Evttohus sámegiela ealáskahttima doaibmaprográmman luohpaduvvui ministaraidda
Iävtuttâs sämikielâ iäláskittem toimâohjelmân luovâttui ministeráid
Oahpahus- ja kulturministeriija jagi 2010 ásahan bargojoavku luohpadii evttohusa sámegiela ealáskahttinpográmman oahpahusministtar Jukka Gustafssonii ja kultur- ja valástallanministtar Paavo Arhinmäkii bearjadaga 2.3 .
Máttááttâs- já kulttuurministeriö ive 2010 asâtem pargojuávkku luovâttij iävtuttâsâs sämikielâ iäláskittemohjelmân máttááttâsminister Jukka Gustafssonin já kulttuur- já valastâllâmminister Paavo Arhinmäkin vástuppeeivi 2.3 .
Evttohus doaibmabidjoprgrámman vuolgá čuovvovažžan cealkámušaid addimii .
Iävtuttâs toimâohjelmân vuálgá tastoo ciälkkámušrieggei .
Loahpalaš evttohusa stáhtaráđđái ráhkada oahpahus- ja kulturministeriija das maŋŋá go lea ráđđádallan sámedikkiin .
Lopâlâš iävtuttâs staatârááđán ráhtá máttááttâs- já kulttuurministeriö ko lii vistig ráđádâllâm ääšist sämitiggijn .
Bargojoavkku evttohus sámegiela ealáskahttima doaibmaprográmman gávdno dás .
Pargojuávhu iävtuttâs sämikielâ iäláskittem toimâohjelmân kávnoo täst .
Oahpahus- ja kulturministeriija dieđáhus 2.3.2012 :
Máttááttâs- já kulttuurministeriö 2.3.2012 :
Bargojoavku evttoha sámegiela ealáskahttima várás máŋggabealat doaibmabijuid
Pargojuávkku iävtut sämikielâ iäláskitmân maaŋgâpiälásijd tooimâid
Sámegielaid dáládili ja ealáskahttima guorahallan bargojoavkku mielde buot golbma Suomas hállon sámegiela - davvisámegiella , anárašgiella ja nuortalašgiella - leat áitatvuložat .
Sämikielâi tááláá tile já iäláskittem suogârdâllâm pargojuávhu mield puoh kulmâ Suomâst sarnum sämikielâ – tavesämikielâ , aanaarsämikielâ já nuorttâsämikielâ – láá uhkevuálásiih .
Bargojoavkku mielde sámegiela ealáskeapmi eaktuda máŋggaid doaibmabijuid .
Pargojuávhu mield sämikielâ iäláskem váátá maaŋgâid tooimâid .
Bargojoavku geahčai guovddáš hástalussan sihkkarastima doarvái bures sámegiela ja sámegielat oahpahusa ja beaivedivššu , sierra surggiid dohkálaš ja giela doarvái máhtti ámmátolbmuid vátnivuođa sihke sámiid eretfárrema ruovttuguovllus , mii lea mearkkašan sámegielaid lunddolaš geavahanbirrasiid geahppáneami .
Pargojuávkku oonij kuávdášlâš hástusin kelijdeijee sämikielâ já sämikielâlâš máttááttâs já peivitipšo turvim , jieškote-uv suorgij tohálij já kielâ tuárvi pyereest mättee áámmátulmui vänivuođâ sehe sämmilij meddâlvarrim päikkikuávlustis , mii lii merhâšâm sämikielâi luándulij kevttimpirrâsij kiäppánem .
Bargojoavku luohpadii evttohusa oahpahusministtar Jukka Gustafssonii ja kultur- ja valástallanministtar Paavo Arhinmäkii bearjadaga njukčamánu 2. beaivve .
Pargojuávkku luovâttij iävtuttâsâs máttáátâsminister Jukka Gustafssonin já kulttuur- já valastâllâmminister Paavo Arhinmäkin vástuppeeivi 2. njuhčâmáánu .
Sámegiela ealáskahttima várás bargojoavku evttoha earret eará giellabeassedoaimma stáđásmahttima ja viiddideami .
Sämikielâ iäláskitmân pargojuávkku iävtut eres lasseen kielâpiervâltooimâ vuáháduttem já vijđedem .
Giellabeassi lea gielalaš vehádagaide dahje eamiálbmogiidda dárkkuhuvvon doaibma , mas buot doaibma dáhpáhuvvá álggu rájes dušše guoskevaš álbmotgielain , vaikke oassálastit eai máhtášivčče dan olláge .
