Sámi giellaovttasbargu ođđa vuođu ala – davviriikalaš prošeavtta ođđa bargit deaivvadedje Sajosis Säämi kielâohtsâšpargo uđđâ vuáđu oolâ - tave-eennâmlâš haavâ uđđâ pargeeh teivâdii Sajosist Davviriikalaš Sámi giellagáldu – prošeakta ovttasta hádjánan sámi giellaovttasbarggu . Tave-eennâmlâš Säämi kielâkäldee ( Sámi giellagáldu ) – haahâ ovtâstit piäđgui leijee säämi kielâ-ohtsâšpargo . Suoma , Ruoŧa ja Norgga sámedikkit leat guhká plánen ođđa vuođu sámi giellaovttasbargui . Suomâ , Ruotâ já Taažâ sämitiigij kuhháá vuávám uđđâ kielâohtsâšpargo vuolgij joton ive aalgâst . Sámi giellagáldu - prošeakta vulggii johtui jagi álggus . Prošeakta ovttasta viđa sámegiela ( davvisáme- , anáraš- , nuortalaš- , julev- ja lullisámegielaid ) bargiid oktan giellaovttasbarggu resursaguovddážin . Haahâ ovtâstit viiđâ sämikielâ ( tave- , aanaar- , nuorttâ- , juulev- já maadâsämikielâ ) pargeid ohtân kielâohtsâšpargo reesuurskuávdážžân . Ođđa giellabargit deaivvadedje vuosttaš geardde Sajosis guovvamánu 20. beaivve . Uđđâ pargeeh teivâdii vuossâmuu keerdi Sajosist kuovâmáánu 20. peeivi . Sámi Parlamentáralaš Ráđđi , mii lea Davviriikkaid sámedikkiid ovttasbargoorgána , mearridii giellaovttasbarggu ođđasisorganiseremis ja viiddis giellaovttasbargofitnu álggaheamis jagis 2008 . Säämi Parlamentaarlâš Rääđi , mii lii Tave-enâmij sämitiigij ohtsâšpargo-orgaan , meridij kielâohtsâšpargo uđđâsist orniimist já vijđes kielâohtsâšpargohaavâ jotonpieijâmist ive 2008 . Suoma sámedikki várreságadoalli Heikki Paltto gávnnahii ođđa giellaovttasbarggu álggahansemináras , ahte lea ilus das go Suoma sámedikkis lea gudni jođihit dán stuorámus riikka rájáid rasttildeaddji giellaprošeavtta mii goassege lea álggahuvvon . Suomâ sämitige värisaavâjođetteijee Heikki Paltto pahudij kielâohtsâšpargo algâttemseminaarist , ete sun lii ilolâš tast , ete Suomâ sämitigge lii finnim pargonis jođettiđ taam stuárráámus , staatâi raajijd rastaldittee kielâhaavâ , mii kuássin lii algâttum . - Sávan , ahte dát prošeakta nagodivččii nannet ja ovddidit buot sámegielaid servodagas ja lasihit ovttasbarggu riikka rájáid rastá . - Tuáivum , ete haahâ puávtâččij nanodiđ já ovdediđ puoh sárnum sämikielâid já lasettiđ ohtsâšpargo staatâ raajij rasta . Ballun namalassii lea , ahte sámegielaid terminologiija ja sátnevuorká šaddá juohke riikkas nu iešguđetláganin , ahte daid hállit eai šat gulahala gaskaneaset , gávnnahii Paltto . Palon nomâlâssân lii , ete sämikielâi terminologia já sänirááju šaddâ jyehi staatâst nuuvt jieškote-uvlágánin , ete tai kielâi sárnooh iä innig ibbeerd nubijdis , pahudij Paltto . Sámi Parlamentáralaš Ráđi ja Norgga sámedikki ságadoalli Egil Olli deattuhii ságastis , ahte prošeavtta deháleamos bargu lea bisuhit ja ovddidit oktasaš giela . Säämi Parlamentaarlâš Rääđi já Taažâ sämitige saavâjođetteijee Egil Olli tiäduttij saavâstis ete haavâ puoh tehálumos pargo lii siäiluttiđ já ovdediđ ohtsâš kielâ . – Bargat dan ovdii , ahte gulahallat riikka rájáid rastá maiddái boahttevuođas , gávnnahii Olli . – Porgâp ton oovdân , ete iberdep nubijdân staatâ raajij rasta meid puátteevuođâst , pahudij Olli . Prošeavtta hoavda Anne-Maria Magga muitalii , ahte fidnu čohkke ovttasbargui vihtta sámegiela ja ovcci áššedovdebargguin doaibmi giellabargi , geat ovddastit buot prošeavtta gielaid . Haavâ jođetteijee Anne-Maria Magga muštâlij ete haahâ čuákkee ohtsâšpaargon vittâ sämikielâ já oovce äššitobdeepargoin tuáimee kielâpargee , kiäh ovdâsteh puoh haavâ kielâid . Dasa lassin Suoma ja Norgga sámedikkiin leat moatte hálddahusbargi prošeavttas . Lasseen Suomâ já Taažâ sämitiigijn láá muáddi haldâttâspargee haavâst . – Sámi Giellagáldu ii nappo leat muhtun fysalaš báikái sajáiduvvon guovddáš , baicce giellaovttasbargu Suoma , Ruoŧa ja Norgga sámedikkiid gaskkas . – Säämi Kielâkäldee ij návt lah oovtâ fyysilâš sajan sajostittum kuávdáš , peic kielâohtsâšpargo Suomâ , Ruotâ já Taažâ sämitiigij kooskâst . Ođđa bargit barget sámedikkiid čállingottiin , muitalii Magga . Uđđâ pargeeh pargeh sämitiigij čäällimkuudijn , muštâlij Magga . Govas leat Sámi Giellagáldu bargit , stivrenjoavkku lahtut ja Suoma ja Norgga sámedikkiid njunnožat . Kooveest láá Säämi Kielâkäldee pargeeh , stivrimjuávhu jesâneh já Suomâ já Taažâ sämitiigij njunnošeh . Ođđa giellabargit deaivvadedje vuosttaš geardde Sajosa parlamentasále Soljjus ordnejuvvon prošeavtta álggahandeaivvadeamis . Uđđâ kielâpargeeh teivâdii vuossâmuu keerdi Sajos parlamentsali Soljust uárnejum haavâ lekkâmtilálâšvuođâst . Govas Suoma sámedikki várreságadoalli Heikki Paltto , prošeaktahoavda Anne-Maria Magga ja Norgga sámedikki ja SPN ságadoalli Egil Olli . Kooveest Suomâ sämitige värisaavâjođetteijee Heikki Paltto , hahâjođetteijee Anne-Maria Magga já Taažâ sämitige já SPR saavâjođetteijee Egil Olli . Lassedieđut prošeavttas ja Sajosis 20-21.2.2013 ordnejuvvon álggahansemináras : Lasetiäđuh haavâst já Sajosist 20.-21.2.2013 uárnejum algâttemseminaarist : - Egil Olli dás - Egil Olli täst - Heikki Paltto dás - Heikki Paltto täst - Anne-Maria Magga dás - Anne-Maria Magga täst - Ante Aikio dás - Ante Aikio täst - Nils Øivind Helander dás - Marja-Liisa Olthuis dás .