Si diferentne kombinovane p-piller, uni inkren maj but östrogen thaj kaver maj but gestagen. Kodol keren ke o stato reagulij diferentno pe lende. Anda kodo si mišto te zumavel pe e žuvli te žanel savo si lake maj lašo.

Kodol p-piller so inkren e hormona gestagen ande cini dosa bušon minipiller. Si vi jekh piller khaj si maj bari dosa gestagen thaj kodi del sa kodi protektsia sar e kombinovane p-piller.

Savi tabletkengi mapa si a žuvlia zaleži save p-piller la si. Te inkrel pe jekh mapa khaj si tabletki khaj naj hormoni si kadal laše kodolenge khaj bistren kana von si te xan jekh nevi mapa tabletkenca.

Tela kodo kurko so xal pe e tablekti khaj naj hormoni vaj kana či xal pe či soske tabletki avel jekh kaver žuvliako šon. Kodo bušol univar p-piller-mens (žuvliako šon khatar p-piller) vaj bortfallsblödning (jekh ratvasli vrama so mezij sar žuvliako šon). Vi te na xal pe p-piller si e žuvli tela protektsia te na perel phari tela kodo kurko.

Sar kerel pe e p-pillerenca?

Kana xal pe p-piller si atunči jekh tabletkengi mapa kusa 21 vaj 28 tabletki. Si te xal pe jekh tabletka sako džes pe sa kodi vrama.

Si tu jekh mapa kusa 21 tabletki kerel pe atunči jekh pausa ande jekh kurko pala e vrama kana xalas pe sa e tabletki so sas ande mapa.

Si tu jekh  mapa kusa 28 tabletki atunči xal pe tabletki bi hormononge e palune džes pe e mapa.

Sode tabletki so si bi hormononge si diferentno ke kado zaleži khatar e p-piller. E tabletko khaj naj hormona andre bušon univar cukroske tabletki (sockerpiller).

Te bisterdan vaj šaglan opre jekh p-piller

Imprtantno si te xal pe e tabletka pe sa kodi vrama sako džes. Te bistrel pe e tabletka opral 12 časura sar pe vrama, ke žal maj but sar 36 časura maškar duj tabletki, si jekh riziko ke aba naj protektsia a žuvlia.

Sode vrama pe maksimalno vrama maškar e duj tabletki si diferentno maškar e p-piller thaj khaj e žuvli si pe tabletkengi mapa. Sar si kodole p-piller khaj haj pe šaj te ginavel pe maj but pe medicinsko informatsia so si ande pačka (bipacksedel). Bipacksedeln si jekh lil kusa informatsia so si ande packa kana khinel pe e p-piller.

Šaj vi te lel pe kontakto kusa o mottagning khaj las pe e p-piller.

Te si jekh riziko ke aba naj protektsia te perel e žuvli phari si te kerel pe kade:

  • Ha kodo vaj kodol tabletko so bisterdan te has sar maj sigo.
  • Len kondomo vaj pessar sar preventivno protektsia tela seksualno akto tela e anglune efta džes. Pala kodo si e žuvli pale tela protektsia.
  • Le jekh akutno-p-piller te sas seksualno akto tela e panš palune džes ži pun bisterdžilan te xan e tabletka ke e spermi (getso) šaj te trajin ande mačyza but džes.

Te šadel pe štar časura pala e p-piller vaj te sas a žuvlia diaré naj atunči sekurno ke o stato las karing peste e hormoni khatar e tabletki. Atunči si te xal pe jekh nevi tabletka thaj atunči si maj dur a žuvlia protektsia.

E nevi tabletka xal pe khatar jekh kaver mapa te avel kade ke naj dosta tabletki pe e mapa so xal pe tela kodi vrama. Kodi mapa šaj te inkrel pe sar jekh reserva te trobuj te xal pe jekh ekstra tabletka kaver data.

Te si kade ke sas e žuvli nasvali po pher vaj ačarel ke kam naj protektsia ke kam bisterdas te xal tabletki atunči trobuj te lel e žuvli  kondomo vaj pessar sar preventivno protektsia tela seksualno akto tela e anglune efta džes.

Šaj mindig te pušel pe khatar barnmorska  sar eksemplo pe jekh ungdomsmottagning vaj pe jekh barnmorskemottagning te ačarel pe e žuvli ke naj sekurno.

Te paruvel pe e vrama pe žuvliako šon kusa p-piller

Univar si kodo prakticno te paruvel pe vrama pe žuvliako šon, sar eksemplo kana tradel pe varikhaj. Kodo šaj te kerel pe kusa p-piller. Atunči startulij pe kusa jekh nevi mapa pe tabletki tela jokhvareste kana e purani mapa agorisajlas. Te si e vrama ke xal pe e cukroski tabletki šaj te mukhel pe kodol thaj te startulij pe jekh nevi mapa tabletkenca. Kodo kerel ke či kerel pe jekh pausa kusa e hormonake tabletki ži pun avel a žuvliako šon, sar eksemplo kana avel pe pa jekh lungo tradipe.

