Sámiid iešmearridanvuoigatvuohta váilevaš Suomas
Sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuotâ vááijuvlâš Suomâst
– Sámiid iešmearridanvuoigatvuohta álbmogin ii ollašuva daningo sámiid iešráđđen lea ráddjejuvvon guoskat dušše giela ja kultuvrra , gávnnahii Sámedikki ságadoalli Klemetti Näkkäläjärvi , Juvvá Lemet , Roavvenjárggas 15.4. ordnejuvvon konferánssas .
– Sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuotâ aalmugin ij olášuu , ko sämmilij jiešhaldâšem lii räijejum kuoskâđ tuše kielâ já kulttuur , páhudij Sämitige saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvi Ruávinjaargâst 15.4. uárnejum konfereensâst .
Sámiide lea dorvvastuvvon Suoma vuođđolágas álgoálbmoga sajádat , vuoigatvuohta iežaset gillii ja kultuvrii ja kulturiešráđđen ruovttuguovllusteaset .
Sämmiláid lii torvejum Suomâ vuáđulaavâst algâaalmugsajattâh , vuoigâdvuotâ jieijâs kielân já kulttuurân sehe kulttuurjiešhaldâšem sämikuávlust .
Sámegiella lea suodjaluvvon sámi giellalágain ja sámedikki bargguin lea mearriduvvon iežas lágain .
Sämikielâ syeijee säämi kielâlaahâ já sämitige pargoin asâttuvvoo jieijâs lavváin .
– Sámiid iešmearridanvuoigatvuohta álbmogin ii goittotge ollašuva daningo sámiid iešráđđen lea ráddjejuvvon guoskat dušše giela ja kultuvrra , gávnnahii Sámedikki ságadoalli Klemetti Näkkäläjärvi , Juvvá Lemet , Roavvenjárggas 15.4. ordnejuvvon konferánssas .
– Sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuotâ aalmugin ij kuittâg olášuu , ko sämmilij jiešhaldâšem lii räijejum kuoskâđ tuše kielâ já kulttuur , páhudij Sämitige saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvi Ruávinjaargâst 15.4. uárnejum konfereensâst .
Suopma ii leat ratifieren iešmearridanvuoigatvuođa nannejeaddji soahpamušaid nugo ILO 169-soahpamuša , iige ollašuhttan ON dievasčoahkkimis 2007 dohkkehuvvon álgoálbmogiid vuoigatvuođaid julggaštusa iige Unesco inmateriála kulturárbbi suodjalansoahpamuša .
Suomâ ij lah ratifisistám sämmilij jiešmeridemvuoigâdvuođâ nanodeijee sopâmuš , ovdâmerkkân ILO 169-sopâmuš , ige olášittám OA tievâsčuákkim 2007 tuhhiittem algâaalmugij vuoigâdvuođâid kyeskee julgáštâs já Unesco immateriaallâš kulttuurärbivyevi suojâlemsopâmuš .
– Suopma ii maiddái leat lihkkostuvvan dievaslaččat deavdit jo ovdal ratifierejuvvon soahpamušaid geatnegasvuođaid sámiid vuostá , gávnnahii Näkkäläjärvi .
– Suomâ ij lah meiddei luhostum ollásávt tevdiđ jo ratifisistum sopâmušâi kenigâsvuođâid sämmilij kuáttá , páhudij Näkkäläjärvi .
Näkkäläjärvi gávnnahii vel ságastis , man doalai ON earenoamáš raporterejeaddji olmmošvuoigatvuohtaraporterema oktavuođas ordnejuvvon konferánssas , ahte váttisvuohtan lea maid dat , ahte Suopma ii dovddas sámiid álbmogin baicce álgoálbmogin .
Näkkäläjärvi páhudij savâstis OA algâaalmugraportistee James Anayan olmoošvuoigâdvuođâraportistmân kullee konfereensâst meiddei váduhin tom , et Suomâ ij tuubdâst sämmilijd aalmugin mut algâaalmugin .
– Suopma ii dohkket sámiid álbmogin ja rihkku dás diđolaččat ON sivila- ja politihkalaš vuoigatvuođaid guoski álbmogiidgaskasaš almmolašsoahpamusa vuosttaš artihkkala , dajai Näkkäläjärvi .
– Suomâ ij tuhhit sämmilijd aalmugin já rikko táágu pehti tiäđulávt OA aalmuglâš- já poolitlâš vuoigâdvuođâid kyeskee aalmugijkoskâsii almossopâmuš 1 artikla , páhudij Näkkäläjärvi .
– Lea váidalahtti , ahte Suoma stáhta ain joatká nátionalisttalaš politihka árbbi , mas jurddan lea okta álbmot ovtta riikkas .
– Suomâ staatâ uáinu kovvee vaidâlittee nationaallâš ärbivyevi , mast juurdân lii ohtâ aalmug oovtâ väldikoddeest .
Näkkäläjärvi anii sámiid iešráđđema resursavátnivuođa struktuvrralaš vealáheapmin ja easttan iešráđđema ollašuvvamii .
Näkkäläjärvi oonij sämmilij jiešhaldâšem reesuursâvááijuvvuođâ rááhtušlâš olgooštmân já iästun jiešhaldâšem olášuumán .
– Sámedikki resursavátnivuohta eastá beaktilit sámedikki barggu , man ulbmilin lea sámiid sajádaga ja maiddái iešmearridanvuoigatvuođa ovddideapmi .
– Sämitige vyelligis reesuurstääsi iästá pehtilávt sämmilij aktiivlâš sajattuv ovdedem já jiešmeridemvuoigâdvuođâ ovdánem .
– Sámedikki váldobargovuogit leat ráđđádallamat , cealkámušat ja álgagat .
– Sämitige válduášáliih toimâmhäämih láá ráđádâlmeh , ciälkkámušah já alguuh .
Sámiid dáláš iešmearridanvuoigatvuohta lea ráddjejuvvon oktasaš oainnu ovdan buktimii ja ovttasbargui sámedikki bokte , dajai Näkkäläjärvi .
Sämmilij tááláš jiešmeridemvuoigâdvuotâ rájášuvá ohtsii uáivil oovdânpyehtimân já sämmilij ohtsii oovdâstmân sämitige pehti , páhudij Näkkäläjärvi .
Govas Norgga sámedikki várreságadoalli Laila Susanne Vars , Suoma Sámedikki ságadoalli Klemetti Näkkäläjärvi ja ON álgoálbmotvuoigatvuođaid earenoamášraporterejeaddji , professor James Anaya .
Kooveest Taažâ sämitige värisaavâjođetteijee Laila Susanne Vars , Suomâ sämitige saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvi já Ovtâstum Aalmugij algâaalmugij vuoigâdvuođâi sierânâsraportistee , professor James Anaya .
Govva : Sára Márjá Magga .
Kove : Sára Márjá Magga .
Loga Klemetti Näkkäläjärvi olles sága Saami People ´s right to self-determination in Finland K Näkkäläjärvi 150410 .
Luuvâ Juvá Leemit , Klemetti Näkkäläjärvi saavâ ollásávt Saami People ´s right to self-determination in Finland K Näkkäläjärvi 150410 .