet! \p \v 3 Ja muttom sist celki: Mieđet min dadde mannat du balvvalegjidadguim! Ja son celki: Mon aigom mannat mielde. \p \v 4 De manai son sin mielde; ja si botte Jordan gaddai ja c̄uppe muoraid. \p \v 5 Ja go muttom sist njeidi su hirsas, de gac̄ai aks̄o c̄accai; ja son c̄uorvoi ja celki: Vuoi, mu hærram! Dat læi vela luoikas oabme. \p \v 6 De celki dat Ibmel olmai: Goggo dat gac̄ai? Ja son c̄ajeti sudnji dam baike; de c̄uopai son ovta muorrabittac̄a ja suppi dam dokko ja sati aks̄o govdidet bajas. \p \v 7 Ja son celki: Valde dam bajas! Ja son geiggi su gieđas ja valdi dam. \p \v 8 Ja Syria gonagas doalai soađe Israelin; ja son rađđadalai su balvvalegjidesguim ja celki: Dam ja dam baikest galgga mu soattesida læt. \p \v 9 Mutto dat Ibmel olmai vuolgati sane Israel gonagassi ja cælketi: Varot jec̄ad mannamest dam baike mæddel! Dastgo dokko aigguk Syrialaʒ̄ak vuolas mannat. \p \v 10 De vuolgati Israel gonagas olbmaid dokko dam baikkai, maid dat Ibmel olmai læi sudnji cælkkam ja varrim su dam harrai, ja son varoti jec̄as dast; ja i dat dapatuvvam dus̄s̄efal ovta gærde ige guovte gærde. \p \v 11 Ja Syria gonagasa vaibmo s̄addai garraset likkatuvvut dam as̄e diti; ja son ravkai su balvvalegjides ja celki sigjidi: Epetgo di aigo addet munji diettevassi, guttemus̄ min olbmuin doalla Israel gonagasa bæle? \p \v 12 De celki muttom su balvvalegjin: I dat læk nuft, mu hærram gonagassam, mutto Elisa, dat profeta, gutte læ Israelest, adda Israel gonagassi daid sanid diettevassi, maid don sarnok du sænggagammarestad. \p \v 13 Ja son celki: Mannet dokko ja gec̄c̄et, gost son læ, vai mon bæsam vuolgatet dokko ja vieʒ̄atet su! Ja dat dieđetuvvui sudnji ja celkkujuvvui: Gæc̄a, son læ Dotanest. \p \v 14 De vuolgati son dokko hæstaid ja vavnaid ja stuora soattevæǥa; ja si botte dokko ikko ja birrastatte gavpuga. \p \v 15 Ja dam Ibmel olbma balvvalægje likkai arrad bajas, ja go son manai olgus, gæc̄a, de birrastatti soattevækka gavpuga, sikke hæstak ja vavnak. De celki su rængga sudnji: Vuoi, mu isedam! Maid moai galgge dakkat? \p \v 16 Ja son celki: Ale bala! Dastgo dak, guđek læk monno bæle, læk ænebuk go si, guđek læk sin bæle.\x - \xo 6:16 \xt 2 Muit 32:7; 1 Joh 4:4\x* \p \v 17 Ja Elisa rokkadalai ja celki: Hærra! Rabast su c̄almid, vai son oaʒ̄ʒ̄o oaidnet. Ja Hærra rabasti rænga c̄almid, ja son oini, ja gæc̄a, varre læi dievva buolle hæstain ja vavnain birra buok Elisa birra.\x - \xo 6:17 \xt 1 Mos 32:1; Salm 34:8\x* \p \v 18 Ja go si\f + \fr 6:18 \ft Syrialaʒ̄ak.\f* manne vuolas su lusa, de rokkadalai Elisa Hærrai ja celki: C̄aske dam albmuga c̄uovgatesvuođain! Ja son c̄aski sin c̄uovgatesvuođain Elisa sane mielde.\x - \xo 6:18 \xt 1 Mos 19:11\x* \p \v 19 De celki Elisa sigjidi: I dat læk gæidno, ja i dat læk gavpug; c̄uvvot muo! De mon doalvom din dam olbma lusa, gæn di occabetet. Ja son doalvoi sin Samariai. \p \v 20 Ja de dapatuvai, go si botte Samaria sisa, de celki Elisa: Hærra, rabast sin c̄almid, vai si oainas̄e! Ja Hærra rabasti sin c̄almid, ja si oidne, ja gæc̄a, si legje gasko Samaria. \p \v 21 Ja Israel gonagas celki Elisai, go son oini sin: Galgamgo mon goddet, galgamgo mon goddet, mu ac̄ac̄am? \p \v 22 Mutto son celki: Ik don galga sin goddet; goddakgobai daidge, gæid don daǥak fanggan du mikinad ja du davginad\f + \fr 6:22 \ft ik don alma godde soattefangaidge, juobe son dalle vela daid.\f*? Bija laibe ja c̄ace sin ouddi, vai si bessek borrat ja jukkat ja de mannat erit sin hærrasek lusa! \p \v 23 De son rakadi sigjidi stuora mallasid, ja si borre ja jukke; dasto luiti son sin mannat, ja si manne sin hærrasek lusa. Ja æi Syrialas̄ jottevæǥak s̄atan æmbo boattam Israel ædnami. \p \v 24 Ja de dapatuvai dastmaŋŋel, atte Benhadad, Syria gonagas, c̄okki obba su soattevæǥas ja manai bajas ja birrastatti Samaria. \p \v 25 Ja stuora nælgge s̄addai Samariai, ja gæc̄a, si birrastatte dam, dassac̄i go okta asenoaivve mavsi gavce loǥe sekel silba ja kab‐njæljadas duvabaikka vitta sekel silba. \p \v 26 Ja go Israel gonagas muttomin vaʒi birra muvra mielde, de c̄uorvoi muttom nisson sudnji ja celki: Væket, mu hærram gonagassam! \p \v 27 Mutto son celki: Go Hærra i aigo du væketet, gost galgas̄im dalle mon rabedet dudnji væke? Juogo gordneraidnim‐baikest daihe vidneboc̄c̄emgarest? \p \v 28 Ja gonagas celki sudnji: Mi dust vaillo? Ja son celki: Dat nisson celki munji: Adde deiki du barnad! De moai aiggu su odna bæive borrat ja mu barnegis itten. \p \v 29 De moai vuos̄aime mu barne ja boraime su; ja mon celkkim sudnji nubbe bæive: Adde deiki du barnad! De moai aiggu su borrat. Mutto son c̄ieǥai su barnes.\x - \xo 6:29 \xt 3 Mos 26:29; 5 Mos 28:53; Vaid 4:10\x* \p \v 30 Ja de dapatuvai, go gonagas gulai nissona sanid, de gaikodi son su biktasides, go son vaʒi birra muvra mielde; de gæc̄ai almug, ja gæc̄a, sækka læi su rubmas̄ alde siskabælde.\x - \xo 6:30 \xt 1 Gon 21:27\x* \p \v 31 Ja son celki: Nuft dakkus Ibmel mu vuostai, ja bissus son nuft dakkamest, jos Elisa, Safat barne, oaivve galgga bissot su alde odne! \p \v 32 Ja Elisa læi c̄okkamen su viesostes, ja vuorrasak c̄okkajegje su lutte. De vuolgati gonagas muttom olbma dokko luttes; mutto ouddalgo dat airas bođi su\f + \fr 6:32 \ft Elisa\f* lusa, de celki son vuorrasidi: Oaidnebetetgo di, atte dat sorbmijægje\f + \fr 6:32 \ft Akaba,\f* bardne læ vuolgatam deiki valddet mu oaive? Varoteket! Go airas boatta, de dappet uvsa gidda ja nordasteket su ruoktot uvsain! Æigo su hærra lavkek juo gullu su maŋest?\x - \xo 7:32 \xt 1 Gon 19:10, 14; 21:19\x* \p \v 33 Go son ain læi singuim sardnomen, gæc̄a, de bođi airas vuolas su lusa. De celki son\f + \fr 6:33 \ft gonagas, gutte læi boattam airrasa maŋest.\f*: Gæc̄a, daggar\f + \fr 6:33 \ft 29. v.\f* læ dat oasetesvuotta, mi læ boattam Hærrast; manne galgas̄im mon s̄atan gukkeb vuorddet Hærra? \c 7 \s1 7 Kapittal. \s2 Elisa einosta, atte nælggehætte galgga læt nokkam dam nubbe bæive, ja gulat muttom oaivamuʒ̄ʒ̄i, gutte i dato dam oskot, at son galgga s̄addat dasa duođas̄tægjen, mutto i galga niktit dast maidege burid, 1, 2. Njællje spittalaʒ̄a gavdnek Syrialaʒ̄ai soattesida buok daina, mi dast læi, guđđujuvvum Syrialaʒ̄ain, 3–9. Si dieđetek dam gonagassi; Israel stajed soattesida, ja profeta goabbas̄aǥak einostusak devddujuvvujek, 10–20. \p \v 1 De celki Elisa: Gullet Hærra sane! Nuft cælkka Hærra: Dam aige itten galgga okta mitto fina jafok ostujuvvut ovta sekel oudast, ja guokte bivggemitto ovta sekel oudast Samaria portast. \p \v 2 Mutto dat oaivamus̄, gæn gieđa vuostai gonagas doarjoi jec̄as, vastedi dam Ibmel olbmai ja celki: Gæc̄a, daiddabe Hærra dal dakkat ikkunid albmai! Galgas̄igo dat sadne ollas̄uvvut? Ja son celki: Gæc̄a, don galgak oaʒ̄ʒ̄ot dam oaidnet du c̄almidadguim, mutto ik dast borrat. \p \v 3 Mutto de legje njællje spittalas̄ olbma porta uksaraige oudast, ja si celkke, nubbe nubbai: Manne mi c̄okkap dast, dassac̄i go mi jabmep?\x - \xo 7:3 \xt 3 Mos 13:46\x* \p \v 4 Jos mi cælkkep: Mi aiggop mannat gavpuga sisa, de læ nælgge gavpugest, ja mi jabmep dasa, ja jos mi c̄okkapge dast, de mi maidai jabmep; de bottet dal ja mannop mi rasta Syrialaʒ̄ai soattesidi! Jos si diktek min ællet, de mi ællep, ja jos si goddek min, de mi jabmep. \p \v 5 De c̄uoʒ̄ʒ̄elegje si ækkedes væiggen mannam varas Syrialaʒ̄ai soattesida sisa; ja go si botte Syrialaʒ̄ai soattesida ravddi, gæc̄a, de i dast læm oktage olmai. \p \v 6 Dastgo Hærra læi diktam Syrialaʒ̄ai soattesida gullat vavnai suobmana ja hæstai suobmana, stuora soattevæǥa suobmana; de si celkke, nubbe nubbai: Gæc̄a, Israel gonagas læ balkatam Hetitalaʒ̄ai gonagasaid ja Egypten gonagasaid min vuostai, min fallitam varas.\x - \xo 7:6 \xt 2 Gon 19:7\x* \p \v 7 Ja si likkasegje ja bataregje ækkedes væiggen; si guđđe sin gođidæsek ja sin hæstaidæsek ja sin asenidesek, soattesidasek, nuftgo dat læi, ja bataregje gagjom varas sin hægasek. \p \v 8 Go dok spittalaʒ̄ak botte soattesida ravddi, de manne si muttom goađe sisa ja borre ja jukke, ja si valdde dast silbaid ja gollid ja biktasid ja manne dokko ja c̄ikke daid; dasto macce si ruoktot ja manne nubbe æra goađe sisa ja valdde, mi dast læi, ja manne dokko ja c̄ikke dam. \p \v 9 Mutto de celkke si, nubbe nubbai: Æp mi daǥa riekta; dat bæivve læ buri saǥai bæivve, ja jos mi dal orrop javotaǥa ja vuorddep, dassac̄i go iđed c̄uvgod, de gac̄c̄a sivva min bagjeli; de bottet dal, mannop mi sisa ja muittalekop dam gonagasa vissui! \p \v 10 Ja si botte ja c̄urvvu gavpuga porttafavtaidi ja muittalegje sigjidi dam ja celkke: Mi bođimek Syrialaʒ̄ai soattesidi, ja gæc̄a, i dast læm oktage olmai ige olbmu jiedna; mutto hæstak legje c̄adnagasast, ja asenak c̄adnagasast, ja goađek, nuftgo dak lavijek læt. \p \v 11 De c̄urvvu porttafavtak ja muittalegje dam sisa gonagasa vissui. \p \v 12 Ja gonagas likkai ikko bajas ja celki su balvvalegjidasas: Mon aigom digjidi c̄ilggit, maid Syrialaʒ̄ak læk dakkam min vuostai; si dittek, atte mi gillap nælge, damditi læk si mannam olgus soattesidast c̄iekkam varas jec̄aidæsek mæccai, cælkededinæsek: Go si dal mannek gavpugest olgus, de mi gidda valddep sin ællenaǥa ja mannap gavpuga sisa. \p \v 13 De vastedi muttom su balvvalegjin ja celki: Valddusek si dadde vitta dain baccam hæstain, mak læk baccam deiki sisa! Gæc̄a, sigjidi s̄adda gævvat, nuftgo obba dam Israel ædnagvutti, mi læ baccam deiki sisa, daihe sigjidi s̄adda gævvat, nuftgo obba dam Israel ædnagvutti, mi læ hævvanam. De vuolgatekop mi dalle dokko ja gec̄c̄op bærrai! \p \v 14 De si valdde guokte vavna hæstaiguim, ja gonagas vuolgati daid Syrialaʒ̄ai soattevæǥa maŋŋai ja celki: Mannet dokko ja gec̄c̄et bærrai! \p \v 15 Ja si manne sin maŋest gidda Jordan ragjai, ja gæc̄a, obba balges læi dievva biktasin ja æra galvoin, maid Syrialaʒ̄ak legje suppom aldesek erit, go si balo siste gac̄c̄e erit; ja airrasak macce ruoktot ja muittalegje dam gonagassi. \p \v 16 De manai almug olgus ja stajedi Syrialaʒ̄ai soattesida; de læi okta mitto fina jafok oaʒ̄ʒ̄omest ovta sekel oudast, ja guokte bivggemitto ovta sekel oudast Hærra sane mielde.\x - \xo 7:16 \xt 2 Gon 7:1\x* \p \v 17 Ja gonagas læi bigjam dam oaivamuʒ̄a, gæn gieđa vuostai son doarjoi jec̄as, bagjeligæc̄c̄en portti; ja almug duolmoi su vuolas portast, ja son jami, nuftgo dat Ibmel olmai læi sardnom, nuftgo son læi sardnom, dallego gonagas bođi vuolas su lusa. \p \v 18 Dastgo, go dat Ibmel olmai sarnoi gonagassi ja celki: Guokte bivggemitto galggaba ostujuvvut ovta sekel oudast, ja okta mitto fina jafok ovta sekel oudast dam aige itten Samaria portast, \p \v 19 de vastedi oaivamus̄ dam Ibmel olbmai ja celki: Gæc̄a, daiddabe Hærra dal dakkat ikkunid albmai! Galgas̄igo gævvat dam sane mielde? Ja son celki: Don galgak oaʒ̄ʒ̄ot dam oaidnet du c̄almidadguim, mutto ik dast borrat.\x - \xo 7:19 \xt 2 Gon 7:2\x* \p \v 20 Ja nuft sudnji gævai; almug duolmoi su vuolas portast, ja son jami. \c 8 \s1 8. Kapittal. \s2 Elisa nævvo dam nissona, gæn barne son læi bajasboktam, guođđet ædnama, dastgo nælggehætte læi boattemen; son dakka dam, boatta nælggehæđe loapast fastain ruoktot ja oaʒ̄ʒ̄o Ibmel doarjalæme bokte fastain su ædnames ja su obmudaǥas ruoktot. 1–6. Elisa boatta Damaskusi, gulat, atte Benhadad galgga jabmet ja Hasael s̄addat gonagassan ja dakkat Israeli ollo bahaid, 7–13. Hasael godda Benhadad ja s̄adda gonagassan. 14, 15. Joram s̄adda gonagassan Judai, læ ibmelmættom; Edomitalaʒ̄ak jorralek sust erit; son jabma, 16–24. Akasja s̄adda gonagassan su sagjai, son læ maidai ibmelmættom, manna Joramin, Israel gonagasain, soattai Syrialaʒ̄ai vuostai; Joram havvadattujuvvu; Akasja oappaladda su Jisreelest, 25–29. \p \v 1 Ja Elisa sarnoi dam nissoni, gæn barne son læi dakkam ællen, ja celki: Gærggad jec̄ad ja mana erit, don ja du viesso, ja oro nuftgo vieres, gost don matak! Dastgo Hærra læ ravkkam nælge, ja dat boatta maidai ædnam bagjeli c̄iec̄a jakkai.\x - \xo 8:1 \xt 2 Gon 4:35\x* \p \v 2 Ja nisson gærggadi jec̄as ja daǥai dam Ibmel olbma sane mielde; son manai erit, son ja su viesso, ja son oroi nuftgo vieres Filistalaʒ̄ai ædnamest c̄iec̄a jaǥe.\x - \xo 8:2 \xt Rut 1:1\x* \p \v 3 Ja de dapatuvai c̄iec̄a jaǥe gæc̄est, atte nisson macai ruoktot Filistalaʒ̄ai ædnamest; ja son manai olgus c̄uorvvom varas gonagassi, vai son oʒ̄us̄i su viesos ja su ædnamoases ruoktot. \p \v 4 Mutto gonagas læi aito dalle sardnomen Gehasin, dam Ibmel olbma rængain, ja celki: Muittal dadde munji buok daid stuora daǥoid, maid Elisa læ dakkam! \p \v 5 Ja de dapatuvai, aito go son læi muittalæmen gonagassi, atte son læi dakkam dam jabme ællen, gæc̄a, de c̄uorvoi dat nisson, gæn barne son læi dakkam ællen, gonagassi su viesos birra ja su ædnamoases birra. De celki Gehasi: Mu hærram gonagassam! Dat de læ dat nisson, ja dat læ su bardne, gæn Elisa daǥai ællen. \p \v 6 De jærai gonagas nissonest, ja son muittali sudnji dam; ja gonagas addi su oaʒ̄ʒ̄ot muttom viesso‐balvvalægjes mieldes ja celki: Rabed sudnji ruoktot buok, mi gulla sudnji, ja buok dam vuoito, maid dat ædnam‐oasse læ addam dam bæive rajest, go son guđi ædnama, ja gidda dassac̄i! \p \v 7 Ja Elisa bođi Damaskusi, ja Benhadad, Syria gonagas, læi aito dalle buoccamen; de dat muittaluvvui sudnji ja celkkujuvvui: Dat Ibmel olmai læ boattam deiki. \p \v 8 De celki gonagas Hasaeli: Valde addaldaǥa mieldad ja mana dam Ibmel olbma oudald ja jæra Hærrast su bokte ja cælke: Galgamgo mon bagjanet dam buocalvasast? \p \v 9 De manai Hasael su oudald ja valdi addaldaǥa mieldes, ja dam valdi son dam buoremusast Damaskusest, nuft ollo, go njællje loǥe kamela matte guoddet; ja son bođi ja loaidasti su ouddi ja celki: Du bardne, Benhadad, Syria gonagas, læ vuolgatam muo du lusa ja cælketa: Galgamgo mon bagjanet dam buocalvasast? \p \v 10 Mutto Elisa celki sudnji: Mana fal dokko ja cælke: Don galgak ællet\f + \fr 8:10 \ft maid mon dieđam, atte don daǥak, vaiko maid mon vastedæʒ̄ʒ̄am,\f*. Mutto Hærra læ addam muo oaidnet, atte son galgga jabmet.\x - \xo 8:10 \xt 2 Gon 8:14\x* \p \v 11 Ja son bisoi gæc̄c̄amestes su ala sagga gukka, ja dat Ibmel olmai c̄ieroi.\x - \xo 8:11 \xt Luk 19:41\x* \p \v 12 De celki Hasael: Manne c̄ierro mu hærram? Ja son celki: Dainago mon dieđam, atte don galgak dakkat Israel manaidi bahaid; sin ladnid galgak don buollatet, ja sin nuorra olbmaid galgak don mikin goddet, ja sin ucca manac̄id galgak don cuvkkit, ja sin famotes nissonid galgak don luddit.\x - \xo 8:12 \xt 2 Gon 10:32\xta ; j. n. v.;\xta* Amos 1:3, 4, 13; 4:10; Es 13:16, 18; Hos 14:1\x* \p \v 13 Ja Hasael celki: Mi læ du balvvalægje, dat bæna, go son galgas̄i dakkat dam stuora daǥo? Ja Elisa celki: Hærra læ addam muo oaidnet du gonagassan Syria bagjel.\x - \xo 8:13 \xt 1 Gon 19:15\x* \p \v 14 De son vulgi Elisa lutte ja bođi su hærras lusa; ja dat celki sudnji: Maid celki Elisa dudnji? Ja son celki: Son celki munji: Don galgak ællet. \p \v 15 Ja de dapatuvai dam nubbe bæive, de valdi son rano ja coggadi dam c̄acest ja lebbi dam su muođoi bagjel, ja son jami; ja Hasael s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 16 Joram, Akab barne, Israel gonagasa, viđad jaǥest, go Josafat vela læi Juda gonagas, s̄addai Joram, Josafat bardne, Juda gonagassan.\x - \xo 8:16 \xt 2 Muit 21:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 Guokte njæljad lokkai jaǥe boares læi son, go son s̄addai gonagassan, ja gavce jaǥe rađđi son Jerusalemest. \p \v 18 Ja son vagjoli Israel gonagasai gæino mielde, nuftgo Akaba viesso læi dakkam, dastgo sust læi muttom Akaba nieidda akkan, ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast.