Abortsia
Abortsia si kana romus jekh pharipe (graviditet). Kana del pe manuš ghindo pe abortsia šaj te avel kodolen but pušimata. Mindik šaj te dikhel pe varikhasa te lel pe atvetura pe peske pušimata. Vi kodo kon kerdas a žuvlia phara.
» Abortsia
|
|
Akutno-p-piller (preventivno tabletka)
Akutno-p-piller si jekh tabletka so e žuvla si te len te na peren phare. Kado naj jekh normalno prevencia te na perel jekh žuvli phari, kado naj protekcia tela jekh seksualno akto. Akutno-p-piller si feri te avel sar jekh paluni solutcia thaj na sar jekh preventiva karring kodo te perel e žuvli phari.
» Akutno-p-piller (preventivno tabletka)
|
Alkoholo
Kana phenel pe alkoholo phenel pe, bera, mol thaj recija But manuš pien kodo ke kodo si lašo lenge vaj ke kamen te macion. Numa alkoholo šaj vi te avel nasul. Kodo šaj te dukhavel thaj te del nasvalimata, šaj vi te kerel kodo ke perel o manuš ande čudne thaj nasul situatci. Uni len depresi (ångest) thaj ačaren pe čores kana pien.
» Alkoholo
|
|
Depresirime
Ke univar ačarel pe khino, brigako, nervovo vaj ke ačarel pe ke naj maj dur loš si jekh naturalno drom ando trajo. Šaj te aven kasave džes ke naj e manušes zor te kerel kanci, kanci naj voja vaj ke si o manuš ande ghindura. Univar hasajven kadal ačarimata pala jekh vrama. Si uni bučia so šaj te kerel pe te ačarel pe o manuš maj feder, thaj si vi š utipe te si kade ke trobuj e manušes žutipe pe kado.
» Depresirime
|
Fungus (svamp) ande telunipe (vagina, penis)
Fungus si naturalno ando telunipe khaj maj but manuš. Univar barol o funguso thaj atunči šaj kodo te avel problematicno. Kado si normalno maškar e žuvlia. Trin anda štar žuvlia len varikhana funguso so si ekcera problematicno thaj maj butenge avel kado palpale butivar ando trajo. Vi muršen šaj te avel fungus. Fungus naj nasul po sastipe numa šaj te avel problematicno ke hanžoj but thaj vi phabarel.
» Fungus (svamp) ande telunipe (vagina, penis)
|
|
Kana pel pe duxano
Kana pel pe duxano cirdel pe andre ando stato ezera toksicne buča. Kana pel pe duxano šaj kado te anavel diferentne dukhajimata thaj nasvalimata, thaj karing sako dujto khaj pel duxano merel maj sigo sar kodo khaj či pel duxano. Paša kodo si o duxano kuč, thaj kerel ke šaj te aven pugnia, čori konditsia thaj maj cino kamipe po sekso. Vi kade len but te pabaren civari ke kamel kodo manuš te avel bendžalo vaj šukar.
» Kana pel pe duxano
|
Kondomo
Jekh kondomo si jekh cino gonoro anda jekh sani guma khaj bušol latex. Kado šol pe, pe muršesko peniso (kar) vaj pe jekh seksosko khelimasko bajo kana si te avel e manušen sekso.
» Kondomo
|
|
Manušesko ačaripe (självkänsla)
Manušesko ačiaripe si pa e manušeske ghindura pa peste thaj kon vov si. Kado naj kanči vaj o manuš žanel te kerel variso mišto vaj čores, feri si pa kodo te ačiarel pe o manuš variso lašo feri ke vov si vov. Ačiaripe ke o manuš si variso birij pe te trenulij pe opre.
» Manušesko ačaripe (självkänsla)
|
Mobbing
Kana varikhon nakhel nasulimata khatar kaver manuš so si krujal peste, bušol kodo mobbing. Jekh nasul džela či ghinadžol sar mobbing. Kana kerdžol pe nasulimata butivar thaj kodo kerel ke o manuš so nakhel e nasulimata ačarel pe čores, atunči ghindžol pe kodo sar mobbing.
