St.dieđ. nr. 28 (2007-2008)

Sámepolitihkka

2.4.1 Dálkkádatrievdamat

Birashástalusat mat čatnasit dálkkádatrievdamiid-da gáibidit doaimmaid máilmmeservodagas. Dálkkádatrievdamat gusket erenoamážit álgoálbmo­giidda geat árbevirolaččat lávga leat atnán luonddu ja lea leamaš dasa oktavuohta. Danne ferte biraspolitihkka riikkaidgaskasaččat biddjojuvvot politihkalaš áššelistui.

Čájehan lea ahte álgoálbmogiid árbevirolaš máhtolašvuođat leat leamaš ávkkálaččat bargui dálkkádatrievdamiiguin ja positiivvalaš heivehanstrategiijaid ovddideapmái. Danne lea dárbu duođaštit árbevirolaš máhtolašvuođa vai sáhtášii gávnnahit ođđa heivehanstrategiijaid. Dákkár dieđut dievasmahtášedje sihke dieđalaš máhtolašvuođa ja livččii álkit einnostit váikkuhusaid mat iešguđet doaibmabijuin šattašedje. álgoál­bmotvuoigatvuođaid sihkkarastin mii váikkuha árbevirolaš máhtolašvuođaid ja luondduriggodagaid suodjaleapmái váikkuha positiivvalaččat daid dálkkádathástalusaide mat leat ovddabealde. Buorre álgoálbmotpolitihkka lea maiddái buorre dálkkádatpolitihkka.

Sámi ealáhusain lea marginála dilli ja daid ekonomiija lea rašši. Dálkkádatrievdamat ja biras­nuoskkideapmi buktet ođđa hástalusaid doaimma, areálaid ja goluid ektui. Davviguovlluid ekovuogádagat bidjet vuođu min ealáhusaide. Dát ekovuogádagat leat rašit rievdamiid ektui, mii fas váikkuha resursavuđđui. Rašisvuođaanalysain ja heivehanstrategiijain ferte váldit vuolggasaji ealáhusaid árbemáhtus.