Sámi Parlamentáralaš Ráđi jođiheaddji, Tiina Sanila-Aikio, lea duhtavaš go Sámi Giellagáldu oažžu ruhtadeami Interregas. Dát ruhtadeapmi dahká vejolažžan rájáid rasttildeaddji giellaovttasbarggu, lohká Sanila-Aikio.
Terminologiijabargui stuorra dárbu
Ođđa tearpmat leat sámegiela geavaheami eaktun beaivválaš hállangielas, čálalaš gielas, mediain, sosiálamediain ja visot eará giellageavahanarenain. Giellagáldu bargá vuosttažettiin terminologiijain ja normeremiin. Lulli-, julev-, davvi-, anáraš- ja nuortalašgiela giellajuhkosa galget dohkkehit ja addit ávžžuhusaid ođđa terminologiija geavaheamis.
Giellagáldu lea Ruoŧa, Suoma ja Norgga sámedikki ovttasbargoprošeakta.
-Go gillii riegádit ja sajáiduvvet ođđa tearpmat, de lea vejolaš čađahit maiddái eará gielladoaibmabijuid, dego ovdamearkan buvttadit oahppogirjjiid ja eará oahppomateriálaid iešguđetge sámegillii, dadjá Norgga sámedikki presideanta Aili Keskitalo.
Sámegielaid giellaráját eai čuovo riikkarájáid. Ollislaš giellapolitihkka gáibida buori ovttasbarggu riikarájáid rastá. Lulli- ja julevsámegiella hállo sihke Norggas ja Ruoŧas, davvisámegiella dasa lassin maiddái Suomas, anárašgiella hállo dušše Suomas, muhto nuortalašgiella hállo sihke Suomas ja Ruoššas, ja muhtun veardde maiddái Norggas. Giellagáldu ulbmilin lea sajáiduhttit ovdamearkan lullisámegillii dakkár tearpmaid, maid ipmirdit sihke Norggas ja Ruoŧas.
-Davviriikkalaš giellaovttasbargu lea dehálaš sámegielaid oktasaš vuođu seailluheami dáfus, vai sámegielat sáhttet geavahuvvot rastá riikkarájáid nu, ahte ráját eai hehtte sámegielagiid gaskasaš gulahallama, dadjá Ruoŧa sámedikki stivrra jođiheaddji Håkan Jonsson.
Vástádussan giellagoikui
Giellagáldu bargá fágalaš áššedovdiorgánan ja fállá giellaveahki sihke rávve sámegielaid geavaheapmái guoski gažaldagain. Dát mearkkaša dan, ahte giellageavaheaddjit sáhtte jearrat Giellagáldus rávvagiid ovdamearkan dasa, mo mii nu čállo sámegillii. Terminologiijabargguid ja normerema lassin ásahusa bargguide gullá maiddái giellagáhtten. Dasa lassin Giellagáldu bargun lea juohkit dieđuid sámegielaid birra ja sámegiela fágalaš jearaldagain, ja almmuhit giellaáššiid.
Bistevaš davviriikkalaš giellaovttasbargoorgána
Sámegielaid bajimuš mearridanorgána ii sáhte leat dušše prošeakta. Prošeakta addá sámedikkiide golbma jagi áiggi láhčit Sámi Giellagáldui bistevaš ruhtadeami.
-Sámegielaid dilli lea ain rašši. Danin sámegiella ii sáhte leat dušše prošeakta. Dál mis lea buorre vejolašvuohta bargat garrasit politihkalaččat riikkaid eiseválddiid ja ráđđehusaid ektui, vai ásahus šaddá bistevažžan, loahpaha Sámi Parlamentáralaš Ráđi jođiheaddji Tiina Sanila-Aikio.
Golmma jagi prošeakta
Golmma jahkásaš prošeavtta oppalaš bušeahtta lea birrasii 25,5 miljon ruvnnu (3,1 miljon euro). Mannan vahkus čielggai, ahte Suoma, Ruoŧa ja Norgga sámedikkit ožžot prošektii birrasii 7,5 miljon Norgga ruvnnu (922.439 euro) Interreg doarjaga ja badjelaš 1,3 miljon Norgga ruvnnu (163.415 euro) stáhtalaš IR-doarjaga Norgga stáhtas. Prošeavtta ruhtadit Interreg V A Davvi Sápmi –oasseprográmma lassin, Lapin liitto, Romssa fylkkasuohkan sihke Norgga, Ruoŧa ja Suoma sámedikkit. Prošeakta bistá golbma jagi ja dan jođiha Suoma sámediggi. Giellagáldu doaibmagoahtá borgemánu 3. beaivve 2015:s rájes.
Eanet dieđuid sáhtát jearrat:
Tiina Sanila-Aikio, Sámi Parlamentáralaš Ráđi jođiheaddji/Suoma sámedikki ságadoalli +358 50 300 1780
Aili Keskitalo, Norgga sámedikki presideanta +47 971 29 305
Håkan Jonsson, Ruoŧa sámedikki stivrra jođiheaddji +46 70-322 83 01