Sámedikki nuoraidráđđi Sämitige nuorâirääđi Nuoraidčálli fástida Nuorâičällee västid Diidalámpá lea riikkaviidosaš mánáidkulturguovddážiid fierpmádat – muhto mii lea Skáhppu ? Tijdâlamppu lii taikalamppu – mut mii lii Skuáppu ? Binna Bánna mánáid radio Binna Bánna párnái radio Unna Junná álggii jagis 2007 Unna Junná aalgij ive 2007 Unna Junná video Njoammil Njuámmil Suoma Sámi Nuorat Rájehis sámenuorat Räjittes säminuorah Nuorat lagašgovas Nuorah aldakooveest Pilvi álggaha Pilvi aalgât ollâopâttuvâst Uccâ uábáš Mun gal guoran máttaráddján Mun kal kuorâm madâräijihâm Niiles Cokka fal ná SomBy Muu hobby Kárvudât peri návt Sámenuoraid dáiddadáhpáhus Säminuorâi taaidâtábáhtus Dáiddadáhpáhus govvaráidu Taaidâtábáhtus koveráiđu Natalia Vaskova Natalia lea 19-jahkásaš nuortalašnieida eret Ruošša Murmánskkas , gos son lea orron olles eallima ja orru ain . Natalia lii 19-ihásâš nuorttâsämmilâš nieidâ , kote lii vuálgus Ruošâ Murmanskist . Tobbeen sun lii aassâm ubâ avvees já áásá ain-uv . Dál Natalia studere eŋglándalaš filologiija universitehtas , gos son lea studeren juo guokte jagi , nappo son lea čađahan bachelor-dutkosa . Tääl Natalia lohá englandlâš filologia ollâopâttuvâst , mast sust láá tyehin jo kyehti ive , ađai sun lii čođâldittám bachelor . Dan ovdal son čađahii vuođđoskuvlla , mii bistá Ruoššas oktiibuot 11 jagi , daningo doppe suopmelaš lágan logahat gullá oassin vuođđooahpahussii . Tađe ovdil sun čođâlditij vuáđuškoovlâ , mii Ruošâst pištá ohtsis 11 ihheed , ko tobbeen syemmilâštijppâsâš luvâttâh kulá vuáđuškovliimân . Doppe sáhttá joatkit njuolgga universitehtii jus háliida . Jis haalijd , te tobbeen puáhtá juátkiđ njuolgist ollâopâttâhân . Natalia dovdá , ahte sápmelašvuođa meroštallan lea váttis su buohta , muhto son dovdá iežas goittotge sápmelažžan . Natalia tobdá jieijâs uásild sämmilâšvuođâ miäruštâllâm hástulâžžân , mut sun tobdá jieijâs sämmilâžžân . Das fuolakeahttá vaikko son orru gávpogis , vaikko sus eai leat bohccot ja vaikko son ii jođe luonddus duoddaris , dahje eale muđuige stereotiippaid mielde . Tast-uv peerusthánnáá veikkâ áásá-uv kaavpugist , veikkâ sust iä lahkin poccuuh , já veikkâ sun ij jođe luándust tuoddârijn , tâi eres maid stereotypiah väättih . Son eallá ođđaáigásaš máilmmis , ođđaáigásaš sápmelačča eallima , iige su árgabeaivvis sápmelašvuohta earenoamážit oidno . Sun iälá uđđâáigásii maailm náálá , uđđâáigásii sämmilii eellim , ige suu argâpiäiválâš elimist sämmilâšvuotâ eromâšávt oinuu . Son lohká goittotge diehtit iežas leahkit sápmelaš , daningo sápmelašvuohta lea su mielas viiddes ja ollislaš ášši , ja maiddái ollu eanet go dušše beare boazodoallu mii lea goittotge eará sámekultuvrra árbevieruid lassin dehálaš ášši . Sun kuittâg tiäđuušt lemin sämmilâš , ko sämmilâšvuotâ lii suu mielâst vijđes olesváldálâš äšši já meid ennuv eres ko tuše puásuituálu . Nataliai sámiid áššit leat dehálaččat ja daidda son háliida leat váikkuheamen iežas bealis ja seammás doallamin badjin sápmelaš kultuvrra . Natalian sämiääših láá teháliih , já sun uáiná taid tehálâžžân , moid sun haalijd jieijâs uásild leđe mieldi vaikutmin já tolâmin sämikulttuur paijeen . Son vásihii iežas etnihkalaš morráneami 16–17-jahkásažžan . Sun tuubdâi jieijâs etnisâš morettem 16–17 ihásâžžân . Son lei álot diehtán ahte son lei sápmelaš ja diđii iežas sohkaruohttasiid ja ahte su áhkku hupmá nuortalašgiela , muhto