Sámedikki stivrra _oahkkima mearrádusat
Sämitige stiivrâ čuákkim miärádâsah
Sámedikki stivra čoahkkanii 5.3.2014 Anáris .
Sämitige stivrâ čokkânij 5.3.2014 Anarist .
Čoahkkima áššelisttás ledje virgeválljemat sihke cealkámušat .
Čuákkim äššilistoost lijjii virgevaljiimeh sehe ciälkkámušah
Sámedikki stivra mearridii válljet fásta doaimmahatčálli virgái Laila Aikio Anáris .
Sämitige stivrâ meridij valjiđ fastâ toimâttâhčällee viirgán Laila Aikio Anarist .
Virggi ohce čieža olbmo .
Virge uccii čiččâm olmožid .
Doaimmahatčálli bargun leat ee. áššegirje- ja ekonomiahálddahussii guoski barggut .
Toimâttâhčällee pargon láá el . äššikirje- já ekonomiahaldâttâhân lohtâseijee pargoh .
Sámedikki stivra mearridii válljet fásta birasčálli virgái Anni-Helena Ruotsala Helssegis jienaiguin 4-1 .
Sämitige stivrâ meridij valjiđ fastâ pirâsčällee viirgán Anni-Helena Ruotsala Helsigist jienâiguin
4-1 .
Virggi ohce ovcci olbmo .
Virge uccii oovce olmožid .
Birasčálli bargun leat ee. ruvkelága ollašuhttimii ja biodiversitehtasoahpamuša ollašuhttimii guoski barggut .
Pirâsčällee pargon láá el . ruukilaavâ olášutmân já biodiversiteetsopâmuš olášutmân lohtâseijee pargoh .
Birasčálli doaibmá áššemeannudeaddjin ealáhus- ja vuoigatvuođalávdegottis .
Pirâsčällee tuáimá oovdânpyehten iäláttâs- já vuoigâdvuođâlävdikoddeest .
Guovloovdáneami stivrejeaddji lága mielde sámediggi gárvvista Lappi eanagoddeprográmma sámekulturoasi .
Kuávluovdedem stivrejeijee laavâ mield sämitigge ráhtá Laapi eennâmkoddeohjelm sämikulttuuruási .
Eanagoddeprográmma stivre eanagotti guovloovdáneami ja ásaha ulbmiliid eanagotti ovdáneapmái .
Eennâmkoddeohjelm stivree eennâmkode kuávluovdedem já aasât mittomeeri eennâmkode oovdedmân .
Lappi eanagoddeprográmma lea ođasmahtton Lappi lihtus Lappi-soahpamušas .
Laapi eennâmkoddeohjelm lii uđâsmittum Laapi littoost Lappi-sopâmušâst .
Sámedikki stivra dohkkehii čoahkkimisttis sámekulturoasi .
Sämitige stivrâ tuhhiittij čuákkimistis sämikulttuuruási .
Oasis lea višuvdna jahkái 2040 sihke sámekultursoahpamuš .
Uásist lii uáinus ihán 2040 sehe sämikulttuursopâmuš .
Sámediggi lea ásahan guhtta strategalaš válljema sámekultuvrra ovddideami várás eanagoddeprográmma doaibmabajis 2014-2017 .
Sämitigge lii asâttâm kuttâ strategisâš valjim sämikulttuur oovdedmân eennâmkoddeohjelm toimâpaje ääigi 2014-2017 .
Válljemat leat : ealaskas árbevirolaš ealáhusat ja árbevirolaš diehtu , Tä ´lvvsijdd – ealli nuortalaš kultuvrra guovddáš , bálvalusráhkadus doaibmi ráhkadussan , sámekultuvrra meroštallan skuvlenbálggis , giella ja kultuvrralaš riggodat sihke mánáid ja nuoraid Sápmi .
Valjiimeh láá : eellimvuáimáliih ärbivuáváliih iäláttâsah já ärbivuáválâš tiätu , Tä ´lvvsijdd – ellee nuorttâlii kulttuur kuávdáš , palvâlemrááhtus tuáimen , sämikulttuur miäldásâš škovlimpäälgis , kielâ já kulttuurlâš rigesvuotâ sehe párnái já nuorâi Säämi .
