Oppgåve: Problem
Argumentasjovne-raerie
Laavenjasse
Vueptesth aelhkies jallh muevies argumentasjovnem.
Lohkh raajesidie vuelielisnie. Gaavnh vuesiehtimmieh daejtie.
- jienebelåhkoe-raerie (maam jienebe-låhkoe dorje lea reaktoe)
- åtnoe autoriteetijste jallh maehtehtjijstie
- tsælloehtimmie
- vaane-sovmh
- sovmehtimmie
- soptsestimmie mearhkan sisnie
- ov-daerpies gïerve gïele
- sïejhme dïejvesh mej åvteste ij dïedtem vaeltieh
Vuesiehtimmieh
- Gaajhkh vætnarassjh leah gaajh sluekies. Dah båetieh gosse jïjtjemse sjeahta, jïh ååpsen jïjnjh beetnegh barkoen åvteste vaeltieh.
- Manne bööremes lyjhkem Johkemaehkesne feestesne årrodh, dan åvteste desnie ajve saemieh jïh dah leah sagke murriedåbpoe jïh slaajperdihks goh almetjh daestie.
- Vielie goh 80% mijjen åestiejijstie leah madtjeles.
- Manne dïhte aajnehke dåehkesne mij ij åadtjoeh voelegem meatan utnedh feestese!
- Daan beajjetje noerh leah akte tjomhpe almetjijstie mah eah sïjhth barkedh jïh mubpine jielieh. Dah sijhtieh bööremes sijjen eejhteginie jieledh goske 30 jaepien båeries jïh veanhtadieh tjidtjebe gon aehtjebh dejtie gaajhkem vedtieh jïh dejtie gåetesne hoksehtieh.
- Sïelte sæjhta daerpies råajvarimmiejgujmie nierhkedh juktie barkoe-dåehkien barkoe-faamoem lissiehtidh.
- Gaajhkh jïermijes almetjh daennie laantesne leah joe guhkede gietjeste guarkeme bïjle-aajhterh ajve leah buhtjeme-govsh staatese!
- Skuvle ulmine åtna aktem hijven lïerehtimmie-byjresem sjugniedidh gusnie gaajhkh learohkh maehtieh sijjen tjiehpiesvoeth evtiedidh.
- Manne bööremes lyjhkem Sveerjesne eejehtalledh, dan åvteste almetjh Sveerjeste lea sagke murriedåbpoe jïh slaajperdihks goh almetjh Danmarkeste.
- Gaajhkesh gujht daejrieh Maarja lea lïhtseginie Noereh, dan åvteste åadtjobe dam lahtestimmiem saelhtie-tjueptjine vaeltedh….
- Råajvarimmie tjuara dan stoerre årrodh guktie lea seamma stoerre goh dïhte buajhkoes synergi-effekte.
Baakoeh
tsælloehtimmie
utskjelling
vaane-sovmh
fordommer
soptsestimmie mearhkan sisnie
tåkeprat
ov-daerpies gïerve gïele
unødvendig vanskelig språk
Kontekst
Kompetansemål
- Læreplan i samisk som førstespråk
- lytte til og vise åpenhet for andres argumentasjon og bruke relevante og saklige argumenter i diskusjoner
- bruke kunnskap om retoriske appellformer i presentasjoner
- bruke faglige kunnskaper og begreper i samtaler om tekst og språk
- mestre ulike roller i samtaler, diskusjoner, dramatiseringer og presentasjoner
- lese et representativt utvalg samtidstekster, skjønnlitteratur og sakprosa, og reflektere over innhold, form og formål
- gjøre rede for argumentasjonen i andres tekster og skrive egne argumenterende tekster
Inngår i
- Sørsamisk som førstespråk (Fag)