!Sermitsiaq02_2008 33-1.
Ilulissat avannaani aningaasalersueqataasutut.
All. Bendt Kristiansen, borgmesterip tullia siulleq, Ilulissat, Inuit Ataqatigiit.
Avannaata kommunissaani maannamut kommuniusut aningaasaqarnikkut annertuumik assigiinngiffeqarmata tamatta isumaqatigiissutigisinnaagunarparput. Avannaata kommunia aningaasatigut nukittuumik ingerlalluassappat isertitatigut (ilaatigut akileraarutit) nukittuumik inissisimanissaq pingaaruteqarpoq. Isertitassallu aaneqarfissaat tassaavoq inuussutissarsiornikkut ineriartorneq, tassaniimmat suliassaqartitsivik aalaakkaasoq. Avannaani illoqarfik ineriartortoq eqqarsaatigalugu avaqqukkuminaappoq Ilulissat. Ilulissat nukittoqutaasa ilagaat makku:.
Sanaartorneq.
• Sanaartorneq ingerlalluarpoq pissutigalugu Ilulissani innuttaasut nammineerlutik aningaasaliissuteqarusussuseqarneratigut, tassuunakkullu Ilulissani innuttaasut qutsavigineqartariaqarput. Tassami Ilulissani pisortanit attartortittakkatut inissialioriaatsit atuukkunnaarnerata kingorna innuttaasut pisortanit annerusumik aningaasaliiffigineqanngitsumik (ukioq 2008mi attartortittakkatut inissialiassat 6-it eqqaassanngikkaanni) sanaartornerup ingerlaannarsinnaanera qulakkeermassuk. Taamaattoqarsimanngitsuuppat Ilulissani sanaartorneq patajaattumik ilusilerneqarsimassanngikkaluarmat. • Ukiuni kingullerni 8-t missaanni Nam. Oq. Ilulissat Kommunianut aningaasaliissutigisartagai qiviassagaanni annertuutut taaneqarsinnaanngillat, utoqqarnut inissiat 6-t, ikuallaavimmut tigooraavimmullu tapiissutit, atuarfik nutaaq.
Takornariaqarneq.
• Ilulissat kommuniani takornariaqarnikkut sullissisut aalajaatsumik sullissiuarnerat kinguneqarpoq takornarissat amerlanerpaat tikeraarsimanerminnik naammagisimaarinnittarnerata kinguneranik Ilulissat takornariarfissatut soqutiginartunngorsimanerat. • Ilulissat kommuniata Nam. Oq. suleqatigineratigut Ilulissat kangerluat, Kangia, nunarsuarmioqatigiit kingornussassaattut Unescomi allattorsimaffimmut ilanngunneqarsimanera siunissamut isigaluni sulinerusoq ersarippoq avannaata kommunissaanut takornariaqarnikkut aningaasaqarnikkullu iluaqutaalluarumaartoq. • Takornariaqarnikkut ineriartortitseqqinnissami avaqqunneqarsinnaanngilaq Ilulissat mittarfiata allilerneqartariaqarnera, taamaattoq qulakkeerluinnarneqartariaqarpoq takornarissanut neqeroorutit avannaani piffinnut ataasiakkaanut ataqatigiissarneqarnissaat eqaannerusumik iluarsineqartariaqarmat, tassanilu Destination Diskop suliassani pitsaasumik naammassisinnaagaa qularutissaanngilaq.
Aalisarneq aalaakkaasoq.
• Ilulissani aalisartut ukiuni 100-ni misilittagaqartut aalajaallutik tunniutiinnajallutillu suliuartuunerata aalisarnermi tunisassiornermilu ataavartumik suliffissaqartitsiuarnerat pissusissamisuuginnarpoq, taamaammallu suliffissuaqarnikkut ingerlallualeruttornermi sulisussanik amigaateqarnerit tusarsaalersarput, tamannalu suliffissaaleqisut allattorneqartarneranni takuneqarsinnaavoq.
Angallannikkut inissisimaneq.
