\id JER \ide UTF8 \h Profet Jeremias \toc1 Profet Jeremias \toc2 Profet Jeremias \toc3 Jer \mt1 Profet Jeremias. \c 1 \s1 1. Kapittal. \s2 Jeremias, gutte profetastalai gonagas Josias golbma nubbe loǥad jaǥe rajest Sedekias rađđimaige loapa ragjai, 1–3, muittal, moft son Hærrast goc̄c̄ujuvvui læt profetan Israeli ja bakenlas̄ albmugidi ja nannijuvvui dasa, 4–10. Guovte oainatusa bokte dieđet Hærra sudnji, atte son aiggo fuola adnet su sanes ollas̄uttujume oudast ja davve‐vas̄alaʒ̄ai (Kaldealaʒ̄ai) bokte rangas̄tet Israela dam æppe‐ibmelbalvvalusa diti, 11–16. Hærra goc̄c̄o su alma balotaǥa sardnedet su sane, loppededines addet sudnji famo bittet buok su vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄oides bagjel, 17–19. \p \v 1 Jeremiasa sanek, gutte læi Hilkiasa bardne, muttom dain papain, guđek legje Anatotest Benjamin ædnamest,\x - \xo 1:1 \xt Josv 21:18\x* \p \v 2 gæsa Hærra sadne dapatuvai dain beivin, go Josias, Amon bardne, læi Juda gonagas, su rađđijume golbma nubbe loǥad jaǥest,\x - \xo 1:2 \xt 2 Gon 21:24\x* \p \v 3 ja dasto dain beivin, go Jojakim, Josias bardne, læi Juda gonagas, gidda Sedekiasa, Josias barne, Juda gonagasa, okta nubbe loǥad jaǥe loapa ragjai, gidda dassac̄i go Jerusalem eritdolvvujuvvui dam viđad manost.\x - \xo 1:3 \xt 2 Gon 23:34; 25:8, 11\x* \p \v 4 Hærra sadne dapatuvai munji naft: \p \v 5 Ouddalgo mon rakadim du ædnehæga sisa, de dovddim mon du, ja ouddalgo don olgusbottik ædnehægast, de basotim mon du; mon bigjim du profetan albmugidi.\x - \xo 1:5 \xt Es 49:1; Sir 49:9; Gal 1:15\x* \p \v 6 Mutto mon celkkim: Vuoi Hærra, Hærra! Gæc̄a, im mon mate sardnot; dastgo mon læm nuorra. \p \v 7 De celki Hærra munji: Ale cælke: Mon læm nuorra! Mutto sin buokai lusa, gæi lusa mon vuolgatam du, galgak don mannat, ja buok, maid mon dudnji goc̄om, dam galgak don sardnot.\x - \xo 1:7 \xt Esek 3:17\x* \p \v 8 Ale bala sist, dastgo mon læm duina du gagjom varas, cælkka Hærra.\x - \xo 1:8 \xt Jer 1:19; 15:20; Es 41:10; Esek 3:9\x* \p \v 9 Ja Hærra geiggi su gieđas ja guoskati mu njalbmai, ja Hærra celki munji: Gæc̄a, mon bijam mu sanidam du njalbmai.\x - \xo 1:9 \xt Es 6:7; 51:16\x* \p \v 10 Gæc̄a, mon bijam du dam bæive albmugi bagjel ja rikai bagjel bajas gaikkot ja vuolas njæiddet ja dus̄s̄adet ja vuolas gaikkot, huksit ja gilvvet.\x - \xo 1:10 \xt Jer 18:7, 9; 31:28\x* \p \v 11 Ja Hærra sadne dapatuvai munji naft: Maid don oainak, Jeremias? Ja mon celkkim: Mon oainam gocce muorra\f + \fr 1:11 \ft d. l. mandelmuorra, mi goc̄c̄ujuvvu nuft, dainago dat adna liđid arabut go æra muorak.\f* soabbe. \p \v 12 Ja Hærra celki munji: Riekta don læk oaidnam; dastgo mon aigom goccet mu sadnam bagjel, nuft atte mon ollas̄uttam dam. \p \v 13 Ja Hærra sadne dapatuvai munji nubbe gærde naft: Maid don oainak? Ja mon celkkim: Mon oainam duoldde bađe, ja dat læ jorgetam deiki guvllui davven. \p \v 14 Ja Hærra celki munji: Davven galgga oasetesvuotta luovos luittujuvvut buok ædnam assi bagjeli.\x - \xo 1:14 \xt Jer 4:6; 6:22; 25:9\x* \p \v 15 Dastgo gæc̄a, mon ravkam buok sokkagoddid davve‐guovlo rikain, cælkka Hærra, ja si galggek boattet ja bigjat, jes̄gutteg su stuolos Jerusalem portai uksaraige ouddi ja buok dam muvrai vuostai birra buok ja buok Juda gavpugi vuostai.\x - \xo 1:15 \xt Jer 52:4, 5\x* \p \v 16 Ja mon aigom cælkket mu duomoidam sin bagjel buok sin bahavuođa diti, go si heitte muo ja boldde suovvasid æra ibmelidi ja rokkadalle sin gieđaidæsek daǥoid. \p \v 17 Mutto don galgak boakkanastet du alemidad ja c̄uoʒ̄ʒ̄elet ja sardnot sigjidi buok, maid mon dudnji goc̄om; ale bala sist, amam mon du sist ballatet! \p \v 18 Ja mon, gæc̄a, mon daǥam du odne nana gavpugen ja ruovddebaʒʒen ja væikkemuvrran obba ædnam vuostai, Juda gonagasai vuostai, dam oaivamuʒ̄ai vuostai, dam papai vuostai ja ædnam albmuga vuostai.\x - \xo 1:18 \xt Jer 15:20; Esek 3:8, 9\x* \p \v 19 Ja si galggek soattat du vuostai, mutto æi bittet du bagjel; dastgo mon læm duina, cælkka Hærra, du gagjom varas.\x - \xo 1:19 \xt Jer 1:8\x* \c 2 \s1 2. Kapittal. \s2 Hærra muitot profeta bokte su albmugasas dai stuora buoredaǥoi birra, maid son dam nuorravuođast læ c̄ajetam dasa, ja vaiddal dam stuora gittemættomvuođa bagjel, go dat læ hæittam su, dam ælle Ibmela, vaiko vela bakenakge dollek sin jabmam ja famotes æppe‐ibmelinesek gidda, 1–13. Damditi læ son maidai addam dam amas albmugi halddoi, dego dat i livc̄e su manna, mutto balvvalægje, 14–19. Navcates almug vigga dus̄s̄e diti jec̄as vanhurskesen dakkat; dam daǥok, dam æppe‐ibmelbalvvalus ja dat viǥetes varra, maid dat læ golgatam profetaides ja æra ibmelbalolaʒ̄aid sorbmidedin, duođas̄tek dam vuostai. Dainago almug nuft guoktelas̄vuođain vigga jec̄as vanhurskesen dakkat, aiggo Hærra vela ain dam rangas̄tet, 20–37. \p \v 1 Ja Hærra sadne dapatuvai munji naft: \p \v 2 Vuolge ja c̄uorvo Jerusalem beljidi ja cælke: Nuft cælkka Hærra: Mon muitam dudnji du nuorravuođa ustebvuođa, du loppadaddambeivi rakisvuođa, moft don vagjolik mu maŋest mæcest, daggar ædnamest, mast i gilvvujuvvu. \p \v 3 Basse læi Israel Hærrai, dat læi su alggos̄addo\f + \fr 2:3 \ft Jak. 1, 18.\f*; buokak, guđek vigge dam borrat, ferttijegje dam oudast makset, oasetesvuotta bođi sin bagjeli, cælkka Hærra. \p \v 4 Gullet Hærra sane, Jakob viesso ja buok Israel vieso sokkagoddek! \p \v 5 Nuft cælkka Hærra: Maid værrevuođaid læk din vanhemak gavdnam mu duokken, go si manne gukkas must erit ja vagjolegje dus̄s̄alas̄ ibmeli maŋest ja s̄adde dus̄s̄alaʒ̄ʒ̄an?\x - \xo 2:5 \xt 2 Gon 17:15; Rom 1:21\x* \p \v 6 Ja æi si cælkkam: Gost Hærra læ, gutte doalvoi min bajas Egypten ædnamest, gutte laiddi min mæcest, avddem ædnami ja skurc̄oi ædnamest, goikesvuođa ja jabmem suoivvan ædnamest, daggar ædnamest, man c̄ađa i læk oktage olmai vagjolam, ja mast i læk oktage olmus̄ assam?\x - \xo 2:6 \xt 2 Mos 12:37, 51; 5 Mos 32:10\x* \p \v 7 Ja mon dolvvum din daggar ædnam sisa, mast læk s̄addolas̄ baikek, vai di borrabetet dam s̄addoid ja dam burid; ja go di bođidek sisa, de di duolvvadeidek mu ædnama ja daǥaidek mu arbe fastevuottan.\x - \xo 2:7 \xt Jer 16:18\x* \p \v 8 Papak æi cælkkam: Gost læ Hærra? Ja si, gæin læi laǥain dakkamus̄, æi dovddam muo, ja baimanak jorralegje must erit, ja profetak profetastalle Baal bokte ja vagjolegje sin maŋest, guđek æi abot\f + \fr 2:8 \ft æppe‐ibmeli maŋest; 1 Sam 12, 21.\f*. \p \v 9 Damditi aigom mon vela ain mannat dinguim rievte ouddi, cælkka Hærra; vela din manaiguim aigom mon mannat rievte ouddi.\x - \xo 2:9 \xt Hos 4:1; Mika 6:2; 2 Mos 20:5\x* \p \v 10 Dastgo mannet rasta Kittealaʒ̄ai sulluidi ja gec̄c̄et, ja bigjet sane Kedari ja vuttivalddet visut ja gec̄c̄et, lægo mikkege daggarid dapatuvvam!\x - \xo 2:10 \xt Salm 120:5\x* \p \v 11 Lægobe bakenlas̄ almug lonotam ibmelid, vaiko dak æi læk ibmelak? Mutto mu almug læ lonotam su gudnes daina, mi i abot\f + \fr 2:11 \ft 8. v. Salm. 106, 20.\f*. \p \v 12 Hirmastuvvet, di almek, dam diti, ja soigget, s̄addet hui suorgganæbmai, cælkka Hærra. \p \v 13 Dastgo guokte bahas daǥo læ mu almug dakkam; muo læk si hæittam, gi læm ælle c̄acce‐aja, roggam diti aldsesæsek galdoid, raǥagam galdoid, mak æi jæǥe c̄ace.\x - \xo 2:13 \xt Jer 17:13; Salm 36:10\x* \p \v 14 Lægo Israel balvvalægje? Lægo son sidast rieǥadam balvvalægje? Manne læ son s̄addam stajadussan?\x - \xo 2:14 \xt 2 Mos 4:22\x* \p \v 15 Nuorra legjonak gillju su vuostai; si adde sin jienasek gullut, ja si dakke su ædnama mæccen; su gavpugak bolddujuvvujegje, nuft atte i oktage dai siste asa.\x - \xo 2:15 \xt Es 5:29\x* \p \v 16 Nof ja Takpenes manak maidai dakke du oaivvec̄oka baljesen. \p \v 17 Igoson dat, go don heittik Hærra, du Ibmelad, dam aige, go son aigoi laiddit du gæino mielde, læk dakkam dudnji dam?\x - \xo 2:17 \xt Jer 4:18\x* \p \v 18 Ja dal, mi dakkamus̄aid dust læ gæinoin Egypteni, jukkam diti Sikora\f + \fr 2:18 \ft d. l. Niledædno.\f* c̄ace? Ja mi dakkamus̄aid dust læ gæinoin Assyriai, jukkam diti dæno\f + \fr 2:18 \ft d. l. Eufrat.\f* c̄ace? \p \v 19 Du bahavuotta bagad du, ja du eritjorralæmek rangas̄tek du; dovdid dalle ja oaine, atte dat læ baha ja bac̄c̄a, go don hæitak Hærra, du Ibmelad, ja go ballo mu oudast i boađe du bagjeli, cælkka Hærra Hærra, alme væǥai Ibmel. \p \v 20 Dastgo dolus̄ aige rajest dogjik don du gæssad gaskat, boŧkodik don du baddidad, ja don celkkik: Im mon aigo balvvalet. Mutto juokke alla dieva ala ja juokke rudnis muora vuollai vællanik don ja furrus̄ik.\x - \xo 2:20 \xt Jer 3:6; Es 57:5\x* \p \v 21 Ja mon legjim almake gilvvam du nuftgo s̄iega vidnemuora, aive valljo gilvvagid; moft læk don dalle munji nubbastuvvam amas vidnemuora amas suorggen?\x - \xo 2:21 \xt Salm 80:9\xta ; j. n. v.;\xta* Es 5:1\xta ; j. n. v.;\xta* Mark 12:1\x* \p \v 22 Dastgo jos don vela basadifc̄ikge jec̄ad gudnasaltin ja anas̄ik ollo gudnac̄ace, de lifc̄i almake du værredakko durdas mu muođoi oudast, cælkka Hærra Hærra. \p \v 23 Moft matak don cælkket: Im mon læk duolvvaduvvum, im mon læk mannam Baali maŋest? Gæc̄a du luodaidad vuomest\f + \fr 2:23 \ft 7, 31.\f*! Dovdid, maid don læk dakkam, don fales njiŋŋelas kamel, mi ruotak duokko deiki! \p \v 24 Nuftgo mæcce‐asen, mi læ harjanam mæccai, nuft rottestalla son su sielos aibas̄emin aimo; su himolas̄vuotta, — gi matta dam jaskodattet? Si buokak, guđek su occek, æi darbas̄ viekkat vaibbamassi; su mano siste gavdnek si su. \p \v 25 Ale divte du juolgad s̄addat rabasen ja du c̄oddagad s̄addat goikkoi! Mutto don cælkak: Dus̄s̄e diti! Im! Dastgo mon rakistam abmasid, ja dai maŋest aigom mon mannat.\x - \xo 2:25 \xt Jer 18:11, 12\x* \p \v 26 Nuftgo suola fertte hæppanet, go son doppijuvvu, nuft fertte Israel viesso hæppanet, si jec̄a, sin gonagasak, sin oaivamuʒ̄ak ja sin papak ja sin profetak, \p \v 27 dainago si celkkek murri: Don læk mu ac̄c̄e, ja gæđgai: Don læk muo rieǥadattam. Dastgo si læk jorggalam sælge ja æi muođoid mu guvllui. Mutto sin oasetesvuođasek aige celkkek si: C̄uoʒ̄ʒ̄el ja bæste min!\x - \xo 2:27 \xt Jer 32:33; 5 Mos 32:17, 18; Duob 10:7-10\x* \p \v 28 Gost læk dalle du ibmelak, maid don dakkik aldsesad? C̄uoʒ̄ʒ̄elekusek si, jos si matas̄e du bæstet du oasetesvuođa aige! Dastgo nuft ædnagak, go du gavpugak læk, nuft ædnagen læk du ibmelak s̄addam, Juda!\x - \xo 2:28 \xt 5 Mos 32:37, 38; Duob 10:14; Jer 11:12, 13\x* \p \v 29 Manne bælkkebetet di muina? Di lepet buokakrakkan jorralam must erit, cælkka Hærra. \p \v 30 Dus̄s̄e diti cabmim mon din manaid; æi si vuostaivalddam bagadusa; din miekke loapati din profetaid nuftgo dus̄s̄adægje legjon.\x - \xo 2:30 \xt Jer 5:3; 17:23; 1 Gon 19:10; 2 Gon 21:16; 2 Muit 24:20\xta ; j. n. v.\x* \p \v 31 O sokkagodde! Vuttivalde Hærra sane! Læmgo mon læmas̄ mæccen Israeli daihe sukkis sævdnjadasa ænamen? Manne cælkka mu almug: Mi læp dakkam jec̄aidæmek luovosen, æp mi aigo s̄atan æmbo boattet du lusa? \p \v 32 Juogoson nieidda vajaldatta su c̄iŋas, ja moarsse su boakkanes? Mutto mu almug læ vajaldattam muo lokkamættom beivid. \p \v 33 Alma don burist dieđak valljit du gæinod occam varas rakisvuođa! Damditi læk don maidai barjetam du gæinoidad baha guvllui. \p \v 34 Du bivtashelmin gavdnu maidai viǥetes vaivas̄ olbmui sieloi varra; ik don doppim sin sisagaikodedin\f + \fr 2:34 \ft 2 Mos 22, 2.\f*, mutto buok dam diti dat læi\f + \fr 2:34 \ft d. l. dai du ibmelmættom mænoidad diti (23. v. j. n. v.) golgatik don sin varaid.\f*.\x - \xo 2:34 \xt Es 1:15\x* \p \v 35 Ja almake cælkak don: Mon læm viǥetæbme, su moarre læ vissasi jorgetam erit must. Gæc̄a, mon aigom mannat duina rievte ouddi, dainago don cælkak: Im mon læk suddodam. \p \v 36 Manne birra vagjolak don nuft sagga molssom diti du gæinod? Maidai Egypten bokte galgak don hæppas̄uttujuvvut, nuftgo don hæppas̄uttujuvvik Assyria bokte. \p \v 37 Dobbe maidai galgak don olgusmannat du gieđaidadguim oaivad alde\f + \fr 2:37 \ft d. l. morras̄in;\f*; dastgo Hærra læ sin hilggom, gæi ala don dorvastak, ja ik don galga maidege likkoid singuim adnet.\x - \xo 2:37 \xt 2 Sam 13:19\x* \c 3 \s1 3. Kapittal. \s2 Nuftgo hilggujuvvum nisson, go son læ s̄addam æra olbma akkan, laǥa mielde i oaʒ̄o su oudeb boadnjas lusa ruoktot maccat, nuft i almugge s̄adda, maŋŋelgo dat læ jorggalam jec̄as æra ibmeli bællai, s̄at æmbo oaʒ̄ʒ̄ot Hærrast armo, go dat buok bagadusain fuolakættai bisso Hærrast erit jorralæmest, 1–5. Juda, mi læ oaidnam, moft Israel su æppeibmelbalvvalusas diti læ hilggujuvvum Hærrast, i læk almake daggo bokte addam jec̄as cuigoduvvut, mutto læ dus̄s̄e betolas̄vuođain jec̄as jorggalam su æppeibmelbalvvalusastes erit, 6–10; dat læ daggo bokte c̄ajetam, atte dat læ vela ibmelmættomæbbo go Israel, 11. Hærra nævvo dal Israela maccat ruoktot su lusa; de son aiggo dasa fastain armo addet, doalvvot dam bacatasa ruoktot, addet dasa rievtes baimanid ja dakkat daina ođđa litto, masa maidai bakenak galggek servolaʒ̄ʒ̄an s̄addat, 12–17. Maidai Juda galgga dalle oktan Israelin maccat fanggavuođastes ruoktot, 18. Profeta muittala, moft Israel, mi dassac̄i, buok Hærra arbmogasvuođast fuolakættai, læ læmas̄ oskaldasmættom, rokkusc̄ierromin dovdasta su jorralæmes sust erit, 19–25. \p \v 1 De celkkujuvvu: Go olmai dikta su akas vuolgget, ja go son manna su lutte erit ja s̄adda æra olbma akkan, mattago son dalle fastain boattet ruoktot su lusa? Igo dalle dat ænam æppebasotuvvus̄e? Ja don, don læk furrus̄am ollo ustebiguim ja galgas̄ik almake boattet ruoktot mu lusa? cælkka Hærra.\x - \xo 3:1 \xt 5 Mos 24:1-4\x* \p \v 2 Bajas bajed du c̄almidad baljes dievai guvllui ja gæc̄a: Moft læk don hæppas̄uttujuvvum? Balgesguorain c̄okkajik don ja vurddik sin, nuftgo Arabialas̄ olmai mæcest, ja don æppebasotik ædnama du furrus̄æmad bokte ja du bahavuođad bokte \p \v 3 De dollujuvvujegje arvve‐oavtek ruoktot, ja maŋŋe‐arvve i gac̄c̄am; mutto dust læi fuorranisson gallo, ik don dattom hæppanaddat.\x - \xo 3:3 \xt 5 Mos 11:16, 17; 1 Gon 17:1; Amos 4:7\x* \p \v 4 Ikgo don læk aito dalge c̄urvvom munji: Mu ac̄ac̄am, don læk mu nuorravuođa usteb? \p \v 5 Juogo son aiggo adnet moare aǥalaʒ̄at daihe bisotet sutto aǥalas̄ aiggai? Gæc̄a, nuft don sardnuk, ja almake dakkik don baha, ja don naǥadik dam.\x - \xo 3:5 \xt Salm 103:9\x* \p \v 6 Ja Hærra celki munji gonagas Josias beivin: Lækgo don oaidnam, maid dat eritjorralam, Israel, læ dakkam? Son manai bajas juokke alla vare ala ja juokke rudnis muora vuollai ja furrus̄i dobbe.\x - \xo 3:6 \xt Jer 2:20; 2 Gon 17:10\x* \p \v 7 Ja mon celkkim: Maŋŋelgo son læ buok dam dakkam, de aiggo son mu lusa ruoktot maccat. Mutto i son maccam ruoktot, ja dam oini dat oskaldasmættom, su oabba, Juda. \p \v 8 Ja mon oidnim, atte vaiko mon legjim diktam dam eritjorralam, Israela, vuolgget ja addam sudnji su ærrogirje, dainago son læi furrus̄am, de i ballam almake dat oskaldasmættom, Juda, su oabba, mutto manai dokko ja furrus̄i, son maidai;\x - \xo 3:8 \xt 2 Gon 17:18, 19; Es 50:1\x* \p \v 9 ja de dapatuvai su julgalas̄ furrus̄æme diti, atte son æppebasoti ædnama, ja son furrus̄i geđgiguim ja muoraiguim. \p \v 10 Ja buok dast fuolakættai i maccam dat oskaldasmættom, su oabba, Juda, ruoktot mu lusa obba su vaimostes, mutto betolas̄vuođain, cælkka Hærra. \p \v 11 Ja Hærra celki munji: Dat eritjorralam, Israel, læ c̄ajetam jec̄as vanhurskasæbbun go dat oskaldasmættom, Juda.\x - \xo 3:11 \xt Esek 16:51, 52\x* \p \v 12 Vuolge ja c̄uorvo daid sanid davas guvllui ja cælke: Maca dadde ruoktot, don eritjorralam, Israel, cælkka Hærra; im mon aigo roaddosmattet mu muođoidam moarest din vuostai; dastgo mon læm arkalmaste, cælkka Hærra, im mon aigo adnet moare aǥalaʒ̄at. \p \v 13 Dus̄s̄e dovda du værredaǥod, atte don læk Hærrast, du Ibmelestad, erit jorralam ja læk viekkam moaddes̄lai gæinoi mielde amas ibmeli lusa, juokke rudnis muora vuollai, ja mu jiena epet di læk gullam, cælkka Hærra.\x - \xo 3:13 \xt Salm 32:5; Sanel 28:13\x* \p \v 14 Maccet ruoktot, di eritjorralam manak, cælkka Hærra; dastgo mon læm din boadnja, ja mon aigom valddet din, ovta ovta gavpugest ja guokte ovta sokkagoddest, ja doalvvot din Sioni.\x - \xo 3:14 \xt Es 54:5\x* \p \v 15 Ja mon aigom addet digjidi baimanid mu vaibmom mielde, ja si galggek gæc̄c̄at din dieđoin ja jirmin.\x - \xo 3:15 \xt Jer 23:4\x* \p \v 16 Ja de galgga dapatuvvat, go di s̄addabetet ædnaggærddasaʒ̄ʒ̄an ja s̄addolaʒ̄ʒ̄an ædnamest dain beivin, cælkka Hærra, de æi si galga s̄atan æmbo sardnot Hærra litto arka birra, ja i dat galga bagjanet gænge vaibmoi, ja æi si galga dam muittet ja æi occalet, ja daggar i galga s̄atan æmbo dakkujuvvut.\x - \xo 3:16 \xt Jer 31:33\x* \p \v 17 Dam aige galgga Jerusalem goc̄c̄ujuvvut Hærra truonnon, ja buok albmugak galggek dasa c̄oagganet, Hærra nama lusa, Jerusalemi, ja æi si galga s̄atan æmbo vagjolet sin baha vaimosek buos̄s̄evuođa mielde.\x - \xo 3:17 \xt Es 2:2\xta ; j. n. v.;\xta* 18:7\x* \p \v 18 Dain beivin galgga Juda viesso mannat Israel vieso lusa, ja si galggek ovtast boattet davveædnamest dam ædnami, maid mon addim din vanhemidi arbben. \p \v 19 Ja mon, mon celkkim: Man allagassi aigom mon du bigjat manai gaski ja addet dudnji havskajes ædnama, dam c̄abbamus arbe albmugi gaskast! Ja mon celkkim vela ain: Di galggabetet c̄uorvvot munji: Mu ac̄c̄am! ja epet di galga jorggalet jec̄aidædek must erit. \p \v 20 Mutto duođai, nuftgo nisson læ oskaldasmættom su ustebes vuostai, nuft lepet di læmas̄ oskaldasmættomak mu vuostai, Israel viesso! cælkka Hærra. \p \v 21 Jiedna gullu baljes dievai alde, Israel manai rokkus‐c̄ierrom; dastgo si læk jorggom sin gæinosek, si læk vajaldattam Hærra, sin Ibmelæsek.\x - \xo 3:21 \xt Jer 2:32\x* \p \v 22 Maccet ruoktot, di eritjorralam manak! Mon aigom dalkastet din eritjorralæme. Gæc̄a, mi boattep du lusa; dastgo don læk Hærra, min Ibmelæmek.\x - \xo 3:22 \xt Jer 3:12\x* \p \v 23 Duođai, dus̄s̄e diti bajeduvvu s̄labma dievai alde\f + \fr 3:23 \ft d. l. dakkujuvvu æppe‐ibmelbalvvalæbme s̄lamain dai alde.\f*; duođai, Hærra, min Ibmelæmek, siste læ Israel bestujubme!\x - \xo 3:23 \xt Salm 3:9; 68:20, 21; Es 45:24\x* \p \v 24 Ja almake læ hæppadlas̄vuotta\f + \fr 3:24 \ft æppe‐ibmel;\f* loapatam min vanhemi fidnimus̄a gidda min nuorravuođa rajest, sin smavva omid ja sin stuora omid, sin barnid ja sin nieidaid.\x - \xo 3:24 \xt Jer 11:13; Hos 9:10\x* \p \v 25 Vællajekop mi min hæppas̄ussamek siste, ja gokc̄us min hæppad min! Dastgo Hærra, min Ibmelæmek, vuostai læp mi suddodam, mi ja min vanhemak, gidda min nuorravuottamek rajest ja gidda odnas̄ bæive ragjai, ja æp mi læk gullam Hærra, min Ibmelæmek, jiena.\x - \xo 3:25 \xt Dan 9:7, 8\x* \c 4 \s1 4. Kapittal. \s2 Israel dovdastusa ala (3, 22–25) vasted Hærra, atte jos dat duottavuođast jorggal jec̄as, de galgga dat fastain armo gavdnat su lutte ja oaʒ̄ʒ̄ot loppadusa bakeni jorggalusa birra devddujuvvut, 1, 2. Dasto jorgetedin Juda bællai nævvo son maidai damge duođalas̄ ja olles jorggalussi, amas su hævatægje moarre boattet dam bagjeli, 3, 4, ja de gulata, atte dam ænam galgga hævatuvvut vas̄alaʒ̄ain, guđek bottek davven, (Kaldealaʒ̄ain), 5–9. Suorgganemin dam diti vaiddal profeta, go Hærra læ suovvam værre‐profetaid bættet albmuga loppededin dasa rafhe, 10, ja de muittala boatte hævvanæme birra, mast dus̄s̄efal hoppujes jorggalus matta dam bæstet, 11–18. Maŋemusta cælkka son, atte sust ja buok ibmelbalolaʒ̄ain læ bac̄c̄a bavc̄as dam hævvanæme diti, maid son oaidna boattemen ædnam bagjeli albmuga jallavuođa diti, ja maid son visut c̄ilgge; mutto sæmma aige son duođas̄ta, atte Hærra i aigo ædnama aibas hævatet, 19–31. \p \v 1 Jos don jorgidak, Israel, cælkka Hærra, de galgak don fastain boattet mu lusa, ja jos don javkkadak du fastevuođaidad mu muođoi oudast erit, de ik don galga vagjolet stađesmættomen birra, \p \v 2 ja jos don vuornok: Nuft duođai go Hærra ælla! duottavuođain, vuoiggadvuođain ja vanhurskesvuođain, de galggek bakenlas̄ albmugak buristsivdnedet jec̄aidæsek su siste ja ramedet jec̄aidæsek sust.\x - \xo 4:2 \xt 5 Mos 6:13; Es 65:16; 45:25\x* \p \v 3 Dastgo nuft cælkka Hærra Juda olbmaidi ja Jerusalemi: Gaikkot aldsesædek ođđa ædnama, ja allet gilve bastelis lanjai gaski!\x - \xo 4:3 \xt Hos 10:12; Esek 18:31; Matt 13:7, 22\x* \p \v 4 Birrac̄uppet jec̄aidædek Hærrai ja eritvalddet din vaimodek ouddalike, di Juda olbmak ja Jerusalem assek, amas mu moarre vuolgget olgus dego dolla ja boalddet, alma gænge c̄askadkættai, din daǥoi bahavuođa diti!\x - \xo 4:4 \xt 5 Mos 10:16; 30:6; Rom 2:28\xta ; j. n. v.;\xta* Kol 2:11; Jer 21:12\x* \p \v 5 Gulateket dam Judast ja dieđeteket dam Jerusalemest ja celkket: C̄uojateket basunin ædnamest! C̄urvvot alla jienain ja celkket: C̄oagganeket ja mannop mi dai nana gavpugi sisa!\x - \xo 4:5 \xt Hos 5:8; Joel 2:1; Jer 8:14\x* \p \v 6 Bajas bajedeket soattelævga Sion guvllui, sirddet erit, allet bisan! Dastgo mon buvtam oasetesvuođa davven ja stuora moivvas̄ume.\x - \xo 4:6 \xt Jer 1:14; 6:1\x* \p \v 7 Legjon læ likkam bajas su rođostes, ja albmugi hævatægje læ likkasam maŧkai, vuolggam olgus su baikestes, dakkam diti du ædnama mæccen; du gavpugak galggek dus̄s̄aduvvut, nuft atte i oktage dai siste asa.\x - \xo 4:7 \xt Jer 5:6\x* \p \v 8 Damditi garvoteket jec̄aidædek sækain, vaiddaleket ja holvvot! Dastgo Hærra buolle moarre i læk jorgidam min bælest erit.\x - \xo 4:8 \xt Jer 6:26\x* \p \v 9 Ja de galgga dapatuvvat dam bæive, cælkka Hærra, de galgga gonagasa jierbme ja oaivamuʒ̄ai jierbme njuorddaset, ja papak galggek suorgganet, ja profetak balloi doppitallat. \p \v 10 De mon celkkim: Vuoi Hærra, Hærra! Duođai, don læk diktam dam albmuga ja Jerusalema bætatallat, go celkkujuvvui: Rafhe galgga s̄addat digjidi oassen. Ja miekke læ dadde bakkim sielo sisa.\x - \xo 4:10 \xt Jer 6:14; 14:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 11 Dam aige galgga celkkujuvvut dam albmugi ja Jerusalemi: Buolle biegga baljes dievain mæcest boatta mu albmuga nieida vuostai, i gornid goaivvom varas ige daid raidnim varas. \p \v 12 Daggar biega, mi læ garrasæbbo, go dasa darbas̄uvvu, galgam mon diktet boattet; dal aigom maidai mon cælkket duomo sin bagjel. \p \v 13 Gæc̄a, nuftgo balvak manna son\f + \fr 4:13 \ft vas̄alas̄.\f* bajas, ja nuftgo ramadakbiegga læk su vavnak, su hæstak læk falebuk go goaskemak; vuoi migjidi, dastgo mi læp hævatuvvum.\x - \xo 4:13 \xt Es 5:28; Hab 1:8\x* \p \v 14 Basa bahavuođa du vaimostad erit, Jerusalem, vai don matak bestujuvvut! Man gukka galggek du suddolas̄ jurddagak assat du siskaldasast?\x - \xo 4:14 \xt Es 1:16\x* \p \v 15 Dastgo jiedna gulata Danest ja einosta baha Efraim varest. \p \v 16 Gulateket dam albmugidi, gæc̄a, dieđeteket dam Jerusalemi: Gocetægjek bottek gaidos ædnamest, ja si addek sin jienasek gullut Juda gavpugi vuostai. \p \v 17 Nuftgo gieddefavtak dakkek si soattesida dam vuostai birra buok; dastgo mu vuostai læ dat læmas̄ vuostehaǥolas̄, cælkka Hærra.\x - \xo 4:17 \xt Jer 6:3; Luk 19:43\x* \p \v 18 Du gæidno ja du daǥok læk dakkam dudnji dam; dat læ du bahavuođa s̄addo, atte dat læ bac̄c̄a, atte dat olla gidda du vaibmoi.\x - \xo 4:18 \xt Jer 2:19\x* \p \v 19 Mu siskelus̄ak, mu siskelus̄ak! Mon gillam bakc̄asid! Vuoi mu vaimo gammarak! Mu vaibmo s̄oavva mu siste, im mon mate javotaǥa orrot! Dastgo basunc̄uogjama, soattec̄uorvvoma læk don gullam, mu sillum! \p \v 20 Dus̄s̄adubme dus̄s̄adume ala dieđetuvvu; dastgo obba ænam læ dus̄s̄aduvvum; fakkistaǥa læk mu goađek dus̄s̄aduvvum, ja ovta c̄almeravkkalæme boddost mu goatteloavddagak. \p \v 21 Man gukka galgam mon oaidnet soattelævga, galgam mon gullat basunc̄uogjama? \p \v 22 Dastgo jalla læ mu almug, muo æi si dovda; si læk daiddemættom manak, ja jiermetæmek læk si; si læk visasak bahaid dakkat, mutto burid dakkat æi si arvved.\x - \xo 4:22 \xt 5 Mos 32:6; Es 1:3; Rom 16:19\x* \p \v 23 Mon oidnim ædnama, ja gæc̄a, dat læi avddem ja guoros, ja mon gec̄c̄im alme guvllui, ja dam c̄uovgas læi javkkam.\x - \xo 4:23 \xt 1 Mos 1:2\x* \p \v 24 Mon oidnim varid, ja gæc̄a, dak doargestegje, ja buok dievak libaidegje.\x - \xo 4:24 \xt Nah 1:5\x* \p \v 25 Mon gec̄c̄im, ja gæc̄a, i læm s̄at mikkege olbmuid, ja buok alme loddek legje eritgirddam.\x - \xo 4:25 \xt Jer 9:10; Sef 1:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 26 Mon gec̄c̄im, ja gæc̄a, dat s̄addolas̄ ænam læi mæcce, ja buok dam gavpugak legje vuolasgaikkujuvvum Hærrast, su buolle moarest. \p \v 27 Dastgo nuft cælkka Hærra: Obba ænam galgga mæccen s̄addat; im dadde aigo mon dam aibas loapatet.\x - \xo 4:27 \xt Jer 5:10, 18; 30:11; 46:28; 3 Mos 26:44\x* \p \v 28 Damditi galgga ænam moras̄tet, ja albme bagjen c̄appodet, dainago mon læm dam sardnom, dam arvvalam, ja im mon gađa dam ja im jorgid dobbe ruoktot. \p \v 29 Ridijegji ja davggebac̄i s̄lama diti læk buok gavpugak bataræmen; dak mannek vuvdi sisa ja gorgŋuk bajas bavti ala; buok gavpugak læk heittujuvvum, ja i læk oktage, gutte dai siste assa. \p \v 30 Ja don, go don hævatuvvuk, maid aigok don dalle dakkat? Go don garvotak jec̄ad purpurin, go don c̄iŋatak jec̄ad gollec̄iŋaiguim, go don daǥak du c̄almidad stuoresen vuoiddasin, de læ dat almake dus̄s̄e diti, go don c̄abbodak jec̄ad; du rakistægjek hilgguk du, si bivddek du hæga.\x - \xo 4:30 \xt 2 Gon 9:30; Esek 23:9\xta ; j. n. v.;\xta* 22\xta ; j. n. v.\x* \p \v 31 Dastgo mon gulam nuftgo rieǥadatte nisson jiena, nuftgo nissona ballofuoikkema, gutte rieǥadatta su vuostasrieǥadægjes, Sion nieida jiena; son fuoikka, son gæigot su gieđaides ja cælkka: Vuoi munji! Dastgo vuoimetuvvam vaibba mu siello sorbmijegji halddoi.\x - \xo 4:31 \xt Jer 6:24\x* \c 5 \s1 5. Kapittal. \s2 Hærra fertte albmuga nuft rangas̄tet, dainago i allagi ige vuollegaʒ̄ai duokken gavdnu mikkege vanhurskesvuođaid ige duottavuođaid, mutto vaiko son nuft davja læ albmuga bagadam, aivefal vuostehaǥolas̄vuotta, æppe‐ibmelbalvvalæbme ja furrus̄æbme, 1–9. Nuftgo Israel mænnoda maidai Judage oskaldasmættoset su vuostai, go dat biettala su, bagjelgæc̄c̄a ja bilkkeda profetai sanid ja balvvala amas ibmelid. Damditi fertte ja galgga Hærra ollas̄uttet su sanes, diktet gukkalmas vas̄alaʒ̄a ædnama stajedet ja albmuga s̄addat abmasi balvvalægjen amas ædnamest, mutto i dat galga almake daggo bokte aibas hævvanet, 10-19. Oasetesvuotta galgga boattet dam bagjeli, dainago dat i læk ballam sust, mutto læ bissom hirbmadlas̄ suddoid dakkamest, 20–31. \p \v 1 Mannet birra Jerusalem balggai mielde ja gec̄c̄et dadde ja dovddet ja occet dam s̄iljoi alde, gavdnabetetgo di gænge, lægo guttege, gutte dakka vuoiggadlas̄vuođa, gutte occa vuoiggadlas̄vuođa! De aigom mon dasa andagassi addet.\x - \xo 5:1 \xt 1 Mos 18:23\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja jos si vela celkkekge: Nuft duođai go Hærra ælla, de vurdnuk si almake værrot. \p \v 3 Hærra! Æigo du c̄almek gæc̄a vuoiggadlas̄vuođa bællai? Don cabmik sin, mutto æi si dovddam maidege bakc̄asid; don loapatik sin, si biettalegje bagadusa vuostaivalddemest, si dakke sin amadajosek garrasæbbun go bavte, si biettalegje ruoktot jorgidæmest.\x - \xo 5:3 \xt Jer 2:30; Es 9:13\x* \p \v 4 Mutto mon celkkim: Dus̄s̄e vuollegas̄ olbmuk læk si\f + \fr 5:4 \ft gæk læk nuft boastot mænnodam;\f*; si læk jallat mænnodam, dainago si æi dovda Hærra gæino, sin Ibmelæsek vuoiggadvuođa;\x - \xo 5:4 \xt Jer 5:3\x* \p \v 5 mon aigom dal mannat dai stuorrai lusa ja sardnot singuim, dastgo si, si dovddek Hærra gæino, sin Ibmelæsek vuoiggadvuođa. Mutto aito si læk buokakrak doagjam gæssa, boŧkodam baddid gaskat.\x - \xo 5:5 \xt Salm 2:3\x* \p \v 6 Damditi galgga legjon vuovdest sin goddet, gumpe avddem mecin sin hævatet; parder njaǥad sin gavpugi guorain, juokkehas̄, gutte dain olgus vuolgga, galgga gaikoduvvut; dastgo ædnagak læk sin bagjelduolbmamak, ædnagak sin eritjorralæmek.\x - \xo 5:6 \xt Jer 4:7; Hos 13:7\x* \p \v 7 Manne galgas̄im mon dudnji andagassi addet? Du manak læk muo hæittam ja vurdnom dam bokte, mi i læk Ibmel; ja mon galletim sin, mutto si furrus̄egje ja manne doki mielde fuora vissui.\x - \xo 5:7 \xt 5 Mos 32:15; Hos 13:6\x* \p \v 8 Nuftgo buristbibmujuvvum hæstak læk si arrad maŧkest; si hirdnuk, jes̄ gutteg su laǥamuʒ̄as akkai. \p \v 9 Imgo mon galgas̄e daggarid ocatallat, cælkka Hærra, daihe igo mu siello galgas̄e mavsatet jec̄as daggar albmug ala, go dat læ?\x - \xo 5:9 \xt Jer 5:29; 9:9\x* \p \v 10 Gorgŋot bajas dam muvrai ala ja dus̄s̄adeket, mutto allet dam aibas loapat! Eritvalddet dam ovsid, dastgo æi dak gula Hærrai!\x - \xo 5:10 \xt Jer 4:27; Esek 6:8\x* \p \v 11 Dastgo Israel viesso ja Juda viesso læba mænnodam oskaldasmættomet mu vuostai, cælkka Hærra. \p \v 12 Si læk biettalam Hærra ja cælkkam: I son lækge, ja i galga mikkege oasetesvuođaid boattet min bagjeli, ja mieke ja nælge æp mi galga oaidnet,\x - \xo 5:12 \xt 2 Petr 2:1\x* \p \v 13 ja profetak galggek s̄addat bieggan, dastgo i læk oktage, gutte sardno sin siste. Nuft galgga sigjidi aldsesæsek gævvat. \p \v 14 Damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Dađemielde go di sardnobetet dam sane, gæc̄a, de mon daǥam mu sanidam du njalmest dollan ja dam albmuga muorran, ja dat galgga loapatet sin. \p \v 15 Gæc̄a, mon addam muttom albmuga gukken boattet din bagjeli, Israel viesso, cælkka Hærra; famolas̄ almug dat læ, almug, mi læ læmas̄ dolus̄ aige rajest, daggar almug, man giela don ik dovda, ja man saǥaid don ik arvved.\x - \xo 5:15 \xt Jer 6:22\xta ; j. n. v.;\xta* 5 Mos 28:49\xta ; j. n. v.;\xta* Es 28:11; 33:19\x* \p \v 16 Dam njuollaskuoppo læ dego rabas havdde, si læk buokakrakkan væǥalaʒ̄ak. \p \v 17 Ja dat galgga loapatet du s̄addoid ja du laibe, dat galgga loapatet du barnid ja du nieidaid, dat galgga loapatet du smavva omid ja du stuora omid, dat galgga loapatet du vidnemuoraid ja du fikunmuoraid; du nana gavpugid, mai ala don dorvastak, galgga dat vuolas gaikkot mikin. \p \v 18 Mutto vela dain beivinge, cælkka Hærra, im mon aigo din aibas loapatet.\x - \xo 5:18 \xt Jer 4:27\x* \p \v 19 Ja de galgga dapatuvvat, go di cælkkebetet: Manne læ Hærra, min Ibmelæmek, dakkam buok dam min vuostai? de galgak don cælkket sigjidi: Nuftgo di heitidek muo ja balvvaleidek amas ibmelid din ædnamestadek, nuft galggabetet di maidai balvvalet abmasid daggar ædnamest, mi i læk din.\x - \xo 5:19 \xt Jer 16:10\xta ; j. n. v.;\xta* 17:4\x* \p \v 20 Gulateket dam Jakoba viesost ja dieđeteket dam Judast, cælkededinædek: \p \v 21 Gula dadde dam, don daiddemættom ja jiermetes almug, mast læk c̄almek, mutto ik oaine, mast læk bæljek, mutto ik gula!\x - \xo 5:21 \xt Jer 4:22; 6:10; Es 6:9, 10\x* \p \v 22 Epetgo di aigo must ballat? cælkka Hærra, epetgo di aigo doargestet mu muođoi oudast? Mon, gutte læm bigjam saddoid ragjen appai, aǥalas mærren, man bagjel dat i galga mannat, nuft atte dam barok stuibmedek, mutto æi væje maidege, ja maraidek, mutto æi mana dam bagjel.\x - \xo 5:22 \xt Job 38:8, 11\x* \p \v 23 Mutto dam albmugest læ cæggas ja vuostehaǥolas̄ vaibmo; si læk eritgaiddam ja mannam erit.\x - \xo 5:23 \xt Es 1:4\x* \p \v 24 Ja æi si læk cælkkam sin vaimostæsek: Ballop mi dadde Hærrast, min Ibmelestamek, gutte adda arve, sikke arra arve ja maŋŋe‐arve, su aiggasis, gutte varjala migjidi lagjim mærre‐vakkoid!\x - \xo 5:24 \xt 3 Mos 26:4; 5 Mos 11:14; 28:12; Es 30:23; Ap daǥ 14:17\x* \p \v 25 Din værredaǥok læk jorggalam daggaraʒ̄aid dist erit, ja din suddok læk hettim dist dam buore.\x - \xo 5:25 \xt Jer 3:3; Es 59:2\x* \p \v 26 Dastgo mu albmuga gaskast gavdnujek ibmelmættomak; olbmuk njaǥadek, nuftgo loddebivddek luovdadek ædnami; si bigjek gielaid, olbmuid si darvatallek. \p \v 27 Nuftgo lodderiddak læk dievva loddin, nuft læk sin viesok dievva betolas̄vuođast; damditi læk si s̄addam stuoresen ja riggesen. \p \v 28 Si læk s̄addam buoidden, si s̄ælggajek, sin bahavuotta golgga bagjel, æi si dubme guđege as̄est, æi ac̄etæme as̄estge, nuft atte si dam oudedek, ja vaivas̄i as̄est æi si dubme.\x - \xo 5:28 \xt 2 Mos 22:22; Es 1:23; Jer 7:6\x* \p \v 29 Imgo mon galgas̄e daggarid ocatallat, cælkka Hærra, igo mu siello galgas̄e mavsatet jec̄as daggar albmug ala, go dat læ?\x - \xo 5:29 \xt Jer 5:9\x* \p \v 30 Hirbmadlas̄ ja gafhadlas̄ daǥok dapatuvvek ædnamest;\x - \xo 5:30 \xt Jer 23:14\x* \p \v 31 profetak profetastallek giellasid, ja papak rađđijek sin nævvagi mielde, ja mu almug datto dam mielastes nuft læt. Mutto maid aiggobetet di dakkat, go dam loappa boatta?\x - \xo 5:31 \xt Es 10:3\x* \c 6 \s1 6. Kapittal. \s2 Su bissovas̄ ibmelmættomvuođas diti galgga Jerusalem dus̄s̄aduvvut, jos dat i jorggal jec̄as, 1–8. Go i oktage aigo gullat profeta cuigodusaid, de son fertte gulatet, atte Hærra moare duobmo galgga boattet buokai bagjeli alma erotusataǥa, damditi go buokak, erinoamac̄et albmuga oapatægjek, guđek bettek dam sin betolas̄ rafhe‐sardnedeminæsek, læk sagga billas̄uvvam, 9–15. Almug læ hilggom buok ravvagid, atte dat galgai vanhemi gæinoi mielde vagjolet ja profetai jiena gulddalet; damditi galgga gulatuvvum rangas̄tus, maid albmug olgoldas oaffarak æi mate erit jorggalet, boattet dam bagjeli, 16–21. Goaves almug, mi davven boatta, galgga rangas̄tusa ollas̄uttet ja dævddet ædnama morras̄in ja suorgganemin, 22–26. Profeta barggo albmuga gaskast læ dus̄s̄e dam olles bahavuođa albma buktam; damditi dat s̄adda hilggujuvvut, 27–30. \p \v 1 Sirddet erit, di Benjamin manak, Jerusalemest olgus, ja c̄uojateket basuna Tekoast ja bajas bajedeket mærka Bet‐Hakkerem bagjel! Dastgo oasetesvuotta aitta davven, ja stuora hævvanæbme.\x - \xo 6:1 \xt Jer 1:13\xta ; j. n. v.;\xta* 4:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Dam c̄abba ja jiellatallum nieida, Sion nieida, daǥam mon dus̄s̄en. \p \v 3 Su lusa galggek baimanak sin æloidæsekguim boattet; si bajasdakkek gođid su vuostai birra buok, si guttuk, jes̄ gutteg su bittas.\x - \xo 6:3 \xt Jer 4:17\x* \p \v 4 Basoteket soađe su vuostai! C̄uoʒ̄ʒ̄eleket ja mannop mi bajas gaskabæive! Vuoi migjidi! Dastgo bæivve væiggan, ja ækkedes suoivvanak gukkuk. \p \v 5 C̄uoʒ̄ʒ̄eleket ja mannop mi bajas ikko, ja dus̄s̄adekop mi su s̄loataid! \p \v 6 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Maddateket muoraid ja bajasdakket sæine Jerusalem vuostai! Dat læ dat gavpug, mi galgga ocatallujuvvut; dat læ aibas dievva givsadusain su siskeldasastes.\x - \xo 6:6 \xt Jer 5:1; Sef 3:1\x* \p \v 7 Nuftgo galddo adda su c̄acides olgus golggat, nuft dikta dat su bahavuođas olgusgolggat; vækkavaldalas̄vuotta ja hævatæbme gullujuvvu dast, havek ja c̄askastaǥak læk alelassi mu muođoi oudast.\x - \xo 6:7 \xt Amos 3:9; Salm 55:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 8 Divte jec̄ad cuigoduvvut, Jerusalem, amas mu siello jorggalet jec̄as du bælest erit, amam mon dakkat du mæccen, asakættes ænamen! \p \v 9 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Maŋŋelc̄oaggem galgga adnujuvvut Israel bacatasast, nuftgo vidnemuorast. \f + \fr 6:9 \ft Hærra sanek vas̄alaʒ̄ʒ̄i.\f*Geigge fastain ja fastain du gieđad, nuftgo vidnemuorjec̄oagge vidnemuorai guvllui! \p \v 10 Gæsa galgam mon sardnot ja duođas̄tet, vai si gullek? Gæc̄a, sin bællje læ birrac̄uopakættai, nuft atte æi si mate vuttivalddet; gæc̄a, Hærra sadne læ s̄addam sigjidi bilkkadussan, æi si liko dasa;\x - \xo 6:10 \xt Jer 5:21; Ap daǥ 7:51\x* \p \v 11 mutto mon læm dievva Hærra moarest, mon læm vaibbam doallamest dam duokkenam. — \f + \fr 6:11 \ft Hærra sanek profetai.\f*Golgat dam mana bagjeli balgga alde ja nuorra olbmai særve bagjeli oktanaǥa! Dastgo sikke olmai ja nisson galgga dæivatallat, sikke boares ja sagga vuorasmuvvam olmus̄, \p \v 12 ja sin viesok galggek s̄addat ærai halddoi, ædnamak ja akak maidai; dastgo mon aigom geiggit mu giettam ædnam assi vuostai, cælkka Hærra.\x - \xo 6:12 \xt Jer 8:10\xta ; j. n. v.;\xta* 5 Mos 28:30; Vaid 5:2\x* \p \v 13 Dastgo sikke smavvak ja stuorrak, buokakrakkan bivddek vanhurskesmættom vuoito; sikke profetak ja papak, buokakrakkan dakkek betolas̄vuođa,\x - \xo 6:13 \xt Es 56:11\x* \p \v 14 ja si dalkastek mu albmuga nieida viǥe geppismielalas̄ lakai, go si celkkek: Rafhe! Rafhe! Ja i læk dadde mikkege rafhid.\x - \xo 6:14 \xt Jer 4:10; 14:13; Esek 13:10, 16; Mika 3:5; 1 Tess 5:3\x* \p \v 15 Si galggek s̄addat hæppad vuollai, dastgo si læk dakkam fastevuođa. Æi si hæppanada æige dovda hæbo; damditi galggek si gac̄c̄at sin særvest, guđek gac̄c̄ek; dam aige, go mon ocatalam sin, de galggek si guossalet, cælkka Hærra. \p \v 16 Nuft celki Hærra: C̄uʒ̄ʒ̄ot balggai alde ja gec̄c̄et ja jerret dai boares balggai maŋŋai, gost gæidno læ buorrai, ja vagjoleket dam mielde! De galggabetet di gavdnat vuoiŋadusa din sieloidasadek. Mutto si celkke: Æp mi aigo dam mielde vagjolet.\x - \xo 6:16 \xt Matt 11:29; Jer 44:16; Es 28:12; Matt 23:37\x* \p \v 17 Ja mon c̄uoʒ̄aldattim gocetegjid din bagjeli ja celkkim: Vuttivalddet basuna jiena! Mutto si celkke: Æp mi aigo vuttivalddet.\x - \xo 6:17 \xt Esek 33:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Damditi gullet, di bakenlas̄ albmugak, ja dieđe, don særvvegodde, mi dapatuvva sin gaskast! \p \v 19 Gula, o ænam: Gæc̄a, mon addam oasetesvuođa boattet dam albmuga bagjeli, sin arvvalusai s̄addo; dastgo mu sanid æi si læk vuttivalddam, ja mu laǥa læk si hilggom. \p \v 20 Maid mon daǥam virakin, mi boatta S̄ebast, ja daina buoremus kalmusain gaidos ædnamest? Din boalddemoaffarak æi læk buoremielalas̄vuottan, ja din njuovvamoaffarak æi dokke munji.\x - \xo 6:20 \xt Es 1:11; Jer 14:12; Amos 5:22\x* \p \v 21 Damditi, nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon bijam joraldaǥaid dam albmug ouddi, ja vanhemak ja manak særvalaǥai galggek guossalet dai ala; sidaguoibme sidaguimines galgga hævvanet. \p \v 22 Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, almug boatta davve‐ædnamest, stuora almug galgga bajasboktujuvvut ædnam olgomus̄ guovloin.\x - \xo 6:22 \xt Jer 5:15\xta ; j. n. v.;\xta* 50:41\xta ; j. n. v.;\xta* 5 Mos 28:49\xta ; j. n. v.;\xta* Es 5:26\xta ; j. n. v.\x* \p \v 23 Davge ja saite dollek si gieđastæsek; si læk goavek ja æi armet; sin jiedna maraida nuftgo appe, ja hæstai alde ridijek si, garvvodam nuftgo olmai soattai, du vuostai, Sion nieidda! \p \v 24 Mi læp gullam saǥa dam birra, min gieđak læk njuorram; ballo læ min doppim, bavc̄as nuftgo rieǥadatte nisson bavc̄as.\x - \xo 6:24 \xt Jer 4:31\x* \p \v 25 Ale mana olgus mæccai, ja ale vagjol balgga mielde! Dastgo vas̄alaʒ̄ast læ miekke, suorgatus læ birra buok. \p \v 26 Mu albmugam nieidda! Garvot jec̄ad sækain ja fierad gunai siste, moras̄t nuftgo aidno mana diti, ane bac̄c̄a ankkim‐vaiddag! Dastgo fakkistaǥa boatta hævatægje min bagjeli.\x - \xo 6:26 \xt Jer 4:8\x* \p \v 27 Gæc̄c̄alægjen læm mon bigjam du mu albmugam gaski, ladnen, vai don dovdas̄ik ja gæc̄c̄alifc̄ik sin gæino.\x - \xo 6:27 \xt Jer 1:18\x* \p \v 28 Si læk buokakrakkan dak gaʒ̄ʒ̄aræmus vuostehaǥolaʒ̄ak, si birra vaʒʒek nuftgo sælgebælde sardnok, si læk væikke ja ruovdde; si mænnodek buokakrakkan boasto lakai.\x - \xo 6:28 \xt Jer 5:23\x* \p \v 29 Vuosso læ buollam dolast, lagjo læ loapatuvvum; dus̄s̄e diti læ suddaduvvum ja suddaduvvum, ja bahak olbmuk æi læk erit c̄ulddujuvvum. \p \v 30 Hilggujuvvum silbban si goc̄c̄ujuvvujek; dastgo Hærra læ hilggom sin.