Fagstoff

Eufemisme jïh dysfemisme

Liv Karin Joma
  • Innbygg
  • Enkel visning
  • Lytt til tekst
  • Skriv ut

Aarpijen baarhkohkh jïh voedtegh. Guvvie.  Eufemismem jïh dysfemismem maehtebe gïeleviehkie-dïrreginie nuhtjedh dovne gosse soptsestibie jïh tjaelebe. Gosse ibie maam akt halke jiehtieh dellie eufemismem nuhtjebe. Dysfemisme dellie mijjieh dïebles baakoeh nuhtjebe.

Eufemisme

Jis ibie maam akt halke jiehtieh dellie eufemismem nuhtjebe. Maehtebe eufemismem nuhtjedh gosse jaememen, dåaroen jïh skïemtjelassi bïjre soptsestibie. Daaroen gïelesne joekoen sïejhme eufemismem nuhtjedh, men mijjieh aaj maehtebe eufemismem nuhtjedh gosse saemiestibie jallh tjaelebe.

Vuesiehtimmieh:

Gosse gie akt sealadamme dellie maehtebe jiehtedh:

  • “dïhte jåhtajamme”

  • "hïegke tsepkiehti"1  

  • “ij leah gujht vielie veasoeminie” 2  

Åarjel-saemieh aaj sjeavehts gïelem utnieh. Båeries vuekien mietie gosse gie akt edtji dïjredidh gie akt sealadamme, dellie marngoeh gaptine jïh tjohpine veedtsi. Dellie gaajhkesh deejrin mejnie dïjrine bööti. Dan vuekien mietie aarpije maahta marngoeh tjohpine jïh/jallh åemie geellen voedtegh nuhtjedh mij vuesehte dïhte aarpije.

Dysfemisme

Gosse mijjieh gïeleviehkie-dïrregem dysfemisme nuhtjebe dellie mijjieh dïebles baakoeh nuhtjebe gosse tjaelieminie. Dysfemismh maehtieh naan aejkien luste årrodh.

Vuesiehtimmieh:

Daan biejjien mijjieh baakoem “negere” voerkesjibie goh akte dysfemisme, jïh ibie dam baakoem nuhtjh. Baakoeh “lapp” jïh “finn” aaj dysfemisme, jïh ibie mijjieh saemieh iktegisth daejtie baakojde lyjhkh.

 Dysfemismh maehtieh eufemismh sjïdtedh – jïh båastoeh-laakan.

Ov-neebneme sijjie

Onne-gåetie mearoe-gaedtesne. Guvvie.  Baakoe “toalett” lea akte baakoe mij åvtesne lij akte “tjaebpies” baakoe Nöörjesne, jïh daelie sïejhme daam baakoem nuhtjedh. USA:sne eah almetjh tuhtjh baakoe ”toilet room” tjaebpie, daelie dah aalkeme baakoem “restroom” nuhtjedh.

Mijjieh baakoeh nuhtjebe goh onne-gåetie jallh ohtje-gåetie. Aarebi jeehtimh bajhke-gåetiem, movreh-gåetiem jallh boetskes-gåetiem. Daelie ibie daejtie baakojde provhkh juktie daah baakoeh eah leah vielie “tjaebpie”.

 

Maam datne jeahtah?
   onne-gåetiem?
   ohtje-gåetiem?
   baajhke-gåetiem?
   boetskes-gåetiem?

   movreh-gåetiem?