Åasa jih sïejhme buerkiestimmieh aarhskuvlese jih eejehtshïejmese
(Allmänna bestämmelser)

2007-01-01 raajeste lea. Åasam lea nännoestamme tjïeltenreeremistie 2003-12-11.
Bïhkedimmieh jih buerkiestimmieh maanahoksese leah Maana- jih ööhpehtimmiemoenehtsistie nännoestamme 2006-11-01, rev 2010-05-26.

Reakta aarhskuvlese/eejehtshïejmedarjose

Reakta aarhskuvlese/eejehtshïejmedarjose Staaren tjïeltesne daestie gååvnese:
• Åelien barkoe
• Åelien lohkemem
• Maanan jïjtjese daerpiesvoetem

Aarhskuvledarjoem jaepide 1-5 jaepie

Aarhskuvledarjoem goh aarhskuvle jih fuelhkiebiejjiehïejme maanide faala mah akten jaepien båeries sjïdteme, guktie mij daerpies eejhtegi barkoe-/lohkemetijjeste jih vuelkemetijjeste don barkoe/lohkemsäjjan jih barkoe/lohkemesijjeste.

Aalkoeboelhke göökte vahkoeh leah jih maahta ovmessie årrodh ovmessie maanide, man båeries maana lea jih guktie aerebe dååjrehtamme maanajgujmie dåehkesne årrodh. Åasam vaeltien voestes aalkoebiejjeste. Aarhskuvledarjoem abpe jaepiem faala måantan-bearjadahken tsåahka 06.30-18.30 gaskoe, gåessie eah leah hïeljebiejjieh.

Aarhskuvlen njoelkedassh barkoeohtsedäjjide jih eejhtege-eejehtimmide

Aarhskuvlemaanah jaepide 1-5 jaepieh reaktam utnieh sijjem aarhskuvlesne 25 täjmoeh/våhkoen gåessie eejhtegh barkoeohtsedäjjah leah.

Maanah guktie dej eejhtegh barkoeohtsedäjjah jallh eejhtege-eejehtimmesne, reaktam utnieh aarhskuvlesne 15 täjmoeh/våhkoen årrodh.

Maanah barkoeohtsedäjjide åadtjoeh aarskuvlesijjiem nuhtjedh gosk 10 täjmoeh jienebh goh dah 15 täjmoeh. Baeliem aarhskuvlesne pedagogihken aamhtsem åtna jih sijjen aarhskuvleåejvijste diedteme, dan gaavhtan maahta ovmessie årrodh ovmessie aarhskuvlide. Datne reaktam åtnah sijjiem 25 täjmoeh fïerhten våhkoem nuhtjedh, jih aaj jis daerpiesvoetem barkoe/lohkemetijjeste unnebe lea.

Eejhtegh mah eejhtege-eejehtimmesne akten nuerebe maanine åadtjoeh sijjiem 15 täjmoeh/våhkoen nuhtjedh. Eejhtegh mah sijhtieh aarhskuvlesijjiem utnedh dej maana/maanide gosse gåetesne maanajgujmie edtjieh sjïere goeresne daam bäjhkoehtidh jih maanahoksedorjehtämman seedtedh. Asken männgan åerpene baersieldamme sijjem åådtje nuhtjedh, seamma jïjnje goh aerebe.

Aarhskuvleöörnegem maanan jïjtsh daerpiesvoeteste

Maana mij aarhskuvledarjoem daarpesjh goh sjïere viehkiem sov evtiedämman goh skuvlelaake 8 kap 7§ tjaala, sjïere syökemem jih nännoestimmien männgan reaktam åasehts pedagogihken darjose 525 täjmoeh jaepesne åtna. 15 täjmoeh/våhkoen skuvlen lohkemejaepieboelhkide.

Sïejhme aarhskuvle

Gaajhkide 3-5 jaepien båeries maanide reaktam aarhskuvledarjojde unnemes 525 täjmoeh/jaepesne utnieh mij tjaktjeboelhkesne aalka gåessie maana golmen jaepien båeries illie. Sïejhme aarhskuvle åasehts lea, baeliem gåessie aarhskuvlesne pedagogihken ulmiem åtna, 15 täjmoeh/våhkoen skuvlen lohkemeboelhkide.

