St.dieđ. nr. 28 (2007-2008)

Sámepolitihkka

16 Falástallan

Speallanruđain mat addjojuvvojit falástallandoaimmaide leat 2005 rájes juolluduvvon doarjagat sámi falástallamii. Ulbmil doarjagiin lea bisuhit ja ovddidit erenoamáš sámi falástallandoaimmaid mat leat oassin árbevirolaš sámi kultuvrras. Mihttomearrin lea maid dat ahte doarjja galgá lassánahttit ál-bmoga falástallama ja fysalaš doaimmaid. Doarjja galgá ovddimustá adnojuvvot mánáid (6 – 12 jagi) ja nuoraiddoaimmaide (13 – 19 jagi).

Go juolludedje speallanjagi 2007 Norsk Tipping AS dietnasa falástallandoaimmaide jahkái 2008, mii lea mearriduvvon stáhtaráđis cuoŋománu 25. beaivvi 2008, de lea biddjojuvvon 600 000 ruvnno sámi falástallamii. Dát lea 100 000 rudnosaš lassáneapmi ovddit jagi ektui.

Doarjja addojuvvo Sámediggái mas lea ovddasvástádus viidáseappot juolludit ruđaid doarjaga ulbmila mielde. Geahča maiddái Sámedikki jagi 2007 jahkedieđáhusa čuoggá 6.3.

Sámi falástallan oažžu Sámedikkis maid ruđalaš doarjaga. Dasa lassin de lea sámi falástallamis vejolašvuohta oažžut doarjaga speallanruđain dárbbašlaš infrastruktuvrii dálá doarjjaortnegiid bokte mat leat jurddašuvvon falástallanrusttegiid-da. Sámi falástallanjoavkkut sáhttet maid oažžut doarjaga dan doarjjaortnega bokte mii lea báikkálaš servviide.

Earret dábálaš falástallandoaimmaid, de organisere Sámi Valáštallan Lihttu árbevirolaš falástallandoaimmaid mat leat sierralágan sámi falástallandoaimmat ja mat gullet sámi kultuvrii. Jus galgá oažžut sierra doarjaga sámi falástallamii speallanruđain mat galget falástallandoaimmaide, de lea eaktun ahte áigu seailluhit ja ovddidit sierralágan sámi falástallandoaimmaid. Danne doarjja ii leat jurddašuvvon galgat adnojuvvot doarjut dábálaš falástallandoaimmaid maid sámi falástallanorganisašuvnnat lágidit.

Boksa 17.1 Sámedikki valáštallanbálkkašupmi nuoraide

Nuoraide lea valáštallan deaŧalaš gávnnadanbáiki. Valáštallan lea kulturgaskkusteaddji mii mearkkaša ollu identitehta huksejeaddjin sámi birrasiin ja riikkarájiid rastá. 2008:s lea Sámediggi várren 2,1 milj. ruvnno Sámi Valaštallan Lihttu-Norgii, Arctic Winter Games doaluide ja nissonspábbačiekčamii Sámi spábbačiekčanlihtus.

Sámediggi hálida nuoraid movttidahttit duođas bargagoahtit valáštallamiin ja jugii 2007:s vuosttaš geardde valáštallanbálkkašumi nuorra sámi valáštalliide. Valáštallibálkkašupmi sáhttá addojuvvot ovttaskas olbmuide gaskal 16 ja 25 jagi dahje muhtin jovkui dahje klubbii. 2007:s addojuvvui dat bálkkašupmi 17 jahkásaš Oda Utsi Onstadii (friddjavaláštallan) ja 18 jahkásaš Siv Anja Miennai (taekwondo). Goappašagat oaččuiga 25 000 ruvnno ja diploma sámi duojáris Divt-tasvuotnalaččas Aline Mikkelsenis.