Stivra dohkkehii cealkámuša sosiála- ja dearvvasvuođafuolahusa ordnenláhkan .
Stivrâ tuhhiittij ciälkkámuš sosiaal- já tiervâsvuođâhuolâttâs ornimlaahân .
Evttohusa mielde Sosiála- ja dearvvasvuođaguovllut lágiduvvojit vuođu ala , masa gullet eanagottiid guovddášgávpogat sihke sierra meroštallama vuloš gielddat , main leat badjel 50 000 ássi .
Oovdânpyehtim mield Sosiaal- já tiervâsvuođâkuávluh šaddeh eennâmkuudij kuávdáškaavpugij sehe sierâ meridum paijeel 50 000 ässee kieldâi vuáđun .
Geavatlaččat sámiid ruovttuguovlu gulašii dán málles Roavvenjárggas stivrejuvvon sosiála- ja dearvvasvuođaguvlui .
Keevâtlávt sämikuávlu kulâččij taan maalist sosiaal- já tiervâsvuođâkuávlun , mon jođetteh Ruávinjaargâst .
Sosiála- ja dearvvasvuođaguovlluid siste sáhttet leat maid vuođđodási guovllut , main lea ordnenovddasvástádus oasis sosiálafuolahusa sihke vuođđodearvvasvuođafuolahusas ja muhtun dáhpáhusain maid muhtun spesiálbuohccedivššu bálvalusain .
Sosiaal- já tiervâsvuođâkuávlui siste pyehtih leđe meid vuáđutääsi kuávluh , main lii ornimovdâsvástádâs uásist sosiaalhuolâttâs sehe vuáđutiervâsvuođâhuolâttâsâst já motomijn tábáhtusâin meid motomijn spesiaalpyecceetipšo palvâlusâin .
Vuođđodási guovllu sáhttá vuođđudit uhcimuštá sullii 20 000 ássi gieldda vuođu ala .
Vuáđutääsi kuávlu puáhtá vuáđudiđ ucemustáá suulân 20 000 ässee kieldâ vuáđun .
Sámiid ruovttuguovllu veahkadat ii leat doarvái , ahte sáhttá lágidit vuođđodási guovllu .
Sämikuávlu aalmug ij pijssáá vuáđudiđ vuáđutääsi kuávlu .
Sosiála- ja dearvvasvuođafuolahusa viidásut guovlluguovdasaš ja álbmotlaš bargguid koordinerema ja dikšuma várás leat lassin vihtta sierravástuguovllu , maid bargun lea jođihit ja heivehit oktii sosiála- ja dearvvasvuođaguovlluid ja vuođđodási guovlluid doaimma ja daid ordnen bálvalusaid .
Sosiaal- já tiervâsvuođâhuolâttâs vijđásub kuávlulij já aalmuglij pargoi koordinistmân já tipšomân láá lasseen vittâ sierânâsovdâsvástádâskuávluh , moi pargon lii stivriđ já oohtânheiviittiđ sosiaal- já tiervâsvuođâkuávlui já vuáđutääsi kuávlui tooimâ já tai ornim palvâlusâid .
Geavatlaččat evttohus oaivvildivččii dan , ahte oppa Davvi-Suopma gulašii sierravástuguvlui , mii stivrejuvvo Oulus .
Keevâtlávt oovdânpyehtim uáivildiččij tom , ete ubâ Tave-Suomâ kuláččij sierânâsovdâsvástádâskuávlun , mon jođetteh Oulust .
Sámediggi lea fuolas das , ahte evttohusa váikkuhusat ja sierra molssaeavttuid váikkuhusat eai leat doarvái dutkojuvvon eaige čielggaduvvon .
Sämitigge lii huolâstum tast , ete oovdânpyehtim vaikuttâsah já sierâ molsâiävtui vaikuttâsah iä lah tuárvi tutkum ijge selvâttum .
Sierra molssaeavttuid goluid ja ekonomalaš váikkuhusaid galggašii rehkenastit ja rehkenastinvuođustusat galggašedje leat almmolaččat árvvoštallamis , vai sierra ordnenmolssaeavttuid sáhttá duođalaččat árvvoštallat .
