Sámediggi doarju Ilo 169-soahpamuša ratifiserema
Sämitigge tuárju Ilo 169-sopâmuš ratifisistem
Sámedikki čoahkkin mearridii 30.10.2014 guottihit Ilo 169-soahpamuša ratifiserema jienain 14-4 .
Sämitige čuákkim meridij 30.10.2014 kyedittiđ Ilo 169-sopâmuš ratifisistem jienâiguin 14-4 .
Čoahkkimis ledje eret golbma ovddasteaddji .
Čuákkimist lijjii meddâl kulmâ ovdâsteijee .
Anu Avaskari ja Pentti Valle guđiiga mearrádussii sierra oaivila .
Anu Avaskari já Pentti Valle kuođijn miärádâsân spiekâsteijee uáivil .
Sámediggi lea ráđđádallan čakčamánu loahpa rájes ráđđehusa evttohushápmosis eamiálbmot- ja čeardaálbmogiid guoski Ilo 169-soahpamuša ratifiseremis vuoigatvuohta- ja eana- ja meahccedoalloministeriijaiguin .
Sämitigge lii ráđádâllâm čohčâmáánu loopâ rääjist haldâttâs oovdânpyehtimhammiittâsâst algâ- já hiäimuaalmugáid kyeskee Ilo 169-sopâmuš ratifisistmist riehti- já eennâm- já meccituáluministeriöin .
Ráđđádallamat joatkašuvve 28.10.2014 rádjai .
Ráđádâlmeh juátkojii 28.10.2014 räi .
Sámedikki ráđđádallin ledje sámedikki ságajođiheaddji Klemetti Näkkäläjärvi , I várreságajođiheaddji Tiina Sanila-Aikio ja II várreságajođiheaddji Heikki Paltto .
Sämitige ráđádâllen lijjii sämitige saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvi , I värisaavâjođetteijee Tiina Sanila-Aikio já II värisaavâjođetteijee Heikki Paltto .
Dievasčoahkkin dohkkehii soahpamuša ratifiserenáššebáhpáriidda lakton čilgehusa , mii guoská erenomážit soahpamuša artikla 14 .
Almosčuákkim tuhhiittij čielgiittâs , mii lahtoo ratifisistemäššikirjijd , mii kuáská eromâšávt almossopâmuš artikkâlân 14 .
Artikla 14 gieđahallá eatnamiidda ja čáziide gulavaš vuoigatvuođaid .
Artikkâl 14 kieđâvuš enâmân já čáácán lohtâseijee vuoigâdvuođâid .
Ráđđehusbellodagat leat dohkkehan čilgehusa ja ráđđehusa evttohusa vuođustusaid .
Haldâttâspiäláduvah láá tuhhiittâm čielgiittâs já haldâttâs oovdânpyehtim vuáđđusijd .
Ráđđehusa evttohus Ilo 169-soahpamuša ratifiseremis addo riikkabeivviide vejolaččat skábmamánu álggus .
Haldâttâs oovdânpyehtim Ilo 169-sopâmuš ratifisistmist adeluš ovdâskoodán skammâmáánu aalgâst .
” Čakča leamašan hui hohpolaš ja ráđđádallamat leat gáibidan olu ja ráđđádallamat leamašan nu sámedikki ja stáhta gaskkas go maiddái stáhtaráđi sistege .
” Čohčâ lii lamaš uáli čoovgâs já ráđádâlmeh láá lamaš hástuliih já ráđádâlmeh láá toollum nuuvt sämitige já staatâ kooskâst ko staatârääđi siste-uv .
Ságajođiheaddjit ráđđádalle gitta loahpa rádjai oažžun dihte sámiide nu buori ráđđádallanbohtosa go vejolaš .
Saavâjođetteijeeh ráđádâllii loopâ räi vâi sij finniiččii sämmilijd nuuvt šiev ráđádâllâmpuáttus ko máhđulâš .
Soahpamuša ratifiseremis lei gažaldat árvvuin , sámiid historjjás , sámekultuvrra árbevieruin ja eandalitge sámekultuvrra boahttevuođas .
Sopâmuš ratifisistmist lii koččâmuš áárvuin , sämmilij historjást , sämikulttuur ärbivuovijn já puoh enâmustáá sämikulttuur puátteevuođâst .
Mearrádus leamašan sihkkarit máŋgga sámediggelahttui váttis , nu maiddái munnjege .
Miärádâs lii vissâsávt lamaš maŋgáid sämitiggejesânáid vaigâd já meid munjin-uv .
Iežan oaidnu dasa , ahte mearridin várrugasat ávžžuhit dievasčoahkkimii soahpamuša ratifiserema vuođđuduvai maŋimuš muttus ožžojuvvon lasáhusaide čilgehussii ja ráđđehusa evttohusa vuođustusaide , mat addet buori vuođu soahpamuša ollašuhttimii .
