NSR presideantaevttohas Davviriikkalaš sámekonvenšuvnna birra: Allot vajáldahte áigumuša!
Garra digaštallamis davviriikkalaš sámekonvenšuvnna evttohussii, eat galgga vajáldahttit áigumuša. Sápmelaččain ferte leat álbmogin vejolašvuohta ovttasbargat ja ovttasdoaibmat rájáid rastá, ja stáhtat gos mii ássat fertejit heivehit lágaid ja njuolggadusaid nu ahte ii dagat nu stuorra erohusa guđe bealde rájá don leat riegádan sápmelažžan.
Buohkat geat leat čuvvon sámepolitihkalaš digaštallama daid maŋimuš logijagiid, ipmirdit ahte lea leamaš lossat šiehtadallat konvenšuvnna birra. Davviriikkalaš stáhtat, mat riikkaidgaskasaš forain dávjá ovdanbuktojuvvojit olmmošvuoigatvuođaid bealušteaddjin, čuovvolit áššiid hárve lihka bures iežaset šiljus, sápmelaččaid ektui. Erenoamážit fáddá sámi iešmearrideapmi ja eatnamiid, čáziid ja luondduriggodagaid rievttit leat váttes áššit. Danne ii sáhte oktage leat hirpmástuvvan go leat justa dát fáttát mat leat leamaš váttisvuohtan davviriikkalaš sámekonvenšuvnna šiehtadallamiin.
Dál go konvenšuvdna lea loktejuvvon olggos šiehtadallanlanja gitta uvssaid duohken, berrejit buohkat geain lea beroštupmi sápmelaččaid oktasaš boahtteáigái sávvat digaštallama konvenšuvnna birra buresboahtin. Daid čovdosiid maid leat geahččalan olahit fertejit gierdat dán digaštallama, go mii galgat daiguin eallit máŋggaid jagiid ovddasguvlui. Mii sámepolitihkkarat eat galgga bealuštišgoahtit go kritihkka boahtá servodagas ja sámeriekteekspearttain, muhto baicce viežžat inspirašuvnna ja návccaid buriid čovdosiidda sis. Mun ávžžuhan Sámedikkiid láhččit diehtojuohkindoaimmaid ja rabas digaštallama evttohusa birra.
Háliidan maiddá váldit dán liibba giitit sin guđet leat ovddastan sámedikkiid šiehtadallamiin máŋggaid gáibideaddji jagiid. Vaikke mis sámi geahččansajis ledje mealgat stuorát ambišuvnnat konvenšuvdnii go mii stáhtain čájehuvvui leahkit, de lea jo beare dat vuoitun ahte davviriikkalaš stáhtat geavahit doahpaga sámi iešmearrideapmi oktasaš dokumeanttas. Dušše dat jo lea historjjálaš dáhpáhus, ja dan gánnáha jurdilit. Dál go konvenšuvdnačálus fallehuvvo, de fertet mii maid dovddastit ahte dat maiddá ovddasta olahusa oktasaš sámi boahtteáiggi proseassas.
Dát ášši lea nu dehálaš ahte mii fertet astat bures árvvoštallat konvenšuvnna heajut ja buoret beliid, ja maiddá guorahallat vejolašvuođaid oažžut sadjái dohkálaš čovdosiid. Sámedikkit eai galgga láhttet bealušteaddjin šiehtadallanbohtosa ovddas, muhto sávvat buresboahtima digaštallamii. Seammás sávan ahte sii guđet leat hui kritihkalaččat konvenšuvdnii eai čalmmehuva ja hilggo maiddá daid buriid beliid dán evttohusas. Eat galgga vajálduhttit áigumuša. Mis ferte ain leat mihttomearrin ahte stáhtat galget heivehit lágaid ja njuolggadusaid, nu ahte riikkaráját boahtteáiggis eai botke min seamma garrasit go dál dahket.
Aili Keskitalo, NSR presideantaevttohas ja parlamentáralaš jođiheaddji
Dáppe gávnnat oanehis dieđut Davviriikkalaš sámekonvenšuvnna birra.