duon áiggi son ii vel atnán sápmelašvuođa nu dehálažžan . Sun lâi kale ovttuu tiättám lemin sämmilâš já tieđij suhâmadduidis já et suu ákku sárnu nuorttâsämikielâ , mut talle vala sun ij annaam sämmilâšvuođâ olssis tehálâžžân . Son logai vásihan váttisin dan , ahte ii máhttán sámegiela iige eallán árbevirolaš ealáhusain , muhto orui baicce gávpogis ja elii nugo gii beare ruošša . Sun tuubdâi váduhin tom , et ij máttám sämikielâ ige porgâm ärbivuáválij iäláttâsâiguin , pic aasâi kaavpugist já eelij tegu kii peri eres ryesilâš . Ađai ij iällám ärbivuáválâš tâi stereotijpâlâš sämmilii eellim . Son muitala goittotge ipmirdan vehá vehážiid sámevuođa máŋggabealatvuođa ja ahte dat ovdána ja hápmašuvvá ođđa áiggi mielde . Sun kuittâg kuuloold ibbeerdškuođij sämmilâšvuođâ maaŋgâhámásâšvuođâ já ton häämi rievdâm tááláá ááigán . Natalia ii láve geavahit gávtti , iige sus leat goassige leamašan iežas gákti . Nataliast ij lah vyehin kevttiđ sämimááccuh , ige sust lah lamaš kuássin jieijâs mááccuh . Jagi 2012 giđđat Davvi-Ruoŧas Björklidenis sámenuoraid oktasaš deaivvadeamis son morihii dasa man fámolažžan gáktekultuvra eallá eará sajiin . Kiđđuv 2012 , ko sun lâi Tave-Ruotâst Björklidenist säminuorâi ohtsâš tábáhtusâst , te sun morettij toos , mon ellee mááccuh-kulttuur eres kuávluin lii . Son maiddái fuobmái man unnán son diđii eará biktasiid erohusain . Sun meiddei aaicâi tom , mon ucce suu jieijâs tiettim jieškote-uv máccuhij iäruin lii . Son lohká , ahte ii ovdamearkka dihte máhte earuhit guđe guvlui miige gákti gullá . Sun iätá , et ovdâmerkkân ij määti iäruttiđ , mon kuávlun mii-uv mááccuh kulá . Muhto dasage son háliidivččii čiekŋut dárkileappot , ja čiekŋudit iežas dieđu ja dáiddu sámiid duojis . Mut taas-uv sun halijdičij uápásmuđ tärhibeht , já lasettiđ tiäđu já tááiđu säämi tuáján . Dán rádjai su masá áidna guoskkahus duodjái lea su sistelávka . Taan räi suu masa áinoo ohtâvuotâ säämi tuáján lii suu šišnelavkkâ . Ruoššas dušše moattis šat hupmet sámegiela . Ruošâst innig uáli härvi sárnu sämikielâ . Vuorrasut olbmot máhttet , muhto siige eai leat šat gallis . Puáris ulmuuh mättih , mut siigin iä lah innig kales . Natalia gullá dan sohkabulvii mii lea massán giela . Natalia kulá ton suhâpuolvân , mii lii monâttâm kielâs . Son ii huma sámegiela , muhto sus lea mokta studeret giela ja earenoamážit nuortalašgiela . Sun ij sáárnu sämikielâ , mut sust lii mohtâ oppâđ kielâid já eromâšávt nuorttâsämikielâ . Son lea lohkan earret eará suomagiela ja duiskkagiela . Sun lii luuhâm eres lasseen suomâkielâ já saksakielâ . Sus lea maiddái plánain boahtit muhtun gaskka Supmii , vejolaččat Anárii studeret . Suu vuáváámijn lii še puáttiđ mottoom kooskâst Suomân , máhđulávt Anarân luuhâđ . Doppe son sáhtášii ollášuhttit iežas guhkitáiggi niegu studeret nuortalašgiela . Tobbeen sun puávtáččij olášuttiđ jieijâs kuhesáigásâš tuoivuu oppâđ nuorttâsämikielâ . Okta su boahttevuođa nieguin lea gárvvásmuvvat muhtin beaivvi nuortalašgiela oahpaheaddjin . Ohtâ suu puátteevuođâ peivinaharijn lii-uv valmâštuđ mottoom peeivi nuorttâsämikielâ máttáátteijen . Dakko bokte son sáhtášii bealistis leat mielde seailluheamen ja doalaheamen sámekultuvrra . Tađe mield sun puávtáččij jieijâs navcâiguin leđe fáárust siäilutmin já paijeentolâmin sämikulttuur . Govas Natalia Vaskova iežas áhkuin Zoja Nosovain . Kooveest Natalia Vaskova áhuinis Zoja Nosovain .