Nuoraidráđđái Nuorra doaibmi – dovddastus
Nuorâirááđán Nuorâ tuáimee - tubdâstâs
Suoma Nuoraidovttasbargu - Allianssi ry mieđihii nuoraidbarggu vahkus 29.9. - 5.10. čiežanuppelot Nuorra doaibmi - dovddastusa doaibmiide ja fidnuide miehtá Suoma .
Suomâ Nuorâioovtâstpargo - Allianssi ry mieđettij nuorâipargo ohhoost 29.9. - 5.10. čiččâmnubâlov Nuorâ tuáimee - tubdâstâssâd tuáimeid já projektáid pirrâ Suomâ .
Okta dovddastusa oažžuin lea sámedikki nuoraidráđđi .
Ohtâ tubdâstâs uážžoo lii sämitige nuorâirääđi .
Nuorra doaibmi - dovddastus lea dárkkuhuvvon giitosin ja doarjjan nuorra doaibmiide ja sin fidnuide ja maiddái iežaset doaimmain nuoraid sajádaga ja sin doaimmaid ovddidan rávesolbmuide .
Nuorâ tuáimee - tubdâstâs lii uáivildum kiijtosin já movdijtitten nuorâ tuáimeid já sii projektáid sehe rävisulmuid , kiäh láá jieijâs toimâiguin ovdedâm nuorâi sajattuv já tooimâ .
Nuorra doaibmi - dovddastusat juhkkojit Nuoraidbarggu boahttevuohtafoorumas Helssegis 22.10.2014 .
Nuorâ tuáimee - tubdâstâsâid jyehih Nuorâipargo puátteevuođâfoorumist Helsigist 22.10.2014 .
Allianssi juohkán dovddastusa vuođustusat :
Allianssi jyehim tubdâstâs vuáđustâsah :
Sámenuoraid váikkuheami stuorra lávki váldui jagi 2011 , go sámedikkis mearriduvvui vuođđuduvvot nuoraidráđđi .
Säminuorâi vaikuttem stuorrâ lävkki valdui ive 2011 , ko sämitigge meridij vuáđudiđ nuorâirääđi .
Sámedikki nuoraidráđi 15-25-jahkásaš lahtut válmmaštallet daid sámedikki cealkámušaid , álgagiid ja eará bealiváldimiid , mat gusket sámenuoraid dahje sámenuoraid eallindiliid .
Sämitige nuorâirääđi 15-25-ihásiih jesâneh valmâštâleh taid sämitige ciälkkámušâid , alguid já eres peleväldimijd , moh kyeskih säminuoráid teikâ säminuorâi eellimtiilijd .
Nuoraidráđđi ovddida sámenuoraid gielalaš ja kultuvrralaš vuoigatvuođaid birra Suoma ja maiddái nanne sámenuoraid gullama sámekultuvrai .
Nuorâirääđi oovded säminuorâi kielâlijd já kulttuurlijd vuoigâdvuođâid pirrâ Suomâ sehe naanood säminuorâi kulluuvâšvuođâ sämikulttuurân .
Nuoraidráđi bokte sámenuoraide lea addojuvvon erenomáš kanála váikkuhit iežaset áššiide .
Nuorâirääđi mield säminuoráid lii adelum eromâš kanava vaikuttiđ jieijâs aššijd .
Sámedikki nuoraidráđis lea maiddái erenomáš áidnalunddot sajádat , dasgo dan lahtuin lea hállan- ja mieldeorrunvuoigatvuohta sámedikki dievasčoahkkimis .
Sämitige nuorâirääđist lii meid eromâš áinoošlajâsâš sajattâh , tastko ton jesânijn lii sárnum- já mieldiorroomvuoigâdvuotâ sämitige almosčuákkimist .
Sámedikki nuoraidráđđi lea álggahan dán jage Ofelaš-doaimma .
Sämitige nuorâirääđi lii algâttâm taan ive Ofelaš-tooimâ .
