St.dieđ. nr. 28 (2007-2008)

Sámepolitihkka

Bláđe dokumeanttas: < 21.6.3 SIVA | 21.6.5 Interreg > | Ovdasiidu

21.6.4 Govdafierbmi ja Høykom

Høykom lea gitta 1999 rájes leamaš IT-politihka strategalaš gaskaoapmin. Váldoguovdilastin lea leamaš veahkehit lávdadit govdafierpmi dan láhkai ahte doarju ruđalaččat ovdánahttinprošeavttaid mat leat almmolaš doaimmaid olis, ja gos govda­fierpmi galgá atnigoahtit. Su. 470 prošeavtta earret eará skuvla-, dearvvasvuođa-, teknalaš-, ja kultur­suorggis leat dorjojuvvon badjel 700 milj. ruvnnuin 1999 rájes. Høykomprošeavttat sisttisdollet nana iežasruhtadeami ja prográmma lea ollislaččat veahkehan oažžut áigái badjel 1,7 miljárdda ruvnno árvosaš prošeavttaid.

Guovlluid dahje joavkkuid vuoruheapmi Norggas lea eanaš leamaš nu ahte lea sirren gaskal Høykom dábálaš ja Høykom guovlu. Høykom guovlu lea gielddat mat leat guovllupolitihkalaš gaskaomiid doaibmaguovllus. Dat guovllut mat leat gaskaoapmebiiriin leat erenomážit vuoruhuvvon prošeaktaruđa juolludeamis. Sierra doarjjaortnet lea vel leamaš dán oahpposuorgái (Høykom skuvla). Ii leat addon eará geográfalaš vuoru­heapmi prošeaktadoarjaga juolludeamis, dahje vuor­uheamis eará eavttuid ektui. Prošeavttat main leat čuolmmat sámi diliid ektui, leat árvvoštallon seamma­láhkai go eará prošeavttat Høykom-pro-šeavttaid oppalaš eavttuid ektui.

Høykom lea earret eará addán doarjaga Kárášjoga gildii ovddidit skuvlaverráha sámegillii ja -kultuvrii. Dán prošeavtta bokte lea vuođđoskuvladássái ráhkaduvvon gáiddusoahppofálaldat davvisámegielas, ja dát lea lávkin dasa ahte sáhttá deavdit oktagaslaš vuoigatvuođa beassat oahpahuvvot sámegillii.

Høykom-prográmma oalgguhii álgojagiid govdafierbmelávddu eahpenjuolga,go oalgguhii ohcalit govdafierpmi. Dát ráđđehus lea fas dál botnjan Høykom- prográmma nu ahte dat njuolgadoarju ásahit govdafierbmeinfrastruktuvrra daid guovllui-de gos ii leat dát fálaldat. Dát lea vai doarju Soria Moria-julggaštusa mihtu ahte galgá leat govda­fierbmefálaldat miehtá riikka.

2007 várrejuvvui Gielda- ja guovlodeparte­meantta ja Ođasmahttin- ja hálddahusdepartemeantta bušeahtain oktiibuot 377 milj. ruvnno govdafier­bmehuksemii. Daid 155 milj. ruvnnuin mat juolluduvvo Gielda- ja guovlodepartemeantta bušeahtas govdafierbmehuksemii, oaččui Finnmárku 14,24 milj. ruvnno. Ruhta juolluduvvui fylkkagildii hukset fylkkas fievrridanneahta ja beassanneahta. Dál vurdojuvvo ahte 99 pst. dállodoaluin Norggas besset fásta govdafierbmái, go dát ruhta lea ollásit geavahuvvon. 2008 lea ráđđehus várren 188 milj. ruvnno govdafierbmegokčama buorideapmái. Dán supmis lea 158 milj. ruvnno biddjon fylkkagielddaid háldui. Daid fylkkain gos buohkat besset govdafierbmái man nu láhkai, sáhttá dán ruđa atnit eará infrastruktuvrii ja ealáhusdoaibmabijuide Gielda- ja guovlodepartemeantta šiehtadusa mielde. Dát ruhta dahká ahte govdafierbmefálaldaga mihttu miehtá riikii lea olámuttus.

Bláđe dokumeanttas: < 21.6.3 SIVA | 21.6.5 Interreg > | Ovdasiidu