\x - \xo 8:18 \xt 2 Gon 16:3\x* \p \v 19 Mutto Hærra i dattom dus̄s̄adet Juda David, su balvvalægjes, diti, nuft moft son læi sudnji cælkkam aiggot addet sudnji, namalassi su barnidi, ovta goalo buok beivid.\x - \xo 8:19 \xt 2 Sam 7:12\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Gon 11:36; 15:4\x* \p \v 20 Su beivin jorrali Edom Judast erit, ja si bigje gonagasa bagjelasasek. \p \v 21 Ja Joram manai rasta Sairi, ja buok vavnak suina; ja son likkasi maŧkai ikko ja c̄aski Edoma, mi birrastatti su, oaivamuʒ̄aid vavnai bagjel, ja almug batari su gođidasas. \p \v 22 De jorrali dalle Edom Judast erit gidda dam bæive ragjai; de jorrali maidai Libna erit dam sæmma aige.\x - \xo 8:22 \xt 2 Muit 21:10\x* \p \v 23 Mutto dat æra Jorama historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 24 Ja Joram vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui su vanhemides lusa David gavpugi; ja Akasja, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 8:24 \xt 2 Muit 22:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 25 Jorama, Akaba barne, Israel gonagasa, guokte nubbe loǥad jaǥest s̄addai Akasja, Jorama bardne, Juda gonagassan.\x - \xo 8:25 \xt 2 Gon 9:29\x* \p \v 26 Guokte goalmad lokkai jaǥe boares læi Akasja, go son s̄addai gonagassan, ja ovta jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Atalja, Omri, Israel gonagasa, nieidda\f + \fr 8:26 \ft barne nieidda,\f*\x - \xo 8:26 \xt 2 Gon 8:18\x* \p \v 27 Ja son vagjoli Akaba vieso gæino mielde ja daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, nuftgo Akaba viesso; dastgo son læi Akaba vieso soǥalas̄. \p \v 28 Ja son manai Joramin, Akaba barnin, soattai Hasaela, Syria gonagasa, vuostai Ramot guorast Gileadest. Ja Syrialaʒ̄ak havvadatte Jorama.\x - \xo 8:28 \xt 2 Gon 9:14\xta ; j. n. v.\x* \p \v 29 De macai gonagas Joram ruoktot diktem varas jec̄as dalkastuvvut Jisreelest dain havin, maid Syrialaʒ̄ak legje c̄askam sudnji Rama guorast, dallego son soađai Hasael, Syria gonagasa, vuostai; ja Akasja, Joram bardne, Juda gonagas, manai vuolas oappaladdam varas Jorama, Akaba barne, Jisreelest, dianago son læi buoccamen. \c 9 \s1 9. Kapittal. \s2 Mutto profetain vuoidda Elisa goc̄c̄om mielde Jehu gonagassan Israel bagjel ja goc̄c̄o su erit hævatet Akaba vieso, 1–10. Jehu rakada rađedaǥaga Jorama vuostai ja manna Jisreeli, 11–20. Joram ja Akasja mannaba su oudald; son godda Jorama ja dikta su lika balkestuvvut Nabot ædnam ala, dikta maidai Akasja goddujuvvut, 21–29; son dikta Jesabela vuolas nordastuvvut ikkunraige; son borrujuvvu bædnagin, 30–37. \p \v 1 Ja profet Elisa ravkai muttoma profetai manain ja celki sudnji: Boakkanaste du alemidad ja valde dam olljolitte du giettasad ja mana Ramoti Gileadest! \p \v 2 Ja go don boađak dokko, de gæc̄ad dobbe aldsesad Jehu, Josafat barne, Nimsi barne, ja don galgak mannat sisa ja goc̄c̄ot su c̄uoʒ̄atet bajas su vieljaides gaskast ja doalvvot su sisa dam siskemus̄ gammari. \p \v 3 Ja don galgak valddet olljolitte ja golgatet su oaive bagjeli ja cælkket: Nuft cælkka Hærra: Mon læm vuoiddam du gonagassan Israel bagjel. Ja don galgak rabastet uvsa ja viekkalet ja ik vuorddet.\x - \xo 9:3 \xt 1 Gon 19:16\x* \p \v 4 De manai barnas̄, dat nuorra profeta, Ramoti Gileadest. \p \v 5 Ja go son bođi dokko, gæc̄a, de legje soattevæǥa oaivamuʒ̄ak dast c̄okkamen; ja son celki: Must læ okta sadne dudnji, oaivamus̄! De celki Jehu: Guđemuʒ̄ʒ̄i min buokai gaskast? Ja son celki: Dudnji, oaivamus̄! \p \v 6 De c̄uoʒ̄ʒ̄eli son ja manai vieso sisa, ja son golgati oljo su oaive bagjeli ja celki sudnji: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Mon læm vuoiddam du gonagassan Hærra albmuga bagjel, Israel bagjel. \p \v 7 Ja don galgak c̄asket Akaba, du hærrad vieso, ja mon aigom mavsatet mu balvvalegjidam, profetai, varaid ja buok Hærra balvvalegji varaid Jesabel ala.\x - \xo 9:7 \xt 1 Gon 18:4; 19:10; 21:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 8 Ja obba Akaba viesso galgga dus̄s̄at, ja mon aigom erithævatet Akaba soǥast buok olbmabæle, sikke raves olbmaid ja uccakaʒ̄aid Israelest.\x - \xo 9:8 \xt 1 Gon 21:21\xta ; j. n. v.\x* \p \v 9 Ja mon aigom dakkat Akaba vieso nuftgo Jeroboama, Nebat barne, vieso ja nuftgo Baesa, Akia barne, vieso.\x - \xo 9:9 \xt 1 Gon 15:29; 16:3\x* \p \v 10 Ja Jesabela galggek bædnagak borrat Jisreel ædnamest, ja i oktage galga su havddadet. De rabasti son uvsa ja viekkali. \p \v 11 Ja Jehu manai olgus su hærras balvvalegji lusa, ja sudnji celkkujuvvui: Lægo buok burist? Manne bođi dat dagjo olmai\f + \fr 9:11 \ft Hos. 9, 7.\f* du lusa? Ja son celki sigjidi: Alma di dovddabetet olbma ja su ovdulas̄ jurddagid. \p \v 12 Mutto si celkke: Ik don sarno duottavuođa; muittal migjidi, mi dat læ! De celki son: Nuft ja nuft sarnoi son munji ja celki: Nuft cælkka Hærra: Mon læm vuoiddam du gonagassan Israel bagjel. \p \v 13 De gac̄c̄e si ja valdde, jes̄ gutteg su biktases, ja bigje dam su vuollai raiddalas‐cækkai ala; ja si c̄uojategje basunin ja celkke: Jehu læ gonagas!\x - \xo 9:13 \xt Matt 21:8\x* \p \v 14 De Jehu, Josafat bardne, Nimsi bardne, rakadi rađedaǥaga Jorama vuostai. Mutto Joram læi faktim Ramota guorast Gileadest, son ja obba Israel, Hasaela, Syria gonagasa, vuostai,\x - \xo 9:14 \xt 2 Gon 8:28\xta ; j. n. v.\x* \p \v 15 ja gonagas Joram læi maccam ruoktot diktem varas jec̄as dalkastuvvut Jisreelest dain havin, maid Syrialaʒ̄ak legje c̄askam sudnji, dallego son soađai Hasael, Syria gonagasa, vuostai. Ja Jehu celki: Jos dat læ din datto, de allet divte ovtage batarægje bæssat gavpugest olgus, amas mannat dokko ja dieđetet dam Jisreelest! \p \v 16 De goarŋasti Jehu bajas vavdni ja manai Jisreeli, dastgo Joram læi buoccen dobbe; ja Akasja, Juda gonagas, læi mannam dokko vuolas oappaladdam varas Jorama. \p \v 17 Ja faktijægje c̄uoʒ̄oi toarna alde Jisreelest, ja son oini Jehu joavko, go son læi boattemen, ja son celki: Mon oainam joavko. De celki Joram: Valde ridijægje ja vuolgat su sin oudald, ja son galgga cælkket: Lægo rafhe? \p \v 18 Ja ridijægje manai su oudald ja celki: Nuft cælkka gonagas: Lægo rafhe? Mutto Jehu celki: Mi dust læ rafhin dakkamus̄s̄an? Jorget ja c̄uovo muo! Ja faktijægje muittali ja celki: Airas bođi sin lusa, mutto i maccam ruoktot. \p \v 19 De vuolgati son nubbe æra ridijægje, ja go son bođi sin lusa, de celki son: Nuft cælkka gonagas: Lægo rafhe? Mutto Jehu celki: Mi dust læ rafhin dakkamus̄s̄an? Jorget ja c̄uovo muo! \p \v 20 Ja faktijægje muittali dam ja celki: Son bođi sin lusa, mutto i maccam ruoktot, ja jotto læ nuftgo Jehu, Nimsi barne, jotto; dastgo nuftgo bieđđe manna son gæidnosis. \p \v 21 De celki Joram: Gæsast! Ja su vavdna gæsastuvvui; ja Joram, Israel gonagas, ja Akasja, Juda gonagas, vulgiga olgus, goabbag vavnasga alde; soai vulgiga Jehu oudald ja fattiga su Nabot, Jisreelitalaʒ̄a, ædnam‐oase alde.\x - \xo 9:21 \xt 1 Gon 21:1\x* \p \v 22 Ja go Joram oini Jehu, de celki son: Lægo rafhe, Jehu? Mutto son celki: Moft don matak sardnot rafhe birra, nuft gukka go Jesabela, du ædne, fuorravuođak ja su ædnag noaiddevuođa juonak bistek?\x - \xo 9:22 \xt Alm 2:20\x* \p \v 23 De jorgeti Joram ja batari, ja son celki Akasjai: Betolas̄vuotta, Akasja! \p \v 24 Ja Jehu doppi davge su gieđaines ja bac̄i Jorama su harddoi, nuft atte njuolla manai olgus su vaimo c̄ađa; ja son gac̄ai vuolas su vavnas sisa. \p \v 25 Ja son\f + \fr 9:25 \ft Jehu\f* celki Bidkari, su oaivamuʒ̄ʒ̄asis: Valde su ja balkest su dokko Nabota, Jisreelitalaʒ̄a, ædnambitta ala! Muite, moft mon ja don ridime ovtast Akaba, su ac̄e, maŋest, ja Hærra celki su bagjel dam sane!\x - \xo 9:25 \xt 1 Gon 21:19; 22:38\x* \p \v 26 Duođai, Nabota varaid ja su barni varaid oidnim mon ikti, cælkka Hærra, ja mon aigom makset dudnji dam ædnam‐oase alde, cælkka Hærra. De valde su dal ja balkest su dokko ædnam‐oase ala Hærra sane mielde! \p \v 27 Go Akasja, Juda gonagas, oini dam, de batari son gæino mielde gilvagarddevieso guvllui; ja Jehu manai su maŋŋai ja celki: C̄asket su maidai! Ja si c̄aske su vavna alde Gur goargŋagest, mi læ Jibleam guorast, ja son batari Megiddoi ja jami dobbe.\x - \xo 9:27 \xt 2 Muit 22:9\x* \p \v 28 Ja su balvvalægjek gæsetegje su Jerusalemi ja havddadegje su su havddai su vanhemi lusa David gavpugi. \p \v 29 Mutto Akasja læi s̄addam gonagassan Juda bagjel Jorama, Akab barne, okta nubbe loǥad jaǥest. \p \v 30 Ja Jehu bođi Jisreeli; ja go Jesabel gulai dam, de favrosmattali son su c̄almides ja c̄iŋati su oaives ja gæc̄ai olgus ikkunraige.\x - \xo 9:30 \xt Jer 4:30\x* \p \v 31 Ja go Jehu bođi portti, de celki son\f + \fr 9:31 \ft Jesabel.\f*: Lægo rafhe, don Simri, gutte goddik du hærrad?\x - \xo 9:31 \xt 1 Gon 16:10, 18\x* \p \v 32 Ja son bajasbajedi su muođoides ikkun guvllui ja celki: Gi doalla mu bæle? Gi? Ja guovtes, golmas gonagasvieso balvvalægje gec̄c̄e olgus sudnji. \p \v 33 Ja son celki: Nordasteket su vuolas! Ja si nordastegje su vuolas, ja su varra ris̄aidi sæine njæigga ja hæstai njæigga, ja son divti daid cuovkas duolbmat su. \p \v 34 Ja son manai sisa ja borai ja juǥai; ja son celki: Gec̄c̄et dadde dam garroduvvuma bærrai ja havddadeket su! Dastgo son læ gonagasnieidda.\x - \xo 9:34 \xt 1 Gon 16:31\x* \p \v 35 Ja si manne dokko su havddadam varas; mutto æi si gavdnam sust maidege ærrebgo oaivveskalc̄o ja julgid ja gieđaid. \p \v 36 Ja si macce ruoktot ja muittalegje sudnji dam, ja son celki: Dat læ Hærra sadne, maid son sarnoi su balvvalægjes Eliasa, Tisbitalaʒ̄a, bokte, go son celki: Jisreela ædnam alde galggek bædnagak borrat Jesabela oaʒ̄e.\x - \xo 9:36 \xt 2 Gon 9:10; 1 Gon 21:23\x* \p \v 37 Ja Jesabela lika galgga s̄addat nuftgo mukke ædnam alde Jisreela ædnam alde, nuft atte i galga mattet celkkujuvvut: Dat læ Jesabel. \c 10 \s1 10. Kapittal. \s2 Jehu goddet Akab c̄iec̄a loǥe barne ja erithævata obba su vieso, 1–11; son goddet gonagas Akasja vieljaid, manna Jonadabin Samariai ja hævata dobbe daid æraid Akaba viesost, 12–17; son c̄okke buok Baal papaid æppe‐ibmel tempeli loǥadedin, atte son læ angeris Baal balvvalægje, ja de erithævata tempela boalddem bokte buok Baal balvvalegjid ja Baal balvvalusa Israelest; daddeke balvvala son Jeroboama galbid, 18–29. Hærra lopped sudnji, atte su manak njæljad bulvvi galggek c̄okkat su truono alde; Hasael c̄aska Israela ja valdda ædnama Jordan nuortabælde: Jehu jabma, 30–36. \p \v 1 Ja Akabest legje c̄iec̄a loǥe barne Samariast; ja Jehu c̄ali girjid ja bijai daid Samariai, Jisreela oaivamuʒ̄aidi, vuorrasidi, ja daidi Akabest asatuvvum biebmovanhemidi, ja dak c̄ugje naft: \p \v 2 . . . Ja dal, go dat girje boatta digjidi (alma din lutte læk din hærradek barnek, ja dist læk luttadek vavnak ja hæstak ja nana gavpug ja værjok), \p \v 3 de gæc̄adeket aldsesædek dam buoremus ja vuokkasæmus olbma din hærradek barni gaskast ja bigjet su su ac̄e truono ala; ja de sottet din hærradek vieso oudast! \p \v 4 Mutto si suorgganegje sagga ja celkke: Gæc̄a, dak guokte gonagasa æba bittam su oudast; moft galgas̄eimek dalle mi bittet?\x - \xo 10:4 \xt 2 Gon 9:23, 24, 27\x* \p \v 5 De vuolgategje s̄loata oaivamus̄ ja oaivamus̄ gavpuga bagjel ja vuorrasak ja biebmovanhemak sane Jehui ja cælketegje: Mi læp du balvvalægjek, ja buok, maid don cælkak migjidi, aiggop mi dakkat; æp mi aigo dakkat gænge gonagassan; daǥa don, mi buorre læ du c̄almi oudast! \p \v 6 Son c̄ali dalle nubbe gærde girje sigjidi, mi c̄uojai naft: Jos di lepet mu bæle ja gullabetet mu jiena, de valddet din hærradek barni oivid ja bottet mu lusa itten dam aige Jisreeli! Mutto gonagasa barnek, c̄iec̄a loǥe loǥo mielde, legje dai stuorrai lutte gavpugest, guđek bajasgesse sin. \p \v 7 Ja de dapatuvai, go girje bođi sigjidi, de valdde si gonagasa barnid ja godde sin, c̄iec̄a loǥe loǥo mielde, ja bigje sin oivid gori sisa ja vuolgategje daid sudnji Jisreeli.\x - \xo 10:7 \xt Duob 9:5\x* \p \v 8 Ja airas bođi ja muittali sudnji dam ja celki: Si læk buktam deiki gonagasa barni oivid. Ja son celki: Bigjet daid guovte guppi porta uksaraige ouddi gidda ittas̄ ragjai! \p \v 9 Ja de dapatuvai iđđedest, atte son manai olgus ja loaidasti ouddan dast, ja son celki buok albmugi: Din lepet vanhurskasak! Gæc̄a, mon rakadim rađedaǥaga mu hærram vuostai ja goddim su; mutto gi læ goddam buok daid? \p \v 10 Dovddet dalle, atte i mikkege Hærra sanest, maid Hærra læ sardnom Akaba vieso bagjel, gac̄a ædnami; mutto Hærra læ dakkam, maid son sarnoi su balvvalægjes Eliasa bokte.\x - \xo 10:10 \xt 1 Gon 21:21\xta ; j. n. v.\x* \p \v 11 Ja Jehu goddi buok daid, guđek legje baccam Akab viesost Jisreelest, ja buok su stuorraid ja su oappasid ja su papaid, dassac̄i go son i guođđam sudnji ovtage, gutte eritbæsai. \p \v 12 Ja son gærggadi jec̄as ja manai dokko ja bođi Samariai. Ja go Jehu læi baimani Bet‐Eked guorast balgga alde, \p \v 13 de bođi son Akasja, Juda gonagasa, vieljai\f + \fr 10:13 \ft d. l. vielja barnek,\f* oudald, ja son celki: Gæk di lepet? Ja si celkke: Mi læp Akasja vieljak ja mannap vuolas dærvatallam varas gonagasa manaid ja dronniga manaid.\x - \xo 10:13 \xt 2 Muit 22:8\x* \p \v 14 Ja son celki: Doppijeket sin ællenaǥa! Ja si doppijegje sin ællenaǥa ja godde sin Bet‐Eked galdo guorast, guokte viđad lokkai loǥo mielde, ja i son guođđam sist ovtage. \p \v 15 Ja go son vulgi dast erit, de bođi son Jonadaba, Rekab barne, njæigga, gi bođi su oudald, ja son dærvati su ja celki sudnji: Lægo du vaibmo vuoiggadlas̄, nuftgo mu vaibmo læ du vaimo vuostai? Ja Jonadab celki: Dat læ. Jos dat læ nuft [celki Jehu], de adde munji du gieđad! Ja son addi sudnji su gieđas; ja son divti su goarŋastet bajas lusas vavna sisa\x - \xo 10:15 \xt Jer 35:6\x* \p \v 16 Ja son celki: Mana muina ja oaine mu angervuođa Hærra diti! Ja si vugje su su vavna alde. \p \v 17 Ja go son bođi Samariai, de goddi son sin buokaid, gæk legje baccam Akab viesost Samariai, dassac̄i go son læi erit hævatam dam, Hærra sane mielde, maid son læi sardnom Eliasi.\x - \xo 10:17 \xt 1 Gon 21:21, 22\x* \p \v 18 De c̄okki Jehu buok albmuga c̄oakkai ja celki sigjidi: Akab balvvali Baal uccan. Jehu aiggo balvvalet su ollo.\x - \xo 10:18 \xt 1 Gon 16:31, 32\x* \p \v 19 De goc̄c̄ot dal buok Baal profetaid, buok su balvvalegjid ja buok su papaid mu lusa, i oktage galga vailatuvvut! Dastgo mon aigom oaffarus̄s̄at stuora njuovvamoaffar Baali; juokkehas̄, gutte vailatuvvu, i galga ællet. Mutto Jehu daǥai dam bettusin erit hævatam varas Baal balvvalegjid. \p \v 20 Ja Jehu celki: Dollet basse c̄oaggalmasa Baali! Ja si c̄urvvu dam. \p \v 21 Ja Jehu bijai sane obba Israel mietta, ja buok Baal balvvalægjek botte; i baccam oktage, gutte i boattam; ja si manne Baal vieso sisa, ja Baal viesso dievai gæc̄est gæc̄c̄ai. \p \v 22 Ja son celki dasa, gutte læi bivtasgammara bagjel: Valde ouddan garvoid buok Baal balvvalegjidi! Ja son valdi ouddan biktasid sigjidi. \p \v 23 Go dal Jehu bođi oktan Jonadabin, Rekaba barnin, Baal vissui, de celki son Baal balvvalegjidi: Diđus̄teket ja gec̄c̄et bærrai, atte dast din gaskast i læk guttege Hærra balvvalegjin, mutto aivefal Baal balvvalægjek! \p \v 24 Ja si manne sisa oaffarus̄s̄am varas njuovvamoaffarid ja boalddemoaffarid, ja Jehu bijai olggobællai gavce loǥe olbma ja celki: Jos guttege dain olbmain, gæid mon addam din gieđaidi, eritbæssa, de galgga hægga maksujuvvut hæga oudast. \p \v 25 Ja de dapatuvai, go si legje gærggam boalddemoaffara oaffarus̄s̄amest, de celki Jehu vikkidi ja hæggafavtaidi: Mannet sisa, goddet sin, allus oktage bessu olgus! Ja si c̄aske sin mieke avjoin, ja viekkek ja hæggafavtak balkestegje sin dokko ja vulgge Baal vieso sidi.\x - \xo 10:25 \xt 1 Gon 18:40\x*\f + \fr 10:25 \ft dat oasse gavpugest, mast Baal viesso læi, daihe muttom viesok, mak gulle Baal vissui.