Ođđa rámmaplána mearrida maid mánát galget vásihit ja oahppat riikka 6000 mánáidgárddis, ja boahtá fápmui 2017 čavčča. Rámmaplána galgá nannet mánáidgárddiid barggu, ja sihkkarastit buot mánáide buori fálaldaga, beroškeahttá gos riikkas sii orošit. Mánáidgárdi galgá earret eará šaddat čeahpit bargat gielain ja máŋggabealatvuođain.
Sámediggepresideanta Vibeke Larsen ja stáhtačálli Magnus Thue leaba čađahan politihkalaš konsultašuvnna ođđa rámmaplána birra. Maŋŋá konsultašuvnna sudno loahppajurdda lei ahte Sámediggi ja Máhttodepartemeanta leat ovttaoaivilis mánáidgárddi ođđa rámmaplána dáfus.
Fuolaha sámi mánáid vuoigatvuođaid
Ođđa rámmaplána fuolaha sámi mánáid vuoigatvuođaid dakko bokte go mánáidgárddi árvovuođđokapihttalis daddjojuvvo ahte Norggas lea, álgoálbmoga sierra vuoigatvuođaid vuođul, erenoamáš geatnegasvuohta fuolahit sámi mánáid ja váhnemiid beroštusaid, gč. Vuođđolága §108, mánáidkonvenšuvnna art. 30 ja ILO-konvenšuvnna. Mánáidgárddiid sámi mánát galget veahkehuvvot gáhttet ja ovddidit iežaset giela, máhtu ja kultuvrra beroškeahttá gos riikkas sii orošit.
– Dainna lea Sámediggi erenoamážit duhtavaš, ja oaidná ahte dat sihkkarastá dan ahte sámi mánát ožžot buori ja oadjebas mánáidgárdebirrasa, dadjá sámediggepresideanta Vibeke Larsen.
Ožžon mielde ođđa čuoggáid rámmaplánii
Rámmaplánabarggu proseassas lea leamaš deaŧalaš Sámediggái oažžut ovdan sámi perspektiivva.
Sámediggi lea nagodan oažžut mielde ođđa čuoggái ođđa rámmaplánii. Mánáidgárddit sámi mánáid várás galget ovddidit mánáid sámegielat máhtu. Sámi mánáidgárddit galget maiddái geavahit sámi árbevirolaš oahppan- ja bargovugiid. Mánáidgárdi galgá vuođđuduvvot sámi luondduáddejupmái ja váikkuhit das ahte mánát sáhttet eallit soabalaččat luondduin, ávkkástallat luondduin ja oahppat árvvusatnit luonddualbmonemiid. Sámi mánáidgárddiid sisdoallu ja fágasuorggit galget vuođđuduvvot sámi gillii, kultuvrii ja árbedihtui.
– Lea deaŧalaš aiddostahttit ahte mánáidgárdefálaldaga uhcimusgáibádus sámi guovlluid olggobealde lea ahte dat heivehuvvo máná sámi duogážii. Danne sáhtte mánáidgárdeeaiggát válljet addit dievaslaš mánáidgárdefálaldaga guovlluin mat leat olggobealde sámegiela hálddašanguovllu. Dan vuordá Sámediggi ahte mánáidgárdeeaiggádat dahket, dadjá Larsen.
– Ferte ásahit oktagaslaš vuoigatvuođa
Sámediggi oaidná ain dárbbašlažžan ásahit oktagaslaš vuoigatvuođa sámi mánáidgárdefálaldahkii, sierra sámi rámmaplána ja ahte sihkkut earu gaskal gielddaid siskkabealde ja olggobealde sámi guovlluid.
– Dan áigu Sámediggi vuoruhit ovddasguvlui, dadjá Larsen.
Váldde oktavuođa sámediggepresideanttain Vibeke Larsen, tel. 941 30 116
Loga dás dan ođđa rámmaplána mánáidgárddi sisdoalu ja bargamušaid várás.