Sámediggi oaččui 2019:s ohcamiid badjel njeallje miljon ru ovddas doarjjaortnegii; Doarjja prošeavttaide ja ovddidanbargui mánáidgárddiin. Ohcamušat vuollel 100.000 ruvnno leat meannuduvvon dađistaga go leat boahtán diibmá, muhto ohcamušaid badjel 100.000 ruvnno meannudii sámediggeráđđi juovlamánu čoahkkimis. Dán doarjjaortnega ulbmilin lea alla kvalitehta sámegielas ja kulturbarggus mánáidgárddiin. 2019:s vuoruhuvvojedje giellalávgunprošeavttat, báikkálaš ovddidanprošeavttat, ođđa sámi mánáidgárdefálaldaga ásaheapmi ja doaibmabijut mat nannejit giellabarggu prošeavttaid bokte nugo “giellačeahppi”.
– NAČ 2016:18 Váibmogiella daddjojuvvo ahte sámi mánáidgárddit leat deaŧaleamos ovttaskas doaibmabijut sámegiela sihkkarastimis, suodjaleames ja ealáskahttimis. Mánát geat eai máhte sámegiela, muhto áigot oahppat, ja mánát geat máhttet sámegiela, buohkat sii galget oažžut giellafálaldaga mánáidgárddis heivehuvvon sin gielladássái, dadjá sámediggeráđđi Mikkel Eskil Mikkelsen.
Prošeavttaid gaskkas maidda lea juolluduvvon doarjja leat Læringsverkstedet mánáidgárdi Ekornrud Jessheimas, ožžon 150.000 ru doarjjan giellalávgunprošektii, man oktavuođas lea ulbmilin doarjut, suodjalit ja ovddidit sámegielaid eatnigiela oahpaheaddji vehkiin. Sii háliidit bargat vuogádatlaččat sámi giellaoahpahusain ja sámi kultuvrra ja árbevieruid gaskkustemiin olles mánáidgárdejagis, nu ahte dat šaddá oassin mánáidgárddi geavahusas boahtteáiggis.
Nubbi eará prošeakta mii oažžu doarjaga lea Heggelia/Noraførr mánáidgárdi Málatvuomis. Sii ožžot 122.500 ru doarjjan ovddidanprošektii man bokte suodjalit ja ovddidit sámi mánáid sámegiela ja sámi kultuvrra mánáidgárddis, ja gaskkustit dán máhtu eará mánáide ja bargiide mánáidgárddis.
– Sámediggi áigu iežas mánáidgárdepolitihka bokte láhčit diliid nu ahte mánáidgárddit váldet geavahussii nana giellamodeallaid metodan mii heivehuvvo ovttaskas mánáidgárddi báikkálaš dárbui ja gielladássái.
Várdobáiki Márkománák sámi mánáidgárdi oažžu 300.000 ru doarjjan giellačeahppái, mii lea giellamovttiidahttinprošeakta man ulbmilin lea sihkkarastit mánáide buori sámi giellaovdáneami mánáidgárddis.
– Prošeavttat nugo giellačeahppi lea juoga maid mii vuoruhat danne go mii háliidat nannet sámegiela eallima mánáidgárddiin lassin beaivválaš bargiide. Dát addá mánáidgárddiide rámma bargat giellabargguin ja lea hui deaŧalaš resursa mánáidgárddiide, dadjá Mikkelsen.
Jagi juolludemiin vuoruhii sámediggeráđđi maiddái ođđa mánáidgárdefálaldaga ásaheami. Álttá suohkan oaččui 300.000 ru doarjjan ođđa sámi mánáidgárddi ásaheapmái, Guovddáš mánáidgárdi. Sii áigot nannet sámi mánáidgárdefálaldaga suohkanis dan bokte go ásahit sieiva sámi mánáidgárddi suohkanis.
– Dát doaibmabidju addá ollesárvosaš davvisámegielat mánáidgárdefálaldaga, mii lea hui buorre ja deaŧalaš sámi servodahkii ja sámegielaid suodjaleapmái ja ovddideapmái, dadjá Mikkelsen.
Jearahallama addá sámediggeráđđi Mikkel Eskil Mikkelsen, 917 42 161, mikkel.eskil.mikkelsen@samediggi.no