St.dieđ. nr. 28 (2007-2008)

Sámepolitihkka

1.10.5 Mánáidsuodjalus

Sámediggi lea máŋgii čujuhan dasa ahte mánáid­suodjalusas dárbbašuvvo dohkálaš sámegiel gelbbolašvuohta. Sámi mánáin leat vuoigatvuođat Norgga lágaid ja riikkaidgaskasaš konvenšuvnnaid vuođul. Dát guoská earret eará mánáidkonvenšuvnna 30. artihkkalii mii dál lea dahkkojuvvon oassin Norga lágain ja mii manná Norgga lágaid ovddabeallái. Sámelága § 3 – 5 addá sámegiela hálddašanguovlllu mánáide vuoigatvuođa bálvaluvvot sámegillii dearvvašvuođa- ja sosiálaásahusain.

Fálaldat sámi mánáide ii leat dohkálaš. Sámi mánát deaivvadit dakkár mánáidsuodjalusain, mas lea uhccán gelbbolašvuohta sámi gielas ja kultuvrras. Sámi sadjásašruovttut váilot. Maiddái váilu gielddaid, regiovnnalaš ja stáhta máináidsuodjalusas giella- ja kulturgelbbolašvuohta. Danne oaivvilda Sámediggi ahte dán barggu ferte vuoruhit. Sámediggi lea čoahkkimis ovddasvástideaddji stáhtaráđiin čujuhan dasa ahte dásseárvosaš mánáidsuodjalusfálaldat sámi mánáide gáibida ahte guovddáš dásis biddjojuvvojit čielga rámmat dasa mo dán ulbmila galgá juksat. Sámediggi lea maiddái bivdán oažžut ruovttoluottadieđu das mo ovddasvástideaddji eiseválddit galget fuolahit sámi mánáid dárbbuid ja vuoigatvuođaid máináidsuodjalusas.

Buoret fálaldatovddideamis sámi mánáide lea fágalaš metodaovddideapi sámi servodatdiliid vuođul guovddážis. Sámediggi lea 2006 juolludan prošeaktaruđaid máŋga prošektii maid váldoul­bmil lea kvalitehtasihkkarastit fálaldagaid sámi mánáide.