Fidnus juhkko diehtu sápmelašvuođas nuoraid bokte nuoraide .
Projektist jyehih tiäđu sämmilâšvuođâst nuorâin nuoráid .
" Sámediggi lea bargan guhká sámenuoraid sajádaga ovddideami dihtii ja dát lea duođaige fiinna dovddastus sámenuoraide ja sámedikki nuoraidráđđái .
" Sämitigge lii porgâm kuhháá säminuorâi sajattuv oovdedmân já taat lii uáli šiev tubdâstâs säminuoráid já sämitige nuorâirááđán .
Lea duo đaige fiinna , ahte nuoraidráđi bargu lea ožžon álbmotlaš dovddastusa ja lean bálkkašumis čeavlái .
Lii tuođâi šiev äšši , ete nuorâirääđi pargo lii finnim aalmuglii tubdâstâs já lam palhâšuumeest čiävláá .
Sámenuorat gártet deaividit hirbmat olu hástalusaid modearna servodagas ja nuoraidráđđi lea duođaige dárbbašlaš , vuoi nuoraid jietna , fuolat ja evttohusat bohtet gullojuvvot .
Säminuorah kärttih kuáhtáđ uáli ennuv hástusijd tááláá ohtsâškoddeest já nuorâirääđi lii tuođâi tárbulâš , vâi nuorâi jienâ , huolah já iävtuttâsah šaddeh kulluđ .
Dás lea buorre joatkit ovddosguvlui ja ovddidit doaimma ain viidásabbot sámenuoraid sajádaga ovddideami várás sámeservodagas ja suopmelaš servodagas . "
Täst lii pyeri juátkiđ ovdâskulij já ovdediđ tooimâ ain vâi säminuorâi sajattâh ovdán sämisiärváduvvâst já syemmilii ohtsâškoddeest . "
Sámedikki ságajođiheaddji Klemetti Näkkäläjärvi muitala .
Sämitige saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvi maainâst .
Nuoraidráđi ságajođiheaddji Niila Rahko lea dovddastusas ilolaš :
Nuorâirääđi saavâjođetteijee Niila Rahko lii tubdâstâsâst ilolâš :
" Sámedikki nuoraidráđi ságajođiheaddjin lean ilolaš ja lihkolaš bálkkašumis .
" Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijen lam ilolâš já luholâš palhâšuumeest .
Sámedikki nuoraidráđđi lea vel hirbmat nuorra nuoraidorgána , man doaibmanbiras lea viiddis .
Sämitige nuorâirääđi lii vala uáli nuorâ nuorâiorgaan , mon toimâkuávlu lii viijđes .
Min doaibma ii livčče vejolaš almmá sámedikki doarjaga haga dálá viidodagas .
Mij toimâ ij liččii mahđulâš jis mist ij liččii sämitige toorjâ tááláá vijđoduvvâst .
Háliidange giitit sámedikki sin bargan guhkálaš barggus sámenuoraid sajádaga buorideami várás .
Halijdâm-uv kijtteđ sämitige sii kuhes pargoost säminuorâi sajattuv pyeredem várás .
Háliidan maiddái giitit ovddit nuorra doaibmiid geat leamaš ovddideamen nuoraidráđi ja ráhkadeamen doaibmandili mas lea somá bargat .
Halijdâm meid kijtteđ oovdeb nuorâ tuáimeid kiäh láá lamaš oovdedmin mii nuorâirääđi já rähtimin tile mast lii suotâs toimâđ .
Bálkkašupmi addá nuoraidráđđái nana álbmotlaš dovddastusa , mii lea dehalaš go doibmejuvvo viidát nuoraiguin .
Palhâšume addel nuorâirááđán noonâ aalmuglii tubdâstâs , mii lii tehálâš ko tuáimá viijdáht nuorâiguin .
Sámedikki nuoraidráđi bargun lea ovddidit , ovddastit ja gohcit sámenuoraid vuoigatvuođaid , sihke sámeguovllus ja dan olggobealde .