• Ilulissat avannaani silaannakkut angallannikkut qitiusumik inissisimanini {tunngavigalungu}${dial,ng-g|tunngavigalugu} pissusissamisuuginnarpoq mittarfiata tallineqartariaqarnera. • Unescomi nunarsuarmioqatigiit kingornussassaattut Ilulissat kangerluata, Kangiata ilanngunneqarsimanerata nunatta avataaniit Ilulissat takornariaqarnikkut soqutigineqalersissimavaa annertuumik, taamaattumillu silaannakkut angallannikkut eqaallisaaqqinnermi Ilulissat avaqqunneqarsinnaanngilaq.
Unnuisarfeqarneq.
• Ukiuni kingullerni 4-5-ni takornarissat Ilulissanut tikittartut amerliartornerat ilutigalugu illoqarfimmi unnuisarfiutillit ininik unnuiffiusinnaasunik, ataatsimeersuarfiusinnaasunik neqeroorutiminnillu allilerluarput annertusaallutillu, taamaakkaluartoq misilittakkat takutippaat ukiuni aggersuni suli annerusumik inerisaanerit ingerlanneqartariaqarnerat.
Inuussutissarsiutit allat.
• Niuertarfiit ineriartortuartut pigineqarput innuttaasunut neqeroorutinik pisariaqartunik pigisaqartut. • Nunami imaanilu inuussutissarsiornermi ingerlatseriaatsinik assigiinngitsunik unammilleqatigiinnermik tunngaveqartumik misilittakkat annertuumik ilisimasatut pigineqarput aammalu avannaani kommunissamut siammarterneqarnissaat annertuumik sulissutigineqalereerpoq avannaani suleqatigiilluni soorlu selskabiliorneq aqqutigalugu.
Kommunimi sulisoqarneq.
• Ilulissat Kommuniat sulisoqarnikkut qaffasissumik misilittagaqartunik atorfeqartitaqarpoq sulianik pitsaalluinnartumik kivitsisinnaassuseqartunik, suliat nunatta avannaa tamaat ataatsimut isigalugu sulinermik misilittagaqarlualereersunittaaq. Qulaani tunngavilersuutit avannaata kommunissaanut tamarmiusumut pitsaanerpaamik sunniuteqartinneqassappata ineriartornerup taamak ingerlanera innarlernaveersaarneqartariaqarpoq, ilisimasat inuillu nunami imaanilu inuussutissarsiornermi inerisaaqataasimasut sulilu ullumikkumut inerisaaqataasut misilittagaat ilaatigut ukiuni 30-100-ni tunngaveqartut Ilulissat ineriartortuarnerani tunngaviusut avannaata tamarmiusup inuussutissarsiornermi tunngavissaasa nukittoqutiginiagassaasa ilagimmatigit. Sanaartorneq Ilulissani qaffasissumik ingerlavoq, sanaartortitsisut tassaammata Ilulissani innuttaasut. Inissialiortiternermi aningaasaleeriaatsini Ilulissani atorneqartuni (10-4050) minnerpaamik 60% sanaartortitsisup (innuttaasup) nammineerluni aningaaserivikkut taarsigassarsisitsisarfiilluunniit (realkredit) aqqutigalugit aningaasalersorpaat, andelsboligini 27 % missaa. Ilulissani innuttaasut inissialiortiterlutik sanaartornerat apparsarneqassappata inuiaat namminerisaminnik ineqarsinnaanerani siuariartornermik kinguarsaanerussaaq annertooq, tamanna nunatsinni ineriartornermut peqqinnartuussanngilaq.
Illoqarfik ineriartorfik.
Ilulissat naalakkersuinikkut illoqarfittut ineriartorfittut inissinneqarsimagaluarluni Nuummut Sisimiunullu nallersuukkuminaatsuuvoq. Ilulissat suliffeqarfissuarnik pisortat pigisaannik atorfilittalinnillu akissarsiakkaanik naalakkersuinikkut inississuiffigineqarsimanngilaq taamaattumillu tassuunakkut akileraarutinik aalaakkaasumik isumalluutissaqarani.
Inuussutissarsiornermi siuarsaavik.
