Sámepolitihkka

16.2 Eaktodáhttoguovddážat

Eaktodáhtolaš guovddážiid ulbmilin lea nannet oassálastima ja dan ahte galget leat oallut olbmot mielde báikkálaš doaimmain, ja dat leat maid gávnnadanbáikkit eaktodáhtolaš bargguide, oassálastimii ja gullevašvuhtii lagaš birrasis.

Eaktodáhtolašguovddážat leat eambbogiidda dagahan álkibun oassálastit eaktodáhtolaš bargui, ja guovddážat leat atnán ođđa vugiid movttidahttit olbmuid bargat báikkálaš eaktodáhtolaš bargguid. Guovddážat barget ovttas iešguđetlágan servviiguin, searvegottiiguin, almmolaš eiseválddiiguin ja ovttaskas olbmuiguin. Eaktodáhtolašguovddážat leat gávdnan dakkár málle man lea deatalaš doarjut, danne go dat háhket ođđa joavkkuid ja ođđa olbmuid ávkkálaš eaktodáhtolaš bargguide ávkin ovttaskas olbmuide ja olles oktavuhtii.

Dál leat sullii 300 eaktodáhtolašguovddáža miehtá riikka. Finnmárkkus leat ásahuvvon guhtta ja Romssas 11 eaktodáhtolašguovddáža, muhto dušše ovttas lea sámi namma: Eisevárluhppu Kárášjoga gielddas. Dasto leat Skánit lagaš birasguovddáš ja Gáivuona lagaš birasguovddáš ásahuvvon dakkár suohkaniidda gos stuora oassi álbmogis leat sápmelaččat.

Eaktodáhtolašguovddážat raporterejit movt sii atnet stáhtaruđaid jahkeraporttaid ja rehketdoalu bokte. Ii guhte ge eaktodáhtolaš guovddáš Romssas ii ge Finnmárkkus raportere erenoamáš doaimmaid, earálágan eaktodáhtolaš vugiid dahje hástalusaid sámi kultuvrra ektui. Kultur- ja girkodepartemeanta ii dieđe mearkkaša go dat ahte guovddážiin eai leat erenoamáš hástalusat sámi álbmoga hárrái vai lea go nu ahte raportagáibádusat leat hábmejuvvon nu ahte dakkár dieđut eai fuomášuvvo.