Sierâ molsâiävtui kuástádâsâid já ekonomâlijd vaikuttâsâid kolgâččij rekinistiđ já rekinistemvuáđustâsah kolgâččii leđe almolávt árvuštemnáál , vâi sierâ ornimmolsâiävtuid puávtâččij tuođâlávt árvuštâllâđ .
Sámediggi atná hui stuorra váilevuohtan dan , ahte lága oktavuođas ii leat guorahallon sosiála- ja dearvvasvuođabálvalusaid ruhtadeami ovddideapmi .
Sämitigge ana uáli stuorrâ väännin tom , ete laavâ ohtâvuođâst ij lah suogârdum sosiaal- já tiervâsvuođâpalvâlusâi ruttâdem ovdedem .
Sámediggi atná evttohusa problemáhtalažžan sámiid gielalaš ja kultuvrralaš vuođđovuoigatvuođaid sihke gieldda iešstivrejumi perspektiivvas geahčadettiin .
Sämitigge ana oovdânpyehtim čuolmâlâžžân sämmilij kielâlij já kulttuurlij vuáđuvuoigâdvuođâi sehe kieldâlâš jiešhaldâšem uáinust .
Ráđđehusa evttohushámus ii maiddái váldde vuhtii ollege vejolašvuođaid lágidit bálvalusaid rájáid rasttildeaddji oktasašbargun .
Haldâttâs oovdânpyehtimhammiittâs ij meid vääldi ollágin vuotân máhđulâšvuođâid orniđ palvâlusâid raajijd rastaldittee oovtâstpargon .
Evttohus doalvvošii sámiid ruovttuguovllu oasil bálvalusaid čohkiideapmái , gaskkaid guhkkumii ja vejolaččat maid sámegielat bálvalusaid fuotnáneapmái .
Oovdânpyehtim jođettiččij sämikuávlu uásild palvâlusâi čokkânmân , kooskâi šoddâmân já máhđulávt meid sämikielâlij palvâlusâi hiäjuusmân .
Sámediggi ii dohkket sosiála- ja dearvvasvuođaministeria evttohusa ja gáibida , ahte evttohus válmmaštallo ođđasit nu , ahte evttohusa váikkuhusat , ruhtadeapmi , hárvves ássan ja sámiid gielalaš vuoigatvuođat bohtet váldojuvvot vuhtii bálvalusráhkadusa ovddideamis .
Sämitigge ij tuhhit sosiaal- já tiervâsvuođâministeriö oovdânpyehtim já váátá , ete oovdânpyehtim ráhtoo uđđâsist nuuvt , ete oovdânpyehtim vaikuttâsah , ruttâdem , härvis asâttem já sämmilij kielâliih vuoigâdvuođah váldojeh vuotân palvâlemráhtus oovdedmist .
Stivra attii cealkámuša eana- ja meahccedoalloministerias válmmaštallon geatkenáliid dikšunplána birra .
Stivrâ adelij ciälkkámuš eennâm- já meccituáluministeriöst valmâštâllum ketkinaalij hoittámvuáváámist .
Cealkámušas lea váldon vuhtii sámiid ruovttuguovllu bálgosiid oktasaš cealkámuš geatkenáliid dikšunplána birra .
Ciälkkámušâst lii valdum vuotân sämikuávlu palgâsij ohtsâš ciälkkámuš ketkinaalij hoittámvuáváámist .
Sámediggi evttoha máŋga dárkkálmahttima dikšunplánii .
Sämitigge oovdânpuáhtá maaŋgâid tärkkilistmijd hoittámvuáváámân .
Sámediggi evttoha ahte náliid muddemis ja dikšumis dahkkojuvvo oktasašbargu Norgga , Ruoŧa ja Ruošša stáhtaiguin sihke sámedikkiiguin .
Sämitigge oovdânpuáhtá ete naalij heiviittâlmist já hoittáámist rähtih oovtâstpargo Taažâ , Ruotâ já Ruošâ staatâiguin sehe sämitigijguin .
