AHR linjii ruvkelága guoskadeamis sámiid ruovttuguovllus
AHR ( KHO ) linjij ruukilaavâ heivitmist sämikuávlust
Alimus hálddahusriekti ( AHR ) attii 25.6
Alemus haldâttâhriehti ( AHR ) adelij 25.6 .
jahkegirjemearrádusa
ihekirjemiärádâs
ođđa ruvkelága guoskadeamis sámiid ruovttuguovllus .
uđđâ ruukilaavâ heivitmist sämikuávlust .
Sámediggi lea váidán Tukesa mieđihan mášiinnalaš gollerogganlobiin Roavvenjárgga hálddahusriektái ( dálá Davvi-Suoma hálddahusriekti ) ruvkelága vuostásažžan , daningo Tukes ii lean čielggadan lobi mieldásaš doaimma váikkuhusaid sámekultuvrii .
Sämitigge lii vaidâlâm Tukes mieđettem maašinlâš kollekoivumluuvijn Ruávinjaargâ haldâttâhriähtán ( táálááš Tave-Suomâ haldâttâhriehti ) ruukilaavâ vuástásâžžân , ko Tukes ij lamaš selvâttâm love miäldásii tooimâ vaikuttâsâin sämikulttuurân .
Hálddahusriekti dohkkehii sámedikki váidagiid .
Haldâttâhriehti tuhhiittij sämitige väidimijd .
Tukes ja lohpeohcci váide mearrádusain AHR:ai .
Tukes já lopeoccee vaidâláin miärádâsâin AHR:n .
AHR doalai hálddahusrievtti mearrádusa fámus ja gomihii Tukesa mearrádusa lágavuostásažžan dohkkehemiin loahpalaččat sámedikki váidaga Roavvenjárgga hálddahusriektái .
AHR toolâi haldâttâhrievti miärádâs vyeimist já komettij Tukes miärádâs lavâvuástásâžžân já tuhhiittij lopâlávt sämitige väidim Ruávinjaargâ haldâttâhriähtán .
” Dát lea stuorra vuoitu sápmelaččaide ja duođašta , ahte ruvkelága geatnegasvuođaid ii sáhte dikšut sámiid ruovttuguovllus dušše čealkámušmeannudemiin .
” Taat lii stuorrâ vuáittu sämmiláid já čáittá , ete ruukilaavâ kenigâsvuođâid iä pyevti hoittáđ sämikuávlust tuše ciälkkámušlattiimijguin .
Ruvkeláhka lea buktán ođđa geatnegasvuođaid ja dáid ferte váldit duođas .
Ruukilaahâ lii puáhtâm uđđâ kenigâsvuođâid já taid kalga väldiđ tuottân .
Ruvkeláhka lea sámediggáige ođđa ášši ja mis manai iežamet áigi čielggadit maid ruvkelága ollašuhttin duođalašvuođas gáibida ja ovdal go sáhtiimet hábmet áššái doaibmi oktasašbargomálliid bálgosiiguin , sámeealáhusa ollašuhttiiguin ja siiddaiguin .
Ruukilaahâ lii sämitiigán-uv uđđâ äšši já mist vaaldij jieijâs ääigi selvâttiđ maid ruukilaavâ olášuttem tuođâlávt váátá já ovdilko finnejijm lääččiđ ääšist tuáimee oovtâstpargomaalijd palgâsijguin , sämi-iäláttâsâi hárjutteijeiguin já siijdâiguin .
Váidagiid válmmaštalai mis joavku , masa gulle má. áššemeannudeaddji Inga-Briitta Magga , láhkačálli Aimo Guttorm ja vuolláičállán .
Väidimijd valmâštâlâi mist juávkku , mast lijjii má. oovdânpyehtee Inga-Briitta Magga , lahâčällee Aimo Guttorm já vuáláčällee .
Lean duđavaš , ahte min bargu oažžui áigái bohtosa ” , ságajođiheaddji Näkkäläjärvi muitala .
Lam tuđâvâš , ete mii pargoost šoddii puátuseh ” , saavâjođetteijee Näkkäläjärvi maainâst .
Sámediggi bivdá ráđđádallamiid ruvkelága guoskadeamis Tukesa stivrejeaddji bargo- ja ealáhusministeriijaiguin sihke sierra Tukesiin .
Sämitigge pivdá ráđádâlmijd ruukilaavâ heivitmist Tukes stivree pargo- já iäláttâsministeriöin sehe sierâ Tukesáin .