Muu jieččân uáivil toos , ete meridim várugávt iävtuttiđ almosčuákkimân sopâmuš ratifisistem vuáđudui majemuu muddoost finnejum lasattâssáid , čielgiittâsân já haldâttâs oovdânpyehtim vuáđđusijd , moh adeleh šiev vuáđu sopâmuš olášutmân .
Jáhkán , ahte Ilo-soahpamuša ratifiseren fállá vejolašvuođaid dasa , ahte sámemánát ja nuorat besset šaddat ráfis almmá vaššiságaid ja vealaheami haga , hállat sámegiela ja bargat sámeealáhusaiguin dálá buoret máilmmis ” ságajođiheaddji Näkkäläjärvi vuođustallá .
Oskom , ete ILO-sopâmus ratifisistem lááčá iävtuid toos , ete sämipárnááh já nuorah uážuh šoddâđ ráávhust vajesavâittáá já olgoštemttáá , sárnuđ sämikielâ já hárjuttiđ sämi-iäláttásâid tááláást pyereeb maailmist ” saavâjođetteijee Näkkäläjärvi čiälgá .
Ráđđádallamiid maŋimuš muttus čilgehussii láidehusoassái lasihuvvui teaksta , mas Suoma stáhta dovddasta , ahte sámiin leat iežaset kultuvrra , vuoigatvuođaid ja historjjá guoski áddejumit sámiid ruovttuguovllu hápmašuvvamis , návddašeamis , guovllu oamasteamis ja hálddašeamis .
Ráđádâlmij majemuu muddoost čielgiittâs laiđiittâsuásán lasettui tekstâ , mast Suomâ staatâ tuubdâst , ete sämmilijn láá jiejah kulttuurliih , vuoigâdvuođâliih já historjáhliih ibárdâsah sämikuávlu hämmejuumist , naavdâšmist , kuávlu oomâstmist já haaldâšmist .
Lassin artikla 14 vuođustusaide váldui sámiide hui dehalaš máinnašupmi sámiid siidavuogádagas sámiid árbevirolaš kultuvrra ja ealáhusaid institušuvdnan .
Lasseen artikkâl 14 vuáđđusijguin valdui sämmilijd eromâš tergâd mainâšum säämi sijdâvuáháduumeest sämmilij ärbivuáválâš kulttuurlâš já iäláttâslâš instituution .
” Lean ilus , ahte dievasčoahkkin doarjjui Ilo 169-soahpamuša ratifiserema .
” Lam ilolâš , ete almosčuákkim tuárjui Ilo 169-sopâmuš ratifisistem .
Soahpamuša ratifiserema eavttut eai lean sámiid dáfus vuordámušaid miel , muhto dát lea áidnalunddot vejolašvuohta .
Sopâmuš ratifisistem iävtuh iä lamaš sämmilij tááhust tagareh , ko liččijm tuáivum , mutâ taat lii áinoošlajâsâš máhđulâšvuotâ .
In jáhke , ahte livččiimet sáhttán beassat buoret ráđđádallanbohtosii .
Jiem osko , ete liččijm puáhtám peessâđ pyereeb ráđádâllâmpuáttusân .
Jos sámediggi livčče ratifiserema hilgon , vejolašvuohta livčče vejolaččat manahuvvon sohkabuolvvaid áigái .
Jis sämitigge ličij hilgom ratifisistem , sáttá leđe ete mahđulâšvuotâ ličij monâttum suhâpuolvái ááigán .
Lea hui dehalaš , ahte čilgehusas Suoma stáhta čatnasa ollašuhttit Ilo 169-soahpamuša geatnegasvuođaid dievasmearálaččat ” II várreságajođiheaddji Heikki Paltto muitala .
Lii hirmâd tergâd , ete čielgiittâsâst Suomâ staatâ čonâdât olášuttiđ Ilo 169-sopâmuš kenigâsvuođâid ollásávt ” II värisaavâjođetteijee Heikki Paltto muštâlij .
” Munnje lei dehaleamos , ahte sámediggi mearridii stuorra jienaid eanetloguin ja sámediggi čájehii fámu ja dáhtu ovddidit sámiid vuoigatvuođaid .
” Munjin lâi puoh tehálumos , ete sämitigge toovâi čuávdusis stuorrâ jienâi eenâblovvoin já sämitigge čaaitij vyeimis já háálus ovdediđ sämmilij vuoigâdvuođâid .
Ilo 169-soahpamuš lea hui dehalaš maiddái nuortalaččaide ja nuortalaččaid giličoahkkin leamašan fárus soahpamuša ratifiserenproseassas ja nuortalaččaid vuoigatvuođat leat dovddastuvvon čilgehusas .
ILO 169-sopâmuš lii hirmâd tergâd meid nuorttâlâššáid já nuorttâlâšâi sijdâčuákkim lii lamaš fáárust sopâmuš ratifisistemprosessist já nuorttâlâšâi vuoigâdvuođah láá tubdâstum čielgiittâsâst .