\f* \p \v 26 Ja si gudde Baal vieso baʒid olgus ja boldde daid,\x - \xo 10:26 \xt 2 Gon 11:18\x* \p \v 27 ja si vuolasgaikku Baal baʒe ja vuolasgaikku Baal vieso ja dakke dam baikkagammaren gidda dam bæive ragjai.\x - \xo 10:27 \xt 2 Gon 3:2\x* \p \v 28 Nuft erithævati Jehu Baal Israelest. \p \v 29 Mutto Jeroboam, Nebat barne, suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat, Jehu i eritgaiddam, gollegalbin Betelest ja Danest.\x - \xo 10:29 \xt 1 Gon 12:28\xta ; j. n. v.\x* \p \v 30 Ja Hærra celki Jehui: Dađemielde go don læk dakkam s̄iegast, mi vuoiggad læi mu c̄almi oudast, læk dakkam Akaba vieso vuostai buok dam mielde, mi læi mu vaimo siste, de galggek du barnek njæljad bulvvi c̄okkat Israel truono alde.\x - \xo 10:30 \xt 2 Gon 15:12\x* \p \v 31 Mutto Jehu i vuttivalddam vagjolet Hærra, Israel Ibmela, laǥa mielde obba su vaimostes; i son eritgaiddam Jeroboam suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat. \p \v 32 Dain beivin algi Hærra luovosgaikkot bittaid Israelest; Hasael c̄aski sin obba Israel raje alde,\x - \xo 10:32 \xt 2 Gon 8:12\x* \p \v 33 gidda Jordan rajest bæivas̄ bagjanæme guvllui, [ja valdi] obba Gilead ædnama, Gaditalaʒ̄aid ja Rubenitalaʒ̄aid ja Manassitalaʒ̄aid, gidda Aroer rajest, mi læ Arnon jokkagaddest, sikke Gileada ja Basana. \p \v 34 Mutto dat æra Jehu historiast ja buok, maid son daǥai, ja buok su væǥalas̄ daǥok, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 35 Ja Jehu vællani su vanhemides lusa, ja son havddaduvvui Samariai; ja Joakas, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 10:35 \xt 2 Gon 13:1\x* \p \v 36 Ja dat aigge, go Jehu læi gonagassan Israel bagjel Samariast, læi gavce goalmad lokkai jaǥe. \c 11 \s1 11. Kapittal. \s2 Go Atalja, Akasja ædne, gulla, atte su bardne læ jabmam, de erithævat son obba gonagaslas̄ nale ærreb Joasa, gutte c̄ikkujuvvu papast Jojadast tempel sisa, 1–3. C̄ic̄c̄id jaǥest dastmaŋŋel adda Jojada Joasa c̄urvvujuvvut gonagassan ja Atalja goddujuvvut, 4–16. Jojada dakka litto Hærra ja gonagasa ja albmuga gaski, erithævata Baal balvvalusa; Joas c̄okkana gonagastruono ala; almug liko dasa, 17–21. \p \v 1 Go Atalja, Akasja ædne, oini, atte su bardne læi jabmam, de c̄uoʒ̄ʒ̄eli son ja erithævati obba gonagaslas̄ nale.\x - \xo 11:1 \xt 2 Muit 22:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Mutto Joseba, gonagas Joram nieidda, Akasja oabba, valdi Joasa, Akasja barne, ja doalvoi su suollemasat erit gonagasa barni gaskast, gæk galgge goddujuvvut, su ja su njamatægje, sænggagammar\f + \fr 11:2 \ft d. l. dat gammar, gost oađđadaǥak vuorkast legje.\f* sisa; ja si c̄ikke su Atalja oudast erit, nuft atte i son goddujuvvum. \p \v 3 Ja dastmaŋŋel læi son su lutte Hærra vieso siste ja oroi c̄ikkusist gutta jaǥe, dam bodda go Atalja rađđi ædnam bagjel. \p \v 4 Mutto c̄ic̄c̄id jaǥest vuolgati Jojada dokko ja vieʒ̄ai hæggafavtai oaivamuʒ̄aid c̄uođe bagjel ja addi sin boattet sisa lusas Hærra vissui ja daǥai litto singuim ja vuornoti sin Hærra vieso siste ja c̄ajeti sigjidi gonagasa barne.\x - \xo 11:4 \xt 2 Muit 23:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 Ja son goc̄oi sin ja celki: Dat læ, maid di galggabetet dakkat: Okta goalmadas dist galgga faktegoattet sabbaten ja faktit gonagasa vieso lutte, \p \v 6 ja nubbe goalmadas Sur portast, ja goalmad goalmadas dam portast, mi læ vikki duokken, ja di galggabetet faktit vieso dam stanggim varas: \p \v 7 ja dak guokte oase dist, si buokak, guđek heittek faktimest sabbaten, si galggek faktit Hærra viesost gonagasa lutte. \p \v 8 Ja di galggabetet birrastattet gonagasa birra buok, jes̄ gutteg su værjoidesguim su gieđastes, ja dat, gutte viggas̄ bakkit din raidoi sisa, galgga goddujuvvut; ja di galggabetet læt gonagasa lutte, go son manna olgus, ja go son manna sisa. \p \v 9 Ja oaivamuʒ̄ak c̄uođe bagjel dakke aito, nuftgo Jojada, pappa, goc̄oi sin, ja si valdde jes̄ gutteg su olbmaides, sin, gæk faktegotte sabbaten, oktanaǥa singuim, guđek heitte faktimest sabbaten; ja si botte Jojada, papa, lusa. \p \v 10 Ja pappa addi oaivamuʒ̄aidi c̄uođe bagjel daid saitid ja daid galbaid, mak legje gullam gonagas Davidi, ja mak legje Hærra viesost. \p \v 11 Ja viekkek c̄uʒ̄ʒ̄u bajasdivvujuvvum, jes̄ gutteg su værjoidesguim su gieđastes, vieso olgis̄ bæle rajest vieso gurot bæle ragjai altar guvllui ja vieso guvllui birra buok gonagasa lutte. \p \v 12 Ja son doalvoi gonagasbarne olgus ja bijai kruono su ala ja addi sudnji duođas̄tusa\f + \fr 11:12 \ft d. l. laka,\f*, ja si dakke su gonagassan ja vuoidadegje su; ja si speʒ̄ʒ̄u gieđaidæsek okti ja celkke: Ellus gonagas!\x - \xo 011:12 \xt 5 Mos 17:18\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Sam 10:24; 1 Gon 1:25, 39\x* \p \v 13 Go Atalja gulai vikki ja albmuga c̄uorvvoma, de bođi son albmuga lusa Hærra vissui. \p \v 14 Ja son oini, ja gæc̄a, gonagas c̄uoʒ̄oi aladasa alde, nuftgo vierro læi, ja oaivamuʒ̄ak ja trompet‐c̄uojatægjek gonagasa lutte, ja buok ædnam almug illodi ja c̄uojati trompetaiguim; de gaikodi Atalja su biktasides ja c̄uorvoi: Vuostehakko, vuostehakko! \p \v 15 Mutto Jojada, pappa, goc̄oi oaivamuʒ̄aid c̄uođe bagjel, daid, guđek legje bigjujuvvum soattevæǥa bagjel, ja celki sigjidi: Dolvvot su olgus, raidoi gaski, ja gutte su c̄uovvo, goddet su mikin! Dastgo pappa læi cælkkam: Allet divte su goddujuvvut Hærra viesost! \p \v 16 Ja si c̄akkijegje sudnji saje goabbas̄aǥaidi belidi, ja son manai dam balgga mielde, man mielde hæstak mannek gonagasa vieso sisa; ja dasa son goddujuvvui. \p \v 17 Ja Jojada daǥai litto Hærra ja gonagasa ja albmuga gaski, atte si galgge læt Hærra almug, ja gonagasa ja albmuga gaski. \p \v 18 Ja buok ædnam almug manai Baal vieso sisa ja vuolasgaikoi dam; su altarid ja su govaid cuvkkijegje si aibasrakkan, ja Mattana, Baal papa, godde si altari ouddi. Ja pappa asati bagjeligæc̄c̄ama Hærra vieso bagjel.\x - \xo 11:18 \xt 2 Gon 10:26, 27; 2 Muit 31:1\x* \p \v 19 Ja son valdi oaivamuʒ̄aid c̄uođe bagjel ja hæggafavtaid ja vikkid ja buok ædnam albmuga, ja si dolvvu gonagasa vuolas Hærra viesost ja manne gæino mielde vikki porta c̄ađa gonagasa vieso sisa; ja son c̄okkani gonagasai truono ala. \p \v 20 Ja buok ædnam almug illodi, ja gavpug læi loŧkad; mutto Atalja legje si goddam mikin gonagasa viesost. \p \v 21 C̄iec̄a jaǥe boares læi Joas, go son s̄addai gonagassan.\x - \xo 11:21 \xt 2 Gon 12:1\x* \c 12 \s1 12. Kapittal. \s2 Joas balla Ibmelest, nuft gukka go Jojada ælla; æi daddeke erit javkkaduvvu æppe‐ibmeldievak, 1–3. Joas c̄oaggeta ruđaid divvom varas tempela, 4–16. Son oasta Hasaela bagjelistes erit gollin ja goddujuvvu su balvvalegjines, 17–21. \p \v 1 Jehu c̄ic̄c̄id jaǥest s̄addai Joas gonagassan, ja njællje loǥe jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Sibja, gutte læi Beersebast boattam.\x - \xo 12:1 \xt 2 Muit 24:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja Joas daǥai, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast, buok su beivides, nuft gukka go pappa, Jojada, mattati su. \p \v 3 Dus̄s̄efal æppe‐ibmeldievak æi erit javkkaduvvum; almug bisoi oaffarus̄s̄amest ja boalddemest suovvasid dievai alde.\x - \xo 12:3 \xt 1 Gon 15:14\x* \p \v 4 Ja Joas celki papaidi: Buok ruđaid dam oudast, mi basotuvvu, mak lavijek boattet Hærra vieso sisa, ruđaid dai oudast, guđek bajas valddujuvvujek dai gæc̄aduvvum olbmui lokkoi\f + \fr 12:4 \ft 2 Mos. 30. 12 j. n. v.\f*, ruđaid olbmui oudast, dađemielde go juokkehas̄ arvveduvvu\f + \fr 12:4 \ft 3 Mos. 27. 2 j. n. v.; 4 Mos 18:15; j. n. v.\f*, ja buok daid ruđaid, maid guđege milli bagjan buktet Hærra vieso sisa, \p \v 5 daid galggek papak vuostaivalddet, jes̄ gutteg su dovddosestes, ja si galggek divvot vieso sivaid mietta buok, gost gavdnujuvvus̄ sivva. \p \v 6 Mutto gonagas Joasa golbma goalmad loǥad jaǥest æi læm papak vela divvom vieso sivaid. \p \v 7 De ravkai gonagas Joas Jojada, papa, ja papaid ja celki sigjidi: Manne epet di divo vieso sivaid? Dal epet di galga s̄at æmbo vuostaivalddet ruđaid din dovddosinadek, mutto di galggabetet addet daid vieso sivaidi. \p \v 8 Ja papak mieđetegje, atte æi si galggam vuostaivalddet ruđaid albmugest ja æi divvot vieso sivaid. \p \v 9 De valdi Jojada, pappa, bumba ja raiggedi dam lokke ja bijai dam altar gurri olgis̄ bællai, goggo olbmuk mannek Hærra vieso sisa, ja dam sisa bigje papak, gæk legje faktimen uksalasa guorast, buok daid ruđaid, mak buktujuvvujegje Hærra vieso sisa. \p \v 10 Ja de dapatuvai, go si oidne, atte ollo ruđak legje bumba siste, de manaiga gonagasa c̄alle ja bajemus̄ pappa bajas ja c̄oakkai c̄anaiga ja loǥaiga daid ruđaid, mak gavdnujegje Hærra viesost. \p \v 11 Ja soai addiga daid vikkijuvvum ruđaid sin gitti, guđek legje dam bargo oudastolbmak, gæin læi bagjeligæc̄c̄am Hærra vieso bagjel; ja si adde daid dimbarolbmaidi ja huksijegjidi, gæk bargge Hærra viesoin,\x - \xo 12:11 \xt 2 Gon 22:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 12 ja muvrrijegjidi ja gæđgec̄uppidi ja oastem varas muoraid ja c̄uppujuvvum geđgid divvom varas Hærra vieso sivaid ja buok dasa, mi golatuvvui divvom varas vieso. \p \v 13 Æi daddeke dakkujuvvum Hærra vissui silbbalittek, nibek, littek, maiguim ris̄kotet, trompetak, makkege gollelittid daihe silbbalittid dai ruđai oudast, mak buktujuvvujegje Hærra vieso sisa, \p \v 14 mutto si adde daid sigjidi, guđek legje dam bargo oudastc̄uoʒ̄ʒ̄ok, ja si divvu dai oudast Hærra vieso. \p \v 15 Ja i dakkujuvvum lokko dai olbmaiguim, gæi gitti ruđak addujuvvujegje addem varas daid sigjidi, guđek dakke bargo; dastgo si mænnodegje vuoiggadlaʒ̄at.\x - \xo 12:15 \xt 2 Gon 22:7\x* \p \v 16 Mutto vælgge‐oaffar ruđak ja suddo‐oaffar ruđak æi buktujuvvum Hærra vieso sisa; dak botte papaidi.\x - \xo 12:16 \xt 3 Mos 5:15\xta ; j. n. v; \xta* 4 Mos 5:8\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 Dam aige manai Hasael, Syria gonagas, bajas ja soađai Gat vuostai ja valdi dam; ja Hasael jorggali su muođoides mannat bajas Jerusalem vuostai. \p \v 18 De valdi Joas, Juda gonagas, buok daid basse omid, maid Josafat ja Joram ja Akasja, su vanhemak, Juda gonagasak, legje basotam, ja daid, maid son jes̄ læi basotam, ja buok dam golle, mi gavdnui Hærra vieso ja gonagas vieso davvergammari siste, ja vuolgati dam Hasaeli, Syria gonagassi, ja son manai dalle bajas erit Jerusalemest.\x - \xo 12:18 \xt 2 Gon 16:8; 18:15; 1 Gon 15:18\x* \p \v 19 Mutto dat æra Joasa historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 20 Ja su balvvalægjek c̄uoʒ̄ʒ̄elegje ja rakadegje rađedaǥaga ja godde Joasa Millo viesost, mi manna vuolas Sillai;\x - \xo 12:20 \xt 2 Gon 14:19; 15:10, 25; Duob 9:6\x* \p \v 21 ja Josakar, Simat bardne, ja Josabad, Somer bardne, su balvvalægjek, læiga dak, gæk goddiga su. Ja son jami, ja son havddaduvvui su vanhemides lusa David gavpugi; ja Amasja, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 12:21 \xt 2 Gon 14:1\xta ; j. n. v.\x* \c 13 \s1 13. Kapittal. \s2 Joakas s̄adda gonagassan Israeli Jehu sagjai, læ ibmelmættom; su ænam dus̄s̄aduvvu Syrialaʒ̄ain; daddeke Ibmel gulla ja bæsta su, go son vuoled jec̄as; son jabma, 1–9. Joas, su bardne, s̄adda gonagassan Israeli su maŋŋel, læ baha, soatta Amasja vuostai, jabma, 10-13. Joas aige s̄adda Elisa buoccen; Joas oappaladda su; Elisa lopped sudnji vuoito Syrialaʒ̄ai bagjel; Elisa jabma, ja guoskam bokte su davtidi s̄adda muttom jabmam olmai fastain ællen, 14–21. Hasael jabmem maŋŋel s̄adda Benhadad Syria gonagassan: Joas vuoitta su golma gærde ja oaʒ̄ʒ̄o fastain Israel gavpugid ruoktot, 22–25. \p \v 1 Joasa, Akasja barne, Juda gonagasa, golbma goalmad loǥad jaǥest s̄addai Joakas, Jehu bardne, gonagassan Israel bagjel Samariast, ja son læi gonagassan c̄iec̄a nubbe lokkai jaǥe.\x - \xo 13:1 \xt 2 Gon 10:35\x* \p \v 2 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, ja vagjoli Jeroboam, Nebat barne, suddoi mielde, maid son læi sattam Israela dakkat; i son gaiddam dain erit. \p \v 3 Ja Hærra moarre cakkidi Israel vuostai, ja son addi sin Hasael, Syria gonagasa, gitti ja Benhadad, Hasael barne, gitti gæc̄os aige.\x - \xo 13:3 \xt Duob 2:14; 2 Gon 10:32\x* \p \v 4 Ja Joakas rokkadalai Hærra, ja Hærra gulai su, dainago son oini Israel aŧestusa; dastgo Syria gonagas aŧesti sin.\x - \xo 13:4 \xt 2 Gon 14:25\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 Ja Hærra addi Israeli bæste, ja si besse erit læmest Syria gieđa vuolde, ja Israel manak asse sin gođinæsek nuftgo ouddalge. \p \v 6 Ja daddeke æi si gaiddam erit Jeroboama vieso suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat; dai siste vagjoluvvui, ja maidai Astarte‐govva bisoi orromest Samariast. \p \v 7 [Hærra gulai Joakasa] dastgo i son læm guođđam Joakasi æmbo olbmaid go vitta loǥe ridijægje ja loǥe vavna ja loǥe duhata vaʒʒeolbma; dastgo Syria gonagas læi hævatam sin ja dakkam sin nuftgo muolda sin mollim bokte. \p \v 8 Mutto dat æra Joakas historiast ja buok, maid son daǥai, ja su væǥalas̄ daǥok, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 9 Ja Joakas vællani su vanhemides lusa, ja son havddaduvvui Samariai; ja Joas, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 10 Joasa, Juda gonagasa, c̄iec̄a njæljad loǥad jaǥest s̄addai Joas, Joakas bardne, gonagassan Israel bagjel Samariast, ja son læi gonagassan gutta nubbe lokkai jaǥe. \p \v 11 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast; i son eritgaiddam mastege Jerobam. Nebat barne, suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat; dai siste son vagjoli. \p \v 12 Mutto dat æra Joas historiast ja buok, maid son daǥai, ja su væǥalas̄ daǥok, moft son soađai Amasjain, Juda gonagasain, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste.\x - \xo 13:12 \xt 2 Gon 14:8\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Muit 25:17\xta ; j. n. v.\x* \p \v 13 Ja Joas vællani su vanhemides lusa, ja Jeroboam c̄okkani su truono ala; ja Joas havddaduvvui Samariai Israel gonagasai lusa.\x - \xo 13:13 \xt 2 Gon 14:16\x* \p \v 14 Go Elisa læi gac̄c̄am dam buocalvassi, masa son jami, de manai Joas, Israel gonagas, vuolas su lusa ja c̄ieroi, golmolassi su muođoi bagjel, ja celki: Mu ac̄ac̄am, mu ac̄ac̄am, Israel vavnak ja ridijægjek!\x - \xo 13:14 \xt 2 Gon 2:12\x* \p \v 15 De celki Elisa sudnji: Valde davge ja njuolaid! Ja son valdi sudnji davge ja njuolaid. \p \v 16 Ja son celki Israel gonagassi: Bija du gieđad davge ala! Ja son bijai su gieđas dam ala. Ja Elisa bijai su gieđaides gonagasa gieđai ala. \p \v 17 Ja son celki: Rabast ikkun nuortas guvllui! Ja son rabasti dam. Ja Elisa celki: Bac̄e! Ja son bac̄i. Ja son celki: Bestujume njuolla Hærrast ja bestujume njuolla Syria vuostai! Don galgak c̄asket Syrialaʒ̄aid Afekest, nuft atte don dus̄s̄en daǥak sin. \p \v 18 Ja son celki: Valde njuolaid! Ja son valdi daid. Ja son celki Israel gonagassi: C̄aske ædnam ala! Ja son c̄aski golma gærde ja de bissani. \p \v 19 De moaratuvai dat Ibmel olmai su ala ja celki: Don lifc̄ik berrim c̄asket viđa daihe guđa gærde; de lifc̄ik don c̄askam Syrialaʒ̄aid, nuft atte don lifc̄ik sin dus̄s̄en dakkam; mutto dal galgak don dus̄s̄e golma gærde c̄asket Syrialaʒ̄aid. \p \v 20 Ja Elisa jami, ja son havddaduvvui. Ja Moaba jottejoavkok lavijegje boattet ædnama sisa jaǥe algost; \p \v 21 ja de dapatuvai, go si legje havddadæmen muttom olbma, gæc̄a, de si aicce jottejoavko, ja si suppijegje olbma Elisa havddai, ja go olmai bođi vuolas ja guoskai Elisa davtidi, de ællai son ja c̄uoʒ̄ati bajas su julgides ala.