Maŋŋelis sámediggi áigu lágidit ruvkelága guoskadeamis oktasaščoahkkima , gosa bovdet bálgosiid , eiseválddiid , nuortalaččaid giličoahkkima ja Tukesa ovddasteaddjiid linjet ruvkelága guoskadeamis ja čánusjoavkkuid oktasašbarggus .
Maŋeláá sämitigge áigu orniđ ruukilaavâ heivitmist ohtsâščuákkim , kuus kočoh palgâsij , virgeomâhái , nuorttâlâšâi sijdâčuákkim já Tukes ovdâsteijeid linjiđ ruukilaavâ heivitmist já čanosjuávhui oovtâstpargoost .
” Lea šállošahtti ahte váidinproseassa lea bistán náge guhká .
” Lii vaidâlittee ete väidimproosees lii pištám návt kuhháá .
Sámediggi lea evttohan , ahte Tukes guoskadivčče Roavvenjárgga hálddahusrievtti mearrádusa iežas lohpegeavadagas dan rádjai , go AHR:s oaččošeimmet áššái linjjá .
Sämitigge lii iävtuttâm , ete Tukes heiviittiččij Ruávinjaargâ haldâttâhrievti miärádâs lopevuáháduvvâstis toos räi , ko AHR:st finniiččii ääšist linjim .
Tukes ii leat ná dahkan .
Tukes ij lah návt toohâm .
Dál ruvkeeiseválddi doaimmat leat dagahan badjelmearálaš váivvi lobi ohccái , sámediggái , eiseválddiide ja bálgosiidda .
Tääl ruukivirgeomâháá toimâ lii tovâttâm paijeelmiärášii vääivi love occei , sämitiigán , virgeomâháid já palgâsáid .
Sávan , ahte mearrádusa mielde oktasašbargu Tukesiin ovdánivččii dakkárin , maid láhkaaddi lea dárkkuhan .
Tuáivum , ete miärádâs mield oovtâstpargo Tukesáin ovdániččij tagarin , maid lahâasâtteijee lii uáivildâm .
Sámediggi lea gárvvis oktasašbargui ruvkelága geatnegasvuođaid ollašuhttima dihtii ” , ságajođiheaddji Näkkäläjärvi linje .
Sämitigge lii kiärgus oovtâstpaargon ruukilaavâ kenigâsvuođâi tevdim várás ” , saavâjođetteijee Näkkäläjärvi linjee .
Riikkabeaivvit dohkkehedje miessemánus ruvkelága 169 § mieldásaš nuppástusa , man mielde Tukes sáhttá vuođustallon buori siva dihtii ohcci bivdagis málbmaohcanlobi dahje golledoidinlobi dohkkenáiggi joatkima dahje ruvkelobi dahje ruvkedorvvolašvuođalobi guoskavaš mearrádusas mearridit , ahte lobis dárkkálnuhtton doaibmabijuide sáhttit váidagis fuolakeahttá álgit čuovvumiin lohpemearrádusa . ”
Ovdâskodde tuhhiittij vyesimáánust ruukilaavâ 169 § miäldásii nubástus , mon mield Tukes puáhtá agâstâllum suujâ tiet occee pivdemist malmâuuccâmlove teikâ kolletoidemlove vyeimistorroom juátkimân teikâ ruukilopán teikâ ruukitorvolâšvuođâlopán kyeskee miärádâsâst meridiđ , ete looveest ohtâlistum toimáid pyehtih väidimist peerusthánnáá riemmâđ lopemiärádâs nuávditmáin . ”
Riikkabeivviid dahkan nuppástus lei hohppui ja sámediggi evttohii velá hálddahusváljagotti gullama oktavuođasge , ahte ovdal go ruvkelága álgit nuppástuhttit , vuordit AHR:a linjjá ruvkelága ollašuhttimis .
Ovdâskode toohâm nubástus lâi ovdiláigásâš já sämitigge oovdânpuovtij vala haldâttâhváljukode kuullâm ohtâvuođâst-uv , ete ovdilko riemih nubástuttiđ ruukilaavâ , vyerdih AHR linjim ruukilaavâ olášutmist .
Mu mielas riikkabeivviid mearrádus lei hohppui vuhtii váldimin AHR:a mearrádusa ” , dadjá ságajođiheaddji Näkkäläjärvi .
Muu mielâst ovdâskode miärádâs lâi ovdiláigásâš , ko váldá vuotân AHR miärádâs ” , iätá saavâjođetteijee Näkkäläjärvi .