Sámepolitihkka

2.5.4 Strategiijat ja doaibmabijut

Ráđđehus áigu

• leat veahkkin dagaheame álkibun ovttastahttit rádjerasttideaddji doaimmaid ja oktasaš pro-šeavttaid mat gusket sápmelaččaide erenoamážit

• láhčit dili nu ahte sámi fága- ja dutkanbirrasiin Suomas, Norggas, Ruotas ja Ruoššas leat buorit eavttut go galget bargat oktasaš dutkanstrategiijaiguin ja standárddaiguin

• leat mielde ráhkadeame eambbo oktavuođa ja ovttasbarggu gaskal boazodoalu ja Norgga, Ruoŧa ja Suoma boazodoalloeiseválddiid

• leat mielde sihkkarastime buriid eavttuid Sámi parlamentáralaš ráđi doibmii

• deattuhit ovddosguvlui barggu go lea sáhka davviriikkalaš sámekonvenšuvnnas

• bovdet Sámedikki ja álgoálbmotovddasted­djiid lagaš ovttasbargui davviguovloáššiin ja nationála heivehanstrategiijaid ráhkadeamis

• leat fárus das ahte ráhkaduvvoše oktasaš álgoálbmotstandárddat davviguovlluid ekono­malaš doaimmain

• láhčit dili nu ahte šattašii eambbo álbmogis-álbmogii-ovttasbargu ja bargat dan ala ahte lasihit kulturovttasbarggu Ruoššain

• ain doalahit 1 milj. ruvnno juolludeami jagi 2008 Barentsčállingoddái máŋggariikkagaskasaš doaimmaide ja prošeavttaide mánáid- ja nuoraidsuorggis. Ulbmiljoavku leat mánát ja nuorat dan 13 regiuvnnas ja álgoálbmogis Barentsguovllus

• leat fárus nanneme fierpmádaga davviguovl­­luid sámeradioid gaskkas ja doarjut oktasaš radiokanála ásaheami go digitála sádden­neahtta lea gárvvistuvvon davviriikkain

• lagaš ovttasbarggus sámi ásahusaiguin ja organisašuvnnaiguin leat fárus ovddideame ja čađaheame konkrehta prošeavttaid ja doaimmaid mat dagahit máhtto- ja gelbbolašvuođaovdánahttima davviguovlluin, dakkáriin mat leat árktalaš ráđi vuolde ja oassálastit prošeaktaovttasbargui Davvioarje-Ruoššain

• čuovvolit dan barggu ahte álkidahttit rájiid rasttideami davvin ovttas Ruošša eiseválddiiguin

• geahčadit ealáhusovdáneami vejolašvuođaid ja rámmaid sámi guovlluin

• leat fárus ceggeme kapasitehta sámi ásahusain go lea sáhka álgoálbmogiidda guoskevaš dutkamis

• leat fárus viidáseappot ovddideame árktalaš Universitehta

• álgoálbmogiid máhtu ja áicamiid bidjat eambbo guovddážii go árktalaš ráđi dálkká­dat­raportta (ACIA) galget čuovvolit

• vuoruhit viidáseappot máhttohuksema dálkkádatrievdademiin, dain váikkuhusain ja álgoál­bmogiid eallinvuogi heivehemiin ovttasráđiid eará davviriikkaiguin