Sámegiela ealáskahttinprográmmii stuorra dárbu Sämikielâ iäláskittemohjelmân stuorrâ tárbu Sámediggi vuordá Suoma ráđđehusas hohpolaš mearrádusa riikaviidosaš sámegiela ealáskahttinprográmma johtui bidjamis , gávnnahii sámedikki várreságadoalli Irja Seurujärvi-Kari Roavvenjárggas . Sämitigge vuárdá Suomâ haldâttâsâst jotelis miärádâs olesváldálâš sämikielâ iäláskittemohjelm jotonpiejâmist , páhudij sämitige värisaavâjođetteijee Irja Seurujärvi-Kari Ruávinjaargâst . Govas Suoma sámedikki várreságadoalli Irja Seurujärvi-Kari . Kooveest Sämitige värisaavâjođetteijee Irja Seurujärvi-Kari . Sámiid gielalaš vuoigatvuođat eai ollašuva nugo fámus leahkki láhkaásaheami vuođul galggašivčče . Sämmilij kielâlâš vuoigâdvuođah iä olášuu lahâasâttâs vaattâm vuovvijn . Sámegielmáhtolaš olbmot váilot hálddahusas , almmolaš bálvalusain ja oahpahusas . Sämikielâ táiđusijn ulmuin lii vááijuvvuotâ haldâttuvâst , almolâš palvâlusâin já máttááttâsâst . Virggálaš sámi hálddašanguovlluid olggobealde lea sámegiela oahpahusas njuolga heahtedilli Suomas ja Ruoŧas . Sämikielâ máttááttâsâst säämi virgálij haldâttâskuávlui ulguubeln lii etitile Suomâst já Ruotâst . Sámediggi vuordá Suoma ráđđehusas hohpolaš mearrádusa riikaviidosaš sámegiela ealáskahttinprográmma johtui bidjamis , gávnnahii sámedikki várreságadoalli Irja Seurujärvi-Kari 15.4 . Sämitigge vuárdá Suomâ haldâttâsâst jotelis miärádâs olesváldálâš sämikielâ iäláskittemohjelm jotonpiejâmist , páhudij sämitige värisaavâjođetteijee Irja Seurujärvi-Kari 15.4 . Roavvenjárggas ordnejuvvon álbmogiidgaskasaš konferánssas . Ruávinjaargâst uárnejum aalmugijkoskâsâš konfereensâst . Buot sámegielat leat Unesco árvvoštallama mielde áittatvuloš sajis . Puoh sämikielah láá Unesco luokittâllâm mield aštum . Buot heajumus dilis leat Suomas hubmojuvvon anáraš- ja nuortalašgiella ja Ruoŧas ja Norggas hubmojuvvon julev- ja lullisámegiella . Enâmustáá aštum Suomâst sarnum kielah láá aanaar- já nuorttâsämikielâ sehe Ruotâst já Taažâst sarnum juulev- já maadâsämikielâ . Seurujärvi-Kari muittuhii ON earenoamášraporterejeaddji James Anaya raporterenmátkki olis ordnejuvvon konferánssas , ahte leat dahkan evttohusaid sámegielaid earenoamáš doarjumis ja ollislaš ealáskahttinprográmma johtui bidjamis juo moanaid gerddiid iige dál leat šat áigi vuordit . Seurujärvi-Kari muštottij OA sierânâsraportistee James Anaya raportistemmáátkán kullee konfereensâst , et iävtuttâsah sämikielâi sierânâs tuárjumân já olesváldálâš iäláskittemohjelm jotonpiejâmân láá toohum maŋgii ige tääl lah innig äigi tuhledemnáál . Sámeoahpahusa láhkaásaheami ja ruhtadeami váilevuođat leat dagaheamen dan , ahte sámegielmáhtolaš olbmuid mearri geahppána jođanit ja , ahte sámegiella ja identiteahtta leat molsašuvvamin ja jávkamin earenoamážit virggálaš sámeguovlluid olggobealde orru sámiin . Sämimáttááttâsân kullee lahâaasâtliih já ruttâdem vááijuvvuođah láá joođeetmin sämikielâ mättee ulmui mere jotelis kiäppánmân já eromâšávt virgálij sämikuávlui ulguubeln ässee sämmilij kielâ já identiteet molsâšumán . Maiddái Dásseválddi Presideanta ja veahádatáittarteaddji leat duvdán sámegiela ealáskahttinprográmma johtui bidjama . Meid Täsivääldi