\x - \xo 13:21 \xt Sir 48:16, 17\x* \p \v 22 Ja Hasael, Syria gonagas, læi aŧestam Israela buok Joakas beivid. \p \v 23 Mutto Hærra læi sigjidi arbmogas ja arkalmasti sin bagjeli ja jorggali jec̄as sin bællai su littos diti Abrahamin, Isakin ja Jakobin; ja i son dattom sin hævatet ja ige vela eritsuppim sin su muođoides oudast.\x - \xo 13:23 \xt 1 Mos 17:7\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Mos 2:24; 3 Mos 26:42\x* \p \v 24 Ja Hasael, Syria gonagas, jami; ja Benhadad, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 25 Ja Joas, Joakas bardne, valdi ruoktot Benhadadest, Hasael barnest, daid gavpugid, maid son læi valddam Joakasest, su ac̄est, soađe siste. Golma gærde c̄aski Joas su ja valdi Israel gavpugid fastain ruoktot. \c 14 \s1 14. Kapittal. \s2 Amasja s̄adda Joas maŋŋel gonagassan Judai, dakka, mi vuoiggad læ Hærra oudast, godda su ac̄es sorbmijegjid, c̄aska Edomitalaʒ̄aid, 1–7. Son c̄ævllasmuvva. datto ainas doallat soađe Israel gonagasain Joasin, vuoitatalla, goddatalla su balvvalegjidasas; su bardne Asarja s̄adda gonagassan, 8–22. Jeroboam, Joas bardne, s̄adda gonagassan Israeli, læ ibmelmættom, bæsta Israela ja c̄aska Syrialaʒ̄aid Jonas einostusa mielde, jabma, 23–29. \p \v 1 Joas, Joakas barne, Israel gonagasa, nubbe jaǥest s̄addai Amasja, Joas, Juda gonagasa, bardne, gonagassan.\x - \xo 14:1 \xt 2 Muit 25:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Vitta goalmad lokkai jaǥe boares læi son, go son s̄addai gonagassan, ja ovce goalmad lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Joaddan, Jerusalem olmus̄. \p \v 3 Ja son daǥai, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast, dus̄s̄efal i nuftgo David, su ac̄c̄e; aibas nuftgo Joas, su ac̄c̄e, læi dakkam, nuft daǥai son.\x - \xo 14:3 \xt 2 Gon 15:3, 34\x* \p \v 4 Dus̄s̄efal oaffardievak æi erit javkkaduvvum; almug bisoi oaffarus̄s̄amest ja boalddemest suovvasid dievai alde.\x - \xo 14:4 \xt 2 Gon 12:3\x* \p \v 5 Ja de dapatuvai, go gonagasvuotta læi nannijuvvum su gitti, de goddi son daid su balvvalegjines, guđek legje goddam gonagasa, su ac̄e.\x - \xo 14:5 \xt 2 Gon 12:20, 21\x* \p \v 6 Mutto sorbmijegji manaid i son goddam, dađemielde go c̄allujuvvum læ Moses lakagirjest, gost Hærra læ goc̄c̄om, cælkededin: Æi vanhemak galga jametuvvut sin manaidæsek diti, ja æi manak galga jametuvvut sin vanhemidesek diti; mutto juokkehas̄ galgga jabmet su jec̄as suddo diti.\x - \xo 14:6 \xt 5 Mos 24:16\x* \p \v 7 Son c̄aski Edoma salttevuomest, loǥe duhata, ja valdi Sela soađest ja goc̄oi dam nama Jokteelen, nuftgo dat goc̄c̄ujuvvu gidda dam bæive ragjai. \p \v 8 Dam aige vuolgati Amasja airrasid Joas, Joakas barne, Jehu barne, Israel gonagasa, lusa, ja cælketi: Boađe, gec̄c̄o moai goabbag guoibmame muođoid!\x - \xo 14:8 \xt 2 Gon 13:12\x* \p \v 9 Mutto Joas, Israel gonagas, bijai sane Amasjai, Juda gonagassi, ja cælketi: Bastelis lanjai miesta Libanon alde bijai sane sederi Libanon alde ja cælketi: Adde mu bardnai du nieidad akkan! Mutto mæccespirik Libanon alde manne ouddan ja vuolasdulbme bastelis lanjai miestaga.\x - \xo 14:9 \xt Duob 9:14\x* \p \v 10 Don læk c̄askam Edoma, ja damditi dakka du vaibmo du c̄ævllajen; ane du gudnad ja biso du viesostad! Manne aigok don riebmat oasetesvuođa barri ja gac̄c̄at, don jes̄ ja Juda duina? \p \v 11 Mutto Amasja i gullam su. Joas, Israel gonagas, manai dalle bajas, ja soai oiniga goabbag guoimesga muođoid, son ja Amasja, Juda gonagas, Bet‐Semes guorast, mi gulla Judai. \p \v 12 Ja Juda vuoitatalai Israel muođoi oudast, ja si bataregje, jes̄ guŧteg su goattasis; \p \v 13 mutto Amasja, Juda gonagasa, Joas barne, Akasja barne, su valdi Joas, Israel gonagas gidda Bet‐Semes guorast, ja si botte Jerusalemi, ja son vuolas gaikoi muttom oase Jerusalem muvrast Efraim porta rajest gidda c̄iekkaporta ragjai, njællje c̄uođe allana. \p \v 14 Ja son valdi buok dam golle ja dam silba ja buok daid littid, mak gavdnujuvvujegje Hærra viesost ja gonagasa vieso davvergammarin, ja pantta‐olbmuid, ja de macai son ruoktot Samariai.\x - \xo 14:14 \xt 1 Gon 14:26\x* \p \v 15 Mutto dat æra Joasa historiast, maid son daǥai, ja su væǥalas̄ daǥok, ja moft son soađai Amasjain, Juda gonagasain, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muitŧalusai girje siste.\x - \xo 14:15 \xt 2 Gon 13:12\xta ; j. n. v.\x* \p \v 16 Ja Joas vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui Samariai Israel gonagasai lusa, ja Jeroboam, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 17 Ja Amasja, Joas bardne, Juda gonagas, eli Joasa, Joakas barne, Israel gonagasa, jabmem maŋŋel vitta nubbe lokkai jaǥe. \p \v 18 Mutto dat æra Amasja historiast læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 19 Ja si rakadegje rađedaǥaga su vuostai Jerusalemest, ja son batari Lakisi; mutto si vuolgategje olbmaid su maŋŋai Lakisi ja godde su dobbe.\x - \xo 14:19 \xt 2 Gon 12:20; 21:23\x* \p \v 20 Ja si dolvvu su hæstai alde\f + \fr 14:20 \ft Jerusalemi.\f*, ja son havddaduvvui Jerusalemi su vanhemides lusa David gavpugi. \p \v 21 Ja buok Juda almug valdi Asarja\f + \fr 14:21 \ft Ussias;\f* (son læi dalle gutta nubbe lokkai jaǥe boares) ja daǥai su gonagassan Amasja, su ac̄es, sagjai.\x - \xo 14:21 \xt 2 Gon 15:1\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 15:13, 30\x* \p \v 22 Son huksi Elat ja rabedi dam fastain Judai, maŋŋelgo gonagas læi vællanam su vanhemides lusa.\x - \xo 14:22 \xt 2 Gon 16:6\x* \p \v 23 Amasja, Joas barne, Juda gonagasa, vitta nubbe loǥad jaǥest s̄addai Jeroboam, Joasa, Israel gonagasa, bardne, gonagassan Samariai, ja son læi gonagassan okta viđad lokkai jaǥe.\x - \xo 14:23 \xt Hos 1:1; Amos 1:1; 7:9\x* \p \v 24 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast; i son eritgaiddam buok Jeroboama, Nebat barne, suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat.\x - \xo 14:24 \xt 2 Gon 15:9, 18, 24, 28\x* \p \v 25 Son vuiti Israela ædnamraje fastain ruoktot, nuft atte dat manai Hamat guovlo rajest gidda dam avddem mæce abe ragjai, Hærra, Israel Ibmela, sane mielde, maid son læi sardnom su balvvalægjes, Jonas, Amittai barne, profeta, bokte, gutte læi Gat‐Hefer olmus̄.\x - \xo 14:25 \xt Jon 1:1\x* \p \v 26 Dastgo Hærra læi oaidnam, atte Israela varnotesvuotta læi sagga bac̄c̄a, ja sikke stuorrak ja uccakaʒ̄ak legje nokkam, ja Israelest i læm oktage væketægje.\x - \xo 14:26 \xt 5 Mos 32:36\x* \p \v 27 Ja Hærra i læm cælkkam, atte son aigoi eritsikkot Israel nama alme vuolde, ja son besti sin Jeroboam, Joas barne, bokte.\x - \xo 14:27 \xt 2 Gon 13:5\x* \p \v 28 Mutto dat æra Jeroboam historiast ja buok, maid son daǥai, ja su væǥalas̄ daǥok, moft son soađai ja sati Damaskusa ja Hamata ruoktot Judai Israelest, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste.\x - \xo 14:28 \xt 2 Sam 8:6; 2 Muit 8:3\x* \p \v 29 Ja Jeroboam vællani su vanhemides lusa, Israel gonagasai lusa, ja Sakarja, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 14:29 \xt 2 Gon 15:8\x* \c 15 \s1 15. Kapittal. \s2 Asarja, Juda gonagas, dakka, mi vuoiggad læ Hærra oudast, s̄adda spittalaʒ̄ʒ̄an, jabma, 1–7. Sakarias, Jeroboam bardne, s̄adda gonagassan Israeli, læ ibmelmættom, goddatalla Sallumi, 8–12. Sallum s̄adda gonagassan, goddatalla Menahemi, 13-16. Menahem s̄adda gonagassan, læ ibmelmættom, oasta Assyrialas̄ gonagasa, Ful, bagjelistes erit duhat talenta silba oudast, jabma, 17–22. Su bardne, Pekahja, s̄adda gonagassan, læ ibmelmættom, goddatalla Pekahi, 23–26. Pekah s̄adda gonagassan, læ ibmelmættom; Tiglat‐Pileser erit doalvvo ædnagid Israel ædnamest: Hosea godda Pekaha ja s̄adda gonagassan su sagjai, 27–31. Jotam s̄adda Pekaha aige gonagassan Judai, dakka, mi vuoiggad læ Hærra oudast. mutto i dadde eritjavkkad oaffardievaid; Pekah ja Resin bakkistæba Juda sisa; Jotam jabma, 32–38. \p \v 1 Jeroboam, Israel gonagasa, c̄iec̄a goalmad loǥad jaǥest s̄addai Asarja, Amasja, Juda gonagasa, bardne, gonagassan.\x - \xo 15:1 \xt 2 Gon 14:21; 2 Muit 26:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Gutta nubbe lokkai jaǥe boares læi son, go son s̄addai gonagassan, ja guokte guđad lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Jekolja, Jerusalem olmus̄. \p \v 3 Ja son daǥai, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast, aibas nuftgo su ac̄c̄e Amasja læi dakkam.\x - \xo 15:3 \xt 2 Gon 14:3\xta ; j. n. v.\x* \p \v 4 Dus̄s̄efal oaffardievak æi erit javkkaduvvum; almug bisoi oaffarus̄s̄amest ja boalddemest suovvasid dievai alde.\x - \xo 15:4 \xt 2 Gon 12:3\x* \p \v 5 Ja Hærra c̄aski gonagasa, ja son s̄addai spittalaʒ̄ʒ̄an gidda su jabmembæives ragjai, ja son asai c̄ulddujume viesost\f + \fr 15:5 \ft gost spittalaʒ̄ak asse luovosen særvvegodde fidnoin.\f*; ja Jotam, gonagasa bardne, læi gonagasa vieso bagjel ja dubmi ædnama albmuga.\x - \xo 15:5 \xt 2 Muit 26:19\xta ; j. n. v.;\xta* 3 Mos 13:46\x* \p \v 6 Mutto dat æra Asarja historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 7 Ja Asarja vællani su vanhemides lusa, ja son havddaduvvui su vanhemides lusa David gavpugi, ja Jotam, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 8 Asarja, Juda gonagasa, gavce njæljad loǥad jaǥest s̄addai Sakarja, Jeroboam bardne, gonagassan Israel bagjel Samariast, ja son læi gonagassan gutta mano.\x - \xo 15:8 \xt 2 Gon 14:29\x* \p \v 9 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, nuftgo su vanhemak legje dakkam; i son eritgaiddam Jeroboam, Nebat barne, suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat.\x - \xo 15:9 \xt 2 Gon 10:29\x* \p \v 10 Ja Sallum, Jabes bardne, rakadi rađedaǥaga su vuostai ja c̄aski su albmuga oainededin ja goddi su ja s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 11 Mutto dat æra Sakarja historiast, gæc̄a, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasa muittalusai girje siste. \p \v 12 Dat læi Hærra sadne, maid son læi sardnom Jehui ja cælkkam: Du barnek njæljad bulvvi galggek c̄okkat Israel truono alde. Ja dat s̄addai nuft.\x - \xo 15:12 \xt 2 Gon 10:30\x* \p \v 13 Sallum, Jabes bardne, s̄addai gonagassan Ussiasa\f + \fr 15:13 \ft 14, 21.\f*, Juda gonagasa, ovce njæljad loǥad jaǥest ja rađđi ovta mano arvo Samariast. \p \v 14 De manai Menahem, Gadi bardne, bajas Tirsast, ja son bođi Samariai ja c̄aski Salluma, Jabes barne, Samariast ja goddi su ja s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 15 Mutto dat æra Sallum historiast ja dat rađedaǥag, maid son rakadi, gæc̄a, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 16 Dam aige c̄aski Menahem, go son manai olgus Tirsast, Tifsaha ja buokaid, guđek legje dam siste, ja dam ædnam. Dainago dat i læm rappam portaid sudnji, c̄aski son dam; buok dam æppevægje nissonid luddi son.\x - \xo 15:16 \xt 2 Gon 8:12\x* \p \v 17 Asarja, Juda gonagasa, ovce njæljad loǥad jaǥest s̄addai Menahem, Gadi bardne, gonagassan Israel bagjel Samariast, ja son læi gonagassan loǥe jaǥe. \p \v 18 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast; i son eritgaiddam Jeroboam, Nebat barne, suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat, buok su beivides. \p \v 19 Ful, Assyria gonagas, bođi ædnam bagjeli; de addi Menahem Fuli duhat talenta silba, vai son doalas̄i su bæle ja nannis̄i gonagasvuođa su gitti. \p \v 20 Ja Menahem oaʒ̄oi ruđaid c̄oakkai bigjam bokte væro Israel ala, buok jabalaʒ̄ai ala, vitta loǥe sekel juokke olbma ala, addem varas daid Assyria gonagassi. De macai Assyria gonagas ruoktot ja i bissom orromest dam ædnamest.\x - \xo 15:20 \xt 2 Gon 23:35\x* \p \v 21 Mutto dat æra Menahem historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 22 Ja Menahem vællani su vanhemides lusa, ja Pekahja, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 23 Asarja, Juda gonagasa, vitta loǥad jaǥest s̄addai Pekahja, Menahem bardne, gonagassan Israel bagjel Samariast, ja son læi gonagassan guokte jaǥe. \p \v 24 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast; i son eritgaiddam Jeroboam, Nebat barne, suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat. \p \v 25 Ja Pekah, Remalja bardne, su oaivamus̄, rakadi rađedaǥaga su vuostai ja goddi su Samariast, gonagasvieso ladne siste, oktanaǥa Argobain ja Arjin, ja suina legje vitta loǥe olbma Gileaditalaʒ̄ain; ja son goddi su ja s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 26 Mutto dat æra Pekahja historiast ja buok, maid son daǥai, gæc̄a, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 27 Asarja, Juda gonagasa, guokte guđad loǥad jaǥest s̄addai Pekah, Remalja bardne, gonagassan Israel bagjel Samariast, ja son læi gonagassan guokte loǥe jaǥe. \p \v 28 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast; i son eritgaiddam Jeroboam, Nebat barne, suddoin, maid son læi sattam Israela dakkat. \p \v 29 Pekah, Israel gonagasa, beivin bođi Tiglat‐Pileser, Assyria gonagas, ja valdi Ijona ja Abel‐Bet‐Maaka ja Janoah ja Kedesa ja Hasora ja Gileada ja Galilea, obba Naftali ædnama; ja son eritdoalvoi dai assid Assyriai.\x - \xo 15:29 \xt 1 Gon 15:20\x* \p \v 30 Ja Hosea, Ela bardne, rakadi rađedaǥaga Pekaha, Remalja barne, vuostai, ja c̄aski su ja goddi su ja s̄addai gonagassan su sagjai Jotam, Ussias barne, guokte loǥad jaǥest.\f + \fr 15:30 \ft d. l. guokte loǥad jaǥest, maŋŋelgo Jotam læi s̄addam gonagassan, su maŋestc̄uovvo Akasa njæljad rađđimjaǥest, gæc̄a\f*\x - \xo 15:30 \xt 2 Gon 15:33; 2 Gon 16:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 31 Mutto dat æra Pekah historiast ja buok, maid son daǥai, gæc̄a, dat læ c̄allujuvvum Israel gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 32 Pekah, Remalja barne, Israel gonagasa, nubbe jaǥest s̄addai Jotam, Ussiasa, Juda gonagasa, bardne, gonagassan.\x - \xo 15:32 \xt 2 Muit 27:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 33 Vitta goalmad lokkai jaǥe boares læi son, go son s̄addai gonagassan, ja gutta nubbe lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Jerusa, Sadok nieidda. \p \v 34 Ja son daǥai, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast; aibas nuftgo Ussias, su ac̄c̄e, læi dakkam, daǥai son.\x - \xo 15:34 \xt 2 Gon 15:3; 14:3\x* \p \v 35 Dus̄s̄efal oaffardievak æi erit javkkaduvvum; almug bisoi oaffarus̄s̄amest ja boalddemest suovvasid dievai alde. Son dat læi, gutte huksi Hærra vieso bajeb porta. \p \v 36 Mutto dat æra Jotam historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 37 Dain beivin vuolgatis̄gođi Hærra Resin, Syria gonagasa, ja Pekah, Remalja barne, Juda vuostai.\x - \xo 15:37 \xt 2 Gon 16:5\x* \p \v 38 Ja Jotam vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui su vanhemides lusa David, su ac̄es, gavpugi, ja Akas, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \c 16 \s1 16. Kapittal. \s2 Akas, Jotam bardne, s̄adda gonagassan Judai, læ sagga ibmelmættom, fallituvvu Pekahest ja Resinest, oasta Tiglat‐Pilesera algatet soađe sodno vuostai, 1–9. Son manna Damaskusi Tiglat‐Pileser lusa, oaidna dobbe æppe‐ibmelaltara ja huksita daggara Jerusalemi, sirdda boalddemoaffar‐altara, nubbastutta muttom sajid tempela ja jabma, 10–20. \p \v 1 Pekah, Remalja barne, c̄iec̄a nubbe loǥad jaǥest s̄addai Akas, Jotam, Juda gonagasa, bardne, gonagassan.\x - \xo 16:1 \xt 2 Muit 28:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Guokte loǥe jaǥe boares læi Akas, go son s̄addai gonagassan, ja gutta nubbe lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja i son dakkam, mi vuoiggad læi Hærra, su Ibmeles, c̄almi oudast, nuftgo David, su ac̄c̄e, \p \v 3 mutto son vagjoli Israel gonagasai gæino mielde, ja son divti vela su barnesge mannat dola c̄ađa dai albmugi fastevuođai mielde, maid Hærra læi olgusagjam Israel manai muođoi oudast,\x - \xo 16:3 \xt 2 Gon 8:18; 3 Mos 18:21; 5 Mos 18:10\x* \p \v 4 ja son oaffarus̄ai ja boldi suovvasid dievai alde ja luokai alde ja juokke rudnis muora vuolde.