Kado naj nasul e statoske kana paruvel pe vrama pe žuvliako šon thaj kado birij te kerel pe tela but šon.

Numa so maj but vrama paruvel pe e vrama si maj bari šansa ke kodo či žala avri thaj atunči avela rat vi kade. Anda kodo phenel pe ke avilov mišto te mukhel pe a žuvliako šon sako trito šon, štarval ande berš.

Cino riziko pe trombo ando rat (blodpropp)

Preventivne žutimata so inkren östrogen šaj te vazden opre o riziko pe jekh trombo. Numa kodo riziko si cino. Sar eksemplo si e šansa maj bari po trombo kana e žuvli si phari sar kana voj xal p-piller.

Riziko po trombo barol te si e žuvli zurales thuli, te si o dad vaj dej vaj pral, phej khas sas trombo anga e 50 berš vaj te sas maj anglal a žuvlia trombo. Atunči si e rekomendatsia te lel pe variso khaj naj östrogen sar preventsia karing pharipe, sar eksemplo minipiller.

Khaj lel pe p-piller?

P-piller šaj te avel avri skirime pe recepta khatar jekh barnmorska vaj doktori pe jekh ungdomsmottagning, barnmorskemottagning vaj sex-och samlevnadsmottagning. Šaj vi te boldel pe e žuvli khaj jekh žuvlikani klinika vaj jekh vårdcentral. E tabletki anavel pe avri pe jekh apoteka.

Sode kostulij p-piller?

E cimin pe p-piller šaj te avel diferentno khaj trajij pe ando them thaj sode beršengi e žuvli si. Ande e maj but landsting thaj regioni si preventivne žutimata maj lezni kana si o manuš tela 20 berš.

Sar sekurno si p-piller?

Te xal pe e p-piller sar khaj trobuj pe si e šansa te perel e žuvli phari zurales cini.

Sar agorij pe o manuš kusa p-piller?

Te si kade ke kamel pe te agorij pe kusa p-piller, si o maj lašo drom te xal pe gata e mapa kusa tabletki thaj pala kodo te na startulij pe pe jekh nevi mapa.

Naj nasul e statoske te agorij pe kusa p-piller ži pun e mapa agorisajlas, numa si jekh riziko ke avna iregularne ratvasle vrami. Te si kade ke či kamel e žuvli te perel phari trobuj te lel pe varisavo kaver preventivno žutipe sar protektsia te na perel e žuvli phari te si a žuvlia vaginalno seksualno akto.

Diferentno si kana a žuvliako šon avel kana agorisardas e žuvli te xal p-piller. Uni len jekh regularno žuvliako šon tela jokhvareste thaj kaverenge šaj kodo te cirdel pe.

Te si kade ke či kamel pe te perel e žuvli phari si atunči importantno te lel e žuvli kaver protektsia kana si vaginalno seksualno akto vi te na avilas a žuvliako šon. Anrengo mukhipe kerdžol sako 14 džes ži pun avel a žuvliako šon thaj atunči si o riziko maj baro te perel e žuvli phari.

Te si kade ke či avilas a žuvliako šon palpale pala šov šon de kana mukhel pe e p-piller si te lel pe kontakto kusa jekh ungdomsmottagning, barnmorskemottagning, hud- och könsmottagning vajr vårdcentral te žanel pe avri sostar kade si.

Posetivne bučia

  • Si jekh sekurno protektsia karing pharipe (graviditet).
  • Maj cera rat avel kana si a žuvlia lako šon thaj kerdžol maj regularno. 
  • Maj cera dukhal a žuvlia kana la si lako žuvliako šon.
  • Maj cino riziko te lel pe infamatsia ande anrengo inkeripe (äggledare) thaj cancer ande anrengo than(äggstock) thaj ande   mačyca.
  • Šaj te paruvel pe e vrama sar eksemplo kana si te tradel pe varikhaj.

Negativne bučia

  • P-piller či del protektsia karing telune nasvalimata (könssjukdommar).
  • Hormoni šaj te keren kade ke o šero dukhal, aven pugnia vaj ačarel pe brigako. Ke diferentne p-piller keren diferentne bučia e statosa trobuj te paruvel pe khaj jekh kaver p-piller thaj aven but negativne efektura.
  • Te šadel pe, si tut diaré vaj bistres jekh tabletka naštik te aves sekurno ke či peres phari.