Sámepolitihkka

15.16 Davviriikkalaš ovttasbargu kultursuorggis

15.16.1 Davviriikkaid ministtarráđđi

Davviriikkaid ministtarráđđi addá juohke jagi kulturministara bušeahta bokte 4,2 milj. DKK sturrosaš juolludeami Sámeráđđái mii lea Suoma, Norgga, Ruoŧa ja Ruošša organisašuvnnaid arve­goavdeorganisašuvdna. Ulbmil dainna juolludemiin lea nannet sámi ovttasbarggu kultursuorggis. Sámeráđđi lea kulturpolitihkalaš ovttasbargoorgána mii galgá bargat dan ala ahte ovddidit sámi álbmoga kultuvrralaš, sosiála ja ekonomalaš sajádaga. Sámi dáiddáorganisasšuvnnat Davvin ja Sámeráđđi leat nammadan kulturlávdegotti mii hálddaša juolludemiid kulturovttasbargui.

Ođđajagimánu 2007 álggii ođđa struktuvra doaibmat Davviriikkaid ministtarráđi kulturovttasbargui. Váldooasit ođđa struktuvrras leat golbma áigáičadnojuvvon prográmma. Davviriikkalaš dihtorspealloprográmma (mii galgá doarjjan leat dakkár dihtorspealuid ráhkadeapmái mánáide ja nuoraide main lea davviriikkalaš sisdoallu), dáidda- ja kulturprográmma ja mobilitehta- ja resideansaprográmma. Prográmmat leat ráhkaduvvon rámmaprográmman ja leat prinsihpas guokte faktora/proseassa mat dan ráddjejit: kulturministara mearrádusat das maid galgá vuoruhit, ja johtui­bidjamat ja ohcamušat kultursuorggis. Prográmmat galget leat jurddašuvvon ovdánahttima, gelbbolašvuođaloktema, máhttojuohkima ja fierpmádathuksema várás. Rámmaprográmmain ožžot oassálastit čielgá doaibmanliibba ráhkadit iežaset prošeavttaid maid vuođđun leat prográmma vuoruheamit ja ekonomalaš rámmat. Prográmmat eai ane fáddán dáiddasurggiid eai ge dain leat kvohtat ja danne sáhttet olbmot miehtá Davviriikkaid buktit jurdagiid juoga maid álggahit, ja aktevrraid barggut dat leat mat hábmejit prográmma konkrehta sisdoalu.

15.16.2 Barentsovttasbargu

Barentsčállingoddi galgá Barentsovttasbarggus earret eará heivehit nationála mihttomeriid regiunála poltihkalaš vuoruhemiid ektui. Čállingoddi áigu 2008 rájes bidjat johtui Barents-kulturprográmma mii maid lea veahkkin oččodit lagat ovttasbarggu guovllu álgoálbmogiiguin. Prográmma mihttomeari vuođđun leat álgoálbmotkultuvrrat mat leat rájiid rasttideaddji ja go duohtan dahká stuorát ámmát kulturprošeavttaid main lea álgoál­bmotprofiila maidda vel oassálastet ruoššabeale olbmot, de sáhttá leat fárus buorideame Barentsguovllus daid álbmogiid dili mat orrot ruoššabeale.

Barentsráđđi (The Barents Euro-Arctic Council) lea stáhtaidgaskasaš ovttasbargofora Barentsguovllus. Ráđđi lea 2007:s buktán ođđa mandáhta sin kulturbargojovkui. Dás lea maid vejolaš ovddidit oktasaš kulturprošeavttaid main lea dat álgoál-bmotdimenšuvdna vuođđun mii gávdno Barentsguovllus.