Maanagïertepolitihken åejvieulmie Saemiedigkesne lea hijven byjjenimmietsiehkieh sjugniedidh saemien maanagïertefaalenassen tjïrrh. Saemien maanagïertefaalenasse lea akte gaahpoeh faalenasse gaajhkide maanide jïh eejhtegidie mah dam sijhtieh.
Vihkeles leavloem bïejedh saemien gïelese jïh kultuvrese aktene saemien maanagïertefaalenassesne. Saemien maanah edtjieh kvalitatijve hijven maanagïertefaalenassem utnedh gusnie saemien aarvoeh, saemien kultuvre jïh aerpievuekien daajroe leah jarngesne.
Saemien maanagïertefaalenasse lea akte faalenasse gusnie maanagïerten barkoevåarome lea saemien gïele jïh kultuvre. Maanagïerte edtja maanaj saemien identiteetem nænnoestehtedh viehkine saemien gïelem nuhtjedh jïh saemien kultuvren bïjre bievnedh. Saemiengïelen pedagogeles barkijh maanagïertem stuvrieh.
Maahta saemien maanagïertefaalenassem daejnie såarhtine juekedh: a) saemien maanagïerth jïh nöörjen maanagïerth saemien goevtesinie b) maanagïerth faalenassine saemien gïelelïerehtimmien bïjre.
Saemiedigkie saemien maanagïertefaalenassese sjïehteladta viehkine dåarjoem reeredh maanagïertide. Maanagïerth mah aktem saemien maanagïertefaalenassem vedtieh maehtieh dejtie joekehts dåarjoeöörnegidie ohtsedh. Saemiedigkien budsjedte dejtie dåarjoeöörnegidie buerkeste.
Juktie maanagïerten barkoem dåarjoehtidh Mieriesoejkesjinie maanagïerten sisvegasse jïh laavenjassine jienebh teemagærjetjh leah dorjesovveme. Teemagærjetjh edtjieh skraejrine jïh våaroeminie årrodh ussjedæmman gosse ovmessie teemajgujmie barka mah leah maanagïerten sisvegen jïh laavenjassi bïjre. Akte bïhkedæjja maanagïertide saemien maanajgujmie lea dorjesovveme.
Prosjekte Sámi mánát ođđa searvelanjain edtja vïjhtine jaepine jarkelimmiem sjugniedidh saemien maanagïertestruktuvresne mij saemien filosofijem jïh aerpievuekien daajroem våaroeminie åtna.
Daate sæjhta jiehtedh saemien maanagïerth edtjieh maehtedh saemien pedagogeles vuekiej mietie barkedh mah saemien gïelem, kultuvrem jïh aerpievuekien daajroem jarngesne utnieh jïh leah dan daajbaaletje saemien siebriedahkese sjïehtedamme.
Edtja tjåanghkoeh jïh seminaarh dotkijigujmie jïh universiteetigujmie tjïrrehtidh juktie juhteles saemien vuekieh damtijidh saemien kultuvren jïh filosofijen, gïelen jïh aerpievuekien daajroen mietie.
Pilotemaanagïerth ovmessie saemien dajvijste olkese veeljesuvvieh juktie saemien maanagïerten båetijem aejkiem hammoedidh. Gaajhkh maanagïerth jïh gaajhkh pedagogh edtjieh joekehtslaakan eadtjaldovvedh dovne maahtoeevtiedimmien tjïrrh jïh eadtjohkelaakan meatan årrodh sijjen daajrojne.
Sámi mánát ođđa searvelanjain edtja abpe Saepmesne barkedh dan gaavhtan prosjekte lea meatan Saemien parlamentarihkeles raerien dahkoesoejkesjisnie. Saemiedigkieh sveerjen jïh såevmien bielesne leah Interreg-vierhtieh ohtsedeminie juktie maehtedh meatan årrodh prosjektesne.
Goevten 6. b. lea byögkeles saevegebiejjie Nöörjesne jïh abpe laante biejjiem meerhkesje goh saemiej åålmegebiejjie. Jïjnjh heannadimmieh jïh symbovlh leah ektiedamme dan beajjan.
