Ođđa mielbargiiskkadeamis vástidit 11,4 proseantta Sámedikki bargiin ahte sii leat vásihan givssideami dahje vuortnuheami bargosajis máŋimuš 12 mánu. Lea vuosttaš geardde ahte dát lea jerrojuvvon bargiid iskkadeamis.
Buohtastahttindihte vástidedje 8,6 proseantta stáhtabargiin seamma 2019:ii iskkadeami oktavuođas.
– Dát iskkadeapmi ii čájet buot beliid ollislaš govas, muhto dattege lea mearkan ahte dás lea juoga maid fertet čuovvolit. 11 proseantta lea 11 proseanttačuoggá menddo olu, dadjá Sámedikki direktevra Rune Fjellheim.
Sámedikki mielbargiiskkadeamis dieđihit golbma proseantta vásihan sávakeahtes seksuála fuomášumi dahje váivves dahje rihkolaš kommentáraid.
Máŋga doaibmabiju
Direktevra muitalii váldobohtosiid birra buot Sámedikki bargiide vuossárgga njukčamánu 18. beaivve. Mielbargit dieđihit vásihan givssideami dahje vuortnuheami sihke mielbargiin (56 proseantta dáhpáhusain) ja jođiheaddjiin (38 proseantta dáhpáhusain), vel lassiin geavaheaddjiin (13 proseantta dáhpáhusain).
– Ná ii galgga mis leat barggus, dadjá Fjellheim.
Buot ossodagat geahčadit bohtosiid
Direktevrá johttá dál boahttevaš vahkuid buot Sámedikki kántuvrrabáikkiid mielde ovttas fágaservviiguin digáštalladihte mielbargi-iskkadeami bargiiguin. Ovttaskas kántuvrrabáikkit leat dehálažža dán oktauvuođas go dat leat ovttaskas bargiid beaivválaš báiki. Sámedikki struktuvrra mielde eai leat ossodagat čátnon sierra kantuvrrabáikkiide.
Buot ossodagat galget dál boahttevaš mánuid maid lassin geahčadit bohtosiid mat gusket ovttaskas ossodagaide ja ovttasráđiid gávnnahit doaibmabijuid mat sihke buoridit beliid ja doalahit daid osiid mat doibmet bures.
– Mii dahkat dan ovttasráđiid fágaservviiguin danin go mis lea buohkain, sihke jođiheaddjiin ja mielbargiin, oktasaš ovttasvástádus das mo mii láhttet barggus, ja dan oktavuođas maid sihkarastit ahte Sámediggi ain galgá leat oadjebas ja buorre bargosadji. Seammás lea jođiheaddjiin erenoámaš ovddasvástádus čuovvolit bargiid iežaset ossodagain, dadjá Fjellheim.
Ráhkadan dieđihankanála
Sámedikki jođiheaddjit leat mannan čađa Sámedikki ehtalaš njuolggadusaid ja čielgaset deattuhan ahte Sámediggi ii dohkket givssideami, vuortnuheami dahje seksuála vuortnuheami. Dasa lassin ráhppo maid sierra dieđihankánala gos bargit sáhttet dieđihit moaitehahtti áššiid, maiddái anoyma vuogi mielde.
– Lea álo leamaš vejolaš dieđihit dohkketmeahttun dáhpáhusaid, muhto soaitá ahte ii leat leamaš doarvái čielggas buohkaide juste mo, maid ja geasa galgá dieđihit. Mii eat leat goit dássážii ožžon dákkáraš dieđihemiid dahje dieđuid mat čujuhit daid bohtosiidda maid dát mielbargiiskkadeapmi čájeha. Leat danin veahá vuorddekeahtes ja duođalaš bohtosat, dadjá Fjellheim.
Ovddeš mielbargiiskkadeamit eai leat guovdilastán givssideami, vuortnuheami dahje seksuála vuortnuheami nu mo dán jagáš iskkadeapmi, ja Sámedikkis eai leat danin buohtastahtti logut ovddit jagiid ektui.
Áŋgiris mielbargit
2019:ii mielbargiiskkadeapmi čájeha maiddái ahte Sámedikki bargit obbalaččat leat hui rápmásat bargosajis ja ahte bargit leat duđavažža ja sis lea motiivašuvdna. Olles 68 proseantta mielbargiiguin dieđihit alla áŋgirdeami, ja 58 proseantta ges dieđihit ahte čađahannákca Sámedikkis lea allat dahje hui allat.
Dákkáraš bohtosiid leat oaidnán ovddeš iskkademiin, mii maŋimuš čađahuvvui 2016:is.
– Mii háliidat doalahit daid beliid maid min bargit dieđihit leat buorrin bargosajis, seammás go mii maid čuovvolat daid beliid mat eai leat buori. Mielbargiiskkadeapmi lea danin hui dehálaš midjide vai mii beassat buoridit diliid organisašuvnnas, dadjá direktevrá.
Iskkadeami bohtosat maid čuovvoluvvojit jahkásaš mielbargiságastallamiin ja muhtin ráje fáttáin maid šaddet sáhkan bargiidsemináras dán geasi.
Eambbo dieđuid ja jearahallama addá direktevra Rune Fjellheim, tel 91009320
Gulahallandieđut Sámedikki váldoluohttámušolbmuide:
Kåre Balto (NTL), tlf: +47 78 47 40 55
Cecilie Samuelsen Fagerheim (Akademikerne), tlf: +47 78 47 41 05