\x - \xo 6:30 \xt Jer 7:15, 29\x* \c 7 \s1 7. Kapittal. \s2 Jeremias nævvo Juda albmuga jorggalet jec̄as ja varre dam værrot dorvastæmest tempel ala ja su olgoldas ibmelbalvvalusas ala, mi læ buoks̄lai stuora suddoiguim okti ovtastattum, ja son aitta albmuga, atte dasa galgga gævvat sæmma lakai go Silo basse baikkai ja ibmelmættom Israeli, 1–15. Dam i mate profeta oudastrokkadus erit jorggalet, dastgo Juda julgalas̄ æppe‐ibmelbalvvalusa diti Hærra i aigo su gullat, 16–20. Æige dam oaffarak væje dam; i oaffarid læk Hærra dast gaibedam, mutto atte dat galgga gullat su sane, ja dam vuostai læ almug dolus̄ aige rajest jec̄as buos̄s̄odam, 21–28. Almug galgga su ibmelmættomvuođas diti hilggujuvvut, lokkamættom ædnagvuotta dast galgga hævvanet, muttomak havddaduvvukættai, ja buok dam illo galgga nubbastuvvut moras̄en, 29–34. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast naft: \p \v 2 Divo jec̄ad Hærra vieso porta ouddi ja c̄uorvo dast dam sane ja cælke: Gullet Hærra sane, obba Juda, di, guđek mannabetet sisa dai portai raige rokkadallam varas Hærra!\x - \xo 7:2 \xt Jer 26:2\x* \p \v 3 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel! Buoredeket din gæinoidædek ja din daǥoidædek! De aigom mon diktet din assat dam baikest.\x - \xo 7:3 \xt Jer 18:11; 26:13; Es 1:16\x* \p \v 4 Allet dorvast gielesvuođa sani ala, go celkkujuvvu: Hærra tempel, Hærra tempel, Hærra tempel læ dat!\x - \xo 7:4 \xt Mika 3:11\x* \p \v 5 Mutto jos di buoredepet din gæinoidædek ja din daǥoidædek, jos di dakkabetet vuoiggadvuođa olbma ja olbma gaski,\x - \xo 7:5 \xt Jer 22:3\x* \p \v 6 epet givsed amas olbmu, ac̄etæme ja læska ja epet golgat viǥetes varaid dam baike ala ja epet vagjol æra ibmeli maŋest, aldsesædek oasetesvuottan,\x - \xo 7:6 \xt 2 Mos 22:21\xta ; j. n. v.;\xta* 20:3\x* \p \v 7 de aigom mon diktet din assat dam baikest, dam ædnamest, maid mon addim din vanhemidi, aǥlas̄vuođast aǥalas̄vutti. \p \v 8 Gæc̄a, di dorvastepet gielesvuođa sani ala — i manenge avkken. \p \v 9 Moft? Di suoladepet, goddebetet, furrus̄epet ja værrot vuordnobetet ja boalddebetet suovvasid Baali ja vagjolepet æra ibmeli maŋest, gæid di epet dovda, \p \v 10 ja de boattebetet di ja c̄uoʒ̄ʒ̄obetet mu muođoi oudast dam vieso siste, mi læ goc̄c̄ujuvvum mu namain, ja cælkkebetet: Mi læp bestujuvvum, — vela ain dakkam varas buok daid fastevuođaid? \p \v 11 Lægo dalle dat viesso, mi læ goc̄c̄ujuvvum mu namain, s̄addam rievvarbiegjon din c̄almi oudast? Gæc̄a mon maidai læm dam oaidnam, cælkka Hærra.\x - \xo 7:11 \xt Es 56:7; Matt 21:13\x* \p \v 12 Dastgo mannet dadde dokko mu baikkai, mi Iæi Silost, gost mon vuostac̄edin diktim mu nammam assat, ja gec̄c̄et, maid mon læm daina dakkam mu albmugam, Israel, bahavuođa diti!\x - \xo 7:12 \xt Josv 18:1; 1 Sam 4:3, 11\x* \p \v 13 Ja dal, dainago di dakkabetet buok daid daǥoid, cælkka Hærra, ja mon sardnum digjidi arrad ja oktelassi, mutto epet di gullam, ja mon ravkkim din, mutto epet di vastedam,\x - \xo 7:13 \xt Sanel 1:24\xta ; j. n. v.;\xta* Es 65:12; Jer 35:17; 25:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 14 de aigom mon dakkat daina viesoin, mi læ goc̄c̄ujuvvum mu namain, ja man ala di dorvastepet, ja daina baikin, maid mon addim digjidi ja din vanhemidi, nuft, moft mon læm dakkam Siloin, \p \v 15 ja mon aigom eritsuppit din mu muođoidam oudast, nuftgo mon læm eritsuppim buok din vieljaid, buok Efraim nale.\x - \xo 7:15 \xt 2 Gon 11:23; 21:13\xta ; j. n. v.;\xta* 24:20\x* \p \v 16 Ja don, don ik galga rokkadallat dam albmuga oudast ja ik bajasbajedet vaiddalusa ja rokkadusa sin oudast ja ik bakkit mu ala; dastgo im mon gula du.\x - \xo 7:16 \xt Jer 11:14; 14:11\x* \p \v 17 Ikgo don oaine, maid si dakkek Juda gavpugin ja Jerusalem balggai alde? \p \v 18 Manak c̄oggek muoraid, ja vanhemak cakketek dola, ja nissonak duppijek daige, dakkam diti gakoid alme dronnigi ja leikkim diti jukkamoaffarid æra ibmelidi, rikkom diti mu vuostai.\x - \xo 7:18 \xt Jer 44:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 19 Læʒ̄amgobe mon dat, gæn vuostai si rikkuk, cælkka Hærra, æigoson jes̄jec̄aidæsek vuostai, vai sin muođok hæppanadas̄e? \p \v 20 Damditi, nuft cælkka Hærra Hærra: Gæc̄a, mu moarre ja mu sutto golgatuvvu dam baike bagjeli, olbmui bagjeli ja spiri bagjeli ja mæce muorai bagjeli ja ædnam s̄addoi bagjeli, ja dat galgga buollet ja i c̄askat. \p \v 21 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Laseteket fal din boalddemoaffaridadek din njuovvamoaffaridasædek ja borret biergo!\x - \xo 7:21 \xt Hos 8:13\x* \p \v 22 Dastgo im mon læk sardnom din vanhemidadekguim imge addam sigjidi goc̄c̄oma dam bæive, go mon dolvvum sin olgus Egypten ædnamest, boalddemoaffar ja njuovvamoaffar birra;\x - \xo 7:22 \xt 1 Sam 15:22; Es 1:11\xta ; j. n. v.;\xta* Mika 6:7, 8\x* \p \v 23 mutto dam sane goc̄c̄um mon sigjidi ja celkkim: Gullet mu jiena! De aigom mon læt din Ibmel, ja di galggabetet læt mu almug, ja di galggabetet vagjolet buok dam gæino mielde, maid mon digjidi goc̄om, vai digjidi burist gævva.\x - \xo 7:23 \xt 5 Mos 10:12, 13; 3 Mos 26:12\x* \p \v 24 Mutto æi si gullam æige jorggalam sin beljidæsek mu bællai, mutto vagjolegje sin jec̄aidæsek rađi mielde, sin baha vaimosek buos̄s̄evuođa mielde, ja si jorggalegje sælgesek æige muođoidæsek mu guvllui.\x - \xo 7:24 \xt Jer 11:8; 17:23; Es 65:2\x* \p \v 25 Dam bæive rajest, go din vanhemak vulgge olgus Egypten ædnamest, gidda dam bæive ragjai vuolgatim mon din lusa buok mu balvvalegjidam, profetaid, bæivalaʒ̄at, arrad ja oktelassi. \p \v 26 Mutto æi si gulddalam muo æige jorggalam sin beljidæsek mu bællai; mutto si buos̄s̄odegje sin niskesek, si mænnodegje bahabut, go sin vanhemak.\x - \xo 7:26 \xt Jer 16:12\x* \p \v 27 Ja don galgak sardnot sigjidi buok daid sanid, mutto æi si s̄adda gullat du, ja don galgak c̄uorvvot sigjidi, mutto æi si s̄adda dudnji vastedet. \p \v 28 Ja don galgak sigjidi cælkket: Dat læ dat almug, mi i læk gullam Hærra, su Ibmeles, jiena ja i vuostaivalddam bagadusa; vuoiggadlas̄vuotta læ hævvanam ja dus̄s̄aduvvum sin njalmest. \p \v 29 Bæsked du vuovtaidad erit\f + \fr 7:29 \ft Jerusalem.\f* ja suppe daid erit ja bajasbajed vaiddaluslavllaga baljes dievai alde! Dastgo Hærra læ hilggom ja hæittam dam sokkagodde, man ala son læ moarest. \p \v 30 Dastgo Juda manak læk dakkam, mi baha læ mu c̄almi oudast, cælkka Hærra; si læk bigjam sin fastevuođaidæsek dam vissui, mi læ goc̄c̄ujuvvum mu namain, duolvvadam varas dam.\x - \xo 7:30 \xt 2 Gon 21:4, 5\x* \p \v 31 Ja si læk huksim Tofet dievaid, mak læk Hinnom barne vuomest, boalddem varas sin barnidæsek ja nieidaidæsek dolain, maid mon im læk sigjidi goc̄c̄om, mi i læk bagjanam mu vaibmoi.\x - \xo 7:31 \xt 3 Mos 18:21; 5 Mos 18:10; 2 Muit 33:6; 2 Gon 16:3; 17:17, 31; 21:6; Jer 19:5\xta ; j. n. v.;\xta* Esek 16:20; 23:37\x* \p \v 32 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go i s̄atan æmbo galga celkkujuvvut Tofet daihe Hinnom barne vuobme, mutto sorbmim vuobme; ja si galggek havddadet Tofeti, dainago i læk muđoi sagje. \p \v 33 Ja dam albmuga jabmam gorodak galggek s̄addat biebmon alme loddidi ja ædnam spiridi, ige guttege daid suorgatala.\x - \xo 7:33 \xt Es 34:3; Alm 19:21\x* \p \v 34 Ja mon divtam avvojiena ja illojiena, irge jiena ja moarse jiena nokkat Juda gavpugin ja Jerusalem balggain; dastgo mæccen galgga ænam s̄addat.\x - \xo 7:34 \xt Jer 16:9; Es 24:8\x* \c 8 \s1 8. Kapittal. \s2 Æi vela dai aigga juo jabmam æppeibmelbalvvalegji rubmas̄akge galga sestujuvvut, ja dai varnotesvuotta, guđek baccek heggi, galgga s̄addat nuft stuoresen, atte si valljijek jabmema ællema sagjai, 1–3. Daggar hirbmadlas̄ duobmo galgga boattet albmuga bagjeli, damditi go dat vuostehaǥolas̄ lakai bisso erit jorralæmest; dat fillijuvvu dasa su visastalle oapategjines, guđek nubbastuttek Hærra laǥa ja gielesvuođain loppedek albmugi rafhe, 4–13. Duomo aige, go vas̄alas̄ boatta, galgga dat bætatallam almug doppitallat hærdotubmai, 14–17. Go profeta Vuoiŋast gulla albmuga barggoma, go dat læ gukkalmas ædnami erit dolvvujuvvum, muittala son su bakc̄ases dam hævvanæme diti, 18–22; 9, 1. \p \v 1 Dam aige, cælkka Hærra, galggek si valddet Juda gonagasai davtid ja dam oaivamuʒ̄ai davtid ja papai davtid ja profetai davtid ja Jerusalem assi davtid sin havdin olgus.\x - \xo 8:1 \xt Baruk 2:24\x* \p \v 2 Ja si galggek lebbit daid olgus bæivac̄a ouddi ja mano ouddi ja obba alme væǥa ouddi, maid si rakistegje, ja maid si balvvalegje, ja man maŋest si vagjolegje, ja maid si occe, ja maid si rokkadalle; æi si galga c̄oggujuvvut æige havddaduvvut; mukken galggek si s̄addat ædnam ala.\x - \xo 8:2 \xt 5 Mos 4:19; 17:3; 2 Gon 21:3\x* \p \v 3 Ja jabmem galgga valljijuvvut ællema sagjai obba dam bacatasast, mi bacca dam bahas sokkagoddest, buok sin baikin, guđek baccek, gosa mon sin vuojetam, cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel. \p \v 4 Ja don galgak cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra: Jorralago olmus̄ ja i likka fastain bajas? Daihe jorgetago olmus̄ nubbos ja i jorget fastain ruoktot? \p \v 5 Manne læ dat almug, Jerusalem, erit jorralam aǥalas̄ eritjorralemin? Si dollek gidda bettusest, biettalek jorgidæmest ruoktot.\x - \xo 8:5 \xt Jer 5:23\x* \p \v 6 Mon vuttivalddim ja gullim; mi i læk vuoiggad, dam sardnuk si; i læk oktage, gutte gatta su bahavuođas ja cælkka: Maid læm mon dakkam! Buokakrakkan læk jorgidam erit sin vieǥadedinæsek nuftgo hæsta, mi ruotta geidnusis soađest. \p \v 7 Vela stoarkkage alme vuolde dovdda su mærre‐aigides, ja turtelduvva ja beskus̄ ja guorgga vuttivalddek aige, goas si galggek boattet; mutto mu almug i dovda Hærra laǥa.\x - \xo 8:7 \xt Es 1:3\x* \p \v 8 Moft mattebetet di cælkket: Mi læp visasak, ja Hærra laka læ min lutte? Duođai, gæc̄a, gielesen læ dai c̄al oappavaʒ̄ai gieles‐griffal dakkam dam. \p \v 9 Dak visasak s̄addek hæppad vuollai, si suorgganek ja dæivatallek. Gæc̄a, Hærra sane læk si hilggom; gost galgas̄e sist dalle visesvuotta læt?\x - \xo 8:9 \xt Job 5:13; 1 Kor 3:19; 5 Mos 4:6\x* \p \v 10 Damditi aigom mon addet sin akaid ærrasidi, sin ædnamid æra æigadidi; dastgo sikke smavvak ja stuorrak, buokakrakkan bivddek vanhurskesmættom vuoito, sikke profetak ja papak, buokakrakkan dakkek betolas̄vuođa,\x - \xo 8:10 \xt Jer 6:12\xta ; j. n. v.\x* \p \v 11 ja si dalkastek mu albmuga nieida viǥe geppismielaslas̄ lakai, go si celkkek: Rafhe! Rafhe! Ja i læk dadde mikkege rafhid. \p \v 12 Si galggek s̄addat hæppad vuollai, dastgo si læk dakkam fastevuođa. Æi si hæppanada æige dovda hæbo; damditi galggek si gac̄c̄at sin særvest, guđek gac̄c̄ek; sin ocatallam‐aigesek galggek si guossalet, cælkka Hærra. \p \v 13 Mon aigom sin eritrottit, cælkka Hærra; æi læk makkege murjid vidnemuorast æige makkege fikunid fikunmuorast, ja lastak læk goldnam, ja mon vuolgatam sigjidi olbmuid, gæk bottek sin bagjeli.\x - \xo 8:13 \xt Mika 7:1; Matt 21:19\x* \p \v 14 Manne c̄okkap mi jaska? C̄oagganeket, ja mannop mi sisa daidi nana gavpugidi ja dobbe hævvanekop! Dastgo Hærra, min Ibmelæmek, aiggo diktet min hævvanet ja addet migjidi bac̄c̄a c̄ace jukkat, dainago mi læp suddodam Hærra vuostai.\x - \xo 8:14 \xt Jer 4:5; 9:15; 23:15\x* \p \v 15 Mi vuorddep rafhe, ja i boađe mikkege burid, mi vuorddep dalkastæme aige, ja gæc̄a, suorgganæbme boatta.\x - \xo 8:15 \xt Jer 14:19\x* \p \v 16 Dan guovlost gullu su hæstai s̄njirggom, su væǥalas̄ heppus̄i hirdnom‐jiena bokte doargesta obba ænam; ja si bottek ja loapatek ædnama ja dam dievasvuođa, gavpuga ja assid dam siste.\x - \xo 8:16 \xt Jer 4:15\xta ; j. n. v.;\xta* 6:23; 5:17\x* \p \v 17 Dastgo gæc̄a, mon vuolgatam gærbmas̄id din gaski, basiliskaid, mai vuostai i læk labmom, ja dak galggek din gasket, cælkka Hærra.\x - \xo 8:17 \xt Salm 58:5, 6\x* \p \v 18 O, vare mon oʒ̄us̄im dærvasmattujume morras̄ siste! Mu vaibmo læ buoccamen mu siste. \p \v 19 Gæc̄a, mu albmuga nieida barggom c̄uogja gukkalmas ædnamest: Igo Hærra læk Sionest? Daihe igo dam gonagas læk dast? — Manne læk si moaratuttam muo sin c̄uppujuvvum govaidæsekguim, amas ædnami dus̄s̄alas̄ æppe‐ibmeliguim?\x - \xo 8:19 \xt Mika 4:9\x* \p \v 20 Gordnelagjo læ nokkam, s̄addolagjo læ loappam, mutto æp mi læk bestujuvvum. \p \v 21 Mu albmugam nieida cuvkkijume diti læm mon cuvkkijuvvum; mon vaʒam moras̄garvoi siste, suorgganæbme læ doppim muo. \p \v 22 Igo læk mikkege balsomid Gileadest? Daihe igo dast læk oktage dalkastægje? Dastgo manne i læk bigjujuvvum c̄anastak mu albmuga nieida ala?\x - \xo 8:22 \xt Jer 46:11; 30:17\x* \c 9 \s1 9. Kapittal. \s2 Su bavc̄aslas̄ vaiddalussasis su albmuges hævvanæme diti laseta profeta bac̄c̄a vaiddalusa dam stuora billas̄ume diti, maid Hærra i mate diktet læt rangas̄tkættai, 2–9. Son gulata ædnama surggadlas̄ dus̄s̄adume ja albmuga biđgijume, damditi go dat læ hæittam Hærra laǥa ja balvvalam æppe‐ibmelid, 10-16, ja muittala dam stuora morras̄a ja varnotesvuođa birra, mi dalle s̄adda, 17–22. Maŋemusta son nævvo albmuga, atte i dat galga ramedet jec̄as su viesesvuođastes, gievrravuođastes daihe riggesvuođastes, mutto aivefal dast, atte dat dovdda Hærra ja su arbmogas ja vanhurskes doarjalusa. Sikke Judalaʒ̄ai ja bakeni bagjeli galgga su vanhurskes rangas̄tus boattet, damditi go si buokak læk sudnji abmasak, 23–26. \p \v 1 Vare mu oaivve lifc̄i c̄acce, ja mu c̄almek ganjal‐aja! De mon ija bæive c̄irus̄im mu albmugam nieida goddujuvvumi diti.\x - \xo 9:1 \xt Jer 13:17; 14:17; Vaid 1:16; 2:18\x* \p \v 2 Vare must mæcest lifc̄i igjasagje maŧkalaʒ̄aidi! De mon guođas̄im mu albmugam ja manas̄im erit sin lutte; dastgo si læk buokakrakkan fuorra‐olbmak, oskaldasmættomi joavkko.\x - \xo 9:2 \xt Salm 55:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 Si gelddek sin njuokc̄amæsek nuftgo davge gielesvutti, ja æi si læk s̄addam vuoiggadlas̄ lakai gievrran ædnamest, mutto bahast bahai læk si mannam ouddan, ja muo æi si dovda, cælkka Hærra.\x - \xo 9:3 \xt Jer 5:27, 28\x* \p \v 4 Varoteket jec̄aidædek, jes̄gutteg su ustebestes, ja allet dorvast guđege vielja ala! Dastgo juokke viellja læ gavvelis bætte, ja juokke usteb vaʒʒa birra nuftgo sælgebælde sardno.\x - \xo 9:4 \xt Jer 12:6; Mika 7:6\x* \p \v 5 Ja si adnek betolas̄vuođa, jes̄gutteg su ustebes vuostai, ja duottavuođa æi si sarno; si læk oapatam sin njuokc̄amæsek sardnot giellasid, si læk vaibbadam jec̄aidæsek jorgo lakai mænnodemin.\x - \xo 9:5 \xt Salm 52:5\x* \p \v 6 Don asak gasko betolas̄vuođa; betolas̄vuođast biettalek si muo dovddamest, cælkka Hærra. \p \v 7 Damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Gæc̄a, mon aigom sin suddadet ja sin gæc̄c̄alet; dastgo moft galgas̄im mon mænnodet æra lakai, go mu albmuga nieidda læ daggar?\x - \xo 9:7 \xt Es 48:10\x* \p \v 8 Sin njuovc̄a læ godde njuolla, dat sardno bettusa; njalmines sardno olmus̄ rafhe su laǥamuʒ̄aines, ja vaimostes bigja son su gielas.\x - \xo 9:8 \xt Salm 28:3; 55:22; 62:5\x* \p \v 9 Imgo mon galgas̄e sin ocatallat dam diti? cælkka Hærra; igo mu siello galgas̄e mavsatet jec̄as daggar albmug ala, go dat læ?\x - \xo 9:9 \xt Jer 5:9, 29\x* \p \v 10 Vari diti aigom mon bajedet c̄ierroma ja vaiddaga, ja mæce guottomsaji diti vaiddaluslavllaga; dastgo dak læk buollam, nuft atte i oktage vagjol dai c̄ađa, ja i gullujuvvu omi jiednage; sikke alme loddek ja spirik læk bataram, dak læk mannam erit.\x - \xo 9:10 \xt Jer 12:4; 4:25\x* \p \v 11 Ja mon aigom dakkat Jerusalema c̄ievrrac̄obman, s̄akali orromsagjen, ja Juda gavpugid aigom mon dakkat mæccen, nuft atte i oktage dai siste asa.\x - \xo 9:11 \xt Jer 10:22; 26:18; Salm 79:1; Mika 3:12\x* \p \v 12 Gi læ vises olmai, son arvvedekus dam, ja dat, gæsa Hærra njalbme læ sardnom, son gulatekus dam: Manne læ ænam dus̄s̄am? Manne læ dat buollam nuftgo mæcce, nuft atte i læk oktage, gutte vagjol dam c̄ađa?\x - \xo 9:12 \xt Hos 14:10\x* \p \v 13 Ja Hærra celki: Dainago si heitte mu laǥa, maid mon bigjim sin muođoi ouddi, ja æi gullam mu jiena ja æi vagjolam dam siste\f + \fr 9:13 \ft laǥa siste.\f*, \p \v 14 mutto vagjolegje sin vaimosek buos̄s̄evuođa mielde ja Baali maŋest, maid sin vanhemak legje oapatam sigjidi,\x - \xo 9:14 \xt Jer 3:17; 7:24; Es 65:2\x* \p \v 15 damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon addam dam albmugi bac̄c̄a urttasid borrat ja bac̄c̄a c̄ace jukkat,\x - \xo 9:15 \xt Jer 8:14\x* \p \v 16 ja mon aigom biđgit sin bakenlas̄ albmugi gaski, maid si æi dovddam, æi si æige sin vanhemak, ja mon aigom vuolgatet mieke sin maŋŋai, dassac̄i go mon oaʒ̄om loaktet sin.\x - \xo 9:16 \xt 3 Mos 26:33; 5 Mos 28:64\x* \p \v 17 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Vuttivalddet, ja ravkket vaiddalægje nissonid, vai si boađas̄e, ja vuolgateket sane c̄æpes nissonidi, vai si boađas̄e\x - \xo 9:17 \xt Amos 5:16\x* \p \v 18 ja gac̄as̄e ja bajedifc̄e vaiddaluslavllaga min bagjel, vai min c̄almek golgas̄e c̄ierromin, ja min c̄albmerabmasak golgas̄e c̄acin! \p \v 19 Dastgo vaiddalusjiedna gullu Sionest: Moft læp mi hævatuvvum! Mi læp sagga hæppas̄uttujuvvum; dastgo mi læp ferttim ædnamæmek hæittet, dainago si læk njæiddam min viesoid. \p \v 20 Duođai, gullet, di nissonak, Hærra sane, ja diktet din beljidædek fuomas̄et su njalme sane, ja oapateket din nieidaidasadek vaiddaluslavllaga, ja nubbe oapatekus nubbai moras̄lavllaga! \p \v 21 Dastgo jabmem goargŋo bajas min ikkun‐raigidi, boatta sisa min s̄loataidi, hævatam varas smavva manaid olggon, nuorra olbmaid s̄iljoin. \p \v 22 Sarno: Nuft cælkka Hærra: Olbmui jabmam gorodak galggek vællat nuftgo mukke ædnam alde ja nuftgo gordnegipok lagjo‐olbma maŋest, ja i læk oktage, gutte c̄okke daid.\x - \xo 9:22 \xt Jer 8:2; 16:4; 25:33\x* \p \v 23 Nuft cælkka Hærra: Allus vises olmus̄ ramedeku jec̄as su visesvuođastes, ja allus gievras olmus̄ ramedeku jec̄as su gievrravuođastes, allus rigges olmus̄ ramedeku jec̄as su riggesvuođastes! \p \v 24 Mutto dat, gutte aiggo jec̄as ramedet, son ramedekus jec̄as dast, atte son læ jiermalas̄ ja dovdda muo, atte mon læm Hærra, gutte daǥam arbmogasvuođa, vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa ædnam alde; dastgo dasa mon likom, cælkka Hærra.\x - \xo 9:24 \xt 1 Kor 1:31; 2 Kor 10:17\x* \p \v 25 Gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon aigom ocatallat buok birrac̄uppujuvvum olbmuid, guđek læk birrac̄upakættai.\x - \xo 9:25 \xt Jer 25:17\xta ; j. n. v.\x* \p \v 26 Egyptena ja Juda ja Edoma ja Ammon manaid ja Moaba ja buokaid, gæin læk birrajevddijuvvum vuovtak, guđek assek mæcest, aigom mon ocatallat; dastgo buok bakenlas̄ albmugak læk birrac̄uopakættai, ja obba Israel viesso læ birrac̄uopakættai vaimost.\x - \xo 9:26 \xt Jer 25:23; 49:32; 4:4; 5 Mos 30:6; Ap daǥ 7:51\x* \c 10 \s1 10. Kapittal. \s2 Profeta varre Israel, mi læ dubmijuvvum ædnamestes erit vuojetuvvut, bakeni æppe‐ibmelbalvvalusa vuostai; sin ibmelak læk jabmam, olbmui gieđain rakaduvvum govak, mak okti galggek dus̄s̄at; mutto Hærra læ duotta, aǥalas̄, ælle ja buokvæǥalas̄ Ibmel, gutte læ sivdnedam alme ja ædnama ja gulat su buokvæǥalas̄vuođas su sivdnadusas siste, 1–16. Son gulata fastain albmug eritdolvvujume ja ædnama dus̄s̄adume ja rokkadalla Hærra, vai son rangas̄tifc̄i su albmuges muddaget, mutto golgatifc̄i su moares dam vas̄alaʒ̄ai bagjeli, 17–25. \p \v 1 Gullet dam sane, maid Hærra læ sardnom din bagjeli, Israel viesso! \p \v 2 Nuft cælkka Hærra: Allet harjet jec̄aidædek bakeni geidnoi, ja allet suorggan alme mærkai diti! Dastgo dai diti suorgganek bakenak. \p \v 3 Dastgo albmugi vierok læk dus̄s̄alas̄vuotta. Vuovde muorra maddatuvvu, dimbarolbma gieđak læk dam dakkam aks̄oin;\x - \xo 10:3 \xt Es 40:19\xta ; j. n. v.;\xta* 44:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 4 silbain ja gollin c̄iŋatuvvu dat; navliguim ja væc̄c̄erin giddijuvvu dat, amas dat juovʒʒot.\x - \xo 10:4 \xt Es 41:7\x* \p \v 5 Nuftgo jorbbijuvvum baʒʒe læk dak, ja æi dak mate sardnot; dak ferttijek guddujuvvut, dastgo æi dak mate vaʒʒet! Allet dain bala! Dastgo æi dak mate bahaid dakkat, ja ige læk dai famost buridge dakkat.\x - \xo 10:5 \xt Salm 115:5\xta ; j. n. v.;\xta* Es 45:20; 46:7\x* \p \v 6 I læk oktage nuftgo don, Hærra! Stuores læk don, ja stuores læ du namma du famo bokte.\x - \xo 10:6 \xt Jer 32:19\x* \p \v 7 Gi i galgas̄e dust ballat, don albmugi gonagas! Dastgo dudnji dat boatta; dastgo buok albmugi visasi gaskast ja obba sin rikast i læk oktage nuftgo don.\x - \xo 10:7 \xt Salm 33:8; Alm 15:4\x* \p \v 8 Mutto buokakrakkan læk si jiermetæmek ja jallak; dus̄s̄alas̄ oappo læ dat! Muorra læ dat\f + \fr 10:8 \ft æppe‐ibmelgovva.\f*.\x - \xo 10:8 \xt Jer 51:17\x* \p \v 9 Derppujuvvum silbba buktujuvvu Tarsisest, ja golle Ufasest, muttom c̄æpe dakko ja gollec̄æpe gieđai dakko; alek ja ruksis purpur læ dai bivtas, duogjec̄epi dakko læk dak buokakrakkan.\x - \xo 10:9 \xt 1 Gon 10:22\x* \p \v 10 Mutto Hærra læ Ibmel duottavuođast, son læ ælle Ibmel ja aǥalas̄ gonagas; su moare oudast doargesta ænam, ja bakenlas̄ albmugak æi mate gierddat su sutto. \p \v 11 Nuft galggabetet di cælkket sigjidi\f + \fr 10:11 \ft bakenlas̄ albmugidi.\f*: Dak ibmelak, mak æi læk dakkam alme ja ædnama, dak galggek javkkat ædnamest ja alme vuolde. \p \v 12 Son læ dat, gutte sivdnedi ædnama su famos bokte, gutte nanosmatti ædnamrika su visesvuođas bokte ja olguslebbi alme su jiermes bokte.\x - \xo 10:12 \xt Jer 51:15\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Mos 1:6\xta ; j. n. v.;\xta* Salm 136:5\xta ; j. n. v.;\xta* Es 45:12\x* \p \v 13 Go son su bajanes bokte aiggo dakkat s̄avaidægje c̄acid almest, de dikta son lievlaid bajas bagjanet ædnam ravdast, dakka aldagasaid arvven ja doalvvo biega su vuorkkagammarines olgus,\x - \xo 10:13 \xt Salm 135:7; Job 38:25, 26\x* \p \v 14 Juokke olmus̄ s̄adda daiddemættomen, jiermetæbmen, juokke gollec̄æppe s̄adda hæppad vuollai dam c̄uppujuvvum gova bokte; dastgo su leikkijuvvum govak læk gieles, ja i læk mikkege vuoiŋaid dain.\x - \xo 10:14 \xt Baruk 6:50\x* \p \v 15 Dak læk dus̄s̄alas̄vuotta, duogje, mi satta olbmuid bilkkedet; sin ocatallam‐aigesek galggek dak dus̄s̄at. \p \v 16 I nuftgo dak læk Jakoba oasse\f + \fr 10:16 \ft d. l. Hærra;\f*, dastgo son læ dat, gutte læ rakadam buok dingaid, ja Israel læ su arbe sokkagodde; Hærra, alme væǥai Ibmel, læ su namma.\x - \xo 10:16 \xt 5 Mos 4:19, 20; 32:9; Salm 16:5; 119:57\x* \p \v 17 C̄okke du obmudaǥad c̄oakkai ædnamest, don\f + \fr 10:17 \ft d. l. don almug.\f*, gutte asak birrastattum gavpugin! \p \v 18 Dastgo nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon aigom suppit ædnama assid erit dam gærde, ja mon aigom sin aŧestet, vai si dovdas̄e dam. \p \v 19 Vuoi munji mu sarjam diti! Mu havve læ buoredmættom! Mutto mon cælkam: Duođai, dat læ givsadus, ja mon ferttim dam guoddet.\x - \xo 10:19 \xt Jer 14:17; Salm 77:11; Mika 7:9\x* \p \v 20 Mu goatte læ dus̄s̄aduvvum, ja buok mu baddek boŧkoduvvum; mu manak læk mannam erit mu lutte ja æi læk s̄atan; i oktage bajasdaǥa s̄atan mu goađe daihe bajas hængast mu loavddagid.\x - \xo 10:20 \xt Jer 31:15\x* \p \v 21 Dastgo baimanak legje jiermetæmek ja æi occam Hærra; damditi æi si mænnodam visaset, ja obba sin ællo bieđgani.\x - \xo 10:21 \xt Jer 23:1\x* \p \v 22 De gullu muttom saka! Gæc̄a, dat boatta, ja stuora s̄labma c̄uogja davve‐ædnamest, dakkam varas Juda gavpugid mæccen, s̄akali orromsagjen.\x - \xo 10:22 \xt Jer 9:11\x* \p \v 23 Mon dieđam, Hærra, atte olbmu gæidno i læk su valdest, atte i dat læk olbma valdest, gutte vagjola, doarjalet su maŧkes.\x - \xo 10:23 \xt Sanel 16:9\x* \p \v 24 Bagad muo, Hærra, daddeke muddaget, ale du moarestad, amad don dakkat muo aibas heituken!\x - \xo 10:24 \xt Salm 6:2; 38:2; Jer 30:11\x* \p \v 25 Golgat du suttod bakeni bagjeli, guđek æi dovda du, ja dai sokkagoddi bagjeli, guđek æi c̄uorvo du nama! Dastgo si læk loapatam Jakoba, loapatam su ja hævatam su, ja su vieso læk si dakkam avddemen.\x - \xo 10:25 \xt Salm 79:6, 7\x* \c 11 \s1 11. Kapittal. \s2 Profeta galgga nævvot albmuga doallat dam litto, maid Hærra læi dakkam daina, go dat manai Egyptenest olgus, mutto maid dat i læk doallam su ovteles nævvagin fuolakættai, 1–8. Son gulata, atte Hærra, dainago si sin æppe‐ibmelbalvvalusasek bokte læk rikkom dam litto, aiggo diktet oasetesvuođa boattet sin bagjeli, mast æi sin jec̄aidæsek rokkadusak Hærrai daihe sin æppe‐ibmelidasæsek, ige vela profetage oudastrokkus ige sin guoktelas̄ ibmelbalvvalus mate bæstet sin, 9–17. Sin ibmelmættomvuođa c̄ajetam diti muittala son, atte su vanhemi gavpug, Anatot, assek, dainago si vas̄otek su einostusaid, læk dakkam arvvalusa su goddet. Damditi gulata Hærra sigjidi hævvanæme, 18–23. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast naft: \p \v 2 Gullet dam litto sanid ja sardnot Juda olbmaidi ja Jerusalem assidi! \p \v 3 Ja don galgak cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Garroduvvum lekus dat olmai, gutte i gula dam litto sanid,\x - \xo 11:3 \xt 5 Mos 27:26; Gal 3:10\x* \p \v 4 maid mon goc̄c̄um din vanhemidi dam bæive, go mon dolvvum sin olgus Egypten ædnamest, ruovdde‐ommanest, go mon celkkim: Gullet mu jiena ja dakket daid daǥoid, aito nuftgo mon goc̄om digjidi, de galggabetet di læt mu almug, ja mon aigom læt din Ibmel,\x - \xo 11:4 \xt 5 Mos 4:20; Jer 7:23\x* \p \v 5 — vai mon oaʒ̄om doallat dam vuordnasa, maid mon vurdnum din vanhemidi, aiggot addet sigjidi daggar ædnama, mast mielkke ja honnig golgga, nuftgo dat oidnujuvvu dam bæive. Ja mon vastedim ja celkkim: Amen, Hærra!\x - \xo 11:5 \xt 1 Mos 12:7; 26:3; 2 Mos 3:8\x* \p \v 6 Ja Hærra celki munji: C̄uorvo buok daid sanid Juda gavpugin ja Jerusalem balggai alde ja cælke: Gullet dam litto sanid ja dakket dai mielde! \p \v 7 Dastgo mon duođas̄tim din vanhemidi dam bæive, go mon dolvvum sin bajas Egypten ædnamest, gidda dam bæive ragjai, arrad ja oktelassi, cælkededinam: Gullet mu jiena!\x - \xo 11:7 \xt 2 Gon 17:13\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 7:13\x* \p \v 8 Mutto æi si gullam æige jorggalam sin beljidæsek mu bællai, mutto vagjolegje juokkehas̄ su bahas vaimos buos̄s̄evuođa mielde; de addim mon boattet sin bagjeli buok dam litto sanid, maid mon legjim sin goc̄c̄om dakkat, mutto maid si æi læm dakkam.\x - \xo 11:8 \xt Jer 7:24, 26\x* \p \v 9 Ja Hærra celki munji: Bahajuonalas̄ littodæbme læ gavdnujuvvum Juda olbmai gaskast ja Jerusalem assi gaskast. \p \v 10 Si læk maccam ruoktot sin vanhemidesek værredaǥoidi, gæk biettalegje gullamest mu sanid, ja si læk vagjolam æra ibmeli maŋest daid balvvalam varas; Israel viesso ja Juda viesso læba rikkom mu litto, maid mon dakkim sin vanhemiguim. \p \v 11 Damditi, nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon buvtam oasetesvuođa sin bagjeli, mast si æi galga mattet bæssat, ja si galggek munji c̄uorvvot, mutto im mon aigo sin gullat.\x - \xo 11:11 \xt Mika 2:3; 3:4; Sanel 1:28; Sak 7:13\x* \p \v 12 Ja Juda gavpugak ja Jerusalem assek galggek mannat dokko ja c̄uorvvot daidi ibmelidi, maidi si bolddek suovvasid; mutto æi dak galga sin bæstet sin oasetesvuođa aige.\x - \xo 11:12 \xt Jer 2:28\x* \p \v 13 Dastgo nuft ædnagak, go du gavpugak læk, nuft ædnagak læk du ibmelak, Juda, ja nuft ædnagak, go Jerusalem balggak læk, nuft ædnag altarid lepet di bajasdakkam hæpadlas̄vutti, altarid boalddem varas suovvasid Baali.\x - \xo 11:13 \xt 2 Muit 28:24\x* \p \v 14 Ja ik don galga rokkadallat dam albmuga oudast ja ik bajasbajedet vaiddalusa ja rokkadusa sin oudast; dastgo im mon gula, go si c̄urvvuk munji sin oasetesvuođasek diti.\x - \xo 11:14 \xt Jer 7:16; 14:11\x* \p \v 15 Mi læ mu æcalaʒ̄astam dakkamus̄s̄an mu vieso siste? Juogoson atte dak ædnagak dakkek hæpadlas̄vuođaid, ja atte dat basse bierggo\f + \fr 11:15 \ft oaffarbierggo;\f* galgga dam du alde erit valddet? Go don daǥak bahaid, de don avvodak.\x - \xo 11:15 \xt Hag 2:12\x* \p \v 16 Rudnis olljomuorran, c̄iŋatuvvum c̄abba s̄addoiguim, goc̄oi Hærra du nama; stuora s̄lama jienain cakket son dam, ja dam oavsek dogjujuvvujek. \p \v 17 Ja Hærra, alme væǥai Ibmel, gutte du gilvi, læ sardnom baha du bagjeli Israel vieso ja Juda vieso bahavuođa diti, maid si læk dakkam muo moaratuttem diti boalddem bokte suovvasid Baali.\x - \xo 11:17 \xt Salm 80:9\x* \p \v 18 Hærra divti muo oaʒ̄ʒ̄ot dam\f + \fr 11:18 \ft mu vas̄alaʒ̄aidam arvvalusa mu vuostai;\f* diettet, ja mon dieđam dam; de addik don muo oaidnet sin daǥoid.\x - \xo 11:18 \xt Jer 11:19\x* \p \v 19 Ja mon legjim nuftgo lojes labbes, mi dolvvujuvvu dokko njuvvujuvvut, ja im mon diettam, atte si legje huŧkam arvvalusaid mu vuostai ja cælkkam: Dus̄s̄adekop mi muora dam s̄addoiguim ja hævatekop su ælle olbmui ædnamest, amas su namma s̄atan æmbo muittujuvvut!\x - \xo 11:19 \xt Es 53:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 Mutto Hærra, alme væǥai Ibmel, læ vanhurskes duobmar, son gæc̄c̄al monemuʒ̄aid ja vaimo; mon galgam oaidnet du mavsatæme sin bagjel, dastgo du ouddi læm mon bigjam mu as̄s̄am ouddan.\x - \xo 11:20 \xt Salm 7:10; 17:3; Jer 17:10; 20:12\x* \p \v 21 Damditi, nuft cælkka Hærra Anatot olbmai birra, guđek bivddek du hæga ja celkkek: Ik don galga profetastallat Hærra nammi, amad don jabmet min gieđa bokte, \p \v 22 — damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Gæc̄a, mon aigom ocatallat sin; sin nuorra olbmak galggek jabmet mieke bokte, sin barnek ja sin nieidak galggek jabmet nælggai, \p \v 23 ja i mikkege galga sigjidi baccet; dastgo mon buvtam oasetesvuođa Anatot olbmai bagjeli, sin ocatallam‐jaǥe. \c 12 \s1 12. Kapittal. \s2 Hærdotuvvam su ædnam‐olbmuides bahavuođa diti (11, 18 j. n. v.) profeta jærra Hærrast, manne daidi ibmelmættomidi gævva burist, vaiko son jes̄, gæst læ mai vuoiggadlas̄ vaibmo, nuft garraset gæc̄c̄aluvvu, ja son rokkadalla, vai Hærra erit hævatifc̄i daid ibmelmættomid, gæi bahavuođa diti obba ænam fertte gillat, 1–4. Hærra vasted sudnji, atte vela ain garrasæbbo gæc̄c̄alus vuordda su, su jec̄as fulki oskaldasmættomvuotta, 5, 6, ja de son gulata, atte son aiggo addet su albmuges, maid son læ rakistam, mutto dal vas̄ota, dainago dat læ su vas̄alas̄, dam vas̄alaʒ̄ai gitti ja obba ædnama dus̄s̄adubmai, 7–13. Vela dak vas̄otægje ranna‐albmugakge galggek eritdolvvujuvvut; daddeke galggek dak ruoktot boattet, ja go si dalle jorgidek Hærra guvllui, de galggek si su albmugin okti ovtastattujuvvut su (Messiasa) rikast; mutto jos si æi aigo gullat Hærra, de galggek si hævvanet, 14–17. \p \v 1 Vanhurskes læk don, Hærra, go mon riddalam duina. Almake ferttim mon mannat duina rievte ouddi: Manne læ ibmelmættomi gæidno oasalas̄, manne læ sist buokain mas̄s̄o, guđek dakkek oskaldasmættomvuođa?\x - \xo 12:1 \xt Job 21:7; Salm 73:3\x* \p \v 2 Don læk sin gilvvam, si læk maidai ruottastuvvam; si ouddanek, si s̄addadek maidai s̄addoid; don læk lakka sin njalme siste, mutto gukken erit sin monemuʒ̄ain.\x - \xo 12:2 \xt Es 29:13\x* \p \v 3 Mutto don, Hærra, don dovdak muo, don oainak muo ja gæc̄c̄alak mu vaimolaǥe jec̄ad vuostai; rotte sin erit nuftgo savcaid njuvvujuvvut ja vihat sin goddujume bæivvai!\x - \xo 12:3 \xt Jer 11:20; Salm 139:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 4 Man gukka galgga ænam astat ja buok mæce urttasak goldnat? Dam assi bahavuođa diti læk spirik ja loddek eritrottijuvvum; dastgo si celkkek: I son\f + \fr 12:4 \ft profeta.\f* oaine, moft migjidi maŋemusta gævas̄.\x - \xo 12:4 \xt Jer 9:10\x* \p \v 5 Go don vieǥak vaʒʒe olbmuiguim, ja dak du vaibbadek, de moft aigok don dalle gilvost viekkat hæstaiguim? Rafhalas̄ ædnamest læk don oagjebas, mutto maid aigok don dakkat Jordan hærvasvuođa\f + \fr 12:5 \ft d. l. dat c̄abba vuovdde Jordan gaddin, man siste læi legjoni orromsagje;\f* siste?\x - \xo 12:5 \xt Jer 49:19; 50:44; Sak 11:3\x* \p \v 6 Dastgo vela du vieljakge ja du ac̄ad dallo, vela sige mænnodek oskaldasmættomet du vuostai, vela sige huikkek du maŋŋai alla jienain; ale osko sigjidi, go si sardnuk c̄abba sanid dudnji! \p \v 7 Mon læm guođđam mu vissum, hilggom mu arbbam; mon læm addam mu sillum rakkasa su vas̄alaʒ̄ai gitti. \p \v 8 Mu arbbe læ s̄addam munji nuftgo legjonen vuovde siste, dat læ bajas bajedam su jienas mu vuostai; damditi vas̄otam mon dam. \p \v 9 Lægo mu arbbe girjag gaʒʒalodde? Alma gaʒʒaloddek læk birra buok dam birra! Vulgget, c̄okkijeket buok mæccespirid, buktet daid deiki borrat!\x - \xo 12:9 \xt Jer 2:14, 15; Es 56:9\x* \p \v 10 Ædnag baimanak\f + \fr 12:10 \ft 6, 3.\f* dus̄s̄adek mu vidnegarde, vuolasdulbmek mu arbbe‐oase; si dakkek mu havskajes arbbe‐oase avddem mæccen. \p \v 11 Dat dakkujuvvu avddem mæccen; avddemen moras̄ta dat mu birra; dus̄s̄aduvvum læ obba ænam, dastgo i læk guttege, gutte bigja dam\f + \fr 12:11 \ft Hærra sane.\f* vaibmosis. \p \v 12 Dus̄s̄adægjek bottek bagjeli buok baljes dievai mæcest, dastgo Hærrast læ miekke, mi loapata ædnam nubbe gæc̄est nubbe gæc̄c̄ai; i læk gagjujubme guđege oaʒ̄ʒ̄ai. \p \v 13 Si gilvvek nisoid, mutto lagjijek bastelis lanjaid; si vaibbadek jec̄aidæsek alma avketaǥa. De s̄addet hæppad vuollai din s̄addoidædek bokte Hærra buolle moare diti!\x - \xo 12:13 \xt 5 Mos 28:38; Hos 8:7; Hag 1:6\x* \p \v 14 Nuft cælkka Hærra buok su bahas rannaides birra, gæk oʒ̄udek dam arbe, maid son læ addam su albmugasas Israeli oabmen: Gæc̄a, mon gaikom sin bajas sin ædnamest, ja Juda vieso mon aigom gaikkot bajas sin gaskast. \p \v 15 Ja de galgga dapatuvvat, maŋŋelgo mon læm sin bajasgaikkom, de aigom mon fastain armetet sin bagjeli ja diktet sin maccat ruoktot, juokkehaʒ̄a su arbbasis ja juokkehaʒ̄a su ædnamasas. \p \v 16 Ja de galgga dapatuvvat, jos si oppek mu albmuga gæinoidi, oppek vuordnot mu nama bokte: Nuft duođai go Hærra ælla, — nuftgo si læk oapatam mu albmuga vuordnot Baal bokte, de galggek si bajasrakaduvvut mu albmuga gaski.\x - \xo 12:16 \xt Jer 4:2; 5 Mos 6:13; 10:20; Efes 2:19, 20\x* \p \v 17 Mutto jos si æi aigo gullat, de aigom mon bajasgaikkot dam sæmma albmuga, bajasgaikkot ja dus̄s̄en dakkat dam, cælkka Hærra. \c 13 \s1 13. Kapittal. \s2 Profeta c̄ajet ouddagova bokte, atte Juda almug, maid Hærra su littos bokte læ darvetam nuft c̄avgga aldsesis gidda, galgga su c̄ævllaivuođas ja æppe‐gulolas̄vuođas diti hævatuvvut gukkes fanggavuođa bokte Eufrat dædnogaddest, 1–11, ja de gulat værddadusa bokte, atte Hærra aiggo obba albmuga moarestes cuvkkit, 12–14. Damditi son nævvo dam vuollegas̄vuođa siste jorggalet jec̄as, dam bodda go vela læ aige; dastgo muđoi aiggo Hærra rangas̄tet dam ibmelmættomvuođa ja buos̄s̄evuođa daggo bokte, atte son loakta dam gonagasvuođa, doalvvo dam vierro ædnami erit ja dikta stuoremus hæppada boattet dam bagjeli, 15–27. \p \v 1 Nuft celki Hærra munji: Vuolge ja oaste aldsesad lidneboakkana ja bija dam du alemidad birra, mutto ale divte dam boattet c̄accai! \p \v 2 Ja mon ostim boakkana Hærra sane mielde ja bigjim dam mu alemidam birra. \p \v 3 Ja Hærra sadne dapatuvai munji nubbe gærde naft: \p \v 4 Valde dam boakkana, maid don ostik, mi læ du alemi birra, ja c̄uoʒ̄ʒ̄el, mana dokko Frat gaddai ja c̄ieǥa dam dokko bakterakkam sisa! \p \v 5 Ja mon mannim dokko ja c̄ikkim dam Frat gaddai, nuftgo Hærra læi muo goc̄c̄om. \p \v 6 Ja de dapatuvai ollo beivi gæc̄est, de celki Hærra munji: C̄uoʒ̄ʒ̄el, mana dokko Frat gaddai ja vieʒ̄a dobbe dam boakkana, maid mon goc̄c̄um du dokko c̄iekkat. \p \v 7 Ja mon mannim Fart gaddai ja roggim ja valddim boakkana dam baikest, gosa mon legjim dam c̄iekkam; ja gæc̄a, boaǥan læi billas̄uvvum, i dat dokkim manenge. \p \v 8 De dapatuvai Hærra sadne munji naft: \p \v 9 Nuft cælkka Hærra: Nuft aigom mon billas̄uttet Juda ja Jerusalema stuora c̄ævllaivuođa. \p \v 10 Dat bahas albmug, mi biettala gullamest mu sanid, mi vagjola su vaimos buos̄s̄evuođa siste ja manna æra ibmeli maŋest daid balvvalam diti ja daid rokkadallam diti, dat s̄addus nuftgo dat boaǥan, mi i dokke manenge! \p \v 11 Dastgo nuftgo boaǥan darvvana olbma alemidi, nuft darvetim mon obba Israel vieso ja obba Juda vieso aldsesam, cælkka Hærra, vai dat lifc̄i mu almug ja lifc̄i munji bæggalmasvuottan ja ramadussan ja c̄igŋan; mutto æi si gullam.\x - \xo 13:11 \xt 5 Mos 26:19\x* \p \v 12 Ja don galgak cælkket sigjidi dam sane: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Juokke litte devddujuvvu vinin. Ja si celkkek dudnji: Æpgobai mi dieđe, atte juokke litte devddujuvvu vinin? \p \v 13 Ja de galgak don cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon dævdam buok dam ædnama assid ja gonagasaid, gæk c̄okkajek David truono alde, ja papaid ja profetaid ja buok Jerusalem assid, nuft atte si s̄addek garremidi.\x - \xo 13:13 \xt Jer 25:15\xta ; j. n. v.;\xta* Esek 23:33\x* \p \v 14 Ja mon aigom cuvkkit sin, nubbe nubbe vuostai, sikke vanhemid ja manaid oktanaǥa, cælkka Hærra; im mon aigo sæstet imge armos̄tallat imge armetet, nuft atte im mon dus̄s̄ad sin. \p \v 15 Gullet ja vuttivalddet, allet c̄ævllastala! Dastgo Hærra sardno. \p \v 16 Addet Hærrai, din Ibmelasadek, gudne, ouddalgo son dikta sevnjudet, ja ouddalgo din juolgek c̄uccek daidi mosko varidi, ja di vuorddebetet c̄uovggasa, ja son dakka dam jabmem suoivanen, dikta dam s̄addat sukkis sævdnjadassan!\x - \xo 13:16 \xt Alm 14:7\x* \p \v 17 Mutto jos di epet dato dam gullat, de galgga mu siello c̄ierrot c̄ikkusist daggar c̄ævllaivuođa diti, ja mu c̄albme galgga golgatet gadnjalid ja golggat c̄ierromin, dainago Hærra ællo eritdolvvujuvvu fanggavutti.\x - \xo 13:17 \xt Jer 9:1; 14:17\x* \p \v 18 Cælke gonagassi ja dronnigi\f + \fr 13:18 \ft d. l. gonagasa ædne.\f*: C̄okkanække vuolladassi! Dastgo dodno hærvas kruonno læ gac̄c̄am dodno oivin erit.\x - \xo 13:18 \xt Vaid 5:16; Esek 21:26\x* \p \v 19 Lulle‐ædnam gavpugak læk dappujuvvum, ige læk oktage, gutte rappa; obba Juda læ eritdolvvujuvvum, dat læ eritdolvvujuvvum gidda maŋemus̄ olbma ragjai. \p \v 20 Bajas bajedeket din c̄almidædek ja gec̄c̄et sin, guđek davven bottek! Gost læ dal dat ællo, mi læi dudnji addum, du hærvas savcak? \p \v 21 Maid aigok don cælkket, go son bigja du dovdos ustebid læt oaivamuʒ̄ʒ̄an du bagjel, ja don jes̄ læk oapatam sigjidi dam? Æigo avtak galgas̄e du doppit, nuftgo rieǥadatte nissona? \p \v 22 Ja go don cælkak du vaimostad: Manne læ dat munji dapatuvvam? — Du ollo værredaǥoi diti læk du bivtashælmek bajeduvvum, du s̄us̄mek rappujuvvum vækkavaldalas̄vuođain.\x - \xo 13:22 \xt Jer 13:26; Nah 3:5\x* \p \v 23 Mattago c̄appis olmai muttet su likes, daihe parder su girjides? — De matas̄eidek maidai di dakkat burid, di, guđek lepet harjanam bahaid dakkat.\x - \xo 13:23 \xt Salm 55:20\x* \p \v 24 De aigom mon dalle biđgit sin nuftgo oalgaid, mak girddek mæce biega oudast.\x - \xo 13:24 \xt Salm 1:4; Job 21:18\x* \p \v 25 Dat læ du vuorbbe, dat oasse, mi læ dudnji mitteduvvum must, cælkka Hærra, dainago don læk muo vajaldattam ja dorvastam giellasi ala. \p \v 26 De aigom dalle maidai mon bajedet du bivtashelmid bagjel du muođoi, ja du hæpad galgga oidnujuvvut. \p \v 27 Du furrudaǥa ja du hirdnom, du hæpadlas̄ furrus̄æme dievai alde mæcest, duođai, du fastevuođaid læm mon oaidnam. Vuoi dudnji, Jerusalem! Man gukka aiggo ain bistet, dassac̄i go don s̄addak buttesen! \c 14 \s1 14. Kapittal. \s2 Profeta muittal dam hæđe birra, maid stuora goikkadak læ buktam Juda bagjeli, 1–6, ja c̄uorvvo Ibmelest vaibmolađesvuođa, 7–9; mutto Hærra gieldda su rokkadallamest albmuga oudast, mi su æppe‐ibmelbalvvalusas diti galgga garraset rangas̄tuvvut, ja go profeta bælos̄ta dam daina, go værre‐profetak læk dam fillim, de gulat Hærra, atte rangas̄tus galgga dæivvat sikke daid ja albmuga, 10-16. Profeta læ sagga morras̄est dam stuora oasetesvuođa diti, mi galgga boattet ædnam bagjeli, dovdasta su jec̄as ja albmuga suddoid ja rokkadalla fastain Hærra rangas̄tusa eritjorggelet, 17–22. \p \v 1 Hærra sadne, mi dapatuvai Jeremiasi goikkadaǥa dafhost: \p \v 2 Juda moras̄ta, ja dam portak vuoimetuvvek; si c̄okkajek moras̄biktasi siste ædnam alde, ja Jerusalem vaiddalusc̄uorvvom bagjana.