!AG20_200805-1.
TB pineqartillugu Indiamut Afrikamullu nallersuunneqarsinnaavugut.
Nuummi atuartunik misissuinermi atuartut 13 procentiisa TB-mik tunillannartoqarnerat takutinneqarpoq.
Allattoq: Lotte Petersen Nutserisoq: Gâbánguaq Johansen.
Nuna tamarmi.
Nunanut Europamiittunut assersuunneqarusunnerusaraluarluta sakialluutip atugaanera eqqarsaatigalugu Indiamut nunanullu Afrikamiittunut suli nallersuussinnaavugut. Tamanna paasinarsivoq nuna tamakkerlugu sakialluummik akiuiniarnermut ukioq ataaseq sinnilaarlugu ingerlanneqarsimasumut killiffik Peqqissutsimut Naalakkersuisoqarfimmit tallimanngormat nalilersuiffigineqarmat. Nuummi 1., 10. aamma 11. klassini atuartut 12,9 procentii tunillatsissimapput, sinerissami tunillatsissimasut 10,7 procentiusut. Maannamut meeqqat katillugit 459-t Peqqissutsimut Naalakkersuisoqarfimmit misissuiffigineqarsimapput, taakkulu klassini pineqartuni pingasuni atuartut tamarmiusut 25 procenteraat. Ukioqatigiiaanni assigiinngitsuni qassit tunillatsissimanerisa oqaatiginissaanut tamanna naammappoq. Kommuninit mikisunit kisitsisit eqqoqqissaartut kingusinnerusukkut saqqummiunneqassapput: Meeqqat ukioqqortusiartortillugit procent qaffakkiartorpoq. Taamaalilluni meeqqat ilarpassuisa ukiorpaalussuit ingerlaneranni tunillatsissimanissaat ilimanarsivoq, ilaqutariinnermut peqqissutsimullu naalakkersuisoq, Arkalo Abelsen, oqarpoq.
Tamarmik tunillaasanngitsut.
Meerarpassuit sakialluutip tunillannartuanik pigisaqaraluartut marluinnaat napparsimalersimapput. Meeqqat amerlanersaat napparsimalersimanngikkaluarlutik tunillaasinnaanngikkaluarlutillu tunillannartumik pigisaqarput. Taamaattorli meeqqat tunillatsissimasut tamarmik, napparsimalernissamut qanoq aarlerinartorsiortiginerat apeqqutaatinnagu, katsorsarneqarnissaannik Peqqissutsimut Naalakkersuisoqarfik inassuteqarpoq. 1980-ikkut naalerneranni sakialluut nungutitaangajalluinnarsimavoq, kisiannili atuutileqqissimalluni namminersornerusut akiuussutissalersuisarunnaarmata pinaveersaartitsiniutaasunillu suliniuteqarunnaarmata.
Kujataani ajornartorsiutit.
Sakialluutip akiorniarneqarnissaanut nuna tamakkerlugu naalakkersuisut pilersaarutaat 2012-p tungaanut ingerlanneqassaaq. 2005-imi 2006-imilu namminersornerusut Kujataani Tasiilamilu atuartunik misissuinissamut aningaasaateqarfinnit aningaasaliiffigineqarput. Tamatumani paasinarsivoq Narsami Nanortalimmilu meeqqat 17 procentii sinnillit kiisalu Tasiilami Qaqortumilu 10 procentingajaat tunillatsissimasut. Misissuinerup tamatuma kingorna naalakkersuisunut paasinarsivoq nuna tamakkerlugu pilersaarusiornissaq pisariaqalersimasoq. Naalakkersuisut januaarip aallaqqaataani 2008-miit sakialluummut peqqissaasumik Kujataanut akisussaasussamik atorfinitsitsipput. Taanna Qaqortup, Narsap aamma Nanortallip kommuniini meeqqanik tamanik misissuissaaq: Kujataani ajornartorsiutit annersaat tassaavoq angallannikkut periarfissat pitsaannginnerat. Nunaqarfinni meeqqanut misissortikkiartorluni illoqarfiliarnissaq ajornakusoorpoq. Septembarimi angallammik Kujataani nunaqarfiit tamarmik meeqqat qinnguartariartorlugit angallavigineqassapput, Arkalo Abelsen oqaluttuarpoq.
Sulisussaaleqineq.
Naalakkersuisoq Arkalo Abelsen, neriorsuivoq, aappaagumut aningaasanut inatsisissami peqqinnissamut aningaasanik amerlanernik naalakkersuisut immikkoortitsinniarini. Taannali naapertorlugu nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermi aningaasat ajornartorsiutaanerpaanngillat: Sulisussanik ilinniarsimasunik aningaasanik atuiffigisinnaasatsinnik amigaateqarpugut. Peqqissutsimut ministeri attaveqarfigereerpara taannalu sakialluutip akiorniarneqarnerata ingerlanneqarnissaanut ikiuunnissamut ammavoq.
Inissaaleqineq Naalakkersuisoq oqaluttuarpoq, sinerissami isumaginninnikkut atugassarititaasut illoqarfinnilu anginerni initaarniarnermi ajornartorsiutit pissutsit taama ajortiginerannut sunniutilerujussuusut: Aperisoqarsinnaavoq maani Nuummi kisitsisit taama qaffasitsiginerannut suna pissutaanersoq. Inuppassuit inissaqareernatik illoqarfimmut nuuttarput. Sumiiffippassuarni inissiani mikisuni inuppassuit najugaqartarput. Taama tattorliuutsigaluni najugaqarnermi inuppassuit tunillatsittarput, Arkalo Abelsen oqarpoq. Ineqarnikkut pissutsit assigalugit nerisalunneq, pujortartarneq, imigassaq eqqiluisaarnerlunnerlu tunillatsinnissamut aarlerinartorsiornermut allisaataasarput.