Doala gaska ja váldde persovnnalaš ovddasvástádusa
Lea visuid ovddasvástádus eastit covid-19 leavvama. Doala gaska iežáide sihke siste ja olgun.
Biso ruovttus go leat skibas
Biso ruovttus skuvllas dehe barggus jus dovddat iežat skibasin ja dus lea nuorvu, gosahat dehe feber. Dalle it riskere njoammudahttit eará olbmuid. Dat guoská vaikko dovdda iežat dušše vehá skibasin.
Biso ruovttus nu guhkágo dovddat iežat skibasin. Jus hedjonat itge birge iežat dikšut ruovttus sáhtát riŋget 1177 buohccedivššurávvemii (mii lea ruoŧagillii ja eŋgelasgillii).
Vuordde unnimus guokte jándora go leat dearvvaštuvvan ovdalgo manat bargui dehe skuvlii. Don sáhtát mannat ruovttoluotta bargui dehe skuvlii váikko dus lea ain goikegosahat jus lea mannan 7 beaivvi dan rájis skihppájedje ja leat leamaš symtomaid haga unnimus guokte jándora.
Boarrásiid olbmuin lea stuorit riska skihppát sakka. Danin lea dehálaš ahte it gallet olbmuid buohcceviesus ja boarrásiidorohagas. Don gii barggat boarrásiid dikšumiin it galgga mannat bargui jus dus leat makkárge dávdasymtomat.
Fuomáš covid-19 dávdamearkkaid
Dávdamearkkat covid-19 dávddas leat earet eará feber ja gosahat. Maid vuoigŋanváttisvuođat, snuorvu, njunni buđđosan, čottabávččas, oaivebávččas, guoŧáhus, deahkke- ja lađasvárka leat dábálaš dávdamearkkat. Eatnasat ožžot unnánaš váivviid mat mannet badjel iešalddis iežas divššuin ruovttus. Muhtimat skihppájit duođalaččat omd. ožžot vuoigŋanvádduid ja geahpesvuolšši. Jus dovddat juoidá dáin dávdamearkkain galggat vealtit leahkit deaivvadeami olbmuiguin.
Basa gieđaid dávjá
Dat ávdnasat mat viidudit virusa leat hui njoammut ja darvánit álkit gieđaide. Dat viidot ovddos go addalat gieđa nubbái. Basa danin gieđaid dávjá sáibbuin ja liegga čáziin unnimus 20 sekundda.
Basa álo gieđaid go ollet ruoktot dehe go boađát iežat bargui maŋŋel go leat leamas olgun, ovdal biepmu, gieđahaladettiin biepmu ja maŋŋil hivssegis mannama. Giehtaspriita sáhttá leahkit molssaeaktu jus dus ii leat vejolašvuohta gieđaid bassamii.
Giehtaspriita
Jus sáibu ja čáhci ii leat sadjosis, sáhtát geavtit giehtaspriita, mas lea unnimus 60 proseanta alkohola.
Gosa ja gastte giehtagávvii
Go don gosat ja gasttát viidot una goaikkanasat main leat njoammu ávdnasat mat sáhttet viidudit virusa. Gossamiin ja gastimiin giehtagávvii dehe bábernjunneliidnái don eastalat njoammuma viiduma iežat birrasii dehe iežat gieđaide. Šlivge álo bábernjunneliinni rihpalihttái ja basa gieđaid.
Vealtte guoskkaheame čalmmiid, njuni ja njálmmi.
Njoammun viidu čalbme, njunne ja njálbme šliivecuoccaid bakte. Vealtte danin guoskkaheame čalmmiid, njuni ja njálmmi.
Giehtaspriita
Jus sáibu ja čáhci ii leat sadjosis, sáhtát geavtit giehtaspriita, mas lea unnimus 60 proseanta alkohola.