\x - \xo 14:2 \xt Es 3:26; Vaid 1:4\x* \p \v 3 Dak stuora hærrak sin gaskast vuolgatek sin balvvalegjidæsek c̄ace vieʒ̄ʒ̄at; dak bottek galdoi lusa, mutto æi gavna maidege c̄acid; sin littek maccek guorosen ruoktot; si hæppas̄uttujuvvujek ja arvoktuvvek ja gokc̄ek sin oaivesek.\x - \xo 14:3 \xt Amos 4:8\x* \p \v 4 Ædnama diti, mi læ suorgganam, dainago i boađe arvve ædnami, læk bælddobarggek hæppas̄uttujuvvum, si gokc̄ek sin oaivesek.\x - \xo 14:4 \xt Joel 1:11\x* \p \v 5 Dastgo vela sarva‐alddoge mæcest guodda ja guođđa su misides, dainago i læk rasse,\x - \xo 14:5 \xt Joel 1:18\x* \p \v 6 ja mæcce‐asenak c̄uʒ̄ʒ̄uk baljes dievai alde, dak rottestallek aimo nuftgo s̄akalak; dai c̄almek vuoimetuvvek, dainago æi læk urttasak. \p \v 7 Jos min værredaǥok duođas̄tek min vuostai, Hærra, de mænnod daddeke minguim armost du namad diti! Dastgo ædnagak læk min bagjelduolbmamak, du vuostai læp mi suddodam. \p \v 8 Don Israel doaivvo, dam bæste hætte‐aige! Manne aigok don læt nuftgo amas olmai ædnamest ja nuftgo maŧkalas̄ olmai, gi ærran luodast igjadam varas? \p \v 9 Manne aigok don læt nuftgo suorgganam olmai, nuftgo væǥalas̄, gi i væje bæstet? Ja don læk dadde min gaskast, Hærra, ja mi læp goc̄c̄ujuvvum du namain; ale divte min mannat! \p \v 10 Nuft cælkka Hærra dam albmuga birra: Nuft rakistek si birravagjolæme; sin julgidæsek æi si ajet, ja Hærra i liko sigjidi; dal aiggo son muittet sin værredaǥo ja ocatallat sin suddoid.\x - \xo 14:10 \xt Jer 2:23, 31; Hos 8:13\x* \p \v 11 Ja Hærra celki munji: Ik don galga rokkadallat dam albmuga oudast buore guvllui.\x - \xo 14:11 \xt Jer 7:16; 11:14\x* \p \v 12 Go si adnek borakættesvuođaid, de im mon gula sin c̄uorvvoma, ja go si oaffarus̄s̄ek boalddemoaffara ja borramus̄oaffara, de im mon liko sigjidi; mutto mieke bokte ja nælge bokte ja rottodavda bokte aigom mon sin loaktet.\x - \xo 14:12 \xt Jer 6:20; Es 1:11\xta ; j. n. v.;\xta* Amos 5:22\x* \p \v 13 Ja mon celkkim: Vuoi, Hærra, Hærra! Gæc̄a, profetak celkkek sigjidi: Epet di galga oaidnet mieke, ja nælgge i galga din dæivvat, mutto nana rafhe aigom mon addet digjidi dam baikest.\x - \xo 14:13 \xt Jer 6:14; 8:11\x* \p \v 14 Ja Hærra celki munji: Profetak profetastallek giellasid mu nammi; im mon læk sin vuolgatam imge addam sigjidi goc̄c̄oma imge sardnom sigjidi; gielesvuođa oainatusaid ja einostusaid ja dus̄s̄alas̄vuođaid ja sin vaimosek bettusid profetastallek si digjidi.\x - \xo 14:14 \xt Jer 23:16, 21; 29:9, 21\x* \p \v 15 Damditi, nuft cælkka Hærra dai profetai birra, guđek profetastallek su nammi, ige son læk sin vuolgatam, ja guđek celkkek, atte miekke ja nælgge i galga boattet dam ædnami: Mieke bokte ja nælge bokte galggek si hævatuvvut, dak profetak. \p \v 16 Ja almug, masa dak profetastallek, galgga orrot suoppagasast Jerusalem balggai alde nælge ja mieke oudast, ige læk oktage sin havddadet, si jec̄a, sin akak ja sin barnek ja sin nieidak; ja mon aigom golgatet sin bahavuođa sin bagjeli. \p \v 17 Ja don galgak cælkket dam sane sigjidi: Mu c̄almek golggek c̄ierromin ija bæive æige bisange; dastgo nieidda, mu albmugam nieidda, læ havvadattujuvvum stuora havin, buoredmættom sarjin.\x - \xo 14:17 \xt Jer 9:1; 13:17; Vaid 1:16; 3:48\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Jos mon manam mæccai, gæc̄a, de dobbe læk si, guđek læk mikin goddujuvvum, ja jos mon manam gavpug sisa, gæc̄a, de dobbe læk si, guđek nælge diti roappanek; dastgo sikke profetak ja papak galggek vagjolet daggar ædnami, maid si æi dovda.\x - \xo 14:18 \xt 5 Mos 32:24, 25; Jer 24:10; 29:17, 18; Esek 5:16, 17\x* \p \v 19 Lækgo don dalle aibas hilggom Juda, daihe fastas̄ago du siello Siona? Manne læk don min c̄askam, nuft atte i læk mikkege dalkkasid migjidi? Mi vuorddep rafhe, ja i boađe mikkege burid, ja mi vuorddep dalkastæme aige, ja gæc̄a, suorgganæbme boatta.\x - \xo 14:19 \xt Jer 8:15\x* \p \v 20 Mi dovddap, Hærra, min ibmelmættomvuottamek, min vanhemidamek værredaǥo, atte mi læp suddodam du vuostai.\x - \xo 14:20 \xt Jer 3:25; Salm 106:6; Dan 9:5\x* \p \v 21 Ale hilgo, du namad diti, ale adde æppegudnai du hærvasvuođa truonod! Muite, ale rikko du littod minguim! \p \v 22 Lægobai bakenlas̄ albmugi dus̄s̄alas̄ ibmeli gaskast guttege, gutte adda arve? Daihe addago albme arvve‐ovtid? Ikgo don læk dat, Hærra, min Ibmelæmek? Ja mi vuorddep du, dastgo don læk dakkam buok daid dingaid.\x - \xo 14:22 \xt Jer 10:13; 51:16; Job 5:10; Ap daǥ 14:15\xta ; j. n. v.\x* \c 15 \s1 15. Kapittal. \s2 Hærra vasted, atte i son aigo maidege oudastrokkadusaid albmuga oudast dokkitet, mutto gonagas Manasse ja dam jec̄as ibmelmættomvuođa diti rangas̄tet dam mangalaǥas̄ garra givsiguim, 1–9. Profeta vaiddala damditi, go son vas̄otuvvu buokain ædnamest, 10. Hærra jeđđe su daina, atte son su einostusaid ollas̄uttem bokte okti aiggo dakkat, atte su vas̄alaʒ̄ak vuollegaʒ̄at bivddek su oudastrokkadusa, 11–14. Jeremias vaiddala vela dam diti, go Hærra, vaiko son gilla su diti ja læ vuostaivalddam su sane iloin ja hilggom mailme iloid, almake su gukkagierddavas̄vuođastes læ sæstam su doarredegjid ja daina laǥin bættam su, 15–18. Hærra lopped sudnji, atte jos son dikta su hærdotesvuođas nokkat, de aiggo son fastain su balvvalægjenes valddet, nannit su su vas̄alaʒ̄ai vuostai ja bæstet su, 19–21. \p \v 1 Ja Hærra celki munji: Vaiko vela Moses ja Samuel c̄uʒ̄us̄eiga mu muođoi oudast, de i galgas̄e mu siello almake jorggalet jec̄as dam albmug bællai; aje sin mu muođoi oudast erit, mannusek si!\x - \xo 15:1 \xt 2 Mos 32:11\xta ; j. n. v.;\xta* 4 Mos 14:13\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Sam 7:9; Salm 99:6\x* \p \v 2 Ja de galgga dapatuvvat, go si celkkek dudnji: Gosa galggap mi mannat? — de galgak don sigjidi cælkket: Nuft cælkka Hærra: Dat, gutte gulla jabmemi\f + \fr 15:2 \ft d. l. rotto‐davdda;\f*, mannus jabmemi, ja dat, gutte gulla miekkai, mannus miekkai, ja dat, gutte gulla nælggai, mannus nælggai, ja dat, gutte gulla fanggavutti, mannus fangavutti.\x - \xo 15:2 \xt Jer 43:11; 14:12\x* \p \v 3 Ja mon aigom sin ocatallat njeljin s̄lajain, cælkka Hærra: Mikin goddem varas ja bædnagiguim erit gæssem varas ja alme loddiguim ja ædnam spiriguim borram varas ja dus̄s̄adam varas. \p \v 4 Ja mon aigom addet sin dokko illastuvvut buok ædnam rikain Manasse, Esekias barne, Juda gonagasa, diti, dam diti, maid son daǥai Jerusalemest.\x - \xo 15:4 \xt 2 Gon 21:2-11; 23:26; 24:3; 2 Muit 33:2-9\x* \p \v 5 Dastgo gi aiggo arkalmastet du bagjeli, Jerusalem, ja gi aiggo armos̄tallat du, ja gi aiggo ærranet luodast jærram diti, gævvago dudnji burist? \p \v 6 Don læk hæittam muo, cælkka Hærra, don gaiddik ruoktot; de olgusgeiggim dalle mon mu giettam du vuostai ja hævatam du; mon læm vaibbam gattamest.\x - \xo 15:6 \xt 5 Mos 32:15; Es 1:4; 2 Mos 32:12, 14\x* \p \v 7 Ja mon goaivom sin goaivoin olgus ædnam portai raige, mon daǥam mu albmugam manatæbmen, mon dus̄s̄adam dam; — sin gæinoinæsek æi si læk ruoktot maccam. \p \v 8 Sin læskak s̄addek munji ænebun go abe saddok; mon addam nuorra olbma ædne bagjeli boattet hævatægje gaskabæive aige; mon addam balo ja suorgganæme fakkistaǥa boattet su ala. \p \v 9 Son, gutte rieǥadatti c̄iec̄c̄asa, vuoimetuvva, olgus adda su sielos; su bæivas̄ luoittada, dallego ain læ bæivve; son s̄adda hæppad vuollai ja hæppas̄uttujuvvu. Ja sin bacatasa aigom mon addet mieke halddoi sin vas̄alaʒ̄ai muođoi oudast, cælkka Hærra.\x - \xo 15:9 \xt Amos 8:9\x* \p \v 10 Vuoi munji, mu ædnam, go don rieǥadattik muo, rido olbma ja naggo olbma obba ædnami! Im mon læk lonim sigjidi, ja æi læk si lonim munji, ja almake garrod juokke olmai muo.\x - \xo 15:10 \xt Jer 20:14; Job 3:3, 11; 10:18; Jer 11:18\xta ; j. n. v.;\xta* 20:1\xta ; j. n. v.;\xta* 26:7\xta ; j. n. v.;\xta* 38:6\x* \p \v 11 Hærra celki: Vissasi, mon aigom du c̄oavddet, vai dudnji gævva burist; vissasi, mon aigom vas̄alaʒ̄a diktet du rokkadallat oasetesvuođa aige ja hætte‐aige.\x - \xo 15:11 \xt Jer 21:1, 2; 37:3; 42:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 12 Mattago olmus̄ doagjet ruovde, ruovde davven, ja væike? \p \v 13 Du obmudaǥa ja du davverid aigom mon addet stajadussan — im mavso oudast, ja dam mon daǥam buok du suddoi diti ja buok du ædnamraji siskelist.\x - \xo 15:13 \xt Jer 17:3\xta ; j. n. v.;\xta* Es 52:3, 5; Salm 44:13\x* \p \v 14 De aigom mon diktet du vas̄alaʒ̄aid mannat rasta\f + \fr 15:14 \ft du davveriguim.\f* daggar ædnami, maid don ik dovda; dastgo dolla læ cakkidam mu moarestam, din vuostai galgga dat buollet.\x - \xo 15:14 \xt 5 Mos 32:22\x* \p \v 15 Don dieđak dam, Hærra! Muite muo ja oappalada muo ja mavsat muo mu doarredegji ala! Ale muo eritrotte du gukkagierddavas̄vuođastad\f + \fr 15:15 \ft mu doarredegji vuostai.\f*! Dieđe, atte mon guoddam higjadusa du diti! \p \v 16 Mon gavdnim du sanid, ja mon borrim daid, ja du sanek legje munji avvon ja mu vaimo illon; dastgo mon læm goc̄c̄ujuvvum du namain, Hærra, alme væǥai Ibmel!\x - \xo 15:16 \xt Esek 3:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 Im mon læk c̄okkam illodalli særvest ja avvodam; doppitallam du gitti, læm mon c̄okkam oktonessi, dastgo don devddik muo suttoin.\x - \xo 15:17 \xt Jer 6:11\x* \p \v 18 Manne læ mu bavc̄as aǥalas̄, ja mu havve buoredmættom? I dat læk buoredæmest. Alma don læk s̄addam munji nuftgo c̄acetuvve jokka, nuftgo c̄acek, mai ala olmus̄ i mate dorvastet.\x - \xo 15:18 \xt Job 6:15\xta ; j. n. v.;\xta* Mika 1:14\x* \p \v 19 Damditi, nuft cælkka Hærra: Jos don jorgidak, de aigom mon diktet du ruoktot boattet ja c̄uoʒ̄ʒ̄ot mu muođoidam oudast, ja jos don c̄uoldak dam, mi læ gelbolas̄, dast erit, mi læ gælbotæbme, de galgak don læt nuftgo mu njalbme; si galggek fastain jorgidet du guvllui, mutto don ik galga jorgidet sin guvllui. \p \v 20 Ja mon aigom dakkat du dam albmug ouddi nana væikkemuvrran, ja si galggek soattat du vuostai, mutto æi bittet du bagjel; dastgo mon læm duina du bæstem diti ja du gagjom diti, cælkka Hærra.\x - \xo 15:20 \xt Jer 1:18\xta ; j. n. v.;\xta* Esek 3:8, 9; Jer 1:8\x* \p \v 21 Ja mon aigom gagjot du bahai gieđast, ja mon aigom lonestet du vækkavaldalaʒ̄ai gieđast. \c 16 \s1 16. Kapittal. \s2 Jeremias galgga maidai daǥo siste gulatet albmuga hævvanæme. I son galga valddet aldsesis aka ige sakkanattet manaid, dainago stuora atestus læ boattemen, man siste sikke manak ja vanhemak galggek hævvanet, 1–4; i son galga særvvat moras̄tæbmai jabmi diti; dat galgga læt mærkkan dam ala, atte dai lokko læ s̄addamen nuft stuoresen, atte dak oktasas̄ moras̄tam‐vierok æi mate vuttivalddujuvvut, 5–7; ige son galga mannat guossemallasidige, mærkkan dam ala, atte Hærra aiggo diktet buok ilo nokkat, 8, 9. Buok, maid profeta gulata, galgga dapatuvvat. Almug galgga eritdolvvujuvvut su ibmelmættomvuođas diti, 10-13; dadde lopped Hærra doalvvot dam fastain ruoktot, mutto æska maŋŋelgo dat læ garraset bagaduvvum su æppeibmelbalvvalusas diti, 14–18. Profeta cælkka Hærrai, atte son læ visses dam ala, atte vela bakenakge galggek okti æppe‐ibmelbalvvalusa jallavuođa dovdidet ja jorggalet jec̄aidæsek Hærra guvllui, ja Hærra vasteda, atte son dal rangas̄tusa bokte aiggo addet Israela dovddat, atte aivefal son læ Ibmel, 19–21. \p \v 1 Ja Hærra sadne dapatuvai munji naft: \p \v 2 Ik don galga valddet aldsesad aka, ja æi dust galga læt barnek ja nieidak dam baikest. \p \v 3 Dastgo nuft cælkka Hærra dai barni birra ja dai nieidai birra, guđek rieǥadek dam baikest, ja sin edni birra, gæk sin rieǥadattek, ja sin ac̄i birra, gæk sin sakkanattek dam ædnamest: \p \v 4 Bavc̄aslas̄ jabmema galggek si jabmet, æi si galga c̄irrujuvvut æige havddaduvvut, mukken ædnam alde galggek si s̄addat, ja mieke bokte ja nælge bokte galggek si hævvanet, ja sin likak galggek s̄addat biebmon alme loddidi ja ædnam spiridi.\x - \xo 16:4 \xt Jer 8:2; 9:22; 14:16\x* \p \v 5 Dastgo nuft cælkka Hærra: Ale mana sisa moras̄vissui, ja ale mana dokko doallat vaiddalusaid, ja ale armos̄tala sin! Dastgo mon læm eritvalddam mu rafham dam albmugest, cælkka Hærra, mu arbmogasvuottam ja vaibmolađesvuottam.\x - \xo 16:5 \xt Es 48:22\x* \p \v 6 Ja si galggek jabmet, stuorrak ja smavvak, dam ædnamest; æi si galga havddaduvvut, ja olbmuk æi galga doallat vaiddalusaid sin diti æige dakkat havvesarje sin oaʒ̄ʒ̄asæsek æige rakit vuovtaid erit sin diti.\x - \xo 16:6 \xt Jer 41:5; Mika 1:16\x* \p \v 7 Ja æi olbmuk galga doagjalet sigjidi laibe morras̄‐aige sin jeđđim varas jabme diti, ja olbmuk æi galga addet gæsage jeđđitusa gæra jukkat su ac̄es diti ja su ædnes diti.\x - \xo 16:7 \xt Esek 24:17\x* \p \v 8 Ja hægjavieso sisa ik don galga mannat sin lutte c̄okkam varas borram diti ja jukkam diti. \p \v 9 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon divtam nokkat dam baikest din c̄almi oudast ja din beivin avvojiena ja illojiena, irge jiena ja moarse jiena.\x - \xo 16:9 \xt Jer 7:34; 25:10\x* \p \v 10 Ja de galgga dapatuvvat, go don gulatak dam albmugi buok daid sanid, ja si celkkek dudnji: Manne læ Hærra sardnom buok dam stuora oasetesvuođa min bagjeli, ja mi læ min værredakko, ja mi læ min suddo, maina mi læp suddodam Hærra, min Ibmelæmek, vuostai? —\x - \xo 16:10 \xt Jer 5:19\x* \p \v 11 de galgak don cælkket sigjidi: Dainago din vanhemak heitte muo, cælkka Hærra, ja manne æra ibmeli maŋest ja balvvalegje daid ja rokkadalle daid, mutto heitte muo ja æi doallam mu laǥa, \p \v 12 ja di lepet mænnodam bahabut go din vanhemak, ja gæc̄a, di vagjolepet, juokkehas̄ su baha vaimos buos̄s̄evuođa mielde alma gulddalkættai muo, \p \v 13 de aigom mon suppit din olgus dam ædnamest, dokko dam ædnami, maid di epet dovda, epet di æige din vanhemak, ja dobbe galggabetet di balvvalet æra ibmelid ija bæive, dainago mon im aigo addet digjidi armo.\x - \xo 16:13 \xt Jer 5:19; 5 Mos 4:28; 28:36, 64\x* \p \v 14 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go i s̄atan æmbo galga celkkujuvvut: Nuft duođai go Hærra ælla, gutte doalvoi Israel manaid bajas Egypten ædnamest,\x - \xo 16:14 \xt Jer 23:7, 8\x* \p \v 15 mutto: Nuft duođai go Hærra ælla, gutte doalvoi Israel manaid bajas davve‐ædnamest ja buok dain ædnamin, gosa son læi agjam sin. Ja mon aigom doalvvot sin ruoktot sin ædnami, maid mon addim sin vanhemidi. \p \v 16 Gæc̄a, mon bijam sane ædnag guollebivddidi, cælkka Hærra, ja si galggek bivddet sin, ja dastmaŋŋel bijam mon sane ædnag bac̄idi, ja si galggek agjet sin juokke vare alde ja juokke dieva alde ja bakteskoaroi siste erit.\x - \xo 16:16 \xt Hab 1:14\xta ; j. n. v.;\xta* Vaid 4:19; 5:5\x* \p \v 17 Dastgo mu c̄almek læk gæc̄c̄amen buok sin gæinoi ala; æi si læk c̄ikkujuvvum mu muođoi oudast, ja sin værredakko i læk gokc̄ujuvvum mu c̄almi oudast.\x - \xo 16:17 \xt Jer 23:24; 32:19; Sir 17:19; 23:29; Ebr 4:13; Salm 90:8\x* \p \v 18 Vuostac̄edin aigom mon dalle guovte gærddai makset sin værredaǥo ja sin suddo, dainago si æppebasotegje mu ædnama sin fastevuođaidæsek jabma gorodiguim ja devdde mu arbe sin gafhestusaidæsekguim.\x - \xo 16:18 \xt Jer 2:7\x* \p \v 19 Hærra, mu gievrravuottam ja mu nana suogjam ja mu bataramsagjam hættebæive! Du lusa galggek bakenlas̄ albmugak boattet ædnam ravdain ja cælkket: Dus̄s̄e gieles læi min vanhemidamek arbbe‐oasse, dus̄s̄alas̄vuotta, ja i læm oktage dai\f + \fr 16:19 \ft dus̄s̄alas̄ æppe‐ibmelak.\f* gaskast, mi aboti.\x - \xo 16:19 \xt Salm 18:2, 3; 46:2; Jer 3:17; Es 2:2\xta ; j. n. v.;\xta* Mika 4:1\xta ; j. n. v.;\xta* Sak 8:20\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 Galggago olmus̄ dakkat aldsesis ibmelid? Æi alma dak læk ibmelak.\x - \xo 16:20 \xt Jer 10:3; Es 40:19; 44:9\xta ; j. n. v.;\xta* Visesv 13:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 21 Damditi, gæc̄a, mon divtam sin dovddat dam have, duođai, mon divtam sin dovddat mu giettam ja mu fabmom, ja si galggek dovddat, atte mu namma læ Hærra. \c 17 \s1 17. Kapittal. \s2 Profeta gulata, atte Juda, rangas̄tussan su æppe‐ibmelbalvvalusas diti, galgga stajeduvvut ja erit dolvvujuvvut fanggavutti, 1–4. Dastgo dorvvo olbmui ala, mi læ æppe‐ibmelbalvvalusa ruotas, bukta garrodusa mieldes, mutto dorvvo Hærra ala buristsivdnadusa; dastgo Hærra dovdda olbmu vaimo billas̄ume ja maksa juokkehaʒ̄ʒ̄i su daǥoi mielde; dast, gutte c̄okke riggodaǥa vanhurskesmættom gaska‐omi bokte, valdda son dam erit su ællem gasko, ja buokak, guđek su heittek, galggek hævvanet, 5–13. Dasto rokkadalla profeta Hærra bæstet su su vas̄alaʒ̄ain erit, guđek doarradallek su bilkkedemin ja værre‐guoddalusaiguim, vaiko son aivefal læ c̄uvvom Hærra goc̄c̄oma ja i eisege læk gaibedam su albmuges oasetesvuođa, 14–18. Son nævvo albmuga sabbata bassen adnet, loppededines sigjidi Hærra buristsivdnadusa, jos si dakkek dam, ja aitta sin daina, atte jos si æi daǥa dam, de galggek si garraset rangas̄tuvvut, 19–27. \p \v 1 Juda suddo læ c̄allujuvvum ruovddegriffalin, diamantagec̄in; dat læ sisac̄uppujuvvum sin vaimo tavvali ja sin altari c̄orvidi, \p \v 2 nuftgo maidai sin manak muittek sin altarid ja sin Astarte‐govaid dai rudnis muorai lutte, dai alla dievai alde.\x - \xo 17:2 \xt Jer 3:6\x* \p \v 3 Don, mu varram mæcest\f + \fr 17:3 \ft d. l. Sion.\f*! Du obmudaǥaid, buok du davverid aigom mon addet dokko stajadussan, du dievaid dam suddo diti, mi læ dakkujuvvum buok du ædnamraji siskelist.\x - \xo 17:3 \xt Jer 21:13; 15:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 4 Ja don galgak, vela du jec̄ad siva diti, diktet du arbad, maid mon addim dudnji, vuoiŋadet\f + \fr 17:4 \ft 3 Mos 26, 33 j. n. v.\f* jec̄ad maŋŋel, ja mon aigom diktet du balvvalet du vas̄alaʒ̄aidad daggar ædnamest, maid don ik dovda; dastgo dola lepet di cakketam mu moarest, gidda aǥalas̄ aiggai galgga dat buollet.\x - \xo 17:4 \xt Jer 5:19; 5 Mos 32:22\x* \p \v 5 Nuft cælkka Hærra: Garroduvvum læ dat olmai, gutte olbmui ala dorvasta ja adna oaʒ̄e su giettanes, ja gæn vaibmo gaidda Hærrast erit.\x - \xo 17:5 \xt Salm 118:8; 146:3\x* \p \v 6 Son galgga s̄addat nuftgo væketæbme avddem mæcest ja i oaidnet, atte boatta mikkege burid; mutto son galgga assat guorbbam baikin mæcest, daggar saltte‐ædnamest, gost olbmuk æi asa. \p \v 7 Buristsivdneduvvum læ dat olmai, gutte dorvasta Hærra ala, ja gæn dorvvo Hærra læ.\x - \xo 17:7 \xt Salm 2:12; 34:9; 40:5; 84:13; 146:5; Sanel 29:25; Es 30:18\x* \p \v 8 Son galgga s̄addat nuftgo muorra, mi læ gilvvujuvvum c̄accegaddai ja surgidatta su ruottasides jokkagaddai, ja mi i bala, go bakka boatta, mutto man lastak læk ruodnasak, ja mi i moras̄t goikkadakjaǥe ja i hæite s̄addoid s̄addadæmest.\x - \xo 17:8 \xt Salm 1:3\x* \p \v 9 Vaibmo læ betolaʒ̄ab go buok ærak, ja baha dat læ; gi dovdda dam? \p \v 10 Mon, Hærra, guoratalam vaimoid ja gæc̄c̄alam manemuʒ̄aid, ja dam daǥam mon addem varas juokkehaʒ̄ʒ̄i su gæino mielde, su daǥoi s̄addo mielde.\x - \xo 17:10 \xt Salm 7:10\xta ; j. n. v.;\xta* Rom 2:6; Jer 11:20; 32:19\x* \p \v 11 Nuftgo bælddovuonces, mi c̄okke c̄ivgaid, maid dat i læk alggadam, læ dat, gutte fidne riggesvuođa, mutto i vuoiggadvuođain; su beivides gasko galgga son dam guođđet, ja su maŋemus̄ hægastes galgga son læt jalla.\x - \xo 17:11 \xt Salm 39:7\x* \p \v 12 Hærvasvuođa truonno, allaget aleduvvum gidda algo rajest, læ min basse baikke. \p \v 13 Don Israel doaivvo, Hærra! Buokak dak, guđek du heittek, galggek s̄addat hæppad vuollai: dak, guđek dust erit gaiddek, galggek c̄allujuvvut muolda sisa, dastgo si læk hæittam dam ælle c̄acceagjaga, Hærra.\x - \xo 17:13 \xt Luk 10:20; Salm 69:29; Jer 2:13; Salm 36:10\x* \p \v 14 Dalkast muo, Hærra, de mon dalkastuvvum! Bæste muo, de mon bestujuvvum! Dastgo don læk mu gitoslavla. \p \v 15 Gæc̄a, si celkkek munji: Gost læ Hærra sadne? Bottus dat dadde!\x - \xo 17:15 \xt Es 5:19; Esek 12:22; 2 Petr 3:4\x* \p \v 16 Mutto im mon læk biettalam du c̄uovvomest ja læmest baimanen, imge mon læk gaibedam buoredmættom oasetesvuođa bæive\f + \fr 17:16 \ft sin bagjeli; 18, 20.\f*, don dieđak dam; — mi olgus manai mu baksamin, dat læi du muođoi oudast. \p \v 17 Ale læǥe munji suorgatussan! Don læk mu bataramsagje oasetesvuođa bæive.\x - \xo 17:17 \xt Jer 16:19\x* \p \v 18 Divte mu doarredegjid s̄addat hæppad vuollai, ja ale divte muo s̄addat hæppad vuollai! Divte sin suorgganet, ja ale divte muo suorgganet! Divte oasetesvuođa bæive boattet sin bagjeli, ja cuvkke sin guovtegærdan cuvkkijægje c̄askastaǥain!\x - \xo 17:18 \xt Salm 25:3; 35:4; 40:15, 16\x* \p \v 19 Nuft celki Hærra munji: Mana dokko ja c̄uoʒ̄o albmuga manai porta oudast, man c̄ađa Juda gonagasak mannek sisa, ja man c̄ađa si mannek olgus, ja buok Jerusalem portai oudast! \p \v 20 Ja don galgak cælkket sigjidi: Gullet Hærra sane, Juda gonagasak ja buok Juda ja buok Jerusalem assek, di, guđek mannabetet sisa dai portai c̄ađa!\x - \xo 17:20 \xt Jer 22:2\x* \p \v 21 Nuft cælkka Hærra: Varoteket jec̄aidædek din sieloidædek diti ja allet guodde maidege nođid sabbatbæive ja allet divte dam sisaboattet Jerusalem portai c̄ađa! \p \v 22 Ja epet di galga doalvvot maidege nođid olgus din viesoinædek ja epet dakkat maidege bargoid sabbatbæive; mutto di galggabetet adnet sabbatbæive bassen, nuftgo mon goc̄c̄um din vanhemid.\x - \xo 17:22 \xt Neh 13:15-17; Amos 8:5; 2 Mos 20:8; 5 Mos 5:12, 14\x* \p \v 23 Mutto æi si gullam æige jorggalam sin beljidæsek dam bællai, mutto si buos̄s̄odegje sin niskesek, nuft atte æi si gullam æige vuostaivalddam bagadusa. \p \v 24 Ja de galgga dapatuvvat, jos di gulddalepet muo, cælkka Hærra, nuft atte di epet divte maidege nođid boattet sisa dam gavpug portai c̄ađa sabbatbæive, mutto adnebetet sabbatbæive bassen, nuft atte epet di daǥa maidege bargoid dam bæive,\x - \xo 17:24 \xt Es 58:13, 14; 56:2\x* \p \v 25 de galggek gonagasak ja oaivamuʒ̄ak, guđek c̄okkajek David truono alde, mannat sisa dam gavpug portai c̄ađa, jođededin vavnai alde ja hæstai alde, si jec̄a ja sin oaivamuʒ̄ak, Juda olbmak ja Jerusalem assek, ja dat gavpug galgga bissot aǥalas̄ aiggai,\x - \xo 17:25 \xt Jer 22:4\x* \p \v 26 ja Juda gavpugin ja Jerusalem birrasin ja Benjamin ædnamest ja vuollegis ædnamest ja varre‐ædnamest ja lulle‐ædnamest galggek si boattet ja buktet boalddemoaffara ja njuovvamoaffara ja borramus̄oaffara ja viraka, buktet gitosoaffara Hærra vissui. \p \v 27 Mutto jos di epet gulddal muo, nuft atte di adnebetet sabbatbæive bassen ja epet guodde maidege nođid ja epet mana sisa Jerusalem portai c̄ađa sabbatbæive, de aigom mon cakketet dam portaid, ja dat galgga loapatet Jerusalem s̄loataid ja i c̄askat.\x - \xo 17:27 \xt Esek 20:47; Hos 8:14\x* \c 18 \s1 18. Kapittal. \s2 Jeremias manna Hærra goc̄c̄om mielde lairrelitte‐dakke vissui ja oaidna dobbe, maid son dakka lairin. 1–4. Dasa laset Hærra dam gulatusa, atte Juda almug læ su gieđast, nuftgo lairre læ littedakke gieđast; daggar albmuga, mi jorggala jec̄as, aiggo Hærra sæstet, mutto daggar albmugi, mi dakka bahaid, i son aigo addet dam buore, maid son læi dasa jurdas̄am, 5–10. Go dal almug i dato jec̄as jorggalet, mutto læ bahab go bakenak, de aiggo son diktet dam hævvanet, 11–17. Go almug dam gulatusa diti rađđadalla profeta vuostai, de son rokkadalla dam vuostai, rokkadaladedin Hærra, vai son hævatifc̄i dam, dainago dat maksa sudnji, gutte nuft davja læ rokkadallam dam oudast, burid bahain, 18–23. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast naft: \p \v 2 C̄uoʒ̄ʒ̄el ja mana vuolas lairrelittedakke vissui, ja dobbe aigom mon addet du gullat mu sanidam. \p \v 3 Ja mon mannim vuolas lairrelittedakke vissui, ja gæc̄a, son læi barggamen su bargos jorre alde; \p \v 4 ja go dat litte, maid son daǥai, billas̄uvvui, nuftgo dat davja dapatuvva lairin littedakke gieđast, de daǥai son dam fastain æra litten, dađemielde go dat littedakke c̄almi oudast læi vuoiggad dakkat. \p \v 5 Ja Hærra sadne dapatuvai munji naft: \p \v 6 Imgo mon galgas̄e mattet dakkat dinguim, Israel viesso, nuftgo dat littedakke? cælkka Hærra; gæc̄a, nuftgo lairre læ littedakke gieđast, nuft lepet di mu gieđast, Israel viesso!\x - \xo 18:6 \xt Es 45:9; Visesv 15:7; Rom 9:21\x* \p \v 7 Ovta gærde sarnom mon ovta albmuga birra ja ovta rika birra, atte mon aigom bajas gaikkot ja vuolas njæiddet ja dus̄s̄adet;\x - \xo 18:7 \xt Jer 1:10\x* \p \v 8 mutto jos dat almug, man birra mon læm sardnom, jorgida erit su bahavuođastes, de gađam mon dam baha, maid mon legjim jurdas̄am dasa dakkat.\x - \xo 18:8 \xt Jer 26:19; Jon 3:10; Esek 18:21; 33:11\x* \p \v 9 Ja nubbe æra gærde sarnom mon ovta albmug birra ja ovta rika birra, atte mon aigom huksit ja gilvvet; \p \v 10 mutto jos dat dalle dakka, mi baha læ mu c̄almi oudast, nuft atte dat i gula mu jiena, de mon gađam dam buore, maina mon legjim jurdas̄am burist dakkat dam vuostai.\x - \xo 18:10 \xt 1 Gon 11:11\x* \p \v 11 Ja dal, de cælke Juda olbmaidi ja Jerusalem assidi naft: Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon rakadam oasetesvuođa digjidi, ja mu miela vuolde læ arvvalus din vuostai; jorgideket dadde, juokkehas̄ su bahas gæinostes erit, ja buoredeket din gæinoidædek ja din daǥoidædek!\x - \xo 18:11 \xt Jer 7:3\x* \p \v 12 Mutto si celkkek: Dus̄s̄e diti læ du sadne! Dastgo min jec̄aidæmek jurddagi mielde aiggop mi vagjolet, ja dakkat, juokkehas̄ su baha vaimos buos̄s̄evuođa mielde.\x - \xo 18:12 \xt Jer 44:16; Es 65:2\x* \p \v 13 Damditi, nuft cælkka Hærra: Jerret dadde bakenlas̄ albmugi gaskast: Gi læ gullam daggaraʒ̄aid? Sagga hirbmadlas̄ daǥoid læ Israel nieidda dakkam.\x - \xo 18:13 \xt Jer 2:10; Hos 6:10\x* \p \v 14 Juogoson Libanon muotta guođđa ædnama vare\f + \fr 18:14 \ft d. l. Libanon.\f*? Daihe javkkekgo dak vierro, galbma, golgge c̄acek erit? \p \v 15 Mutto mu almug læ muo vajaldattam, dat boaldda suovvasid dus̄s̄alas̄ æppe‐ibmelidi; ja si sattujuvvujegje jorralussi sin gæinoidæsek alde, dai boares gæinoi alde, nuft atte si vaʒʒe balggai mielde, rakadkættes gæinoi mielde,\x - \xo 18:15 \xt Jer 2:32; 3:21; 6:16\x* \p \v 16 — dakkam varas sin ædnamæsek suorgatussan, aǥalas̄ bilkkadussan; juokkehas̄, gutte dam mæddel manna, galgga suorgganet ja s̄luvgget oaives.\x - \xo 18:16 \xt Jer 19:8\x* \p \v 17 Nuftgo nuorttabiegga aigom mon sin biđgit vas̄alaʒ̄a muođoi oudast; nikinam ja im amadajoinam aigom mon sigjidi gæc̄c̄at sin oasetesvuođa bæive. \p \v 18 De si celkke: Bottet, ja huŧkop mi arvvalusaid Jeremiasa vuostai! Dastgo i laka læk gaiddam erit papast, ige rađđe visasest, ige sadne profetast; bottet, ja cabmop mi su njuokc̄amin ja allop mi vuttivalde ovtage su sanin!\x - \xo 18:18 \xt Jer 4:9; 19:7; Esek 7:26; Mal 2:7\x* \p \v 19 Vuttivalde muo, Hærra, ja gulddal sin jiena, guđek sottek mu vuostai! \p \v 20 Galggago buorre maksujuvvut bahain? Dastgo si læk roggam havde mu hæga varas. Muite, atte mon c̄uʒ̄ʒ̄um du muođoi oudast sardnom varas burid sin oudast, jorggalam varas du moare sist erit!\x - \xo 18:20 \xt Salm 35:12; Sanel 17:13; Rom 12:17; Salm 7:16; 9:16; Sanel 26:27; Sard 10:8\x* \p \v 21 Damditi, adde sin manaid dokko nælggai, ja adde sin mieke halddoi, ja divte sin akaid s̄addat manatæbmen ja læskan ja sin olbmaid goddujuvvut rotto‐davdast, sin nuorra olbmaid goddatallat miekkai soađe siste!\x - \xo 18:21 \xt Salm 63:11; Jer 20:4\x* \p \v 22 Divte barggoma gullujuvvut sin viesoin, go don fakkistaǥa divtak joavko boattet sin bagjeli! Dastgo si læk roggam havde muo darvetam varas ja c̄iekkam gielaid mu julgi ouddi. \p \v 23 Mutto don, Hærra, dovdak buok sin arvvalusaid mu vuostai jabmem varas: ale andagassi adde sin værredaǥo, ja ale eritsikko sin suddo du muođoidad oudast, nuft atte si vuolas nordastuvvek du muođoi oudast! Mænnod singuim du moarad aige! \c 19 \s1 19. Kapittal. \s2 Hærra goc̄c̄o Jeremiasa oastet lairrelitte ja soames vuorrasiguim mannat olgus Hinnom barne vuobmai ja dobbe gulatet sigjidi, atte gavpug, rangas̄tussan dam diti, go dat læ æppe‐ibmelid balvvalam ja viǥetes varaid golgatam, galgga aibas dus̄s̄aduvvut; mærkkan dam ala galgga son cuvkkit dam litte, mi læ su mielde, 1–13. Maŋŋelgo son læi ollas̄uttam Hærra goc̄c̄oma, de gærddo profeta tempel ouddas̄iljost Hærra aittaga obba albmugi, 14, 15. \p \v 1 Nuft celki Hærra: Vuolge ja oaste lairrelittedakke litte, ja valde mieldad soabmasid albmug vuorrasin ja papai vuorrasin, \p \v 2 ja mana olgus Hinnom barne vuobmai, mi læ lairrelittedakke porta olggobælde, ja c̄uorvo dobbe daid sanid, maid mon aigom dudnji sardnot! \p \v 3 Ja don galgak cælkket: Gullet Hærra sane, di Juda gonagasak ja Jerusalem assek! Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon buvtam oasetesvuođa dam baike bagjeli, nuft atte juokkehaʒ̄ast, gutte dam gulla, sust galggek su bæljek c̄uogjat,\x - \xo 19:3 \xt 1 Sam 3:11; 2 Gon 21:12\x* \p \v 4 dađemielde go si heitte muo ja adne dam baike æppebassen ja boldde dast suovvasid æra ibmelidi, maid si æi dovddam, æi si æige sin vanhemak æige Juda gonagasak, ja devdde dam baike viǥetemi varain \p \v 5 ja huksijegje Baali dievaid boalddem diti sin barnidæsek dolain boalddemoaffaren Baali, maid mon im læk goc̄c̄om imge sardnom dam birra, ja mi i læk bagjanam mu vaibmoi.\x - \xo 19:5 \xt Jer 7:31\xta ; j. n. v.;\xta* 32:35; Esek 16:20; 23:37\x* \p \v 6 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go dat baikke i galga s̄atan æmbo goc̄c̄ujuvvut Tofeten daihe Hinnom barne vuobmen, mutto sorbmim vuobmen. \p \v 7 Ja mon aigom olgusgurrit Juda ja Jerusalem rađe dam baikest ja diktet sin gac̄c̄at mieke bokte sin vas̄alaʒ̄aidæsek muođoi oudast ja sin gieđa bokte, gæk bivddek sin hæga; ja mon aigom addet sin jabma gorodid biebmon alme loddidi ja ædnam spiridi.\x - \xo 19:7 \xt 2 Sam 15:31; Neh 4:15; Job 5:12; Salm 33:10; Es 8:10; 19:3\x* \p \v 8 Ja mon aigom dakkat dam gavpuga suorgatussan ja bilkkadussan; juokkehas̄, gutte dam mæddel manna, galgga suorgganet ja bilkkedet buok dam givsi diti.\x - \xo 19:8 \xt Jer 18:16; 3 Mos 26:32\x* \p \v 9 Ja mon aigom sin diktet borrat sin barnidæsek oaʒ̄e ja sin nieidaidæsek oaʒ̄e, ja si galggek borrat, juokkehas̄ su laǥamuʒ̄as oaʒ̄e, aŧestusa vuolde ja balo vuolde, maina sin vas̄alaʒ̄ak ja si, guđek bivddek sin hæga, galggek sin suorgatet.\x - \xo 19:9 \xt 3 Mos 26:29; 5 Mos 28:53\xta ; j. n. v.;\xta* Vaid 2:20; 4:10\x* \p \v 10 Ja don galgak cuvkkit litte dai olbmai c̄almi oudast, guđek mannek du mielde, \p \v 11 ja don galgak cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Nuft aigom mon cuvkkit dam albmuga ja dam gavpuga, nuftgo lairrelitte cuvkkijuvvu, mi i s̄atan æmbo mate divvujuvvut; ja Tofeti galgga havddaduvvut, dainago i læk muđoi sagje havddadet.\x - \xo 19:11 \xt Jer 7:32\x* \p \v 12 Nuft aigom mon dakkat daina baikin, cælkka Hærra, ja dam assiguim, daǥadedinam dam gavpuga Tofeta lakasaʒ̄ʒ̄an. \p \v 13 Ja Jerusalem viesok ja Juda gonagasai viesok, dak buttesmættomak, galggek s̄addat nuftgo Tofet sagje, buok dak viesok, mai daki alde suovas læ bolddujuvvum obba alme vekki ja jukkamus̄‐oaffarak golgatuvvum æra ibmelidi.\x - \xo 19:13 \xt Jer 32:29; 44:17\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 21:3, 5; Sef 1:5\x* \p \v 14 Ja Jeremias bođi Tofetest, gosa Hærra læi vuolgatam su profetastallat, ja son c̄uoʒ̄oi Hærra vieso ouddas̄iljost ja celki buok albmugi: \p \v 15 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon divtam boattet dam gavpug bagjeli ja buok dai gavpugi bagjeli, mak dasa gullek, buok dam baha, maid mon læm sardnom dam vuostai; dastgo si læk buos̄s̄odam sin niskesek, nuft atte æi si gula mu sanid. \c 20 \s1 20. Kapittal. \s2 Jeremias cabmatalla dam einostusa diti Pashuri, tempel bajemus̄ bagjeli‐gæc̄c̄ai, suppijuvvu giddagassi ja bæive dastmaŋŋel fastain luovos luittujuvvu. Son gulat dalle Pashuri, atte son ja su dallo ja buok ædnam assek galggek eritdolvvujuvvut Babeli, 1–6. Son vaiddal Hærrai dam bilkkadusa ja vas̄otume diti, maid son fertte gillat su sarnes diti, ja man diti son læ oʒ̄ʒ̄om dam jurddaga, atte son aiggo hæittet profetan læmest; daddeke jeđđe son jec̄as Hærra famolas̄ væke bokte, mi s̄adda sudnji vuoito addet su doarredegji bagjel, ja ramed Hærra dam bestujume diti, mi vissasi galgga sudnji dapatuvvat, 7–13. Son doppitalla almake fastain c̄iegŋalis gæc̄c̄alussi, man siste son garrod su rieǥadambæives, 14–18. \p \v 1 Ja Pashur, Immer bardne, pappa, gutte læi Hærra vieso bajemus̄ bagjeligæc̄c̄e, gulai Jeremiasa profetastallamen daid sanid.\x - \xo 20:1 \xt Jer 38:1\x* \p \v 2 Ja Pashur cabmi Jeremias, profeta, ja bijai su dam c̄oski gidda, mi læi Benjamin bajeb portast, mi læi Hærra viesost.\x - \xo 20:2 \xt Jer 37:15; Joh 18:22; Ap daǥ 23:2; 2 Kor 11:24, 25\x* \p \v 3 Ja de dapatuvai bæive dastmaŋŋel, de luiti Pashur Jeremiasa giddagasast; ja Jeremias celki sudnji: I Hærra læk goc̄c̄om du nama Pashuren, mutto Magor Missabiben\f + \fr 20:3 \ft suorgatus birra buok;\f*.\x - \xo 20:3 \xt Jer 20:10; 6:25\x* \p \v 4 Dastgo nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon daǥam du suorgatussan jes̄aldsesad ja buok du ustebidi, ja si galggek gac̄c̄at sin vas̄alaʒ̄aidæsek mieke bokte, ja du c̄almek galggek dam oaidnet; ja obba Juda aigom mon addet Babel gonagasa gitti, ja son galgga eritdoalvvot sin Babeli ja c̄asket sin mikin. \p \v 5 Ja mon aigom addet buok dam gavpuga obmudaǥaid ja buok dam fidnimus̄aid ja buok dam mavsolas̄ galvoid ja buok Juda gonagasai davverid sin vas̄alaʒ̄ai gitti, ja si galggek rievedet daid ja valddet daid ja doalvvot daid Babeli.\x - \xo 20:5 \xt Es 39:6\x* \p \v 6 Ja don, Pashur, ja buokak, guđek orruk du viesost, di galggabetet vagjolet erit fanggavutti, ja Babeli galgak don boattet, ja dobbe galgak don jabmet, ja dasa galgak don havddaduvvut, don ja buok du ustebak, gæidi don læk einostam giellasid.\x - \xo 20:6 \xt Amos 7:17\x* \p \v 7 Hærra! Don sarnotik muo, ja mon diktim jec̄c̄am sarnotuvvut; don s̄addik munji bære gievrran ja bittik; mon læm s̄addam boǥustakkan gæc̄os bæive, juokke olmai muo bilkkeda. \p \v 8 Dastgo, nuft davja go mon sarnom, de ferttim mon huikket, ferttim mon c̄uorvvot vækkavalde ja dus̄s̄adume birra; dastgo Hærra sadne læ s̄addam munji higjadussan ja bilkkadussan gæc̄os bæive. \p \v 9 Ja mon jurdas̄im: Im mon aigo su muittet ja im sardnot s̄atan æmbo su nammi. Mutto de s̄addai dat mu vaimo sisa nuftgo buolle dollan, mi læi bigjujuvvum mu davti sisa, ja mon vaibbim dam gillamest imge vægjam dam.\x - \xo 20:9 \xt Job 32:18\x* \p \v 10 Dastgo mon gullim ædnagi sælgebælde sardnoma, suorgatusa birra buok; si celkke: Guoddaleket su! Mi aiggop guoddalet su! Buok dak olbmak, gæiguim must læi rafhe, faktijegje, juogo mon suoibbasam; si celkke: Daidda son addet jec̄as fillijuvvut, nuft atte mi bittegoattep su bagjel ja mavsatep jec̄aidæmek su ala.\x - \xo 20:10 \xt Salm 31:14\x* \p \v 11 Mutto Hærra læ muina nuftgo væǥalas̄ gievrra; damditi galggek mu doarradallek guossalet ja æi bittet; si hæppas̄uttujek sagga, dainago si æi læk mænnodam visaset, — aǥalas̄ hæppas̄uttujubme, mi i vajaldattujuvvu.\x - \xo 20:11 \xt Jer 1:8, 19; 15:20; 17:18\x* \p \v 12 Ja Hærra, alme væǥai Ibmel, læ vanhurskes gæc̄c̄alægje, son oaidna manemuʒ̄aid ja vaimo; mon galgam oaidnet du mavsatæme sin bagjel, dastgo du ouddi læm mon bigjam mu as̄s̄am ouddan.\x - \xo 20:12 \xt Salm 7:10; Jer 11:20; 12:3; 17:10\x* \p \v 13 Lavllot Hærrai, maidnot Hærra! Dastgo son læ gagjom dam vaivas̄a sielo bahadakki gieđast. \p \v 14 Garroduvvum lekus dat bæivve, go mon rieǥadim! Dat bæivve, go mu ædne rieǥadatti muo, allus dat leku buristsivdneduvvum!\x - \xo 20:14 \xt Jer 15:10; Job 3:1\xta ; j. n. v.;\xta* 10:18\x* \p \v 15 Garroduvvum lekus dat olmai, gutte buvti mu ac̄c̄ai buore saǥa ja celki: Okta bardnemanna læ dudnji rieǥadam, ja gutte illodatti su sagga. \p \v 16 Dat olmai galgga s̄addat nuftgo dak gavpugak, maid Hærra njeidi alma dam gađakættai, ja son galgga gullat barggoma iđđedest ja soattec̄uorvvoma gaskabæive aige,\x - \xo 20:16 \xt 1 Mos 19:24, 25\x* \p \v 17 dainago son i goddam muo ædnehæga rajest, nuft atte mu ædne s̄addai mu havdden, ja su hægga aǥalas̄ aiggai famotæbmen. \p \v 18 Manne bottim mon dalle olgus ædnehægast oaidnem varas vaive ja morras̄a, nuft atte mu bæivek vassek hæppas̄uttujume siste?\x - \xo 20:18 \xt Job 3:20\x* \c 21 \s1 21. Kapittal. \s2 Gonagas Sedekias vuolgat Jerusalem birrastattujume vuolde guokte alla hærra Jeremias lusa, rokkadaladedin, vai son jæras̄i Hærrast, moft galgga gavpugi gævvat, 1, 2. Profeta vasted sigjidi, atte Hærra i eisege aigo bæstet gavpuga, mutto atte son aiggo baica addet dam Kaldealaʒ̄ai halddoi ja c̄asket dam rottodavdain, nelgin ja mikin, 3–7. Son nævvo albmuga addet jec̄as Kaldealaʒ̄ai halddoi, daggo bokte bæstem diti hægasek, 8–10, ja nævvo gonagasa dalo doaimatet vuoiggadvuođa; dastgo muđoi aiggo Hærra moarre loapatet sin, 11, 12. Jerusalem nana orrombaikke i mate, nuftgo dam assek gaddek, gattit dam valdatallamest, 13-14. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast, dallego gonagas Sedekias vuolgati Pashura, Malkia barne, ja Sefanja, Maaseja barne, papa, su lusa ja cælketi: \p \v 2 Jæra dadde Hærrast min oudast! Dastgo Nebukadnesar, Babel gonagas, læ soattamen min vuostai. Daidas̄i Hærra dattot dakkat minguim buok su oavddodaǥoides mielde, nuft atte son vuolgga erit min lutte. \p \v 3 Ja Jeremias celki sodnoidi: Nuft galggabætte doai cælkket Sedekiasi: \p \v 4 Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon jorggalam daid soatteværjoid ruoktot, mak læk din gieđast, maiguim di soattabetet muvra olggobælde Babel gonagasa vuostai ja Kaldealaʒ̄ai vuostai, guđek birrastattek din, ja mon aigom c̄okkit daid dam gavpug gasko. \p \v 5 Ja mon aigom soattat din vuostai geiggijuvvum gieđain ja gievras gieđain ja morin ja suttoin ja stuora vas̄asgemin. \p \v 6 Ja mon aigom c̄asket dam gavpug assid, sikke olbmuid ja spirid; stuora rottodavda bokte galggek si jabmet. \p \v 7 Ja dastmaŋŋel, cælkka Hærra, aigom mon addet Sedekiasa, Juda gonagasa, ja su balvvalegjid ja albmuga ja sin, guđek læk baccam dam gavpugi rottodavdast, miekest ja nælgest, Nebukadnesar, Babel gonagasa, gitti ja sin vas̄alaʒ̄ai gitti ja sin gitti, guđek bivddek sin hæga; ja son galgga c̄asket sin mieke avjoin, i son galga armos̄tallat sin ja i sæstet ja i armetet.\x - \xo 21:7 \xt Jer 32:3\xta ; j. n. v.;\xta* 13:14\x* \p \v 8 Ja dam albmugi galgak don cælkket: Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon bijam din ouddi ællem gæino ja jabmem gæino:\x - \xo 21:8 \xt 5 Mos 11:26; 30:15, 19\x* \p \v 9 Dat, gutte orro dam gavpugest, galgga jabmet mieke bokte ja nælge bokte ja rottodavda bokte; mutto dat, gutte vuolgga olgus ja manna Kaldealaʒ̄ai bællai, guđek din birrastattek, galgga baccet heggi, ja son galgga oaʒ̄ʒ̄ot su hægas salas̄en.