\x - \xo 16:4 \xt 2 Gon 17:10; Jer 2:20\x* \p \v 5 Dam aige manaiga Resin, Syria gonagas, ja Pekah, Remalja bardne, Israel gonagas, bajas Jerusalem vuostai soattai; ja soai birrastattiga Akasa, mutto æba soai mattam bæssat soattat.\x - \xo 16:5 \xt 2 Gon 15:37; Es 7:1\x*\f + \fr 16:5 \ft 7. v.\f* \p \v 6 Dam aige laseti Resin, Syria gonagas, Elata Syriai, ja son aji Judalaʒ̄aid Elatest erit, ja Syrialaʒ̄ak botte Elati ja asse dast gidda dam bæive ragjai.\x - \xo 16:6 \xt 2 Gon 14:20\x* \p \v 7 De vuolgati Akas airrasid Tiglat‐Pileser, Assyria gonagasa, lusa ja cælketi: Mon læm du balvvalægje ja du bardne; mana bajas ja bæste muo Syria gonagasa gieđast ja Israel gonagasa gieđast, gæk læba c̄uoʒ̄ʒ̄elam mu vuostai!\x - \xo 16:7 \xt 2 Muit 28:16\x* \p \v 8 Ja Akas valdi dam silba ja dam golle, mi gavdnui Hærra viesost ja gonagasa vieso davvergammarin, ja saddi dam Assyria gonagassi addaldakkan.\x - \xo 16:8 \xt 1 Gon 15:18\xta ; j. n. v.\x* \p \v 9 Ja Assyria gonagas jægadi su, ja Assyria gonagas manai bajas Damaskusi ja valdi dam ja eritdoalvoi dam assid Kiri, ja Resina son goddi.\x - \xo 16:9 \xt Amos 1:5\x* \p \v 10 De manai gonagas Akas Tiglat‐Pilesera, Assyria gonagasa, oudald Damaskusi, ja go son oini dam altara, mi læi Damaskusest, de vuolgati gonagas Akas Uriai, pappi, dam altara hame ja gova dast, aibas nuftgo dat læi dakkujuvvum. \p \v 11 Ja Uria, pappa, huksi altara; aibas daggaren go dam, maid gonagas Akas læi vuolgatam Damaskusest, daǥai Uria, pappa, dam, dassac̄i go gonagas Akas bođi Damaskusest. \p \v 12 Ja go gonagas bođi Damaskusest, de gæc̄adi gonagas altara; ja gonagas manai ouddan altar lusa ja oaffarus̄ai dam ala. \p \v 13 Ja son boldi su boalddemoaffares ja su borramus̄oaffares ja golgati su jukkamus̄oaffares, ja son ris̄koti su gitosoaffares vara altar ala. \p \v 14 Mutto væikke‐altara, mi læi Hærra muođoi oudast, dam sirdi son erit viesost, erit dam ođđa altara ja Hærra vieso gaskast, ja bijai dam dam ođđa altara balddi davabællai. \p \v 15 Ja gonagas Akas goc̄oi Uria, papa, ja celki: Dam stuora altar alde galgak don boalddet iđđedes boalddemoaffara ja ækkedes borramus̄oaffara ja gonagasa boalddemoaffara ja su borramus̄oaffara ja buok ædnam albmuga boalddemoaffara ja sin borramus̄oaffara ja sin jukkamus̄oaffarid, ja buok vara boalddemoaffarest ja buok vara njuovvamoaffarest galgak don ris̄kotet dam ala; mutto væikke‐altar galgga læt munji doallam varas rokkusa dam lutte. \p \v 16 Ja Uria, pappa, daǥai aito, nuftgo gonagas Akas læi goc̄c̄om. \p \v 17 Ja gonagas Akas eritc̄uopai dævddagid vuođđobittain ja valdi littid dai alde vuolas, ja son valdi abe vuolas væikkevuovsai alde, mak legje dam vuolde, ja bijai dam gæđgevuolac̄a ala.\x - \xo 16:17 \xt 1 Gon 7:28; 23:25\x* \p \v 18 Ja dam gokc̄ujuvvum sabbatbalgga, mi læi huksijuvvum vieso gurri, ja gonagasa olgob fæskara bijai son Hærra vieso sisa Assyria gonagasa diti. \p \v 19 Mutto dat æra Akas historiast, maid son daǥai, dat læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 20 Ja Akas vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui su vanhemides lusa David gavpugi, ja Esekias, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 16:20 \xt 2 Gon 18:1\xta ; j. n. v.\x* \c 17 \s1 17. Kapittal. \s2 Hosea s̄adda gonagassan Israeli, læ ibmelmættom, i dadde nuftgo dak oudeb gonagasak, son fertte vuollanet Salamanasseri; mutto go son suollemasat dakka litto Soin, Egypten gonagasain, de birrastattujuvvu Samaria ja valddujuvvu, ja dak loǥe sokkagodde eritdolvvujuvvujek Assyriai Salmanasserest, 1–6. Buok dat dapatuvva Israeli dam æppe‐ibmelbalvvalusa ja æppegulolas̄vuođa diti Hærra ja su profetai vuostai, 7–23. Assyria gonagas dikta bakenlas̄ olbmuid assat ædnamest; sin æppe‐ibmelbalvvalusasek diti vaivveduvvujek si legjonin, si addek jec̄aidæsek damditi mattatuvvut muttom Israelitalas̄ papast ja balvvalek dam aige maŋŋel sikke Hærra ja sin æppe‐ibmelidesek, 24–41. \p \v 1 Akas, Juda gonagasa, guokte nubbe loǥad jaǥest s̄addai Hosea, Ela bardne, gonagassan Samariai Israel bagjel, ja son læi gonagassan ovce jaǥe.\x - \xo 17:1 \xt 2 Gon 15:30\x* \p \v 2 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, i dadde nuftgo Israel gonagasak, guđek legje su ouddal. \p \v 3 Su vuostai manai Salmanasser, Assyria gonagas, bajas, ja Hosea s̄addai su balvvalægjen ja mavsi sudnji væro. \p \v 4 Mutto go Assyria gonagas gavnai, atte Hosea læi særvvam muttom rađedaǥagi, go son læi bigjam airrasid So, Egypten gonagasa, lusa, ja i læm buktam væro bajas Assyria gonagassi jakkasaʒ̄at, de bijai Assyria gonagas su gidda ja doalai su giddagasast. \p \v 5 Dastgo Assyria gonagas manai bajas obba ædnam mietta, ja son manai bajas Samariai ja birrastatti dam golbma jaǥe.\x - \xo 17:5 \xt 2 Gon 18:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 6 Hosea ovcad jaǥest valdi Assyria gonagas Samaria ja eritdoalvoi Israela Assyriai; ja son divti sin assat Halahest ja Habor, Gosan dædnogaddest, ja Media gavpugi siste. \p \v 7 Dastgo Israel manak suddodegje Hærra, sin Ibmelæsek, vuostai, gutte læi dolvvom sin bajas Egypten ædnamest, nuft atte si æi læm s̄at gukkeb Farao, Egypten gonagasa, gieđa vuolde, ja si balle æra ibmelin\x - \xo 17:7 \xt 2 Mos 20:2\x* \p \v 8 ja vagjolegje dai bakenlas̄ albmugi vieroi mielde, maid Hærra læi olgusagjam Israel manai muođoi oudast, ja Israel gonagasai vieroi mielde, maid si legje sisabuktam.\x - \xo 17:8 \xt 2 Gon 16:3; 21:2\x* \p \v 9 Ja Israel manak gokc̄e Hærra, sin Ibmelæsek, daggar saniguim, mak æi læm vuoiggadak\f + \fr 17:9 \ft d. l. Hærra sane boasto lakai c̄ilggidedin gokc̄e ja c̄ikke si su duotta luondo.\f*, ja si huksijegje aldsesæsek oaffardievaid buok sin gavpugidasæsek, faktatoarnai\f + \fr 17:9 \ft 2 Muit. 26, 10.\f* rajest gidda nana gavpugi ragjai, \p \v 10 ja si ceggijegje aldsesæsek baʒid ja Astarte‐govaid juokke alla luoka ala ja juokke rudnis muora vuollai,\x - \xo 17:10 \xt 2 Gon 16:4\x* \p \v 11 ja si boldde suovvasid dast buok dievai alde, nuftgo dak bakenlas̄ albmugak, maid Hærra læi eritdolvvom sin muođoi oudast, ja si dakke baha daǥoid, nuft atte si moaratutte Hærra, \p \v 12 ja si balvvalegje daid fastes æppe‐ibmelid, mai birra Hærra læi cælkkam: Epet di galga dam dakkat.\x - \xo 17:12 \xt 2 Mos 20:3; 23:13\x* \p \v 13 Ja Hærra duođas̄ti Israeli ja Judai buok su profetaides, buok oidni, bokte, ja celki: Jorgideket din baha gæinoinædek erit ja dollet mu goc̄c̄omid, mu bakkomid, obba dam laǥa mielde, maid mon goc̄c̄um din vanhemidi, ja maid mon vuolgatim digjidi mu balvvalegjidam, profetai, bokte!\x - \xo 17:13 \xt Jer 25:5\x* \p \v 14 Mutto æi si gullam, mutto buos̄s̄odegje sin niskidæsek, nuftgo sin vanhemak dakke, gæk æi oskom Hærra, sin Ibmelæsek, ala, \p \v 15 ja si hilggu su bakkomid ja su litto, maid son læi dakkam sin vanhemiguim, ja su duođas̄tusa, maid son læi duođas̄tam sigjidi, ja vagjolegje dai dus̄s̄alas̄ ibmeli maŋest ja s̄adde dus̄s̄alaʒ̄ʒ̄an, ja dai bakenlas̄ albmugi maŋest, mak legje sin birra, mai dafhost Hærra læi gielddam sin, atte æi si galga dakkat nuftgo dak,\x - \xo 17:15 \xt 3 Mos 18:3, 24; Jer 2:5\x* \p \v 16 ja si heitte buok Hærra, sin Ibmelæsek, bakkomid ja dakke aldsesæsek leikkijuvvum govaid, guokte galbe, ja si dakke Astartegova ja rokkadalle obba alme væǥa ja balvvalegje Baal,\x - \xo 17:16 \xt 1 Gon 12:28; 16:31\x* \p \v 17 ja si dikte sin barnidæsek ja sin nieidaidæsek mannat dola c̄ađa ja mænnodegje einostusaiguim ja mærkka‐c̄ilggidemin ja vuvdde jes̄jec̄aidæsek dakkat, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, nuft atte si hattijegje su moarrai.\x - \xo 17:17 \xt 2 Gon 16:3; 21:6; 23:10\x* \p \v 18 De moaratuvai Hærra saggarakkan Israel ala ja suppi sin su muođoides oudast erit; i baccam oktage ærrebgo Juda sokkagodde oktonessi.\x - \xo 17:18 \xt 2 Gon 23:27\x* \p \v 19 Ige Judage doallam Hærra, su Ibmeles, bakkomid, mutto si vagjolegje Israel vieroi mielde, maid si legje sisabuktam.\x - \xo 17:19 \xt 2 Gon 8:18\x* \p \v 20 De Hærra hilgoi obba Israel nale ja vaivvedi sin ja addi sin rievvari gitti, dassac̄i go son suppi sin su muođoides oudast erit.\x - \xo 17:20 \xt Duob 2:14\x* \p \v 21 Dastgo son læi gaikkom Israel David viesost erit, ja si dakke Jeroboama. Nebat barne, gonagassan; ja Jeroboam gesi Israela erit Hærrast ja filli sin stuora suddoi.\x - \xo 17:21 \xt 1 Gon 12:20, 28\xta ; j. n. v.\x* \p \v 22 Ja Israel manak vagjolegje buok Jeroboam suddoi siste, maid son læi dakkam; æi si gaiddam dain erit. \p \v 23 dassac̄i go Hærra suppi Israela su muođoides oudast erit, nuft moft son læi sardnom buok su balvvalegjides, profetai, bokte. De Israel eritdolvvujuvvui su ædnamestes Assyriai, gost si læk gidda dam bæive ragjai.\x - \xo 17:23 \xt 5 Mos 28:36, 63\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Gon 14:15; Amos 5:27\x* \p \v 24 Ja Assyria gonagas divti olbmuid boattet Babelest ja Kutast ja Avvast ja Hamatest ja Sefarvaimest ja divti sin assat Samaria gavpugin Israel manai sajest; ja si valdde Samaria oabmenæsek ja asse dam gavpugin. \p \v 25 Ja de dapatuvai sin orromalgost dobbe, atte æi si ballam Hærrast; de vuolgati Hærra legjonid sin gaski, ja dak godde muttomid sin gaskast.\x - \xo 17:25 \xt 3 Mos 26:22; Visesv 11:18\x* \p \v 26 De celkkujuvvui Assyria gonagassi: Dak olbmuk, gæid don dolvvuk erit ja diktik assat Samaria gavpugin, æi dovda, moft dam ædnama ibmel galgga balvvaluvvut; ja son læ vuolgatam legjonid sin gaski, ja gæc̄a, dak goddek sin, dainago si æi dovda, moft dam ædnama ibmel galgga balvvaluvvut. \p \v 27 De goc̄oi Assyria gonagas ja celki: Dolvvot dokko muttoma dain papain, gæid di lepet dobbe erit dolvvom, ja si\f + \fr 17:27 \ft d. l. son ja su guoimek.\f* galggek mannat dokko ja assat dobbe, vai son oaʒ̄ʒ̄o oapatet sin, moft dam ædnam ibmel galgga balvvaluvvut. \p \v 28 De bođi muttom dain papain, gæid si legje eritdolvvom Samariast, ja asai Betelest; ja son oapati sin, moft si galgge ballat Hærrast. \p \v 29 Ja juokke almug daǥai aldsesis su ibmelides, ja si bigje daid viesoi sisa dai dievai ala, maid Samaritanalaʒ̄ak legje dakkam, juokke almug sin gavpugidasæsek, gost si asse.\x - \xo 17:29 \xt Jon 1:5\x* \p \v 30 Babel olbmak dakke aldsesæsek Sukkot‐Benota, ja Kut olbmak dakke aldsesæsek Nergala, ja Hamat olbmak dakke aldsesæsek Asima. \p \v 31 ja Avvitalaʒ̄ak dakke aldsesæsek Nibhasa ja Tartaka, ja Sefarvitalaʒ̄ak boldde sin barnidæsek dolast Adrammeleka ja Anammeleka, Sefarvaim ibmeli, diti.\x - \xo 17:31 \xt 2 Gon 16:3; 21:6\x* \p \v 32 Ja si balle maidai Hærrast ja dakke aldsesæsek gaskastæsek sattedokko papaid dievaidi, ja dak oaffarus̄s̄e sin oudast viesoi siste dievai alde.\x - \xo 17:32 \xt 1 Gon 12:31\x* \p \v 33 Si balle Hærrast ja balvvalegje maidai sin ibmelidesek dai bakenlas̄ albmugi laǥe mielde, gost si legje eritdolvvujuvvum. \p \v 34 Gidda dam bæive ragjai dakkek si sin vuostas laǥesek mielde; æi si bala Hærrast\f + \fr 17:34 \ft duođai.\f* æige daǥa dai sigjidi addujuvvum ravvagi ja asatusai mielde æige dam laǥa ja dam bakkom mielde, maid Hærra goc̄oi Jakob manaidi, gæidi son addi Israela namman\f + \fr 17:34 \ft 1 Mos. 32, 28.\f*, \p \v 35 ja Hærra daǥai litto singuim ja gildi sin ja celki: Epet di galga ballat æra ibmelin ja epet daid rokkadallat ja epet daid balvvalet ja epet daidi oaffarus̄s̄at,\x - \xo 17:35 \xt 2 Mos 23:13; Duob 6:10\x* \p \v 36 mutto Hærrast, gutte doalvoi din bajas Egypten ædnamest stuora famoin ja geiggijuvvum gieđain, sust galggabetet di ballat, ja su galggabetet di rokkadallat, ja sudnji galggabetet di oaffarus̄s̄at, \p \v 37 ja daid ravvagid ja daid asatusaid ja dam laǥa ja dam bakkoma, maid son addi digjidi c̄allujuvvut, galggabetet di vuttivalddet doallat buok beivid, ja epet di galga ballat æra ibmelin; \p \v 38 ja dam litto, maid mon dakkim dinguim, epet di galga vajaldattet, ja epet di galga ballat æra ibmelin, \p \v 39 mutto Hærrast, din Ibmelestadek, galggabetet di ballat, ja son galgga din bæstet buok din vas̄alaʒ̄ai gieđast.\x - \xo 17:39 \xt 1 Sam 12:24; Salm 34:10\x* \p \v 40 Mutto æi si gullam, mutto dakke sin vuostas laǥesek mielde. \p \v 41 De balle dak bakenlas̄ albmugak Hærrast ja balvvalegje maidai sin c̄uppujuvvum govaidæsek; maidai sin manak ja sin manai manak dakkek, nuftgo sin vanhemak dakke, gidda dam bæive ragjai.\x - \xo 17:41 \xt 2 Gon 17:33\x* \c 18 \s1 18. Kapittal. \s2 Esekias, Akas bardne, s̄adda gonagassan Judai, balla Hærrast, eritjavkkad æppe‐ibmelbalvvalusa, jorral Assyrialas̄ gonagasast erit, c̄aska Filistalaʒ̄aid, 1–8. Su aige eritdolvvujuvvujek dak loǥe sokkagodde; dasto valdda Sankerib buok Juda nana gavpugid ja bigja Esekias ala væro, maid dat maksa sudnji, 9–16. Daddeke vuolgata Sankerib Rabsake ja ærrasid, gæk hattijek albmuga Esekias vuostai ja bilkkedek Ibmela; dat dieđetuvvu Esekiasi, 17–37. \p \v 1 Ja de dapatuvai Hosea, Ela barne, Israel gonagasa, goalmad jaǥest, atte Esekias, Akasa, Juda gonagasa, bardne, s̄addai gonagassan.\x - \xo 18:1 \xt 2 Gon 16:20; 2 Muit 29:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Vitta goalmad lokkai jaǥe boares læi son, go son s̄addai gonagassan, ja ovce goalmad lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Abi, Sakarja nieidda. \p \v 3 Ja son daǥai, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast, aibas nuftgo David, su ac̄c̄e, læi dakkam.\x - \xo 18:3 \xt 2 Gon 12:2; 14:3\x* \p \v 4 Son eritjavkkadi oaffardievaid ja cuvkki govvabaʒid ja c̄uopadi Astarte‐govaid moallon ja cuvkki dam væikkegærbmas̄a, maid Moses læi dakkam; dastgo gidda dai beivi ragjai boldde Israel manak dasa suovvasid ja goc̄odegje dam Nehustanen.\x - \xo 18:4 \xt 2 Mos 34:13; 5 Mos 7:5; 2 Muit 17:6; 4 Mos 21:8, 9\x* \p \v 5 Hærra, Israel Ibmel, ala dorvasti son, ja su maŋŋel i læm oktage su laǥas̄ buok Juda gonagasai gaskast, ige singe gaskast, guđek legje læmas̄ su ouddal.\x - \xo 18:5 \xt 2 Gon 23:25\x* \p \v 6 Ja son doalai Hærrast gidda, i son gaiddam sust erit; ja son doalai su bakkomid, maid Hærra læi goc̄c̄om Mosesi.\x - \xo 18:6 \xt 5 Mos 10:20; 1 Sam 12:20; Salm 119:51, 102\x* \p \v 7 Ja Hærra læi suina; juokke dafhost, maid son riemai dakkat, mænnodi son visaset. Son jorrali Assyria gonagasast erit ja i balvvalam su.\x - \xo 18:7 \xt 1 Sam 18:14; 2 Gon 16:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 8 Son c̄aski Filistalaʒ̄aid gidda Gasa ragjai ja dam ædnamid, faktatoarnai rajest gidda nana gavpugi ragjai.\x - \xo 18:8 \xt 2 Gon 17:9\x* \p \v 9 Ja de dapatuvai gonagas Esekias njæljad jaǥest, mi læi Hosea, Ela barne, Israel gonagasa, c̄ic̄c̄id jakke, atte Salmanasser, Assyria gonagas, manai bajas Samaria vuostai ja birrastatti dam.\x - \xo 18:9 \xt 2 Gon 17:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 10 Ja si valdde dam golma jaǥe gæc̄est; Esekias guđad jaǥest, mi læi Hosea, Israel gonagasa, ovcad jakke, valddujuvvui Samaria. \p \v 11 Ja Assyria gonagas eritdoalvoi Israela Assyriai ja doalvoi sin Halahi ja Habori, Gosan dædnogaddai, ja Media gavpugidi, \p \v 12 dainago si æi læm gullam Hærra, sin Ibmelæsek, jiena, mutto legje bagjelduolbmam su litto, buok, maid Moses, Hærra balvvalægje, læi goc̄c̄om; æi si dam gullam æige dakkam. \p \v 13 Ja gonagas Esekiasa njællje nubbe loǥad jaǥest manai Sankerib, Assyria gonagas, bajas buok Juda nana gavpugi vuostai ja valdi daid.