Finihte verbh
Dah finihte verbe-hammoeh leah gåessie mijjieh dejtie verbide sojjehtibie. Daennie sæjrosne datne dej finihte verbi hammoej bïjre lïerh. Datne lïerh guktie finihte verbh juekedh dej göökte modusi meitie, indikatijve jïh imperatijve. Lissine maahtah laavenjassh darjodh.
Finihte verbi sojjehtimmie-hammoeh
- Moduse: Indikatijve jïh imperatijve
- Tïjje: Presense (daelie-hammoe) jïh preteritume (dillie-hammoe)
- Persovne: 1., 2. jïh 3. persovne
- Taale: singularise (aktentaale), dualise (guektientaale) jïh pluralise (gellientaale)
Modush
Åarjelsaemien gïelen göökte modush leah indikatijve jïh imperatijve:
- Indikatijve: Gåatan båatah? Manne gåatan båatam.
- Imperatijve: Båetieh gåatan!
Moduse soptseste guktie soptsestæjjan sijjie dïsse mïsse soptseste.
Indikatijve lea dïhte sïejhme, nöytraale jiehteme-vuekie. Soptseste dam mij lea vihtie, maam gie akt dorje jallh mij sjædta jallh heannede. Verbh mah indikatijvesne, dah persovneminngie-gietjieh utnieh. Dah jïjnjemes raajesh indikatijve modusisnie.
Vuesiehtimmie:
Dah guaktah jååktan böötigan.
Moduse: Indikatijve Tïjje: Preteritume (dillie-hammoe) Persovne: 3. persovne Taale: Dualise (guektientaale)
Imperatijve lea gåessie mijjieh gïem jallh gïeh stillebe maam akt darjodh. Golme imperatijve-hammoeh gååvnesieh; gosse mijjieh aktem, gööktesh jallh jienebh stillebe maam darjodh.
Vuesiehtimmie:
Båetede diekie!
Moduse: Imperatijve Dejtie mejtie stillebe: galleshTaale: Pluralise (gellientaale)
Kontekst
Kompetansemål
- Læreplan i samisk som førstespråk
Inngår i
- Sørsamisk som førstespråk (Fag)