\x - \xo 21:9 \xt Jer 38:2\x* \p \v 10 Dastgo mon læm bigjam mu muođoidam dam gavpug vuostai bahabussi ja im buorebussi, cælkka Hærra; Babel gonagasa gitti galgga dat addujuvvut, ja son galgga boalddet dam dolain. \p \v 11 Ja Juda gonagasa vissui galgak don cælkket: Gullet Hærra sane, \p \v 12 David viesso! Nuft cælkka Hærra: Dollet vuoiggadvuođa juokke iđđed, ja gagjot stajeduvvum olbmu givsedægje gieđast, amas mu moarre vuolgget olgus dego dolla ja boalddet, alma gænge c̄askadkættai, sin daǥoi bahavuođa diti!\x - \xo 21:12 \xt Jer 22:3; 4:4\x* \p \v 13 Gæc̄a, mon aigom du lusa, don, gutte asak vuomest, jalggadasa bavte alde\f + \fr 21:13 \ft d. l. Sion;\f*, cælkka Hærra, — di, guđek cælkkebetet: Gi matta boattet vuolas min bagjeli, ja gi matta boattet min visti sisa?\x - \xo 21:13 \xt Jer 17:3\x* \p \v 14 Ja mon aigom ocatallat din din daǥoi s̄addoi mielde, cælkka Hærra, ja mon aigom cakketet dola dam vuovddai\f + \fr 21:14 \ft d. l. Jerusalem viesoid.\f*, ja dat galgga loapatet buok dam birra. \c 22 \s1 22. Kapittal. \s2 Profeta nævvo gonagasa vieso dakkat vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa vaivas̄i ja væketemi vuostai ja lopped dasa, jos nuft dakka, bissovas̄ hærravuođa, mutto aitta, jos nuft i daǥa, atte gonagasgardem ja gavpug galgga dus̄s̄aduvvut, 1–9. Son gulata, atte gonagas Josiasa barnin galgga Sallum (d. l. Joakas), gutte læi eritdolvvujuvvum Egypteni, jabmet dobbe, 10-12, ja Jojakim su c̄ævllaivuođas ja goavvevuođas diti, mai diti son i eisege læk su ibmelbalolas̄ ac̄es lakasas̄, i galga s̄addat havddaduvvut gudnalas̄ lakai, mutto suppijuvvut gukkas erit Jerusalemest, 13-19. Stuora vuobaidæbme galgga s̄addat albmuga gaski, dainago dam doalvvok ja særvveguoimek galggek mannat fanggavutti, rangas̄tussan dam diti, go dat su oaʒ̄alas̄ oagjebasvuođas siste dolus̄ aige rajest læ læmas̄ æppegulolas̄ Hærra vuostai, 20–23. Jekonja maidai, Jojakim bardne, galgga su ednines dolvvujuvvut Babeli ja jabmet dobbe, ja i oktage su maŋestbottin galga c̄okkat David truono alde, 24–30. \p \v 1 Nuft celki Hærra: Mana vuolas Juda gonagasa vissui ja sarno dobbe dam sane \p \v 2 ja cælke: Gula Hærra sane, don Juda gonagas, gutte c̄okkak David truono alde, don jes̄ ja du balvvalægjek ja du almug, di, guđek mannabetet sisa dai portai raige!\x - \xo 22:2 \xt Jer 17:20\x* \p \v 3 Nuft cælkka Hærra: Dakket vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa, ja gagjot stajeduvvum olbmu givsedægje gieđast, ja allet daǥa værrevuođa ja vækkavaldalas̄vuođa amas olbmu, ac̄etæme ja læska vuostai, ja allet golgat viǥetes varaid dam baike ala.\x - \xo 22:3 \xt Jer 21:12; 2 Mos 22:21\xta ; j. n. v.;\xta* 3 Mos 19:33; 5 Mos 10:19\x* \p \v 4 Dastgo jos di dakkabetet dam, de galggek gonagasak, gæk c̄okkajek David truono alde, mannat sisa dam vieso portai raige, jođededin vavnai alde ja hæstai alde, gonagas jes̄ ja su balvvalægjek ja su almug.\x - \xo 22:4 \xt Jer 17:25\x* \p \v 5 Mutto jos di epet gula daid sanid, de mon vuornom jec̄c̄am bokte, cælkka Hærra, atte dat viesso galgga dus̄s̄aduvvut. \p \v 6 Dastgo nuft cælkka Hærra Juda gonagasa vieso birra: Gileaden læk don munji, Libanon c̄okkan; mutto duođai, mon aigom dakkat du mæccen, gavpugen, gost olbmuk æi asa. \p \v 7 Ja mon aigom vihatet dus̄s̄adegjid du vuostai, juokkehaʒ̄a su værjoidesguim, ja si galggek eritc̄uoppat du bajemus̄ sedermuoraid ja balkestet daid dolli. \p \v 8 Ja ollo bakenak galggek mannat dam gavpug mæddel ja cælkket, nubbe nubbai: Manne læ Hærra dakkam nuft daina stuora gavpugin?\x - \xo 22:8 \xt 5 Mos 29:24\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Gon 9:8\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Muit 7:21\xta ; j. n. v.\x* \p \v 9 Ja de galgga celkkujuvvut: Damditi go si heitte Hærra, sin Ibmelæsek, litto ja rokkadalle æra ibmelid ja balvvalegje daid. \p \v 10 Allet c̄iero jabme diti, ja allet ankke su! C̄irrot su diti, gutte manna erit! Dastgo i son galga s̄atan boattet ruoktot ige oaidnet su rieǥadam‐ædnames. \p \v 11 Dastgo nuft cælkka Hærra Sallum\f + \fr 22:11 \ft d. l. Joakas.\f*, Josias barne, Juda gonagasa, birra, gutte læi gonagassan Josiasa, su ac̄es, sajest, ja gutte vulgi erit dam baikest: I son galga s̄atan boattet dokko ruoktot;\x - \xo 22:11 \xt 2 Gon 23:30–34; 2 Muit 36:1-4; Esek 19:3, 4\x* \p \v 12 mutto dam baikest, gosa si læk dolvvom su fanggavutti\f + \fr 22:12 \ft d. l. Egypteni.\f*, dobbe galgga son jabmet, ja dam ædnama i son galga s̄atan æmbo oaidnet. \p \v 13 Vuoi sudnji, gutte hukse su viesos vanhurskesmættomvuođain ja su lanjaides værrevuođain, gutte dikta su laǥamuʒ̄as balvvalet nuvta ja i adde sudnji su balka,\x - \xo 22:13 \xt Hab 2:12; 3 Mos 19:13; 5 Mos 24:14\xta ; j. n. v.;\xta* Sir 34:23; Tob 4:19; Jak 5:4\x* \p \v 14 gutte cælkka: Mon aigom huksit aldsesam sagjajis vieso ja dærvas‐aimog lanjaid, ja gutte c̄uoppa aldsesis ikkunid, ja skoađasta dam sedermuorain ja vuoidda dam ruoksadin. \p \v 15 Lækgo don gonagas, dainago don gilvotalak\f + \fr 22:15 \ft æra gonagasaiguim.\f* sedermuorra‐viesoi dafhost? Du ac̄c̄at, — igo son borram ja jukkam ja dakkam vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa? Dalle gævai sudnji burist.\x - \xo 22:15 \xt Sard 3:13; 5:18; 2 Gon 22:2\x* \p \v 16 Son rabedi dam varnotæbmai ja vaivas̄i vuoiggadvuođa; de gævai burist. Igo dat læk muo dovddat? cælkka Hærra. \p \v 17 Mutto du c̄almek ja du vaibmo æi læk jorgidam ærago du vuoito guvllui ja viǥetes olbmu varai golgatæme guvllui ja vækkavaldalas̄vuođa ja givsedæme doaimatæme guvllui. \p \v 18 Damditi, nuft cælkka Hærra Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, birra: I son galga ankkijuvvut, ige galga celkkujuvvut: Vuoi, vieljac̄am! Vuoi, oabac̄am! I son galga ankkijuvvut, ige galga celkkujuvvut: Vuoi, hærra! Vuoi, su hærvasvuotta!\x - \xo 22:18 \xt 2 Gon 23:34; 1 Gon 13:30; Jer 34:5\x* \p \v 19 Nuftgo asen havddaduvvu, nuft galgga son havddaduvvut; son galgga gessujuvvut erit ja suppijuvvut dokko gukkas Jerusalem portain erit.\x - \xo 22:19 \xt Jer 36:30; Es 14:19, 20\x* \p \v 20 Goarŋo bajas\f + \fr 22:20 \ft Juda almug.\f* Libanon ala ja bargo, ja divte du jienad gullut Basanest ja bargo Abarimest\f + \fr 22:20 \ft 5 Mos. 32, 49.\f*! Dastgo buok du irgek læk cuvkkijuvvum. \p \v 21 Mon sardnum dudnji du oagjebasvuođast; don celkkik: Im mon aigo gullat. Dat læi du gæidno gidda du nuorravuođa rajest, atte ik don gullam mu jiena.\x - \xo 22:21 \xt Jer 6:16, 17\x* \p \v 22 Buok du doalvvoid galgga biegga eritdoalvvot, ja du irgek galggek mannat fanggavutti; duođai, dalle galgak don hæppas̄uttujuvvut ja s̄addat hæppadi buok du bahavuođad diti. \p \v 23 Don, gutte asak Libanon alde, gæn bæsse læ sedermuorain, moft s̄addak don luoibmat, go bakc̄asak bottek du bagjeli, avtak nuftgo rieǥadatte nissona!\x - \xo 22:23 \xt Jer 22:6\xta ; j. n. v.;\xta* 14\x* \p \v 24 Nuft duođai go mon ælam, cælkka Hærra, vaiko vela Konja\f + \fr 22:24 \ft Konja daihe Jekonja (24,1) læ sæmma go Jojakin,\f*, Jojakim bardne, Juda gonagas, lifc̄i signetsuormasen mu olgis̄ gieđastam, de aigom mon almake gæsset du dast erit.\x - \xo 22:24 \xt 2 Gon 24:6; 2 Muit 36:9\x* \p \v 25 Ja mon aigom addet du sin gitti, guđek bivddek du hæga, ja sin gitti, gæin don balak, Nebukadnesar, Babel gonagasa, gitti ja Kaldealaʒ̄ai gitti.\x - \xo 22:25 \xt Jer 21:7; 34:20\x* \p \v 26 Ja mon aigom suppit du ja du ædne, gi du rieǥadatti, dokko nubbe ædnami, gost doai æppe rieǥadam, ja dobbe galggabætte doai jabmet.\x - \xo 22:26 \xt 2 Gon 24:12, 15\x* \p \v 27 Mutto dam ædnami, masa soai halidæba fastain ruoktot boattet, dasa æba soai galga ruoktot boattet. \p \v 28 Lægo son dalle bagjelgec̄c̄ujuvvum, cuvkkijuvvum lairrelitte, dat olmai, Konja, daihe daggar litte, masa i oktage halid? Manne læk si eritbalkestuvvum, son ja su nalle, ja suppijuvvum dokko dam ædnami, maid si æi dovddam?\x - \xo 22:28 \xt Jer 17:4\x* \p \v 29 Ænam! Ænam! Ænam! Gula Hærra sane! \p \v 30 Nuft cælkka Hærra: C̄allet dam olbma nuftgo manatæbmen, nuftgo daggar olmajen, gæst i læk mikkege likkoid su beivines! Dastgo i oktage su nalest galga s̄atan æmbo adnet likko c̄okkat David truono alde ja rađđit Juda bagjel. \c 23 \s1 23. Kapittal. \s2 Jeremias c̄uorvvo vuoi dai jallas gonagasai bagjel, guđek æi fuola Hærra albmugest, hævatek ja biđgijek dam; Hærra aiggo sin rangas̄tet, mutto fastain c̄okkit su bieđganam albmuges ja addet sigjidi muttom David maŋestboatte (Messiasa) gonagassan, gutte galgga rađđit sin vanhurskesvuođain ja bæstet sin, 1–6. Bestujubme dam boatte fanggavuođast erit galgga læt sagga hærvvasæbbo go dolus̄ bestujubme Egyptenest, 7, 8. De son muittala værre‐profetai ibmelmættomvuođa ja navcatesvuođa birra ja c̄ilgge, moft si albmuga billas̄uttek, ja son gulata sigjidi garra rangas̄tusaid, 9–15. Son nævvo albmuga varotet jec̄as sist. Æi si læk vuolgatuvvum Hærrast, mutto si sardnuk dus̄s̄efal sin jec̄aidæsek vaimo jurddagid; dastgo si gulatek ibmelmættomidi rafhe ja likko æige barga albmuga jorggalet Hærra guvllui, 16–22. Hærra, dat buokdiette, dietta, atte sin profetalas̄ nieǥok, main i læk su sane fabmo, maid si suoladek guim guiminæsek, ja mai bokte si viggek albmuga sust erit jorggalet, læk giellasak, mak bottek sin jec̄aidæsek vaimost, ja i son aigo diktet sin rangas̄tkættai orrot, 23–32. Sin buokaid, guđek bilkkedemin goc̄c̄uk Hærra sane noađđen, aitta profeta daina, atte Hærra jes̄ aiggo suppit sin erit nuftgo noađe, 33–40. \p \v 1 Vuoi daidi baimanidi, guđek dus̄s̄adek ja biđgijek dam ælo, maid mon biemam, cælkka Hærra.\x - \xo 23:1 \xt Jer 10:21; Esek 34:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Damditi, nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel, dai baimani birra, guđek diks̄uk mu albmuga: Di lepet biđgim mu savcaid ja erit agjam daid ja epet varast adnam daid; gæc̄a, mon ocatalam din din daǥoi bahavuođa diti, cælkka Hærra. \p \v 3 Ja mon aigom c̄okkit mu savcaidam bacatasa buok dain ædnamin, gosa mon læm vuojetam daid, ja mon aigom buktet daid ruoktot dai guottomsajidi, ja dak galggek s̄addat s̄addolaʒ̄ʒ̄an ja ædnaggærddasaʒ̄ʒ̄an.\x - \xo 23:3 \xt Esek 11:17\x* \p \v 4 Ja mon aigom c̄uoʒ̄aldattet baimanid dai bagjeli, ja si galggek diks̄ot daid; ja æi dak galga s̄atan æmbo ballat ja æi suorgganet, ja i oktage dain galga vaillot, cælkka Hærra.\x - \xo 23:4 \xt Jer 3:15\x* \p \v 5 Gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon aigom c̄uoʒ̄aldattet Davidi vanhurskes urbe, ja son galgga rađđit nuftgo gonagas ja mænnodet visaset ja dakkat vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa ædnamest.\x - \xo 23:5 \xt Jer 33:15\xta ; j. n. v.;\xta* Es 4:2; Sak 3:8; 6:12; Es 11:4, 5\x* \p \v 6 Su beivin galgga Juda bestujuvvut ja Israel assat oagjebassan; ja dat læ su namma, maina son galgga goc̄c̄ujuvvut: Hærra, min vanhurskesvuotta\f + \fr 23:6 \ft d. l. dat, gæn bokte Hærra rabed migjidi vanhurskesvuođa.\f*.\x - \xo 23:6 \xt Es 45:17, 25; Sak 14:11\x* \p \v 7 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go i s̄atan æmbo galga celkkujuvvut: Nuft duođai go Hærra ælla, gutte doalvoi Israel manaid bajas Egypten ædnamest,\x - \xo 23:7 \xt Jer 16:14, 15\x* \p \v 8 mutto: Nuft duođai go Hærra ælla, gutte doalvoi Israel vieso nale bajas ja addi dam boattet davveguovlo ædnamest ja buok dain ædnamin, gosa mon legjim agjam sin. Ja si galggek assat sin ædnamestesek. \p \v 9 Profetai birra. Mu vaibmo læ cuvkkijuvvum mu siste, buok mu davtek suibbuk, mon læm nuftgo jukkam olmai, nuftgo olmai, gæn vidne læ vuoittam, Hærra diti ja su basse sani diti. \p \v 10 Dastgo ænam læ dievva fuorra‐olbmain, dastgo garrodusa diti asta ænam, læk mæce guottomsajek eritgoikkam; ja sin\f + \fr 23:10 \ft dai ibmelmættomi.\f* viekkam læ baha, ja sin fabmo værrevuotta.\x - \xo 23:10 \xt Jer 12:4\x* \p \v 11 Dastgo sikke profetak ja papak læk æppebasek; vela mu viesostamge læm mon gavdnam sin bahavuođa, cælkka Hærra. \p \v 12 Damditi galgga sin gæidno s̄addat sigjidi nuftgo njalakas baikek sævdnjadasa siste; si galggek joraldattujuvvut ja gac̄c̄at dam siste; dastgo mon divtam oasetesvuođa boattet sin bagjeli, sin ocatallamjaǥe, cælkka Hærra.\x - \xo 23:12 \xt Salm 35:6; Jer 11:23\x* \p \v 13 Samaria profetai duokken læm mon oaidnam jallavuođa; si profetastalle Baal bokte ja c̄agjedatte mu albmuga Israela. \p \v 14 Mutto Jerusalem profetai duokken læm mon oaidnam gafhadlas̄ daǥoid: si furrus̄ek ja vagjolek gielesvuođa siste ja nanosmattek bahadakki gieđaid, nuft atte æi si jorgid, juokkehas̄ su bahavuođastes erit; si læk buokakrakkan s̄addam munji nuftgo Sodoma, ja dam assek nuftgo Gomorra.\x - \xo 23:14 \xt Jer 5:29; Esek 13:22; Es 1:10; 3:9\x* \p \v 15 Damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, profetai birra: Gæc̄a, mon addam sigjidi bac̄c̄a urttasid borrat ja bac̄c̄a c̄ace jukkat; dastgo Jerusalem profetain læ æppebassevuotta olgus mannam obba ædnam mietta.\x - \xo 23:15 \xt Jer 9:15\x* \p \v 16 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Allet gulddal dai profetai sanid, guđek profetastallek digjidi! Si devddek din dus̄s̄alas̄ oalgotusaiguim; si sardnuk sin jec̄aidæsek vaimo oainatusa, æige Hærra njalmest.\x - \xo 23:16 \xt Matt 7:15; Jer 14:14; 27:9, 14; Esek 13:2, 3\x* \p \v 17 Si celkkek fastain ja fastain sigjidi, guđek muo bagjelgec̄c̄ek: Hærra læ sardnom: Dist galgga læt rafhe. Ja juokkehaʒ̄ʒ̄i, gutte vagjol su vaimos buos̄s̄evuođa siste, celkkek si: I din bagjeli galga boattet oasetesvuotta.\x - \xo 23:17 \xt Jer 6:14; 8:11\x* \p \v 18 Dastgo guttemus̄ sist læ læmas̄ Hærra c̄ieǥos rađđadallam‐særvest, nuft atte son oini ja gulai su sane? Gi læ vuttivalddam mu sane ja gullam dam?\x - \xo 23:18 \xt Jer 23:22; Job 15:8; Amos 3:7\x* \p \v 19 Gæc̄a, Hærra ramadak, moarre, vuolgga olgus, jorre ramadakbiegga; dai ibmelmættomi oaive ala dat jorra.\x - \xo 23:19 \xt Jer 30:23\xta ; j. n. v.;\xta* Salm 11:6\x* \p \v 20 Hærra moarre i galga ruoktot maccat, ouddalgo son læ doaimatam ja ollas̄uttam su vaimos jurddagid; dain maŋemus̄ beivin galggabetet di ollasi arvvedet dam. \p \v 21 Im mon læk vuolgatam daid profetaid, daddeke si vikke; im mon læk sigjidi sardnom, daddeke si profetastalle.\x - \xo 23:21 \xt Jer 14:14; 28:15; 29:9\x* \p \v 22 Ja jos si lifc̄e læmas̄ mu c̄ieǥos rađđadallam‐særvest, de si addas̄e mu albmuga gullat mu sanid ja dolvus̄e sin ruoktot sin bahas gæinost ja sin daǥoi bahavuođast. \p \v 23 Læmgo mon Ibmel lakkasist, cælkka Hærra, imge Ibmel gukken erit? \p \v 24 Daihe mattago guttege c̄iekkat jec̄as c̄ieǥos baikidi, nuft atte im mon mate su oaidnet? cælkka Hærra. Imgo mon dævde alme ja ædnam? cælkka Hærra.\x - \xo 23:24 \xt Jer 16:17; Amos 9:2\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Gon 8:27; Salm 139:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 25 Mon læm gullam, maid dak profetak læk cælkkam, guđek profetastallek giellasid mu nammi ja celkkek: Mon læm nieǥadam, mon læm nieǥadam. \p \v 26 Man gukka galgga dat bistet? Lægo dai profetai mielast, guđek profetastallek giellasid, ja guđek profetastallek sin vaimosek betolas̄vuođaid, — \p \v 27 jurdas̄ekgo si sattet mu albmuga vajaldattet mu nama sin nieǥoidæsek bokte, maid si muittalek, nubbe nubbai, nuftgo sin vanhemak vajaldatte mu nama Baal diti? \p \v 28 Dat profet, gæst læ niekko, muittalekus nieǥos, ja dat, gæst læ mu sadne, sardnus mu sane duottavuođa siste! Mi læ oalgast dakkamus̄s̄an gornin? cælkka Hærra. \p \v 29 Igo mu sadne læk nuftgo dolla, cælkka Hærra, ja nuftgo væc̄er, mi cuvkke bavtid?\x - \xo 23:29 \xt Ebr 4:12; Sir 48:1\x* \p \v 30 Damditi, gæc̄a, mon boađam dai profetai bagjeli, cælkka Hærra, guđek suoladek mu sanid, nubbe guoimestes. \p \v 31 Gæc̄a, mon boađam dai profetai bagjeli, guđek adnegottek sin njuokc̄amæsek ja celkkek: Nuft cælkka Hærra.\x - \xo 23:31 \xt Esek 13:6; 22:28\x* \p \v 32 Gæc̄a, mon boađam sin bagjeli, guđek profetastallek gielesnieǥoid, cælkka Hærra, ja guđek muittalek daid ja c̄agjedattek mu albmuga sin giellasidesek bokte ja sin geppismielalas̄vuođasek bokte; ja im mon læk sin vuolgatam imge addam sigjidi goc̄c̄oma, ja æi si daǥa dam albmugi maidege avkid, cælkka Hærra. \p \v 33 Ja go dat almug daihe profet daihe pappa jærra dust ja cælkka: Mi læ Hærra noađđe? — de galgak don cælkket sigjidi, mi noađđe læ: [Di lepet noađđe] ja mon aigom suppit din erit, cælkka Hærra. \p \v 34 Ja dat profet ja dat pappa ja dat olmai albmuga gaskast, gutte cælkka: Hærra noađđe, dam olbma ja su vieso aigom mon ocatallat. \p \v 35 Nuft galggabetet di cælkket, juokkehas̄ su laǥamuʒ̄ʒ̄asis ja juokkehas̄ su vielljasis: Maid læ Hærra vastedam? Maid læ Hærra sardnom? \p \v 36 Mutto Hærra noađe epet di galga s̄atan æmbo namatet; dastgo juokkehaʒ̄ʒ̄i galgga su jec̄as sadne læt noađđen, dađemielde go di lepet jorggom dam ælle Ibmela, Hærra, alme væǥai Ibmela, min Ibmelæmek, sanid. \p \v 37 Nuft galgak don cælkket profetai: Maid læ Hærra dudnji vastedam? Maid læ Hærra sardnom? \p \v 38 Mutto jos di cælkkebetet: Hærra noađđe, de cælkka Hærra nuft: Dađemielde go di cælkkebetet dam sane: Hærra noađđe, vaiko mon vuolgatim digjidi sane ja celkkim: Epet di galga cælkket: Hærra noađđe, \p \v 39 damditi, gæc̄a, de mon aigom din aibas vajaldattet ja suppit din ja dam gavpuga, maid mon addim digjidi ja din vanhemidi, erit mu muođoidam oudast, \p \v 40 ja mon aigom bigjat din ala aǥalas̄ higjadusa ja aǥalas̄ hæppas̄uttujume, mi i galga vajalduttujuvvut.\x - \xo 23:40 \xt Jer 20:11\x* \c 24 \s1 24. Kapittal. \s2 Hærra c̄ajet profetai oainatusa siste guokte væddelitte, mak læba divvujuvvum basse baike ouddi; nubbe siste læk buorek ja nubbe siste hæjos fikunak, 1–3. Dam oudebu bokte arvvedattujuvvujek dak Judalaʒ̄ak, guđek legje eritdolvvujuvvum Babeli Jekonjain; dak galggek jorggalet jec̄aidæsek Hærra guvllui ja boattet ruoktot sin ædnamasasek, 4–7. Dam maŋebu bokte arvvedattujuvvu Sedekias ja dat bacatas albmugest, mi muttomassi læi baccam ædnami, muttomassi læi bataram Egypteni; dak galggek addujuvvut hæppas̄uttujume ja dus̄s̄adume halddoi, 8–10. \p \v 1 Hærra addi muo oaidnet, ja gæc̄a, dast legje guokte væddelitte fikuniguim, divvujuvvum Hærra basse baike ouddi, maŋŋelgo Nebukadnesar, Babel gonagas, læi eritdolvvom Jekonja, Jojakim barne, Juda gonagasa, ja Juda oaivamuʒ̄aid ja dimbar‐olbmaid ja ravdid Jerusalemest ja dolvvom sin Babeli.\x - \xo 24:1 \xt 2 Gon 24:14\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Nubbe væddelitte siste legje sagga buorek fikunak, nuftgo arra fikunak, mutto nubbe væddelitte siste sagga hæjos fikunak, mak æi mattam borrujuvvut, dainago dak legje nuft hæjok. \p \v 3 Ja Hærra celki munji: Maid don oainak, Jeremias? Ja mon celkkim: Fikunid; dak buorek fikunak læk sagga buorek, ja dak hæjok læk sagga hæjok, nuft atte æi dak mate borrujuvvut, dainago dak læk nuft hæjok.\x - \xo 24:3 \xt Jer 29:17\x* \p \v 4 De dapatuvai Hærra sadne munji naft: \p \v 5 Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Nuftgo dakkujuvvu dai buri fikuniguim, nuft aigom mon gæc̄c̄at dai eritdolvvujuvvum olbmui bællai Judast, gæid mon læm vuolgatam erit dam baikest Kaldealaʒ̄ai ædnami, buore guvllui. \p \v 6 Ja mon aigom jorggalet mu c̄almidam sin bællai buore guvllui ja doalvvot sin ruoktot dam ædnami, ja mon aigom bajas rakadet sin ja im vuolas gaikkot, ja mon aigom gilvvet sin ja im bajas gaikkot.\x - \xo 24:6 \xt Jer 31:28; Amos 9:15\x* \p \v 7 Ja mon aigom addet sigjidi vaimo, mi muo dovdda, atte mon læm Hærra, ja si galggek læt mu almug, ja mon aigom læt sin Ibmel; dastgo si galggek jorgidet ruoktot mu guvllui obba sin vaimostæsek.\x - \xo 24:7 \xt Jer 31:33\xta ; j. n. v.;\xta* 32:38\xta ; j. n. v.;\xta* Sak 8:8; Esek 11:19\xta ; j. n. v.;\xta* 36:26\xta ; j. n. v.;\xta* Ebr 8:10\x* \p \v 8 Ja nuftgo dakkujuvvu dai hæjos fikuniguim, mak æi mate borrujuvvut, dainago dak læk nuft hæjok, — duođai, nuft cælkka Hærra, nuft aigom mon dakkat Sedekiasin. Juda gonagasain, ja su oaivamuʒ̄aiguim ja Jerusalem bacatasain, daiguim, guđek læk vela baccam dam ædnami, ja daiguim, guđek assek Egypten ædnamest.\x - \xo 24:8 \xt Jer 29:17\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 25:5, 6\x* \p \v 9 Mon aigom addet sin dokko illastuvvut, gillat bahaid buok ædnam rikain, higjadussan ja sadnevajasen, bilkkadussan ja garrodussan buok dain baikin, gosa mon ajam sin.\x - \xo 24:9 \xt Jer 42:18; 44:12; Esek 5:15\x* \p \v 10 Ja mon aigom vuolgatet mieke, nælge ja rottodavda sin gaski, gidda dassac̄i go si s̄addek aibas erithævatuvvut dam ædnamest, maid mon addim sigjidi ja sin vanhemidi.\x - \xo 24:10 \xt Esek 6:12; 14:21; Jer 14:12, 18; 34:17; 42:17\x* \c 25 \s1 25. Kapittal. \s2 Jeremias gulata Jojakim njæljad ja Nebukadnesar vuostas jaǥe, atte dainago son dal læ nevvom albmuga hæitekættai 23 jaǥe, ige dat læk gulddalam su sane ige dai æra profetai nævvagid, gæid Hærra ouddal oktelassi læ vuolgatam dasa, de galgga almug dal oktanaǥa dai æra olmus̄s̄lajaiguim hævatuvvut Babylonialaʒ̄ain ja balvvalet sin c̄iec̄a loǥe jaǥe, 1–11. Go dak jaǥek læk gollam, de aiggo Hærra ocatallat maidai Babylonialaʒ̄aid, 12–14. Dat Hærra duobmo sikke Juda ja dai æra olmus̄s̄lajai bagjel ja Babylonialaʒ̄ai bagjel c̄ilggijuvvu litte gova bokte, mi læ dievva moarre‐vinest, mast profeta galgga addet sigjidi jukkat, ja mi galgga sattet sin suoibbot ja jorralet, 15–29. Son muittal dam stuora hævatusa ja varnotesvuođa birra, mi Hærra moare bokte galgga boattet buok ædnam albmugi ja rikai bagjeli, 30–38. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi obba Juda albmuga birra Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, njæljad jaǥe, dat læ Nebukadnesar, Babel gonagasa, vuostas jaǥe, \p \v 2 ja maid Jeremias, profeta, sarnoi obba Juda albmugi ja buok Jerusalem assidi, cælkededin: \p \v 3 Josias, Amon barne, Juda gonagasa, golbma nubbe loǥad jaǥe rajest ja gidda odnas̄ bæive ragjai, dal golbma goalmad lokkai jaǥe sisa, læ Hærra sadne dapatuvvam munji, ja mon læm sardnom digjidi arrad ja oktelassi, mutto epet di gullam.\x - \xo 25:3 \xt Jer 25:1, 2\x* \p \v 4 Ja Hærra vuolgati din lusa buok su balvvalegjides, profetaid, arrad ja oktelassi; mutto epet di gullam, ja epet di jorggalam din beljidædek gullam varas.\x - \xo 25:4 \xt Jer 7:13, 26; 17:23; 34:14; 44:4, 5\x* \p \v 5 Son celki: Jorgideket dadde, juokkehas̄ su bahas gæinostes erit, ja din daǥoidædek bahavuođast erit! De galggabetet di assat dam ædnamest, maid Hærra addi digjidi ja din vanhemidi, aǥalas̄vuođast aǥalas̄vutti.\x - \xo 25:5 \xt Jer 18:11; 35:15; 2 Gon 17:13; Sak 1:4\x* \p \v 6 Ja allet vagjol æra ibmeli maŋest, nuft atte di balvvalepet daid ja rokkadallabetet daid, amadek di moaratuttet muo din gieđaidædek daǥo bokte, ja amam mon dakkat digjidi maidege bahaid!\x - \xo 25:6 \xt Jer 7:6; 35:15; 5 Mos 8:19\x* \p \v 7 Mutto epet di gulddalam muo, cælkka Hærra, moaratuttem varas muo din gieđaidædek daǥo bokte aldsesædek oasetesvuottan.\x - \xo 25:7 \xt Jer 2:17; Es 3:9\x* \p \v 8 Damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Dađemielde go di epet læk gullam mu sanid, \p \v 9 gæc̄a, de mon vuolgatam sane ja vieʒ̄am buok davve‐ædnam soǥaid, cælkka Hærra, ja mon vuolgatam sane Nebukadnesari, Babel gonagassi, mu balvvalægjasam, ja mon divtam sin boattet dam ædnam bagjeli ja dam assi bagjeli ja buok dai olmus̄s̄lajai bagjeli birra buok, ja mon bijam sin garrodusa vuollai ja daǥam sin suorgatussan ja bilkkadussan ja aǥalas̄ mæccen,\x - \xo 25:9 \xt Jer 27:6; 28:14\x* \p \v 10 ja mon divtam sist nokkat avvojiena ja illojiena, irge jiena ja moarse jiena, millo jiena ja goalloc̄uovga.\x - \xo 25:10 \xt Jer 7:34; 16:9; Alm 18:22, 23\x* \p \v 11 Ja obba dat ænam galgga s̄addat mæccen, avddem baikken, ja dak olmus̄s̄lajak galggek balvvalet Babel gonagasa c̄iec̄a loǥe jaǥe.\x - \xo 25:11 \xt Jer 29:10; 2 Muit 36:21, 22; Dan 9:2; Esr 1:1; Sak 1:12\x* \p \v 12 Ja de galgga dapatuvvat, go c̄iec̄a loǥe jaǥe læk dievvam, de aigom mon ocatallat Babel gonagasa ja dam albmuga\f + \fr 25:12 \ft Kaldealaʒ̄aid.\f*, cælkka Hærra, sin værredaǥo diti, ja mon aigom ocatallat Kaldealaʒ̄ai ædnama ja dakkat dam aǥalas̄ mæccen. \p \v 13 Ja mon aigom diktet boattet dam ædnam bagjeli buok mu sanidam, maid mon læm sardnom dam birra, buok, mi læ c̄allujuvvum dam girjai, maid Jeremias læ einostam buok olmus̄s̄lajai birra. \p \v 14 Dastgo ædnag olmus̄s̄lajak ja stuora gonagasak galggek dakkat maidai sin balvvalægjen, ja mon aigom makset sigjidi sin daǥo mielde ja sin gieđai duoje mielde. \p \v 15 Dastgo nuft celki Hærra, Israel Ibmel, munji: Valde dam gæra, man siste læ moarrevidne, mu gieđast ja adde buok daidi albmugidi, mai lusa mon vuolgatam du, dast jukkat!\x - \xo 25:15 \xt Jer 25:27; 51:7; Alm 14:10; 16:19\x* \p \v 16 Ja si galggek jukkat ja suoibbot ja gævatet jec̄aidæsek dagjoi lakai dam mieke diti, maid mon vuolgatam sin gaski. \p \v 17 Ja mon valddim gæra Hærra gieđast, ja mon addim buok daidi albmugidi jukkat, mai lusa Hærra læi vuolgatam muo, \p \v 18 Jerusalemi ja Juda gavpugidi ja dam gonagasaidi ja dam oaivamuʒ̄aidi, dakkam varas sin mæccen, avddem baikken, bilkkadussan ja garrodussan, nuftgo dat s̄adda dam bæive, \p \v 19 Faraoi, Egypten gonagassi, ja su balvvalegjidi ja su oaivamuʒ̄aidi ja obba su albmugi \p \v 20 ja buok su amas vuolebuʒ̄aidi ja buok gonagasaidi Us ædnamest ja buok gonagasaidi Filistalaʒ̄ai ædnamest ja Askaloni ja Gasai ja Ekroni ja Asdod bacatassi,\f + \fr 25:20 \ft Egyptenest.\f* \p \v 21 Edomi ja Moabi ja Ammon manaidi \p \v 22 ja buok Tyrus gonagasaidi ja buok Sidon gonagasaidi ja mærragadde gonagasaidi, mi læ dom bælde abe, \p \v 23 Dedani ja Temai ja Busi ja buokaidi, gæin læk birrajevddijuvvum vuovtak,\x - \xo 25:23 \xt Jer 9:26\x* \p \v 24 ja buok Arabia gonagasaidi ja buok gonagasaidi dai amas albmugi bagjel, mak assek mæcest, \p \v 25 ja buok Simri gonagasaidi ja buok Elam gonagasaidi ja buok Media gonagasaidi, \p \v 26 ja buok davve‐ædnam gonagasaidi, daidi, guđek læk lakka, ja daidi, guđek læk gukken erit, nubbai oktan nubbin, ja buok mailme rikaidi, mak læk ædnam bajeldasa alde; ja Sesak\f + \fr 25:26 \ft d. l. Babel;\f* gonagas galgga jukkat sin maŋest.\x - \xo 25:26 \xt Jer 51:41; Hab 2:15, 16\x* \p \v 27 Ja don galgak cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Jukket ja s̄addet jukkamidi ja vuovsadeket ja jorraleket ja allet c̄uoʒ̄ʒ̄el fastain — dam mieke diti, maid mon vuolgatam din gaski!\x - \xo 25:27 \xt Jer 25:15\xta ; j. n. v.;\xta* 51:7\x* \p \v 28 Ja de galgga dapatuvvat, go si biettalek valddemest gæra du gieđast jukkam varas, de galgak don cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Di galggabetet jukkat. \p \v 29 Dastgo gæc̄a, daina gavpugin, mi læ goc̄c̄ujuvvum mu namain, algam mon bahast mænnodet, ja di, galgas̄eidekgo di bæssat rangas̄tkættai? Epet di galga bæssat rangas̄tkættai; dastgo mon goc̄om mieke buok ædnam assi bagjeli, cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel.\x - \xo 25:29 \xt Jer 49:12; 1 Petr 4:17\x* \p \v 30 Ja don galgak profetastallat sigjidi buok daid sanid ja cælkket sigjidi: Hærra galgga gilljot allagasast ja gulatet su jienas su basse orromsajestes; duođai, son galgga gilljot su guottomsajes bagjel, daggar c̄uorvvoma, go si, gæk dulbmek vidne‐boc̄c̄emgare, galgga son bajasbajedet buok ædnam assi bagjel.\x - \xo 25:30 \xt Joel 3:21; Amos 1:2; Es 16:9, 10; Jer 48:33; 51:14\x* \p \v 31 S̄labma s̄adda gidda ædnam ravddi, dastgo Hærra læ bælkkemen albmugiguim, son manna rievte ouddi buok oʒ̄in; daid ibmelmættomid adda son dokko mieke halddoi, cælkka Hærra.\x - \xo 25:31 \xt Es 34:2; 66:16\x* \p \v 32 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Gæc̄a, oasetesvuotta vuolgga albmugest albmugi, ja garra ramadak c̄uoʒ̄ʒ̄el ædnam olgomus̄ guovloin. \p \v 33 Ja dak Hærrast goddujuvvum olbmuk galggek dam bæive vællat ædnam nubbe ravdast nubbe ravddi; æi si galga c̄irrujuvvut ja æi c̄okkijuvvut ja æi havddaduvvut, mukken ædnam alde galggek si s̄addat.\x - \xo 25:33 \xt Jer 8:2; 9:22; 16:4\x* \p \v 34 Holvvot, di baimanak, ja barggot, ja fieradeket muolda siste, di ælo bajemuʒ̄ak! Dastgo dievvam læk din bæivek njuvvujuvvum varas, ja mon aigom din biđgit, ja di galggabetet gac̄c̄at nuftgo mavsolas̄ litte, \p \v 35 ja bataramsagje galgga javkkat baimanin, ja gagjujubme ælo bajemuʒ̄ain.\x - \xo 25:35 \xt Amos 2:14\x* \p \v 36 Baimani barggom gullu ja ælo bajemuʒ̄ai holvvom; dastgo Hærra dus̄s̄ad sin guottomsaje, \p \v 37 ja dak rafhalas̄ gieddek s̄addek avddemen Hærra buolle moare diti. \p \v 38 Nuftgo nuorra legjon guođđa son su c̄iekkadamsajes; dastgo sin ænam s̄adda avddem baikken dam vækka‐ajolas̄ mieke diti ja su buolle moare diti. \c 26 \s1 26. Kapittal. \s2 Jojakim rađđijume algost gulat Jeremias tempel ouddas̄iljost, atte jos almug i aigo jec̄as jorggalet, de galgga tempeli gævvat nuftgo basse baikkai Silost, ja Jerusalem galgga dus̄s̄aduvvut, 1–6. Papak, profetak ja stuora oasse albmugest doppijek su ja dattuk, atte son galgga jabmet, 7–9. Go albmuga oaivamuʒ̄ak gullek dam, bottek si gonagasgarddemest tempeli, ja papak ja profetak guoddalek su sin oudast, 10, 11. Son muitot oaivamuʒ̄aidi ja albmugi dam birra, atte son læ sardnom Hærra goc̄c̄om mielde, nævvo sin jorggalussi ja varot sin, amasek su goddet, man bokte si dus̄s̄e s̄addek viǥetes varaid jec̄aidæsek ja gavpuga bagjeli buktet, 12–15. Oaivamuʒ̄ak gulatek su as̄etæbmen, ja soabmasak vuorrasin muitotek dam birra, atte Esekias, go profet Mika læi gulatam dam sæmma, go Jeremias dal, læi jorggalam jec̄as Hærra guvllui ja daggo bokte erit jorggalam su moare, 16–19. Dus̄s̄efal Akikam væke bokte væltta Jeremias gillamest profet Uria dile, gæn Jojakim læi goddetam, 20–24. \p \v 1 Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, rađđijume algost dapatuvai dat sadne Hærrast: \p \v 2 Nuft cælkka Hærra: C̄uoʒ̄o Hærra vieso ouddas̄iljost ja sarno buok Juda gavpugidi, mak bottek rokkadallam varas Hærra vissui, buok daid sanid, maid mon læm du gocc̄om sardnot sigjidi! Ale valde ovtage sane dast erit!\x - \xo 26:2 \xt Jer 7:2\x* \p \v 3 Noago si dattuk gullat ja jorgidet, juokkehas̄ su bahas gæinostes erit; de mon gađam dam baha, maid mon jurdas̄am sigjidi dakkat sin daǥoi bahavuođa diti.\x - \xo 26:3 \xt Jer 18:8; 36:3, 7\x* \p \v 4 Ja don galgak cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra: Jos di epet aigo gulddalet muo, nuft atte di vagjolepet mu laǥa mielde, maid mon læm din ouddi bigjam, \p \v 5 nuft atte di gulddalepet mu balvvalegji, profetai, sanid, gæid mon vuolgatam din lusa sikke arrad ja oktelassi, vaiko di epet gulddal,\x - \xo 26:5 \xt Jer 7:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 6 de aigom mon dakkat dam vieso nuftgo Silo, ja dam gavpuga aigom mon dakkat garrodussan buok ædnam olmus̄s̄lajaidi. \p \v 7 Ja papak ja profetak ja obba almug gulle Jeremiasa sardnomen daid sanid Hærra viesost. \p \v 8 Ja de dapatuvai, go Jeremias læi gærggam buok dam sardnomest, maid Hærra læi goc̄c̄om su sardnot obba albmugi, de doppijegje papak ja profetak ja obba almug su ja celkke: Don galgak jabmet. \p \v 9 Manne læk don profetastallam Hærra nammi ja cælkkam: Nuftgo Silo galgga dat viesso s̄addat, ja dat gavpug s̄addat avddemen, alma assitaǥa? Ja buok almug c̄oaggani Jeremiasa vuostai Hærra vissui. \p \v 10 Ja go Juda oaivamuʒ̄ak gulle dam, de manne si bajas gonagasa viesost Hærra vissui, ja si c̄okkanegje Hærra ođđa porta uvsa ouddi. \p \v 11 Ja papak ja profetak celkke oaivamuʒ̄aidi ja buok albmugi: Dat olmai læ as̄alas̄ jabmemi; dastgo son læ profetastallam dam gavpug vuostai, nuftgo di lepet gullam din beljidædekguim.\x - \xo 26:11 \xt Matt 26:66; Mark 14:64\x* \p \v 12 De celki Jeremias buok oaivamuʒ̄aidi ja buok albmugi: Hærra læ vuolgatam muo profetastallat dam vieso vuostai ja dam gavpug vuostai buok daid sanid, maid di lepet gullam. \p \v 13 De dal buoredeket din gæinoidædek ja din daǥoidædek ja gulddaleket Hærra, din Ibmelædek, jiena! De gatta Hærra dam baha, maid son læ sardnom din vuostai.\x - \xo 26:13 \xt Jer 7:3; 18:8\x* \p \v 14 Ja mon, gæc̄a, mon læm din gieđast; dakket muina, mi buorre ja vuoiggad læ din c̄almi oudast! \p \v 15 Dus̄s̄e dam galggabetet di diettet, atte jos di goddebetet muo, de di buktebetet viǥetes varaid jes̄jec̄aidædek bagjeli ja dam gavpug bagjeli ja dam assi bagjeli; dastgo Hærra læ duođast vuolgatam muo din lusa sardnom varas buok daid sanid din belji gullot.\x - \xo 26:15 \xt Matt 23:35; 27:25\x* \p \v 16 De celkke oaivamuʒ̄ak ja buok almug papaidi ja profetaidi: Dat olmai i læk as̄alas̄ jabmemi; dastgo Hærra, min Ibmelæmek, nammi læ son migjidi sardnom. \p \v 17 Ja soabmasak ædnam vuorrasin c̄uoʒ̄ʒ̄elegje ja celkke obba albmug c̄oaggami: \p \v 18 Mika, Mores̄etalas̄, profetastalai Esekias, Juda gonagasa, beivin ja celki buok Juda albmugi: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Sion galgga jorggujuvvut nuftgo bælddo, ja Jerusalem s̄addat c̄ievrrac̄obman, ja vieso varre vuovddedievvan.\x - \xo 26:18 \xt Mika 1:1; 3:12; Jer 9:11\x* \p \v 19 Goddigo nabbo Esekias, Juda gonagas, ja obba Juda su? Igo son ballam Hærrast ja rokkadallam Hærra, nuft atte Hærra gađai dam baha, maid son læi sardnom sin vuostai? Ja mi læp aiggomen buktet stuora oasetesvuođa min sieloidæmek bagjeli! \p \v 20 De læi maidai muttom olmai, gutte profetastalai Hærra nammi, Uria, Semaja bardne, gutte læi Kirjat‐Jearimest erit, ja son profetastalai dam gavpug vuostai ja dam ædnam vuostai, aito nuftgo Jeremias daǥai. \p \v 21 Ja gonagas Jojakim ja buok su væǥalaʒ̄ak ja buok oaivamuʒ̄ak gulle su sanid, ja gonagas viggai su goddet; mutto Uria oaʒ̄oi dam gullat ja balai, ja son batari ja bođi Egypteni. \p \v 22 De vuolgati gonagas Jojakim muttom olbmaid Egypteni, Elnatan, Akbor barne, ja muttom olbmaid suina Egypteni,\x - \xo 26:22 \xt Jer 36:12, 25\x* \p \v 23 ja si dolvvu Uria Egyptenest olgus ja bukte su gonagas Jojakim lusa; ja son c̄aski su mikin ja suppi su lika albmug havdi gaski. \p \v 24 Dus̄s̄e Akikam, Safan barne, gietta læi Jeremiasa bæle, nuft atte son i addujuvvum albmuga gitti, vai dat goddas̄i su.\x - \xo 26:24 \xt 2 Gon 22:12, 14\x* \c 27 \s1 27. Kapittal. \s2 Sedekiasa rađđijume algost goc̄c̄o Hærra Jeremiasa bigjat gæssaid bagjelasas ja vuolgatet daid ranna‐albmugi gonagasaidi daina saǥain, atte Hærra læ addam sin ja sin albmugid Babel gonagasa gitti, gæn gæssa vuollai son goc̄c̄o sin buoremielalaʒ̄at vuollanet, alma addekættai jec̄aidæsek bettujuvvut sin einostegjinæsek, 1–11. Damanaǥa lakai nævvo profeta maidai Sedekiasa vuollanet, alma gulddalkættai værre‐profetaid. 12–15, ja son varre papaid ja albmuga sigjidi jakkemest, go si gulatek, atte dak basse littek, mak legje erit dolvvujuvvum Babeli, galggek farga boattet Jerusalemi ruoktot; mutto baica galggek maidai dak baccam littekge dolvvujuvvut Babeli, vai dak oktan doi littiguim dam Hærrast mærreduvvum aige dolvvujuvvek ruoktot, 16–22. \p \v 1 Sedekiasa, Josias barne, Juda gonagasa, rađđijume algost dapatuvai dat sadne Jeremiasi Hærrast:\x - \xo 27:1 \xt Jer 27:3, 12, 20; 28:1\x* \p \v 2 Nuft celki Hærra munji: Daǥa aldsesad baddid ja gæssaid, ja bija daid du niskad ala! \p \v 3 Ja don galgak saddit daid Edom gonagassi ja Moab gonagassi ja Ammon manai gonagassi ja Tyrus gonagassi ja Sidon gonagassi dai airrasiguim, guđek bottek Jerusalemi, Sedekias, Juda gonagasa, lusa, \p \v 4 ja don galgak goc̄c̄ot sin cælkket sin hærraidasasek: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Nuft galggabetet di cælkket din hærraidasadek: \p \v 5 Mon læm dakkam ædnama, olbmuid ja spirid, mak læk ædnam alde, mu stuora fabmom bokte ja mu geiggijuvvum giettam bokte, ja mon addam dam dasa, gutte læ dat rievtes olmai mu c̄almi oudast. \p \v 6 Ja dal læm mon addam buok daid ædnamid Nebukadnesar, Babel gonagasa, mu balvvalægjam, gitti; mæce spirid maidai læm mon addam sudnji su balvvalam varas.\x - \xo 27:6 \xt Jer 28:14; Dan 2:37, 38; 4:22\x* \p \v 7 Ja buok olmus̄s̄lajak galggek balvvalet su ja su barne ja su barne barne, gidda dassac̄i go maidai su ædnama aigge boatta; de galggek ædnag olmus̄s̄lajak ja stuora gonagasak dakkat su balvvalægjen.\x - \xo 27:7 \xt Jer 25:12, 14\x* \p \v 8 Ja de galgga dapatuvvat: Dam albmuga ja dam rika, mi i aigo su balvvalet, Nebukadnesara, Babel gonagasa, ja mi i aigo bigjat su c̄æbetes Babel gonagasa gæssa vuollai, dam albmuga aigom mon ocatallat mikin ja nelgin ja rottodavdain, cælkka Hærra, gidda dassac̄i go mon oaʒ̄om sin loapatet su gieđa bokte. \p \v 9 Ja di, allet gulddal din profetaidædek ja din einostegjidædek ja din nieǥoidædek ja din mærkkac̄ilggijegjidædek ja din guvllaridadek, guđek celkkek digjidi: Epet di galga balvvalet Babel gonagasa.\x - \xo 27:9 \xt Jer 14:14\xta ; j. n. v.;\xta* 23:16; 29:8\x* \p \v 10 Dastgo giellasid si profetastallek digjidi, vai mon gaiddadam din erit din ædnamest, ja vai mon ajam din, ja vai di hævvanepet.\x - \xo 27:10 \xt Jer 27:14, 16\x* \p \v 11 Mutto dam albmuga, mi bigja su c̄æbetes Babel gonagasa gæssa vuollai ja balvvala su, dam aigom mon diktet orrot rafhest su ædnamestes, cælkka Hærra, ja dat galgga barggat dam ja assat dast. \p \v 12 Ja Sedekiasi, Juda gonagassi, sardnum mon buok daid sæmma sanid ja celkkim: Bigjet din niskidædek Babel gonagasa gæssa vuollai ja balvvaleket su ja su albmuga! De di galggabetet ællet. \p \v 13 Manne aiggobetet di jabmet, don ja du almug, mieke bokte, nælge bokte ja rottodavda bokte, nuftgo Hærra læ sardnom dam albmuga birra, mi i aigo balvvalet Babel gonagasa.\x - \xo 27:13 \xt Jer 27:8\x* \p \v 14 Allet gulddal dai profetai sanid, guđek celkkek digjidi: Epet di galga balvvalet Babel gonagasa! Dastgo giellasid si profetastallek digjidi;\x - \xo 27:14 \xt Jer 27:9\x* \p \v 15 dastgo im mon læk sin vuolgatam, cælkka Hærra, mutto si profetastallek værrot mu nammi, vai mon ajam din, ja di hævvanepet, di ja dak profetak, guđek profetastallek digjidi.\x - \xo 27:15 \xt Jer 23:21\x* \p \v 16 Ja papaidi ja obba dam albmugi mon sardnum ja celkkim: Nuft cælkka Hærra: Allet gulddal din profetaidædek sanid, guđek profetastallek digjidi ja celkkek: Gæc̄a, Hærra vieso littek galggek buktujuvvut ruoktot Babelest dal farga! Dastgo giellasid si profetastallek digjidi.\x - \xo 27:16 \xt Jer 28:3\x* \p \v 17 Allet gulddal sin, balvvaleket Babel gonagasa! De di galggabetet ællet. Manne galgga dat gavpug s̄addat mæccen? \p \v 18 Mutto jos si læk profetak, ja jos Hærra sadne læ sin lutte, de rokkadallusek si Hærra, alme væǥai Ibmel, amasek dak littek, mak læk baccam Hærra vissui ja Juda gonagasa vissui ja Jerusalemi, boattet Babeli! \p \v 19 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, baʒi birra ja abe birra ja vuođđobittai birra ja dai æra litti birra, mak læk baccam dam gavpugi,\x - \xo 27:19 \xt 2 Gon 25:13\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 52:17\xta ; j. n. v.\x*. \p \v 20 maid Nebukadnesar, Babel gonagas, i valddam, dallego son eritdoalvoi Jekonja, Jojakim barne, Juda gonagasa, Jerusalemest Babeli oktanaǥa buok oaivamuʒ̄aiguim Judast ja Jerusalemest, — \x - \xo 27:20 \xt 2 Gon 24:14\xta ; j. n. v.\x* \p \v 21 nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel, dai litti birra, mak læk baccam Hærra vissui ja Juda gonagasa vissui ja Jerusalemi: \p \v 22 Babeli galggek dak dolvvujuvvut, ja dobbe galggek dak læt gidda dam bæive ragjai, go mon iskam daid, cælkka Hærra, ja buvtam daid bajas ja doalvom daid ruoktot dam baikkai.