Kielâpiervâl lii kielâlâš ucceeblohon tâi algâaalmugân uáivildum toimâ , mast puoh toimâ tábáhtuvá aalgâ rääjist tuše áášán kullee aalmug kieláin , veikkâ uásálisteeh iä mátáččii tom ollágin .
Lassin galgá lágidit resurssaid sámegielat beaivedivššu fállamii lága eaktudan vugiin , go das lea dehálaš rolla sámegiela ja kultuvrra doalaheaddjin ja nannejeaddjin .
Lasseen kalga lasettiđ resurssijd sämikielâlâš peivitipšo falâmân laavâ vaattâm vuovvijn , ko tast lii merhâšittee rooli sämikielâ já kulttuur paijeentuállen já nanodeijen .
Bargojoavkku mielde galgá maiddái ovddidit sámegiela oahpahusa olles riikkas sihke lasihit sámegiela máhtti dohkálaš árrabajásgeassin- ja oahpahusbargiid meari .
Pargojuávhu mield kalga meiddei ovdediđ sämikielâ máttááttâs ubâ enâmist sehe lasettiđ sämikielâ mättee tohálii arâšoddâdem- já máttáátâspargojuávhu mere .
Bargojoavkku mielde sámi giellalága ollašuvvan dievasmearálažžan gáibida virgeoapmahaččaid sámegiela geavaheami lasiheami erenomážit sámiid ruovttuguovllus .
Pargojuávhu mield säämi kielâlaavâ tievâslâš olášume váátá virgeomâhái sämikielâ kevttim lasettem eromâšávt sämikuávlust .
Lassin bargojoavku evttoha sámegielat radio- , tv- ja internet-sisdoaluid fállama lasiheami dovdomassii , sámegiela giellagáhttema , vurkema ja dutkama ovddideami sihke sámedáidaga ja kultuvrra doarjaga lasiheami .
Lasseen pargojuávkku iävtut sämikielâlij radio- , tv- já internet-siskáldâsâi falâlduv lasettem merhâšitteht , sämikielâ huolâttâs , vuorkkim já tutkâm ovdedem sehe sämitaiduu já kulttuur torjuu lasettem .
Sámiid ruovttuguovllu lassin lea dehálaš čuozihit giela doarjundoaimmaid maiddái riikka eará osiide , gos stuorámus oassi sámiin dán áigge ássá .
Sämikuávlu lasseen lii tehálâš čuosâttiđ kielâ tuárjoo tooimâid meid eennâm eres oosijd , kost iänááš uási sämmilijn tááláá ääigi áásá .
Jávkan áitta guoská čielgasepmosit nuortalašgiela ja anárašgiela .
Njuálgu lappumvaarâst láá nuorttâsämikielâ já aanaarsämikielâ .
Nuortalašgiela , mii lea buot rašimus dilis , ealáskahttima várás bargojoavku evttoha sierradoaimmaid , vuoi giela geavaheapmi ja oahppan lassánivčče .
Puoh uhkevuálásumos tiileest lii nuorttâsämikielâ , mon iäláskitmân pargojuávkku iävtut sierânâstooimâid , vâi kielâ kevttim já oppâm lasaniččii .
Bargojoavkku gárven doaibmabidjoprográmma sámegiela ealáskahttima várás sisttisdoallá árvvoštallama Suomas hállon sámegielaid dáládilis , gielaid seailuma ja ovddideami guovddáš hástalusaid , visio sámegielaid ealáskahttima várás jagi 2025 rádjai ja maiddái konkrehtalaš doaibmabijuid dili buorideapmin .
Pargojuávhu valmâštellee toimâohjelm sämikielâ iäláskitmân tuálá siste árvuštâllâm Suomâst sarnum sämikielâi tááláá tiileest , kielâi siäilum já ovdedem kuávdášlâš hástusijd , visio sämikielâi iälááskmân ive 2025 räi sehe konkreetlijd tooimâid tile pyereedmân .
Bargojoavkomuittuhančála lea lohkamis oahpahus- ja kulturministeriija neahttasiidduin www.minedu.fi/OPM/Julkaisut/2012/Saamen_kieli.html .
Pargojuávhu muštottem ¬čáálus lii luuhâmnáál máttááttâs- já kulttuurministeriö viärmádâhsiijđoin www.minedu.fi/OPM/Julkaisut/2012/Saamen_kieli.html .
Lassidieđut :
Lasetiäđuh :
– máttááttâsneuvos Maija Innola puh .
- oahpahusráđđi Maija Innola , tel. 09 160 77051
, 09 160 77051