President já ucceeblohováldálâš lává tuárjum sämikielâ iäláskittemohjelm jotonpieijâm . Ášši máinnašuvvo maid Suoma ráđđehusa olmmošvuoigatvuohtapolitihkalaš raporttas 2009 . Äšši mainâšuvvoo meiddei Suomâ haldâttâs olmoošvuoigâdvuođâraportist ivá 2009 . Hálddahusráđđi Mirja Kurkinen Suoma vuoigatvuohtaministeriijas muitalii konferánsii , ahte sámegielaid guoski ealáskahttinprográmma válmmaštallojuvvo aiddo ministeriijain ja áššis lea vuordimis mearrádus vel giđa áigge . Haldâttâsneuvos Mirja Kurkinen Suomâ riehtiministeriöst muštâlij konfereensân , et sämikielâid kyeskee iäláskittemohjelm jotonpieijâm valmâštâlloo tääl ministeriöin já ääšist kolgâččij puáttiđ miärádâs vala taan kiiđâ ääigi . Čuvgehusdoaimmadárkkisteaddji Kari Torikka Lappi guovlohálddahusdoaimmahagas , gii ovddastii konferánssas Suoma oahpahusministeriija , gávnnahii , ahte sámegiela oahpahus lea vejolaš maiddái sámiid ruovttuguovllu olggobealde . Čuovviittâstooimâtärhisteijee Kari Torikka Laapi kuávluhaldâttâsvirgáduvâst , kote ovdâstij konfereensâst Suomâ máttááttâsministeriö , páhudij , et sämikielâ máttááttâs meid sämikuávlu ulguubeln lii máhđulâš . – Oahpahusa ordnen gáibida goittotge vánhemiin earenoamáš aktiivvalašvuođa ja juoba oassálastima oahpahusa ordnemii . – Máttááttâs ornim váátá kuittâg vaanhimijn eromâš aktiivlâšvuođâ já joba máttááttâs orniimân uásálistem . Seurujärvi-Kari govvidii sámeoahpahusa diliid duođalažžan . Seurujärvi-Kari kuvvij sämimáttááttâs tile kriittisâžžân . Dilli sámiid ruovttuguovllus hedjona daningo ahkeluohkát unnot ja máŋgasat leat fárren eret . Sämikuávlust tile huánnán uccoo aheluokai já meddâlvarrmij keežild . Ruovttuguovllu olggobealde , gos stuorámus oassi sámemánáin ja – nuorain orru , dilli lea duođalaš iige oahpahus ordnejuvvo jur ollenge . Sämikuávlu ulguubeln , mast iänááš uási sämipárnáin já – nuorâin äässih , lii tile tuođâlâš ige kielâ máttááttâs uárnejuu ennust ollágin . Orrut máhccamen dan áigái , go sámegielas ii lean sadji skuvllas ja giellamolsun ovdanii fárttain . Oro tegu liččijm maccâmin ááigán , kuás sämikielâst ij lamaš škoovlâst sajattâh já kielâmolsom ovdánij jotelávt . - Sámegiela sadji suopmelaš skuvllas lea juohkásan guovtti oassái . – Sämikielâ sajattâh suomâ škoovlâst lii juáhásâm kyevti uásán . Ruovttuguovllus giella lea guovllulaš veahádatgiela sajis ja ruovttuguovllu olggobealde seammá sajis go sisafárrejeaddjiid gielat . Sämikuávlust kielâ lii kuávlulii ucceeblohokielâ sajattuvâst já sämikuávlu ulguubeln enâmânvärrejeijeekielâ sajattuvâst . Sámegielas ii leat skuvllas álgoálbmoga giela sajádat , gávnnahii Seurujärvi-Kari . Sämikielâst ij lah škoovlâst toos kullee algâaalmug kielâ sajattâh , páhudij Seurujärvi-Kari . Álgoálbmoga gielalaš vuoigatvuođaide gullá maid vuoigatvuohta giela ealáskahttimii , revitalisašuvdnii . Algâaalmug kielâlâš vuoigâdvuođáid kulá mieddei vuoigâdvuotâ jieijâs kielâ iäláskitmân , revitalisaation . Loga Irja Seurujärvi-Kari olles sága dás : Statement by Irja Seurujärvi-Kari on Saami language , Culture and Youth 15.4.2010 Luuvâ Irja Seurujärvi-Kari oles saavâ täst : Statement by Irja Seurujärvi-Kari on Saami language , Culture and Youth 15.4.2010