Saemien sijjienommh
{Saemien sijjienommh båata}£{infl, sg3prs-pl3prs|Saemien sijjienomh
båetieh} saemiej {jielemistie}${vowlat,e-ie|jieliemistie}, vijremistie,
{gøølemistie}${vowc,øø-öö|göölemistie} {jih}${vowc,i-ï|jïh}
{båatsoejste}${vowlat,oe-o|båatsojste}.

Dah nommh {soptseste}£{infl,verb,sg3prs-pl3prs|soptsestieh} guktie
{dihte}${vowc,i-ï|dïhte} eatneme lea. Soptseste man aelhkie desnie baahtsedh
vg. Suohpajohka mij lea gaelemejohke Sveerjesne, {jih}${vowc,i-ï|jïh} guktie
gåatome vg. Sidnoajvve mij lea kraesiebaektie. Vihkeles nommh aaj tjahkine
mah {soptseste}£{infl,sg3prs-pl3prs|soptsestieh} guktie jåhtadahkh. {http://www.sofi.se/1717}∞{url}

Gosse {Nøørjen}${vowc,øø-öö|Nöörjen} {naasjovne}${vowc,aa-a|nasjovne} edtji
bigkesovvedh dle saemien sijjienommh daaroen sijjienommi gujmie
{låtnesovvi}${vowc,å-o|lotnesovvi}. {Uniontijjen}${vowc,i-ï|Uniontïjjen}
minngiegietjie dle ij leah luhpie saemiestidh {jih}${vowc,i-ï|jïh} tjoerin
barre daaroestidh, {jih}${vowc,i-ï|jïh} daate 1900 raajese vaasi.
Finnmarkesne dle dah saemien nommh daaroen nommi gujmie {låtnesovvi}${vowc,å-
o|lotnesovvi}.  Daate lij {politigken}${conc,gk-hk|politihken}
{vihkelelommes}${vowlat,e-ie|vihkielommes} vierhtie faamoem dajvesne
åadtjodh, Kaisa Rautio Helander Saemien jolleskuvlesne jeahta. Kaisa Rautio
Helander lea {saemien-nommide}${hyph-0|saemiennommide} dotkijamme {jih}${vowc,i-
ï|jïh} {dåaktoregraadem}${vowlat,o-e|dåakteregraadem} {aamhtsesne}${fin,sesne-
esisnie|aamhtesisnie} åtna.
{http://www.forskning.no/artikler/2008/juni/187309}∞{url}

1800 raejeste {jih}${vowc,i-ï|jïh} 1900 raajan dle lij ”fornorskning”
{Nøørjesne}${vowc,øø-öö|Nöörjesne}. Eah lin {snåaloe}${fin,oe-e|snåale}
{vierhtiej gujmie}${cmp,2-1|vierhtiejgujmie} gåessie edtjin dam ”stoerre
{naasjonale}${vowc,aa-a;vowlat,a-aa|nasjonaale} barkoem” buektiehtidh,
{jih}${vowc,i-ï|jïh} gaajhkh tjoerin viehkiehtidh- gærhkoe, skuvle,
{liense}${conc,n-nt;fin,e-ie|lientsie}, {meedija}${vowc,ee-e|meedia}, reereme
{jih}${vowc,i-ï|jïh} politihkerh. {Nyøjhkin}${vowc,yø-yö|Nyöjhkin} saemiestidh.
Daate saemien {øøvtiedimmiem}${vowc,øø-ö|övtiedimmiem} skilki {jih}${vowc,i-
ï|jïh} aaj saemiej {domtenasside}${fin,nasside-sidie|domtesidie}. Stoerre
dajvine dam {saemien-gielem}${hyph-0;vowc,i-ï|saemiengïelem} skilkin, joekoen
dennie {{kystegaedtesne}€{foreign|saelhtiegaedtiebealesne}. Saemien
sijjienommh {daaroengielese}¢{vowc,i-ï|daaroengïelese} jarkoestin jallh
{urresth}${vowc,u-o|orresth} {nommi gujmie}¥{cmp,2-1|nommigujmie}
{låtnin}${vowlat,i-oe;fin,in-jin|låtnoejin}. Goevtegeajnoe Kautokeinose
{jorkesovvi}${conc,s-st|jorkestovvi} {jih}${vowc,i-ï|jïh} Deatnu {Tanase}${vowc,a-
e|Tanese}.

Jaepien 1902 orre laake {bøøti}${vowc,øø-öö|bööti}, gaajhkh {eekinommh}${vowc,i-
e|eekenommh} edtji daaroen {gielesne}¢{vowc,i-ï|gïelesne} årrodh. Dan mænngan
idtjin åadtjoeh  saemien sijjienommh  nuhtjedh. {Mubpeden}${fin,eden-
ien|Mubpien} veartenedåaroen mænngan dle {dihte}${vowc,i-ï|dïhte}
{nommepolitigke}${conc,gk-hk|nommepolitihke} jorkesovvi. {Mænngan}${conc,s-
st|jorkestovvi. Mænngan} sijjienommelaake jaepien 1990 {bøøti}${vowc,i-
ï|bööti}, dle lin tjarki barkeme saemien sijjienommh {bååstide}¥{bååstide
åadtjodh} {jih}${vowc,i-ï|jïh} dejtie
bæjhkoehtidh{http://www.forskning.no/artikler/2008/juni/187309}∞{url}

{Dihte}${vowc,i-ï|Dïhte} sijjienomme Hjemmeluft {Altasne}${prop,suf|Altesne} ij
utnieh maam gåetine darjodh, {mohtebaåta}${cmp,1-2|mohte båata} dehtie
Jiemmaluohteste. Jiemma lea nåervieaarhte {jih}${vowc,i-ï|jïh} luofta lea
{luokte}${vowc,uo-oe|loekte}. {Jijnjh}${vowc,i-ï|Jïjnjh} dagkeres
{vuesehtimmieh}${vowlat,e-ie|vuesiehtimmieh} {gååvnese}£{infl,verb,sg3prs-
pl3prs|gååvnesieh}. (Magga, Ole Henrik.2001.Sàpmi.
{http://www.hundrearsmarkeringen.no/pdf/impulser_068-073.pdf}∞{url}

Dah  mah sijhtieh vielie saemiej sijjienommi {bijre}${vowc,i-ï|bïjre}
lohkedh, maehtieh dam bieliem vuartasjidh:
{http://www2.sofi.se/daum/katta/katta12/katta12.pdf}∞{url}

Sveerjen {turistsibrien}${vowc,i-ie|turistsiebrien} bielesne:
{http://www.stfturist.se/sv/Inspiration/Vandring/Allman-
fjallinformation/Samiska-ortsnamn/}∞{url}

Kroessebaakoe saemien {sijjiennommi gujmie}¥{smp,2-1|sijjienommigujmie}
daennie bielesne gååvnese:
{http://www.uta.fi/~km56049/same/puzzles/puzplac.html}∞{url}