Saemien maanagïertefaalenasse lea akte faalenasse gusnie maanagïerten barkoevåarome lea saemien gïele jïh kultuvre. Maanagïerte edtja maanaj saemien identiteetem nænnoestehtedh viehkine saemien gïelem nuhtjedh jïh saemien kultuvren bïjre bievnedh. Saemiengïelen pedagogeles barkijh maanagïertem stuvrieh.
Maahta saemien maanagïertefaalenassem daejnie såarhtine juekedh: a) saemien maanagïerth jïh nöörjen maanagïerth saemien goevtesinie b) maanagïerth faalenassine saemien gïelelïerehtimmien bïjre.
Saemiedigkie saemien maanagïertefaalenassese sjïehteladta viehkine dåarjoem reeredh maanagïertide. Maanagïerth mah aktem saemien maanagïertefaalenassem vedtieh maehtieh dejtie joekehts dåarjoeöörnegidie ohtsedh. Saemiedigkien budsjedte dejtie dåarjoeöörnegidie buerkeste.
Juktie maanagïerten barkoem dåarjoehtidh Mieriesoejkesjinie maanagïerten sisvegasse jïh laavenjassine jienebh teemagærjetjh leah dorjesovveme. Teemagærjetjh edtjieh skraejrine jïh våaroeminie årrodh ussjedæmman gosse ovmessie teemajgujmie barka mah leah maanagïerten sisvegen jïh laavenjassi bïjre. Akte bïhkedæjja maanagïertide saemien maanajgujmie lea dorjesovveme.
Saemiedigkien leah jienebh laavenjostoeguejmieh mah mijjine berkieh juktie mijjen ulmieh jaksedh.
Byjngetje vierhtieh:
Prosjekte Sámi mánát ođđa searvelanjain edtja vïjhtine jaepine jarkelimmiem sjugniedidh saemien maanagïertestruktuvresne mij saemien filosofijem jïh aerpievuekien daajroem våaroeminie åtna.
Daate sæjhta jiehtedh saemien maanagïerth edtjieh maehtedh saemien pedagogeles vuekiej mietie barkedh mah saemien gïelem, kultuvrem jïh aerpievuekien daajroem jarngesne utnieh jïh leah dan daajbaaletje saemien siebriedahkese sjïehtedamme.
Edtja tjåanghkoeh jïh seminaarh dotkijigujmie jïh universiteetigujmie tjïrrehtidh juktie juhteles saemien vuekieh damtijidh saemien kultuvren jïh filosofijen, gïelen jïh aerpievuekien daajroen mietie.
Pilotemaanagïerth ovmessie saemien dajvijste olkese veeljesuvvieh juktie saemien maanagïerten båetijem aejkiem hammoedidh. Gaajhkh maanagïerth jïh gaajhkh pedagogh edtjieh joekehtslaakan eadtjaldovvedh dovne maahtoeevtiedimmien tjïrrh jïh eadtjohkelaakan meatan årrodh sijjen daajrojne.
Sámi mánát ođđa searvelanjain edtja abpe Saepmesne barkedh dan gaavhtan prosjekte lea meatan Saemien parlamentarihkeles raerien dahkoesoejkesjisnie. Saemiedigkieh sveerjen jïh såevmien bielesne leah Interreg-vierhtieh ohtsedeminie juktie maehtedh meatan årrodh prosjektesne.
Prosjekte jåhta vïjhte jaepieh voerhtjen 2018 raejeste
Saemiedigkie lea prosjekten aajhtere
Beetnehvierhtieh Maahtoedepartemeenten tjïrrh
Prosjekten åvtehke Ol-Johán Sikku
Anna Kristine Skum Hætta jïh Anne Jannok Eira, prosjekten meatanbarkijh
Gudrun Kuhmunen jïh Anne Ingebjørg Eriksen, faageles tjiehpijh
Goevten 6. b. lea byögkeles saevegebiejjie Nöörjesne jïh abpe laante biejjiem meerhkesje goh saemiej åålmegebiejjie. Jïjnjh heannadimmieh jïh symbovlh leah ektiedamme dan beajjan.
Lohkh vielie åålmegebiejjien jïh nasjonaale symbovli bïjre: