Sámepolitihkka

5.2 Homofiillat

Homofiliijaáššit leat adnon tabu-áššin ja dan birra ii galgan sámi servodagas olus hállat. Máŋggas rahčet iežaset identitehta homofiila sápmelažžan, eaige muital homofiilavuođaset birra. Muhtimat leat dovdan ráŋggáštusaid bearrašis, sogas, ustibiin, skuvlaskihpáriin, bargoskihpáriin jna. go sin homofiilavuohta lea dovddahuvvon. Muhtin homofiila/lesbalaš sápmelaččaide sáhttá birastahtti servodaga homofiliijaoaidnu áddejuvvot ahte ferte válljet eallit homofiilan dahje eallit sámi servodaga oassin. Máŋgasiidda lea áibbas veadjemeahttun fertet válljet dán guokte vuođđoidentitehta gaskkas ja sii duđđagohtet. Máŋga homofiila/lesbalaš sápmelačča válljejit danne juogo fárret sámi gilážis vai besset eallit homofiilan/lesban eará sajis, dahje doallat dan čiegusin.

Homofiila ja lesbalaš sápmelaččaid sáhttá ­dadjat leat duppal minoritehtadilis ja danne dárbbašit dovdat homofiila identitehtas eará sámi homofiillaid ja lesbbaid gaskkas. Danne dárbbašuvvojit čoahkkananbáikkit, main sáhttet deaivvadit singuin guđiin leat seamma beroštumit. Homofiila ja lesbalaš sápmelaččaid organiseren homopolitihkalaš servviide lea dán oktavuođas dehálaš.

Miellaguottuid nuppástuhttin ja sámi servodagas oidnosii oažžut áššiid homofiliija birra lea dehálaš, vai sámi lesbbaide ja homofiillaide šaddá buoret ja eanet oadjebas eallindilli. Máŋga homofiila/lesbalaš sápmelačča oassálaste Skeive dager doaluin Oslos 2007:s, ja dát oaččui fuomášumi sihke sámi ja našunála preassain ja leige danne dehálaš dán joavkku čalmmusteapmái.

Ii leat olus kártejuvvon ja duođaštuvvon man olu ja man láhkai lea vealaheapmi, illásteapmi ja áitin seksuálalaš duogáža geažil.

Mánáid- ja dásseárvodepartemeanta áigu kártet homofiila ja lesbalaš sápmelaččaid eallindiliid ja eallinlágiid. Iskkadeapmi berre duođaštit ja analyseret rájáid ja ráŋggáštusaid sámi servodagas ovttaseallima, seksualitehta ja sohkabealleovdanbuktimiid hárrái ja mo dákkár dilálašvuođat váik­kuhit homofiilla ja lesbba sápmelaččaid vejolašvuođaide beassat eallit nu mo dáhttot. Iskkadeamis berrešii loahpas evttohit doaibmabijuid mo dáid joavkkuid eallinlági sáhttá buoridit.