Sámediggi ii guottit evttohusa reviiravuđđosaš geatkevahágiid buhtadusvuohkin .
Sämitigge ij kyeddit oovdânpyehtim reeviirvuáđulâš ketkivahâgij sajanmäksimvuáhádâhhân .
Sámediggi evttoha vel , ahte geatkenálli ii stuoriduvvo ja vahátealliid elimineremis galggašedje eiseválddit fuolahit .
Sämitigge oovdânpuáhtá lasseen , ete ketkinääli ij šoddâduu já háittuellei meddâlistem kolgâččij tábáhtuđ virgeomâhái tooimâst .
Stivra dohkkehii cealkámuša Yleisradio jagi 2013 čilgehusa birra .
Stivrâ tuhhiittij ciälkkámuš Yleisradio muštâlusâst ivveest 2013 .
Cealkámušas sámediggi bijai merkii positiivvalaš ovdáneami Yle Sámi doaimmas .
Ciälkkámušâst sämitigge piejâi meerkân mieđetteijee ovdánem Yle Sápmi tooimâst .
Yle Sápmi lea lasihan nuortalaš- ja anárašgielat ođasbuvttadeami , ovddidan vuorrováikkuhusa ja ruoktosiidduid , álggahan sámegielat nuoraidprográmma sihke iežas riikkaviidosaš Tv-ođassáddaga .
Yle Sápmi lii lasettâm nuorttâlâš- já anarâškielâlâš uđâspyevtittem , ovdedâm vuáruvaikuttemvuođâ já päikkisiijđoid , algâttâm sämikielâlâš nuorâiohjelm sehe jieijâs väldikodálâš tv-uđâsvuolgâttâs .
Sámediggi evttoha , ahte Yle Sámi iehčanasvuohta lasihuvvošii ja dasa addojuvvošii Svenska Yle vear dásaš sajádat ja doaibmamii addojuvvojit doarvái resurssat .
Sämitigge oovdânpuáhtá , ete Yle Sápmi jiečânâsvuotâ lasettuččij já toos adeluččij Svenska Ylen verdidittee sajattuv já tooimân adeleh tuárvi resurssijd .
Yle Sámi prográmmaáiggi galggašii maid lasihit sihke erenomážit ovddidit ođđa interneahttavuđđosaš bálvalusaid erenomážit mánáide ja nuoraide ja bidjat resurssaid nuortalaš- ja anárašgielat prográmmabuvttadeapmái .
Yle Sápmi ohjelmääigi kolgâččii meid lasettiđ sehe eromâšávt ovdediđ uđđâ internet-vuáđulijd palvâlusâid eromâšávt párnáid já nuoráid já lasettiđ resurssijd nuorttâlâs- já anarâškielâlâš ohjelmpyevtittâsân .
Sámediggi buvttii ovdan maid dárbbu digiteret Yle Sámi arkiivva ja oažžut dan sámeservodaga atnui ealli arkiivva ja virtuála oahppanbirrasiid bokte .
Sämitigge puovtij oovdân meid táárbu mutteđ Yle Sápmi arkkâduv digiháámán já adeliđ tom sämisiärváduv kiävtun ellee arkkâduv já virtuaallâš oppâmpirrâsij vievâst .
Stivra dohkkehii guokte cealkámuša Eanodaga gildii .
Stivrâ tuhhiittij kyehti ciälkkámuš Iänuduv kieldân .
Gielda lei bivdán sámedikkis cealkámuša guovtte prošeaktaplána birra : sámeváikkuhusaid árvvoštallan gieldda mearrádusadahkanproseassas ja sámegiela ja – kultuvrra ealáskahttinprošeavttas .
Kieldâ lâi pivdám sämitiggeest ciälkkámuš kyehti proojeektvuáváámist : sämivaikuttâsâi miäruštâllâm kieldâlâš miärádâstoohâmprosessist já sämikielâ já - kulttuur iäláskittemprojektist .
Sámediggi árvvoštalai vuđolaččat plánaid gaskavuođa álbmotlaš láhkaásaheapmái , riikkaidgaskasaš geatnegasvuođaide sihke ođastusaide , mat leat barggu vuolde stáhtahálddahusas .
