Sámepolitihkka

1.3.3 Finnmárkkuláhka

Finnmárkkulága stuorra oasit bohte fápmui 2006. Historjjálaččat dát buvttii stuorra earu Finnmárkku eatnamiid ja resurssaid oamastanvuoigatvuođas ja hálddašeamis. Finnmárkkulága vuođđooaidnu lea ahte Finnmárkku eatnamiid ja resurssaid hálddašeapmi galgá erenoamážit sihkkarastit sámi kultuvrra, boazodoalu, meahcásteami, ealáhus­doaibmama ja servodateallima. Dát sámi vuoigatvuođaid vuođđooaidnu ja prinsihpalaš dohkke­heapmi lea Finnmárkkulága geađgejuolgin.

Ráđđehus lea nammadan lávdegotti mii galgá čielggadit sámiid ja earáid guolástanvuoigatvuođaid mearas Finnmárkku olggobealde. Čielggadus galgá leat gárvvis ovdal 2007 loahpa. Sámediggi lea hui duhtavaš dainna ahte sámi vuoigatvuođat merrii Finnmmárkku olggobealde dál galget sihkkarastojuvvot boahtteáigái. Seammás lea deaŧalaš deattuhit ahte Sámediggi ii háliit hálddašeami mii lea vuođđuduvvon čearddalašvuhtii, muhto hálddašeami mii lea vuođđuduvvon guovlluide ja ássamii.

Ráđđehusa Finnmárkkukommišuvnna nammadeapmi lea maŋiduvvon 2007 giđđii. Sámediggi galgá searvat konsultašuvnnaide komišuvnna mandáhta ja čoahkádusa birra. Bargu Meahcce­duopmostuoluin álggahuvvo go Finnmárkkukommišuvdna álggaha barggus. Sámediggi mearridii juovlamánus 2005 evttohit Deanu Finnmárkkukommišuvnna ja Meahcceduopmostuolu hálddahusbáikin.

Sámedikkis leat leamaš konsutašuvnnat Birasgáhttendepartemeanttain dan lávdegotti mandáhta ja čoahkádusa birra, mii galgá evttohit mo čuovvolit Finnmárkkulága 4. kapihttala Deanu- ja Njávdánčázádagaid birra. áššis ii leat ovttamielalašvuohta ja dat lea sáddejuvvon gulaskuddamii. Konsultašuvnnat jotkojuvvojit go gulaskuddanáigemearri loahppá.

Finnmárkkulága 4. paragráfa vuođul lea Sámediggi jagis 2006 mearridan gaskaboddasaš njuolggadusaid das mo galgá árvvoštallat rievdaduvvon meahccegeavaheami váikkuhusaid sámi kultuvrii, boazodollui, meahcásteapmái, ealáhusdoaibmamii ja servodateallimii. Njuolggadusaid galget almmolaš eiseválddit ja Finnmárkkuopmodat geavahit go sii dahket mearrádusaid. Njuolggadusat gustojit dassážiigo loahpalaš njuolggadusat mearriduvvojit, dattetge ii fal guhkkelebbui go suoid­nemánu 1. b. 2007 rádjai. Njuolggadusat leat sáddejuvvon gulaskuddamii, ja Sámediggeráđđi čađaha viiddes gulaskuddanproseassa. Earret eará leat lágiduvvon álbmotčoahkkimat loahpalaš njuolggadusaid hábmema oktavuođas.