– Sámediggi bargá politihkalaččat guovddáš eiseválddiid ektui sihkkarastin dihtii ahte kontántadoarjja, likviditehtadoarjja dahje eará heahtebáhkat maiddái addojuvvojit sámi fitnodagaide ja kulturaktevrraide maid dárbbašit. Dasto lasihit mii juolludusaid sámi kultureallimii ja sámi fitnodagaide dakka viđe, dadjá sámediggepresideanta Aili Keskitalo.
Sámi mátkeealáhusat, kulturealáhusat ja eanaš eará ealáhusat leat gártan dovdat ahte koronadoaibmabijut leat čuohcan sidjiide garrasit. Danne lea Sámediggeráđđi mearridan geavahit ruđaid bušeahtas eará láhkai oktiibuot 8,4 miljon ru ovddas.
– Mii leat fuolastuvvan go min dáiddárat ja kulturbargit leat massán dietnasa go šiehtadusat ja barggut leat gessojuvvon eret, de leat sámi ealáhusat dál váttis dilis, dadjá Keskitalo, ja deattuha ahte Sámediggi lea dávggas ja háliida deaivvadit rievdan eavttuiguin buoremus vuogi mielde.
– Mii háliidat addit aktevrraide viidát vejolašvuođaid ođđasis organiseret prošeavttaid, ja veahkehit ealáhusaktevrraid geat háliidit geavahit guhkebuš áiggi prošeavttaide, dadjá Keskitalo.
Sámediggi čuovvu dili maiddái eará áššesurggiin, ovdamearkka dihtii oahpahusa, ja dearvvašvuođa- ja fuolahusa oktavuođas.
– Mii diehtit ahte ollugat rahčet dál ja ahte ollugiin leat stuorra hástalusat heahtedilis. Sámedikki beales dahkat mii dan maid mii sáhttit, dadjá Keskitalo.
5,6 miljon ru eanet ealáhusaide
Fitnodagat sámi guovllus leat máŋga ja smávvá, ja ealáhuseallin sámi guovllus lea unni olmmošlogu ektui.
– Sámediggi áigu bidjat fokusa smávva fitnodagaide ja ovttaolbmofitnodagaide main lea nuppástuhttindárbu ja vejolašvuohta gávdnat ođđa márkaniid ja ovddidandoaibmabijuid, dadjá Keskitalo.
Sámediggeráđđi lea mearridan čuovvovaš doaibmabijuid ealáhusaide, mii lea 5,6 miljon ru. lasáhus:
- Sámediggeráđđi vuoruha bajidit rámmaid fitnodatovddideapmái ortnegiin juohkelágan ealáhusat, sámi mátkeealáhusat ja hutkás ealáhusat. Ollislaš rámma juohkelágan ealáhusaide bajiduvvo 3 000 000 ruvnnus 6 600 000 ruvdnui.
- Sámediggeráđđi oaidná ahte erenoamáš dárbu lea lasihit rámmaid Sápmi ealáhussiidii vai dain sáhttá leat fokus ja livččii kapasitehta ovddidit ja čuovvulit fitnodagaid, maiddái ad-hoc ruđaid unnit ovddidanprošeavttaid álggaheapmái. Njuolggodoarjja Sápmi ealáhussiidii bajiduvvo 400 000 ruvnnus 812 000 ruvdnui.
- Sámi mátkeealáhusain lea hui gáibideaddji áigodat go sisaboađut fáhkkestaga nohket. Dát guoská sihke vásihusfitnodagaide, idjadanfitnodagaide ja biebmo- ja restaurántasuorgái. Rámma sámi mátkeealáhusaide – ohcanvuđot doarjja – bajiduvvo 1 000 000 ruvnnus 2 000 000 ruvdnui.
- Ollu dáiddárat ja kulturbargit leat massán ollu dietnasis koronadoaibmabijuid geažil go lágideamit leat šluhttejuvvon ja giddejuvvon. Rámma hutkás ealáhusaide – ohcanvuđot doarjja – bajiduvvo 1 000 000 ruvnnus 1 750 000 ruvdnui.
- Dáiddadállu lea sihke ovddidanbádji ja deaŧalaš infrastruktuvra ollu dáiddáriidda. Dárbu lea eanet láhčit ja lasihit aktivitehta dán áigodagas. Njuolggodoarjja Dáiddadállui bajiduvvo 200 000 ruvnnus 300 000 ruvdnui.
2,8 miljon ru eanet kultureallimii
Ollu smávva fitnodagat leat organiserejuvvon ovttaolbmofitnodahkan mat barget prošeavttaiguin ja freelancer dásis sámi báikegottiin. Fitnodagat mat vuolggasajis leat rašit heajos ruhtademiin, earret eará go publikumma vuođđu lea unni sámi guovllus, leat liige rašit heahtedilis maid koronavirus lea dagahan.
Sámediggeráđđi lea mearridan čuovvovaš doaibmabijuid kultureallimii, mii lea 2,8 miljon ru. lasáhus:
- Sámi dáiddárráđđi ja Sámediggi leat soahpan nannet Sámi dáiddáršiehtadusa rámma 2020:s 800 000 ruvnnuin. Ollislaš rámma kulturšiehtadusas lea dalle 9 370 000 ru.
- Dárbu lea lasihit aktivitehta musihkkáriid ja komponisttaid gaskkas muhtun áigodaga go lea unnán aktivitehta. Ollu prošeavttain lea unnán jearaldat ja dasa lea Sámedikkis ortnet eanet geavahit digitála reaidduid. Rámma musihkkaalmmuhemiide ja musihka ovddideapmái bajiduvvo 500 000 ruvnnus 3 000 000 ruvdnui.
- Sámediggi áigu ruhtadit maiddái prošeavttaid mat addet eanet doaimma, nugo dáiddalaš ja fágalaš ovddideapmái, buvttadeamit, digitaliserenprošeavttat, digitála márkanfievrrideapmi, filbmaprošeavttat ja sullasaččat. Rámma kulturdoaibmabijuide bajiduvvo 1 000 000 ruvnnus 4 550 000 ruvdnui.
- Ollu kulturásahusat leat ferten heaittihit lágidemiid dahje giddet doaimma, man geažil masset fas publikumma dietnasiid ja eará sisaboađuid. Dát guoská erenoamážit festiválaide, muhto maiddái museaide ja teáhteriidda. Áiggis goas aktivitehta lea unni áigu Sámediggi movttiidahttit ásahusaid jurddašit ođđa ja molssaevttolaš vugiiguin. Rámma ásahusovddideapmái bajiduvvo 500 000 ruvnnus 1 500 000 ruvdnui.
Jearahallama addá dahje vástida gažaldagaide sámediggepresideanta Aili Keskitalo (NSR), tel. +47 971 29 305, aili.keskitalo@samediggi.no