Ilulissat kommuniata suliniuteqarneratigut siunniussaavoq periarfissaqarpat Destination Disko A/S-ip aaqqissuussaanera allanngortillugu avannaani inuussutissarsiornikkut siuarsaavimmik pilersitsisoqassasoq (Nordgrønlands Videnhus), pilersaarullu arlaleriarlugu avannaamioqatigiinnut saqqummiunneqartarnikuuvoq isummerfissatut. Isuma maannamut avannaani kommunit amerlanerit ilalernartillugu taperserlugu oqariaartuuteqarsimalerput taamatullu aamma Greenland Venture A/S pilersaarummut tapersersuinerminik oqariartuuteqareersimalluni. Pilersaarutip ilusilersornerani pingaartinneqarput sukat sisamat, Takornariaqarneq, Inuussutissarsiorneq, Kultur Ilinniartitaanerlu. Sukaq siulleq, takornariaqarneq, maannakkut pitsaalluinnartumik ingerlanneqareerpoq Destination Disko A/S-imi. Sukap aappaa, inuussutissarsiorneq, Ilulissani ’inuussutissarsiornermi siunnersuisooqatigiit’ Ilulissat kommuniallu suleqatigilluarneratigut pitsaasumik misilittagaqarfigineqalereersoq maanna annertusarneqarusuppoq avannaa tamaat eqqarsaatigalugu. Peqqarniitsumik oqaatigerusunngikkaluarlugu ersarissaatigerusunnaqaaq Ilulissani inuussutissariorneq namminerluinnaq imminut nammassinnaassuseqarmat. Avannaa tamarmi inuussutissarsiornikkut nukittuumik inississappat pingaartuuvoq inuussutissarsiornermi misilittakkat avannaanut tamanut siammarsarneqartariaqarnissaat tamanut iluaqutissatut, anguniarlugu avannaa nukittooq inuussutissarsiornikkut suleqatigiilluarluni ingerlasoq.
Inissaaleqineq.
Naalakkersuinikkut pisortat attartortittagaannik inissialiortiternermut tapiissutit Ilulissat kommunimut periarfissaajunnaarsimanerata kingorna Ilulissani innuttaasut akisussaaffimmik tigusisimanerat innuttaasunit namminermut tulluusimaarutissaavoq. Tamatumali inissaaleqinermik naammaginartumik annikilliliisinnaannginnera misilittakkat takutippat. Illoqarfik nalinginnaasumik sulisussaaleqiffiuvoq sanaartonermi suliaqartuni, takornariartitsinermi, unnuisarfiutilinni, neriniartarfiutilinni aalisakkanillu suliffissuaqarnermilu. Inuussutissarsiutit taaneqartut imaaliallaannarlugit illoqarfinnut allanut nuunneqarsinnaannginnerisa kinguneraa Ilulissat avataani sulerusussuseqartut inuuniarnermikkullu pitsanngorsaarusussuseqaraluarlutik Ilulissanut nuunnissaminnik soqutiginnikkaluit inissaqannginnertik patsisigalugu nuunngiinnartariaqartarnerat. Ilulissat nunatsinni inissaaleqiffiunerpaaq. Ilulissani inissaaleqineq nalilerneqartariaqarpoq nunatsinni annerpaatut, tassami inissaaleqisut innuttaasunit 8 % missaaniipput (Nuummi 6 % miss.). Taamaattumik immikkut iliuuseqartoqartariaqarmat isumaqarnarpoq. Ilulissani sanaartornermik ingerlataqartut annertuumik oqariartuuteqarfigineqartarnerat aqqutigalugu pisortanit {aningaasaliiffigineqanngittumik}${dial,tt-ts|aningaasaliiffigineqanngitsumik} sanaartornikkut periarfissat ujartorneqartaraluarneri iluatsinngitsutut taasariaqarput. Maannakkut inissialiortiternissamut aningaasaleeriaatsit assigiinngitsut pimoorullugit ujartorneqarput, sussa nunatta avataanit nassaarineqaraluarpata inissaaleqinermilli oqilisaassisinnaappata naammagalugu.