» Mobbing
|
|
Ongesto
Ongesto si zurale ačarimata khatar dar thaj kana naj pacia ande intrego štato, thaj kado len e manuš varikana ando trajo. Ongesto šaj te avel jekh čoro ačaripe, numa vi kade si te zumavel pe te kerel pe kodo so kamel pe maj dur thaj te na garuvel pe o manuš khatar situatci so ghindoj pe šaj te anavel ongesto.
» Ongesto
|
P-piller
P-piller si jekh preventivno žutipe te na ašol e žuvli phari ande jekh tabletkaki forma. Kana phenel pe p-piller si kodo čačimasa p-piller ande kombinatsia. E kombinatsia si maškar duj hormoni, östrogen thaj gestagen (galbenostatesko hormona), so kerel te na avel anrengo mukhipe (ägglossning) thaj atunči či birij e žuvli te perel phari.
» P-piller
|
|
Puberteto
Varikhana ande e berš 10 ži khaj 13 aresen maj but anda e terne ando puberteto. Tela o puberteto barol o stato khatar jekh šavorikano stato pe jekh maj baro stato. Sar eksemplo parudžol o hango thaj o muršipe thaj žuvlipe, šaj te aven pugnia thaj o interesso barol po sekso.
» Puberteto
|
Sekso angluni data
Maj but kerde maj anglal masterbutsia (khelipe kusa o peniso vaj vagina) ži pun len si seksualno akto varikhasa. Angluni seksualno eksperienca si bute manušen korkori pesa. Normalno si kodo te avel but žukarimata thaj but ghindura sar avla angluni data varikhasa kana avla seksualno akto.
» Sekso angluni data
|
|
Seksualno identiteto -bi, hetero, homo
Seksualno identoteto phenel khas kames vaj pe khaste o phabos. Šaj te aves biseksualno, heteroseksualno vaj homoseksualno.
» Seksualno identiteto -bi, hetero, homo
|
Te kerdžol o manuš mobbad
Kana nakhel pe mobbing si atunči lokho te ačarel pe brigako thaj čores. Univar kerel kodo kade but po trajo ke e manuš ačaren pe zurales čores thaj zumaven te na šon pe ande situatsi khaj so kodol mansuh so keren mobbing. Numa konik či trobuj čačimasa te garudžol pe ke kaver keren mobbing.
» Te kerdžol o manuš mobbad
|
|
Te testulij pe o manuš
Te sas e manušes sekso thaj nas les protekcia atunči si mindig jekh laši vrama te testulij pe manuš pe telune (seksualne) nasvalimata Sar o testo djal zaleži pe savo testo o manuš mukhel prubi. Butivar mukhel pe urin (muter)- vaj rateske prubi. Kana testulij pe manuš karing telune nasvalimata so si tela o zakono smittskyddslagen atunči či kostulij kodo kanči.
» Te testulij pe o manuš
|
Tipsura te avel maj lašo manušesko ačaripe
But bajura birij pe te kerel pe te vazdel o manuš pesko ačaripe. Kate si uni bajura so šaj te zumavel pe.
» Tipsura te avel maj lašo manušesko ačaripe
|
|
Vušt, čumidipe thaj hångel (seksualno khelipe)
Te del pe vušt varikhaske, čumidipe vaj hångla si butenge drago. Te si kade ke či kerdas pe odo kam si kade ke si fantazia te kerel pe kodo dželi. Tela sa kodi vrama kam daral o manuš angla o angluno čumidipe vaj hångel. Sar kerel pe kana kerel pe hångel?
» Vušt, čumidipe thaj hångel (seksualno khelipe)
|
Žuvliako Šon (mens)
Žuvliako šon si kana rat šordžol anda mačica (livmoder) thaj kado avel de khatar e anda pubertetaki vrama thaj avel sako šon pe vrama. Žuvliako šon sikavel ke o stato si gata andral thaj ke žuvliori bririj te perel phari.
» Žuvliako Šon (mens)
|
|
|