Aarhskuvleåejvie årrometijjem nännoste, guktie ovmessie maahta ovmessie aarhskuvlide årrodh. Jis jienebh hoksem daarpesjh goh daejtie täjmojde sjïere syökemem edtja darjodh jih åasam maeksedh guktie jijnjemesåasam lea. Dah 3-5 jaepien båeries maanide mij hoksedaerpiesvoeteste aarhskuvlesne leah, åasavueliedimmiem åadtjoeh.

Eejehtshïejme jaepide 6-9 jaepieh

Maanide jaepine 6-9 mah  hoksedaerpiesvoetine jienebh goh maadthskuvle/aarhskuvleklaasse, eejehtshïejmesijjiem faalen guktie daerpiesvoete lea,  guktie åelien barkoe-/lohkemetijjie lea  jih fealadimmiem barkoe-/lohkemesäjjan jih barkoe-/lohkemesijjeste.

Eejehtshïejme lea gaahpode 06.30-17.00. Tjaktjeboelhkeste 2013 eejehtimmiem aaj faala tsåahka 17.00 männgan, lihkemes aarhskuvlesne. Eejehtshïejme maanide mij aarhskuvlesne lea, mastedieh maadthskuvlen darjosne gaskoe tsåahka 11.00-13.00.

Gåessie skuvlen eejehtimmesne, darjoem gaavnoes måanta-bearjadahke gåessie ij leah hïeljebiejjieh, tsåahka 06.30-17.00 gaskoe. Männgan tsåahka 17.00 darjoem lihkemes aarhskuvlesne faala.

Eejehtshïejmen njoelkedassh barkoeohtsedäjjide jih eejhtegidie mah gåetesne maanajgujmie

Maana gusnie åelie barkoeohtsedäjja lea åådtje eejehtshïejmem 10 täjmoeh/våhkoem skuvlejaepesne nuhtjedh.

Gåessie eejehtalleme jih giesie-eejehtalleme eejehtshïejmem åådtje ajve nuhtjedh gåessie daerpies jis barkoem edtja syökedh. Dov lea reakta dallah maanan eejehtshïejmetijjem vijriedidh gåessie barkoe jih lohkemem dam krïevh. Åasam olkese vaeltien guktie jijnjemesåasam lea, 12 askh jaepesne.

Eejehtshïejmemaana gie onne åerpenem åådtje, åådtje sijjem akten askem männgan åerpene reakadamme utniehtidh. Männgan maana ij sijjiem åadtjoeh utniehtidh gosse eejhtege-eejehtimmesne.

Gaahpode eejehtshïejmedarjoem maanide mah 10-12 jaepien båeries

Hoksem maanide mah jaepine (9) 10-12, goh gaahpode eejehsdarjoem faala. Maana 9 jaepeste lea jis maana njealjede jaepiekuvsjesne vaadtsa.

Dïhte gaahpode darjoem lea skuvlebiejjide gaahpode gåessie skuvlebiejjien orrijimmie lea gosk tsåahka 17.00. Gåessie skuvleeejehtalleme darjoem måanta-bearjadahkese govhte täjmoeh fïerhten biejjiem gïehtele, gosse ij hïelje lea .

Gaahpode eejehtsdarjoem daamhtah lihkemes eejehtallemegaertesne gïehtele. Naakenh  årromedajvine gusnie ij naan darjoem faala, vuesietimmien gaavhtan voenine, maana reaktam åtna sijjem eejehtshïejmesne utnedh jallh utniehtidh.

Gåessie jih guktie edtja syökemem aarhskuvlese darjodh

Syökemem aarhskuvlese edtja sjïere goeresne darjodh jih Maana-jih ööhpehtimmiemoenehtsasse, maanahoksedorjetämman seedtedh.

Syökemem tjuara jis buektedh govhte askh darjodh eannan sijjem vaajtelh guktie aelhkebe tjïelten soejkesjämman lea. Sijjide våarosne faelieh(guktie vuerpiedaatoe lea) guktie syökemidie tjïeltese båateme. Vuerpiedaatoe njieljie askh sjädta eannan sijjem vaajtele, aaj jis syökemem aerebi laahpeme. Jis jienebh maanah seamma vuerpiedaatoem utnieh, syökemidie veesmien guktie maanan reakedsdaatoe lea, båarasåbpoe maanah eannan dah nuerebh.

Gåessie syökemem sïjse båateme akten tjaaleldh jååhkesjimmiem seedtien jih dle männgan bööremem säjjan åådtje. Jis syökeme tjïeltese båateme minngemes njieljie askh eannan daatoe mij vaajtelamme, edtja sijjem faaledh gåessie daatoem vaajtelamme. Såemies dajvide/aarhskuvlide maahta ovmessie boelhkh jaepesne aehpebe årrodh aarhskuvlesijjiem åadtjodh. Sijjiem maahta dellie jeatjah dajvesne/jeatjah aarhskuvlesne faaledh guktie syökeme.

