#8.12.12

Sámi meahcceguovlluin ja suodjalanguovlluin leat dievva ovdahistorjjálaš olbmuid luottat

Almmustahtton 5.12.2011

Geasi 2011 kulturárbebáikkiid kártejedje Eanodaga Gilbbesjávrris, Ohcejogas Geavu luonddumeahcis sihke Bállás-Ylläsduoddara ja Pyhä-Luosto álbmotmehciin. Inventeremiin gávdnojedje árabut dovdameahttun dološmuittut ja eará kulturárbečuozáhagat. 

Davvi suodjalanguovllut áddejuvvojit dávjá measta guoskkakeahtes meahcceguovlun. Duohtavuohta lea nubbi, man geasi kártemat duođaštedje. Geavus leat dološ olbmuid doaimmaid luottat measta juohke sajis.{  }‰{singlespace| }Nu Geavujohkaleagis ja badjelis duoddaris maiddái gávdnojedje ássansajit geađgeáiggis gitta historjjálaš áiggi rádjai. Geđggiin leat čohkken seailluhanbáikkiid, biergoboraid várrevilttiid juvvii ja gottiid leat bivdán {sattoeatnamiidda}${vowc,a-á|sáttoeatnamiidda} goivojuvvon čuđiid rokkiiguin.

Gilbbesjávrái leat ásaiduvvan juo geađgeáigge, ja guovllu oiddolaš diliin ássan lea joatkašuvvan gitta otná beaivái. Earenoamáš {miellagiddevačča}£{kongr,sg-pl|miellagiddevaččat} leat ruovdeáigásaš ja gaskaáigásaš goahteássansajiid dollasajit, maid leat gávdnan oalle olu gili birrasis. Máŋggain lea beroštupmi maiddái joatkkasoađi áigge dahkkon ráhkadusaide {báhččingođiin}${conc,hčč-hč|báhčingođiin} {gorssuide}${vowlat,u-a|gorssaide} ja {fáŋkaleairrain}${conc,ŋk-ŋg|fáŋgaleairrain} várdobáikkiide.

Lappi álbmotmeahcit leat maiddái kulturárbebáikkit

Bállás-Ylläsduoddara ja Pyhä-Luosto álbmotmeahcit leat beakkán fiinna vánddardanbáikkit. Vánddardeami olis sáhttá oahpásmuvvat guovllu kulturárbái{.  }‰{singlespace| }Pyhätunturi, Pyhäkasteenlampi ja Uhriharju leat beakkán vuovdesápmelaš bassi báikkit, muhto leat gávdnon mearkkat maiddái árat doaimmain. Pyhä-Luosto {duottargoallosa}${vowc,mono|duottargollosa} máttabeale jekkiin leat dolin láddjen suinniid šibihiidda, ja dain leat bázahussan suoidnesuviid bázahusat ja suoidneláđuid vuođut. Karhunjuomalampi beaivestobus sáhttá návddašit seammá duovdagiin go geađgeáigge olbmotge – báikkis lea oainnat dološ ássanbáiki. Bállás-Ylläsduoddaris sáhttá oahpásmuvvat vaikke boares {Giema-Durdnosa –Sámi}¢{hyph,1-0|Giema-Durdnosa Sámi} rádjegeđggiide, gárddiide dahje bivdorokkiide.

Gávdnosat plánema veahkkin ja turismabuktagiid sisdoallun

Inventeremiid bohtosat leat čielggasmahttán gova Sámi vássánáiggis sázu veardde. Bohtosiid geavahit earret eará eanageavaheami plánemis ja vánddardanoahpistemiin. Dain lea ávki maiddái {turismafitnodatdoalliide}${vowc,mono|turismafitnodatdolliide} ođđa turismabuktagiid dahkamis. Báikkálaččaid ja {vánddardeaddjiid}${vowc,mono|vánddardeddjiid} almmuhan geažideamit kulturárbečuozáhagain veahkehedje olu kártemis. Buot geažidemiid ii lean áigi fitnat guorahallamin muhto bargu joatkašuvvá boahttevaš jagiid áigge.

Kulturárbečuozáhagaid inventeren dahkkui {Meahciráđđehusa}${case,gen-nom|Meahcceráđđehusa} luonddubálvalusaid bárgun. Gilbbesjávrri inventeren lei oassi Eanodaga gieldda ja {Meahciráđđehusa}${case,gen-nom|Meahcceráđđehusa} oktasaš Gilbbesjávri {2020 –fidnus}¢{cmp,2-1|2020–fidnus}, man EU lea ruhtadan.

Lassidieđut:
Spesiálaplánejeaddji Pirjo Rautiainen, {Meahciráđđehus}${case,gen-nom|Meahcceráđđehus}, t. 040 5081673, 
#pirjo.rautiainen(at)metsa.fi