\x - \xo 18:13 \xt 2 Muit 32:1\xta ; j. n. v.;\xta* Es 36:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 14 De vuolgati Esekias, Juda gonagas, sane Assyria gonagassi, Lakisi, ja cælketi: Mon læm suddodam; maca ruoktot mu lutte erit! Maid don bijak mu ala, dam aigom mon guoddet. Ja Assyria gonagas bijai Esekiasa, Juda gonagasa, ala golbma c̄uođe talenta silba ja golbma loǥe talenta golle. \p \v 15 Ja Esekias addi buok dam silba, mi gavdnui Hærra viesost ja gonagasa vieso davver‐gammarin.\x - \xo 18:15 \xt 2 Gon 16:8; 1 Gon 15:18\x* \p \v 16 Dam aige divti Esekias golle gaikkujuvvut erit Hærra tempela uvsain ja uksastoalpoin, maid Esekias, Juda gonagas, læi skoađastam, ja addi dam Assyria gonagassi. \p \v 17 Mutto Assyria gonagas vuolgati Tartana ja Rabsarisa ja Rabsake Lakisest gonagas Esekias vuostai stuora soattevæǥain Jerusalemi; ja si manne bajas ja botte Jerusalemi, ja si manne bajas ja botte ja bissanegje dam bajeb laddo c̄accesuona lusa, mi læ madija guorast bassamgieddai\f + \fr 18:17 \ft Es. 7. 3.\f*\x - \xo 18:17 \xt 2 Muit 32:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja si c̄urvvu gonagassi; de manai Eljakim, Hilkias bardne, s̄loata oaivamus̄, olgus sin lusa oktanaǥa Sebnain, c̄allin, ja Joahin, Asaf barnin, historiac̄allin. \p \v 19 Ja Rabsake celki sigjidi: Celkket dadde Esekiasi: Nuft cælkka dat stuora gonagas, Assyria gonagas: Mi dorvoid dat læ, mi dust læ? \p \v 20 Don cælkak (mutto dat læ dus̄s̄e boksami sadne): Rađđe ja fabmo læ soattai. Dal, gæn ala don dorvastak, go don læk dakkam vuostehaǥo mu vuostai? \p \v 21 Dal, gæc̄a, don dorvastak dam dogjujuvvum ravrra‐astataǥa, Egypten ala, mi, go guttege dorje jec̄as dam vuostai, de dat basta su gieđa sisa ja c̄ađarette dam; nuft læ Farao, Egypten gonagas, sigjidi buokaidi, guđek dorvastek su ala.\x - \xo 18:21 \xt Esek 29:6, 7\x* \p \v 22 Ja jos di cælkkebetet munji: Hærra, min Ibmelæmek, ala mi dorvastep, — de igo son læk dat, gæn oaffar‐dievaid ja altarid Esekias læ valddam erit, go son celki Judai ja Jerusalemi: Dam altar oudast galggabetet di rokkadallat Jerusalemest? \p \v 23 Ja dal, vættal dadde mu hærrainam, Assyria gonagasain: Mon addam dudnji guokte duhat hæsta, jos don satak rabedet aldsesad ridijegjid dai ala. \p \v 24 Moft aigus̄ik don dalle vuojetet ruoktot ovta rika oudastc̄uoʒ̄ʒ̄o, ovta aidnoge mu hærram hæjomus balvvalegjin? Damditi dorvastak don Egypten ala vavnai ja ridijegji dafhost. \p \v 25 Dal, læmgobe mon alma Hærrataǥa mannam bajas dam baike vuostai dam dus̄s̄adam varas? Hærra, son læ cælkkam munji: Mana bajas dam ædnam vuostai ja dus̄s̄ad dam! \p \v 26 De celkke Eljakim, Hilkias bardne, ja Sebna ja Joah Rabsaki: Sarno dadde du balvvalegjidasad Syrialas̄ gilli, dastgo mi gullap dam, ja ale sarno migjidi Judalas̄ gilli olbmui belji oudast, guđek læk muvra alde. \p \v 27 Mutto Rabsake celki sigjidi: Lægobe mu hærra vuolgatam muo sardnot daid sanid du hærrai ja dudnji? Igo baica daidi olbmaidi, guđek c̄okkajek muvra alde borram varas sin jec̄aidæsek baika ja jukkam varas sin jec̄aidæsek c̄ace oktanaga dinguim?\x - \xo 18:27 \xt 2 Gon 6:25\x* \p \v 28 Ja Rabsake loaidasti ouddan ja c̄uorvoi alla jienain Judalas̄ gilli ja sarnoi ja celki: Gullet dam stuora gonagasa, Assyria gonagasa, sanid! \p \v 29 Nuft cælkka gonagas: Allet divte Esekiasa jec̄aidædek bættet! Dastgo i son væje din gagjot su gieđast. \p \v 30 Ja allet divte Esekiasa sattet jec̄aidædek dorvastet Hærra ala, cælkededines: Hærra aiggo gagjot min, ja i dat gavpug galga addujuvvut Assyria gonagasa gitti.\x - \xo 18:30 \xt 2 Gon 19:10\x* \p \v 31 Allet gulddal Esekiasa! Dastgo nuft cælkka Assyria gonagas: Dakket rafhe muina ja bottet olgus mu lusa ja borret, jes̄ gutteg su vidnemuorastes, ja jes̄ gutteg su fikunmuorastes, ja jukket, jes̄ gutteg su galdos c̄ace, \p \v 32 dassac̄i go mon boađam ja vieʒ̄am din daggar ædnami, go din ænam læ, daggar ædnami, mast læk gornek ja vidne, daggar ædnami, mast læ laibbe ja vidnegardek, daggar ædnami, mast læk olljomuorak ja honnig, ja di galggabetet ællet ja epet jabmet! Allet gulddal Esekiasa, go son vigga din fillit ja cælkket: Hærra aiggo min gagjot! \p \v 33 Lækgo albmugi ibmelak gagjom, jes̄ gutteg su ædnames, Assyria gonagasa gieđast?\x - \xo 18:33 \xt 2 Gon 19:12\xta ; j. n. v.;\xta* Es 10:9\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Muit 32:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 34 Gost læk Hamata ja Arpada ibmelak? Gost læk Sefarvaima, Hena ja Ivva ibmelak? Lækgo bai Samaria ibmelak gagjom dam mu gieđast? \p \v 35 Guđemuʒ̄ak buok ædnami ibmeli gaskast læk, guđek læk gagjom sin ædnamæsek mu gieđast, nuft atte Hærra galgas̄i gagjot Jerusalema mu gieđast? \p \v 36 Ja almug oroi javotaǥa ja i vastedam sudnji ovtage sane; dastgo gonagasa rava læi nuft c̄uogjamen: Epet di galga sudnji vastedet. \p \v 37 De botte Eljakim, Hilkias bardne, s̄loata oaivamus̄, ja Sebna, c̄alle, ja Joah, Asaf bardne, historiac̄alle, Esekias lusa gaikoduvvum biktasiguim ja muittalegje sudnji Rabsake sanid. \c 19 \s1 19. Kapittal. \s2 Esekias gaikod su biktasides, vuolgat su balvvalegjides profet Esaias lusa ja bivdda su rokkadallat Hærrai albmuga oudast, 1–4. Hærra adda Esekiasa jeđđijuvvut ja gulat Sankerib hævvanæme; Sankerib vuolgat ovta girje Esekiasi bilkkadus‐saniguim, 5–13. Esekias lebbe dam girje Hærra ouddi ja rokkadalla njuorraset, 14–19. Esaias gulat Esekiasi, atte Hærra aiggo rangas̄tet Sankeriba ja suogjalet Jerusalema, 20–34. Okta engel c̄aska 185,000 olbma Assyrialaʒ̄ai soattevæǥast; Sankerib goddatalla su jec̄as barnidi, 35–37. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go gonagas Esekias gulai dam, de gaikodi son su biktasides; ja son garvoti jec̄as sækain ja manai Hærra vieso sisa.\x - \xo 19:1 \xt Es 37:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja son vuolgati Eljakima, s̄loata oaivamuʒ̄a, ja Sebna, c̄alle, ja vuorrasebmusid papai gaskast, garvotuvvum sækaiguim, Esaias, profeta, Amos barne, lusa. \p \v 3 Ja si celkke sudnji: Nuft cælkka Esekias: Aŧestusa ja bagadusa ja hæppada bæivve læ dat bæivve; dastgo manak læk boattam rieǥadattem muddoi, mutto i læk fabmo rieǥadattet. \p \v 4 Daidda Hærra, du Ibmelad, dattot gullat buok Rabsake sanid, gæn Assyria gonagas, su hærra, læ vuolgatam higjedet dam ælle Ibmela, nuft atte son datto rangas̄tet su dai sani diti, maid Hærra, du Ibmelad, læ gullam; de bajasbija dalle rokkadusa dam bacatasa oudast, mi gavdnujuvvu!\x - \xo 19:4 \xt 2 Gon 18:28-35\x* \p \v 5 De botte gonagas Esekiasa balvvalægjek Esaias lusa, \p \v 6 ja Esaias celki sigjidi: Nuft galggabetet di cælkket din hærrasædek: Nuft cælkka Hærra: Ale bala dain sanin, maid don læk gullam, maiguim Assyria gonagasa balvvalægjek læk muo higjedam! \p \v 7 Gæc̄a, mon aigom addet sudnji dam miela, atte son, go son gulla saǥa,\f + \fr 19:7 \ft 9 v.\f* jorgid ruoktot su ædnamasas; ja mon aigom diktet su gac̄c̄at mieke oudast su ædnamestes.\f + \fr 19:7 \ft 37 v.\f* \p \v 8 Ja Rabsake macai ruoktot ja gavnai Assyria gonagasa soattamen Libna vuostai; dastgo son læi gullam, atte son læi vuolggam erit Lakisest. \p \v 9 De gulai gonagas celkkujuvvumen Tirhaka, Ætiopia gonagasa, birra: Gæc̄a, son læ vuolggam olgus soattam varas du vuostai. De vuolgati son fastain airrasid Esekias lusa ja celki: \p \v 10 Nuft galggabetet di cælkket Esekiasi, Juda gonagassi: Ale divte du Ibmelad jec̄ad fillit, gæn ala don dorvastak, cælkededinad: I Jerusalem galga addujuvvut Assyria gonagasa gitti.\x - \xo 19:10 \xt 2 Gon 18:29, 30\x* \p \v 11 Gæc̄a, don læk gullam, maid Assyria gonagasak læk dakkam buok ædnamiguim, atte si læk dus̄s̄adam daid, ja don galgas̄ik makkas̄ gagjujuvvut? \p \v 12 Lækgo albmugi ibmelak daid gagjom, maid mu vanhemak dus̄s̄adegje, Gosana ja Karana ja Resefa ja Eden manaid, guđek læk Telassarest?\x - \xo 19:12 \xt 2 Gon 18:33\x* \p \v 13 Gost læ dal Hamat gonagas ja Arpad gonagas ja Sefarvaim gavpuga gonagas, Hena ja Ivva gonagasak? \p \v 14 Ja Esekias vuostaivaldi girje airrasi gieđast ja loǥai dam; ja son manai bajas Hærra vissui, ja Esekias lebbi dam Hærra muođoi ouddi. \p \v 15 Ja Esekias rokkadalai Hærra muođoi oudast ja celki: Hærra, Israel Ibmel, gutte c̄okkak kerubi alde! Aivefal don læk Ibmel buok ædnam rikaidi, don læk dakkam alme ja ædnama.\x - \xo 19:15 \xt Salm 80:2; 99:1\x* \p \v 16 Jorggal, Hærra, du bæljad ja gula! Rabast, Hærra, du c̄almidad ja gæc̄a! Gula Sankerib sanid, maid son læ vuolgatam higjedam varas dam ælle Ibmela! \p \v 17 Duotta dat læ, Hærra! Assyria gonagasak læk dus̄s̄adam albmugid ja dai ædnamid, \p \v 18 ja si læk suppim dai ibmelid dolli; dastgo æi dak læk ibmelak, mutto olbmu gieđai dakko, muorra ja gæđge, ja si læk dus̄s̄en dakkam daid.\x - \xo 19:18 \xt Salm 115:4\x* \p \v 19 Ja dal Hærra, min Ibmelæmek, bæste min su gieđast, vai buok ædnam rikak dovdidifc̄e, atte aivefal don, Hærra, læk Ibmel! \p \v 20 Ja Esaias, Amos bardne, bijai sane Esekiasi ja cælketi: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Maid don læk rokkadallam must Sankerib, Assyria gonagasa, harrai, dam læm mon gullam. \p \v 21 Dat læ dat sadne, maid Hærra læ sardnom su birra: Buttes nieidda, Sion nieidda, bagjelgæc̄c̄a du, bilkked du; Jerusalem nieidda s̄luvgas̄a oaives du maŋŋai. \p \v 22 Gæn læk don higjedam ja buddustallam, ja gæn vuostai læk don bajas bajedam du jienad? Don læk bajas bajedam du c̄almidad allagassi, Israel base vuostai. \p \v 23 Du airrasidad bokte læk don kigjedam Hærra ja cælkkam: Mu lokkamættom vavnaidamguim læm mon mannam bajas vari alac̄i ala, Libanon siskemus̄ baikidi, ja mon eritc̄uopam dam alemus seder‐muoraid, dam valljo sypres‐muoraid, ja mon boađam dam bajemus̄ vuoiŋadam sagjai, dam s̄addelis vuovddai;\x - \xo 19:23 \xt Es 37:24\x* \p \v 24 mon læm roggam ja jukkam vierro c̄acid, ja mon goikkadam buok Egypten joǥaid mu juolggevuođoidamguim. \p \v 25 \f + \fr 19:25 \ft Hærra sanek Sankeribi.\f*Ikgo don læk gullam dam? Ouddalas̄ aigi rajest læm mon dam dakkam, dolus̄ beivi rajest læm mon dam rakadam. Dal læm mon diktam dam boattet, nuft atte dat dapatuvva njæiddem varas nana gavpugid avddem c̄ievrrac̄obman. \p \v 26 Ja dai assek legje apetæmek; si suorgganegje ja hæppas̄uttujuvvujegje; si s̄adde nuftgo rasek ædnam alde ja rudnis urttasak, nuftgo rasek daki alde ja gornek, mak læk billas̄uvvum buollem bokte, ouddalgo dak læk ollasi s̄addam.\x - \xo 19:26 \xt Salm 92:8; 129:6\x* \p \v 27 Ja mon dovdam du c̄okkam ja du olgusmannam ja du sisamannam, ja atte don darak mu vuostai.\x - \xo 19:27 \xt Salm 139:2\x* \p \v 28 Dađemielde go don darak mu vuostai, ja du c̄ævllas oagjebasvuotta læ bajas bagjanam mu belji ouddi, de aigom mon bigjat mu rieggam du njudnai ja mu suittam du boksami gaski ja doalvvot du ruoktot dam gæino mielde, man mielde don bottik.\x - \xo 19:28 \xt 1 Gon 20:28; Esek 29:4; 38:4\x* \p \v 29 Ja dat galgga læt dudnji\f + \fr 19:29 \ft Esekiasi.\f* mærkkan: Dam jaǥe galgga borrujuvvut dat, mi s̄adda gac̄atallum gornin, ja nubbe jaǥe, mi ruottasest bajasboccid; mutto goalmad jaǥe, de galggabetet di gilvvet ja lagjit ja rakadet vidnegardid ja borrat dai s̄addoid. \p \v 30 Ja Juda vieso bađđarak, guđek læk baccam, galggek boccidattet c̄iegŋalæb ruottasid vuola bællai ja s̄addadet s̄addoid baja bælde. \p \v 31 Dastgo Jerusalemest galgga olgusmannat bacatas, ja batarussi bæssam joavkko Sion varest; Hærra angervuotta galgga dam dakkat.\x - \xo 19:31 \xt Es 9:7\x* \p \v 32 Damditi, nuft cælkka Hærra Assyria gonagasa birra: I son galga boattet dam gavpug sisa ige bac̄et ovtage njuola dam sisa, ja i son galga boattet dam ouddi galbain ige bajasdakkat seinid dam vuostai. \p \v 33 Dam gæino mielde, man mielde son boatta, galgga son fastain ruoktot maccat, ja dam gavpug sisa i son galga boattet, cælkka Hærra.\x - \xo 19:33 \xt 2 Gon 19:7\x* \p \v 34 Ja mon aigom suogjalet dam gavpuga dam bæstem varas, mu jec̄c̄am diti ja David, mu balvvalægjam, diti.\x - \xo 19:34 \xt 2 Gon 20:6\x* \p \v 35 Ja de dapatuvai dam sæmma ija, atte Hærra engel manai olgus ja c̄aski Assyrialaʒ̄ai soattevæǥast c̄uođe ja vitta ovcad lokkai duhat olbma; ja go arrad iđđedest bajaslikkujuvvui, gæc̄a, de legje si buokak jabmam gorodak.\x - \xo 19:35 \xt 1 Makk 7:41; 2 Makk 8:19; Sir 48:29\x* \p \v 36 Sankerib, Assyria gonagas, sirddai dalle ja manai erit ja macai ruoktot; ja son oroi Ninivest. \p \v 37 Ja de dapatuvai, go son læi rokkadallamen Nisrok, su ibmeles, vieso siste, atte Adrammelek ja Sareser\f + \fr 19:37 \ft Es. 37, 38. Tob. 1, 21.\f* goddiga su mikin. Ja soai bæsaiga batarussi Ararat ædnami, ja Asarhaddon, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai.\x - \xo 19:37 \xt 2 Gon 19:7\x* \c 20 \s1 20. Kapittal. \s2 Esekias buocca jabmem davddi ja rokkadalla Hærrai; Hærra lopped lasetet vitta nubbe lokkai jaǥe vela su akkai ja dakka ovdulas̄ mærka nanostussan dam ala, 1–11. Babel gonagas, Berodak‐Baladan, vuolgat airrasid Esekias lusa; dat c̄ajet sigjidi buok su davverides ja hærvasvuođaides, man diti Hærra moaratuvva ja gulat sudnji, atte buok dat galgga okte eritdolvvujuvvut Babeli; Esekias jeđđe jec̄as daina, atte rafhe galgga læt su beivin; son jabma, 12–21. \p \v 1 Dain beivin buoccai Esekias jabmem davddi; de bođi Esaias, Amos bardne, profeta, sisa su lusa ja celki sudnji: Nuft cælkka Hærra: Rakad du viesod! Dastgo don galgak jabmet ja ik ællet.\x - \xo 20:1 \xt 2 Muit 32:24; Es 38:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 De jorggali son su muođoides sæine guvllui ja rokkadalai Hærrai ja celki:\x - \xo 20:2 \xt Salm 30:3\x* \p \v 3 Vuoi, Hærra! Muitta dadde, atte mon læm vagjolam du muođoi oudast oskaldasvuođa siste ja olles vaimoin ja dakkam, mi buorre læ du c̄almi oudast! Ja Esekias c̄ieroi hui sagga. \p \v 4 Ja Esaias i læm vela mannam olgus dam siskeb gavpugest, de dapatuvai Hærra sadne sudnji naft: \p \v 5 Maca ruoktot ja cælke Esekiasi, mu albmuga oaivamuʒ̄ʒ̄i: Nuft cælkka Hærra, David, du ac̄ad, Ibmel: Mon læm gullam du rokkadusa, oaidnam du gadnjalid. Gæc̄a, mon aigom du dærvasmattet; dam goalmad bæive galgak don mannat bajas Hærra vissui.\x - \xo 20:5 \xt 2 Gon 19:20\x* \p \v 6 Ja mon aigom lasetet du beividi vitta nubbe lokkai jaǥe, ja mon aigom gagjot du ja dam gavpuga Assyria gonagasa gieđast, ja mon aigom suogjalet dam gavpuga mu jec̄c̄am diti ja David, mu balvvalægjam, diti.\x - \xo 20:6 \xt Salm 61:7; 2 Gon 19:34\x* \p \v 7 Ja Esaias celki: Valddet ovta fikungako! Ja si valdde ovta ja bigje bukku ala, ja son bisoi hægast.\x - \xo 20:7 \xt Es 38:21\x* \p \v 8 Ja Esekias celki Esaiasi: Mi læ mærkkan dam ala, atte Hærra aiggo dærvasmattet muo, nuft atte mon dam goalmad bæive manam bajas Hærra vissui?\x - \xo 20:8 \xt Hos 6:2\x* \p \v 9 Ja Esaias celki: Dat galgga læt dudnji mærkkan Hærrast dam ala, atte Hærra aiggo doallat dam sane, maid son læ sardnom: Galggago suoivan mannat loǥe cacastaǥa oudas, daihe galggago dat mannat loǥe cacastaǥa maŋas? \p \v 10 Ja Esekias celki: Alkes as̄s̄e dat læ suoivvani ollet loǥe cacastaǥa oudas guvllui; i, suoivan galgga mannat loǥe cacastaǥa maŋas. \p \v 11 De c̄uorvoi Esaias, profeta, Hærrai; ja son divti suoivvana mannat daid cacastaǥaid, maid dat læi mannam vuolas Akasa bæivas̄mærka alde, loǥe cacastaǥa, maŋas. \p \v 12 Dam aige bijai Berodak‐Baladan, Baladan bardne, Babel gonagas, girje ja addaldaǥaid Esekiasi; dastgo son læi gullam, atte Esekias læi læmas̄ buoccen.