Destie vaalteme leah dah åvtevåaroeh giese maahta veedtedh:

1. Maanese mij guktie skuvlelaake 8 kap 7§ jeahta sjïere vïehkiem daarpesj
2. Åerpenhåvtevåaroe
3. Fuelkieh gïeh joe sijjiem utnieh tjïelten maanahoksesne jih mah jeatjah skuvledajvese juhtieh.

Sijjiem eejehtshïejmesne

Naemhtie guktie skuvlelaake kap 14 4§ lea edtja ööhpehtimmiem eejehtshïejmesne faaledh dan varki gåessie vuajneme ahte learohke dam daarpesjh.

Pedagogihken soejkesjimmiebiejjieh

Göökte biejjh fïerhten boelhkesne aarhskuvlh reaktam utnieh pedagogihken soejkesjimmiebiejjieh gaajhkide barkijidie öörnedh. Eejehtshïejmide akten soejkesjimmiebiejjiem fïerhten boelhkesne lea. Gåessie eejhtegh daejtie biejjide hoksem daarpesjh maehtieh säjjasadtjh-barkijh desnie barkedh jallh darjoem jeatjah aarhskuvlesne/eejehtshïejmesne faalen.

Ektiedimmie aarhskuvli jih eejehtshïejmi gaskoe

Boelhkh jaepesne gåessie unnebe maanah darjosne, ektiedimmieh daamhtah aarhskuvli jih eejehtshïejmi gaskoeh dajvesne darjoen. Darjoem ”ij naan aejkien steegkh”, bene sijjem maahta jeatjah aarhskuvlesne/eejehtshïejmesne akten boelhkesne faaledh.

Jïjnjemesåasa – dan jïjnje datne maaksah!

Maanahokseåasam lea akten dongkemeåasam naemhtie ahte askeåasam fïerhten asken vaeltien 12 askh jaepesne. Åasavueliedimmiem gåessie eejehtimmie ij darjoeh. Åasam lea naemhtie guktie;
• hoksehammoem vuesiehtimmien gaavhtan aarhskuvle jallh eejehtshïejme
• åasamaadthbaalhkah
• man gellieh maanah maanahoksesne (”åerpenevueliedimmie”)

Åasam eejehtshïejmese sjädta mietsken 1 biejjeste jaepiem gåessie maana govhten jaepien båeries illie.

Åerpenevueliedimmie

Maanahokseåasan åerpenevueliedimmie lea ahte maana mij nööremesryöknoen goh maana akte, mubpie nööremes lea maana göökte, jih numhtie vijriebasse. Njealjede maana jih båarasåbpoe åasehts leah. Naemhtie öörnegem lea jis maanah sijjem tjïelten aarhskuvlesne/eejehtshïejmesne jallh akten råajvas darjemes-sijjesne utnieh (vuesiehtimmien gaavhtan eejhteghkooperatijvesne jallh eejehtshïejmesne råajvas-skuvlesne).

Maanide gieh sijjiem aarhskuvlesne åadtjoeh guktie skuvlelaake 8 kap 7 § åasam ij olkese vaeltieh baeleste mah bäjjese 525 täjmoeh jaepesne. Jienebh täjmojste dejstie 525 täjmoste 2 % åasam olkese baalhkeste vaeltien, bene jïjnjemes 840 kråvnoeh/ askem akten maaneste. Mubpie maaneste 1% åasam olkese vaeltien, bene jïjnjemes 420 kråvnoeh/asken.

Almetjh gïeh dïedtem utnieh maeksedh

Almetjh gïeh åasam tjuerieh maeksedh leah almetjh gïeh pruvreldh/ektiejielijh, aajne-eejhtege jih fuelhkiehïejme-eejhtegh. Gåetieguntie lea oktegimsh jih paarretjealmetjh. Paarretjealmetjh lägan ålma jih nyjsenäjja, mah ektesne jielieminie jih maanam ektievoetesne utniejägan jallh åtneme jih årromesijjiem seamma sijjesne lägan. Paarretjealmetjh leah aaj almetjh mah ektesne jielieminie akten homoseksuellen ektievoetesne jih seamma årromesijjiem seamma sijjesne lägan.

