Stáhtat ja sámedikkit gárvásat sámesoahpamušráđđádallamiidda Staatah já sämitigeh kiärguseh sämisopâmušráđádâlmáid - Áigi lea láddan davviriikkalaš sámesoahpamuša guoski ráđđádallamiid álggaheapmái . – Äigi lii laddâm tave-eennâmlâš sämisopâmuš kyeskee ráđádâlmij aalgâtmân . Davviriikkaid sámedikkiid ságadoallit ja stáhtaid sámeáššiin vástideaddji ministtarat čoahkkanit Oslos miessemánu 25. beaivve soahpan dihtii ráđđádallamiid áigetávvalis ja meannudanvugiin . Tave-enâmij sämitigij saavâjođetteijeeh já staatâi sämiaašijn västideijee ministereh čokkâneh Osloost vyesimáánu 25. peeivi sooppâđ ráđádâlmij äigitavlust já monâttâllâmvuovijn . Govain Suoma sámedikki lahtut Tuomas Aslak Juuso ja Asko Länsman ja várreságadoalli Erkki Lumisalmi . Kuuvijn Suomâ sämitige jesâneh Tuomas Aslak Juuso já Asko Länsman sehe värisaavâjođetteijee Erkki Lumisalmi . Govat : Sára Márjá Magga . Koveh : Sára Márjá Magga . – Sáhttit illudit das , ahte sámesoahpamuša guoski ráđđádallamat álget ja ášši ovdana , gávnnahii Norgga sámedikki várrepresideanta Laila Susanne Vars sámi parlamentáralaš ráđi čoahkkimis Roavvenjárggas 14.4 . – Pyehtip ilodiđ tast , et sämisopâmuš kyeskee ráđádâlmeh älgih já äšši ovdán , páhudij Taažâ sämitige värisaavâjođeteijee Laila Susanne Vars säämi parlamentaarlâš rääđi čuákkimist Ruávinjaargâst 14.4 . Sámi parlamentáralaš ráđi čoahkkin dohkkehii julggaštusa davviriikkalaš sámesoahpamuša ovddideamis ráđđádallamiid álggahettiin . Säämi parlamentaarlâš rääđi čuákkim tuhhiittij julgáštâs tave-eennâmlâš sämisopâmuš oovdedmist ráđádâlmij älgidijn . Evttohus Suoma , Ruoŧa ja Norgga oktasaš davviriikkalaš sámesoahpamuššan gárvánii áššedovdebargojoavkkus jagis 2005 . Iävtuttâs Suomâ , Ruotâ já Taažâ ohtsii tave-eennâmlâš sämisopâmuššân valmâštui täid staatâid já sämitiigijd ovdâstâm äššitobdeepatgojuávhu pargo puátusin ive 2005 . Bargojoavkkus ledje ovddasteaddjit sihke ráđđehusain ja sámedikkiin . Parlamentáralaš ráđđi bivdá dál , ahte ráđđádallamiidda ásahuvvošii bistevaš ja dohkálaš áigeplána . Parlamentaarlâš rääđi váátá tääl , et älgee ráđádâlmáid kolgâččij asâttiđ pištee já tuhhiittettee äigitavlu . Parlamentáralaš ráđđi deattuha julggaštusasttis dan , ahte davviriikkalaš sámesoahpamuš boahtá leat eahpedievaslaš nu guhká go Ruošša sámit leat soahpamuša olggobealde . Parlamentaarlâš rääđi tiädut jieijâs julgáštâsâst tom , et ko sämisopâmuš šadda tuhhiittuđ , lii tot kuittâđ epitievâslâš nuuvt kuhháá ko Ruošâ sämmiliih láá ton ulguubeln . Parlamentáralaš ráđđi doarju Ruošša sámiid figgamušaid iežaset álbmotválljen orgána vuođđudeamis ja ávžžuha maid Suoma , Ruoŧa ja Norgga ráđđehusaid doarjut Ruošša sámiid ulbmiliid . Parlamentaarlâš rääđi tuárju Ruošâ sämmilij viggâmušâid jieijâs ovdâsteijee orgaan vuáđđudmân já avžut meiddei Suomâ , Ruotâ já Taažâ haldâttâsâid tuárjuđ Ruošâ sämmilij viggâmušâid . Tave-eennâmlâš sämisopâmuš uáivilin lii el . Davviriikkalaš sámesoahpamuša ulbmilin lea ee. dahkat oktilažžan sámiid riektesajádaga ruoktoriikkaineaset ja nannet sámiid vejolašvuođaid bargat riikkaid rájáid rastá ja bissut oktan álbmogin . toohâđ ohtâlâžžân sämmilij vuoigâdvuođâsajattuv päikkiriijkâinis já nanodiđ sämmilij máhđulâšvuođâid toimâđ riijkâ raajij paijeel já siäiluđ ohtân aalmugin .