\x - \xo 27:22 \xt Esr 1:7\x* \c 28 \s1 28. Kapittal. \s2 Damanaǥa aige einosta Hananja, atte Babel gonagasa gæses galgga dogjujuvvut, ja dak basse littek oktanaǥa Jekonjain ja dai ærrasiguim, gæk læk eritdolvvujuvvum, guovte jaǥe gæc̄est boattet ruoktot, 1–4. Jeremias savva, atte dat dapatuvas̄i, mutto cælkka sudnji maidai, atte su sani ollas̄uttujubme æska matta c̄ajetet, atte Hærra læ su vuolgatam, 5–9. Hananja doagja dam gæssa, maid Jeremias guddi, ja gulat, atte nuft galgga Nebukadnesar gæses dogjujuvvut, 10, 11. Jeremias gulat sudnji, atte Hærra Nebukadnesar rađđimvuođa siste galgga ruovddegæssa bigjat albmugi niske ala, ja atte son jes̄ galgga jabmet juo damanaǥa jaǥe, mi maidai dapatuvva, 12–17. \p \v 1 Ja de dapatuvai damanaǥa jaǥe, Sedekiasa, Juda gonagasa, rađđijume algost, njæljad jaǥest, viđad manost, de celki Hananja, Assur bardne, profeta, gutte læi Gibeonest erit, munji Hærra viesost papai ja buok albmuga c̄almi oudast: \p \v 2 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Mon læm doagjam Babel gonagasa gæssa. \p \v 3 Guovte jaǥe gæc̄est buvtam mon ruoktot dam baikkai buok daid Hærra vieso littid, maid Nebukadnesar, Babel gonagas, valdi dam baikest erit ja doalvoi Babeli.\x - \xo 28:3 \xt Jer 27:16\x* \p \v 4 Ja Jekonja, Jojakim barne, Juda gonagasa, ja buok daid eritdolvvujuvvum olbmuid Judast, guđek læk boattam Babeli, buvtam mon ruoktot dam baikkai, cælkka Hærra; dastgo mon aigom doagjet Babel gonagasa gæssa.\x - \xo 28:4 \xt 2 Gon 24:12\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 De celki profet Jeremias profet Hananjai papai c̄almi oudast ja buok albmuga c̄almi oudast, guđek c̄uʒ̄ʒ̄u Hærra viesost, — \p \v 6 profet Jeremias celki: Amen! Dakkus Hærra nuft! Hærra ollas̄uttus du sanid, maid don profetastallik, nuft atte son bukta Hærra vieso littid ja buok eritdolvvujuvvum olbmuid ruoktot Babelest dam baikkai! \p \v 7 Mutto gula dadde dam sane, maid mon sarnom du belji gullot ja buok albmuga belji gullot: \p \v 8 Dak profetak, guđek læk læmas̄ mu ouddal ja du ouddal dolus̄ aige rajest, si profetastalle ollo ædnami vuostai ja stuora rikai vuostai soađe birra ja oasetesvuođa birra ja rottodavda birra. \p \v 9 Dat profeta, gutte profetastalla rafhe birra, go dam profeta sadne ollas̄uvva, de galgga dat profeta mieđetuvvut danen, gæn Hærra duođast læ vuolgatam. \p \v 10 De valdi profet Hananja gæssa profet Jeremiasa niske alde erit ja doji dam.\x - \xo 28:10 \xt Jer 27:2\x* \p \v 11 Ja Hananja celki buok albmuga c̄almi oudast naft: Nuft cælkka Hærra: Nuft aigom mon guovte jaǥe gæc̄est doagjet Nebukadnesar, Babel gonagasa, gæssa buok olmus̄s̄lajai niskest erit. De manai profet Jeremias su gæidnosis.\x - \xo 28:11 \xt Jer 28:2, 3\x* \p \v 12 Mutto Hærra sadne dapatuvai Jeremiasi, maŋŋelgo profet Hananja læi doagjam gæssa profet Jeremiasa niskest, naft: \p \v 13 Mana dokko ja cælke nuft Hananjai: Nuft cælkka Hærra: Muorragæssa læk don doagjam, mutto dam sagjai læk don dakkam ruovddegæssa. \p \v 14 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Ruovddegæssa læm mon bigjam buok dai olmus̄s̄lajai niske ala, vai dak balvvalek Nebukadnesara, Babel gonagasa, ja dak galggek balvvalet su; mæce spirid maidai læm mon addam sudnji.\x - \xo 28:14 \xt Jer 27:6; Dan 2:37\xta ; j. n. v.\x* \p \v 15 De celki profet Jeremias profet Hananjai: Gula dadde, Hananja! I Hærra læk du vuolgatam, ja don læk sattam dam albmuga dorvastet giellasi ala.\x - \xo 28:15 \xt Jer 23:21; 29:31\xta ; j. n. v.\x* \p \v 16 Damditi, nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon vuolgatam du erit ædnam alde; dam jaǥe galgak don jabmet, dastgo don læk sardnedam eritjorralæme Hærrast.\x - \xo 28:16 \xt Jer 29:21\xta ; j. n. v.;\xta* 31\xta ; j. n. v.\x* \p \v 17 Ja profet Hananja jami dam sæmma jaǥe, dam c̄ic̄c̄id manost. \c 29 \s1 29. Kapittal. \s2 Jeremias vuolgata girje daidi, gæk læk oktan Jekonjain Babeli eritdolvvujuvvum ja nævvo sin rakadet jec̄aidæsek gukkeb aige orromlagje dobbe ja rokkadallat gavpuga buore dile birra, dainago æi si galga, nuftgo værre‐profetak sardnedek Babelest sigjidi, oanekis aige gæc̄est, mutto æska 70 jaǥe gæc̄est boattet ruoktot sin ædnamasasek, 1–15. Dak, guđek ain læk Judast, Sedekias ja su almug, galggek ocatallujuvvut mikin, nelgin ja rottodavdain ja biđgijuvvut albmugi gaski, dainago si læk læmas̄ æppegulolaʒ̄ak Hærra sani vuostai, 16–20. Son gulat Hærra rangas̄tusa guovte værre‐profeta bagjeli Babelest, Akab ja Sedekias bagjeli, sodno nuoskevuođa ja gieles‐einostusai diti, 21–23, nuftgis maidai muttom æra værre‐profeta, Semaja, bagjeli, gutte læ c̄allam muttomi tempel bagjeligec̄c̄in, Sefanjai, ja cuigodam su, go son i læm rangas̄tam Jeremiasa su girje diti, 24–32. \p \v 1 Ja dak læk dam girje sanek, maid Jeremias, profeta, vuolgati Jerusalemest daidi, guđek legje ain ællemen dain vuorrasin sin gaskast, gæk legje eritdolvvujuvvum, ja papaidi ja profetaidi ja obba dam albmugi, maid Nebukadnesar læi eritdolvvom Jerusalemest Babeli, \p \v 2 maŋŋelgo gonagas Jekonja ja dronnig\f + \fr 29:2 \ft 13, 18.\f* ja gonagasa viesso‐balvvalægjek, Juda ja Jerusalem oaivamuʒ̄ak ja dimbarolbmak ja ravdek legje mannam erit Jerusalemest,— \x - \xo 29:2 \xt Jer 24:1; 2 Gon 24:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 3 Elasa, Safan barne, ja Gemarja, Hilkias barne, bokte, gæid Sedekias, Juda gonagas, vuolgati Babeli, Nebukadnesar, Babel gonagasa, lusa: \p \v 4 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel, buok daidi eritdolvvujuvvumidi, gæid mon læm eritdolvvom Jerusalemest Babeli: \p \v 5 Huksijeket viesoid ja asset dai siste, ja gilvvet gilvagardid ja borret dai s̄addoid!\x - \xo 29:5 \xt Jer 29:28\x* \p \v 6 Valddet akaid ja sakkanattet barnid ja nieidaid, ja valddet akaid din barnidasadek ja addet din nieidaidædek olbmaidi, vai si rieǥadattas̄e barnid ja nieidaid, ja lassaneket dobbe ja allet uccan! \p \v 7 Ja bivddet dam gavpuga buore dile, gosa mon læm eritdolvvom din, ja rokkadallet dam oudast Hærrai! Dastgo go dasa gævva burist, de gævva digjidige burist.\x - \xo 29:7 \xt Baruk 1:11\x* \p \v 8 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Allet divte din profetaidædek, gæk læk din gaskast, ja din einostegjidædek jec̄aidædek bættet, ja allet gulddal din nieǥoidædek, maid di nieǥadepet!\x - \xo 29:8 \xt Jer 27:14, 16\x* \p \v 9 Dastgo værrot si profetastallek digjidi mu nammi; im mon læk sin vuolgatam, cælkka Hærra.\x - \xo 29:9 \xt Jer 14:14; 23:21\x* \p \v 10 Dastgo nuft cælkka Hærra: Go c̄iec̄a loǥe jaǥe læk dievvam Babeli, de aigom mon iskat din ja ollas̄uttet din ala mu buore sadnam, atte mon buvtam din ruoktot dam baikkai.\x - \xo 29:10 \xt Jer 25:11; 2 Muit 36:21; Dan 9:2; Sak 1:12\x* \p \v 11 Dastgo mon dovdam daid jurddagid, maid mon jurdas̄am din harrai, cælkka Hærra, rafhejurddagid ja im oasetesvuođa varas, addem diti digjidi boatte aige ja doaivvaga.\x - \xo 29:11 \xt Sanel 23:18; 24:20\x* \p \v 12 Ja di galggabetet muo c̄uorvvot ja mannat dokko ja rokkadallat muo, ja mon aigom din gullat,\x - \xo 29:12 \xt Salm 50:15\x* \p \v 13 ja di galggabetet muo occat, ja di galggabetet muo gavdnat, go di occabetet muo obba din vaimostædek.\x - \xo 29:13 \xt 5 Mos 4:29; 1 Muit 28:9\x* \p \v 14 Mon aigom diktet jec̄c̄am gavdnujuvvut dist, cælkka Hærra, ja mon aigom loapatet din fanggavuođa ja c̄okkit din buok dai albmugi gaskast ja buok dain baikin, gosa mon læm din agjam, cælkka Hærra, ja mon aigom buktet din ruoktot dam baikkai, gost mon din erit dolvvum.\x - \xo 29:14 \xt Jer 30:3, 18; 32:44; 33:7, 26; 5 Mos 30:1\xta ; j. n. v.;\xta* Sef 2:7\x* \p \v 15 Dastgo di cælkkebetet: Hærra læ c̄uoʒ̄aldattam migjidi profetaid Babelest.\x - \xo 29:15 \xt Jer 29:21, 24\xta ; j. n. v.\x* \p \v 16 Dastgo nuft cælkka Hærra gonagasa birra, gutte c̄okka David truono alde, ja buok dam albmuga birra, mi assa dam gavpugest, din vieljai birra, guđek æi læk vuolggam dinguim dai eritdolvvujuvvumi særvest, \p \v 17 — nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Gæc̄a, mon vuolgatam mieke, nælge ja rottodavda sin gaski ja daǥam singuim, nuftgo dakkujuvvu dai fastes fikuniguim, mak æi mate borrujuvvut, dainago dak læk nuft hæjok.\x - \xo 29:17 \xt Jer 24:3, 8, 10\x* \p \v 18 Ja mon aigom doarradallat sin mikin, nelgin ja rottodavdain, ja mon aigom addet sin dokko illastuvvut buok ædnam rikain, garrodussan ja suorgatussan ja bilkkadussan ja higjadussan buok dai olmus̄s̄lajai gaskast, mai lusa mon ajam sin,\x - \xo 29:18 \xt Jer 24:9\x* \p \v 19 dainago si æi gullam mu sanid, cælkka Hærra, dallego mon vuolgatim mu balvvalegjidam, profetaid, sin lusa, arrad ja oktelassi; mutto epet di gullam, cælkka Hærra.\x - \xo 29:19 \xt Jer 7:25\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 Mutto di, gullet di Hærra sane, buokak di, guđek lepet eritdolvvujuvvum, gæid mon læm erit vuolgatam Jerusalemest Babeli! \p \v 21 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel, Akab, Kolaja barne, birra, ja Sedekiasa, Maaseja barne, birra, gæk profetastallaba digjidi giellasid su nammi: Gæc̄a, mon addam sodno Nebukadnesar, Babel gonagasa, gitti, ja son galgga goddet sodno din c̄almi oudast. \p \v 22 Ja soai galggaba adnujuvvut nuftgo garrodussan buok Juda eritdolvvujuvvumin, gæk læk Babelest, nuft atte celkkujuvvu: Hærra dakkus duina, nuftgo Sedekiasin ja nuftgo Akabin, gæid Babel gonagas basi dolast,\x - \xo 29:22 \xt Dan 3:15\x* \p \v 23 dađemielde go soai daǥaiga fastevuođa Israelest ja furrus̄eiga sodno laǥamuʒ̄aidæsga akaiguim ja sarnoiga gieles‐sanid mu nammi, maid mon im læm goc̄c̄om sodnoidi; ja mon dieđam dam ja læm dasa duođas̄tægjen, cælkka Hærra.\x - \xo 29:23 \xt Jer 23:14\x* \p \v 24 Ja Semajai, Nehelamitalaʒ̄ʒ̄i galgak don nuft cælkket: \p \v 25 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Dađemielde go don læk vuolgatam girje du nammasad buok albmugi, mi læ Jerusalemest, ja Sefanjai, Maaseja bardnai, pappi, ja buok papaidi, naft: \p \v 26 Hærra læ bigjam du pappan papa Jojada sagjai, vai Hærra viesost lifc̄e bagjeligæc̄c̄ek juokke olbma bagjel, gutte læ mielatæbme ja algga profetastallat, vai don bijas̄ik su c̄oski ja baddidi gidda. \p \v 27 Ja dal, manne don ik læk ranggom Jeremiasa, Anatotitalaʒ̄a, gutte algga digjidi profetastallat? \p \v 28 Dastgo son læ vuolgatam migjidi girje Babeli ja cælkkam: Gukka dat s̄adda bistet; huksijeket viesoid ja asset dai siste, ja gilvvet gilvagardid ja borret dai s̄addoid!\x - \xo 29:28 \xt Jer 29:5\x* \p \v 29 Ja pappa Sefanja loǥai dam girje profet Jeremias belji gullot. \p \v 30 De dapatuvai Hærra sadne Jeremiasi naft: \p \v 31 Vuolgat sane buok daidi, guđek læk eritdolvvujuvvum, ja cælke: Nuft cælkka Hærra Semaja, Nehelamitalaʒ̄a, birra: Dađemielde go Semaja læ profetastallam digjidi, imge mon læk su vuolgatam, ja son læ sattam din dorvastet giellasi ala,\x - \xo 29:31 \xt Jer 28:15\xta ; j. n. v.\x* \p \v 32 damditi, nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon ocatalam Semaja, Nehelamitalaʒ̄a, ja su nale, i sust galga læt oktage, gutte galgga assat dam albmuga gaskast, ja i son galga oaʒ̄ʒ̄ot oaidnet dam buore, maid mon daǥam mu albmugasam, cælkka Hærra; dastgo son læ sardnedam eritjorralæme Hærrast. \c 30 \s1 30. Kapittal. \s2 Hærra goc̄c̄o Jeremiasa c̄allet dam Ibmel sane, mi dast c̄uovvo, ovta girjai, damditi go dat guoska Israel ja Juda boatte lonastussi fanggavuođast erit, 1–3. Stuora atestusa aigge galgga boattet albmugi bagjeli; mutto dast galgga ouddan boattet bestujubme Ibmel albmugi, mi dalle galgga bestujuvvut mailme rika gæssast erit ja balvvalet Hærra ja su gonagasas, Messiasa; damditi i dat galga ballat, 4–11. Hærra aiggo dalkastet dam stuora havid, maid son læ dasa c̄askam dam suddoi diti, ja mavsatet dam goaves vas̄alaʒ̄aidi sin daǥoid, 12–17. Son aiggo dam ruoktot doalvvot dam ædnami, addet dasa gonagasa, gutte læ albmuga gaskast olgus vuolggam, ja gutte galgga njuoras særvvevuođa suina adnet, ja son aiggo fastain læt albmuga Ibmel, 18–22. Hærra moarre galgga dain maŋemus̄ beivin boattet dego ramadakbiegga buok ibmelmættomi bagjeli, dassac̄i go son læ ollas̄uttam su arvvalusas, 23, 24. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast naft: \p \v 2 Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: C̄ale aldsesad buok daid sanid, maid mon læm dudnji sardnom, ovta girjai! \p \v 3 Dastgo gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon loapatam mu albmugam, Israel ja Juda, fanggavuođa, cælkka Hærra, ja buvtam sin ruoktot dam ædnami, maid mon addim sin vanhemidi, vai si galggek valddet dam oabmenæsek.\x - \xo 30:3 \xt Jer 29:14; Esek 16:53\x* \p \v 4 Ja dak læk dak sanek, maid Hærra læ sardnom Israela ja Juda birra: \p \v 5 Nuft cælkka Hærra: Suorgatusa jiena læp mi gullam; ballo læ ja i mikkege rafhid. \p \v 6 Jerret dadde ja gec̄c̄et, rieǥadattago guttege olmai! Manne oainam mon juokke olbma gieđaides adnemen su alemides vuostai, nuftgo rieǥadatte nisson, ja manne læk buok muođok nubbastuvvam ja s̄ovkudam?\x - \xo 30:6 \xt Jer 4:31; Es 13:8\x* \p \v 7 Vuoi! Dastgo stuores læ dat bæivve, i læk oktage nuftgo dat, ja atestusa aigge læ dat Jakobi. Daddeke galgga son bestujuvvut dast erit.\x - \xo 30:7 \xt Joel 2:11; Sef 1:15\x* \p \v 8 Ja de galgga dapatuvvat dam bæive, cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, de aigom mon doagjet su\f + \fr 30:8 \ft vas̄alaʒ̄a.\f* gæssa du niskest erit, ja du baddid aigom mon boŧkodet, ja vierrasak æi galga s̄atan æmbo adnet du balvvalusa vuolde.\x - \xo 30:8 \xt Es 10:27; Nah 1:13\x* \p \v 9 Ja si galggek balvvalet Hærra, sin Ibmelæsek, ja David, sin gonagasasek, gæn mon aigom sigjidi c̄uoʒ̄aldattet.\x - \xo 30:9 \xt Hos 3:5; Esek 34:23; 37:24\x* \p \v 10 Ja don, ale bala, mu balvvalægjam Jakob, cælkka Hærra, ja ale suorggan, Israel! Dastgo gæc̄a, mon bæstam du gaidos ædnamest ja du nale sin fanggavuođa ædnamest, ja Jakob galgga ruoktot maccat ja oaʒ̄ʒ̄ot mas̄o ja orrot oagjebassan, ja i oktage galga su suorgatet.\x - \xo 30:10 \xt Jer 46:27\xta ; j. n. v.\x* \p \v 11 Dastgo mon læm duina, cælkka Hærra, du bæstem varas; dastgo mon aigom loapatet buok daid albmugid, mai gaski mon læm du biđgim; dus̄s̄e du im mon aigo loapatet, mutto bagadet du muddaget; im daddeke aigo mon du diktet aibas rangas̄tkættai orrot.\x - \xo 30:11 \xt Es 41:10; Jer 10:24\x* \p \v 12 Dastgo nuft cælkka Hærra: Dalkastmættom læ du vikke, buoredmættom læ du havve.\x - \xo 30:12 \xt Jer 10:19; 14:17; 15:18; Vaid 2:13\x* \p \v 13 I oktage fuola du as̄est, nuft atte son boc̄c̄a du have; i dudnji læk dalkas ige ploastar.\x - \xo 30:13 \xt Es 1:6\x* \p \v 14 Buok du rakistægjek læk du vajaldattam, æi si jæra du birra; dastgo mon læm c̄askam du, nuftgo vas̄alas̄ c̄aska, nuftgo goaves olmai bagad, dainago du værredakko læ ædnaggærddasas̄, du suddok ædnagak. \p \v 15 Manne bargok don du viǥad diti, ja dam diti, go du bavc̄as læ buoredmættom? Dainago du værredakko læ ædnaggærddasas̄, du suddok ædnagak, læm mon dakkam dudnji dam. \p \v 16 Damditi galggek si buokak, guđek du borrek, borrujuvvut, ja si buokak, guđek du atestek, mannat fanggavutti buokakrakkan, ja si, guđek du stajedek, galggek stajeduvvut, ja sin buokaid, guđek du rievedek, aigom mon addet dokko salas̄en.\x - \xo 30:16 \xt Es 33:1\x* \p \v 17 Dastgo mon aigom bigjat c̄anastaǥa du ala ja dalkastet du du havinad, cælkka Hærra; dastgo eritagjujuvvum olmuc̄en goc̄c̄uk si du; dat læ Sion, gæn i oktage jærat.\x - \xo 30:17 \xt Jer 8:22; 33:6\x* \p \v 18 Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon loapatam Jakob gođi fanggavuođa ja armetam su viesoi bagjeli, ja gavpug galgga huksijuvvut su dievas ala, ja s̄loatta galgga orrot su rievtes sajestes.\x - \xo 30:18 \xt Jer 29:14\x* \p \v 19 Ja sist galgga olgusvuolgget gitoslavla ja dukkuraddi jiedna, ja mon aigom dakkat sin ædnaggærddasaʒ̄ʒ̄an, ja æi si galga uccanet, ja mon aigom sin gudnijattet, ja æi si galga hægjon s̄addat. \p \v 20 Ja su\f + \fr 30:20 \ft Jakoba;\f* barnek galggek læt nuftgo doule, ja su særvvegodde galgga c̄uoʒ̄ʒ̄ot nanosen mu muođoi oudast, ja mon aigom ocatallat sin buokaid, guđek su givsedek.\x - \xo 30:20 \xt Jer 30:18\x* \p \v 21 Ja su hærvaslas̄\f + \fr 30:21 \ft Messias;\f* galgga læt sust aldes, ja su rađđijægje\f + \fr 30:21 \ft Messias;\f* olgusvuolgget su gaskast, ja mon aigom diktet su lakka boattet, ja son galgga loaidastet mu lusa; dastgo gi dat læ, gutte dakkeda su vaimos oudast, nuft atte son loaidasta mu lusa? cælkka Hærra.\x - \xo 30:21 \xt Mika 5:1\x* \p \v 22 Ja di galggabetet læt mu almug, ja mon aigom læt din Ibmel.\x - \xo 30:22 \xt Jer 24:7; 31:1, 33\x* \p \v 23 Gæc̄a, Hærra ramadak, moarre vuolgga olgus, jorre ramadakbiegga; dai ibmelmættomi oaive ala dat jorra.\x - \xo 30:23 \xt Jer 23:19\xta ; j. n. v.\x* \p \v 24 Hærra buolle moarre i galga ruoktot maccat, ouddalgo son læ doaimatam ja ollas̄uttam su vaimos jurddagid; dain maŋemus̄ beivin galggabetet di dam arvvedet. \c 31 \s1 31. Kapittal. \s2 Hærra aiggo dam maŋemus̄ aigest valddet obba albmuges arbmoi, 1. Israel, Efraim (dam loǥe sokkagodde), maid son i goassege læk hæittam rakistæmest, aiggo son doalvvot ruoktot dam ædnami ja dobbe valljogasat buristsivdnedet dam, 2–14. Maŋŋelgo dat gukka læ vuoimetuvvam ja moras̄tam amas ædnamest, aiggo Hærra su njuoras rakisvuođastes fastain valddet dam arbmoi, dainago dat bagadusa bokte læ jec̄as jorggalam, 15–20. Go dat læ maccam su ædnamasas ruoktot, de galgga dat fastain bæssat vaimolas̄ særvvevutti Hærrain, 21, 22. Juda maidai galgga boattet su ædnamasas ruoktot ja dobbe dærvasmattujuvvut Hærrast, 23–25 Profeta gocca ovta bodduc̄a dam rottas̄umest, man siste son læ læmas̄ daid loppadusaid oaʒ̄odedines, ja gavdna, atte dat læ læmas̄ njalgis, 26. Dastmaŋŋel son gulata, atte Hærra aiggo lasetet obba Israel ja Juda albmuga, morras̄ adnet dam oudast ja i s̄atan luoittet daggar rangas̄tusaid boattet dam bagjeli go ouddal, 27–30. Son aiggo Messias bokte dakkat ođđa litto singuim, mi læ buoreb go dat boares litto, go son adda sigjidi sin suddoid andagassi ja c̄alla su laǥas sin vaimoidi, nuft atte si s̄addek su almugen ja buokak dovddek su alma oapatuvvukættai olbmuin, 31–34. Israel galgga alelassi bissot; Jerusalem galgga fastain bajasdakkujuvvut, ja mi ouddal læi æppebasse, galgga basotuvvut ja bajasvalddujuvvut dasa, 35–40. \p \v 1 Dam aige, cælkka Hærra, aigom mon læt buok Israel sokkagoddi Ibmel, ja si galggek læt mu almug.\x - \xo 31:1 \xt Jer 31:33; 2 Kor 6:16\x* \p \v 2 Nuft cælkka Hærra: Dat almug, mi læ bæssam miekest, læ gavdnam armo mæcest; mon vuolgam Israela mas̄oiduttet. \p \v 3 (Gaidos baikest læ Hærra almostattam jec̄as munji.) Duođai, aǥalas̄ rakisvuođain læm mon rakistam du; damditi læm mon aimoin adnam arbmogasvuođa du vuostai.\x - \xo 31:3 \xt Es 54:8\x* \p \v 4 Vela ain aigom mon du huksit, ja don galgak huksijuvvut, don Israel nieidda! Vela ain galgak don c̄iŋatet jec̄ad du paukaidadguim ja mannat olgus dukkuraddi danssomi.\x - \xo 31:4 \xt 2 Mos 15:20; Salm 68:26\x* \p \v 5 Vela ain galgak don gilvvet vidnegardid Samaria vari ala; dak galggek gilvvujuvvut ja valddujuvvut adnoi. \p \v 6 Dastgo bæivve boatta, go gocetægjek galggek c̄uorvvot Efraim vare alde: C̄uoʒ̄ʒ̄eleket ja mannop mi bajas Sioni, Hærra, min Ibmelæmek, lusa!\x - \xo 31:6 \xt Es 2:3; Mika 4:2; Sak 8:21\x* \p \v 7 Dastgo nuft cælkka Hærra: Avvodeket Jakob diti iloin ja c̄urvvot avoin dam bajemuʒ̄a diti albmugi gaskast\f + \fr 31:7 \ft Am. 6, 1.\f*! Dieđeteket, ramedeket ja celkket: Bæste, Hærra, du albmugad, Israel bacatasa! \p \v 8 Gæc̄a, mon buvtam sin davveædnamest ja c̄okkim sin ædnam olgomus̄ guovloin; sin gaskast læk c̄uovgatæmek ja skiermak, æppevægjek ja rieǥadattek maidai; nuftgo stuora c̄oaggam galggek si boattet deiki ruoktot. \p \v 9 C̄ierromin galggek si boattet, ja vuollegis rokkadusai vuolde aigom mon sin laiddit; mon aigom doalvvot sin c̄accejoǥac̄i lusa jalggis gæino mielde, man alde si æi galga jorralet; dastgo mon læm s̄addam Israeli ac̄c̄en, ja Efraim læ mu vuostasrieǥadægje.\x - \xo 31:9 \xt Jer 50:4; Es 63:16; 64:7; 2 Kor 6:18\x* \p \v 10 Gullet Hærra sane, di albmugak, ja gulateket dam sullui alde gaiddosest ja celkket: Son, gutte biđgi Israela, galgga dam c̄okkit ja dam gattit, nuftgo baiman su ælos. \p \v 11 Dastgo Hærra læ c̄oavddam Jakoba ja lonestam su dam gieđast, gutte læi gievrab go son. \p \v 12 Ja si galggek boattet ja lavllot avoin Sion dieva alde, ja si galggek c̄oagganet Hærra buri lusa, gorni lusa ja vine lusa ja oljo lusa ja nuorra savcai ja vuovsai lusa, ja sin siello galgga læt nuftgo c̄accas gilvagardde, ja æi si galga s̄atan æmbo vuoimetuvvat.\x - \xo 31:12 \xt Es 35:10; 58:11; Hos 3:5\x* \p \v 13 Dalle galggek nieidak illodattet jec̄aidæsek danssomin, ja nuorak ja boarrasak særvalaǥai, ja mon aigom nubbastuttet sin morras̄ avvon ja jeđđit sin ja illodattet sin sin morras̄a maŋŋel.\x - \xo 31:13 \xt Salm 148:12, 13; 30:12; Joh 16:20\x* \p \v 14 Ja mon aigom dærvasmattet papai sielo daina, mi læ buoidde, ja mu almug galgga galletuvvut mu buriguim, cælkka Hærra. \p \v 15 Nuft cælkka Hærra: Jiedna gullu Ramast, vaiddalus, bac̄c̄a c̄ierrom; Rakel c̄ierro su manaides diti; i son aigo diktet jec̄as jeđđijuvvut su manaides diti, dastgo dak æi læk s̄atan hægast.\x - \xo 31:15 \xt Matt 2:18; 1 Mos 35:19; 37:35\x* \p \v 16 Nuft cælkka Hærra: Ane du jienad c̄ierromest erit ja du c̄almidad gadnjalin erit! Dastgo balkka læ du bargo oudast, cælkka Hærra, ja si galggek ruoktot maccat vas̄alaʒ̄a ædnamest.\x - \xo 31:16 \xt Luk 7:13; 8:52; Alm 5:5; Es 40:10\x* \p \v 17 Ja du boatte aige harrai læ doaivvo, cælkka Hærra, ja manak galggek ruoktot maccat sin ædnamrajidasasek.\x - \xo 31:17 \xt Jer 29:11\x* \p \v 18 Mon læm gullam Efraima vaiddalæmen: Don læk bagadam muo, ja mon bagaduvvim nuftgo damakættes galbbe; jorggal don muo, de mon jorggaluvvum, dastgo don læk Hærra, mu Ibmel.\x - \xo 31:18 \xt Vaid 5:21; Salm 51:12\x* \p \v 19 Dastgo maŋŋelgo mon læm erit jorgidam, de mon gađam, ja maŋŋelgo mon læm jierbmaduvvum, de spæʒ̄om mon alemidam; mon hæppanadam, duođai, mon hæppas̄uttujuvvum, dastgo mon guoddam mu nuorravuottam hæppada.\x - \xo 31:19 \xt Esek 21:12; Jer 3:25\x* \p \v 20 Lægo dalle Efraim munji mavsolas̄ bardne daihe mu rakkasæmus manna? Dastgo vaiko mon læm vela davjage sardnom su vuostai, de ferttim mon almake ain muittet su; damditi s̄oavva mu siskelus̄ su diti, mon ferttim armetet su bagjeli, cælkka Hærra.\x - \xo 31:20 \xt Es 49:13; Hos 11:8\xta ; j. n. v.\x* \p \v 21 Cæggo aldsesad balgesgeđgid, bija aldsesad balgesdikaid, vuttivalde dam rakaduvvum gæino, dam gæino, man mielde don mannik! Maca ruoktot, don Israel nieidda, maca ruoktot daidi du gavpugidasad! \p \v 22 Man gukka don aigok birra vagjolet, don eritjorralam nieidda? Dastgo Hærra sivdned juoida ođđasid ædnamest: Nisson\f + \fr 31:22 \ft Israel.\f* galgga bissovaʒ̄at læt boadnjas \f + \fr 31:22 \ft Hærra.\f*lutte.\x - \xo 31:22 \xt Es 43:19; 2 Kor 5:17; Alm 21:5\x* \p \v 23 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Ain galgga celkkujuvvut dat sadne Juda ædnamest ja dam gavpugin, go mon loapatam sin fanggavuođa: Hærra buristsivdnedifc̄i du, don vanhurskesvuođa viste, don basse varre!\x - \xo 31:23 \xt Jer 29:14; Es 1:26; 11:9; Sak 8:3\x* \p \v 24 Ja Juda ja buok dam gavpugak galggek særvalaǥai orrot dast nuftgo bælddobarggek ja nuftgo si, guđek birra jottek æloin. \p \v 25 Dastgo mon aigom dærvasmattet vaibbam sielo, ja juokke vuoimetuvve sielo aigom mon dævddet.\x - \xo 31:25 \xt Matt 11:28; Salm 107:9\x* \p \v 26 Dam diti mon moridim ja oidnim, ja mu naǥer læi munji njalges. \p \v 27 Gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon aigom gilvvet Israel vieso ja Juda vieso olbmui siebmanin ja spiri siebmanin. \p \v 28 Ja de galgga dapatuvvat: Nuftgo mon læm læmas̄ gocis̄ sin bagjel bajas gaikkot ja vuolas njæiddet ja vuolas gaikkot ja dus̄s̄adet ja mænnodet singuim bahast, nuft aigom mon læt gocis̄ sin bagjel huksim ja gilvvem varas, cælkka Hærra.\x - \xo 31:28 \xt Jer 24:6; 1:10; 18:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 29 Dain beivin æi si galga s̄atan æmbo cælkket: Vanhemak borre suvres murjid, ja manai banek s̄addek ras̄s̄en.\x - \xo 31:29 \xt Esek 18:2; Vaid 5:7\x* \p \v 30 Mutto juokkehas̄ galgga jabmet su jec̄as værredaǥo diti; juokke olmus̄, gutte borra suvres murjid, su banek galggek s̄addat ras̄s̄en.\x - \xo 31:30 \xt 5 Mos 24:16; Esek 18:4, 20\x* \p \v 31 Gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon aigom dakkat ođđa litto Israel viesoin ja Juda viesoin,\x - \xo 31:31 \xt Ebr 8:8\xta ; j. n. v.\x* \p \v 32 im nuftgo dam litto, maid mon dakkim sin vanhemiguim dam bæive, go mon valddim sin gitti doalvvom diti sin olgus Egypten ædnamest, dam litto muina, maid si rikku, ja mon legjim almake sin boadnja, cælkka Hærra:\x - \xo 31:32 \xt 2 Mos 24:3\xta ; j. n. v.\x* \p \v 33 mutto dat læ dat litto, maid mon aigom dakkat Israel viesoin dai beivi maŋŋel, cælkka Hærra: Mon aigom addet mu lakam sin sisa ja c̄allet dam sin vaibmoi, ja mon aigom læt sin Ibmel, ja si galggek læt mu almug;\x - \xo 31:33 \xt Ebr 10:16, 17; Jer 24:7\x* \p \v 34 ja æi si galga s̄atan oapatet jes̄gutteg laǥamuʒ̄as ja jes̄ gutteg vieljas, ja cælkket: Dovddet Hærra! Dastgo si galggek buokak dovddat muo, sikke smavvak ja stuorrak, cælkka Hærra; dastgo mon aigom andagassi addet sin værredaǥo imge s̄at æmbo muittet sin suddo.\x - \xo 31:34 \xt Es 54:13; Jer 33:8; Ap daǥ 10:43; Es 43:25\x* \p \v 35 Nuft cælkka Hærra, gutte bigja bæivac̄a c̄uovgasen bæivveg, ja mano ja nasti laǥaid c̄uovgasen ikko, gutte stuimasgatta abe, nuft atte dam barok maraidek, — Hærra, alme væǥai Ibmel, læ su namma:\x - \xo 31:35 \xt 1 Mos 1:14\xta ; j. n. v.;\xta* Salm 136:7\xta ; j. n. v.;\xta* Es 51:15\x* \p \v 36 Jos dak laǥak gaiddek mu muođoi oudast, cælkka Hærra, de galgga maidai Israel nalle hæittet læmest almugen mu muođoi oudast buok beivid.\x - \xo 31:36 \xt Jer 33:25\xta ; j. n. v.\x* \p \v 37 Nuft cælkka Hærra: Jos almek mattek mitteduvvut bagjen, ja ædnam vuođđodusak dutkujuvvut vuollen, de aigom maidai mon hilggot buok Israel nale buok dam diti, maid si læk dakkam, cælkka Hærra. \p \v 38 Gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go gavpug galgga huksijuvvut Hærrai, Hananel toarna rajest gidda c̄iekkaporta ragjai,\x - \xo 31:38 \xt Neh 3:1; Sak 14:10\x* \p \v 39 ja mittobadde galgga mannat gukkebuidi njuolgga ouddan Gareb dieva bagjel, ja dat galgga jorgitet Goa guvllui, \p \v 40 ja obba dai jabma gorodi ja gunai vuobme ja buok ædnamak gidda Kedron joǥac̄a ragjai, gidda hæstaporta c̄ieǥa ragjai nuortas guvllui, galggek læt Hærrai basek. I galga bajasgaikkujuvvut ige vuolasgaikkujuvvut s̄atan æmbo aǥalaʒ̄at.\x - \xo 31:40 \xt Es 33:20\x* \c 32 \s1 32. Kapittal. \s2 Jerusalem birastattujume vuolde oaʒ̄ʒ̄o Jeremias, dam bodda go son su einostusaides diti orro giddagasast, Hærrast goc̄c̄oma oastet bældo su fuolkestes Hanamelest, mærkkan dam ala, atte boatte aige galggek ostujuvvut viesok, baikek ja vidnegardek ædnamest, 1–15. Jeremias rokkadalla visub c̄ilggitusa dam goc̄c̄om birra, dainago alma gavpug læi birrastattum Kaldealaʒ̄ain ja galgai farga addujuvvut sin gieđaidi, 16–25. Hærra gulat sudnji dalle, atte gavpug galle galgga dus̄s̄aduvvut ja almug eritdolvvujuvvut Babeli, mutto atte son dadde aiggo buktet dam fastain ruoktot, læt dam Ibmel, addet dasa ođđa vaimo ja dakkat aǥalas̄ litto daina; de galggek baikek fastain ostujuvvut dam ædnamest, 26–44. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast Sedekias, Juda gonagasa, loǥad jaǥest, dat læ Nebukadnesar gavce nubbe loǥad jakke.\x - \xo 32:1 \xt Jer 25:1\x* \p \v 2 Dalle birrastatti Babel gonagasa soattevækka Jerusalema, ja Jeremias, profeta, læi giddagassi bigjujuvvum faktas̄illjoi, mi læi Juda gonagasa viesost,\x - \xo 32:2 \xt 2 Gon 25:1, 2; Jer 37:21; 38:13\x* \p \v 3 gosa Sedekias, Juda gonagas, læi giddagassi bigjam su, cælkededin: Manne profetastalak don ja cælkak: Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon addam dam gavpuga Babel gonagasa gitti, ja son galgga valddet dam,\x - \xo 32:3 \xt Jer 21:7; 27:6; 34:2; 38:3\x* \p \v 4 ja Sedekias, Juda gonagas, i galga erit bæssat Kaldealaʒ̄ai gieđast, mutto son galgga addujuvvut Babel gonagasa gitti, ja son galgga sardnot suina, njalmest njalbmai, ja oaidnet su, c̄almest c̄albmai,\x - \xo 32:4 \xt Jer 34:3; 38:23; 39:5; 52:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 ja son galgga doalvvot Sedekiasa Babeli, ja dobbe galgga son læt, dassac̄i go mon oappaladam su, cælkka Hærra; go di soattabetet Kaldealaʒ̄ai vuostai, de i dist galga læt likko. \p \v 6 Ja Jeremias celki: Hærra sadne læ dapatuvvam munji naft: \p \v 7 Gæc̄a, Hanamel, Sallum, du ac̄ad vielja, bardne, boatta du lusa ja cælkka: Oaste aldsesad mu baike, mi læ Anatotest! Dastgo dust læ lonestam‐vuoiggadvuotta dam oastet.\x - \xo 32:7 \xt Rut 4:3\xta ; j. n. v.\x* \p \v 8 Ja Hanamel, mu ac̄e vielja bardne, bođi Hærra sane mielde mu lusa faktas̄illjoi ja celki munji: Oaste dadde mu baike, mi læ Anatotest Benjamin ædnamest! Dastgo dust læ arbbimvuoiggadvuotta, ja dudnji gulla lonestæbme. Oaste aldsesad dam! De mon arvvedim, atte dat læi Hærra sadne. \p \v 9 Ja mon ostim baike Hanamelest, mu ac̄c̄am vielja barnest, Anatotest, ja mon vikkijim sudnji silba, c̄iec̄a nubbe lokkai sekel silba. \p \v 10 Ja mon c̄allim dam girjai ja seillijim dam ja valddim vittanid dam ala, ja mon vikkijim silba vævtai alde. \p \v 11 Ja mon valddim oastemgirje, sikke dam, mi læi seillijuvvum, man siste læi gædnegasvuotta ja gaskavuođak, ja dam, mi læi rabas, \p \v 12 ja mon addim oastemgirje Baruki, Nerija, Mahseja barne, bardnai, Hanamel, mu fuolkkam, c̄almi oudast ja dai vittani c̄almi oudast, gæk legje c̄allam sin namaidæsek dam oastemgirjai, buok dai Judalaʒ̄ai c̄almi oudast, guđek legje c̄okkamen faktas̄iljost. \p \v 13 Ja mon goc̄c̄um Baruka sin c̄almi oudast ja celkkim: \p \v 14 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Valde daid girjid, dam oastemgirje, dam, mi læ seillijuvvum, ja dam rabas girje, ja bija daid muttom lairrelitte sisa, vai dak bistas̄e ædnag beivid! \p \v 15 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Vela ain galggek ostujuvvut viesok ja baikek ja vidnegardek dam ædnamest. \p \v 16 Ja mon rokkadallim Hærrai, maŋŋelgo mon legjim addam oastemgirje Baruki, Nerija bardnai, ja celkkim: \p \v 17 Vuoi Hærra, Hærra! Gæc̄a, don læk dakkam alme ja ædnama du stuora famod bokte ja du geiggijuvvum gieđad bokte; i mikkege læk dudnji ila ovdulas̄,\x - \xo 32:17 \xt Jer 27:5; Ap daǥ 4:24; 1 Mos 18:14; Luk 1:37\x* \p \v 18 don, gutte daǥak arbmogasvuođa duhat buolva vuostai ja mavsak vanhemi værredaǥo sin manai askai sin maŋŋel, don stuora, don væǥalas̄ Ibmel, gæn namma læ Hærra, alme væǥai Ibmel,\x - \xo 32:18 \xt 2 Mos 20:5, 6; 34:7\x* \p \v 19 stuores rađđai ja famolas̄ dakkoi, don, gæn c̄almek læk rappujuvvum buok olbmui manai gæinoi bagjel, addem varas juokkehaʒ̄ʒ̄i su gæinoi mielde ja su daǥoi s̄addo mielde,\x - \xo 32:19 \xt Jer 10:6; 16:17; 17:10; Salm 62:13\x* \p \v 20 don, gutte dakkik mærkaid ja ibmas̄id Egypten ædnamest ja gidda dam bæive ragjai, sikke Israelin ja æra olbmuiguim, ja dakkik aldsesad nama, nuftgo dat oidnujuvvu dam bæive, \p \v 21 ja dolvvuk du albmugad Israela olgus Egypten ædnamest mærkai bokte ja ibmas̄i bokte ja gievras gieđain ja geiggijuvvum gieđain ja stuora suorgatusain\x - \xo 32:21 \xt 2 Mos 13:3, 14; 32:11\x* \p \v 22 ja addik sigjidi dam ædnama, maid don legjik vurdnom sin vanhemidi aiggot sigjidi addet, daggar ædnama, mast mielkke ja honnig golgga.\x - \xo 32:22 \xt Jer 11:5\x* \p \v 23 Ja si botte ja valdde dam oabmenæsek, mutto æi si gullam du jiena ja æi vagjolam du laǥai mielde; buok dam, maid don legjik sin goc̄c̄om dakkat, dam æi si dakkam. De læk don diktam buok dam oasetesvuođa dapatuvvat sigjidi. \p \v 24 Gæc̄a, birrastattem‐sæinek læk boattam gavpug lusa valddem varas dam, ja gavpug læ mieke ja nælge ja rottodavda bokte addujuvvum Kaldealaʒ̄ai gitti, gæk sottek dam vuostai, ja maid don læk sardnom, læ dapatuvvam, ja gæc̄a, don oainak dam.\x - \xo 32:24 \xt Jer 27:8; 52:5, 6\x* \p \v 25 Ja daddeke læk don, Hærra, Hærra, cælkkam munji: Oaste aldsesad baike ruđai oudast ja valde vittanid dam ala! Ja gavpug læ almake addujuvvum Kaldealaʒ̄ai gitti.\x - \xo 32:25 \xt Jer 32:7\x* \p \v 26 De dapatuvai Hærra sadne Jeremiasi naft: \p \v 27 Gæc̄a, mon læm Hærra, buok oaʒ̄e Ibmel; galgas̄igo mikkege læt ila ovdulas̄ munji?\x - \xo 32:27 \xt 4 Mos 16:22; Jer 32:17\x* \p \v 28 Damditi, nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon addam dam gavpuga Kaldealaʒ̄ai gitti ja Nebukadnesar, Babel gonagasa, gitti, ja son galgga valddet dam. \p \v 29 Ja Kaldealaʒ̄ak, guđek sottek dam gavpug vuostai, galggek boattet ja cakketet dam gavpuga ja boalddet dam ja daid viesoid, mai daki alde suovas læ bolddujuvvum Baali ja jukkamus̄oaffar golgatuvvum æra ibmelidi moaratuttem diti muo.\x - \xo 32:29 \xt Jer 19:13\x* \p \v 30 Dastgo Israel manak ja Juda manak læk dakkam dus̄s̄e dam, mi baha læ mu c̄almi oudast, gidda sin nuorravuođasek rajest; Israel manak læk dus̄s̄e moaratuttam muo sin gieđaidæsek daǥo bokte, cælkka Hærra. \p \v 31 Dastgo moare ja sutto faddan læ dat gavpug læmas̄ munji gidda dam bæive rajest, go si huksijegje dam, ja gidda dam bæive ragjai, nuft atte mon ferttim javkkadet dam erit mu muođoidam oudast, \p \v 32 buok Israel manai ja Juda manai bahavuođa diti, maid si læk dakkam muo moaratuttem varas, si, sin gonagasak, sin oaivamuʒ̄ak, sin papak ja sin profetak ja Juda olbmak ja Jerusalem assek.\x - \xo 32:32 \xt Jer 2:26\xta ; j. n. v.;\xta* Dan 9:8; Neh 9:34\x* \p \v 33 Ja si jorggalegje sælgesek ja æi muođoidæsek mu guvllui; ja mon oapatim sin arrad ja oktelassi, mutto æi si gulddalam dam, nuft atte si vuostaivaldde bagadusa.\x - \xo 32:33 \xt Sak 7:11; Jer 2:30\x* \p \v 34 Mutto si bigje sin fastevuođaidæsek dam vissui, mi læ goc̄c̄ujuvvum mu namain, duolvvadam varas dam.\x - \xo 32:34 \xt Jer 7:30\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 21:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 35 Ja si huksijegje daid dievaid Baali, mak læk Hinnom barne vuomest, addem diti sin barnidæsek ja sin nieidaidæsek mannat dola c̄ađa Molok varas, maid mon im læm sigjidi goc̄c̄om, ja mi i læm bagjanam mu vaibmoi, atte si galgge dakkat dam fastevuođa — nuft sattem diti Juda suddodet.\x - \xo 32:35 \xt Jer 7:31; 19:5; Esek 16:20; 3 Mos 18:21; Salm 106:37, 38\x* \p \v 36 Ja dal, damditi\f + \fr 32:36 \ft 27. v.\f*, nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel, dam gavpuga birra, man birra di cælkkebetet: Dat læ addujuvvum Babel gonagasa gitti mieke bokte ja nælge bokte ja rottodavda bokte: \p \v 37 Gæc̄a, mon c̄okkim sin buok dain ædnamin, gosa mon vuojetim sin mu moarestam ja mu suttostam ja stuora vas̄asgemin, ja mon aigom buktet sin fastain ruoktot dam baikkai ja addet sin assat oagjebassan.\x - \xo 32:37 \xt 5 Mos 30:3\x* \p \v 38 Ja si galggek læt mu almug, ja mon aigom læt sin Ibmel.\x - \xo 32:38 \xt Jer 24:7\x* \p \v 39 Ja mon aigom addet sigjidi ovta vaimo ja ovta gæino must ballam varas buok beivid, sigjidi buorren ja sin manaidi sin maŋŋel.\x - \xo 32:39 \xt Jer 24:7; Esek 11:19\xta ; j. n. v.;\xta* 36:26\x* \p \v 40 Ja mon aigom dakkat aǥalas̄ litto singuim, atte im mon aigo jorgidet sin bælest erit, mutto dakkat burist sin vuostai, ja mu ballom aigom mon bigjat sin vaimo sisa, amasek si gaiddat must erit.\x - \xo 32:40 \xt Es 54:10\x* \p \v 41 Ja mon aigom illodet sin diti ja dakkat burist sin vuostai, ja mon aigom gilvvet sin dam ædnami oskaldasvuođast, obba mu vaimostam ja obba mu sielostam.\x - \xo 32:41 \xt 5 Mos 30:9\x* \p \v 42 Dastgo nuft cælkka Hærra: Nuftgo mon læm diktam buok dam stuora oasetesvuođa boattet dam albmuga bagjeli, nuft aigom mon maidai diktet boattet sin bagjeli buok dam buore, maid mon loppedam sigjidi addet.\x - \xo 32:42 \xt Jer 18:7\xta ; j. n. v.;\xta* 31:28\x* \p \v 43 Ja baikek galggek ostujuvvut dam ædnamest, man birra di cælkkebetet: Dat læ mæcce, alma olbmuitaǥa ja spiritaǥa, dat læ addujuvvum Kaldealaʒ̄ai gitti.\x - \xo 32:43 \xt Jer 32:15\x* \p \v 44 Baikek galggek ostujuvvut ruđai oudast ja oastemgirjek c̄allujuvvut ja seillijuvvut ja vittanak valddujuvvut dam ala Benjamin ædnamest ja Jerusalem birrasin ja Juda gavpugin, sikke varre‐ædnam gavpugin ja vuollegis ædnam gavpugin ja lulle‐ædnam gavpugin; dastgo mon aigom loapatet sin fanggavuođa, cælkka Hærra.\x - \xo 32:44 \xt Jer 29:14\x* \c 33 \s1 33. Kapittal. \s2 Dam bodda go Jeremias ain orro giddagasast, de gulat Hærra sudnji fastain, atte Jerusalem galle galgga dus̄s̄aduvvut, mutto atte son daddeke aiggo albmuga fastain ruoktot buktet, buttestet dam buok dam suddost, dakkat dam fastain bajasrakaduvvum gavpuga c̄igŋan ja ramadussan buok albmugidi ja dævddet ædnama ællemin ja iloin, 1–13. Gonagasvuotta ja pappavuotta i galga nokkat rika ja tempela dus̄s̄am diti, mutto Hærra galgga (Messias siste) c̄uoʒ̄aldattet Israeli, mi i goassege galga hilggujuvvut, gonagasa ja papa ja dakkat dam jec̄as stuora gonagaslas̄ ja papalas̄ almugen, go son aimoin adna su littos Davidin, Levin ja Jakobin nanosen ja bissovaʒ̄ʒ̄an. 14–26. \p \v 1 Ja Hærra sadne dapatuvai Jeremiasi nubbe gærde, dallego son ain oroi giddagasast faktas̄iljost, naft:\x - \xo 33:1 \xt Jer 32:2\x* \p \v 2 Nuft cælkka Hærra, gutte dakka dam, Hærra, gutte rakad dam sattem diti dam garvesen, son, gæn namma læ Hærra:\x - \xo 33:2 \xt 5 Mos 15:3\x* \p \v 3 C̄uorvo munji, ja mon aigom vastedet dudnji, ja mon aigom dieđetet dudnji stuora ja arvvedmættom dapatusaid, dapatusaid, maid don ik dovda. \p \v 4 Dastgo nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel, dam gavpug viesoi birra ja Juda gonagasa viesoi birra, mak læk vuolasgaikkujuvvum birrastattem‐seini diti ja mieke diti,\x - \xo 33:4 \xt Es 22:10\x* \p \v 5 go si bottek soattam varas Kaldealaʒ̄ai vuostai ja dævddem varas daid\f + \fr 33:5 \ft viesoid.\f* dai olbmai jabmam gorodiguim, gæid mon c̄askam mu moarestam ja mu suttostam, ja gæi stuora bahavuođa diti mon læm c̄iekkam mu muođoidam dam gavpug oudast: \p \v 6 Gæc̄a, mon bijam c̄anastaǥa ja dalkkasa dam ala ja dalkastam sin, ja mon aigom addet sin oaidnet rafhe ja oagjebasvuođa valljogasat.\x - \xo 33:6 \xt Jer 30:17\x* \p \v 7 Ja mon aigom loapatet Juda fanggavuođa ja Israel fanggavuođa, ja mon aigom huksit sin nuftgo algost.\x - \xo 33:7 \xt Jer 29:14\x* \p \v 8 Ja mon aigom buttestet sin buok sin værredaǥost, maina si læk suddodam mu vuostai, ja mon aigom andagassi addet buok sin værredaǥoid, maiguim si læk suddodam mu vuostai, ja mai bokte si læk rikkom mu vuostai.\x - \xo 33:8 \xt Jer 31:34; Esek 36:25; Sak 13:1; Ap daǥ 10:43\x* \p \v 9 Ja dat\f + \fr 33:9 \ft gavpug.