Sluttrapport_Samiske kulturminner langs Balsfjord-Hammerfers-linjen.pdf 13,76 MB
Statnett plánaid oktavuođas bidjat ođđa elrávdnjejođđasa gaskal Báhccavuona ja Hámmárfeastta lea Sámediggi čađahan kulturmuitoregistreremiid daid guovlluin maidda huksen guoská. Sámediggi lea registreren badjel 1000 ođđa kulturmuittu ja ollu guovlluin mat ovdal eai lean nu oahppásat kulturmuittuid oktavuođas, leat gávdnan hui ollu kulturluottaid.
Sámediggi lea gávdnan máŋga orohaga, bálvvosbáikki, čiehká, hávddi, bivdorokki, boazoáiddiid geađggis ja máŋga eará sámi kulturmuittu Báhccavuona-Hámmárfeastta linnjá guoras.
Prošeaktajođiheaddji Kjersti Schanche dadjá ahte prošeakta lea buvttihan ollu ođđa ávdnasiid, erenoamážit várreguovlluin maidda ii leat nu álki beassat ja gos eai leat dahkkojuvvon kulturmuitoregistreremat ovdal.
-Leamaš gelddolaš gávdnat nu ollu luottaid olbmuid doaimmaid maŋis. Okta čalbmáičuohcci gávdnosiin lea bálvvosbáiki stuorra, luoddanan jiehtanasgeađggi guoras, masa lei biddjojuvvon guovžaoaiveskálžu lupmui geađggi vuollái. Dát gávnnus lea guhkkin eret linnjás, ii ge leat áitojuvvon huksemii, dadjá prošeaktajođiheaddji Kjersti Schanche.
Son dadjá ahte vaikke vel dáin kulturmuittuin čatnasit ollu dáloniid meahccegeavaheapmái, de čájehit eatnašat boazosápmelaččaid doaimmaid ja ássama. Dát guovllut leat leamaš ja leat deaŧalaččat boazodollui. Dás leat deaŧalaš geasseguohtumat ja dálveguohtumat ja muhtun guovllut leat dasa lassin deaŧalaš guottetbáikkit. Deaŧalaš jođáhagat gaskal geasseguohtumiid rittus ja dálveguohtumiid siseatnamis rasttildit máŋgga saji plánejuvvon linnjaspáittu, dadjá Schanche.
Sámediggi lea čađahan 10 radiologalaš áigemeroštallama činain mat leat registrerejuvvon árraniin ja goahtesajiin. Čájehuvvo ahte dat gullet 1500 jagiid rájes álgogeahčen 1900-logu rádjai. Vaikke vel várra lea ge nu ahte ollu dain registrerejuvvon kulturmuittuin leat boarráset, de čujuhit ávdnasat dasa ahte maŋŋá 1600-logu ja erenoamážit maŋŋá 1700-logu geavahuvvojedje guovdilis guovllut viidábut.
Prošeaktajođiheaddji Kjersti Schanche ahte sii leat maid čohkken ollu máidnasiid, historjjáid ja muitalusaid iešguđet guovlluin. Sámedikkis lea leamaš buorre gulahallan báikkálaš geavaheddjiiguin, geat leat juogadan iežaset máhtu guovlluid geavaheami birra. Ollugat sáhtte muitalit boares orohagaid birra ja olbmuid birra geat ledje geavahan daid gitta álgogeahčen 1800-logu rádjai. Dat máhttu ja dieđut leat gaskkustuvvon máŋga buolvva čađa, dadjá Schanche.
-Registreremat čájehit ahte máŋga guovllu gaskal Báhccavuona ja Hámmárfeastta leat rikkes kultureanadagat main lea stuorra kultuvrralaš ja historjjálaš árvu, loahpaha prošeaktajođiheaddjiKjersti Schanche.
Sámediggi lea gulahallamin Statnettiin eastadeaddji doaibmabijuid oktavuođas mat galget gáhttet daid kulturmuittuid mat sáhttet billašuvvat huksema geažil. Okta dain doaibmabijuin lea leamaš heivehit spáittu ja másttaid sajušteami. Kulturmuittut mat leat uhkiduvvon, merkejuvvojit sihkarvuođaavádagain daid birra nu ahte sáhttá eastadit vahágiid.
Eanet dieđuid addá: Prošeaktajođiheaddji Kjersti Schanche 784 74 011
Raporta lea biddjojuvvon mielddusin.
Loga eanet Báhccavuona-Hámmárfeastta-linnjá birra dás:
http://www.statnett.no/Nettutvikling/Balsfjord---Hammerfest/