Fagstoff

Ussjedammesvoete jïh autoriteete

Marion Federl, Ellen Bull Jonassen, Liv Karin Joma
  • Innbygg
  • Enkel visning
  • Lytt til tekst
  • Skriv ut

Sametingspresident Aili Keskitalo taler til Sametinget i Karasjok i 2015. Foto.   

Jis edtjebe jeatjah almetjh jaehkiehtidh, dellie vielie daarpesjibie goh hijven argumeenth. Mijjieh tjoerebe aaj vååjnedh jïh govledh goh ussjedammes, tjoerebe etosem utnedh. Mijjen barkoe jïh faageles våarome maehtieh mijjese autoriteetem vedtedh, seammalaakan maereles dååjrehtimmieh jïh persovneles jïjtsevoeth maehtieh. Lissine dle akte ræhpas, sjeakoes argumentasjovne jïh tjïelke gïele sijhtieh dåastojem hijvenlaakan tsevtsedh.

 

Vuesiehtimmie

Lohkije-tjaalegisnie «Nihtieh kreeke-pryövenassh!» tjaelije darjohte goh satne akte tjirkije Verdaelien Kreekevaarjelimmie-siebrien åvteste. Dan åvteste lohkije dïsse jaahka gosse tjaelije jeahta satne tuhtjie aamhtese lea vihkeles, jïh destie aktem vihties faageles autoriteetem åådtje. Lohkije aervede tjaelije hijven daajroeh teeman bïjre åtna gosse lea meatan dagkeres siebresne.

 

Etosem mubpijste löönedh

Gosse dotkeme-reektehtsidie jallh lahtestimmide vuesiehtibie mejtie maehteles almetjh leah buakteme mijjen argumentasjovnesne, dellie seamma tïjjen autoriteetem löönebe dejstie faagealmetjijstie mah leah dotkeme jïh tjaaleme. Mijjieh jeatjah baakoejgujmie jïjtjene ussjedammesvoetem lissiehtibie gosse vuesiehtibie dïsse maam dah leah tjaaleme. Reklaame-annonsine gaavnebe ”etos-löönemh” gosse lohkebe madtjeles utniji bïjre mah aktem dorjesem juvnehtieh maam dah leah pryöveme. Åestijh aktem ”sïejhme almetjem” aelhkebe leajhtede goh aktem produseentem, maam dah daejrieh sijhtieh ajve doekedh.

 

Aejlies juerie lea væjsehke

Goh lohkijh jallh goltelæjjah ibie tjoerh fer ovlaejhtehks sjïdtedh. Mijjieh daamtaj voelpide, maehteles almetjidie, åehpies almetjidie jïh åvtehkidie goltelibie bielelen doh seamma laejhtehks gyhtjelassh gihtjedh mejtie sïejhmedelaakan limh sïjhteme darjodh. Dan åvteste maehtebe aelhkieslaakan maehtelesraereste nållagovvedh – mijjieh meatobe almetjh faageles autoriteetem utnieh mejtie eah utnieh gænnah. Men mijjieh byörebe iktesth dejtie tjaeliejidie jïh håaloejidie mejtie ibie damth, aktem hillem vedtedh sijjen ussjedammesvoetem vuesiehtidh.

 

   Baakoe

 ussjedammes

troverdig