\f* galgga læt munji illo‐namman, ramadussan ja c̄igŋan buok ædnam olmus̄s̄lajaidi, mak galggek gullat buok dam buore, maid mon daǥam dam vuostai, ja doargestet ja libaidet buok dam buore diti ja buok dam rafhe diti, maid mon rakadam dasa. \p \v 10 Nuft cælkka Hærra: Vela ain galgga gullujuvvut dam baikest, man birra di cælkkebetet: Dat læ avddem, alma olbmuitaǥa ja alma omitaǥa, Juda gavpugin ja Jerusalem balggai alde, mak orruk avddemen, alma olbmuitaǥa ja alma assitaǥa ja alma omitaǥa,\x - \xo 33:10 \xt Jer 32:43\x* \p \v 11 avvojiedna ja illojiedna, irge jiedna ja moarse jiedna, sin jiedna, guđek celkkek: Maidnot Hærra, alme væǥai Ibmel, dastgo Hærra læ buorre, dastgo su arbmogasvuotta bista aǥalaʒ̄at, — gæk buktek gitosoaffara Hærra vissui. Dastgo mon aigom loapatet ædnama fanggavuođa, vai dat s̄adda nuftgo algost, cælkka Hærra.\x - \xo 33:11 \xt Jer 7:34; Salm 118:1; Jer 30:18\x* \p \v 12 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Vela ain galgga læt dam baikest, mi læ avddem, sikke alma olbmuitaǥa ja alma omitaǥa, ja buok dam gavpugin orromsagje baimanidi, gæk livvadattek savcaid. \p \v 13 Varre‐ædnam gavpugin ja vuollegis ædnam gavpugin ja lulleædnam gavpugin ja Benjamin ædnamest ja Jerusalem birrasin ja Juda gavpugin galggek savcak ain mannat dam mæddel, gutte daid lokka, cælkka Hærra. \p \v 14 Gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon aigom ollas̄uttet dam buore sane, maid mon læm sardnom Israel vieso birra ja Juda vieso birra.\x - \xo 33:14 \xt Jer 29:10\x* \p \v 15 Dain beivin ja dam aige aigom mon Davidi boccidattet vanhurskes urbe, ja son galgga dakkat vuoiggadvuođa ja vanhurskesvuođa ædnamest.\x - \xo 33:15 \xt Jer 23:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 16 Dain beivin galgga Juda bestujuvvut ja Jerusalem assat oagjebassan, ja dat læ, manen dat galgga goc̄c̄ujuvvut: Hærra, min vanhurskesvuotta.\x - \xo 33:16 \xt Sak 14:11\x* \p \v 17 Dastgo nuft cælkka Hærra: I galga Davidest vaillot olmai, gutte galgga c̄okkat Israel vieso truono alde,\x - \xo 33:17 \xt 2 Sam 7:16; 1 Gon 9:5\x* \p \v 18 ja papain, Levitalaʒ̄ain, i galga vaillot olmai mu muođoi oudast, gutte oaffarus̄s̄a boalddemoaffara ja boaldda borramus̄oaffara ja bukta njuovvamoaffara buok beivid. \p \v 19 Ja Hærra sadne dapatuvai Jeremiasi naft: \p \v 20 Nuft cælkka Hærra: Jos di mattebetet doagjet mu litto beivin ja mu litto ijain, nuft atte i s̄adda bæivve ja igja su aiggasis, \p \v 21 de galgga maidai mu litto Davidin, mu balvvalegjin, dogjujuvvut, nuft atte son i oaʒ̄o ovtage barne, gutte galgga læt gonagas su truono alde, ja Levitalaʒ̄aiguim, papaiguim, mu balvvalegjiguim. \p \v 22 Nuftgo alme vækka i mate lokkujuvvut ja abe saddok æi mate mitteduvvut, nuft aigom mon ædnaggærddasaʒ̄ʒ̄an dakkat David, mu balvvalægjam, nale ja Levitalaʒ̄aid, guđek balvvalek muo.\x - \xo 33:22 \xt 1 Mos 15:5; 22:17\x* \p \v 23 Ja Hærra sadne dapatuvai Jeremiasi naft: \p \v 24 Ikgo don læk oaidnam, maid dat almug læ sardnom ja cælkkam: Dam guokte sokkagodde, maid Hærra læi valljim, daid hilgoi son? Ja mu albmuga si bagjelgec̄c̄ek, nuft atte i dat læk s̄atan æmbo almug sin muođoi oudast. \p \v 25 Nuft cælkka Hærra: Jos mon im læk dakkam mu littom beivin ja ijain, jos mon im læk addam laǥaid albmai ja ædnami, \p \v 26 de aigom mon maidai hilggot Jakoba ja Davida, mu balvvalægjam, nale, nuft atte im mon valde su nalest rađđijegjid Abraham, Isak ja Jakoba nale bagjeli; dastgo mon aigom loapatet sin fanggavuođa ja armetet sin bagjeli.\x - \xo 33:26 \xt Jer 29:14; 32:44; Esek 39:25\x* \c 34 \s1 34. Kapittal. \s2 Profeta gulat Sedekiasi, atte Jerusalem galgga addujuvvut Babel gonagasa gitti ja bolddujuvvut, ja atte son jes̄, jos son i vuolladaste, galgga dolvvujuvvut Babeli ja jabmet dobbe, 1–7. Jerusalem birastattujume vuolde legje Sedekias ja almug soappam dam birra, atte si, nuftgo laka goc̄oi, galgge luovos luoittet sin Ebrealas̄ balvvalegjidæsek ja balvvalægje nissonidesek; mutto go Kaldealaʒ̄ak dasto muttom aiggai manne erit Jerusalemest, de legje si naggim daid luovos luittujuvvum olbmuid maccat ruoktot balvvalussi, 8–16. Damditi gulata Hærra sigjidi, atte i son s̄atan gukkeb aigo suogjalet sin, mutto atte si galggek addujuvvut Kaldealaʒ̄ai gieđaidi, ja gavpug ja ænam dus̄s̄aduvvut, 17–22. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast, dallego Nebukadnesar, Babel gonagas, ja obba su soattevækka ja buok ædnam rikak, mak legje su hærravuođa vuolde, ja buok albmugak sotte Jerusalem vuostai ja buok dam gavpugi vuostai, naft:\x - \xo 34:1 \xt 2 Gon 25:1\x* \p \v 2 Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Mana dokko ja sarno Sedekiasi, Juda gonagassi, ja cælke sudnji: Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon addam dam gavpuga Babel gonagasa gitti, ja son galgga boalddet dam dolain.\x - \xo 34:2 \xt Jer 32:3; 2 Gon 25:9\x* \p \v 3 Ja don, ik don galga bæssat su gieđast, mutto don galgak doppijuvvut ja addujuvvut su gitti, ja du c̄almek galggek oaidnet Babel gonagasa c̄almid, ja su njalbme galgga sardnot du njalmin, ja Babeli galgak don boattet.\x - \xo 34:3 \xt Jer 32:4; 38:23\x* \p \v 4 Gula dadde Hærra sane Sedekias, Juda gonagas! Nuft cælkka Hærra du birra: Ik don galga jabmet mieke bokte. \p \v 5 Rafhest don galgak jabmet, ja nuftgo du vanhemi diti bolddujuvvui, dai ouddalas̄ gonagasai diti, guđek legje du ouddal, nuft galgga bolddujuvvut maidai du diti, ja du diti galgga vaiddaluvvut: Vuoi, Hærra! Dastgo ovta sane læm mon sardnom, cælkka Hærra.\x - \xo 34:5 \xt 2 Muit 16:14; Jer 22:18\x* \p \v 6 Ja Jeremias, profeta, sarnoi buok daid sanid Sedekiasi, Juda gonagassi, Jerusalemest, \p \v 7 dallego Babel gonagasa soattevækka læi soattamen Jerusalem vuostai ja buok Juda baccam gavpugi vuostai, Lakis vuostai ja Aseka vuostai; dastgo dak læiga dak nana gavpugak, mak læiga baccam Juda gavpugi gaskast.\x - \xo 34:7 \xt Josv 15:35, 39; 2 Muit 11:5, 9\x* \p \v 8 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast, maŋŋelgo gonagas Sedekias læi dakkam litto buok albmugin Jerusalemest frigjavuođa c̄uorvvom birra, \p \v 9 atte juokkehas̄ galgai luoittet su Ebrealas̄ balvvalægje ja juokkehas̄ su Ebrealas̄ balvvalægje nissones luovos, nuft atte i guttege galggam adnet su Judalas̄ vieljas garra balvvalusast.\x - \xo 34:9 \xt 2 Mos 21:2; 5 Mos 15:12\x* \p \v 10 De jægadegje buok oaivamuʒ̄ak ja buok almug, guđek legje dakkam dam litto, atte juokkehas̄ galgai luovos luoittet su balvvalægjes, ja juokkehas̄ su balvvalægje nissones, nuft atte æi si adnam sin s̄atan æmbo garra balvvalusast; si jægadegje ja luitte sin luovos. \p \v 11 Mutto dasto maŋŋel jorgidegje si ruoktot ja valdde ruoktot daid balvvalegjid ja daid balvvalægje nissonid, gæid si legje luovos luoittam, ja naggijegje sin læt balvvalægjen ja balvvalægje nissonen. \p \v 12 De dapatuvai Hærra sadne Jeremiasi Hærrast naft: \p \v 13 Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Mon dakkim litto din vanhemiguim dam bæive, go mon dolvvum sin olgus Egypten ædnamest, garra balvvalus‐viesost, ja mon celkkim: \p \v 14 C̄ic̄c̄id jaǥe galggabetet di luovos luoittet, juokkehas̄ su Ebrealas̄ vieljas, gutte vuovdda jec̄as dudnji, nuft atte son balvval du gutta jaǥe, ja de don galgak luoittet su mannat luovos luttad erit. Mutto din vanhemak æi gulddalam muo æige jorggalam sin beljidæsek mu bællai.\x - \xo 34:14 \xt 2 Mos 21:2; 5 Mos 15:12\x* \p \v 15 Di jorgideidek ruoktot odna bæive ja daǥaidek, mi vuoiggad læ mu c̄almi oudast, c̄uorvodedin frigjavuođa, juokkehas̄ su laǥamuʒ̄ʒ̄asis, ja di daǥaidek litto mu muođoi oudast dam viesost, mi læ goc̄c̄ujuvvum mu namain. \p \v 16 Mutto de jorgideidek di fastain ruoktot ja æppebasoteidek mu nama ja valdidek ruoktot, juokkehas̄ su balvvalægjes ja juokkehas̄ su balvvalægje nissones, gæid di læidek luoittam luovos mannat luttadek erit, ja di naggidek sin læt din balvvalægjen ja balvvalægje nissonen. \p \v 17 Damditi, nuft cælkka Hærra: Epet di læk gullam muo ja c̄urvvom frigjavuođa, juokkehas̄ su vielljasis ja juokkehas̄ su laǥamuʒ̄ʒ̄asis: gæc̄a, mon c̄uorvom frigjavuođa digjidi\f + \fr 34:17 \ft nuft atte im mon læk s̄atan gukkeb din Hærra.\f*, cælkka Hærra, nuft atte di addujuvvubetet miekkai, rottodavddi ja nælggai, ja mon addam din dokko illastuvvut buok ædnam rikain.\x - \xo 34:17 \xt Jer 21:9; 24:10\x* \p \v 18 Ja mon addam daid olbmaid, guđek bagjeldulbme mu litto, guđek æi doallam dam litto sanid, maid si dakke mu muođoi oudast, litto dam galbe bokte, maid si c̄uppe guovte bittai, ja de vaʒʒe dam bittai gaskal.\x - \xo 34:18 \xt 1 Mos 15:9\xta ; j. n. v.\x* \p \v 19 Juda oaivamuʒ̄aid ja Jerusalem oaivamuʒ̄aid, gonagasa viessobalvvalegjid ja papaid ja buok ædnam albmuga, guđek vaʒʒe galbe bittai gaskal, \p \v 20 mon addam sin sin vas̄alaʒ̄ai gitti ja sin gitti, guđek bivddek sin hæga, ja sin jabma gorodak galggek s̄addat biebmon alme loddidi ja ædnam spiridi.\x - \xo 34:20 \xt Jer 21:7; 7:33\x* \p \v 21 Ja Sedekiasa, Juda gonagasa, ja su oaivamuʒ̄aid aigom mon addet sin vas̄alaʒ̄ai gitti ja sin gitti, guđek bivddek sin hæga. Babel gonagasa soattevæǥa gitti, mi dal læ mannam erit din lutte\f + \fr 34:21 \ft 37, 5.\f*.\x - \xo 34:21 \xt Jer 21:7\x* \p \v 22 Gæc̄a, mon goc̄om, cælkka Hærra, ja buvtam sin ruoktot dam gavpugi, ja si galggek soattat dam vuostai ja valddet dam ja boalddet dam dolain, ja Juda gavpugid aigom mon dakkat mæccen, alma assitaǥa.\x - \xo 34:22 \xt Jer 37:8; 2 Gon 25:9\x* \c 35 \s1 35. Kapittal. \s2 Jeremias bigja Hærra goc̄c̄om mielde vine Reka italaʒ̄ai ouddi, maid si biettalek jukkamest, dainago sin maddar‐ac̄c̄e læi gielddam sin jukkamest vine, 1–11. Dam as̄e mielde cuigod profeta Judalaʒ̄aid sin æppegulolas̄vuođa diti, go si adnek Hærra bakkoma hæjobun, go Rekabitalaʒ̄ak sin maddar‐ac̄esek ravvaga; damditi aiggo Hærra rangas̄tet sin, mutto diktet su arbmogas varjalusas ja buristsivdnadusas orrot Rekabitalaʒ̄ai bagjelist, 12–19. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, beivin, naft:\x - \xo 35:1 \xt Jer 25:1; 26:1\x* \p \v 2 Mana dokko Rekabitalaʒ̄ai vissui ja sarno sigjidi ja doalvo sin Hærra vieso sisa, muttoma sisa gammarin, ja adde sigjidi vine jukkat!\x - \xo 35:2 \xt 1 Muit 2:55\x* \p \v 3 Ja mon valddim Jaasanja, Jirmeja barne, Habasinja barne, ja su vieljaid ja buok su barnid ja obba Rekabitalaʒ̄ai vieso, \p \v 4 ja mon dolvvum sin Hærra vieso sisa, dam gammari, mi gulai Hanan, Jigdalja barne, Ibmel olbma, barnidi, ja dat læi oaivamuʒ̄ai gammar baldast, mi læi Maaseja, Sallum barne, uksalasa favta, gammar bajabælde. \p \v 5 Ja mon bigjim Rekabitalaʒ̄ai vieso manai ouddi littid, vinest dievva, ja stoupaid, ja mon celkkim sigjidi: Jukket vine! \p \v 6 Mutto si celkke: Æp mi aigo jukkat vine; dastgo Jonadab, Rekab bardne, min ac̄c̄e, læ gielddam min ja cælkkam: Epet di galga jukkat vine, epet di æige din manakge, aǥalaʒ̄at,\x - \xo 35:6 \xt 2 Gon 10:15\x* \p \v 7 ja epet di galga huksit viesoid ja epet gilvvet gilvvagid ja epet rakadet vidnegardid daihe adnet daggaraʒ̄aid oabmen; mutto gođi siste galggabetet di assat buok din beividædek, vai di ælas̄eidek ædnag beivid dam ædnamest, gost di orrobetet nuftgo amas olbmuk. \p \v 8 Ja mi gulddaleimek Jonadab, Rekab barne, min ac̄c̄amek jiena juokke dafhost, maid son ravvi migjidi, atte æp mi galga jukkat vine buok min beivinæmek, æp mi æige min akak æige min barnek æige min nieidak, \p \v 9 ja æp huksit aldsesæmek viesoid dai siste orrom varas ja æp adnet vidnegardid æpge bældoid æpge gilvvagid. \p \v 10 Ja mi asaimek gođi siste ja læimek gulolaʒ̄ak ja daǥaimek aito, nuftgo Jonadab, min ac̄c̄e, læi migjidi goc̄c̄om. \p \v 11 Mutto de dapatuvai, go Nebukadnesar, Babel gonagas, manai bajas ædnam vuostai, de mi celkimek: Bottet ja mannop mi Jerusalem sisa Kaldealaʒ̄ai soattevæǥa oudast ja Syrialaʒ̄ai soattevæǥa oudast! Ja de mi assagođimek Jerusalemest.\x - \xo 35:11 \xt 2 Gon 24:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 12 De dapatuvai Hærra sadne Jeremiasi naft: \p \v 13 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Mana dokko ja cælke Juda olbmaidi ja Jerusalem assidi: Epetgo di aigo bagadusa vuostaivalddet, nuft atte di gulddalepet mu sanid? cælkka Hærra. \p \v 14 Jonadab, Rekab barne, sanek læk dollujuvvum, dak, maid son ravvi su manaidasas, atte æi si galggam jukkat vine, ja æi si læk jukkam vine gidda dam bæive ragjai, mutto si læk gulddalam sin ac̄esek bakkoma. Ja mon læm sardnom digjidi arrad ja oktelassi, mutto epet di læk gulddalam muo.\x - \xo 35:14 \xt Jer 25:3, 4\x* \p \v 15 Ja mon vuolgatim din lusa buok mu balvvalegjidam, profetaid, arrad ja oktelassi ja celkkim: Jorgideket dadde, juokkehas̄ su bahas gæinostes erit, ja buoredeket din daǥoidædek, ja allet vagjol æra ibmeli maŋest sin balvvalam varas! De di galggabetet assat dam ædnamest, maid mon læm addam digjidi ja din vanhemidi. Mutto epet di jorggalam din beljidædek ja epet gulddalam muo.\x - \xo 35:15 \xt Jer 18:11; 25:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 16 Duođai, Jonadab, Rekab barne, manak læk doallam sin ac̄esek bakkoma, maid son goc̄oi sigjidi; mutto dat almug i læk gulddalam muo. \p \v 17 Damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon divtam boattet Juda bagjeli ja buok Jerusalem assi bagjeli buok dam oasetesvuođa, maid mon læm sardnom sin bagjel, dađemielde go mon sardnom sigjidi, mutto æi si gullam, ja mon ravkkim sin, mutto æi si vastedam.\x - \xo 35:17 \xt Es 65:12; 66:4; Jer 7:13\x* \p \v 18 Mutto Rekabitalaʒ̄ai vissui celki Jeremias: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Dađemielde go di lepet gulddalam Jonadab, din ac̄adek, bakkoma ja doallam buok su bakkomid ja dakkam aito, nuftgo son goc̄oi digjidi, \p \v 19 damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: I galga vaillot Jonadabest, Rekab barnest, olmai, gutte galgga c̄uoʒ̄ʒ̄ot mu muođoi oudast buok beivid. \c 36 \s1 36. Kapittal. \s2 Gonagas Jojakim njæljad jaǥest goc̄c̄o Hærra Jeremias bajas c̄allet buok su einostusaides gidda Josias aige rajest; daidas̄i almug daggo bokte dolvvujuvvut jorggalussi, 1–3. Profeta dakka Hærra goc̄c̄om mielde Baruk, c̄alle, bokte ja dikta dam tempel siste lokkat girje albmug ouddi muttom fastobæive, 4–10. As̄s̄e dieđetuvvu oaivamuʒ̄aidi, guđek diktek Baruka boattet ja lokkat girje bajas, 11–15. Suorgganemin goc̄c̄uk si Baruk ja Jeremias c̄iekkadet, ja si dieđetek gonagassi as̄e, 16–20. Dat vieʒ̄ata girje ja adda dam bajaslokkujuvvut, mutto c̄uopad dam farga moallon ja suppe dam dolli. Son bivdda dus̄s̄as doppit Jeremiasa ja Baruka, 21–26. Hærra goc̄c̄o Jeremiasa c̄aletet einostusaid nubbe æra girjai ja gulatet, atte i oktage Jojakim nalest galga s̄addat gonagassan, son jes̄ i galga oaʒ̄ʒ̄ot havde, ja ænam galgga dus̄s̄aduvvut, 27–31. Baruk c̄alla ođđasist daid ouddalas̄ einostusaid, ja daidi lasetuvvujek vela ædnag æra einostusak, 32. \p \v 1 Ja de dapatuvai Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, njæljad jaǥest, de dapatuvai dat sadne Jeremiasi Hærrast:\x - \xo 36:1 \xt Jer 25:1\x* \p \v 2 Valde aldsesad girjegæro ja c̄ale dasa buok daid sanid, maid mon læm dudnji sardnom Israel bagjel ja Juda bagjel ja buok bakenlas̄ albmugi bagjel dam bæive rajest, go mon dudnji sardnum, Josias beivi rajest ja gidda dam bæive ragjai! \p \v 3 Daidas̄i Juda viesso aiggot gullat buok dam oasetesvuođa, maid mon jurdas̄am sigjidi dakkat, vai si jorgidifc̄e, juokkehas̄ su bahas gæinostes erit, ja vai mon bæsas̄im andagassi addet sigjidi sin værredaǥo ja sin suddo.\x - \xo 36:3 \xt Jer 26:3; Esek 12:3\x* \p \v 4 De ravkai Jeremias Baruka, Nerija barne, ja Baruk c̄ali Jeremias njalme mielde buok Hærra sanid, maid son læi sudnji sardnom, girjegerrui.\x - \xo 36:4 \xt Jer 32:12; 45:1\x* \p \v 5 Ja Jeremias goc̄oi Baruka ja celki: Mon læm hettijuvvum, im mon mate boattet Hærra vissui. \p \v 6 Mutta mana don dokko ja bajasloǥa girjegærost, maid don læk c̄allam mu njalme mielde, Hærra sanid albmuga belji ouddi Hærra vieso siste muttom fastobæive! Maidai obba Juda belji ouddi, mi læ boattam su gavpugines, galgak don dam lokkat. \p \v 7 Daidas̄e si bigjat sin vuollegis rokkadusasek Hærra muođoi ouddi vuolas ja jorgidet, juokkehas̄ su bahas gæinostes erit; dastgo stuores læ dat moarre ja dat sutto, maid Hærra læ sardnom dam albmuga bagjeli.\x - \xo 36:7 \xt Jer 26:3\x* \p \v 8 Ja Baruk, Nerija bardne, daǥai aito, nuftgo Jeremias, profeta, læi sudnji goc̄c̄om, go son bajasloǥai Hærra sanid girjest Hærra viesost. \p \v 9 Dastgo dapatuvai Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, viđad jaǥest, ovcad manost, de c̄urvvujuvvui, atte buok almug Jerusalemest ja buok almug, mi læi boattam Juda gavpugin Jerusalemi, galgai adnet borakættaivuođaid Hærra muođoi oudast. \p \v 10 De bajasloǥai Baruk Jeremiasa sanid girjest Hærra viesost, Gemarja, c̄alle, Safan barne, gammarest, bajeb ouddas̄iljost, Hærra vieso ođđa porta uksaraige oudast, buok albmuga belji ouddi.\x - \xo 36:10 \xt 2 Gon 22:3; Jer 26:10\x* \p \v 11 Ja Mikaja, Gemarja bardne, Safan bardne, gulai buok Hærra sanid girjest. \p \v 12 Ja son manai vuolas gonagasa vissui, c̄alle gammari, ja gæc̄a, dast legje c̄okkamen buok oaivamuʒ̄ak: Elisama, c̄alle, ja Delaja, S̄emaja bardne, ja Elnatan, Akbor bardne, ja Gemarja, Safan bardne, ja Sedekias, Hananja bardne, ja buok oaivamuʒ̄ak. \p \v 13 Ja Mikaja dieđeti sigjidi buok daid sanid, maid son læi gullam, dallego Baruk bajasloǥai girjest albmuga belji ouddi. \p \v 14 De vuolgategje buok oaivamuʒ̄ak Jehudi, Netanja barne, Selemja barne, Kusi barne, Baruk lusa ja celkke: Valde girjegæro, mast don lokkik albmuga belji ouddi, du giettasad ja boađe deiki! Ja Baruk, Nerija bardne, valdi girjegæro su giettasis ja bođi sin lusa. \p \v 15 Ja si celkke sudnji: C̄okkan vuolas ja loǥa dam min belji ouddi! Ja Baruk loǥai dam sin belji ouddi. \p \v 16 Ja de dapatuvai, go si gulle buok sanid, de jorgitegje si suorgganemin, nubbe nubbes guvllui, ja si celkke Baruki: Mi ferttip dieđetet gonagassi buok daid sanid. \p \v 17 Ja si jerre Barukest ja celkke: Muittal migjidi, moft don c̄allik buok daid sanid su njalme mielde! \p \v 18 Ja Baruk celki sigjidi: Su njalmines sarnoi son munji buok daid sanid, ja mon c̄allim daid girjai blækain. \p \v 19 Ja oaivamuʒ̄ak celkke Baruki: Vuolge ja c̄ieǥa jec̄ad, don ja Jeremias, ja ale divte ovtage diettet, gost doai læppe!\x - \xo 36:19 \xt Jer 36:26\x* \p \v 20 De si manne sisa gonagasa lusa ouddas̄illjoi, mutto girjegæro bigje si Elisama, c̄alle, gammari; ja si dieđetegje gonagasa beljidi buok dam. \p \v 21 De vuolgati gonagas Jehudi dokko vieʒ̄ʒ̄at dam gæro, ja son vieʒ̄ai dam Elisama, c̄alle, gammarest, ja Jehudi bajasloǥai dam gonagasa belji ouddi ja buok oaivamuʒ̄ai belji ouddi, guđek c̄uʒ̄ʒ̄u gonagasa lutte. \p \v 22 Gonagas læi c̄okkamen dalvve‐viesost dam ovcad manost, ja dollalitte buli su muođoi oudast, \p \v 23 ja de dapatuvai, go Jehudi læi bajaslokkam golbma daihe njællje lađe, de c̄uopadi son\f + \fr 36:23 \ft gonagas.\f* dam moallon pennanibin ja suppi dam dolli, mi læi dollalittest, dassac̄i go obba gærro læi loapatuvvum dolast, mi læi dollalittest. \p \v 24 Ja æi si suorgganam æige gaikodam sin biktasidesek, i gonagas ige oktage su balvvalegjin, guđek gulle buok daid sanid,\x - \xo 36:24 \xt 2 Gon 22:11\x* \p \v 25 ja vaiko Elnatan ja Delaja ja Gemarja duođalaʒ̄at rokkadalle gonagasa diktet gæro boaldekættai, de i son gullam almake sin. \p \v 26 Ja gonagas goc̄oi Jerahmeel, gonagasbarne, ja Seraja, Asriel barne, ja Selemja, Abdeel barne, doppit Baruka, c̄alle, ja Jeremias, profeta; mutto Hærra c̄ieǥai sodno.\x - \xo 36:26 \xt Jer 36:19\x* \p \v 27 Ja Hærra sadne dapatuvai Jeremiasi, maŋŋelgo gonagas læi boalddam girjegæro ja daid sanid, maid Baruk læi c̄allam Jeremias njalme mielde, naft: \p \v 28 Valde aldsesad fastain æra girjegæro ja c̄ale dasa buok daid ouddalas̄ sanid, mak legje dam oudeb gærost, maid Jojakim, Juda gonagas, boldi! \p \v 29 Ja Jojakim, Juda gonagasa, birra galgak don cælkket: Nuft cælkka Hærra: Don bolddik dam gæro ja celkkik: Manne c̄allik don dasa nuft: Babel gonagas galgga boattet ja dus̄s̄adet dam ædnama ja erithævatet dast olbmuid ja spirid? \p \v 30 Damditi, nuft cælkka Hærra Jojakim, Juda gonagasa, birra: I sust galga læt oktage, gutte galgga c̄okkat David truono alde, ja su jabma gorod galgga vællat dokko suppijuvvum baka ouddi bæivveg ja buollas̄ ouddi ikko.\x - \xo 36:30 \xt Jer 22:19\x* \p \v 31 Ja mon aigom ocatallat su ja su nale ja su balvvalegjid sin værredaǥo diti, ja mon aigom diktet boattet sin bagjeli ja Jerusalem assi bagjeli ja Juda olbmai bagjeli buok dam oasetesvuođa, maid mon læm gulatam sigjidi, mutto æi si gullam.\x - \xo 36:31 \xt Jer 35:17\x* \p \v 32 De valdi Jeremias nubbe æra girjegæro ja addi dam Baruki, Nerija bardnai, c̄allai, ja son c̄ali dasa Jeremias njalme mielde buok dam girje sanid, maid Jojakim, Juda gonagas, læi boalddam dolast, ja de s̄adde vela lasetuvvut daidi ædnag daggar sanek. \c 37 \s1 37. Kapittal. \s2 Dam aige, go Jeremias i vela læm giddagasast, ja go Babylonialaʒ̄ak legje hæittam Jerusalema birrastattemest mannam varas Egyptalaʒ̄ai vuostai, anoti Sedekias, vai profeta rokkadalas̄i su ja albmuga oudast, 1–5. Jeremias vasted sudnji dalle, atte Egyptalaʒ̄ak æi galga læt sudnji manenge vækken, ja atte Babylonialaʒ̄ak galggek fastain boattet ja valddet Jerusalema, mi aibas vissasi galgga dus̄s̄aduvvut, 6–10. Dam aige guoddaluvvu profeta, go son aiggo vuolgget Benjamin ædnami, dego son aigus̄i mannat vas̄alaʒ̄a bællai, son cabmujuvvu ja suppijuvvu giddagassi, 11–16. Gonagas vieʒ̄ata su lusas oaʒ̄ʒ̄om varas sust Hærra sane, ja Jeremias gulat sudnji, atte son galgga addujuvvut vas̄alaʒ̄ai gitti. Profeta rokkusa mielde gæped dadde gonagas su fanggavuođa, 17–21. \p \v 1 Ja Sedekias, Josias bardne, s̄addai gonagassan Konja\f + \fr 37:1 \ft 22, 24.\f*, Jojakim barne, sagjai; dastgo su læi Nebukadnesar, Babel gonagas, bigjam gonagassan Juda ædnami.\x - \xo 37:1 \xt 2 Gon 24:17\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 52:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Mutto son ja su balvvalægjek ja ædnam almug æi gulddalam Hærra sanid, maid son sarnoi Jeremias, profeta, bokte. \p \v 3 Ja gonagas Sedekias vuolgati Jehukal, Selemja barne, ja Sefanja, Maaseja barne, papa, Jeremias, profeta, lusa ja cælketi: Rokkadala dadde min oudast Hærrai, min Ibmeli!\x - \xo 37:3 \xt Jer 42:2; Es 37:2\xta ; j. n. v.\x* \p \v 4 Jeremias manai dalle sisa ja olgus albmuga gaskast, ja i son læm bigjum giddagassi. \p \v 5 Ja Farao soattevækka læi vuolggam olgus Egyptenest, ja go Kaldealaʒ̄ak, guđek birrastatte Jerusalema, gulle saǥa sin birra, de vulgge si erit Jerusalemest. \p \v 6 De dapatuvai Hærra sadne Jeremiasi, profetai, naft: \p \v 7 Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel: Nuft galggabetet di cælkket Juda gonagassi, gutte din vuolgati mu lusa must jærrat: Gæc̄a, Farao soattevækka, mi læ vuolggam olgus digjidi vækken, galgga maccat ruoktot su ædnamasas, Egypteni, \p \v 8 ja Kaldealaʒ̄ak galggek fastain boattet ja soattat dam gavpug vuostai, ja si galggek valddet dam ja boalddet dam dolain.\x - \xo 37:8 \xt Jer 34:22\x* \p \v 9 Nuft cælkka Hærra: Allet bæte jes̄jec̄aidædek, cælkededinædek: Kaldealaʒ̄ak galggek vissasi mannat erit min lutte! Dastgo æi si galga mannat erit; \p \v 10 vaiko di vela c̄askas̄eidekge obba Kaldealaʒ̄ai soattevæǥa, mi soatta din vuostai, ja vaiko sin gaskast bacas̄e dus̄s̄e soames sagga havvadattujuvvum olbmak, de dak c̄uoʒ̄ʒ̄elifc̄e bajas, jes̄gutteg su goađestes, ja boaldas̄e dam gavpuga dolain. \p \v 11 Ja de dapatuvai, go Kaldealaʒ̄ai soattevækka læi vuolggam erit Jerusalemest Farao soattevæǥa diti, \p \v 12 de vulgi Jeremias olgus Jerusalemest mannam diti Benjamin ædnami, vieʒ̄ʒ̄am varas dobbe su oases, albmuga gaskast. \p \v 13 Ja go son læi Benjamin portast, gost læi bagjeligæc̄c̄e, gæn namma læi Jerija, Selemja bardne, Hananja bardne, de doppi dat Jeremiasa, profeta, ja celki: Don aigok mannat Kaldealaʒ̄ai bællai. \p \v 14 De celki Jeremias: Dat læ gieles; im mon aigo mannat Kaldealaʒ̄ai bællai. Mutto Jerija i gulddalam Jeremiasa, mutto doppi su ja doalvoi su oaivamuʒ̄ai lusa. \p \v 15 De moaratuvve oaivamuʒ̄ak Jeremias ala ja cabme su, ja si bigje su fanggavissui, Jonatan, c̄alle, vissui: dastgo dam legje si dakkam giddagassan.\x - \xo 37:15 \xt Jer 20:2\x* \p \v 16 Go Jeremias læi s̄addam fanggavissui, gællari, ja læi c̄okkam dobbe ædnag beivid,\x - \xo 37:16 \xt Jer 38:6\x* \p \v 17 de bijai gonagas Sedekias sane ja vieʒ̄ati su, ja gonagas jærai sust su viesostes suollemasat ja celki: Lægo mikkege sanid Hærrast? Ja Jeremias celki: Læ galle. Ja son celki: Babel gonagasa gitti galgak don addujuvvut.\x - \xo 37:17 \xt Jer 34:21\x* \p \v 18 Ja Jeremias celki gonagas Sedekiasi: Maid mon læm suddodam du vuostai ja du balvvalegji vuostai ja dam albmuga vuostai, go di lepet bigjam muo giddagassi? \p \v 19 Ja gost læk din profetak, guđek profetastalle digjidi ja celkke: Babel gonagas i galga boattet din bagjeli ja dam ædnam bagjeli? \p \v 20 Ja dal, gula dadde, mu hærram gonagassam! Divte dadde mu vuollegis rokkusa bigjujuvvut du muođoidad ouddi, ja ale vuolgat muo ruoktot Jonatan, c̄alle, vissui, amam mon dokko jabmet!\x - \xo 37:20 \xt Jer 38:26\x* \p \v 21 De goc̄oi gonagas Sedekias, ja si bigje Jeremiasa gattijume vuollai faktas̄illjoi ja adde sudnji laibe juokke bæivvai laibbedakki balggast, dassac̄i go buok laibbe gavpugest læi loktujuvvum. Ja Jeremias s̄addai orrot faktas̄iljost.\x - \xo 37:21 \xt Jer 38:9; 52:6\x* \c 38 \s1 38. Kapittal. \s2 Go albmuga oaivamuʒ̄ak legje gullam, atte Jeremias læi nevvom albmuga vuolladastet Kaldealaʒ̄aidi, de balkestattek si su dego albmuga vas̄alaʒ̄a vujotakgaivvoi; dast gagjujuvvu son Etiopalaʒ̄a Ebed‐Melek bokte ja bigjujuvvui fastain faktas̄illjoi, 1–13. Son viʒ̄ʒ̄ujuvvu gonagasa lusa ja nævvo maidai su vuolladastet, 14–23. Gonagas goc̄c̄o su adnet dam sarnodæme c̄ikkusist oaivamuʒ̄ai oudast, maid Jeremias maidai dakka. Son fertte orrot faktas̄iljost gidda Jerusalem valddujume ragjai, 24–28. \p \v 1 Mutto Sefatja, Mattan bardne, ja Gedalja, Pashur bardne, ja Jukal, Selemja bardne, ja Pashur, Malkia bardne, gulle daid sanid, maid Jeremias sarnoi buok albmugi, go son celki: \p \v 2 Nuft cælkka Hærra: Dat, gutte orro dam gavpugest, galgga jabmet mieke bokte, nælge bokte ja rottodavda bokte; mutto dat, gutte manna olgus Kaldealaʒ̄ai lusa, galgga ællet, son galgga oaʒ̄ʒ̄ot su hægas salas̄en ja ællet.\x - \xo 38:2 \xt Jer 21:9\x* \p \v 3 Nuft cælkka Hærra: Dat gavpug galgga vissasi addujuvvut Babel gonagasa soattevæǥa gitti, ja son galgga valddet dam.\x - \xo 38:3 \xt Jer 32:3\x* \p \v 4 De celkke oaivamuʒ̄ak gonagassi: Divte dadde dam olbma goddujuvvut, dađemielde go son satta daid soatte‐olbmaid, guđek læk baccam dam gavpugi, ja buok albmuga diktet gieđaidæsek njuorrat go son sardno daggar sanid sigjidi! Dastgo i dat olmai bivde dam albmuga avke, mutto dam oasetesvuođa.\x - \xo 38:4 \xt Amos 7:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 De celki gonagas Sedekias: Gæc̄a, son læ din gieđast; dastgo i gonagas væje maidege din vuostai. \p \v 6 De si valdde Jeremiasa ja suppijegje su Malkia, gonagasbarne, gaivvoi, mi læi faktas̄iljost, ja si vuolas luitte Jeremiasa baddiguim, ja i gaivost læm c̄acce, mutto vujotak, ja Jeremias vuojoi vuolas vujotakki.\x - \xo 38:6 \xt 1 Mos 37:24\x* \p \v 7 Ja Ebed‐Melek, Etiopalas̄, muttom galdok, gutte læi gonagasa viesost, gulai, atte si legje suppim Jeremiasa gaivvoi, ja gonagas læi c̄okkamen Benjamin portast. \p \v 8 De manai Ebed‐Melek olgus gonagasa viesost ja sarnoi gonagassi ja celki: \p \v 9 Mu hærram gonagassam! Dak olbmak læk bahast mænnodam juokke dafhost, maid si læk dakkam Jeremias, profeta, vuostai, gæn si læk suppim gaivvoi, ja son jabma dokko, gost son læ, nælggai; dastgo i læk s̄atan æmbo laibbe gavpugest.\x - \xo 38:9 \xt Jer 37:21\x* \p \v 10 De goc̄oi gonagas Ebed‐Meleka, Etiopalaʒ̄a, ja celki: Valde golbma loǥe olbma dabe mieldad, ja gæse Jeremias, profeta, bajas gaivost, ouddalgo son jabma! \p \v 11 Ja Ebed‐Melek valdi olbmaid mieldes ja manai sisa gonagasvissui, vuorkkagammar vuollai, ja valdi dobbe lipparid gaikkanam biktasin ja lipparid nokkam biktasin ja vuolas luiti daid Jeremias lusa gaivo sisa baddiguim. \p \v 12 Ja Ebed‐Melek, Etiopalas̄, celki Jeremiasi: Bija dadde lipparid dain gaikkanam ja nokkam biktasin du gieđavulidasad, baddi vuollai! Ja Jeremias daǥai nuft. \p \v 13 Ja si gesse Jeremiasa bajas baddiguim ja oʒ̄ʒ̄u su bajas gaivost, ja Jeremias oroi faktas̄iljost.\x - \xo 38:13 \xt Jer 37:21; 39:14\x* \p \v 14 Ja gonagas Sedekias bijai sane ja vieʒ̄ai Jeremias, profeta, lusas goalmad fæskari, mi læ Hærra viesost, ja gonagas celki Jeremiasi: Mon aigom jærrat dust juoida; ale c̄ieǥa must maidege! \p \v 15 Ja Jeremias celki Sedekiasi: Go mon gulatam dudnji dam, ikgo don dalle aigo muo goddetet? Ja go mon addam dudnji rađe, de ik don aigo dadde muo gulddalet.\x - \xo 38:15 \xt Luk 22:67, 68\x* \p \v 16 De vuornoi gonagas Sedekias Jeremiasi c̄ikkusist ja celki: Nuft duođai go Hærra ælla, gutte læ sivdnedam migjidi dam sielo, de im mon aigo du goddet imge addet du dai olbmai gitti, guđek bivddek du hæga.\x - \xo 38:16 \xt Jer 38:4, 5\x* \p \v 17 Ja Jeremias celki Sedekiasi: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Jos don manak olgus Babel gonagasa oaivamuʒ̄ai lusa, de galgga du siello ællet, ja dat gavpug i galga dolain bolddujuvvut, ja don galgak ællet, don ja du viesso. \p \v 18 Mutto jos don ik mana olgus Babel gonagasa oaivamuʒ̄ai lusa, de galgga dat gavpug addujuvvut Kaldealaʒ̄ai gitti, ja si galggek boalddet dam dolain, ja ik don galga bæssat sin gieđast.\x - \xo 38:18 \xt 2 Muit 36:12; Jer 34:2\x* \p \v 19 Mutto gonagas Sedekias celki Jeremiasi: Mon balam dain Judalaʒ̄ain, guđek læk mannam Kaldealaʒ̄ai bællai, atte mon s̄addam addujuvvut sin gitti, ja atte si mænnodek muina bahas lakai. \p \v 20 Mutto Jeremias celki: Ik don galga addujuvvut; gulddal dadde Hærra jiena dam dafhost, maid mon dudnji sarnom, vai dudnji burist gævas̄i, ja vai du siello ælas̄i! \p \v 21 Mutto jos don biettalak mannamest olgus, de læ dat dat sadne, maid Hærra læ addam muo oaidnet:\x - \xo 38:21 \xt 2 Muit 36:12\x* \p \v 22 Gæc̄a, buok dak nissonak, guđek læk vela baccam Juda gonagasa vissui, dolvvujuvvujek olgus Babel gonagasa oaivamuʒ̄ai lusa, ja si celkkek dudnji: Du buorek ustebak læk du fillim ja du vuoittam; du juolgek læk vugjom ribaki, si læk gaiddam ruoktot.\x - \xo 38:22 \xt Obad 1:7\x* \p \v 23 Ja buok du akak ja du manak galggek dolvvujuvvut olgus Kaldealaʒ̄ai lusa, ja ik don galga bæssat sin gieđast; mutto Babel gonagasa gieđa bokte galgak don doppijuvvut, ja dam gavpuga galgak don boalddet dolain\f + \fr 38:23 \ft du dafhost s̄adda dat bolddujuvvut.\f*.\x - \xo 38:23 \xt Jer 32:4; 34:3\x* \p \v 24 Ja Sedekias celki Jeremiasi: Ale divte ovtage oaʒ̄ʒ̄ot diettet dai sani birra, amad don jabmet! \p \v 25 Ja go oaivamuʒ̄ak oʒ̄ʒ̄uk gullat, atte mon læm duina sardnom, ja si bottek du lusa ja celkkek dudnji: Muittal migjidi, maid don læk sardnom gonagassi! Ale c̄ieǥa dam mist, amamek mi du goddet! Maid læ gonagas sardnom dudnji? — \p \v 26 de galgak don cælkket sigjidi: Mon bigjim mu vuollegis rokkusam gonagasa muođoi ouddi, amas son doalvvot muo ruoktot Jonatan vissui, dobbe jabmet.\x - \xo 38:26 \xt Jer 37:20\x* \p \v 27 Ja buok oaivamuʒ̄ak botte Jeremiasa lusa ja jerre sust, ja son vastedi sigjidi aibas, nuftgo gonagas læi goc̄c̄om. Ja si orru javotaǥa ja adde su rafhest orrot; dastgo as̄s̄e i s̄addam diettevassi. \p \v 28 Ja Jeremias oroi faktas̄iljost gidda dam bæive ragjai, go Jerusalem valddujuvvui. \c 39 \s1 39. Kapittal. \s2 Jerusalem valddujuvvu, Sedekias valddujuvvu gidda, ja su c̄almek eritc̄uggujuvvuba; son jes̄ bigjujuvvu lakkidi, su barnek ja dak alemuʒ̄ak goddujuvvujek, gavpug bolddujuvvu, ja dam muvrak gaikkujuvvujek vuolas, ja almug, ærrebgo dak hæjomusak, erit dolvvujuvvujek Babeli, 1–10. Jeremias bestujuvvu Nebukadnesar goc̄c̄om mielde Nebusaradan bokte su giddagasastes ja addujuvvu Gedalja halddoi, 11–14. Hærra læi juo ouddal loppedam Ebed‐Meleki aiggot gagjot su, dainago son læi dorvastam Hærra ala, 15–18. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go Jerusalem læi valddujuvvum (dastgo Sedekias, Juda gonagasa, ovcad jaǥest, loǥad manost, de bođi Nebukadnesar, Babel gonagas, ja buok su soattevækka Jerusalemi ja birrastatte dam;\x - \xo 39:1 \xt Jer 52:4\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 25:1\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Muit 36:17\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Sedekiasa okta nubbe loǥad jaǥest, njæljad manost, mano ovcad bæivest, de gaikku si gavpug sisa), \p \v 3 de botte buok Babel gonagasa oaivamuʒ̄ak sisa ja c̄okkanegje gaskaportti, Nergal‐Sareser, Samgar‐Nebu, Sarsekim, gonagasa viesso‐balvvalegji oaivamuʒ̄ak, Nergal‐Sareser, Magalaʒ̄ai oaivamus̄, ja buok dak æra Babel gonagasa oaivamuʒ̄ak. \p \v 4 Ja de dapatuvai, go Sedekias, Juda gonagas, ja buok soatte‐olbmak oidne sin, de si bataregje ja vulgge ikko olgus gavpugest balgga mielde gonagasa gilvagarde guvllui porta c̄ađa goabbas̄aǥai muvrai gaskal; ja son\f + \fr 39:4 \ft gonagas.\f* manai olgus balgga mielde dam avddem mæce guvllui.\x - \xo 39:4 \xt Esek 12:12\x* \p \v 5 Ja Kaldealaʒ̄ai soattevækka vulgi sin maŋŋai ja jovsai Sedekiasa Jeriko avddem mecin, ja si valdde su ja dolvvu su bajas Nebukadnesar, Babel gonagasa, lusa, Riblai Hamat ædnamest, ja son celki duomo su bagjel. \p \v 6 Ja Babel gonagas goddi Sedekias barnid Riblast su c̄almi oudast; nuftgis maidai goddi Babel gonagas buok alla hærraid Judast.\x - \xo 39:6 \xt Jer 52:10\xta ; j. n. v.;\xta* 24\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 25:6, 7, 18\xta ; j. n. v.\x* \p \v 7 Ja Sedekiasa c̄almid addi son c̄uovǥatuttujuvvut, ja son divti su c̄adnujuvvut guvtin væikkelakkin doalvvom varas su Babeli.\x - \xo 39:7 \xt Duob 16:21\x* \p \v 8 Ja gonagasa vieso ja albmuga viesoid boldde Kaldealaʒ̄ak dolain, ja Jerusalem muvraid gaikku si vuolas. \p \v 9 Ja albmuga bacatasa, sin, guđek legje vela baccam gavpugi, ja daid eritjorralam olbmuid, guđek legje mannam su bællai, ja albmuga bacatasa, sin, guđek legje baccam, eritdoalvoi Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, Babeli. \p \v 10 Mutto muttomid dam hæjos albmugest, gæin i læm mikkege, divti Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, baccet Juda ædnami, ja son addi sigjidi vidnegardid ja bældoid dam sæmma bæive. \p \v 11 Ja Nebukadnesar, Babel gonagas, addi ravvaga Jeremiasa harrai Nebusaradan, hæggafavtai oaivamuʒ̄a, bokte, go son celki: \p \v 12 Valde su ja divte du c̄almidad læt su bagjel, ja ale daǥa sudnji maidege bahaid! Daǥa suina, nuftgo son dudnji sardno.\x - \xo 39:12 \xt Jer 40:4\xta ; j. n. v.;\xta* Salm 105:15\x* \p \v 13 De vuolgati Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, ja Nebusasban, gonagasa viesso‐balvvalegji oaivamus̄, ja Nergal‐Sareser, Magalaʒ̄ai oaivamus̄, ja buok Babel gonagasa oaivamuʒ̄ak, \p \v 14 — si vuolgategje sane ja valdde Jeremiasa faktas̄iljost, ja si adde su Gedalja, Akikam barne, Safan barne, halddoi, vai son dolvus̄i su olgus su vissusis; ja son oroi albmuga gaskast. \p \v 15 Mutto Hærra sadne læi dapatuvvam Jeremiasi, go son læi c̄okkamen giddagasast faktas̄iljost, naft: \p \v 16 Vuolge dokko ja cælke Ebed‐Meleki, Etiopalaʒ̄ʒ̄i: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon divtam mu sanidam boattet dam gavpuga bagjeli bahabussi ja im buorebussi, ja dak galggek ollas̄uttujuvvut du muođoi oudast dam bæive.\x - \xo 39:16 \xt Jer 38:7\x* \p \v 17 Mutto mon aigom gagjot du dam bæive, cælkka Hærra, ja ik don galga addujuvvut dai olbmai gitti, gæin don balak. \p \v 18 Dastgo mon aigom diktet du bessujussi bæssat, ja ik don galga gac̄c̄at mieke oudast, mutto don galgak oaʒ̄ʒ̄ot du hægad salas̄en, dainago don dorvastik mu ala, cælkka Hærra.\x - \xo 39:18 \xt Dan 6:24\x* \c 40 \s1 40. Kapittal. \s2 Nebusaradan dovdasta Jeremiasi, atte dat, mi læ dapatuvvam Judalas̄ albmugi, læ Hærra sane ollas̄uttujubme ja boatta albmuga æppegulolas̄vuođast Hærra vuostai; son adda profeta halddoi valljit, aiggogo son mannat sin mielde Babeli daihe orrot ædnamestes, ja de son dikta su mannat Gedalja lusa Mispai, gæn Nebukadnesar læ bigjam ædnam bagjeli, 1–6. Soattehærrak ja muttom oasse albmugest servvek Gedaljai, gi nævvo sin balvvalet Babel gonagasa, 7–12. Johanan ja ærrasak goc̄c̄uk Gedalja varotet jec̄as Ismaelest, gutte læ jurddagest su goddet; mutto Gedalja i osko dam, 13-16. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi Hærrast, maŋŋelgo Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, læi luovosluoittam su Ramast, go son vieʒ̄ai su, go son læi c̄adnujuvvum lakkiguim buok dai eritdolvvujuvvum olbmui gaskast Jerusalemest ja Judast, guđek dolvvujuvvujegje Babeli. \p \v 2 Dastgo hæggafavtai oaivamus̄ vieʒ̄ai Jeremiasa ja celki sudnji: Hærra, du Ibmelad, læ sardnom dam oasetesvuođa dam baike vuostai. \p \v 3 Ja Hærra divti dam boattet ja daǥai, nuftgo son læi sardnom; dastgo di læidek suddodam Hærra vuostai ja epet gulddalam su jiena, ja de dapatuvai dat digjidi. \p \v 4 Ja dal, gæc̄a, mon læm odne c̄oavddam du lakkin luovos, mak legje du gieđast gidda. Jos dat læ buorre du c̄almi oudast boattet mu mielde Babeli, de boađe, ja mon aigom diktet mu c̄albmam læt du bagjel. Mutto jos dat læ baha du c̄almi oudast boattet mu mielde Babeli, de ale boađe! Gæc̄a, obba ænam læ rabas du oudast; gosa du c̄almi oudast læ buorre ja vuoiggad mannat, de mana don dokko! \p \v 5 Ja go son i vela jorgidam guđege guvllui, de celki son: De maca ruoktot Gedalja, Akikam barne, Safan barne, lusa, gæn Babel gonagas læ bigjam bagjeligæc̄c̄en Juda gavpugidi, ja oro su lutte albmuga gaskast, daihe mana, gosaikkenessi du c̄almi oudast læ vuoiggad mannat! Ja hæggafavtai oaivamus̄ addi sudnji borramus̄a ja addaldaǥaid ja luiti su vuolgget. \p \v 6 Ja Jeremias bođi Gedalja, Akikam barne, lusa, Mispai, ja son oroi su lutte albmuga gaskast, sin gaskast, guđek legje baccam ædnami. \p \v 7 Ja go buok soattehærrak, guđek legje mæcest, si ja sin olbmak, gulle, atte Babel gonagas læi bigjam Gedalja, Akikam barne, bagjeligæc̄c̄en ædnami, ja atte son læi addam su gæc̄o vuollai olbmaid ja nissonid ja smavva manaid ja muttomid hæjob gærdest ædnamest, sist, guđek æi læm eritdolvvujuvvum Babeli, \p \v 8 de botte si Gedalja lusa Mispai, sikke Ismael, Netanja bardne, ja Johanan ja Jonatan, Kareah barnek, ja Seraja. Tanhumet bardne, ja Ofai, Netofatitalaʒ̄a, barnek, ja Jesanja, Maakatitalaʒ̄a bardne, si ja sin olbmak. \p \v 9 Ja Gedalja, Akikam bardne, Safan bardne, vuornoi sigjidi ja sin olbmaidi ja celki: Allet bala balvvalæmest Kaldealaʒ̄aid! Orrot ædnamest ja balvvaleket Babel gonagasa! De galgga digjidi burist gævvat.