Gåessie åelieh mah eakan leah ektiejielijh maanan hoksem ektievoetesne utniejägan, lea dam eejhtegem gusnie maanan tjaalesijjie lea, mij tjuara åasam maeksedh.

Gåessie maanah ovmessie gåetide tjidtjie gon aehtjien luvnie Staaren tjïeltesne årroeminie maehtieh, sjïere syökemen männgan, åasam fïereguhte säjjan åadtjodh. Åasam sjädta guktie fïereguhte åeliej baalhkide ovmessie gåetieguntide tjåenghkies baalhkine sjädta.

Dïedtem bïevnesh laehpedh

Almetjh mah åasam tjuerieh maeksedh leah lååjkehks bïevnesh laehpedh ihke åasam nännoestidh. Baalhkam mij jeatjahdehteme jih jeatjah värrhtoedimmieh mah maehtieh åasam tsevtsedh edtja dallah bïevnedh.

Jis ij bïevnesh laehpien juktie åasam maahta nännoestidh, jollemes åasam olkese vaeltien guktie åasa lea. Orre åasam nännoste männgan gåessie bïevnesh båateme jih darjoen lihkemes asken männgan.

Eabnoem guktie åasam ryöknedh

Åasam sjädta guktie tjïeltenreeremen prosentsatside nännoestamme almetji baalhkeste bäjjese don jijnjemes åesese.

Eabnoem guktie åasam ryöknedh, lea baalhkam gusnie skaehtiem maaksa guktie baalhkaskaehtielaakesne (SFS 1999:1229) tjåadtjoeh;
• Baalhka eannan skaehtie jih jeatjah maaksoeh barkoen gaskese
• Skïemtjemaaksoe/skïemtjedåarjoe/skïemtjepensjovne jih eejhtegemaaksoe
• Barkoeloevesmaaksoe/kontante barkoemaarhnadåarjege, ööhpehtimmiedåarjoe barkoemaarhnaööhpehtämman.
• Pensjovne (ij maanapensjovne)
• Såjhtoedåarjoe maanese, maaksoebieliem. Maaksoem jienebhbeetnegidie ij edtjh meatan vaeltedh.

Biejjiemaaksoem rep ööhpehtämman jih jienebe. Jïjtshbarkijidie veljijem ryöknoen jielemedarjose guktie baalhkaskaehtielaake
(SFS 1999:1229) lea. Gåessie baalhka lea ovmessie askide askide, tjåenghkies baalhkam akten boelhkeste mah låhkoe askide juakeme edtja buerkiestidh.

Gïehtjedimmie baalkabyjjehtimmeste

Tjïelte maahta baalhkabyjjetimmieh mah laahpeme gïehtjedidh.

Aarhskuvle-/eejehtshïejmeste nihtetjistedh

Sijjiem tjaaleldh edtja nihtetjistedh akten asken åvtelen maana edtja orrijidh. Nihtetjistem Maana- jih ööhpehtimmiedorjehtämman laehpien, maanahoksereeremasse.

Debiteremem jih åasam maeksedh

Åasam maaksa fïerhten asken fakturine gaajhkide 12 askide jih aaj olkese vaelhtien gåessie aalkoetijjesne. Fakturam lea askese mij joe daelie. Askem gåessie maana aalka dle åasam olkese vaeltien destie biejjeste sijjiem jaksoes lea. Åasam maaksa minngemes 30: den askesne jih jis jeatjahlaakan sjädta dellie dam asken männgan staerede.

Maaksoemujhtiehtimmiem seedtien vïjhte biejjh männgan minngemes biejjiem åasam edtja maeksedh. Akten mujhtiehtimmie maaksoem lissehte, 50 kråvnoeh fïerhtene fakturese. Jis ij maeksieh mujhtietimmien männgan inkassokrïevem olkese seedtien gosse
14 biejjh vaaseme jih dellie aaj inkassoåasam lissehte, 160 kråvnoeh fïerhtene fakturese. Göökte ovmaekseldh fakturaj männgan, maana sov sijjeste dallah nihtele.

Jis datne gyhtjelassh dov åasan bijre åtnah, jallh sïjhth moenedimmide jih bïhkedimmide vuejnedh, gaskesadth

Maana-jih ööhpehtimmiereeremem
Maanahoksedorjehtimmiem
Telefovne.063/14 30 00

Tjaalesijjiem mijjese;
Maana-jih ööhpehtimmiereeremem
Maanahoksedorjehtimmiem
831 82 Staare