Fagstoff

Draama jïh dramatihke

Draama, dramatihke jïh vuasastallemh leah lidteratuvrh, gusnie heannadimmie dialoge-hammojne scenesne vuesehte. Dellie göökte jallh jienebh almetjh jiehtegigujmie jallh replihkigujmie soptsestellieh. Baakoe draama, mij lea dahkoe, greeske gïeleste båata. Dahkoe lea dorjehtimmie scenesne, teaterisnie jallh filmesne.

Almetjh leah guhkede gietjeste råållah spealadamme jïh lustestalleme gosse jeatjah almetjinie voejhkelamme årrodh. Medtie 2500 jaepiej raejeste dellie dah greekerh daam stååkedimmiem evtiedin sjangerasse man sjïere væhtah. Gaajhke mij heannede draamesne maehtebe dallegh vuejnedh. Mijjieh gaajhkh persovnh/almetjh åahpanadtebe, gosse vuejnebe jïh goltelibie mah dah darjoeh jïh maam dah jiehtieh jallh soptsestieh. Mijjese aelhkebe draamam guarkedh jïh jaehkedh jis buerie jiehtegh jallh replihkh gååvnesieh mejtie tuhtjebe jaehkemes. Jis dovne replikh jïh svihtjemh aktanieh dellie vuartasjæjjah maehtieh draamam guarkedh jïh sisvegem jïh dahkoem dåeriedidh.

Dovne teaterisnie jïh spïele-filmesne vihkele dorjehtæjjaj scene-vaarjoeh sisvegasse jïh dahkose sjiehtieh. Mijjieh edtjebe daennie tsiehkesne årrodh, tïjjen jïh sijjine mah dorjehtæjjah voejhkelieh skaepiedidh. Seamma vuekine kulissigujmie jallh byjresinie, v.g. mööbelinie jïh vïedtjine. Nuhteligs teatere aktem byjresem jïh mieriem skaepede dahkose vuasastallemen bïjre. Aarebi stoerre tjïehtjelh, gåetieh jïh voenh bigkin guktie draama-byjrese edtji sjïdtedh guktie dah sïjhtin. Daen biejjien byjresh daata-teknologijen tjïrrh skaepiedieh.

Draama-sjangeren væhtah scenesne jallh filmesne

Mij heannede? Daelie heannede?
Dah replihkh jïh svihtjemh pruvhkieh
Dorjehtæjjah ovmessie kostymh/scena-vaarjoeh pruvhkieh
Byjresem voerkes-jïh eensilaakan veeljeme

Dah vihkielommes draama-sjangerh

Dorjehtimmie teaterisnie gellie boelhkine juakeme. Fïerhtene boelhkesne gellie scenah. Akte scena lea akte tsiehkie. Aktene scenesne seamma almetjh seamma sijjesne dorjehtieh.
Spïele-filme mahte seammalaakan goh dorjehtimmie, men jeatjah viehkie-dïrregh nuhtjie.
TV-raajroeh sïejhmemes draamatihke-hammoe daan biejjien. TV-raajrosne mijjieh dejtie seamma almetjidie dåeriedibie, seamma byjresisnie gelline tsiehkine. TV-raajroe gelline boelhkine juakeme.
Daata-spïele gellie ovmessie biehkieh åtna, men dahkoe jïh replihkh vihkele. Dah spïelijh leah aaj meatan spïelesne jïh dahkosne, jïh maehtieh spïelem jïh dahkoem tsevtsedh.

Baakoeh

sisvege

innhold

dahkoe

handling

replihke

replikk

svihtjeme

bevegelse

vuasastalleme

forestilling

dorjehtæjja