\x - \xo 40:9 \xt 2 Gon 25:24\x* \p \v 10 Ja mon, gæc̄a, mon orom Mispast c̄uoʒ̄ʒ̄om diti dai Kaldealaʒ̄ai muođoi oudast, gæk bottek min lusa, ja di, c̄okkijeket di vine ja s̄addoid ja oljo ja bigjet dam din littidasadek ja orrot din gavpuginadek, maid di lepet valddam oabmenædek! \p \v 11 Maidai buok dak Judalaʒ̄ak, guđek legje Moabest ja Ammon manai gaskast ja Edomest, ja si, guđek legje buok ædnamin, gulle, atte Babel gonagas læi addam Judai bacatasa, ja atte son læi bigjam Gedalja, Akikam barne, Safan barne, sin bagjeli. \p \v 12 Ja buok Judalaʒ̄ak macce ruoktot buok dain baikin, gosa si legje agjujuvvum, ja botte Juda ædnami, Gedalja lusa Mispai, ja si c̄okkijegje vine ja s̄addoid stuora ædnagvuođast. \p \v 13 Mutto Johanan, Kareah bardne, ja buok soattehærrak, guđek legje mæcest, botte Gedalja lusa Mispai, \p \v 14 ja si celkke sudnji: Dieđakgo don, atte Baalis, Ammon manai gonagas, læ vuolgatam Ismaela, Netanja barne, du goddem varas? Mutto Gedalja, Akikam bardne, i oskom sigjidi. \p \v 15 Ja Johanan, Kareah bardne, celki Gedaljai suollemasat Mispast: Suova juo muo mannat dokko ja goddet Ismaela, Netanja barne, ja i guttege oaʒ̄o dam diettet! Manne galgga son du goddet, ja obba Juda, mi læ c̄oagganam du lusa, bieđganet ja Juda bacatas hævvanet?\x - \xo 40:15 \xt 2 Sam 16:9\x* \p \v 16 Mutto Gedalja, Akikam bardne, celki Johanani, Kareah bardnai: Ale daǥa dam! Dastgo don sarnok giellasid Ismaela birra. \c 41 \s1 41. Kapittal. \s2 Ismael, muttom olmai Judalas̄ gonagasai soǥast, godda Gedalja ja su olbmaid ja vela æmbo olbmaid, guđek botte ollo baikin Israel ædnamest, gidda lokkas muddoi, gæid son guođđa heggi, dainago si celkke, atte sist læk c̄ikkujuvvum duvsak mæcest, 1–9. Go Ismael aiggo doalvvot albmuga bacatasa Mispast fanggan Ammonitalaʒ̄ai ædnami, de fallituvvu son Gibeon lutte Johananest. Dak Ismaelest eritdolvvujuvvum olbmuk servvek Johanani; Ismael jes̄ bæssa batarussi, 10-15. Baladedin, atte Nebukadnesar aiggo mavsatet Gedalja sorbmijume, arvvala Johanan oktan buok dai Judalaʒ̄aiguim, guđek legje vela baccam ædnami, vuolgget Egypteni, 16–18. \p \v 1 Ja de dapatuvai c̄ic̄c̄id manost, de bođi Ismael, Netanja bardne, Elisama bardne, gonagaslas̄ nalest, muttom gonagasa oaivamuʒ̄ain, ja loǥe olbma suina Gedalja, Akikam barne, lusa, Mispai, ja si borre dast ovtast Mispast.\x - \xo 41:1 \xt 2 Gon 25:25\x* \p \v 2 De c̄uoʒ̄ʒ̄eli Ismael, Netanja bardne, ja dak loǥe olbma, guđek legje suina, ja si c̄aske Gedalja, Akikam barne, Safan barne, jamas mikin, ja son goddi su, gæn Babel gonagas læi bigjam bagjeligæc̄c̄en ædnami. \p \v 3 Ja buok daid Judalaʒ̄aid, guđek legje su lutte, Gedalja lutte, Mispast, ja daid Kaldealaʒ̄aid, guđek gavdnujuvvujegje dobbe, soatte‐olbmaid, c̄aski Ismael jamas. \p \v 4 Ja de dapatuvai nubbe bæive, maŋŋelgo son læi goddam Gedalja, go i vela oktage diettam dam, \p \v 5 de botte olbmak Sikemest, Silost ja Samariast, gavce loǥe olbma, gæin legje skavc̄ak eritrakijuvvum ja biktasak gaikoduvvum ja havvesarjek oaʒ̄est\f + \fr 41:5 \ft 16, 6.\f*, ja sist læi borramus̄oaffar ja virak gieđastæsek buktem varas dam Hærra vissui. \p \v 6 Ja Ismael, Netanja bardne, manai olgus sin oudald Mispast, ja son vaʒi ja c̄ieroi; ja de dapatuvai, go son fatti sin, de celki son sigjidi: Bottet Gedalja, Akikam barne, lusa!\x - \xo 41:6 \xt Sir 12:23\xta ; j. n. v.\x* \p \v 7 Ja de dapatuvai, go si botte gasko gavpuga, de goddi Ismael, Netanja bardne, sin ja suppi sin gasko gaivo sisa\f + \fr 41:7 \ft 9. v.\f*, son ja dak olbmak, guđek legje suina. \p \v 8 Mutto de gavdnujuvvujegje loǥe olbma sin gaskast, guđek celkke Ismaeli: Ale godde min! Dastgo mist læk c̄ikkum duvsak mæcest, nisojafok ja bivgek ja olljo ja honnig. De divti son sin orrot ja i goddam sin sin vieljai gaskast. \p \v 9 Ja gaivvo, masa Ismael suppi buok dai jabmam olbmai gorodid, gæid son læi goddam ærreb Gedalja, læi dat, maid gonagas Asa læi dakkam Baesa, Israel gonagasa, diti; dam devdi Ismael, Netanja bardne, goddujuvvum olbmaiguim.\x - \xo 41:9 \xt 1 Gon 15:22\x* \p \v 10 Ja Ismael eritdoalvoi fanggan obba albmuga bacatasa, mi læi Mispast, gonagasa nieidaid ja buok albmuga, sin, guđek legje vela baccam Mispai, gæid Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, læi addam Gedalja, Akikam barne, gæc̄o vuollai; sin eritdoalvoi Ismael, Netanja bardne, fanggan, ja son vulgi maŧkai mannam varas rasta Ammon manai lusa. \p \v 11 Mutto go Johanan, Kareah bardne, ja buok soattehærrak, guđek legje suina, gulle buok dam baha, maid Ismael, Netanja bardne, læi dakkam, \p \v 12 de valdde si buok olbmaid ja vulgge soattam varas Ismael, Netanja barne, vuostai, ja si gavdne su dam stuora laddo guorast\f + \fr 41:12 \ft 2 Sam 2, 13.\f*, mi læ Gibeonest. \p \v 13 Ja de dapatuvai, go buok almug, mi læi Ismael mielde, oini Johanan, Kareah barne, ja buok soattehærraid, guđek legje suina, de si illosegje. \p \v 14 Ja buok almug, maid Ismael læi eritdolvvom fanggan Mispast, jorgidi ja vulgi ruoktot ja manai Johanan, Kareah barne, lusa. \p \v 15 Mutto Ismael, Netanja bardne, bæsai batarussi gavcin olbmain Johanan muođoi oudast, ja son manai erit Ammon manai lusa. \p \v 16 De valdi Johanan, Kareah bardne, ja buok soattehærrak, guđek legje suina, obba albmuga bacatasa, Mispa olbmuid, gæid son læi ruoktot buktam Ismaela, Netanja barne, lutte, maŋŋelgo dat læi c̄askam Gedalja, Akikam barne, jamas, olbmaid, soatte‐olbmaid, ja nissonid ja smavva manaid ja gonagasa viesso‐balvvalegjid, gæid son læi buktam ruoktot Gibeonest. \p \v 17 Ja si vulgge maŧkai ja orru Kimham igjasajest, mi læi Bethlehem baldast, mannam varas ain gukkebuidi ja boattem varas Egypteni.\x - \xo 41:17 \xt 2 Sam 19:38; 2 Gon 25:26\x* \p \v 18 — Kaldealaʒ̄ai diti; dastgo si balle sist, dainago Ismael, Netanja bardne, læi goddam Gedalja, Akikam barne, gæn Babel gonagas læi bigjam bagjeligæc̄c̄en ædnami. \c 42 \s1 42. Kapittal. \s2 Soattehærrak ja almug rokkadallek Jeremiasa jærrat Hærrast sin aiggomus̄asek harrai, loppededinæsek dakkat Hærra sane mielde, 1–6. Loǥe bæive gæc̄est vasted Hærra sigjidi profeta bokte, atte jos si bissuk ædnamest, de aiggo son sin vuostai burist dakkat ja varjalet sin Babel gonagasa vuostai, mutto jos si, baladedin soađest ja nælgest, mannek Egypteni, de aiggo son diktet sin hævvanet dobbe, 7–18. Go son ouddal juo dietta sin æppegulolas̄vuođa, cælkka Jeremias sigjidi, atte dak sanek, maid son læ sigjidi gulatam, læk Hærra sanek, ja atte si buktek jec̄aidæsek hævvanæbmai, jos si dakkek dai vuostai, 19–22. \p \v 1 De botte buok soattehærrak ouddan, sikke Johanan, Kareah bardne, ja Jesanja, Hosaja bardne, ja buok almug, sikke smavvak ja stuorrak. \p \v 2 Ja si celkke Jeremiasi, profetai: Divte dadde min vuollegis rokkusæmek bigjujuvvut du muođoi ouddi ja rokkadala min oudast Hærrai, du Ibmelasad, obba dam bacatasa oudast (dastgo harvvak læp mi baccam ædnagin, nuftgo du c̄almek oidnek min dast),\x - \xo 42:2 \xt Jer 37:3; Es 37:4\x* \p \v 3 vai Hærra, du Ibmelad, addas̄i migjidi diettevassi dam gæino, man mielde mi galggap vagjolet, ja dam daǥo, maid mi galggap dakkat. \p \v 4 Ja Jeremias, profeta, celki sigjidi: Mon galgam dam dakkat; gæc̄a, mon aigom rokkadallat Hærrai, din Ibmeli, din sani mielde, ja de galgga dapatuvvat: Juokke sane, maid Hærra digjidi vasted, dam galgam mon digjidi dieđetet; im mon galga dist c̄iekkat ovtage sane. \p \v 5 Ja si celkke Jeremiasi: Hærra lekus duotta ja oskaldas duođas̄tægje min vuostai, jos mi æp daǥa juokke sane mielde, maina Hærra, du Ibmel, vuolgat du min lusa!\x - \xo 42:5 \xt 2 Mos 19:8; 24:3, 7\x* \p \v 6 Lekus dat buorre daihe baha, de aiggop mi jægadet Hærra, min Ibmelæmek, jiena, gæn lusa mi vuolgatep du, vai migjidi burist gævas̄i, go mi jægadep Hærra, min Ibmelæmek, jiena. \p \v 7 Ja de dapatuvai loǥe bæive gæc̄est, de dapatuvai Hærra sadne Jeremiasi. \p \v 8 Ja son ravkai Johanan, Kareah barne, ja buok soattehærraid, guđek legje suina, ja buok albmuga, sikke smavvaid ja stuorraid, \p \v 9 ja son celki sigjidi: Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel, gæn lusa di vuolgateidek muo bigjam varas din vuollegis rokkusædek su muođoi ouddi: \p \v 10 Jos di bissobetet dam ædnamest, de mon aigom din huksit ja im vuolas gaikkot, ja gilvvet din ja im bajas gaikkot; dastgo mon gađam dam baha, maid mon læm digjidi dakkam.\x - \xo 42:10 \xt Jer 18:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 11 Allet bala Babel gonagasast, gæst di ballabetet, allet bala sust, cælkka Hærra; dastgo mon læm dinguim din bæstem varas ja din gagjom varas su gieđast.\x - \xo 42:11 \xt Jer 41:18\x* \p \v 12 Ja mon aigom addet din gavdnat vaibmolađesvuođa, ja son galgga armetet din bagjeli ja addet din ruoktot maccat din ædnamasadek. \p \v 13 Mutto jos di cælkkebetet: Æp mi aigo bissot dam ædnamest, nuft atte epet di jægad Hærra, din Ibmelædek, jiena, \p \v 14 mutto cælkkebetet: Æp, mutto Egypten ædnami aiggop mi mannat, amamek mi oaidnet soađe ja amamek gullat basun c̄uogjama ja amamek nælggot laibe maŋŋai, ja dobbe aiggop mi orrot, — \p \v 15 de gullet dal damditi Hærra sane, di, guđek lepet baccam Judast: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Jos di jorggalepet din muođoidædek mannam varas Egypteni, ja di mannabetet dokko assam varas dobbe, \p \v 16 de galgga dapatuvvat, atte miekke, mast di ballabetet, galgga joksat din dobbe Egypten ædnamest, ja nælgge, mast di ballabetet, galgga doarredet din dastamaŋest dobbe Egyptenest, ja dobbe galggabetet di jabmet. \p \v 17 Ja buok dak olbmak, guđek læk jorggalam sin muođoidæsek mannam varas Egypteni assam diti dobbe, si galggek jabmet mieke bokte, nælge bokte ja rottodavda bokte, ja i oktage sist galga baccet ige bæssat dam oasetesvuođast, maid mon divtam boattet sin bagjeli.\x - \xo 42:17 \xt Jer 44:12\x* \p \v 18 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Nuftgo mu moarre ja mu sutto golgatuvvui Jerusalem assi bagjeli, nuft galgga mu sutto golgatuvvut din bagjeli, go di boattebetet Egypteni, ja di galggabetet s̄addat vuornesen ja suorgatussan ja garrodussan ja higjadussan, ja epet di galga s̄atan æmbo oaidnet dam baike.\x - \xo 42:18 \xt Jer 24:9; 29:18; 44:8, 12\x* \p \v 19 Hærra læ sardnom digjidi, di, guđek lepet baccam Judast: Allet mana Egypteni! Di galggabetet diettet, atte mon læm varrim din odna bæive. \p \v 20 Dastgo di c̄agjedepet ja manatepet hægadek; alma di lepet jec̄a vuolgatam muo Hærra, din Ibmelædek, lusa, go di celkidek: Rokkadala min oudast Hærrai, min Ibmelasamek, ja dieđet migjidi buok, maid Hærra, min Ibmelæmek, cælkka, ja mi aiggop dam dakkat.\x - \xo 42:20 \xt Jer 42:5\x* \p \v 21 Ja mon læm dieđetam digjidi dam odne; mutto epet di læk gullam Hærra, din Ibmelædek, jiena ja buok dam, maina son vuolgati muo din lusa. \p \v 22 De galggabetet di dal diettet, atte di galggabetet jabmet mieke bokte, nælggai ja rottodavddi dam baikest, gosa dist læ hallo mannat assam varas dobbe.\x - \xo 42:22 \xt Jer 42:17\x* \c 43 \s1 43. Kapittal. \s2 Jeremias guoddaluvvu sist, guđek læk albmuga oudastc̄uoʒ̄ʒ̄ok, atte son Baruk avc̄c̄om mielde gulata sigjidi giellasid, ja son dolvvujuvvu oktanaǥa Barukin ja dai ærrasiguim Egypteni, 1–7. Dobbe goc̄c̄o Hærra su ouddagovva‐daǥo bokte ja saniguim dieđetet Judalaʒ̄aidi, atte Egypten galgga addujuvvut Nebukadnesar gitti ja sust dus̄s̄aduvvut, 8–13. \p \v 1 Ja de dapatuvai, go Jeremias læi gærggam sardnomest buok albmugi buok Hærra, sin Ibmela, sanid, maiguim Hærra, sin Ibmel, læi vuolgatam su sin lusa, buok daid sanid, \p \v 2 de celki Asarja, Hosaja bardne, ja Johanan, Kareah bardne, ja buok dak hæbotes olbmak, si celkke Jeremiasi: Don sarnok giellasid; Hærra, min Ibmelæmek, i læk du vuolgatam ja cælkkam: Epet di galga mannat Egypteni assam varas dobbe. \p \v 3 Mutto Baruk, Nerija bardne, hatte du min vuostai addem varas min Kaldealaʒ̄ai gitti, vai si bessek min goddet daihe eritdoalvvot min Babeli. \p \v 4 Ja Johanan, Kareah bardne, ja buok soattehærrak ja buok almug æi gulddalam Hærra jiena, nuft atte si lifc̄e bissom Juda ædnamest. \p \v 5 Mutto Johanan, Kareah bardne, ja buok soattehærrak valdde buok daid, guđek legje baccam Judast, guđek legje ruoktot boattam buok dai bakenlas̄ albmugi lutte, gosa si legje agjujuvvum, assam varas Juda ædnamest,\x - \xo 43:5 \xt Jer 40:11, 12\x* \p \v 6 olbmaid ja nissonid ja smavva manaid ja gonagasa nieidaid ja juokke sielo, maid Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, læi guođđam Gedalja Akikam barne, Safan barne, lusa, ja Jeremias, profeta, ja Baruka, Nerija barne,\x - \xo 43:6 \xt Jer 40:7; 41:10\x* \p \v 7 ja si vulgge Egypten ædnami, dastgo æi si gulddalam Hærra jiena; ja si botte gidda Takpankes ragjai. \p \v 8 Ja Hærra sadne dapatuvai Jeremiasi Takpankesest naft: \p \v 9 Valde du giettasad stuora geđgid ja govc̄a daid laire sisa dilagæđge‐omman gurri, mi læ Farao vieso uksaraige guorast Takpankesest, Judalas̄ olbmai oaidnot! \p \v 10 Ja don galgak cælkket sigjidi: Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon bijam sane ja vieʒ̄ʒ̄am Nebukadnesara, Babel gonagasa, mu balvvalægjam, ja bijam su truono dai geđgi ala, maid mon læm gokc̄am, ja son galgga lebbit su hærvvaranos dai bagjeli. \p \v 11 Ja son galgga boattet dokko ja c̄asket Egypten ædnama; dat, gutte gulla jabmemi, manna jabmemi, ja dat, gutte gulla fanggavutti, manna fanggavutti, ja dat, gutte gulla miekkai, manna miekkai.\x - \xo 43:11 \xt Jer 15:2\x* \p \v 12 Ja mon aigom cakketet Egypten ibmeli viesoid, ja son galgga boalddet daid ja doalvvot daid\f + \fr 43:12 \ft Egypten ibmelak.\f* erit, ja son galgga giessat jec̄as Egypten ædnam sisa, nuftgo baiman giessa jec̄as su biktasides sisa, ja vuolgget dast rafhest olgus.\x - \xo 43:12 \xt Jer 46:25; 2 Mos 12:12; 4 Mos 33:4; Es 10:10\x* \p \v 13 Ja son galgga doagjet baʒid Betsemesest\f + \fr 43:13 \ft Heliopolis.\f*, mi læ Egypten ædnamest, ja Egypten ibmeli viesoid galgga son boalddet dolain. \c 44 \s1 44. Kapittal. \s2 Jeremias sardned Judalaʒ̄aidi Egyptenest, atte go si æi læk addam jec̄aidæsek cuigoduvvut Hærra rangas̄tusast Juda ja Jerusalem bagjel, mutto vela ain dakkek æppe‐ibmelbalvvalusa, de galggek si erit hævatuvvut mieke ja nælge bokte, 1–14. Si vastedek, atte æi si eisege aigo erithæittet æppe‐ibmelbalvvalusast, mi aito læi makkas̄ buktam sigjidi likko, 15–19. Profeta sardned sigjidi dam birra, atte dat læ aito æppeibmelbalvvalæbme, mi læ buktam oasetesvuođa Juda ja Jerusalem bagjeli, ja sardned sigjidi dus̄s̄adume ja hævvanæme, ja mærkkan dam aittag devddujume ala gulat son, atte Egypten gonagas Hofra galgga addujuvvut Nebukadnesara gitti, 20–30. \p \v 1 Dat sadne, mi dapatuvai Jeremiasi, buok daidi Judalaʒ̄aidi, guđek asse Egypten ædnamest, guđek asse Migdolest ja Takpankesest ja Nofest ja Patrosa ædnamest, naft: \p \v 2 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Di lepet oaidnam buok dam oasetesvuođa, maid mon læm diktam boattet Jerusalem bagjeli ja buok Juda gavpugi bagjeli, ja gæc̄a, dak læk mæccen dam bæive, ja i læk oktage, gutte dain assa, \p \v 3 sin bahavuođa diti, maid si dakke muo moaratuttem diti, go si manne dokko boalddem varas suovvasid, balvvalam varas æra ibmelid, maid si æi dovddam, æi si epetge di æige din vanhemak. \p \v 4 Ja mon vuolgatim buok mu balvvalegjidam, profetaid, arrad ja oktelassi din lusa ja celkkim: Allet juo daǥa dam fastes daǥo, maid mon vas̄otam!\x - \xo 44:4 \xt Jer 25:4\x* \p \v 5 Mutto æi si gullam æige jorggalam sin beljidæsek dam bællai, nuft atte si jorgidegje erit sin bahavuođastæsek, nuft atte si æi boalddam suovvasid æra ibmelidi. \p \v 6 De golgatuvvui mu sutto ja mu moarre, ja dat buli Juda gavpugin ja Jerusalem balggai alde, ja dak s̄adde mæccen, avddem baikken, nuftgo dat oidnujuvvu dam bæive. \p \v 7 Ja dal, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Manne dakkabetet di nuft stuora bahavuođa din jec̄aidædek vuostai, nuft atte olmai ja nisson, manna ja njamme manna hævatuvvu dist Juda gaskast, nuft atte digjidi i guđđujuvvu mikkege bacatasaid, \p \v 8 go di moaratuttebetet muo din gieđaidædek daǥoi bokte, boalddem bokte suovvasid æra ibmelidi Egypten ædnamest, gosa di lepet mannam assam varas dobbe, — vai si\f + \fr 44:8 \ft olmai ja nisson j. n. v.;\f* s̄addas̄e hævatuvvut dist, ja vai di s̄addas̄eidek garrodussan ja higjadussan buok ædnam olmus̄s̄lajai gaskast?\x - \xo 44:8 \xt Jer 44:7\x* \p \v 9 Lepetgo di vajaldattam din vanhemidadek baha daǥoid ja Juda gonagasai baha daǥoid ja dam nissoni baha daǥoid ja din baha daǥoidædek ja din nissoni baha daǥoid, maid si dakke Juda ædnamest ja Jerusalem balggai alde? \p \v 10 Æi si læk cuvkkijuvvum\f + \fr 44:10 \ft vuoleduvvum.\f* gidda dam bæive ragjai, ja æi si bala æige vagjol mu laǥa mielde ja mu bakkomi mielde, maid mon læm bigjam din ouddi ja din vanhemi ouddi. \p \v 11 Damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon jorggalam mu muođoidam din vuostai bahabussi ja hævatam varas obba Juda.\x - \xo 44:11 \xt Jer 24:6; Amos 9:4\x* \p \v 12 Ja mon aigom valddet daid baccam olbmuid Judast, guđek jorggaiegje sin muođoidæsek mannam varas Egypten ædnami assam varas dobbe, ja si galggek buokak hævvanet, Egypten ædnamest galggek si gac̄c̄at; mieke bokte, nælge bokte galggek si hævvanet; sikke smavvak ja stuorrak galggek jabmet mieke bokte ja nælge bokte, ja si galggek s̄addat vuornesen, suorgatussan ja garrodussan ja higjadussan.\x - \xo 44:12 \xt Jer 42:17, 18\x* \p \v 13 Ja mon aigom ocatallat sin, guđek læk assamen Egypten ædnamest, nuftgo mon ocatallim Jerusalema, mikin, nelgin ja rottodavđain. \p \v 14 Ja i oktage galga batarussi bæssat ige baccet Juda bacatasast, sist, guđek læk boattam assam varas dobbe Egypten ædnamest, nuft atte guttege boatta ruoktot Juda ædnami, masa sin siello haliduvva ruoktot boattet, dast assam varas; dastgo i oktage galga ruoktot boattet, ærrebgo soabmasak, guđek læk batarussi bæssam.\x - \xo 44:14 \xt Jer 44:28\x* \p \v 15 De vastedegje si Jeremiasi, buok dak olbmak, guđek ditte, atte sin nissonak boldde suovvasid æra ibmelidi, ja buok nissonak, guđek c̄uʒ̄ʒ̄u dast stuora doakken, ja buok almug, mi læi assamen Egypten ædnamest, Patrosast, ja si celkke: \p \v 16 Dam sane dafhost, maid don læk sardnom migjidi Hærra nammi, de æp mi aigo du gulddalet;\x - \xo 44:16 \xt Jer 6:16\xta ; j. n. v.;\xta* 18:12\x* \p \v 17 mutto mi aiggop dakkat buok dam sane mielde, mi læ olgusvuolggam min njalmest, nuft atte mi boalddep suovvasid alme dronnigi ja golgatep jukkamus̄oaffarid sudnji, nuftgo mi læp dakkam, mi ja min vanhemak, min gonagasak ja min oaivamuʒ̄ak, Juda gavpugin ja Jerusalem balggai alde. Dalle mi galletuvvuimek laibin, ja migjidi gævai burist, ja oasetesvuođa æp mi oaidnam.\x - \xo 44:17 \xt Jer 7:18\x* \p \v 18 Mutto dam aige rajest, go mi heitimek boalddemest suovvasid alme dronnigi ja golgatæmest jukkamus̄oaffarid sudnji, de læ mist buok vaillom, ja mieke bokte ja nælge bokte læp mi hævvanam. \p \v 19 Ja go mi boldimek suovvasid alme dronnigi ja golgateimek jukkamus̄oaffarid sudnji, juogoson mi dalle alma min boadnjaidæmek dieđo ja datotaǥa læp rakadam sudnji gakoid su balvvalam diti ja golgatam jukkamus̄oaffarid sudnji?\x - \xo 44:19 \xt Jer 7:18\x* \p \v 20 Ja Jeremias celki buok albmugi, olbmaidi ja nissonidi ja buok albmugi, mi læi sudnji vastedam: \p \v 21 Dam suovastæme, maid di lepet dakkam Juda gavpugin ja Jerusalem balggai alde, di ja din vanhemak, din gonagasak ja din oaivamuʒ̄ak ja ædnam almug, igo Hærra læk dam muittam, ja igo dat læk bagjanam su vaibmoi? \p \v 22 Ja Hærra i mattam s̄atan æmbo dam gierddat din daǥoi bahavuođa diti, dai fastevuođai diti, maid di daǥaidek, ja de s̄addai din ænam mæccen ja avddem baikken ja garrodussan, alma ovtage assetaǥa, nuftgo dat oidnujuvvu dam bæive. \p \v 23 Dainago di boldidek suovvasid, ja dainago di suddodeidek Hærra vuostai ja epet gullam Hærra jiena ja epet vagjolam su laǥa mielde ja su bakkomi mielde ja su duođas̄tusai mielde, damditi dæivvedi dat oasetesvuotta din, nuftgo dat oidnujuvvu dam bæive. \p \v 24 Ja Jeremias celki buok albmugi ja buok nissonidi: Gullet Hærra sane, buok Juda, mi læ Egypten ædnamest! \p \v 25 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Di ja din nissonak, di sarnoidek din njalminædek ja ollas̄uttidek dam din gieđaidædekguim, go di celkidek: Mi aiggop dævddet min loppadusaidæmek, maid mi læp loppedam, boalddet suovvasid alme dronnigi ja golgatet jukkamus̄oaffarid sudnji. Dollet fal din loppadusaidædek ja devddet din loppadusaidædek! \p \v 26 Damditi gullet Hærra sane, buok Juda, mi assa Egypten ædnamest: Gæc̄a, mon læm vurdnom mu stuora nammam bokte, cælkka Hærra: Duođai, mu namma i galga s̄atan æmbo namatuvvut guđege Judalas̄ olbma njalmest, obba Egypten ædnamest, nuft atte son cælkka: Nuft duođai go Hærra Hærra ælla! \p \v 27 Gæc̄a, mon læm gocis̄ sin bagjel bahabussi ja im buorebussi, ja juokke olmai Judast, gutte læ Egypten ædnamest, galgga hævvanet mieke bokte ja nælge bokte, gidda dassac̄i go si læk dus̄s̄en dakkujuvvum.\x - \xo 44:27 \xt Jer 31:28\x* \p \v 28 Ja dak, guđek bessek miekest, galggek ruoktot maccat Egypten ædnamest Juda ædnami, ucca jovkus̄, ja buok dak baccam olbmuk Judast, guđek læk boattam Egypten ædnami, assam varas dobbe, galggek dovddat, goabba sadne galgga dapatuvvat, mu vai sin. \p \v 29 Ja dat dat galgga læt digjidi mærkkan, cælkka Hærra, atte mon aigom din ocatallat dam baikest, vai di dieđas̄eidek, atte mu sanek din bagjel galggek dapatuvvat digjidi oasetesvuottan: \p \v 30 Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon addam Farao Hofra, Egypten gonagasa, su vas̄alaʒ̄ai gitti ja sin gitti, guđek bivddek su hæga, nuftgo mon læm addam Sedekiasa, Juda gonagasa, Nebukadnesara, Babel gonagasa, gitti, gutte læi su vas̄alas̄ ja bivdi su hæga.\x - \xo 44:30 \xt Jer 21:7; 34:21; 46:24, 26\x* \c 45 \s1 45. Kapittal. \s2 Jeremias nævvo Baruka, gutte profeta einostusaid bajasc̄alededin læ s̄addam sagga morras̄i dam stuora aŧestusda diti, mi Jeremiasa einostusai mielde galgai boattet obba ædnam bagjeli, atte i son galga gaibedet aldsesis maidege erinoamas̄ likkoid, mutto duttat dasa, go son rađđe hægasge, maid Hærra galle lopped sudnji, 1–5. \p \v 1 Dat sadne, maid Jeremias, profeta, sarnoi Baruki, Nerija bardnai, dallego dat c̄ali Jeremiasa njalme mielde daid sanid girjai, Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, njæljad jaǥest, naft:\x - \xo 45:1 \xt Jer 36:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Nuft cælkka Hærra, Israel Ibmel, du birra, Baruk: \p \v 3 Don celkkik: Vuoi munji! Dastgo Hærra læ lasetam morras̄a mu bakc̄asi; mon læm vaibbam mu s̄uokatusainam, ja im gavna orrommas̄o.\x - \xo 45:3 \xt Salm 6:7\x* \p \v 4 Nuft galgak don cælkket sudnji: Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, maid mon læm huksim, dam mon vuolas gaikom, ja maid mon læm gilvvam, dam mon bajas gaikom, ja obba ædnami nuft gævva. \p \v 5 Ja don, don gaibedak aldsesad stuora as̄id? Ale gaibed daid! Dastgo gæc̄a, mon divtam oasetesvuođa boattet buok oaʒ̄e bagjeli, cælkka Hærra. Mutto mon aigom addet dudnji du hægad salas̄en buok dain baikin, gosa don manac̄ak.\x - \xo 45:5 \xt Jer 39:18\x* \c 46 \s1 46. Kapittal. \s2 Jeremias profetastalla Egypten vuostai, atte Farao Neko galgga vuoitatallat Nebukadnesari Eufrat gaddest, 1–12; Egypten ænam galgga valddujuvvut ja dus̄s̄aduvvut, ja dam assek goddujuvvut ja eritdolvvujuvvut dam gonagasast; daddeke galgga dastmaŋŋel buoreb aigge Egypteni fastain boattet, 13–26. Israel almug i galga ballat, dastgo Hærra galgga dam bæstet; son bagad dam galle, mutto i dus̄s̄ad dam, 27, 28. \p \v 1 Hærra sadne, mi dapatuvai Jeremiasi, profetai, bakenlas̄ albmugi birra. \p \v 2 Egypten birra. Farao Neko, Egypten gonagasa, soattevæǥa birra, mi læi Frat dædnogaddest, Karkemis baldast, maid Nebukadnesar, Babel gonagas, c̄aski Jojakim, Josias barne, Juda gonagasa, njæljad jaǥest:\x - \xo 46:2 \xt Es 19:1\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 23:29; 24:7; 2 Muit 35:20\x* \p \v 3 Adnet galbaid garvesen, smavvaid ja stuorraid, ja mannet ouddan soattai! \p \v 4 Gæsasteket hæstaid ja c̄okkaneket dai ala, di ridijægjek, ja divvot jec̄aidædek bajas ruovddegapperiguim oaivest! S̄elgodattet saitid, garvvodeket ruovddegarvoid! \p \v 5 Manne oainam mon sin suorgganemin ruoktot gaiddamen? Ja sin væǥalaʒ̄ak cuvkkijuvvujek ja mannek batarussi alma ruoktot jorgidkættai; suorgatus læ birra buok, cælkka Hærra. \p \v 6 Gepis̄ i galga bæssat batarussi, ja væǥalas̄ i galga eritbæssat; davveguovlost, Frat dædnogaddest guossalek si ja gac̄c̄ek.\x - \xo 46:6 \xt Amos 2:14\x* \p \v 7 Gi dat læ, gutte bagjan nuftgo dædno\f + \fr 46:7 \ft Niledædno.\f*, gæn c̄acek dakkek baroid nuftgo joǥak? \p \v 8 Egypten bagjan nuftgo dædno, ja dam c̄acek dakkek baroid nuftgo joǥak; dat cælkka: Mon aigom bagjanet ja gokc̄at ædnamid, mon aigom dus̄s̄adet gavpugid ja sin, guđek assek dai siste.\x - \xo 46:8 \xt Jer 47:2; Es 8:7\xta ; j. n. v.\x* \p \v 9 Mannet ouddan, di hæstak, ja dæmaideket mannat, di vavnak! Ja dak væǥalaʒ̄ak galggek mannat olgus, Etiopalaʒ̄ak ja Putealaʒ̄ak, guđek adnek galba, ja Ludalaʒ̄ak, guđek adnek ja gelddek davge. \p \v 10 Mutto dat bæivve læ Hærrai, Hærrai, alme væǥai Ibmeli, mavsatam‐bæivve valddem varas mavso su vas̄alaʒ̄ai bagjel, ja miekke galgga borrat ja gallanet ja s̄addat jukkamidi sin varast; dastgo oaffar‐njuovalmasa doalla Hærra Hærra, alme væǥai Ibmel, davve‐ædnamest, Frat dædnogaddest.\x - \xo 46:10 \xt Es 34:5, 6, 8\x* \p \v 11 Mana bajas Gileadi ja vieʒ̄a balsom, don nieidda, Egypten nieidda! Dus̄s̄e diti anak don moaddelaǥas̄ dalkkasid; i dudnji læk ploastar. \p \v 12 Olmus̄s̄lajak gullek du hæppada, ja ænam læ dievva du barggomest; dastgo gievrra guossala gievra ala, oktanaǥa gac̄c̄aba soai goabbas̄aǥak. \p \v 13 Dat sadne, maid Hærra sarnoi Jeremiasi, profetai, dam birra, atte Nebukadnesar, Babel gonagas, galgai boattet c̄asket Egypten ædnama: \p \v 14 Dieđeteket dam Egyptenest ja diktet dam gullujuvvut Migdolest, ja diktet dam gullujuvvut Nofest ja Takpankesest! Celkket: Divo jec̄ad ouddan ja garvest jec̄ad! Dastgo miekke læ borram, mi læ du birra. \p \v 15 Manne læ du gievrra\f + \fr 46:15 \ft d. l. gaddo mielde Egyptalas̄ æppe‐ibmel, muttom vuoksa, man namma læi Apis.\f* njeiddujuvvum? I son bittam bæles, dastgo Hærra nordasti su vuolas. \p \v 16 Son satta ædnagid guossalet, vela nubbe gac̄c̄a nubbe ala, ja celkkujuvvu: Likkop, ja maccop mi ruoktot min albmugæmek lusa ja min rieǥadam‐ædnamasamek vækka‐ajolas̄ mieke oudast!\x - \xo 46:16 \xt Jer 50:16\x* \p \v 17 De c̄urvvujuvvu: Farao, Egypten gonagas, læ hævatuvvum! Son divti dam mærreduvvum aige mannat mæddel. \p \v 18 Nuft duođai go mon ælam, cælkka gonagas, gæn namma læ Hærra, alme væǥai Ibmel: Nuftgo Tabor vari gaskast ja nuftgo Karmel appegaddest boatta son\f + \fr 46:18 \ft Nebukadnesar.\f*.\x - \xo 46:18 \xt Jer 48:15; Salm 24:10\x* \p \v 19 Rabed aldsesad sirdagalvoid\f + \fr 46:19 \ft 10, 17. j. n. v.\f*, don asse, don Egypten nieidda! Dastgo Nof galgga s̄addat mæccen ja dus̄s̄aduvvut, nuft atte i oktage dast asa.\x - \xo 46:19 \xt Esek 12:3\xta ; j. n. v.\x* \p \v 20 Sagga c̄abba guiggo læ Egypten; — boaro davven boatta, son boatta.\x - \xo 46:20 \xt Es 7:18\x* \p \v 21 Dam balkolaʒ̄ak maidai dam gasko, guđek læk nuftgo buoides galbek, duođai, maidai si ruoktot jorgidek, batarek oktanaǥa, æige biđe bælesek; dastgo sin oasetesvuođa bæivve læ boattam sin bagjeli, sin ocatallam‐aigge. \p \v 22 Dam jiedna galgga c̄uogjat nuftgo gærbmas̄ jiedna; dastgo soattevæǥain mannek si\f + \fr 46:22 \ft vas̄alaʒ̄ak.\f* ouddan, ja aks̄oiguim bottek si dam vuostai nuftgo vuovddemaddatægjek. \p \v 23 Si vuolasmaddatek dam vuovde, cælkka Hærra; dastgo dat læ c̄ađabæssadmættom; dastgo si læk ænebuk go rasselokkok, ja i læk mikkege loǥoid sist. \p \v 24 Egypten nieidda s̄adda hæppad vuollai; son addujuvvu davveguovlo albmuga gitti.\x - \xo 46:24 \xt Jer 44:30\x* \p \v 25 Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel, cælkka: Gæc̄a, mon ocatalam Amona Noest ja Farao ja Egyptena ja dam ibmelid ja dam gonagasaid, sikke Farao ja sin, guđek dorvastek su ala,\x - \xo 46:25 \xt Nah 3:8; Jer 43:12; 2 Mos 12:12; Es 19:1\x* \p \v 26 ja mon addam sin sin gitti, guđek bivddek sin hæga, Nebukadnesar, Babel gonagasa, gitti, ja su balvvalegji gitti; mutto dastmaŋŋel galgga dat orrot rafhest nuftgo dolus̄ beivid, cælkka Hærra.\x - \xo 46:26 \xt Esek 29:13\xta ; j. n. v.\x* \p \v 27 Ja don, ale bala, mu balvvalægjam Jakob, ja ale suorggan, Israel! Dastgo gæc̄a, mon bæstam du gaidos ædnamest ja du nale sin fanggavuođa ædnamest, ja Jakob galgga ruoktot maccat ja oaʒ̄ʒ̄ot mas̄o ja orrot oagjebassan, ja i oktage galga su suorgatet.\x - \xo 46:27 \xt Jer 30:10\xta ; j. n. v.\x* \p \v 28 Ale bala, mu balvvalægjam Jakob, cælkka Hærra, dastgo mon læm duina; dastgo mon aigom loapatet buok daid albmugid, mai lusa mon læm du agjam, mutto du im mon aigo loapatet, mutto bagadet du muddaget; im daddeke aigo mon du diktet aibas rangas̄tkættai orrot.\x - \xo 46:28 \xt Jer 10:24\x* \c 47 \s1 47. Kapittal. \s2 Jeremias profetastalla Filistalaʒ̄ai vuostai, atte sin ænam galgga devddujuvvut ja dus̄s̄aduvvut muttom soattevæǥast, mi davven boatta, 1–7. \p \v 1 Hærra sadne, mi dapatuvai Jeremiasi, profetai, Filistalaʒ̄ai birra, ouddalgo Farao c̄aski Gasa.\x - \xo 47:1 \xt Es 14:29\xta ; j. n. v.;\xta* Esek 25:15\xta ; j. n. v.;\xta* Amos 1:6\xta ; j. n. v.;\xta* Sef 2:5\xta ; j. n. v.;\xta* Sak 9:5\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, c̄acek bagjanek bajas davven, ja dak s̄addek bagjeldulvve jokkan, ja dak bagjeldulvvek ædnamid ja dai dievasvuođa, gavpugid ja sin, guđek assek dai siste. Ja olbmuk bargguk, ja buok ædnam assek holvvuk;\x - \xo 47:2 \xt Jer 46:8\x* \p \v 3 su væǥalas̄ hæstai gaʒʒaruos̄kasa jiena diti, su vavnai ruoc̄aidæme diti, su juvlai jamaidæme diti æi jorget vanhemak ruoktot manaidæsek guvllui, nuft s̄lungagam si læk,\x - \xo 47:3 \xt Jer 4:13\x* \p \v 4 — dam bæive diti, mi boatta dus̄s̄adet buok Filistalaʒ̄aid, erit hævatet Tyrusest ja Sidonest juokke batarussi bæssam olbmu, gutte matas̄i væketet; dastgo Hærra dus̄s̄ad Filistalaʒ̄aid, daid, guđek læk baccam Kaftor sullust. \p \v 5 Gasa læ s̄addam baljesoaivven, Askalon læ javotuvvam, dat, mi læ baccam sin vuollegis ædnamest; man gukka don aigok dakkat havvesarjid du oaʒ̄ʒ̄asad?\x - \xo 47:5 \xt Jer 16:6\x* \p \v 6 Vuoi, don Hærra miekke! Man gukka aigok don læt mas̄otæbme? Mana du doppasad, vuoiŋad ja oro jaska! \p \v 7 Moft galgas̄ik don adnet jec̄ad loŧkaden, go Hærra læ addam dudnji ravvaga? Askaloni ja appegaddai, dokko læ son asatam dam. \c 48 \s1 48. Kapittal. \s2 Jeremias profetastalla Moabitalaʒ̄ai vuostai, atte sin ænam farga galgga aibas dus̄s̄aduvvut. Moab læ dassac̄i ællam rafhalaʒ̄at ja oagjebasat, mutto farga galgga dat s̄addat æra lakai; dat galgga moivvas̄uvvut, ja nuftgo dat ouddal læ bilkkedam Israela, go dat eritdolvvujuvvui, nuft galgga dat dal bilkkeduvvut, 1–28. Su c̄ævllaivuođas diti galgga dat dus̄s̄at; daddeke aiggo Hærra dain maŋemus̄ beivin dam fastain bajas c̄uoʒ̄aldattet, 29–47. \p \v 1 Moab birra. Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Vuoi Nebo bagjeli, dastgo dat læ dus̄s̄aduvvum; Kirjataim læ s̄addam hæppad vuollai, læ valddujuvvum; ladne læ s̄addam hæppad vuollai ja læ suorgganam.\x - \xo 48:1 \xt Es 15:16\x* \p \v 2 Moab ramadus læ nokkam; Hesbonest dakkujuvvujek baha rađek dam vuostai: Bottet ja erithævatekop mi dam, amas dat s̄atan læt almug! Don maidai, Madmen, galgak javotuvvat, du maŋŋai galgga miekke mannat. \p \v 3 Barggom c̄uogja Horonaimest, dus̄s̄adubme ja stuora moivvas̄ubme. \p \v 4 Moab læ dus̄s̄aduvvum; dam uccakaʒ̄ak bajasbajedek barggoma. \p \v 5 Dastgo Luhut gorgŋitaǥa mielde gorgŋuk si c̄ierromin, duođai c̄ierromin; Horonaim niejaldaǥast gullujuvvu ballavas̄ hævatus‐barggom. \p \v 6 Batareket, gagjot din sieloidædek! S̄addusek si nuftgo heittujuvvum olmus̄ mæcest! \p \v 7 Dastgo dainago don dorvastik du fidnimus̄ad ala ja du davveridad ala, de galgak maidai don valddujuvvut, ja Kamos galgga mannat fanggavutti, su papak ja su oaivamuʒ̄ak oktanaǥa.\x - \xo 48:7 \xt 4 Mos 21:29; 1 Gon 11:7; Jer 49:3\x* \p \v 8 Ja dus̄s̄adægje galgga boattet juokke gavpug bagjeli, ja i oktage gavpug galga bæssat, ja vuobme galgga hævvanet, ja jalggadas dus̄s̄aduvvut, nuftgo Hærra læ cælkkam. \p \v 9 Addet Moabi soajaid! Dastgo girdde jođoin galgga dat mannat olgus, ja dam gavpugak galggek s̄addat mæccen, nuft atte i oktage dain asa. \p \v 10 Garroduvvum lekus dat, gutte dakka Hærra daǥo laikodaǥain, ja garroduvvum lekus dat, gutte doalla su miekes varain erit! \p \v 11 Moab læ ællam oagjebasvuođa siste gidda su nuorravuođas rajest; dat læ orrom jaska su rævc̄as alde ja i læk njorrujuvvum littest littai ja i læk mannam fanggavutti; damditi læ dam maistem bissom dast, ja dam hagja i læk nubbastuvvam.\x - \xo 48:11 \xt Sef 1:12\x* \p \v 12 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon vuolgatam dasa vidnenjorrid, ja si galggek bigjat dam hallot ja gurrit dam littid ja cuvkkit dam littid. \p \v 13 De galgga Moab oaʒ̄ʒ̄ot hæppada Kamosest, nuftgo Israel viesso oaʒ̄oi hæppada Betelest, man ala si dorvastegje.\x - \xo 48:13 \xt 1 Gon 12:28, 29\x* \p \v 14 Moft mattebetet di cælkket: Mi læp gievrak ja buorak olbmak soattai? \p \v 15 Moab dus̄s̄aduvvu, ja si gorgŋuk bajas dam gavpugidi, ja dam valljo nuorra olbmak nigjek vuolas goddujuvvut, cælkka gonagas, gæn namma læ Hærra, alme væǥai Ibmel. \p \v 16 Farga læ Moaba hætte boattemen, ja dam oasetesvuotta gac̄c̄a sagga. \p \v 17 Armos̄tallet dam, di buokak, guđek assabetet dam birra, ja di buokak, guđek dovddabetet dam nama! Celkket: Moft læ dat gaskat dogjujuvvum, dat nana rađđimsoabbe, dat hærvas soabbe? \p \v 18 Nieja vuolas du hærvasvuođastad, ja c̄okkan goikke ædnami, don asse, don Dibon nieidda! Dastgo Moaba dus̄s̄adægje goargŋo bajas du vuostai, son dus̄s̄ad du ladnid. \p \v 19 Divo jec̄ad balgesgurri ja gæc̄a olgus, don Aroer asse! Jæra bataregjin ja batarussi bæssam olbmuin, cælke: Mi læ dapatuvvam? \p \v 20 Moab læ hæppas̄uttujuvvum, dastgo dat læ cuvkkijuvvum. Holvo ja bargo! Dieđeteket Arnon gaddest, atte Moab læ dus̄s̄aduvvum! \p \v 21 Duobmo læ boattam jalggis ædnam bagjeli, Holon bagjeli ja Jahsa bagjeli ja Mofaat bagjeli \p \v 22 ja Dibon bagjeli ja Nebo bagjeli ja Bet‐Diblataim bagjeli \p \v 23 ja Kirjataim bagjeli ja BetGamul bagjeli ja Bet‐Meon bagjeli \p \v 24 ja Kerijot bagjeli ja Bosra bagjeli ja buok Moab ædnam gavpugi bagjeli, dai bagjeli, mak læk gukken erit, ja dai bagjeli, mak læk lakka. \p \v 25 Moaba c̄oarvve læ eritc̄uppujuvvum, ja dam gietta læ dogjujuvvum, cælkka Hærra.\x - \xo 48:25 \xt Salm 75:11\x* \p \v 26 Dakket dam jukkamidi, dainago dat læ goargasmattam jec̄as Hærra vuostai! Moab galgga stuc̄etet su vuovsanasaides sisa ja s̄addat boǥustakkan, dat maidai.\x - \xo 48:26 \xt Jer 25:15\xta ; j. n. v.;\xta* 27\x* \p \v 27 Daihe igo Israel læm dudnji boǥustakkan? Daihe lægo dat doppiijujuvvum suollagi gaskast, go don s̄luvgas̄ak oaivad, nuft davja go don sarnok dam birra?\x - \xo 48:27 \xt Jer 2:26\x* \p \v 28 Guđđet gavpugidadek ja asset bavte alde, di Moaba assek, ja s̄addet nuftgo duvva, mi dakka bæse nubbe bællai rakkam njalme!\x - \xo 48:28 \xt Jer 4:29\x* \p \v 29 Mi læp gullam Moaba goarradvuođa birra (sagga goarrad læ dat), dam stuorastallama birra ja dam goarradvuođa birra ja dam goarggadvuođa birra ja dam vaimo c̄ævllaivuođa birra.\x - \xo 48:29 \xt Es 16:6\xta ; j. n. v.;\xta* Sef 2:10\x* \p \v 30 Mon dovdam, cælkka Hærra, dam goarggadvuođa ja dam dus̄s̄alas̄ rampastallam; dus̄s̄alas̄vuođaid læk si dakkam. \p \v 31 Damditi holvom mon Moab bagjel ja bargom obba Moab bagjel; Kir‐Heres olbmai bagjel s̄ukkujuvvu. \p \v 32 Nuftgo Jaser c̄ierro, c̄ierom mon du bagjel, don Sibma vidnemuorra! Du oavsek manne dokko abe rasta, dak olle gidda Jaser abe ragjai; du s̄addoc̄uoppam bagjeli ja du vidnemuorjec̄oaggem bagjeli boatta dus̄s̄adægje. \p \v 33 Ja illo ja avvo valddujuvvu erit dam s̄addolas̄ ædnamest ja Moaba ædnamest, ja vine boc̄c̄emgari siste addam mon nokkat; i oktage galga boc̄c̄emgare duolbmat avvoc̄uorvvomin; avvoc̄uorvvom c̄uogja, mutto i avvoc̄uorvvom\f + \fr 48:33 \ft d. l. vuoitte vas̄alaʒ̄ai avvoc̄uorvvom c̄uogja, i lagjo‐olbmui avvoc̄uorvvom;\f*.\x - \xo 48:33 \xt Jer 51:14\x* \p \v 34 Hesbon barggom rajest addek si sin jienasek gullut gidda Elale ragjai, gidda Jahas ragjai, Soar rajest gidda Horonaim, dam golmajakkasas̄ guigo, ragjai; dastgo maidai Nimrim c̄acek s̄addek mæccen.\x - \xo 48:34 \xt Es 15:4\xta ; j. n. v.\x* \p \v 35 Ja mon erit hævatam Moabest, cælkka Hærra, juokkehaʒ̄a, gutte goargŋo dieva ala ja boaldda suovvasid su ibmelidasis. \p \v 36 Damditi biekko mu vaibmo nuftgo njurganasak Moab bagjel, ja mu vaibmo biekko nuftgo njurganasak Kir‐Heres olbmai bagjel; damditi manna dat, mi læ sestujuvvum, maid dat læ aldsesis fidnim, dus̄s̄ai.\x - \xo 48:36 \xt Es 16:11; 15:7\x* \p \v 37 Dastgo juokke oivve læ baljes, ja juokke skavc̄c̄a eritrakijuvvum; buok gieđain læk havvesarjek, ja alemi birra sækak.\x - \xo 48:37 \xt Es 15:2\xta ; j. n. v.;\xta* Esek 7:18; 27:31; Jer 47:5\x* \p \v 38 Buok Moab daki alde ja dam balggai alde læ obba almug aivve vaiddalussan; dastgo mon læm cuvkkim Moaba nuftgo litte, masa i oktage halid, cælkka Hærra.\x - \xo 48:38 \xt Jer 22:28; Hos 8:8\x* \p \v 39 Moft dat læ suorgganam, moft si holvvuk! Moft jorggala Moab sælges! Moft læ dat hæppanam! Moab s̄adda boǥustakkan ja suorgatussan sigjidi buokaidi, guđek assek dam birra. \p \v 40 Dastgo nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, son\f + \fr 48:40 \ft Nebukadnesar.\f* girdda nuftgo goaskem ja lebbe su soajaides Moaba bagjel.\x - \xo 48:40 \xt Jer 49:22\x* \p \v 41 Gavpugak valddujuvvujek, ja ladnek vuittujuvvujek, ja Moaba væǥalaʒ̄ai vaibmo s̄adda dam bæive nuftgo nissona vaibmo mannahæđest. \p \v 42 Ja Moab dus̄s̄aduvvu, nuft atte i dat s̄atan æmbo læk almug, dainago dat læ goargasmattam jec̄as Hærra vuostai. \p \v 43 Hirbma ja havdde ja fierbme du bagjeli, don Moab asse, cælkka Hærra.\x - \xo 48:43 \xt Es 24:17\xta ; j. n. v.\x* \p \v 44 Dat, gutte batara hirmast, galgga gac̄c̄at havddai, ja dat, gutte bæssa bajas havdest, galgga darvvanet fierbmai: dastgo mon divtam boattet dam bagjeli, Moab bagjeli, sin ocatallam‐jaǥe, cælkka Hærra.\x - \xo 48:44 \xt Amos 5:19\x* \p \v 45 Hesbon suoivvan vuolde c̄uʒ̄ʒ̄uk batarægjek alma famotaǥa; dastgo Hesbonest olgus vuolgga dolla ja Sihonest dollanjuovc̄a, ja dat loapat Moaba niera ja s̄lama manai oaivvec̄oka.\x - \xo 48:45 \xt 4 Mos 21:28\xta ; j. n. v.;\xta* 24:17\x* \p \v 46 Vuoi dudnji, Moab! Hævvanam læ Kamosa almug; dastgo du barnek dolvvujuvvujek erit giddagassi, ja du nieidak fanggavutti. \p \v 47 Daddeke aigom mon loapatet Moaba fanggavuođa dain maŋemus̄ beivin, cælkka Hærra. Dam ragjai duobmo Moaba bagjel.\x - \xo 48:47 \xt Jer 49:6, 39; 46:26\x* \c 49 \s1 49. Kapittal. \s2 Jeremias profetastalla Ammonitalaʒ̄ai vuostai, atte sin ænam galgga dus̄s̄aduvvut, damditi go si læk valddam muttom oase Israel ædnamest oabmenæsek; sin riggodak, man ala si dorvastek, i mate sin varjalet, nuft atte si æi biđgijuvvu juokke guvllui. Daddeke galgga Hærra maŋemusta sin fastain bajasc̄uoʒ̄aldattet, 1–6. Son profetastalla vela ain Edomitalaʒ̄ai vuostai, atte sin ænam galgga dus̄s̄aduvvut; i sin visesvuotta ige sin orromsaji valddemættomvuotta, man ala si luttek, mate sin varjalet Hærra moarreduomo vuostai, mast i su jec̄as almugge mate vælttat, 7–22. Son profetastalla vela ain Syrialaʒ̄ai vuostai, atte soattevækka galgga suorgatusa buktet sin gavpugi bagjeli, vuolas c̄uoppat sin nuorra olbmaid soađest ja dus̄s̄adet Damaskusa, 23–27. Kedar vuostai ja Hasor rikai vuostai, atte Nebukadnesar galgga rievedet sin æloid ja dus̄s̄adet sin ædnama, 28–33, ja Elamitalaʒ̄ai vuostai, atte Hærra galgga dus̄s̄adet sin soattevæǥa, biđgit sin buok albmugi gaski ja erit hævatet sin gonagasa ja oaivamuʒ̄aid; daddeke aiggo Hærra dain maŋemus̄ beivin sin fastain bajasc̄uoʒ̄aldattet, 34–39. \p \v 1 Ammon manai birra. Nuft cælkka Hærra: Æigo Israelest læk makkege manaid, daihe igo sust læk oktage arbolas̄? Manne læ sin gonagas\f + \fr 49:1 \ft d. l. sin (Ammonitalaʒ̄ai) æppe‐ibmel Molok;\f* valddam Gad oabmenes, ja su almug riebmam assat dam gavpugin?