Jáhkán , ahte soahpamuša ratifiseren nanne nuortalaččaid giličoahkkima sajádaga . ”
Oskom , ete sopâmuš ratifisistem naanood nuorttâlâšâi sijdâčuákkim sajattuv . ”
I várreságajođiheaddji Tiina Sanila-Aikio gávnnaha .
I värisaavâjođetteijee Tiina Sanila-Aikio paahud .
” Sámiide lea hui dehalaš , ahte čilgehusas čatnasuvvo dasa , ahte ovddiduvvojit eamiálbmotvuoigatvuođat .
” Sämmilijd lii hirmâd tergâd , ete čielgiittâsâst čonâdâteh ovdediđ algâaalmugvuoigâdvuođâid .
Nuppiid sániiguin Ilo 169-soahpamuša ratifiseren ii dárkkut dan , ahte sámiid vuoigatvuohtasajádaga ovdáneapmi bisánivčče dahje ahte buot vuoigatvuođat livčče dál čovdojuvvon .
Ađai Ilo 169-sopâmuš ratifisistem ij meerhâš tom , ete sämmilij vuoigâdvuođâsajattuv ovdedem pisáničij teikâ ete puoh vuoigâdvuođah liččii tääl čovdâšum .
Suopma čatnasa maiddái árvvoštallat soahpamuša ollašuhttima ovttasráđiid sámedikkiin .
Suomâ čonâdât meid árvuštâllâđ oovtâst ohtsâsibárdâsist sämitiggijn sopâmuš olášuttem .
Lea hui dehalaš , ahte čilgehusas Suoma stáhta dovddasta , ahte Suopma joatká barggu sámiid eamiálbmotvuoigatvuođaid ollašuhttima dihte sihke soahpamuša mearrádusaid ja geatnegasvuođaid dievasmearálaš ollašuhttima várás ovddidemiin láhkaásaheami ja hálddahusa ovttasráđiid sámedikkiin . ”
Lii eromâš tergâd , ete čielgiittâsâst Suomâ staatâ tuubdâst , ete Suomâ juátká pargo sämmilij algâaalmugvuoigâdvuođâi olášuttem várás sehe almossopâmuš miärádâsâi já kenigâsvuođâi oles olášuttem várás nuuvt , ete oovded lahâasâttem já haldâttuv ohtsâšibárdâsâst sämitiggijn . ”
ságajođiheaddji Näkkäläjärvi muitala duhtavažžan .
saavâjođetteijee Näkkäläjärvi muštâl tuđâvâžžân .
” Dát lea ođđa álgu Suoma stáhta ja sámedikki gaskavuođain ja maiddái ođđa álgu sámediggái .
” Taat lii uđđâ aalgâ Suomâ staatâ já sämitige koskâvuođâin já meid uđđâ aalgâ sämitiigán .
Mearrádusa mielde geahččagoahtit vássán áiggis boahttevuhtii ja fállat boahttevaš sámebuolvvaide ja sámediggái dálá buoret vejolašvuođaid doaibmat ja bajásdoallat iežamet kultuvrra .
Miärádâs mield sirdep mii kejâstuv moonnâmääigist puátteevuotân já adelep puáttee sämisuhâpuolváid já sämitiigán tááláást pyerebijd máhđulâšvuođâid toimâđ já paijeentoollâđ jieijâs kulttuur .
Ovttas sámediggelága ođastusain dát sámediggi ja stáhtaráđđi addet buori árbbi boahttevaš buolvvaide ” ságajođiheaddjit namuhit duhtavažžan .
Oovtâst sämitiggelaavâ uđâsmitmijn taat sämitigge já staatârääđi adelává šiev äärbi puáttee suhâpuolváid ” saavâjođetteijeeh miärkkojeh tuđâvâžžân .
” Vaikke ráđđehusbellodagat leat soahpamuša ratifiseremis ovttamielalaččat , sámedikki bargu soahpamuša ratifiserema beales ii noga dása .
” Veikâ haldâttâspiäláduvah láá sopâmuš ratifisistmist oovtmielâliih , sämitige pargo sopâmuš ratifisistem várás ij nuuvâ taas .
Sámediggi galgá ráhkkanit máŋggaid váljagoddegullamiidda ja gohcit beaktilit ovdduidis , vuoi soahpamuša ratifiseremii livčče riikkabeivviid viiddis doarjja ” várreságajođiheaddjit Sanila-Aikio ja Paltto guorahallaba jo boahttevaš hástalusaid .
Sämitigge kalga ráhtádâttâđ maŋgáid váljukoddekulâmáid já toohâđ pehtilis hiäđukocceem , vâi sopâmuš ratifisistmân ličij ovdâskode vijđes toorjâ ” värisaavâjođetteijeeh Sanila-Aikio já Paltto suogârdává jo puáttee hástusijd .