Sämitige nuorâirääđi pargo lii ovdediđ , ovdâstiđ já kocceeđ nuorâi vuoigâdvuođâid , nuuvt sämikuávlust ko ton ulbuubeln-uv .
Hástalusat barggus leat olu , eandalitge go eallit nuppástusaid siste ođđa ođastusaid dihtii , mat leat válmmaštallama vuolde ja vurdet dohkkeheami .
Hástuseh tooimâst láá ennuv , eromâšávt ko eellip jorgáldâhmuddoost uđđâ valmâstâllâmnáál leijee já tuhhiittem vyerdee uđâsmitmij tiet .
ILO-169 soahpamuša ratifiserema dehalašvuohta deattuhuvvá nuoraid gaskavuođas , dasgo dat guoskkaha juohke sámenuora olles loahppaeallima .
Ilo-169 sopâmuš ratifisistem tergâdisvuotâ tiäduttuvá nuorâi kooskâst , ko tot kuáská jyehi säminuorân suu loppâeellim .
Nuppe dáfus soahpamuš maiddái mearrida kultuvrra boahttevuođa .
Nube tááhust sopâmuš meid meerrid mii kulttuur puátteevuođâ .
Funet ráhkaduvvon soahpamuš hávkada ja suddada kultuvrra , bures dahkkon soahpamuš nanne ja suddje kultuvrra .
Hyeneeht rahtum sopâmuš avkkâd já suddâd mii kulttuur , pyereest rahtum sopâmuš naanood já syeijee mii kulttuur .
Mii nuorat deaividit beaivválaččat hirbmat earálágan reakšuvnnaid ravddas ravdii , mat olu vuođđuduvvet etnihkalašvuhtii .
Mij nuorah kuáhtájep jyehi peeivi uáli ereslágánijd reaktioid roobdâst roobdân , mii vuáđuduvá ennuv mii etnisiteetân .
Earáláganvuohta lea riggodat , muhto dat sáhttá maiddái leat noađđi .
Ereslágánvuotâ lii vyeimivääri , mutâ tot puáhtá leđe meid nuáđi .
Sámedikki nuoraidráđi barggu hástalusat vuolláisárggastuvvojit servodagas , gos sámenuorat galget čilget kultuvrra ja duogáža .
Sämitige nuorâirääđi pargo hástuseh tiäduttuveh mii ohtsâškoddeest , kost säminuorah kalgeh čielgiđ sii kulttuur já tuávváá .
Geahččalitge eanet juohkit dieđu váldoálbmogii sápmelašvuođas ofelaš-barggu olis .
Viggâp-uv pyehtiđ väldiaalmug tiätun eenâb sämmilâšvuođâst ofelašpargo peht .
Bálkkašupmi addá lassimearkkašumi bargui man bargat .
Palhâšume addel lasemerhâšume paargon maid porgâp .
Dan mearkkašupmi lassána jo beare dainna ahte diehtit , ahte min barggu atnet árvvus ja dat fuopmášuvvo maiddái riikkadásis .
Ton merhâšume tiäduttuvá jo tuše táin , ete tiettip , ete mii pargo annoo áárvust já tot huámmášuvvoo meid väldikodálii tääsist .
Lassin bálkkašupmi addá luohtehahttivuođa ja beaggima , mii veahkeha oažžut jurdagiidda , cealkámušaide ja buot bargamii stuorát deattu .
Lasseen palhâšume addel oskottetteevuođâ já uáinus , mii iššeed finniđ mii jurduid , ciälkkámuššáid já puoh pargoid stuárráb tiädduáárvu .
Sáhttitge dušše čeavlájit giitit ja gopmirdit .
Pyehtip-uv tuše čiävláht kijtteđ já komerdiđ .
Dás lea buorre joatkit . "
Täst lii pyeri juátkiđ . "
Govva Tanja Sanila .
Kove Tanja Sanila .