\x - \xo 49:1 \xt Esek 21:28\xta ; j. n. v.;\xta* 25:2\xta ; j. n. v.;\xta* Amos 1:13\xta ; j. n. v.;\xta* 1 Gon 11:5, 7; Amos 1:15\x* \p \v 2 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon divtam soattec̄uorvvoma gullut Ammon manai Rabba vuostai, ja dat galgga s̄addat avddem c̄ievrrac̄obman, ja dam nieidak\f + \fr 49:2 \ft d. l. dam biras gavpugak.\f* galggek bolddujuvvut dolain, ja Israel galgga valddet su æigadides oabmenes, cælkka Hærra. \p \v 3 Holvo, Hesbon! Dastgo Ai læ dus̄s̄aduvvum. Barggot, di Rabba nieidak, boakkanastet jec̄aidædek sækain, vuobaideket ja vieǥadeket birra oabmegardi guorain! Dastgo sin gonagas\f + \fr 49:3 \ft 49, 1.\f* manna fanggavutti, su papak ja oaivamuʒ̄ak oktanaǥa.\x - \xo 49:3 \xt Jer 48:7\x* \p \v 4 Manne ramedak don jec̄ad du vuminad, du vuomad valljogasvuođast, don eritjorralam nieidda, gutte dorvastak du davveridad ala ja cælkak: Gi matta boattet mu lusa? \p \v 5 Gæc̄a, mon divtam balo boattet du bagjeli, cælkka Hærra, Hærra, alme væǥai Ibmel, sist buokain, guđek du birra assek, ja di galggabetet erit agjujuvvut, juokkehas̄ oktonessi, ige guttege c̄okke bataregjid. \p \v 6 Mutto dastmaŋŋel aigom mon loapatet Ammon manai fanggavuođa, cælkka Hærra.\x - \xo 49:6 \xt Jer 48:47\x* \p \v 7 Edom birra. Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Igo s̄atan æmbo læk mikkege visesvuođaid Temanest? Lægo rađđe javkkam dain jiermalaʒ̄ain? Lægo sin visesvuotta golggam erit?\x - \xo 49:7 \xt Es 21:11, 12; Esek 25:12\xta ; j. n. v.;\xta* 35:2\xta ; j. n. v.;\xta* Amos 1:11, 12; Obad 1:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 8 Batareket, jorgideket, valddet orromsaje c̄iegŋalasast, di Dedan assek! Dastgo mon divtam Esau oasetesvuođa boattet su bagjeli, dam aige, go mon ocatalam su.\x - \xo 49:8 \xt Jer 49:30; 50:31\x* \p \v 9 Jos vidnemuorjec̄oaggek bottek du bagjeli, de æi si guođe maŋŋelc̄oaggamus̄a, jos suollagak bottek ikko, de si spegjek, gidda dassac̄i go sist læ galle.\x - \xo 49:9 \xt Obad 1:5\x* \p \v 10 Dastgo mon, mon rabam Esau, mon lækastam su c̄ieǥos baikid, ja jos son aiggo jec̄as c̄iekkat, de i son mate; su nalle ja su vieljak ja su sidaguoimek dus̄s̄aduvvujek, ja i son læk s̄atan æmbo. \p \v 11 Guođe du ac̄etemidad! Mon aigom sin hægast bisotet, ja du læskak oʒ̄ʒ̄uk dorvastet mu ala. \p \v 12 Dastgo nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, dak, gæk æi berrim jukkat gæra\f + \fr 49:12 \ft d. l. Hærra almug.\f*, galggek jukkat, ja don, galgas̄ikgo don bæssat rangas̄tkættai? Ik don galga bæssat rangas̄tkættai, mutto don galgak jukkat.\x - \xo 49:12 \xt Jer 25:29; Vaid 4:21\x* \p \v 13 Dastgo jec̄c̄am bokte læm mon vurdnom, cælkka Hærra, atte Bosra galgga s̄addat suorgatussan, higjadussan, mæccen ja garrodussan, ja buok dam gavpugak galggek s̄addat aǥalas̄ c̄ievrrac̄obman. \p \v 14 Saǥa læm mon gullam Hærrast, ja airas læ vuolgatuvvum albmugi gaski: C̄oagganeket ja bottet dam bagjeli ja c̄uoʒ̄ʒ̄eleket soattai!\x - \xo 49:14 \xt Obad 1:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 15 Dastgo gæc̄a, mon daǥam du uccen albmugi gaskast, bagjelgæc̄atassan olbmui gaskast. \p \v 16 Suorgatus du bagjeli! Du vaimo goarggadvuotta læ du bættam, don, gutte asak bakteskoaroi siste, gutte anak varre‐alac̄id oabmenad. Vaiko don vela huksik du bæsad allagassi nuftgo goaskem, de aigom mon almake nordastet du dobbe vuolas, cælkka Hærra.\x - \xo 49:16 \xt Jer 51:53\x* \p \v 17 Ja Edom galgga s̄addat suorgatussan; juokkehas̄, gutte dam mæddel manna, galgga suorgganet ja bilkkedet buok dam givsi diti,\x - \xo 49:17 \xt Jer 19:8; 50:13\x* \p \v 18 Nuftgo dalle go Sodoma ja Gomorra ja dam rannak dus̄s̄aduvvujegje, cælkka Hærra, i galga oktage olmai dast assat, ja i oktage olbmu manna dast orrot.\x - \xo 49:18 \xt Jer 50:40\x* \p \v 19 Gæc̄a, son\f + \fr 49:19 \ft Nebukadnesar.\f* goargŋo bajas nuftgo legjon Jordan hærvasvuođast\f + \fr 49:19 \ft 12, 5.\f* dam alo ruodnajægje rassebaikkai; dastgo ovta c̄almeravkkalæme boddost aigom mon agjet dam\f + \fr 49:19 \ft Edom almug.\f* dast erit, ja dam, gutte læ valljijuvvum, su aigom mon bigjat dam bagjel; dastgo gi læ nuftgo mon, ja gi aiggo muo stevdnit, ja gi læ dat baiman, gutte matta bissot mu muođoi oudast?\x - \xo 49:19 \xt Jer 50:44\xta ; j. n. v.;\xta* Job 9:19\x* \p \v 20 Damditi, gullet Hærra rađe, maid son læ arvvalam Edom bagjel, ja su jurddagid, maid son læ jurdas̄am Teman assi bagjel: Vissasi, si galggek eritgessujuvvut, dak ucca labbac̄ak; vissasi, sin rassebaikke galgga suorgganet sin diti. \p \v 21 Sin gac̄c̄am jiena bokte doargesta ænam; barggom læ, ruksis abe ragjai gullu dam jiedna. \p \v 22 Gæc̄a, nuftgo goaskem manna son bajas ja girdda ja lebbe su soajaides Bosra bagjel, ja Edom væǥalaʒ̄ai vaibmo s̄adda dam bæive nuftgo nissona vaibmo mannahæđest.\x - \xo 49:22 \xt Jer 48:40, 41\x* \p \v 23 Damaskus birra. Hamat ja Arpad læba hæppas̄uttujuvvum, dastgo dak læba gullam bahas saǥaid, dak roappanæba balo diti; abest læ rafhetesvuotta, i dat mate jaska orrot.\x - \xo 49:23 \xt Es 17:1\xta ; j. n. v.;\xta* Amos 1:3\xta ; j. n. v.;\xta* Es 57:20\x* \p \v 24 Damaskus læ hærdotuvvam, dat jorget batarussi, ja suorgganæbme læ doppim dam; ballo ja avtak læk doppim dam nuftgo rieǥadatte nissona. \p \v 25 Moft læ dat dadde guđđujuvvum, dat rameduvvum gavpug, mu illom sida\f + \fr 49:25 \ft Nuft vaiddalek Damaskus assek.\f*! \p \v 26 Damditi galggek dam nuorra olbmak gac̄c̄at dam balggai ala, ja buok soatte‐olbmak galggek dus̄s̄en dakkujuvvut dam bæive, cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel.\x - \xo 49:26 \xt Jer 50:30\x* \p \v 27 Ja mon aigom cakketet dola Damaskus muvrri, ja dat galgga loapatet Benhadad s̄loataid.\x - \xo 49:27 \xt Jer 50:32; Amos 1:4\x* \p \v 28 Kedar birra ja Hasor rikai\f + \fr 49:28 \ft d. l. Arabia.\f* birra, maid Nebukadnesar, Babel gonagas, c̄aski. Nuft cælkka Hærra: C̄uoʒ̄ʒ̄eleket, mannet bajas Kedari ja dus̄s̄adeket nuortta‐ædnam manaid.\x - \xo 49:28 \xt Es 21:13\xta ; j. n. v.;\xta* Jer 9:25, 26; 25:23, 24\x* \p \v 29 Sin gođid ja sin smavva omid galggek si valddet; sin goatteloavddagid ja buok sin bierggasid ja sin kamelid galggek si doalvvot erit mieldesek, ja si galggek c̄uorvvot sigjidi: Suorgatus birra buok! \p \v 30 Vikket, batareket nuft ollo go di sattebetet, valddet orromsaje c̄iegŋalasast, di Hasor assek, cælkka Hærra; dastgo Nebukadnesar, Babel gonagas, læ arvvalam rađe din vuostai ja huŧkam juona din vuostai.\x - \xo 49:30 \xt Jer 49:8\x* \p \v 31 C̄uoʒ̄ʒ̄eleket, mannet bajas rafhalas̄ albmuga vuostai, mi orro oagjebassan, cælkka Hærra; æi dast læk portak æige smartek, si assek sierranessi. \p \v 32 Ja sin kamelak galggek s̄addat stajadussan, ja sin ædnag oamek salas̄en, ja mon aigom biđgit sin buok biegai ouddi, sin, gæin læk birrajevddijuvvum vuovtak, ja juokke guovlost aigom mon diktet sin oasetesvuođa boattet, cælkka Hærra. \p \v 33 Ja Hasor galgga s̄addat s̄akali orromsagjen, mæccen aǥalas̄ aiggai; i oktage olmai galga dast assat, ja i oktage olbmu manna dast orrot.\x - \xo 49:33 \xt Jer 49:18\x* \p \v 34 Hærra sadne, mi dapatuvai Jeremiasi, profetai, Elam\f + \fr 49:34 \ft d. l. Persia.\f* birra Sedekiasa, Juda gonagasa, rađđijume algost, naft:\x - \xo 49:34 \xt Jer 25:25; Es 21:2\x* \p \v 35 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Gæc̄a, mon doajam Elama davge, sin bajemus̄ givrrudaǥa. \p \v 36 Ja mon aigom diktet njællje biega alme njælje c̄ieǥast boattet Elama bagjeli ja biđgit sin buok dai biegai ouddi, ja i galga læt daggar almug, man lusa Elama batarægjek æi boađe. \p \v 37 Ja mon aigom suorgatet Elama sin vas̄alaʒ̄ai oudast ja sin oudast, guđek bivddek sin hæga, ja mon aigom diktet oasetesvuođa boattet sin bagjeli, mu buolle moarram, cælkka Hærra, ja mon aigom vuolgatet mieke sin maŋŋai, gidda dassac̄i go mon oaʒ̄om loaktet sin. \p \v 38 Ja mon aigom bigjat mu truonnom Elami, ja mon aigom erit hævatet dast gonagasa ja oaivamuʒ̄aid, cælkka Hærra. \p \v 39 Mutto de galgga dapatuvat dain maŋemus̄ beivin, de aigom mon loapatet Elama fanggavuođa, cælkka Hærra.\x - \xo 49:39 \xt Jer 48:47; 49:6\x* \c 50 \s1 50. Kapittal. \s2 Jeremias profetastalla Babela vuostai. Hærra aiggo vuolgatet goaves ja famolas̄ albmuga davven, mi oktan ollo æra stuora albmugiguim galgga valddet ja stajedet Babela ja dakkat dam ja obba Kaldea mæccen, rangas̄tussan dam goarggadvuođa ja æppe‐ibmelbalvvalusa diti ja dam vækkavalde diti, maid dat læ dakkam su albmuga vuostai, ja dam diti go dat læ dus̄s̄adam su tempela; mutto Israel, mi ouddal læi eritdolvvujuvvum fanggavutti su eritjorralæmes diti Hærrast, galgga dal ruoktot boattet su ædnamasas, assat dobbe rafhe ja valljogasvuođa siste ja oaʒ̄ʒ̄ot su suddoides andagassi, 1–46. \p \v 1 Dat sadne, maid Hærra sarnoi Babel birra, Kaldealaʒ̄ai ædnam birra, Jeremias, profeta, bokte.\x - \xo 50:1 \xt Es 13:14\x* \p \v 2 Gulateket dam albmugi gaskast, ja dieđeteket dam ja bajedeket lævga, gulateket dam, allet c̄ieǥa dam, celkket: Babel læ valddujuvvm, Bel læ hæppas̄uttujuvvum, Merodak suorgganam, dam ibmelgovak læk hæppas̄uttujuvvm, dam fastes æppe‐ibmelak suorgganaddam! \p \v 3 Dastgo almug manna bajas dam vuostai davven, dat dakka dam ædnama mæccen, ja i læk oktage, gutte assa dam siste; sikke olbmuk ja spirik læk bataram, læk javkkam. \p \v 4 Dain beivin ja dam aige, cælkka Hærra, galggek Israel manak boattet, si ja Juda manak oktanaǥa; si galggek vaʒʒet ja c̄ierrot, ja Hærra, sin Ibmelæsek, galggek si occat.\x - \xo 50:4 \xt Jer 3:18, 21; 31:9\x* \p \v 5 Sion maŋŋai galggek si jærrat, deiki guvllui læk sin muođok jorgidam: Bottet ja servvet Hærrai aǥalas̄ litto bokte, mi i vajaldattujuvvu! \p \v 6 Lappum savcak legje mu olbmuk, sin baimanak legje dolvvom sin c̄agjadussi, varidi legje si agjam sin erit\f + \fr 50:6 \ft balvvalam varas dobbe æppe‐ibmelid;\f*; varin dievaidi manne si, si vajaldatte sin vuoiŋadamsajesek.\x - \xo 50:6 \xt Jer 3:6, 23\x* \p \v 7 Buokak, guđek sin fattijegje, borre sin, ja sin vas̄alaʒ̄ak celkke: Æp mi galga dam oudast makset, — dađemielde go si legje suddodam Hærra, vanhurskesvuođa orromsaje vuostai, ja sin vanhemidesek doaivo, Hærra, vuostai.\x - \xo 50:7 \xt Sak 11:5; Jer 2:3\x* \p \v 8 Batareket olgus Babel gasko ja vulgget olgus Kaldealaʒ̄ai ædnamest ja leket nuftgo bokkak ælo njunnos̄est!\x - \xo 50:8 \xt Jer 51:6, 45; Es 48:20; Sak 2:10, 11; Alm 18:4\x* \p \v 9 Dastgo gæc̄a, mon bajasbovtam ja doalvom bajas Babela vuostai stuora olmus̄s̄lajai c̄oaggama davve‐ædnamest, ja si galggek divvot jec̄aidæsek bajas dam vuostai; dain galgga dat valddujuvvut; sin njuolak læk nuftgo burist harjanam gievra njuolak, i oktage maca doaimatkættes as̄in ruoktot. \p \v 10 Ja Kaldea galgga s̄addat stajadussan; buokak, guđek dam rievedek, galggek gallanet, cælkka Hærra. \p \v 11 Duođai, illodeket fal, duođai, avvodeket fal, di, guđek stajedepet mu arbe! Duođai, njuikodepet fal, nuftgo guiggo, mi læ gornid raidnimen\f + \fr 50:11 \ft 5 Mos. 25, 4.\f*, ja s̄njirggot nuftgo gievras hæstak!\x - \xo 50:11 \xt Hos 10:11\x* \p \v 12 Din ædne hæppas̄uttujuvvu sagga, son, gutte din rieǥadatti, hæppan; gæc̄a, son bacca maŋemuʒ̄ʒ̄an albmugi gaskast, mæccen, goikke ænamen ja avddem baikken. \p \v 13 Hærra moare diti de æi galga olbmuk dobbe fastain assat, mutto dat galgga obbanaǥa s̄addat mæccen; juokkehas̄, gutte manna Babela mæddel, galgga suorgganet ja bilkkedet buok dam givsi diti.\x - \xo 50:13 \xt Jer 49:17\x* \p \v 14 Divvot jec̄aidædek bajas Babel vuostai birra buok, di buokak, guđek davge gælddebetet! Bac̄et dam ala, allet sæste njuolaid! Dastgo Hærra vuostai læ dat suddodam. \p \v 15 Bajasbajedeket soattec̄uorvvoma dam vuostai birra buok! Dat læ vuolladastam, dam vuođđodusak læk gac̄c̄am, dam muvrak læk vuolasgaikkujuvvum; dastgo dat læ Hærra makso. Mavsateket jec̄aidædek dam ala! Nuftgo dat læ dakkam, nuft dakket dam vuostai!\x - \xo 50:15 \xt Alm 18:2, 6; Jer 51:24; Salm 137:8\x* \p \v 16 Erit hævateket gilvve‐olbma Babelest ja dam, gutte adna c̄uoppamruovde bældoc̄uoppam aige! Dam vækka‐ajolas̄ mieke oudast galggek si jorgidet, jes̄gutteg su albmuges lusa, ja bataret, jes̄gutteg su ædnamasas.\x - \xo 50:16 \xt Jer 46:16; Es 13:14\x* \p \v 17 Muttom eritagjujuvvum labbes læ Israel, legjonak læk dam batarattam; vuostac̄edin borai Assur gonagas dam, ja maŋemusta læ Nebukadnesar, Babel gonagas, cuvkkim dam davtid.\x - \xo 50:17 \xt 2 Gon 17:5, 6; 25:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Damditi, nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Gæc̄a, mon ocatalam Babel gonagasa ja su ædnama, nuftgo mon læm ocatallam Assur gonagasa. \p \v 19 Ja mon aigom doalvvot Israela ruoktot dam guottomsagjai, ja dat galgga guottot Karmel alde ja Basanest, ja Efraim vare alde ja Gileadest galgga dam siello gallanet.\x - \xo 50:19 \xt Mika 7:14\x* \p \v 20 Dain beivin ja dam aige, cælkka Hærra, galgga Israel værredakko occujuvvut, mutto i dat galga s̄atan læt, ja Juda suddok, mutto æi dak galga gavdnujuvvut; dastgo mon aigom daidi andagassi addet, gæid mon divtam baccet.\x - \xo 50:20 \xt Jer 31:34\x* \p \v 21 Mana bajas Merataim\f + \fr 50:21 \ft dak læba Babel govvanamak ja makseba guovtegærddasas̄ vuostehaǥolas̄vuođa ja ocatallama; værd.\f* ædnam vuostai ja Pekod\f + \fr 50:21 \ft dak læba Babel vuostehaǥolas̄vuođa ja ocatallama; værd.\f* assi vuostai! Hævat ja bija garrodusa vuollai, doarradaladedinad sin, cælkka Hærra, ja daǥa, aito nuftgo mon læm dudnji goc̄c̄om!\x - \xo 50:21 \xt Esek 23:23\x* \p \v 22 Soađe s̄labma læ ædnamest ja stuora dus̄s̄adubme. \p \v 23 Moft læ dat eritc̄uppujuvvum ja dogjujuvvum, obba ædnam væc̄er? Moft læ Babel s̄addam suorgatussan albmugi gaski!\x - \xo 50:23 \xt Jer 51:20\x* \p \v 24 Mon bigjim giela du ouddi, ja de don darvetuvvik, Babel, ja ik don diettam dam; don gavdnujuvvik ja dasa vela doppijuvvik; dastgo Hærra vuostai legjik don riebmam soattai. \p \v 25 Hærra læ rappam su værjogammares ja ouddanvalddam su moares værjoid; dastgo Hærrast, Hærrast, alme væǥai Ibmelest, læ muttom barggo dakkat Kaldealaʒ̄ai ædnamest. \p \v 26 Bottet dam vuostai juokke guovlost! Rabasteket dam duksaviesoid, guppijeket dam bajas nuftgo gordnegubaid ja bigjet dam garrodusa vuollai! Allet divte dasa maidege baccet ligas! \p \v 27 Goddet buok dam vuovsaid\f + \fr 50:27 \ft d. l. dam væǥalas̄ olbmaid.\f*, diktet daid niegjat vuolas njuvvujuvvut! Vuoi sin bagjeli! Dastgo sin bæivve læ boattam, sin ocatallam‐aigge. \p \v 28 Gula! Sin jiedna, guđek læk bataram ja batarussi bæssam Babel ædnamest dieđetam varas Sionest Hærra, min Ibmelæmek, mavsatæme, mavsatæme su tempel diti!\x - \xo 50:28 \xt Jer 51:11\x* \p \v 29 Ravkket bac̄id Babel vuostai, sin buokaid, guđek gelddek davge! Dakket soattesida dam vuostai birra buok, allet luoite ovtage batarussi bæssat! Makset dasa dam daǥo mielde, dakket dam vuostai, aito nuftgo dat læ dakkam! Dastgo Hærra vuostai læ dat goargasmattam jec̄as, Israel base vuostai.\x - \xo 50:29 \xt Jer 50:15\x* \p \v 30 Damditi galggek dam nuorra olbmak gac̄c̄at dam balggai ala, ja buok dam soatte‐olbmak galggek dus̄s̄en dakkujuvvut dam bæive, cælkka Hærra.\x - \xo 50:30 \xt Jer 49:26\x* \p \v 31 Gæc̄a, mon aigom boattet du lusa, Sadon\f + \fr 50:31 \ft dat læ muttom Babel govvanamma ja maksa goarggadvuođa; værd.\f*, cælkka Hærra Hærra, alme væǥai Ibmel; dastgo du bæivve læ boattam, dat aigge, go mon ocatalam du.\x - \xo 50:31 \xt Esek 7:10\x* \p \v 32 Ja Sadon galgga guossalet ja gac̄c̄at, ige guttege læk, gutte dam c̄uoʒ̄aldatta, ja mon aigom cakketet dola dam gavpugidi, ja dat galgga loapatet buok, mi læ dam birra.\x - \xo 50:32 \xt Jer 49:27\x* \p \v 33 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Givseduvvum læk Israel manak ja Juda manak buokakrakkan, ja si buokak, guđek læk dolvvom sin fanggavutti, dollek sin gidda; si biettalek sin luoittemest vuolgget. \p \v 34 Sin lonestægje læ gievrra, Hærra, alme væǥai Ibmel, læ su namma; son galgga vissasi c̄uoʒ̄otet sin as̄e rabedam varas ædnami rafhe, mutto dakkam varas Babel assidi rafhetesvuođa.\x - \xo 50:34 \xt Es 14:7\x* \p \v 35 Miekke Kaldealaʒ̄ai bagjeli, cælkka Hærra, ja Babel assi bagjeli ja dam oaivamuʒ̄ai bagjeli ja dam visai bagjeli! \p \v 36 Miekke s̄loapardegji\f + \fr 50:36 \ft værre‐einostægjek, nasti c̄ilggijægjek j. n. v.;\f* bagjeli, ja si galggek s̄addat jallan! Miekke dam væǥalaʒ̄ai bagjeli, ja si galggek suorgganet!\x - \xo 50:36 \xt Es 44:25; 47:12, 13\x* \p \v 37 Miekke dam hæstai bagjeli ja dam vavnai bagjeli ja obba dam sæǥotuvvum joavko\f + \fr 50:37 \ft soatte‐olbmai.\f* bagjeli, mi læ dam gasko, ja si galggek nissonen s̄addat! Miekke dam davveri bagjeli, ja dak galggek rieveduvvut.\x - \xo 50:37 \xt Jer 51:30; Nah 3:13\x* \p \v 38 Goikadak dam c̄aci bagjeli, ja dak galggek eritgoikkat! Dastgo dat læ æppe‐ibmelgovai ænam, ja sin gafhadlas̄ æppe‐ibmelidesekguim gævatek si jec̄aidæsek dagjoi lakai. \p \v 39 Damditi galggek bakteskuolfek orrot dast mæcce‐bædnagiguim, ja struʒʒa‐loddek galggek dam siste assat; ja i dat galga aǥalas̄ aiggaige fastain c̄uoʒ̄ʒ̄elet, ja soǥast sokki æi galga olbmuk dast orrot.\x - \xo 50:39 \xt Es 13:20, 21; Alm 18:2\x* \p \v 40 Nuftgo dalle go Ibmel dus̄s̄adi Sodoma ja Gomorra ja dam rannaid, cælkka Hærra, i galga oktage olmai dast assat, ja i oktage olbmu manna dast orrot.\x - \xo 50:40 \xt Jer 49:18\x* \p \v 41 Gæc̄a, almug boatta davven, stuora almug, ja ædnag gonagasak galggek bajasboktujuvvut ædnam olgomus̄ guovloin.\x - \xo 50:41 \xt Jer 6:22\xta ; j. n. v.\x* \p \v 42 Davge ja saite dollek si gieđastæsek, si læk goavek ja æi armet; sin jiedna maraida nuftgo appe, ja hæstai alde si ridijek, garvvodam nuftgo olmai soattai, du vuostai, Babel nieidda!\x - \xo 50:42 \xt Es 13:17, 18\x* \p \v 43 Babel gonagas læ gullam saǥa sin birra, ja su gieđak læk njuorram; ballo læ doppim su, bavc̄as nuftgo rieǥadatte nisson bavc̄as. \p \v 44 Gæc̄a, son\f + \fr 50:44 \ft Babel vas̄alas̄.\f* goargŋo bajas nuftgo legjon Jordan hærvasvuođast dam alo ruodnajægje rassebaikkai; dastgo ovta c̄almeravkkalæme boddost aigom mon agjet sin\f + \fr 50:44 \ft Babylonialaʒ̄ak.\f* dast erit, ja dam, gutte læ valljijuvvum, su aigom mon bigjat dam bagjel; dastgo gi læ nuftgo mon, ja gi aiggo muo stevdnit, ja gi læ dat baiman, gutte matta bissot mu muođoi oudast?\x - \xo 50:44 \xt Jer 49:19\xta ; j. n. v.\x* \p \v 45 Damditi gullet Hærra rađe, maid son læ arvvalam Babel bagjel, ja su jurddagid, maid son læ jurdas̄am Kaldealaʒ̄ai ædnam bagjel: Vissasi, si galggek eritgessujuvvut, dak ucca labbac̄ak; vissasi, sin rassebaikke galgga suorgganet sin diti. \p \v 46 Dam c̄uorvvom bokte: Babel læ valddujuvvum, doargesta ænam, ja barggom gullu albmugi gaskast. \c 51 \s1 51. Kapittal. \s2 Jeremias profetastalla vela ain Babel vuostai. Hærra aiggo Medalaʒ̄ai ja æra albmugi bokte, mak bottek davven, rangas̄tet dam dam givsadusa diti, maid dat læ dakkam sikke Israel vuostai ja bakenlas̄ albmugi vuostai. Babel, mi ouddal læ læmas̄ rangas̄tusa gaska‐oabmen Hærra gieđast nuft ædnag olmus̄‐s̄lajai bagjel, galgga dal, jos de man famolas̄ dat vela læʒ̄ʒ̄a, jes̄ dus̄s̄aduvvut ja oktelassi masset su hærravuođas. Israel gaibeduvvu bataret Babelest ja vuolgget su ædnamasas, 1–58. Profeta adda Sedekiasa njæljad jaǥest Seraja halddoi, go dat oktan gonagasain manna Babeli, ovta girje, masa einostus Babel hævvanæme birra læ c̄allujuvvum, ja goc̄c̄o su, go son læ boattam Babeli, bajaslokkat dam ja dasto c̄adnat dam gæđgai ja vuogjodet dam Eufrati, mærkkan Babel hævvanæme ala, 59–64. \p \v 1 Nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon bajasbovtam Babel bagjeli ja Leb‐Kamai\f + \fr 51:1 \ft Leb‐Kamai, d. l. mu vuostaic̄uoʒ̄ʒ̄oi vaibmo, læ Babel govvanamma.\f* assi bagjeli hævatægje dalke. \p \v 2 Ja mon vuolgatam abmasid Babel vuostai, ja si galggek goaivvot dam nuftgo gornid ja gurrit dam ædnama; dastgo si galggek orrot dam vuostai birra buok oasetesvuođa bæive. \p \v 3 Dam vuostai, gutte davge gældda, gelddus davggegældde su davges, ja dam vuostai, gutte c̄oarra su ruovddegarvos siste, ja allet sæste dam nuorra olbmaid, bigjet obba dam soattevæǥa garrodusa vuollai! \p \v 4 Ja goddujuvvum olbmuk galggek gac̄c̄at Kaldealaʒ̄ai ædnamest, ja c̄ađac̄uggijuvvum olbmuk dam balggai ala. \p \v 5 Dastgo Israel ja Juda æba læk læskak, guđđujuvvum sodno Ibmelestesga, Hærrast, alme væǥai Ibmelest, vaiko sodno ænam læ dievva vælgest Israel base diti.\x - \xo 51:5 \xt Joh 14:18\x* \p \v 6 Batareket olgus Babel gasko ja gagjot, juokkehas̄ su hægas! Varoteket, amadek di hævvanet dam værredaǥo bokte! Dastgo dat læ mavsatam‐aigge Hærrai; dam mielde, maid dat læ ansas̄am maksa son dasa.\x - \xo 51:6 \xt Jer 50:8; Alm 18:4; Es 34:8; 63:4; Alm 18:6\x* \p \v 7 Babel læi Hærra gieđast gollelitte, mi daǥai obba ædnama jukkamidi; dam vinest jukke albmugak, damditi gævategje albmugak jec̄aidæsek dagjoi lakai.\x - \xo 51:7 \xt Jer 25:15\xta ; j. n. v.;\xta* Hab 2:15\x* \p \v 8 Fakkistaǥa læ Babel gac̄c̄am ja cuvkkijuvvum; holvvot dam diti, viʒ̄ʒ̄et balsom dam bakc̄asa varas! Noago dat matta dalkastuvvut.\x - \xo 51:8 \xt Es 21:9; Alm 14:8; 18:2\x* \p \v 9 Mi læp viggam dalkastet Babela, mutto i dat læm dalkastæmest. Guđđet dam, vai mi bæsas̄eimek mannat, juokkehas̄ su ædnamasas! Dastgo dam duobmo olla albmai ja bagjana balvai ragjai.\x - \xo 51:9 \xt Alm 18:5\x* \p \v 10 Hærra læ buktam min vanhurskes as̄e bæive ouddi; bottet ja muittalekop mi Sionest Hærra, min Ibmelæmek, daǥo!\x - \xo 51:10 \xt Salm 102:22\x* \p \v 11 S̄elgodattet njuolaidædek, doppijeket galbaidædek! Hærra læ bajasboktam Media gonagasai vuoiŋa; dastgo Babel vuostai læ su jurda divvujuvvum, dam dus̄s̄adet; dastgo dat læ Hærra mavsatæbme, mavsatæbme su tempel diti.\x - \xo 51:11 \xt Jer 50:28\x* \p \v 12 Bajasbajedeket soattelævga Babela muvrai vuostai, dakket nana faktimvuoroid, bigjet faktijegjid, asateket njaǥadegjid! Dastgo Hærra læ sikke jurdas̄am ja dakka dam, maid son læ sardnom Babela assi vuostai. \p \v 13 Don, gutte asak stuora c̄aci gaddest ja læk rigges davveridi! Du loappa læ boattam, du vuoito mærre.\x - \xo 51:13 \xt Alm 17:1\x* \p \v 14 Hærra, alme væǥai Ibmel, læ vurdnom jes̄jec̄as bokte: Jos mon vela læm dævddam du olbmuiguim dego rasselokkoiguim, de galggek si almake c̄uorvvot avvoc̄uorvvoma du bagjel. \p \v 15 Son læ dat, gutte sivdnedi ædnama su famos bokte, gutte nanosmatti ædnamrika su visesvuođas bokte ja olguslebbi almid su jiermes bokte.\x - \xo 51:15 \xt Jer 10:12-16\x* \p \v 16 Go son su bajanes bokte aiggo dakkat s̄avaidægje c̄acid almest, de dikta son lievlaid bajas bagjanet ædnam ravdast, dakka aldagasaid arvven ja doalvvo biega su vuorkkagammarines olgus. \p \v 17 Juokke olmus̄ s̄adda daiddemættomen, jiermetæbmen; juokke gollec̄æppe s̄adda hæppad vuollai c̄uppujuvvum govai bokte, dastgo su leikkijuvvum govak læk gieles, ja i læk mikkege vuoiŋaid dain. \p \v 18 Dak læk dus̄s̄alas̄vuotta, duogje, mi satta olbmuid bilkkedet; sin ocatallam‐aigesek galggek dak dus̄s̄at. \p \v 19 I nuftgo dak læk Jakoba oasse, dastgo son læ dat, gutte læ rakadam buok dingaid ja rakadam su arbes sokkagodde; Hærra, alme væǥai Ibmel, læ su namma. \p \v 20 Væc̄eren læk don\f + \fr 51:20 \ft Babel.\f* munji, soatteværjon, ja mon cuvkkim du bokte olmus̄s̄lajaid, ja mon dus̄s̄adam du bokte gonagasrikaid,\x - \xo 51:20 \xt Jer 50:23\x* \p \v 21 ja mon cuvkkim du bokte hæstaid ja ridijegjid, ja mon cuvkkim du bokte vavnaid ja vugjid, \p \v 22 ja mon cuvkkim du bokte olbmaid ja nissonid, ja mon cuvkkim du bokte boarrasid ja nuoraid, ja mon cuvkkim du bokte nuorra dievdoid ja nieidaid, \p \v 23 ja mon cuvkkim du bokte baimanid ja æloid, ja mon cuvkkim du bokte bælddobarggid ja jorggomvuovsaid, ja mon cuvkkim du bokte oaivamuʒ̄aid ja hærraid. \p \v 24 Mutto mon mavsam Babeli ja buok Kaldea assidi din c̄almi oudast buok sin bahavuođa, maid si læk dakkam Sion vuostai, cælkka Hærra. \p \v 25 Gæc̄a, mon aigom boattet du lusa, don billas̄ume varre, cælkka Hærra, don, gutte billas̄uttak buok ædnama, ja mon aigom geiggit mu giettam du vuostai ja fieratet du vuolas bavtin ja dakkat du buollam varren. \p \v 26 Ja æi dust galga valddujuvvut c̄iekkagæđgek æige vuođđogæđgek; mutto aǥalas̄ mæccen galgak don s̄addat, cælkka Hærra.\x - \xo 51:26 \xt Jer 25:12\x* \p \v 27 Bajasbajedeket soattelævga ædnamest, c̄uojateket basuna albmugi gaskast, vihateket lmus̄s̄lajaid soattai dam vuostai, ravkket dam vuostai Ararat, Minni ja Askenas rikaid, asateket oaivve‐olbmaid dam vuostai, dolvvot hæstaid bajas nuftgo harjas rasselokkoid! \p \v 28 Vihateket olmus̄s̄lajaid soattai dam vuostai, Media gonagasaid, dam ædnamhærraid ja buok dam oaivamuʒ̄aid ja obba su\f + \fr 51:28 \ft d. l. Medalas̄ gonagasa.\f* hærravuođa ædnama. \p \v 29 De doargesta ænam ja rabaida; dastgo Hærra jurddagak devddujuvvujek Babel ala, dakkam varas Babel ædnama mæccen, nuft atte i oktage dast asa. \p \v 30 Babel væǥalaʒ̄ak læk hæittam soattamest, si c̄okkajek jaska ladninæsek, sin fabmo læ nokkam, si læk s̄addam nissonen; dam vistek læk cakketuvvum, dam smartek læk dogjujuvvum.\x - \xo 51:30 \xt Jer 50:37\x* \p \v 31 Viekke viekka viekke vuostai ja sadnedoalvvo sadnedoalvvo vuostai muittalam varas Babel gonagassi, atte su gavpug læ valddujuvvum juokke guovlost, \p \v 32 galabaikek læk oamastuvvum, c̄acceladdok bolddujuvvum dolain\f + \fr 51:32 \ft d. l. erit goikkaduvvum.\f*, ja soatte‐olbmak suorgganaddam. \p \v 33 Dastgo nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel, Israel Ibmel: Babel nieidda læ nuftgo gordneraidnimbaikke dam aige, go olmus̄ dækc̄o dam c̄avgga; ucca boddus̄ vela læ, de boatta lagjim‐aigge sudnji. \p \v 34 Nebukadnesar, Babel gonagas, læ borram min, læ dus̄s̄adam min, læ bigjam min dokko nuftgo guoros litte, læ njiellam min nuftgo mærraruobme, læ dævddam su c̄oavjes mu njalggaiguim; son læ erit agjam min. \p \v 35 Dat vækkavaldde, maid mon læm gillam, mu oaʒ̄ʒ̄e bottus Babela bagjeli, celkkusek Sion assek, ja mu varra bottus Kaldea assi bagjeli, celkkus Jerusalem! \p \v 36 Damditi, nuft cælkka Hærra: Gæc̄a, mon c̄uoʒ̄otam du as̄e ja doaimatam du mavsatæme, ja mon aigom erit goikkadet dam abe ja dakkat dam agjaga goikesen. \p \v 37 Ja Babel galgga s̄addat c̄ievrrac̄obman, s̄akali orromsagjen, suorgatussan ja bilkkadussan, nuft atte i oktage dast asa.\x - \xo 51:37 \xt Jer 50:13\x* \p \v 38 Si gilljuk buokakrakkan nuftgo nuorra legjonak, si maraidek nuftgo legjonc̄ivgak. \p \v 39 Go si læk banc̄c̄am\f + \fr 51:39 \ft vinest Hos. 7, 5.\f*, de mon aigom rakadet sigjidi juǥalmasa ja dakkat sin jukkamidi, vai si avvodifc̄e ja de s̄addas̄e aǥalas̄ nakkaridi ja æi goccas̄e\f + \fr 51:39 \ft 57. v.; 25, 26.\f*, cælkka Hærra.\x - \xo 51:39 \xt Es 21:5; Hab 2:16; Dan 5:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 40 Mon aigom doalvvot sin vuolas dego labbaid njuvvujuvvut, dego viercaid oktanaǥa bokkaiguim. \p \v 41 Moft læ Sesak\f + \fr 51:41 \ft 25, 26.\f* oamastuvvum ja buok ædnama ramadus valddujuvvum! Moft læ Babel s̄addam suorgatussan albmugi gaski? \p \v 42 Appe læ bagjanam Babel bagjel, dat læ gokc̄ujuvvum dam maraidægje baroin. \p \v 43 Dam gavpugak læk s̄addam mæccen, goikke ænamen ja avddem baikken, ænamen, gost i oktage olmai asa, ja man c̄ađa i mana oktage olbmu manna. \p \v 44 Ja mon ocatalam Bel Babelest ja gæsam dam, maid son læ njiellam, olgus su njalmest, ja olmus̄s̄lajak æi galga s̄atan æmbo mannat dokko su lusa; maidai Babel muvrra læ gac̄c̄am.\x - \xo 51:44 \xt Jer 50:2\x* \p \v 45 Mannet olgus dam gasko, mu albmugam, ja gagjot, juokkehas̄ su hægas — Hærra buolle moare barast!\x - \xo 51:45 \xt Jer 50:8; Alm 18:4\x* \p \v 46 Ja allet divte din vaimodek hærdotuvvat ja allet bala dai saǥai diti, mak gullujek ædnamest, jos ovta jaǥest boatta okta sakka, ja dastmaŋŋel nubbe jaǥest nubbe sakka, ja jos læ vækkavaldalas̄vuotta ædnamest, rađđijægje rađđijægje vuostai.\x - \xo 51:46 \xt Matt 24:6\x* \p \v 47 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, go mon ocatalam Babela c̄uppujuvvum govaid, ja obba dam ænam galgga s̄addat hæppad vuollai, ja buok dam c̄ađac̄uggijuvvum olbmuk galggek gac̄c̄at dam gasko. \p \v 48 Ja albme ja ænam ja buok, mi dai siste læ, galgga avvodet Babel diti; dastgo davven galggek dus̄s̄adægjek boattet dam bagjeli, cælkka Hærra.\x - \xo 51:48 \xt Alm 18:20\x* \p \v 49 Babel maidai galgga gac̄c̄at, di Israel goddujuvvum olbmuk! Babela assek maidai galggek gac̄c̄at, di obba ædnama goddujuvvum olbmuk! \p \v 50 Di, guđek lepet mieke oudast erit bæssam, vulgget erit, allet bisan, muittet Hærra gukkalmasast ja diktet Jerusalema bagjanet din vaibmosædek!\x - \xo 51:50 \xt Salm 137:5, 6\x* \p \v 51 Mi læimek hæppas̄uttujuvvum, dastgo mi gulaimek higjadusa; hæpad govc̄ai min muođoid, dastgo abmasak legje boattam Hærra vieso basse baiki bagjeli. \p \v 52 Damditi, gæc̄a, bæivek bottek, cælkka Hærra, go mon ocatalam dam c̄uppujuvvum govaid, ja obba dam ædnamest galggek c̄ađac̄uggijuvvum olbmuk fuoikket. \p \v 53 Vaiko Babel vela datto goargŋot bajas albmai, ja vaiko dat vela datto dakkat su nana ladnes bæssadmættosen, de galggek almake mu lutte boattet dus̄s̄adægjek dam bagjeli, cælkka Hærra.\x - \xo 51:53 \xt Es 14:13-15; Obad 1:3, 4\x* \p \v 54 Barggom c̄uogja Babelest, ja stuora dus̄s̄adubme Kaldealaʒ̄ai ædnamest. \p \v 55 Dastgo Hærrad dus̄s̄ad Babela ja loapata dam stuora s̄lama dam siste; ja sin\f + \fr 51:55 \ft vas̄alaʒ̄ai.\f* barok galggek maraidet nuftgo stuora c̄acek, sin s̄lamaidægje jiedna galgga gullujuvvut. \p \v 56 Dastgo dam bagjeli, Babel bagjeli, boatta dus̄s̄adægje, ja dam væǥalaʒ̄ak fanggijuvvujek, sin davgek dogjujuvvujek; dastgo mavsatæme Ibmel læ Hærra, makset, duođai makset aiggo son.\x - \xo 51:56 \xt Es 35:4; 59:18; Salm 94:1\x* \p \v 57 Ja mon aigom dakkat dam bajemuʒ̄aid ja dam visasid, dam ædnamhærraid ja dam oaivamuʒ̄aid ja dam væǥalaʒ̄aid jukkamidi, ja si galggek s̄addat aǥalas̄ nakkaridi ja æi goccat, cælkka gonagas, gæn namma læ Hærra, alme væǥai Ibmel.\x - \xo 51:57 \xt Jer 51:39\x* \p \v 58 Nuft cælkka Hærra, alme væǥai Ibmel: Babel govddis muvrra galgga vuolas gaikkujuvvut gidda vuđđui, ja dam alla portak galggek bolddujuvvut dolain, nuft atte olmus̄s̄lajak galggek læt vaivvedam jec̄aidæsek dus̄s̄e diti, ja albmugak dola diti, ja barggam jec̄aidæsek vaibasen.\x - \xo 51:58 \xt Hab 2:13\x* \p \v 59 Dat sadne, maid Jeremias, profeta, ravvi Serajai, Nerija bardnai, Mahseja bardnai, dallego dat manai Babeli Sedekias, Juda gonagasa, mielde, su rađđijume njæljad jaǥest; mutto Seraja læi dat, gutte ani fuola igjasaji oudast. \p \v 60 Ja Jeremias c̄ali buok dam oasetesvuođa, mi galgai boattet Babel bagjeli, ovta girjai, buok daid sanid, mak læk c̄allujuvvum Babel birra. \p \v 61 Ja Jeremias celki Serajai: Go don boađak Babeli, de ane fuola, atte don bajasloǥak buok daid sanid! \p \v 62 Ja don galgak cælkket: Hærra! Don læk sardnom dam baike vuostai dam hævatæme birra, nuft atte i galga læt oktage, gutte dast assa, æi olbmuk æige spirik, mutto aǥalas̄ mæccen galgga dat s̄addat.\x - \xo 51:62 \xt Jer 51:26\x* \p \v 63 Ja de galgga dapatuvvat, go don læk gærggam bajaslokkamest dam girje, de galgak don c̄adnat gæđge dasa ja balkestet dam Frat gasko,\x - \xo 51:63 \xt Alm 18:21\x* \p \v 64 ja don galgak cælkket: Nuft galgga Babel vuogjot ja i galga s̄atan bagjanet, dam oasetesvuođa diti, maid mon divtam dam bagjeli boattet, ja apetæbmen galggek si vællat dast. Dam ragjai Jeremiasa sanek. \c 52 \s1 52. Kapittal. \s2 Sedekias s̄adda gonagassan, læ ibmelmættom, jorral Babel gonagasast erit, 1–3. Dat birrastatta ja valdda Jerusalema, Sedekias valddujuvvu gidda, su barnek goddujuvvujek, su c̄almek eritc̄uggujuvvujek, ja son dolvvujuvvu Babeli, 4–11. Tempel ja buok dai stuorrai viesok bolddujuvvujek, muvrak vuolasgaikkujuvvujek, almug eritdolvvujuvvu, ærrebgo soabmasak dain hæjomusain ædnamest, nuftgis buok dak tempela davverak, mak vela legje; bajemus̄ pappa, soabmasak papain ja dak bajemuʒ̄ak ædnamest goddujuvvujek, 12–27. Dai Judalaʒ̄ai lokko, guđek guđege aige legje eritdolvvujuvvum Babeli, muittaluvvu, 28–30. Babel gonagas, Evilmerodak, luoitta Juda gonagasa, Jojakin, luovos ja dikta su borrat su bævdestes, 31–34. \p \v 1 Okta goalmad lokkai jaǥe boares læi Sedekias, dalle go son s̄addai gonagassan, ja okta nubbe lokkai jaǥe rađđi son Jerusalemest; ja su ædne namma læi Hamital, Jirmeja nieidda, Libna olmus̄.\x - \xo 52:1 \xt Jer 37:1, 2; 2 Gon 24:18\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Muit 36:11\xta ; j. n. v.\x* \p \v 2 Ja son daǥai, mi baha læi Hærra c̄almi oudast, aibasrakkan nuftgo Jojakim læi dakkam. \p \v 3 Dastgo Hærra moare diti gævai nuft Jerusalemi ja Judai, dassac̄i go son suppi sin su muođoides oudast erit. Ja Sedekias jorrali Babel gonagasast erit.\x - \xo 52:3 \xt Esek 17:15\x* \p \v 4 Ja de dapatuvai su rađđijume ovcad jaǥest, loǥad mano, loǥad bæive manost, atte Nebukadnesar, Babel gonagas, bođi, son jes̄ ja buok su soattevækka, Jerusalem vuostai, ja daǥai soattesida dam vuostai, ja si huksijegje muvraid dam vuostai birra buok.\x - \xo 52:4 \xt Jer 39:1\xta ; j. n. v.;\xta* 2 Gon 25:1\xta ; j. n. v.\x* \p \v 5 Ja gavpug birastattujuvvui gidda gonagas Sedekias okta nubbe loǥad jaǥe ragjai. \p \v 6 Njæljad manost, ovcad bæive manost, s̄addai nælgge stuoresen gavpugest, ja i læm laibbe ædnam albmugi. \p \v 7 Ja gavpug muvrra c̄ađagaikkujuvvui, ja buok soatte‐olbmak bataregje ja vulgge olgus gavpugest ikko balgga mielde porta c̄ađa goabbas̄aǥai muvrai gaskal, mi læi gonagasa gilvagarde guorast, dam bodda go Kaldealaʒ̄ak orru gavpug vuostai birra buok; ja si manne balgga mielde dam avddem mæce guvllui. \p \v 8 Ja Kaldealaʒ̄ai soattevækka vulgi gonagasa maŋŋai, ja dat jovsai Sedekiasa Jeriko avddem mecin; ja obba su soattevækka bieđgani ja guđi su. \p \v 9 Ja si doppijegje gonagasa ja dolvvu su bajas Babel gonagasa lusa, Riblai Hamat ædnamest, ja son celki duomo su bagjel. \p \v 10 Ja Babel gonagas goddi Sedekias barnid su c̄almi oudast; maidai buok Juda oaivamuʒ̄aid goddi son Riblast.\x - \xo 52:10 \xt Jer 39:6\xta ; j. n. v.\x* \p \v 11 Ja Sedekiasa c̄almid addi son c̄uovgatuttujuvvut, ja son c̄anati su guvtin væikkelakkin, ja Babel gonagas doalvoi su Babeli ja bijai su giddagassi gidda su jabmembæive ragjai. \p \v 12 Ja viđad mano, loǥad bæive manost (dat læi gonagas Nebukadnesar, Babel gonagasa, ovce nubbe loǥad jakke), de bođi Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, gutte c̄uoʒ̄oi Babel gonagasa muođoi oudast, Jerusalemi. \p \v 13 Ja son boldi Hærra vieso ja gonagasa vieso, ja buok Jerusalem viesoid ja buok dai stuorrai viesoid boldi son dolain. \p \v 14 Ja obba Kaldealaʒ̄ai soattevækka, mi læi hæggafavtai oaivamuʒ̄a mielde, vuolas gaikoi buok Jerusalem muvraid birra buok. \p \v 15 Ja soabmasid dain hæjomusain albmugest ja albmuga bacatasa, sin, guđek legje vela baccam gavpugi, ja daid eritjorralam olbmuid, guđek legje mannam Babel gonagasa bællai, ja dam æra væǥa eritdoalvoi Nebusaradan, hæggafavtai oaivvamus̄. \p \v 16 Mutto soabmasid dain hæjomusain ædnamest divti Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, baccet vidnegarddebarggen ja bælddobarggen. \p \v 17 Ja væikkebaʒid, mak gulle Hærra vissui, ja vuođđobittaid ja væikke‐abe, mi læi Hærra viesost, cuovkas gaikku Kaldealaʒ̄ak, ja si dolvvu buok dai væike Babeli.\x - \xo 52:17 \xt Jer 27:19\xta ; j. n. v.\x* \p \v 18 Ja faskarid ja goaivoid ja nibid ja ris̄kotam‐littid ja fataid ja buok væikkelittid, maiguim balvvalus doaimatuvvui, valdde si. \p \v 19 Ja napid ja dollalittid ja ris̄kotam‐littid ja faskarid ja gintaljulgid ja fataid ja jukkam‐littid, buok, mi læi gollest dakkujuvvum, ja buok, mi læi silbast dakkujuvvum, dam valdi hæggafavtai oaivamus̄. \p \v 20 Dam guokte baʒe, dam ovta abe ja dam guokte nubbe lokkai væikkevuovsa, mak legje vuođđobittai vuolde, maid gonagas Salomon læi daǥatam Hærra vissui, — i læm viekkag buok dai omi væikest.\x - \xo 52:20 \xt 1 Gon 7:15\xta ; j. n. v.;\xta* 23\xta ; j. n. v.\x* \p \v 21 Ja baʒi dafhost, de læi dam nubbe baʒe allodak gavce nubbe lokkai allan, ja guokte nubbe lokkai allana gukkosas̄ badde manai dam birra; dat læi njælje suorma gaso ja raigeld.\x - \xo 52:21 \xt 2 Gon 25:17; 2 Muit 3:15\x* \p \v 22 Ja dam alde læi baʒʒeoaivve væikest, ja dam nubbe baʒʒe‐oaive allodak læi vitta allana, ja gođa‐rakkanas ja granatæbelak legje baʒʒe‐oaive alde birra buok, buokrakkan væikest, ja dai laǥac̄ak legje dam nubbege baʒest ja granatæbelak. \p \v 23 Ja granatæbelak legje gutta loǥad lokkai, mak legje olgus guovloid; buok granatæbelak legje c̄uotte gođa‐rakkanasa guorast birra buok. \p \v 24 Ja hæggafavtai oaivamus̄ valdi Seraja, bajemus̄ papa, ja Sefanja, dam nubbe bajemus̄ papa, ja dam golbma uksalasa favta, \p \v 25 ja gavpugest valdi son ovta gonagasvieso balvvalægje, gutte læi oaivamus̄ soatte‐olbmai bagjel, ja c̄iec̄a olbma sist, guđek oidne gonagasa muođoid, gæk gavdnujegje gavpugest, ja soattevæǥa oaivamuʒ̄a c̄alle, gutte c̄ali ædnam albmuga soattai, ja gutta loǥe olbma ædnam albmugest, gæk gavdnujegje gavpug siste; \p \v 26 Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, valdi sin ja doalvoi sin Babel gonagasa lusa Riblai, \p \v 27 ja Babel gonagas c̄aski sin ja goddi sin Riblast Hamat ædnamest. De dolvvujuvvui Juda su ædnamestes erit. \p \v 28 Dat læ dat almug, maid Nebukadnesar eritdoalvoi: C̄ic̄c̄id jaǥest golbma duhata ja golbma goalmad lokkai Judalaʒ̄a; \p \v 29 Nebukadnesar gavce nubbe loǥad jaǥest Jerusalemest gavce c̄uođe ja guokte njæljad lokkai sielo: \p \v 30 Nebukadnesar golbma goalmad loǥad jaǥest eritdoalvoi Nebusaradan, hæggafavtai oaivamus̄, Judalaʒ̄ain c̄iec̄a c̄uođe ja vitta viđad lokkai sielo; buok sielok legje njællje duhata ja gutta c̄uođe. \p \v 31 Ja de dapatuvai dam c̄iec̄a njæljad loǥad jaǥest, maŋŋelgo Jojakin, Juda gonagas, læi eritdolvvujuvvum, guokte nubbe loǥad manost, vitta goalmad loǥad bæive manost, atte Evilmerodak, Babel gonagas, dam jaǥe, go son s̄addai gonagassan, bajas bajedi Jojakin, Juda gonagasa, oaive ja doalvoi su giddagasast olgus.\x - \xo 52:31 \xt 2 Gon 25:27\xta ; j. n. v.\x* \p \v 32 Ja son sarnoi usteblaʒ̄at suina ja bijai su stuolo dai gonagasai stuoloi bagjeli, guđek legje su lutte Babelest. \p \v 33 Ja son molsoi su giddagasbiktasides ja borai oktelassi su muođoi oudast buok su ællembeivides mietta.\x - \xo 52:33 \xt 2 Sam 9:7\x* \p \v 34 Ja su ælatus, bissovas̄ ælatus, addujuvvui sudnji Babel gonagasast, juokke bæive, maid son ain dam bæive darbas̄i, gidda su jabmembæive ragjai, buok su ællembeivid.