\x - \xo 20:12 \xt Es 39:1\x* \p \v 13 Ja Esekias gulddali sin, ja son addi sin oaidnet obba su davvergammares, silba ja golle ja ruddaid ja dam mavsolas̄ oljo ja obba su værjoviesos ja buok, mi gavdnui su davvergammarin; i læm mikkege dingaid, maid Esekias i addam sin oaidnet su viesostes ja obba su rikastes. \p \v 14 De bođi Esaias, profeta, gonagas Esekias lusa ja celki sudnji: Maid læk dak olbmak cælkkam, ja gost si bottek du lusa? Ja Esekias celki: Gaidos ædnamest læk si boattam, Babelest. \p \v 15 Ja son celki: Maid læk si oaidnam du viesost? Ja Esekias celki: Buok, mi læ mu viesost, læk si oaidnam; i læm mikkege dingaid, maid mon im addam sin oaidnet mu davvergammarinam. \p \v 16 De celki Esaias Esekiasi: Gula Hærra sane! \p \v 17 Gæc̄a, bæivek bottek, go buok, mi læ du vieso siste, ja dak davverak, maid du vanhemak læk c̄oaggam gidda dam bæive ragjai, galggek erit dolvvujuvvut Babeli; i galga mikkege dingaid baccet, cælkka Hærra.\x - \xo 20:17 \xt 2 Gon 24:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja du barnin, guđek galggek dust olgus boattet, gæid don galgak sakkanattet, galggek muttomak valddujuvvut, ja si galggek s̄addat balvvalægjen Babel gonagasa s̄loatast.\x - \xo 20:18 \xt Dan 1:3\xta ; j. n. v.\x* \p \v 19 De celki Esekias Esaiasi: Hærra sadne, maid don læk sardnom, læ buorre. Ja son celki vela ain: Igo læk buorre, go rafhe ja oagjebasvuotta galgga læt mu beivin? \p \v 20 Mutto dat æra Esekiasa historiast ja buok su væǥalas daǥok, ja moft son daǥai laddo ja c̄accerænne ja doalvoi c̄ace gavpug sisa, dat læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste.\x - \xo 20:20 \xt 2 Muit 32:30; Es 22:9; Sir 48:22\x* \p \v 21 Ja Esekias vællæni su vanhemides lusa, ja Manasse, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \c 21 \s1 21. Kapittal. \s2 Manasse s̄adda gonagassan, læ sagga ibmelmættom ja fille albmuga stuora ibmelmættomvutti, bagjelgæc̄c̄a Ibmel profetaid ja Hærra lossis aittagid, golgat viǥetes varaid, jabma, 1–18. Amon s̄adda gonagassan, læ lika ibmelmættom go su ac̄c̄e, goddatalla su jec̄as balvvalegjidi, 19–26. \p \v 1 Guokte nubbe lokkai jaǥe boares læi Manasse, go son s̄addai gonagassan. ja vitta guđad lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Hefsiba.\x - \xo 21:1 \xt 2 Muit 33:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast. dai bakenlas̄ albmugi fastevuođai mielde, maid Hærra læi olgus agjam Israel manai muođoi oudast.\x - \xo 21:2 \xt 2 Gon 16:3\x* \p \v 3 Son bajashuksi fastain daid oaffardievaid, maid Esekias, su ac̄c̄e, læi dus̄s̄adam, ja bajasrakadi altarid Baali ja daǥai Astarte‐gova, nuftgo Akab, Israel gonagas, læi dakkam, ja son rokkadalai obba alme væǥa ja balvvali dam.\x - \xo 21:3 \xt 1 Gon 16:32, 33; 2 Gon 17:16\x* \p \v 4 Ja son huksi altarid Hærra vissui, man birra Hærra læi cælkkam: Jerusalemi aigom mon bigjat mu nammam.\x - \xo 21:4 \xt 5 Mos 12:5\x* \p \v 5 Dastgo son huksi altarid obba alme vekki Hærra vieso guovte ouddas̄illjoi.\x - \xo 21:5 \xt 2 Gon 23:12\x* \p \v 6 Ja son divti su barnes mannat dola c̄ađa ja mænnodi einostemin balvain ja mærkkac̄ilggidemin ja asati jabmi manidegjid ja diettes olbmaid; son daǥai ollo, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, nuft atte son moaratutti su.\x - \xo 21:6 \xt 3 Mos 18:21; 20:2; 19:26\x* \p \v 7 Ja son bijai dam Astartegova, maid son læi dakkam, dam vieso sisa, man birra Hærra læi cælkkam Davidi ja Salomoi, su bardnai: Dam vissui ja Jerusalemi, maid mon læm valljim buok Israel sokkagoddi gaskast, aigom mon bigjat mu nammam aǥalaʒ̄at,\x - \xo 21:7 \xt 1 Gon 8:29; 9:3\x* \p \v 8 ja im mon aigo s̄atan æmbo diktet Israel juolge erit vagjolet dam ædnamest, maid mon addim sin vanhemidi; dus̄s̄efal atte si vuttivalddek dakkat buok dam mielde, maid mon læm sigjidi goc̄c̄om, ja obba dam laǥa mielde, maid mu balvvalægjam, Moses, læ sigjidi goc̄c̄om. \p \v 9 Mutto æi si gullam, ja Manasse filli sin dakkat æmbo baha go dak bakenlas̄ albmugak, maid Hærra læi erit hævatam Israel manai muođoi oudast. \p \v 10 De sarnoi Hærra su balvvalegjides, profetai, bokte ja celki: \p \v 11 Dađemielde go Manasse, Juda gonagas, læ dakkam daid fastevuođaid, dakkam, mi bahab læ go buok, maid Amoritalaʒ̄ak. gæk legje su ouddal, læk dakkam, ja læ maidai fillim Juda suddodet su fastes æppe‐ibmelides bokte.\x - \xo 21:11 \xt Jer 15:4\x* \p \v 12 damditi, nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon buvtam oasetesvuođa Jerusalem ja Juda bagjeli, nuft atte juokkehaʒ̄ast, gutte gulla dam birra, sust galggaba goabbas̄aǥak su bæljek c̄uogjat.\x - \xo 21:12 \xt 1 Sam 3:11; Jer 19:3\x* \p \v 13 Ja mon aigom c̄avggat Jerusalem bagjel Samaria mittobadde ja Akaba vieso lagjolodda, ja mon aigom eritsikkot Jerusalema, nuftgo olmus̄ sikko gare; dat sikkujuvvu, ja de dat gomotuvvu.\x - \xo 21:13 \xt 2 Gon 17:6, 23; 10:11, 17\x* \p \v 14 Ja mon aigom guođđet mu arbbam bacatasa ja addet sin sin vas̄alaʒ̄ai gitti, ja si galggek s̄addat salas̄en ja stajadussan buok sin vas̄alaʒ̄aidasasek, \p \v 15 dađemielde go si læk dakkam, mi baha læ mu c̄almi oudast, ja moaratuttam muo dam bæive rajest, go din vanhemak vulgge Egyptenest olgus, gidda dam bæive ragjai. \p \v 16 Maidai viǥetes varaid golgati Manasse, sagga ollo, dassac̄i go son læi dævddam Jerusalema gæc̄est gæc̄c̄ai, ærreb su suddos, maina son sati Juda suddodet, nuft atte si dakke, mi baha læi Hærra c̄almi oudast.\x - \xo 21:16 \xt 2 Gon 24:4\x* \p \v 17 Mutto dat æra Manasse historiast ja buok, maid son daǥai, ja su suddo, maid son daǥai, dat læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 18 Ja Manasse vællani su vanhemides lusa ja havddaduvvui su viesos gilvagarddai, Ussa gilvagarddai, ja Amon, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 19 Guokte goalmad lokkai jaǥe boares læi Amon, go son s̄addai gonagassan, ja guokte jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Mesullemet, Harusa nieidda, Jotba olmus̄.\x - \xo 21:19 \xt 2 Muit 33:21\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, nuftgo Manasse, su ac̄c̄e, læi dakkam.\x - \xo 21:20 \xt 2 Gon 21:2\x* \p \v 21 Ja son vagjoli buok dam gæino mielde, man mielde su ac̄c̄e læi vagjolam, ja balvvali daid fastes æppe‐ibmelid, maid su ac̄c̄e læi balvvalam, ja rokkadalai daid. \p \v 22 Ja son heiti Hærra, su vanhemides Ibmela, ja i vagjolam Hærra gæino mielde. \p \v 23 Ja Amon balvvalægjek rakadegje rađedaǥaga su vuostai ja godde gonagasa su viesost.\x - \xo 21:23 \xt 2 Gon 12:20; 14:19; 15:10\x* \p \v 24 Mutto ædnam almug goddi sin buokaid, guđek legje rađedaǥaga rakadam gonagas Amon vuostai, ja ædnam almug daǥai Josiasa, su barne, gonagassan su sagjai. \p \v 25 Mutto dat æra Amon historiast, dat, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 26 Ja son havddaduvvui su havddasis Ussa gilvagarddai, ja Josias, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \c 22 \s1 22. Kapittal. \s2 Josias s̄adda gonagassan, dakka. mi vuoiggad læ Hærra oudast, divvo Hærra vieso, 1–7. Bajemus̄ pappa Hilkias gavdna lakagirje, mast Safan lokka gonagassi: gonagas suorggan, go son gulla lakagirje sanid. ja vuolgat su balvvalegjides profetnisson Hulda lusa, su bokte jærram varas Hærrast, 8–14. Son gulat sudnji, atte Ibmel duomok galggek boattet Juda bagjeli, mutto æi dadde su aige. 15–20. \p \v 1 Gavce jaǥe boares læi Josias, go son s̄addai gonagassan, ja okta njæljad lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Jedida, Adaja nieidda, Boskat olmus̄.\x - \xo 22:1 \xt 2 Muit 34:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja son daǥai, mi vuoiggad læi Hærra c̄almi oudast, ja vagjoli buok David, su ac̄es, gæino mielde ja i gaiddam olgis̄ ige gurot bællai.\x - \xo 22:2 \xt 2 Gon 18:3\x* \p \v 3 Ja de dapatuvai gonagas Josiasa gavce nubbe loǥad jaǥest. atte gonagas vuolgati Safana, Asalja barne, Mesullam barne, c̄alle, Hærra vissui ja cælketi: \p \v 4 Mana bajas Hilkias, bajemus̄ papa, lusa ja goc̄o su okti c̄okkit buok daid ruđaid, mak læk buktujuvvum Hærra vieso sisa, maid uksalasa favtak læk c̄oaggam albmugest.\x - \xo 22:4 \xt 2 Gon 12:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 ja addet daid sigjidi, guđek læk bargo oudastolbmak, gæin læ bagjeligæc̄c̄am Hærra vieso bagjel, vai si fast oʒ̄ʒ̄uk addet daid sigjidi, guđek doaimatek bargo, guđek læk Hærra viesost, divvom varas vieso sivaid, \p \v 6 dimbarolbmaidi ja huksijegjidi ja muvrrijegjidi. ja oastem varas muoraid ja c̄uppum geđgid divvom varas vieso. \p \v 7 I dadde galga lokko singuim dakkujuvvut dai ruđai diti, mak addujuvvujek sin gitti; dastgo si mænnodek vuoiggadlaʒ̄at. \p \v 8 De celki Hilkias, bajemus̄ pappa, Safani, c̄allai: Mon læm gavdnam lakagirje Hærra vieso siste. Ja Hilkias addi girje Safani, ja son loǥai dam. \p \v 9 Ja Safan, c̄alle, bođi gonagasa lusa ja buvti gonagassi vastadusa ja celki: Du balvvalægjek læk gurrim daid ruđaid, mak gavdnujegje viesost, ja addam daid sigjidi, guđek doaimatek bargo, gæin læ bagjeligæc̄c̄am Hærra vieso bagjel. \p \v 10 Ja Safan. c̄alle. muittali gonagassi ja celki: Hilkias, pappa. læ addam munji ovta girje. Ja Safan loǥai dam gonagassi. \p \v 11 Ja de dapatuvai, go gonagas gulai lakagirje sanid. de son gaikodi su biktasides. \p \v 12 Ja gonagas goc̄oi Hilkias. papa. ja Akikam. Safan barne, ja Akbor, Mikaja barne. ja Safan, c̄alle, ja Asaja, gonagasa balvvalægje, ja celki: \p \v 13 Mannet dokko. jerret Hærrast mu oudast ja albmug oudast ja obba Juda oudast dam gavdnum girje sani harrai! Dastgo stuores læ Hærra moarre, mi læ cakkidam min vuostai, dainago min vanhemak æi læk læmas̄ gulolaʒ̄ak dam girje sani vuostai ja dakkam buok dam mielde, mi læ migjidi ravvijuvvum. \p \v 14 De manne Hilkias, pappa. ja Akikam ja Akbor ja Safan ja Asaja Hulda, profetnisson, lusa, gutte læi Sallum, Tikva barne, Karkas barne. biktasi faktijægje, akka, ja son asai Jerusalemest, gavpuga nubbe oasest; ja si sardnu sudnji. \p \v 15 Ja son celki sigjidi: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Celkket dam olbmai, gutte læ vuolgatam din mu lusa: \p \v 16 Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon buvtam oasetesvuođa dam baike bagjeli ja dam assi bagjeli, buok daid girje sanid. maid Juda gonagas læ lokkam, \p \v 17 dainago si læk hæittam muo ja boalddam suovvasid æra ibmelidi moaratuttem varas muo buok sin gieđaidæsek dujiguim; mu moarre læ cakkidam dam baike vuostai. ja i dat galga c̄askat. \p \v 18 Ja Juda gonagassi, gutte din vuolgati jærram varas Hærrast. sudnji galggabetet di cælkket naft: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Dai sani harrai. maid don læk gullam. — \p \v 19 damditi go du vaibmo njuorrani. ja don vuoledik jec̄ad Hærra muođoi ouddi, go don gullik. maid mon læm sardnom dam baike vuostai ja dam assi vuostai. atte si galggek s̄addat hævatussan ja garrodussan, ja go don gaikodik du biktasidad ja c̄irruk mu muođoi oudast, de læm maidai mon gullam. cælkka Hærra. \p \v 20 Damditi, gæc̄a. mon aigom c̄okkit du du vanhemi lusa. ja don galgak c̄okkijuvvut singuim du havdidad sisa rafhin, ja du c̄almek æi galga oaidnet buok dam oasetesvuođa, maid mon aigom buktet dam baike bagjeli. De bukte si gonagassi vastadusa ruoktot.\x - \xo 22:20 \xt Es 57:1; 1 Gon 21:29\x* \c 23 \s1 23. Kapittal. \s2 Josias c̄okkit albmuga ja loǥat laǥa sigjidi. dakka dam litto singuim, atte si galggek balvvalet Hærra, erithævat æppeibmelbalvvalusa ja æppe‐ibmelpapaid, 1–14. Maidai altara Betelest vuolas gaikko son, boaldda olbmu davtid dam alde, mutto sæsta dam profeta davtid, gutte læi einostam dai dapatusai birra: damanaǥa lakai erit javkkad son oaffar‐dievai viesoid ja goddet dievai papaid altari alde, 15–20. Son doalla bæssac̄id ja erithævat jabmi manidegjid ja diettes olbmaid; almake bista ain Hærra moarre Juda vuostai Manasse suddoi diti. Josias gac̄c̄a muttom soađest Farao Neko vuostai, 21–30. Joakas s̄adda gonagassan, læ ibmelmættom, dolvvujuvvu Nekost fanggan Egypteni: Jojakim s̄adda gonagassan, fertte makset Nekoi væro, læ ibmelmættom, 31–37. \p \v 1 Ja gonagas bijai sane, ja buok Juda ja Jerusalem vuorrasak c̄oagganegje su lusa.\x - \xo 23:1 \xt 2 Muit 34:29\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja gonagas manai bajas Hærra vissui, ja juokke olmai Judast ja buok Jerusalem assek suina, ja papak ja profetak ja buok almug, sikke smavvak ja stuorrak; ja son bajas loǥai sin belji ouddi buok littogirje sanid, mi læi gavdnum Hærra vieso siste.\x - \xo 23:2 \xt 2 Gon 22:8\x* \p \v 3 Ja gonagas c̄uoʒ̄oi aladasa alde ja daǥai dam litto Hærra muođoi oudast. atte si galgge vagjolet Hærra mielde ja doallat su bakkomid ja su duođas̄tusaid ja su ravvagid obba vaimostæsek ja obba sielostæsek, atte si galgge doallat dam litto sanid, mak legje c̄allujuvvum dam girjai. Ja buok almug loaidasti dam littoi.\x - \xo 23:3 \xt Josv 24:25; 2 Muit 15:12\x* \p \v 4 Ja gonagas goc̄oi Hilkiasa, bajemus̄ papa, ja dast vuoleb papaid ja uksalasa favtaid doalvvot Hærra tempelest olgus buok daid bierggasid, mak legje dakkum Baali ja Astarti ja obba alme vekki; ja son boldi daid Jerusalem olggobælde Kidron ædnamin ja divti dai muolda dolvvujuvvut Beteli.\f + \fr 23:4 \ft 1 Gon 12, 29.\f*\x - \xo 23:4 \xt Sir 49:3\x* \p \v 5 Ja son erit javkkadi daid papaid, gæid Juda gonagasak legje asatam, ja guđek boldde suovvasid Juda gavpugi dievai alde ja Jerusalem birra, ja daid, guđek boldde suovvasid Baali, bæivac̄i ja mannoi ja nastegovaidi ja obba alme vekki. \p \v 6 Ja son doalvoi Astarte‐gova olgus Hærra viesost, Jerusalem olggobællai, Kidron vuobmai, ja boldi dam Kidron vuomest ja cuvkki dam muolddan; ja son suppi dam muolda dokko hæjob gærde olbmui havdi bagjeli. \p \v 7 Ja son vuolas gaikoi furrus̄egji\f + \fr 23:7 \ft 1 Gon. 14, 24.\f* viesoid, mak legje Hærra vieso guorast, gost nissonak gođđe goađac̄id Astarti. \p \v 8 Ja son divti buok papaid boattet Juda gavpugin ja daǥai daid dievaid buttesmættosen, gost papak legje boalddam suovvasid, Geba rajest gidda Beerseba ragjai, ja son vuolas gaikoi dievaid portai guorast, dam, mi læi Josva, gavpuga oaivamuʒ̄a, porta uksaraige guorast, ja dam, mi læi gavpuga porta guorast gurot bælde. \p \v 9 Æi dadde oaffarus̄s̄am dievai papak Hærra altar ala Jerusalemest, mutto si borre suvrokættes laibe sin vieljaidæsek gaskast. \p \v 10 Ja son daǥai Tofet\f + \fr 23:10 \ft dat baikke, gost Molok balvvaluvvui.\f* buttesmættosen, mi læi Hinnom manai vuomest, amas oktage diktet su barnes daihe su nieidas mannat dola c̄ađa Moloka diti.\x - \xo 23:10 \xt 3 Mos 18:21; Jer 7:31\x* \p \v 11 Ja son erit javkkadi daid hæstaid, maid Juda gonagasak legje vihatam bæivac̄i Hærra vieso uksaraige lakka, gonagasvieso balvvalægje, Netan‐Melek, gammar guorast, mi læi Parvarimest\f + \fr 23:11 \ft gaddo mielde muttom viessodoakke tempel lakka.\f*; ja bæivac̄a vavnaid boldi son dolain. \p \v 12 Ja daid altarid, mak legje dake alde Akasa vieso bajeld, maid Juda gonagasak legje dakkam, ja daid altarid, maid Manasse læi dakkam Hærra vieso ouddas̄iljo guktui, vuolas gaikoi gonagas; ja son cuvkki daid ja valdi daid erit dast ja suppi dai muolda Kidron joǥac̄i.\x - \xo 23:12 \xt 2 Gon 11:18; 2 Muit 30:14\x* \p \v 13 Ja daid oaffardievaid, mak legje Jerusalem buotta gađotusa vare olgis̄ bælde, maid Salomo, Israel gonagas, læi huksim Astarti, Sidonialaʒ̄ai fastevutti, ja Kamosi. Moaba fastevutti, ja Milkomi, Ammon manai fastevutti, daǥai gonagas buttesmættosen.\x - \xo 23:13 \xt 1 Gon 11:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 14 Ja son cuvkki govvabaʒid ja eritc̄uopai Astarte‐govaid ja devdi dai sajid olbmui davtiguim. \p \v 15 Maidai dam altara, mi læi Betelest, dam oaffardieva, maid Jeroboam, Nebat bardne, læi dakkam, son, gutte sati Israela suddodet, maidai dam altara ja dam oaffardieva vuolas gaikoi son; ja son boldi dieva ja cuvkki dam muolddan ja boldi Astarte‐gova.\x - \xo 23:15 \xt 1 Gon 12:32\x* \p \v 16 Ja Josias jorgeti ja oini havdid, mak legje dast vare alde; de vuolgati son dokko ja valdi davtid havdin ja boldi daid altar alde ja daǥai dam buttesmættosen Hærra sane mielde, maid dat Ibmel olmai læi c̄urvvom, son, gutte c̄uorvoi daid dapatusaid.