Akutno-p-drab si jekh drom kaj ašavel jekh khamni/pharimos aba te sas jekh bi-sama kamlimos, šajke te bisterdaspe te lelpe žutimos/garajimos, vaj tena kamlas te lel žutimos/garajimos vaj te nakhlas perdal seksual-zor/sila.
Trobulas vi te lelpe o akutno-p-drab vo te si jekh riziko ke kodo žutimos so sas tut nas lašo, sar te phenelpe e gumiva te šindolas vaj te shaglaspe avri pesko p-drab.
O drab/tableta kaj lelpe si ande o hormono gestagen (gulkroppshormon/galbenopostavakohormono). Kodo kerel tena avel la manušnja anreskomukimos vaj o anreskomukimos te šudelpe angle.
O gestageno si vi sar prosti p-drab, numa ke ando jekh akutno-p-drab e doza si butesa maj but. Kodo kerel te šaj avel aver maj zurale dukha vi gado gerdol but.
O akutno-p-drab te lelpe ferdi kana naj aver so te kerelpe aj tena lelpe butivar sar žutimos tena avelpe khamni/phari.
O akutno-p-drab ašavel jekh khamni/pharimos aj anda kodo naj sajekh sar jekh aborto/šudajimos vaj sar jekh šudajimaskodrab.
Sar lelpe o akutno-p-drab?
Unjivar bušol o akutno-p-drab sar pala-o-djes-drab (drab pala djes) Kodo si cera xoxamni ke o drab naj musaj te lelpe pala o kamlimos. Jekh akutno-p-drab šaj lelpe angla 72 časura, kade ke trin djes, pala o kamilmos te avel hasna/žutil.
Somaj sigo lelpe o drab somaj cinoj o riziko te avelpe khamni/phari/phari/ Varesavo vaj varekači djes pala kodo kana laspe jekh akutno-p-drab šaj lelpe ratvalimos, de e maj but či len kodo.
Si inke jekh alome akutno-p-drab kaj šaj te lelpe ži kaj panž djes pala jekh bi-samalinimasko kamlimos. Kodo šaj ramol avri ferdi po recepto khatar barnmorska/phuvakidej vaj doktoro.
Te kamelpe kado recepto šaj lelpe kontakto jekhe ungdomsmottagning/ternimatongoprimimos, sex- aj samlevnadsmottagning/khetanetrajimaskoprimimos, vårdcentral/sasčarimaskicentrala, barnmorskemottagning/phuvakidejakoprimimos vaj kvinnoklinik/žuvljakiklinika. Majbutivar počinelpe pe kodo. Pe varesave primimos šaj te lelpe be te počinelpe vareso.
Kaj šaj te lelpe o akutno-p-drab?
Šaj lelpe jekh akutno-p-drab pe majbute ungdomsmottagningar, sex- och samlevnadsmottagningar, vårdcentraler.
Šaj vi te lelpe akutno-p-drab pe varesave barmmorskemottagningar vaj kvinnokliniker.
Von ši vi te činenpe pe patika bi recepto/receptosko.
Te žalape sar kaj o ungdomsmottagning te lelpe akutno-p-drab šaj vi te lelpe jekh nevi vrama te kerelpe khamni/pharimaskotesto aj, te kamelpe, jekh klamydiatesto.
Šaj vi te lelpe žutimos/garajimos po khamni/pharimos aj po konsjukdomar/telunonasvalimos majangle te kamelpe te žanelpe.
Sode Kerel o akutno-p-drab
Te čindape o akutno-p-drab ande patika bi recepto musaj si te počinelpe pe kodo. Ando ungdomsmottagningen šaj lelpe o drab bi lovengo/počinimos.
Sodi sigurnoj o akutno-p-drab?
O riziko te perelpe khamni/phari si cino pala kodo kana pilaspe o drab. O riziko o akutno-p-drab tena žutil, te phenelpe ke khamnjolpe, barol/zurajvel somaj lungo vrama načol pala kamimos/kurimos kana lape/pila o drab.
Te šaglape trin časura pala kodo kana laspe o drab vaj te si šindilo o dji, atunči naj sigurno ke o stato las opre o hormono. Anda kodo musaj si te lelpe jekh drab somaj sigo, ke tena lesa si riziko ke ašes khamni/phari/phari/.
So si vorta pa kodo akutno-p-drab kaj pelpe šaj žinavelpe ando bipacksedeln/lilandopaketo. O lilandopaketo si jekh hertija kaj si ando paketo kana lelpe vaj kana činelpe pesko akutno-p-drab. Šaj kana godi te pušelpe jekha barnmorska po sar te phenelpe ando ungdomsmottagning vaj pe morčako- aj telunonasvalimos tena ačares tut mišto.
Te žanelpe mišto ke či ašilan khamni/phari trubulas te keres jekh khamni/pharimaskotesto/-zumajimos pala trin kurke pala kodo kana lan/pilan o drab.
Kačivar šaj lelpe o akutno-p-drab?
Naj granica kačivar šaj les o akutno-p-drab ando sako žuvljanošon. Te sas bi-samalinimasko kamlimos aj či kamelpe te avelpe khamni/phari, anda kodo majfeder te lelpe jekh akutno-p-drab majbutivar ando žuvljakošon, sarso tena lelpe, vi te si o riziko pe maškarutne-ratvalimos aven majbutivar.
Te si musaj te lelpe o akutno-p-drab butivar, trobul te gindolpe sar te lelpe sama po sojimpe/kamajimos aj kam trobul kado te paruvelpe. Te trobul ažutimos pe kado šal lelpe kontakto jekhe ternimatoskoprimipe, sasčarimaskicentrala vaj ando močako- aj telunonasvalimoskoprimipe.
Lašimata/mišto
- Tena o manuš las pes sama vaj kodo garajimos savo laspe či gelas/žutindas, si kodo jekh drom te cinjarelpe o riziko po khamni/pharimos.
Čorimata/namišto
- Akutno-p-drab či žutil/ašavel pe telunenasvalimata.
- O hormono šaj kerel o manuš te lel dukha sar ando šero, čidimos ando kolin vaj ačarelpes zalime, de kado butivar načol aj či inkrel majbut sar jekh djes/24 časura.