Skålanen Aarhskuvlesne jïh Eejehtshïejmesne medtie 20 maanah leah, jïh tjaktjen 2011 miereste Skålanen Voeneraereste evtede, tjïehtjelinie mah Skålanen Voenegaertenen lïhke leah. Aarhskuvlem tjaebpies eatnemen dajvesne gällesje jïh skåajjem jïh jaevriem öövre lïhke åtna.

Gåessie byjreske kultuvrem fïerhten beajjetji darjosne aajhtsebe jïh gorredibie, maanide akten hävvi-  jïh tjïelkelaakan daepesne, maahtoem dej byjresen bïjre åadtjoeh. Jienebh barkijistie båatsoen jïh båantankultuvren lïhke leah. Gåessie meatan, vuesiehtimmien gaavhtan leekedimmesne, raarhkosne jïh sïeterejieliemisnie, maanide åadtjoeh lïeredh gubpede beapmojde båetien jïh guktie buartan båetieh. Mijjieh eatnamistie gåabpegh goh daajroengaaltije jïh stååkedimmesne nuhtjebe. Tjaktjegen vuesiehtimmien gaavhtan, maanide muerjieh skåajjesne tjöönghkieh.

Gaajhkide maanide reaktam utnieh jearsoes aarhskuvlesne damtedh. Eah gie gelkieh gännah irhkemem jallh jeatjah mïedtelimmiem damtedh jïh gaajhkide maanide gelkieh seamma nuepiem utnedh lïeredh.

Mijjieh tjohtjebe ihke maanah gelkieh stoerre guarkadimmiem almetji seamma vyörtegasse, almetji joekehtsidie jïh vyörtegidie åadtjodh. Etihke jïh moraale sïejhme biehkiem darjosne lea. Ihke maanide gelkieh daajrose madtjeldehtedh mijjieh dej tjetskehkevoetem måjhtelibie jïh ahte sijhtieh lïeredh.

Aarhskuvlem aktem lïhke ektiebarkoem voenen almetjigujmie åtna, mah daamhtah viehkiehtieh gåessie mijakt galka daajhtijh. Saemien åålmegebiejjiem ektievoetesne heevehtibie, gåabpegh maanijste jïh barkijste aarhskuvlesne jïh eejehtshïejmesne, jïh dah jeatjah almetjh voenesne/tjïeltesne.

Skålanen Aarhskuvlesne gaajhkide beapmojde aalkovistie daajhtoen, byjreske jïh ekologijen beapmoeh leah. Menyesne sarven- jïh bovtsen bearka mij tjïelteste båetien, govsen bearka voenen geartijistie jïh guelieh lïhke jaevrijste båetieh.

Jeatjah darjomh mah mijjieh provhkebe daajhtijh leah: sjeejsaskuvlem, sjeejsavuejemem/gïerestimmiem, laavkomem, tjoejkehtallemem (vuesiehtimmien gaavhtan Onne Vasa-tjoejkehtallemem), ålkoebiejjieh vuesiehtimmien gaavhtan ”skuvleskåajjese”. Reetnoe mijjieh stoerre darjomesavkam utnebe gåessie Voenegaertenem stuerebe bigkien.