\x - \xo 23:16 \xt 1 Gon 13:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 Ja son celki: Mi dat læ havddesajid, maid mon oainam? Ja gavpuga olbmak celkke sudnji: Dat læ dam Ibmel olbma havdde, gutte bođi Judast ja c̄uorvoi daid dapatusaid, maid don dal læk ollas̄uttam, Betel altara bagjel.\x - \xo 23:17 \xt 1 Gon 13:30\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja son celki: Diktet su vuoiŋadet, allus oktage sirddu su davtid! Ja si dikte su davtid orrot oktanaǥa dam profeta davtiguim, gutte læi boattam Samariast. \p \v 19 Maidai buok daid viesoid oaffardievai alde, mak legje Samaria gavpugin, maid Israel gonagasak legje dakkam moaratuttem diti Hærra, erit javkkadi Josias ja daǥai daiguim aibasrakkan, nuftgo son læi dakkam Betelest. \p \v 20 Ja son goddeti buok dievai papaid, mak legje dast, altari alde ja boldi olbmui davtid dai alde; ja de macai son ruoktot Jerusalemi. \p \v 21 Ja gonagas goc̄oi buok albmuga ja celki: Dollet bæssac̄id Hærrai, din Ibmelasadek. dam mielde, mi c̄allum læ dam litto girjai!\x - \xo 23:21 \xt 2 Muit 35:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 22 Dastgo æi læm daggar bæssac̄ak go dak dollujuvvum gidda duobmari beivi rajest, gæk dubmijegje Israela, ja buok Israel gonagasai ja Juda gonagasai beivin.\x - \xo 23:22 \xt 2 Muit 35:18\x* \p \v 23 Mutto gonagas Josias gavce nubbe loǥad jaǥest dollujuvvujegje dak bæssac̄ak Hærrai Jerusalemest. \p \v 24 Maidai jabmi manidegjid ja diettes olbmaid ja viesso‐ibmelid ja daid fastes æppe‐ibmelid ja buok daid fastevuođaid, mak oidnujuvvujegje Juda ædnamest ja Jerusalemest, erit javkkadi Josias doallam varas laǥa sanid, mak legje c̄allum dam girjai, maid Hilkias, pappa, gavnai Hærra viesost. \p \v 25 Nuftgo son i læm læmas̄ guttege gonagas su ouddal, gutte læi jorggalam jec̄as Hærra guvllui obba su vaimostes ja obba su sielostes ja buok su famostes, obba Moses laǥa mielde, ja su maŋŋel i c̄uoʒ̄ʒ̄elam oktage su laǥas̄.\x - \xo 23:25 \xt 2 Gon 18:5\x* \p \v 26 I almake jorgidam Hærra erit su stuora moares dolast, maina su moarre læi cakkidam Juda vuostai buok dai harbmad suddoi diti, maiguim Manasse læi moaratuttam su.\x - \xo 23:26 \xt 2 Gon 21:3\xta ; j. n. v.\x* \p \v 27 Ja Hærra celki: Maidai Juda aigom mon eritsuppit mu muođoidam oudast, nuftgo mon læm eritsuppim Israela, ja mon aigom hilggot dam gavpuga, maid mon valljijim, Jerusalema, ja dam vieso, man birra mon celkkim: Mu namma galgga læt dast.\x - \xo 23:27 \xt 2 Gon 17:18; 1 Gon 8:29; 9:3\x* \p \v 28 Mutto dat æra Josias historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 29 Su beivin manai Farao Neko, Egypten gonagas, bajas Assyria gonagasa vuostai Frat dædnogaddai, ja gonagas Josias manai su vuostai; mutto son\f + \fr 23:29 \ft Neko\f* goddi su Megiddo guorast, dallan go son oini su.\x - \xo 23:29 \xt 2 Muit 35:20\xta ; j. n. v.\x* \p \v 30 Ja su balvvalægjek gæsetegje su jabmen Megiddost erit ja dolvvu su Jerusalemi, ja si havddadegje su su havddai; ja ædnam almug valdi Joakas, Josias barne, ja vuoidai su ja daǥai su gonagassan su ac̄e sagjai.\x - \xo 23:30 \xt 2 Muit 36:1\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 22:11\x* \p \v 31 Golbma goalmad lokkai jaǥe boares læi Joakas, go son s̄addai gonagassan, ja golbma mano rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Hamutal, Jirmeja nieidda, Libna olmus̄.\x - \xo 23:31 \xt 2 Gon 24:18\x* \p \v 32 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, aibasrakkan nuftgo su vanhemak legje dakkam. \p \v 33 Ja Farao Neko bijai su lakkidi Riblast Hamat ædnamest, dam bodda go son læi gonagassan Jerusalemest, ja bijai ædnam ala sakkon c̄uotte talenta silba ja ovta talenta golle.\x - \xo 23:33 \xt Esek 19:4\x* \p \v 34 Ja Farao Neko daǥai Eljakim, Josias barne, gonagassan Josias, su ac̄e, sagjai ja nubbastutti su nama Jojakimen; mutto Joakas valdi son mieldes, ja son bođi Egypteni ja jami dasa.\x - \xo 23:34 \xt Jer 22:12\x* \p \v 35 Ja silba ja golle addi Jojakim Faraoi; dadde fertti son bigjat væro ædnam ala mattem varas addet ruđaid Farao goc̄c̄om mielde; dađemielde go jes̄ guttege læi verrui bigjum, de gaibedi son silba ja golle ædnam albmugest addem varas dam Farao Nekoi.\x - \xo 23:35 \xt 2 Gon 15:20\x* \p \v 36 Vitta goalmad lokkai jaǥe boares læi Jojakim, go son s̄addai gonagassan, ja okta nubbe lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Sebida, Pedaja nieidda, Ruma olmus̄. \p \v 37 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, aibasrakkan nuftgo su vanhemak legje dakkam. \c 24 \s1 24. Kapittal. \s2 Jojakim vuoitatalla Babel gonagassi Nebukadnesari, mutto jorrala sust erit; Juda ocatallujuvvu garraset Hærrast su suddoides diti: Jojakim jabma; Egypten gonagas i mana s̄atan soattai Babel vuostai, 1–7. Jojakin s̄adda gonagassan Judai, læ ibmelmættom, eritdolvvujuvvu fanggan Babeli, ja suina stuora oasse Juda assin, 8–16. Sedekias s̄adda gonagassan, læ ibmelmættom, jorrala Babel gonagasast erit, 17–20. \p \v 1 Su beivin manai Nebukadnesar, Babel gonagas, bajas, ja Jojakim s̄addai su balvvalægjen golbma jaǥe; de jorrali son fastain sust erit. \p \v 2 Ja Hærra vuolgati su vuostai Kaldealaʒ̄ai væǥaid ja Syrialaʒ̄ai væǥaid ja Moabitalaʒ̄ai væǥaid ja Ammon manai væǥaid; son vuolgati daid Juda vuostai dam hævatam varas Hærra sane mielde, maid son læi sardnom su balvvalegjides, profetai, bokte. \p \v 3 Dus̄s̄e Hærra goc̄c̄om mielde bođi dat Juda bagjeli erit javkkadam varas sin su muođoi oudast, Manasse suddoi diti, buok dam mielde, maid son læi dakkam,\x - \xo 24:3 \xt 2 Gon 21:10\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 15:4\x* \p \v 4 maidai dai viǥetes varai diti, maid son læi golgatam, nuft atte son devdi Jerusalem viǥetes varaiguim; ja Hærra i dattom andagassi addet.\x - \xo 24:4 \xt 2 Gon 21:16\x* \p \v 5 Mutto dat æra Jojakim historiast ja buok, maid son daǥai, læ c̄allujuvvum Juda gonagasai muittalusai girje siste. \p \v 6 Ja Jojakim vællani su vanhemides lusa, ja Jojakin, su bardne, s̄addai gonagassan su sagjai. \p \v 7 Mutto Egypten gonagas i mannam s̄atan olgus su ædnamestes; dastgo Babel gonagas læi valddam buok, mi læi gullam Egypten gonagassi Egypten jogac̄a rajest gidda Frat dæno ragjai. \p \v 8 Gavce nubbe lokkai jaǥe boares læi Jojakin, go son s̄addai gonagassan, ja golbma mano rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Nehusta, Elnatan nieidda, Jerusalem olmus̄.\x - \xo 24:8 \xt 2 Muit 36:9\x* \p \v 9 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, aibasrakkan nuftgo su ac̄c̄e læi dakkam. \p \v 10 Dam aige manne Nebukadnesar, Babel gonagasa, balvvalægjek bajas Jerusalemi, ja gavpug birrastattujuvvui. \p \v 11 Ja Nebukadnesar, Babel gonagas, bođi jes̄ gavpug vuostai, dam bodda go su balvvalægjek birrastatte dam. \p \v 12 De manai Jojakin, Juda gonagas, olgus Babel gonagas lusa, son jes̄ ja su ædne ja su balvvalægjek ja su oaivamuʒ̄ak ja su viessobalvvalægjek; ja Babel gonagas valdi su fanggan su rađđijumes gavcad jaǥest. \p \v 13 Ja son doalvoi dobbe olgus buok Hærra vieso davverid ja gonagasa vieso davverid, ja son gaikoi golle buok dain galvoin erit, maid Salomo, Israel gonagas, læi diktam dakkujuvvut Hærra tempeli, nuftgo Hærra læi sardnom.\x - \xo 24:13 \xt 2 Muit 36:10; 2 Gon 18:16\x* \p \v 14 Ja son eritdoalvoi obba Jerusalema ja buok oaivamuʒ̄aid ja buok jabalaʒ̄aid, loǥe duhat fanga, ja buok muorra‐, gæđge-, ja metalbarggid ja ravdid; æi baccam guđekge, ærrebgo dak hæjomusak ædnam albmugest.\x - \xo 24:14 \xt 2 Gon 25:12\x* \p \v 15 Ja son eritdoalvoi Jojakin Babeli; ja gonagasa ædne ja gonagasa akaid ja su viessobalvvalegjid ja daid væǥalaʒ̄amusaid ædnamest doalvoi son fanggan Jerusalemest Babeli.\x - \xo 24:15 \xt Jer 24:1; 29:2; 22:26\x* \p \v 16 Ja buok jabalaʒ̄aid, c̄iec̄a duhata, ja muorra‐, gæđge— ja metal‐barggid ja ravdid, duhata, buokaidrakkan væǥalas̄ soatte‐olbmaid, sin doalvoi Babel gonagas fanggan Babeli. \p \v 17 Ja Babel gonagas bijai Mattanja, su ac̄e vielja, gonagassan su sagjai ja nubbastutti su nama Sedekiasen.\x - \xo 24:17 \xt Jer 37:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Okta goalmad lokkai jaǥe boares læi Sedekias, go son s̄addai gonagassan, ja okta nubbe lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Hamital, Jirmeja nieidda, Libna olmus̄.\x - \xo 24:18 \xt Jer 52:1\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 23:31\x* \p \v 19 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, aibasrakkan nuftgo Jojakim læi dakkam. \p \v 20 Dastgo Hærra moare diti gævai nuft Jerusalemi ja Judai, dassac̄i go son suppi sin su muođoides oudast erit. Ja Sedekias jorrali Babel gonagasast erit.\x - \xo 24:20 \xt Esek 17:15\x* \c 25 \s1 25. Kapittal. \s2 Babel gonagas valdda Jerusalema, goddeta Sedekiasa, Juda gonagasa, barnid ja eritc̄uoggota su c̄almid. 1–7. Kaldealaʒ̄ak bolddek Hærra vieso, vuolas gaikkuk Jerusalem muvraid, eritdolvvuk albmuga, ærreb soabmasi dain hæjomusain ædnamest, ja buok tempela mavsolas̄ omid; gonagas goddeta bajemus̄ papa, soabmasid papain ja alemusaid ædnamest, 8–21. Son bigja Gedalja dai baccam olbmui bagjeli, mutto Ismael godda su; dak ærrasak batarek Egypteni, 22–26. Babel gonagas Eviimerodak luoitta Juda gonagasa Jojakin luovos ja dikta su borrat su bævdestes, 27–30. \p \v 1 Ja de dapatuvai su rađđijume ovcad jaǥest, loǥad mano, loǥad bæive manost, atte Nebukadnesar, Babel gonagas, bođi, son jes̄ ja buok su soattevækka, Jerusalem vuostai ja daǥai soattesida dam vuostai, ja si huksijegje muvraid dam vuostai birra buok.\x - \xo 25:1 \xt 2 Muit 36:17\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 39:1\xta ; j. n. v.;\xta* 52:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja gavpug birrastattujuvvui gidda gonagas Sedekias okta nubbe loǥad jaǥe ragjai. \p \v 3 Ovcad bæive manost\f + \fr 25:3 \ft dam njæljad manost,\f* s̄addai nælgge stuoresen gavpugest, ja i læm laibbe ædnam albmugi.\x - \xo 25:3 \xt Jer 52:5, 6\x* \p \v 4 Ja gavpug muvrra c̄ađagaikkujuvvui, ja buok soatte‐olbmak bataregje ikko balgga mielde porta c̄ađa goabbas̄aǥai muvrai gaskal, mi læi gonagasa gilvagarde guorast, dam bodda go Kaldealaʒ̄ak orru gavpug vuostai birra buok; ja son\f + \fr 25:4 \ft gonagas.\f* manai balgga mielde dam avddem mæce guvllui. \p \v 5 Ja Kaldealaʒ̄ai soattevækka vulgi gonagasa maŋŋai ja jovsai su Jeriko avddem mecin; ja obba su soattevækka bieđgani ja guđi su. \p \v 6 Ja si doppijegje gonagasa ja dolvvu su bajas Babel gonagasa lusa Riblai ja celkke duomo su bagjel.\f + \fr 25:6 \ft dainago son læi doagjam su vales Babel gonagassi.\f*\x - \xo 25:6 \xt 2 Muit 36:13; Esek 17:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 7 Ja Sedekias barnid godde si su c̄almi oudast, ja Sedekiasa c̄almid c̄uovgatutti son, ja son divti su c̄adnujuvvut guvtin væikkelakkin, ja si dolvvu su Babeli.\x - \xo 25:7 \xt Esek 12:13\x* \p \v 8 Ja viđad mano, c̄ic̄c̄id bæive manost (dat læi gonagas Nebukadnesara, Babel gonagasa, ovce nubbe loǥad jakke), de bođi Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, Babel gonagasa balvvalægje, Jerusalemi. \p \v 9 Ja son boldi Hærra vieso ja gonagasa vieso, ja buok Jerusalem viesoid ja buok dai stuorrai viesoid boldi son dolain.\x - \xo 25:9 \xt Esr 5:12\x* \p \v 10 Ja obba Kaldealaʒ̄ai soattevækka, mi læi hæggafavtai oaivamuʒ̄a mielde, vuolas gaikoi Jerusalem muvraid birra buok. \p \v 11 Ja albmuga bacatasa, sin, gæk legje vela baccam gavpugi, ja daid eritjorralam olbmuid, guđek legje mannam Babel gonagasa bællai, ja dam æra væǥa eritdoalvoi Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄. \p \v 12 Mutto soabmasid dain hæjomusain ædnamest divti hæggafavtai oaivamus̄ baccet vidnegarddebarggen ja bælddobarggen.\x - \xo 25:12 \xt 2 Gon 24:14\x* \p \v 13 Ja væikkebaʒid, mak legje Hærra viesost, ja vuođđobittaid ja væikke‐abe, mi læi Hærra viesost, cuovkas gaikku Kaldealaʒ̄ak, ja si dolvvu dai væike Babeli.\x - \xo 25:13 \xt Jer 27:19\xta ; j. n. v.\x* \p \v 14 Ja faskarid ja goaivoid ja nibid ja fataid ja buok væikkelittid, maiguim balvvalus doaimatuvvui, valdde si. \p \v 15 Ja dollalittid ja ris̄kotamlittid, miikkenessi læi gollest dakkujuvvum, ja miikkenessi læi silbast dakkujuvvum, dam valdi hæggafavtai oaivamus̄. \p \v 16 Dam guokte baʒe, dam ovta abe ja vuođđobittaid, maid Salomo læi, daǥatam Hærra vissui, — i læm viekkag buok dai omi væikest.\x - \xo 25:16 \xt 1 Gon 7:15\xta ; j. n. v.;\xta* 23:27\x* \p \v 17 Gavce nubbe lokkai allana læi dam nubbe baʒe allodak, ja dam alde læi baʒʒe‐oaive væikest, ja baʒʒe‐oaive allodak læi golbma allana, ja gođa‐rakkanas ja granatæbelak legje baʒʒe‐oaive alde birra buok, buokrakkan væikest, ja dai laǥac̄ak legje dam nubbege baʒest gođa‐rakkanasa guorast.\x - \xo 25:17 \xt 2 Muit 3:15; Jer 52:21\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja hæggafavtai oaivamus̄ valdi Seraja, bajemus̄ papa, ja Sefanja, dast vuoleb papa, ja dam golbma uksalasa favta. \p \v 19 ja gavpugest valdi son ovta gonagasvieso balvvalægje, gutte læi oaivamus̄ soatte‐olbmai bagjel, ja vitta olbma sist, guđek oidne gonagasa muođoid, gæk gavdnujegje gavpugest, ja soattevæǥa oaivamuʒ̄a c̄alle, gutte c̄ali ædnam albmuga soattai, ja gutta loǥe olbma ædnam albmugest, gæk gavdnujegje gavpugest; \p \v 20 Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, valdi sin ja doalvoi sin Babel gonagasa lusa Riblai, \p \v 21 ja Babel gonagas c̄aski sin ja goddi sin Riblast Hamat ædnamest. De dolvvujuvvui Juda su ædnamestes erit. \p \v 22 Mutto almug, mi baci vela Juda ædnami, maid Nebukadnesar, Babel gonagas, divti baccet, sin bagjeli bijai son Gedalja, Akikam barne, Safan barne.\x - \xo 25:22 \xt Jer 40:5\x* \p \v 23 Ja go buok oaivamuʒ̄ak soattevæǥa juoǥoi bagjel, si ja sin olbmak, gulle, atte Babel gonagas læi bigjam Gedalja ædnam bagjeli, de botte si Gedalja lusa Mispai, sikke Ismael, Netanja bardne, ja Johanan, Kareah bardne, ja Seraja, Tanhumet, Netofatitalas̄, ja Jaasanja, Maakatitalaʒ̄a bardne, si ja sin olbmak. \p \v 24 Ja Gedalja vuornoi sigjidi ja sin olbmaidi ja celki sigjidi: Allet bala Kaldealaʒ̄ai balvvalegjin, orrot ædnamest ja balvvaleket Babel gonagasa! De galgga digjidi burist gævvat. \p \v 25 Mutto de dapatuvai dam c̄ic̄c̄id manost, atte Ismael, Netanja barne, Elisama bardne, gutte læi gonagaslas̄ nalest, bođi, ja loǥe olbma suina, ja si godde Gedalja oktanaǥa dai Judalaʒ̄aiguim ja Kaldealaʒ̄aiguim, guđek legje su lutte Mispast.\x - \xo 25:25 \xt Jer 41:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 26 De sirddai buok almug, sikke smavvak ja stuorrak, ja oaivamuʒ̄ak soattevæǥa juoǥoi bagjel, ja si botte Egypteni; dastgo si balle Kaldealaʒ̄ain.\x - \xo 25:26 \xt Jer 41:17\xta ; j. n. v.\x* \p \v 27 Ja de dapatuvai dam c̄iec̄a njæljad loǥad jaǥest, maŋŋelgo Jojakin, Juda gonagas, læi eritdolvvujuvvum, guokte nubbe loǥad manost, c̄iec̄a goalmad loǥad bæive manost, atte Evilmerodak, Babel gonagas, dam jaǥe, go son s̄addai gonagassan, bajas bajedi Jojakin, Juda gonagasa, oaive giddagasast.\x - \xo 25:27 \xt Jer 52:31\xta ; j. n. v.\x* \p \v 28 Ja son sarnoi usteblaʒ̄at suina ja bijai su stuolo dai gonagasai stuoloi bagjeli, guđek legje su lutte Babelest. \p \v 29 Ja son molsoi su giddagasbiktasides ja borai oktelassi su muođoi oudast buok su ællembeivides.\x - \xo 25:29 \xt 2 Sam 9:7; 1 Gon 2:7\x* \p \v 30 Ja su ælatus, bissovas̄ ælatus, addujuvvui sudnji gonagasast, juokke bæive, maid son ain dam bæive darbas̄i, buok su ællembeivid.