Sämitigge miäruštâlâi vuáđulávt vuáváámijd kieldâlij lahâasâttem háárán , aalmugijkoskâsij kenigâsvuođâi háárán sehe uđâsmitmij háárán , maid valmâštâleh staatâhaldâttuvvâst .
Árvvoštallama mielde plánain leat fárus dakkár evttohusat , mat eai gula gieldda iešstivrejupmái ja loavkidit sámi kulturiešstivrejumi .
Miäruštâllâm mield vuáváámijn láá mieldi tagareh oovdânpyehtimeh , moh iä kulloo kieldâlâš jiešhaaldâšmân já luávkkájeh sämmilâš kulttuurjiešhaldâšem .
Sámediggi anii plánaid hui váilevažžan ja láhkaásaheami vuostásažžan .
Sämitigge oonij vuávámijd uáli vááijuvlâžžân já lahâasâttem vuástásâžžân .
Sámediggi almmuhii ahte vuosttilda guktuid fidnuid .
Sämitigge almottij , ete vuástálist kuohtuid projektijd .
Sámediggi giddii fuopmášumi maid dasa , ahte Eanodaga gielda ii leat deavdán lágas mearriduvvon geatnegasvuođas gárvvistit ovttaveardásašvuođaplána ja evttoha ahte gielda beavttálmahttá sámi giellalága ollašuhttima .
Sämitigge kiddij huámášume meid toos , ete Iänuduv kieldâ ij lah tiävdám lahâaasâtlâš kenigâsvuođâs rähtiđ oovtviärdásâšvuotâvuávám já oovdânpuáhtá , ete kieldâ pehtilit säämi kielâlaavâ olášuttem .
Sámediggi almmuhii leat gárvvis oktasašbargui gielddain ovttaveardásašvuođaplána gárvvisteames ja sámiid gielalaš ja kultuvrralaš vuoigatvuođaid dorvvasteami várás Eanodaga gielddas .
Sämitigge almottij , ete lii vaalmâš oovtâstpaargon kieldáin oovtviärdásâšvuotâvuávám rähtimist já sämmilij kielâlij já kulttuurlij vuoigâdvuođâi turviimân Iänuduv kieldâst .
Stivra nammadii sámedikki bargiidpolitihkalaš áššegirjiid čuovvunjovkui stivrra ovddasteaddjin Heikki Paltto .
Stivrâ nomâttij sämitige pargoviehâpoolitlij äššikiirjij čuávvumjuávkun stiivrâ ovdâsteijen Heikki Paltto .
Sámediggi sirddii nuortalaškulturguovddáža guoski ášši gieđahallama maŋit čoahkkimii , dasgo láiggu njealjehashaddi ii lean geavaheamis čoahkkimis .
Sämitigge siirdij nuorttâlâškulttuurkuávdâžân kyeskee ääši kieđâvuššâm čuávuváá čuákkimân , ko lááigu neljihâšhadde ij lamaš čuákkim kiävtust .
Sámedikki stivra mearridii lassin mieđihit bálkkáhis virgelobi sámedikki ságadoalli Klemetti Näkkäläjärvii 25.4.2014 - 26.5.2014 .
Sämitige stivrâ meridij lasseen mieđettiđ pälhittes virgerijjâvuođâ sämitige saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvin 25.4.2014 - 26.5.2014 .
Sámediggi dieđiha maŋŋelebbos mo ollesáigásaš ságadoalli barggut dikšojuvvojit su virgelobi áigge .
Sämitigge tieđeet maŋeláá maht váldutoimâlii saavâjođetteijee pargoid hoittájeh suu virgerijjâvuođâ ääigi .
Sámedikki stivra nammadii Sámedikki ovddasteaddjin Ohcejoga gieldda sámemusihka rávesolbmuidskuvlema ovddideami ovdačielggadanfidnu stivrenjovkui Anu Magga .
Sämitige stivrâ nomâttij Sämitige ovdâsteijen Ucjuv kieldâ sämimuusik rävisolmoošškovlim ovdedem ovdâčielgiittâsproojeekt stivrimjuávkun Anu Magga .