Sámepolitihkka

10.4 Sámedikki bargu sámi mánáid várás

Sámediggi bargá ráhkadit buriid ja dássidis bajásšaddaneavttuid sámi mánáide ja nuoraide. Go juhket doarjagiid de vuoruhit mánáid ja nuoraid. Dat sámi festiválat main leat sámi mánát ja nuorat geat ovdanbuktet lávlagiid jna, dahje gos leat ovdanbuktimat sin várás, sii ožžot doarjaga, nu maiddái teáhterdoaimmat. Sámediggi doarju diehtojuohkinkántuvrra mii lea sámi nuoraide Info­nuorra, gč. boksa 9.1.

Sámediggi hálddaša sierra doarjjaortnega mánáid bajásšaddandiliide. 2008:s vuoruha Sámediggi dakkár prošeavttaid mat leat fárus ásaheame ođđa arenaid, deaivvadanbáikkiid ja gaskkustanvugiid mánáide ja nuoraide. Dat vuo­ruha maid dakkár prošeavttaid mat leat fárus viidáseappot fievrrideame árbevirolaš máhtu ja nanneme sámegiela buolvvaid ja arenaid gaskkas ja mat ovdánahttet mánáid bajásšaddanbirrasa báikkálaččat sámi guovlluin (gč. ášši 60/07). 2008:s juohká Sámediggi 1,9 milj. ruvnno doarjjan mánáid bajásšaddandiliide.

Sámediggi lea addán doarjaga Divttasvuona suohkanii nuoraiddeaivvadeapmái gos barget nákkuid eastademiin ja dat lei Notvatn báikkis Divttasvuonas 2007 borgemánu. Mihttomearrin dainna prošeavttain lei dagahit sin gulahallat geat leat leamaš mielde riiddus Divttasvuona suohkana smávit báikkiid gaskkas. Prošeakta lei fárus njeaidime ovdagáttuid gaskal sámiid ja dáččabeale ál­bmoga, ja dat ovdánahtii maid sámi kultuvrra ja ásahii buriid oktavuođaid gaskal suohkana iešguđet báikkiid nuoraid. Lágideaddjit ja nuorat dadje prošeavtta leat lihkostuvvan hui bures.

Sámediggi addá juohke jagi doarjaga Š nuoraidbláđđái, juohká Sámedikki falástallanbálkkašumi nuoraide ja doallá Sámedikki nuoraidkonferánssa maid Sámedikki nuoraidpolitihkalaš lávdegoddi (SNPL) lágida. SNPL lea válljejuvvon leat nuoraid jietnan Sámedikkis ja Sámediggeráđđi lea dan nammadan ain guovtti jagi áigodahkii. SNPLas leat fásta čoahkkimat juohke jagi Sámediggeráđiin ja dat oassálastá maid juohke jahkásaš čoahkkimis mii Sámedikkis lea Mánáidáittardeddjiin. Dasa lassin bargá SNPLa maid earáid ektui, ja dat lea mielde iešguđetlágan lávdegottiin, ráđiin, referánsajoavk­kuin nu go Barents guovllu nuoraidráđis (BRYC), Eurohparáđi nuoraidáŋgiruššamis, sámi ofelaččaid referánsajoavkkus jna.

Sámedikki nuoraidkonferánsa galgá leat deaivvadanbáiki ja forum sámi nuoraide gos sii besset deaivvadit, digaštallat áigeguovdilis nuoraid váttisvuođaid ja lonohallat vásáhusaid ja ideaid. Dasa lassin leat SNPL miellahtut fárus iešguđetlágan konferánssain ja seminárain, sihke dábálaš oasseváldin ja logaldallin.

Geahča maiddái Sámedikki 2006 jahkedieđáhusa čuoggá 7 ja 2007 jahkedieđáhusa čuoggá 11.1.