Prošeavtta mihttun lea ovdánahttit metodalaš ja teknologalaš čovdosiid maid sáhttá geavahit sámi kultuvrra ja sámi dávviriid gaskkusteamis. Prošeakta lea Norgga beale Saemien Sijte musea, Ruoŧa beale Ájtte musea ja Suoma beale Siida musea gaskasaš interreg-prošeakta. Dasa lassin leaba Luleå tekniske Universitet ja Roavvenjárgga Lappi universitehta mielde ovttasbarggus.
Henrik Olsen (foto: Åse M.P. Pulk/Sámediggi)
– Go geahččá dan, ahte sihke Norggas ja Suomas leat stuorebuš prošeavttat jođus oažžun dihtii sámi dávviriid sámi museaide, de lea lunddolaš ahte sámi museat jurddašit ođđa vugiin dan, mo čájehit, govvidit ja gaskkustit iežamet dávviriid ja iežamet historjjá, dadjá sámediggeráđđi Henrik Olsen.
Norgga álbmotmusea ja Kulturhistorjjálaš musea Oslos galget sámi museaide máhcahit beali sámi čoakkáldagas mii lea gávdnomis álbmotmuseas. Loahpalaš sirdin- ja eaiggátvuođašiehtadus vuolláičállojuvvui geasset, ja Saemien Sijte vuostáiváldá beali lullisámi čoakkáldagas. 2017:s mearridii Suoma nationálamusea máhcahit olles sámi čoakkáldagas Siida sámemuseai Anárii.
Ollu dávvirat mat galget máhcahuvvot leat nu rašit ahte ferte ođđa vugiid gávdnat daid gaskkusteapmái. Prošeavttas hábmejuvvo ođđaáigásaš autenttalaš vuohki mo gaskkustit sámi kultuvrra ja kulturárbbi mii vuođđuduvvá sámi árvvuide, identitehttii ja ealli eallimii. Dán dahká go ovdánahttá ođđa sámi museagiela mii vuođđuduvvá ođđa metodologalaš ja teknologalaš čovdosiidda.
Okta prošeavtta mihtuin lea maiddái hábmet rájáhis olahanmuttu ja oktavuođa dan golmma musea gaskka mat leat iešguđetge sajis Sámis. Dainna lágiin sáhttet museat juogadit sisdoaluset virtuálalaččat sihke iežaset gallededdjiide, muhto maiddái sidjiide guđet galledit daid eará museaid. Dát addá gallededdjiide buoret áddejumi olles Sámi guovllus, sihke guovlluid ja riikarájáid rastá. Áigumuššan lea maiddái dahkat dávviriid eallaseabbon ja jurddan lea hábmet gallededdjiid ja dávviriid gaskasaš vuorrováikkuhusa.
– Prošeakta šaddá dehálaš doarjjan sámi servvodatdigaštallamis, muhto maiddái dehálaš doarjjan iežamet historjjá muitaleames, ja go galgat olahit gehččiide viidábut, dadjá Olsen.
Gažaldagaid dahje jearahallamiid oktavuođas, váldet oktavuođa sámediggeráđiin Henrik Olseniin, mob. +47 907 75 219, henrik.olsen@samediggi.no